Combiwel in het kort. Visie en missie. Strategische keuzes. Organisatie

Combiwel in het kort Visie en missie

Combiwel is een maatschappelijke onderneming met een breed aanbod van activiteiten en diensten. Al ons werk is ingegeven vanuit de visie dat ‘Actieve deelname aan het maatschappelijk leven leidt tot een gezonde, stabiele samenleving’. Vanuit deze visie hebben we de volgende missie geformuleerd: Het ontwikkelen, realiseren en onderhouden van een veilige lokale sociale infrastructuur waarbinnen mensen beter in staat worden gesteld hun eigen leven richting te geven en deel te nemen aan het maatschappelijk leven. Kortom, wij helpen mensen in hun eigen omgeving netwerken te bouwen en te onderhouden zodat zij actief mee willen en kunnen doen.

Strategische keuzes

Voor de komende jaren hebben we geanalyseerd wat de maatschappelijke context van ons vraagt. De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) vormt het wettelijk kader. Daarnaast bepalen ontwikkelingen op gebied van de economie, decentralisaties van jeugd- en zorgbeleid, de lokale welzijnsmarkt, de terugtredende overheid en de omslag naar Welzijn Nieuwe Stijl de richting die we met onze organisatie op gaan. Inhoudelijk heeft Combiwel daarom een aantal strategische keuzes gemaakt, met de visie en missie in het achterhoofd. Dit leidt tot drie speerpunten van beleid waarvan we de belangrijkste uitingsvormen hebben beschreven. 1. Doorontwikkelen van ontwikkelingswerk in de buurt Samenlevingsopbouw gaan we uitvoeren vanuit integrale wijkteams met frontlinewerkers, die werken op basis van horizontale verantwoording. Naast het bevorderen van sociale ontwikkeling van buurtbewoners besteden we daarbij steeds meer aandacht aan het bevorderen van de fysieke en de economische buurtontwikkeling. Participatie en activering blijven daarbij kernwoorden. 2. Samenhang en innovatie van het jeugdaanbod In het kader van de ontwikkeling van een pedagogische wijkaanpak brengen we meer samenhang en innovatie aan in al het werk dat we voor jeugd doen: • voor- en vroegschoolse educatie en de peutercombi • opvoedondersteuning • pedagogisch doorgaande leerlijn in Brede Scholen • brede talentontwikkeling • kamers met kansen trajecten voor jongeren. 3. Innovatie in de verbinding tussen welzijn en zorg Welzijn wordt steeds meer ingeschakeld om bezuinigingen in de zorg op te vangen. Inhoudelijk zien we hierbij ook de meerwaarde en mogelijkheden, bijvoorbeeld in de vorm van: • samenwerking tussen welzijn en (in)formele zorg • begeleiding van mensen met een beperking • huis van de buurt • huiskamer van de buurt.

Organisatie

Voor het uitvoeren van dit inhoudelijke beleid en het realiseren van de nodige innovatie verlangen we van al onze medewerkers maatschappelijk ondernemerschap. Dat hebben we geformuleerd als kerncompetentie omdat het gedrag, de kennis en de vaardigheden van medewerkers moet passen bij de identiteit van de organisatie als geheel. Middels competentiemanagement wordt dat bevorderd. Een van de uitingsvormen van ons maatschappelijk ondernemerschap is ons concept voor wijkrestaurants. De visie en missie passen we ook toe in de bedrijfsvoering. Bijvoorbeeld in de vorm van de Combiwel Academie; een vorm van deskundigheidsbevordering die past bij de uitgangspunten van Welzijn Nieuwe Stijl, recht doet aan de actieve deelname die we bij medewerkers stimuleren en helpt bij het bouwen van netwerken in de organisatie.

Combiwel augustus 2012

Ontwikkelingswerk in de buurt Een nieuwe kijk op welzijnswerk

Vanuit de visie van Combiwel dat “actieve deelname aan het maatschappelijk leven, oftewel participatie, een gezonde en stabiele samenleving bevordert” werkt Combiwel aan samenlevingsopbouw door activering van bewoners in buurten en wijken. Activering van zoveel mogelijk burgers, jong en oud, en verbinding van hen aan elkaar. Daarmee creëren we de sociale infrastructuur waarbinnen mensen beter in staat worden gesteld hun eigen leven richting te geven en deel te nemen aan het maatschappelijk leven zoals in onze missie verwoord.

Samenredzaamheid Combiwel gaat er namelijk vanuit dat die sociale infrastructuur een noodzakelijke voorwaarde is voor participatie en dat dat alleen kan plaatsvinden door mensen die ondersteuning bij participatie nodig hebben te verbinden aan mensen die die ondersteuning kunnen bieden. De doelgroep van de inzet door Combiwel blijft dan ook niet beperkt tot het bieden van ondersteuning aan actieve groepen of kwetsbare bewoners; beide zijn onmisbaar en de verbinding van hen aan elkaar is waar wij naar streven.

Fysieke, economische en sociale infrastructuur Combiwel gaat uit van de overtuiging dat een lokale sociale infrastructuur sterk beïnvloed wordt door de lokale economische en fysieke infrastructuur. Dit zijn dan ook de pijlers die we in samenhang met elkaar bezien. Aangezien dit bij ontwikkelingswerk ook het geval is vergelijken wij ons werk daarmee. Belangrijk deel van ons werk is daarom, naast de activering van bewoners, het leggen van verbindingen met het werk van andere organisaties in de sociale maar ook de economische en fysieke sector.

Integrale buurtteams De medewerkers van Combiwel zijn dan ook in feite ‘ontwikkelingswerkers’. De wijze waarop zij de buurt of wijk het best kunnen ontwikkelen is zoveel mogelijk stimulerend, faciliterend en ondersteunend. Wij bieden daarom geen professioneel georganiseerde cursussen, activiteiten en festiviteiten. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat bewoners hier zelf aan meedoen: het gaat om “participatieve wijkontwikkeling”. Wij bepleiten daarom niet alleen het herzien van het onderscheid tussen de werksoorten buurthuiswerk en opbouwwerk, maar ook bijvoorbeeld het jongerenwerk, het maatschappelijk werk en het ouderenwerk en de diverse locaties van waaruit zij hun werk doen. Wij gaan werken vanuit integrale buurtteams met ambulante activerende participatiemedewerkers voor verschillende doelgroepen in de frontoffice en de andere medewerkers in de backoffice.

