1
CEMENTTEGELS 1. ALGEMENE PLAATSINGSVOORSCHRIFTEN
Onze technische nota’s zijn altijd belangrijker dan de voorschriften op de verpakking van de plaatsingsproducten. Wij accepteren geen klachten na de plaatsing. De plaatsing geldt als aanvaarding van de goederen. Het is dus belangrijk deze voorschriften te lezen en te respecteren. Het niet naleven van de specifieke voorschriften voor onze tegels wordt beschouwd als een zware fout, wat de weigering van de werken rechtvaardigt. De producten voor de voorbereiding van de ondergrond, het plaatsen, voegen, verzadigen en het onderhoud van onze tegels zijn meestal in voorraad. CONTROLEER DE CONFORMITEIT VAN DE TEGELS VÓÓR DE PLAATSING. CONTROLEER BIJ HET AANVATTEN VAN DE PLAATSINGSWERKEN EN TIJDENS DE WERKEN ZELF. Plaatsing rand tegen rand : onze tegels moeten bijna tegen elkaar geplaatst worden met een voeg van maximum 1mm. Plaatsing op een houten vloer : moet uitgevoerd worden door een ervaren vakman. De plaatsing van tegels op een houten vloer brengt steeds belangrijke risico’s mee (geldt voor eender welke tegel) om verschillende redenen : Een houten vloer kan onderhevig zijn aan doorbuigingen of vervormingen, in het bijzonder in het geval van overbelasting door een afwerking met tegels. Hout is gevoelig aan vocht, of het nu de vochtigheid van de omgeving is of die van de gebruikte mortellijm, en het zet uit, beweegt of vervormt onder invloed van vocht. Houten vloeren vertonen tal van voegen tussen planken en panelen die men moet neutraliseren om het breken en barsten te vermijden. Niettemin kan een ervaren vakman, indien aan de voorwaarden voldaan wordt, een aanvaardbare plaatsing realiseren door het fixeren of zwevend maken, vochtwerend maken, egaliseren en voegen van de ondergrond volgens de regels van de kunst door het plaatsen van de cementtegels met behulp van een heel flexibele mortellijm (OMNICEM PL85) in een voldoende dikke laag die de bewegingen en de fouten van de ondergrond opvangt. Plaatsing in een douchebak of douchecel : moet uitgevoerd worden door een ervaren vakman. Een douchebak kan betegeld worden met cementtegels, op voorwaarde dat : De douchebak perfect waterdicht is. Deze waterdichtheid kan relatief gemakkelijk bekomen worden door de harde ondergrond eerst te impregneren met OMNIBIND TP (0,2 L/m²) en daarna een dikke laag OMNIBIND COAT (3kg/m²) aan te brengen. De gebruikte lijm zeer waterbestendig is (OMNICEM PL85). Er voldoende helling is naar de afloop en men er voor zorgt dat er geen water kan blijven staan waardoor er kalksporen op de tegels kunnen komen bij het opdrogen. De muren van de douchebak eveneens waterdicht worden gemaakt door eerst de ondergrond te impregneren met OMNIBIND TP (0,2 L/m²) en daarna een dikke laag OMNIBIND COAT (3kg/m²) aan te brengen. Een ervaren vakman kan eveneens een waterdichte plaatsing realiseren met behulp van andere technieken uitgevoerd volgens de regels van de kunst. Plaatsing op houten wanden of gipskartonpanelen (Gyproc, Placoplatre) : moet uitgevoerd worden door een ervaren vakman. Stevigheid van de ondergrond nakijken. Impregneren van de ondergrond : door middel van OMNIBIND TP (0,2 L/m²). Risico op contact met water of vocht : waterdicht maken door middel van een dikke laag OMNIBIND COAT (3kg/m²)
