Colonscopie ‘s middags
Uw afspraak
:wij verwachten u op d.d……………..om………………uur
Plaats
:behandelafdeling (begane grond) route 15
Uw voorbereiding begint op d.d…………………….om………………uur
Na het onderzoek mag u niet aan het verkeer deelnemen in verband met de toegediende medicatie. Wij adviseren u daarom vooraf vervoer naar huis te regelen.
Inhoudsopgave 1.
Wat is een colonscopie?......................................................................... 1
2.
Hoe verloopt dit onderzoek?................................................................... 1
3.
Duur van het onderzoek ......................................................................... 2
4.
Direct behandelen .................................................................................. 2
5.
Risico’s en mogelijke complicaties ......................................................... 3
6.
Voorbereiding ......................................................................................... 4
7.
Medicatie ................................................................................................ 4
8.
Nazorg en uitslag.................................................................................... 5
9.
Wilt u s.v.p. meenemen naar het ziekenhuis: ......................................... 6
10. Laxeerschema colonscopie ‘s middags.................................................. 6 10.1 Wat is MOVIPREP®? ............................................................................ 6 10.2 Hoe MOVIPREP® te gebruiken? .......................................................... 6 10.3 Voorbereiding colonscopie `s middags ................................................. 7 10.4 SCHEMA A
....................................................................................... 7
10.5 Of u volgt SCHEMA B:
..................................................................... 8
11.
Tot slot ................................................................................................ 9
12.
Ruimte voor uw vragen .................................................................... 10
1.
Wat is een colonscopie? Bij een colonscopie wordt de binnenzijde van de dikke darm (het colon) beoordeeld. Dit onderzoek vindt plaats met een flexibele slang, de endoscoop, met een diameter van circa 12 mm, waarvan het uiteinde (de tip) van buitenaf bestuurbaar is. Op het uiteinde (de tip) bevinden zich twee kleine lampjes en een kleine videocamera, waarvan het beeld via chiptechniek geprojecteerd wordt op een beeldscherm. Met behulp van dit onderzoek kunnen eventuele afwijkingen in de dikke darm opgespoord worden of juist uitgesloten worden en eventuele poliepen verwijderd worden. Ook kunnen tijdens het onderzoek kleine stukjes weefsel worden afgenomen voor verder onderzoek
2.
Hoe verloopt dit onderzoek?
Nadat u zich bij de balie van de behandelafdeling heeft gemeld wordt u door de verpleegkundige meegenomen naar de dagverpleging. Hier krijgt u nogmaals een korte uitleg over het komend onderzoek, worden uw gegevens gecontroleerd en mag u in bed gaan liggen. Het onderzoek vindt plaats in de scopiekamer op de behandelafdeling. U krijgt een infuus in de arm en een zuurstofslangetje in de neus. Door middel van een ‘knijper’(pulsoxymeter) op uw vinger wordt gedurende het gehele onderzoek de hartslag en het zuurstofgehalte in het bloed gecontroleerd. Tijdens het onderzoek ligt u op uw linkerzij op de onderzoeksbank. De endoscoop wordt via de anus en endeldarm de dikke darm ingebracht. De arts brengt de tip van de endoscoop naar het begin van de dikke darm, dat wil zeggen, de overgang van dunne naar dikke darm. Om de darmwand beter zichtbaar te maken en de samengevallen lege darm te laten ontplooien wordt lucht in de darm geblazen. Hierdoor kunnen soms krampen optreden. Het opvoeren van de endoscoop en het inblazen van lucht wordt soms als pijnlijk ervaren. Om deze reden krijgt u voor het onderzoek via het infuus een kalmerings-, slaapmiddel toegediend. Indien nodig krijgt u extra pijnmedica-
1
tie. Tijdens het terugtrekken van de endoscoop wordt de dikke darmwand nauwkeurig geïnspecteerd. In meer dan 90% van de gevallen lukt het om het verste punt van de dikke darm (eigenlijk dus het begin van de dikke darm) te bereiken. Tijdens het onderzoek kan het nodig zijn dat u een andere houding aanneemt. Ook kan het zijn dat de verpleegkundige op bepaalde plaatsen druk op de buik uitoefent om de endoscoop van buitenaf te sturen en te ondersteunen. Na het onderzoek kunt u pijnklachten ervaren, meestal als gevolg van krampen door de ingeblazen lucht. Deze klachten nemen meestal snel af wanneer u de lucht laat ontsnappen. Na afloop van het onderzoek duurt het één tot twee uur voordat u weer helemaal wakker bent. Gedurende die periode wordt u geobserveerd op de dagverpleging of de verpleegafdeling als u in het ziekenhuis bent opgenomen.