Eigenaarschap Een van de voorwaarden voor participatieve wijkontwikkeling is eigenaarschap van bewoners. Als bewoners “eigenaar” oftewel verantwoordelijk zijn voor een ontwikkeling in hun wijk zullen zij zich hier meer voor inzetten dan als een ontwikkeling hen opgelegd wordt. Daarom is Combiwel voorstander van het gebruik van wijkanalyses als onderlegger voor het sociale beleid en de inzet van middelen van de lokale overheid in een wijk. In deze wijkanalyses dienen behalve feiten en cijfers over de sociale, economische en fysieke infrastructuur in de wijk, ook de beleving van bewoners daarover meegenomen te worden en mede richting te geven aan de inzet van de gemeente, de maatschappelijke organisaties en de burgers zelf.

Wmo Met deze visie en werkwijze geven wij vorm en inhoud aan prestatieveld 1 van de Wet maatschappelijke ondersteuning: “Het bevorderen van de sociale samenhang in en leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten


Voor- en vroegschoolse educatie Gerichte aandacht op een cruciale leeftijd

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) is een van de speerpunten van Combiwel. Met erkende methodieken en programma’s op maat zorgt Combiwel dat jonge kinderen gerichte aandacht krijgen. Het accent van alle methodieken ligt op taalinteractie en spelen. Peuters leren op die manier allerlei vaardigheden. Het belang van de Voorschool wordt landelijk erkend. Een kind ontwikkelt zich voor een belangrijk deel voor zijn vierde jaar. Het is daarbij essentieel kinderen een uitdagend aanbod te bieden. Combiwel was een van de eerste aanbieders van de Voorschool. Zij voert in 68 voorscholen VVE uit in samenwerking met 30 basisscholen.

Kwaliteit Combiwel bewaakt de kwaliteit van de medewerkers met gerichte aansturing. Leidinggevenden zorgen dat het niveau van de teams hoog blijft, onder andere door: • personeel met juiste startkwalificatie; • methodiekscholing; • taaldoelen en de taallijn; • verplichte EHBO (EHAK) en BHV; • het pedagogisch werkplan. Combiwel werkt samen met de basisschool aan een doorgaande pedagogische leerlijn. Zo is er afstemming over de methodiek, de overdracht, gedeelde zorg en gezamenlijke thema’s.

Zorgketen Combiwel ziet de Voorschool als essentieel onderdeel in de zorgketen, waarbij zorg en welzijn van de kinderen centraal staan. Van alle kinderen is daarom een volledig kinddossier aanwezig. Zo mogelijk het digitaal kinddossier dat aansluit op het digitale leerlingvolgsysteem. Bij ieder kind dat naar de basisschool gaat, vindt een warme overdracht plaats.

Ouderbetrokkenheid Op alle speelzalen en voorscholen is intensief contact met de ouders over de ontwikkeling van het kind. Combiwel ziet een hoge mate van ouderbetrokkenheid als randvoorwaarde voor optimale ontwikkelingskansen van kinderen. De inhoud van het ouderbetrokkenheidsprogramma verschilt per groep/buurt.

PeuterCombi Om tegemoet te komen aan de toenemende vraag van ouders naar ruimere openingstijden biedt Combiwel sinds schooljaar 2010/2011 de PeuterCombi aan. De PeuterCombi is een combinatie van peuterwerk en dagopvang in de context van de Brede School. Ouders kunnen naast de gebruikelijke ochtenden gebruik maken van halve dagopvang gedurende 40 weken per jaar. De pedagogische kwaliteiten, eventueel gesterkt door een VVE-methodiek, de doorgaande pedagogische leerlijn naar de basisschool en het tegengaan van segregatie zijn de speerpunten van de PeuterCombi.


Opvoedondersteuning Beproefde methodieken

Preventieve opvoedondersteuning voor ouders van kinderen vanaf de zwangerschap tot 23 jaar is een belangrijke dienst van Combiwel. Bij de inzet van opvoedondersteuning gaan we uit van het bieden van maatwerk op wijkniveau, in samenspraak met lokale instellingen en ouders. We gaan uit van de eigen kracht van ouders en ondersteunen hen met advies om de verantwoordelijkheid voor de opvoeding van hun kind(eren) vorm te geven. We gebruiken daarvoor methodieken die hun waarde hebben bewezen en ontwikkelen deze vanuit de praktijk door in samenwerking met wetenschappers. Het diverse aanbod wordt georganiseerd vanuit de OKC’s, maar ook op een outreachende manier vanuit andere locaties aangeboden zoals buurtcentra, peuterspeelzalen, scholen en bij ouders thuis; alle belangrijke vindplaatsen van ouders. De onderwerpen worden aangedragen door de ouders en de adviseurs van Combiwel. De situatie van ouders staat centraal. Combiwel stelt vervolgens op basis van haar expertise een pakket opvoedondersteuning op maat samen. Triple P, de evidence based methodiek voor positief opvoeden, vormt de basis. Dit pakket kan onder meer bestaan uit huisbezoeken, themabijeenkomsten, een cursus Triple P (in het Nederlands of Arabisch), een cursus Triple P voor vaders, Triple P Teens, en de “Opvoedhoek”; een mobiel scherm met informatie over Triple P dat samen met een opvoedadviseur en sleutelouders ingezet wordt op gelegenheden in de buurt.

Home-Start Combiwel biedt ook praktische opvoedondersteuning aan huis volgens de internationaal bekende Home-Start aanpak. Home-Start werkt met ervaren en getrainde vrijwilligers die ondersteuning, praktische hulp en vriendschap bieden aan ouders met ten minste één kind van 6 jaar of jonger. De gezinnen geven zélf aan op welke gebieden zij steun wensen: hun vragen staan centraal. Door de ondersteuning kan Home-Start voorkomen dat alledaagse problemen uitgroeien tot ernstige en langdurige problemen, het zelfvertrouwen van ouders vergroten, hun sociale relaties versterken en gezinnen aanmoedigen om gebruik te maken van beschikbare diensten, voorzieningen en regelingen. Combiwel voert Home-Start uit in Amsterdam-Noord, Zuid en West.

