CASA ABIERTA JAARVERSLAG 2013

STICHTING

NUESTRA CASA

\

Inloopspreekuur - Psychologische Ondersteuning - Juridische Ondersteuning Nederlandse les - Voorlichtingbijeenkomsten

April 2014

CASA ABIERTA JAARVERSLAG 2013

Het is onze intentie als Casa Abierta om een brug te vormen voor Spaanstalige personen die willen integreren in de Nederlandse samenleving. We zijn een brug tussen deze mensen en de verschillende instanties en organisaties in Rotterdam en omgeving, en helpen beide partijen om elkaar beter te begrijpen


Pagina 1


Inhoudsopgave

1. INLEIDING .............................................................................................................. 4 1.1 Doelgroep ................................................................................................................... 5 1.2 Motivatie en achtergrond........................................................................................... 5 2. WERKWIJZE VAN HET PROJECT ............................................................................... 6 2.1 Relatie met Stichting Nuestra Casa ............................................................................ 6 2.2 Interne organisatie van het project ............................................................................ 6 2.3 Deskundigheidsbevordering en motivatie van vrijwilligers ....................................... 7 3. EXTERN NETWERK .................................................................................................. 8 4. ACTIVITEITEN IN 2013 ........................................................................................... 10 4.1 Inloopspreekuur ....................................................................................................... 10 4.2 Psychologische ondersteuning ................................................................................. 13 4.3 Juridische ondersteuning.......................................................................................... 13 4.4 Nederlandse les ........................................................................................................ 15 4.5 Voorlichtingsbijeenkomsten ..................................................................................... 18 5. TENSLOTTE ........................................................................................................... 20 BIJLAGE 1 ................................................................................................................. 22

Pagina 2


Pagina 3


CASA ABIERTA JAARVERSLAG 2013 OPEN HUIS

1. INLEIDING Dankzij de steun van verschillende fondsen en van de vele vrijwilligers die op een onvoorwaardelijke en professionele manier hun diensten verleenden hebben we in 2013 vrijwel al onze gestelde doelen bereikt, namelijk steun bieden aan de Spaanstalige slachtoffers van de economische crisis, evenals aan de mensen die als gevolg van bijvoorbeeld taalproblemen (nog) niet hun weg hebben weten te vinden in de Nederlandse samenleving. Samengevat hebben we in 2013 het volgende bereikt:

Plan 2013 Minstens 45 cliënten (15 per ronde) en 10 vrijwilligers van Nuestra Casa (alle projecten) de cursus Nederlandse les met succes hebben afgerond Minstens 50 personen die bij Casa Abierta aankloppen voor juridisch advies, psychologische ondersteuning of noodhulp effectief zijn geholpen, hetzij direct, hetzij door middel van doorverwijzing, Minstens 12 maal contact is gelegd met andere organisaties om kennis te maken en ervaringen te delen, Minstens 80 mensen (20 per sessie) hebben deelgenomen aan de georganiseerde voorlichtingsbijeenkomsten. Minstens 3 nieuwe vrijwilligers zijn toegetreden tot de werkgroep, Er voldoende fondsen zijn geworven om de activiteiten van het project Casa Abierta volgens plan uit te voeren.

Realiteit 2013 Totaal 36 cursisten, niet allen waren even stabiel. Per les 4-12 deelnemers, waaronder 8 vrijwilligers van 3 projecten. 79 cliënten inloopspreekuur 50 consulten juridisch advies 16 personen noodhulp 14 personen psychologische ondersteuning Contact gelegd met minstens 14 organisaties, waaronder zeker 4 nieuwe contacten. Totaal 20 deelnemers (6,7 personen per sessie). 3 nieuwe vrijwilligers, maar ook zijn 2 vrijwilligers vertrokken. Volledig geslaagd

In 2013 deden 79 mensen een beroep op Casa Abierta. In de meeste gevallen konden we mensen helpen om oplossing te vinden voor hun problemen, informatie geven of een aanbeveling doen. Daarbij werd altijd een vertrouwensrelatie gecreëerd tussen de cliënt en de vrijwilliger(s), waardoor veel van de cliënten meerdere malen terugkomen. Het getuigt van vertrouwen dat ze hun administratieve zaken toevertrouwen aan de vrijwilligers. Dankzij de trouwe inzet van 8 vrijwilligers kon Casa Abierta haar activiteiten uitvoeren.

Pagina 4


1.1 Doelgroep Casa Abierta wil aan Spaanssprekende mensen die om de één of andere reden gebrek aan kennis van de Nederlandse samenleving of taal hebben, de mogelijkheid bieden om in hun eigen taal de informatie te verkrijgen die hen helpt om de Nederlandse samenleving te begrijpen en hen helpt in te zien wat hun rechten en plichten zijn en om een oplossing te vinden voor hun problemen. Vooral voor nieuwkomers die nog geen enkele notie van de Nederlandse taal hebben is dat erg belangrijk. Maar ook voor hen die hier al langer zijn is het nog vaak moeilijk om hun weg te vinden in het woud van regelgevingen en voorzieningen met hun diverse eisen.

1.2 Motivatie en achtergrond Een deel van de Spaanstalige migranten in Rotterdam en omgeving is kortere of langere tijd geleden naar Nederland gekomen vanwege de liefde. Daarnaast is er momenteel een grote toestroom van mensen die vanwege de crisis vanuit Spanje naar Nederland komen op zoek naar werk. Velen van hen komen naar Rotterdam en omgeving, omdat ze verwachten hier werk te kunnen vinden. Mensen met een Spaans paspoort kunnen zonder vergunning in Nederland komen werken. Voor mensen met paspoorten van landen buiten de Europese Economische Ruimte is een tewerkstellingsvergunning nodig. Dit geldt dus ook voor alle migranten met een LatijnsAmerikaans paspoort die vanuit Spanje naar Nederland komen. Afgezien van de huidige economische crisis in Nederland en de stijgende werkloosheid, lopen beide groepen migranten op tegen een extra probleem: de taalbarrière. Door hun gebrekkige kennis van de Nederlandse taal hebben de migranten moeite om hun weg te vinden binnen de Nederlandse samenleving en arbeidsmarkt. Om werk te vinden of om recht te hebben op voorzieningen zoals uitkeringen, moeten mensen aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moeten ze onder andere een vast woonadres hebben. Dat hebben veel nieuwkomers niet. Ze wonen vaak in onderhuur en kunnen dat adres niet als officieel woonadres opgeven. Ze komen bij Stichting Nuestra Casa voor hulp en advies. Daarnaast kennen interculturele relaties vaak relatief veel problemen. Veel mensen zitten verlegen om juridisch advies rondom verblijfsvergunningen voor henzelf of een kind uit een eerdere relatie, met een andere nationaliteit. Ook hebben veel mensen problemen met instanties als de belastingdienst of de gemeente, door het verkeerd begrijpen van brieven of andere communicatie.

