Te k s t & f o t o g r a f i e : C h r i s Va n d e n d r i e s s c h e
S o u t h E ast E n g l a n d The Cinque Ports and
the
T wo A n t i e n t T ow n s
Naar Engeland moet je varen, met de boot, zoals we het al eeuwen lang doen, want er is geen mooiere manier om de White Cliffs van Dover te ontdekken. Een overtocht duurt anderhalf uur met ruim tijd voor je eerste full English breakfast. En nu het pond bijna even veel waard is als een euro, steken we maar al te graag weer het kanaal over, want Engeland is anders… onmiskenbaar.
38
In een stralende zon rijzen de witte krijtrotsen als een stevige muur uit de zee. England here we come! Vanuit Dover nemen we de Historical Coast weg, die via Folkestone kronkelend de krijtrotsen volgt langs slaperige badplaatsen als Hythe en Romney. En dat was ooit anders. Om zijn rijk te verdedigen tegen de niet aflatende invallen van Normandiërs, Spanjaarden en ander vreemd volk, verzamelde de Koning van Engeland de vijf belangrijkste havens van de zuidkust in een verbond, The Cinque Ports (spreek uit sink): Romney, Hythe, Hastings, Dover en Sandwich. In ruil voor privilegies zoals vrijstelling van tolgelden en een eigen rechtspraak, moesten de steden elk jaar gedurende twee weken, 57 schepen en 21 man ten dienste stellen van de koning. Een soort Royal Navy avant la lettre. Dankzij de privilegies werden de vijf Head Ports welvarend en rijk en er ontstond een intense handel met het Vlaamse Brugge en de Franse overburen. Al snel werden ook Rye en Winchelsea lid van het verbond dat voortaan The Cinque Ports and the Two Antient Towns of Rye and Winchelsea heette. Antient betekende toen nog niet oud, maar respectvol en geëerd, wat uiteindelijk hetzelfde is… Nog later werden ook een aantal niethavens vanwege hun strategische ligging op weg naar Londen, eveneens lid van de Cinque Ports. Het pittoreske Tenterden dat
zo als decor kan dienen voor een aflevering van Midsummer Murders, heeft nog altijd een levendig winkelcentrum, en is een omweg waard.
Middeleeuwse tsunami’s De kust van Zuid Oost Engeland zag er in de middeleeuwen helemaal anders uit dan nu, de kliffen wisselden af met diepe estuaria waarin de beschutte havens lagen. Op het einde van de 13de eeuw had het land af te rekenen met een reeks vloedstormen, waarvan die uit 1287 wel de hevigste was. De vloedgolven waren zo vernietigend dat tot hoog in de Noordzee, tot de kusten van Friesland en Jutland toe, talrijke dorpen en havens in de zee verdwenen. De kronieken spreken van 100.000 doden, een gigantisch getal voor die tijd. De havengeul van Hastings slibde dicht door massa’s aangespoelde keien, Old Winchelsea verdween in de zee, en net zoals in het Zwin, begon er een gestage en niet te stuiten verzanding van de riviermondingen. Hythe en Romney liggen vandaag vijf kilometer inlands en van de middeleeuwse grandeur blijft niet veel meer over. Maar de stemmige Normandische kerkjes verdienen dat je even je trip onderbreekt voor een bezoek.
Cinque Ports
39
geplaveid met authentieke kinderkopjes. Makkelijk schoeisel is aanbevolen, je zou niet de eerste zijn om uit te glijden op die gladde bolle keien. Loop gerust door de ingangspoort van The Mermaid Inn, het is een doorgang naar The Mint. Beneden aan de Strand Quai zijn in de voormalige drooghutten van de vissers (net houses) een paar antiekshops gevestigd, met af en toe mooie zaken maar ook veel kitsch!
Wijnhandel met Frankrijk
Voor nostalgische zielen The Mermaid In Rye, d e o u d st e h e r b e r g va n
Engeland,
me t sp o k e n
e n g eest e n i n c lu s i e f .
