WIJ MAATSCHAPPIJ
11 oktober 2013
OPEN AGENDA
COMMUNICATIE
PRESENTATIES
Inhoudelijk verslag 2012 t.b.v. projectondersteuning 2013 Nationaal Fonds voor Vrijheid en Veteranenzorg
11 oktober 2012
Tolhuistuin Poortgebouw Tolhuisweg 2 1031 CL Amsterdam-Noord
[email protected] | www.netdem.nl
2
WIJ MAATSCHAPPIJ
Nationaal Fonds voor Vrijheid en Veteranenzorg
OPEN AGENDA
t.b.v. projectondersteuning 2013
COMMUNICATIE
PRESENTATIES
Inhoudelijk verslag 2012
Inhoudsopgave
1. Anderen over Netwerk Democratie
p.4
2. Inleiding
p.5
3. Programma-overzicht 2012 - Activiteiten en evemenenten - Websites & applicaties
p.6
4. Presentaties en andere activiteiten 2012 5. Communicatie 2012 (beknopt overzicht)
p.30
Inhoudelijk verslag 2012
p.34
3
Peter Vermeersch Professor Politieke Wetenschappen KU Leuven, mede-oprichter G1000 “Overal in Europa is de democratie aan vernieuwing toe: burgers zijn mondiger geworden, de nieuwe media stimuleren discussie, het publiek wil ook buiten de verkiezingen meedenken over bestuur en beleid. Een vollere vorm van democratie is nodig. Dit helpen verwezenlijken is niet alleen een zaak van politici, maar ook van individuele burgers, onafhankelijke organisaties en academische onderzoekers, over de nationale grenzen heen. Zo ontstaat wat vandaag broodnodig is: een internationale beweging voor democratische vernieuwing die kan steunen op gedegen onderzoek, breed maatschappelijk debat en goede kennis van innovatieve voorbeelden uit de praktijk.” Marleen Stikker Oprichter en directeur Waag Society “We staan voor grote maatschappelijke uitdagingen. Bij het zoeken naar antwoorden benut Nederland het innovatieve potentieel van de samenleving onvoldoende. Netwerk Democratie is een warm pleitbezorger van het actief laten deelnemen van burgers en weet daarmee onorthodoxe oplossingen aan te dragen.” Farid Tabarki Oprichter en directeur Studio Zeitgeist “Wereldwijd klinkt de roep om meer openheid. De Noorse regering heeft bijvoorbeeld in het kader van radicale transparantie besloten om alle (!) belastinggegevens openbaar te maken. Maar ook bedrijven gaan steeds vaker vrijwillig danwel onvrijwillig met de billen bloot. Netwerk Democratie stimuleert het broodnodige debat over hoe transparant we als samenleving willen zijn en welke kansen deze ontwikkeling biedt voor het versterken van de Nederlandse en Europese democratie.” Reinder Rustema Petities.nl “Netwerk Democratie is de enige organisatie die doelgericht en consistent werkt aan innovaties in onze democratie. Kennis van zaken voorkomt tijdsverspilling met utopische projecten. Omdat alles binnen en als een netwerk opgezet is zal het resultaat ook duurzaam zijn. Wat mij betreft is Netwerk Democratie effectief innoveren met een laag risico.” Valerie Frissen Bijzonder hoogleraar ICT en sociale verandering, Erasmus Universiteit Voorzitter bestuur Netwerk Democratie “De democratie is volop in beweging. Dat brengt onrust en onzekerheid met zich mee. We hebben steeds vaker verkiezingen, en er zijn grote fluctuaties in het stemgedrag. Maar we zien ook een groei en de betrokkenheid van mensen, die op allerlei creatieve en innovatieve manieren gestalte krijgt. De netwerksamenleving geeft ons als nooit tevoren de mogelijkheid om de democratie levend te houden!!”
4
WIJ MAATSCHAPPIJ
Bob Overbeeke Internet campaigning en internet innovatie Oxfam Novib “Iedereen is via internet met elkaar verbonden. En mensen werken wereldwijd samen aan een betere wereld. Wordt het dan geen tijd dat de burgers en de overheid nauw gaan samenwerken aan een beter Nederland? Daar gaat Netwerk Democratie voor zorgen.”
OPEN AGENDA
Anderen over Netwerk Democratie
Inleiding
Netwerk Democratie is een platform voor democratische innovatie. Als organisatie zet zij zich in voor het aanjagen van publiek debat over democratische vernieuwingen met de inzet van technologie. Daarbij legt zij zich toe op het vergroten van de transparantie van de politiek, het gebruik van internet en sociale media met als doel het publieke debat toegankelijker te maken en politieke besluitvorming dichterbij brengen. Door het pionieren en het verbinden van mensen en organisaties draagt Netwerk Democratie bij aan het versterken van onze democratie. Dankzij de steun van het VFonds heeft Netwerk Democratie in 2012 grote stappen kunnen maken en een zeer succesvol jaar weten te realiseren. Onze zichtbaarheid op verschillende inhoudelijke terreinen en onder diverse publieksgroepen heeft onder andere geleid tot een duurzaam partnerschap en financiële ondersteuning van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Hierdoor is het fundament van de organisatie versterkt. Voor u ligt een projectverslag van alle gerealiseerde projecten in 2012 tot 1 oktober 2012. In de laatste maanden van 2012 zal Netwerk Democratie nog een aantal projecten realiseren zoals o.a. de projecten Volgdewet.nl, Crowdsourcedewet, de wettenwiki (werktitel), Verbtermijnschool. NB We hebben een zo volledig mogelijk verslag geschreven van de realisatie van de projecten in 2012, maar dit projectverslag 2012 is nog niet uitputtend. Het dient als ondersteuning bij de aanvraag 2013. Een uitputtend verslag ontvangt u bij de eindafrekening 2012.
Inhoudelijk verslag 2012
5
Activiteiten en evenementen 2012 • Projectonderzoek naar initiatieven op Nederlandse het gebied van vrijheid in relatie tot mensenrechten, burgerschap, democratie en rechtsstaat. Comité 4 en 5 mei • Geloof Ongeloof Samenwerking Muziektheatergroep Veenfabriek • ‘De kansen van Open Data’ 06 | 02 Brainstorm en aanbieding aanbevelingen i.s.m. Wetenschappelijke raad voor het Regeringsbeleid • Conferentie ‘Een Parlement met 17,6 miljoen zetels - burgers aan de macht in 2020’ 11 | 04 Conferentie • Ontwikkeling en gebruik CiviCRM 08 | 05 Workshop & Meetup ontwikkeling en gebruik CiviCRM • ‘Mijn belang, jouw belang’ 18 | 05 Een debat avond over de toekomst van het Algemeen Belang • Workshop Petities.nl 26 | 06 Workshop Petities.nl • Het burgerinitiatief door burgers geëvalueerd 02 | 07 Evaluatie en ingediening bij de commissie bezoekschriften en burgerinitiatieven van de Tweede Kamer • Workshop New tools for deliberation & participation 04 | 07 Liquid Feedback • Partnerschap Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties 2012 • Apps voor Democratie 08 | 09 Hackathon en inhoudelijk programma Apps voor Democratie Tweede Kamer •
Internationale Dag van de Democratie 15 | 09 Crowdsourcing de Grondwet en debat ‘Hoe kan de nieuwe democratie ons uit de crisis halen?
