Cn::ab$3o
Geotools (TG)
Ministerie van Verkeer en Waterstaat
Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Meetkundige Dienst
Geotools (TG)
mei 2002
Inhoudsopgave
Geotools
1
Managementsamenvatting
4
2 2.1 2.2 2.3 2.4
1 Inleiding Inleiding Probleemstelling Doelstelling Leeswijzer
5 5 5 5 5
2.5 2.6
Definitie Geotools Ontwikkelingen
6 8
3
Beschikbaarstelling van Geotools
10
3.1 3.2
Inleiding GISPIaza
10 10
4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6
Organisatie van beheer en onderhoud Inleiding Criteria voor beschikbaarstelling Ter beschikkingstelling GIS-Plaza Beheer en o n d e r h o u d : formele organisatie Budget Beheer en o n d e r h o u d Geotools Beheer en o n d e r h o u d : praktijkvoorbeelden
12 12 12 13 13 15 16
4.6.1 4.6.2 4.6.3 4.6.4 4.6.5 4.6.6
Ondersteuning gebruikers A f h a n d e l i n g klachten Verzoek o m extra functionaliteit Tools afvoeren of o p n e m e n Tools actualiseren: T G - p r o d u c t e n wijzigen Tools actualiseren: toepassingssoftware wijzigt
16 16 16 16 16 17
4.6.7 4.7
Communicatie Procesbeschrijving
17 17
5. 5.1 5.2 5.3
Geotools: communicatie Inleiding Beheer en onderhoud Geotools Beschikbaarstelling Geotools
19 19 19 19
5.4 5.5 5.6
Promotie Geotools Ondersteuning extern gebruik Communicatie-matrix G e o t o o l s
19 20 20
5
Conclusies en aanbevelingen
21
5.1 5.2
Conclusies Aanbevelingen
21 21
6
Bijlagen
22
3
1 Managementsamenvatting Doel van dit project is het stimuleren van het gebruik van M D - p r o d u c t e n door het aanbieden van 'GeoTools' die het gebruik vereenvoudigen GeoTools w o r d e n gedefinieerd als software die d o o r de M D , of in opdracht van de M D is ontwikkeld en waarmee M D - p r o d u c t e n beter toegankelijk of eenvoudiger gebruikt kunnen w o r d e n . Standaard softwarepakketten en applicaties w o r d e n niet tot de GeoTools gerekend. In het project is de nadruk komen te liggen op tools die d o o r de h o o f d a f d e l i n g T G zijn ontwikkeld. Het resultaat van dit project is het beschikbaar stellen van G e o T o o l s op GISPIaza en eventueel op C D ' s , inclusief beschrijvingen, en de organisatie r o n d o m beheer, onderhoud en ondersteuning. In het project is: gei'nventariseerd welke tools van T G als g e o t o o l kunnen w o r d e n aangemerkt de gekozen tools zijn g e t e s t , beschreven en op GISPIaza geplaatst beheer en onderhoud is georganiseerd (onder product Advies) communicatie-stromen zijn beschreven. Er zijn diverse ontwikkelingen gaande die van invloed zijn op de organisatie van beheer en o n d e r h o u d van de Geotools. In de aanbevelingen is vermeld welke ontwikkelingen in dit kader moeten w o r d e n g e v o l g d . Het project zal w o r d e n overgedragen aan de Productmanager Advies, die het algemeen beheer van de Geotools van T G overneemt.
Geotools
2 1 Inleiding 2.1
Inleiding
Er is geconstateerd dat klanten n o g o n v o l d o e n d e gebruik m a k e n van de M D producten. Het aanbieden van een toegesneden pakket G e o T o o l s die het gebruik van de M D - p r o d u c t e n zouden vergemakkelijken, z o u het gebruik van GIS binnen R W S in het algemeen en van M D - p r o d u c t e n in het bijzonder stimuleren. Binnen de M D zijn al een aantal tools in gebruik en w o r d e n m o m e n t e e l gedeeltelijk aan de gebruikers ter beschikking gesteld. 2.2
Probleemstelling
Klanten maken n o g o n v o l d o e n d e gebruik van M D - p r o d u c t e n . Het aanbieden van tools o m deze producten toegankelijker te m a k e n , zou het gebruik van de M D - p r o d u c t e n kunnen stimuleren. O p dit m o m e n t zijn al tools beschikbaar, maar de distribute en het beheer en onderhoud is o n v o l d o e n d e geregeld. 2.3
Doelstelling
De doelstelling van het project is het stimuleren van het gebruik van M D producten door het aanbieden van ' G e o T o o l s ' die het gebruik v e r e e n v o u d i g e n . Daarbij w o r d t het beheer en o n d e r h o u d van deze Tools geregeld. GeoTools worden gedefinieerd als software die d o o r de M D of in opdracht van de M D is ontwikkeld en waarmee M D - p r o d u c t e n beter toegankelijk of eenvoudiger gebruikt kunnen w o r d e n . Standaard softwarepakketten en applicaties w o r d e n niet tot de G e o T o o l s gerekend, macro's binnen die software-pakketten w e l . Het resultaat van dit project is het beschikbaar stellen van G e o T o o l s o p GISPIaza en eventueel op C D ' s , inclusief beschrijvingen, en de organisatie r o n d o m beheer, o n d e r h o u d en ondersteuning. 2.4
Leeswijzer
Dit hoofdstuk beschrijft de postionering van de tools binnen R W S . Het w o o r d Geotools zal in dit rapport moeten w o r d e n gelezen als ' n o g niet ter beschikking gestelde T G - t o o l s ' (zie paragraaf 5.2 voor uitleg). Indien relevant, zullen in de betreffende hoofdstukken ook de situatie van de andere G e o t o o l s w o r d e n beschreven. Hoofdstuk 3 beschrijft de beschikbaarstelling van tools op GISPIaza. Hoofdstukken 2 en 3 geven een algemeen overzicht van de G e o t o o l s . Hoofdstuk 4 beschrijft de organisatie van beheer en o n d e r h o u d en is vooral van belang voor het product Advies. Hoofdstuk 5 beschrijft de c o m m u n i c a t i e stromen en beschrijft wie op welk m o m e n t bij wijzigingen zal w o r d e n gei'nformeerd. Dit hoofdstuk is vooral van belang v o o r T G M . H o o f d s t u k 6 besluit met conclusies en aanbevelingen. V o o r een gedetailleerd overzicht van de Geotools w o r d t v e r w e z e n naar bijlage I.
Geotools
5
2.5
Definitie Geotools
De Geotools zijn bestemd voor gebruikers van de M D - p r o d u c t e n binnen V & W . Zij w o r d e n aan hen aangeboden o m hun processen te optimaliseren. Daarnaast zijn ze een stimulans voor gebruikers o m meer met de M D - p r o d u c t e n te d o e n . Geotools w o r d e n niet ter beschikking gesteld aan derden buiten V & W . A a n Geotools w o r d e n de volgende eisen gesteld: • Gebruikershandleiding beschikbaar • •
getest en geaccepteerd e e n v o u d i g te installeren en te gebruiken (zonder hulp van M D )
•
algemene toepassing voor R W S
•
algemeen inzetbaar in diverse IT-omgevingen (bijvoorbeeld geen harde paden in tool).