2 Plaatsing op vloerverwarming : moet utigevoerd worden door een ervaren vakman. Bij een verwarmde vloer die voortdurend onderhevig is aan spanningen door het uitzetten of krimpen als gevolg van belangrijke temperatuurverschillen die de ondergrond kan ondergaan, is het noodzakelijk de tegels dubbel te verlijmen met een laag van minstens 3 mm dik van een heel flexibele mortellijm (OMNICEM PL85). Het risico van scheurtjes en barstjes is natuurlijk groter en de plaatsing van uitzettingsvoegen moet goed bestudeerd worden door een ervaren vakman. 2. NOODZAKELIJKE PLAATSINGSVOORSCHRIFTEN PLAATSING RAND TEGEN RAND : onze tegels moeten bijna tegen elkaar geplaatst worden met een voeg van maximum 1mm. DUBBELE VERLIJMING EN GELIJKLEGGEN VAN DE TEGELS ten opzichte van elkaar. Tussen de cementtegels die naast elkaar liggen, mag men niet meer dan 1mm niveauverschil hebben. Net voor het voegen, DE TEGELS EN DE VOEGEN NAT MAKEN MET WATER TOT ZE VERZADIGD ZIJN. Dit is nodig voor het vullen van de smalle voegen en om te vermijden dat de voegmortel in het lichtporeuze oppervlak dringt en er een cementsluier, die onzichtbaar is wanneer het oppervlak nog nat is, opdroogt en het oppervlak een dof uitzicht geeft. GEBRUIK EEN ZEER VLOEIBARE VOEGMORTEL, nooit een pasta. De tegels moeten na het voegen en vóór het boenen zeer zorgvuldig schoongemaakt worden met water waaraan een beetje afwasmiddel of zeep zonder chloor of zuur is toegevoegd. 3. GEBRUIK Tegels in gekleurd cement zijn geschikt voor een matig belopen vloer en voor muren. 4. BIJZONDERHEDEN -
-
-
De productiemethode van de gekleurde cementtegels impliceert dat er kleurverschillen kunnen zijn in éénzelfde doos of tussen verschillende dozen. Wij raden dus aan om tijdens de plaatsing de tegels willekeurig uit de verschillende dozen te nemen om te vermijden dat er zones ontstaan die te sterk verschillen in kleur. Er zullen ook altijd kleine foutjes zijn die afzonderlijk kunnen afschrikken maar die bijdragen tot het genuanceerde uitzicht van het geheel. Gezien het ambachtelijke karakter van de productie moet men zelfs tot 5% grotere fouten (stukjes van de randen of barstjes van meer dan 0,5cm²) tolereren die de tegels ongeschikt maken voor plaatsing in zijn geheel. Er zal niettemin zeer weinig verlies zijn als men deze tegels gebruikt voor het versnijden van stukken voor de randen. Het zou tegenstrijdig zijn een ambachtelijke tegel te willen …die perfect uniform moet zijn. Tegenwoordig hebben tegelzetters de gewoonte om tegels te plaatsen met een brede voeg. Maar dat is niet altijd zo geweest: vanaf de Delftse tegels, via de vloertegels die men al in de huizen aantreft sinds de 2de helft van de XIXde eeuw, tot de afgeschuinde metrotegels, zijn de voegen zeer smal of zelfs haarfijn. Het zou echt jammer zijn de cementtegels op een andere manier te plaatsen want daar zijn ze niet voor gemaakt. Een bredere voeg zou hen een rustiek karakter geven.
5. TRADITIONELE PLAATSING Door middel van een dikke mortel op gestabiliseerd zand of op stijve ondergrond (beton-dekvloer). Deze plaatsing houdt meerdere nadelen in die deze methode niet uitsluiten, maar ze vereist bijkomende voorzorgsmaatregelen : • Onderdompeling van de cementtegels gedurende 4 uur voorafgaand aan de plaatsing. • Risico op breuk indien men een hamer gebruikt. • Het gebrek aan flexibiliteit van de plaatsingsmortel kan soms leiden tot enkele scheurtjes in het geval van bewegen van de ondergrond. • Mogelijke uitbloeiingen na de plaatsing (in water oplosbaar en verdwijnen uiteindelijk met het reinigen). •
Lange droogtijd die een lange wachttijd voor het poriënvullen tot gevolg heeft.
•
Plaatsing door een ervaren vakman noodzakelijk. Uit ervaring raden wij u de gelijmde plaatsing aan die ongeveer zoals de traditionele plaatsing uitgevoerd wordt.