• Hosting van 2 Hackathons 1. Hacken voor het vrije woord 2. Hackathon Verkiezingen 2012 • Onderwijspioniers - verbetermijnschool
6
WIJ MAATSCHAPPIJ
OPEN AGENDA
Programma overzicht 2012
Programma overzicht 2012
WIJ MAATSCHAPPIJ Websites & applicaties 2012
OPEN AGENDA
• Voorjebuurt.nl • Politwoops.nl • Volg de wet Interactieve Infographic • Ondersteuning Open Onderwijsdata • Watzegtmijnpartij.nl • Crowdsource de Wet
Inhoudelijk verslag 2012
7
WIJ MAATSCHAPPIJ
Programma overzicht 2012
Projectonderzoek naar initiatieven op Nederlandse het gebied van vrijheid in relatie tot mensenrechten, burgerschap, democratie en rechtsstaat. In 2012 heeft Netwerk Democratie een project-onderzoek uitgevoerd in opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. In dit onderzoek werden alle Nederlandse organisaties, belangengroepen, gouvernementele instituties, NGO’s, onderzoeksgroepen e.d. in kaart gebracht die zich bezighouden met vrijheid in relatie tot democratie, burgerschap, rechtsstaat en mensenrechten. Dit onderzoek resulteerde in een leeswijzer waarin 68 initiatieven zijn opgenomen, met contactgegevens en uitgebreide beschrijving van de organisatie. Aanvullend heeft Netwerk Democratie een beleidsaanbeveling geschreven voor het Nationaal Comité 4 en 5 mei, waarin zij mogelijke samenwerkingsverbanden uiteenzet (dit in het kader van de uitbreiding van taken van het Nationaal Comité in 2010). In navolging van dit onderzoeksproject is het Nationaal Comité 4 en 5 mei een samenwerking met Netwerk Democratie aangegaan om een netwerkbijeenkomst te organiseren waarbij de 68 organisaties die in de leeswijzer zijn opgenomen worden uitgenodigd. Deze zal plaatsvinden op 29 november en is gericht op het verkennen van nieuwe samenwerkingsvormen en het opzetten van een netwerk rondom het thema vrijheid in relatie tot democratie, burgerschap, rechtsstaat en mensenrechten. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei onderzoekt daarnaast de mogelijkheden voor het opzetten van een online database waarin deze organisaties worden opgenomen. Netwerk Democratie speelt hierin een ondersteunende rol.
8
Partners Comité 4 en 5 mei februari, maart 2012
Programma overzicht 2012
WIJ MAATSCHAPPIJ Geloof Ongeloof Elk jaar neemt muziektheaterensemble de Veenfabriek een centraal thema als uitgangspunt voor haar voorstellingen. In seizoen 2012 is dat ‘Geloven we nog in de samenleving?’ Netwerk Democratie heeft samen met de Veenfabriek verbindingen gelegd met verschillende initiatieven in de samenleving. Netwerk Democratie heeft voor de Veenfabriek de organisatie van 4 debatten in verschillende raadszalen (Groningen, Amsterdam, Maastricht, Rotterdam) in Nederland verzorgd. Verder heeft Netwerk Democratie zorg gedragen voor de inhoudelijke programmering van 3 Veenproeven: ‘Flow my teams’, ‘Monniken’ en ‘Ik wil mijn geld terug’. Gedurende het repetitieproces van een voorstelling organiseerde de Veenfabriek samen met netwerk Democratie in huis, zogenaamde ‘Veenproeven’. Acteurs en musici laten voorproefjes horen en zien uit de voorstelling die ze op dat moment aan het maken zijn. Afgewisseld met lezingen van wetenschappers, opiniemakers en/of ervaringsdeskundigen die hun kijk op een bepaald thema delen. Publiek is uitgenodigd om te kijken, mee te denken maar vooral ook om te genieten. Natuurlijk hoort daar lekker eten en drinken bij. De samenwerking van muziektheaterensemble de Veenfabriek met Netwerk Democratie en de andere partners heeft een blijvend resultaat opgeleverd in de vorm van een actieve internetblog waar kunstenaars, wetenschappers, politici en burgers met elkaar in gesprek blijven.
Partners: Muziektheatergroep De Veenfabriek Diverse Nederlandse gemeenten Vereniging Nederlande Debat Centra Universiteit van Leiden Universiteit van Amsterdam Doelgroep Bezoekers voorstellingen Veenfabriek Bezoekers debatten: 220 Bezoekers Veenproeven: 186
Voor 2013 richt de Veenfabriek zich op Kracht/Toekomst: Wat zijn de kansen om de samenleving te verbeteren, waar ligt de ruimte en waar halen we de kracht vandaan om dat te doen?
Bezoekers workshop: 30
Deze samenwerking krijgt onder andere ook gestalte in het programma: In Search of Today’s Futures.
Bezoekers website: 500
Inhoudelijk verslag 2012
Bezoekers denktank: 40
9
OPEN AGENDA
Programma overzicht 2012
De kansen van Open Data Op 6 februari organiseerde Netwerk Democratie i.s.m. de WRR en de Open State Foundation een brainstorm over de kansen van Open Data. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) was onder de titel ‘Vertrouwen in de burger’ bezig met een onderzoek naar burgerbetrokkenheid. Dit onderzoek heeft geleid tot een advies aan de Tweede Kamer. Om meer inzicht te krijgen in de mogelijkheden van Open Data in relatie tot betrokkenheid burgers ging de WRR in gesprek met open data experts. De brainstorm heeft geleid tot een aantal concrete aanbevelingen op het gebied van open data, deze zijn in het rapport opgenomen. De deelnemers van de brainstorm hebben op donderdag 12 april ‘de vijf aanbevelingen voor een OPEN TWEEDE KAMER’ aangeboden aan de voorzitter van de Tweede Kamer Gerdi Verbeet. De aanbevelingen werden met veel enthousiasme in ontvangst genomen. Er is afgesproken om in nauw overleg met de aanwezigen in de nabije toekomst concreet uitvoering te geven aan een aantal van de gedane aanbevelingen. Zie ook: http://netdem.nl/tweedekamer/ http://netdem.nl/tweedekamer/ Deze afspraak resulteerde later in het jaar tot het event Apss voor Democratie. De aanbevelingen zijn tot stand gekomen met behulp van : • Tijs van den Broek (TNO) • Tobias Dekkers (Open State Foundation) • Stef van Grieken (Open State Foundation) • Mieke van Heesewijk (Netwerk Democratie) • Josta de Hoog (Politix) • Stefan de Konink (OpenGeo) • Tom Kronenburg (Zenc) • Carl Lens (verbeterdebuurt.nl) • Maarten Marx (UvA) • Arjan Nusselder (UvA) • Stephan Okhuijsen (Sargasso) • Josien Pieterse (Netwerk Democratie) • Reinder Rustema (Petities.nl) • Ben Teeuwen (Open State Foundation) • Dimitri Tokmetzis (Sargasso) • Lex Slaghuis (Hack de Overheid) • Samira Zafar (RMO)
10
Partners WRR Open State Foundation Tweede Kamer
Programma overzicht 2012
WIJ MAATSCHAPPIJ Conferentie ‘Een Parlement met 17,6 miljoen zetels - burgers aan de macht in 2020’ Op 11 april 2012 organiseerde Netwerk Democratie i.s.m. Waag Society en Stichting Toekomstbeeld der Techniek de Conferentie ‘Een Parlement met 17,6 miljoen zetels - burgers aan de macht in 2020’. Levendige discussies en een grote diversiteit aan standpunten floreerden op de conferentie ‘Een parlement met 17,6 miljoen zetels. De organisatie hiervan bevond zich in handen van Netwerk Democratie, Stichting Toekomstbeeld der Techniek en Waag Society. De locatie aan het Buitenhof voegde een symbolische waarde toe: deelnemers van de conferentie hadden vanuit de hooggelegen zaal prachtig uitzicht op de bestuurders en het Binnenhof. Het doel van deze conferentie lag letterlijk in lijn, namelijk het nadenken over de invloed van burgers in het parlement en hun veronderstelde machtspositie in 2020. Tijdens deze dag stond de manier waarop technologische ontwikkelingen als internet en sociale media het spanningsveld tussen instituties en burgers veranderen centraal.