‘Prevoorschoolse’ opvoedondersteuning Vanaf de leeftijd van 2,5 jaar maken veel kinderen gebruik van de voorschool en de daarbij behorende voorzieningen. De lijn tussen de leidsters, oudercontactmedewerkers en de opvoedadviseur is kort. Voor de groep 0-2,5 jaar is dit anders. Ouders staan wel al op de wachtlijst voor de voorschool maar maken nog geen gebruik van de voorzieningen. Combiwel zoekt deze ouders op en betrekt ze bij haar activiteiten of biedt waar nodig opvoedondersteuning aan. De kinderen kunnen maandelijks deelnemen aan een speelochtend, geleid door een vrijwilliger (een “ervaren moeder”) waar verschillende professionals geregeld bij aanschuiven om kennis te maken. Ouders worden geïnformeerd over de mogelijkheden en faciliteiten bij hen in de wijk. Met deze aanpak komen problemen en vragen in een vroeg stadium naar voren, zodat eerder passende ondersteuning kan worden geboden en de inzet van onnodig zware zorg of te laat ingrijpen kan worden voorkomen.

Naar een pedagogische wijkaanpak Het huidige jeugdbeleid richt zich vooral op het individu en het oplossen van individuele problemen, er is weinig aandacht voor de sociale omgeving van kinderen. Het categoriseren van de verschillende doelgroepen van de afgelopen jaren heeft als prijs dat de samenhang is verdwenen, deze samenhang willen wij middels de pedagogische wijkaanpak terugbrengen. De pedagogische wijkaanpak wordt wat Combiwel betreft vormgegeven vanuit integrale wijkteams die sociale netwerken en steunstructuren rondom jeugd en gezin faciliteren en stimuleren. Zij investeren in de driehoek kind, ouders en omgeving en creëren een pedagogische infrastructuur in de wijk: een sociale opvoedomgeving op basis van betrokkenheid en medeverantwoordelijkheid. Meer en meer zoeken onze medewerkers vanuit verschillende disciplines elkaar op om in een buurt of wijk samen vorm te geven aan deze pedagogische infrastructuur.


Pedagogische doorgaande leerlijn in Brede Scholen Een samenhangend pakket op maat In Amsterdam stond Combiwel aan de wieg van de ontwikkeling van de Brede School. Al in 1998 startte zij met de ontwikkeling van de Community School (tegenwoordig Jan van der Heijdenhuis). Combiwel heeft inmiddels jarenlange ervaring en deskundigheid opgebouwd op het gebied van alle niet-schoolse Brede School activiteiten: peuterspeelzaalwerk en Voor- en Vroegschoolse Educatie (momenteel op ongeveer50 locaties), opvoedondersteuning, ouderbetrokkenheid, kinderopvang en brede talentontwikkeling. Op steeds meer scholen voeren wij ook de coördinatie van deze Brede Schoolactiviteiten uit (inmiddels ongeveer20).

Nieuwe inzichten

De uitvoeringsmethodiek Brede Scholen van Combiwel sluit aan bij de uitgangspunten van de Kadernotitie Brede School van de gemeente Amsterdam en bij de aanbevelingen van de landelijke taskforce Kinderopvang/ Onderwijs (2010). Enkele van die uitgangspunten en aanbevelingen zijn: • de uitvoeringsregie van de Brede School ligt bij de school, dus in één hand • de specifieke doelstelling(en) van de Brede School hangen af van de lokale situatie waarin de school zich bevindt (aard van de leerlingen ouderpopulatie, buurt). • de Brede School werkt op basis van eigen doelstelling(en) samen met andere partners waardoor Brede Scholen van elkaar verschillen • kinderen zouden in integrale kindcentra de hele dag een gevarieerd aanbod moeten krijgen van onderwijs, opvang, sport en spel • kinderopvang een VVE zouden inhoudelijk naadloos aan moeten sluiten bij het onderwijs.

Kinderopvang in Brede Schoolverband

De ondersteuning van jeugdigen en hun ouders bij een optimale ontwikkeling van het kind behoort tot onze kerntaken. Wij beschouwen ons als belangrijke partner in Brede Scholen vanuit de overtuiging dat de ontwikkeling van kinderen optimaal gestimuleerd wordt door een inhoudelijke totaalaanpak van drie systemen: school, gezin en vrijetijdsbesteding. Ook de uitvoering van kinderopvang in Brede Schoolverband behoort daarom tot onze corebusiness. Vanuit het oogpunt van maatschappelijk ondernemerschap kiest Combiwel ervoor om de helft van de winst van de kinderopvang terug te brengen in de Brede Schoolactiviteiten. De wijze van besteding daarvan wordt in overleg met de schooldirectie bepaald. Kenmerkend voor de Brede Schoolaanpak van Combiwel is: • een pedagogische doorgaande leerlijn van de voor- en vroegschool tot de naschoolse activiteiten die aansluit bij het pedagogisch beleid van de school (lokaal maatwerk) • één aanspreekpunt voor de schooldirectie van alle activiteiten die Combiwel uitvoert • inzet van de helft van de winst van de kinderopvang ten gunste van de Brede School • toepassing van bewezen effectieve methodieken (Triple P, Kaleidoscoop, Startblokken, etc) • inhoudelijke aansluiting bij het profiel van de school (bijvoorbeeld Sport, Techniek, Cultuur) • stimuleren van actieve betrokkenheid van ouders bij alle activiteiten, ook bij de Brede Talentontwikkeling van hun kinderen • waar mogelijk en gewenst wordt in de activiteiten zowel voor als na schooltijd methodisch aansluiting gezocht bij de opdrachten of thema’s die onder schooltijd behandeld worden • de uitvoering van activiteiten sluit aan bij voorzieningen en partners in de buurt.

Wmo

Met deze werkwijze geven wij vorm en inhoud aan prestatieveld 2 van de Wet maatschappelijke ondersteuning: “op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met problemen met opgroeien en van ouders met problemen met opvoeden”.


Coaching en Brede Talentontwikkeling Leren, ontdekken en ontwikkelen Persoonlijke verrijking in een veilige omgeving en in je eigen tempo is het uitgangspunt van de talentontwikkeling die Combiwel biedt. Kinderwerk, scholen en jongerenwerk zien dit steeds vaker als randvoorwaarde om de maatschappelijke participatie van alle Amsterdammers te vergroten. Talentontwikkeling is breed. In de Pijp is een bloeiende activiteit ontstaan waarbij niet alleen kinderen maar ook volwassenen hun kennis door natuur- en milieueducatie in de achtertuin van Buurtcentrum de Pijp in de praktijk brengen. In Amsterdam-Noord maakten kinderen van een basisschool kennis met de talenten van de bewoners van een verzorgingshuis om samen banieren te maken om hun wijk op te fleuren. Het zorgde er niet alleen voor dat de deelnemers hun talenten ontdekten, maar versterkte tevens de intergenerationele contacten in de wijk. Vanuit naschoolse activiteiten georganiseerd in het Fijnhout theater in Oud-West stromen kinderen door naar een theateropleiding. Sporttalenten worden door het sportbuurtwerk gescout in Oud-Zuid en Oud-West.