3 6. GELIJMDE PLAATSING : is aanbevolen Deze moet gebeuren op een goed vlakke ondergrond, met zeer flexibele, witte lijmmortel, met dubbele verlijming : Wij raden aan om de poederlijm OMNICEM PL85 (6 kg / m²) te gebruiken en de ondergrond eerst te impregneren met OMNIBIND TP (0,2 liter / m²). Voor het betegelen van een douchebak, muren van een douche of bad, rondom het bad, wastafels of gootstenen, vloeren en aansluitboorden muur-vloer van kleine badkamers, keukenwerkbladen, en alle oppervlakken die in direct contact komen met water, is het noodzakelijk ervoor te zorgen dat de ondergrond absoluut waterdicht is, zeker als deze gevoelig is voor water zoals hout of pleisterwerk. Impregneer eerst met OMNIBIND TP en breng daarna met een brede borstel een dikke laag waterdichte pasta OMNIBIND COAT (3 kg / m²). OPGELET: geen enkele lijm noch voegcement is volledig waterdicht, zelfs wanneer het opschrift dit vermeldt. • Een niveaudraad spannen om de vertreklijn van de plaatsing aan te geven. Bij plaatsing van motieven in tapijten, vertrekt men van de assen van de te betegelen ruimte om het motief in de ruimte te centreren. • Dubbele verlijming : De hoeveelheid lijm op de ondergrond en aan de achterkant van de tegel doseren om de tegels ten opzichte van elkaar gelijk te kunnen leggen. Gebruik een stevig pastamengsel: als de lijm te vloeibaar is, kan de tegel verzakken na het gelijkleggen. Een stevig pastamengsel is echter iets minder hechtend. Om de hechting te versterken is het dus essentieel om de achterkant van de tegel in te strijken met lijm en de ondergrond te impregneren met OMNIBIND TP. Gebruik een kam van 8 tot 10 mm.
•
•
De tegels langsheen de gespannen draad plaatsen en, wat HEEL BELANGRIJK is, DE TEGELS GELIJK LEGGEN TEN OPZICHTE VAN ELKAAR. Er mag geen niveauverschil van meer dan een millimeter zijn tussen een tegel en zijn rechtstreekse buren! Wij beschouwen belangrijke niveauverschillen als een ernstige fout, wat een weigering van de werken rechtvaardigt. Er kunnen nochtans dikteverschillen tussen tegels optreden van ± 1,5 mm. Zorg ervoor dat het volledige oppervlak van de tegel in contact staat met de lijm (anders kan de tegel in de hoeken barsten door holtes onder de tegel). HEEL BELANGRIJK : DE TEGELS BIJNA TEGEN ELKAAR LEGGEN, MET EEN MINIMALE VOEG (MAX. 1MM : « MARMERVOEG»), ZONDER ZICH ZORGEN TE MAKEN OVER DE REGELMAAT EN HET DOORLOPEN VAN DE VOEGEN. Onze cementtegels zijn gekalibreerd in lengte en breedte waardoor deze plaatsingswijze mogelijk is. Hoe smaller de voeg, hoe eleganter het resultaat. Wij beschouwen een bredere voeg als een ernstige fout, wat de weigering van de werken rechtvaardigt, behalve als de klant een bredere voeg verkiest. De tegels op het juiste niveau plaatsen door er met de handpalm op te drukken. Nooit met een hamer op de tegels slaan (kans op barsten).
7. OPVOEGEN -
Het opvoegen kan plaatsvinden 2 of 3 dagen na de plaatsing met lijmmortel OMNICEM PL85.
-
Gebruik een gewone middengrijze voegmortel voor smalle voegen, op basis van cement met weinig of geen toeslagstoffen. Wij bevelen OMNIFILL 102 (0,3 kg / m²) aan, een voegmortel voor smalle voegen die waterbestendig is. Zeer vloeibaar te gebruiken, hecht zich weinig vast aan het oppervlak van de cementtegels als dit verzadigd is met water voor het opvoegen.
-
-
Net voor het opvoegen, HET OPPERVLAK EN DE VOEGEN VERZADIGEN met water, dit is noodzakelijk voor het vullen van de smalle voegen en om te vermijden dat de voegmortel in het lichtporeuze oppervlak dringt en dat er een cementsluier, die onzichtbaar is wanneer het oppervlak nog nat is, opdroogt en het oppervlak een dof uitzicht geeft. GEBRUIK EEN ZEER VLOEIBARE VOEGMORTEL, nooit een pasta.