Pagina 5


2. WERKWIJZE VAN HET PROJECT 2.1 Relatie met Stichting Nuestra Casa Het project Casa Abierta (letterlijk ‘Open Huis’) is één van de vier projecten van Stichting Nuestra Casa, naast Apoyo a la Mujer (ondersteuning van Spaanstalige vrouwen in een moeilijke leefsituatie), Visita a la Cárcel (bezoek en ondersteuning van Spaanstalige (ex)gedetineerden in penitentiaire instellingen, asiel- en uitzetcentra) en Cercanía (bezoek en ondersteuning van Spaanstalige ouderen, zieken en mensen met een beperking). Het bestuur van de Stichting bestaat uit een aantal mensen die vanuit de werkgroepen op persoonlijke titel zitting nemen in het bestuur plus een aantal mensen die niet direct bij de werkgroepen betrokken zijn. In 2013 maakte er geen vrijwilliger van Casa Abierta deel uit van het bestuur. Nuestra Casa had in 2013 twee medewerkers in dienst die de projecten beheren, coördineren en ondersteunen: een vrijwilligerscoördinator en een projectmedewerker, beide voor 24 uur per week. Stichting Nuestra Casa verzorgde in 2013 voor Casa Abierta: facilitaire ondersteuning, individuele en groepsbegeleiding van vrijwilligers en stagiaires, deskundigheidsbevordering, interne en externe communicatie, en een representatie- en brugfunctie naar de (Rotterdamse) samenleving. Voor meer informatie hierover, zie het algemene jaarverslag van Stichting Nuestra Casa.

2.2 Interne organisatie van het project In 2013 waren er bij de werkgroep Casa Abierta verspreid over het jaar 12 vrijwilligers betrokken. Sommigen waren er slechts een deel van het jaar bij (o.a. als gevolg van het vinden van een betaalde baan), anderen hadden een dubbelrol. Daarnaast waren tijdens het inloopspreekuur regelmatig één of meerdere vertegenwoordigers van Apoyo a la Mujer aanwezig in verband met eventuele doorverwijzing van cliënten tussen beide projecten. Casa Abierta kende in 2013 geen centrale coördinator, eigenlijk bestond de werkgroep uit verschillende losse taakgroepen, afhankelijk van het moment waarop de betrokkenen aanwezig waren. Dat maakte afstemming en zaken rondom Planning, Monitoring en Evaluatie (PME) wat lastig. Toch is het gelukt om in elk geval met de werkgroep Inloopspreekuur in het najaar een kort strategisch overleg te voeren over de huidige stand van zaken en de plannen voor 2014. In 2013 is daarnaast begonnen met het opzetten van een database. Deze is in 2013 grotendeels bijgehouden door onze stagiaire Maatschappelijk Werk. Helaas voldoet de database nog niet aan alle verwachtingen. De beheerder ervan bevindt zich echter in het buitenland, waardoor aanpassing van de database op zich laat wachten. Ondanks de redelijk stabiele bezetting van de werkgroep in 2013 en het grote aantal betrokken vrijwilligers, is het voor 2014 toch gewenst om te blijven zoeken naar versterking van het team.

Pagina 6


2.3 Deskundigheidsbevordering en motivatie van vrijwilligers Voor 2013 hadden we gepland om een aantal activiteiten te organiseren voor de vrijwilligers van de verschillende projecten om hen te motiveren en hun deskundigheid te bevorderen. Voor de werkgroep Casa Abierta betrof dit een vrijwilligersborrel in januari, een teambuilding in december, een vrijwilligersdag in juni en een vrijwilligersuitje in het voorjaar. Daarnaast wilden we Nederlandse conversatielessen aanbieden, evenals een training in maatschappelijk werk. Tot slot wilden we een strategische planning organiseren als onderdeel van het proces van Planning, Monitoring en Evaluatie (PME).

Deskundigheidsbevordering helpt de vrijwilligers niet alleen om hun vrijwilligerswerk binnen stichting Nuestra Casa effectiever te maken, maar het helpt hen ook om hun talenten in te zetten en hun integratie in de Nederlandse samenleving van dit land te bevorderen, al was het alleen maar omdat de schroom om zich onder de mensen te begeven en Nederlands te spreken minder is geworden. Ook bepaalde cliënten zijn nu vrijwilligers geworden, omdat ze beseffen dat deze ervaring belangrijk is om een baan te vinden. We hebben een groot deel van deze activiteiten daadwerkelijk kunnen uitvoeren, maar helaas niet alles. In januari is de vrijwilligersborrel georganiseerd en in juni een High Tea, beide voor alle vrijwilligers van Stichting Nuestra Casa. In het najaar is een strategische planningssessie gehouden met (een deel van) het team van het inloopspreekuur. In december hebben de verschillende subgroepen van Casa Abierta een etentje georganiseerd om het jaar af te sluiten en te evalueren. Het vrijwilligersuitje heeft helaas niet plaatsgevonden. Drie vrijwilligers van Casa Abierta hebben in 2013 deelgenomen aan de door Nuestra Casa georganiseerde lessen Nederlands. Ook heeft een aantal vrijwilligers deelgenomen aan de cursus Werkcultuur in Nederland en de cursus over werk zoeken in Nederland. De training in Maatschappelijk Werk is helaas niet gerealiseerd. Wel zijn we in 2013 begonnen met informatiesessies met personeel van de GGD, het uitwisselen van informatie, advies over klanten, etc. In 2014 zullen we deze sessies voortzetten.