OPEN AGENDA
Partners Waag Society Stichting Toekomstbeeld der Techniek Doelgroep Politici Ambtenaren Actieve burgers Bezoekers 180 (vol gereserveerd)
Marleen Sticker (Waag Society), Gerdi Verbeet (voorzitter Tweede Kamer), Valerie Frissen (TNO, bestuur Netwerk Democratie) en Jacques Wallage (Rob) gaven lezingen. In een drietal thematische parallelsessies werd onder meer ingegaan op de relatie tussen burgers en journalistiek, burgers en de overheid en het thema ‘de georganiseerde burger’. De confrontatie tussen vertegenwoordigers van het ‘establishment’ uit deze sectoren met “vooruitstrevende burgers” vormde in deze parallelsessies aanleiding tot opzwepende discussies over wensen, risico’s en kansen met betrekking tot de rol van de burger in de journalistiek en de politiek in het komende decennium. Kees Spaan (oud-voorzitter Nederlandse Dagbladpers, oud-lid Raad van Beheer bij de NOS, Jacques Wallage (voorzitter ROB) en Jaap Smit (voorzitter CNV) werden uitgedaagd door respectievelijk Mijke Slot (TNO, Erasmus Universi- teit), Stef van Grieken (Hack de Overheid) en Joeri van den Steenhoven (Young Foundation London). Deze drie kwesties vormen de uitgangspunten van het manifest dat op basis van de parallelsessies werd samengesteld en ter afsluiting van de conferentie werd uitgereikt aan Gerdi Verbeet, voorzitter van de Tweede Kamer.
Inhoudelijk verslag 2012
11
WIJ MAATSCHAPPIJ
Programma overzicht 2012
Ontwikkeling en gebruik CiviCRM CiviCRM is een open-source contact- en relatiebeheersysteem. Het is toegankelijk via internet en voor iedereen gratis beschikbaar. Het is geschikt voor internationaal gebruik en is speciaal ontwikkeld voor gebruik van maatschappelijke organisaties, verenigingen, belangengroepen, non-profit en niet-gouvermentele organisaties. CivicCRM kan ingezet worden door organisaties voor contact management, fundraising, het organiseren van evenementen, lidmaatschapsregistratie, e-mail marketing, peer-to-peer campagnes, case management en meer. Het programma blijft in ontwikkeling doordat gebruikers hun feedback terug kunnen koppelen. De software wordt vervolgens aangepast aan de wensen van de gebruikers. Op 8 mei organiseerde Netwerk Democratie de Workshop & Meetup ‘ontwikkeling en gebruik CiviCRM’. Er waren presentaties over het gebruik van CiviCRM bij (internationale) organisaties en hoe het verschillende organisaties kan helpen.
12
Partners CiviCRM Doelgroep Maatschappelijk middenveld Kleine non profit organisaties Bezoekers 30
Programma overzicht 2012
WIJ MAATSCHAPPIJ Mijn belang, jouw belang Op 18 mei organiseerde Netwerk Democratie i.s.m. De Groene Amsterdammer, Felix Meritis, de G500 en de G1000 het debat ‘Mijn Belang, Jouw Belang’. Decennia geleden was polderen hét Nederlandse uithangbord. Tegenwoordig staat de poldermethode onder druk. Uit onderzoek van het CPB blijkt dat 60% van de Nederlanders tegen polderen is. Polderen wordt geassocieerd met stroperigheid, stilstand, halfslachtige oplossingen, kortom, met pappen en nathouden. Dat is ten onrechte vindt Yvonne Zonderop. Tijdens de presentatie van haar boek ‘Polderen 3.0. Nederland en het algemeen belang’ in Felix Meritis breekt ze een lans voor nieuwe vormen van polderen. Niet alleen omdat de Neder- landse egalitaire cultuur het wetenschappelijk onderzoek en het bedrijfsleven ten goede komt, maar ook omdat het een manier is om bij het algemeen belang uit te komen. Centrale stelling van Zonderop is dat in onze samenleving nieuwe tegenstellingen zichtbaar zijn geworden: namelijk die tussen hoogopgeleiden en laagopgeleiden, tussen ouderen en jongeren en tussen insiders en outsiders, denk aan mensen met en zonder een vast contract. Het grote probleem is volgens Zonderop dat die tegenstellingen niet genoeg vertaald zijn naar de samenleving, de politiek en het maatschappelijk middenveld. Terwijl een aantal decennia geleden conflicten nog werden opgevangen door het poldermodel is het polderen momenteel in crisis. Ergo: het algemeen belang is in crisis.
Partners: De Groene Amsterdammer, Felix Meritis ISVW Uitgevers G500 en G1000 Bezoekers: 200 (uitverkocht)
Te gast zijn schrijver en initiatiefnemer van de G1000 David Van Reybrouck, Andrée van Es, wethouder voor GroenLinks in Amsterdam, Sywert van Lienden, oprichter van de G500 en Joeri van den Steenhoven, directeur van de Britse denktank The Young Foundation.
Inhoudelijk verslag 2012
13
WIJ MAATSCHAPPIJ
Programma overzicht 2012
Workshop Petities.nl Op 26 juni organiseerde Netwerk Democratie i.s.m. de Stichting Petities.nl de Workshop Petities.nl Hoe start je een succesvolle petitie? Hoe zorg je ervoor dat je veel handtekeningen krijgt? Zijn social media hierbij van belang? Is het belangrijk op wat voor een manier je je petitietekst verwoordt? Hoe krijg je je petitie voor het voetlicht bij lokale en landelijke politici? Dit zijn een aantal vragen die tijdens deze workshop behandeld werden. Tijdens de workshop werd er geleerd van mensen die eerder een succesvolle petitie hebben ingediend en kon er gesproken worden met lokethouders van petities die alles weten wat er na indiening met een petitie gebeurt. Reinder Rustema, de beheerder van Petities.nl beantwoordde vele praktische en inhoudelijke vragen beantwoorden. Petities.nl is van de stichting Petities.nl, op het web sinds 1 mei 2005. Het is ons doel om het Nederlanders makkelijk te maken een petitie te ondertekenen of te starten waar een antwoord op moet komen. Sinds 16 juni 2008 is het mogelijk voor de ontvangers van petities een loket te openen in de website om petities te ontvangen en te beantwoorden.