G e o t o o l s zijn in dit project gedefinieerd als tools die het gebruik van M D producten in standaard software-pakketten vereenvoudigen. In figuur 3.1 is gevisualiseerd dat de Geotools zich bevinden op het snijvlak van d a t a en software. In het algemeen hebben de G e o t o o l s een brede scope. Zij kunnen w o r d e n onderverdeeld in een aantal deelverzamelingen, afhankelijk van eigenaarschap, beschikbaarheid en beheerorganisatie: •
T G - t o o l s : tools die ontwikkeld zijn r o n d o m T G - p r o d u c t e n : o A H N - t o o l s : tools voor het gebruiken van het A H N in A r c V i e w en Microstation. Deze tools w o r d e n o p Internet (www.geo-loket.nl) ter beschikking gesteld. o
•
•
A r c V i e w - t o o l s : tools voor het gebruik van D T B - D r o o g en D T B - N a t met Arcview o A u t o C A D - t o o l s : tools v o o r het gebruik van D T B - D r o o g en D T B Nat met A u t o C A D o Bestandsopener: bijzondere tool voor ontsluiting van diverse bestanden met A r c V i e w G A - t o o l s : algemene tools ter stimulering van GIS-gebruik binnen V & W o o o
algemene GIS-tools voor A r c V i e w : algemene GIS-tools voor A r c / I n f o : CoordinaatCalculator: standalone-tool voor coordinaattransformatie
o
KaartMaakSjabloon ( K M S ) : tool in ontwikkeling in A r c G I S 8 . 1 . K M S heeft in vergelijking met de overige tools een aparte beheerorganisatie.
Externe tools: o tools aangeboden d o o r andere V & W - o n d e r d e l e n o tools van marktpartijen: in dergelijke gevallen w o r d t doorverwezen naar een site w a a r de tool kan w o r d e n o p g e h a a l d . o externe tools kunnen ook betrekking hebben o p A r c V i e w of AutoCAD.
In dit project Geotools is de nadruk k o m e n te liggen op tools van T G , die n o g niet beschikbaar waren gesteld en waarvan beheer en o n d e r h o u d nog niet was geregeld. De andere tools (van G A of extern) bleken al aan gebruikers te w o r d e n geleverd, via GISPIaza of Internet. Hierdoor ontstaat onduidelijkheid over w a t algemeen onder Geotools w o r d t verstaan en welke d e k k i n g dit project heeft..
Geotools
6
V o o r de duidelijkheid w o r d t dit project afgebakend d o o r uitsluitend de geotools van T G (ArcView en A u t o C A D ) te behandelen. Indien relevant,zullen in d e betreffende hoofdstukken ook de situaties r o n d o m de andere Geotools w o r d e n beschreven, zodat ontwikkelingen kunnen w o r d e n afgestemd. Bij de M D zijn andere tools in gebruik, deze w o r d e n echter niet als G e o t o o l aangemerkt, o m de volgende redenen: • tools zijn niet relevant voor extern M D (bijvoorbeeld conversie-tools in het productieproces) • tools zijn geschikt v o o r zeer beperkte gebruikersgroep ( M X - t o o l s ) .
Data DTB
AHN
Grensinfo bestanden
Geotools
Arcview
AutoCAD
MX
Arc/Info
Software
Figuur 3.1 Positionering Geotools
GA-tools
TG-tools
Markt
RWS
CoordinaaliCalcu
ArcView
Arc/Info
Bestandsof >ener
ArcView
AutoCAD
AHN
o M
Externe tools
Geotools Figuur 3.2 Deelverzamelingen Geotools met projectscope: G e o t o o l s (TG) in grijs Tabel 3.1 geeft d e algemene kenmerken van d e diverse tools weer. Er is sprake van versnippering van organisatie, financien en beheer. V o o r de gebruiker hoeft dit niet een probleem te zijn, indien alle interne beheerprocedures w o r d e n nageleefd. V o o r het gebruik van d e tools kunnen restricties van toepassing zijn. Tools geplaatst o p Internet zijn zonder beperking te gebruiken. A n d e r e tools m o g e n alleen intern V & W w o r d e n gebruikt. Tools kunnen niet aan derden w o r d e n verkocht. Een uitzondering: bij opdrachtverlening aan een marktpartij kunnen tools (en ook de bestanden) voor d e duur van het project ter beschikking w o r d e n gesteld. Hiervoor moet door de opdrachtgever een gebruiksovereenkomst worden opgesteld. Deze is beschikbaar o p Intranet. Bijlage 1 geeft een overzicht van de beschikbare geotools per deelverzameling.
Geotools
7
Product
Software
Beschikbaar
Eigenaar
Financier
Gebruiksrestricties
AHN-tools
AHN
ArcView
A u t o C A D (TG)
DTB
internet
AHN
AHN
onbeperkt
AutoCAD
GISPIaza
Advies
DTB
V&W
ArcView
GISPIaza
Advies
DTB
V&W
Microstation algemeen A r c V i e w (TG)
DTB algemeen
Bestandsopener
algemeen
ArcView
op aanvraag
Advies
DTB
V&W
A r c l n f o (GA)
algemeen
Arclnfo
GISPIaza
GAG
GAG
V&W
ArcView A r c V i e w (GA)
algemeen
ArcView
GISPIaza
GAG
GAG
V&W
Coordinaat-
algemeen
stand-alone
internet
GAP
GAP
onbeperkt
R W S (extern)
algemeen
ArcView
GISPIaza
extern
extern
onbeperkt
M a r k t (extern)
algemeen
Rasterviewers
GISPIaza
extern
extern
onbeperkt
Calculator (GA)
link
Tabel 3.1 A l g e m e n e kenmerken Geotools
2.6
Ontwikkelingen
D e Geotools zijn dynamisch van karakter. O p dit m o m e n t zijn de volgende ontwikkelingen gaande: Tools in ontwikkeling: N i e u w e lisp-routine: • vraagdatum: i n w i n d a t u m opvragen van element uit DTB (contactpersoon: W i m Gelling) N i e u w e ArcView-extensies: • M D - A t l a s (contactpersoon Sander te Lindert): kaartbladen genereren. Deze tool is ontwikkeld voor Dienstkring Rijn en Lek. M o m e n t e e l w o r d t gekeken of deze tool R W S - b r e e d beschikbaar kan w o r d e n gesteld (contactpersoon Arie Stienstra). N i e u w e ArcGIS-tools: • KaartMaakSjabloon (contactpersoon W i m de Haas): de huidige kaartmaakextensie omzetten naar ArcGIS8.1. Z o u o o k de functionaliteit van Bestandsopener en M D - A t l a s kunnen gaan bevatten. O p d r a c h t g e v e r en financier is G I S - N a t . Het beheer en o n d e r h o u d zal ook via G I S - N a t w o r d e n geregeld. •
M D - T I N t o o l s (contactpersoon Sander te Lindert): Het genereren van TIN's uit alle bestaande soorten DTB in A r c G I S 8 . 1 .