Pagina 7


3. EXTERN NETWERK Het netwerk van Casa Abierta breidt zich langzaam maar gestaag verder uit. Naast de al eerder bekende instanties (zoals de Pauluskerk, het Fonds Bijzondere Noden, de Kredietbank, de Belastingdienst, de Gemeente, IOM, de Voedselbank, het IND, Platform L&R, TRAIN/KSA, SKIN, consulaten, het RIO, Stichting ROS, de GGD, Welkom in Rotterdam, Vraagwijzer, de politie, Instrumjustitie, de Sociale Dienst, deurwaarders, huisartsen en advocaten) hebben we in 2013 contact gelegd met een aantal nieuwe organisaties. Het betreft: Deelnemers voorbereiding Talentenmarkt: Naar aanleiding van de door Stichting Nuestra Casa georganiseerde Talentenmarkt in 2012 ontstond bij de presentator van dat evenement, Dorine Cleton (destijds voorzitter van het Platform L&R), het idee om een bijeenkomst op grotere schaal te organiseren die de aandacht zou kunnen trekken van bedrijven en organisaties. Die bijeenkomst stond gepland voor februari 2014. Er werden in 2013 vier voorbereidende vergaderingen georganiseerd, waaraan verschillende organisaties en bedrijven deelnamen, waaronder het Albeda College, Cleton en Co, Calibris, de Gemeente Rotterdam, etc. In september 2013 besloot Stichting Nuestra Casa zich terug te trekken uit het proces, omdat de focus van het evenement zich te veel ging richten op het vinden van stageplekken voor jongeren. Aangezien de doelgroep van Stichting Nuestra Casa vooral bestaat uit volwassen werkzoekenden, besloten we dat verdere deelname aan het proces niet in ons belang was. In plaats daarvan werkten we op onze eigen wijze verder aan een follow-up van de Talentenmarkt in 2012. Meer informatie hierover volgt hieronder. Stichting TafelvanZeven In de loop van 2013 werd contact gelegd met de Stichting Tafel van Zeven. Tafelvanzeven wil vrouwen van allochtone afkomst stimuleren hun passie voor koken, gastvrijheid en verhalen vertellen te ontwikkelen te vergroten en in te zetten voor de stap naar werk. In het najaar van 2013 heeft Stichting Nuestra Casa in samenwerking met Stichting Tafelvanzeven een cursus Sociale hygiëne & HACCP georganiseerd voor een aantal vrijwilligers en andere belangstellenden. Het voordeel van deze samenwerking was dat de cursus speciaal was afgestemd op mensen voor wie het Nederlands niet hun moedertaal is. Bij Stichting Nuestra Casa is een groot aantal vrijwilligers actief met een passie voor koken, maar zonder de noodzakelijke diploma’s om in Nederland een eigen bedrijfje te beginnen. Daarnaast neemt samen koken en samen eten bij veel activiteiten van Stichting Nuestra Casa altijd een grote plaats in. Vandaar dat deze cursus niet alleen de vrijwilligers helpt in hun persoonlijke en professionele ontwikkeling, maar het verbetert ook de kwaliteit van het werk van de Stichting zelf. Talent010 Naar aanleiding van een Expert Meeting ePortfolio op 28 augustus 2013 over de huidige Rotterdamse arbeidsmarkt en hoe wij hoe wij de kansen het beste kunnen benutten, voor de vele Talenten die onze stad heeft, hebben we voor een nadere kennismaking contact opgenomen met de organisatie achter deze bijeenkomst, Talent010. Talent 010 helpt individuen en organisaties competenties te her- en erkennen. Met behulp van slimme digitale hulpmiddelen worden talenten in kaart gebracht en verder ontwikkeld. Het eTalentPortfolio is het instrument waarmee hun kandidaten hun talenten in kaart brengen en zich presenteren. Omdat ook onder de vrijwilligers en clienten van Stichting Nuestra Casa veel onontdekt talent te vinden is, was deze ontmoeting

Pagina 8


aanleiding om voor 2014 een intern Traject Talentontwikkeling op te nemen in het projectplan van Casa Abierta. Café Cultura Dankzij Carolina Castro, die in het najaar de zevendelige cursus ‘Werk zoeken in Nederland’ organiseerde (zie daarover meer in hoofdstuk 4.5 Voorlichtingsbijeenkomsten), leerden we Café Cultura kennen. Café Cultura is volgens eigen zeggen dé plek voor liefhebbers van de Spaanse en Latijns-Amerikaanse taal en cultuur in Nederland. Je vindt er een hippe Spaans/LatijnsAmerikaanse bar, een winkel met producten uit onder andere Spanje, Mexico, Peru, Argentinië en Cuba, een boekwinkel en een reishoek met informatie over avontuurlijke bestemmingen. Café Cultura heeft een uitgebreide agenda van activiteiten. Zo kun je er Spaans leren én oefenen, meedoen aan workshops, presentaties en films bijwonen en zelfs salsa leren dansen. Doe inspiratie op voor een nieuwe reis, geniet van authentieke gerechtjes of droom gewoon eventjes weg naar jouw favoriete plekje op aarde. LiZe Op 6 december namen twee vrijwilligers van Stichting Nuestra Casa, waaronder de juriste van Casa Abierta, deel aan de ‘Expertmeeting EU-migranten – uitdagingen nu en in de toekomst’ bij ProDemos, Huis voor democratie en rechtsstaat in Den Haag. Bij deze bijeenkomst waren naast de organisatoren en sprekers bijna 50 vertegenwoordigers van een groot aantal organisaties aanwezig. De bijeenkomst focuste helaas meer op migranten uit Midden- en Oost-Europa. De situatie van migranten uit Zuid-Europa kwam minder aan bod. Desondanks was het nuttig om aanwezig te zijn. De aanwezigen waren zeer geïnteresseerd in elkaars ervaringen en in de voorbeelden van hoe (al dan niet lokaal) gewerkt wordt aan het verbeteren van de informatie aan EU-migranten. Lize organiseert in het voorjaar van 2014 een vervolgbijeenkomst waarbij nader ingegaan wordt op een aantal thema’s die tijdens de Expertmeeting aan de orde zijn geweest.

