chrijnwerker Zonnewering: de verschillende functies Buitenschrijnwerk: Passief schrijnwerk: Brandgedrag van houten gevelbekledingen

SchrijnwerKer (I:PEEQWI

85

$'$

+
$!" %
( 
("

#"$&
#')

 !%
$")$$%
(*)
+
#!$%&$&



+

$'%%
+
&"&##$
 



Zonnewering: de verschillende functies Buitenschrijnwerk: Brandgedrag van houten gevelbekledingen

Passief schrijnwerk: Renovatie van schrijnwerk: een resolute keuze voor hoog comfort

En verder in dit nummer:

De richtlijnen voor de

Aluminiumconstructeur OSB: de eigenschappen en de types op een rij Verplaatsingsvergoedingen en berekeningen via een mobiel systeem

www.bouwmagazines.be

Inhoud

6

24

34

Zonnewering

Passief Schrijnwerk

Mobiliteit

Dit artikel beschrijft de functies van de zonneweringen in het kader van hun thermisch en visueel comfort en het verduidelijkt de classificatiemethode.

In dit artikel belichten we enkele aandachtspunten bij de renovatie van schrijnwerk. We stellen immers vast dat er nog behoorlijk wat fouten gemaakt worden, soms met verstrekkende gevolgen.

Verplaatsingen in de bouw zijn een ingewikkeld web van wetten en regels. Wij proberen duidelijkheid te scheppen en laten u kennis maken met ‘track and trace’.

INHOUD 5

Voorwoord door Yves De Keyser

30

Houtsoort OSB: de eigenschappen en de types op een rij

6

Zonnewering De verschillende functie van zonneweringen

32

EPB Nieuwe regelgeving EPB in de praktijk: bouwknopen en koudebruggen

10

Beglazing Glasproducten en de veiligheid van personen: de belangrijkste wijzigingen bij de norm.

34

12

Opleiding glasplaatser Opleidingen in Kortrijk en Heusden-Zolder

Mobiliteit - Vergoedingen voor verplaatsingen - Berekening van verplaatsingsvergoeding via een mobiel systeem - Vergeet de wet op de privacy niet

14

Opleiding brandwerende deuren Vormingscursus in Antwerpen

38

Werking van de federatie - Argent Alu, Renson, nodigde schrijnwerkers uit - Antwerpse schrijnwerkers reiken eretekens uit

16

Vakkennis De richtlijnen voor de Aluminium Constructeur, revisie 2010

42

Dé Parketplaatsers Lijmen voor houten vloerbekledingen

18

Buitenschrijnwerk Brandgedrag van houten gevelbekledingen

45

Technische infofiche machines - Paneelzaag Altendorf F 45 - Combinatiemachine Robland

22

Vakmanschap Patrick Damiaens levert ambachtelijk vakmanschap van Luikse meubelstijl

48

Agenda

51

Beursnieuws

24

Passief Schrijnwerk Renovatie van schrijnwerk: een resolute keuze voor hoog comfort

54

Splinterinfo

62

Diversen

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

3

VWHSSLIPQWHZZLUKLHJJLZZVPYLZIPQ HHUZJOHM]HULLU:RHU:LSLR[IPUULUKL\Y

 .SHZ (YJOP[YH]LU

)LZSHN

7SPU[LU

)YLLU)LSNP\T)=)(‹=SPTTLYZLIHHU>LJOLSKLYaHUKL‹;LS! ‹-H_! ‹^^^IYLLUILSNP\TIL +L RVY[PUNNLSK[VWVYKLYZKPLNLWSHH[Z[aPQUPUKLWLYPVKL]HUTHHY[[THWYPS

Voorwoord

Energie-efficiënt (ver)bouwen Passief- en laag energie bouwen, er valt nog een weg af te leggen. Cijfers tonen bijvoorbeeld aan dat van 2006 tot 2008 het aandeel nieuwe huizen met een energiepeil van minder dan E60 is vermeerderd van 4,3% naar 8,5%. Het aandeel van nieuwe appartementen met een energiepeil van minder dan E60 is gestegen van 2,1% naar 4,8%. Dat is meer dan een verdubbeling, maar het aantal voortrekkers in passief- of lage energiebouw blijft nog relatief gering. Om woningen met betere energieprestaties te krijgen, kan dat niet alleen met het aanbrengen van extra isolatie. Er moet tegelijk een optimale wisselwerking zijn tussen isolatie en ventilatie, tussen de

Yves De Keyser

gebouwenschil en de verwarmingsinstallaties tot stand komen. De woning moet ook volledig luchtdicht zijn. Tegelijk moet de woning op een gecontroleerde manier worden geventileerd. Dit alles vergt een uitgekiend ontwerp en een grondig voorbereide uitvoering. Al de vakmensen die aan de woning werken, zijn daarbij betrokken partij. Goed isoleren en luchtdicht bouwen zijn maar een facet van een energiezuinige woning. Een tweede facet is het gebruik van zoveel mogelijk duurzame energietechnieken zoals zonnepanelen. Al deze doelstellingen zijn slechts haalbaar als verschillende partijen hun werkzaamheden optimaal op elkaar afstemmen. Het overleg tussen de verschillende partijen bevordert een kwalitatief hoogstaande uitvoering. Dat is ook de doelstelling van het adviesplatform Energie-efficiënt (ver)bouwen waarvan onder meer onze federatie, samen met de andere beroepsfederaties, deel uitmaakt. Door de uitwisseling

Koudebruggen rondom het schrijnwerk zijn een veel voorkomend fenomeen

van ideeën over de grenzen van het eigen vakgebied heen, wil het platform ook de innovatie binnen de sector versnellen. Ook hier tegen kan geen enkele collega vakman bezwaar hebben!

Passief renoveren Bekijken we het schrijnwerk in het huidige woningenbestand, dan stellen we vast dat hier een aanzienlijk deel van de warmteverliezen plaatsvinden. Deze warmteverliezen worden voornamelijk veroorzaakt door fouten in isolatie en luchtdichtheid, enkel glas … . Ook koudebruggen rondom het schrijnwerk zijn een veel voorkomend fenomeen, met condensatiegevaar en vochtschade tot gevolg. Maar zelfs bij een vervanging van het oude schrijnwerk door hoog performant passiefschrijnwerk zijn niet alle gevaren geweken. Het artikel dat u in deze editie vindt, belicht enkele aandachtspunten bij de renovatie met passiefschrijnwerk. Verder besteden wij in dit nummer aandacht aan zonnewering, meer bepaald de verschillende functies van zonneweringen ten aanzien van het thermische en visuele comfort . Collega’s, ik wens u veel leesplezier!

COLOFON Verantwoordelijke uitgever: Silveer De Dobbelaere Confederatie Bouw Vlaamse Schrijnwerkers vzw Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Tel.: 02/545 57 05 Fax: 02/545 58 59 www.vlaamseschrijnwerkers.be btw be 438.617.271

YVES DE K EYSER: VOORZITTER CONFEDERATIE BOUW – VLAAMSE SCHRIJNWERKERS

Commissie van het Vakblad V OORZITTER : Silveer De Dobbelaere O NDERVOORZITTER : Yves De Keyser D IRECTEUR : Filip Coveliers L EDEN : Rudi Carmeliet, Willy Simoens en Wouter Vanderjeugt Administratie en redactie Eindredactie : Filip Coveliers Redactie : Koen De Gelder, Wouter Rogiers Tel.: 02/545 57 05 Fax: 02/545 58 59 [email protected]

Advertentieverantwoordelijke Inge De Ridder Tel.: 053/80 87 47 Fax: 053/80 87 48 [email protected]

Coverbeeld © Renson

Realisatie Little BIG Band Henri Farmanstraat 40 - 9000 Gent Tel.: 09/269 90 00 Fax: 09/269 90 08 [email protected] Drukwerk Drukkerij Geers, Oostakker

FEBRUARI 2011 ■

LID VAN DE UNIE VAN UITGEVERS VAN DE PERIODIEKE PERS

De Vlaamse Schrijnwerker

5

Zonnewering

De verschillende functies van zonneweringen Een zonnewering kan het thermische zomercomfort in

zonnewering vermijdt immers hinderlijke weerkaatsingen op

gebouwen aanzienlijk verbeteren en de energiehoeveelheid

beeldschermen (computer, televisie, …) en controleert de lumi-

die nodig is voor de afkoeling ervan sterk verminderen.

nantie van de glasopening, zodanig dat de luminantiecontras-

Door het gediversifieerde marktaanbod is het niet altijd

ten tussen de verschillende zones van het gezichtsveld beperkt

eenvoudig om een zonnewering te kiezen die aangepast

blijven (bv. vermijden van 'zonnevlekken' op het werkvlak).

is aan het gebouw en het voorziene gebruik. Dit artikel beschrijft de functies van zonneweringen ten aanzien van

Naargelang van hun aard kunnen zonneweringen nog talloze

het thermische en visuele comfort en verduidelijkt een

andere (secundaire) functies vervullen :

genormaliseerde classificatiemethode die gebruik maakt van de prestaties ervan.

• een visueel contact creëren met de buitenomgeving, zelfs wanneer ze volledig neergelaten zijn (bv. jaloezieën) • de nachtelijke intimiteit verzekeren. Dit betekent dat ze in

Functies van zonneweringen

staat zijn de gebruikers van een ruimte 's nachts en onder normale binnenverlichtingsvoorwaarden af te schermen van Een zonnewering moet de gebruikers hoofdzakelijk beschermen

de blikken van buitenstaanders (bv. textieldoek met een lage openingsfactor) • een zekere opaciteitscontrole toelaten. Indien ze volledig

tegen de zonnewarmte

neergelaten en gesloten zijn, kunnen bepaalde zonnewerin-

en moet tevens een

gen ervoor zorgen dat er helemaal geen daglicht meer kan

zeker visueel comfort

waargenomen worden. Dit kan bijvoorbeeld noodzakelijk

waarborgen. Het is dan

zijn voor bepaalde taken, zoals laboratoriumproeven,

ook logisch dat men

fotografie, of voor het bekijken van projectieschermen, …

bij de keuze ervan in

(bv. volledig opake textieldoek).

eerste instantie rekening houdt met haar

Dankzij de norm NBN EN 14501 is het mogelijk de zonnewerin-

thermische en optische

gen (en meer bepaald de doeken) in klassen in te delen naarge-

eigenschappen.

lang hun prestaties ten overstaan van elk van deze functies.

Transmissie van de totale zonne-energie doorheen een venster met een zonnewering.

De klassen worden gedefinieerd ten opzichte van hun invloed op het thermische en visuele comfort (0 = zeer weinig invloed, 4 = uitgesproken positief effect). Deze norm kan bijgevolg

De beperking van de zonnewinsten doorheen de glazen wan-

dienst doen als hulpmiddel voor de keuze van het product

den is een van de belangrijkste aspecten van het thermische

dat het best aangepast is aan de bijzondere wensen van de

zomercomfort. Een (buiten-)zonnewering zorgt immers voor

bouwheer.

een aanzienlijke beperking van de zonnewinsten (zie § 2) en bijgevolg ook van de temperatuurstijgingen in de ruimte. Bovendien vermindert ze de zonnestraling die rechtstreeks invalt op de gebruikers in de buurt van de glasopening, waardoor hun thermische comfort toeneemt. In ruimten met een klimaatregelingssysteem, kan de zonnewering niet alleen de energiehoeveelheid verminderen die nodig is voor de af koeling, maar ook het geïnstalleerde vermogen van de installaties



$$&!
*#
#
!''(
*$!#'

#$&"


;>?:;0
&"'
')!
$"$&(
$"$&(
0
$
($(
($(
%(('2 %& #
*#
(! 
')!
$#((
"(
&)
*#
)(#
###
$#(&$!

*&!##
#("((

)(#$"*#
(
!(

>
;
2
=
<
<
;



!''(
#

#
*#

,$#($(&#'($&
($(
*$!#'

#$&"


;>?:;0


!''
:
;
<
=
>
($(
:.?:
K
($(
:.=?
K
($(
I
:.?:
:.;?
K
($(
I
:.=?
:.;:
K
($(
I
:.;?
($(
I
:.;



beperken. De zonnewering waarborgt eveneens het visuele comfort door

Bepaalde functies kunnen met elkaar in tegenstrijd zijn. Zo is

de daglichttoevoer zodanig te beheersen dat men over de

het bijvoorbeeld niet mogelijk te beschikken over een volledig

geschikte hoeveelheid licht beschikt voor de uit te voeren taak.

opake doek die tegelijkertijd een goed visueel contact met de

Naast de controle van het verlichtingsniveau laat de zonne-

buitenomgeving mogelijk maakt.

wering tevens toe het risico op verblinding te beperken. De

6

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Zonnewering

(gtot) en de zontoetredingsfactor van de beglazing alleen (g) : Fc = gtot/g. Vergelijking tussen de beschaduwingsfactoren Fc van buitenen binnenzonneweringen voor een beglazing (U= 1,2 W/m²K, g = 0,59) Hoe lager de beschaduwingsfactor, hoe beter de thermische prestatie van de zonnewering. Deze factor is dus niet alleen afhankelijk van de zonnewering op zich, maar ook van de beglazing. Af beelding 2 illustreert deze Fc-factor, die berekend werd aan de hand van de zonne-eigenschappen die gemeten werden

Achtergrondinformatie over zonneprestaties

op enkele honderden doeken, die respectievelijk langs de buiten- en binnenzijde van een dubbele isolerende beglazing

De zontoetredingsfactor g is de verhouding tussen de totale

(U = 1,2 W/m²K en g = 0,59) werden geplaatst. Hieruit blijkt

hoeveelheid zonne-energie die in de ruimte dringt via de glas-

duidelijk dat de buitenzonneweringen veel doeltreffender zijn

opening en de hoeveelheid zonne-energie die invalt op deze

(lagere beschaduwingsfactor). Een Fc-waarde van 0,25 (hetzij

opening. Deze factor wordt zowel bepaald voor de beglazing

25 %) betekent dat de zonnewinsten doorheen een glasope-

op zich (g) als voor het geheel 'beglazing + zonnewering' (gtot)

ning die uitgerust werd met een zonnewering met een factor

(enkel voor gevallen waarbij de zonnewering evenwijdig is

4 verminderd worden in vergelijking tot dezelfde glasopening

met de beglazing of waarbij de hoek van de zonnewering ten

zonder zonnewering.

opzichte van de beglazing kleiner is dan 30°).

Besluit De zonnewinsten zijn recht evenredig met de gtot-factor. Deze kan berekend worden volgens de vereenvoudigde methode uit

Zonnewering bestaande uit een doek

de norm NBN EN 13363–1 (zie kader 'EPB-productendatabank')

die aan de buitenzijde bevestigd

of volgens een meer gedetailleerde genormaliseerde methode

wordt. Bij de keuze van een zonne-

(NBN EN 13363–2). Op de website www.normen.be (Energie en

wering dient men rekening te

binnenklimaat > Normen > Energieprestatie) staat er bovendien

houden met verschillende – soms

een rekenprogramma ter beschik-

tegenstrijdige – criteria die verband

king waarin deze vereenvoudigde

houden met het thermische en visu-

methode geïmplementeerd wordt.

ele comfort. Het is daarom raadzaam om deze keuze te maken, rekening

De beschaduwingsfactor (shading

houdend met de functie die het

factor of shading coefficient, in

belangrijkst geacht wordt.

de EPB-regelgeving aangeduid als

Verwarminselement en luidsprekers ingewerkt.

de reductiefactor) wordt eveneens

Naast deze thermische en optische eigenschappen zijn er nog

vaak gebruikt ter karakterisering

talloze andere eigenschappen die niet behandeld werden in het

van de thermische prestatie van de

kader van dit artikel (bv. mechanische sterkte, duurzaamheid

zonnewering (indien deze gelegen

bij blootstelling aan UV-straling, …) die van belang kunnen

is in het venstervlak). Deze factor

zijn bij de uiteindelijke keuze van de zonnewering (zie hier-

is gelijk aan de verhouding tussen

voor ook de normen NBN EN 13561, NBN EN 13120, NBN EN

de zontoetredingsfactor van het

13659).

geheel 'beglazing + zonnewering'

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

7

Zonnewering

Premies Ten slotte willen we erop wijzen dat het laboratorium 'Energie-

In ons land worden, onder bepaalde voorwaarden, premies

karakteristieken' van het WTCB beschikt over alle uitrustingen

toegekend voor de plaatsing van buitenzonneweringen.

die nodig zijn voor de bepaling van de thermische en optische

Men kan terecht op deze websites :

eigenschappen van doeken, evenals over een aantal rekenpro-

• Waals Gewest : energie.wallonie.be

gramma's waarmee het mogelijk is de thermische en zonne-

• Brussels Hoofdstedelijk Gewest : www.leefmilieubrussel.be

prestaties van zonneweringen (al dan niet in combinatie met

• Vlaams Gewest : www.energiesparen.be.

een beglazing) te bepalen.

EPB-productgegevensdatabank G. Flamant, ir., laboratoriumhoofd, laboratorium

De precieze waarden van de energie-eigenschappen van

'Energiekarakteristieken', WTCB

enkele honderden zonneweringen van verschillende fabrikanten (van de vereniging VEROZO, de Belgische Beroepsvereniging van Rolluiken- en Zonweringproducenten) zullen weldra beschikbaar worden via de website www.epbd.be.

Genieten van het terras zonder last van zon, regen of wind, het hele jaar door

Renson lanceerde in 2010 de stijlvolle en comfortabele

sloten driehoeksoplossing kan de ruimte dan gedeeltelijk

terrasoverkapping Lagune: een sfeervolle buitenruimte

afgesloten worden, zodat een beschermende cocoon kan

voor alle seizoenen zonder last van regen, wind of

worden gevormd, zonder dat je een opgesloten gevoel

overmatig zonlicht en beslist een meerwaarde voor elke

krijgt. Je behoudt immers steeds het zicht naar buiten,

horecazaak – extra comfort en extra business. Renson

dankzij het gedeeltelijke doorzicht van de screens en de

verbetert vandaag het comfort nog verder dankzij een ge-

‘vensters’, die samen met de screens op en neer bewegen.

integreerde verlichting en verwarming. De terrasoverkap-

Deze screens zijn beschikbaar in een zeer uitgebreid

ping bestaat uit een gepatenteerde aluminiumconstructie

kleurengamma. Voor een hotel, restaurant of brasserie

met een geïntegreerde windvaste, waterdichte, maar

kunnen deze screens, indien gewenst, ook met het logo

lichtdoorlatende dakzonwering, die geopend of geslo-

van de zaak bedrukt worden.

ten kan worden. De Lagune combineert een ingenieus geleidingssysteem met rits en een innovatief spansys-

Dankzij deze terrasoverkapping kan een terras elke dag

teem, waardoor het doek windvast en strak zit in iedere

van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat gebruikt worden.

positie. Het neerslagwater dat op het doek terecht komt,

Bovendien kan een hotel, restaurant of brasserie dankzij

wordt via watergeleidingskanalen naar een regenpijp in

deze Lagune® meer klanten tegelijk ontvangen.

de verticale pijlers van de structuur afgevoerd, zelfs als de doekzonwering niet volledig gesloten is. Het systeem

Meer info:

kan bovendien met windvaste screens aan zijkant en/of

Renson – Waregem – 056-62 71 11 – www.renson.eu

voorzijde voorzien worden. Dankzij een geïntegreerde ge-

8

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

PRECISIE SCHUURMACHINES

Ontdek het ultieme plaatsingsgemak!

SMI gen rda opendeRuetie in BR. 2011

NATUURLIJKE LUCHTTOEVOER

Invisivent ®E VO

26In-2fo7enFgraEtis inschrijven

Makkelijke montage

patented technology

www.sm

Futuro

i.be

Classico

AKOESTISCHE DOEKZONWERING

Fixscreen ® Mono AK ot

ec

tion

-Projec

ts

r jaa

NSON® Sun

5

pr

patented technology

e

RE

r garanti

r

r

5

an

s de garant

ie

9 6 , 2 , 5 :

VENTILATION

Tel. (02) 466 38 39

www.renson.eu

SUNPROTECTION

www.smi.be

+EIIRIGLXIZIVXVSY[IRWVIPEXMIEER QIX;-&‹Y[TVSHYGIRXZERVEQIR IRZIVERHE«WMR4:'SJEPYQMRMYQ

(IWMKR [[[EGKF\PFI

Exclusief agent voor België en G.H. Luxemburg

;-&‹KEVERHIIVXY^SZIIPQIIVHEREPPIIRO[EPMXIMX

C. L'HOMME

ˆGSQTPIIXTVSHYGXKEQQE ˆWRIPPIIRKIHIXEMPPIIVHISJJIVXI ˆHEKIRSTIRYFIWGLMOFEEV ˆXIGLRMWGLGSQQIVGMtPISRHIVWXIYRMRK ˆXIVQMNRIR[SVHIRKIVIWTIGXIIVH ˆZIV^SVKHIPIZIVMRKHSSVSR^IZVEGLX[EKIRW

>IK.%XIKIRIIR[MRRIRHTEVXRIVWLMT 'SRXEGXIIVSRWZERHEEKRSK[[[[MFIY

    

'0«,SQQI&:&% &PI]ZIPH &,SIKEEVHIR &IPKMt 8IP IQEMPPLSQQI$[MFIY

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

9

Beglazing

Glasproducten en de veiligheid van personen: de belangrijkste bij de norm

wijzigingen

Glasproducten moeten de meest uiteenlopende functies

aangelegde wegen, speelplaatsen, gebouwingangen langs de

vervullen (thermische en akoestische isolatie, mechanische

openbare weg, commercieel uitgebate terrassen en horecaruim-

sterkte, …). Het verzekeren van de veiligheid van personen

ten). Zones in de open lucht die niet rechtstreeks voor het pu-

mag in deze context zeker niet uit het oog verloren worden.

bliek toegankelijk zijn, d.w.z. waar slechts een beperkt publiek

De NBN S 23-002 'Glaswerk' en zijn addendum 1 bepalen de

met toelating ontvangen wordt, worden niet beschouwd als

situaties waarin men veiligheidsglas dient te gebruiken.

menselijke activiteitenzones (bv. privéterrassen, niet commercieel uitgebate ruimten, niet voor het publiek opengestelde

Algemene voorschriften

tuinen en parken).

De norm NBN S 23–002 specificeert voor negen concrete toe-

Het begrip 'beschermingshoogte H' werd ingevoerd voor

passingen (*) het breuktype dat vereist is voor het glas dat zich

verticale wanden. Het gaat hier om de hoogte tot waar de

in de menselijke activiteitenzones bevindt, teneinde het risico

bescherming van personen verzekerd moet zijn volgens de

op verwondingen door contact of het door het venster vallen

ontwerpvoorwaarden. Deze hoogte wordt gedefinieerd in de

van personen te vermijden. Vereenvoudigd is gehard of gelaagd

specificaties voor glaswerken en is doorgaans begrepen tussen

glas enkel noodzakelijk indien er een risico op verwondingen

0,9 m en 1,2 m boven het afgewerkte vloerniveau. De referen-

door loskomende glasscherven bestaat. Indien bovendien ook

tiehoogte 'h' voor de beschermingshoogte, wordt hier gemeten

het risico op vallen reëel is, komt enkel gelaagd glas in aan-

vanaf het hoogste niveau van de sponning (vaste elementen) of

merking. De glasdikten die overeenstemmen met de door de

van het kozijn (opengaande elementen).

norm voorgeschreven breuktypes moeten beschouwd worden als minimumwaarden. De effectief toe te passen glasdikte moet geval per geval bepaald worden, naargelang van de ontwerpvoorwaarden (belastingen, afmetingen, bevestigingswijze van het glas).

