Verschijnt maandelijks, uitgez. juli en aug.
Tijdschrift Toelating gesloten verpakking 2099 Antwerpen X - n° BC 6379
Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
België-Belgique P.B. 2099 Antwerpen X PB12/39 12/39
Campuskrant erkenning: p303221
t ijdschr if t va n de k.u.leu v en
5
Diversiteit PROJECT ROND INSTROOM ALLOCHTONE STUDENTEN
17 ok t 2007 | nr 2 | 19de ja argang | w w w.kuleu ven.be/ck/
9
14
Vader en zoon schrijven thriller DE LEUVENSE UNIVERSITEIT ALS CRIME SCENE
Leven na Leuven STEVEN VANACKERE: ECONOMIST, JURIST EN VLAAMS MINISTER
King
Leer
De talrijke bewonderaars van drumster Isolde Lasoen mochten smeken zoveel ze wilden, onze fotograaf koos er koppig voor scherp te stellen op de leren jekker van frontvrouw Tine Reymer. Onder haar leiding verzorgde Billie King het LOKO-luik van het Studentenwelkom in het stadspark, op 26 september. Later op de avond stond politiek wetenschapper Jonathan Vandenbroeck in zijn Milow-gedaante op hetzelfde podium, voor het openings-UUR KULtUUR. Ons interview met Milow kunt u (her)lezen in ons archief op http//www.kuleuven. be/ck. En als u dan toch aan het surfen bent, check meteen even wat er dit academiejaar nog meer op de cultuuragenda staat: http://www.kuleuven.be/cultuur
(© Rob Stevens)
Solidariteitsfonds SOLFA wil gezondheid en zelfredzaamheid verbeteren
“Veel Afrikaanse vrouwen gaan naar huis met een fistel, en zonder baby”
H
et Solidariteitsfonds Afrikaanse Vrouwen, kortweg SOLFA, werd in 2006 opgericht binnen het Leuvens Universiteitsfonds op initiatief van dermatologe en oud-studente Lorrie Vandeginste. Zij had tijdens een aantal reizen in Centraal-Afrika gemerkt dat vrouwen vaak het eerste slachtoffer waren van de politieke instabiliteit en het aanhoudende geweld. Vandeginste klopte aan bij een aantal dokters van de UZ Leuven, onder wie uroloog Dirk De Ridder, en samen richtten ze SOLFA op. De Ridder: “De economie wordt in vele Afrikaanse landen bijna volledig gedragen door vrouwen. SOLFA wil de zelfredzaamheid van vrouwen in de Afrikaanse overlevingseconomie verhogen, onder meer door projecten van micromutualiteit en microfinanciering. We helpen hen bijvoorbeeld bij de aankoop van een maniokmolentje waarmee ze een handeltje kunnen opzetten, zodat ze meteen ook regelmatig geld opzij kunnen leggen voor de mutualiteit. Want het is ook belangrijk dat deze vrouwen, waarop hele gezinnen steunen, gezond blijven.” “SOLFA staat aan de kant van de patiënte als zij ziek is. Het is niet onze bedoeling om hele medische missies te financieren, wel om een aantal patiënten daadwerke-
Verschijningsdata Campuskrant 2007-2008
Professor Dirk De Ridder van de Afdeling Urologie van de UZ Leuven is net terug van een twee weken durende missie in Kisantu, Congo. Daar is hij vrouwen gaan opereren die door een uit de hand gelopen bevalling een fistel hadden opgelopen. “Bijna de hele overlevingseconomie in Afrika steunt op vrouwen. Met het Solidariteitsfonds Afrikaanse Vrouwen willen we hun zelfredzaamheid verhogen. Het is daarbij van het grootste belang dat zij in goede gezondheid verkeren.” Wouter Verbeylen lijk te helpen, zoals met het fistelproject. De medische ondersteuning gebeurt door Leuven Medical Support (LMS), de vrijwilligersvereniging van de UZ die medische humanitaire projecten opzet, en waarmee we nauw samenwerken.” Uitgesloten “Urogenitale fistels zijn abnormale verbindingen tussen de blaas en de vagina waardoor er constant vocht wegloopt naar de vagina. Die fistels ontstaan typisch bij een problematische bevalling, als een vrouw een te klein bekken heeft, of een baby een te groot hoofd. In België wordt er in dat geval meteen een keizersnede uitgevoerd, maar in Afrika bestaat die mogelijkheid niet altijd: vrouwen wachten daar zo lang mogelijk vóór ze zich laten behandelen, omdat behan-
nr. Verschijningsdatum
3 14 november
deling te duur is, of ze geraken eenvoudigweg niet tijdig in een ziekenhuis. Als de arbeid te lang duurt, kan het hoofdje
“Door het constante urineverlies en de geurhinder die daarmee gepaard gaat, raken de vrouwen meer en meer uitgesloten uit de maatschappij.” van de baby de blaas en het urinekanaal afknellen tegen het schaambeen, en kunnen dus fistels ontstaan.” De gevolgen zijn desastreus voor moeder én kind. De Ridder: “De vrouwen
4 12 december
5 16 januari
gaan vaak naar huis mét een fistel, maar zonder kind. Ze worden incontinent, en door het constante urineverlies en de geurhinder die daarmee gepaard gaat, raken ze meer en meer uitgesloten uit de maatschappij. Ze kunnen niet meer deelnemen aan religieuze plechtigheden, ze mogen niet meer in broussetaxi’s, hun man verlaat hen vaak, kortom: ze geraken volledig aan de grond.” “SOLFA wilde samen met LMS een aantal van deze vrouwen in CentraalAfrika helpen. Want het voordeel is dat fistelchirurgie om hen opnieuw continent te maken op zich redelijk eenvoudig is. Maar de vrouwen hebben meestal niet de financiële middelen om die ingreep te betalen. We hebben gekozen voor Kisantu in Congo, omdat LMS daar al actief was. Tijdens een eerste missie in mei hebben we onze plannen met de plaatselijke gezondheids- en ontwikkelingssector besproken. Nadien heeft men in de streek onze plannen bekendgemaakt, in de ziekenhuizen, via de kerken en de radio. Er werden 23 vrouwen geselecteerd die we tijdens een tweede missie zouden behandelen. Meer kon in eerste instantie niet: we hadden zeven operatiedagen, en elke patiënt betekende één ziekenhuisbed dat twee weken lang bezet zou zijn.” pagina 2
6 13 februari
7 12 maart
2
Inhoud
nieuws
17.10.2007
campuskrant
Odysseus lokt zes toponderzoekers
4
Nieuwe vloeren in sportcentrum
4
Doorbraak door samenwerking Syro-Mesopotamische Studies en ESAT/VISICS
Project rond instroom allochtone studenten
5
Kleitabletten lezen op het web
Faculteit Sociale Wetenschappen
Buitenlanddag wijst de weg naar het Zuiden
6
Voetbal als katalysator van integratie
7
De naar schatting 1 miljoen kleitabletten die over de hele wereld verspreid zijn, waren tot nu toe slechts toegankelijk voor een handvol assyriologen of spijkerschriftgeleerden. Nu hebben assyriologen van de Eenheid Syro-Mesopotamische Studies in samenwerking met ESAT/VISICS een systeem ontwikkeld dat het mogelijk maakt spijkerschrifttabletten te digitaliseren. Een doorbraak van formaat in het domein. Henk Van Nieuwenhove
Internationaal congres FaBeR
7
Een aula vol opgestoken vingertjes Derde editie Kinderuniversiteit
Verslag opening academiejaar
8
Vader en zoon schrijven Leuvense thrillerreeks
9
Lessen voor 21ste eeuw nu ook in het Engels
10
In de ban van de kring: Ekonomika Brussel
11
K.U.Leuven Beweegt ook dit academiejaar
12
Gelijke Noemers: Marc Hendrickx
12
KUfka-project blikt terug en vooruit
13
Nieuwe procedure voor benoeming ZAP
13
Leven na Leuven: Steven Ackermans
14
Z
o’n vijfduizend jaar geleden waren Irak en omliggende gebieden de navel van de wereld. Het Assyrisch en het Babylonisch hadden voor de Oude Wereld hetzelfde belang als het Engels nu. Die talen werden in spijkerschrift opgetekend, wat digitalisering moeilijk maakte. Assyrioloog Hendrik Hameeuw: “Het driedimensionele oppervlak van een kleitablet kan met gewone fotografie slechts voor 80 procent goed worden weergegeven. Als één vijfde van de tekst slecht tot niet leesbaar is, wordt het natuurlijk heel moeilijk om zo’n tablet te ontcijferen. Bovendien zijn kleitabletten poreus en kwetsbaar. Ze beschikbaar stellen via het internet zou ons dus een hele stap vooruit brengen en dat wordt nu mogelijk dankzij de minidome die door ESAT/VISICS ontwikkeld werd. Die dome bevat 260 LED-lampen die tijdens de registratie elk om beurt het tablet verlichten. Op die manier kan elk teken op het scherm zichtbaar worden gemaakt, alsof je het tablet in je hand zou hebben en naar het licht zou draaien.” Professor Karel Van Lerberghe is het systeem inmiddels gaan testen aan Cornell University (VS) en klinkt zeer enthousiast: “De resultaten zijn spectaculair. Ik denk dat dergelijke objectieve registratie de toekomst is van onze discipline.” Scabreus Het digitaliseren van 1 miljoen kleitabletten is natuurlijk een gigantisch werk. Hameeuw: “Er zijn
verschillende opties. Ofwel worden er meerdere domes gemaakt die kunnen worden verkocht aan de musea of andere collectiehouders. Ofwel verhuren we de dome en sturen we een assyrioloog mee als operator.” Het belang van de Assyrische en Babylonische kleitabletten is uitermate groot voor de geschiedschrijving van drieduizend jaar beschaving. Hameeuw: “Deze tabletten bevatten een schat aan informatie
“Wie denkt dat spijkerschriftgeleerden met saaie dingen bezig zijn, vergist zich schromelijk.” over een periode die gaat van 3000 vóór Christus tot kort voor onze jaartelling. De kleitabletten bieden ons een boeiend beeld van lang vervlogen wereldrijken. Oorspronkelijk dienden de tabletten vooral om economische transacties te noteren. Maar al gauw werd hun gebruik veralgemeend tot geschiedschrijving, liturgie, wetgeving, literatuur… maar ook faits divers en grappige of scabreuze verhaaltjes duiken op. Zo hebben we onder meer fabelachtige verhalen met dieren kunnen ontcijferen die de voorlopers van Reinaert de Vos zouden kunnen zijn. Wie denkt dat spijkerschriftgeleerden met saaie dingen bezig zijn, vergist zich schromelijk.”
Economist, jurist en minister
Kamerbreed Samenwerking binnen Associatie loont
15 16
Projecten tonen resultaten
Nieuwe leerstoel rond deugdelijk bestuur
18
Rechtgezet
19
Verraadt een zwangere buik het geslacht van de baby?