Pagina 9


4. ACTIVITEITEN IN 2013 Voor het project Casa Abierta stonden in 2013 de volgende activiteiten gepland: 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Een inloopspreekuur met sociaal-juridische dienstverlening (inclusief een noodfonds) Consult, advies en ondersteuning door een Spaanssprekende psychologe Consult, advies en ondersteuning door een Spaanssprekende advocaat/jurist Nederlandse taalles door gediplomeerde en ervaren docenten Voorlichtingbijeenkomsten Creatieve Handen (Manos Creativas)

Hieronder vermelden we per activiteit wat er in 2013 is gebeurd, welke trends we signaleren en welke lessen we daaruit trekken.

4.1 Inloopspreekuur Het inloopspreekuur heeft in 2013 steeds met drie tot vier vrijwillig(st)ers gefunctioneerd. In het hele jaar hebben 79 personen een beroep op ons gedaan. Daarvan waren er 47 vrouw en 32 man. De meesten kwamen maar één keer en hadden genoeg aan de informatie, verwijzing en/of hulp van die keer, maar anderen kwamen meerdere keren omdat het om meer ingewikkelde situaties ging. Om een idee te geven: -

10 personen zijn 2 x gekomen 6 personen 3 x 5 personen 4x 1 persoon 5 x 1 persoon 10x

Als we dit in aanwezigheid op het open spreekuur vertalen betekent dat, dat 23 personen bij elkaar 73 x zich presenteerden en 56 anderen 1x. Opgeteld zijn dit 129 momenten van beroep op de vrijwilligers. Gedeeld door 45 presentieweken maakt dat bijna 3 personen die per week aanbelden. Sommige weken waren heel druk, anderen weer wat minder. Dit is goed te zien in de tabel in bijlage 1. De vrijwilligers hadden tijdens het inloopspreekuur de beschikking over: - Een telefoon om allerlei instanties te bellen, - Computer (zo nodig), - Een goed administratie systeem, waaronder een database, - Uitgebreide informatie over de sociale kaart van Rotterdam e.o., - Ondersteuning van een beroepskracht, - Mogelijkheid om zo nodig een kleine financiële ondersteuning voor een cliënt te vragen, - Koffie en thee, waarvoor meestal een gastvrouw aanwezig was.

Pagina 10


Problematiek Om aan te geven waar de mensen die naar ons toekomen mee worstelen, of waar zij om vragen of wat zij willen weten gaan we in dit gedeelte in op de problemen die zich voordoen met in het achterhoofd dat iedere persoon veel meer is dan de som van zijn of haar problemen en dat we hier geen mensengeschiedenissen kunnen samenvatten. Grafiek 1 hieronder en de tabel in bijlage 1 geven een visueel en cijfermatig overzicht hiervan.

Grafiek 1 Inloopspreekuur

Groen: % mensen Paars: % zaken

 Taalproblemen: Hier gaat het om het begrijpen van brieven, vertalen van documenten en het schrijven naar instanties, het invullen van formulieren van de belastingdienst,(aangiften, verzoek om toeslagen, schulden etc), Sociale Dienst, UWV, verzekeringen, kwijtscheldingen, brieven van deurwaarders enz. In meer dan 17 situaties heeft dit gespeeld.  Relatieproblemen: Mensen komen met hun voornemen om te scheiden en om te weten wat ze dan allemaal moeten doen naar ons toe. In deze gevallen buiten praktische informatie verwijzen we hen naar onze Juridische adviesdienst en de werkgroep Apoyo a la Mujer. Dat is ook 17 keer het geval geweest.  Schulden: 15 keer hebben we te maken gehad met serieuze schuldenproblematiek. Dan is het een kwestie van er achter zien te komen wat er precies aan de hand is en welke stappen er al of niet zijn genomen. Mensen begrijpen vaak zelf niet waarom ze deze schulden hebben( bv. te veel ontvangen toeslagen of onrechtmatige toeslagen van de belastingdienst, de rentes en extra kosten van deurwaarders, het feit dat ze niet wisten dat ze vrijstelling konden krijgen van allerlei heffingen , het niet tijdig betalen van huur, verzekeringen, enz.).