3.
Duur van het onderzoek
Het onderzoek duurt ongeveer 15 tot 30 minuten. Deze tijdsduur is onder andere afhankelijk van de lengte van de dikke darm en de scherpte van de bochten in de darm. Ook kunnen verklevingen door eerdere operaties of ontstekingen het onderzoek bemoeilijken.
4.
Direct behandelen
Het kan zijn dat de arts besluit direct een behandeling uit te voeren. Wanneer hij bijvoorbeeld poliepen (dit zijn slijmvliesverdikkingen in de vorm van een paddestoel) ontdekt, zal hij deze meestal meteen verwijderen. Dit gebeurt door een lus van metaaldraad als een lasso om de poliep heen te leggen. Een elektrisch stroompje door de metaaldraad snijdt vervolgens de poliep af. De poliepen worden na afloop van de behandeling nauwkeurig onderzocht in het pathologisch laboratorium.
2
Bij het verwijderen van de poliepen bestaat een kleine kans op bloedingen of perforatie van de darmwand. Deze bloedingen kunnen vanaf het moment van behandeling tot ongeveer een week na de behandeling ontstaan. Het verwijderen van poliepen is in het algemeen een veilige behandeling en doet geen pijn.
5.
Risico’s en mogelijke complicaties
De kans op complicaties bij een colonscopie is klein. Toch kunnen er in een enkel geval complicaties optreden; dit gebeurt gemiddeld in 2 op de 1000 onderzoeken. De complicaties bestaan uit het optreden van een scheurtje in de darmwand of een bloeding. Een scheurtje in de darmwand heet een perforatie. De kans op het ontstaan van een perforatie is groter naarmate de darmwand ernstig ontstoken is, veel uitstulpingen (divertikels) bevat, of wanneer er een moeilijke ingreep (het verwijderen van een poliep bijvoorbeeld) heeft plaatsgevonden. Klachten die bij een perforatie optreden zijn meestal buikpijn en/of koorts, de pijn neemt toe in de eerste 24 tot 48 uur na het onderzoek. In geval van een perforatie is minimaal een opname en in sommige gevallen een operatie noodzakelijk. Bloedingen kunnen ontstaan na het verwijderen van een poliep. Deze bloedingen kunnen vanaf het moment van behandeling tot ongeveer een week na de behandeling ontstaan. U merkt dit door aanhoudend (donker-)rood bloedverlies uit de anus. Een klein beetje bloedverlies is nooit ernstig. In geval van een bloeding wordt getracht de bloeding te stelpen met medicatie of een endoscopische behandeling. In uitzonderlijke gevallen is een bloedvatonderzoek of een operatie noodzakelijk.
3
6.
Voorbereiding
De darm is alleen goed en veilig te beoordelen wanneer deze leeg en schoon is. In de praktijk betekent dit dat u een dag voor het onderzoek of op de dag zelf begint met het schoonspoelen volgens de instructie in deze brochure. Een enkele keer vindt deze voorbereiding plaats tijdens een opname, met name bij wat oudere patiënten. U wordt dan een dag voor het onderzoek opgenomen.
7.
Medicatie
Omdat bij het onderzoek poliepen/weefsel verwijderd kunnen worden is het belangrijk dat de bloedstolling goed in orde is. Wanneer u medicijnen gebruikt die de bloedstolling kunnen beïnvloeden moet u dit ruim tevoren melden bij uw behandelend arts. Geneesmiddelen die invloed op de bloedstolling kunnen hebben zijn onder andere Acenocoumarol, Fenprocoumon, Ascal® en Plavix®. Het gebruik van deze geneesmiddelen wordt meestal een week voordat het onderzoek plaatsvindt gestopt en enkele dagen na afloop van het onderzoek weer gestart. Ook het gebruik van ijzertabletten (zoals Ferofumaraat®, Ferogradumet®) wordt afgeraden: ijzer kleurt de ontlasting en het slijmvlies van de darmen zwart, waardoor beoordeling van het slijmvlies wordt bemoeilijkt. Het gebruik van ijzertabletten wordt een week voor het onderzoek gestopt en kan direct na het onderzoek weer gestart worden (in overleg met de arts die het onderzoek uitvoert). Indien u kunstmaterialen in het lichaam heeft, zoals hartkleppen of protheses, is in sommige gevallen antibiotica bescherming noodzakelijk. U dient dit te overleggen met de arts die u verwijst voor het onderzoek.