14
Partner Petities.nl Doelgroep Actieve burgers Deelnemers 15
Programma overzicht 2012
WIJ MAATSCHAPPIJ Het burgerinitiatief door burgers geëvalueerd Evaluatie en ingediend bij de commissie verzoekschriften en burgerinitiatieven van de Tweede Kamer Netwerk Democratie heeft samen met het Instituut voor Maatschappelijke Innovatie een evaluatieonderzoek uitgevoerd over het burgerinitiatief vanuit het perspectief van de initiatiefnemers. Sinds de invoering van het burgerinitiatief in 2006 zijn 12 burgerinitiatieven, met vaak meer dan de verplichte 40.000 handtekeningen, ingediend bij de commissie bezoekschriften en burgerinitiatie- ven van de Tweede Kamer. En dat is een prestatie op zich. Het kost veel tijd en energie om een burgerinitiatief te organiseren. Tot nu toe zijn tweederde (!) van de burgerinitiatieven niet ontvankelijk verklaard. Dit werd voor veel initiatiefnemers, die met grote inzet hun burgerinitiatief hebben gerealiseerd, als een teleurstelling ervaren. De consequentie hiervan lijkt dat de kloof tussen burgers en politiek juist vergroot wordt. Dit staat haaks op de democratische intenties van het burgerinitiatief: “het burgerinitiatief heeft als doel de betrokkenheid van burgers bij het beleid te vergroten” (motie Dubbelboer, 9 oktober 2003). Deze constatering was voor Netwerk Democratie en het Instituut Maatschappelijke Innovatie (IMI) reden genoeg om deze evaluatie te starten. Temeer omdat in de zomer de commissie verzoekschriften en burgerinitiatieven het burgerinitiatief intern gaat evalueren. De inzet van deze evaluatie was het middel ‘burgerinitiatief’ te versterken en de initiatiefnemers meer mogelijkheid voor een kans van slagen te bieden.
Partners Instituut Maatschappelijke Innovatie Download het onderzoek via: netdem.nl/wp-content/ uploads/EvaluatierapportBurgerinitiatief.pdf Media Nieuwsuur BNR Volksrant Trouw
Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van schriftelijke interviews van Stefan Panhuijsen (De Publieke Zaak) met de 12 initiatiefnemers. Wij hebben gezien de korte periode van onderzoek personen van een vijftal initiatieven opnieuw en uitgebreid geïnterviewd en een expertmeeting georganiseerd. Op 3 juli 2012 is de evaluatie aangeboden aan Helma Neppérus, voorzitter commissie verzoekschriften en burgerinitiatieven van de Tweede Kamer.
Inhoudelijk verslag 2012
15
Workshop New tools for deliberation & participation Op 4 juli organiseerde Netwerk Democratie i.s.m. Waag Society de workshop over Liquid Democracy - over nieuwe tools voor deliberatie. De Duitse Piraten Partij maakt voor het politieke debat en voor besluitvorming gebruik van de gratis software Liquid Feedback. Via Liquid Feedback, een open source platform, kan iedereen meedenken en meeschrijven over (beleids-) voorstellen. De partij maakt op die manier gebruik van de intelligentie, creativiteit en de visionaire ideeën die er bij de mensen in hun partij leven. Het moet een nachtmerrie van menig politicus zijn: alle leden zijn gelijk en iedereen mag overal over meepraten. Uit dat veelstemmige gesprek komen oplossingen, standpunten en nieuw beleid voor nationale, internationale en lokale problemen. Dat moet toch tot problemen leiden? Valt mee zegt, Andreas Nitsche, Duitse piraat. Sterker nog, met behulp van technologie kan zo’n ‘Poolse Landdag’ niet alleen goed uitpakken – het kan zelfs betere ideeën opleveren. Daarvoor is Liquid Feedback ontworpen. Voorafgaand aan de workshop verzorgde Reinder Rustema een inleiding, waarin hij verschillende online initiatieven uit het verleden besprak, die de kloof tussen politici en burger wilden verkleinen. Voorbeelden hiervan zijn De Digitale Stad (DDS) en Petities.nl. In deze serie zal Netwerk Democratie in november 2012 de Workshop Wetten Wiki organiseren in samenwerking met Waag Society.
16
Partners Waag Society Liquid Feedback Piraten Partij Nederland G1000 Petities.nl Bezoekers 80
WIJ MAATSCHAPPIJ
OPEN AGENDA
Programma overzicht 2012
WIJ MAATSCHAPPIJ Partnerschap Minsterie van Binnenlandse Zaken Netwerk Democratie is in 2012 een partnerschap aangegaan met het Ministerie van Binnenlandse Zaken afdeling Interactie. Netwerk Democratie en het Ministerie van Binnenlandse Zaken zal dit partnerschap in 2013 voort zetten. Deze samenwerking tussen Netwerk Democratie en BZK-afdeling Interactie richt zich op maatschappelijke veranderingsprocessen, analyses en mogelijke oplossingen die vaak maar moeizaam bekendheid binnen de rijksoverheid. Netwerk Democratie kan gezien worden als een organisatie met een vernieuwingsagenda, die met hun analyses en projecten nieuwe discussies kunnen binnen brengen of initiatieven van progressieve denkers binnen de rijksoverheid kunnen ondersteunen;
OPEN AGENDA
De inbreng van de BZK-afdeling Interactie bestaat uit: 1. Via de afdeling Interactie krijgt Netwerk Democratie de mogelijkheid om een actieve rol te spelen bij beleidstrajecten en -dos siers. Denk aan thema’s als Open Data, Wob, nieuwe economische modellen of burgerparticipatie; 2. Netwerk Democratie krijgt via de medewerkers van de afdeling Interactie toegang tot relevante ambtelijke netwerken en projecten binnen verschillende departementen en gemeenten; 3. Netwerk Democratie krijgt de mogelijkheid om eigen thema’s te agenderen bij de medewerkers van de afdeling Interactie; 4. Medewerkers van de afdeling Interactie zorgen actief voor informatie die relevant is voor Netwerk Democratie; De inbreng van Netwerk Democratie bestaat uit: 1. Netwerk Democratie verzorgt gevraagd en ongevraagd presentaties voor specifieke groepen ambtenaren over onderwerpen en projecten; 2. Netwerk Democratie attendeert op innovatieve maatschappelijke organisaties, ontwikkelingen, technieken, bijeenkomsten & conferenties op het terrein van burgerschap en andere thema’s die relevant zijn voor de afdeling Interactie; 3. Netwerk Democratie legt (persoonlijke) verbanden tussen de afdeling Interactie en mensen/organisaties/netwerken die relevant zijn voor innovaties binnen het werkgebied van de afdeling; 4. Netwerk Democratie benoemt de kansen voor de afdeling Interactie bij de aansluiting bij de dynamische (onder)stroom van nieuwe netwerkverbanden; 5. Netwerk Democratie speelt een actieve rol in Kracht van Nederland: • Inhoudelijke en praktische ondersteuning (begeleiden kennissessies, verslaglegging); • Intermediair tussen en aansluiting van verschillende net werken; • Strategie en advies Internet en Social Media;
Inhoudelijk verslag 2012
17
WIJ MAATSCHAPPIJ
OPEN AGENDA
Programma overzicht 2012
Apps voor Democratie De hackathon ‘Apps voor Democratie’ Tweede Kamer der Staten Generaal Op uitnodiging van Gerdi Verbeet (voormalig voorzitter van de Tweede Kamer) organiseerde Netwerk Democratie samen met de Tweede Kamer en Open State Foundation op 8 september het programma ‘Apps voor Democratie’ in de Tweede Kamer.
Partners Tweede Kamer der Staten Generaal Open State Foundation
De Tweede Kamer stelde in de zomer 2012 alle parlementaire data, opgeslagen in de interne database ‘Parlis’, ter beschikking en zette daarmee een belangrijke stap richting een transparante overheid. Om dit heugelijke feit onder de aandacht te brengen vond er een hackathon plaatst, waarbij ‘hackers’ werden uitgenodigd om ter plaatse, in de Tweede Kamer, applicaties te programmeren die de parlementaire data ontsluiten.