Pagina 11


 Werk en verblijfsvergunning: Zoals ook al in 2012 kwamen er dit jaar ook veel mensen ( in het totaal 16) met de vraag naar werk en mogelijkheden tot verblijf in NL. Voor Spanjaarden is er geen probleem alhoewel hier werk vinden een enorme klus is. Opvallend is wel dat er verschillende personen met alleen maar een verblijfsvergunning in Spanje ook hier kwamen om werk te zoeken. Hier kunnen ze alleen in het grijze circuit werk vinden. Die hebben we aangeraden terug te keren. Sommige hebben we daarbij geholpen. Van anderen weten we niet welke beslissing ze genomen hebben. Hier was het vooral belangrijk mensen goede informatie te verschaffen over wat kan en niet kan.  Bemiddeling naar Instanties toe: Naast het bellen ofwel schrijven naar instanties was het ook vaak een kwestie van meegaan naar instellingen (Gemeente, Sociale Dienst, Rechtbank, Banken, enz.). Dit is tijdrovend en vraagt extra inzet voor de betrokken vrijwillig(st)er. Dit is zeker meer dan 14 keer gebeurd.  Woning/Adres: Om te werken, en te kunnen functioneren in Nederland moet je normaal gesproken een adres hebben. Voor velen een super klus. Waarin wij net zo machteloos waren als zijzelf. Vroeger konden we mensen aan een postadres helpen maar dat lukt nu niet meer. Strengere regelgeving. Ook geven we de nodige informatie i.v.m wonen in Rotterdam over de woonpas, woonkrant, mogelijkheden in de vrije sector etc.  Nederlandse taallessen Elf mensen hebben we kunnen door verwijzen naar de taal en conversatielessen die Nuestra Casa organiseert. Hopelijk kunnen we dat blijven doen. We zijn daarbij uiteraard afhankelijk van vrijwilligers die deze lessen willen en kunnen geven.  Begeleiding naar instanties: Omwille van taalproblemen is het ook vaak nodig dat een vrijwilliger mee gaat om te tolken in de rechtbank, bij de sociale dienst, de gemeente, de bank, het ziekenhuis, winkel voor gehoorapparaten dit is 10 keer het geval geweest. Dit is tijdrovend en komt bovenop het open spreekuur. Het is zaak vrijwilligers te vinden die deze tijdsinvestering willen doen.  Hulp bij terugkeer naar Spanje of land van herkomst: Hulp bij terugkeer naar het land van herkomst doen we samen met IOM. IOM neemt dan de kosten en administratie over. Terugkeer naar Spanje gebeurt door het helpen bij het kopen van een busticket met geld van ons noodfonds dat voornamelijk gevoed wordt door het Fonds DBL.  Voedselbank: Voor 4 families die ver onder het besteedbaar minimum zaten hebben we met succes bemiddeld bij het verkrijgen van een voedselpakket. Een complicatie is wel dat mensen met een Spaans paspoort eigenlijk geen recht hebben op een voedselpakket. Europeanen die zelf niets verdienen kunnen geen aanspraak maken op Nederlandse sociale voorzieningen. Als zij echter door arbeid aantoonbaar zo rond de € 500,00 per maand verdienen dan kunnen ze een beroep doen op een toeslag van de sociale dienst en dan zegt de voedselbank: zoek die oplossing. De voedselbank in Rotterdam maakt hier wel een uitzondering op als er kinderen in het spel zijn.  Huisbezoek: Waar nodig gaan de vrijwilligers ook op huisbezoek. Dit komt zelden voor.

Pagina 12


 Illegaliteit: 3 x hebben we te maken gehad met personen die hier totaal niet gedocumenteerd verblijven en dat al sinds jaren. Buiten wat interne solidariteit kunnen we hier weinig aan doen. Het gaat dan om personen die in geen enkele procedure zitten en die hier gekomen en gebleven zijn, soms in een slinkse arbeidsrelatie. Bovengenoemde situaties maken wel duidelijk dat er van de vrijwillig(st)ers veel gevraagd wordt om de mensen goed van dienst te zijn en om goed advies te kunnen geven. Qua tijdsbesteding van de vrijwilligers blijft het niet bij de wekelijkse 3 of 4 uur van het spreekuur. Daarna moeten er nog brieven worden geschreven en moet er getelefoneerd worden naar diverse instanties. Ook doen we huisbezoeken en begeleiden we mensen naar de gemeente, de belastingdienst of de rechtbank. Voor de komende tijd moeten we zeker blijven zoeken naar gemotiveerde en bekwame vrijwilligers. Ook laat bovenstaande korte beschrijving zien hoe belangrijk het is om deze dienstverlening aan Spaanstalige mensen goed te blijven organiseren. Speciaal voor nieuwkomers is Casa Abierta belangrijk om de weg te vinden in de Nederlandse maatschappij. Daarom willen we in het komende jaar proberen ondersteuning (subsidie) te krijgen van de gemeente Rotterdam omdat we naar de Spaanssprekende medeburgers toe een belangrijke maatschappelijke ondersteuning bieden.

4.2 Psychologische ondersteuning “In 2013 bood de psychologe binnen Nuestra Casa aan de personen die dat nodig hadden therapie vanuit de systeembenadering op individueel niveau, met als doel om therapeutische processen op gang te brengen. De thema’s die aan de orde kwamen in de sessies waren onder andere: aanpassing en flexibiliteit ten aanzien van veranderingen, versterking van de zelfwaardering, empowerment en meer helderheid ten aanzien van toekomstige uitdagingen. Als psychologe dank ik Nuestra Casa voor de kans om bij te dragen aan de dienstverlening aan Spaanstalige personen in Nederland en om meer kennis te vergaren over de realiteit en culturele context van Nederland”.

Onze psychologe Marcela Lombana heeft haar vrijwilligersfunctie in de loop van 2013 beëindigd om zich voor te bereiden op de geboorte van haar dochtertje, dat in januari 2014 is geboren. Voorkomende gevallen van psychologische problemen werden in die periode opgepakt door de psychologen binnen het team van Apoyo a la Mujer, die de cliënten indien mogelijk zelf ondersteunden of hen doorstuurden naar externe partijen.

4.3 Juridische ondersteuning Stichting Nuestra Casa bood in 2013 opnieuw juridische hulpverlening aan Spaansprekende personen die behoefte hadden aan een juridisch advies over de Nederlandse wetgeving, maar voor wie de taalbarrière een obstakel was om deze informatie tot zich te kunnen nemen. Dankzij het juridische spreekuur binnen Stichting Nuestra Casa kunnen zij in het Spaans worden bijgestaan en wegwijs worden gemaakt. Het doel is juridisch advies te geven over Nederlandse/Spaanse wetgeving, de toegang te verzekeren tot het wettelijke systeem in Nederland in hun eigen moeder Pagina 13