Ontdekken

Uitgangspunt van de talentontwikkeling is dat Combiwel mensen onder gerichte begeleiding en coaching talenten laat ontdekken en verder ontwikkelen. Deze talenten kunnen ze inzetten voor zichzelf en anderen. De methode van Combiwel is niet zo zeer productgericht maar ontwikkelingsgericht. Dat wil zeggen dat de mens en zijn persoonlijke ontwikkeling en kans tot groeien voorop staat.

Stapsgewijs

Combiwel helpt stapsgewijs bij de ontwikkeling van talent van kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen:  kennismaken: op deze manieren ontdekken deelnemers waar hun interesses en talenten liggen;  ontwikkelen: werken aan zelfontwikkeling door verdieping en verdere ontwikkeling van de talenten onder gerichte begeleiding;  bekwamen: vergroten van zelfstandigheid door gerichte competentieontwikkeling die leidt tot specialisatie, stimuleren van deelname aan verenigingen, optreden;  excelleren: de opgedane kennis delen met anderen en in de praktijk brengen.

Talentmakelaar

De talentmakelaar speelt een centrale rol in het werk van Combiwel. Hij/zij biedt coaching en talentontwikkeling op het gebied van kunst en cultuur, sport en gezondheid, techniek en ICT of natuur en milieu. Of het nu om kinderwerk, naschoolse dagarrangementen, jongerenwerk of werkgelegenheidsprojecten voor volwassenen gaat, de makelaar legt verbindingen met specialistische organisaties zoals verenigingen en (particuliere) onderwijsinstellingen.

Combiwel april 2011

Kamers met kansen Preventief met een hoog maatschappelijk rendement

Kamers met Kansen Combiwel is een wonen-leren-werken traject voor MBO leerlingen van 18 tot 26 jaar met risico op schooluitval op weg naar een startkwalificatie. Zij krijgen een steuntje in de rug in de vorm van een kamer en coaching. In totaal wonen 116 jongeren “zelfstandig” bij Kamers met Kansen (KmK). Meer dan 200 deelnemers hebben de afgelopen drie jaar hun vaardigheden dusdanig ontwikkeld dat ze als zelfstandig burger op eigen benen kunnen staan en weten wat goed burgerschap inhoudt. De anderen (HBO-ers) wonen ondersteunend aan het project. Daarnaast zijn externe vrijwilligers actief. Kamers met Kansen Combiwel heeft drie projecten: 1. Zuidoost, dit is een samenwerking met Woningstichting Rochdale (gestart voorjaar 2010) 2. Nieuw-West, Osdorp, dit is een samenwer¬king met het ROC van Amsterdam, Woonstichting Eigen Haard en het stadsdeel Nieuw-West (gestart najaar 2011) 3. Oost, Indische buurt, dit is een samenwerking met Woonstichting de Alliantie (gestart voorjaar 2013).

Methodiek Er wordt gewerkt met een Persoonlijk Actie Plan als basis voor begeleiding en coaching. In dit plan komen alle leefgebieden aan bod: • sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling, • dagelijkse zelfredzaamheid, • vrije tijdsbesteding, studie, werk en wonen. De ambitie van Kamers met Kansen Combiwel, is naast het behalen van een startkwalificatie: Eigenaarschap; jongeren leren zelf verantwoordelijk te worden voor hun eigen ontwikkeling en worden eigenaar over hun situatie en ontwikkelen eigenaarschap voor hun leefomgeving. Van consument naar producent; jongeren worden in plaats van consument producent van ondersteuning. Jongeren kunnen hoofdbewoner worden. Aanleren goed burgerschap; jongeren zijn verantwoordelijk voor hun eigen ontwikkeling en woonomgeving. Dit doen we door gebruik te maken van: Peer-to-peer; jongeren ondersteunen elkaar en leren van elkaar Trainingen; jongeren met elkaar en jongeren en de buurt samen Participatie; jongeren participeren in activiteiten voor de buurt Vrijwilligers; door gebruik te maken van vrijwilligers kan het netwerk van een jongere vergroot worden en leert een jongere zelfstandig anderen te vragen voor eventuele ondersteuning.

“Kansen voor jongeren” door het Oranjefonds Onze aanpak en doelstellingen sluiten nauw aan bij het programma “Kansen voor jongeren” van het Oranjefonds. Bij “Kansen voor jongeren“ staat het werken met vrijwilligers en het behalen van een startkwalificatie centraal. Kamers met Kansen Combiwel doet sinds september 2012 voor drie jaar mee aan dit programma met landelijk 19 andere projecten. Met deze deelname hebben we de mogelijkheid optimaal aan te sluiten bij de eigen kracht van jongeren. Kamers met Kansen is een landelijk en internationaal beproefd totaalconcept voor jongeren met potentie van 18 tot 25 jaar. Kamers met Kansen Combiwel is aangesloten bij Kamers met Kansen Nederland en is assiociated partner van de Foyers in Londen.

www.kamersmetkansen-combiwel.nl Combiwel februari 2014

Welzijn en (in)formele zorg Innovatieve vormen van samenwerking

Welzijnswerk moet en kan een belangrijke bijdrage leveren aan de gezondheid van mensen in het algemeen en aan het opvangen van de bezuinigingen in de AWBZ in het bijzonder. De WHO definieert gezondheid niet voor niets als “een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn”. Combiwel pakt de handschoen op, want vindt de focus op eigen kracht effectiever dan de focus op de zorgvraag. Daarom werkt zij actief samen met onder meer de eerstelijnszorg, zorgverzekeraars, geestelijke gezondheidszorg, zorginstellingen voor ouderen. Dat anderen dit ook wenselijk vinden komt onder andere tot uitdrukking in het dringende verzoek deel te nemen aan Beter Samen in Noord. In dit programma participeren negen zorgen welzijnsaanbieders middels een wijkgerichte aanpak voor een structurele verbetering van de gezondheid van inwoners van Amsterdam-Noord.

