Cleaning Oudervragenlijst_0607 Naar aanleiding van de cleaning van de oudervragenlijst0607 werden enkele beslissingen genomen of werden enkele beperkingen in de vragenlijst/databank opgemerkt.
Algemeen De vragen gaan over het schooljaar 2006-2007. Sommigen ouders kregen de oudervragenlijst echter pas toegestuurd na het schooljaar 0607. We vroegen dan om de vragenlijst in te vullen met het schooljaar 0607 in gedachten. Dit blijkt echter moeilijk. Voor heel wat vragen vul je de huidige toestand in. Bijvoorbeeld vraag 8 over de gezinssamenstelling: wanneer een broertje of zusje geboren is na schooljaar 0607 staat dit kind ook in de tabellen; Vraag 10 over de gezinssituatie: een relatiebreuk of scheiding na 0607 wordt ook ingevuld. In de vragenlijst wordt geen datum gevraagd wanneer de vragenlijst werd ingevuld. Er is wel een opvolgingsbestand waar de datum wordt bijgehouden wanneer de vragenlijst is teruggekomen. Dit vind je terug in de eerste tabel onder de variabele ‘DatumOntvangen’.
Tabel/pagina 1 Algemeen: Een leerling kan een leerjaar overdoen zonder dat het daarvoor een advies kreeg. Dit gebeurt dan omdat de ouders dit willen. Het invoerscherm was hier niet op voorzien. Soms schreven jobsiten dit bij opmerking en werd dit aangepast in de tabellen, maar het is niet duidelijk of dit altijd gebeurd is. In verband met de variabelen zittenblijven wordt ook verwezen naar de formele loopbaan van de leerlingen. Vraag 1: Soms is de leeftijd die hier werd ingevuld veel te hoog om over het kleuteronderwijs te gaan. Dit zijn waarschijnlijk de kinderen die pas later naar België kwamen. De ouders hebben de vraag waarschijnlijk niet goed begrepen. Er werd niet gevraagd of het kind al dan niet zijn kleuteronderwijs in België heeft gedaan. In de vragenlijst was eveneens geen mogelijkheid om aan te duiden dat het kind nooit het kleuteronderwijs gevolgd heeft. Soms werden leeftijden ingevuld die veel te jong zijn (bv 1j6m). Ook nu werd de vraag niet goed begrepen. Dit is dan waarschijnlijk de leeftijd wanneer het kind naar de crèche ging. Beslissingsregel: leeftijden onder 2j5m: ongeldig (6666) leeftijden boven 7j: ongeldig (6666) leeftijden tussen 6j en 7j: laten staan aangezien het zou kunnen dat het kind door omstandigheden later zou starten in de derde kleuterklas. Vraag 2: In het invoerscherm was het niet mogelijk K1 (eerste kleuterklas) in te geven, hoewel kinderen wel degelijk het advies kunnen krijgen om de eerste kleuterklas over te doen. Sommige jobisten hebben dit dan bij de toelichting gezet. Dit is dan aangepast in de tabellen. Het is echter onmogelijk om na te gaan of dit steeds gebeurd is. Vraag 3: Idem vraag 2 voor het invoeren van K1. Er was geen aparte mogelijkheid voor speelleerklas/brugklas. Sommige ouders vullen dit in als blijven zitten in K3, anderen zien dit niet als zittenblijven en bij nog anderen staat dit in tabel 2 bij overgang naar buitengewoon onderwijs (terwijl ze daarna soms teruggaan naar het gewoon onderwijs). Het is onmogelijk om hier één beslissingsregel te maken vermits
1
sommige brugklasjes deel uitmaken van het gewoon onderwijs en anderen van het buitengewoon onderwijs.
Tabel/pagina 2 Algemeen: Vermoedelijk hebben sommige ouders onterecht aangeduid dat hun kind naar het BLO ging (bv ingevuld dat kind naar BLO gaat terwijl het alleen extra logopedie krijgt op een school binnen het gewoon onderwijs). Dit was onmogelijk om te cleanen. Ook voor deze variabele wordt verwezen naar de formele loopbaan van de leerlingen. Vraag 4 en 5 Bij “advies BLO leerjaar” en “na/tijdens welk leerjaar” was K3 niet opgenomen in het invoerscherm. Dit kon dus niet ingevoerd worden. Soms stond dit bij de opmerkingen en werd dit aangepast in de tabellen, maar het is niet duidelijk of alle jobisten dit gedaan hebben.