taal; eventuele juridische stappen ondernemen namens de belanghebbenden en de mensen in contact brengen met de benodigde Nederlandse instanties zodat een accurate oplossing voor hun problemen kan worden gezocht. Dit initiatief loopt inmiddels een aantal jaren. Nu kunnen wij bevestigen dat de functie van het juridische advies zeer belangrijk is geworden. Naast het bieden van juridische hulp heeft het werk ook een sociale kant. Wij geven juridisch advies aan mensen en tegelijkertijd helpen wij hen om over een emotionele en sociale drempel te komen. Onze juriste werkt samen met de andere werkgroepen binnen Stichting Nuestra Casa, zoals de psychologische ondersteuning van Casa Abierta, het project Apoyo a la Mujer/Vrouwenondersteuning en de bezoekgroep voor ouderen en zieken van het project Cercanía/Nabijheid. Er is ook samenwerking met andere maatschappelijke instellingen en advocaten als dat nodig blijkt te zijn. Onze juriste is daarnaast actief betrokken bij verschillende overlegstructuren waar ze geïnformeerd wordt over de problematiek van ongedocumenteerd migranten en samen met anderen kennis en ervaring uit te wisselen met andere mensen en instanties die zich inzetten voor deze kwetsbare groep. Het doel is om praktische oplossingen te identificeren. In 2013 betrof het de volgende overlegstructuren: - Rotterdams Illegalen Overleg (RIO): deze bijeenkomst wordt elke drie maanden gehouden, 4 keer per jaar. Tijdens de RIO bijeenkomsten, die worden georganiseerd door de Stichting ROS (Rotterdam Ongedocumenteerd Steunpunt), worden we geïnformeerd over de nieuwe ontwikkelingen en veranderingen gerelateerd aan de mensenrechten. Als groep proberen we manieren te vinden om de politici bewust te maken van deze thematiek. - Bijeenkomsten Stichting Lize (Kennis– en Informatiecentrum Europese Migranten): het is van belang om als Stichting Nuestra Casa deel te nemen aan deze bijeenkomsten omdat als gevolg van de crisis in Zuid-Europa veel mensen naar Nederland komen – in ons geval vooral Spanjaarden – die denken dat ze hier in Nederland alle rechten hebben als ze bij de gemeente ingeschreven zijn. Dit is echter niet noodzakelijk het geval. Elke gemeente heeft een ander standpunt en een andere uitleg van de Europese regelgeving. - Andere juridische instanties: door middel van verschillende bijeenkomsten in Rotterdam met andere juridische instanties die werken met vergelijkbare situaties als van de cliënten van Stichting Nuestra Casa hebben we samengewerkt met andere instellingen als Straatadvocaten, Meijer Advocaten, Mara, Stichting ROS, Stichting AROSA (Vrouwenopvang Rotterdam), Veurtjes Advocaat, Advocatencollectief, Vos &van Schaik Advocaten. De belangrijkste problemen waarvoor in 2013 advies werd gevraagd zijn:  Problemen met verblijfsvergunningen en illegaliteit,  Mishandeling,  Echtscheidingen, alimentatie, verlaten van de echtelijke woning,  Ouderlijke macht, gezag en omgangsregelingen voor kinderen,  Kinderen die in het land van herkomst zijn achtergebleven naar Nederland laten overkomen,  Arbeidsvragen: ontslag, werken zonder contract, slechte betaling en slechte arbeidsvoorwaarden,  Misdrijven, strafzaken: drugshandel, verkeersovertredingen, diefstal,

Pagina 14


 

Problemen met overheidsinstellingen (Sociale Dienst, Ziekenfonds, UWV, Belastingdienst), Remigratie naar het land van herkomst. RECHTSGEBIED

AANTAL CONSULTEN

Verblijfsvergunningen

11

Kinderpardon

0

Problemen met uitkeringen

2

EU-onderdaan, wonen in Nederland

9

Adoptie

0

Arbeidsrecht

2

Echtscheiding

13

Omgangsregelingen

6

Alimentatie (lbio)

2

Mishandeling

4

Remigratie

1

Totaal

50

Veel van onze cliënten kunnen wij “vervolg cliënten” noemen. Er zijn problemen waarvan de oplossing moeilijk is en pas op lange termijn haalbaar. We moeten dan de betreffende persoon steunen in zijn of haar traject. Vaak moeten wij ook als vertalers fungeren. In het juridische werkgebied is een goede samenwerking met een netwerk van hulpverleners onmisbaar. Gelukkig zijn er er in Nederland genoeg instellingen die zich bezig houden met hulpverlening, zowel kerkelijk als niet kerkelijk, onder andere: Juridische Loket, Advocaten en Raadslieden, etc. In 2013 hebben 50 personen een beroep gedaan op het juridische spreekuur. Zij werden geholpen door onze vrijwillige juridische adviseur, die eens per week (op dinsdagochtend) spreekuur hield op het kantoor van Stichting Nuestra Casa. Ook gaf ze in voorkomende gevallen juridisch advies per telefoon, omdat veel mensen belden van buiten Rotterdam en zelfs vanuit andere landen, zoals Frankrijk en Spanje.

4.4 Nederlandse les Als mensen tijdens het inloopspreekuur aangeven dat ze graag de Nederlandse taal willen leren, wordt samen met hen gekeken welke instantie in hun geval het beste de Nederlandse taal lessen zou kunnen aanbieden. De bedoeling is om een aanbod te zoeken dat is aangepast aan de persoonlijke situatie (achtergrond, opleiding) van een persoon. Voor mensen die (nog) niet in aanmerking komen voor officiële cursussen, bijvoorbeeld omdat ze er geen geld voor hebben of omdat hun taalniveau nog onvoldoende is, wordt vanuit Casa Abierta Pagina 15


een informele basiscursus Nederlandse taal voor Spaanssprekenden gegeven. Spaanstaligen ervaren namelijk extra veel problemen in reguliere taalcursussen. Ze hebben grote moeite met het leren van een Germaanse taal als het Nederlands.