40
Rye blijft een toeristische topper met een behoorlijk aanbod scheefgezakte middeleeuwse huizen, historische gevels en een mooie kerk. Begin je bezoek in het Heritage Centre met een mini klank- en lichtspel in een maquette van de stad en dan weet je meteen waar de Ypres Tower, The Lamb House en The Town Hall zich bevinden. Onvermijdelijk is een wandeling door Mermaid street, het meest gefotografeerde straatje van Engeland en
Op een paar mijl ligt Winchelsea, de nieuwe stad uit 1300! Toen de old town tijdens de grote storm van 1287 onder het zeezand verdween kozen de inwoners de top van de heuvel als nieuwe woonplaats. De monniken waren in de vorige eeuwen ook al zo wijs geweest om hun abdij hier te vestigen en naar het verbazend rechtlijnige dambordstratenplan van de nieuwe stad te oordelen, moeten ook de Romeinen deze veilige plek hebben gekozen voor hun kamp. Het omwalde stadje is nu een geliefd weekendverblijf voor rijke Londenaars, met fraai gerestaureerde huizen die stuk voor stuk in een glossy woonmagazine kunnen prijken. Van St. Thomas blijft alleen het transept en het koor over, maar het geeft een idee over hoe groot de kerk ooit geweest is. Merkwaardig zijn de talrijke huizen (meer dan 50!) met een indrukwekkend keldergewelf. Zij dienden als opslagplaats voor wijn. Sommige hebben een trap naar de straat en een winkelpui die rijkelijk versierd is met spitsbogen in bewerkte kalksteen uit Caen. Bijna niet te geloven dat die steen helemaal uit Frankrijk werd aangevoerd met een zeilboot. De kronieken van Winchelsea vermelden dat in de winter van 1306-1307 niet minder dan 737.000 gallons wijn werden geïmporteerd uit Bordeaux, zowat het equivalent van 4 miljoen flessen vandaag!
41
Hastings en Battle In één adem te noemen, want hier had de beroemde veldslag plaats waardoor de Normandiër Willem de Veroveraar op de troon van Engeland terecht kwam. Op het slagveld ontstond later een dorp met de toepasselijke naam Battle en werd er een abdij gesticht ter nagedachtenis van het bloedbad. Nu ja, de moederabdij in het Franse Fécamp had dan ook zijn veroveringstocht gefinancierd en voor wat, hoort wat.
'Twittens',
z o h e t e n d e p i t to r es k e d o o r g a n g e n t u sse n
d e o u d e h u i z e n e n sm a l l e st r at e n va n
H a st i n g s .
Loop in Battle ook even binnen in Yesterdays World, een schattig privé museum dat bulkt van de spulletjes uit oma’s jeugd. Mits wat uitleg over de goeie oude tijd ook leuk voor je kinderen, die ontdekken hoe een kapper, een kruidenier of een apotheek er in de vorige eeuw uitzagen. Hastings en aansluitend het Victoriaanse St. Leonards on the Sea, zijn typische Engelse badplaatsen waar je van houdt of van gruwt. Populair en soms ronduit ordinair, een beetje vergane glorie, maar met een fantastische wandeldijk langs de zee. Hastings heeft in de old town nog altijd zijn portie middeleeuwse huizen, maar van de oude havengeul uit de glorietijd van de Cinque Ports is geen spoor meer te bekennen. De vissersboten worden tegenwoordig met katrollen op het gladde keienstrand getrokken en liggen te wachten op het volgende getijde. In de hoge met teer bestreken houten hutten werden voeger de netten te drogen gehangen. Vandaag bakken ze er fish and chips.
