CANNIBAL MAGAZINE
PSYCHO TEST
WAT VOOR TYPE KANNIBAAL BEN JIJ ?
Oor : tof aperitief hapje
Schouder: perfect in een stoofpotje
EXCLUSIEF ! 2 KANNIBALENGAMES
Lady Gaga, January Jones, … de sterren en hun ‘zombie’ kantjes! Miley Cyrus en Justin Bieber
Arm : sappig in een bouillon
Ribbetjes: super combi met friet en appelmoes!
ACTU : KANNIBALISME
WAT JE NOG NIET WIST!
Edito
Beste kannibalen lezers, Het BMMV stelt met veel plezier dit speciaal voor de expo ‘Cannibals. Tussen feit en fictie’ uitgegeven magazine voor. Cannibal magazine is DE referentie als het op antropofagen aankomt!
In de 21ste eeuw is een kannibalenbestaan helaas niet zo eenvoudig want deze praktijk wordt vaak als zeer ‘abnormaal’ beschouwd. In dit magazine worden alle taboes doorbroken! Ontdek de kannibalengewoontes van een volk uit NieuwGuinea. Ook Hollywood is niet zo onverschillig tegenover mensenvlees! Halloweenkostuums, films, muziek, … Geloof het of niet maar kannibalisme is iets van overal! Menseneters vind je overal! Wie weet schuilt er ook wel een kannibaal in jou… Team BMMV
2
Kruiswoordraadsel
4
5 Kannibalenrecept
7 9
6 Logiquiz : Kannibalisme in traditionele context
Beschavingen : Het Asmat volk
Lifestyle
Kannibalisme : Feit of fictie?
8 10
Kinderverhaaltjes?
People
Series en films
11 Muziek
13
13
Kunst
Oplossingen
17
18 Test jezelf!
3
20
Spel : Kannibalen kruiswoordraadsel 3
Opgelet! Alle woorden zitten in de expo en de vraagjes lopen gelijk met het parcours.
6 21
2
9
12
20
23
14
4
10
16 17
7
1 13 11
15 22 18 8
24
5
19
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24.
Wie eet een individu van zijn eigen soort Deze vraatzuchtige vis eet soms zijn soortgenoten op en valt soms een mens aan Welk insect eet het mannetje op na de paring Mythologische figuur die het vlees van jonge Atheners lustte Beschermheilige van de scholiers Typische gekruide koek afkomstig van onze streken, meestal in de vorm van een menselijke figuur Duitse ontdekkingsreiziger en schrijver van een werk dat de gewoonten van de Tupinambas (Brazilië) uiteenzet Wapen dat bij de Ngombe (Congo) gebruikt werd voor het offeren van slaven Deze bevolking uit Colombia oefende endokannibalisme uit door een drankje te drinken dat vermengd was met poeder van menselijke beenderen « Killer slave », een wapen dat door de Kwakiutl (Canada) werd gebruikt voor het doden van slaven Hoogstaande beschaving verantwoordelijk voor de bouw van trappiramiden waarop mensenoffers plaatsvonden. Kannibalenvolk uit Nieuw-Guinea Bot afkomstig van het hoofd dat gebruikt wordt voor het vervaardigen van een halsnoer bij de Asmat Laatste maaltijd van Christus Stuk brood dat het lichaam van Christus symboliseert Liturgische wijnhouder Tijdelijk orgaan, dat bij zwangere vrouwen de verbinding maakt tussen de moeder en de fœtus, en in sommige culturen wordt opgegeten Geneesmiddel gemaakt op basis van een mumie Beroep van Moyse Charas, auteur van een hoofdstuk gewijd aan de ‘Remèdes tirez de l’homme’ Dit kleine meisje werd opgegeten door een grote boze wolf Grote kindereters die in verschillende sprookjes voorkomen Stripheld en Kannibalen detective Romeinse god die zijn kinderen opeet en in bekende schilderijen van Pieter-Paul Rubens en Fransisco de Goya wordt voorgesteld Schilder van Le Radeau de la Méduse
4
Mensen die andere mensen eten… Is dat ook iets van bij ons?
In de expo: Deze speculaasvorm al gezien?
Ken je het verhaal van de Heilige Sint-Nicolaas? Drie kleine verloren kinderen werden door een slager gedood vervolgens in stukken gesneden en bewaard in een ton. SintNicolaas brengt hen weer tot leven en wordt hierdoor de beschermheilige van de scholieren.