Organisatie beheer en onderhoud Binnen R W S zijn op het ogenblik verscheidene " t o o l s " beschikbaar die gericht zijn op het e e n v o u d i g ontsluiten van geo gegevens o m deze vervolgens o p eenvoudige wijze te presenteren in de v o r m van een kaart. V o o r b e e l d e n van dit soort software zijn Bestandsopener, Kaartmaakextensie, M D - A t l a s , AtlasM a k e r , D o m m e l e n - t o o l . A l deze tools hebben overlap in hun functionaliteit. O m R W S breed een standaard te kunnen maken voor de e e n v o u d i g e
Geotools
8
ontsluiting en presentatie van g e o - d a t a , gaan de afdelingen T G A en G A G in opdracht van het R W S GIS coordinatoren overleg, een voorstel schrijven waarin (onder voorbehoud): De functie eisen voor een laagdrempelig data ontsluiter en kaartmaker tool w o r d e n beschreven, op basis van b o v e n g e n o e m d e tools en nieuwe wensen van gebruikers van deze tools. Plan van aanpak wordt beschreven over hoe deze laagdrempelige kaartopener/kaartmaker tool ontwikkeld kan w o r d e n in A r c v i e w 3.x op basis van de bestaande tools ( dus waar n o d i g aanpassing van bestaande tools o m aan nieuwe wensen te voldoen) Plan van aanpak wordt beschreven over hoe deze laagdrempelige kaartopener/kaartmaker tool ontwikkeld kan w o r d e n in ArcGIS 8.x aansluitend op het huidige traject van de vertaling van de kaartmaakextensie naar ArcGIS 8.x W o r d t beschreven hoe in de toekomst deze laagdrempelige kaartopener/kaartmaker tool ontwikkeld z o u k u n n e n w o r d e n in ArclMS W o r d t beschreven hoe het formele beheer en o n d e r h o u d van de b o v e n g e n o e m d e tools in Arcview3.x en Arcgis 8.x kan w o r d e n geregeld W o r d t beschreven wat een M D - b r e d e procedure moet zijn bij het R W S breed beschikbaar stellen van in 1-op-1 relatie ( O G D / O N D ) ontwikkelde tools, en hoe het B & O van deze tools aanlsuiting kan vinden op B & O zoals g e n o e m d in voorgaand punt. Deze ontwikkeling heeft een sterke relatie met het o n d e r w e r p van dit rapport. A a n b e v o l e n w o r d t o m de informatie zoals gegeven in dit rapport als een van de basis w o r d t gebruikt bij het schrijven van b o v e n g e n o e m d voorstel. M o m e n t e e l voert de M D (IBW: M i c h e l Kuipers, G A G : W i m de Haas) een haalbaarheidsonderzoek uit naar het concentreren van beheer en o n d e r h o u d conform de systematiek van B O B O S .
Geotools
9
3 Beschikbaarstelling van Geotools 3.1
Inleiding
Erzijn veel manieren o m de Geotools aan te bieden aan de gebruikers binnen V & W , zoals: • op aanvraag leveren • standaard toevoegen bij elke levering van bestanden • op GISPIaza. 3.2
GISPIaza
V o o r de beheersbaarheid en de uniformiteit is g e k o z e n v o o r de laatste mogelijkheid. De Geotools worden in de bestaande software-pagina van GISPIaza a a n g e b o d e n , zie figuur 3.1. V o o r V & W - r e l a t i e s die geen t o e g a n g hebben tot Intranet kan altijd op verzoek d o o r het G e o l o k e t de tools w o r d e n geleverd. l-|g|x|B s; 5
It":'.' Ml) Inltanet - Netscape Fit Edt
View
Go
;
*-
~*x
;:
Back
Forward
;
Ji
Commumcatoi
'Bookmarks
3-
Reload
Help
|_j
&
d.
Home
Search
& Neltcape
mt
K * Pf'mt
Security
@*
m
Shop
Localron:jht(p://w3/
•J 0
" What ! Related
fig]
(*gpi H o o f d m e r m
Software Systeem
Catalogus
GIS-applicaties Systeem
;]Maak uw
NAT
Catalogus
keuze
1
; M a a k uw
keuze
~3
Metadata-Tools
Maal. uw
keuze
3
F SRI
M a a k uw
keuze
~3
Maak
keuze
GIS-applicaties
Droog
Software
GeoTools
(ArcView3.X)
Geo Tools
(AutoCAD)
GeoTools
(Overig)
uw
i
M
RWS Conversie Standaard
Layout
Bestandsopener MD-tools
Demo's /
simulatiespellen
Load
TIF
MD-Analysis MD-Export MD-Gridtools
Heeft u zelf een extensie,presets-Import Neem dan contact op met de re M D - d t b - t o o l s X-tools
aSJ | 4
m > » ; D o c u m e n t :
A r c V i e w Project n a a r C D tool
Done
i ^ S t a i t ] ^ A g e n d a - M i c t o s o . . j | j ^ H D Intranet - . . .
:2j Veifcemet - geo-L. | rS]PTOmotieGeoToo
\4
IMS
Fig 3.1 S o f t w a r e - p a g i n a GISPIaza De a a n g e b o d e n tools op GISPIaza heten alien G e o t o o l s , ook als ze niet tot onderdeel van dit project behoren. Het beheer en o n d e r h o u d van de T G geotools w o r d t in dit project vastgesteld. V o o r de G A - G e o t o o l s zullen andere afspraken bestaan. V o o r de eindgebruiker m a g het natuurlijk geen verschil uitmaken van w a a r een G e o t o o l is geplaatst. Per tool w o r d t een contactpersoon opgegeven w a a r hij/zij terecht kan met vragen en o p m e r k i n g e n De A u t o C A D - l i s p - r o u t i n e s w o r d e n als totaal pakket a a n g e b o d e n . Een z i p bestand met alle tools, plus gebruikershandeiding, staat op GISPIaza (zie figuur 3.2) De Arcview-tools w o r d e n apart, met voor elk een beschrijving, a a n g e b o d e n .
Geotools
10
'i M D Inlianel - N e t s c a p e File
£dit
I
View
l\ :
£o
>*
>>:
Back h-;--.-::!-:! J * Bookmarks
CommunicatO!
hefc)
3
4
Reload Home Location jhtlp7/w3/
Seaich
a
<*
Netscape
Print
a Security
8
Shop
Stop
~j]
C ^ F What's Related
i_BB
CIS PLAZA N1IUW5
OPLftDtMCEN
PUBLICATIES
DATA
SOFTWARE
CIS BU V4W
CU
GEOHIEUIWS
Software Naam
Zoek
Systeem
ItSMtS (
Versie
\,
G l S - S o f t w a r e met versie
j.