Dover Uit de glorietijd van de Cinque Ports dateert het indrukwekkende Dover Castle. Het werd gebouwd na het allereerste staatsbezoek van een Franse koning aan Engeland, een pelgrimstocht naar het graf van Thomas Becket in Canterbury. Henry II was zo gegeneerd door het armtierige onderkomen dat hij zijn hoog geëerde gast aanbood dat hij meteen daarna diep in de staatskas dook voor de bouw van de Great Tower. Voortaan zouden alle bedevaarders op weg naar Canterbury kunnen zien dat de kerk wel machtig was, maar de Koning van Engeland nog machtiger. Het middeleeuwse kasteel is verbazingwekkend goed geconserveerd, en na een grondige restauratie sinds 1 augustus weer open voor het publiek. 42
Antiques Een team van historici, ambachtslui en artiesten hebben het interieur zijn middeleeuwse pracht en praal teruggegeven, op een unieke sfeervolle manier zoals alleen Britten dat kunnen. In de koninklijke slaapkamer is het bed gedekt met fijn linnen uit Vlaanderen, in de woonkamer gloeit de openhaard en liggen de perkamenten rollen te wachten op hun zegel. In de keukens branden de vuren onder de kooppotten, en hangen de vleeskwartieren aan de gewelven. Zo
moet het hofleven er destijds hebben uitgezien, geen kille sombere bruine meubelen en saaie kale muren, maar felgekleurde stoelen en tafels met goud opgesmukt, geborduurde wandgordijnen, en muurschilderingen die als een stripverhaal het hofleven uitbeelden. Door middel van een gesofistikeerde hologramtechniek, duiken overal acteurs op die in historische kostuums de roddels en verhalen rond Henry’s ingewikkelde familie- en hofgeschiedenis tot leven brengen. English Heritage
Antiekshops zijn er minder dan pakweg tien jaar geleden, en er zijn nog zelden mooie stukken te ontdekken. Daarvoor moet je naar een veilinghuis en in Battle brachten we de ochtend door bij Burstow & Hewett Auctioneers en zagen hoe kwalitatieve meubels voor zeer redelijke prijzen van de hand gingen. Veel moois is in de jaren zeventig door Hollanders en Duitsers voor een prikje gekocht, en naar het moederland verscheept. maar de mode van Engelse interieurs is daar
passé en out, en veel mooie stukken komen terug. It’s a time to buy vertelt veilingmeester Mark Ellin. En dat doet ook Andy McConnell, glasexpert bij de Antique Roadshow op de BBC. Hij runt in Rye Glass etc., Antiques & High Class Junk. De naam zegt het al, junk betekent veel felgekleurd seriewerk uit de 20ste eeuw, maar het past beeldig in de hedendaagse minimalistische interieurs, zo weet Andy te vertellen.
www.burstowandhewett.co.uk www.decanterman.com
T w ee
D ov e r C ast l e w ee r i n t e r i e u r , vo l k l e u r , w ee l d e e n p r ac h t , z oa l s vo o r d e K o n i n g va n E n g e l a n d . j a a r r esta u r at i e g a f
ee n r i j k h e t h o o rt
heeft 2.45 miljoen pond geïnvesteerd in de renovatie, maar elke penny is goed besteed. Jaarlijks trok het kasteel al 300.000 bezoekers, voortaan zal dit cijfer zeker stijgen. Kinderen zijn dol op de sfeer van ridders en koningen, volwassenen kunnen hun vergane historische kennis weer wat aanscherpen. Een aanrader.
Drijfzand
44
Dover is uiteindelijk de enige Cinque Port die zijn drukke havenactiviteit heeft behouden. Ben je nog te vroeg voor de ferry, parkeer dan je auto aan het White Cliffs Visitors Centre en wandel langs de steile klifrand tot aan de vuurtoren van South Foreland in Saint Margaret’s at Cliffe (1u). De vuurtoren is niet meer in gebruik - “want alle boten hebben toch radar en GPS vandaag” zo vertelt gids Janet - en is nu bezit van de National Trust die het gebouw heeft opengesteld voor het publiek. Helemaal boven kun je tot aan de monding van de Thames kijken. “Zie je die witte golven zo een 4 km uit de kust?” wijst Janet aan, “dat is Good-
win Sands, berucht bij alle schippers, de meest verraderlijke plek in de Noordzee, puur drijfzand en als een boot bij storm of noodweer hierop terecht komt, wordt hij gewoon opgeslorpt door het zand.” Meer dan twee duizend scheepswrakken liggen er op die plaats die is afgebakend door lichtboeien en bij erg laag tij zijn de zandbanken zelfs zichtbaar.
In
K e r st m i s C h r i st m a s
d e w e k e n vo o r
z i j n e r da g e l i j k s
C a r o l S e rv i ces e n i s h e t i n d e C at h e d r a l i n g e to g e n g e n i e t e n va n d e h e l d e r e j o n g e n sst emme n .
