CHECKLIST VOOR OPDRACHTGEVERS INSTALLATIE PERFORMANCE SCAN
Inhoudsopgave 1 1.1 1.2
Inleiding Achtergrond Leeswijzer
2 2 2
2
Vóór uitvoering
3
3
Gedurende de uitvoering
7
4
Na uitvoering
8
Tekstboxen Box 1: Toepassingsgebied Box 2: Onderdelen van de installatieperformancescan Box 3: Tijdstip van uitvoering Box 4: Benodigde stukken Box 5: Kwaliteiten opdrachtnemer voor onderdelen van de scan Box 6: Voorbeeldovereenkomst Box 7: Voorbeeld prioritering adviezen
3 3 4 4 4 5 8
Deze checklist is nadrukkelijk bedoeld als hulpmiddel om u te ondersteunen bij het laten uitvoeren van een installatie performance scan.
Hoewel de Installatie Performance Scan, bijbehorende handleiding en deze checklist met de grootst mogelijke zorg zijn opgezet, kunnen deze onvolkomenheden bevatten. SenterNovem noch haar onderaannemers kunnen aansprakelijk gesteld worden voor (vermeende) schade voortvloeiend uit het gebruik van de Installatie Performance Scan, de handleiding of deze checklist, noch voor de gevolgen van activiteiten die worden ondernomen op basis hiervan.
Checklist voor opdrachtgevers Installatie Performance Scan
1
1
Inleiding
1.1
Achtergrond De Installatie Performance Scan is een gestandaardiseerd instrument dat wordt gebruikt om inzicht te krijgen in de verbetermogelijkheden van de werktuigbouwkundige installaties voor de klimatisering (verwarming en koeling) van gebouwen, gericht op utiliteitsgebouwen en collectieve installaties in de woningbouw. Ook de tapwatervoorziening van gebouwen is in het instrument opgenomen. Hierbij wordt als uitgangspunt gehanteerd dat de warmte wordt opgewekt met aardgasgestookte ketels. Niet-aardgas gestookte ketels zijn hierbij uitgesloten. Voor de opwekking van koude wordt uitgegaan van conventionele (compressie)koelmachines. Aanpak van de installatie op basis van de scan kan leiden tot een reductie van het energiegebruik en tot een reductie van de kans op storing en comfortklachten. Met het instrument scant de installateur of adviseur de bestaande klimaatinstallatie op energie-efficiëntie. Het instrument is uniek omdat het een integrale check van opwekker, regelingen, distributiesysteem en afgiftesysteem omvat. De methode is ontwikkeld door SenterNovem in opdracht van VROM/DGW, en in samenspraak met marktpartijen. Om de controle door opdrachtgevers op het adviesproces voor opdrachtverlening en begeleiding van / toezicht op uitvoering te verbeteren, is deze checklist voor opdrachtverlening en uitvoering van een installatieadvies ontwikkeld.
1.2
Leeswijzer Deze checklist geeft (potentiële) opdrachtgevers van een scan een puntsgewijs overzicht van de beslissingen die genomen moeten worden en de activiteiten die uitgevoerd moeten worden om een Installatie Performance Scan te laten uitvoeren. Deze lijst is opgedeeld in aandachtspunten vóór de uitvoering, gedurende de uitvoering en na de uitvoering van de scan. De punten zijn ook controleerbaar voor personen zonder technische kennis van installaties en hebben met name betrekking op het proces en niet op de resultaten van het advies. In de checklist is rekening gehouden met opdrachtgevers die eenmalig of slechts incidenteel te maken krijgen met de scan (bijvoorbeeld een Vereniging van Eigenaren, gebouweigenaar of corporatie met weinig collectieve installaties), en met opdrachtgevers die meerdere gebouwen/installaties beheren en daardoor vaker met de scan te maken kunnen hebben. Alle punten uit de checklist hebben een eigen nummer, onderdelen die met name voor deze laatste categorie opdrachtgevers bedoeld zijn, zijn aangegeven met een letter.
Checklist voor opdrachtgevers Installatie Performance Scan
2
2
Vóór uitvoering 1.