Deelnemers: 160
Netwerk Democratie organiseerde parallelle sessies waarin politici, parlementaire medewerkers, programmeurs en bijeenkwamen om de mogelijkheden en uitdagingen van Open parlementaire Data te bespreken.
Pers: Digitaal Bestuur Webwereld Diverse Blogs Intranet Tweede Kamer
Er vonden drie workshops plaats: Open data & journalistiek, open data & burgers en open data & politieke instituties. Daarnaast verzorgden Jacques Wallage, Valerie Frissen en Peter Vermeersch (G1000) plenaire bijdragen. Gerdi Verbeet noemde ‘Apps voor democratie’ in haar slotwoord “een historische dag voor de parlementaire democratie”.
18
Voor een uitgebreider verslag: http://www. http://appsvoordemocratie.nl/
Programma overzicht 2012
WIJ MAATSCHAPPIJ Internationale Dag van de Democratie 2012 Op 15 september gaf Netwerk Democratie invulling aan de Internationale Dag van de Democratie door de organisatie van het dagprogramma ‘Crowdsourcing de Grondwet’ en het avondprogramma ‘Hoe kan de nieuwe democratie ons uit de crisis halen?’
Crowdsourcing de grondwet
Op 15 september, de VN Internationale Dag van de Democratie, organiseerden Netwerk Democratie, Waag Society en Internet Society het programma ‘Crowdsourcing de Grondwet’. De Nederlandse Grondwet is toe aan een update. Op een aantal punten is de tekst verouderd (wie gebruikt er nog een telegraaf?) en staat ver af van de beleving van de burgers. Dat is niet verwonderlijk: de inhoud ervan loopt decennia achter de ontwikkelingen in de samenleving aan en is, in de woorden van hoogleraar mensenrechten Barbara Oomen, onvolledig (er staat bijvoorbeeld niet beschreven dat de Nederlandse samenleving een representatieve democratie is waarin de rechtsstaat in acht wordt genomen) en onbekend (het merendeel van de burgers kent de inhoud van dit document niet). Daarnaast is het volgens Oomen problematisch dat de rechter niet aan de Grondwet kan toetsen. De Grondwet bepaald de verdeling van taken tussen de verschillende bestuurslagen en bestendigd daarmee de verdeling van macht. De burger kan zich echter niet beroepen op de Grondwet omdat het niet mogelijk is om een kwestie die in strijd is met de Grondwet aanhangig te maken bij de rechter. De macht van het parlement wordt daardoor onvoldoende ingeperkt.
Partners Internet Society Waag Society Deelnemers: 70 Pers: Diverse blogs Interview Amsterdam FM
Tijdens het dagprogramma verzorgde Barbara Oomen een inleiding, waarna Katrín Oddsdóttir als lid van de Constitutionele Raad van IJsland, uiteenzette hoe in IJsland een nieuw voorstel voor een Grondwet middels Crowdsourcing tot stand is gekomen. Vervolgens is er in een vijftal thematische workshops nagedacht en gediscussieerd over de knelpunten en mogelijke vernieuwingen van onze Grondwet. Hier werkten meer dan tachtig deelnemers in een 4-uur durende workshop aan mee, o.a. juristen, NGO’s, onderzoekers, geïnteresseerde burgers, ambtenaren en studenten. De thema’s die aan de orde kwamen raken het fundament van onze democratie: privacy, vrijheid van meningsuiting en de bestuurlijke organisatie van Nederland. De grondwet kan van een droog staatsrechtelijk document een bron van inspiratie worden; een nieuw sociaal contract dat beter aansluit bij de noden en (on)mogelijkheden van deze tijd.
Inhoudelijk verslag 2012
19
WIJ MAATSCHAPPIJ
Programma overzicht 2012
Hoe kan de nieuwe democratie ons uit de crisis halen? Onder leiding van Petra Stienen gingen op de avond van 15 september drie pioniers op het gebied van burgerparticipatie en internet met elkaar in gesprek. In Ierland initieerde Elaine Byrne (IE, politicoloog, columniste en adviseur van de Europese Commissie) het vernieuwende ‘We the Citizens’ waarbij burgers toekomstscenario’s voor Ierland ontwikkelden om het land uit de politieke en economische crisis te kunnen halen. Katrín Oddsdóttir (IS, mensenrechtenjurist) maakt deel uit van de Constitutionele Raad van burgers, die meeschrijft aan de nieuwe grondwet van IJsland. Marietje Schaake (NL, lid Europees Parlement voor D66) staat bekend als een voorvechter van een vrij internet ten behoeve van de democratie. De centrale vragen van het debat waren: in hoeverre kampen we in Europa vooral met een vertrouwenscrisis en op welke wijze kunnen nieuwe vormen van burgerparticipatie daar verandering in brengen? Politici worden steeds meer meegesleurd in de waan van de dag. Uit experimenten in Ierland, IJsland en Belgie blijkt dat burgers zich wel kunnen richten op lange termijn plannen en grote problemen aanpakken. Hoe kan deze mogelijkheid beter benut worden?
20
Partners Internet Society Waag Society Bezoekers debat 40
Programma overzicht 2012
Hosting 2 hackathons zomer 2012 1. Hacken voor het vrije woord Faciliteren Project Gulliver van Greenhost Van 24 t/m 26 september vond het werkprogramma ‘Hacken voor het vrije woord’ plaats in het kantoor van Netwerk Democratie. Een groepje Nederlandse hackers heeft activisten en journalisten geholpen online aanvallen te weerstaan. Radio Dabanga zendt iedere dag 2,5 uur uit in Darfur. De radiozender is opgezet door Free Press Unlimited en moet onafhankelijke verslaggeving voor en door Darfur (Sudan) verzorgen, in een land waar vrije pers verder niet bestaat. De sites van dergelijke organisaties liggen regelmatig onder vuur van zogenaamde DDOS-aanvallen, waardoor controle wordt uitgeoefend op de communicatie.