Infofiches Er werden acht Infofiches opgesteld onder de noemer 'De keuze van glasproducten en de veiligheid van personen'. Deze hebben als oogmerk om de bouwprofessioneel te helpen bij de keuze van een glastype dat de veiligheid van personen waarborgt. In deze Infofiches worden een aantal basisbegrippen gedefinieerd, worden de algemene en bijzondere voorschriften

Aanduiding van de hoogtes

uit de norm voorgesteld en worden de eerste zes gevallen (*) geïllustreerd met praktische voorbeelden voor de verschillende

Voor het geval 1 – verticale wanden met een valhoogte

gebouwcategorieën.

hc ≤ 1,5 m en h < H – wordt een glas van breuktype 1C(gehard glas van minimum 4 mm) of 2B2 (gelaagd glas van

Belangrijkste wijzigingen

minimum 33.1 in plaats van 1B1, zoals vroeger) voorgeschreven. Dit glas kan vervangen worden door een glas van

De 'menselijke activiteitenzone' is een van de basisbegrippen

breuktype A (float) indien er een bijkomende permanente

die verduidelijkt worden in addendum 1. Voor binnenruimten

bescherming (borstwering conform de prNBN B 03–004)

gaat het om de categorieën A tot E uit de Eurocode 1 (residen-

vóór de beglazing geplaatst wordt. Het gebruik van veiligheids-

tiële ruimten, kantoren, plaatsen waar veel mensen samenko-

glas is niet langer verplicht voor beglazingen met een dag-

men, handelsruimten en opslagplaatsen). Voor buitenruimten

oppervlakte kleiner dan 0,5 m² of een zichtbare breedte kleiner

gaat het om publiek toegankelijke zones, zones die een groot

dan 0,3 m.

en onbekend aantal personen kunnen ontvangen (bv. trottoirs,

10

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Beglazing

Voor woongebouwen en appartementen kan het veiligheids-

De voorschriften voor geval 4 werden vervangen door een aan-

glas dat voorgeschreven werd voor geval 1 vervangen worden

tal technische voorschriften (sponningdiepte, glaslatten, …)

door een glas van breuktype A (float), voor zover het bestek dit

voor hellende wanden. Er zijn dus geen voorschriften meer

toelaat en de schokproeven die voorzien werden in de specifi-

voor het glas dat zich aan de tegenoverliggende zijde van de

caties (vensters, vliesgevels) aantonen dat het glas niet breekt.

schok bevindt (verticale wanden langs en/of uitstekend boven

Voor vensters en gevels worden deze proeven uitgevoerd bij

een menselijke activiteitenzone).

een valhoogte van 300 mm. Deze proeven kunnen vervangen worden door een equivalente controle (berekening, abacus, …),

V. Detremmerie, ir., adjunct-laboratoriumhoofd,

indien dit toegelaten is door de desbetreffende specificaties en

laboratorium 'Dak- en Gevelelementen', WTCB

aanvaard wordt door de bouwheer of diens vertegenwoordiger.

E. Dupont, ir., adjunct-diensthoofd, dienst 'Specificaties', WTCB

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

11

Opleiding glasplaatser

Confederatie Bouw – Aannemers van Glaswerken organiseren in samenwerking met lokale afdelingen en Edutec:

opleiding glasplaatser Momenteel bestaat nergens een aparte opleiding voor glas-

schappen en toepassingen. Er dreigt echter ook een kwalitatief

plaatser. Er is nog steeds vraag naar goed vakmanschap, wat

en kwantitatief tekort te ontstaan, wanneer de grote groep van

niet altijd even makkelijk beschikbaar is. Ondernemingen zijn

oudere en ervaren glaswerkers uit het beroep stappen. Daarom

genoodzaakt om al hun beginnende en bestaande werknemers

organiseren de Confederatie Bouw – Aannemers van glaswer-

volledig zelf op te leiden en bij te scholen. Een goede opleiding

ken in samenwerking met de lokale confederaties en EduTEC (sec-

als glaswerker is dus meer dan ooit onontbeerlijk.

toraal opleidingscentrum) samen een praktische en aangepaste opleiding van 4 modules voor de arbeider/glaswerker.

Een glaswerker wordt immers niet alleen met standaardramen geconfronteerd. Men vindt tegenwoordig meer en meer complexe

Alle modules behandelen veiligheid, theorie maar voorname-

toepassingen en moderne bouwtechnieken in de industriebouw,

lijk praktijk. De modules kunnen zowel afzonderlijk als samen

woningbouw en utiliteitsbouw. Bovendien zijn er diverse types

gevolgd worden. Het aantal deelnemers per module is beperkt.

glassoorten en materialen te verkrijgen met verschillende eigen-

Snel inschrijven is dus de boodschap!

Waar en wanneer? ➔ De volgende sessies vinden plaats in de Confederatie Bouw – West-Vlaanderen in Kortrijk en het Centrum Duurzaam Bouwen in Heusden-Zolder. MODULE 1: MATERIALENKENNIS Informatie over glassoorten, doorzichtige materialen, PVC, aluminium, hout, staal, verbindingsstukken, schroeven, scharnieren, steun, stel- en spatieblokjes, afdichtingsmaterialen, beglazingsbanden en glaslatten. MODULE 2: SNIJDEN VAN GLAS: Handmatig snijden van glas tot de juiste maat: gebruik van klemmen, markeren op glas, gebruik van smeermiddelen, snijden van glas zelf, uitvoering van cirkelvormen met vrije hand of rolsnijder, haaks snijden. Veiligheid van toepassing bij snijden van glas. Persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen. MODULE 3: PLAATSEN VAN GLAS: Plaatsen in praktijk: Vastmaken van glas d.m.v. siliconenspuit, kitten/mastieken van glas, celrubbers aanbrengen, vastklikken met glaslatten, mechanische bevestiging. Veiligheid van toepassing bij plaatsing. Persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen. MODULE 4: PLAATSEN VAN NIET-GEAUTOMATISEERDE DEUREN Plaatsing van draaideuren in een gipskartonnen kast of metselwerkkast. Module Module 1: Materiaalkennis Module 2: Snijden van glas Module 3: Plaatsen van glas Module 4: plaatsen van niet-geautomatiseerde deuren

Heusden-Zolder (maandag) 21 maart 2011 28 maart 2011 4 april 2011 11 april 2011

Kortrijk (dinsdag) 15 maart 2011 22 maart 2011 29 maart 2011 5 april 2011

Duur: elke module duurt 1 dag telkens van 08.30 tot 17.00 uur. Doelgroep? Arbeider/glaswerker met enige ervaring in het glasplaatsen. Inclusief syllabus, broodjeslunch en dranken. Prijzen zijn exclusief BTW. Deelnemers dienen zich telkens te voorzien van makkelijk Richtprijs? zittende werkkledij en veiligheidsschoenen. • Bediende PC218: gratis (dankzij tussenkomst Cevora) • Overigen: € 190 Tegemoetkomingen FVB voor arbeiders PC124*: • Uurloonkost: 15€/u • Opleidingskost: 5€/u theoretische of 10€/u praktische opleiding Inschrijven voor deze opleiding kan u doen via het formulier op onze website www.vlaamseschrijnwerkers.be

12

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Bij ons steelt glas de show !

GLASSOLUTIONS® stuwt glas naar nieuwe creatieve hoogtes. In de hedendaagse bouw- en interieurtrends is het voortaan glas dat de show steelt. Denk maar aan ons high-end design glas en aan onze functionele, slimme glassystemen. We kunnen voor u elke oplossing uitdokteren, van courant dubbel glas tot uw meest creatieve ontwerpen. Met GLASSOLUTIONS® kan u rekenen op een netwerk van bedrijven dat een wereldwijde glasexpertise combineert met een lokale aanwezigheid dicht bij de klant. Meer info: www.glassolutions.be

www.glassolutions.be

Opleiding brandwerende deuren

Confederatie Bouw - Vlaamse Schrijnwerkers

organiseert vormingscursus erkend plaatser brandwerende deuren De Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers organiseert in het voorjaar 2011 opnieuw een vormingscursus brandwerende deuren. Het volgen van deze cursus is één van de voorwaarden om erkend te kunnen worden als gecertificeerd plaatser van brandwerende deuren.

Inhoud opleiding "erkend plaatser brandwerende deuren" Cursusinhoud Het opleidingsprogramma van de plaatsers omvat ten minste de volgende onderdelen: • Algemene begrippen in verband met brand en brandvorming in gebouwen; reglementaire bepalingen, inzonderheid met betrekking tot brandwerende deuren en de plaatsing ervan; • Elementaire materiaaleigenschappen in verband met brandweerstand; • Principes van de testmethode en van de klassering voor brandweerstand; • Detailstudie van de bestaande goedkeuringsdocumenten; • Plaatsing van Rf-deuren. Het programma wordt regelmatig aangepast rekening houden met de evolutie van de techniek. Tijdens de opleiding worden eveneens de procedures in verband met de certificatie door een ISIB instructeur toegelicht. Waar en wanneer?: ➔ Sessie april/mei 2011 - deze sessie vindt plaats in de Confederatie Bouw Antwerpen, (T. Van Rijswijckplaats 7, 2000 Antwerpen) op dinsdag 26 april en 3, 10 en 17 mei 2011 De vormingsavonden gaan telkens van 19u00 tot 22u00 door. U ontvangt een toegangsplannetje bij inschrijving. Aanwezigheid op de vier avonden is verplicht. Deelnameprijs: Voor leden van de Confederatie Bouw: 250 € per deelnemer, excl. BTW (400 €, excl. BTW voor niet-leden). Betaling dient te gebeuren vóór aanvang van de cursus. Praktische proef: Tijdens de eerste avond worden praktische afspraken gemaakt omtrent het afnemen van de praktische proef. De praktische proef bestaat uit twee gescheiden delen: • deel 1. verifieert het correcte lezen en begrijpen van de Benor/Atg goedkeuring en de algemene basiskennis die hiervoor nodig is en deel uitmaakt van de opleiding. • deel 2. omvat de verificatie van een geplaatste brandwerende deur aan de hand van een checklist. De proeven worden afgenomen door een ISIB examinator in het WTCB te Limelette en door hem geëvalueerd. De kandidaat moet voldoen aan de wet van 15/12/1970 op de uitoefening van zelfstandige beroepsactiviteiten in kleine en middelgrote handelsondernemingen en zijn uitvoeringsbesluiten (art 5.1 van het MB van 05/05/1995), voor zover deze wet van toepassing is. Het aantal inschrijvingen is beperkt tot max. 24.

Inschrijven voor deze opleiding kan u doen via het formulier op onze website www.vlaamseschrijnwerkers.be

14

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

NISSAN WEET PERFECT WAT EEN ECHTE PROFESSIONAL WIL ... Als vakman weet u hoe moeilijk het is om een partner te vinden die uw manier van werken begrijpt. Daarom hebben we goed nieuws. Nissan stelt een reeks bedrijfsvoertuigen voor waarmee u aan de slag gaat zoals u het wilt. Ze schikken zich naar al uw wensen en activiteiten. Ga dus snel naar uw gespecialiseerde Nissan concessiehouder en ontdek er nu de NV200 en de uitzonderlijke voorwaarden op het hele gamma Nissan bedrijfsvoertuigen. Een echte professional laat deze kans niet liggen!

Surf naar www.nissan.be voor de volledige lijst van Nissan concessiehouders gespecialiseerd in bedrijfsvoertuigen.

* Aanbod geldig tot 31/03/2011.

Milieuinformatie : K. B. 19/03/2004 : www.nissan.be FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

15

Vakkennis

De Richtlijnen voor de Aluminium Constructeur, revisie 2010 8
./
=9/597<=
C+6
5@+63=/3=@/8
/85/6
38
,/6+81


]
#A
RANJEAQS@A
AEOAJ
E R I
@A
AJANCEALNAOP=PEA
NACAHCAREJC
AJ


891
=9/8/7/8
/
+6>7383>7
EJ
DAP
>EFVKJ@AN
@A
CACARAJO
RKKN
@A
QEPRKANEJC
R=J
PDANIE

=/3=
?+8
2/=
6>7383>7
/8=/;
/613>7
//8
6+81/
=;+.3=3/


O?DA
>ANAGAJEJCAJ
R=J
=HQIEJEQI
O?DNEFJSANG
AJ
@A
CARAHO

97
./C/
++8:+5
?+<=
=/
6/11/8
38
//8
2+8.,9/5
97<-2;/

]
#A
NE?DPHEFJAJ
RKKN
@A
>ANAGAJEJC
RKHCAJO
$QNK?K@AO
VEA
DAP
6APAJO?D=LLAHEFG
N=LLKNP
JN

R=J
DAP
63"!


?/8
+6<
F
;3-2=6348/8J

]
#A
NAOQHP=PAJ
R=J
AEJ@SANGAJ
QEPCARKAN@
==J
@A
5=GCNKAL
N?DEPA?PQQN
AJ
2PA@AJ>KQS
==J
@A
4JERANOEPAEP
PA
&AJP

/C/
;3-2=6348/8
.3/8/8
1/?961.
=/
@9;./8
.99;
./
-98 <=;>-=/>;
38
./
@
7++;
,/1/6/3./8
995
./
+;-23=/-=

?99;<-2;34?/;
38
2/=
9:

&AVEAJ
@A
KIR=JC
R=J
DAP

L=CEJ=O
PAHHAJ@A
SANG
C==J
SA


<=/66/8
?+8
./
6+<=/8,9/5/8
90
,/<=/5<=/5<=/8
%9=
<69=
C+6


EJ
@EP
=NPEGAH
@KKN
IE@@AH
R=J
RN==C
AJ
=JPSKKN@
AJGAHA
=OLA?

./
,9>@2//;
,9>@:;979=9;
90
+61/7/8/
++88/7/;
/8
./


PAJ
PKAHE?DPAJ
@EA
>AH=JCNEFG
VEFJ
RKKN
=HQIEJEQI
O?DNEFJSANG


1/6./8./
,9>@:;38-3:/<
=/;>1?38./8
/8
//8
6++=<=/
<=+8.


AJ
CARAH>KQS
KI
VK
AAJ
>AAH@
PA
CARAJ
R=J
DAP
NABANAJPEA

?+8
C+5/8
38
?/;,+8.
7/=
./
;/16/7/8=/;381/8
/C/
;3-2=

SANG

6348/8
@9;./8
8>
4++;6345<
++81/:+<=
/8
++81/?>6.
C9.+=
./
,9>@;/8./
/?96>=3/<
C9@/6
8+=398++6


@+63=/3=<,9;1381
/8
;/1/61/?381
38
/613H
F
29/
5;341
35
23/;9?/;


+6<
>;9://<
5+8
38<:/6/8

//8
19/.
,//6. 

(' (*&#,#,.*$%*#'!






*+
%,+
% (('
&#%


Revisies



*(-,
,()++#'!


#EP
D=J@>KAG
EO
CAAJ
ggJ@=CORHEAC
EJ
@A
F=NAJ

CKH@AJ
AN
@A



**,
!,$&).
0 ,0,$"
,( )
)
 /, )
4$%)
 * '

*(
.
1*, )
.* " +-.
$)
/$. )" 0 '-
0)
1*)$)" )



NACAHO
R=J
&KA@
5=GI=JO?D=L
KLCAOPAH@
@KKN
@A
3A?DJEO?DA


'#,#1%
,/)('*0($

0)

,( )
)
/$. ) /, )
0)

!,$&).

4$%)
/$." 0* ,
*)!*,(

)) 2

0)


4JEA
R=J
,AP=HAJ
2?DNEFJSANG
KJ@AN
@A
RHAQCAHO
R=J
DAP
PKAJ






 



I=HECA
%=>NEIAP=H
JQ
CKNE=


 !
!
'$!
-
#$"'&!"$
-
$%&&
%!



 !
!
'&!'$!
(""$
("&!$%
*"!$
$!
!"

$"")$!
!%##!



**,

0*'" )
" )*.$!$ ,
$)-. ''$)" )
*.$!$ 
*3

-
"$&"$'

!
( !&!
"!$+!



 
 

 


%&!&$'
(""$
( !&!
!&&$%!')%&$&



!&


-=
@A
KLOP=NP
R=J
DAP
HQIEJEQI
"AJPAN
EJ

SAN@
@AVA
PN=@EPEA





RAN@ANCAVAP
AJ
@A
DQE@ECA
NE?DPHEFJAJ



(',!

!*-#$

('*"(-


VEFJ
@=J
KKG
DAP
NAOQHP==P
R=J
AAJ


*)." 
" ,/$&
)
*) ,#*/
0)
# .
+,*/.
0*'" )-

$%
# .
+,*/.

" ' 0 ,
$)!*,(.$
0**,

+'.- ,
)

$)" ,/$& ,
4$%)
)**4& '$%&
0**,

$)-.)#*/$)"
0)
# .
+, -..$ )$0 /
0)

" ' 0 ,
,( )
)
 /, )


==JL=G
S==N>EF
DAAH
S=P
==JRANS=J PA
OA?PKNAJ
>A@NEFRAJ
AJ
KJ@ANVKAGO

RAN>=J@AJ
AJ
CAHEFGAJEO OAJ
PQOOAJ
3&

RNEFSEHHECA
GS=HEPAEPORANGH=NEJC
EJ
!AH CEh
AJ
@A
"$ I=NGANEJC
EJ
@AP=EH
PKACAHE?DP
9K
SKN@P
KKG
>AO?DNARAJ
S=P
@A
?KJOPNQ?PAQN
KJ@ANJAAIP
EJ
@EP
@KIAEJ
=HOKKG
@A
>EF@N=CA
R=J
@A
OUOPAAIHA RAN=J?EAN
EJ
@A
RKNI
R=J






 ,&',$)"
0)

! ,/,$
 
, 0,*/1

5
0 ,).1**, '$%&







>ALNKAREJCAJ
AJ
PA?DJEO?DA


AAJ
CNKKP
==JP=H
==JRQHHEJCAJ


ATLANPEOA
$N
SKN@P
EJCAC==J


CA>AQN@AJ

KL
@A
?KJBKNIEPAEPORANGH=NEJC
AJ
DAP
I=NGANAJ
R=J
LNK@Q?

6A
R=PPAJ
VA
ARAJ
O=IAJ

RANPNAGGAJ@
R=J
@A
RANOEA

@EA


PAJ
AAJ
RKKN>AAH@
REJ@P
Q


SEF@
RANOLNAE@
SAN@

DEANKJ@AN
SAANCACARAJ

]
#A
RANR=JCEJC
R=J
232
 

@KKN
-!-
!  


=HOKKG
@A
"$ I=NGANEJC
@EA
EJ
DAP
>KQS@KOOEAN
@EAJP
KLCA

]
#A
SEFVECEJCAJ
E R I
=GKAOPEO?DA
AEOAJ
RKHCAJO


AJ
K =
@A
RANO?DEHHAJ





PKA
S==N>EF
OLA?EZAG
EJ





DEANKL
QEPRKANEC
EJCAC==J





EJOPAHHEJCAJ
SAN@AJ
>APNKGGAJ
9K
EO
@EP
>KAG
JQ
==J
@A
@A
NAREOEA


*(-,#
(',*(%
+/+,&


1 ,
**,

!,$&).
*+" -. '
*)!*,(

*0 )0 ,( '
+,*/.)*,(



(J
@A
EJHAE@EJC
SKN@P


JKIAJ




 !"!"
#




!




 
'**

'3+4
+4
(:/9+4*+:7+4



 
%





$/4*<++789'4*
A
12'88+

$'9+7*/).9.+/*
A
12'88+

+;''72/01+
8:(89'49/+8
A
)54,573
+2-/?
:).9*/).9.+/*
A
12'88+

!.+73/8).+
/852'9/+
A

$3

&544+,')957
-
A

/).997'483/88/+





#+49/2'9/+
A
46*



 
A
 



-!-
2  

AJ
==JRANS=JPA
JKP=
R=J
DAP
63"! ]
#A
==JRQHHAJ@A
AEOAJ
I > P
=HQIEJEQI
?KJOPNQ?PEAO
EJ
232 
EJ
DAP
>EFVKJ@AN
I > P
KLLANRH=GPA>AD=J@AHEJC ]
#A
AEOAJ
E R I
@A
==JL=G
R=J
>EFRKKN>AAH@
!""
IAP
>APNAG GEJC
PKP
@A
GS=HEPAEPO>KNCEJC
AJ
"$
I=NGANEJC

16

De Vlaamse Schrijnwerker

 FEBRUARI 2011

<
+6>7383>7
//8
.>>;C++7
7+=/;3++6
/8
5+8
2/=
1/;/-B-6/.
@9;./8 HQIEJEQI
EO
RKHHA@EC
NA?U?HAAN>==N
HO
DAP
O?DNKKP
KL
AAJ
CKA@A
SEFVA
SKN@P
CAOKNPAAN@
G=J
IAJ
QEP
CANA?U?HAAN@
=HQIE

Vakkennis

nium steeds dezelfde producten maken en dit zonder kwali-

Binnenklimaat (EPB) op 1 januari 2006. De opgesomde eisen

teitsverlies. Belangrijk hierbij is ook te vermelden dat bij het

hebben tot doel het energieverbruik te beperken en de kwa-

recycleringsproces slechts 5% van de oorspronkelijke energie

liteit van het binnenklimaat te waarborgen. In België zijn de

gebruikt wordt.

gewesten bevoegd voor het omzetten van de richtlijn betref-

Het hersmelten van aluminiumproducten wordt een steeds

fende de energieprestaties van gebouwen; het EPB-decreet en

belangrijker onderwerp in de kringloopmaatschappij. Op

het EPB-besluit kunt u nalezen op www.energiesparen.be.

dit moment wordt algemeen aangenomen dat 60% van het gebruikte aluminium voor schrijnwerk bestaat uit gerecycleerd

Hoe berekent men de U-waarde (het energetisch verlies door een

aluminium en meer dan 75% van het geproduceerde alumi-

venster of deur?

nium van de afgelopen jaren is nog steeds in gebruik. Uit de

Algemeen kan de U-waarde voor een venster, gevel of poort

gebouwen in af braak of die gerenoveerd worden, is er een

worden berekend met behulp van gecalibreerde software . Deze

herwinningspercentage tot 96% volgens een recente studie van

software wordt door de systeemleverancier en/of de construc-

TUDelft, uitgevoerd in een groot aantal Europese landen.

teur opgesteld en laat toe element per element de energetische verliezen te bepalen, wat voordelen biedt voor de latere

De richtlijnen bevatten ook heel wat links die het mogelijk ma-

aanwending in de EPB aangifte.In de aluminium sector is het

ken om meer informatie rond een bepaald thema terug te vin-

gebruikelijk de U-waarde zeer gedetailleerd te bepalen volgens

den; bijvoorbeeld via de website van de European Aluminium

de rekenmethode beschreven in NBN EN ISO 10077-2.

Association http://www.eaa.net/en/environment-health-safety/ lca/ waarop er een gedetailleerde analyse van de levenscyclus

Schematisch voorgesteld verloopt de warmteoverdracht in een

van aluminium wordt voorgesteld (de zogenaamde LCA of Life-

aluminium doorsnede als volgt:

Cycle Analysis). Op deze wijze kan het materiaal aluminium worden gewaardeerd in de “duurzaamheidsmodellen” voor gebouwen die nu worden ontwikkeld. Aan welke eisen dienen vensters en gevels in mijn woning te voldoen ? Deze belangrijke vraag wordt in meerdere hoofdstukken behandeld. Deze eisen en de voorschriften, die voornamelijk af hankelijk zijn van de ligging en de functie van het gebouw, handelen over: • De energieprestatie en binnenklimaat • De geluidsisolatie • De brandveiligheid • De inbraakwerendheid

Afbeelding 3 Warmteoverdracht raamprofiel

• De kogelwerendheid en de bomwerendheid • Doorvalbeveiliging

Tot slot

• De luchtdichtheid, waterdichtheid en stabiliteit onder invloed van de windbelasting

Bij de laatste vraag hadden we ongeveer 26 bladzijden in het document samen met u afgelegd. In een volgende reeks van

Bij het opstellen van dit boek zijn de huidige, van toepassing

artikels gaan we dieper in op de thema’s luchtdichtheid, water-

zijnde normen, opgenomen. Nieuwe nationale of Europese

dichtheid, onderhoud, plaatsing, ventilatie, ....

normen kunnen deze in de toekomst vervangen of aanvullen. De gebruikseigenschappen (weerstand tegen wind, waterdichtheid en luchtdichtheid komen in volgorde van de essentiële eisen in Europa aan bod. Vind ik er een toelichting over de nieuwe energie prestatie voorschriften (EPB)? Vanaf 16/12/2002 is er in heel de Europese Unie een nieuwe regelgeving (2002/91/EC) van kracht, die onder meer betrekking heeft op de energieprestaties van gebouwen, recentelijk aangevuld met de richtlijn 2010/31/EU. Dit is de EPR of Energie

De Richtlijnen voor de Aluminium Constructeur zijn een referentiewerk voor de vakman, architect en geïnteresseerde. Een pdf versie is beschikbaar op de website van het Aluminium Center Belgium, www.aluminiumcenter.be U kan het boek aankopen aan de voordeelprijs ter gelegenheid van Batibouw aan 25 euro/stuk (BTW exclusief) door een email te versturen naar [email protected] met de vermelding van uw BTW-nummer en de vermelding ‘Batibouw 2011’ tot einde beurs.

Prestatie Regelgeving. Deze Europese regelgeving werd in België bekrachtigd door de Energie Prestatie regelgeving en

Door ir. Cyriel Clauwaert , Directeur Aluminium Center Belgium

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

17

Buitenschrijnwerk

Brandgedrag van houten gevelbekledingen De nationale classificatiesystemen voor de brandreactie van bouwproducten worden langzaam maar zeker vervangen door een unieke Europese classificatie. Hoewel de lidstaten bevoegd blijven voor het vastleggen van het vereiste veiligheidsniveau, dient dit voortaan uitgedrukt te worden in een Europese klasse. Daarnaast staan er nog belangrijke wijzigingen op stapel rond het vereiste veiligheidsniveau voor gevelbekledingen. Dit artikel geeft een overzicht van de eisen en prestaties die in de toekomst – onder bepaalde voorwaarden – van toepassing zullen worden voor nietbrandwerende houten gevelbekledingen.