Tabel/pagina 3 Vraag 6: Twee redenen toegevoegd na cleaning: Reden 9: “omwille van dwingende redenen bv. enkel kleuteronderwijs in de school, schoolsluiting,…” Reden 10: “andere”. In de toelichting kan je lezen welke ‘andere reden’ het is. Vraag 7: Algemene opmerking: we willen weten waar het kind verblijft na schooltijd en niet hoe hij daar geraakt (antwoorden zoals carpool naar huis met de buurvrouw, kind gaat zelfstandig of met een schoolbus naar huis,… horen thuis onder optie 6) De vraag is niet aangepast aan gescheiden ouders. Vaak is er een andere opvang bij vader en moeder. Bv. de ene week gaat het kind naar een IBO, de andere week naar de grootouders Wanneer de informatie beschikbaar was, is getracht een gemiddelde te nemen van beide (dus dagen gedeeld door twee, uren niet) Vaak onderscheid in uren tussen gewone weekdagen en woensdagnamiddag gemiddelde genomen Alle aantallen binnen één optie boven de 5 werden veranderd in 5 (enkel de schooldagen). In principe zou de optelsom van alle dagen over alle opties heen 5 moeten zijn. Dit is echter vaak niet het geval. niet gecleand, wegens onmogelijk
Tabel/pagina 4 Vraag 8: Bij de vraag naar de gezinssamenstelling vullen sommige ouders een overleden kind ook in in de tabel. Deze kinderen krijgen de volgende codes: Onderwijsniveau 12, Statuut 6, Officieel inwonend 7. Bij de variabele ‘officieel inwonend’ is het voor ouders soms onduidelijk wat ze moeten invullen bij co-ouderschap. Soms weten we niet bij wie het kind officieel inwoont. In dit geval wordt code 13 gegeven. 13 = woont officieel in + woont niet officieel in, maar bij de andere biologische ouder Een kind kan in een instelling zitten, maar toch officieel thuis inwonen. code 1
2
Wanneer een kind niet meer thuis woont, al getrouwd is of officieel samenwoont met een partner code 6 wanneer een deel van de geboortedatum ontbreekt dan krijgt dat een 99. bijvoorbeeld 99/99/1998. Tijdens de invoer door de jobisten ging dit echter niet (wegens datumveld) sommigen hebben dan 01/01/1998 ingevoerd en dit bij de opmerkingen geschreven. Als dit zo was, werd dit aangepast. Wanneer het niet bij de opmerkingen stond blijft dit zo staan omdat dit niet meer na te gaan is. Code 12 onderwijsniveau kan zowel betrekking hebben op kinderen die te jong zijn om naar school te gaan, als op kinderen die hun school al beëindigd hebben. We vroegen wel om dan het laatst gevolgde onderwijsniveau van dat kind in te vullen, maar dit is waarschijnlijk niet altijd gebeurt. Bij de statuten is het mogelijk dat een kind meer dan één statuut heeft 1 en 4 (biologisch kind en kind van partner): 1 krijgt voorrang 2 en 4 (adoptiekind en kind van partner): code 24 3 en 5 (pleegkind en kind van familielid, vrienden,…): code 35
Vraag 9: Wanneer de ouder ook de inwonende personen vermeldt van de andere ouder (gescheiden) worden enkel die gegevens bijgehouden van de ouder die de vragenlijst invulde. Kinderen van partner (stiefkinderen) worden hier vaak vermeld. Aangezien deze niet altijd vermeld worden in vraag 8 blijven ze hier staan.
Tabel/pagina 5 Vraag 10: Het is mogelijk dat ouders gescheiden zijn én dat één van beide overleden is. Dit was niet mogelijk in het invoerscherm. mogelijk gemaakt met nieuwe code 12: echtscheiding/relatiebreuk én overlijden Een ongeldig antwoord is meestal dat ouders meerdere antwoorden aankruisen terwijl ze elkaar eigenlijk uitsluiten (bv. zowel 1 als 4 antwoorden) Vraag 13: Een handicap wordt meestal uitgedrukt in percentage (zo ook gevraagd in de vragenlijst), maar soms wordt dit uitgedrukt in punten. tekstveld gemaakt met percentage of punten Vraag 14: Bij de gezondheid van het kind kruisten sommige ouders meer dan één antwoord aan. Indien de jobist dit in het memoveld invulde (want in het invoerscherm konden geen twee antwoorden ingevoerd worden) staat in de tabel een combinatie. Bijvoorbeeld 12 voor antwoordmogelijkheden 1 en 2.