OPEN AGENDA
Partners Green Host Deelnemers 15
Nu ook journalisten, (mensenrechten)activisten en dissidenten steeds meer afhankelijk zijn van online tools, platforms en een digitaal podium, wordt het mogelijk steeds lastiger om dit soort aanvallen het hoofd te bieden. Greenhost is daarom Project Gulliver gestart. Netwerk Democratie heeft het werkprogramma gefaciliteerd. Tijdens de hackathon worden aanvallen gesimuleerd. Uiteindelijk moet een systeem worden ontwikkeld dat automatisch aanvallen kan ontdekken en een ‘boosaardig’ verkeer de baas kan, zodat sites in de lucht blijven en vrij kunnen functioneren. De hackathon van september 2012 is de eerste in een serie samenwerkingen.. 2. Hackathon verkiezingen 2012 Op 25 augustus vond de hackathon ‘verkiezingen 2012’ plaats in het kantoor van Netwerk Democratie. Voor deze hackathon nodigden we programmeurs, (web) designers, journalisten, deskundigen en politieke junkies bij elkaar om een paar grote datasets te analyseren en te visualiseren. Tijdens deze dag zijn de volgende vier thema’s uitgediept: 1. Electoraat op drift: wat zijn de bewegingen geweest over de laatste twintig jaar? Wat zijn de drijfveren geweest van het electoraat om van partij te veranderen? Hoe verhouden de electorale ontwikkelingen zich tot die van de rest van Europa? En hoe uiten die bewegingen zich in de media? 2. Zeggen en doen: er is een verschil tussen zeggen en doen. Verkiezingsprogramma’s staan vol beloften, maar in de praktijk is het schipperen en compromissen sluiten. Hoe verhouden de verkiezingsprogramma’s zich tot het stemgedrag in de Tweede Kamer (wetsvoorstellen amendementen en moties)? 3. Stemgedrag ontleed: hoe stemmen verschillende maatschappelijke groepen en hoe is dat door de jaren heen veranderd? Groepen naar leeftijd, regio, herkomst en eventueel anderen. Is er ook een Inhoudelijk verslag 2012
21
OPEN AGENDA
Programma overzicht 2012
internationaal perspectief mogelijk? Wat zijn de belangrijke issues voor kiezers? 4. Verkiezingen en de crisis: in hoeverre is de politieke agenda veranderd? In hoeverre heeft de crisis invloed op het stemgedrag, zowel in Nederland als in andere Europese landen? Partners: Sargasso.nl Deelnemers 20
22
Programma overzicht 2012
Onderwijspioniers - verbetermijnschool Netwerk Democratie heeft de ambitie om democratie naar de school te brengen door scholieren de (digitale) hulpmiddelen en begeleiding te geven die ze nodig hebben om zich te ontwikkelen tot kritische en betrokken leerlingen. I.s.m. Scholieren.com organiseert Netwerk Democratie in november 2012 de netwerkbijeenkomst ‘Onderwijspioniers’ om te inventariseren waar de digitale mogelijkheden op dit terrein liggen. Tijdens deze bijeenkomst worden de volgende vragen beantwoord: Waar heeft een scholier behoefte aan? Hoe kunnen we de democratiserende ideeën die we hebben vertalen naar de alledaagse scholieren-praktijk? Hoe kunnen we de betrokkenheid van scholieren garanderen? Welk concept hebben we hiervoor nodig? En hoe krijgt dat online, in het publieke domein z’n weerslag, hoe kunnen we een olievlek teweeg brengen?
Partners Scholieren.com Realisatie laatste kwartaal 2012
Samen met een groep jonge scholieren uit het netwerk van Scholieren. com zullen deze ideeën verder worden ontwikkeld.
Inhoudelijk verslag 2012
23
WIJ MAATSCHAPPIJ
Programma overzicht 2012 Applicaties Voorjebuurt.nl Voorjebuurt is hét crowdfunding platform voor buurtinitiatieven. Burgers, overheden, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven werken samen om (bestaande) innovatieve sociale initiatieven van burgers te verduurzamen en realiseren. Denk aan een alternatief plan voor kinderopvang, schooluitval, ouderenzorg of het tegen gaan van overgewicht. We wachten niet op de overheid, maar gaan zelf aan de slag! Via Voorjebuurt kunnen initiatiefnemers donaties, kennis & diensten werven voor hun initiatieven. In september 2012 startte Voorjebuurt met een pilot in vijf steden, waarin elke stad een vijftal kansrijke initiatieven in heeft gebracht om via het platform te laten ondersteunen. De initiatieven krijgen een startfinanciering, de rest van het doelbedrag moet binnen maximaal 30 of 60 dagen via (online) donaties bij elkaar gebracht worden. De initiatiefnemer is zelf verantwoordelijk voor het crowdfun- den van het resterend doelbedrag, door het werven van donateurs, bedrijven of organisaties via sociale media zoals Twitter, Hyves en Facebook. Voorjebuurt zorgt met een landelijke campagne voor zichtbaarheid en begeleidt de initiatiefnemer in het proces. De pilot heeft een doorlooptijd van 8 maanden en resulteert medio in 50 succesvol gefinancierde initiatieven en een (uitgebouwd) netwerk van partner investeerders (steden, gemeentes, bedrijven, maatschappelijke organisaties etc.). Voorjebuurt is een initiatief van Netwerk Democratie dat in samenwerking met Stichting Nederland Kennisland ontwikkeld is, de uitvoering wordt verzorgd door stichting Voorjebuurt (i.o.) De website zelf is tot stand gekomen in samenwerking met Voordekunst. De website is ge- bouwd op basis van de technologie van dit crowdfunding platform en ontwikkeld door Webclusive. De pilot Voorjebuurt bouwt voort op deze investering. In 2013 zal Netwerk Democratie dit project inhoudelijk blijven ondersteunen door strategisch advies en supervisie.
24
Partners: Nederland Kennisland Ministerie van BzK Stichting Doen 5 Nederlandse gemeenten Doelgroep: Inwoners van Nederland
Programma overzicht 2012 Applicaties Politwoops Op 30 mei 2012 heeft de Sunlight Foundation de Amerikaanse versie van Politwoops gelanceerd. Politwoops.sunlightfoundation.com volgt de officiële Twitter-accounts van de leden van het Congres, president Obama en een aantal presidents- kandidaten. De originele versie van Politwoops werd ontwikkeld door de Open State Foundation waarmee de vertegenwoordigers van de Tweede Kamer en alle gemeenteraden te volgen zijn. Netwerk Democratie heeft in 2011 en in 2012 de verdere ontwikkeling van Politwoops.nl ondersteund. Inmiddels zijn er twaalf internationale versies gelanceerd. Het Politwoops archief dient als een verhelderende ruwe schets van hoe politici de (online) campagnes aanscherpen.
OPEN AGENDA
Partners: Open State Foundation Pageviews: Nederland: 107100 Verenigde Staten: geen inzicht Wereldwijd: 40857
In september 2012 heeft Time (tech) Magazine Politwoops genomineerd als 1 van de 50 beste websites van 2012
Inhoudelijk verslag 2012
25
OPEN AGENDA
Programma overzicht 2012 Applicaties Volg de Wet | Interactieve Infographic Iedere burger met een internetaansluiting en kennis van het internet weet in meer of mindere mate de weg naar internetfora te vinden. Deze fora vormen een belangrijke plek voor publiek debat. Over het algemeen hebben deze fora niet als doelstelling bij te dragen aan het tot stand brengen van een ideale dialoog tussen burger en politiek, maar functioneert het vooral als platform door en voor mensen met gemeenschappelijke interesses en belangen. Het publieke debat op internetfora heeft daarmee slechts een beperkt bereik. Dit is een gemiste kans, want er zijn genoeg burgers met inspirerende ideeën en die bijdragen leveren aan deze discussies en belangrijke maatschappelijke kwesties aan de orde stellen. Aan de andere kant vindt het gesprek binnen en tussen de democratische instituten en traditionele maatschappelijke instellingen plaats, waardoor in deze dialoog de burger vaak geen gesprekspartner is. Het niet tijdig inspelen op beleidsontwikkelingen benadeelt overigens niet alleen organisaties, bedrijven en burgers. Ook voor de overheden is dit onwenselijk: zij kunnen hun beleidsmaatregelen zo minder goed op hun doelgroep afstemmen én het beleid zal zo vaak pas later effect sorteren dan eigenlijk zou kunnen. Om de mogelijkheden die het internet biedt voor een publiek debat tussen overheid en burger beter te benutten, en een zinvolle dialoog vorm te geven, is er behoefte aan kennis en informatie maar ook middelen (bijvoorbeeld websites) waardoor burgers effectief mee kunnen denken. Netwerk Democratie heeft daarom Volgdewet.nl ontwikkeld: Een interactieve infographic die (actieve) burgers inzicht geeft in 1. welke fase een wet zich bevindt; 2. handreikingen doet aan de gebruiker welke middelen hij/zij kan inzetten om zich in dit wetgevingsproces te mengen en zo mogelijk dit proces te beinvloeden. Volgdewet.nl bevat de volgende onderdelen: • overzicht en inzicht van het proces; • tips voor burgers en lobbyisten; • directory van sites/tools waarmee verdere (democratische) actie ondernomen kan worden.
