Colonoscopie Als het onderzoek 's middags wordt gedaan Inleiding Binnenkort krijgt u een onderzoek van de dikke darm (colonoscopie of coloscopie, beide namen kunnen worden gebruikt, maar het gaat om hetzelfde onderzoek). In deze folder leggen wij u uit wat het onderzoek inhoudt en hoe u zich thuis moet voorbereiden. Daarnaast geven wij u informatie over de gang van zaken op de dag van het onderzoek. Het doel van het onderzoek is het bekijken van de binnenzijde van de dikke darm om eventuele afwijkingen te ontdekken of juist uit te sluiten. Bij een colonoscopie wordt de gehele dikke darm geïnspecteerd en eventueel ook het laatste deel van de dunne darm. Op de website van het Elkerliek ziekenhuis staat een filmpje over het onderzoek, http://www.elkerliek.nl/Colonoscopie.html Endoscopist In het Elkerliek ziekenhuis is een verpleegkundig endoscopist werkzaam. Een verpleegkundig endoscopist is een verpleegkundige die is gespecialiseerd in het uitvoeren van een colonoscopie. Deze verpleegkundig endoscopist voert zelfstandig een colonoscopie (darmonderzoek) uit en verwijdert eventuele poliepen tot 1 cm. Een MDL(maag-, darm-, lever)-arts is in de buurt en direct oproepbaar. Bloedverdunners Als u bloedverdunnende middelen gebruikt geldt het volgende, tenzij uw arts anders beslist: 24 uur voor het onderzoek stoppen met Fragmin; 3 dagen voor het onderzoek stoppen met Acenocoumarol/Sintrom; 5 dagen voor het onderzoek stoppen met Marcoumar/Fenprocoumon; 7 dagen voor het onderzoek stoppen met Plavix/Clopidrogel. Gebruikt u bloedverdunners die hierboven niet genoemd worden, neem dan contact op met de endoscopieafdeling of de polikliniek van de internisten. Het kan zijn dat u vooraf moet stoppen met uw medicatie. Wanneer u absoluut niet mag stoppen met deze bloedverdunners, kan uw verwijzend arts overleggen met de maag-, darm-, leverarts. Of hij/zij kan u doorverwijzen naar de maag-darmleverpolikliniek. Dit is vooral van belang als u een hartklepoperatie hebt ondergaan. Overige medicijnen Wanneer u ijzertabletten gebruikt, moet u daar 7 dagen voor het onderzoek mee stoppen. IJzertabletten geven namelijk een zwarte verkleuring van de ontlastingsresten in de darm. Dit kan het zicht van de arts bij het onderzoek belemmeren.Alle andere medicijnen mag u gewoon innemen. Wilt u, als u in het bezit bent van een geneesmiddelenpaspoort, deze meebrengen. U kunt uw overige medicijnen innemen tot 1 uur vóórdat u begint met het drinken van de Moviprep of 1 uur nadat u gestopt bent met het drinken van de Moviprep (zie ook het laxeerschema).
Pagina 1 van 5
Eventuele inhalatiemedicatie (pufjes) mag u gewoon gebruiken. Pacemaker of ICD Heeft u een pacemaker of een inwendige defibrilator (ICD, Implanteerbare Cardioverterdefibrilator), wilt u dit dan melden als u de afspraak voor dit onderzoek maakt. Als u de afspraak al heeft gemaakt, wilt u dit dan als nog doorgeven aan de Endoscopieafdeling. Wilt u ook uw pacemakerregistratiekaart meebrengen op de dag van het onderzoek. Vervoer Het is verstandig vooraf vervoer naar huis te regelen aangezien u in géén geval op de dag van het onderzoek aan het verkeer mag deelnemen. Dit heeft te maken met het rustgevend middel, dat wordt toegediend. Om die reden mag u de dag van het onderzoek ook geen machines bedienen of alcohol nuttigen. Het is verstandig om deze dag ook geen belangrijke beslissingen te nemen. Neem voor de zekerheid reserve ondergoed mee. Laxeren Let op: Voor de tijden van inname van de Moviprep dient u zich te houden aan de instructies in deze folder en niet aan de bijsluiter die u van de apotheek heeft gekregen. Als u de smaak van Moviprep vies vindt, kunt u dit het beste koud drinken, wat limonadesiroop toevoegen en/of met een rietje drinken. De darm moet leeg zijn op het moment dat het onderzoek plaatsvindt. Alleen dan kan het slijmvlies goed worden beoordeeld. Hiervoor dient u een dieet te volgen en het laxeermiddel Moviprep in te nemen. Het benodigde laxeermiddel haalt u bij uw apotheek, een recept hiervoor krijgt u mee. Bent u diabetespatiënt Wanneer u dit meldt bij het maken van de afspraak proberen we u zo vroeg mogelijk in te plannen. U dient vóór het innemen van het laxeermiddel Moviprep ook contact op te nemen met uw diabetescontactpersoon om de voeding en eventueel de hoeveelheid insuline aan te passen. Eet vanaf 2-3 dagen voor het onderzoek geen brood met pitten en/of zaden of fruit met pitjes (bijvoorbeeld druiven of kiwi), champignons of erwten, want deze blijven tijdens het onderzoek zichtbaar. U kunt de dag vóór het onderzoek normaal eten en drinken. Om ongeveer 17.00 uur ’s avonds mag u nog een broodmaaltijd nemen in plaats van de warme maaltijd. U mag nog wel tussen de middag een warme maaltijd gebruiken. Na deze broodmaaltijd van 17.00 uur ’s avonds mag u niet meer eten tot na het onderzoek, omdat de darm anders niet genoeg leeg is. U mag nog wel heldere dranken gebruiken (zie overzicht heldere dranken).