Kannibalenrecept: speculaaspopjes Ingrediënten voor 2 personen : -
60 g bloem 50 g bruine kandijsuiker 25 g gesmolten boter ½ ei ½ koffielepel gist ‘baking powder’ (of bikarbonaat) 1 snuifje zout ½ koffielepel kaneel ½ koffielepel van volgend specerijenmengsel: o muskaatnoot o kruidnagel o gember
Materiaal: -
kom
mes
vork weegschaal uitsteekvormpje (in de vorm van een popje) siliconentapijt of bakpapier
Bereiding: -
Verwarm de oven voor op 180 °C Meng de bloem, kandijsuiker, gist ‘baking powder’ en het zout in een kom Voeg de kaneel en het specerijenmengsel toe Voeg vervolgens de gesmolten boter en het ei toe Meng alles en kneed het deeg Rol het deeg uit, met behulp van een deegrol, tot een dikte van ongeveer ½ cm Snijd vormpjes uit het deeg met behulp van de uitsteekvormpjes Bak alles in de oven op 180 °C gedurende 20 minuten Laat de speculaas een 5-tal minuten afkoelen zodat deze kan verharden
5
Het speculaasrecept op basis van kruiden is typisch voor onze streken. Het recept zou uit de 16de eeuw dateren. Vanaf deze periode wordt honing, dat volgens het traditionele recept werd gebruikt voor het maken van peperkoek, vervangen door rietsuiker. We vinden deze lekkernij vaak in menselijke vorm terug, namelijk in deze van Sint-Nicolaas of Sinterklaas.
Kannibalisme: feit of fictie? Verscheidene geschreven bronnen zoals boeken, reisverhalen en prenten vertellen of illustreren sinds eeuwen verhalen over kannibalen. Maar zijn deze bronnen wel betrouwbaar? Kijk naar onderstaande gravure van Théodore de Bry (ook te zien in de expo). Hij heeft deze ontworpen aan de hand van de beschrijvingen van Hans Staden, Duitse ontdekkingsreiziger, die in de 16de eeuw naar Brazilië is gereisd. Helaas had Hans Staden grote pech want hij werd maar liefst negen maanden gevangen gehouden door de plaatselijke bevolking.
- In welk type document kan men deze prent terugvinden? ……………………………………………………………………………… - In welke taal is deze tekst geschreven? ……………………………………………………………………………… - Wat doen deze personen? ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… - Denk je dat Hans Staden deze taferelen echt heeft gezien? ………………………………………………………………………………
Het gebeurde wel vaker dat Europeanen ervan uitgingen dat volkeren uit andere werelddelen, zoals Afrika, Amerika of Oceanië, kannibalen waren. Toch klopte hun vermoedens meestal niet. Vreemde volkeren die er anders uitzagen of leefden werden al snel gezien als wilde ongecultiveerde en minderwaardige mensen. Fantasie nam soms erg snel de overhand met wilde ‘kannibalenverhalen’ als gevolg.
6
Het ASMAT volk
Kannibalen…
De Asmat hadden echt iets met menselijke schedels. De schedels van hun voorouders werden gerespecteerd en versierd. Die van hun vijanden daarentegen diende eerder als trofeeën. Hun hersenen werden eruit getrokken en opgegeten.
Er bestaan tal van mysteries en fantasieën over kannibalen en het is soms moeilijk om het onderscheid te maken tussen fictie en realiteit… In het geval van de Asmat, afkomstig uit de Indonesische provincie Papoea, is kannibalisme echter bekend.
De onderkaak werd losgemaakt en als halsnoer gedragen door vrouwen. Dit was hun manier om de overwonnen vijand te vernederen. Zag je de echte onderkaak al in de expo?
De Asmat zijn rasechte ‘koppensnellers’! Overleden stamleden worden voorgesteld in de ‘bidsprinkhaanhouding’. De vrouwelijke bidsprinkhanen staan namelijk bekend voor het eten van het hoofd van haar partner na het paren. Begrijp je het verband?
In de expo: Welke van deze vier voorstellingen zag je in de expo?