4
Voor patiënten met diabetes mellitus (suikerziekte) geldt: Wanneer u tabletten gebruikt voor de diabetes: Tabletten niet innemen gedurende een dag voor het onderzoek en ook niet op de ochtend van de onderzoeksdag. Wanneer u insuline spuit: Overleg met uw behandelend specialist over de benodigde hoeveelheid. Gebruikelijk is dat u op de dag vóór het onderzoek de helft van de normale hoeveelheid insuline spuit. Ook op de dag van het onderzoek zult u in het algemeen de helft van de normale hoeveelheid insuline dienen te spuiten. U wordt zo vroeg mogelijk geholpen. Neem insuline mee, zodat u na het onderzoek de tweede helft van de insuline kunt spuiten en vervolgens kunt ontbijten. Het is mogelijk dat ondanks deze voorzorgsmaatregelen de bloedsuikers te laag worden. Dit kunt u opvangen door het drinken van koolhydraatrijke dranken, zoals vruchtensap (zonder vruchtvlees) en limonades (zonder koolzuur).
8.
Nazorg en uitslag
Na afloop van het onderzoek bespreekt de arts de (voorlopige) resultaten met u. Indien er weefselmonsters zijn genomen duurt de uitslag van het onderzoek daarvan minimaal een week. Indien de arts het onderzoek uitvoert op verzoek van uw huisarts of een andere specialist zal uw eigen arts de resultaten verder met u bespreken. Wanneer u de dagen na het onderzoek buikpijn, koorts en/of bloedverlies heeft, is het van belang dat u contact opneemt met uw behandelend arts, eventueel via de huisarts.
5
9.
Wilt u s.v.p. meenemen naar het ziekenhuis:
•
uw patiëntenkaart
•
indien van toepassing de aanvraag van de huisarts/verwijzend specialist
10. Laxeerschema colonscopie ‘s middags Het is belangrijk dat u onderstaande dieetvoorschriften nauwkeurig volgt, anders is er een kans dat het onderzoek overgedaan moet worden. 10.1 Wat is MOVIPREP®? MOVIPREP® zorgt ervoor dat uw dikke darm helemaal schoon wordt van binnen. MOVIPREP®is een drank die sterk laxerend werkt waardoor u regelmatig naar het toilet zult moeten gaan. Zorg daarom dat u een toilet binnen bereik heeft. MOVIPREP® veroorzaakt een dunne tot waterige stoelgang en spoelt uw dikke darm op een veilige manier geheel schoon. MOVIPREP® heeft een limoensmaak. Het wordt goed verdragen en kan door vrijwel iedereen gebruikt worden. Let op: Het is belangrijk dat u onderstaande dieetvoorschriften nauwkeurig volgt, anders bestaat de kans dat het onderzoek herhaald moet worden. Eet geen vast voedsel meer vanaf het moment dat u begint met de inname van MOVIPREP® tot na het onderzoek. Op de dag van het onderzoek mag u niet meer eten en roken. Wel mag u tot 1 uur voor het onderzoek nog een heldere vloeistof drinken. 10.2 Hoe MOVIPREP® te gebruiken? Iedere verpakking van MOVIPREP® bevat 2 sets in plastic folie. Iedere set bevat 2 sachets: een groot sachet A en klein sachet B. Let op: U hebt alle 4 sachets nodig voor het reinigen van uw darmen.
6
1.
Open de verpakking van MOVIPREP®.
2.
Open één plastic folie met sachet A en sachet B.
3.
Leeg zowel sachet A als sachet B in een lege kan en voeg 1 liter water toe.
4.
Roer de oplossing tot het poeder geheel is opgelost. Dit kan 5 minuten duren.
5.
Giet de oplossing in een glas.