500 woorden Bas Verdin
20 vervolg pagina 1
Solidariteitsfonds Afrikaanse Vrouwen start fistelprogramma Te laat Half september is professor De Ridder dan zelf met een klein medisch team naar Congo afgereisd. “De vrouwen die ik daar te zien kreeg, hadden bijna zonder uitzondering een keizersnede ondergaan. Ze waren met andere woorden wel degelijk in een gezondheidscentrum geraakt, maar meestal te laat. Op één na waren alle kinderen doodgeboren, gemiddeld hadden de vrouwen twee dagen in arbeid gelegen.” “In een rudimentaire operatiekamer heb ik de vrouwen geopereerd. Nadien moesten ze een tweetal weken in het ziekenhuis verblijven. Meteen hebben we de plaatselijke dokters en verpleegkundigen ook opgeleid in het zelfstandig behandelen van dat soort ingrepen. Na deze missie kunnen ze alvast eenvoudige fistels herstellen en kunnen ze de post-operatieve zorgen organiseren.” “Nadien zijn we met de twee vrouwen die alweer hersteld waren, ‘reclame’ gaan maken voor ons programma. Op de lokale televisie en radio hebben we
in eenvoudige termen uitgelegd wat een fistel is en wat eraan te doen is, en we hebben trachten duidelijk te maken dat er preventief kan opgetreden worden door tijdig een keizersnede te laten uitvoeren.” “We plannen nu een nieuwe missie in de loop van volgend jaar, om de plaatselijke gezondswerkers verder op te leiden. Verder willen we ook de samenwerking met andere gelijkaardige programma’s in de regio versterken, zodat de continuïteit verzekerd is. In Kinshasa bijvoorbeeld, een goede honderd kilometer van Kisantu, leidt een Belgische collega een soortgelijk fistelprogramma, waarmee we graag nauwer willen samenwerken.” Wie SOLFA wil steunen, kan een bijdrage storten op rek. 734-0194177-89 van het Leuvens Universiteitsfonds, met vermelding ‘gift EFQ-FOSLF1-P3610’. Meer info over de initiatieven van SOLFA: http://www.solfanet.org/
campuskrant
nieuws
17.10.2007
Meer vrouwelijke studenten bij exacte wetenschappen
Een blik op de studentenaantallen Elk jaar weer is het toch wat gespannen uitkijken naar De Cijfers. Hoeveel studenten hebben we? Groeien we? Zijn er meer internationale studenten? Coördinator Studentenbeleid Mart Buekers volgt die gegevens op de voet. En wij hem. Ludo Meyvis
H
“
et gaat goed, dank u. We groeien gestadig, en dat hoort ook zo voor een universiteit die democratische toegang zo hoog in haar vaandel voert. Wel moet je in de gaten houden dat het gaat om cijfers die niet volledig zijn. De inschrijvingen lopen nog, en er kan dus nog wel wat veranderen. Maar de voornaamste trends kan je toch al aangeven.” “Wat het aantal generatiestudenten betreft — dat zijn studenten die zich voor de eerste keer inschrijven aan een instelling voor hoger onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap — telt Leuven op 14 oktober 2.400 mannelijke en 2.965 vrouwelijke inschrijvingen, samen 5.365, wat 0,52 procent meer is dan vorig jaar op die datum. Opgesplitst per faculteit vinden we de grootste stijgers bij Wetenschappen, Ingenieurs-, Bio-ingenieurswetenschappen en Economie, die alle met meer dan 10 procent stijgen. De campagne om meer studenten warm te maken voor exacte richtingen heeft dus blijkbaar gewerkt. In die richtingen merk je ook een duidelijke vervrouwelijking: bij Wetenschappen is het aantal vrouwelijke generatiestudenten gestegen met bijna 20 procent, tot bijna een derde. Bij Ingenieurswetenschappen zit bijna een kwart vrouwelijke generatiestudenten, een toename tegenover vorig jaar met 33 procent. Bij de Bio-ingenieurswetenschappen vertegenwoordigen de vrouwelijke generatiestudenten zelfs bijna 43 procent van de instroom.”
“De belangrijkste dalers zijn Letteren en Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, beide met zowat 10 procent, Wijsbegeerte (- 17 procent) en Godsdienstwetenschappen (- 43 procent). Bij die laatste twee teken ik aan dat het om relatief kleine groepen gaat, zodat een kleine beweging in absolute cijfers al gauw een grote procentuele fluctuatie oplevert.” “Een interessante evolutie is dat het aantal generatiestudenten met een TSO-diploma stijgt tot 215, 58 meer dan
hoeveel Leuvense bachelors vertrokken zijn. Daar wordt aan gewerkt. Het blijkt dat de meeste master-instromers afkomstig zijn van de Universiteit Hasselt (79), gevolgd door de Universiteit Antwerpen (44), de UGent (40), de Hogeschool voor Wetenschap & Kunst (22) en de VUB (21).” “Naast democratisering mikken we ook op een sterkere internationale instroom. In vergelijking met vorig jaar zijn er 2,83 procent meer studenten van buitenlandse origine, samen 3.704. Wat
“De campagne om meer studenten warm te maken voor exacte richtingen heeft blijkbaar gewerkt.” vorig jaar. Uiteraard blijft het aantal ASO-instromers nog wel met straten voorsprong het grootste.” Smokkelen “Een blik op de cijfers voor alle studenten leert dat we met 4,24 procent stijgen tot 31.984 studenten. Om je een idee te geven: dat zijn er bijna vijfduizend meer dan tien jaar geleden!” “De bama-hervorming begint duidelijk zichtbare gevolgen op te leveren, al zijn hier de cijfers nog niet volledig. Een belangrijk element is dat we, zonder te ‘smokkelen’, 333 nieuwe masterstudenten aantrekken, die dus elders hun bachelor behaald hebben. Om dat cijfer naar waarde te kunnen schatten, moeten we natuurlijk ook weten
de landen van herkomst betreft, blijft Nederland bovenaan (745), gevolgd door China (281), de VS (180), Duitsland (179) en Spanje (178). Elk jaar zijn er natuurlijk ook landen waaruit slechts één student afkomstig is. Zo hebben we telkens één student uit Afghanistan, Benin, Haïti, Myanmar, Madagascar, Tsjaad en Paraguay.” “Cijfers zijn wat ze zijn, en kwaliteit blijft natuurlijk veel belangrijker dan kwantiteit, maar het is een vrij logische reactie dat we ons geruggesteund voelen in ons kwaliteitsbeleid wanneer blijkt dat ook de cijfers in de gewenste richting gaan.” http://www.kuleuven.be/ studentenadministratie/studentenaantallen
3
“ ” geciteerd
Geen vrouwenoverschot meer
Het Bel ang Van Limburg, 1.10.2007 —
Relatiebureaus weigeren vrouwen boven de vijftig wegens een overschot aan vrouwen. “Klopt niet meer,” zegt professor demografie Etienne Vanhecke. “Er worden meer mannelijke baby’s geboren, maar tegen het twintigste jaar zijn beide seksen in evenwicht. Tussen twintig en veertig blijft dat gelijk, maar vanaf vijftig namen vrouwen vroeger een flinke voorsprong, vooral door de ongezonde en gevaarlijkere levensstijl van de mannen. Maar die voorsprong zijn de vrouwen uit handen aan het geven. Enerzijds is er de medische vooruitgang op het gebied van kankerbehandeling en de aanpak van hart- en vaatziekten. Anderzijds hebben ook de mannen zelf een stap in de goede richting gezet en zijn ze de kloof letterlijk beginnen dichtjoggen, om het zo te zeggen. Vrouwen daarentegen hebben veel slechte gedragingen van mannen overgenomen, zoals bijvoorbeeld roken.”
Duursporters dippen diep Body talk, ok tober 2007 —
De honderdmijlloop, een dubbele triatlon, 24 uur hardlopen… Ultrasporters drijven hun lichaam tot het uiterste en verder. Sportpsycholoog Yves Vanden Auweele: “Ultrasport leunt dicht aan tegen verslaving. Ultrasporters vertonen afkickverschijnselen als ze niet iedere dag kunnen trainen door bijvoorbeeld een blessure. Ze voelen zich neerslachtig, het lijkt wel alsof ze een kater hebben opgelopen. Die lichte vorm van depressie in rustperiodes werd al fysiologisch bewezen. (…) Duursporters voelen zich goed als ze afzien. Hun lichaam produceert tijdens intensief sporten endorfines, een soort van morfine die het lichaam zelf aanmaakt. Die endorfines werken pijnstillend, maar brengen ook een soort euforie in de hersenen teweeg.”
Verdiende criminaliteit De Standa ard, 15.10.2007 —
Campuskrant zoekt freelance medewerkers Zin om op regelmatige basis als freelance medewerker een stukje te schrijven voor Campuskrant? Stuur een mailtje naar
[email protected]
Dieter Burssens van het Instituut voor Criminologie: “Door cellen bij te bouwen dijk je criminaliteit niet in. Integendeel, van dergelijke aanpak wordt telkens weer vastgesteld dat zij criminogeen werkt. Er bestaan tegenwoordig maatregelen die veel effectiever recidive tegengaan en die bovendien veel meer aandacht geven aan de noden van slachtoffers en van de bredere samenleving. Vooral de aanpak van jeugdcriminaliteit kan, dankzij het nieuwe jeugdrecht, putten uit een veel breder arsenaal aan veelbelovende, constructieve maatregelen die toelaten om tegemoet te komen aan de noden van zowel de samenleving, de slachtoffers, als de jongeren die in de fout zijn gegaan. Vooral het voorstel om jongeren al vanaf 14 jaar naar de volwassenenrechtbank te kunnen doorverwijzen, is in die zin onbegrijpelijk. (…) Het staat buiten kijf dat intensieve programma’s en wetenschappelijk goed onderbouwde nieuwe maatregelen, zoals bijvoorbeeld het herstelgericht groepsoverleg, leerprojecten ‘slachtoffer in beeld’, begeleide gemeenschapsdienst... op lange termijn veel betere resultaten kunnen voorleggen dan de voorstellen die vandaag weer worden gelanceerd. Een samenleving krijgt de criminaliteit die ze verdient, is een boutade die men wel eens in criminologische kringen hoort. Eigenlijk wil het zeggen dat als een samenleving niet langer wil investeren in zijn jongeren zij op termijn ongetwijfeld problemen mag verwachten.”
4
nieuws
17.10.2007
Nieuwe vloeren in Universitair Sportcentrum
KORTNIEUWS Nobelprijs voor eredoctor De Nobelprijs voor scheikunde gaat dit jaar naar de Duitse wetenschapper Gerhard Ertl. In 2003 kreeg Ertl een eredoctoraat van de K.U.Leuven.
Professoren op postzegels In de reeks This is Belgium zijn sinds 15 oktober postzegels te verkrijgen met de beeltenis van negen vooraanstaande Belgische wetenschappers. Onder hen professor Marie-Claire Foblets (Centrum Interculturalisme, Migratie en Minderheden), professor Peter Carmeliet (Centrum voor Transgene Technologie en Gentherapie) en professor Philippe van Parijs Centrum voor Ethiek, Sociale en Politieke Filosofie (zie ook interview op pagina 10).
Laureaat VRG Alumniprijs bekend De VRG Alumniprijs 2008 gaat naar Philippe De Buck, secretarisgeneraal van de Europese Werkgeversorganisatie Business Europe. De prijs wordt uitgereikt op de Alumnidag van 8 maart 2008.
Interdisciplinair onderzoekscentrum ‘Medical Imaging Center’ opgericht Op 4 oktober werd het Medical Imaging Center officieel geopend, een samenwerking tussen UZ Leuven en K.U.Leuven, waar een interdisciplinaire groep onderzoekers zich verdiept in medische beeldvorming en -verwerking. Het gaat om een van de eerste realisaties van de nieuwe integratiestrategie die het biomedisch onderzoek aan de Faculteit Geneeskunde en het ziekenhuis zelf dichter bij elkaar moet brengen.
Opvolging verzekerd Professor Hubert Cossey, algemeen directeur van het Hoger Instituut voor de Arbeid (HIVA), is met bijzonder emeritaat. Hij wordt opgevolgd door professor Patrick Develtere.
Eredoctoraat voor Thomas Shahan Ulen De Faculteit Economische en Toegepaste Economische Wetenschappen en de Faculteit Rechtsgeleerdheid organiseren sinds dit academiejaar samen een master in de economie, het recht en de bedrijfskunde. De opleiding is uniek in België. Naar aanleiding daarvan reikten de twee faculteiten een gezamenlijk eredoctoraat uit aan Thomas Shahan Ulen, één van ’s werelds meest eminente specialisten in de ‘law and economics’-discipline en verbonden aan de University of Illinois.
campuskrant
Het Universitair Sportcentrum pakt uit met twee nieuwigheden: zowel de vloer van de indoor-piste van De Nayer als het kunstgrasterrein werden vernieuwd. De sporthal is een van de weinige indoor-atletiekhallen in Vlaanderen. De vloer was echter niet zo geschikt voor balsporten. “We moesten dus op zoek naar een meer polyvalente vloer en hebben gekozen voor poly-urethaan,” zegt professor Gert Vande Broek, voorzitter van het Universitair Sportcentrum. “Dankzij een speciale toplaag is de vloer spikebestendig. Afgezien van een hal in Woluwe en een in Hoboken zijn we nu de enige sporthal in België die beschikt over een vloer die zowel spikebestendig is als geschikt voor balsporten.” De meerkost van de vloer wordt gedragen door de Vlaamse Gemeenschap. Vande Broek: “We hebben enkele richtlijnen uitgewerkt rond het gebruik van spikes om slijtage te beperken. Onze ambitie is om de vloer toch twintig jaar te houden.” De keuze voor een spikebestendige vloer maakt het mogelijk om het Fastproject — wetenschappelijk onderzoek voor de Vlaamse Atletiek Federatie met onder andere Kim Gevaert, Hans Van Alphen, Tia Hellebaut en de olympische 4x100 — verder te laten ontwikkelen. In het spurtlabo kunnen nu het hele jaar door metingen gehouden worden. Voetbal op rubberen korrels Ook het kunstgrasterrein werd ver-
Op dinsdagavond trainen hier onder meer Kim Gevaert en Tia Hellebaut. (© Rob Stevens)
nieuwd. Twintig jaar geleden werkte de universiteit al met kunstgras — wat toen heel bijzonder was. Het kunstgras was toen met zand gevuld. Dat is ideaal voor een sport als hockey, maar voor voetbal is het minder geschikt. Het nieuwe kunstgras is gevuld met rubberen korrels — dat is zachter en dus beter geschikt voor voetbal, maar
toch nog geschikt voor hockey. Het terrein behoort tot de beste in het gamma. De keuze voor deze mat biedt de faculteit Faber de mogelijkheid om testprogramma’s te ontwikkelen voor de wetenschappelijke begeleiding van nationale en internationale scheidsrechters en professionele voetbalploegen. (re)
Odysseusproject brengt zes toponderzoekers naar Leuven De K.U.Leuven is zes wetenschappers rijker dankzij het Odysseusproject van de Vlaamse overheid. Dat project moet van Vlaanderen een thuishaven maken voor toponderzoek en trekt grote budgetten uit om onderzoekers — terug — naar onze universiteiten te lokken. Zeventien professoren happen toe en zes daarvan mogen hun werkbudget benutten aan de K.U.Leuven.