Ze zijn bij Casa Abierta aan het juiste adres, want hier wordt op een speelse manier de taal en cultuur bij gebracht. De lessen worden gegeven op dinsdagavond vanaf 18.30 uur tot 19.30 uur. Nadat een intakegesprek heeft plaats gevonden wordt al gauw duidelijk wat voor niveau iemand heeft. Naast de Nederlandse taalles op dinsdagavond is het ook mogelijk om op zaterdag conversatielessen te volgen. De conversatielessen zijn zaterdag vanaf 10.00 uur tot 12.00 uur. Deze zijn een goede aanvulling op de dinsdaglessen. De cursisten krijgen hier de kans om de Nederlandse taal in praktijk te oefenen door bijvoorbeeld een thema te bespreken. Als lesmateriaal wordt het boek Stap 1 inclusief een drietal cd’s toegepast aangevuld door wat stencils. Het boek Stap 1 is een goede basisboek waar stap voor stap wordt uitgelegd hoe men de Nederlandse taal leest, schrijft en uitspreekt. Het is een leerzaam boek waar men aan de hand van plaatjes, tekst en 3 cd’s (waar men thuis mee kan oefenen) door de cursisten als prettig leermiddel wordt ervaren. De lessen worden gegeven vanuit een basisvorm, er wordt ingespeeld op de dagelijkse gebeurtenissen. Daarnaast wordt de Nederlandse cultuur ook in meegenomen zodat niet alleen de taal beheerst maar ook kennis maakt met de Nederlandse cultuur. Zo wordt er bijvoorbeeld Sinterklaas uitgebreid gevierd met surprise en gedicht. De cursisten zijn daarvan zeer onder de indruk omdat vanuit hun eigen cultuur deze festiviteit niet kennen. Dit is een goed voorbeeld van taal en cultuur bij elkaar brengen, de cursisten leren hoe een Sinterklaas gedicht wordt gemaakt. De groep cursisten van 2013 heeft ontzettend veel plezier gehad met de eerste viering van het Sinterklaas feest. We hebben allemaal ontzettend veel genoten, de foto’s spreken voor zich.

Pagina 16


Uitstapjes Om onze cursisten wat Nederlandse cultuur bij te brengen hebben we dit jaar twee uitstapjes gemaakt. De bedoeling is dat de cursisten dan ook daadwerkelijk de Nederlandse taal moeten toepassen in de praktijk. De eerste uitstap was naar "Welkom Rotterdam", de cursisten hebben een ontzettend leuke ervaring opgedaan. De opzet is om daar met oud Rotterdammers kennis te maken en een gesprek met ze te hebben. Als in deze gesprek blijkt dat beide wat gemeen hebben kan er een afspraak onderling gemaakt worden om in Rotterdam wat leuks te gaan doen. Bijvoorbeeld een museum bezoeken, een wandeling door de stad of gewoon gezellig een bakje koffie drinken. Aan het einde van alle gesprekken zijn wat koppels ontstaan van cursist en oud Rotterdammer en deze hebben afspraken gemaakt om samen Rotterdam te verkennen. De tweede uitstapje was naar “Koken met overtuiging” waar men kon genieten van een heerlijke internationale keuken, muziek van alle aard en optredens. Casa Abierta heeft hier ook aan deelgenomen door heerlijke hapjes te presenteren. De cursisten hebben hier aan deelgenomen en ook hier werd de Nederlandse taal realiteit. We hebben het jaar 2013 afgesloten met een etentje met de groep van de Nederlandse les in “Villa Kakelbont” een Rotterdams studenten café/restaurant waar we met een leuke groep genoten hebben van heerlijke etentje om de sfeer van de Oude Haven te proeven. Het is een succesvolle afsluiting geweest van de periode 2013 van de Nederlandse les groep.

Dayenne van der Meer “In 2013 heb ik samen met Maria op dinsdags van 18.00 - 19.30 les gegeven. De les was verdeeld in twee groepen: beginners en gevorderden. Maria gaf les aan de beginnersgroep en ik aan de groep gevorderden. De grootte van de groep verschilde van 4 tot 12 leerlingen. Tijdens de lessen hebben we verschillende onderwerpen behandeld. Ook hebben we verschillende themalessen gehad, zo hebben we bijvoorbeeld samen uitstapjes gemaakt en sinterklaas gevierd.“ Conversatieles op zaterdag met Rosanne Tertoolen Vanaf oktober 2013 geef ik elke zaterdag van 10.00 tot 12.00 les. Het aantal studenten verschilt van 4 tot 12 personen. De studenten zijn erg enthousiast en doen altijd goed mee. De lessen bestaan meestal uit een stukje grammatica, conversatie en luisteren. We beginnen de les altijd met een terugblik op de vorige week. Tijdens een les bespreken we bijvoorbeeld de bezittelijke voornaamwoorden en gebruiken deze vervolgens in conversatie oefeningen. Tijdens de lessen behandelen we thema's die relevant zijn voor de studenten, bijvoorbeeld: kloktijden, de prijs vragen in een winkel, verjaardag vieren, etc. Ik probeer tijdens de les ook altijd een spelletje te doen waarbij de studenten Nederlands moeten praten. Bijvoorbeeld "wie ben ik?" of "ik ga naar de supermarkt en ik koop...". Ik merk dat studenten steeds meer durven te praten en vooruitgang boeken.

Pagina 17


Les met Divera van der Elst In 2013 heb ik op 5 zaterdagen een conversatieles gegeven. Het aantal studenten varieerde tussen de 1 en de 5 personen. Tijdens de lessen ligt de focus op de conversatie. Ik let dus met opzet niet op de juiste grammaticale constructies, maar ik stimuleer de deelnemers om het woord te nemen. We hebben verschillende onderwerpen behandeld, allemaal op aangeven van de deelnemers zelf. Zo hebben we geoefend met vleeswaren bestellen bij de supermarkt en de kassajuffrouw bij dezelfde supermarkt te woord staan. Daarnaast hebben we besproken hoe je iemand kan bedanken voor hulp, maar ook hoe je kunt vragen of iemand iets wil herhalen in het Nederlands, omdat je wel graag de taal wil leren. Elke keer herhalen we de stof van de vorige les en gaan we steeds een stapje verder.