Welzijn op recept Ook vanuit een van de andere kenmerken van Welzijn Nieuwe Stijl, het ‘vraag-achter-de-vraag’ principe, is preventie van grotere problemen en beperkingen een voor de hand liggende insteek. Dit kan bijvoorbeeld door “welzijn op recept” voor te laten schrijven door de eerstelijnszorg. Voor veel van de psychosociale klachten van patiënten die bij de huisarts komen, bieden sociale oplossingen, zoals deelname aan of organisatie van groepsactiviteiten ter ondersteuning van de eigen kracht op de lange termijn meer uitkomst dan een medische aanpak. Voor onszelf zien we een opdracht weggelegd om doorverwijzingen naar het welzijnswerk als sociaal gedragsspecialisme onder de aandacht te brengen als aanvulling op doorverwijzingen naar medisch specialisten. Combiwel zal zich er dan ook sterk voor maken de samenwerking met de eerstelijnszorg op te blijven zoeken en te intensiveren. Wat ons betreft worden veel vaker welzijnsrecepten uitgeschreven.

Dagactiviteiten- en buurtcentrum nieuwe stijl: “Bruishuis” Combiwel werkt samen met meerdere Amsterdamse ggz-instellingen aan de ontwikkeling van het concept Bruishuis. Dit is een dagactiviteitencentrum (DAC) in de buurt en voor de buurt. Ggz-cliënten zijn hierin dienstverlenend aan buurtbewoners vanuit een buurtaccommodatie. Zij zorgen bijvoorbeeld voor openstelling en onderhoud van het buurthuis en voor exploitatie van de horecafunctie. Hierdoor krijgen zowel buurtbewoners als ggz-cliënten de kans een actieve bijdrage te leveren aan de leefbaarheid van de buurt.

Zorgruil Niet alleen de aansluiting van welzijn op de formele zorg kan beter, ook bij de optimalisering van de informele zorg willen wij een grotere rol spelen. Het gaat hierbij om mantelzorgondersteuning en respijtzorg, maar ook om het makelen tussen mensen die ondersteuning nodig hebben en ondersteuning kunnen bieden. Het principe van zorgruil, vanuit de visie dat ieder mens ondersteuning kan gebruiken maar ook ieder mens een vorm van ondersteuning te bieden heeft, passen we steeds vaker toe. Dit kan verschillende vormen aannemen. Denk aan een buurtmarktplaats (al dan niet virtueel) waar kleinschalige vraag en aanbod van informele zorg samen worden gebracht. We stimuleren vanuit het “dienst en wederdienst” principe “vragers” om ook “aanbieders” te worden. Het vanzelfsprekende “recht” op zorg of ondersteuning willen we hiermee ombuigen naar een vanzelfsprekende plicht om als actief burger iets te betekenen voor een ander.


Begeleiding van mensen met een beperking Buurtgericht en vanuit de eigen kracht Als gevolg van de AWBZ-pakketmaatregel wordt ondersteunende en activerende begeleiding niet langer gefinancierd voor mensen met lichte beperkingen. De Wmo, dus het welzijnswerk, moet uitkomst bieden. Combiwel heeft ervaring en expertise opgebouwd met diverse methodieken die toepasbaar zijn op de doelgroepen die “uit de AWBZ zijn gevallen”. Een van die methodieken is de - bewezen effectieve - aanpak van de Amsterdamse Ontmoetings Centra (AOC’s), die Combiwel samen met de VU heeft ontwikkeld.

Aanpak AOC In het kader van dagopvang van dementerenden worden activiteiten georganiseerd in een accommodatie die openstaat voor (activiteiten voor) alle buurtbewoners. De coördinator, een activiteitenbegeleider, buurthuiswerkers en vrijwilligers vormen de begeleiding bij de verschillende onderdelen van de dagsociëteit. Er worden ook ontmoetingen gerealiseerd in de wijk om zo het taboe rondom dementie te doorbreken. Mantelzorgers worden actief betrokken bij de activiteiten en krijgen advies en ondersteuning. De laagdrempelige, kleinschalige, geïntegreerde en niet-stigmatiserende opzet van de ondersteuning dicht bij huis maakt het voor de persoon met dementie gemakkelijker om hulp te aanvaarden. Het bevordert bovendien de vertrouwensband tussen personeel en mantelzorger. Hierdoor is deze laatste eerder bereid de zorg met anderen te delen, bijvoorbeeld met de buurtbewoners die deelnemen aan de activiteiten in dezelfde accommodatie.

Bewezen effectief Vergeleken met de reguliere dagbehandeling hebben de ontmoetingscentra een positiever effect op de mensen met dementie en hun mantelzorgers. Dat bleek uit onderzoek van het VU medisch centrum (door R.M. Dröes) naar de eerste ontmoetingscentra in Amsterdam. Het gaat om een positiever effect op de draagkracht van mantelzorgers (minder ervaren belasting, langer en beter volhouden van de zorg, uitbreiding sociaal netwerk) en het functioneren van mensen met dementie (minder gedragsproblemen, uitstel van verpleeghuisopname, minder depressie). Verder blijkt een ontmoetingscentrum een verpleeghuisopname uit te stellen. Na zeven maanden was nog slechts 7,5 procent van degenen die deelnamen aan de Amsterdamse Ontmoetingscentra opgenomen in het verpleeghuis, terwijl dit percentage bij de reguliere dagbehandeling reeds was opgelopen tot 30 procent.

Verbreding naar andere doelgroepen Combiwel is ervan overtuigd dat zij met (variaties op) deze collectieve aanpak, waarbij een mix van professionele en vrijwillige begeleiding ingezet wordt in een buurtaccommodatie, een aantrekkelijk alternatief op de zorg kan bieden aan mensen met fysieke, sociale en psychische beperkingen. Belangrijk uitgangspunt hierbij is dat zo lang mogelijk uitgegaan wordt van de Eigen Kracht van het individu en diens sociale netwerk. De focus ligt niet op het probleem, of de zorgvraag, maar op de oplossing, waardoor de levensvreugd toeneemt en de zorgvraag afneemt.