P
rofessor Catherine Verfaillie, verbonden aan het Interdepartementaal Stamcelinstituut, was in 2005
de eerste die gebruik maakte van het Odysseusproject om terug te keren naar Vlaanderen. Vier Belgen en twee buitenlanders volgen nu haar voorbeeld. Guy Boeckxstaens (Gastro-enterologie), Kevin Verstrepen (Centrum voor? Microbiële Plantengenetica), Jean-Pierre Locquet (Department of Physics and Astronomy) en Johannes Vlaeyen (Health Psychology Research Centre) zijn de Belgische toponderzoekers die terugkeren. Daarnaast komen ook Nederlander Igor Douven (Centre for Logic & Analytical Philosophy) en Italiaan Maurilio Sampaolesi (Stamcelinstituut) naar Leuven. Voor Professor Guy Boeckxstaens is het een terugkeer naar het thuisland na jaren onderzoek aan het Amsterdamse Academic Medical Centre. Destijds trok hij naar Nederland omdat hij daar de kans kreeg mee te werken aan het
onderzoek van professor Tytgat. Een man waar hij als jong onderzoeker erg naar opkeek. Nu is hij diegene die jonge onderzoekers naar zich moet trekken. En daarvoor krijgt hij het grootste werkbudget van de zes: 4 miljoen euro waarmee hij vijf jaar onderzoek kan voeren. Boeckxstaens: “Als onderzoeker kan je hier normaal alleen maar van dromen. Dit bedrag is zowat het vijfvoud van wat ik in Nederland maximaal kan verkrijgen om onderzoek te voeren, dus dit is absoluut een unieke kans.” De mogelijkheden die het Odysseusproject biedt zijn zo mooi dat onderzoekers wel moéten terugkomen volgens Boeckxstaens. Hoewel familiale redenen vaak blijken mee te spelen in het eindverdict. (wdv)
(© Ingrid Hannes)
Vredesoverleg Een conferentie om 10u, om 12u en om 17u, en toch op één en hetzelfde moment: teleconferenties maken het mogelijk. De UNESCO Chair on Building Sustainable Peace organiseert de teleconferentiereeks ‘Bridging Cultures’. Acht opeenvolgende donderdagen leidt Patricia Morales vanuit Leuven het debat met universiteiten in Mexico (Monterrey en Guadalajara) en Argentinië (Córdoba), UNESCO Parijs, het Universal Forum of Cultures in Monterrey en, afhankelijk van het onderwerp, ook met instellingen in Europa. Studenten in beide werelddelen volgen de conferenties als keuzevak. Na presentaties vanop de verschillende locaties gaan de deelnemers met elkaar in discussie. Op 27 september namen vicerector Mart Buekers en Mexicaans ambassadrice Sandra Fuentes Beraín deel aan de eerste conferentie in de reeks, rond de thema’s ‘Latin America and the global interdependency’ en ‘Peace and woman’. Het debat werd afgerond met een interview met Nobelprijswinnaar Adolfo Pérez Esquivel. Meer informatie over de volgende conferentiethema’s vindt u op http://www.onlineunesco.org/
campuskrant
nieuws
17.10.2007
DIVeRS ITeIT
Iftar in de Alma
Faculteit Sociale Wetenschappen wil allochtone jongeren bereiken Studenten van allochtone afkomst zijn binnen het hoger onderwijs nog steeds ondervertegenwoordigd. De Faculteit Sociale Wetenschappen wil allochtone jongeren motiveren en hen ondersteunen bij hun keuze voor universitaire studies, en startte daarvoor eind vorig jaar met een project ‘instroom allochtone studenten’. Lien Lammar
E
en Iftar-avond in Alma 2, in samenwerking met de studentenmoskee IMSAL en Politika, is één van de initiatieven die in het kader van het project op poten werden gezet. Iftar is de maaltijd die moslims tijdens de ramadan na zonsondergang eten, en waar deze keer heel wat studenten van kwamen meeproeven. Tussen de rijen hongerigen wacht Tuba Çakti, studente rechten, studentenvertegenwoordiger in de stuurgroep Diversiteit van de Werkgroep Allochtone Studenten en lid van de Turkse Studentenvereniging Leuven (TSL). Tuba kan alleen maar enthousiast zijn over het instroomproject. “Allochtone jongeren uit het middelbaar onderwijs weten vaak heel weinig over verder studeren aan een universiteit, en zeker over studeren in Leuven. Ze zien de K.U.Leuven al snel als ‘te streng’ en ‘te moeilijk’, waardoor ze zich ook niet verder informeren.” Alisan Sariyildiz, student sociologie en lid van TSL, knikt. “Ook al heeft een allochtone jongere het potentieel: als zijn of haar ouders niet gestudeerd hebben of niemand uit de nabije omgeving een hoger diploma heeft gehaald, is de stap naar de universiteit groot.” Celal Caglayan, student economie en voorzitter van TSL, merkt dat stilaan toch meer leeftijdgenoten de weg vinden naar de universiteit. “Meer en meer Turkse jongeren willen verder studeren en iets bereiken. Ze hebben ook steeds meer voorbeelden van vrienden of familieleden die naar het hoger onderwijs trekken, en dat werkt stimulerend.”
Ook Tuba ziet de laatste jaren een mentaliteitsverschil. “Ik ken families waar de oudste kinderen op hun vijftiende gestopt zijn met school om te gaan werken. De middelste heeft zijn school wél afgemaakt, en de kleinste gaat nu zelfs verder studeren. Allochtone jongeren maar ook hun ouders willen steeds vaker in België blijven en hier iets bereiken. Vroeger waren veel families vast van plan om ooit terug te keren naar hun land, en dus vonden ze studeren niet nodig. Die gedachte is nu bijna verdwenen. Nu hoor je meisjes van zestien jaar zeggen dat ze verder gaan studeren, en misschien zelfs aan de universiteit. Het is bijna een rage (lacht).” Ook mond-tot-mondreclame helpt, en dan vooral naar de ouders toe. “Als andere ouders horen dat ik in Leuven studeer, zijn ze meestal verbaasd, maar ook nieuwsgierig”, zegt Tuba. “Ze vragen hoe het gaat aan een universiteit, wat je met zo’n diploma kan doen,… Door mijn verhaal gaan ze hun eigen zoon of dochter misschien sneller naar de universiteit sturen.” Lage drempels Het project ‘instroom allochtone studenten’ werd gefinancierd door de subsidieregeling ‘Managers van diversiteit’ van minister Marino Keulen en kadert binnen het algemene diversiteitbeleid van de K.U.Leuven. Die wil extra inspanningen om de instroom van allochtone studenten te verhogen en de doorstroom vlotter te laten verlopen. “De drempel laag houden en zoveel
Tuba Çakti, Alisan Sariyildiz en Celal Caglayan.
mogelijk zelf naar jongeren toe gaan, dat is de boodschap”, zegt projectmedewerker Karen De Wolf. “We zijn met infosessies tot in scholen en verenigingen getrokken en lieten jonge allochtonen getuigen over hun studies. Die ‘voorbeeldfiguren’ uit de eigen gemeenschap wisten jongeren heel erg te prikkelen. Ook de ouders, die vaak weinig vertrouwd zijn met hoger onderwijs, werden geïnformeerd.” Vanuit het project werd er meegewerkt aan infobrochures in het Turks en Arabisch, en werd er naast de iftar-avond ook een filmavond georganiseerd om allochtone en autochtone studenten kennis te laten maken met elkaars cultuur en tradities. “Daarnaast hebben we ook in het — vooral blanke — fotobestand en infomateriaal van de K.U.Leuven meer diversiteit gebracht”, vertelt projectverantwoordelijke professor Annie Hondeghem.“Als je mensen wil aanspreken, moet je ook zien dat ze gerepresenteerd zijn in de informatie die je aanbiedt.” Een inspraakforum voor allochtonen in samenwerking met de integratiedienst van Leuven staat nog op het programma. “Allochtone jongeren moeten niet alleen beter bereikt worden, ze moeten zich tijdens hun studies ook thuis voelen op de universiteit. Daar zijn activiteiten als deze voor nodig. Dit was een tijdelijk project, maar we hopen soortgelijke initiatieven verder te zetten op een hoger niveau.” http://www.soc.kuleuven.be/diversiteit http://www.tsleuven.be
(© Rob Stevens)
5
Overblijfselen blootgelegd van oude vestiging op Kreta Medewerkers van de Onderzoekseenheid Archeologie hebben samen met collega’s van de UCL de overblijfselen blootgelegd van een oude nederzetting op Kreta. Het gaat voorlopig om twee gebouwen en een begraafplaats, grotendeels uit de Midden- en Late-Bronstijd — 2000 tot 1100 voor Christus dus. De oudste vondst is een scherf van ongeveer 4500 jaar oud. Het is de eerste keer dat een volledig Belgisch archeologenteam de toelating heeft gekregen om op Kreta te werken. Luc West De opgravingssite ligt op een lage heuvel in de buurt van het vissersdorp Sissi, ongeveer 40 kilometer ten oosten van de hoofdstad Heraklion. In de jaren 1960 groef een Griekse onderzoeker er enkele proefsleuven maar sindsdien gebeurde er niets meer. “Het probleem is dat de heuvel tussen twee toeristische stranden ligt, in de buurt van een gigantisch hotel,” zegt professor Ilse Schoep van de Onderzoekseenheid Archeologie. “Jarenlang liepen vakantiegangers ongehinderd over de heuvel, wat nogal wat erosie veroorzaakt heeft. Ongetwijfeld zijn er oude voorwerpen gewoon meegenomen. Pas enige tijd geleden sloot de overheid het gebied af.” Tijdens een opgravingscampagne van drie weken in juli, vond het team twee verschillende zones op de heuvel: een woonzone en een begraafplaats. In de woonzone bevinden zich minstens vier gebouwen, waarvan er twee gedeeltelijk werden blootgelegd. Eén ervan is opgetrokken uit monumentale steenblokken van 1,5 meter lang en 50 centimeter breed. In de buurt van de gebouwen werden grote opslagvazen gevonden. In de necropolis troffen de onderzoekers niet alleen graven aan maar ook een verzameling borden, bekers en kruiken. De komende vier jaar gaat het team telkens voor meerdere weken terug. “Het is merkwaardig dat net hier ook een nederzetting heeft gestaan,” zegt Ilse Schoep. “Amper vier kilometer verder stond het grote paleis van Malia, een site waar al zo’n honderd jaar gegraven wordt. We willen proberen te achterhalen wat de functie van Sissi was en hoe het geëvolueerd is, want er zijn duidelijk meerdere bewoningsperiodes geweest.”