+
m
Routines voor algemenB doeleinden en voor
Doel Reactie
;het w e r k e n m e t D T B - , T O P - e n
Help
:
G r e n s i n f o - b e s t a n d e n in A u t o C A D 1 4 , uitgebreide
Colofon
Doelgroep Globale
Waar
af -a>-
zie l i s p r o u t m e s k o r t . d o c ( o o k in d e z i p - f i l e )
databases
in a e b r u i k
m m nUs 31 Z-
Document Done ;";;/"••. ^Agenda • Microsoft Outl...
jjp^MD Intianel - N e t * . .
'_2J Verkenner • geo tools
Fig. 3.2 A u t o C A D - l i s p - r o u t i n e s op GISPIaza
Geotools
zip-file.
\.
werking
Relatie met
Een
b e s c h r i j v i n g ( I i s p 2 . d o c ) is
onderdeel van de Sitemao
fl M
toelichting)
11
j HjPiomoiieGeoToois-Mi.. [
4 Organisatie van beheer en onderhoud 4.1
Inleiding
V o o r de Geotools die d o o r T G aan gebruikers w o r d e n a a n g e b o d e n , w o r d t hier de procedure v o o r beheer en onderhoud beschreven. Deze tools w o r d e n op GISPIaza a a n g e b o d e n en kunnen ook op verzoek d o o r het G e o L o k e t o p C D w o r d e n geleverd. De Geotools w o r d e n per software-applicatie a a n g e b o d e n : - Arcview: losse extensies - A u t o C A D : zip-bestand met alle routines V o o r de overige geotools kunnen andere afspraken gelden. Zie hiervoor tabel 3.3. In dit hoofdstuk w o r d t de huidige beheer- en onderhoudsituatie beschreven. . De aan het einde van paragraaf 2.6 g e n o e m d e ontwikkelingen z o u d e n goed kunnen leiden tot een situatie waarin het beheer en o n d e r h o u d van alle bij de M D beschikbare geo-tools centraal geregeld w o r d t . 4.2
Criteria voor beschikbaarstelling
Algemene acceptatiecriteria voor producten die uit de MD afkomstig zijn: • software moet niet afdeling-specifiek zijn. Software die volledig is toegesneden op gebruik voor een bepaald taakveld, zal daarbuiten w e i n i g nuttig zijn. In dat geval is beschikbaar stellen niet zinvol. • software w o r d t in de regel o n d e r w o r p e n aan een acceptatietest, w a a r v a n een verslag w o r d t gemaakt. Indien geen testverslag beschikbaar is, moet alsnog een acceptatietest uitgevoerd w o r d e n (zij bijlage 2: formulieren). •
documentatie, bestaande uit een productbeschrijving, een gebruikershandleiding en een technische beschrijving moet a a n w e z i g zijn. In de productbeschrijving moet staan o m welke software het gaat ( A M L , Avenue), op welke versie van A r c / I n f o of A r c V i e w het getest is, wie de auteur is en welke versie het betreft. Gaat het o m een subroutine, dan moet ook duidelijk zijn welke parameters er bij horen. In een gebruikershandleiding w o r d e n alle menu's of functies toegelicht, in de technische documentatie w o r d e n de technische achtergronden beschreven. Bij grotere programma's w o r d t in de regel een ontwerp gemaakt, waarin de samenhang tussen verschillende delen en de werking van de grotere delen door middel van P r o g r a m m a Structuur D i a g r a m m e n of systeemstroomschema's toegelicht w o r d e n . In de documentatie moeten ook wijzigingen op de software beschreven w o r d e n (wat, door wie geprogrammeerd, wanneer, enz).
•
een gebruikershandleiding is in W o r d - f o r m a a t of in pdf-formaat beschikbaar. de broncode m o e t voorzien w o r d e n van commentaar, op basis waarvan de werking van de software op hoofdlijnen gevolgd kan w o r d e n . De commentaarregels tezamen met de handleidingen moeten er v o o r zorgen dat de software aangepast kan w o r d e n d o o r iemand anders dan de oorspronkelijke auteur.
•
•
•
Geotools
uitsluitend leesbare code. Encrypted bestanden of gecompileerde programma's w o r d e n niet beschikbaar gesteld, o m d a t die niet meer verder aangepast kunnen w o r d e n . In bepaalde gevallen kan voor deze regel een uitzondering w o r d e n gemaakt. A v e n u e programma's dienen bij voorkeur in de vorm van een extensie beschikbaar te zijn.
12
4.3
Ter beschikkingstelling GIS-Plaza
Indien software aan de hiervoor gestelde criteria voldoet, dan w o r d t het in beheer g e n o m e n en beschikbaar gesteld via GIS-Plaza. O m d a t deze via Intranet verspreid moet w o r d e n , verdient het de voorkeur alles in zip-formaat o p te slaan o m download-tijden te beperken. De redactie van GIS-Plaza ( G A G ) is verantwoordelijk voor aanbieden van 'goedgekeurde' tools. Dit houdt in: • toevoegen nieuwe product aan tabel op GIS-Plaza in de rubriek 'software'. Hierbij w o r d e n tevens de 'metagegevens' ingevuld. De metagegevens w o r d e n d o o r de P M Advies bijgehouden met behulp van de formulieren uit bijlage 2. •
4.4
aandacht voor het nieuwe product d.m.v. een berichtje in de rubriek 'nieuws' op GIS-Plaza, tevens verwijzing vanuit deze rubriek naar de tabel waar de nieuwe tool te vinden is. Zie verder hoofdstuk 5 C o m m u n i c a t i e . Beheer en onderhoud: formele organisatie
In het Basisboek GIS worden de volgende beheertaken bij beheer van GIS onderscheiden (NB geotools is geen gis; GB is dan toch niet relevant?): • algemeen beheer (AB): algemene coordinatie op het niveau van (een gedeelte van) de organisatie: strategische beslissingen, standaardisatie,etc. • software-beheer (SOB): ervoor zorgen dat de benodigde software beschikbaar is en te gebruiken is: installatie, versiebeheer, etc. • • • •
gegevensbeheer (GB): het actueel h o u d e n van de basisgegevens (databestanden, bijvoorbeeld DTB, A H N ) : bewaken van integriteit etc. systeembeheer (SYB): fysiek beheer van hardware Helpdesk (HD): deskundige hulp bieden aan o n g e o e f e n d e gebruiker Functioneel beheer (FB): het coordineren van applicaties o p de software: probleem en proces-analyse, a a n k o o p of realisatie van applicaties, testen, installatie en ondersteuning.
V o o r de in dit project verzamelde Geotools w o r d e n de beheertaken als volgt verdeeld: • algemeen beheer: o beslist over op te nemen of af te voeren tools o coordineert marketing en communicatie r o n d o m geotools • software-beheer: o Software beheerders w o r d e n vooral betrokken bij het uitkomen van nieuwe software versies. Zij ondersteunen de migratie van de tools naar de nieuwere versies.