4 Heel snel opvoegen, in kleine oppervlakken tegelijk, en onmiddellijk schoonmaken met water waaraan afwasmiddel of zeep zonder chloor of zuur is toegevoegd en dweil. De tegels moeten zorgvuldig schoongemaakt worden met water. Dit gebeurt onmiddellijk na het voegen en een tweede keer nadat de tegels volledig droog zijn, wat enkele dagen tot enkele weken kan duren en voor de uiteindelijke fase van het boenen. Het is wenselijk om tussen de 2 schoonmaakbeurten af en toe met een dweil en helder water over de tegels te gaan om eventuele witte uitbloeiingen, die kunnen verschijnen tijdens het opdrogen, zo goed mogelijk te verwijderen. 8. PORIËNVULLING Cementtegels zijn, zoals ze uit het productieproces komen en zoals ze geleverd worden, mat en poreus. Vlekken kunnen gemakkelijk in de tegel dringen. Het poriënvullen van cementtegels na de plaatsing is dus noodzakelijk. Bescherm de tegels met karton (geen plastiek want dat verhindert het drogen) tot op het moment van het poriënvullen. Reinig de tegels grondig met water en afwasmiddel zonder chloor of zuur, voor het poriënvullen (elke vlek of sluier van voegcement die op dit moment niet wordt verwijderd, kan zichtbaar blijven tot de volgende grondige schoonmaakbeurt). Gebruik een schuursponsje (Scotch-Brite) of schuurpapier (maximum korrel 180) met water en zeep voor hardnekkige vlekken. Gebruik echter nooit chloorhoudend, bleekwater bevattend (risico van ontkleuring) of zuur (aantasting van het tegeloppervlak) product. De tegels nooit machinaal schuren. Een echt efficiënte poriënvulling kan ALLEEN GEBEUREN WANNEER DE TEGELS PERFECT DROOG ZIJN. Zoniet kan de boenwas niet voldoende in het tegeloppervlak dringen. Poriënvullen met een witte halfzachte boenwas : aanbrengen met een doek in twee zeer dunne lagen, wacht enkele uren voor het aanbrengen van de tweede laag, nadien opboenen met een propere en droge doek (voor grote oppervlakken kan een boenmachine gebruikt worden). Laat dan een druppel water vallen op het tegeloppervlak. Als het water er als een druppel blijft opliggen zonder een donker spoor van vocht achter te laten, zijn de tegels beschermd. Als dat niet het geval is, aarzel dan niet om een derde zeer fijne laag boenwas aan te brengen en opnieuw goed te boenen. Indien de tegels niet helemaal droog zijn en de ruimte desondanks al in gebruik wordt genomen, is het mogelijk om een tijdelijke laag boenwas aan te brengen. De poriënvuller dringt nog niet diep in de nog vochtige tegels en vertraagt het droogproces. Het uitzicht van de tegel is nog niet optimaal zolang de tegel niet perfect droog en perfect verzadigd is. Enkele weken of maanden later, wanneer de tegels en de dekvloer perfect droog zijn, boent men opnieuw na een zeer grondige schoonmaakbeurt. Deze grondige reiniging zal gedeeltelijk de dunne laag oude boenwas wegnemen en zorgt ervoor dat de nieuwe boenwas dieper in het tegeloppervlak dringt. Wij raden onze BOENWAS EMERY & Cie aan voor het poriënvullen, een traditionele, ongekleurde, halfzachte was op basis van carnauba- en bijenwas met terpentijn. Ze is ook geschikt voor hout en parket, natuursteen en marmer. Breng 2 lagen aan voor een eerste poriënvulling (50g/m²). Gebruik geen “wondermiddel” op basis van siliconen, acryl of (polu)urethanen. Deze producten leggen, ook al zijn ze eenvoudig aan te brengen en geven ze een aanvaardbaar resultaat bij terracottategels of natuursteen, een film over de tegels. Ze werken als een vernis of een vitrificatie en verhinderen de volledige verzadiging van de tegels voor een lange tijd, waardoor het uitzicht van de tegel niet optimaal wordt. 9. GEWOON ONDERHOUD -
Gebruik een vette zeep (zachte zeep bijv. Marseille, vlokkenzeep (LeChat), vloeibare zeep met lijnolie (Carolin) voor natuurstenen of terracotta vloeren, verdund tot 10% (2 kopjes per halve emmer warm water) Eventueel af en toe boenen om de kleuren op te frissen en de tegels te beschermen. Opboenen voor een glanzend uitzicht. Reinigen met water na het boenen voor een gesatineerd effect. Hardnekkige vlekken verwijderen met een ruw sponsje en zeep.