Dag van de Associatie K.U.Leuven 2007
Onderzoek & Innovatie 25 oktober 2007 - Leuven TREFDAG VOOR ALLE (POTENTIËLE) ONDERZOEKERS VAN DE ASSOCIATIE K.U.LEUVEN
www.dagvanhetonderzoek.be
6
nieuws
17.10.2007
campuskrant
Buitenlanddag wijst studenten de weg
Plantrekken in Afrika Exotische oorden liggen binnen handbereik van Leuvense studenten. In het kader van hun studies kunnen ze in het Zuiden stage lopen of thesisonderzoek verrichten. Een reisbeurs van 1.000 euro, van VLIR-UOS of IRO, helpt hen op weg Sandy Groeninck is tien dagen terug van drie maanden Kenia en maakt collega-studenten warm voor een overzees avontuur. Katrien Steyaert
S
andy’s vrolijke Afrikaanse vlechtjes zijn een souvenir aan haar onderzoekstijd in Kenia. Daarvoor kreeg de studente, die net haar master lichamelijke opvoeding en bewegingswetenschappen heeft aangevat, een reisbeurs. Die zijn er voor studenten die een onderdeel van hun opleiding in een ontwikkelingsland in Azië, Afrika of Latijns-Amerika volbrengen. De keuze voor Afrika was voor Sandy snel gemaakt. “Ik neem al drie jaar lessen West-Afrikaanse dans en volgde in 2006 een dans- en percussiestage in Senegal. Mijn Guineese vriend, die in België woont, heeft als danser meegewerkt aan projecten die mensen willen sensibiliseren over hiv-besmetting en aids. Mijn nieuwsgierigheid was gewekt. Sportontwikkelingssamenwerking staat in België nog in de kinderschoenen maar heeft veel potentieel. Mensen alleen informeren is niet genoeg, ze moeten ook hun gedrag veranderen. Misschien kan dat via hun interesse voor sport.” Sandy wilde graag haar eindverhandeling aan het onderwerp wijden. Een buitenlandse organisatie
moest haar empirische gegevens leveren. Haar promotor steunde haar Afrikaanse plannen. “Na wat zoeken vond ik MYSA (Mathare Youth Sports Association), actief in de sloppenwijken rond de Keniaanse hoofdstad Nairobi.
“Het duurde even voor de buurtbewoners mijn begroetingen beantwoordden — een Senegalese gewoonte — maar ze bloeiden snel open.” Mijn tijd werd onder meer in beslag genomen door interviews, vooral met peer educators. Dat zijn jongeren uit de sloppenwijken die als kind lid waren van Mysa en nu opgeleid worden om op hun beurt de kinderen te sensibiliseren. Tijdens de sporttrainingen van de kinderen spreken ze met hen over aids, drugs, relaties of abortus. Ik heb veel geleerd van hun visie.”
Jenipher Wie net als Sandy buitenlandse dromen koestert, kan naar de Buitenlanddag. Daar wordt studenten de weg gewezen naar projecten buiten de landsgrenzen (zie info onderaan - red.). Sandy: “Het is een erg aparte ervaring om te worden ondergedompeld in een andere cultuur. Je keert met meer levenswijsheid terug. De reisbeurs was een financieel steuntje in de rug. Geen overbodige luxe, zeker toen bleek dat ik huurgeld moest betalen aan mijn gastgezin. Later ontdekte ik dat ze mij zoveel aanrekenden dat ze er de huur voor het hele appartement mee konden betalen. Maar ik probeerde er vrolijk onder te blijven. Het duurde even voor de buurtbewoners mijn begroetingen beantwoordden — een Senegalese gewoonte — maar ze bloeiden snel open. Een van mijn Keniaanse vrienden komt in december op bezoek.” Sandy maakte van haar verblijf in Kenia ook gebruik om haar Plankindje Jenipher te bezoeken: “Op haar zevende verjaardag ben ik afgereisd naar Bondo in het westen. Later bezocht ik enkele
Congres over sport- en bewegingswetenschappen
(© Rob Stevens)
leerrijke aids-projecten, samen met Lisa, een reisbeursstudente die werkte rond de sensibilisatie van de bevolking over de vervuiling in het Victoriameer. De mensen ontvingen ons met open armen; het was een heel andere sfeer dan in het verwesterde Naïrobi.” Sandy is nu twee weken terug en moet lessen inhalen en vragenlijsten verwerken: “Maar ik doe het met plezier. Misschien zoek ik na deze positieve ervaring wel een job als sportontwikkelingswerker!” Buitenlanddag, 24 oktober, Universiteitshal, Promotiezaal en Jubileumzaal, Naamsestraat 22. Infomarkt en infosessies van 14u tot 20u. http://www.kuleuven.be/studenten/ buitenland
– advertentie –
Tussen sport, spel en wetenschap Biomechanica in de ruimte, voetbal en globalisering en de ontwikkeling van sportwetenschappen in Congo. Het zijn maar enkele van de thema’s die aan bod komen op het 12de Internationale ACAPS Congres dat van 31 oktober tot 2 november plaatsvindt in Leuven.
H
et ACAPS Congres (Association des Chercheurs en Activités Physiques et Sportives), georganiseerd door de Faculteit Bewegings-en Revalidatiewetenschappen, biedt een gevarieerd programma met lezingen, seminaries en presentaties over verschillende domeinen uit de sport-en bewegingswetenschappen. Eén van de hoofdsprekers is Richard Giulianotti, professor sociologie aan de Durham University (UK). In zijn lezing ‘Sports and globalization’ neemt hij enkele belangrijke verbindingen tussen sport en globaliseringsprocessen onder de loep. Zowel historische als culturele, economische, politieke en sociale aspecten van globalisering komen daarbij aan bod. “Sport weerspiegelt wat er gebeurt in een samenleving”, zegt Giulianotti. “Het is een duidelijke illustratie van de toenemende globalisering in de wereld en reflecteert heel sterk de politieke en economische veranderingen die maatschappijen over de hele wereld beïnvloed hebben. Vanuit sociaal-wetenschappelijk oogpunt is sport dan ook een bijzonder boeiend domein voor tal van thema’s, van mannelijkheid en identiteit tot nationalisme en handelspraktijken.” Meer dan een spel Sport laat ook voortdurend de culturele dynamiek van samenlevingen zien te-
gen de achtergrond van een groeiende globale verbondenheid. “Globalisering leidt tot gelijkenissen tussen gemeenschappen, maar geeft hen tegelijkertijd ook de kans om een eigen interpretatie, organisatie en speelwijze van sport te ontwikkelen”, zegt Giulianotti. “Voetbal bijvoorbeeld mag dan wel een wereldwijde en door iedereen gespeelde sport zijn, als we terugduiken in de geschiedenis zien we er in allerhande bevolkingsgroepen heel verschillende interpretaties van. Precies door meer en regelmatig contact met andere landen en volkeren hebben gemeenschappen die eigen speelstijl kunnen ontdekken.” Voetbal, vaak beschouwd als de meest geglobaliseerde sport, vergemakkelijkt volgens studies in Noord-Amerika en Australië de integratie van migrantengroepen. Giulianotti: “Voetbal geeft migranten de kans om andere, al meer ingeburgerde migranten te ontmoeten en meer te leren over de cultuur waar ze in terechtgekomen zijn. Maar het kan evengoed omgekeerd zijn. Als minderheden voelen dat ze niet betrokken maar uitgesloten worden, zullen ze sport net gaan gebruiken om die verschillende sociale en culturele waarden en gewoontes in stand te houden. De gastmaatschappij speelt daarbij een belangrijke rol.” (ll)
vrstllngn Heb je al ‘n diploma, een tijdje hoger onderwijs of werkervaring achter de rug? Of je overweegt om een tweede diploma te behalen om je groeikansen op de arbeidsmarkt te verhogen? Kies voor een korter opleidingstraject van de KHLeuven. Korter, omdat je op basis van je eerste diploma, leer- of werkervaring EVC’s of EVK’s* kan voorleggen, die je recht geven op vrijstellingen. Zodat je opleidingstraject misschien wat korter kan. Schrijf je in voor een bacheloropleiding, dat kan vandaag of gedurende de eerstkomende weken. Klinkt zoiets als muziek in je oren? Bezoek www.khleuven.be/ verkortetrajecten * EVC = Eerder Verworven Competenties - EVK = Eerder Verworven Kwalificaties
Met een verkorte opleiding van de KHLeuven raak je snel aan de slag.
www.khleuven.be/verkortetrajecten
http://www.acaps-leuven.org
advert_CAMPUSKRANT.indd 1
9/21/07 4:02:52 PM
campuskrant
kinderuniversiteit
17.10.2007
7
Kinderuniversiteit begint aan derde editie
“Geen moeilijke woorden, niet streng zijn en vooral veel tonen” Op 20 oktober, 10 en 24 november maken de reguliere studenten in de aula’s plaats voor een heleboel kinderen tussen acht en dertien, die een dagje les komen volgen aan de universiteit. De kinderuniversiteit is aan haar derde editie toe. Kinderen én proffen staan te popelen om ermee te beginnen. Ines Minten
L
ore (9), Marie (8) en Jaak (10) zijn verslingerd aan de kinderuniversiteit. Ze zullen er op 20 oktober voor de derde keer bij zijn. “Het is goed dat kinderen af en toe eens naar de universiteit kunnen gaan”, vindt Lore. “Je leert er heel andere dingen dan op school en ziet snel wat je leuk vindt en wat niet. Ik kijk er dit jaar ook erg naar uit.” Vergif en verboden producten Professor Jan Tytgat van het Laboratorium voor Toxicologie en Bromatologie neemt dit jaar voor het eerst deel aan de kinderuniversiteit. Hij zal lesgeven over vergif en verboden producten. “Ik vind het een boeiend gegeven om jonge kinderen op een plezierige manier te laten kennismaken met wetenschappen. Ons onderzoeksgebied is veel bezig met gerechtelijke toxicologie. Je zou er versteld van staan hoeveel kinderen over forensisch onderzoek oppikken via tvprogramma’s zoals Witse, Aspe of CSI. Ze zien het, zijn ermee bezig en willen er graag meer over weten. Daar zal ik in mijn les op inspelen.” Een grote fout die veel volwassenen volgens Jan Tytgat maken, is kinderen onderschatten. “Ze weten en begrijpen meer dan je denkt. Daarom vind ik initiatieven als de kinderuniversiteit erg belangrijk en werk ik er met plezier aan mee”, zegt hij. “Een mens is nooit te oud om te leren en nooit te jong om ermee te beginnen.” Jan Tytgat is van plan om zijn uitleg toegankelijk en visueel te houden. “Ik wil veel tonen en anekdotes vertellen. Ik merk bij de gewone studenten ook dat ze de stof beter onthouden als je je uitleg ophangt aan een waar gebeurd verhaal.” Die aanpak vinden de kinderen blijkbaar prima. “Het is het interessantst als de proffen niet alleen vertellen, maar ook dingen meebrengen om aan ons te tonen”, zegt Jaak. “En ze mogen geen te moeilijke woorden gebruiken.” Keukenzout en cocaïne De les van professor Tytgat is pas op 24 november aan de beurt, maar hij weet nu al vrij goed wat hij aan bod zal laten komen. “Ik zal om te beginnen twee potten met iets wits erin op tafel zetten. Beide stoffen zien er geschikt uit om over je frietjes te strooien, maar zijn het daarom niet. In de ene pot zal namelijk keukenzout zitten, maar in de andere cocaïne. Zo kan ik ze iets vertellen over de gevaren van drugs. Vervolgens denk ik eraan om ze een zakje of potje vol pilletjes te tonen. De ene soort komt van bij de apotheker en maakt je beter als je griep of koorts hebt. De andere is XTC,
Van links naar rechts: Marie, Jaak en Lore.
