Civic economy; de hype voorbij
workshop conferentie Uitdagingen voor de stedelijke economie 2014-2018 Den Bosch, 27 feb 2014 Stefan Panhuijsen (Social Enterprise.NL) en Bram Heijkers (Platform31)
Civic economy; de hype voorbij
Kans voor afdeling EZ als ondernemende spin in het stedelijke web
Wat is de civic economy, in beeld?
Staat
Betekenis sociaal ondernemerschap in de geest van de participatiesamenl eving
Markt
Civil Society
Kenmerken civic economy 1 - Maatschappelijk ondernemers De initiatieven worden vaak getrokken door pleitbezorgers, die vertrouwen genieten en grote sociale netwerken hebben. - Co-productie Het drijft op participatie, co-productie en co-investeerders en het behartigen van maatschappelijke belangen. - Co-investeren De ìnvestering gaat niet alleen om geld, maar ook om tijd, vertrouwen van mensen en de inzet van sociale netwerken. Een bijzondere win-win. - Latente mogelijkheden Het inzetten van ongebruikte of onbenutte gebouwen, aspiraties en menselijke capaciteiten.
Kenmerken civic economy 2 - Het beleven van een plek Het ontstaan van plekken die uitnodigen tot nieuwe ideeën of verhalen, die verrassend en uitnodigend zijn. - Open einde benadering Het is niet strategisch gepland, maar kent juist een open einde. Het begint klein en groeit werkende weg mee met de mogelijkheden. - Sociale netwerken De civic economy is niet alleen lokaal, maar is ook verbonden met veranderaars van elders. Goede concepten worden niet gekopieerd, maar lokaal passend gemaakt. - Meervoudige opbrengsten De projecten hebben een breed palet aan opbrengsten, waardoor er nieuwe meetinstrumenten nodig zijn.
Social enterprises, de uitvoerders Financial Value
Social Value
Charities / Public sector
Social Enterprises
Grants or subsidies only, no trading
Potentially sustainabl e >75% trading revenue
Grants or subsidies and trading
Impact only
Not-for-profit
Traditional business
Breakeven all income from trading
Profit surplus reinvested
Profit distributin g socially driven
Impact first
-
Semi-profit?
CSR company
Company allocating percentag e to charity
Mainstream market company
Finance first
-
For-profit
Voorbeelden
Interessante feiten en weetjes gemeenschapsinitiatieven/bewonersbedrijven - ‘een gemiddelde wijk van 4.000 huishoudens geeft jaarlijks tussen de 120 en 160 miljoen euro uit aan zaken als huur of hypotheek, gas en licht, eten, zorg en vrije tijd - Veel kostenreductie mogelijk, bijvoorbeeld € 165,- energierekening gem. per huishouden, uitgezet over 30 jaar investeren in verduurzamen woning. Energiesprong brengt daar bouwers en eigenaren op bij elkaar
- Wijk BV Bilgaard: balans zorgverzekeraars € 500.000,- premie en € 700.000,vergoedingen - Meervoudige maatschappelijke businesscases tonen maatschappelijke en financiële kosten en baten
Interessante feiten en weetjes social enterprises - Nl tussen 3000-4000 SE’s, in EU tussen 1,5 – 4,5% beroepsbevolking - Werkgelegenheid social enterprises periode 2010-2012 met 25% toegenomen - 90% heeft (zeer) optimistische groeiverwachting, veel hoger dan bij MKB - Meerendeel georganiseerd als een BV en maakt winst of draait break even
- Verhogen arbeidsparticipatie kwetsbare groepen belangrijkste doel, daarna internationale ontwikkeling
(Her)positioneren EZ: instrumenten Beleidsagenda Social Enterprise NL, waarom? Wat zijn de barrieres waar social enterprises tegenaan lopen en de overheid een rol kan spelen?
- Herkenning en erkenning - Moeilijk toegang tot overheidsmarkten - Onvoldoende toegang tot groeikapitaal
- Kennis, kunde en talent - OECD ziet rol voor de overheid “However, the benefits of social enterprises are increased when they are adequedately supported by public policies as a number of analyses demonstrate”
- Herkent u deze barrieres bij sociaal ondernemers in uw gemeente?
(Her)positioneren EZ: instrumenten Beleidsagenda Social Enterprise NL, reactie minister Kamp: “Het kabinet is om verschillende redenen betrokken bij sociaal ondernemerschap in Nederland en moedigt de verdere ontwikkeling daarvan aan. Sociale ondernemingen dragen bij aan maatschappelijke vernieuwing en bieden innovatieve oplossingen voor complexe vraagstukken rond gezondheid(szorg), veiligheid en leefbaarheid, arbeidsparticipatie, voedsel- en energievoorziening etc.” “Het kabinet zal de SER om een advies vragen over sociaal ondernemen en sociaal ondernemerschap.” “Met deze voorlopige reactie wil ik aangeven dat de overheid in open dialoog staat met verschillende vertegenwoordigers en initiatieven rond sociaal ondernemerschap in Nederland en dat die dialoog zal worden voortgezet.”
(Her)positioneren EZ: instrumenten Waar ligt een rol voor de gemeente (ovb): Ga niet op de stoel van de ondernemer zitten
Maak werk van beleidscoherentie Creëer sociale innovatie arena’s en organiseer ontmoetingen Schrijf zachte leningen uit en biedt garanties Koop ‘maatschappelijk’ in en gebruik social return ook in tweede lijn Laat vangnetten in stand Leer van succesvolle voorbeelden, formuleer beleid