1 Europese brandreactieclassificatie De brandreactie van een bouwproduct is het geheel van eigenschappen van dit product die het ontstaan en de ontwikkeling van een brand kunnen beïnvloeden. Het brandreactieclassificatiesysteem voor bouwproducten staat beschreven in de norm NBN EN 13501-1 [1]. Hierin worden zeven hoofdklassen gedefinieerd (A1, A2, B, C, D, E en F) en worden twee bijkomende aanduidingen voorzien voor de rookontwikkeling (s1, s2 en s3) en de vorming van brandende druppels en deeltjes (d0, d1 en d2). De klassen A1 en A2 zijn van toepassing voor onbrandbare producten (bv. beton, staal, …), terwijl de klasse F van toepassing is voor niet-geklasseerde producten of producten die faalden bij de minst strenge proef voor klasse E. Deze classifi-

de website van de Normen- Antenne ‘Brandpreventie’ van het

catie zal op termijn de oude Belgische brandreactieclassificatie

WTCB : www.normen.be/brand), die binnenkort gepubliceerd

(A0, A1, A2, A3 en A4) vervangen [2]. We willen erop wijzen

zou moeten worden in het Belgisch Staatsblad, dienen gevelbe-

dat er geen overeenstemming bestaat tussen beide classificatie-

kledingen minstens de volgende brandreactieklasse te vertonen:

systemen (zie § 3).

• voor lage gebouwen (met een hoogte van minder dan 10 m) :

2 Belgische brandveiligheidseisen

• voor middelhoge en hoge gebouwen (met een hoogte van

In België maken de brandveiligheidseisen het voorwerp uit van

Voor de gevelbekledingen van industriële gebouwen (bijlage

een reglementering. Het gaat hier voornamelijk om het ko-

6 van het KB) zijn er vooralsnog geen brandreactie-eisen van

ninklijk besluit van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnor-

toepassing.

D-s3, d1 respectievelijk meer dan 10 en 25 m) : B-s3, d1.

men voor de preventie van brand en ontploffing [6] waaraan alle nieuwe gebouwen – met uitzondering van eengezinswoningen – moeten voldoen (kantoren, appartementen, …).

3 Overeenstemming tussen de Belgische en de Europese klassen

Bijlage 5 van dit KB werd nog niet officieel aangepast aan de

18

nieuwe Europese classificatie. De vereiste brandreactie voor

Zoals hiervoor reeds vermeld werd, willen we onderstrepen dat

gevelbekledingen wordt er met andere woorden nog steeds

er geen overeenstemming bestaat tussen het Belgische en het

uitgedrukt volgens het Belgische classificatiesysteem, hetzij de

Europese brandreactieclassificatiesysteem. Zo wijkt de Euro-

brandreactieklasse A2.

pese proef- en classificatiemethode sterk af van de Belgische, is

Volgens de herziening van deze bijlage 5 [8] (beschikbaar op

er geen overeenstemming tussen de klassegrenzen, worden er

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Buitenschrijnwerk

van brandende druppels en deeltjes, … Het is met andere

4 Brandreactieprestaties van houten gevelbekledingen die geen brandwerende behandeling kregen

woorden onmogelijk om overeenstemmingstabellen op te stel-

De brandreactie van massief hout dat geen brandwerende be-

len aan de hand waarvan men de nieuwe Europese klassen op

handeling kreeg, is af hankelijk van de houtsoort, de dichtheid

eenduidige manier (d.w.z. identiek voor alle producten) aan de

van het hout, de dikte van het element en de plaatsingswijze

Belgische klassen kan koppelen.

ervan.

We willen er wel op wijzen dat de herziening van de bijlage 5

Bepaalde producten en materialen waarvan het brandgedrag

[8] een tabel bevat (tabel 1) waarin aangegeven wordt welke Bel-

goed gekend en stabiel is, hoeven niet onderworpen te worden

gische brandreactieklasse voorlopig nog gebruikt kan worden

aan de voorziene proeven, aangezien hun brandreactiepresta-

om aan een welbepaalde, volgens de Europese classificatie

ties niet langer aangetoond moeten worden. Ze vallen onder

uitgedrukte, eis te voldoen.

de beschikkingen van de Commissie die in het Publicatieblad

Dankzij deze tabel zal het nog een tijdje mogelijk blijven om

van de Europese Gemeenschappen gepubliceerd werden onder

gebruik te maken van verslagen, gebaseerd op de Belgische

de benamingen ‘Deemed to Satisfy’ (verondersteld te voldoen)

proefmethode [9]. Ondanks het feit dat deze maatregel slechts

en/of ‘Classified Without Further Testing’ (CWFT) (geklasseerd

voor een beperkte overgangsperiode (waarschijnlijk 3 of 5 jaar)

zonder verdere proeven). Gunstigere klassen zijn mogelijk,

na de officiële publicatie van de herziening van de bijlage 5

maar moeten in voorkomend geval gevalideerd worden door

van toepassing zal zijn, biedt ze de fabrikanten wel een bijko-

een classificatieverslag.

in het Europese systeem een aantal nieuwe aspecten ingevoerd, zoals de beoordeling van de rookontwikkeling en de vorming

mende termijn om hun producten (opnieuw) te laten beproeven volgens het Europese classificatiesysteem.

De beschikking 2006/213/EG [5] preciseert de brandreactieklasse die – onder bepaalde voorwaarden – geldt voor massief hou-

Deze tabel mag niet beschouwd worden als overeenstemming-

ten gevelbekledingen zonder verdere proeven (tabel 3).

tabel en mag slechts in één richting gelezen worden : welke

Verder willen we erop wijzen dat men aan een gevelbekledings-

Belgische klasse kan voorlopig nog gebruikt worden om aan

systeem uit cederstroken (WCR) – aan de hand van de proef-

een welbepaalde, volgens de Europese classificatie uitgedrukte,

en classificatieverslagen [3] opgesteld door het laboratorium

eis te voldoen ?

dat verantwoordelijk was voor de uitvoering van de proeven in

Zo zullen gevelbekledingen na de inwerkingtreding van de

het kader van de beschikking 2006/213/EG – de brandreactie-

herziening van bijlage 5 moeten voldoen aan de klasse D-s3,d1

klasse D-s2, d0 kan toekennen, voor zover voldaan werd aan de

(lage gebouwen) of B-s3, d1 (middelhoge en hoge gebouwen).

volgende voorwaarden :

Tijdens een beperkte overgangsperiode is het echter nog

• gemiddelde dikte van de stroken : ≥ 17,6 mm

toegelaten om gevelbekledingen te gebruiken die geklasseerd

• gemiddelde dichtheid van de stroken : ≥ 350 kg/m³

zijn volgens de Belgische norm om te beantwoorden aan deze

• plaatsingsvoorwaarden in situ : plaatsing met een geventi-

nieuwe eisen. Men mag met andere woorden nog bekledingen

leerde luchtspouw (van 25 mm). De ondergrond (bv. isolatie)

gebruiken die voldoen aan klasse A3 (lage gebouwen) en A1

achter deze geventileerde spouw moet ten minste tot de

(middelhoge en hoge gebouwen).

klasse A2-s1, d0 behoren. Minimale dikte op een willekeurig punt van het profiel (≥ 12 mm)



 





!"































































































 
 























!



Tabel 1 Toegelaten Belgische brandreactieklasse om aan een volgens de Europese classificatie uitgedrukte eis te voldoen (uittreksel van het herzieningsontwerp [8]).

Totale dikte (≥ 18 mm)

De houten gevelbekledingen die beantwoorden aan de voorwaarden uit de beschikking 2006/213/EG (zie tabel 3) en de gevelbekledingen uit cederhout die beantwoorden aan bovenstaande voorwaarden, voldoen dus aan de eisen die van kracht zijn voor lage gebouwen, aangezien hun klasse

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

19

Buitenschrijnwerk

Tabel 3 Uittreksel uit de beschikking 2006/213/EG [5].

 
  
 



 
 
$ " %

),")*

$ 

 %



    



     



#*
(

 



 



 
$&%
) $ %

)%

 
$ !
  %
 

  



 
 



 
*# )
(


 




 
 
 
)(
".
  !

*%




 
 
 




  

 

  
 
 
!
 
 
 

 

  !




 
 

 
 
 




 

 
  

 
 



   
 

+-(
".



maatregel die voorzien is in het voornoemde KB (www.ibz.be). De derogatieprocedure is opgenomen in een recent besluit [7]. Elke derogatieaanvraag op een reglementaire bepaling moet echter noodzakelijkerwijze gepaard gaan met een aantal compenserende maatregelen. Een andere oplossing bestaat erin over te gaan tot de brandwerende behandeling (door impregnatie of enkel aan het oppervlak) van de houten gevelbekleding. In dit geval dient men wel te controleren of de door de behandeling teweeggebrachte verbetering van het brandgedrag duurzaam is in de tijd, rekening houdend met de blootstellingsvoorwaarden van de gevelbekleding : regen, bezonning, temperatuurverschillen, een schommelende relatieve vochtigheid, … Binnenkort zou er over dit onderwerp een nieuwe Europese ontwerpnorm moeten verschijnen : de prEN 15912 [4]. Deze zou moeten toelaten om de duurzaamheid van de brandreactieprestaties van producten op basis van brandwerend gemaakte houtsoorten te bepalen, naargelang van hun eindgebruik (bv. als gevelbekleding). Bron: WTCB – www.wtcb.be

(D-s2, d0) gunstiger is dan de vereiste klasse (D-s3, d1). Ook andere houten gevelbekledingssystemen kunnen beantwoorden aan de eisen voor lage gebouwen. Indien deze niet in overeenstemming zijn met een beschikking van de Europese Commissie, zal een proef- en classificatieverslag uitsluitsel moeten geven. We willen erop wijzen dat de plaatsingsvoorwaarden uit het proefverslag strikt opgevolgd moeten worden. Voor middelhoge en hoge gebouwen zijn de brandreactiecriteria die opgelegd worden aan de gevelbekledingsmaterialen een stuk strenger : klasse B-s3, d1 of beter. Zonder brandwerende behandeling zal het voor een houten gevelbekleding nooit mogelijk zijn een dergelijk prestatieniveau te behalen. Indien de gevelbekleding niet aan de vereiste brandreactieklasse voldoet, zou men zijn toevlucht kunnen nemen tot de uitzonderings-

20

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Montageklare ramen en deuren op uw werf geleverd binnen 4 weken.

Bel ons voor de voorwaarden: 053/85 73 40 Ontdek ons assortiment op www.fentris.be.

Snel. Betrouwbaar.



 ^^^HK[LUZPVUIL

gVVbWZhaV\"YZjgWZhaV\"bZjWZaWZhaV\"`Zj`Zc^cg^X]i^c\

mmm$fheWjmeha$X[ KVcXVccZniAZcYZaZYZ%*&$(&#&(#.+^c[d'kVcXVccZni#WZ 9ZC^ZjlZZeZg%*,$'%#)+#&-^c[d'YZc^ZjlZ\djYZcheVYZ#WZ 9ZHiVaZc
FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

21

Vakmanschap

Patrick Damiaens levert ambachtelijk vakmanschap van Luikse meubelstijl ontwerpen wordt het hout geprepareerd door de meubelmaker en wordt de kast in delen naar Damiaens gebracht. “Vervolgens teken ik het ontwerp op kalkpapier en door middel van carbonpapier overgetrokken op het hout”, gaat hij verder. “Dan staat de tekening op de kast en worden de grootste stukken hout met een frees uit het paneel gehaald. Hierdoor ontstaat al een hoogteverschil”. Daarna gaat Damiaens aan de slag met de beitel. Hiermee brengt hij de ruwe vormen aan. Nadat alle delen geschraapt zijn en de oneffenheden verdwenen, volgt het gedetailleerde werk. “Voor het aanbrengen van de details en de diepte maak ik gebruik van fijne beitels. Dit is een zeer perPatrick Damiaens uit Maaseik is de enige voltijdse hout-

fectionistisch en tijdrovend karwei. Het is de kunst om met zo

ornamentist of houtsculpteur van Vlaanderen. Dag in dag

weinig mogelijk hout, een zo groot mogelijk reliëf te creëren.

uit is hij fulltime bezig met oeroud ambachtelijk houtsnij-

Daarbij is het steeds opletten voor foutjes, want die worden

werk. Schaven en schuren zijn voor hem dus dagelijkse

onmiddellijk afgestraft. “

kost. Een reden te meer om hem even in de kijker te plaatsen.

Waterbeits, schellak en boenwas

Patrick Damiaens zijn passie voor houtsnijwerk kwam er tijdens

Voor de afwerking van de meubels gaat de voorkeur van

zijn jeugdjaren. Hij bezocht met zijn ouders regelmatig musea

Patrick Damiaens uit naar waterbeits, schellak en boenwas.

en kastelen. Daar had hij vaak alleen aandacht voor de orna-

“Eerst breng ik een laag waterbeits aan, waarvan ik de kleur

menten, versieringen en het houtsnijwerk. Hij besloot vrij snel

in samenspraak met de klant bepaal. De beits ruwt het hout

een opleiding meubelmakerij te volgen in de technische school

op en geeft al een eerste kleur aan het hout. Daarna schuren

van Maaseik. Daarna trok hij naar Luik, waar hij een vierjarige

we het hout met zeegras dat mensen vooral kennen van de

opleiding ornamentiek volgde. Van de vijftien die samen met

vulling in oude stoelen”, aldus Damiaens, die net als van vernis

hem de opleiding startten, hielden er uiteindelijk negen vol tot

ook van schuurpapier niet moet weten. “Vervolgens brengt de

het einde. “Ik ben de enige die uiteindelijk het beroep volledig

meubelmaker enkele lagen schellak aan op het hout. Schellak

professioneel uitoefent”, vertelt hij. “Enkele zijn restaurateur ge-

is een natuurproduct dat eigenlijk bestaat uit de uitwerpselen

worden, sommigen hebben een antiekzaak of schrijnwerkerij.”

van bladluizen, vermengd met harsen. Het is een niet courant product”, gaat hij verder. “Na de schellak volgt de uiteindelijke

Fijne sculpturen in eik: het vraagt engelengeduld

afwerking met boenwas dat de mooie patine geeft aan de sculpturen. Als ik eenmaal de overvloedige boenwas eraf gewreven heb, is het meubel volledig

Binnen de ornamentiek is Patrick Damiaens gespecialiseerd

klaar om af te leveren bij de

in de Luikse Stijl, een stroming die haar hoogdagen kende

klant en dan kan ik aan de

tussen 1715 en 1780 en gekenmerkt wordt door de uiterst fijne

volgende opdracht binnen”,

sculpturen in eik. De Luikse kasten zijn wereldberoemd. De

besluit Patrick Damiaens.

rijkelijk versierde meubelen zijn veelal terug te vinden in chique interieurs, musea en kerken. Luiks houtsnijwerk is enorm subliem gedetailleerd . Het is één van de lastigste stijlen om te snijden vanwege de verfijning en de dikte van slechts 2,5 tot 5 millimeter. Het ‘trompe l’oeil’ (gezichtsbedrog) effect is echter enorm. Het vraagt enorm engelengeduld om tot een creatie te komen. “Ik verzorg alleen het houtsnijwerk en dat doe ik alleen”, vertelt Damiaens. "Eerst maak ik een tekening op schaal 1/10 en later ook een op ware grootte. Dit ontwerp maak ik in overleg met de klant, rekening houdende met het doel”. Na het

22

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Patrick Damiaens Aan den Lievenheer 5 3680 Maaseik Tel/Fax: 089/35.39.37 www.patrickdamiaens.be

Passief schrijnwerk

Renovatie van schrijnwerk: $-2;348@/;5
,/<-2/;7=
98<
=/1/8
38?69/./8
?+8
,>3=/8+0


DAP
AJANCEA>AOL=NEJCLKPAJPEAAH
PAJ
RKHHA
PA
>AJQPPAJ
AJ
@A


C9+6<
59>./
?9-2=
@+;7=/
1/6>3.
@38.
K
/8
;++7
C9;1=


NAJKR=PEAI==PNACAHAJ
A?KJKIEO?D
D==H>==N
PA
I=GAJ
HKKJP


995
?99;
-98=+-=
7/=
./
,>3=/8@/;/6.
C3-2=
/8
63-2=
6>-2=

DAP
J=IAHEFG
AJGAH
@A
IKAEPA
KI
@A
?KILKJAJPAJ
R=J
AAJ


=9/?9/;
9:?+81
?+8
C988/@+;7=/

SKJEJC
PA
RANR=JCAJ
S=JJAAN
VA
KL
DAP
AEJ@A
R=J
DQJ
HARAJO

345/8
@/
8++;
2/=
<-2;348@/;5
38
2/=
2>3.31/
@98381/8,/

@QQN
VEFJ
HO
@=J
@A
>AOHEOOEJC
KI
PA
NAJKRANAJ
CAJKIAJ
EO


<=+8.
.+8
<=/66/8
@/
?+<=
.+=
23/;
//8
++8C3/86345
.//6
?+8


GQJJAJ
SA
I==N
>APAN
@A
HAQVA
Y
HO
FA
EAPO
@KAP
@KA
DAP
@=J


./
@+;7=/?/;63/C/8
:6++=
CKA@^
RKHCAJ
AJ
IAPAAJ
RKKN
DAP
>AOP
D==H>=NA
C==J
J=IA

@9;./8
?99;8+7/6345
?/;99;C++5=
.99;
09>=/8
38
3<96+=3/
/8


HEFG
DAP
NAJKRANAJ
IAP
L=OOEAB DQEO?KILKJAJPAJ
#A
EJRAOPA

6>-2=.3-2=2/3.
/85/6
16+<
K

!95
59>./,;>11/8
;98.97


NEJCOGKOPAJ
HECCAJ
SAHEOS==N
DKCAN
I==N
@A
NA@Q?PEA
R=J
@A


2/=
<-2;348@/;5
C348
//8
?//6
?99;597/8.
0/897//8
7/=


AJANCEAGKOPAJ
AJ
DAP
RANDKKC@A
?KIBKNP
CARAJ
@A
@KKNOH=C


-98./8<+=3/1/?++;
/8
?9-2=<-2+./
=9=
1/?961
)/60<
,34


!EF
OPEFCAJ@A
AJANCEALNEFVAJ
SACAJ
@AVA
=NCQIAJPAJ
JKC
IAAN


?/;?+81381
?+8
.3=
9>./
<-2;348@/;5
.99;
2991
:/;09;7+8=


@KKN

:+<<3/0<-2;348@/;5
C348
83/=
+66/
1/?+;/8
1/@/5/8
8
.3=
+;=35/6
,/63-2=/8
@/
/85/6/
++8.+-2=<:>8=/8
,34
./
;/89?+

Aandachtspunten

=3/
?+8
<-2;348@/;5 HO
SA
DAP
O?DNEFJSANG
C==J
RANR=JCAJ
@KKN
L=OOEABO?DNEFJ

Trias Energetica

SANG
SEHHAJ
SA
J=PQQNHEFG
RANIEF@AJ
@=P
@A
?KJ@AJO=PEARKN IEJC
VE?D
R=J
DAP
CH=O
J==N
@A
J=>EFCAHACAJ
IQQNKLLANRH=G

!EF
JEAQS>KQS
EO
@A
>=OEOCA@=?DPA
@A
3NE=O
$JANCAPE?=
2=IAJ

GAJ
RANLH==POP

*KNP
CAOPAH@
PNAA@P
DAP
CAR==N
RKKN
?KJ@AJO=PEA


CAR=P
GKIP
@EP
JAAN
KL

KL
S=JJAAN
@A
NAH=PEARA
RK?DPECDAE@
@A
GNEPEAGA
CNAJO
R=J




#A
AJANCEARN==C
RANGHAEJAJ
@KKN
DAP
>ALANGAJ
R=J
@A


>ANAEGP
#EA
G=JO
EO
DAP
CNKKPOP
EJ
RKHCAJ@A
OEPQ=PEA
>QEPAJ
AJ


PN=JOIEOOEARANHEAVAJ
RE=
IQNAJ
@=GAJ
gJ
O?DNEFJSANG
$N


>EJJAJPAILAN=PQQN
R=J
NAOLA?PEARAHEFG
a"
AJ
a"
AJ
AAJ
NA

IKAP
@QO
CKA@
CAiOKHAAN@
AJ
HQ?DP@E?DP
CA>KQS@
SKN@AJ


H=PEARA
RK?DPECDAE@
>EJJAJ
R=J

HO
@A
KLLANRH=GPAPAILA

IAP
==J@=?DP
RKKN
AAJ
CKA@A
KNEhJPANEJC

N=PQNAJ
@=J
 a"
KB
H=CAN
VEFJ
>ANAEGP
IAJ
@A
CNAJO
R=J




'AP
CA>NQEG
R=J
@QQNV=IA
AJANCEA
6EJ@ 
VKJ 
AJ


IAP
@QO
AAJ
CNKKP
NEOE?K
KL
?KJ@AJO=PEA
AJ
O?DEIIAHRKNIEJC


S=PANAJANCEA
=HOKKG
>K@AIS=NIPA
==JSAJ@AJ
KI
@A


#EP
EO
J=PQQNHEFG
KKG
=B D=JGAHEFG
R=J
@A
CAGKVAJ
RAJPEH=PEAOPN=

AJANCEARN==C
JKC
RAN@AN
PA
>ALANGAJ

PACEA
#==NKI
@=P
@AVA
NEOE?KO
DAP
CNKKPOP
VEFJ
EJ
@A
SEJPAN



'AP
ABZ?EhJP
CA>NQEGAJ
R=J
JEAP DANJEAQS>=NA
AJANCEA

$AJ
OHA?DP
CARAJPEHAAN@A
OH==LG=IAN
IAP
ggJ
KB
IAAN@ANA
>QEPAJIQNAJ
AJ
DKKCOP
S==NO?DEFJHEFG
AAJ
GKQ@A>NQC
EO
ggJ


PA?DJEAGAJ


R=J
@A
GNEPEAGA
NQEIPAJ
EJ
@A
SKJEJC
'EAN
IKAPAJ
SA
@QO
KKG
.KG
>EF
NAJKR=PEA
R=J
SKJEJCAJ
C==J
SA
@AVAHB@A
OPN=PACEA
RKH

@A
JK@ECA
==J@=?DP
==J
>AOPA@AJ

CAJ
#A
==JL=G
AJ
RKHCKN@A
R=J
QEPRKANEJC
V=H
A?DPAN
RANO?DEH HAJ@
VEFJ
LAN
SKJEJC
=B D=JGAHEFG
R=J
@A
OP==P
S==NEJ
@AVA


#A
GAQVA
PQOOAJ
AAJ
PKP==HNAJKR=PEA
KB
AAJ
CAB=OAAN@A
NAJKR=

VE?D
>AREJ@P
!EF
AAJ
PKP==H
RANKQ@AN@A
SKJEJC
V=H
@A
NAJKR=PEA


PEA
V=H
AAJ
EJRHKA@
DA>>AJ
KL
DAP
SANGLNK?AO
-==OP
@A
KQ@AN

VK
EJCNEFLAJ@
VEFJ
@=P
@EP
JAANGKIP
KL
AAJ
PKP==HNAJKR=PEA
KB


@KI
@A
OP==P
R=J
@A
SKJEJC
AJ
DAP
RNEFGKIAJ
R=J
>AO?DEG>=NA


RANJEAQS>KQS
(J
DAP
H==POPA
CAR=H
V=H
@A
CAGKVAJ
==JL=G


>Q@CAPPAJ
GQJJAJ
AN
JKC
=J@ANA
B=?PKNAJ
IAAOLAHAJ
#AVA


SAEJEC
RANO?DEHHAJ
R=J
JEAQS>KQS


VQHHAJ
IAA
DAP
QEPVE?DP
R=J
DAP
O?DNEFJSANG
>AL=HAJ
AJ
AAJ
EJRHKA@
DA>>AJ
KL
DKA
AJ
S==N
@EP
O?DNEFJSANG
CALH==POP
C==P


6=JJAAN
SA
A?DPAN
PA
I=GAJ
DA>>AJ
IAP
AAJ
SKJEJC
@EA
VE?D


SKN@AJ

JKC
EJ
CKA@A
OP==P
>AREJ@P
IAP
AAJ
JKNI==H
?KIBKNPJERA=Q


6==N
DAP
O?DNEFJSANG
EJ
@A
S=J@
PA
>KQSAJ
EO
AAJ
RN==C
@EA


@=J
G=J
AN
CAGKVAJ
SKN@AJ
RKKN
AAJ
CAB=OAAN@A
==JL=G
.I


SA
KJO
VAGAN
IKAPAJ
OPAHHAJ
>EF
AAJ
NAJKR=PEA
=JCAVEAJ


Figuur 1: Ȍ- waarden en de verschillende warmtestromen in de zoektocht naar de ideale plaats in de muur. Bron: PHP vzw.