Geotools
• • •
gegevensbeheer: in dit verband niet van toepassing systeembeheer: in dit verband niet van toepassing Helpdesk: de helpdesk beantwoordt vragen van gebruikers en behandelt klachten. De Helpdesk w o r d t onderverdeeld in een front- en backoffice: o front-office: het centrale punt w a a r alle vragen en klachten b i n n e n k o m e n . C o m p l e x e r e problemen die niet direct k u n n e n w o r d e n behandeld w o r d e n naar de back-office d o o r v e r w e z e n . o back-office: het behandelen van vragen en klachten die d o o r de front-office zijn gemeld. De back-office meldt resultaten altiid weer terug aan de front-office
•
Functioneel beheer: o onderhoudt de beschikbaar gestelde tools, inclusief de gebruikershandleidingen en de meta-informatie
13
o
start projecten op in het kader van beheer en o n d e r h o u d , coordineert de uitvoering, verspreidt en communiceert de resultaten
o
start projecten op bij nieuwe software versies voor de migratie van de tools.
ln paragraaf 4.6 zullen een aantal voorbeelden van betreffende beheer en o n d e r h o u d in detail worden besproken. In tabel 4.1 zijn de verantwoordelijken b e n o e m d die de beheertaken zullen gaan uitvoeren. Ten aanzien van het beheer w o r d e n de volgende rollen onderscheiden: A B : algemeen beheer (algemene aansturing van mensen en middelen, externe toetsing). M D - m e d e w e r k e r s die bestaande G e o T o o l s willen wijzigen of nieuwe GeoTools willen laten ontwikkelen, dienen zich te w e n d e n tot de algemeen beheerder. FB: functioneel beheer (maken projectplanning, uitvoering wijzigingen, communicatie over wijzigingen: in- en extern). De functioneel beheerder w o r d t aangestuurd d o o r de algemeen beheerder. H O : helpdesk/ondersteuning (front- en back-office, ondersteuning gebruikers, ondersteuning uitvoering wijzigingen, eventueel programmeren, reserve functioneel beheer). M D - m e d e w e r k e r s die problemen hebben met het gebruik van bepaalde G e o T o o l s kunnen contact o p n e m e n met g e n o e m d e personen of eventueel met de functioneel beheerder. Afdeling TGA
Functie P M Advies syst spec syst spec syst spec
TGFG
Pi adviseur adviseur mdw
IEBA
Pi syst spec
Naam Valten te Lindert Gelling Stevens Verwijs
Tools alles ArcView AutoCAD ArcView ArcView
Producten alles DTB DTB DTB
Hollestelle V a n Rijn
AutoCAD AutoCAD AutoCAD AutoCAD AutoCAD
DTB, Grens-info, Bestop Toolbar G P 1 9 9 9 DTB
Overbeeke den Hollander Koens
AB X
Grens-info, Toolbar G P 1 9 9 9 alles
In verband met het beheer van G e o t o o l s is verder het v o l g e n d e van belang: • h - T G A is middelenverantwoordelijke v o o r de Geotools w a t betreft het toekennen van capaciteit. De projecten w o r d e n vooralsnog d o o r de producten DTB en G e o L o k e t gefinancierd. Er ontbreekt reserve-capaciteit ten aanzien van A r c V i e w (reserve Helpdesk Back-Office, reserve functioneel beheer) .Wellicht is het mogelijk o m G A Q hier een rol te laten vervullen. •
het softwarebeheer ten aanzien v a n A u t o C A D en A r c V i e w is niet M D breed geregeld. Er zijn w e l ontwikkelingen gaande bij het A u t o C A D Gebruikersoverleg en de b e n o e m i n g v a n een M D - G I S - c o o r d i n a t o r .
•
W i m Overbeeke beheert alle interne A u t o C a d - r o u t i n e s (conversies bij TGF). W i m Gelling beheert alle externe A u t o C A D - r o u t i n e s (Geotools). Beide beheerders zullen bij wijzigingen en ontwikkelingen overleg voeren over de consequenties ten aanzien v a n de interne en externe routines. W i m Overbeeke zal ook Rinus Koens aansturen voor het programmeerwerk Harm Bakker (adviseur G A G ) is het aanspreekpunt voor G e o t o o l s op GISPIaza.
14
HO
X X
X X X X X X X X X
DTB
Tabel 4.1 Beheerders Geotools
Geotools
FB
X
•
Functioneel beheerders zullen elkaar regelmatig informeren over ontwikkelingen en waar nodig w e r k z a a m h e d e n afstemmen.
V o o r de volledigheid zijn in tabel 4.2 de beheerders van de tools vermeld die alleen intern de M D w o r d e n gebruikt: • • • • • • • •
De informatie is deels gebaseerd op het d o c u m e n t A f s t e m m i n g innovatie T G A en stafafdelingen TGTS en TGFS ( 1 7 1 / 2 0 0 2 ) Ton van der Linden is algemeen beheerder A u t o C a d voor T G T Frans Spruijt is functioneel beheerder v o o r conversie-routines naar A r c V i e w W i m Overbeeke is functioneel beheerder v o o r conversie-routines naar AutoCAD. Jan van der Kraan is beheerder van de conversie-routine naar A r c V i e w (convert_seq), de routine draait standalone, zonder A r c V i e w . T G F en T G T zijn bezig met de keuze v o o r de overstap van A u t o C A D 14 naar A u t o C A D 2 0 0 2 of A u t o D e s k M a p 5. V o o r de volledigheid is ook Hindernismetingen vliegvelden t o e g e v o e g d . Heijne den Bak is de enige gebruiker van de bijbehorende LISP-routines. Den Hollander is de enige M D - g e b r u i k e r van conversie-tools ten aanzien van Grens-info-bestanden.
Het beheer van de interne tools valt echter buiten de scope van dit project. O p g e m e r k t kan w o r d e n dat er weinig reserve-capaciteit beschikbaar is. Dit kan w o r d e n opgelost door wederzijdse s a m e n w e r k i n g tussen T G F , T G A en T G T opgelost. Afdeling TGFS
Functie h-TGFS
Naam
TGTS
staf staf
V a n der Kraan van der Linden
TGA
adviseur
TGFD
syst spec mdw
TGFG
mdw
GAG IEBA
_eL
syst spec syst spec
Tools ArcView MX
Product DTB-conversies DTB-conversies m.u.v. DTB-conversies
Hollestelle alien Heijne den Bak
convertseq ArcView AutoCAD MX AutoCAD ArcView AutoCAD
Overbeeke den Hollander Ten Haaf Koens
AutoCAD AutoCAD Arc/Info AutoCAD
Spruijt
AB X
FB X
X
X X
X X X
Hindernismetingen vliegvelden DTB G r e n s - i n f o - c o n versie Grens-info-conversie
X X
X
Tabel 4.2 Beheer interne tools
4.5
Budget Beheer en onderhoud Geotools
V o o r beheer en onderhoud van de G e o t o o l s kan w o r d e n geput uit de adviesbudgetten DTB voor de relevante A u t o C A D - en A r c V i e w - r o u t i n e s . V o o r tools voor de Grens-info-bestanden kan het budget van het G e o l o k e t w o r d e n a a n g e w e n d . Het is mogelijk dat tools ten b e h o e v e van het A H N w o r d e n t o e g e v o e g d . Logischerwijs zal in dergelijke gevallen w o r d e n geput uit het A H N budget. Dit is samengevat in tabel 4 . 3 . V o o r de volledigheid zijn daar de gegevens voor w a t betreft de toolbar Grenzenprocedure 1 9 9 9 ( G P 1 9 9 9 ) m e e g e n o m e n , alhoewel die niet tot de G e o t o o l s behoort.