Tabel/pagina 6
Bij het aantal dagen dat het kind afwezig is van school, kruisten sommige ouders meer dan één antwoord aan. Indien de jobist dit bij de opmerkingen invulde (want in het invoerscherm konden geen twee antwoorden ingevoerd worden) staat in de tabel een combinatie. Bijvoorbeeld 12 voor antwoordmogelijkheden 1 en 2. De vraag voor wie de vragenlijst werd ingevuld, indien een ouder afwezig is in het gezin is verwarrend en werd waarschijnlijk vaak foutief ingevuld. Bij “niet vader” is bijvoorbeeld heel vaak “moeder” ingevuld. Vermoedelijk te vaak om steeds over “meemoeders” te gaan. Waarschijnlijk is dit omdat vader eerst stond en dan pas moeder, terwijl een meerderheid van moeders de vragenlijst invulden. vraag niet gecleand wegens onmogelijk
3
Wanneer is een gezin een éénoudergezin. Is dit ook het geval wanneer er sprake is van coouderschap? Meerdere definities zijn hier mogelijk. Wanneer de optie werd aangeduid dat het gezin een éénoudergezin is, werd door het invoerscherm de data voor de ontberekende ouder steeds 7777. Vaak is die data toch ingevuld (bv. nationaliteit van de ex-partner). Wanneer de jobist de data in de opmerkingen schreef werden deze later toegevoegd in de tabellen om zoveel mogelijk achtergrondgegevens van het kind te behouden. De verblijfsduur in België moest niet ingevuld worden wanneer het geboorteland België is. Velen hebben dit toch ingevuld. Wanneer het was ingevuld is het niet omgezet naar 7777, omdat de verblijfsduur toch anders kan zijn. Aan de hand van de geboortedatum kan afgeleid worden of de persoon in kwestie in het buitenland verbleven heeft.
Tabel/pagina 7 Vraag 18: Soms werd “niet van toepasing” aangeduid bij vader of moeder, maar de taal voor de ontbrekende partner werd wel ingevuld. Ouders weten immers welke taal het kind spreekt met de ex-partner. Deze informatie is opgenomen in de tabellen om de achtergrondgegevens zo volledig mogelijk te houden. Vraag 19: Soms wordt de taal die de ouder met de partner spreekt ingevuld terwijl ze eerder verklaren gescheiden te zijn en geen nieuwe partner te hebben. Ook deze informatie werd behouden in de tabellen. Vraag 20: Wanneer meerdere diploma’s werden aangeduid, werd steeds het hoogste diploma ingevoerd Heel wat ouders volgden onderwijs wanneer dit nog een andere structuur had. Beslissingsregel genomen: A1 = HOKT; A2 = HTSO; A3 = LTSO; A4 = LBSO Leercontract en deeltijds onderwijs = HTSO (Zie ook ISCET niveaus van de EU) Heel wat ouders volgden onderwijs in het buitenland. Zij hebben getracht hun diploma in te vullen in de Belgische onderwijsstructuur (bijvoorbeeld lager onderwijs in Kosovo is tot 14 jaar, dit werd toch gecodeerd als LO)
Tabel/pagina 8 Vraag 21: Er kon slechts één antwoord ingevoerd worden. Het kwam voor dat twee categorieën werden aangeduid voor de arbeidssituatie (bv. werkt deeltijds en is deeltijds werkloos). De algemene regels is dat de categorie met de hoogste status (lees hogere mate van tewerkstelling of grotere kans op tewerkstelling in de toekomst) wordt weerhouden. ‘Doet het huishouden’ wordt dus enkel weerhouden wanneer geen enkele andere categorie werd aangeduid. In bovenstaand voorbeeld gaat deeltijds werken boven deeltijdse werkloosheid. Vraag 22: Aanvulling missings Een heel deel respondenten heeft op vraag 22 geen antwoord gegeven. Op basis van voornamelijk de gegevens inzake de functie, het takenpakket en het aantal personen onder de leiding van de respondent (v_23 voor moeder en v_24 voor vader) kunnen deze gegevens soms aangevuld worden. Beslissingsregels: voornamelijk proberen te kijken naar de inhoud van de job (focus op moeilijkheid en verantwoordelijkheid) 1 Heeft de respondent betalend personeel onder zijn/haar leiding? Ja directiekader, tenzij functie en/of omschrijving anders doen vermoeden hoger bediende/geschoolde arbeider 2 Staat er in de functie het niveau bij?