24

De Vlaamse Schrijnwerker

 FEBRUARI 2011

Passief schrijnwerk

een resolute keuze voor hoog comfort dien er beslist wordt om het schrijnwerk te vervangen alvorens de buitenisolatie aan te brengen, moet er gezorgd worden dat de tussentoestand, wanneer de isolatie nog niet aangebracht is, ook thermisch aanvaardbaar is, zodat ook dan al een verhoging van het comfort merkbaar is. Bovendien moeten de meeste koudebruggen rond het schrijnwerk al weggewerkt zijn. Hiervoor zijn er verschillende mogelijkheden. Vervangen van het schrijnwerk voor het aanbrengen van de isolatie

Figuur 2: Tussentoestand van de raamopening bij gefaseerd renoveren. Bron: Protokollband nr. 39, Passivhaus Institut

het meeste schrijnwerk destijds niet correct geplaatst werd, is het meteen het ideale moment om dit nu wel te doen. Kort

De eerste situatie toont een klassieke renovatie van schrijnwerk

samengevat wordt het schrijnwerk best in de (toekomstige) iso-

zonder aandacht voor koudebruggen. De oppervlaktetempera-

latielaag geplaatst, zodat de warmtestroom zo lineair mogelijk

turen zijn hierbij te laag waardoor er kans bestaat op conden-

verloopt.

satie en schimmelvorming. Bij de tweede situatie wordt het

Bij een totaalrenovatie kan dit niet voor een probleem zorgen,

passiefschrijnwerk op dezelfde plaats geplaatst als het bestaan-

aangezien het schrijnwerk tijdens de heropbouw mee in de

de, maar worden de dagkanten langs de binnen- en buitenzijde

nieuwe isolatielaag kan geplaatst worden. Wanneer men echter

geïsoleerd. Hierdoor zijn de oppervlaktetemperaturen binnen

gefaseerd te werk gaat, dan is het belangrijk om voor de start

meteen aanvaardbaar.

van de werken een globaal beeld te krijgen van het energiepeil dat men wil bereiken, en daaraan gekoppeld, wat de beste stra-

Het derde geval toont hoe het raam naar buiten toe verplaatst

tegie is om dit energiepeil effectief te halen. Dit kan bijvoor-

wordt en de dagkanten geïsoleerd worden. Dit is een verbeterde

beeld gebeuren via binnenisolatie of buitenisolatie. Omdat we

situatie ten opzichte van de klassieke renovatie en de opper-

hier uitgaan van zeer energiezuinige renovaties van woningen

vlaktetemperaturen zijn nog net acceptabel.

met passief huis componenten is de navulling van de spouw

Bij de laatste toestand wordt het raam tegen de buitengevel

niet van toepassing.

geplaatst met stelklemmen en wordt er rond het schrijnwerk

Af hankelijk van de staat van het schrijnwerk kan er in beide

een ‘erker’ in isolatiemateriaal aangebracht. Deze situatie is,

situaties gekozen worden om eerst het schrijnwerk te vervan-

ondanks de beperkte isolatie toch nog acceptabel. Wel moeten

gen, en in een latere fase de isolatie aan te brengen, of visa

er de nodige maatregelen genomen worden om de ‘erker’ wind-

versa. Zonder uitvoering in te gaan op de voor-en nadelen van

en waterdicht te maken.

binnen- en buitenisolatie, gaan we in wat volgt kijken hoe het

Nadat, in een latere fase, de buitenisolatie wordt aangebracht

schrijnwerk geplaatst kan worden bij een gefaseerde renovatie

krijgt men uiteindelijk volgende raam inbouwen:

in beide gevallen. In figuur 2 vergelijken we de renovatie met ‘erker’ met een

Buitenisolatie

klassieke raamrenovatie, dan merken we dat een klassieke renovatie naar passiefschrijnwerk, mits het isoleren van de

Het plaatsen van buitenisolatie heeft het voordeel dat het

dagkanten nog behoorlijk scoort op gebied van oppervlakte-

meestal gemakkelijker is om koudebruggen weg te werken. In-

temperatuur en ingebouwde U-waarde.

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

25

Passief schrijnwerk

Figuur 3: Conventionele renovatie met Passiefschrijnwerk. Een raam met Uw=0.91 W/m²K geeft dit een Uw,inbouw van 1.14 W/m²K. Bron: Protokollband nr. 39, Passivhaus Institut

Figuur 4: Schrijnwerk gelijk met buitenkant metselwerk. De oppervlaktetemperaturen zijn bouwfysisch goed, maar de warmteverliezen zijn nog steeds hoog. Uw,inbouw 0.98 W/m²K.

Figuur 5: Schrijnwerk voor de dagkanten. Doordat het schrijnwerk volledig omringd is door isolatie is deze constructie perfect koudebrugvrij. Ook de warmteverliezen zijn zeer gering. Uw,inbouw= 0.91 W/m²K.

Figuur 3 tot 5 tonen ons echter de situatie na het aanbren-

tijdens de isolatiewerken verwijderen. Rolluiken zijn vanuit

gen van de isolatie. Vergelijken we dan beide raaminbouwen

energetisch oogpunt een ramp. In onze energiezuinige woning

(Figuur 2 en 4) dan merken we dat de klassieke raamrenovatie

willen we deze dus zover mogelijk aan de buitenzijde van de

het slechtst scoort, met een Uw, ingebouwd van 1.14 W/m²K.

woning. Omdat het schrijnwerk voorlopig nog blijft staan, gaan

Kijken we naar de raaminbouw die tijdelijk geïsoleerd was met

we de rolluikkast tijdelijk opvullen met isolatie. Tegen de bui-

een ‘erker’ dan zien we dat deze beste oppervlaktetemperatu-

tengevel bevestigen we een houtenblok (groen), waartegen we

ren met een Uw, ingebouwd= 0.91 W/m²K het beste scoort.

het nieuwe rolluik zullen bevestigen. In een latere fase zal hier

Het grote verschil wordt visueel kenbaar gemaakt door de

ook het nieuwe schrijnwerk tegen bevestigd worden.

isothermen te vergelijken. Bij de klassieke renovatie moeten de warmtelijnen ver terug naar binnen komen, wat een slechte Ȍ-waarde oplevert. In figuur 5, waarbij het schrijnwerk tegen de buitenzijde bevestigd werd, toont een mooi lineair verloop van de warmtestromen, met een veel betere Ȍ-waarde. Dit is dus de optimale situatie net zoals passieve nieuwbouw!

Eerst de isolatie, nadien het schrijnwerk Hebben we te maken met een woning waarvan het schrijnwerk nog in goede staat is, dan kunnen we opteren om eerst de isolatiewerken uit te voeren en het schrijnwerk pas te vervangen wanneer het noodzakelijk is. Ook bij deze strategie gaan we natuurlijk de nodige voorzorgen nemen om uiteindelijke een

Figuur 7: renovatie van schrijnwerk na aanbrengen isolatie. Bron: Protokollband nr. 39, Passivhaus Institut

opbouw te krijgen volgens het passief huisconcept. Onderaan en aan de dagkanten volgen we dezelfde methode, Figuur 6 toont de te volgen weg in deze situatie. Indien er

zoals geïllustreerd in figuur 7. Het grote voordeel van deze stra-

boven het schrijnwerk een rolluik aanwezig is, gaan we dit

tegie is niet enkel dat we achteraf een perfecte raamopstelling krijgen, evenwaardig aan passieve nieuwbouw, maar dat het ook mogelijk is om het raamoppervlak te vergroten. Hierdoor kunnen de zonnewinsten verhoogd worden, wat ook een positieve invloed heeft op het energieverbruik. Om koudebruggen weg te werken worden de dagkanten tijdelijk geïsoleerd. Deze isolatie wordt op het moment dat het schrijnwerk vervangen wordt uitgebroken. Het isolatiepakket wordt tijdelijk afgewerkt met onderaan een lange vensterbank en aan de zij- en bovenkant een wind- en regenbeschutting.

Binnenisolatie Figuur 6: renovatie van schrijnwerk na aanbrengen isolatie. Bron: Protokollband nr. 39, Passivhaus Institut

26

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Soms zal het echter niet mogelijk zijn om de woning langs de buitenzijde te isoleren, omwille van plaatsgebrek, stedenbouw-

Altijd een stap vóór

Uw expert in meubelbeslag en winkeluitrusting ■ Méér dan 10000 referenties ■ 97% vanuit stock leverbaar binnen de 24h ■ Performante webshop (interactieve catalogi, site in 3D, voorkeurlijst...) ■ Deskundig advies en ondersteuning

Bestel wanneer u wil 24u/24 - 7d/7

www.lmcbenelux.com SWISS

Hawa

Tel. 09 / 261 03 70 - Fax. 09 / 261 03 79 Toleindestraat 7 - 9080 Beervelde

?ff^`jfc\i\e[\ iXd\e\e[\li\e k`a[\ej[\ 8Zk`\[X^\efg (0\e)'dXXik

9
IXd\e\e[\li\emXeI\peX\ij

NXidXXeY\mfc\e [ffia\\e\i^`\]XZklli

Fgqf\beXXi[\Y\jk\bnXc`k\`kXXe[\Y\jk\gi`aj6N\ Y\jgXi\ea\[\df\`k\fd\i\cb\gif[lZ\ekfg9Xk`Yfln mffi X] k\ jZ_l`d\e% Bfd fg (0 \e )' dXXik eXXi [\ I\peX\ij 8Zk`\[X^\e \e b`\j mffi _ff^ `jfc\i\e[\ iXd\e \e [\li\e XXe \\e \okiXmffi[\c`^ gi`aja\% NXid XXeY\mfc\e[ffifej„e[ffia\\e\i^`\]XZklli 9fm\e$ [`\em\in\ee\efeq\mXbdXee\eXcc\Y\qf\b\ijXXe[\ 8Zk`\[X^\ed\k\\ebc\`e\Xkk\ek`\

M@E;A<8CL$M8BD8EFGNNN%E@
FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

27

Passief schrijnwerk

13,5°C te liggen. Wordt er een raamprofiel gebruikt met een geïsoleerde inbouwconsole, zoals in figuur 12, dan dient de dagkantisolatie niet zover doorgetrokken te worden. Hoever de isolatie moet doorgetrokken worden moet in dit geval natuurlijk wel gecontroleerd worden aan de hand van een koudebrugberekening. Enkel zo kunnen de verwachte binnenoppervlaktetemperaturen gegarandeerd worden.

TD Dubo

Figuur 8: renovatie met klassiek schrijnwerk bij isolatie. Bron: Protokollband nr. 39, Passivhaus Institut

Figuur 13: Luchtdichting met behulp van inpleisterbare folies. Foto: PHP vzw

Figuur 9: renovatie met klassiek schrijnwerk bij isolatie Bron: Protokollband nr. 39, Passivhaus Institut

Naast een adequate plaatsing van de isolatie en het schrijn-

Figuur 8 en 9 tonen de situatie van een langs binnen geïsoleerde

den. Hiervoor is er een goede aansluiting nodig van het lucht-

wand met klassiek schrijnwerk. De oppervlakte temperaturen

dichte passiefschrijnwerk op de luchtdichtingslaag. Hiervoor

onder en boven zijn zeer laag, namelijk boven 7,4°C en onder

bestaan er verschillende oplossingen zoals inpleisterbare folies

5,8 °C. Zelfs bij het isoleren van de dagkanten blijven de tempe-

die op het raamkader gekleefd worden. Omdat dit verkleven

raturen ver onder het condensatiepunt, met boven 9.8 °C en on-

voor plaatsing moet gebeuren is er een risico op beschadiging

der 9.2°C. De kans op condensatie, met mogelijke schade, blijft.

van de folie tijdens de plaatsing of het verder werfverloop. Een

werk, moet dit alles natuurlijk ook luchtdicht uitgevoerd wor-

andere optie is om rond het schrijnwerk vooraf een luchtdicht Opmerkelijk is echter dat bij renovatie met passiefschrijnwerk,

houten kader aan te brengen. Zo kan men de luchtdichtingsfo-

zoals geïllustreerd wordt in figuur 10, deze lage oppervlakte

lie rechtstreeks op dit kader aanbrengen, na de plaatsing van

temperaturen, lager dan 10°C, blijven. Dit benadrukt nog eens

het schrijnwerk.

hoe belangrijk het is om te zorgen voor een goede plaatsing en aansluiting op de isolatielaag. Figuur 11 toont hoe dit kan.

Het renoveren met behulp van passief huiscomponenten naar

De isolatie van de dagkanten loopt door en sluit perfect aan

een energiezuinige woning is mogelijk, maar moet met de

op de isolatielaag van het passiefschrijnwerk. De oppervlakte-

nodige omzichtigheid gebeuren, wil men wel degelijk een

temperaturen boven en onder komen op deze manier rond de

comfortverhoging realiseren. Om u hier in bij te staan heeft het Passief huis-Platform, in samenwerking met het WTCB en met de steun van IWT, het project Technische Dienstverlening Duurzame Bouwschil opgezet. Via dit project kunnen we u technologisch advies verstrekken over zeer energiezuinige daken en gevels, zowel nieuwbouw als renovatie. Dit om uw concurrentiepositie te kunnen handhaven en verbeteren in een markt waar de vraagzijde resoluut kiest voor hoog comfort. Meer info op www.passiefhuisplatform.be

Figuur 10, 11, 12: Renovatie met binnen isolatie en passiefschrijnwerk Bron: Protokollband nr. 39, Passivhaus Institut

28

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Door: Johan Cré, Technisch Adviseur Passiefhuis Platform vzw

Waarom geel zo groen is...

Isolatiemateriaal blijft na verwerking onzichtbaar. Dus of het nu bruin, geel of paars is, dat maakt niet uit. Wat wel

uitmaakt is de kleur van het productieproces. Die moet natuurlijk zo groen mogelijk zijn, dit vinden

we bij Isover.

En dan hebben we het niet over kleine,

incidentele aanpassingen, maar over een integraal duurzame aanpak : grondstofgebruik ( 75 % gerecycled glas ), recyclingsysteem (voor producten en pallets), emissiereductie, ... Dat alles zó toegepast dat de kwaliteit gegarandeerd blijft, ook na 50 of zelfs 100 jaar ! Hoe we dat zo groen doen ? Op www.isover.be leest u er meer over.

www.isover.be

Houtsoort

OSB: de eigenschappen en de types op een rij

© Belgian Woodforum

Zo'n 25 jaar geleden begon de productie van OSB in Ame-

Deze "strands" worden tot de gewenste vochtigheid gedroogd,

rika en het heeft sindsdien ook de Europese markt veroverd

in fracties gezeefd, en in bunkers opgeslagen als buffer voor de

ten koste van andere structurele platen zoals multiplex en

eigenlijke productie. Uit deze bunkers worden de fracties (meestal

bouwspaanplaat.

twee - grof en fijn) aangevoerd naar afzonderlijke belijmers.

OSB is de afkorting van Oriented Strand Board of "houten plaat-

In tegenstelling tot de gewone spaanplaat zijn de grote "strands"

materiaal waarvan de spanen georiënteerd zijn". Een "strand" is

bestemd voor de buitenlagen, terwijl het fijner materiaal in

echter meer dan een spaan. Een "strand" kan omschreven worden

de binnenlagen verwerkt wordt. Deze bewerking gebeurt in

als een grote vlakke spaan, met gemiddelde afmetingen van I tot

de strooiers. Bij spaanplaat wordt het fijnste materiaal in de

5 cm breedte, 7 tot 10 cm lengte en 0,5 mm dikte. OSB is dus een

buitenlaag verwerkt, omdat dit de afwerking met een dunne folie

houten plaatmateriaal dat is samengesteld uit grote, georiënteerde

vergemakkelijkt. Bij OSB zijn minder de afwerkingfaciliteiten van

spanen. Het feit dat de spanen georiënteerd zijn in een bepaalde

belang dan wel de buigsterkte en de E-modulus. De resulterende

richting heeft gevolgen voor de sterkte-eigenschappen. Zo zijn de

spaanmat wordt bij hoge druk en temperatuur in de pers tot een

buigsterkte en de E-modulus van een OSB-plaat het hoogst in de

OSB-plaat van bepaalde dikte samengedrukt. De hoge tempera-

richting waarin de "strands" van de buiten lagen georiënteerd zijn.

tuur zorgt voor het snel uitharden van de toegevoegde lijm. In

In de regel geldt dat voor de langste richting van de plaat. Gezien

laatste instantie wordt de plaat op de gewenste maat gezaagd en

OSB in hoofdzaak in de bouw gebruikt wordt als dragend materi-

op haar kwaliteit getest.

aal is het voor de gebruiker belangrijk dat hij kan uitmaken welke de sterkste richting is. Dat is meestal niet mogelijk bij gewone

Wat de kwaliteit van de plaat betreft worden op tal van plaat-

spaanplaten of vezelplaten. OSB kan gesitueerd worden tussen

sen in het proces zelf volautomatische metingen uitgevoerd

multiplex en spaanplaat wat zijn mechanische eigenschappen

(vochtigheid, densiteit, gewicht,,,.) om het proces onmiddellijk

betreft. Ondanks het feit dat sommigen het uitzicht van OSB als

bij te sturen. In het laboratorium controleert men volgens een

esthetisch verantwoord aanvaarden, kan OSB over het algemeen

vast testprogramma de sterkte-eigenschappen op een willekeu-

niet zonder afwerking toegepast worden. Dat kan als een nadeel

rig gekozen staal. Deze kwaliteitscontrole is niet alleen bedoeld

beschouwd worden t.o.v. multiplex, nochtans is de verhouding

om de eigenschappen van de plaat te controleren voor ze naar

'prijs - mechanische kwaliteit' gunstig.

de klant gaat, maar ook om het proces op langere termijn bij te sturen.

Productie van OSB Eigenschappen van OSB Het productieproces van OSB lijkt goed op dat van spaanplaat.

30

Een OSB-fabriek is zeer kapitaalsintensief met hoogstaande en

OSB-plaat wordt vooral gebruikt in de bouw. Van primordiaal be-

verregaande automatisering. In Europa wordt OSB gemaakt van

lang zijn dan ook de sterkte-eigenschappen en de vochtweerstand

vers naaldhout. Het verse rondhout wordt ontschorst en op lengte

in die toepassingen waar het risico op rechtstreekse bevochtiging

gezaagd, waarna het naar de verspaner getransporteerd wordt. Uit

of bevochtiging door condensatie reëel is. Door het feit dat OSB

de verspaner komen dan de zogenaamde "strands" tevoorschijn.

een relatief jong materiaal is bestonden er nog maar weinig natio-

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Houtsoort

nale normen op het ogenblik dat de Europese normalisatiein 1989

kostprijs. Zelfs bij een eenmalig onderzoek op de verschillende

op gang geschoten werd.

plaattypes van één bedrijf kunnen de kosten zo hoog oplopen dat het niet meer economisch haalbaar is.

Dat had twee grote voordelen: I. De discussies binnen de Europese normalisatiewerkgroep

Daarom heeft de beroepsfederatie EPF een uitgebreid onderzoek

(TC I I 2 WG 8) over kwaliteitsspecificaties werden niet gevoerd

opgezet om de karakteristieke rekenwaarden te bepalen van de op

vanuit de ambitie om eigen nationale normen zo goed mogelijk

de markt aanwezige OSB types. Het resultaat van dat onderzoek

gereflecteerd te zien in de Europese nomen.

is terug te vinden in de EN 12369-1 (2001). Let wel: voor het type

II. Klanten hebben nooit geleerd om in lastenboeken naar

OSB I zijn geen rekenwaarden voorzien in EN 12369-1, omdat

nationale normen te verwijzen. Er bestonden dus bovendien

deze plaat niet kan toegepast worden als dragende plaat. De opge-

geen nationale regels (wetten) met verwijzingen naar nationale

nomen rekenwaarden kunnen door de ingenieur gebruikt worden

normen die op hun beurt moesten worden herzien.

wanneer de producent niet beschikt over eigen karakteristieke waarden.

Op die manier kwam de EN 300 relatief snel tot stand en was de implementatiefase zeer kort. EN 300 voorziet vier klassen van

Door het feit dat de spreiding binnen het onderzochte materiaal

OSB: twee klassen voortoepassingen waar bevochtiging uitge-

(verschillende productieapparaten, lijmen, ... ) groter is dan de

sloten is (OSB I en OSB2) en twee klassen met een verbeterde

spreiding binnen de producten van één producent, spreekt het

vochtweerstand (OSB3 en OSB4). Het onderscheid tussen 0SB 1 en

voor zich dat de geciteerde waarden aan de conservatieve kant

0SB 2 ligt in de betere mechanische eigenschappen van OSB 2.

liggen. Dat kan gevolgen hebben voor het materiaalverbnuik

Beide types zijn dus enkel geschikt voor droog klimaat. OSB 3 en

(dikkere platen door het feit dat de rekenwaarden lager liggen).

OSB 4 kunnen in een vochtig klimaat (niet blootgesteld aan weer

Een producent dient dus af te wegen of de materiaalwinst die hij

en wind) toegepast worden. OSB 4 is wel mechanisch sterker dan

kan realiseren door eigen (betere) rekenwaarden te laten bepalen

OSB3 en het heeft bovendien ook nog een betere vochtweerstand.

opweegt tegen de kostprijs van een onderzoek.

De specificaties, zoals vermeld in EN 300, worden karakteristieke waarden genoemd. Twee opmerkingen hierbij:

Certificatie

I. "Karakteristieke waarde" is in het geval van EN 300 louter een statistisch begrip (95 %-waarde) en heeft weinig of niets te

De meeste OSB-producenten in Europa bezitten een of meerdere

maken met de zogenaamde karakteristieke rekenwaarden die

certificaten in de Europese staten. Zo'n certificaat houdt in dat

gebruikt worden door ingenieurs voor de sterkteberekening van

relatie tussen de rekenwaarden (eigen rekenwaarden en deze

een constructie.

uit EN 12369-1) geverifieerd werd en dat er een controle op de

2. De specificaties zelf zijn afgeleid van proefmethodes om op een

productie loopt. De producent en houder van het certificaat hoeft

snelle en economisch verantwoorde manier (kleine proef-

enkel aan te tonen dat de resultaten van zijn productiecontrole

stukjes) een beeld te krijgen van de kwaliteit van de plaat. De

aan de specificaties voldoen om te bewijzen dat ook de eenmalig

resultaten geven uitsluitsel over de toepassingsklasse van het

bepaalde rekenwaarden verder kunnen worden gehanteerd. Dat

product; deze waarden zijn echter niet zonder meer bruikbaar

blijft uiteraard slechts geldig zolang geen substantiële wijzigingen

als rekenwaarden voor de architect of Ingenieur.

(ander hout, lijm, ... ) in het proces komen. De producent is dan ook gehouden dergelijke wijzigingen onmiddellijk te melden aan

Inzicht in de mechanische eigenschappen van een OSB-plaat,

de controle-instelling.

met het oog op een toepassing als dragend materiaal, kunnen we krijgen a.d.h.v. speciaal daartoe ontworpen proeven op middel-

Keuze van het juiste type OSB

grote stalen. Deze testen zijn beschreven in EN 789. Dat zijn testen die niet geschikt zijn als productiecontrole omwille van de hoge

Zoals voor de overige types plaatmateriaal, wordt de keuze van het geschikte type OSB-plaat bepaald door de omstandigheden waarin de plaat zal worden gebruikt. De bepalende factoren hierbij zijn in volgorde de vochtbelasting en de mate van mechanische belasting. De kwaliteit gaat in stijgende lijn van rechts naar links (van OSB I naar OSB4). De lege vakjes betekenen niet dat OSB in die omstandigheden niet kan worden toegepast. Wenst u in die gevallen een OSB-plaat te gebruiken, dan volstaat het het betere type, links van het lege vakje, te kiezen. Door: Wilfried Haelvoet, CTIB-TCHN

De OSB-types beschreven in EN 300 kunnen niet voor buitentoepassingen waarbij de plaat is blootgesteld aan weer en wind.