Geotools
15
HO
X X
Middelenverantwoordelijke Productverantwoordelijke
h T G A : Tusveld P M Advies: Valten Budget
Tools
Functioneel beheerder
A u t o C A D (DTB)
Gelling (syst spec)
DTB
A u t o C A D (GIB)
Gelling (syst spec)
Loket
ArcView
Lindert (syst spec)
DTB
G P 1 9 9 9 Toolbar
van Rijn (adviseur)
Loket
Tabel 4.3 Beheer en budgetten Geotools (TG) 4.6
Beheer en onderhoud: praktijkvoorbeelden
Beheer en onderhoud valt uiteen in: - ondersteuning gebruikers - afhandeling klachten - verzoeken o m extra functionaliteit - tools afvoeren of o p n e m e n - tools actualiseren: T G - p r o d u c t e n wijzigen - tools actualiseren: toepassingssoftware wijzigt - communicatie 4.6.1
Ondersteuning gebruikers
De gebruikers w o r d e n ondersteund door de helpdesk/functioneel beheerders van de tools. Er is een vervanger beschikbaar. O n d e r s t e u n i n g betreft advisering per e-mail of telefoon. W a a r nodig wordt de back-office ingeschakeld. 4.6.2
Afhandeling klachten
Klachten van de gebruiker w o r d e n afgehandeld d o o r de helpdesk. Indien tools moeten w o r d e n aangepast o m fouten emit te halen, w o r d t dit betaald uit het advies-budget van het relevante product (DTB of Geoloket). Indien bij een tool duidelijk beperkingen zijn aangegeven, hoeft een dergelijke tool n i e t t e w o r d e n aangepast voor een gebruiker die geen rekening w e n s t te h o u d e n met de beperkingen. 4.6.3
Verzoek om extra functionaliteit
Indien een R D / S D verzoeken o m aanpassing van een t o o l , w o r d t per geval bekeken of dit speciaal v o o r de R D / S D geldt (budget R D / S D ) of dat de aanpassing relevant is voor meerdere gebruikers (adviesbudget DTB of Geoloket). 4.6.4
Tools afvoeren of opnemen
De productmanager advies bepaalt welke tools op de lijst staan, dus ook welke afgevoerd w o r d e n en welke geplaatst w o r d e n . Bij elke wijziging w o r d t de oorspronkelijke financier (kan een gebruiker zijn), functioneel beheerder en programmeur vooraf in kennis gesteld. O o k de andere beheerders w o r d e n gei'nformeerd. 4.6.5
Tools actualiseren: TG-producten wijzigen
Indien de productspecificaties zodanig wijzigen dat bepaalde tools moeten w o r d e n aangepast o m hun functionaliteit te b e h o u d e n , dan dient T G v o o r die aanpassing te zorgen.
Geotools
16
4.6.6
Tools actualiseren: toepassingssoftware wijzigt
Regelmatig verschijnen nieuwe versies van A r c / I n f o , A r c V i e w en A u t o C A D . In het verleden is gebleken dat z o w e l A M L - als A v e n u e programma's niet altijd goed werken in een hogere versie van de basissoftware. Het is nauwelijks haalbaar o m alle beschikbare tools in z o ' n geval te upgraden of zelfs te testen. Bovendien weten w e niet van elke tool of die n o g gebruikt w o r d t . D a a r o m worden tools pas getest op een hogere versie van de basissoftware als daar door gebruikers o m gevraagd wordt. Is dat het geval, dan w o r d t eerst bij de ontwikkelaar gei'nformeerd of die al getest heeft. Het actualiseren van de tools wordt in eerste instantie uit de adviesbudgetten van DTB en G e o l o k e t gefinancierd. Naast verzoeken van gebruikers is het bij grote o v e r g a n g e n raadzaam o m de volgende vragen te b e a n t w o o r d e n : • aan welke tools is n o g behoefte (Gebruikersoverleggen, G i l , enquete)? • werkt de tool onder de nieuwe software? • heeft de nieuwe versie de functionaliteit inmiddels o v e r g e n o m e n ? O p basis van de a n t w o o r d e n kunnen de relevante tools w o r d e n o m g e z e t , al dan niet met een bepaalde prioriteit. O p dit m o m e n t speelt de overgang van A r c l n f o en A r c V i e w naar ArcGIS en de overgang van A u t o C A D 1 4 naar A u t o C A D 2 0 0 0 en A u t o C A D 2 0 0 2 . Het is op dit m o m e n t binnen de M D niet helder wie de beslissing neemt w a n n e e r w o r d t overgegaan op een nieuwe versie en hoelang o n d e r h o u d op de o u d e versie zal voortduren. Hier ligt een taak voor de M D - I T - r a a d o m bijvoorbeeld het applicatie-beheer te beleggen bij een medewerker. 4.6.7
Communicatie
Adviseurs, systeemspecialisten, TGFS, TGTS en G e o L o k e t w o r d e n bij wijzigingen ten aanzien van de tools (nieuw, vervallen, aangepast) d o o r de productmanager Advies gei'nformeerd. 4.7
Procesbeschrijving
Verzoek
->
Planning
•
Uitvoering
-•
Resultaat
->
Communicatie
Figuur 5.1 Procesgang beheer en onderhoud Zonder in details te verzanden is voor beheer en onderhoud-projecten de volgende procesgang van toepassing (zie figuur 5.1): •
•
Geotools
Verzoek (zie formulier bijlage 2:aanvraag): de algemeen beheerder krijgt een verzoek (intern of extern), bij een levensvatbare aanvraag stelt de functioneel beheerder in opdracht van de algemeen beheerder een projectplan e.d. o p Planning: h - T G A , P M Advies en P M D T B / G e o L o k e t nemen beslissing tot al dan niet uitvoeren. Bij een positief besluit omtrent een nieuwe t o o l zal de IT-contactpersoon een e2e-order aanmaken. D a a r n a dient de n i e u w e tool middels een C h a n g e Advisory Board-formulier (CAB) bij IEBA ter beoordeling w o r d e n voorgelegd.