45
vijfsterrenquotering. Wifi gratis. Van 95 tot 140 £, full English breakfast incl. 19, Stanley Road www.blackrockhouse. co.uk
Rye: Jeake’s House B&B Ooit een gebedshuis voor de Quakers en in de kapel met hoge zoldering wordt nu het ontbijt geserveerd. Jenny Hadfield heeft in de loop der jaren ook de twee buurhuizen gekocht en onlangs alles grondig gerenoveerd tot een stijlvol typisch Engels interieur, gelukkig zonder de typische tuttige frutsels. Er zijn twee grote zitkamers met een openhaard, een bar waar je zelf opschrijft wat je hebt verbruikt, er liggen kranten en tijdschriften en Wifi is gratis. Kortom very cosy. 9 kamers van 102 tot 126£, inclusief full English breakfast. Van november tot maart 20% op midweekverblijf. Mermaid street www.jeakeshouse.com
St Leonards on Sea: St Clements Moderne en inventieve Britse keuken tegen betaalbare prijzen, zoals de rollmops van makreel met een honing- en mosterd sausje, simpel maar verrassend lekker. Verse vis is hier het motto en we genoten van een witter dan witte lemon sole, perfect op de graat gebakken met vooraf Kent Asparagus and poached duck egg (£7.50). Op zondagmiddag serveert deze zaak op algemene vraag ook een door en door Engelse klassieker als Roast of Sussex Beef met Yorkshire Pudding, en Rhubarb Crumble with Custard! Het restaurant is niet groot, een smalle lange pijp in een buurt die hard zijn best doet om weer fashionable te worden. 3, Mercatoria - www.stclementsrestaurant.co.uk
Rye: The Fish Café In een voormalig pakhuis, met beneden een café-brasserie met open keuken en zacht geprijsde gerechten. We begonnen met een half dozijn behoorlijk grote oesters (7£), op zijn Engels opgediend met azijn en sjalotjes, en daarna een halve kreeft (13.50£), een beetje bizar gedresseerd met dikke handgesneden frieten en verstopt onder een berg ruccola. Maar als je dat even verhuisde naar je broodbordje, was de kreeft sappig en de mayonaise vers gedraaid. Geen haute cuisine, maar een no nonsense kaart met verse vis, vraag naar de catch of the day. Scallop specials in het vangseizoen (februari) van de SintJacobsschelpen. 17, Towerstreet www.thefishcafe.com Battle: Nobles’ Restaurant Dit is het soort restaurant waarvoor je in Londen een fortuin neerlegt. Wat een heerlijke kok is Paul Noble, hij heeft zijn vak geleerd in the city, zoveel is duidelijk, maar voor een driegangen diner betaal je hier een zeer democratische 17.50£ en een 3-gangen lunch kost slechts 13.50£! We genoten van een luchtige stilton/spinazie soufflé, een krabrisotto, een uitstekend stukje rund en voor vegetariërs was er een verrukkelijk linzen- en auberginepasteitje. Het noga-ijs met gekarameliseerde appelsien was hemels. Battle ligt nog altijd een eind van Londen, en bij gebrek aan lokale belangstelling is de sluitingsdag nu op zondag. Een aanrader! 17, Highstreet www.noblesrestaurant.co.uk
46
Hastings: The Black Rock House B&B Twee charmante dames met een beroepsverleden in de hotelwereld kochten vorig jaar deze voormalige seniorie in een statig Victoriaans burgerhuis. Hun luxueuze B&B is een echt juweeltje: smaakvolle inrichting, heerlijke bedden, perfecte badkamers met krachtige regendouches, dikke handdoeken en badjassen plus een warm welkom. Scrambled eggs and sausages ontbreken niet op het ontbijtmenu, maar worden geserveerd op zuiver witte design borden. Slechts 4 kamers, verschillend van stijl. De B&B kreeg terecht een
echte spoken en veel geheime trappen. Vooral BBC beroemdheden hielden van The Mermaid, en zelfs de Queen Mother heeft er onder een hemelbed geslapen, iets waar ze in Engeland altijd bijzonder fier op zijn. Vraag een historische kamer met een vernieuwde badkamer, de standaardkamers zijn erg eenvoudig. Een adres voor nostalgische zielen, met real English Food in de pub en Dover Sole met botersaus in het restaurant. 31 kamers van 160 tot 200£. Mermaid street - www.mermaidinn.com St Margaret’s at Cliffe: The White Cliffs Hotel Vooral bekend om zijn restaurant The Bay, een Engelse versie van een brasserie met houten vloeren en naakte houten tafels maar wel met uitstekende lokale producten zoals het Romney Marsh lamsvlees (16£). Een van de betere eethuizen in en om Dover. Gezellig hotel met een zitkamer met openhaard en een bar. De zaak heeft 16 kamers, de standaard kamers liggen in een bijgebouw, en zijn sober ingericht, met ultra kleine badkamers. Superior rooms zijn iets ruimer. Van 99 tot 129 £ met continentaal ontbijt. www.thewhitecliffs.com