26
Partners Politici Bitman Imi Universiteit van Leiden Ministerie van BzK Doelgroep Actieve burgers Gerealiseerd november 2012
Programma overzicht 2012 Applicaties
WIJ MAATSCHAPPIJ Ondersteuning Open Onderwijs Data In Nederland worden een hoop gegevens verzameld over het onderwijs. Leerlingvolgsystemen, financiële cijfers, stroominformatie en kwaliteitscijfers. Het ministerie van OC en W is zich bewust van het belang deze data vrij te geven, voor zover dat mogelijk is. Een mooi voorbeeld is de recente ontsluiting van onderwijs data op data.duo.nl. Ook rijksbreed is er aandacht, de App-competitie ‘Apps voor Nederland’ vond in de open onderwijsdata hoek ‘concrete en waardevolle toepassingen’. Netwerk Democratie heeft de ontwikkeling van de Scholenscraper ondersteund van Open Onderwijs Data zodat programmeurs laagdrempelig, goedkoop en flexibel informatie uit verschillende bronnen kunnen combineren waardoor nieuwe diensten en inzichten mogelijk zijn: - diensten die anders te duur zouden zijn - diensten die anders technisch niet te realiseren zijn - wetenschappelijk onderzoek en inzichten - betere beslissingen door burgers en organisaties
OPEN AGENDA
Partners: Open State Foundation Gemeente Amsterdam Doelgroep: Programmeurs van websites en applicaties
De Inspectie van het Onderwijs (IvhO) verzamelt kwalitatieve data over scholen op basis waarvan het kwaliteitsoordeel ‘basis’, ‘zwak’ of ‘zeer zwak’ wordt toegekend. Op dit moment worden de kwaliteitscijfers over het PO niet structureel in machine readable formaat gepubliceerd. Dit terwijl informatie het meest krachtig is wanneer het hergebruikt kan worden en aan de volgende voorwaarden voldoet: • Volledig en onmiddellijk beschikbaar is en blijft; • Gestructureerd is op een wijze die voor een machine leesbaar is; • Metadata bevat die combinaties van databronnen mogelijk maakt; • Juridisch vrij is voor hergebruik. De inspectierapporten (per inspectie van een school) worden wel als PDF gepubliceerd op de website van de Inspectie van Onderwijs. Met de inzet van moderne technieken kan deze data omgezet worden naar bruikbare informatie. De data in bruikbare vorm kan dan door App- ontwikkelaars gebruikt worden. Dit project wordt mede ondersteund door het Open Onderwijs Data initiatief van de Open State Foundation.
Inhoudelijk verslag 2012
27
OPEN AGENDA
Programma overzicht 2012 Applicaties Watzegtmijnpartij.nl Doorzoek nu eenvoudig politieke partijprogramma’s 2012 Op Watzegtmijnpartij.nl zijn voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 alle partijprogramma’s op één plek verzameld en doorzoekbaar gemaakt zodat burgers zich op een snelle en efficiënte manier kunnen informeren over de standpunten van de verschillende politieke partijen en deze onderling met elkaar vergelijken.
Partner Bitman
De applicatie is een initiatief van het Haarlemse webbureau Bitman en is mede mogelijk gemaakt door Netwerk Democratie.
Doelgroep Alle Nederlanders Bezoekers 6888 Pagina’s bezocht 35059
28
Programma overzicht 2012 Applicaties
WIJ MAATSCHAPPIJ Crowdsource de wet Crowdschrijven van initiatiefwetsvoorstellen Als een wetsvoorstel vanuit de regering zelf komt is dat omdat er een belangrijke beleidswijziging moet plaatsvinden waarvoor nog geen wetgeving bestaat. Er wordt dan een beleidsnota opgesteld en aan de Tweede Kamer voorgelegd. Ook de Kamer zelf kan een initiatiefwetsvoorstel schrijven die door een of meer leden van de Kamer wordt opgesteld. Het initiatief nemende Kamerlid verdedigt dan zelf het voorstel. Uit onderzoek blijkt dat Kamerleden zelf aangeven dat het indienen van initiatiefwetsvoorstellen hét middel is met de grootste maatschappelijke impact (Enthoven 2010). De mogelijkheid wetten in te dienen wordt gezien als een van de machtigste middelen om tot daadwerkelijke veranderingen te komen. Waarom gebeurt het dan zo weinig? Het voorbereiden en verdedigen van een wetsvoorstel kost relatief erg veel tijd en levert weinig mediaaandacht op. Daarom worden er jaarlijks betrekkelijk weinig initiatiefwetsvoorstellen ingediend; gemiddeld 11 per jaar. Een krappe meerderheid daarvan wordt aangenomen. Dat het anders kan heeft voormalig kamerlid Mariko Peters (GroenLinks) laten zien door een initiatiefwetsvoorstel voor een nieuwe Wob te crowdsourcen via www.nieuwewob.nl.
OPEN AGENDA
Partners: Instituut voor Maatschappelijke Innovatie Doelgroep: Leden Tweede Kamer Actieve burgers Gerealiseerd in 4de kwartaal 2012
Met de applicatie Crowdsource de wet maakt Netwerk Democratie i.s.m. het Instituut voor maatschappelijk innovatie mogelijk een initiatiefwetsvoorstel te crowdsourcen. Van september tot en met november 2012 wordt er een prototype van de applicatie ontwikkeld. In maart 2013 zal de applicatie gelanceerd worden.
Inhoudelijk verslag 2012
29
PRESENTATIES
Presentaties en andere activiteiten 2012 13 april 2012 De Democratie Gereanimeerd! Netwerk Democratie nam op 13 april deel aan de avond De Democratie gereanimeerd! Een brainstormsessie over democratische innovatie. Deze brainstorm werd georganiseerd door De Balie. Drie scherpe denkers presenteerden aan Gerdi Verbeet (voorzitter van de Tweede Kamer) hun analyse van de democratische crisis en stelden haar de remedie voor. Met: David Van Reybrouck (o.a. schrijver van Pleidooi voor populisme en initiator van de G1000), Bart Jan Spruyt (historicus, journalist en medeoprichter van de Edmund Burke Stichting, een conservatieve denktank), Josien Pieterse (medeoprichter van Netwerk-Democratie platform voor democratische innovatie) en Gerdi Verbeet (voorzitter van de Tweede Kamer en auteur van Vertrouwen is goed, maar begrijpen is beter over de vitaliteit van onze parlementaire democratie). 16 april 2012 Democratie 2.0 Op 16 april 2012 nam Netwerk Democratie als jurylid deel aan het door Paradiso georganiseerde Democratie 2.0 | De Fluwelen Revolutie. Hier werd een podium gegeven aan politieke dwarsdenkers als Maurice de Hond, Redesigning Politics en Thijs Kleinpaste. Zij pitchten hun ideeën voor verregaande aanpassingen aan onze noodlijdende democratie voor een jury die bestond uit Frans Weisglas (oud-voorzitter Tweede Kamer), Andree van Es (wethouder Amsterdam), Hero Brinkman (Tweede Kamerlid) en Erik van Bruggen (BKB). Verder waren er bijdrages van Arend Jan Boekestijn (Elsevier), Johan Fretz en de band Coco Bongo and de Bonfire Ranch of Love.