•
Uitvoering: actie/project w o r d t uitgevoerd (programma+handleiding) functioneel beheerder (ondersteunende medewerkers of inhuur/uitbesteding). Functioneel beheerder test en beoordeelt het programma.
•
Resultaat: resultaten w o r d e n op GISPIaza geplaatst. Redactie GISPIaza beoordeelt het eindresultaat.
17
door
•
Geotools
C o m m u n i c a t i e : de wijzigingen w o r d e n in- en extern g e c o m m u n i c e e r d , gei'nitieerd door P M Advies (zie hoofdstuk 5).
18
5. Geotools: communicatie
5.1 Inleiding Communicatie r o n d o m de ontwikkeling van Geotools vindt plaats in de volgende fasen: • beheer en o n d e r h o u d Geotools • beschikbaarstelling Geotools • promotie Geotools • ondersteuning Geotools
5.2 Beheer en onderhoud Geotools Communicatie intern M D : beheerders (functioneel en applicatiebeheerders, programmeurs) h o u d e n elkaar op de hoogte van o n t w i k k e l i n g e n , zie hoofdstuk 4. C o m m u n i c a t i e extern M D : adviseurs, systeemspecialisten, accountmanagers hebben d o o r hun regelmatig contact een overzicht over het gebruik van de geotools en eventueel aanwezige wensen. De grotere wijzigingen (bijvoorbeeld nieuwe tools) w o r d e n bij de ITcontactpersoon aangemeld middels een end2end-order. D a a r n a w o r d t IEBA middels een C h a n g e Advisory Board (CAB) formulier op de hoogte gebracht voor de mogelijke consequenties van de ICT-infrastructuur. IEBA beoordeelt d e aanvraag. 5.3 Beschikbaarstelling Geotools Indien nieuwe of gewijzigde tools op GISPIaza w o r d e n a a n g e b o d e n , w o r d t dat vermeld in de Nieuws-sectie van GISPIaza. Dezelfde m e l d i n g w o r d t d o o r de functioneel beheerder gestuurd aan de volgende M D ' e r s : systeemspecialisten T G A , adviseurs T G A / G A G , Geoloket, accountmanagers, productdriehoeken D T B - D r o o g , Nat en evt. A H N , h-TGFS, h-TGTS, pi T G T , pi T G F . 5.4 Promotie Geotools Ter afronding van dit project w o r d e n de Geotools onder aandacht gebracht middels vermelding in: GeoNieuws Gll-overleg Gebruikersgroepen D T B - D r o o g , D T B - N a t en indien n o d i g A H N Bij fundamentele wijzigingen kunnen de Geotools ook onder de aandacht w o r d e n gebracht bij g e n o e m d e g r o e p e n / m e d i a (bijvoorbeeld migratie naar nieuwe versie). In dit geval neemt de P M Advies actie.
Geotools
19
Er zal een C D w o r d e n gemaakt met een 'filmpje' van het gebruik van diverse M D - p r o d u c t e n , w a a r o n d e r G e o t o o l s . Deze C D zal o n d e r andere d o o r a c c o u n t m a n a g e r s bij gebruikers w o r d e n g e t o o n d . 5.5 Ondersteuning extern gebruik Personen die regelmatig klantcontact h e b b e n m o e t e n o p de h o o g t e zijn v a n de beschikbare G e o t o o l s en hun m o g e l i j k h e d e n . Deze personen zijn bij de beschikbaarstelling (nieuwe of gewijzigde tools) op de h o o g t e gebracht. 5.6 Communicatie-matrix Geotools In tabel 6.1 zijn d e taken van de diverse m e d e w e r k e r s in relatie tot communicatie samengevat weergegeven. Actor
Fase
in overleg
Ter info
met beheer/onderhoud
systspec (Gelling)
MD
P M Advies
GeoLoket
(Valten), pi
IEBA
extern n.v.t.
TGF (Overbeeke, Hollander) P M ' s DTB systspec (te
P M Advies
Lindert)
(Valten), P M ' s DTB
beschikbaarstelling
promotie
systspec
P M Advies
syst spec T G A
(Gelling)
(Valten), Harm
adviseurs
GISPLaza: - nieuwspagina
Bakker
TGA/GAG,
- software-pagina
systspec (te
P M Advies
Geoloket,
Lindert)
(Valten),
A M , Team
GISPIaza
DTB-Droog,
(Bakker)
Nat
systspec
P M Advies
GeoLoket
(Gelling)
(Valten), P M
Gebruikersoverleg
Loket (de
Gil
GeoNieuws,
Haas), T G M (Bruinsma), GAG, PM's DTB systspec (te
P M Advies
Lindert)
(Valten), P M Loket (de Haas), T G M (Bruinsma), GAG, PM's DTB
ondersteuning
systspec
P M Advies
(Gelling)
(Valten), A M ' s , adviseurs, systeemspec.
systspec (te
P M Advies
Lindert)
(Valten), A M ' s , adviseurs, systeemspec.
Tabel 5.1 C o m m u n i c a t i e - m a t r i x
Geotools
20
n.v.t.
n.v.t.
5 Conclusies en aanbevelingen
5.1
Conclusies
De Geotools zijn ter beschikking gesteld en het beheer en o n d e r h o u d is geplaatst onder het product Advies. De financiering geschiedt vanuit de producten D T B - N a t , D T B - D r o o g en G e o - L o k e t . Het beheer en o n d e r h o u d is in de bestaande organisatie ingebed. Hierdoor is ten aanzien van de organisatie van beheer en o n d e r h o u d versnippering opgetreden. Indien de diverse beheerders en de opdrachtgevers v o l d o e n d e communiceren hoeft dat verder geen probleem te zijn. A l h o e w e l Geotools M D - b r e e d op GISPIaza w o r d e n a a n g e b o d e n is intern het beheer en o n d e r h o u d gescheiden tussen T G en G A . 5.2
Aanbevelingen
Het softwarebeheer van geogerelateerde pakketten is intern de M D slecht geregeld. Binnen dit project k w a m voortdurend het gebrek aan een beslisser omtrent de o v e r g a n g naar een nieuwe software-release (ArcGIS8 en A u t o d e s k M a p 5 en A u t o C A D 2000) naar b o v e n . Voorgesteld w o r d t dat die taak d o o r de M D - I T - r a a d aan IEBA w o r d t toebedeeld, inclusief de middelen o m die taak naar behoren uit te voeren. De komende tijd dient aandacht te w o r d e n besteed a a n : de in g a n g gezette ontwikkelingen ten aanzien van beheer en o n d e r h o u d (zie paragraaf 2.6) de o v e r g a n g van A r c V i e w naar ArcGIS8.1 de o v e r g a n g van A u t o C A D naar A u t o C A D 2 0 0 0 (keuze TGF) de o v e r g a n g van A u t o C a d naar Autodesk M a p (keuze TGT) de b e o o g d e rol van de M D GIS-coordinator bij het beheer en o n d e r h o u d van Geotools extra capaciteit (een medewerker met programmeerkennis) voor beheer en o n d e r h o u d van A r c V i e w - t o o l s extra capaciteit voor beheer en onderhoud van de interne tools ( A u t o C A D en A r c V i e w ) d o o r samenwerking tussen T G F , T G T en T G A dit rapport gebruiken als basis voor het voorstel o m een standaard-tool te maken voor het ontsluiten en presenteren v a n geo-informatie.