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

31

EPB

Nieuwe regelgeving EPB in de praktijk: bouwknopen en koudebruggen Nieuwe gebouwen waarvoor een stedenbouwkundige ver-

Programma:

gunning wordt aangevraagd of een melding wordt gedaan,

- Inleiding (wat zijn bouwknopen, fysische achtergrond,

moeten vanaf 1 januari 2011 bouwknopen inrekenen in hun K- en E-peil. Eind januari 2011 komt de EPB-software ter

bouwknopen in EPB) - Optie B : de 3 basisregels theoretisch

beschikking waarmee de invloed van de bouwknopen volgens

- Basisregels in praktijk (met beeldmateriaal)

de vastgelegde methodiek kan worden berekend. De Vlaamse

- Samen bouwknopen oplossen

Confederatie Bouw biedt u een opleiding aan van drie uur om

Doelgroep:

hierin klaarheid te scheppen en aan de hand van concrete

aannemers en medewerkers van bouwbedrijven

voorbeelden de praktijk toe te lichten.

Duur opleiding: 3u Prijzen:

In deze opleiding

- gratis voor PC 218

- besteden we veel aandacht aan de basisregels, met onmid-

- deelnemers PC 124 kunnen een tussenkomst ontvangen

dellijk de praktijk eraan gekoppeld. - leggen we in mensentaal de fysica van bouwknopen uit. - Bekijken we de bouwknopen en koudebruggen bij dakconstructies, raam- en deuraansluitingen, funderingsaanzet,

via het FVB - meer details i.v.m. de prijzen vindt u terug op boven (of onder-)staande link. Data: GENT

24 februari

19u-22u

- lossen we een paar bouwknopen op in groep.

SINT-NIKLAAS

9 maart

19u-22u

- Is er ruimte voor vragen en discussie.

KORTRIJK

7 april

14u-17u

balkons, kolommen, regenpijpen.

De opleidingen vinden plaats in de gebouwen van de Confederatie Bouw. Inschrijven kan via: www.confederatiebouw.be/Opleidingen/tabid/1655/language/nl-BE/Default.aspx

ADVANCED WOODWORKING TECHNOLOGIES

UITNODIGING “Trendsetter in houtbewerking” engineered to touch

Made in Belgium

32

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

B d

UITNODIGING

3de Jaarcongres Energie-efficiënt Bouwen

“Meer moeite, meer profijt … Wees voorbereid!” Inhoud: Interactief programma met werkgroepen rond volgende thema’s: Luchtdicht bouwen, uitvoeringsvraagstukken, betaalbaarheid, meten en verantwoording, garanties na uitvoering, ¿FLsQW (QHUJLHHI HQ financiering – zowel bij residentiele projecten als in sectoren logistiek en industriebouw, zieZ 9HU %RX DWIRUP9&% kenhuis of rust- en verzorgingssector – zij het nieuwbouw dan wel renovatie. $GYLHVSO Wanneer: Dinsdag 29 maart 2011 Waar: Technopolis te Mechelen Aanvang: vanaf 14u30 Afsluiten doen we na een vrolijk stand-up comedy intermezzo, met een hap en een frisse pint. Programma en inschrijven kan via agenda op website Confederatie Bouw. Inschrijven: Via fax: 02-545 59 07 d.m.v onderstaande inschrijfstrook. Deelnameprijs: Elektronisch via naar www.vcb.be/adviesplatform_activiteiten - waarvan een link Leden Confederatie Bouw: naar de inschrijfpagina http://www.confederatiebouw.be/VCB/ 45 € (dagprogramma, incl. lunch) inschrijvingsformulierAdviesplatform.nl.asp?input_fed=019 20 € (namiddagprogramma, excl. lunch)

✁ Inschrijvingsstrook NAAM & VOORNAAM: BEDRIJF:

BTW BE 0 :

LIDNUMMER (CONFEDERATIE BOUW)*: E-MAIL:

TELEFOON:

FAX:

FACTURATIEADRES: STRAAT: POSTCODE:

NUMMER: GEMEENTE:

Bezoek onze toonzaal van 3000 m², wij demonstreren* oorlopend alle nieuwigheden van onze topmerken.

(* enkel op afspraak)

ANTWOORDFAX - 03 889 89 78 Graag meer info omtrent : ................................................ .............................................................................................. .............................................................................................. Firma : ................................................................................ Adres : ................................................................................ Plaats : ................................................................................ Tel. : .................................. Fax : ...................................... E-mail : ...............................................................................

PHILIPS CONSTANT nv Begijnhofstraat 47 • 2870 Puurs T 03 897 97 97 • F 03 889 89 78 e-mail: [email protected] WWW.PHILIPSCONSTANT.COM

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

33

Mobiliteit

Vergoedingen voor

verplaatsingen Mobiliteit is de bloedsomloop van onze economie. Dat geldt ze-

- Onkostenvergoeding en loon

ker voor de bouw, één van de meest mobiele sectoren van het

Voor verplaatsingen binnen de arbeidstijd met vervoer met

land. Bouwen kan niet zonder verplaatsingen van de vakman

eigen vervoer van de bouwvakker. Er is geen mobiliteitsver-

en zijn materiaal. Deze verplaatsingen zijn in de bouw met een

goeding.

ingewikkeld web van wetten en regels verweven. Zo is er de

Werknemers die hun eigen wagen gebruiken voor beroeps-

mobiliteitsvergoeding, maar ook de belastingen en de sociale

verplaatsingen mag de werkgever per kilometer vergoeden.

wetgevingen spelen hun rol. Sinds enkele jaren zijn er handige

Op deze vergoeding is er in principe geen RSZ of bedrijfs-

“track-and-trace”systemen op de markt die u kunnen helpen

voorheffing verschuldigd. Als werkgever het forfait betaalt,

bij de administratie voor en de uitkering van de mobiliteits-

dat geldt voor ambtenaren moet hij de gemaakte kosten

vergoeding. U leest verder in een getuigenis van een collega

niet kunnen bewijzen. Sinds 1 juli 2010 bedraagt dit forfait

vakman, die dit systeem gebruikt, maar wat met de wet op de

€ 0,3178 per km. Om misbruiken te voorkomen is er een

bescherming van het privéleven als men zo een systeem instal-

bovengrens: doet de werknemer meer dan 24.000 km per

leert om de verplaatsingen te registreren?

jaar aan beroepsverplaatsingen, moet een werkgever wel bewijzen van de kosten kunnen voorleggen, zelfs al betaalt

Overzicht van de vergoedingen voor bouwvakkers:

hij die € 0,3178 per km.

- Verplaatsingsvergoeding én mobiliteitsvergoeding Voor verplaatsingen tussen woning en bouwplaats met het openbaar of met eigen vervoer van de bouwvakker.

- Loon Voor verplaatsingen binnen de arbeidstijd met vervoer van de werkgever. Ook in dit geval is er geen mobiliteitsvergoe-

- Mobiliteitsvergoeding

ding.

Voor verplaatsingen tussen woning en bouwplaats met vervoer georganiseerd door de werkgever.

Berekening van verplaatsingsvergoeding via een mobiel systeem Het gebruik van een 'track and trace'-systeem kan de ideale

administratie, berekening van de kilometervergoeding en we

oplossing bieden voor het berekenen van de mobiliteits-

vermijden daar nu ook discussies over.”

vergoeding. Deze kan dankzij dit systeem snel en correct

De Tender bvba heeft al haar 8 wagens uitgerust met het

berekend worden. De Tender bvba uit Belsele gebruikt sinds

systeem en ook in het atelier hangt een badgesysteem. “Dit is

twee jaar Geodynamics. Wij hadden een gesprek met zaak-

uiteraard handig voor de werknemers die ter plaatse blijven,

voerder Patrick De Tender en medewerker Steven Lintacker

zo zijn ook hun uren via hetzelfde systeem geregistreerd”, zegt

over het gebruik van hun ‘track and trace’-systeem.

Steven Lintacker. “We hebben voor Geodynamics gekozen, nadat we een groot vergelijk voerden met allemaal verschil-

De Tender BVBA bestaat al 29 jaar en is gespecialiseerd in

lende systemen. Dit systeem is het meest complete op maat van

interieurinrichtingen voor banken. Patrick De Tender leidt al

onze zaak.”

even lang het bedrijf en bouwde zijn zaak gedurende de jaren verder uit. Het bedrijft telt op dit moment 24 werknemers.

Van het voertuig tot de PC

“Het gebruik van het ‘track and trace’-systeem heeft voor een

34

administratieve vereenvoudiging gezorgd”, vertelt Patrick De

Het track and trace systeem wordt in het voertuig geïnstalleerd

Tender. “Het systeem biedt heel wat voordelen voor onze loon-

en stuurt op regelmatige basis de bewegingen van het voertuig

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Houtbewerkingsmachines » SCM Cyflex - instapmodel cnc-gestuurde boormachine » SCM Impact - opdeelzaagmachine

fabrikant houten buitenschrijnwerk

» SCM Olimpic - nieuwe serie kantenaanlijmmachines

ramen & deuren luiken & poorten alle maatwerk levering aan schrijnwerkers en aannemers aflakken van houten buitenschrijnwerk FSC-gelabeld houten buitenschrijnwerk

Biezeweg 7 Industriepark Kwatrecht - 9230 Wetteren tel 09 252 30 21 - fax 09 252 33 16 email: [email protected]

Meer info op www.detagroup.be

| Onledegoedstraat 79 | B- 8800 Roeselare | | T. +32 (0)51 69 19 00 | F. +32 (0)51 69 19 09 | | [email protected] | www.detagroup.be |

door naar de centrale server via een GPRS/GSM- verbinding. Zo kan men via het Internet de huidige GPS- positie, de afgelegde routes, kilometerstand, snelheid en richting van het voertuig volgen. Dit alles realtime en met een nauwkeurigheid tot 5 meter. “Elke werknemer heeft bij ons zijn of haar persoonlijke badge”, vertelt Steven Lintacker. “De werknemers geven aan wanneer ze het werk aanvatten of stoppen via hun badge. Meteen ziet men online de start- en stoptijd, de kilometerstand en de exacte plaats waar de gebruikers zich bevinden. “Dagelijks kan ik een rapport in het systeem opvragen”, legt Lintacker uit. “Handig is ook dat de gegevens op een externe server opgeslagen staan, zo zijn we steeds beschermd als er eens problemen zouden zijn met onze computers”.

Een systeem met vele voordelen Buiten al het administratieve rekenwerk, dat nu automatisch gebeurt, biedt het gebruik van het systeem volgens De Tender nog vele andere voordelen. “Het is heel gebruiksvriendelijk en een extra pluspunt is dat we makkelijk kunnen exporteren naar excelfiles, die we dan ook nog zelf kunnen bewerken, zo kunnen we ziektes makkelijk inbrengen en kan het programma ook gebruikt worden voor het opmaken van een efficiënte werf – werkplanning. Wanneer er dringend nog iets moet worden uitgevoerd, kunnen we iemand langs sturen, die op dat moment het dichtst in de buurt is”. Ook wanneer we stagairs in dienst hebben, maken we soms gebruik van het systeem”, zegt

Stijn Stragier van Geodynamics (links) in gesprek met Patrick De Tender (rechts)

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

35

Mobiliteit

Het oude tijdsregistratiesysteem van de firma De Tender werd vervangen door het nieuwe

+EJP=?GAN
Y!EF
?KJPNKHA
@KKN
@A
HAANGN=?DPAJ
GQJJAJ
SA
VA


GEJC
DAABP
KL
@A
LNER=?USAPCAREJC
'AP
CA>NQEG
R=J
DAP
OUOPAAI


KJIE@@AHHEFG
J==N
@A
FQEOPA
SANB
OPQNAJ^

DA>
EG
=HR=OP
RANIAH@
EJ
IEFJ
=N>AE@ONACHAIAJP
KJVA
HARAN=J ?EAN
G=J
KJO
DKLAHEFG
EJ@AGGAJ
RKKN
DAP
=J@ANA
LNK>HAAI ^

Y.KG
RKKN
DAP
KJ@ANDKQ@
R=J
KJVA
S=CAJO
@KAJ
SA
>ANKAL
KL
DAP
OUOPAAI
KI
@EP
KL
PA
RKHCAJ^
RANPAHP
/=PNE?G
#A
3AJ@AN
Y(G


2PEFJ
2PN=CEAN
R=J
&AK@UJ=IE?O
>A==IP
Y-=PQQNHEFG
EJBKNIA

DA>
VAHBO
EJPANAOOA
KI
DAP
OUOPAAI
KKG
KL
IEFJ
P=JGEJOP=HH=PEA


NAJ
SA
KJVA
GH=JPAJ
DEANKRAN
AJ
KNC=JEOANAJ
SA
JQ
NACAHI=PEC


PA
H=PAJ
EJOP=HHANAJ
@=J
GQJJAJ
SA
DAP
>AJVEJACA>NQEG
AJ
RAN

EJBKNI=PEAOAOOEAO
.KG
EO
DAP
VK
@=P
SEF
>EFOP=J@
>EA@AJ
NKJ@


>NQEG
S=P
EJ
@A
C=PAJ
DKQ@AJ
AJ
G=J
AN
OPAA@O
PEF@EC
>EF>AOPAH@


=HHAO
S=P
IAP
DAP
SAPPAHEFG
G=@AN
PA
I=GAJ
DAABP
AJ
GQJJAJ
SEF


SKN@AJ^

RANVAGANAJ
@=P
KJVA
OUOPAIAJ
FQNE@EO?D
LANBA?P
EJ
KN@A
VEFJ
Y

Aanvaardbaar voor de werknemers #A
EJRKANEJC
R=J
VK
AAJ
OUOPAAI
HEFGP
SAH
DAAH
NARKHQPEKJ=EN


Besluit:

RKKN
AAJ
>A@NEFB
PK?D
N==GPA
DAP
OUOPAAI
>EF
#A
3AJ@AN
RNEF
OJAH


0:/C9,84.=
4=
009
.:8;700>
><,.6
,9/
><,.0
=C=>008
/,>
009
>:020@:02/0
A,,
,,9
/0
,/8494=><,>40
-49909
30>
-0/<451
09
A,,<
809
::6
3007
>:06:8=>20<4.3>
800
6,9
A0<609
0>
=C=>008
6,9
A:08/
:;
/0
=;0.4N0 60
-03:01>09
@,9
076
-0/<451

CKA@
EJCA>QNCAN@
Y6A
DA>>AJ
@A
EJRKANEJC
R=J
DAP
OUOPAAI
KL
AAJ
LKOEPEARA
I=JEAN
AJ
DAAH
@QE@AHEFG
==J
KJVA
SANGJA IANO
CA?KIIQJE?AAN@^
RAN@QE@AHEFGP
/=PNE?G
#A
3AJ@AN
Y6A
DA>>AJ
DAJ
@QE@AHEFG
CAOPAH@
@=P
JEAP
>=@CAJ
AECAJHEFG
SEH
VAC CAJ
@=P
VA
JEAP
SANGAJ
B
AJ
PKA
SKN@P
@=P
SAH
AAJO
RANCAPAJ
I==N
@=J
>AHHAJ
VA
IAAOP=H
KI
DAP
PA
IAH@AJ
AJ
@=J
GQJJAJ
SA
@=P
KJIE@@AHHEFG
?KNNECANAJ^
RANPAHP
2PARAJ
+EJP=?GAN


Leverancier biedt service op maat  !
Y'AP
OUOPAAI
EO
VAGAN
EJPANAOO=JP
AJ
==J
PA
N=@AJ
RKKN
=HHA
==J JAIANO^
RAN@QE@AHEFGP
/=PNE?G
#A
3AJ@AN
Y(G
I==G
IA
AJGAH
JKC
S=P
VKNCAJ
KRAN
DAP
SAPPAHEFG
CA>NQEG
AJ
=HHAO
S=P
>APNAG

36

De Vlaamse Schrijnwerker

 FEBRUARI 2011

..:
27/8
89
???0.8-A7*62,;+.
8/
 




Powermatiseer uw SCHAAFWERK SMI gen rda opendeRuetie in 011

BR.hri2jven E F 7 2 6 2 insc en gratis Info

www.sm

i.be

9 6 , 2 , 5 :

Tel. (02) 466 38 39

www.smi.be Exclusief agent Oost-Vlaanderen en Antwerpen

Vergeet de wet op de privacy niet $<..-;
6..:
+8=?+.-:23>.7
4=77.7
-*74B23
..7
<:*,4*7-<:*,.;A;<..6
8/
..7
*7-.:.
>8:6
>*7
0.858,*52;*<2.
9.:6*7.7<
,87<:85.:.7
?**:
1=7
>8.:<=20.7
.7
6*,127.;
B237
6**:
B.
68.<.7
-.
9:2>*,A
>*7
-.
?.:47.6.:;
-**:+23
:.;9.,<.:.7 0
;0<8,909>0
;7,,>=-0;,7492
@,9
-0/<451=@:0<>?4209
3001>
@::
009
><,.6,9/><,.0=C=>008
6?9909
-:?A-0/<45@09
-0A45D09
/,>
009
8494-?=
@::<
-:?A@,660<=
9::4>
A:
20-
@::<
;<4@E/:07049/09
,,09
D0
::6
2009
">,6=
-0>,709
:;
/,>
@0<8:0/0
;<4@E20-=492=@0<2:0/492
800
?4>
/0
A0<07/
307;09
,,<9,,=>
30--09
,,99080<=
009
-0>0<
:@0
@,9
,770
@0<;7,,>=49209
/0
>45/=>4;;09
@,9
@0<><06
09
,,96:8=>
A,,<
09
A,9900<
.:7702,=
A:
/0
0B,.>0
,120 702/0
,1=>,9/
09D:@::<>
,,04>
01N.4F9>0<
:<2,94=0<09
09
009
8:-474>04>=;7,9
:;=>07709
9/
7,=>
-?>
9:>
70,=>
,7=
009
@:0<>?42
20=>:709
A:
4=
30>
208,66074560<
:;
>0
=;:<09

U mag niet alles weten 0D0
,7A0>09/304/
6,9
0.3>0<
-:>=09
80>
/0
A0>
:;
/0
-0=.30<8492
@,9
/0
;0<=::974560
70@09==100<
-0>0<
-0609/
,7=
/0
;<4@,.CA0>
09
,,99080<
3001>
-45@::<-007/
30>
<0.3>
:8
>0
A0>09
:1
0<
49
30>
A00609/
20-
@,9
009
-?=50
@,9
30>
-0/<451
8,,<
345
8,2
940>
.:9><:70<09
A,,<
D459
A0<69080<
:@0<,7
20A00=>
4=
80>
/,>
-?=50
,>
D:?
009
,,9>,=>492
D459
@,9
/0
;<4@,.C
@,9
/0
A0<69080<
09
,,990 80<
8,2
/?=
940>
D:8,,<
,770
@0<;7,,>=49209
@,9
30>
-?=50
@:7209
49
30>
A00609/


Modelreglement ":6
:;
30>
A0<6
30--09
809=09
><:?A09=
<0.3>
:;
009
D060<0
8,>0
@,9
;<4@,.C
09
20:7:.,74=,>40
8,2
/0D0
940>
,,9>,=>09
76
<4=4.:
:;
009
49-<0?6
:;
/0
;<4@,.C
8:0>
/?=
@0<80/09
A:
:9/0<800<
D459
A0<69080<=
:;
/0
3::2>0
-<09209
@GG<
345
009
/0<207456
=C=>008
49=>,7700<>
0
:910/0<,>40
3001>
009
 !
8:/07<0270809>
:;20=>07/
@::<
30>
20-40
0>
-0;0<6>
/0
498092492
49
/0
;0<=::974560
&
4=7<
1.<
68-.5:.05.6.7<
4:230.7
+23
=?
584*5.
,87/.-.:*<2.
70@09==100<
>:>
009
=><46>
84948?8
)2.
884
???,87/.-.:*<2.+8=?+.



FEBRUARI 2011 

De Vlaamse Schrijnwerker

37

Werking van de federatie

ARGENT ALU, RENSON® nodigden schrijnwerkers uit scharnieren, schuifdeurbeslag voor houten en glazen binnendeuren, venster- en luikbeslag. Daar kregen ze een presentatie rond de innovatieve Argenta-oplossingen, die telkens weer functionaliteit en esthetiek combineren: - Argenta® Invisible: het onzichtbare, 3D-regelbare scharnier, waardoor deur en muur perfect in lijn liggen - Argenta® Close: het scharnier dat binnendeuren automatisch sluit, zodat er geen warmte en energie verloren gaat - Argenta® Slide: het schuifdeursysteem met zijn stevige en schokvrije sluiting dankzij de Soft-Stop en de eenvoudige montage dankzij de Click-Fix Daarna werden de schrijnwerkers ontvangen op de hoofdzetel van RENSON®, waar ze een overzicht kregen van de ventilatieen zonweringsystemen, die een gezond en comfortabel binnenOp 24 januari ontvingen ARGENT ALU en RENSON®, de

klimaat nastreven thuis, op kantoor, in scholen, in ziekenhuizen

Gentse schrijnwerkers voor een presentatie van beide be-

en zorgcentra, … – Creating healthy spaces! Naast gezonde en

drijven en hun oplossingen. Dit evenement ging door in de

goede luchtkwaliteit, aangename temperaturen en verbeterd

gebouwen van Argent Alu in Kruishoutem en in de hoofd-

leefcomfort dragen die concepten bij tot de besparing van ener-

zetel van RENSON®, het elegante gebouw op stelten van de

gie binnen gebouwen. Het Healthy Building Concept®, ontwik-

hand van Jo Crepain langs de autoweg Kortrijk-Gent.

keld voor kantoren, is trouwens geïntegreerd in de hoofdzetel van RENSON®. Daardoor kon de groep ook ervaren, hoe de

ARGENT ALU, de referentie in beslag voor deuren, schuifdeu-

‘gezonde’ oplossingen van RENSON® in realiteit functioneren.

ren en ramen, en RENSON®, trendsetter in ventilatie en zonwering en specialist in energiezuinige concepten voor een gezond

Deze bijzonder geslaagde namiddag bij ARGENT ALU en

en aangenaam binnenklimaat, ontvingen de schrijnwerkers in

RENSON® werd afgesloten met een receptie en een walking

de gebouwen van ARGENT ALU in Kruishoutem, dat al meer

dinner aangeboden door het gastbedrijf.

dan 100 jaar actief is in de ontwikkeling en productie van

Antwerpse schrijnwerkers reiken eretekens uit Ter gelegenheid van hun algemene statutaire vergadering op vrijdag 14 januari 2011 reikten de Antwerpse schrijnwerkers een ereteken uit aan vier bestuursleden. Hugo Jacobs ontving de Gouden Medaille Orde van Leopold en Frans Lamoen de Zilveren Palmen van de Kroonorde. Aan Gino Das werd het Bijzonder Ereteken Beroepsverenigingen Tweede Klasse uitgereikt, Gino Das nam tevens de Gouden Medaille Orde van Leopold II die is toegekend aan Louis Das, in ontvangst.

38

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

GRIFFON: VOOR DE ÉCHTE INTERIEURBOUWER Als professioneel interieurbouwer of afwerkingsbedrijf heeft u behoefte aan de allerbeste materialen om uw werk snel en vakkundig te kunnen klaren. Daarom heeft Griffon, speciaal voor uw vakgebied, een compleet, hoogwaardig assortiment lijmen ontwikkeld dat precies voldoet aan de hoge eisen die u stelt. De spuitlijmen van Griffon zijn eenvoudig te verwerken, geven een fijn verneveld spraybeeld en hebben een hoge warmtebestendigheid; dat alles zorgt voor een indrukwekkend eindresultaat. Lijmverbindingen met Griffon zijn altijd van de allerhoogste kwaliteit. Veel van onze lijmen dragen niet voor niets toonaangevende keurmerken, zoals ATG. Wanneer de professional kiest voor kwaliteit, kiest hij voor Griffon.

Griffon. Griffon is een merk van Bison International.

Verbonden met vakwerk.

www.griffon.be

De minerale wol met ECOSE® Technology Duurzaam comfort

Paleis 5 Stand nr. 5509

Minerale wol met ECOSE Technology: energiebesparing, comfort en duurzaamheid. UÊ6œiL>>ÀÊâ>V…ÌiÀ UÊiÕÀœœÃ UÊiViÀ̈wÊÊViiÀ`iÊ«ÀiÃÌ>̈ià UÊ >ÌÕÕÀˆŽÊLiÌiÀÊۜœÀʅiÌʓˆˆiÕ Om het energieverbruik in onze gebouwen te verminderen en zo onze ecologische voetafdruk te verkleinen, moeten we thermisch isoleren. Door glaswol met ECOSE Technology aan te bieden, gaat Knauf Insulation nog een stap verder, want als u voortaan gebruik maakt van de minerale wol met deze geavanceerde technologie, dan kiest u voor een isolatie waarvan het bindmiddel formaldehydeen fenolvrij is en waar duurzame grondstoffen petrochemische derivaten vervangen. Voor meer informatie, bezoek www.knaufi nsulation.be

Dé Parketplaatsers

Lijmen voor houten vloerbedekkingen Houtlijmen hebben een ware revolutie teweeggebracht in de montagetechnieken in de industrie-, bouw- en schrijnwerksectoren en zijn niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Doordat de marktaanvraag steeds gespecialiseerder werd, evolueerden ook de prestaties, het toepassingsgebied en de milieuvriendelijkheid van de lijmen in evenredigheid. Dit heeft tot gevolg dat de aannemer momenteel keuze heeft uit een groot assortiment producten zonder eigenlijk goed geïnformeerd te zijn over hun specifieke eigenschappen. In samenwerking met het Technisch

Loskoming van het bovenste gedeelte van de dekvloer tengevolge van de hygrische bewegingen van het hout.