6.
Drink de vloeistof binnen 1 à 2 uur op. Drink bijvoorbeeld iedere 10 à 15 minuten een glas tot de kan leeg is. Het wordt sterk aangeraden om hiernaast minstens een extra halve liter heldere vloeistof te drinken.
7.
Herhaal stap 1 tot 6 voor de tweede liter MOVIPREP® oplossing. Gebruik hiervoor de tweede folie met sachet A en sachet B.
10.3 Voorbereiding colonscopie `s middags U kunt één van de volgende innameschema’s volgen. Tenzij uw arts/ verpleegkundige u een ander schema adviseert. U dient in ieder geval de MOVIPREP® 2 uur voor het onderzoek volledig ingenomen te hebben. 10.4 SCHEMA A De avond voor het onderzoek 17.00-18.00 uur
Onderstaande lichte maaltijd of een vloeibare maaltijd. Maaltijd met witbrood, beschuit of crackers, hoeveelheid naar keuze. Toegestaan beleg: - boter: margarine/halvarine; - kaas (zonder pitjes); - gelei-jam (dus zonder pitjes en geen confiture).
19.00-21.00 uur
Inname 1 liter MOVIPREP® + 1/2 liter heldere vloei stof. Deze 1/2 liter heldere vloeistof mag ook na 21.00 uur nog ingenomen worden.
Vanaf 21.00 uur
Rustperiode.
7
De ochtend van het onderzoek U mag geen ontbijt nuttigen. 08.00-10.00 uur
Inname 1 liter MOVIPREP® + ½ liter heldere vloei stof. Deze ½ liter heldere vloeistof mag ook na 10.00 uur nog ingenomen worden.
Vanaf 10.00 uur
Rustperiode tot aan het onderzoek. Tot één uur voor het onderzoek mag u heldere dranken drinken zoals hieronder beschreven. U mag verder niet meer eten.
10.5 Of u volgt SCHEMA B: 06.00-07.00 uur
Onderstaande lichte maaltijd of een vloeibare maaltijd. Maaltijd met witbrood, beschuit of crackers, hoeveelheid naar keuze. Toegestaan beleg: - boter: margarine/halvarine; - kaas (zonder pitjes); - gelei-jam (dus zonder pitjes en geen confiture);
08.00-10.30 uur
Inname 2 liter MOVIPREP® + 1 liter heldere vloeistof. Deze liter heldere vloeistof mag ook na 10.30 uur nog ingenomen worden.
Vanaf 10.30 uur
Rustperiode. Tot één uur voor het onderzoek mag u heldere dranken drinken zoals hieronder beschreven. U mag verder niet meer eten.
Zoals aangegeven in bovenstaand schema wordt het sterk aangeraden om per liter MOVIPREP® minstens een halve liter heldere vloeistof te drinken. Bijvoorbeeld water, limonades zonder koolzuur, heldere gezeefde bouillon, vruchtensap zonder pulp, koffie en thee zonder melk (suiker toegestaan).
8
Opmerking Wanneer dit dieet voor u ontoereikend is, kunt u gebruik maken van Nutridrink (Nutricia). Dit is een volwaardige drinkvoeding, verkrijgbaar in verschillende smaken. Nutridrink is zonder recept te koop bij de apotheek en de thuiszorgwinkels. U krijgt de kosten niet vergoed. 10.6 Tips voor de patiënt Gebruik van een rietje is toegestaan. Drink uit een echt glas (geen plastic bekertje). Gebruik indien gewenst kauwgom tussendoor en tijdens het drinken. Probeer tijdens het drinken zoveel mogelijk te bewegen (maar blijf in de nabijheid van een toilet). Neem extra ondergoed mee naar het ziekenhuis voor het geval de plotse ontlastingsdrang u toch verrast. Bij dit laxerend dieet is de anticonceptiepil niet meer betrouwbaar. In dat geval dient u tot de volgende strip aanvullende voorbehoedsmiddelen te gebruiken.
11. Tot slot Als u nog vragen heeft, of u kunt zich, om welke reden dan ook, niet aan de dieetvoorschriften houden, bel dan met de behandelafdeling. Het telefoonnummer is: (0513) 685 454
9
12. Ruimte voor uw vragen …………………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………... 13-02-2015/17600
10