Pagina 2 van 5
Begin op de dag van het onderzoek om 6.00 uur met het drinken van 1 liter Moviprep (voor de bereiding zie bijsluiter van de apotheek). Deze liter moet om 7.00 uur op zijn. Dat betekent dat u elke 10 minuten een glas moet drinken. Om 7.00 uur gaat u verder met het drinken van een liter heldere dranken (zie overzicht heldere dranken). Dat betekent ook elke 10 minuten een glas. U bent dan om 8.00 uur klaar. U mag dan nog wel wat drinken (heldere dranken), maar dat hoeft niet. Na enige tijd zal de ontlasting op gang komen. Soms al snel, soms kan het enige uren duren. Dus:
van 6.00 – 7.00 uur 1 liter Moviprep drinken van 7.00 – 8.00 uur 1 liter heldere dranken drinken
Nu heeft u even pauze. o 4 uur voor het onderzoek gepland staat begint u met de tweede liter Moviprep waarna u weer een liter heldere dranken moet drinken volgens onderstaand schema. Dus:
u heeft de afspraak voor het onderzoek om ………. uur. van ………. tot ………. uur 1 liter Moviprep drinken van ………. tot ………. uur 1 liter heldere dranken drinken
Hierna (= 2 uur voor het onderzoek) moet u nuchter blijven tot na het onderzoek. Het is belangrijk dat u steeds de 2 liter volledig opdrinkt, omdat de darm anders niet schoon genoeg is en het onderzoek misschien niet volledig kan worden uitgevoerd! Stoma Heeft u een stoma, dan is het afhankelijk van het soort stoma of deze voorbereiding ook voor u geldt. Is dit niet met u besproken of niet duidelijk voor u, neem dan contact op met de Endoscopieafdeling. Voor het laxeren is het verstandig om stomazakjes te gebruiken die aan de onderkant te ledigen zijn. Heeft u die niet, dan kunt u contact opnemen met uw stomaverpleegkundige. Overzicht heldere dranken Heldere dranken zijn bijvoorbeeld: water, sportdranken, heldere bouillon, vruchtensap zonder vruchtvlees, limonadesiroop, thee of koffie eventueel met suiker maar zonder melk. Drink niet te veel suikervrije (light) dranken. Omdat u niet mag eten is het belangrijk dat u op een andere manier voldoende suikers en zout binnenkrijgt. Extra suiker kunt u nemen in de vorm van waterijsjes of druivensuiker, voor het zout kunt u heldere bouillon nemen. Het drinken van melkproducten is niet toegestaan. Het drinken van alcoholische dranken is niet toegestaan. Het drinken van koolzuurhoudende dranken is niet toegestaan. Observatie/overdrachtformulier Wilt u thuis de voorkant van het observatie/overdrachtformulier invullen en dit meebrengen naar de endoscopieafdeling op de dag van het onderzoek. Het kan zijn dat het formulier al op de polikliniek is ingevuld, dus dan hoeft u dit niet mee te nemen. In het ziekenhuis Vanuit de centrale hal volgt u de borden ‘Endoscopieafdeling’ naar de 4e verdieping. Meldt u zich aan de balie. Omdat er op meerdere kamers onderzoeken worden gedaan, kan het zijn dat u niet op volgorde van binnenkomst geholpen wordt. Omdat er ook behandelingen plaatsvinden kan het zijn dat u langer moet wachten dan voor u wenselijk is. Hiervoor bij voorbaat onze excuses.