Maggie’s fish and chips Maggie is wereldberoemd in UK en staat vermeld in The Independent's 50 Best Fish and Chips in England. Of ze dat nu echt waard is moet u zelf oordelen. Twee enorme stukken kabeljauw in een dunne korst van frituurdeeg en een flinke portie handgesneden dikke frieten. Geen citroen, wel een plastiek flesje zuur sap op tafel. Ze heeft ook gevulde krab, op zich wel lekker is maar de Engelse zoete mayonaise uit een pot is niet eetbaar. Jammer. Het viscafé ligt boven de visafslag in de haven en is open van 5u. ’s ochtends tot 3 in de namiddag. Altijd reserveren want op het middaguur is de zaak vaak volgeboekt. Boven de vismarkt van Hastings Tel. +44 (0)1424 430205
Whitstable: Oyster Fishery Restaurant Vis en oesters à volonté in een voormalig pakhuis. In het weekend populair bij Londenaars en reserveren is de boodschap. Op een zwart bord lees je wat de catch of the day is, kabeljauw, roggevleugeltjes en monkfish (lotte), eenvoudige bereidingen, maar super vanwege de verse kwaliteit. Het restaurant heeft zijn eigen oesterbanken met in de winter peperdure Whitstable Oysters. De wilde rock oysters kosten half zo veel en zijn ook lekker, met zowel vuistgrote als piepkleine exemplaren op je bord. Geen echt goedkoop adres. www.oysterfishery.co.uk
Winchelsea: Strandhouse B&B Je slaapt in een huis uit de 15de eeuw met oude balken, scheve vloeren en erg lage zolderingen. Wie groter is dan 1 m 80 doet best een fietshelm aan. Hugh Davie en Mary Sullivan namen twee jaar geleden deze B&B over, ze behielden de charme van een Engelse cottage, maar het sanitair is nieuw, de bedden heerlijk en het eten super. Mary is kok van opleiding en kookt op verzoek en altijd in het weekend. 29.50£ voor een copieus driegangen menu, met uitstekende lokale producten zoals Sussex goat cheese en Romney Marsh Lamb (pré salé). 10 kamers van 90 tot 126 £, inclusief full English breakfast. Wifi gratis. www.thestrandhouse.co.uk
Overtocht Drie ferrymaatschappijen zorgen voor meer dan 50 klokvaste overtochten per dag naar Dover met een ultrasnelle en efficiënte check in voor auto’s en passagiers. Zoek op hun websites naar een voordelig tarief en een geschikt uur. Je kunt al een retour boeken voor 39 euro (auto met vier inzittenden).
Rye: The Mermaid Inn Hotel De oudste herberg van Engeland, en ooit de huispub voor smokkelaars en ander louche volk. Engels interieur, soms een beetje stoffig, maar ze hebben
Iedere Loewe is driewerf de beste. Perfecte sound. Perfect beeld. Perfecte systemen.
Praktische Info
Uit Duinkerke: Uit Calais: www.norfolkline.com www.POferries.be Tel. 02 719 90 92 Tel. 070 70 77 71 www.seafrance.com Tel. 02 549 08 82 Feestweek Taste of Rye - 9-18 oktober - negen dagen met food related events in alle restaurants van Rye. www.tasteofrye.org.uk Algemene info www.visitcinqueports.co.uk www.tenterdentown.co.uk www.visit1066country.com www.canterbury-cathedral.org www.natuionaltrust.org.uk/whitecliffs www.english-heritage.org.uk www.visitkent.co.uk www.visitbritain.be/nl
Met Loewe wordt televisiekijken weer een belevenis. Want hier zorgt de modernste technologie zoals geïntegreerde HDTV-ontvangst voor veel individuele speelruimte. Stem uw TV-toestel optisch perfect af op uw woonomgeving, bijv. in het edele wit. Of combineer het als individueel systeemconcept. Met de vele Loewe equipmentproducten en soundcomponenten, zoals de Individual Sound Projector voor ruimtelijk geluid uit slechts één audiocomponent. Voor meer info, kijk op www.loewe.be
COSTIMA audio video line Leuvensesteenweg 769 - 2812 Mechelen (Muizen) Tel. 015 52 91 91 www.costima.be
Individual Compose is vormgegeven door Loewe Design en Phoenix Design.
Praktisch
Lekker eten en leuk logeren De tijd dat je op het platteland moest genoegen nemen met een uitgekookte roast en grasgroene erwten als knikkers zo groot, is voorbij. En logeren in overjaarse hotels met een muf ruikend vasttapijt hoeft ook niet langer. Nu het pond bijna een euro waard is, zijn er ontdekkingen te doen!