Comité 'Schrijnwerken', werkt het WTCB momenteel aan een nieuwe Technische Voorlichting die de juiste lijm en techniek zal aangeven voor elke toepassing. Omwille van

3. Soepele lijmen

hun recente evolutie, zullen parketlijmen in de nieuwe TV het onderwerp uitmaken van een volledig hoofdstuk dat

Indien men de relatieve bewegingen van het hout in zekere

§ 3.4 uit de TV nr. 218 zal vervangen.

mate wil toelaten, dient men een elastische lijm te gebruiken die de trekspanningen in de ondergrond en in de vloerbedekking

1. Lijmkeuze

kan opvangen. Gezien er hierdoor minder grote krachten in het spel zijn, mag de lijm een lagere weerstand hebben (maar wel

Het gamma beschikbare parketlijmen varieerde mettertijd

voldoende om loskomen te vermijden). Dankzij de elastische

gevoelig. Zo verschenen er enerzijds nieuwe lijmtypes op

eigenschappen van de lijm zal de ondergrond minder belast

de markt, zoals lijmen met MS polymeren of zogenaamde

worden. Men zal aan dit lijmtype dan ook de voorkeur geven bij

'hybride' lijmen en verdwenen er anderzijds lijmtypes die bij-

dekvloeren met een lagere cohesie. We willen erop wijzen dat

voorbeeld minder goede prestaties opleverden of te schadelijk

het gebruik van een oneindig elastische lijm overeenkomt met

waren voor het milieu (bv. lijmen op basis van alcohol). Door

een niet-hechtende plaatsing en dat een dergelijke plaatsing niet

dit grote marktaanbod is het voor de parketplaatser niet altijd

aangewezen is voor een groot aantal houten vloerbedekkingen.

eenvoudig om de lijm te selecteren die de duurzaamheid van

Om de eigenschappen van dit lijmtype – en zijn elasticiteit in

de parketvloer het beste zal garanderen.

het bijzonder – ten volle te kunnen benutten, dient men de

De keuze van het lijmtype voor een vloerbedekking hangt

door de fabrikant voorgeschreven lijmhoeveelheid en de plaat-

doorgaans af van de volgende factoren :

singsaanwijzingen (vooral ter hoogte van de rand- en verdeelvoe-

• de aard en vlakheid van de ondergrond

gen) uit de TV nr. 218 nauwgezet op te volgen. De aanbrenging

• de eigenschappen en afmetingen van de vloerbedekking : de

van een te dunne of te dikke lijmlaag kan immers de prestaties

houtsoort, de breedte, dikte en het type van de elementen

van de lijm sterk aantasten. Dit lijmtype heeft een bijzondere bij-

(al dan niet massief), de vochtgevoeligheid van het hout, de

werking : doordat het hout niet 'geblokkeerd' wordt, zullen zijn

aanwezigheid van een afwerkingslaag, ...

bewegingen frequenter en ook beter zichtbaar zijn. De parket-

• de aanwezigheid van een vloerverwarming

plaatser moet de bouwheer hiervan steeds op de hoogte stellen

• de plaatsingseigenschappen.

om geschillen achteraf te vermijden. Omwille van dit nevenef-

Daarnaast kan men sinds kort ook kiezen voor een stijve of soe-

fect worden soepele lijmen bijvoorbeeld niet aangeraden bij

pele lijmsoort. Deze keuze hangt af van de dubbele perceptie

vloerbedekkingen met rechte randen of bij zeer brede planken.

van het gedrag van de houten vloer op langere termijn : een lijm kan immers ofwel de bewegingen van het hout beperken,

4. Besluit

ofwel opvangen. De parketplaatser dient vóór de aanvang van de werken met

2. Stijve lijmen

een van beide lijmtypes steeds na te gaan of er voldaan werd aan de eisen in verband met de ondergrond en de omgevings-

42

Indien men de bewegingen van de vloer wenst tegen te gaan,

voorwaarden die noodzakelijk zijn voor een optimale verlij-

moet de gebruikte lijm hoge fysieke en mechanische eigen-

ming van de houten vloerbedekking. We verwijzen in dit kader

schappen vertonen. Deze lijmen worden dan ook gekenmerkt

naar de voorschriften van de fabrikant en de aanbevelingen uit

door een hoge breekweerstand en een zwakke rekbaarheid.

de TV nr. 218.

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

EXTREME AANVANGSHECHTING! X-TACK7 heeft de hoogste aanvangshechting van alle montagekitten op de Belgische markt. Gedaan dus met klemmen en tijdelijke steunen. Gewoon aanbrengen, aandrukken en loslaten. • • • • •

montagekit met extreme aanvangshechting ideaal voor verticale en afschuivende montage vastklemmen is overbodig blijvend flexibel na uitharding ook op vochtige ondergrond, natuursteen & spiegels

R

TEC TEC7, da’s véél meer dan alleen TEC7!

- 

-$

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

43

8ZSURIHVVLRQHOHSDUWQHUYRRUERXZHQLQGXVWULH



Bouwbeslag - Gereedschappen - Bevestigingen - Veiligheidsartikelen %H]RHNRQ]HZHEVLWHVYRRUPHHULQIR RYHURQ]HYHVWLJLQJHQ

9LHUOLQGHQ‡%+HXOH 7‡) ZZZOHFRWEH

De beste voorwaarden en bescherming voor uw bedrijfswagens, dat verzekeren wij.

Kies de autoverzekeringen van Federale Verzekering voor uw bedrijfswagens. We bieden een betrouwbare garantie en geven écht interessante voorwaarden voor de bouw. Onze tarieven zijn zeer aantrekkelijk en bovendien deelt u elk jaar in de winst. Nieuwsgierig? Vraag maar naar onze prijzen!

Voor de adviseur of kantoorhouder uit uw streek:

Meer info of online offerte:

www.federale.be De verzekeraar die alles met u deelt, zelfs zijn winst

44

De Vlaamse Schrijnwerker

 FEBRUARI 2011

Technische infofiche machines

DEZE VRAGEN WERDEN SAMENGESTELD DOOR EEN COMMISSIE VAN SCHRIJNWERKERS VAN DE CONFEDERATIE BOUW - VLAAMSE SCHRIJNWERKERS.

Paneelzaag Altendorf F 45

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26.

Wat is de maximale zaaglengte? ................................................................................................................................ Tot 5.000 mm Wat is de maximale afstand tot de linkse aanslag? ................................................................................................... Tot 3.240 mm Wat is de maximale breedte op de rechtse geleiding? .............................................................................................. Tot 1.600 mm Hoe verplaatst de rechtse geleider zich? ............................................................................................ Manueel of elektromotorisch Wat is de diameter van het zaagblad? .............................................................................Tot 500 mm in combinatie met voorritser Hoe verstelt de zaagwagen zich in de hoogte? .....................................................................................................Elektromotorisch Is de zaagwagen uit staal of gietijzer? ..................................................................................................................................Gietijzer Wat is het type van bescherming van de zaagbladen? .............................................................................. Eigen ontwerp Altendorf Wat is de diameter van de voorritser? .................................................................................................................................120 mm Wat is het toerental van het hoofdzaagblad? ....................................................................................................................... Variabel Wat is het toerental en het vermogen van de voorritser? ............................................................................... 8.200 t/min. 0,75 kW Wat is het vermogen van de zaagbladmotor? ..............................................................................................5,5 kW of meer in optie Wat is de maximale zaagbladoverstand bij 90° en bij 45° schuin? ..................................................................... 175 mm / 123 mm Is de voorritser elektronisch regelbaar vanaf de besturing? ......................................................................................................... Ja Wat is de precisie van de zaagwagen over de totale lengte? ...............................................................................................0,1 mm Is er een start/stop in de zaagwagen? .......................................................................................................................................... Ja Is er een bedieningspaneel boven de machine? ...................................................................................... Afhankelijk van uitvoering Is er een uittrekbare tafel met rol op de wagen? ............................................................................................................. Ja, in optie Kan ik de aanslag voor en achter mijn paneel positioneren? ........................................................................................................ Ja Wat is de instellingshoek van de tafel? ............................................................................................................................... 0 tot 45° Is er een digitale uitlezing voor de positie van de aanslagnokken? ................................................................................ Ja, in optie Wat is het type van besturing? ................................................................................................................... Eigen Altendorf ontwerp Wat is het benodigde debiet voor de stofafzuiging ? ......................................................................................1.150 m3/u bij 20 m/s Heeft de machine een automatische smering? .....................................................De dubbele rolwagen is levenslang smeringsvrij Is er een degelijke Nederlandstalige gebruiksaanwijzing en onderhoudsschema aanwezig? ....................................................... Ja Wat is de kostprijs van deze machine? .......................................................................Vanaf 14.200 € volgens model en uitvoering

Meer info: Halwema nv Bisschoppenhoflaan 547 2100 DEURNE Tel.: 03-325.37.00 Fax: 03-325.59.22 E-mail : [email protected] www.halwema.be

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

45

Technische infofiche machines

2.

3.

4.

5. 6. 7.

8.

Vlakschaaf Lengte en breedte van de tafel? .........................................................................................................................410 mm x1800 mm Diameter van de schaafas? .............................................................................................................................. D 70 mm / 3 messen Vandikteschaaf Maximale dikte / breedte? ..................................................................................................................................... 230 mm / 410mm Welke zijn de aanvoersnelheden? ..........................................................................................................................................6m/min Zaagtafel Maximale diameter / snelheid? .....................................................................................................................D 315 mm / 4500 t/min Diameter en snelheid voorsnijder? ................................................................................................................D 100 mm / 8500 t/min Maximale zaaghoogte? .........................................................................................................................................................107 mm Maximale zaaglengte van de rolwagen? .............................................................................................................................2500 mm Frees – topie Diameter van de as en lengte? .........................................................................................................................D 30 mm / L 120 mm Toerental in minuten? ...................................................................................................................... 2900 / 4000 / 6000 / 7500 t/min Is de freesas schuin verstelbaar? ................................................................................................................................................ Nee Boren Is de machine voorzien van een boorkop westcott?............................................................................................. Mandrin 0-16 mm Motoren Maximale motorsterkte? ........................................................................................................................................................3 x 5 Pk Veiligheid Specifieke veiligheidsvoorzieningen van deze machine?.............................................................................................................. CE Is er een degelijke Nederlandstalige gebruiksaanwijzing aanwezig? ............................................................................................ Ja Kostprijs Wat is de kostprijs van deze versie? .......................................................................................................................Vanaf 7.000,00 €

Meer informatie bij: DETA Group Onledegoedstraat 79 Industirezone Beveren Noord 8800 Roeselare Tel 051 69 19 00 Fax 051 69 19 09 [email protected] www.detagroup.be

46

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

✁

1.

DEZE VRAGEN WERDEN SAMENGESTELD DOOR EEN COMMISSIE VAN SCHRIJNWERKERS VAN DE CONFEDERATIE BOUW - VLAAMSE SCHRIJNWERKERS.

Combinatiemachine ROBLAND NX410PRO

MAKING MORE OUT OF WOOD Innovative · Efficient · Trendsetting Hogere productiviteit, optimalisering van capaciteiten, flexibiliteit bij mens en machine: de internationale drive om te innoveren heet LIGNA HANNOVER. Of het nu gaat om intelligente technologie in de houtbewerking of de maximale output van energie-efficiënte machines – op de LIGNA HANNOVER liggen oplossingen klaar die de bosbouw en houtindustrie nodig hebben om de uitdagingen van de toekomst aan te gaan. Global Fairs NV · Tel. +32-16-734551 · [email protected] · www.messe.be

ligna.de

Nu op voorraad verkrijgbaar bij Häfele-Belgium ! DE ONZICHTBARE DEUR

XINNIX

Deuren in één vlak... wij bieden het summum in minimalisme. Bovendien schittert dit deurconcept pas écht als de deur ook wordt afgewerkt met één van onze hoogwaardige deurkrukken. U heeft keuze uit méér dan 400 modellen, te bestellen uit onze bouwbeslagcatalogus en op www.hafele.com.

Häfele Belgium NV • Lindestraat 13 A / PB 37 9240 Zele • Tel.+32 52 / 45 01 14 • Fax:+32 52 / 45 01 51 • [email protected] • www.hafele.com

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

47

Agenda

Opendeurdagen en beurzen • BATIBOUW IAP
K I
Bouwforum KL

BA>NQ=NE
AJ
QEPNAEGEJC
Belgian Building Awards
KL

I==NP • Opendeurdagen bij trappen- en ramenfabrikant Wens op 26/27 februari 2011






2?DNEFJSANGANEF
6AJO
@AIKJOPNAANP
O=IAJ
IAP
HARAN=J?EAN
2,( 1KAGAJO
QEP
&==O>AAG
PEF@AJO
AAJ
CNKKP
KLAJ@AQNSAAGAJ@
KL

AJ

BA>NQ=NE
AJGAHA
JEAQSA
6AEJEC I=?DEJAO
!QEPAJ
@A
6AEJEC I=?DEJAO
EO
KKG
@A
ZNI=
!KANA
==JSAVEC
IAP
IAAN@ANA
>NAA@>=J@ O?DQQNI=?DEJAO
#A
LANOAJOLA?E=HEOP
2 2
PKKJP
AAJ
VAAN
QJERANOAHA
N=IAJ
AJ
L=JAHAJLANO
'AP
#QEPOA
&NKOO
>NAJCP
AAJ
D=GGAN
AJ
>EFDKNAJ@A
>NEGAPLANO
3AJOHKPPA
GQJP
Q
@A
#EIPAN
KLPEIANAJ@A
=B GKNPV==C
EJ
SANGEJC
VEAJ
#A
RKKNC==J@A
@AIKJOPN=PEAO
SKN@AJ
RAN VKNC@
@KKN
I==N
HEABOP

B=>NEAGOOLA?E=HEOPAJ
IAP
NQEIA
ANR=NEJC
.I
AAJ
CKA@A
KJPR=JCOP
PA
S==N>KNCAJ
RN==CP
2,(
KI
QS
GKIOP
==J
PA
IAH@AJ
RE=
DPPLSSS OIE >A2,(-+OIEL=C JPSANLOAN=IAJ DPIH
.LAJEJCOQNAJ
#KKNHKLAJ@
R=J

PKP

QQN
IAP
GS=HEPAEPORKHHA
?=PANEJC
.J@AN
@A
>AVKAGANO
R=J
@A
KLAJ@AQN@=CAJ
SKN@P
AAJ
IKKEA
LNEFO
RANHKKP %-2;348@/;5/;34
$988B
)/8<
(/6./8<=;++=

,

$/=3/


• Actiedagen Reynaers Aluminium op 19 en 20 maart 2011


EF@AJO
@A
1AUJ=ANO
?PEA@=CAJ
KL

AJ

I==NP
>EA@AJ
=HHA
1AUJ=ANO
=HQ R=GI=JJAJ
FA
DKKC
EOKHANAJ@A
N=IAJ

@AQNAJ
==J
RKKN
AAJ
QEPANOP
V=?DP
LNEFOFA
$AJ
EOKH=PEARKKN@AAH
@=P
S=NI
SKN@P
==J>ARKHAJ
@KKN
FA
AJANCEAB=?PQQN
!KRAJ@EAJ
RANSAJJAJ
KJVA
R=G I=JJAJ
=HHA
>AVKAGANO
==J
@A
?PEA@=CAJ
IAP
AAJ
GHAEJA
=PPAJPEA
VKH=JC
@A
RKKNN==@
OPNAGP

• Meubelvakbeurs Gorinchem (NL) op 21/22 en 23 maart 2011





-=
@A
RANDQEO
R=J
,AQ>AHR=G>AQNO
R=J
$RAJAIAJPAJD=H
'=N@AJ>ANC
J==N
&KNEJ?DAI
SAN@
@A
R=G>AQNO
KKG
EJ
AAJ
JEAQS
F=OFA
CA OPKLP

#AVA
R=G>AQNO
DAABP
EJ
?KI>EJ=PEA
IAP
/=NGAP
5=G@=CAJ
RKNEC
F==N

R=GCANE?DPA
>AVKAGANO
CAD=@
#AVA
>AVKAGANO
S=NAJ
RKKNJ=IAHEFG
SKJEJCEJNE?DPANO
AJ
L=NGAPV=GAJ
GKNPKI
>EFJ=

LKPAJPEhHA
GH=JPAJ

#A
,AQ>AHR=G>AQNO
REJ@P
GKIAJ@
F==N
LH==PO
KL


AJ

I==NP

EJ
$RAJAIAJPAJD=H
&KNEJ?DAI
!//;
3809
@@@/?/8/7/8=/82+686

• Interzum van 25 tot 28 mei in Keulen


!//;
3809
9:
:

/8
@@@38=/;C>7-97

• Ligna van 30 mei tot 3 juni in Hannover


!//;
3809
9:
:

/8
@@@6318+./

• Neem deel aan Hout en Groen Wonen 2011, de grootste Houtbeurs in Vlaanderen





'KQP
AJ
&NKAJ
6KJAJ
EO
@A
CNKKPOPA
'KQP>AQNO
R=J
5H==J@ANAJ
C==J@A
R=J
RKHHA@ECA
'KQP>KQS
*AQGAJO
/=NGAP
,AQ>AHAJ
PKP
&ARAH>AGHA@EJC
'KQPAJ
PAN=OOAJ
/KKNPAJ
"=NLKNPO
!EFCA>KQSAJ
AP?

#KAH
R=J
@A
>AQNO
EO
DAP
CNKPA
LQ>HEAG
S=NIAN
PA
I=GAJ
KI
DKQP
IAAN
PA
EJPACNANAJ
EJ
DQJ
SKKJKICAREJC
9A
REJ@P
LH==PO
EJ
JPSANLAJ
KL

AJ

JKRAI>AN
AJ
@EP
NAA@O
RKKN
@A
OPA
GAAN
4
G=J
AN
@EP
F==N
KKG
>EF
VEFJ
AJ
QS
>A@NEFB
>APAN
>AGAJ@
I=GAJ
>EF
 
GS=HEP=PEARA
LKPAJPEhHA
GH=JPAJ
IAP
AAJ
L=OOEA
RKKN
DKQP
6AAO
AN
OJAH
>EF
S=JP
RKNEC
F==N
S=O
@A
>AQNO
=H
OJAH
QEPRANGK?DP
(JO?DNEFREJCAJ
RllN

I==NP
GNEFCAJ
@==NAJ>KRAJ
AAJ
RNKAC>KAGGKNPEJC !//;
3809
@@@29>=/81;9/8@98/8,/

Activiteiten van de Confederatie Bouw • Open Wervendag op zondag 15 mei 2011





'AP
@KAH
R=J
.LAJ
6ANRAJ@=C
EO
KKG
RKKN
@A
A
A@EPEA
KJRAN=J@AN@
CA>HARAJ
@A
>KQS
AJ
@A
>KQS>ANKALAJ
DAP
CKA@A
EI=CK
CARAJ
@=P
VA
RAN@EAJAJ
#A
"KJBA@AN=PEA
SANGP
EJPQOOAJ
=H
==J
@A
RKKN>ANAE@EJCAJ
S=JP
KKG
.6#

IKAP
KJRANCAPAHEFG
SKN@AJ
$J
@=P
G=J
=HHAAJ
=HO
Q
IAA@KAP
AJ
KL

IAE
QS
>KQSLH==POAJ
RKKN
DAP
>NA@A
LQ>HEAG
KLAJCKKEP
9/
995
7//
/8
<-2;340
>
8>
38
?3+
@@@9:/8@/;?/8.+1,/
90
0+A
8++;





• Jaarlijkse Familiedag op zondag 28 augustus 2011


#A
A
CNKPA
B=IEHEA@=C
R=J
@A
"KJBA@AN=PEA
!KQS

BSANGEJCV=H
LH==POREJ@AJ
EJ
6=HE>E
=J
AAJ
AJKNI
RKKN@AAH
P=NEAB
OP=NP
@A
@=C
IAP
AAJ
KJP>EFP
EO
AN
AAJ
DAHA
@=C
RNEFA
PKAC=JC
PKP
DAP
LNAPL=NG
AJ
SKN@P
AN
=BCAOHKPAJ
IAP
AAJ
DAANHEFGA
>=N>A?QA

• Grote Prijs van de Afwerking op vrijdag 30 september 2011


3EF@AJO
@A
&NKPA
/NEFO
R=J
@A
BSANGEJC
GQJJAJ
N=?AHEAB DA>>ANO
KJ@AN
@A
==JJAIANO
VE?D
OLKNPEAB
IAPAJ
IAP
AHG==N
EJ
AAJ
*=NPN=?A
KL
DAP
?EN?QEP
R=J
&AJG
5KKN
@A
JEAP
S=CAJHEAB DA>>ANO
SKN@P
AN
AAJ
=HPANJ=PEAB
LNKCN=II=
RKKNVEAJ
-=@EAJ
SKN@P
AN
=BCAOHKPAJ
IAP
AAJ
KRANDAANHEFGA
>=N>A?QA

• 4e DAG van de AFWERKING op donderdag 10 november 2011


48

.L
@KJ@AN@=C

JKRAI>AN

VQHHAJ
@A
*AH@ANO
R=J
"QNACDAI
SAAN
KLAJ
OP==J
RKKN
@A
/
+1
?+8
./
0@/;5381
1QEI
@A
DAHBP
R=J
@A
OP=J@DKQ@ANO
C=B
=H
==J
VAGAN
PANQC
PA
SEHHAJ
LNAOAJP
VEFJ
#EP
==JCARQH@
IAP
AAJ
JEAQS
L=G
OP=J@DKQ@ANO
QEP
KJVA
OA?PKN
IKAP
AN
RKKN
VKNCAJ
@=P
@A
RKHCAJ@A
A@EPEA
KLJEAQS
AAJ
RKHPNABBAN
SKN@P

De Vlaamse Schrijnwerker

 FEBRUARI 2011

www.interzum.com interzum Keulen 25 t/m 28. 05. 2011

WIE LEVERT DE BESTE IDEEËN ? DE TOELEVERANCIER OP DE INTERZUM. De nieuwste ideeën van toeleveranciers voor de meubelproductie en interieurbouw vindt u alleen op de interzum. Ondek de spetterende innovatiekracht van een totale branche in slechts vier dagen. Als internationale topbeurs is de interzum een ontmoetingspunt van alle key-players. Branchevernieuwingen vieren hier hun première, nieuwe concepten op industriegebied worden hier geboren. Een wereldwijd evenement, dat u niet mag missen. interzum: de toekomst begint hier.

Tijd en geld sparen ! Online registreren en kaarten kopen. Betaling per creditcard. www.interzum.com

Koelnmesse Belgium/Luxemburg Interleuvenlaan 62 3001 Heverlee Tel. 0032 (0) 16 394855 Fax 0032 (0) 16 394858 [email protected]

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

49

Beursnieuws

Interzum 2011 verwelkomt groot aantal exposanten, waaronder verschillende nieuwkomers Van 25 tot 28 mei 2011 zal Interzum, de vakbeurs voor toeleveranciers voor de meubelindustrie en binnenhuisinrichting, plaatsvinden in Keulen. Nog drie maanden voor de start van het event, maar de vooruitzichten zijn nu al positief. Het aantal exposanten dat zich heeft ingeschreven is hoog en bovendien zijn er verschillende nieuwe deelnemers. De belangrijkste reden hiervoor is dat de Kölnmesse de afgelopen jaren intensief heeft gewerkt aan de ontwikkeling van deze internationaal toonaangevende vakbeurs. Ze hebben zich nauwgezet op de wensen en behoeften van de Interzum exposanten gericht. Deze strategische aanpak heeft nu vruchten afgeworpen en het resultaat is een sterk internationaal platform dat wordt gezien en gebruikt als een bron van inspiratie voor de hele sector. De beurs is synoniem voor innovaties en trends en heeft een uitstekende internationale reputatie. Dat zorgt er niet alleen voor dat het aantal exposanten blijft groeien, maar ook dat er een aanzienlijke stijging is van deelnemers uit het buitenland. Voor een overzicht van de verschillende hallen en praktische informatie kan u terecht op www.interzum.com

BATIBOUW 2011: van 24 februari tot en met 6 maart 2011 52ste Internationale beurs van de Bouw, Renovatie en Inrichting Plaats: Brussels Expo – Belgiëplein 1 – 1020 Brussel Openingsuren en –dagen: Professionele dagen: - Donderdag 24 februari 2011 van 10u00 tot 18u30 - Vrijdag 25 februari 2010 van 10u00 tot 21u00 (nocturne) Groot Publiek:

Nieuw!