Komt de installatie in aanmerking voor de Installatie Performance Scan? [Box 1: Toepassingsgebied] a.
Ga in uw installatiebestand na welke installaties in aanmerking komen.
Box 1: Toepassingsgebied Deze tool is bedoeld voor de optimalisatie van de werktuigbouwkundige installaties voor de klimatisering (verwarming en koeling) van gebouwen, gericht op utiliteitsgebouwen en collectieve installaties in de woningbouw. Ook de tapwatervoorziening van gebouwen is in het instrument opgenomen. Hierbij wordt als uitgangspunt gehanteerd dat de warmte wordt opgewekt met aardgasgestookte ketels. Niet-aardgas gestookte ketels zijn hierbij uitgesloten. Voor de opwekking van koude wordt uitgegaan van conventionele (compressie)koelmachines. → te gebruiken voor klimatiseringsinstallaties van utiliteitsgebouwen en collectieve installaties in de woningbouw. → aardgasgestookte ketel → conventionele (compressie) koelmachines
b.
Kunnen de resultaten van de Installatie Performance Scan gearchiveerd worden in de eigen beheersystemen? Zo nee, overweeg of u uw systemen wilt uitbreiden met deze informatie.
c.
Maak vóór het laten uitvoeren van de scan de keuze tussen aansluiten bij installatieonderhoud, uitbesteden als aparte op zichzelf staande activiteit of zelf uitvoeren.
d.
Installatie performance scan borgen in eigen beleid: Neem Installatie Performance Scan en de uitvoering van de adviezen op in meerjaren onderhoudsplanning en –begroting.
e.
Onderzoek of binnen eigen organisatie kennis en capaciteit beschikbaar is om de Installatie Performance Scan uit te voeren of te begeleiden.
f. 2.
Bepaal het moment van uitvoering van de Installatie Performance Scan.
Welke clusters uit de Installatie Performance Scan moeten uitgevoerd worden? [Box 2: Onderdelen van de installatieperformancescan]
Box 2: Onderdelen van de installatieperformancescan Clusters De Installatie Performance Scan is opgebouwd uit verschillende modules. De modules worden samengenomen in een samenhangend cluster. Alleen de voor de installatie relevante clusters hoeven doorlopen te worden. De volgende clusters worden onderscheiden: → algemeen
Checklist voor opdrachtgevers Installatie Performance Scan
3
→ verwarmingsinstallatie → koelinstallatie → woningen en tapwater
3.
Bepaal een gunstig tijdstip voor het (laten) uitvoeren van de scan [Box 3: Tijdstip van uitvoering].
Box 3: Tijdstip van uitvoering Overwegingen → scan uit efficiëntieoverwegingen zo mogelijk uitvoeren gecombineerd met onderhoud aan de tapwater-, verwarmings- en/of koelinstallatie of tijdens een SCIOS-keuring (voor installaties groter dan 130 kWth) → bij grotere installaties (vanaf 50kWth verwarmingsvermogen) wordt de scan bij voorkeur uitgevoerd in het stookseizoen, omdat er (rendements)metingen moeten worden uitgevoerd. 4.
Verzamel benodigde informatie en gegevens [Box 4: Benodigde stukken].
Box 4: Benodigde stukken Zorg er voor dat , indien beschikbaar, de volgende stukken beschikbaar zijn op datum van de Installatie Performance Scan: → Meest recente SCIOS- en/of onderhoudsrapporten → EPA-rapportage → Meest recente inregelrapporten → Beschikbare logboek(en) van de installatie en/of een uitdraai uit het GBS-, of klachtenregistratiesysteem → Ontwerp-of revisie schema's en/of -tekeningen → Onderhoudsplannen → Gasnota(s) van een recent jaar → Zie voor meer gevraagde gegevens Bijlage "Invulformulier voor beheerder" 5.
Vraag meerdere offertes van uitvoerders op (bij voorkeur 3). g.
Overweeg of u een offerte/opdracht per installatie wilt, of een raamwerkcontract voor meerdere installaties.
6.