Geotools
21
6 Bijlagen I Lijst Geotools II Formulieren Geotools
Geotools
22
I Lijst Geotools
Hieronder volgen de tools per categorie, waarbij vermeld w o r d t w a a r de tools ter beschikking w o r d e n gesteld. Tussen vierkante haken w o r d t op beknopte wijze de w e r k i n g van de tool uitgelegd.
TG-tools A.
A H N - t o o l s (www.geo-loket.nl) 1. A H N - e x t e n s i e A r c V i e w 2. importtool Microstation 3. importtool A u t o C A D
B. A u t o C A D - l i s p - r o u t i n e s (GISPIaza) V o o r algemeen of DTB-gebruik: 1. A l l e e n 2 D [uitvoer naar 2D-bestand] 2. Knipgrs [clip bestand met gesloten polygoon] 3. Id14-dxf [laad dxf-bestand] 4. lijnuit [uitvoer laag ascii] 5. lijn uit all [uitvoer bestand ascii] 6. load-jpg [laad jpg-bestand] 7. load-tif [laad tif-bestand] 8. mdsigl [weergave caiques] 9. mvtxt [text naar een laag] 10. opzet [positioneer kader] 1 1 . prof iel [maak dwarsprofiel] 12. puntlis [laad ascii-bestand] 13. splits3D [knip bestand met lijn] 14. xyzlis-h [laad ascii-bestand met hoogte-weergave] 15. zetkad14 [kaartopmaak] V o o r Grensinfo-bestanden:: 16. grensuit [toon coordinaten] 1 7 . i n p o l y 1 4 w [bereken benaderde kadastrale oppervlakte] 18. lijn-per [zoek perceelsnummer] 19. n u m - p e r [toon kadastrale oppervlakte] 20. poly-per [grafische oppervlakte perceel] 2 1 . s h o w p r 1 4 [toon precisie] 2 2 . z o o m - p e r [zoek perceel] N.B. D e in de lijst v e r m e l d e tools zijn te g e b r u i k e n v o o r het bekijken e n analyseren v a n d e G r e n s i n f o - b e s t a n d e n . D e z e tools, m e t u i t z o n d e r i n g v a n p o l y - p e r , en a a n g e v u l d met z e t g o f . l s p , w o r d e n o o k g e z a m e n l i j k ter b e s c h i k k i n g gesteld als T o o l b a r v o o r de G r e n z e n p r o c e d u r e 1 9 9 9 ( G P 9 9 ) . D e z e T o o l b a r w o r d t als G e o t o o l g e n o e m d en is o p a a n v r a a g bij d e c o n t a c t p e r s o o n (Ted van Rijn) te verkrijgen.
Geotools
23
C. ArcView-extensies voor algemeen of DTB-gebruik (GISPIaza): 2 3 . M D - S p a t i a l Join [voeg punten en vlakken samen] 24. MD-Presentatieschaal [weergave bestand afhankelijk van schaal] 2 5 . M D - S n i j d e n / T r i m m e n [splits vlakken met lijn] 2 6 . M D - D T B - t o o l s [legenda's voor DTB-Rivieren en D T B - W e g e n ] 27. M D - G r i d t o o l s [grid-operaties en profielen] 28. M D - e x p o r t 1 , M D - e x p o r t 2 [export naar diverse formaten] 29. M D - A n a l y s i s [diverse GIS-analyses] 30. M D - t o o l s [simpele operaties: map eenheden, oppervlaktes e.d.] 3 1 . M D - A t l a s [samenstellen van kaartreeksen] D. Bestandsopener (op aanvraag bij T G - A d v i e s )
GA-tools A . A r c V i e w : algemene tools (GISPIaza) 1. RWS-conversie [conversie van en naar shape-bestanden] 2. M D - l m p o r t [importeren van EOO-bestanden] B. A r c / I n f o (GISPIaza): 1. RWS-transform [coordinaattransformatie
in A r c / l n f o 7 ]
C . CoordinaatCalculator (www.venwnet.minvenew.nl/rws/mdi/plaatsbep/cc.html)
Externe tools A . V a n R W S (GISplaza): 1. Standaard layout [Kaartmaak-extensie] 2. ArcView-project naar C D [hele map met submappen naar C D ] B. 1. 2. 3.
Geotools
V a n marktpartijen (GISPIaza): X-tools [diverse GIS Analyse tools] rasterbestanden E C W : via link naar E R M a p p e r rasterbestanden M r S I D : via link naar LizardTech
24
II Formulieren Geotools
a. Formulier aanvraag Geotools b. Formulier meta-informatie Geotools c. Formulier test Geotools De ingevulde formulieren v o o r T G - t o o l s ( A u t o C A D en A r c V i e w ) staan op de server: T g d a t a \ T G - A d v i e s \ p r o j e c t e n \ g e o t o o l s \ t e s t l i s p f o r m en \arcview extensies.
Geotools
25
Meetkundige Dienst
(MD)
Rijkswaterstaat
De M e e t k u n d i g e D i e n s t is kennis-
en d i e n s t e n c e n t r u m
V e r k e e r en W a t e r s t a a t v o o r De M D o n d e r s t e u n t de k e r n t a k e n van het ministerie d o o r het leveren v a n v e r s c h i l l e n d e p r o d u c t e n en
i n f o r m a t i e v o o r z i e n i n g en informatie-
en
d i e n s t e n op het g e b i e d van g e o - i n f o r m a t i e v o o r z i e n i n g en Informatie- en c o m m u n i c a t i e t e c h n o l o g i e (ICT).
communicatietechnologie.
Hierin vervult zij duidelijk o n d e r s c h e i d e n rollen en functies, namelijk die v a n :
K a n a a l w e g 3 b , 2 6 2 8 EB Delft P o s t b u s 5 0 2 3 , 2 6 0 0 G A Delft
1.
A r c h i t e c t en a d v i s e u r v o o r g e o -
T e l e f o o n (015) 2 6 9 11 11
i n f o r m a t i e v o o r z i e n i n g en i n f o r m a t i e - en
Fax (015) 261 8 9 62
communicatietechnologie
E-mail: m d l o k e t @ m d i . r w s . m i n v e n w . n l
2.
M a k e l a a r in g e o - i n f o r m a t i e en ICT-kennis
Internet:
3.
Leverancier van geo-informatie
4.
Beheerder van b a s i s - i n f r a s t r u c t u u r v o o r ( g e o - ) i n f o r m a t i e en d a t a c o m m u n i c a t i e
het
www.minvenw.nl/rws/mdi
van geo-