Wmo Met deze visie en werkwijze geven wij vorm en inhoud aan prestatievelden 5 en 6 van de Wet maatschappelijke ondersteuning: resp. “het bevorderen van de deelname aan het maatschappelijke verkeer en van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking” en “het verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking ten behoeve van het behoud van hun zelfstandig functioneren of hun deelname aan het maatschappelijke verkeer”.


Huis van de Buurt Een samenhangend pakket van zorg en welzijn

Hét voorbeeld van hoe de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is bedoeld. Zo noemt de centrale stad het Huis van de Buurt dat Combiwel ontwikkelde samen met stadsdelen, zorgverzekeraars, zorginstellingen en de Dienst Wonen, Zorg en Samenleven. Het Huis van de Buurt zorgt ervoor dat ouderen en mensen met een beperking zo lang mogelijk zelfstandig kunnen functioneren. Tegelijk is het een ontmoetingsplaats voor mensen van verschillende leeftijden en uit verschillende culturen. Het Huis van de Buurt integreert zorg en welzijn. Het biedt een samenhangend pakket aan voorzieningen aan mensen uit de buurt en aan mensen die zorg nodig hebben, zoals ouderen en mensen met een beperking. Men kan hier bijvoorbeeld terecht voor informatie, recreatieve activiteiten of maaltijdvoorziening. Tegelijk biedt het (buurt)bewoners een plaats om elkaar te ontmoeten. Dat kan zijn tijdens een van de activiteiten, tijdens een informatiespreekuur of wanneer ze een kop koffie te drinken.

Wederzijds voordeel Het Huis van de Buurt is veelal gevestigd in of bij een zorgcentrum. Het eerste Huis van de Buurt ontwikkelde zich op de begane grond van woonzorgcentrum ‘De Klinker’ van OsiraGroep in de Kinkerbuurt waar Combiwel haar buurtactiviteiten en haar wijkpost voor ouderen naartoe verplaatste. Dat bood wederzijds voordeel. Het zorgcentrum neemt geen geïsoleerde plek meer in; het open karakter zorgt dat het wordt geïntegreerd in de buurt. Tegelijk kunnen buurtbewoners en mensen met een beperking gebruik maken van de expertise van het zorgcentrum. Dit kan aan de hand van informatievoorziening, maar ook met het bewegingsprogramma Meer Bewegen voor Ouderen.

Huis van de Buurt De Klinker In het Huis van de Buurt De Klinker boekten OsiraGroep en Combiwel goede resultaten. Enkele gegevens daarvan op een rijtje:  ruim 3.300 bezoekers per maand  ruim 100 vrijwilligers actief  elke dag keuze uit meerdere activiteiten  florerend multicultureel ouderencentrum De Ontmoeting  diverse organisaties houden spreekuur (politie, trombosedienst et cetera)  diverse diensten aanwezig (kapper, fysiotherapie et cetera)

Integrale aanpak Het Huis van de Buurt past in de visie van Combiwel dat maatschappelijk ondernemers maatschappelijke vraagstukken niet alleen kunnen oplossen. Daarvoor zijn de problemen te complex. Combiwel zoekt daarom altijd naar een integrale aanpak en naar samenwerking met anderen, zoals in dit geval zorginstellingen en zorgverzekeraars.

Ontwikkelingen Combiwel ontwikkelt meerdere Huizen van de Buurt in Amsterdam. In Amsterdam-Noord bevinden deze zich in de Kadoelerbreek en de Kimme. In West is behalve de Klinker ook de Koperen Knoop een Huis van de Buurt en worden nog twee Huizen van de Buurt opgestart.


Huiskamer van de Buurt Collectieve voorziening voor mensen met een beperking Combiwel biedt collectieve voorzieningen aan burgers met een beperking, die niet meer binnen de AWBZ-financiering vallen. Dit doen wij in een veilige infrastructuur, die past binnen de voorwaarden van de Wmo. De spil in deze infrastructuur wordt gevormd door een Huiskamer van de Buurt; deze wordt ingericht in een bestaande laagdrempelige voorziening voor buurtbewoners, bijvoorbeeld in een Huis van de Buurt. In alle Huiskamers van de Buurt in Amsterdam wordt dezelfde werkwijze toegepast; de specifieke invulling wordt op maat aangepast aan de buurt en aan de mate van zelfredzaamheid van de deelnemers. Vilans en Movisie nemen de werkwijze op als ‘good practice’ in de handreiking “toekomstbestendige dagactiviteiten in het licht van de transitie van de AWBZ-begeleiding”.

Dagarrangement Deelnemers kunnen kiezen uit een scala van activiteiten in de buurt gericht op ontmoeting, participatie en sociale activering; van het doen van vrijwilligerswerk tot het deelnemen aan, of zelf geven van, een cursus of informatiebijeenkomst. Alleen daar waar nodig vult Combiwel het bestaande aanbod van activiteiten met specifiek aanbod aan. Het dagprogramma van de deelnemers komt mede door hun inbreng en op eigen initiatief tot stand. In de Huiskamer van de Buurt kunnen mensen ook ‘vrijblijvend’ hun tijd doorbrengen; wat lezen, even uitrusten, als overbrugging naar een volgende activiteit, of even praten met andere deelnemersOp dagen dat er geen programma is, kunnen de deelnemers er terecht voor zelfontplooide activiteiten. Zij worden daarnaast gestimuleerd ook deel te nemen aan activiteiten in de voorziening waar de huiskamer onderdeel van uitmaakt buiten de openstelling van de huiskamer om. De aanpak wordt uitgevoerd door een sociaal cultureel werker en/ of verpleegkundige ondersteund door vrijwilligers die een groot deel van de dagactiviteiten uitvoeren en de groep begeleiden. Voor mantelzorgers van deelnemers biedt de Huiskamer van de Buurt respijtzorg.

Doel: activerende ondersteuning De deelnemers nemen deel aan het maatschappelijk leven en het maatschappelijk verkeer, maar zij hebben extra ondersteuning en een veilige infrastructuur nodig om zich te kunnen handhaven. Zonder deze extra ondersteuning dreigen ze in een sociaal isolement terecht te komen. Voor deze groep is het vaak moeilijk ergens aansluiting te vinden en zelf op zoek te gaan naar een alternatieve voorziening als ze niet langer voor begeleiding vanuit de AWBZ in aanmerking komen. Daarom moeten ze vanuit een veilige situatie gestimuleerd worden tot het gebruikmaken van bestaande netwerken en voorzieningen. Mensen worden hierbij begeleid volgens een methodiek waarbij dit stapsgewijs en op maat gerealiseerd wordt. In de eerste fase ligt de nadruk vooral bij het dagprogramma en in de tweede fase worden deelnemers geactiveerd om buiten het programma om deel te nemen aan activiteiten, netwerken en voorzieningen in de buurt. We ‘verleiden’ de deelnemers hun eigen kwaliteiten en mogelijkheden aan te spreken. We gaan uit van 75% doorstroom van deelnemers naar activiteiten buiten de huiskamer om.