7
Logiquiz: kannibalisme in traditionele context
In de tentoonstelling kan je een lemmet van een lans of mes, een antropofage vork, een grafurne en een masker-helm bewonderen. Vind voor elk voorwerp het volk, de periode en de plaats aan de hand van de gegeven informatie. Gebruik ondertaande rooster als hulpmiddel! 1.
Het volk dat een urne gebruikte voor de 19de eeuw is niet afkomstig uit Fidji, leeft niet in Nigeria, noch in Oceanië.
2. Dit masker-helm, dat uit de 20ste eeuw dateert, komt niet van Fidji of van Centraal-Amerika en behoort niet tot de Tayrona bevolking. 3. De Maya bevolking leefde in Centraal Amerika. Ze hebben niets te maken met een urne of een vork en hebben niet geleefd tussen de 10de en de 19de eeuw. 4. Dit voorwerp uit de 20ste eeuw komt helemaal uit Nigeria.
Grafurne
Anthropofage vork
v o o r w e r p
Lemmet
h e r k o m s t
Centraal-Am.
p e r i o d e
7de – 10de eeuw
Nigeria
Colombia
Oceanië
Centraal-Am.
herkomst
20ste eeuw
19de eeuw
10de – 16de eeuw
7de – 10de eeuw
periode
Tayrona
Zumu
Fidjiaan
Maya
volk
Lemmet van een lans of mes
Vork Urne Masker
Oceanië Colombia Nigeria 10de – 16de eeuw 19de eeuw
Masker-helm
ste
20 eeuw Voorwerp
Volk
Periode
Lemmet van een lans of mes Anthropofage vork Grafurne
Masker-helm
8
Herkomst
Lifestyle Wat hebben Tia Mowry (met haar zus Tamera) en January Jones (Mad men) met elkaar gemeen? Beide weten uit ervaring intussen heel goed wat ‘placentofagie’ is. Dit betekent eigenlijk het opeten van de placenta (tijdelijk orgaan dat tijdens de zwangerschap zorgt voor de voeding van het embryo). Dit kan gewoon vers maar tegenwoordig wordt dit zelfs al verwerkt in ‘pilletjes’. Deze sterren zijn ervan overtuigd dat het eten van hun placenta hen sneller weer op krachten bracht na hun zwangershap en bevalling. Gezien dit orgaan 9 maanden lang zorgt voor het voeden van de baby zitten er namelijk veel ijzer en vitaminen in. Hoe je het ook draait of keert: dit is best ook nogal kannibaal! Men spreekt in dit geval van ‘medisch kannibalisme’.
In de expo: Voor de placenta ligt nog een stukje van een lichaamsdeel. Wat heeft dit te maken met medisch kannibalisme? ……………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………… Tia dronk slechts enkele druppeltjes van een bereiding op basis van een placenta. Pittig detail: de placenta was die van haar zus Tamara die net bevallen was van een zoontje. Deze gebeurtenis werd live op tv uitgezonden.
………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………..
January Jones liet pillen draaien van haar placenta na de geboorte van haar kinderen. Do of don’t? Is deze hype wat voor jou?
ACTU
Chinese fœtus pillen
De Zuid-Koreaanse douane heeft in 2012 meer dan 17.000 pillen onderschept, gemaakt uit… menselijke fœtus poeder. De exacte oorsprong van de pillen was niet duidelijk maar deze werden in China vervaardigd. Volgens de consumenten zou deze medicatie verschillende aandoeningen genezen.
9
Kinderverhaaltjes? Tijdens jouw bezoek kwam je waarschijnlijk enkele bekende personages tegen uit je kindertijd. Zag je toevallig Hans, Grietje en Roodkapje? Horen zij wel thuis in deze expo? Lees maar een keer aandachtig of deze verhaaltjes echt ‘kids proof’ zijn.