Beoordeel de offertes op criteria tijd, geld, kwaliteit, organisatie, informatie en maak een keus voor de aanbieder die het best aansluit bij uw wensen.
7.
Laat opdrachtnemer aantonen dat hij voldoet aan de kwaliteiten voor uitvoerend adviseurs en referenties en opleidingsniveau aantonen. Vraag naar eventuele andere keurmerken of certificaten [Box 5: Kwaliteiten opdrachtnemer voor onderdelen van de scan].
Box 5: Kwaliteiten opdrachtnemer voor onderdelen van de scan Opname opwekking warmte
Checklist voor opdrachtgevers Installatie Performance Scan
4
→ Niveau gelijkwaardig aan WEB 2, gas (assistent-monteur verwarming, onderhoudsmonteur installaties) Opname opwekking koude → Airco’s <12 kW: STEK erkend (of gelijkwaardig) → Airco’s >12 kW: STEK + bijv. NVKL-erkenning vakbekwaamheid koeltechnisch bedrijf (of gelijkwaardigheid) Opname distributie en afgifte → Kennis van hydraulische schakelingen met bijbehorende consequenties voor het systeem (benodigd opleidingsniveau minimaal MBO, HBO-niveau gewenst) → Kennis op het gebied van regeltechniek op minimaal MBO-niveau vereist (kennis op HBO-niveau is gewenst) → Voor ventilatie en luchtbehandeling geldt, dat de opname van gegevens van relevante apparatuur die niet onder de STEK regeling valt (Bijv. koelwatercircuit of LBK’s) dient uitgevoerd te worden door medewerkers met een voldoende gekwalificatie, bijv. UNETO-VNI BRL6000. Beoordeling → De beoordeling is zover mogelijk geautomatiseerd. De uitkomst dient alleen door de adviseur te worden gecontroleerd. Hiervoor volstaat een technische opleiding op MBOniveau. Advies → Voor het kunnen beoordelen van de installatie als geheel is een denkniveau op MBOniveau vereist en HBO gewenst 8.
Laat opdrachtnemer verklaren dat hij werkt volgens en met laatste versie van de Installatie Performance Scan. (De laatste versie van het instrument is te vinden op www.InstallatiePerformanceScan.nl).
9.
Neem voorbeeldovereenkomst of delen daarvan over [Box 6: Voorbeeldovereenkomst]. h.
Volg bij contractvorming de eigen gebruikelijke bedrijfsvoering.
Box 6: Voorbeeldovereenkomst Om de controle door opdrachtgevers op het adviesproces te verbeteren, is een format voor een overeenkomst voor de uitvoering van een installatieadvies ontwikkeld. Dit format kan op drie manieren gebruikt worden. → Het volledige format kan als op zichzelf staand contract gebruikt worden voor incidentele of eenmalige contracten door bijvoorbeeld Verenigingen van Eigenaren, gebouweigenaren of corporaties met weinig collectieve installaties. → Delen van het format kunnen opgenomen worden als onderdeel van een contract voor de uitvoering van meerdere scans door eigenaren of beheerders van meerdere (collectieve) installaties; → Delen van het format kunnen worden toegevoegd of worden opgenomen als onderdeel van een (lopend) service- en onderhoudscontract van een collectieve installatie. Voor praktische toepassing kunnen de teksten uit dit document worden gebruikt, bewerkt en aangepast aan uw wensen.
Checklist voor opdrachtgevers Installatie Performance Scan
5
10.
Sluit contract af met opdrachtnemer. Leg daarin minimaal tijdsbesteding, uitvoeringsperiode en kosten vast.
Checklist voor opdrachtgevers Installatie Performance Scan
6
3
Gedurende de uitvoering 11.
Informeer bewoners, gebruikers en andere betrokkenen over werkzaamheden en uitvoeringsdatum van de scan.
12.
Eventueel meelopen met uitvoeren scan om de kwaliteit te controleren.
13.
Volg de werkzaamheden op basis van criteria tijd, geld, kwaliteit, organisatie, informatie, controleer de resultaten aan de hand van de offerte/opdracht.