Nieuwe doelgroep voor welzijn Omdat een groot deel van de doelgroep niet bereikt wordt via de gebruikelijke doorverwijskanalen is de methodiek van het toeleiden naar een collectieve voorziening onderdeel van het concept: een outreachende wijkaanpak, gebruikmakend van onze netwerken in de buurt. Wij bereiken met deze aanpak de doelgroep die wij voor ogen hadden; het betreft deelnemers die wij tot nu toe niet in ons aanbod en onze activiteiten tegenkwamen.

Resultaten We boeken hoopvolle resultaten vanuit 10 verschillende locaties. Deelnemers stromen door naar vrijwilligerswerk, ontmoetings- en ontspanningsactiviteiten in de buurt en naar vormen van individuele hulpverlening zoals verslavingszorg. Ook zien we dat deelnemers met elkaar activiteiten ondernemen, zoals een terrasje opzoeken, naar de markt gaan. Eén van de huiskamers is speciaal opgezet in samenwerking met GGZ InGeest. Hier kunnen mensen met zwaardere psychiatrische beperkingen deelnemen, vergoed vanuit de AWBZ of de Wmo. Hier blijken met name niet-verbale activiteiten, zoals samen bewegen goed aan te sluiten. Subtiele, maar duidelijke veranderingen vallen bij meerdere deelnemers op: zo kleden en verzorgen zij zich beter, maken ze makkelijker contact en lijken ze uit hun isolement te komen. Dat is een opvallend resultaat, vooral omdat veel deelnemers bij reguliere dagopvangvoorzieningen eerder geen aansluiting vonden. Combiwel augustus 2012

Combiwel Ondernemerschap Welzijn Nieuwe Stijl

Combiwel heeft er jaren geleden voor gekozen zich op te stellen als maatschappelijk ondernemer. Ondernemerschap hebben we dan ook als een van de drie kerncompetenties van de organisatie, en dus voor alle medewerkers, benoemd. Dit betekent dat zij “vanuit zichzelf nieuwe kansen signaleren en initiëren, deze realiseren en hierbij verantwoorde risico’s durven aangaan”. De toevoeging “maatschappelijk” komt voort uit de visie en missie van Combiwel die een sociaal-maatschappelijke opdracht opleveren. Ondernemerschap is voor Combiwel het middel, de maatschappelijke missie is het doel.

Eigen koers Combiwel begeeft zich graag op onontgonnen terrein en op ongebaande paden. Ze vaart hierbij haar eigen koers in haar eigen tempo. Door snel in te haken op actuele ontwikkelingen en deze te vertalen naar acties door nieuwe werkvormen in te zetten, wil Combiwel bijdragen aan de sociale samenhang in de wijken. We wachten daarbij niet af tot wij hiervoor een opdracht krijgen. Als nieuwe werkvormen commercieel voordeel op kunnen leveren zal Combiwel dit bovendien benutten. Naast subsidiering door de lokale overheid is Combiwel steeds op zoek naar nieuwe mogelijkheden van financiering. Opdrachtgevers vinden wij ook in het bedrijfsleven en op de raakvlakken van het welzijnswerk zoals de zorg, het onderwijs en wonen. Wij spreken hen aan op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en stimuleren hen in welke vorm dan ook bij te dragen aan het realiseren van actief burgerschap.

Nieuwe kansen Vanzelfsprekend is Combiwel nauw betrokken bij belangrijke ontwikkelingen als Brede Scholen, multifunctionele centra, leerwerktrajecten, talentontwikkeling en Vroeg- en Voorschoolse educatie. Combiwel stond onder andere aan de wieg van de eerste echte Brede School (de Community School, tegenwoordig Jan van der Heijdenhuis), het eerste ontmoetingscentrum voor dementerenden in Nederland (het AOC in de Pijp), voert de eerste echte Kamers met Kansen projecten in Amsterdam uit (in Zuidoost en Osdorp), ontwikkelde samen met OsiraGroep het succesvolle Huis van de Buurt (de Klinker), ging als eerste welzijnsorganisatie met de opvoedmethodiek Triple P aan de slag in Amsterdam en is gestart met wijkrestaurants als nieuwe formule in zorgcentra.

Coalities Combiwel meent dat geen enkele ondernemer maatschappelijke vraagstukken alleen kan oplossen. Daarvoor zijn ze te complex. Combiwel zoekt daarom altijd actief naar samenwerking met anderen, naar een integrale aanpak. Organisaties voor welzijn, onderwijs, zorg en wonen maar ook ondernemers moeten de handen ineen slaan om tot resultaten te komen. Op deze wijze ontstaat een sterk netwerk waarbinnen initiatieven kunnen ontstaan waarvan bewoners en wijken kunnen profiteren.

Ontwikkelingsbedrijf Als maatschappelijk ondernemer willen we aanjager zijn van ontwikkelingen op buurtniveau; wij zijn geen productiebedrijf, of winkel met aanbod van producten. Deze ontwikkelingen stellen burgers in staat om als eigenaar van specifieke thema’s te werken aan oplossingen. In dat licht willen wij opdrachtgevers verantwoording afleggen over ons werk op een manier die zoveel mogelijk gericht is op het zichtbaar maken van bereikte resultaten, in plaats van op de geleverde productie. Hiervoor is het nodig om door middel van dialoog te komen tot gezamenlijk geformuleerde te bereiken maatschappelijke effecten waar die resultaten aan bij moeten dragen.