Vocabulaire
Roodkapje
accort: vriendelijk
In de originele tekst van Charles Perrault eet de wolf de grootmoeder en daarna roodkapje op, nadat hij haar vroeg om naast hem op het bed te komen liggen. La morale de cette histoire est sans appel :
Schedel van een wolf
« On voit ici que de jeunes enfants, Surtout de jeunes filles Belles, bien faites, et gentilles, Font très mal d'écouter toute sorte de gens, Et que ce n'est pas chose étrange, S'il en est tant que le Loup mange. Je dis le Loup, car tous les Loups ne sont pas de la même sorte ; Il en est d'une humeur accorte*, Sans bruit, sans fiel* et sans courroux*, Qui privés, complaisants et doux, Suivent les jeunes Demoiselles jusque dans les maisons, jusque dans les ruelles* ; Mais hélas ! qui ne sait que ces loups doucereux*, De tous les loups sont les plus dangereux. »
fiel: kwaadwilligheid, boosaardigheid, courroux: woedeaanval ruelle: steegje, maar in dit geval bedgang: ruimte tussen een bed en de muur doucereux: overdreven vriendelijk, gemaakt
Vragen: 1. Wat zouden kinderen, meer specifiek jonge meisjes, volgens Perrault niet mogen doen? Waarom? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. Het verhaal van Roodkapje is een fabel. Wie zijn de wolven waarover Perrault het heeft? Wat doen ze met kinderen/jonge meisjes? ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. Wat is de moraal van het verhaal? ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………
Handpop roodkapje
10
Series en films over kannibalen Kannibalisme was en is een grote inspiratiebron voor tal van films en series. In sommige gevallen gaat het echt over waargebeurde verhalen. Hierbij enkele films ‘om je vingers bij af te likken’… FRESH MEAT, 2012: bioscoop adaptatie van een reeks met dezelfde naam. Verhaal Niet al te slimme maar zwaarbewapend groepje misdadigers gijzelen een gezin in een huis ergens in een buitenwijk in Polynesië. Helaas is de familie in kwestie van Moari afkomst en ook nog kannibaal! Onze mening Een heerlijke comedie!
SWEENY TODD (The demon barber of Fleet Street), 2007: musical. Verhaal Een barbier uit het 19de eeuwse Londen snijdt zijn klanten de keel over met een scheermes. Zijn trawant, Mrs. Lovet, verwerkt de lijken in zijn vleestaarten. Onze mening Johnny Depp is het gewoon helemaal. Maar deze film zet bij een tripje naar Londen toch tot nadenken voor het proeven van een taartje in Fleet Street.
ALIVE, 1993: verfilming van het waargebeurde verhaal van een vliegtuigcrash in 1972 (zie ook p. 19) Verhaal De overlevenden van een vliegtuigcrash hebben maar één oplossing om te overleven: kannibalisme! Onze mening Zeer aangrijpende film!
ACTU
Pathologisch kannibalisme
Al eens faits-divers gelezen in de krant? Af en toe wordt er ook wel wat geschreven over kannibalen. Zo zou in november 2013 een 26 jarige dakloze drie mensen vermoord hebben ergens in een Frans dorpje. Vervolgens zou hij het hart en de tong van één van de slachtoffers gekookt en gegeten hebben. Aan de politie verklaarde hij ‘stemmen’ te gehoorzamen! Heel wat van dit type misdaden uit de krantenrubriek haalde het grote scherm. Zie je het verschil tussen overlevingskannibalisme en pathologisch kannibalisme? Pathologisch kannibalisme wordt gezien als psychologisch abnormaal! In het eerste geval heeft de persoon weinig keuze.
11
Vampieren: Bloedzuigers! Er valt niet aan te ontsnappen… Wie? Wat? Vampieren en andere bloedrzuigers natuurlijk! Sinds het grote succes van Twilight zijn heel wat vampieren en andere weerwolvenseries niet meer van het scherm te slaan: Vampire Dairies, True Blood, Moonlight en op dit moment ook nog de serie Dracula. Natuurlijk leven al die vampieren al lang niet meer in spookslotten maar gewoon in onze tijd. Ze zijn jong, bijzonder sexy en erg trendy! Maar waar komen deze vampierenverhalen vandaan en wie was de vermeende graaf Dracula? Dracula (Roemeens voor Kleine draak) en de bijnaam van Vlad Ţepeş (de Spietser), was ooit vorst van Walachije, gelegen in Roemenië. Zijn heerschappij was van korte duur maar het waren enkele erg geweldadige en bloederige jaren. Omwille van zijn ontzettend wrede karakter ging hij de geschiedenis in als een legendarisch personage die het bloed van zijn slachtoffers zoog.
Het is dankzij de roman Dracula van Bram Stoker die voor het eerst in de 19de eeuw verscheen dat de vampierenhype gelanceerd werd. Tegenwoordig gaat dit van boeken, strips, films tot tal van series.