5
10. DE VEROUDERING VAN DE CEMENTTEGELS Hoe meer u de tegelvloer schoonmaakt met vette zepen en hoe vaker ze geboend worden, hoe meer deze vloer een « levendig » patina, een zachtheid en warmte verkrijgt en hoe mooier deze satijnfilm wordt. Net als hout, parket, terracotta, natuursteen of marmer, zullen cementtegels hun volle schoonheid pas bereiken door veroudering. Een cementtegel leeft, in tegenstelling tot geglazuurde tegels, waarop de tand des tijds geen sporen nalaat. 11. NEUS VAN EEN TREDE Op het einde van een rij tegels die de neus van een trede vormen, gebruikt men een ijzeren L- hoekprofiel van 2,5cm x 2,5cm als neus van de trede. De horizontale binnenkant van het L-ijzer ligt dan onder de tegel en het verticale deel bedekt de gedeeltelijk ongekleurde zijkant van de tegel. Dit resulteert in een stevigere buitenhoek en verstopt het gedeeltelijk ongekleurde stuk van de tegel. 12. PLAATSING VAN PLINTEN Hoeken met schuine kant : de zijkant van plinten in cement die in een hoek worden geplaatst, wordt versneden in 45° met een diamantzaag met water, en in verstek geplaatst. Men vult de voeg op en de scherpe kantjes van de uitstekende hoekuiteinden worden geschuurd met schuurpapier korrel 60 om te vermijden dat er schilfertjes afspringen door stoten, onvermijdelijk bij een vloeroppervlak. De voegen van de plinten niet op dezelfde lijn plaatsen als die van de vloertegels : dit is ingewikkeld en voegt niets toe aan het esthetische uitzicht van de vloer en leidt tot te veel en onlogische versnijdingen van plinten. De bovenkant van de plint moet opgevoegd worden tot tegen de muur en kan geschilderd worden in dezelfde kleur als de muur. 13. PLAATSING BUITEN De cementtegels kunnen het buitenleven verdragen op plaatsen die voldoende bescherming bieden, bijvoorbeeld in een stadstuin tussen muren, op een terras of in een mediterraan klimaat. Niettemin kunnen er zich barstjes voordoen of schilfertjes afspringen in de licht poreuze tegels (zoals bij vele natuurstenen) in geval van vorst wanneer de tegels nat zijn. Om de nadelen die te wijten zijn aan vorst zo veel mogelijk te vermijden, moeten de volgende plaatsingsvoorschriften gerespecteerd worden. Deze zijn geldig voor alle soorten tegels buiten: • De plaatsing moet gebeuren op een ondoorlatende of perfect waterdicht gemaakte dekvloer. • De tegels moeten dubbel verlijmd worden, anders kunnen er waterbellen gevormd worden onder de tegels waardoor deze kunnen loskomen of waardoor er barsten ontstaan bij vorst. • De lijm moet geschikt zijn voor buiten (OMNICEM PL85). • De voegen moeten goed ingevuld en onderhouden worden om te vermijden dat er te veel water kan indringen . • Men moet voldoende helling voorzien om het water snel te laten weglopen en plassen te vermijden. • Het is aangeraden om de tegels regelmatig te boenen om het weglopen van het water te bevorderen.
Opgelet ! : onze tegels die buiten geplaatst worden, kunnen belangrijke verkleuringen vertonen door de zon of zure regen. Het hangt in ieder geval af van uw smaak en tolerantie of u deze kleine nadelen kan appreciëren. Sommigen zullen net van dit “gepatineerd” of “oud” uitzicht houden.