Wijkrestaurants “Coco’s Keuken” Samenlevingsopbouw in optima forma

Wie wil, kan aanschuiven aan de stamtafel voor een gemeenschappelijke maaltijd: groepen die deelnemen aan dagactiviteiten, bewoners van zorginstellingen en buurtbewoners. Een wijkrestaurant is vooral een gewoon restaurant met een bijzondere uitstraling. Combiwel startte in 2011 samen met Cordaan en de afdeling Koken & Gastheerschap van het ROC van Amsterdam drie van deze restaurants. Juni 2012 ging de vierde locatie open. Deze restaurants hebben de naam CoCo’s Keuken (Co van Combiwel en Co van Cordaan). De restaurants zijn een voorbeeld van echte samenlevingsopbouw waar wonen, welzijn, werk en zorg samenkomen. De restaurants bevorderen maatschappelijke participatie van diverse burgers want ze: • bieden een betaalbare eetgelegenheid voor de buurt • hebben een open karakter zodat ze toegankelijk zijn voor meerdere doelgroepen; • functioneren als erkende leerwerkplek; • bieden dagbesteding aan mensen met een beperking; • bieden plaatsen voor sociale en maatschappelijke activering en re-integratie; • bieden een plek voor ontmoeting.

Locaties Drie wijkrestaurants zijn in 2011 gestart, Andreasensemble in Nieuw-West, Kadoelerbreek in Noord en de Laan van Spartaan in West. In juni 2012 opende de locatie Staalmanpark in Nieuw-West de deuren. Jong en oud kunnen hier genieten van een drankje en een goede en gezonde maaltijd. Dat geldt voor mensen uit de buurt, maar ook voor de bewoners van zorgappartementen in de complexen. In samenwerking met Evean exploiteert Combiwel ook nog het restaurant in De Kimme in Noord. De wens bestaat om deze locatie om te bouwen naar een open wijkrestaurant.

Opleidingskeuken De wijkrestaurants ontwikkelen zich tevens tot opleidingscentra voor kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt, zoals mensen met een beperking en mensen die langdurig zonder werk zitten. De leermeesters voor koken en gastheerschap werken nauw samen met het CWI, de DWI en Pantar. De restaurants zijn ook erkende leerwerkbedrijven. Het ROC van Amsterdam verzorgt opleidingen en trainingen op maat. Zo bevorderen de restaurants de participatie, integratie, acceptatie en emancipatie van mensen die langdurig zonder werk zijn of een beperking hebben.

Samen

Cordaan en Evean zochten voor de restaurants samenwerking met Combiwel. Combiwel schakelde het ROC van Amsterdam in zodat ieder vanuit de eigen expertise een bijdrage kan leveren. Combiwel zet expertise in op het gebied van het activeren van mensen en het bereiken van diverse doelgroepen in de buurt. Het ROC van Amsterdam ondersteunt de restaurants met het opleiden van leermeesters en leerlingen, zo mogelijk op de locaties.

Website

De restaurants hebben een eigen website: www.cocoskeuken.nl. Hierop staan de adresgegevens, menu’s en activiteiten vermeld.


Combiwel Academie Deskundigheidsbevordering nieuwe stijl

Ook, of juist, in tijden van bezuinigingen en grote veranderingen wil Combiwel dat haar medewerkers zich blijven ontwikkelen in gelijke tred met of vooruitlopend op de ontwikkelingen van de organisatie en het werkveld. De invoering van Welzijn Nieuwe Stijl was de aanleiding voor het oprichten van de Combiwel Academie.

Nieuwe sociaal werkers Welzijn Nieuwe Stijl vraagt een andere inzet van de professionals van Combiwel. Het outreachend werken, het achterhalen van de vraag-achter-de-vraag en het uitgaan van de eigen kracht vereisen vaardigheden die al onze professionals moeten gaan beheersen, ongeacht de functie die ze vervullen. In dat opzicht wordt een algemene allround basisattitude vereist waardoor het verschil in expertises tussen werksoorten kleiner wordt. Alle professionals moeten generalisten worden met als gezamenlijke expertise burgers vanuit hun Eigen Kracht te ondersteunen. Ter ondersteuning van deze ontwikkeling richten we ons functieloongebouw opnieuw in met minder verschillende functies voorzien van actuele competentieprofielen en zijn we met de Combiwel Academie gestart.

Wat is de Combiwel Academie? Uitgangspunt van de Combiwel Academie is dat we veel kennis in huis en in ons netwerk hebben dat we beter kunnen benutten. Hoewel de Combiwel Academie, als vorm van interne deskundigheid, verbonden is aan het opleidingsbeleid, is het geen opleidingsinstituut, dat trainingen en cursussen verzorgt. De Combiwel Academie is een beweging, een gedachtegoed waarbij kennisdeling en innovatie centraal staan. Met behulp van verschillende didactische werkvormen en social media wordt zo gevarieerd mogelijk gewerkt aan het realiseren van onderstaande doelstellingen. Naast het beter benutten van de intern aanwezige expertise is een belangrijk principe dat externe deskundigen uit ons netwerk op basis van dienst en wederdienst ingezet worden. Net als in het uitvoerend werk steeds meer uitgegaan wordt van het “voor wat, hoort wat” principe geldt dat wat ons betreft ook voor de Combiwel Academie. Wij hebben onze partners net zoveel te bieden als zij ons, dus kunnen wij elkaar met gesloten beurzen verder helpen.

Doelstellingen Naast de algemene doelstellingen van ons opleidingsbeleid, heeft de Combiwel Academie de volgende specifieke doelen:  het beter benutten en delen van reeds aanwezige en/of extern vergaarde kennis  het verhogen van de intrinsieke motivatie van medewerkers om zich te ontwikkelen  competentieontwikkeling ten behoeve van de omslag naar Welzijn Nieuwe Stijl  meer en beter gebruik maken van het externe netwerk (van zowel directie, management als medewerkers) op basis van het dienst en wederdienstprincipe  het innoveren van diensten en methodieken  het stimuleren van innovatief en buiten-de-box denken.

Stimuleringsprogramma Welzijn Nieuwe Stijl De competenties die de omslag naar het werken volgens Welzijn Nieuwe Stijl vragen, vormen de leidraad voor de Combiwel Academie. Ook de manier van werken binnen de Academie sluit hier bij aan: we gaan immers uit van de Eigen Kracht van onze medewerkers en laten hen ‘meer collectief dan individueel’ kennis en ideeën delen en ontwikkelen. Omdat de Combiwel Academie zo goed bij Welzijn Nieuwe Stijl past wordt de ontwikkeling van de Combiwel Academie ondersteund door Movisie in het kader van het stimuleringsprogramma Welzijn Nieuwe Stijl van het ministerie van VWS.


Combiwel in het kort. Visie en missie. Strategische keuzes. Organisatie

Recommend Documents