Partners De Balie G1000 Bart Jan Spruyt Bezoekers 80
Partners Paradiso Bezoekers 120
Actief Burgerschap: How to make it work? Deze workshopserie zal vanaf 2012 jaarlijks plaatsvinden in Felix Meritis in Amsterdam. Netwerk Democratie was spreker tijdens de eerste workshop. De serie workshops wil (vooral jonge) burgers kennis verstrekken over en inzicht geven in de mogelijkheden actief burgerschap te ontwikkelen en te beoefenen. Hoe kan de Nederlandse en de Europese samenleving daarvan profiteren en hoe kunnen modellen en vormen van actief burgerschap worden geïmplementeerd in de dagelijkse praktijk? Daartoe worden in de workshops aan de hand van “Best practices” methoden en vaardigheden aangereikt met het doel de deelnemers bewust te maken van de mogelijkheden actief burgerschap binnen een democratie te stimuleren. De bevordering van vrede en veiligheid zal immers alleen met inschakeling van de burgers tot stand kunnen komen. De eerste workshop in deze serie richtte zich op Actief burgerschap en de publieke ruimte en werd geleid door Teun Gautier (Uitgever De Groene Amsterdammer) en Steve Austen (Permanent Fellow Felix Meritis). Verschillende experts en initiatiefnemers presenteren en becommentariëren een aantal praktijkvoorbeelden. De deelnemers werden uitge30
Partners Felix Meritis Deelnemers 18
Presentaties en andere activiteiten 2012 nodigd hun eigen ervaringen en analyses in het tweede gedeelte van de workshop in de werkgroepsdiscussies in te brengen. De workshop werd afgesloten met een verslagronde uit de verschillende werkgroepen en een samenvattende vooruitblik door de workshopleiders. Overige sprekers waren o.a. de sprekers Farid Tabarki (Studio Zeitgeist), Bart Drenth (Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling), Frits Bloemberg (HOPE XXL) en Mieke van Heesewijk (Netwerk Democratie).
PRESENTATIES
26 september 2012 Politieke keuzes voor de digitale samenleving | Politiek Cafe PVDA Een discussie-avond over het verkiezingsprogramma voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2014. Netwerk Democratie werd uitgenodigd om een presentatie te geven over over het versterken van de democratie met het gebruik van internet. Denktank The last Resort Thinking participatory citizenship Netwerk Democratie maakte in 2012 actief onderdeel uit van de denktank The Last Resort: Deze denktank is gestart vanuit de Universiteit van Leiden. Waag Society en Netwerk Democratie zijn als partners aangesloten. Deze denktank heeft geresulteerd in het project Actief burgerschap in de informatiesamenleving - het samenwerkingsverband tussen Netwerk Democratie, De Veenfabriek, Waag Society, Universiteit van Leiden dat concrete vorm krijgt in 2013 door de organisatie van drie publieksbijeenkomsten met de titel ‘Active Citizenship in the Information Society. Power, Trust and Value.’ De denktank hield zich in 2012 bezig met de volgende vragen: Wat gebeurt er vandaag de dag op het gebied van de samenleving en burgerschap: rekening houdend met de verzwakking van de nationale staten, de opkomst van coöperaties / hacklabs / DIY-initiatieven in Europa, de economische en ecologische crisis en de vermeende daling van het vertrouwen in gevestigde instituties? Hoe begrijpen we onze huidige samenleving op het gebied van burgerschap, bestuur, vertrouwen, gezag, verantwoordelijkheid en technologie? Wat zijn onze toekomst- visies? Wat verwachten wij van technologieën op het gebied van het creëren van participerend burgerschap?
Partners PVDA Bezoekers 25
Deelnemers: Universiteit van Leiden - Dorien Zandbergen Netwerk Democratie - Mieke van Heesewijk, Josien Pieterse Waag Society - Frank Kresin, Tom Demeyer De Nieuwe Amsterdamse Hackspace - Amran, Vesna Partizan Publik: Christian Ensten en Thijs Middeldorp Topika: Tony Michiels en Alexander Zeh Chokepoint Project - James Burke Het Virtueel Platform - Floor Spaerendonck de Mobile City - Michiel de Lange en Martijn de Waal
Inhoudelijk verslag 2012
31
Deelname The Great Debate Universiteit van Aarhus - Denemarken Netwerk Democratie nam in juni 2012 deel aan The Great Debate. Meer dan 400 studenten, onderzoekers, NGO’s, denktanks, ondernemers en mensen uit het bedrijfsleven uit meer dan 35 verschillende landen hebben actief samengewerkt bij het vinden van oplossingen voor de uitdagingen waar de wereld voor staat. Zij hebben zich ingespannen om de belangrijkste uitdagingen te identificeren voor Europa en hebben concrete oplossingen bedacht die kunnen helpen ervoor te zorgen dat het politieke proces zich naar voren en niet naar achteren beweegt. Dit alles heeft plaatsvinden op de universiteit van Aarhus op een onconventionele conferentie met de titel “The Great Debate”: Oplossingen door middel van Rethinking”. De conferentie was een mix van korte inspirerende presentaties van de belangrijkste belanghebbenden en intensieve workshops, waar de nadruk lag op idee ontwikkeling en innovatie processen. In deze workshops werden de deelnemers gevraagd om de volgende vragen te beantwoorden: Wat is het belangrijkste probleem dat we moeten oplossen? Hoe zien de oplossingen eruit? Wie kan laten gebeuren? Eurpean Civic Forum Netwerk Democratie werd dit jaar herkozen tot bestuurslid van het European Civic Forum tijdens de bestuursvergadering in juni 2012, Kopenhagen. Workshop Voorjebuurt tijdens Kracht in NL Parade Tijdens het congres heeft Netwerk Democratie en workshop gegeven over de strategie en het gebruik van Voorjebuurt.
32
COMMUNICATIE
Presentaties en andere activiteiten 2012
Communicatie 2012
Het jaar 2012 is nog niet afgelopen, maar hier volgt een beknopt overzicht van de communicatie activiteiten van Netwerk Democratie tot en met 30 september 2012. Een uitgebreider overzicht volgt bij de inhoudelijke verslaglegging 2012 ter ondersteuning van de eindafrekening voor 2012. Website In 2012 heeft Netwerk Democratie de structuur en het uiterlijk van haar website vernieuwd. Verder heeft Netwerk Democratie zeer actief via sociale media de inhoud van haar website gedeeld. Dit heeft geresulteerd in 5324 pageviews in 2012 (tot 30 september 2012) Nieuwsbrief Netwerk Democratie stuurt jaarlijks zeven nieuwsbrieven uit. Middels deze nieuws- brieven brengt Netwerk Democratie haar abonnees op de hoogte van haar activiteiten. Aantal abonnees (tot 30 september 2012): 317 Facebook Netwerk Democratie zet Facebook actief in om te communiceren met haar netwerk. Aantal likes (tot 30 september 2012): 186 Twitter Twitter is het derde online middel wat netwerk Democratie actief gebruikt in haar communicatie. Aantal tweets: 1781 Aantal volgers: 525 Print In 2012 heeft Netwerk Democratie een A5 promotie folder ontworpen waarin zij haar werkwijze en en programmalijnen toelicht. Deze folder is per mail verzonden naar het netwerk van Netwerk Democratie en wordt gedistribueerd bij bijeenkomsten en evenementen. Deze folder is ook te downloaden via http://netdem.nl/wp-content/uploads/ND_brochure.pdf In het nieuws Netwerk Democratie heeft voor haar activiteiten in 2012 aandacht in de traditionele en online media gekregen, o.a. in Nieuwsuur. Een uitgebreid overzicht volgt bij de definitieve inhoudelijke verslaglegging van 2012.
Inhoudelijk verslag 2012
33