Ligna 2011 Van 30 mei tot en met 3 juni 2011 staat de Ligna, het internationale forum voor de houtbranche, in het teken van meer uit hout halen, zowel qua innovaties en efficiency als in het creëren van trends. Daarmee wordt onder meer ingespeeld op de wens van de houtindustrie om op kosten te besparen teneinde concurrerend te blijven. In het verlengde daarvan zal de deelexpo die draait om energie uit hout, en de mogelijkheden om dit binnen de houtindustrie toe te passen, weer groter zijn dan gedurende de voorgaande edities. Ligna 2011 - van 30 mei 2011 t/m 3 juni 2011 Locatie: Hannover, Duitsland. Openingstijden van 9 uur tot 18 uur. De toegangsprijzen Dagticket in de voorverkoop 18,50 euro aan de ingang 22 euro Gehele expo toegang voorverkoop 31,50 aan de ingang 34,50 euro

Op weekdagen openen de deuren van BATIBOUW een uur later en blijven ze ook een uur langer open voor het grote publiek, namelijk van 11u00 tot 19u30. Van zaterdag 26 februari tot en met zondag 6 maart 2011 Weekend van 10u30 tot 18u30 Weekdagen van 11u00 tot 19u30 Donderdag 3 maart van 11u00 tot 23u00 (nocturne) Inkomprijs: Groot Publiek: € 12 / dag, gratis voor kinderen jonger dan 12 Online tickets: € 10 / dag, te bestellen via www.batibouw.com Vaklui: € 40 De vaklui krijgen een badge die hen toegang verschaft op donderdag 24 februari én vrijdag 25 februari of, indien de badge niet tijdens de professionele dagen wordt gebruikt, één groot publiek dag naar keuze. Combitickets verkrijgbaar met NMBS (B-Dagtrip), De Lijn en MIVB. www.batibouw.be

Alle info vindt u op www.ligna.de

50

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Beursnieuws

Batibouw focust op energieneutraal bouwen en energie-efficiënt renoveren BATIBOUW 2011 nadert met rasse schreden.

E-cube

Van 24 februari tot en met zondag 6 maart 2011 opent de jaarlijkse bouw-, renovatie- en woonbeurs voor de 52e keer

De aanwezigheid van de E-Cube op BATIBOUW zal geen enkele

haar deuren. Wij blikken even vooruit op het bouwevent

bezoeker ontgaan. De E-Cube is een realisatie van een groep ar-

van het jaar, dat zich als bijzonder boeiend aankondigt, zo

chitectuurstudenten van de Universiteit Gent. Het project is de

is er onder andere de blikvanger ‘E-cube’.

enige Europese finalist van de prestigieuze US Solar Decathlon, een wedstrijd voor het ontwerp en de bouw van een kosten-

Dit jaar focust Batibouw op licht, verlichting en domotica;

effectieve, energie-efficiënte en aantrekkelijke woning op

energieneutraal bouwen en energie-efficiënt renoveren.

zonne-energie. De finale wordt in het najaar van 2011 beslecht

Bij deze laatste twee blikt Batibouw vooral vooruit naar de

in Washington D.C., maar Geert Maes, algemeen directeur van

toekomst. Tegen 2021 moeten alle nieuwe woningen, kantoor-

BATIBOUW-organisator FISA, toonde zich nu al trots op de cre-

gebouwen en fabrieken (bijna volledig) energieneutraal zijn. In

ativiteit en inventiviteit van onze landgenoten. De E-Cube zal

Paleis 4 (isolatie), Paleis 10 (hernieuwbare energie) en Paleis 12

dan ook elke dag van Batibouw op de beurs te zien zijn.

(verwarming) krijgt men een overzicht van wat de markt zoal in aanbieding heeft. Ook op het vlak van renovatie kunnen

Professionele dagen

inspanningen gedaan worden om de energieconsumptie van een gebouw te laten dalen. Een bestaande woning energiezui-

Op donderdag 24 en vrijdag 25 februari opent BATIBOUW,

nig maken, vraagt immers de nodige aandacht. Toch zijn er

de grootste bouwvakbeurs van België, haar deuren uitsluitend

heel wat materialen en (nieuwe) technieken voorhanden die

voor vaklui. U ontdekt er de meest recente nieuwigheden en

uitstekende resultaten opleveren, zowel op ecologisch als op

trends en u kan deelnemen aan rondetafelgesprekken, semina-

economisch vlak.

ries en andere randmanifestaties.

BouwForum heeft het over ‘vergroening in de bouw’ Het BouwForum van de Confederatie Bouw behandelt dit jaar

moeten we nu inzetten? Vakmensen uit de bouwsector beant-

de impact van de ‘vergroening’ van de economie op de bouw

woorden deze vragen op het BouwForum.

en de jobs in de bouw. Nieuwe politieke regelgevingen maken de bouwvoorschriften op het vlak van groene energie en

Deelname is gratis. Vooraf inschrijven is echter verplicht via www.

energie-efficiëntie steeds strenger. Om nieuwe, energiezuinige

bouwforum.be of www.confederatiebouw.be. De deelnemers aan

technologieën echt te laten doorbreken, is het cruciaal dat zij

het BouwForum krijgen achteraf een gratis toegangskaart voor

op termijn ook voor groei en jobs kunnen zorgen. Waar is deze

de BATIBOUW-vakbeurs.

groei nu al aanwezig? Wat zijn de veelbelovende technologieën

BouwForum, Donderdag 24 februari 2011 van 10u00 tot 12u30,

van de toekomst? Welke regelgevingen werken echt? Waarop

Auditorium 2000

Confederatie Bouw reikt Innovation Award uit tijdens de Belgian Building Awards op woensdag 2 maart Naar jaarlijkse gewoonte fungeert Auditorium 2000 tijdens

pen, bedrijven van wegenwerken en burgerlijke bouwkunde.

BATIBOUW als gastlocatie voor de uitreiking van de presti-

De prijs gaat naar het bedrijf dat het technisch meest innova-

gieuze Belgian Building Awards. Eén van de awards is de

tieve product of dienst op de markt heeft gebracht. De winnaar

‘Innovation Award’ die wordt toegekend door de Confederatie

wordt bepaald door een jury bestaande uit vertegenwoordigers

Bouw aan de uitvinders van de meest innovatieve nieuwe pro-

van de Confederatie Bouw en de bouwwereld.

ducten van het afgelopen jaar. Met deze innovatieprijs wil uw Confederatie het belang van innovatie voor de toekomst van de

Belgian Building Awards, Woensdag 2 maart 2011 van 18u30 tot

bouwsector benadrukken. Innovatie is een zaak van alle aanne-

23u30, Auditorium 2000

mers, grote en kleine, algemene aannemers en voltooiingberoe-

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

51

BATIBOUW 2011 exclusief voor vaklui op donderdag 24 februari van 10u tot 18u30 en vrijdag 25 februari van 10u tot 21u.

U ontdekt er de meest recente nieuwigheden en trends en kan deelnemen aan rondetafelgesprekken, seminaries en andere randmanifestaties. Om wachttijden aan de ingang te verkorten, kan u zich best preregistreren via www.batibouw.com. Met de uitgereikte badge krijgt u op 24 en 25 februari ongelimiteerde toegang tot Batibouw. Indien u de badge niet gebruikt tijdens deze dagen, is hij geldig voor een dag naar keuze tijdens de rest van de beurs. Batibouw groot publiek: van 26/2 t.e.m. 6/3. In het weekend van 10u tot 18u30, op weekdagen van 11u tot 19u30. Nocturne donderdag 3/3 tot 23u.

www.batibouw.com

52

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Beursnieuws

Nieuw op Batibouw 2011 Wij bieden een overzicht van nieuwigheden, op het vlak van schrijnwerk, die u kan vinden op Batibouw 2011

Eerste aluminium raam- en deuroplossing voor passiefbouw Reynaers Aluminium stelt op Batibouw als eerste wereldwijd het CS104 aluminium raam- en deursysteem voor passief bouw aan het grote publiek voor. Deze super isolerende aluminium totaaloplossing verenigt technische innovatie en duurzaamheid met architectonisch verantwoord design. Hiermee blijft Reynaers trouw aan zijn ambitie om met innovatieve duurzame oplossingen een toonaangevende speler te zijn in België en wereldwijd. Op Batibouw lanceert Reynaers Aluminium in primeur voor de sector en wereldwijd een aluminium systeem dat volledig beantwoordt aan de vereisten voor passiefbouw. Het CS104 raam- en deursysteem is bovendien bijzonder geschikt voor grote raamoppervlakten in passief bouw, wat tot op heden niet mogelijk was met andere materialen. Dit biedt architecturaal heel wat nieuwe mogelijkheden voor passief en lage energie woningen. Naast het C104 aluminium systeem voor passief bouwen wordt eveneens het nieuwste high-tech vouwsysteem voor ramen en deuren CF 77 voorgesteld. Dit innovatieve high-tech vouwsysteem biedt een totaaloplossing voor het vouwdeuren en –ramenvraagstuk, maar is eveneens esthetisch hoogstaand. Het systeem biedt dankzij een maximale hoogte tot 3 meter heel wat ruimte voor architectonische hoogstandjes, waarbij er quasi geen beperkingen zijn op het vlak van openingswijze van de verschillende elementen. www.reynaers.com

Groep SAINT-GOBAIN bundelt knowhow voor totaalconcepten rond passief bouwen: maquette voorgesteld op BATIBOUW Voor het eerst groeperen de Saint-Gobain zusterbedrijven Isover, Gyproc, SaintGobain Glass, Weber/Beamix en Saint Gobain Solar Systems hun topproducten in totaalconcepten voor passief bouwen. Op Batibouw kan je alvast de maquette en de toekomstgerichte oplossingen bekijken. Ter demonstratie zal in de loop van 2011 vervolgens ook op de Baraque

Fraiture een passief huis gebouwd worden dat ook ‘online’ gevolgd zal kunnen worden. Het project wordt gerealiseerd in samenwerking met TT architecten en A33 architecten. De Europese richtlijn is klaar en duidelijk : vanaf 2021 mogen er enkel nog ‘bijna-nul-energie woningen’ gebouwd worden. Een passief huis heeft een hoog niveau aan thermische isolatie met minimale koudebruggen, een goede luchtdichting en gebruikt passieve zon- en warmtewinsten om aan de vooropgestelde eisen te voldoen. Als gevolg hiervan kunnen hernieuwbare energiebronnen ingezet worden om aan de overblijvende energiebehoefte te voldoen. Saint-Gobain zet dit nu ook in de praktijk om, met de expertise van vijf bedrijven die ideaal geplaatst zijn om de schil en de structuur van het passiefconcept in te vullen: • Isover levert de meest performante minerale wol isolatie- en luchtdichtingsoplossingen. • Saint-Gobain Glass introduceert zijn dridubbele beglazing SGG CLIMATOP LUX. • Gyproc’s aandeel ligt in gipsoplossingen gericht op optimale binnenluchtkwaliteit. • Weber biedt met Weber.therm een breed assortiment aan voor gevelisolatiesystemen. • Saint-Gobain Solar Systems staat in voor de inbreng van duurzame energie. www.passief-live.be

ARGENT ALU … innovatieve oplossingen voor onopvallende binnendeuren Door de trend naar een strak en minimalistisch ontwerp van ons interieur zoeken we naar deurelementen, die nog nauwelijks opvallen, zelfs onzichtbaar geïntegreerd worden. Dit deurbeslag heeft echter vaak een heel grote invloed op de functionaliteit en de esthetiek van een interieur. ARGENT ALU, zet de trends om in innovatieve oplossingen, die functionaliteit en esthetiek perfect combineren. Dit onzichtbare deursysteem zorgt er voor dat binnendeuren in gesloten toestand één vlak vormen met de wanden, zonder hinderlijke omlijstingen of zichtbare

vormen gesloten deuren en wanden één geheel: de storende omlijstingen verdwijnen, terwijl de scharnieren zo gemonteerd zijn, dat ze van buitenaf helemaal niet meer zichtbaar zijn.De Invisidoor is het onzichtbare aluminium kader voor binnendeuren. Dankzij dit kader vormen deuren één vlak met de wand, zonder hinderlijke omlijstingen rond de deuren. www.argentalu.com

Knauf brengt innoverende oplossingen voor binnen én buiten op Batibouw SUPAFIL, inblaaswol voor spouwmuren Energiebesparing staat of valt met een deugdelijke isolatie. Oudere woningen hebben nog heel vaak ongeïsoleerde spouwmuren, maar die kan je perfect laten na-isoleren met de performante inblaaswol Supafil van Knauf Insulation. Deze glaswol heeft de hoogste isolatiewaarde (gedeclareerde lambda-waarde 0,034 WmK) van alle minerale inblaaswollen. Supafil zorgt vanaf dag één voor een terugwineffect. Zo zorgt de glaswol voor een optimale vulling en verdeling in de spouw, met als gevolg een efficiënte energiebesparing én meer wooncomfort. Binnenwanden voelen niet meer koud aan, binnenruimtes krijgen een gematigde temperatuurverdeling. Supafil isoleert ook geluiden van buiten naar binnen. Dankzij het speciale productieproces – de glaswol is waterafstotend – behoudt Supafil continu zijn isolerende werking. Supafil is geschikt voor renovaties en nieuwbouw, maar ook voor houten constructies. EPS 035, nog efficiëntere gevelisolatieplaat De vele voordelen van gevelisolatieplaten zijn intussen gekend: lagere energiefactuur, groter comfort dankzij warme binnenmuren en bescherming tegen weersinvloeden. Knauf innoveert met EPS 035 (lambda-waarde: 0,035 W/mK), met verbeterde thermische isolatie bij geringe dikte. EPS 035 vermindert ook het risico op koudebruggen in vergelijking met tra-

scharnieren. Dit systeem combineert het onzichtbare aluminium kader Invisidoor en het onzichtbare regelbare scharnier Invisible. . Met zijn onzichtbaar deursysteem

ditionele panelen met rechte boorden. De twee langste boorden van het paneel zijn voorzien van een tand-en-groefsysteem om warmteverlies te voorkomen. Naschuren of schaven van de uitstekende randen is

speelt ARGENT ALU perfect in op deze trend. Deze innovatieve oplossing combineert de Invisidoor, een aluminium kader

overbodig. Ook handig: de panelen zijn wit en ongevoelig voor zonlicht. www.knauf.be – www.knaufinsulation.be

voor binnendeuren, en de Invisible, het onzichtbare scharnier. Dankzij dit systeem

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

53

Splinterinfo

Meer nieuws uit de sector kan je lezen op www.vlaamseschrijnwerkers.be

Nieuws uit de sector

twinBOX bestaat immers uit twee aparte bitboxen die gekoppeld of afzonderlijk

van bestaande producten en uiteraard de ontwikkeling van innovaties. Poly Max®

Nieuws van Festool

met een clip aan de kleding kunnen worden bevestigd. De box is klein maar

Express is het nieuwste voorbeeld van een innovatief product dat de vakman in staat stelt om nóg beter en efficiënter te werken. Griffon – Temse – 03-710 92 92 –

biedt plaats aan tien bits, die eenvoudig en gemakkelijk met maar één hand kunnen worden gepakt. Bijzonder praktisch op de ladder of op plaatsen waar u maar één hand vrij heeft. Tooltechnic Systems Festool – Brussel – 02-702 32 17 – www.festool.be

www.griffon.nl

Nieuw FSC houtstalenkistje beschikbaar

Griffon Poly Max® Express: Koploper in snelle montage

Het Centrotec-systeem van Festool staat al jaren voor een grote diversiteit voor het boren, schroeven en verzinken. Dankzij de nieuwe CENTROTEC Systainer heeft u steeds de juiste toebehoren voor alle boor-, schroef- en montagewerkzaamheden binnen handbereik. Naast verschillende bits en boren bevat deze Systainer onder meer een Centrotec-centreerboor, een verzinkboor met diepteaanslag, een spiraalboorcassette en Centro-houtspiraalboor met centreerpunt alsook de nieuwe TwinBox met een assortiment van verschillende bits. Haal meer uit uw bits en toebehoren De nieuwe ratelset van Festool beschikt over een innovatieve aansluiting waarmee alle toebehoren flexibel gebruikt kunnen worden met de Festool handschroevendraaier, accu-schroef boormachines en de ratelsleutel. De ratelset bevat hiervoor flexibele adapters en verlengingen die kunnen worden gecombineerd, waarmee een bijna onbegrensde reikwijdte voor vele schroef- en montagewerkzaamheden wordt bereikt. Zo passen op de ratel ook bits en op de schroevendraaiergreep ook de verwisselbare koppen. Dit geeft een ongekende veelzijdigheid, omdat alle adapters via het Centrotec gereedschap, de zeskantopnames voor de spanhals en de ¼“ vierkante gereedschap-inzetstukken vrij met elkaar kunnen worden gecombineerd. De Festool Twinbox, altijd binnen handbereik Met de nieuwe Festool twinBOX kunnen bits worden bevestigd aan de broekzak, riem of kniezak. Zo maakt de twinBOX een einde aan het voortdurende gezoek naar de passende bit, waardoor u nog efficiënter en met minder tijdsverlies werkt. De

54

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Griffon introduceert een nieuwe montagelijm binnen het populaire Poly Max® gamma: Poly Max® Express. Een supersnelle montagelijm op basis van SMP-technlogie die na 30 minuten handvast is en binnen 4 uur zijn eindsterkte bereikt. Dit is ruim 10 keer sneller dan de bestaande varianten. Op die manier kunnen alle verbindingen binnen een mum van tijd worden belast. Dit betekent dat professionals in de bouw en af bouw nóg sneller kunnen werken dan voorheen. De unieke Poly Max® Express kent een zeer snelle sterkteopbouw én hoge eindsterkte. Poly Max® Express is geschikt voor het verlijmen en monteren van vele bouwmaterialen zoals hout, gips, (natuur)steen, (cellen) beton, metaal, hardschuim en diverse kunststoffen. Naast Poly Max® Express, met snelle sterkteopbouw, is er ook Poly Max® High Tack voor een hoge aanvangshechting en Poly Max® Fix & Seal die naast monteren ook geschikt is voor afdichten. De Crystal Clear-variant van deze Poly Max® Fix & Seal staat garant voor verbindingen of afdichtingen die kristalhelder moeten zijn en blijven. Poly Max® hecht op licht vochtige ondergronden en verlijmingen zijn altijd overschilderbaar. Griffon Poly Max® voldoet aan de hoogste standaarden voor professioneel gebruik en heeft diverse keurmerken, zoals CE & KOMO. In de laboratoria van Griffon wordt continu gewerkt aan kwaliteitverbetering

De voorbije jaren beslissen al maar meer boseigenaren wereldwijd een FSC certificaat aan te vragen voor hun bossen. Het aanbod aan FSC-gelabelde houtsoorten en plaatmaterialen is de laatste jaren dan ook evenredig sterk toegenomen. Hierbij gaat het zowel over traditioneel gekende houtsoorten en plaatmaterialen, maar ook over een groeiend aantal minder gekende, kwalitatieve houtsoorten. Na twee snel uitgeputte edities, is het FSC houtstalenkistje weer volop beschikbaar met 25 FSC gelabelde houtsoorten en plaatmaterialen. De vorige twee edities van het kistje – samen goed voor een 700-tal kistjes – vonden hun bestemming vooral bij lokale overheden of technische scholen. Bij deze laatste groep blijft de interesse echter bijzonder groot, en ook bij architecten bleek het kistje zeer populair. Met trotst lanceert FSC België dan ook deze 3de editie van haar FSC houtstalenkistje, wat naar goede gewoonte een selectie van een 25-tal houtsoorten en plaatmaterialen in een vurenhouten kistje samenbrengt. Hierdoor kan de gebruiker kennis maken met FSChout uit Belgische en Europese FSC bossen, maar evengoed uit tropische bossen op 3 continenten. Nieuw met de vorige editie is dat het kistje voor het eerst FSC gelabeld isolatiemateriaal op houtbasis bevat en dat er niet enkel aandacht is voor thermisch behandeld hout, maar ook voor gelamineerd hout. De bijhorende folder geeft technische uitleg over de opgenomen staaltjes, achtergrondinformatie rond het FSC-label en duurzaam houtgebruik in brede zin, waaronder het belang van het gebruik van minder gekende houtsoorten.

W

www.mink.be 11-0089

IBOU T A B OP S N O 00 K 4 E 4 O 0 Z E B NR D N A 011 T 2 / S 3 0 / – 06 2 0 / 4 2

INTERESSANTE BEURSVOORWA ARDEN !

Haco Trading Showroom r Hoge Schuurstraat 2 r 8850 Ardooie r T 051 | 74 64 54 FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

F 051 | 74 69 87 r [email protected] r www.hacotrading.be

55

Splinterinfo

Meer nieuws uit de sector kan je lezen op www.vlaamseschrijnwerkers.be

De realisatie van dit 3de houtstalenkistje kwam er dankzij de medewerking van

“Muur- en gevelisolatie wordt absolute noodzaak"

Agentschap voor Natuur en Bos, DLH Belgium, Eurabo, Martens Hout, Precious Woods Europe en Quintelier Gebr. Het FSC houtstalenkistje is beschikbaar op

te verhogen, ontwikkelde Weinig nu een volledig kantelbare aandrijfunit. Met enkele handgrepen kan deze zeer eenvoudig tot 45° worden gekanteld. Het resultaat is een betere geleiding van de schuin te zagen werkstukken. SMI-Roekens – Gaasbeek – 02-466 38 39 –

aanvraag, en wordt verdeeld aan 50 Euro (exclusief verzendingskosten). Geïnteresseerden kunnen dit bestellen via e-mail op

www.smi.be

[email protected] www.fsc.be

Vertex BD bij Jonckheere.Wood

Nieuw keukengedeelte voor Lecot

Ondanks de economische crisis durven bedrijven investeren. In het voorjaar

50% van de huizen in Vlaanderen heeft geen isolatie in de muren. In Wallonië klimt dat cijfer zelfs naar 65%. “Nochtans is een goed geïsoleerde schil een eerste voorwaarde voor energiebesparing en klimaatcomfort”, stelt men bij Saint-Gobain

Lecot heeft nu ook met zijn afdeling Keukentoestellen de locatie Pastoriestraat verlaten.In de Pastoriestraat is zowat 100 jaar geleden alles begonnen. Met het vertrek van de Keukentoestellen is de laatste binding tussen de Plaats in Heule en Lecot nu echt aan het verdwijnen.Het zal even wennen zijn voor de Heulenaars en voor de oudere Lecot medewerkers die de Pastoriestraat nog gekend hebben. Op ruim 700m² werden alle toestellen ondergebracht in het voorste deel van de winkel in de Industriezone. Hierdoor heeft de winkel in de Vierlinden nu ook een Particuliere afdeling, gescheiden van de Professionele afdeling die doorgeschoven werd naar het gedeelte waar vroeger het magazijn was. In het nieuwe keukengedeelte zijn ruim 300 toestellen in expo ondergebracht. De inbouwtoestellen zijn in meubels ingewerkt zodat de presentatie de werkomstandigheid benadert. Uiteraard zijn alle toestellen de meest recente modellen en uitvoeringen. De vrijstaande toestellen zijn opgedeeld in blokken per type. Op 19.11 werd er een officiële

Isover. “De komende jaren zal na-isolatie van muren steeds belangrijker worden. Denk maar aan de almaar strenger wordende EPB-norm voor nieuwbouw en het EPC als objectief waardecriterium voor een bestaande woning. Als we het 2020-programma willen waarmaken, dan wordt het hoog tijd om de muren en gevels massaal te gaan isoleren”. Nieuwe brochure Voor 2011 stelt Isover zijn nieuwe brochure voor, die alle aspecten van de muur- en gevelisolatie uit de doeken doet. “We merken een duidelijke stijging van de vraag en verwachten ook dat die nog sterk zal toenemen. Daarom hebben we voor elke bouwer of verbouwer een vademecum opgesteld waarin alle antwoorden te vinden zijn. We willen niet enkel informe-

aanwezigen genoteerd werden. Zij konden er met de nieuwe uitrusting kennis maken en alle mogelijke uitleg krijgen van de fabrikanten of van het Lecot verkoopsteam. Uiteraard had Lecot ook gezorgd voor lekkere hapjes en drankjes. Je kan immers geen voorstelling van een nieuwe keukenafdeling doen zonder enkele kookdemonstraties. Lecot – Heule – 056-36 45 13 – www.lecot.be

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

2010 besliste Machiels Building Solutions te gaan werken met Vertex BD. In het najaar van 2010 nam Jonckheere. Wood dezelfde beslissing. Hiermee mag CAD Serviceburo op 2 grote spelers in de houtskeletbouw tot hun klanten rekenen. Voor de uitwerking van hun elementen (wanden – vloeren) hebben ze gekozen voor het 3D tekenprogramma Vertex BD, dat gebaseerd is op een onderliggende database, wat extra mogelijkheden toelaat. Je 2D architectuurmodel wordt uitgewerkt in een 3D-model met werktekeningen en productielijsten. CNC-machines kunnen rechtstreeks worden aangestuurd vanuit Vertex BD. Daarom is dit het ideale pakket voor het uittekenen van passief bouw en energiezuinige woningen. Vraag een demo op 089/70 33 64 of kijk op www.cadserviceburo.be

Automatische in- en uitvoer Weinig UniControl

ren, maar ook inspireren. Vaak weet men immers niet wat er allemaal mogelijk is inzake muurisolatie.” www.isover.be

Sneller en preciezer schuinzagen op Weinig bandzaag De firma Weinig verhoogt het rendement van haar UniControl machine verhoogt, doordat deze nu optioneel kan worden

opening gehouden waarop ruim 300

56

deren en de precisie van het schuinzagen

voorzien van een buffer aan de in- en uitloopzijde. Hoewel het bewerkingscentrum Weinig Conturex veel aandacht krijgt op de Belgische markt blijft de Weinig Unicontrol een populaire machine voor de SMI-Roekens, Weinig agent, laat weten dat de firma Weinig een bandzaag ontwikkelde die sneller en preciezer schuin kan zagen. Bij het schuinzagen op een bandzaag wordt traditioneel de zijdelingse aanslag schuingelegd. Om de insteltijd te vermin-

fabricatie van ramen en deuren. Door deze nieuwe bufferoptie is een volautomatische voeding van de UniControl mogelijk. De installatie kan verder nog met een CNC boorstation worden vervolledigd. SMI-Roekens – Gaasbeek – 02-466 38 39 – www.smi.be

102333

Gyproc verlucht de woning. NIEUW: Gyproc Activ Air, de duurzame gipsoplossing voor een gezonde binnenlucht (YYV^EEQZIV FSY[IRMWLIPIQEEPMR,SIIRIVKMI^YMRMKIVNI HEXHSIXLSIFIXIV+SIHKI½WSPIIVHI[SRMRKIRZIVIMWIRIGLXIV IIRIJJMGMÁRXIZIRXMPEXMIERHIVWZIVWPIGLXIVXHIPYGLXO[EPMXIMX 1EEV^IPJWZIRXMPIVIRIRZIVPYGLXIRZSPWXEERRMIXEPXMNHSQHI FMRRIRPYGLX  TVSGIRX KI^SRH XI LSYHIR (EEVSQ LIIJX +]TVSG het innovatieve Activ Air-procédé SRX[MOOIPH (I^Iluchtzuiverende technologieFIWGLMOFEEVMRGyproc Activ Air-pleister en -platen RIIQX IIR KVSSX HIIP ZER HI SRKI^SRHI WXSJJIR MR HI FMRRIRPYGLX ST IR FVIIOX ^I SRQMHHIPPMNOÃRHIJMRMXMIJEJ3RXHIOHIHYYV^EQIOVEGLXZER HI^I YRMIOI KMTWSTPSWWMRK ST gyprocverluchtjewoning.be

1. Trekt schadelijke stoffen aan 2. Breekt ze af en houdt ze vast

Gyproc, uw gids in duurzame en innovatieve afbouwsystemen.