4.5 Voorlichtingsbijeenkomsten In 2012 is Casa Abierta begonnen met het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten over thema’s die belangrijk zijn om je te kunnen handhaven in de Nederlandse samenleving. Het idee hierachter was om via deze bijeenkomsten preventief te werken en veelvoorkomende problemen in de toekomst te voorkomen of te verminderen. Voor 2013 hadden we ons voorgenomen om 4 voorlichtingsbijeenkomsten te organiseren, over de thema’s migratie, talentenmarkt/arbeidsmarkt, integratie en participatie & thuisadministratie/belastingen en toeslagen/schuldenpreventie. Uiteindelijk zijn 3 bijeenkomsten georganiseerd, allemaal direct of indirect gerelateerd aan het vergroten van de kansen op de Nederlandse arbeidsmarkt. Werkcultuur in Nederland Op 6 en 20 april 2013 gaf Edmond van Dijk de cursus `Werkcultuur in Nederland’. Dit werd mogelijk gemaakt door de financiële steun van SKANfonds voor de bijeenkomsten en door TRAIN die de sprekers subsidieerde. De diploma’s of certificaten werden uitgereikt tijdens de High Tea voor vrijwilligers in juni in Hotel New York, om de vrijwilligers te motiveren en te danken voor hun actieve inzet. Werk zoeken in Nederland In combinatie met de Nederlandse lessen van de zaterdagochtend is een workshop van 7 sessies gedaan over werk zoeken in Nederland: hoe te beginnen, waar te zoeken, je CV in Nederland, basispresentatie, ontwikkeling van talenten, etc. Deze cursus is gegeven door Carolina Castro, die vanaf begin 2014 deel uitmaakt van het team van Apoyo a la Mujer. Ze brengt een groot eigen netwerk mee.

Pagina 18


Talentenmarkt: Cursus Sociale Hygiene In navolging van de eerste Talentenmarkt in mei 2012 is in de loop van 2013 contact opgenomen met de Stichting Tafelvanzeven om zowel cliënten als vrijwilligers te ondersteunen in hun zoektocht naar meer kansen op werk en het ontwikkelen van hun talenten, door middel van – in dit geval – een cursus sociale hygiëne. In het najaar van 2013 is uiteindelijk een cursus Sociale hygiëne & HACCP georganiseerd voor een aantal vrijwilligers en andere belangstellenden. Tafelvanzeven wil vrouwen van allochtone afkomst stimuleren hun passie voor koken, gastvrijheid en verhalen vertellen te ontwikkelen te vergroten en in te zetten voor de stap naar werk. Het voordeel van deze samenwerking was dan ook dat de cursus speciaal was afgestemd op mensen

voor wie het Nederlands niet hun moedertaal is. Bij Stichting Nuestra Casa is een groot aantal vrijwilligers actief met een passie voor koken, maar zonder de noodzakelijke diploma’s om in Nederland een eigen bedrijfje te beginnen. Daarnaast neemt samen koken en samen eten bij veel activiteiten van Stichting Nuestra Casa altijd een grote plaats in. Vandaar dat deze cursus niet alleen de vrijwilligers helpt in hun persoonlijke en professionele ontwikkeling, maar het verbetert ook de kwaliteit van het werk van de Stichting zelf. Van alle 12 deelnemers aan de cursus hebben er 3 het diploma Sociale Hygiëne gehaald. Alle deelnemers hebben een certificaat van deelname ontvangen.

Pagina 19


5. TENSLOTTE Casa Abierta was in 2013 de ruggegraat van Stichting Nuestra Casa, dankzij de grote variatie aan activiteiten en doelstellingen binnen het project. We hebben onze clienten op allerlei manieren kunnen ondersteunen. Maria Lagos, vrijwilligster bij het Inloopspreekuur en bij de Nederlandse lessen legt uit: tijdens de bezoeken op donderdagochtend tussen 10 en 12 uur is het mogelijk om een verbinding te maken tussen het helpen van de clienten en het oplossen van hun porblemen, hoe hen op een betere en efficientere manier te laten integreren in de Rotterdamse samenleving door middel van het aanbieden van Nederlandse les, voorlichtingsbijeenkomsten, juridische en/of psychologische ondersteuning, doorverwijzing naar andere projecten binnen Nuestra Casa of naar andere instanties. Bovendien kunnen mensen dankzij hun inzet als vrijwilliger binnen Nuestra Casa nuttige ervaring opdoen binnen een nieuwe cultuur, wat hun kan helpen in hun verdere persoonlijke en professionele ontwikkeling binnen en buiten Nederland. Daarom is Nuestra Casa ergens best trots op de rotatie onder het vrijwilligersbestand, omdat de meeste vrijwilligers die ons verlaten dat doen om een goede reden, namelijk het vinden van betaald werk, en daarmee een betere levensstandaard.

Pagina 20


Pagina 21


BIJLAGE 1

2013

December

November

October

September

Augustus

Juli

Juni

Mei

April

Maart

Februari

223

Januari

Totaal Zaken

zaken

mensen

Inloopspreekuur Casa Abierta

Totaal bezoekers* 129 Totaal % % Werkloos 1 3 2 2 0 1 0 0 0 0 2 0 11 8% 5% Algemene informatie 8 4 1 4 0 4 1 1 2 1 1 0 27 21% 12% Uit Spanje 3 2 1 2 1 0 0 1 1 0 0 0 11 8% 5% Administratieve zaken 0 1 3 3 1 3 1 1 2 0 0 1 16 12% 7% Juridisch advies 0 0 0 0 2 0 3 0 2 2 2 0 11 8% 5% Ziekten 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0% 0% Verblijfsvergunning 3 1 0 1 0 1 0 0 1 0 0 0 7 5% 3% Noodfonds 2 0 1 1 0 0 0 0 0 1 1 0 6 5% 3% Dakloos 2 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 4 3% 2% Mishandeling 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 2% 1% Brief/CV 6 4 6 2 0 2 0 0 0 1 0 1 22 17% 10% Pensioenfonds 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1% 0% Geen Adres 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 3 2% 1% Voorzieningen aanvragen 2 1 3 1 0 0 0 0 0 0 1 0 8 6% 4% Vertaalwerk 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1% 0% Inschrijven BSN / Belastingdienst 0 0 0 0 0 0 2 2 2 0 0 0 6 5% 3% Voedselbank 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 2 2% 1% Arbeidsconflicten 0 3 1 1 0 0 0 0 0 0 1 0 6 5% 3% Schulden 1 0 3 1 0 1 0 0 1 1 1 1 10 8% 4% Anders 17 11 10 12 4 10 1 1 3 0 0 0 69 53% 31% * Een aanzienlijk deel van deze bezoekers kwam meerdere keren. Het totaal aantal cliënten was 79.

Pagina 22

CASA ABIERTA JAARVERSLAG 2013

Recommend Documents