een drug waarvan je nooit precies kunt weten wat erin zit als je hem koopt. Op het oog zie je het verschil niet, maar de gevolgen zijn wel heel verschillend.” Ni hao! Jaak, Marie en Lore herinneren zich hun lessen van vorig jaar nog levendig. “Ik vond het Chinees het leukst”, zegt Marie. “Daar heb ik geleerd hoe je met stokjes moet eten. Het was niet zo gemakkelijk, maar ik heb thuis nog een beetje voort geoefend. Chinees klinkt heel gek. Dat ging van mamamamama, met verschillende tonen. En dat betekende dan mama is kwaad op het paard.” Hoe ze de Chinese karakters moeten vormen, zijn ze alledrie vergeten. “Die waren erg moeilijk. Maar ik weet wel nog hoe je hallo zegt in het Chinees”, vertelt Jaak. “Ni hao!” De professor van het Chinees was heel vriendelijk in de les, vinden ze unaniem. En ook dat is héél belangrijk aan de kinderuniversiteit. “We vinden het niet tof als de proffen te streng zijn”, zegt Lore. De vriendelijke prof in kwestie is Nicolas Standaert. Hij heeft alleen maar positieve herinneringen aan zijn deelname. “De kinderen vormden een ongelooflijk aangenaam publiek”, vindt hij. “Het zijn echte sponsen: ze zuigen de kennis naar binnen en als je een vraag stelt, schieten er onmiddellijk dertig, veertig vingers de lucht in. Dat heb je met de studenten
van 18+ niet meer.” Een tweede groot voordeel van lesgeven aan kinderen vindt Nicolas Standaert de onbevangenheid waarmee ze het college bijwonen. “Over China bestaan heel wat hardnekkige vooroordelen. Veel volwassenen zijn ervan overtuigd dat je de Chinese muur vanaf de maan kunt zien. Daar is niks van aan. Het is hetzelfde als beweren dat je een haar kunt zien van op zes kilometer afstand. Dat soort vooroordelen hebben kinderen nog niet, en het is prettig hen dit andere perspectief bij te brengen.” Kan lava op raken? “Als je iets niet snapt, mag je je vinger opsteken en uitleg vragen”, zegt Jaak. “En je mag vooraf ook vragen bedenken en afgeven. Als je geluk hebt, pikken de proffen jouw vraag eruit om er antwoord op te geven.” Het drietal zit dan ook met papiertjes voor zich waarop ze hun eigen vragen neergeschreven hebben. Ze zullen present zijn op de eerste dag, 20 oktober, en weten dat ze iets zullen leren over vulkanen en water. “Ik zou wel eens willen weten of lava ooit op kan raken. Als er veel vulkaanuitbarstingen zijn, denk ik wel dat dat ooit zal gebeuren”, zegt Jaak. “En hoeveel lava zit er eigenlijk in het binnenste van de aarde?” wil Marie weten. Lores vragen draaien vooral om het andere thema: water. “Hoe maak je water proper? En is er meer water dan land op aarde? Of omgekeerd? Ik denk
(© Rob Stevens)
wel dat er meer water is, eigenlijk.” Slijm maken De kinderen zijn ook benieuwd naar het wetenschapsatelier Science4Fun waar ze in de namiddag naartoe zullen gaan. “Dat hebben we twee jaar geleden gedaan en het was super leuk”, weet Jaak nog. “We kregen een labjas aan en een grote bril op. We moesten allerlei ingrediënten bij elkaar doen en dan schudden. Uiteindelijk had je zelf slijm gemaakt. Als je daar aan kwam, mocht je nadien wel niet met je vingers in je mond zitten, want het was giftig.” Wat ze tussen de activiteiten door zullen doen, weten de kinderen ook al. Technopolis voorziet allerlei spelletjes met wetenschappelijke proefjes, tijdens de pauze krijgen ze een stuk fruit (“Vorig jaar was het een appel. Ik hoop dat er nu frambozen zijn”, zegt Lore) en over de middag willen ze nog eens in de Alma gaan eten. Lore: “Je kunt er kiezen wat je wil eten, dus meestal is het er best lekker. Alleen de fish-sticks vind ik nogal vies.” http://www.kuleuven.be/kinderuniversiteit/ Er is enkel nog plaats op 10 en 24 november. Bij Uitgeverij Lannoo zijn drie boekjes verschenen op basis van de lezingen van de Kinderuniversiteit editie 2006. Tijdens de Kinderuniversiteit worden hier kortingsbonnen voor uitgedeeld. http://www.lannoo.be/content/ lannoo/fondsen/kindjeugd/1/index.jsp
Kinderuniversiteit K.U.Leuven zaterdag 20 oktober, 10 en 24 november van 9.30 u. tot 12.30 u.
Campus Sociale Wetenschappen
www.kuleuven.be/kinderuniversiteit
8
opening academiejaar
17.10.2007
campuskrant
Opening academiejaar 2007-2008
Waarden en democratisering Ludo Meyvis als een nummer behandeld, maar als een volledige persoon, op een meestal cruciaal moment in zijn of haar leven. Mevrouw Van de Vyvere lichtte toe hoe zij dit zelf had mogen ervaren, als gevolg van een ernstig ongeval. Op het einde van haar toespraak wees zij op de dringende nood aan meer verpleegkundigen. Als vertegenwoordiger van het academisch personeel besprak professor Louis Vos de vervreemding die volgens hem gegroeid is tussen het beleid en de academische gemeenschap. De universiteit wordt teveel gerund, en er bestaat te weinig oog voor de reële, dagelijkse academische noden. De complexiteit van het bestuursapparaat en de invoering van de Groepenstructuur hebben dit proces nog intenser gemaakt, en professor Vos vreest dat de principes uit het Strategisch Plan, hoe veelbelovend ook, niet gerealiseerd zullen kunnen worden. Klaas Keirse gaf de laatste toespraak van de dag, als voorzitter van LOKO. Hij beklemtoonde dat een universiteit weliswaar competente werknemers dient op te leiden, maar daarnaast of daarboven ook mondige, kritische afgestudeerden, die méér in de samenleving hebben in te brengen dan alleen maar hun waarde als arbeidskracht. Academisch onderwijs dient zo ingericht te zijn dat die andere capaciteiten tot ontwikkeling gebracht kunnen worden. Immers, “de rol van een universiteit is er een van actieve betrokkenheid bij alle facetten van het menselijke leven. En dat is een taak van ons allemaal”. Rector Vervenne verklaarde vervolgens het academiejaar 2007-2008 voor geopend, en na een lange academische zitting was de receptie dubbel welkom.
(© Rob Stevens)
O
p maandag 24 september ontmoette pastor Johan Vanpée de togati in de Sint-Pieterskerk, voor de plechtige eucharistieviering waarmee elk academiejaar traditioneel ingezet wordt. Daarna volgde de academische zitting, die startte met een fors betoog van rector Vervenne over Realiteit en engagement — Hoe de universiteit ‘heruitvinden’? Met het enkele maanden geleden gepubliceerde Strategisch Plan als uitgangspunt vroeg de rector zich af hoe de universiteit kan omgaan met wat hij de ‘weerbarstige werkelijkheid’ noemde. Hij wees op het grote belang van een éigen identiteit van de universiteit, die een democratisch toegankelijke instelling moet zijn. Op dat vlak is er nog werk aan de winkel, met name wat betreft de toegang van allochtonen tot de ‘blanke burcht’ die de universiteit nog altijd is. Inzake democratisering kan ook de Associatie een belangrijke rol spelen, net als op het vlak van het streven naar kwaliteit en uitmuntendheid. Vlaams minister van Onderwijs en Vorming Frank Vandenbroucke kondigde in zijn uiteenzetting een tienkamp voor gelijke kansen aan. In zijn pleidooi voor een tweede democratiseringsgolf wees de minister op de nood aan een groter aantal studenten in het hoger onderwijs, een sterkere participatie van minderheidsgroepen, en aan grotere aandacht voor de succesratio in het hoger onderwijs. Wat dat laatste betreft, verwacht de minister veel van een aanmoedigingsfonds voor projecten die speciaal gericht zijn op het vergroten van het studiesucces. Bérangère Van de Vyvere sprak als vertegenwoordigster van onze Universitaire Ziekenhuizen. Samenwerking maakt de basis uit van de wijze waarop onze ziekenhuizen hun universitaire opdracht vervullen. Daarin wordt de patiënt niet
Je vindt de toespraken terug op http://www.kuleuven.be/openingacademiejaar/
Voorzitter Kamer van Koophandel Rijsel spreekt tijdens opening Campus Kortrijk
Naar een metropool op mensenmaat Zelf vindt hij er zich al te oud voor, maar voor de jongeren ziet Bruno Bonduelle, voorzitter van de Kamer van Koophandel en Nijverheid in Rijsel, het als een belangrijke opdracht: “Het is aan jullie om het Europa van elke dag te vormen”, zo luidde zijn boodschap tijdens de plechtige opening van het academiejaar aan de K.U.Leuven Campus Kortrijk. “De West-Vlamingen komen hun mineraalwater kopen bij ons in NoordFrankrijk en wij steken de grens over
om goedkopere bloemen te vinden bij hen.” In het dagelijkse, economische leven raakt de grens tussen het Kortrijkse en de agglomeratie rond Rijsel stilaan uitgewist. “Die grens is niet meer dan een fossiel van de Vrede van Utrecht van 1713”, vindt Bonduelle. “Karel V doopte Rijsel al tot ‘capitale des Flandres’, in het meervoud: Nederlandstalig Vlaanderen en Frans-Vlaanderen. Beide streken vullen elkaar in economisch opzicht perfect aan. Dagelijks gaan 15.000 Fransen werken in een bedrijf in Vlaanderen. Omgekeerd bieden de ondernemingen in de metropool Rijsel een enorm potentieel voor de Vlaamse jongeren.” “Dat de studenten van de Kortrijkse universiteit vooral niet aarzelen om
bij ons aan de slag te gaan!”, aldus Bonduelle. “In Noord-Frankijk zijn wij immers continu op zoek naar meertalige medewerkers. Met name de distributiesector telt steeds meer bedrijven met internationale ambities.” Intussen spiegelen ook de politici zich aan de grensoverschrijdende samenwerkingsverbanden die in het bedrijfsleven al bestaan. Voor het einde van het jaar zou de ondertekening van het Eurodistrict Rijsel-Kortrijk-Doornik een feit moeten zijn. Eurodistricten zijn administratieve entiteiten rond stedelijke agglomeraties in twee of meer Europese landen. “Het Eurodistrict Rijsel-KortrijkDoornik zal bijvoorbeeld zorgen voor een betere samenwerking inzake
openbaar vervoer, waterzuivering en huisvuil, waardoor de bevolking de Europese integratie aan den lijve zal ervaren”, aldus Bonduelle. “Terwijl de globalisering van de economie zich steeds nadrukkelijker doordrukt en de wereld een dorp wordt, gaan de mensen tegelijk ook op zoek naar leefomgevingen op mensenschaal. Het Eurodistrict Rijsel-Kortrijk-Doornik is daar een voorbeeld van. We evolueren naar één grensoverschrijdende metropool van 2 miljoen inwoners, maar toch op mensenmaat. Ook op onderwijsgebied. Hoewel de universiteiten van Rijsel en Kortrijk niet vergelijkbaar zijn qua studentenaantallen, moeten ook zij de banden verder aanhalen.” (bvc)
Ontdek eenvoud, begin bij uw administratie www.kuleuven.be/kufka
campuskrant
universiteit
17.10.2007
9
Vader en zoon Bogaerts schrijven Leuvense thrillerreeks
“Wees gerust, Leuven is geen maffiastad in onze boeken” Leuven ligt er in deze herfstmaanden rustig bij, maar dat is slechts schijn, als we Willy en Steven Bogaerts mogen geloven. In 2005 gingen vader en zoon van start met een heuse thrillerreeks die in Leuven gesitueerd is. Het tweede deel in de reeks, Het intieme verlangen, is net verschenen, en speelt zich zowaar af tegen het decor van de universiteit. Wouter Verbeylen
H
un eerste boek Blik vol passie kon je nog omschrijven als een ‘financiële thriller’ — vader Willy Bogaerts heeft een verleden in de sector, en zoon Steven werkt er. Maar in het nieuwe boek Het intieme verlangen staat de universiteit centraal. “De universiteit is voor de lezers een veel toegankelijker milieu dan de bankwereld. We hebben hier allebei gestudeerd, we wonen en werken in de omgeving, dus is het nogal logisch dat onze verhalen zich hier afspelen. Voor de Leuvenaars zelf is het een feest van de herkenning. Wij noemen dat het levend schrijven: je geeft je lezers meteen het gevoel dat ze in een echt bestaande wereld binnenstappen.” Generatieclash Voor Willy Bogaerts was literair schrijven een terugkeer naar een oude liefde. “Mijn studentenjaren waren de tijd van de kleinkunst en het cursiefje, van Miel Cools, Jos Ghysen, Louis Verbeeck en consoorten. Ik schreef toen zelf ook cursiefjes, onder meer voor de Gazet van Antwerpen. Daarna ben ik als economist in de banksector gerold, waar ik uiteindelijk in de marketing en communicatie terechtkwam.” “Steven is bioloog, maar hij schrijft ook graag, en toen ik met brugpensioen ging, ben ik opnieuw beginnen schrijven, samen met hem. In 2005 verscheen onze eerste thriller, Blik vol passie. Dat boek verkocht meteen goed, het kreeg een tweede druk, en in Leuven werd het tijdens de ‘Zomer van het spannende boek’ de op één na best verkochte thriller, na Johanna Spaey, niet toevallig ook een Leuvense.” Steven: “Samen schrijven gaat ons
(© Rob Stevens)
enorm goed af, al is het soms een clash van de generaties. Mijn vader schrijft veel lyrischer dan ikzelf — ik noem hem soms ‘meneer bijvoeglijk naamwoord’. We sturen elkaar onze stukken per mail door, en als ik een nieuw hoofdstuk van hem binnenkrijg, begin ik meestal meteen te schrappen. (lacht)” “Verder is het vooral een kwestie van goede taakverdeling. Mijn vader komt met het verhaal af en samen vullen we dat dan in. We zien het als een wasdraad waaraan we om beurten kleren ophangen. Ik ben meer de man van de technische details en de actiescènes, en mijn vader schrijft zoals gezegd de lyrische passages.” Sympathiek Maar terug naar de universiteit: welk oord van verderf hebben de schrijvers neergezet in Het intieme verlangen? Willy: “Het is allemaal fictief hè. We gebruiken de universiteit vooral als decor. Eén verhaallijn gaat over een Tsjechische gastprofessor aan de Faculteit Wetenschappen die stage loopt bij de — fictieve — spin-off Agrobis, die een product ontwikkelt om het beschikbare landbouw-
areaal efficiënter te gebruiken. In een andere verhaallijn wordt een professor, die in de running is voor de functie van algemeen beheerder, verdacht van een moord op een vijftienjarig meisje.” Steven: “Veel locaties noemen we bij naam — cafés, parken enzo — maar straatnamen veranderen we als het nodig is. In ons vorige boek werd in de Lemmenigstraat nummer zoveel een moord gepleegd. Daarbij hadden we wel degelijk een echte straat in gedachten, maar omdat het niet zo aangenaam zou zijn voor de bewoners, hebben we die naam wijselijk veranderd. De aandachtige lezer zal met enig gepuzzel wel achterhalen welke straat we precies bedoelen.” “Dat is meteen de grote aantrekkingskracht van onze boeken: veel lezers houden er enorm van om plaatsen te herkennen, om op zoek te gaan naar de reële plaatsen van ons fictieve verhaal. We doen nu zelfs geregeld rondleidingen langs de locaties uit onze boeken.” Willy: “Het decor van onze thrillers is dan wel Leuven en omgeving, maar we schrijven zeker geen sleutelromans. De personages verwijzen niet naar bestaande mensen. Meer zelfs: we chec-
ken de namen om er toch maar voor te zorgen dat niet toevallig een bestaande persoon zich aangesproken zou voelen. In Het intieme verlangen had bijvoorbeeld een professor eerst de naam De Deyn gekregen. Helemaal geen filosoof, en anders geschreven dan de echte professor De Dijn, maar om elke vervelende associatie te vermijden — de man is niet meteen de held van het verhaal —, hebben we er toch maar De Ronne van gemaakt. De enige die er bij naam in voorkomt, is rector Vervenne, en dan verwijzen we nog zuiver naar de functie die hij uitoefent, hij is geen personage in het boek.” “Wees gerust: de stad en de unief komen er sympathiek uit. Mét de goedkeuring van burgemeester Tobback trouwens, in ons boek ‘de kleine keizer’. Hij heeft er ons eens over aangesproken: ‘Schrijf zoveel over Leuven als je wilt, zolang je er maar geen maffiastad van maakt’.” ‘Het intieme verlangen’ van Bogaerts is uitgegeven bij The House of Books, kost 15,90 euro en ligt vanaf deze week in de winkel. http://www.bogaerts.info
Eénmalig optreden in SportOase Leuven. Mis deze unieke kans niet om deze enthousiaste groep jongeren aan het werk te zien. 80 performers uit meer dan 20 landen brengen u een wervelende show met zang en dans.