Wij nemen niets luchtig op Nous ne prenons rien à la légère t Industriële Stofafzuiging Dépoussiérage Industriel t Industriële Ventilatie Ventilation Industrielle t Plaatbewerking Tôlerie t Speciale constructies op maat Constructions spéciales sur mesure Machiels – Beringen

Industrieweg Noord 1 141 - 3660 Opglabbeek 5FM

t
'BY

t
&NBJM

JOGP!MJNPDPCF
t
http://www.limoco.be

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

57

Splinterinfo

Meer nieuws uit de sector kan je lezen op www.vlaamseschrijnwerkers.be

VMZ Mozaik®-cassettes combineren karaktervol kleuren- en lijnenspel met energiebesparing VMZINC, pionier inzake innovatieve oplossingen voor dak- en gevelbekleding, lanceert een nieuw gamma zinken cassettes voor verluchte gevelsystemen. De VMZ Mozaik®-cassettes zijn verkrijgbaar in een aantrekkelijke waaier van 5 tinten en 8 formaten en munten eveneens uit door hun grote duurzaamheid en hun gemakkelijke en snelle plaatsing. In

focus op techniek en kwaliteit: • Méér dan 10000 producten, waarvan 97% uit voorraad leverbaar • Heldere technische informatie • Gebruiksvriendelijke website (interactieve catalogi, foto's in 3D, voorkeurlijst...) • Levering in heel België binnen de 24u, van elke bestelling verwerkt voor 12u.

combinatie met isolatiemateriaal dragen de cassettes eveneens bij tot een aanzienlijke energiebesparing. De nieuwe VMZ

LMC Benelux – Beervelde – 09-261 03 70 – www.lmcbenelux.com

Mozaik®-cassettes zijn geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatie en passen uitstekend in het idee om gebouwen duurzaam te beschermen. Naast hun hoogwaardige bouwfysische eigen-

Automatisch vlakken bij Weinig schaafmachines

schappen onderscheiden de nieuwe cassettes - vierkante of rechthoekige panelen omkaderd door een diepe voeg - zich ook door hun decoratieve kwaliteiten. De vele tinten en formaten, samen met de strakke belijning en de diepe groeven verlenen elke gevel een heel eigen, karaktervolle uitstraling. VMZ Mozaik® verandert elke gevel in een eigenzinnige mixtuur van tinten en vormen en weet als geen andere gevelbekleding elegantie te combineren met een expressief lijnenspel.VMZ Mozaik® is verkrijgbaar in vijf aantrekkelijke tinten: ANTHRA-ZINC® (antraciet), QUARTZ-ZINC® (lichtgrijs), PIGMENTO® rood, PIGMENTO® blauw en PIGMENTO® groen. De cassettes kunnen harmonieus worden gecombineerd met tal van andere bouwmaterialen. Naar wens kan elke tint worden toegepast als unikleur of in combinatie met één of meer andere tinten. Zo wordt elke gevel

In de moderne ramenfabricatie speelt houtbesparing een steeds grotere rol. Door intelligent af te korten stijgt het houtrendement en kan de productieafloop worden geoptimaliseerd. Steeds meer bedrijven wensen ook een automatisering tussen de kortzaag en de schaafmachine. Het is in dat kader dat Weinig het automatische vlakken op de schaafmachine op punt stelde. Hierbij wordt de kromming van de te schaven stukken automatisch gemeten.

teit. VMZINC- Umicore Building Products – 02 712 52 11 – www.vmzinc.be

manloos in de schaafmachine gevoerd. SMI-Roekens – Gaasbeek – 02-466 38 39 – www.smi.be

Distributeur in meubelbeslag en winkeluitrusting vestigt zich te Gent (Beervelde)

Fiscale plafonds voor 2011

in Beervelde (op 10 km van Gent). Een implementatie die de dagelijkse bereikbaarheid voor de Belgische klanten garandeert. LMC zal tevens op deze locatie nog voor de zomer starten met een dynamische showroom en opleidingscenter, integraal ter beschikking van de professionele meubelmaker en interieurbouwer. Sinds

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

jaar geleden (dus 2008) met een absoluut maximum van € 2 852,88 (plafond 2011). Dat is m.a.w. € 713,22 per trimester. De premies zijn aftrekbaar als beroepskost, zodat het fiscaal voordeel wordt berekend aan de marginale aanslagvoet. De werkgeversbijdrage voor een individuele pensioentoezegging ten voordele van werknemers (VIP-Plan bij Federale Verzekering) bedraagt € 2 160 voor het inkomstenjaar 2011. Binnen de grenzen van de 80 %-regel zijn er geen beperkingen

De fiscale aftrek voor een hypothecair krediet bedraagt € 2 830 vanaf 1 januari 2011, voor zover aan bepaalde voorwaarden is voldaan. De aftrek wordt verhoogd met € 70 voor gezinnen met minstens 3 kinderen ten laste. De fiscale aftrek voor de enige en eigen woning is forfaitair en dus niet af hankelijk van het inkomen of

een uitdaging voor expressie en creativi-

activiteiten op het Belgisch grondgebied, vestigt LMC zich in een gerenoveerd pand

2011 maximum € 880. Voor het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen bedraagt de maximumpremie 8,17 % van het geherwaardeerde netto belastbaar beroepsinkomen van 3

voor de bijdragen die worden betaald door de werknemer zelf.

Aansluitend wordt, en dit in functie van de houtkromming, de vlaktafel automatisch bijgesteld. Nadien worden de stukken

8 maanden na de lancering van haar

58

haar oprichting heeft LMC reeds zijn voorsprong bevestigd op de Belgische markt door het aanbieden van een scala van innovatieve producten en diensten, met

Levensverzekeringen en hypothecaire kredieten bieden fiscaal interessante perspectieven. Federale Verzekering biedt een overzicht van de belangrijkste fiscale plafonds voor het inkomstenjaar 2011 (aanslagjaar 2012). Voor het inkomstenjaar 2011 (aanslagjaar 2012) bedraagt de maximumbijdrage € 159,30 + 6 % van het netto belastbaar beroepsinkomen, met een absolute bovengrens van € 2 120. De fiscale marge van het pensioensparen (Diamant Pensioen bij Federale Verzekering) bedraagt voor het inkomstenjaar

het bedrag van de lening Federale Verzekering – 0800 14 200 – www.federale.be

Renovatieteam Houtbouw bouwt eerste woning in Vlaanderen volgens nieuw uniek houtbouwsysteem

Renovatieteam Houtbouw uit Zedelgem is gespecialiseerd in houtbouwconstructie, zoals houtskelet, en is tevens exclusief partner voor West- en Oost-Vlaanderen voor de firma Stabilame. Stabilame is een gerenomeerd fabrikant van houtbouwsystemen in Walonie, Marienbourg. Stabilame heeft o.a. een uniek houtbouwsysteem, Massief vernagelde Houten Muren (MHM) ontwikkeld. Het systeem heeft enorme ecologische voordelen en scoort zeer hoog in isolatiewaarden, enz..Er zijn reeds 10-tallen realisaties in Walonie en in Frankrijk. Renovatieteam uit Zedelgem heeft voor Vlaanderen een 1ste opdracht verkregen

Aankoop en verkoop tweedehandsmachines

Profi-Persen SMI gen rda opendeRuetie in

11 R. ri2jv0 B E F n 7 e 2 26 en gratis insch Info

www.sm

i.be

Meer info op www.detagroup.be

9 6 , 2 , 5 :

| Onledegoedstraat 79 | B- 8800 Roeselare | | T. +32 (0)51 69 19 00 | F. +32 (0)51 69 19 09 | | [email protected] | www.detagroup.be |

Mobiele rek systemen voor alle doeleinden. Praktisch, variabel en robuust. Voor grote diepte en/of voor lange voorwerpen. Alle stukken binnen handbereik. Veilig transport in atelier. Plaatsbesparend. Aanpasbaar aan de noden. Dubbelzijdige constructies zijn mogelijk.

Over te nemen

1950. De toestellen werden nog gebruikt

Vennootschap over te nemen, met inbegrip magazijn ter grootte van ca 320m2 gelegen te Gent.

tot een jaar of 5 geleden. Ook reeks speciaal handgereedschapen, waaronder schaven en beitels met speciale profielen, "Jefzagen", grote manuele spanklemmen,… Tenslotte is er ook nog een stootkar.

Bel: 0477/255.840

Oude machines Enkele grote machines (waaronder een lintzaag en een top) uit de jaren 1940 -

Tel. (02) 466 38 39

www.smi.be Exclusief agent voor België en G.H. Luxemburg

Invoerder voor België Variant NV s Boombekelaan 1 s 2660 Hoboken (Antw.) tel.: 03/237.58.58 s fax. 03/216.23.03

[email protected] s www.variant.be

Alles moet weg t.g.v. een overlijden. De eigenaars hopen een plaats te vinden waar het materiaal nog een educatieve of andere waarde kan hebben, zoals bijvoorbeeld een museum, een heemkundige kring, een organisatie voor demonstraties van oude ambachten, …. Mail naar [email protected]

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

59

Splinterinfo

Meer nieuws uit de sector kan je lezen op www.vlaamseschrijnwerkers.be

het bouwen van villa-woonhuis in Tielt. De montage is volop bezig. Renovatieteam Houtbouw – Zedelgem – 0496-10 13 39 – www.renovatieteam.com

Bimac is Hasselt Festool ‘Shop in Shop’ sinds juli 2010

ondertekenen om de strijd aan te gaan tegen het misbruik van tijdelijke werkloosheid om economische redenen. Samen met de sociale inspectiediensten en de werknemersorganisaties wil de Confederatie komen tot een hardere aanpak. In 2009 werd bij sectoraal akkoord beslist om een systeem van monitoring op te starten. Uit

RotoSwing-greep trekt de aandacht

de analyse van de gegevens blijkt nu dat relatief weinig bouwbedrijven gebruik maken van het systeem van tijdelijke werk70 m² aan Festool materiaal, expertise alom en een perfecte service. Als ‘Shop in Shop’ is Bimac in Hasselt sinds juli 2010 een Festool baken in de gereedschapsmarkt. U kan er terecht voor de juiste gereedschappen. Roto heeft een golf van belangstelling voor zijn recent gelanceerde RotoSwing draai-kiepgrepen gemeld. Voor het ontwikkelen van deze greep, heeft Roto opdracht gegeven voor onderzoek door het Mannheim Instituut voor Marktpsychologie in Duitsland. De resultaten laten zien waarom consumenten de ene greep boven de andere verkiezen en hebben een belangrijk aandeel gehad in het ontwikkelingsproces. “De fraaie vormgeving van RotoSwing heeft de aandacht van de mensen getrokken,” zegt Phil Smith van Roto’s marketingafdeling. “Mijn collega’s hebben er heel wat vragen over ontvangen. Ook van buiten de ramenbranche, want het is niet alleen interessant voor raamfabrikanten maar ook voor anderen, zoals interieurontwerpers”. Het assortiment omvat de “Tilt-Safe locking”-optie, die veiligheid biedt door de toegang tot de draaistand te beperken.RotoSwing-grepen kunnen worden toegepast op ramen en balkondeuren van hout, aluminium of PVC, als deze zijn uitgerust met draai-kiepbeslag en gebruik maken van de gestandaardiseerde 7 mmvierkantstift. Roto Frank NV – Nijvel – 067/89 41 40 – www.roto.co.uk

Bimac - Schotelstraat 44 - 3511 Stokrooie Hasselt

MASTERBOARD®-M, de meest performante plaat voor brandwerende scheidingswanden EI 60

MASTRERBOARD®-M is een monolithische plaat gebaseerd op de “Cement Bound Matrix PromaX Technology”. Deze nieuwe plaat bestaat uit een kern die aan beide zijden versterkt is met onbrandbaar glasvlies. Hierdoor heeft deze plaat zeer hoge mechanische eigenschappen is ze vochtbestendig en beschikt over een wit en glad oppervlak. Deze Promat-plaat kan met traditionele gereedschappen snel en efficiënt worden verwerkt. Met slechts 1 beplating aan elke zijde wordt een brandweerstand van EI 60 en een geluidisolatie van 51 dB bekomen. Het biedt dus een combinatie van hoge performantie en hoog rendement. Promat NV - Kapelle-op-den-Bos – 015-71 33 51 - www.promat.be

Nieuws van de Confederatie Bouw De Confederatie Bouw zet het licht op groen voor twee nieuwe maatregelen in het kader van de bestrijding van zwartwerk en sociale fraude. Het zal een administratief samenwerkingsprotocol

60

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

loosheid om economische redenen. 54% van de bouwbedrijven maakt helemaal geen gebruik van het systeem. 25% van de bedrijven maakte er gebruik van voor minder dan 10% van het totaal aan gepresteerde werkdagen. Slechts 10% van de bedrijven zit boven de 30% van het totaal aan gepresteerde werkdagen. 3 à 4% zit boven de 100%, wat een abnormale graad van tijdelijke werkloosheid is. De sociale inspectie identificeerde na kruising van de gegevens met verschillende databanken een 50-tal ondernemingen, waarbij zware vermoedens gelden dat er in het zwart wordt gewerkt. In de komende maanden komen dan ook gerichte controleacties. De Confederatie Bouw kan dit enkel toejuichen omdat op die manier het deloyaal effect voor andere bouwbedrijven verdwijnt. Elektronische registratie De Confederatie Bouw pleit voor de invoering van een systeem van elektronische registratie van eenieder die aanwezig is op de bouwplaats, ongeacht het paritair comité, het sociaal statuut of het land van herkomst. Op bouwplaatsen dient een werkgever een systeem ter beschikking te stellen om de aanwezigheid van zijn werknemers op elektronische wijze te registreren. In eerste instantie kan een document met een barcode afgeleverd door de bevoegde instantie. Later kan dit document worden vervangen door een badge die elke werknemer bij zich moet hebben. De Confederatie vraagt dat hieromtrent een wetgevend initiatief wordt genomen en het wil ook krachtige hulpmiddelen creëren voor de strijd tegen zwartwerk en sociale fraude. Met meer dan 30.000 bouwbedrijven en een omzet van 16,30 miljard euro is de bouwsector een belangrijke sector van de nationale economie die voor meer dan 5% bijdraagt tot het bbp. In het kader van de budgettaire oefening van de regeringen in ons land kan de strijd tegen zwartwerk in de bouw een belangrijk hulpmiddel zijn. www.confederatiebouw.be

      







 Ǧƒ‹Žǣ ‹ˆ‘̻…ƒ†••‡”˜‹…‡„—”‘Ǥ„‡ ‡Žǣ ή͚͛͛͛͛͘͟͜͠͡͞ ––’ǣ ™™™Ǥ…ƒ†•‡‡”˜‹…‡„—”‘Ǥ„‡  

‡”–‡š ‡”–‡š‹•‡‡͛Ǧ–‡‡’”‘‰”ƒƒ‡–ƒ…Š–‡”Ž‹‰‰‡†‡†ƒ–ƒ„ƒ•‡ǡ†ƒ–œ‹Œ–‘‡’ƒ••‹‰‡ ˜‘‘”ƒŽ‹†‡Š‘—–•‡Ž‡–Ǧ‡ •–ƒƒŽ„‘—™˜‹†–Ǥ • ͚Ǧ͛ƒ”…Š‹–‡…–——”‘†‡Ž • ‘•–”—…–‹‡–‡‡‹‰‡˜‘‘”™ƒ†‡ǡ˜Ž‘‡”‡ǡ†ƒ‡ǡ•’ƒ–‡Ǥ • ‹ƒ Ǧ‘’’‡Ž‹‰ƒƒ”…ƒŽ…—Žƒ–‹‡•‘ˆ–™ƒ”‡ • ƒ•–—”‡˜ƒǦƒ…Š‹‡• †‡ƒƒŽ˜‘‘”ǣ • ƒ••‹‡ˆ„‘—™ • ‡”‰‹‡œ—‹‹‰„‘—™‡

ÑÑKda\jlbdW^ZaZbZYZlZg`ZghkVcb^cjjiidib^cjji#

I^bZIgVXZgbdW^ZaZi^_YgZ\^higVi^Z HideY^ZZ^cYZadoZY^hXjhh^ZhdkZgdkZgjgZc!\Z[VXijgZZgYZegZhiVi^ZhZcg^_i^_YZc#
lll#\ZdYncVb^Xh#WZ

FEBRUARI 2011 ■

De Vlaamse Schrijnwerker

61

Diversen

Wij heten de nieuwe leden van onze federatie welkom

Adverteerdersregister AGC Mirodan Bouwglas . . . . . . . . . . pag 2 Batibouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 52

B.V.B.A.

Denova Interieur

8820

TORHOUT

B.V.B.A.

E.V.M.

1982

ZEMST

De Hr

Gellynck Bart

8800

ROESELARE

Cad Serviceburo. . . . . . . . . . . . . . . . .pag 61

B.V.B.A.

M & C Construct

3440

ZOUTLEEUW

DB&S Machines & Foils . . . . . . . . . . .pag 49

De Hr

Meeus Tom

3202

AARSCHOT

B.V.B.A.

Onsite

3380

GLABBEEK

B.V.B.A.

Bo-Construct

3891

BORLO

Eternit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . insert

De Hr

Jacobs Daniel

3730

HOESELT

Federale Verzekering . . . . . . . . . . . . .pag 44

B.V.B.A.

Gebroeders Mees

9160

LOKEREN

De Hr

Bouckaert Jean

8780

OOSTROZEBEKE

De Hr

Legrand Jos

8920

LANGEMARK

Haco Trading . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 55

E.B.V.B.A.

Allseasons

2240

ZANDHOVEN

Häfele Belgium . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 47

G.C.V.

Hillewaert

2880

HINGENE

Bison International . . . . . . . . . . . . . .pag 39 Breen - Skantrae . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 4

Deta Machines . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 35 Detris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 59 Eeckhout Vereecke. . . . . . . . . . . . . . .pag 63

Fentris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 21 Fentris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . insert Geodynamics . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 61

Halwema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 64 IJzerwaren Vertommen . . . . . . . . . . .pag 23

B.V.B.A.

Greenhouse Veranda'S

3600

GENK

De Hr

Vermeir Pieter

9280

LEBBEKE

Knauf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 41

De Hr

Vallons Dennys

8610

KORTEMARK

Lecot Metaalwaren - Raedschelders. .pag 44

De Hr

Van de Weyer Johan

1840

LONDERZEEL

De Hr

Devos Mathieu

8531

BAVIKHOVE

LMC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 27

B.V.B.A.

Jamo

3294

DIEST

Nissan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 15

De Hr

Aertsen Bart

1770

LIEDEKERKE

Novatech . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 43

De Hr

De Meyer Alain

9940

EVERGEM

B.V.B.A.

Ducanox

3545

HALEN

Reynaers Aluminium . . . . . . . . . . . .pag 27

De Hr

Speelmans Tony

3590

DIEPENBEEK

Roto Frank . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 37

B.V.B.A.

Modulor Productie

9450

DENDERHOUTEM

Swinnen Chris Christiane

3012

LEUVEN

E.B.V.B.A.

D-Design

3012

LEUVEN

Smet Trappenmakerij . . . . . . . . . . . .pag 43

De Hr

Blondeel Mario

9940

SLEIDINGE

SMI . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 9, 37 en 59

De Hr

Jossa Samuel

9750

ZINGEM

Interzum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 50

Ligna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 50 Limoco Industries . . . . . . . . . . . . . . .pag 57

Philips Constant. . . . . . . . . . . . . . . . .pag 33 Renson . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 9

Saint Gobain Glass Solutions . . . . . .pag 13 Saint Gobain Gyproc . . . . . . . . . . . . .pag 57 Saint Gobain Isover . . . . . . . . . . . . . .pag 29

Van Belle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 27 Vancanneyt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 21

62

N.V.

Smets Houtbedrijf

9870

ZULTE

B.V.B.A.

Deproc

9800

WONTERGEM

Wako . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 9

N.V.

Rigole Keuken

8501

BISSEGEM

Wanzeele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 35

B.V.B.A.

Raam-Idee

3540

HERK-DE-STAD

De Hr

Tulkens Hans

3010

LEUVEN

De Hr

Zaykov Behched Ismailov

3001

LEUVEN

De Hr

De Schutter Bart

2845

NIEL

De Hr

Verreydt Kristof Philippe

3080

TERVUREN

De Vlaamse Schrijnwerker

■ FEBRUARI 2011

Variant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .pag 59

Te koop Vennootschap over te nemen, met inbegrip van magazijn ter grootte van ca 320m2 gelegen te Gent. Contact: BVBA TIME, Zeilschipstraat 7 te 9000 Gent, Anita Picart & Katrien Saegerman, GSM: 0477/255.840

.XQVWVWRIUDPHQ

EYED

Specialiteit:

YOHXJHOGLNWHPP

schuiframen en hefschuiframen gelakte ramen ramen en deuren in PVC. stipte levering • correcte service • levering op de werkplaats of werf •

Eeckhout-Vereecke bvba Abdijstraat 5 - 8792 DESSELGEM Tel. 056/728 337 - Fax 056/700 309 E-mail [email protected] - www.eeckhout-vereecke.be

D OORDACHTE INVESTERINGEN , KWALITEIT EN VAKMANSCHAP.

www.halwema.be Bisschoppenhoflaan 547 • 2100 DEURNE • Tel.: +32 (0)3 325 37 00 Fax: +32 (0)3 325 59 22 • e-mail: [email protected] • www.halwema.be