4
vb A1 hoger bediende A2 lager bediende 3 Taken Leidinggevend? idem 1 Verantwoordelijkheid / coördinerende functie /… hoger bediende/geschoolde arbeider 4 Extra - verpleging en sociaal werkers: indien geen verdere specificatie bij taken hebben we gebruik gemaakt van het diploma: hoger onderwijs/univ = hoger bediende; anders lager bediende. - bepaalde beroepen kunnen zowel als bediende of als arbeider uitgeoefend worden (afhankelijk van de werkgever). We hebben ervoor gekozen om hierbij vooral naar het imago van deze beroepen te kijken. Bijvoorbeeld: een technieker beschouwen we als een arbeider, ook al kan deze persoon ook onder een bediendecontract werken. - Militairen: indien mogelijk hebben we deze personen ingedeeld zoals hoger omschreven (en hen ingedeeld zoals niet-militairen). Verder hebben we naar de officiële functie gekeken: officiers = directiekader, onderofficiers = hoger bediende, soldaat/matroos = lager bediende (naar analogie met werknemers bij de politie). Wel hebben we steeds naar het takenpakket en het aantal personen onder hun leiding gekeken om na te gaan of de indeling gerechtvaardigd is. - Leraars/ docenten in het volwassenonderwijs indien mogelijk gelijkgesteld met hoguniv/bassecon adhv het vak dat ze doceren. Algemene check van de antwoorden Voor de respondenten die deze vraag wel ingevuld hadden, werd (grof) nagegaan of zij zichzelf juist ingedeeld hadden. Er werd nagegaan wat veel voorkomende fouten waren, en deze werden verbeterd. Bijvoorbeeld: Een aantal kleine zelfstandigen gaven aan een vrij beroep uit te oefenen niet-onderwijzend personeel werkzaam in het onderwijs (administratieve kracht, poetsvrouw,…) categoriseerde zichzelf vaak onder bassecon of hoguniv Eén antwoordmogelijkheid Er kon slechts één antwoord ingevoerd worden. Het kwam voor dat twee verschillende soorten beroepen werden aangeduid (bv. bediende en kleine zelfstandige in bijberoep). In dit geval hebben we steeds geopteerd voor de categorie met de hoogste status. Hiervoor werd gebruik gemaakt van de beroepenclassificatie volgens Groenez, et al (2003 zie LOArapport 31 p. 14).
Tabel/pagina 9 Tabel/pagina 10 Vraag 27: Bij het gezamenlijk netto-inkomen kruisten sommige ouders meer dan één antwoord aan. Indien de jobist dit in bij de opmerkingen invulde (want in het invoerscherm konden geen twee antwoorden ingevoerd worden) staat in de tabel een combinatie. Bijvoorbeeld 12 voor antwoordmogelijkheden 1 en 2. Vraag 29: Idem vraag 27 opmerking 1 Wanneer ouders eigendommen hebben in het buitenland, staat dit soms bij “andere”, maar het kan ook gewoon zijn ingevuld. Sommigen vermelden “auto’s” bij eigendommen. Dit werd niet opgenomen in de tabel. Wanneer een gescheiden ouder de eigendommen vermeld van ex-partner werden deze niet opgenomen in de tabel. Dus enkel de eigendommen van de persoon (of gezin waartoe de persoon behoort) die de vragenlijst invulde.