Nosferatu, eine Symphonie des Grauens is één van de eerse vampierenfilms. Deze Duitste film uit 1922 werd geregiseerd door DE meester in dit filmgenre: Friedrich Wilhelm Murnau. In 1931 maakt de Amerikaan Tod Browning een verfilming die ook geïnsprieerd was op Stoker’s beroemde roman. In deze film speelde Bela Lugosi de hoofdrol. Vampierenpersonages zullen niet meer van het scherm verdwijnen maar groeien ook steeds mee met hun tijd. Max Schreck in
Nosferatu, einde Symphonie des Gravens, 1922 Bela Lugosi in Dracula, 1931
12
Vlad Ţepeş
PEOPLE Enkele ‘creepy’ foto’s van de sterren in Halloweenmodus!
Wie schuilt er achter deze vermommingen? Ontdek het snel op de volgende pagina!
MUZIEK Ook songwriters lieten zich uitvoerig inspireren door al die kannibalenverhalen. Een aantal nummers kan je beluisteren in de expo danzij onze ‘jukebox’. Maar laten we even kijken naar twee andere liedjes die ons meer vertellen over nog andere menseneters: de zombies. Wist je dat? MICHAEL JACKSON - THRILLER
Thriller is het zesde album van de ‘King of Pop’ Michaël Jackson en kwam uit in 1982. Het was dan ook meteen een daverend succes en dat was vooral te danken aan de videoclips die vaak te zien waren op MTV. Dit album ging meer dan 50 miljoen keer over de toonbank en dat blijft tot op vandaag een record!
De videoclip van Michaël Jackson’s nummer Thriller zit helemaal in de griezelfilmsfeer. Zanger en dansers veroveren als zombie een stad en dansen de intussen beroemde pasjes op een kerkhof.
13
Het woord zombie komt uit de Afrikaanse folklore. Heel wat later werd dit woord overgenomen door de westerlingen en het betekent zoveel als: een levende dode in staat van ontbinding die steeds op zoek is naar vers mensenvlees.
De oplossingen! Taylor Swift : Taylor is eigenlijk niet verkleed! Het gaat over een gefotoshopte versie van een foto die verscheen op de website van Biblboard ter gelegenheid van Halloween in 2012.
Fergie, zangeres bij de Black Eyed Peas en haar echtgenote Josh Duhamel
Natuurlijk kan niemand Lady Gaga haar ‘schokerende’ stijl overtreffen. Herinner je je deze ‘vleesjurk’ nog? Ze droeg deze op de MTV Video Music Awards in 2010. Laten we hopen dat het toch geen mensenvlees was...
14
Heidi Klum, de referentie als het op Halloweenvermommingen aankomt.
THE CRANBERRIES - ZOMBIE
Another head hangs lowly Child is slowly taken And the violence caused such silence Who are we mistaken? But you see, it's not me, it's not my family In your head, in your head they are fighting With their tanks and their bombs And their bombs and their guns In your head, in your head, they are crying In your head, in your head Zombie, zombie, zombie Hey, hey, hey What's in your head, in your head Zombie, zombie, zombie? Hey, hey, hey, hey Oh, do, do, dou, do, do, dou, do, do Dou, do, do, dou, dou, do, do, dou Another mother's breakin' Heart is taking over When the violence caused such silence We must be mistaken It's the same old theme since 1916 In your head, in your head they're still fighting With their tanks and their bombs And their bombs and their guns In your head, in your head they are dyin’ In your head, in your head Zombie, zombie, zombie Hey, hey, hey What's in your head, in your head Zombie, zombie, zombie? Hey, hey, hey, hey Oh, oh, oh oh, oh, oh, oh, hey, oh, yaa, yaa 1. Waar gaat dit nummer over? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. Welke woorden helpen bij het vinden van het antwoord waarover dit nummer gaat? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. Wat is volgens jou de aanleiding geweest voor de zangers Dolores O’Riordan om deze songtekst te schrijven? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. Wie zijn de zombies waarover de zangeres zingt? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
15
Wat meer info over dit nummer In tegenstelling tot de hit ‘Thriller’ van Michaël Jackson, gaat het nummer ‘Zombie’ niet over levende doden. De tekst is geïnspireerd op waargebeurde feiten. In 1993 gebeurde er tijdens de conflicten in Noord-Ierland te Warrington in Engeland een bomaanslag met talloze slachtoffers. Twee kinderen, Johnathan Ball (3 jaar) en Tim Barry (12 jaar), werden dood teruggevonden. Deze aanslag was één van de vele acties van de IRA (Het Iers Republikeins Leger of Irish Republican Army). Dit leger van de nationalistische beweging die streden voor een complete onafhankelijkheid van Noord-Ierland. Dolores O’Riordan, de zangers van de groep, schreef de songtekst en wilde vooral het verdriet van de ouders weergeven alsook de tanken, de bommen (« With their tanks and their bombs ») en de noodkreten die nog naklonken bij de overlevenden. De zombies kunnen hier ook symbool staan voor de overleden personen die steeds blijven sterven in de herinerringen van hun naasten (« in your head they are dying »), of ook nog de overlevenden zelf die getraumatiseerd zijn door al dat geweld. Hoewel dit liedje specifieke feiten oproept, kan het nog aan heel wat hedendaagse gebeurtenissen gelinkt worden.