Pagina 3 van 5
Het onderzoek De verpleegkundige komt u uit de wachtkamer halen en vertelt u wat het onderzoek inhoudt en beantwoordt eventuele vragen van uw kant. Daarna wordt u gevraagd de broek/rok en schoenen uit te doen. U mag naar binnen en plaatsnemen op de onderzoektafel. Voor het onderzoek wordt er door de verpleegkundige een infuusnaaldje in uw arm ingebracht. Hierdoor dient de arts u het rustgevend middel ‘roesje’ toe. Dit is geen narcose. Er wordt een clipje op uw vinger of op uw oor geplaatst om de polsslag en het zuurstofgehalte in het bloed te controleren. Ook krijgt u een band om de arm om de bloeddruk te meten. Tijdens het onderzoek ligt u op de linkerzij op de onderzoektafel. Het onderzoek vindt plaats met een 1 cm-dikke flexibele scoop. Gedurende het onderzoek wordt via de scoop lucht in de dikke darm geblazen om het slijmvlies van de darm beter te kunnen bekijken. Hierdoor kunt u een opgeblazen gevoel ervaren. Dit gevoel kan het beste worden verdragen door u zoveel mogelijk te ontspannen en vanuit de buik te ademen. U mag een wind laten. Dikke darm
Anus
Endoscoop
Als de arts het wenselijk vindt, kan tijdens het onderzoek een stukje weefsel uit het darmslijmvlies worden genomen voor microscopisch onderzoek (biopsie). Hier voelt u niets van. Wanneer er poliepen in uw darm worden gevonden, kunnen deze tijdens het onderzoek worden verwijderd. Ook dit is een pijnloze ingreep. Het onderzoek duurt 15 tot 30 minuten. Wanneer er ook poliepen verwijderd worden kan het onderzoek langer duren. Na het onderzoek Na het onderzoek komt u op een ander bed te liggen. De arts die het onderzoek heeft uitgevoerd deelt u de (voorlopige) uitslag mee. Omdat u nog enigszins versuft bent is het wenselijk dat uw partner/begeleider hierbij aanwezig is. Hij/zij wordt opgehaald uit de wachtkamer. De definitieve uitslag krijgt u van de arts die het onderzoek heeft aangevraagd. Indien u nog geen afspraak heeft voor de uitslag, wordt deze als nog voor u gemaakt. Het slaapmiddel dat u toegediend wordt, veroorzaakt ook na het onderzoek nog enige sufheid en vergeetachtigheid. Daarom moet u na het onderzoek nog 1 tot 1½ uur uitslapen. U gaat hiervoor met bed naar de dagverplegingsunit op verpleegafdeling 4C. Uw partner/begeleider kan bij u blijven. Als u goed wakker bent krijgt u iets te eten en te drinken. Na het onderzoek kunt u nog last hebben van de ingeblazen lucht. Het beste is om gewoon winden te laten. Pagina 4 van 5
Het is niet ongebruikelijk dat u na een biopsie of het verwijderen van een poliep wat bloed verliest. De kans op een echte nabloeding is echter klein. Tevens bestaat er een kleine mogelijkheid op een scheurtje in de darmwand (perforatie). Dus wanneer u meer dan een beker bloedverlies heeft of wanneer u aanhoudende buikpijn heeft, dan kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met de endoscopieafdeling en buiten kantooruren met de Spoedeisende hulp. De telefoonnummers staan achter op deze folder; het is dus goed om deze folder nog een paar dagen thuis te bewaren. Verhinderd Mocht u, om welke reden dan ook, verhinderd zijn, wilt u dit dan zo spoedig mogelijk doorgeven aan de endoscopieafdeling. Bij bericht van verhindering minimaal 1 dag vóór het onderzoek is het mogelijk iemand anders in te plannen. Tot slot Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt u contact opnemen met de polikliniek van de internisten of de Endoscopieafdeling. Heeft u na het onderzoek nog vragen dan kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met de polikliniek van de internisten of de Endoscopieafdeling. Bij dringende vragen die niet kunnen wachten tot de volgende werkdag, kunt u buiten kantooruren contact opnemen met de Spoedeisende hulp. Evaluatie voorlichting Bent u van mening dat in deze folder bepaalde informatie ontbreekt, onduidelijk of onjuist is, dan horen wij dit graag. U kunt dit aangeven bij het Patiëntenvoorlichtingsbureau. Telefoonnummers en adressen Endoscopieafdeling T: 0492 – 59 59 79 Polikliniek Internisten locatie Deurne T: 0493 – 32 89 19 locatie Helmond T: 0492 – 59 59 59 Spoedeisende hulp T: 0492 – 59 55 71 Patiëntenvoorlichting T: 0492 – 59 51 02 E:
[email protected] Elkerliek ziekenhuis www.elkerliek.nl
[email protected] Locatie Helmond Wesselmanlaan 25 5707 HA Helmond
Locatie Deurne Dunantweg 16 5751 CB Deurne
Locatie Gemert Julianastraat 2 5421 DB Gemert
model 40775 ag 0713 versie 2.0
Pagina 5 van 5