Checklist voor opdrachtgevers Installatie Performance Scan
7
4
Na uitvoering 14.
Vraag de rapporten van de uitgevoerde (rendements)metingen op aan de opdrachtnemer.
15.
Zorg dat informatie ergens bewaard wordt, bijvoorbeeld in het logboek van de installatie. i.
Leg de informatie zo mogelijk vast op een centraal punt, bijvoorbeeld eigen beheerssystemen.
16.
Bespreek het advies met de opdrachtnemer en eventueel ook met het bedrijf waar de installatie in onderhoud is. Bepaal in overleg de prioriteitsvolgorde van de adviezen. [Box 7: Voorbeeld prioritering adviezen].
17.
Beslis op basis prioritering welk(e) advies/adviezen opgevolgd worden.
18.
Vraag offertes aan voor uitvoeren/opvolgen van advies.
Box 7: Voorbeeld prioritering adviezen Een scan van een installatie voor de clusters algemeen, verwarming en woningen & tapwater levert bijvoorbeeld de volgende adviezen op: AD8
Het laatste onderhoud aan uw ketel is meer dan twee jaar geleden. Voor installaties die vallen onder de Wet Milieubeheer geldt een jaarlijkse onderhoudsverplichting. Ketels halen een beter rendement wanneer de verbrandingskamer en brander(s) schoon zijn. Wij adviseren u minimaal één keer in de twee jaar onderhoud aan uw ketel te laten uitvoeren of de instructies van de fabrikant op te volgen. De onderhoudskosten worden in het algemeen terugverdiend door een lager gasgebruik.
AD26
De (revisie)tekeningen komen niet overeen met de huidige installatie. Geadviseerd wordt de wijzigingen te documenteren en de tekeningen te laten nazien door een installateur. Een juist ontwerpschema maakt het mogelijk correct in te regelen en bij eventuele storingen de oorzaak te kunnen achterhalen
AD28
Leidingen en/of appendages zijn niet (overal) geïsoleerd. Wij adviseren u de isolatie te verbeteren. Dit bespaart u 2 tot 6% op uw energierekening en verdient zich met circa 1 jaar terug.
AD57
Uw opwekkingsinstallatie bestaat uit één ketel. Voor het goed functioneren van uw ketel dient de externe temperatuuropnemer direct na de ketel of in de centrale verdeler te zijn geplaatst. Dit is niet het geval. Wij adviseren u de externe temperatuuropnemer te verplaatsen conform ISSO 31.
AD99
Verschillende ruimtes worden niet gelijktijdig warm. Vraag hierover advies aan uw installateur.
Mogelijke prioritering adviezen in overleg met adviseur of installateur Direct opvolgen → Als verplichte keuringen niet uitgevoerd zijn (bijvoorbeeld AD8) → Bij slecht functionerend systeem (bijvoorbeeld AD57)
Checklist voor opdrachtgevers Installatie Performance Scan
8
Bij volgende onderhoudsbeurt meenemen → Eenvoudige ingrepen die zichzelf snel terugverdienen (bijvoorbeeld AD28, AD99) Uitvoeren bij voldoende budget → Maatregelen voor de langere termijn, preventief onderhoud (bijvoorbeeld AD26) Planning → Zijn er op korte termijn reeds onderhoudswerkzaamheden gepland, dan de adviezen laten uitvoeren tegelijkertijd met de onderhoudswerkzaamheden. → Zijn de onderhoudswerkzaamheden binnen zes maanden na uitvoering van de scan gepland, dan contact opnemen met onderhoudsinstallateur voor opvolgen adviezen tegelijkertijd met de onderhoudswerkzaamheden. → Zijn de onderhoudswerkzaamheden langer dan zes maanden na uitvoering van de scan gepland, dan contact opnemen met onderhoudsinstallateur of opdrachtnemer van de scan om de timing/planning van de uitvoering/ opvolging van de adviezen te bespreken.
Checklist voor opdrachtgevers Installatie Performance Scan
9
Bijlage: Invulformulier beheerder
Checklist voor opdrachtgevers Installatie Performance Scan
10