16
KUNST Kannibalisme inspireert! Zag je deze wereldberoemde schilderijen met kannibaalthema al?
Saturnus verslindt één van zijn zonen is een schilderij van de bekende Spaanse schilder Francisco de Goya en werd geschilderd tussen 1819 en 1823. Dit werk is maar liefst 1m46 hoog en is tegewoordig te bewoneren in het Prado Museum te Madrid. Dit verhaal toont een fragment uit de Griekse mythologie waarin Kronos, koning der titanen, zijn zonen zou gegeten hebben bij hun geboorte. De Romeinen namen het verhaal over maar veranderde zijn naam naar Saturnus. Het is een zeer expressief beeld. Het lichaam van Saturnus contrasteerd goed met de achterond en zijn ogen zien er nogal gestoord uit… Het half opgegeten lichaam geeft een extra tragische dimensie aan dit werk.
Het Vlot van de Medusa is één van de meest wereldberoemde werken uit de 19de eeuw. Théodore Géricault schilderde dit enorme schilderij tussen 1818 en 1819. Tegenwoordig wordt het bewaard in het Musée du Louvre te Parijs. Het schilderij geeft de tragische ondergang weer van het fregat Medusa in 1816. De overlevenden bouwden een vlot en er zou daar ook sprake geweest zijn van overlevingskannibalisme. Dit schilderij zou nogal revolutionair geweest zijn voor zijn tijd en had zowel grote tegenstanders als vele liefhebbers. Het schilderij toont het moment waarop de overlevenden ergens ver op zee een andere boot zien. Wat ging er om in de hoofden van deze mensen op dit moment?
De gevaarlijke koks werd geschilderd door de Belg James Ensor in 1896. Ensor geeft op zijn eigen humoristische manier zijn mening over de kunstciritici die zich negatief uitlieten over zijn werk en hem niet genoeg naar zijn zin ondersteunden. Hij stelt hen voor als koks die de hoofden van de kunstenaars uit die tijd bakken in de pan. Ook het hoofd van Ensor zelf wordt geserveerd! Aan tafel zitten leden van verschillende Belgische artistieke kringen uit het einde van de 19de eeuw.
17
PSYCHO TEST Wat voor kannibaal ben jij? Kannibalisme en verwijzingen zijn, soms erg onverwacht, ook wel een beetje aanwezig in het alledaagse leven onder de vorm van bepaalde situaties, namen van allerlei lekkernijen of uitdrukkingen. Nog nooit bij stilgestaan? Je hoorde vast wel al van het befaamde recept ‘Toast kannibaal’, at vast al wel een keer een koekje met een mannetje op (bv. prinskoek) of op zondag ‘soldaatjes (of broodvingers) met een zachtgekookt eitje. Misschien hoorde je wel al van uitdrukkingen zoals ‘die meid is om op te eten’. Hoe je het ook draait of keert: kannibalisme is meer aanwezig in ons dagelijks leven dan verwacht. Maar hoe zit dat met jou? Wat voor type kannibaal ben jij? Test jezelf! 1. Wat doe je in geval van stress?