UP WITH PEOPLE @ LEUVEN Opbrengst tvv het Zr. Jeanne Devos Fonds en de vzw’s Sporen, Ter Wende en De Wissel Donderdag 8 november 20u Kaarten: Online via www.fnac.be of telefonisch via 0900 00600, (� 0,45/min.) Directe verkoop: Passe-Partout, Bondgenotenlaan 12, Leuven Groepen + 30 personen: contact
[email protected] Volwassenen: � 15,00 Kinderen, scholieren & studenten: � 8,00 Studenten en personeel K.U.Leuven : Pangaea, Vesaliusstraat 34, dagelijks van 17u00 tot 20u00, Zat. 12u00. tot 24u00 (gesloten op 1 Nov).
UWP Campuskrant.indd 1
Special Gue SANDRI st NE ���������������������
10/11/07 3:42:08 PM
10
bijlage voor oud-studenten
17.10.2007
campuskrant
–alumnikrant – Lessen voor de 21ste eeuw nu ook in het Engels
“Lectures als introductie tot wetenschap en culturele identiteit van België” Al dertien jaar lang kunnen studenten uit alle faculteiten het interfacultaire college ‘Lessen voor de 21ste eeuw’ volgen. Daarin komen elk jaar dertien heel verschillende thema’s aan bod die vanuit diverse invalshoeken worden benaderd. Het bijzondere aan deze lezingenreeks is dat niet alleen studenten, maar ook andere belangstellenden de ‘lessen’ kunnen volgen. Volgende maand gaat de Engelstalige variant van start, speciaal bedoeld voor de internationale studenten, oud-studenten en docenten in Leuven. Tim Vuylsteke
C
oördinator professor Bart Raymaekers van het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte: “We richten ons in de eerste plaats tot de studenten die internationale studieprogramma’s volgen. Die willen we laten kennismaken met het onderzoek dat verricht wordt in de verschillende faculteiten van onze universiteit. We hebben een programma uitgewerkt in samenwerking met het International Office. Daarin zitten een aantal lessen over kunst en cultuur in de Lage Landen, en ook over de politieke situatie in België. Op die manier kunnen de ‘Lectures’ functioneren als een soort introductie tot de culturele identiteit van ons land en tot de wetenschap.”
“De Engelse lezingen hebben plaats in het grote auditorium van het STUK. Achteraf zal er dus ruimschoots gelegenheid zijn om na te kaarten en mensen te ontmoeten in de cafetaria. We hopen uiteraard dat, net zoals bij de gewone ‘Lessen’, het publiek niet enkel uit studenten zal bestaan, want dat bonte publiek zorgt toch voor een aparte sfeer.” Op 13 november opent Philippe Van Parijs de Lectures. Deze vinden telkens op dinsdagavond plaats, van 19u30 tot 21u30, met aansluitende discussie, in het STUK, Auditorium AI, Naamsestraat 96, Leuven. Meer info: http://www.hiw.kuleuven.be/eng/ lectures/index.htm
De lingua franca als bron van onrechtvaardigheid De eerste ‘Lecture for the 21st century’ is gepland voor 13 november, en kreeg als titel ‘Linguistic Justice for Europe, Belgium and the World’. Aangezien wij er totaal geen idee van hebben welke lading deze vlag dekt, of zelfs in welk vakgebied we de lezing moeten situeren (rechten? taalkunde? politieke wetenschappen?), vragen we het maar meteen aan de spreker zelf, professor Philippe Van Parijs, verbonden aan de UCL, de K.U.Leuven en Harvard.
V
an Parijs: “Ik beschouw mezelf als een filosoof. Maar aangezien ik een leerstoel bekleed in economische en sociale ethiek, werk ik in de praktijk vaker samen met economisten, politieke wetenschappers, taalkundigen en andere sociale wetenschappers dan met filosofen. Ook in mijn lezing zal ik trachten verschillende wetenschappen te combineren. Ik werk momenteel aan een boek getiteld Linguistic Justice for Europe and for the World en zal daar in mijn lezing enkele centrale inzichten uit aansnijden, en daarbij België als voorbeeld gebruiken.” Gratis ritje “Mijn uitgangspunt is dat talen ongelijk zijn in status en verspreiding, en dat is meer dan ooit het geval nu het Engels, als eerste taal ooit, een wereldwijde lingua franca is geworden. Om verschillende redenen denk ik dat we dat proces van convergeren naar één taal die iedereen kent, ook al is het dan
als tweede of derde taal, eerder moeten koesteren dan ons ertegen te verzetten. Maar het feit dat die lingua franca de moedertaal is van sommige mensen, is een bron van onrechtvaardigheid in drie verschillende betekenissen: in de zin van ‘free riding’, in de zin van ongelijke opportuniteit en in de zin van ongelijke waardigheid.” “Wat bedoel ik hiermee? ‘Free riding’, een gratis ritje zeg maar, is onrechtvaardige samenwerking: de lingua franca is een publiek goed dat ons allen de mogelijkheid geeft om over grenzen heen te communiceren. Maar wie die lingua franca als moedertaal heeft, kan van dit voordeel genieten zonder dat hij er zelf moeite voor hoeft te doen. Hij krijgt als het ware een gratis ritje aangeboden door degenen die zich de inspanning moeten getroosten een tweede taal te leren. Is dat niet oneerlijk? ‘Ongelijke opportuniteit’ is distributieve onrechtvaardigheid. Wie van bij zijn geboorte ‘uitgerust’ is met een taal waar veel vraag naar is, heeft een groot voordeel op een arbeidsmarkt die in toenemende mate internationaal is. Is dat niet oneerlijk? ‘Ongelijke waardigheid’ is wat je een onrechtvaardigheid op het vlak van erkenning zou kunnen noemen. Collectieve identiteiten zijn nauw verbonden met moedertalen. Een systematisch privilege verlenen aan één van die talen leidt uiteindelijk tot het degraderen, ja zelfs het vernederen van de identiteiten verbonden met de ‘inferieure’ moedertalen.” Zal professor Van Parijs ook oplossingen voor deze problemen voorstellen? “Jazeker. Ik zal bijvoorbeeld aanvoeren dat het plunderen van het internet misschien het meest realistische antwoord is op het ‘gratis meerijden’ van Engelstaligen; dat het verbieden van nasynchroniseren van buitenlandse films
en het aanmoedigen van ondertiteling voor een deel een antwoord kan bieden op de distributieve onrechtvaardigheid die ontstaat door de dominantie van het Engels; en dat het taalterritorialiteitsbeginsel het enige ernstige antwoord is op onrechtvaardigheid als ongelijke eerbied voor de verschillende talen.” Louvain of Leuven? Er zullen heel wat internationale studenten in het publiek zitten. Heeft dat een invloed op de inhoud van de lezing? Van Parijs: “Zeker. In de eerste plaats omdat ik de persoonlijke ervaringen van studenten, oud-studenten en docenten
“Wie van bij zijn geboorte ‘uitgerust’ is met een taal waar veel vraag naar is, heeft een groot voordeel op een arbeidsmarkt die in toenemende mate internationaal is.” met een internationale achtergrond bij mijn lezing wil betrekken. Ik zal zeker ook wijzen op de universele aard van de besproken kwesties, ik wil duidelijk maken dat ze over de hele wereld opduiken. En ten slotte beschouw ik het ook
als mijn taak om een internationaal publiek te laten kennismaken met het taalconflict dat al meer dan een eeuw het Belgische politieke debat beheerst, en dat een diepgaande impact heeft gehad op de geschiedenis van Leuven zelf. Tussen haakjes: zal ik het in het Engels over ‘Leuven’ of over ‘Louvain’ moeten hebben? Dat is op zijn zachtst gezegd delicate materie voor een Franstalige Belg die in Leuven en Louvain-la-Neuve lesgeeft.” Wat vindt professor Van Parijs van het initiatief van een Engelstalige versie van de ‘Lessen’? “Om redenen die nauw aansluiten bij het thema van mijn les, geloof ik dat dit een verdere stap is in de goede richting, vooral als de lessen zich niet uitsluitend richten op een ghetto van buitenlandse studenten, maar ook op een hoogopgeleid Vlaams publiek, dat vandaag de dag zelf meer beslagen is in het Engels dan het vroeger in het Frans was. Tegelijk is het van groot belang, en daar zal ik het in mijn lezing ook over hebben, dat men de plaatselijke talen blijft gebruiken voor een significant deel van het hoger onderwijs en van de hogere cultuurbeleving. Het mag dus niet de bedoeling zijn dat de ‘Lectures for the 21st century’ de ‘Lessen voor de 21ste eeuw’ uiteindelijk zullen vervangen, eerder dat ze ze aanvullen en ondersteunen…” (tv)
campuskrant
G KRIN WS NIEU Science@Leuven-BVLG Bedrijfsbezoek aan grondreinigingscentrum GRC Kallo en slibverwerkingsinstallatie Krankeloon. 7 november, namiddag Inschrijven via
[email protected],
[email protected] of (t) 0476 500 341. Meer details volgen wanneer het aantal deelnemers bekend is.