5
Tabel/pagina 11 Vraag 32: Normaal moet het gaan over de zorgen van het schooljaar 0607, maar ook zeer recente gebeurtenissen werden vermeld. Deze werden niet verwijderd uit de tabellen. Bij de antwoordmogelijkheid echtscheiding stond beter ook bij ‘relatiebreuk’, want veel ouders hebben dit bij “andere” geschreven. Dit is nagekeken en steeds bij optie 6 ‘echtscheiding’ ondergebracht. Vraag 33: Klachten kunnen verschillen tussen verschillende kinderen, maar die mogelijkheid was er niet. Bij meerdere antwoorden voor verschillende kinderen, is het hoogste genomen.
Tabel/pagina 12 Vraag 34: Item 30 “niet attent” is een dubbelzinnige en moeilijke omschrijving. Hier had beter “niet aandachtig” gestaan. Verschillende ouders maakten hier opmerkingen over. Mogelijk is dit item niet altijd juist geïnterpreteerd. Vraag 35: Bij deze vraag kruisten sommige ouders meer dan één antwoord aan. Indien de jobist dit bij de opmerkingen invulde (want in het invoerscherm konden geen twee antwoorden ingevoerd worden) staat in de tabel een combinatie. Bijvoorbeeld 12 voor antwoordmogelijkheden 1 en 2. Vraag 36: Het is mogelijk dat mensen geen directe buren hebben. Meestal werd dan het cijfer 1 aangeduid. Bij allochtonen kan het ook dat familie in het buitenland woont, waardoor deze niet vaak op bezoek komen.
Tabel/pagina 13 Vraag 37: Alles wat te maken heeft met toneel of theater werd ondergebracht bij optie 3: kunst. Vraag 38: Het totaal aantal verenigingen is niet altijd gelijk aan de optelsom uit vraag 37. Je kan bv; lid zijn van verschillende clubs binnen één categorie (bv. voetbalclub en judoclub) Vraag 39: Na cleaning werd de mogelijkheid “0 vrienden” toegevoegd. Dit was geen antwoordmogelijkheid in de vragenlijst. Sommige ouders noteerden dit echter expliciet bij de vraag. Wanneer de jobist dit bij opmerkingen invulde, is dit opgenomen in de tabel.
Tabel/pagina 14 Vraag 40: Sommige ouders antwoordden met JA/NEE naast de vraag in plaats van een cijfer uit de schaal te omcirkelen. De instructie naar de jobisten is onduidelijk. Ze voerden bij “Ja” = 5 of 6 in bij “Nee” = 1 of 2. Wanneer de jobist het bij de opmerkingen invulde werd steeds 5 genomen voor “Ja” en 2 voor antwoord “Nee”. Wanneer kinderen kijken naar het “Jeugdjournaal” werd dit ook gezien als “TV-journaal”. Een internetabonnement op een krant en mensen die elke dag een krant kopen, maar geen abonnement hebben telt ook als abonnement.
6
Algemene opmerking ivm co-ouderschap. De antwoorden gelden voor de het gezin waarvan de ouder de vragenlijst invulde, tenzij anders vermeld. Wanneer de vragenlijst werd ingevuld door iemand van de instelling waar de leerling verblijft werd deze vraag soms ingevuld voor “de leefgroep” ipv “het gezin”. Dit staat dan vermeld bij de toelichting.