2. Wat is jouw favoriete gerecht?
a. Je snoept erop los
b. Geroosterde kip
c. Je bijt op je nagels
d. Opgewarmde restjes!
d. Je zoekt een oplossing om te kalmeren
e. Een sappige steak met friet
b. Je valt een pak chips aan
a. Dessert: allemaal!
e. Je wordt boos
c. Een met veel liefde zelfgebakken quiche
3. Wat is jou ideale eerste date?
4. Je bent een avondje thuis op je eentje. Plots heb je een hongertje maar er is echt niets meer in huis. Wat doe je?
d. Je nodigt je date gewoon thuis uit maar kijkt wel dat al het nodige in huis is voor de perfecte ontvangst e. Jullie gaan iets drinken b. Zodra het kan geef je je date een zoen c. Je probeert ondanks de stress niet op je lip te bijten en gaat vooral voor een natuurlijke uitstraling a. Like good old times: Jullie gaan een ijsje eten
c. Je bent te lui om boodschappen te doen dus blijf je achter de televisie zitten en bijt dan maar op je nagels d. Je probeert de brokjes van de kat uit. Smaakt wel sterk maar stilt toch de honger b. Je steekt een sneetje oudbakken brood in de broodrooster a. Er zat nog ergens een oud snoepje in je jaszak. Dan maar dat e. Je bestelt gezellig pizza
5. Wanneer je verkouden bent… e. Koop je genoeg tissues voor een heel leger d. Neem je een siroop dat nog in het badkamerkast stond. De vervaldatum is wel overschreden maar je hebt geen andere c. Je hebt nooit een zakdoek in de buurt dus slik je maar je fluimen inplaats van te spuwen a. Je drinkt een tas thee met honing b. Je gaat voor een kom warme soep
6. Op vakantie staat er plots een plaatselijke schotel voor je neus. Het ziet er ‘anders’ uit. Wat doe je? a. Je eet je buikje vol om de plaatselijke kok een plezier te doen… maar wel met een groot glas Coca cola b. Je eet nadien een serieus stuk brood om de smaak weg te krijgen c. Je weigert resoluut om ervan te eten en geeft aan dat je nog liever je eigen snot zou eten d. Euh honger, dus je eet e. Je proeft om niet teleur te stellen maar eet achteraf wel een ‘echte’ maaltijd in jouw hotel
18
Het resultaat: wat voor type kannibaal schuilt in jou? - Je koos meestal ‘a’: De zoete kannibaal: Voor jou is niets nog hetzelfde zonder suiker. Zoetigheid is je ware passie en dat geldt echt voor alle facetten van jou ‘sweet way of life’. Je voelt je vast thuis bij de Yanomami stam. Deze indianen deden aan endokannibalisme. Na het overlijden van een naaste werd deze opgegeten. In de expo kan je een ‘schaal van de dood’ terugvinden. De Yanomami stampte één jaar na de begrafenis de beenderen van de overleden persoon fijn en mengde dit vervolgens met bananenpuree. Dit mengsel werd gegeten in zulk een schaal. - Je koos meestal ‘b’: De pittige kannibaal: Jij gaat resoluut voor pit in het leven! Je bent dol op vlees en warme gerechten. Je bent dynamisch en niet vies van een nieuwe uitdaging. Je hebt wat weg van de Azteken. Dit volk voerde mensenoffers uit bovenop enorme tempels ter ere van hun vele goden. In bepaalde gevallen werd het hart uit het nog levende slachtoffer gesneden en opgegeten door een priester. In de expo is er een beeldje te zien van de Azteekse ‘god van het villen:’ Xipe Totec. - Je koos meestal ’c’: De autokannibaal: Je stelt jezelf voortdurend vragen en bent nog op zoek naar jou weg in het leven. Erg stresserend. Probeer te relativeren en laat alles zijn gangetje gaan. De antwoorden komen wel vanzelf. Op deze manier vermijd je om zelf te veranderen in een pathologische kannibaal die al zijn eigen vlees uitprobeerde. Toch niet zo appetijtelijk om te zien he!
- Je koos meestal ‘d’: De overlevingskannibaal: Je bent absoluut geen doetje en hebt een sterk karakter. Je staat open voor nieuwe dingen en bent klaar om je grenzen te verleggen. Je hebt veel gemeen met de overlevenden uit de Andesvliegramp van 1972. Deze mensen deden het meest onvoorstelbare: om te overleven aten ze de lichamen van de reeds overleden slachtoffers. Na meer dan 70 dagen werden ze pas gered! Je koos meestal ‘e’: de Fake kannibaal: Je bent een volkomen normale persoon. Er is absoluut niets kannibaalachtig bij jou te vinden. Wat fantasie kan natuurlijk geen kwaad. Daar is nog niemand van gestorven!