Nos Iungit Academia Causerie ‘Mechelen aan de Tigris’ door August Thiry. 9 november, 20u55, clublokaal ’Frederic, een vertelling’, door Jos Meersmans, een avond vol poëzie en muziek 23 november, 20u30, clublokaal
(10)
–alumnikrant –
17.10.2007
Info: anne_marie.wollants@telenet. be, (t) 016 25 11 64 http://users.telenet.be/ws35381/NIA/index.htm
Info: Jan De Vilder,
[email protected], (t) 016 22 43 28 http://www.lao.be
Sinalumni
Lezing door prof. Emiel Lamberts: ‘Conservatisme en christen-democratie: stille krachten in de Europese politiek’ . 23 november, 20u, auditorium van de Katholieke Hogeschool, Spoorwegstraat 12, Sint-Michiels Brugge Info:
[email protected], (t) 056 24 61 31 http://alum.kuleuven.be/verenigingen/ dlb.html
Lezing door spreker van het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité BOIC over de Olympische Spelen in Beijing 2008. 20 november, 20u, MSI 00.28, Mgr Sencie Instituut, Erasmusplein 2, Leuven Info:
[email protected], (t) 016 23 92 65
Leuvens Alumni Orkest Spaanse muziek met op het programma El sombrero de tres picos, suite nr. 1 (M. De Falla), Concierto de Aranjuez (J. Rodrigo) (gitaarsolist Geert Claessens), Ouverture Il barbiere di Seviglia (G. Rossini), El amor brujo, ballet in 1 akte (M. De Falla). 8 december, 20u15, Deberiotstraat 24, Aula Pieter de Somer
I N DE BA N VA N DE K R I NG
Ekonomika Brussel “Misschien kunt u nu de rol van koninklijk verkenner op u nemen: met uw natuurlijk gezag en efficiënte vergadertechnieken zouden we snel een regering hebben.” Met een knipoog naar de actualiteit prijst Fa Quix, zelf gewezen voorzitter, de kwaliteiten van Jules Ackermans, afscheidnemend voorzitter van Ekonomika Brussel. Hoewel de gebruikelijke voorzitterstermijn van die regionale kring drie jaar is, bleef Ackermans bijna negen jaar voorzitter. Dat verdient een afscheid in stijl: een lezing door een Vlaams minister in de gotische zaal van het Brusselse stadhuis, bijvoorbeeld. En aldus geschiedde op 25 september.
U
fart, Bart Van Coppenolle, Karel Vinck, Herman Van Rompuy, Andre Bergen, Luc Bertrand… Ik ben er ook in geslaagd Guy Dollé, de topman van Arcelor, te strikken toen die volop in de mediaaandacht stond. Op de dag van zijn lezing moest hij eigenlijk naar Japan, maar speciaal voor ons heeft hij eerst een omweg langs Brussel gemaakt. Zoiets vergeet je niet snel.” “Maar er zijn me ook heel wat van onze activiteiten ‘buitenshuis’ bijgebleven: de unieke Khnopff-tentoonstelling in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, het oldtimermuseum van D’Ieteren, het verjaardagsconcert in het Koninklijk Conservatorium te Brussel… of ons bezoek aan Delhaize: toen we daar binnenkwamen, stond er een rij lavabo’s voor onze neus. Dat bleken bij nader inzien spuwbakken te zijn, om te gebruiken bij het wijnproeven (lacht).” Gratis upgrade “Omdat Jules het al die jaren zo uitstekend gedaan heeft, was het moeilijk om een opvolger te vinden”, zegt Michel De Bièvre, die uiteindelijk zelf bereid gevonden werd die taak op zich te nemen. “Het niveau zo hoog houden als de voorbije jaren, zal al een hele prestatie zijn. Voor de rest willen we in de komende jaren toch wat meer jongeren naar onze
(© Rob Stevens)
tile & Dulci, nuttig en aangenaam, zo luidt het motto van de Brusselse regionale kring van Ekonomika. Met dat laatste adjectief zit het alvast snor: de hapjes en broodjes doen ons even vermoeden dat we abusievelijk op een activiteit van Gastronomika Alumni beland zijn. Op de receptie schudden oudgedienden elkaar de hand, maar vandaag wordt er ook opvallend vaak naar de opgespelde naambordjes getuurd: de uitzonderlijke locatie en dito spreker hebben een recordaantal deelnemers gelokt, en daarbij zitten ook enkele nieuwe gezichten. Voor ons zijn álle gezichten nieuw, maar we slagen er toch vrij snel in de afscheidnemende voorzitter en zijn opvolger te lokaliseren en te isoleren voor een gesprekje. Het recept van Ekonomika Brussel is sinds jaar en dag hetzelfde: elke maand een activiteit, meestal een lunchcauserie met een topspreker, af en toe een bedrijfsbezoek of een andere uitstap. “Mijn sterkte als voorzitter lag vooral in het aanbrengen van goede sprekers,” vertelt Jules Ackermans. “Ik ben baas van Volkswagen Vorst geweest, en voorzitter van het Verbond van Ondernemingen te Brussel, en daardoor heb ik een uitgebreid netwerk. Het lijstje van topmensen die we over de vloer gehad hebben, is lang: Johnny Thys, Fred Chaf-
Afscheidnemend voorzitter Jules Ackermans (r.) en opvolger Michel De Bièvre.
Domus Lovaniensis Brugensis
Ekonomika Alumni Alumnidag, met onder meer academische zitting, generatiefeest en tentoonstelling met werken van Ekonomika Alumnileden. 20 oktober Inschrijven voor 16 oktober via http:// www.ekonomika-alumni.be of (t) 016 32 66 90 (tussen 14-16u)
causerieën krijgen. De nieuwe gezichten hier vandaag gaan we zeker aanspreken, en verder willen we binnenkort een avondactiviteit organiseren om jongeren te bereiken. We denken concreet aan een bezoek aan BOZAR, met een rondleiding door architecten die tekst en uitleg kunnen geven over de renovatie. Op die avond hopen we van de jongeren te horen waar hun interesses liggen, zodat we daar met onze causerieën op kunnen inspelen.” “We zijn recent ook gestart met het uitdiepen van thema’s — drie sprekers op rij rond hetzelfde onderwerp — en dat gaan we zeker voortzetten. Onlangs hebben we een reeks gehad over ‘energie in Europa’, voor volgend jaar plannen we een drieluik rond globalisering.” But first things first: vandaag staat een causerie door Steven Vanackere, Vlaams minister van Welzijn, Gezondheid en Gezin, op het programma. De Bièvre: “We weten dat Jules niet van te veel toestanden houdt, maar voor zijn afscheid wilden we toch iets speciaals organiseren. Steven Vanackere leek ons daarvoor de ideale keuze: hij kent Jules en mij goed, is Brussels schepen — op dit moment verhinderd schepen — én voorzitter van de Kring Brussel van Alumni Lovanienses. Hij was gelukkig meteen bereid om te komen spreken, en dat kon ook nog eens in dit schitterende decor. Twee maanden nadat we hem gevraagd hadden, werd Vanackere bovendien minister: we kregen dus een gratis upgrade (lacht).” (rvh) Een uitgebreid interview met minister Vanackere vindt u op pagina 14.
Kringgekaderd Gesticht in: 1967 Leden: Ekonomika Brussel is er vooral voor de afgestudeerden economie die in het Brusselse werken en/of wonen, maar alle Ekonomika Alumni zijn welkom op de activiteiten. Lidgeld: 30 euro per jaar voor Ekonomika Alumni dekt het lidmaatschap voor alle regionale kernen Tijdschrift: Ekonomika Berichten Activiteiten: Elke maand (behalve juli en augustus) wordt een toespraak gehouden door een topspreker, in de gebouwen van sponsor Suez, Troonplein 1, 1000 Brussel Volgende activiteiten: - 19 oktober: ‘Bedrijfsvoering in Schone Kunsten en het Cultuurhuis BOZAR’, Paul Dujardin, algemeen directeur Paleis voor Schone Kunsten, Brussel - 16 november: ‘De Liberalisering van De Post’, Koen Van Gerven, directeur bij De Post en Gonzales d’Alcantara, Europese Commissie - 11 december: ‘De globalisering van de economie en de impact ervan op Vlaanderen’, Philippe Vlerick, ondernemer Website: http://www.ekonomikaalumni.be, doorklikken naar ‘regionale kern Brussel’
11 KORTALUMNI Alumnireis (1) Van woensdag 16 april tot zondag 20 april 2008 organiseert Alumni Lovanienses een prachtige city-trip naar de Spaans-Baskische stad Bilbao en de Spaanse Costa Verde. Naast een bezoek aan het historische centrum, het archeologisch museum, de Universiteit van Deusto, de Oude Wijk, het Guggenheimmuseum, de Kathedraal en de Begoña Basílica van Bilbao omvat de reis ook een bezoek aan de Costa Verde, met plaatsen als Santander, de grotten van Altamira, Santillana del Mar, San Vicente de la Barquera, Oviedo, Picos de Europa, Oviedo en Llanes. We overnachten in vier- en driesterrenhotels. De richtprijs bedraagt 1.825 euro per persoon bij minimum 25 personen (de prijs daalt naargelang het aantal deelnemers stijgt; maximum 30 deelnemers; supplement van 140 euro voor éénpersoonskamer). Begeleiding: Erik Gobin. Inschrijven via Avatours nv, Koning Albertstraat 86, 8500 Kortrijk, (t) 056 21 50 00, (f) 056 22 39 00,
[email protected] http://alum.kuleuven.be/ reizen-alumni/Bilbaoreis.htm
Alumnireis (2) Van donderdag 15 mei tot maandag 19 mei 2008 organiseert Alumni Lovanienses een vijfdaagse reis naar Hanzesteden in het noorden van Duitsland. We bezoeken de steden Hamburg, Bremen, Lüneberg en Lübeck, waarbij we telkens bijzondere aandacht hebben voor de Noord-Duitse geschiedenis en cultuur, met bijzondere aandacht voor de handel tussen de verschillende Hanzesteden. De richtprijs bedraagt 1.580 euro per persoon bij minimum 25 personen (de prijs daalt naargelang het aantal deelnemers stijgt; supplement van 255 euro voor éénpersoonskamer). We overnachten in een viersterrenhotel in Hamburg. Begeleiding: Erik Gobin. Inschrijven via Avatours nv, Koning Albertstraat 86, 8500 Kortrijk, (t) 056 21 50 00, (f) 056 22 39 00,
[email protected] http://alum.kuleuven.be/reizen/ duitsland.html#programma
Alumnireis (3) Van woensdag 18 juni tot zondag 29 juni 2008 organiseert Alumni Lovanienses opnieuw een cultuur-historische reis naar de drie Baltische landen, Kaliningrad en Helsinki. We brengen in Litouwen een bezoek aan het historische centrum van Vilnius, aan de stad Trakai, met het Trakai Historical National Park, en aan de stad Kaunas. Verder bezoeken we Kaliningrad of het vroegere Pruisische Konigsberg en zijn er nog excursies naar Curonian spit, Nida en Klaipeda. We bezoeken vervolgens Letland met de prachtige hoofdstad Riga en Bauska. Ook naar Estland reizen we waar we achtereenvolgens de steden Sigulda en Tallinn aandoen. In de Letse stad Tartut bezoeken we de bevriende universiteit, Tartu Ülikool. De reis wordt afgesloten met een overtocht naar Helsinki. We overnachten tien maal in een viersterrenhotel en eenmaal in een driesterrenhotel. De richtprijs zal ongeveer 2.500 euro per persoon bedragen, maar kan nog wijzigen (supplement van 450 euro voor éénpersoonskamer, aantal beperkt). Inschrijven via Avatours nv, Koning Albertstraat 86, 8500 Kortrijk, (t) 056 21 50 00, (f) 056 22 39 00,
[email protected] http://alum.kuleuven.be/reizen-alumni/ alumnireis-baltische-staten.htm
12
bijlage voor personeel
17.10.2007
campuskrant
–personeelskrant – K.U.Leuven blijft Bewegen Een heleboel mensen blijken tevreden over de campagne K.U.Leuven Beweegt van vorig academiejaar. Zowel organisatoren, helpende handen als deelnemers beoordeelden de actie positief. Daarom krijgt ze dit jaar een vervolg. Ines Minten
W
aren het de beloftes om langer en gezonder te leven, minder kans te lopen op akelige ziektes en soepelere spieren en gewrichten te krijgen die het hem gedaan hebben? In ieder geval lokte de actie K.U.Leuven Beweegt vorig academiejaar heel wat personeelsleden in beweging en na afloop meldden verscheidene deelnemers dat ze zich ‘beter en fitter’ voelden dan ervoor. Meer reden voor een vervolg van de actie hadden de organisatoren niet nodig. Grote variatie De sportpromotoren zetten ook dit academiejaar hun schouders onder initiatieven als de middagwandelingen, de studentenmarathon, Bike & Run of de 20 kilometer van Brussel. Ze zullen die activiteiten net zoals vorig jaar op tijd aankondigen en de collega’s op hun afdelingen aanmoedigen om eraan deel te nemen. “Het is zeker ook de moeite om geregeld de informatie op de site van K.U.Leuven Beweegt te checken”, adviseert Jos Van Neck van de Dienst Veiligheid, Gezondheid en Milieu. “Met Start 2 Run gaan we eveneens door. Het verschil met vorig jaar is dat het nu op-
(10)
GEL I J K E NOEM ER S
genomen is in het algemene sportaanbod van de K.U.Leuven.” Ook eigen activiteiten kunnen de promotoren weer op touw zetten. Voor het aanbod in jouw afdeling kun je bij je eigen sportpromotor terecht. Je eigen coach Lang niet klaar om de fitnesszaal in te duiken? Geen zin om 5 kilometer aan één stuk te leren lopen? De gedachte aan de 20 kilometer van Brussel bezorgt je nachtmerries? Geen nood. Ook de bewegingscoaching van de Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen krijgt een tweede hoofdstuk. Raak
hart- en vaatziekten. Veel mensen wíllen de minimumnorm wel halen, maar komen er in hun eentje niet toe. Voor hen hebben we het coachingprogramma uitgestippeld.” De begeleiders zijn masterstudenten L.O. en Bewegingswetenschappen. “Ze geven de begeleiding in het kader van hun opleidingsonderdeel ‘Screening in functie van een individueel aangepast oefenprogramma’ bij professor Christophe Delecluse, dr. Maarten Peeters en mezelf.” Kandidaten hoeven niet bang te zijn dat ze een intensief oefenprogramma onder de neus geschoven zullen krij-
“Wie een hekel heeft aan water, sturen we níet het zwembad in.” je niet aan 30 minuten per dag matig fysieke activiteit, en dat in blokken van minstens tien minuten in één keer? Dan ben je de ideale kandidaat. Professor Filip Boen legt uit: “Wie de ‘minstens 30 minuten’-regel in acht neemt, maakt aanzienlijk minder kans op
gen. “De coaches zullen samen met de deelnemer een schema opstellen met de nadruk op het integreren van fysieke activiteit in hun dagelijks functioneren. Daarbij focussen ze op realistische doelstellingen: wat wil en kan deze persoon veranderen in zijn
I
CK: Hoewel uw kantoren en laboratoria vlak bij elkaar liggen in Heverlee, hebt u elkaar nooit eerder ontmoet? BIW-Marc: “Nee, maar we waren ons wel degelijk bewust van elkaars bestaan. Er zijn in het verleden al tal van misverstanden en verwisselingen geweest. Toen ik bijvoorbeeld in het begin van dit academiejaar KULoket opende, moest ik tot mijn verbazing opvallend weinig vakken doceren. Tot bleek dat mijn naamgenoot die toebedeeld had gekregen!” Chemicus Marc: “Behalve verkeerde telefoontjes en brieven gaat er inder-
http://www.kuleuven.be/kuleuvenbeweegt/
Ooit al tot uw grote verbazing moeten vaststellen dat u niet de enige Jan Pieters of Piet Janssens bent aan onze universiteit? En vraagt u zich dan ook al jaren af wie die illustere collega die dezelfde naam draagt als u wel mag zijn?