Tabel/pagina 15 Vraag 42: Items 1 tot 7: sommige ouders vinden het een te grote kloof tussen antwoordmogelijkheid 1 (nooit/zelden) en 2 (elke week). Ze schreven er bijvoorbeeld bij een paar keer per maand. Zolang de activiteit niet 1 keer per week voorkomt, werd antwoordmogelijkheid 1 genomen Vraag 43: Ouders maken vaak een onderscheidt tussen TV in de winter en de zomer (of bij goed en slecht weer). Er werd steeds getracht een gemiddelde te nemen. Het is in de vragenlijst en het invoerscherm niet mogelijkheid dat er wel een TV is, maar dat het kind geen TV kijkt. In dit geval: 1 bij schooldagen en weekend en 0 bij aantal uren. Soms is er geen TV, maar kijken kinderen wel video/DVD dan werd het aantal uren video/DVD ingevuld bij TV-kijken Vraag 44: Idem vraag 43 voor opmerkingen 1 en 2. Na cleaning bleek dat het voor sommige ouders moeilijk is om uren in te vullen voor het pcgebruik van hun kind. Ook weten ouders niet altijd wat het kind juist doet op de pc (in dit geval werd 6666 aangeduid). In de vragenlijst werd geen onderscheid gemaakt tussen de aanwezigheid van een computer en een internetaansluiting. Soms is er wel een computer aanwezig, maar is er geen internetaansluiting. Optie 1 tot en met 4 in verband met het computergebruik kunnen dan wel. In dit geval werd aangeduid dat het kind gebruik maakt van de computer/het internet
Tabel/pagina 16 Vraag 46 Sommige ouders antwoordden met JA/NEE naast de vraag in plaats van een cijfer uit de schaal te omcirkelen. De instructie naar de jobisten is onduidelijk. Ze voerden bij “Ja” = 5 of 6 in bij “Nee” = 1 of 2. Wanneer de jobist het bij de opmerkingen invulde werd steeds 5 genomen voor “Ja” en 2 voor antwoord “Nee”. Subvraag 28: niet alle scholen werken voor beoordelingen van de prestaties met cijfers. Sommige ouders hebben dit genoteerd en jobisten schreven dit soms bij de toelichting. In dit geval werd 7777 ingevuld, wanneer we niet kunnen achterhalen hoe goed de ouders op de hoogte zijn van de prestaties van hun kind. Andere ouders interpreteerden dit anders en gaven een score (naarmate ze op de hoogte zijn van de ‘prestaties’ van hun kind).
Tabel/pagina 17 Vraag 47 In een aantal gevallen is slechts één van de ouders lid. De vraag peilt enkel naar degene die de vragenlijst invult, en niet naar de andere ouder/partner. Indien ouder aangaven dat de partner wel lid is werd toch ‘ja’ ingevoerd
7
Verschillende ouders vulden in dat ze vroeger wel lid waren, maar niet meer. Enkel wanneer ouders op het ogenblik van de vragenlijst lid waren, werd ‘ja’ gescoord in de tabel
Vraag 48 Sommige ouders begrepen deze vraag niet zo goed. Vaak werd ingevuld dat dit de school naar keuze is (“ja” in eerste instantie), maar dan werden toch mogelijkheden van “nee” aangeduid. Bijvoorbeeld: JA het is de school waar ik mijn kind het liefst naartoe stuur, WANT optie 1 “de huidige school is voor ons het best bereikbaar”. JA aangeduid, maar ook redenen uit NEE: dan blijft het JA en de redenen worden allemaal 7777 (niet van toepassing) JA/NEE niet aangeduid, maar wel redenen: in dit geval wordt het NEE en werden de redenen ingevoerd.
Tabel/pagina 18 Vraag 49 Er wordt steeds gevraagd of iets al dan niet gebeurd op de school van het kind. Ouders hebben enkel de mogelijkheid om ja of nee te antwoorden. Niet alle ouders weten dit, maar er was geen mogelijkheid “weet niet”. ja én nee aangeduid: 6666 (ongeldig) tussen ja en nee aangeduid => 6666 (ongeldig) Subvraag 2 en 3 zijn nogal verwarrend voor sommige ouders. Het verschil tussen proefwerken en toetsen is niet steeds duidelijk. Vraag 50 Wanneer een kind 3 à 4 keer per week huiswerk krijgt was het niet helemaal duidelijk wat aangekruist moest worden. Sommigen namen optie 1, anderen optie 2. Wanneer jobisten het bij de opmerkingen schreven, werd een combinatie van antwoordmogelijkheden 1 en 2 genomen (nl. 12) Vraag 53 Zo’n 100 ouders schreven bij de vraag ‘af en toe, soms,…’. Al deze antwoorden zijn ongeldig (6666). In de toelichting staat genoteerd ‘soms’
Tabel 19 Vraag 57 Bij deze vraag kruisten sommige ouders meer dan één antwoord aan. Indien de jobist dit in bij de opmerkingen invulde (want in het invoerscherm konden geen twee antwoorden ingevoerd worden) staat in de tabel een combinatie. Bijvoorbeeld 23 voor antwoordmogelijkheden 2 en 3. Vraag 58 Niet alle ouders weten duidelijk vanaf welk IQ een kind hoogbegaafd is. Sommige kinderen zitten juist op de grens. Dit staat vermeld bij “Toelichting”.
8