19
Antwoorden en oplossingen p. 4: Kruiswoordraadsel 3
6
B
21
I
20 R
D
2 O O
D
K
T
P
U
R
U
S
14 A
V
O
17
P
L
A
A
L
I
M
16
N
I
M
A
H
N
N
O Z
T
J
E
I
B
K
N
M
I
E
Y
C
R
N
U D M
A
A
A
C
N
T
O
L
10 K
A E
7
S
S
22 C
H
N
18
O
N
U
L
D
M
8 S
R
K
5 S
R
I
C
A
R I
N
T
E
R
K
L
A
A
A
S
U
T
S
T
15
O
O
A
E
E
N
A
A
24 G
T A
A
U
A
R
13 E
9
S P
H
S E
P
A
4
11 A
N
S
R
1 K
A
E
23 S A
12 A
L
T
M
I
I
E
U
A D
A
B
E
L
N
A
A 19 A
P
O
T
H
E
K
E
R
p. 6: Feit of fictie: (1) Deze prent komt uit een boek, het reisverslag van Hans Staden. (2) De tekst werd geschreven in het Latijn. (3) De prenten moeten voorstellen wat Hans Staden allemaal gezien heeft tijdens zijn gevangenschap bij de Tupinamba indianen. Er worden lichaamsdelen gegrild en opgegeten door ‘wilden’. (4) Het gaat hier niet om een foto maar een gravure uit een reisverslag dat nadien geschreven is. We zijn niet helemaal zeker want in hoeverre kan je een prent geloven. p. 8: Logigrille Voorwerp
Volk
Periode
Herkomst
Lemmet van een lans of mes
Maya
7de – 10de eeuw
Centraal-Amerika
Fidji
19de eeuw
Oceanië
Tayrona
16de eeuw
Colombia
Zumu
20ste eeuw
Nigéria
Anthropofage vork Grafurne Masker-helm
20
p. 9: Lifestyle. Er ligt een stukje van de schedel van een mummie. Mummies werden gebruikt voor het maken van het medicijn ‘mumia’. Het werd gezien als een soort van wondermiddel dat alles kon genezen.
p. 10: Roodkapje. (1) Kinderen, meer specifiek jonge meisjes, zouden niet naar ‘alle soorten mensen ‘ (« toutes sortes de gens ») moeten luisteren want de wolf zou hen kunnen opeten. (2) De wolven kenmerken mensen met verkeerde intenties, vreemden,… ze vallen kinderen aan, doen ze pijn en vermoorden ze,… (3) Een moraal die hieruit afgeleid kan worden, is dat men nooit alleen op stap mag gaan en nooit een vreemde mag vertrouwen.
p. 15: The Cranberries – Zombie : (1) Dit liedje verwijst naar de oorlog, geweld, psychologische trauma’s als gevolg van oorlog. (2) De woorden die te maken hebben met geweld, oorlog, trauma: violence, bombs, guns, silence, … (3) Een bomaanslag (4) De zogenaamde zombies stellen de overleden personen voor maar evengoed de mensen die de aanslag wel overleefde hebben. Hun leven zal nooit meer hetzelfde zijn na deze ervaring.
21
22
Colofon Dit magazine kwam tot stand naar aanleiding van de tentoonstelling ‘Cannibals. Tussen feit en fictie’ in het Brussels Museum van de Molen en de Voeding (BMMV) te Evere, van 4 oktober 2013 tot 31 augustus 2014. Tekst en fotoselectie: Team BMMV (Zora Vardaj, Frédéric Nain, Clara Mathues) Vertaling: Charlotte Hoschet en Clara Mathues Vormgeving: Team BMMV Inlichtingen: Brussels Museum van de Molen en de Voeding Windmolenstraat 21 / Lindestraat 189 1140 Evere 02/245 37 79 www.molenevere.be
[email protected] Verantwoordelijke uitgever: Pierre Muylle, Hoedemaekerssquare 10, 1140 Evere
© Brussels Museum van de Molen en de Voeding Alle rechten voorbehouden
23
Les Crannibales
À table – Les Crannibales 1 - © Dupuis, Fournier Jean-Claude, Zidrou, D'Authenay Anne-Marie – 1998
24