6 14. PRODUCTEN : CEMENTTEGELS PRIMER - IMPREGNEERMIDDELEN Omschrijving
Verbruik
OMNIBIND TP : noodzakelijke primer. (droog in 12u). Lichtgroene vloeistof op basis van synthetische harsen in waterige oplossing. Verhoogt de kleefkracht van OMNIBIND COAT of OMNICEM PL85 op elke 0,2 l / m² ondergrond. Noodzakelijk op twijfelachtige ondergrond of elke ondergrond in pleisterwerk. Aanbrengen met een brede borstel. OMNIBIND COAT : voor perfect waterdichte ondergrond. (droog in 12u). Witte waterbestendige pasta, blijvend elastisch op basis van latex in waterige oplossing. Noodzakelijk voor het waterbestendig maken van : douchebodem, muren van douches en baden, rondom de badkuip, gootstenen en wastafels, vloeren en aansluitboorden muur-vloer van kleine badkamers, keukenwerkbladen en alle oppervlakken die in direct contact komen met water. Eerst impregeneren met OMNIBIND TP en daarna OMNIBIND COAT aanbrengen 3 kg / m² in een dikke laag met een brede borstel. Om zeker te zijn van een goede waterdichtheid moet de laag ongeveer 2 mm dik zijn. Twee of meer lagen aanbrengen indien nodig. OPGELET : de ondergrond moet absoluut waterdicht zijn, zeker als deze gevoelig is voor water zoals hout of pleisterwerk. Geen enkele lijm noch voegcement is volledig waterbestendig, zelfs wanneer het voorschrift dit vermeldt. Als het verbruik minder dan 3kg/m² bedraagt, kan de waterdichtheid onvoldoende zijn.
Inhoud
Prijs incl. BTW
1 liter
10,00 €
3 liter
21,00 €
5 kg
56,00 €
16 kg
152,00 €
Inhoud
Prijs incl. BTW
5 kg
9,00 €
25 kg
30,00 €
Inhoud
Prijs incl. BTW
5 kg
6,00 €
Inhoud
Prijs incl. BTW
1 kg
19,00 €
5 kg
77,00 €
LIJM Omschrijving
Verbruik
POEDERLIJM : OMNICEM PL 85 : zeer flexibel. Witte cementmortel in poedervorm op basis van cement en synthetische stoffen. Zeer flexibel en waterbestendig voor elke ondergrond (op vloerverwarming, op oude 6 kg / m² vloeren en op panelen). Voor binnen en buiten. De ondergrond eerst impregneren met OMNIBIND TP. Aanbrengen met een kam van 8 tot 10 mm. 2 tot 3 dagen wachten voor het opvoegen.
VOEGSEL Omschrijving
Verbruik
OMNIFILL 102 : zeer waterbestendige voegmortel voor dunne grijze voegen. Zeer vloeibaar te gebruiken, hecht weinig aan het oppervlak van de cementtegels als 0,3 kg / m² deze verzadigd zijn met water voor het opvoegen. Laat waterdamp van de muren door.
PORIENVULLEN EN ONDERHOUD Omschrijving
Verbruik
BOENWAS EMERY & Cie. Traditionele, ongekleurde boenwas, halfzacht, op basis van carnauba- en bijenwas verdund met terpentijn. Gemakkelijk aan te brengen met een droge doek op kleine oppervlakken. Ook geschikt voor hout en parket, natuursteen en marmer. 100g / m² Aanbrengen in 2 lagen (50g/m²) voor een eerste poriënvulling. Na het poriënvullen regelmatig schoonmaken met een vette vloerzeep. De boenwas af en toe gebruiken om de kleuren op te frissen en de tegels te beschermen.
www.emeryetcie.com BRUSSEL – 25, 27, 29 Gasthuisstraat – 1000 Brussel - Tel.: 02 513 58 92 – Fax: 02 513 39 70 ANTWERPEN – Reyndersstraat 20 - 2000 Antwerpen - Tel. 03 231 30 84 - Fax: 03 234 38 26 PARIS - 18, passage de la Main d’Or - 75011 Paris – Tel: 01 44 87 02 02 – Fax: 01 44 87 02 22