n deze rubriek brengen we de naamgenoten onder het K.U.Leuven-personeel samen, en confronteren hen met hun niet zo unieke identiteit. In deze aflevering komen Marc Hendrickx en Marc Hendrickx aan bod. De eerste is professor levensmiddelentechnologie bij Bio-ingenieurswetenschappen (BIW), de tweede professor computationele chemie. CK: Kunt u uw functie even kort omschrijven? BIW-Marc: “Ik ben gewoon hoogleraar levensmiddelentechnologie. Ik bestudeer voornamelijk de effecten van processing op de kwaliteit van voedingsmiddelen. Daarbij concentreer ik me op conservering, vooral dan van fruit en groenten.” Chemicus Marc: “Ik ben hoofddocent computationele chemie. Dat is dus een stuk minder praktisch dan het onderzoeksdomein van mijn naamgenoot. Bij mij gaat het meer om berekeningen maken, spectra beschrijven enzovoort.”
bewegingsgewoonten? Wandelen is een beweegvorm die doorgaans makkelijk in iemands leven ingepland kan worden. Iemand die graag fietst, zullen we laten fietsen. Wie een hekel heeft aan water, sturen we níet het zwembad in. De coach overloopt bovendien de mogelijke valkuilen: welke hindernissen kunnen optreden bij het behalen van de doelstellingen en hoe kunnen we voorkomen dat dat gebeurt? In de loop van de coachingperiode zal de begeleider een viertal keer contact opnemen om te overlopen hoe het ondertussen met de voornemens gesteld is.” Vorig jaar heeft de actie positieve resultaten opgeleverd. Heel wat deelnemers aan het coachingprogramma bleken tevreden over de aanpak én de vooruitgang die ze boekten. Denk je in aanmerking te komen en ben je benieuwd hoe ver zo’n programma jou vooruit kan helpen? Inschrijven kan vóór 1 november op http://www.kuleuven.be/kuleuvenbeweegt/coaching/. Ingeschrevenen worden door hun begeleider gecontacteerd tussen 7 en 15 november voor een eerste afspraak.
ooit opgevangen dat u ook in Ramsel geboren bent?” BIW-Marc: “U ook? Hoe toevallig… Was u dan misschien ook op de grote familiebijeenkomst van alle Hendrickxen een aantal jaren geleden?” Na enkele vragen over en weer ontdekken beide professoren dat ze inderdaad op dezelfde bijeenkomst waren, en dat ze waarschijnlijk dan ook niet enkel dezelfde naam, maar ook eenzelfde voorvader hebben.
Chemicus Marc (links) en BIW-Marc.
(© Rob Stevens)
daad wel vaker iets mis. Zo heb ik ooit de kredietkaart van mijn collega gekregen. Die heb ik dan toch maar braafjes teruggestuurd. Mijn naam verschijnt als eerste in elektronische lijsten en in het telefoonboek, ik vermoed dat mensen die vaak selecteren zonder te bemerken dat ik ook nog een naamgenoot heb. Bovendien liggen onze werkterreinen voor een buitenstaander nog relatief dicht bij elkaar, waardoor een vergissing minder snel opvalt.”
werk over enzymen en sterilisatieprocessen? BIW-Marc: “Dat is dan weer een verwisseling! Dat werk hoort wel degelijk in mijn bibliografie thuis. Ik ben echter wel begonnen in dezelfde richting als mijn naamgenoot, voor mijn eindwerk heb ik immers ook gewerkt rond elektronendensiteit. Later ben ik echter een andere weg opgegaan. Je zou kunnen zeggen dat we nu aan de twee uitersten van het chemische spectrum staan.”
CK: U hebt op professioneel vlak ook nog nooit samengewerkt? In de online bibliografie van chemicus Marc staat bijvoorbeeld ook een
CK: Chemicus Marc wist me aan de telefoon te vertellen dat u beide uit hetzelfde dorp stamt? Chemicus Marc: “Inderdaad, ik heb
CK: Zou u willen ruilen met uw naamgenoot? BIW-Marc: “Wat ik beroepshalve doe, heeft zeker ook affiniteit met scheikunde. Wat me echter vooral aanspreekt in de levensmiddelentechnologie is de integratie van verschillende disciplines, en het feit dat ons onderzoek economisch en maatschappelijk erg relevant is.” Chemicus Marc: “Ik geloof dat we te gespecialiseerd zijn om nog te kunnen ruilen. Ik heb overigens ook ooit met levensmiddelen gewerkt, al was dat dan als jobstudent in een groenteverwerkend bedrijf…” BIW-Marc: “Toch niet bij La Corbeille in Westmeerbeek? Daar ben ik ook nog als jobstudent aan de slag geweest!” Nadat BIW-Marc aan chemicus Marc had uitgelegd waarom in die fabriek bepaalde chemische metingen werden uitgevoerd, en terwijl beide naamgenoten en verre familieleden verder keuvelden over stambomen en herinneringen uit het verleden, nam uw reporter afscheid. Hopend ook een volgende keer twee mensen samen te brengen die meer gemeenschappelijk hebben dan ze dachten. (tw)
campuskrant
17.10.2007
–personeelskrant –
13
KUfka-project blikt terug en vooruit
“Administratieve vereenvoudiging moet je verdienen, elke dag” “Administratieve vereenvoudiging is een werk dat nooit ‘af’ is. Voor elk probleem dat je oplost, komt er wel weer een ander in de plaats.” Toch blijven vicerector Humane Wetenschappen Filip Abraham en groepsbeheerder Katrien Verhelst positief: “Via het KUfka-meldpunt werd in het begin vooral frustratie gespuid. Nu komen de schouderklopjes.” Ine Van Houdenhove
A
dministratieve vereenvoudiging is een aandachtspunt aan deze universiteit sinds het aantreden van rector Vervenne in 2005. Hij nam de talrijke verzuchtingen over administratieve overlast die tijdens de kiescampagne naar boven waren gekomen ter harte, en kende vicerector Abraham ‘administratieve vereenvoudiging’ toe als bijkomend beleidsdomein. In april 2006 werd een KUfka-meldpunt opgericht. Abraham: “Zeker in het begin fungeerde dat vooral als uitlaatklep. Maar er komen steeds meer constructieve voorstellen via het meldpunt, en ook positieve reacties als iets opgelost is. Ik kan het niet genoeg benadrukken: we hebben dat meldpunt echt nodig, het vormt de basis voor wat we willen doen.” Verhelst: “Inmiddels zijn er zo’n 170 meldingen binnengekomen. Opvallend en positief is dat ze uit alle geledingen van de universiteit komen, en dat alle personeelscategorieën vertegenwoordigd zijn. Vragen in verband met personeelszaken komen het meest voor. Een voorbeeld: we kregen verschillende keren te horen of het indienen van een aanvraag voor afwezigheid in dienstopdracht niet simpeler kon worden gemaakt. Inmiddels is dat gebeurd. Er wordt een intelligent formulier aangeboden via KULoket, waarin enkel nog de variabele gegevens dienen te worden ingevuld en dat ook automatisch genereert wie het document moet ondertekenen.” Neveneffect Een aantal projecten die onder de noemer KUfka vallen, gebeurden op initiatief van het universiteitsbeleid. Verhelst: “Zo werden alle webpagina’s waarop informatie staat die we niet met de buitenwereld willen delen, samengebracht in een afgeschermd geheel, het vernieuwde intranet, in de nieuwe huisstijl uiteraard. Dat zijn de centrale en ondersteundende diensten op dit moment aan het uitrollen.” Een ander omvangrijk project vormde de uitrol van het systeem van de financiële antennes. Abraham: “De antennes zijn er gekomen omdat de K.U.Leuven er door de overheid toe wordt verplicht een meer transparante boekhouding te voeren. Financiële verrichtingen mogen nu enkel nog gebeuren door personeelsleden die daartoe een specifieke accreditatie hebben verkregen. Het antennesysteem vergde op korte termijn een aanpassing van de leden van het ZAP maar heeft op lange termijn een mooi KUfka-neveneffect: zij kunnen zich nu meer concentreren op hun kerntaken.” Verhelst: “Een laatste project op Gebu-initiatief betreft de realisatie van een elektronisch individueel dossier, waarbij persoonsgegevens uit verschillende bestanden geïntegreerd worden en automatisch gegenereerd zodat personeelsleden ze niet steeds opnieuw hoeven in te voeren wanneer ze een of andere aanvraag indienen. Dit project is al gedeeltelijk gerealiseerd: de bevorderingsaanvraag van ZAP-leden is afgelopen academiejaar voor het eerst elektronisch verlopen. Bedoeling is om volgend jaar ook het onderzoeksluik hierbij te gaan betrekken, via een integratie met Lirias (de digitale opslag van Leuvense onderzoekspublicaties, red). In een latere fase zal de volledige flow
Benoemingsprocedure ZAP vernieuwd De benoemingsprocedure voor het zelfstandig academisch personeel (ZAP) werd vernieuwd. De grote stapels papieren dossiers hebben plaatsgemaakt voor een snellere, elektronische manier van werken met een ‘persoonlijke toets’. Riet Evers
(© Rob Stevens)
elektronisch verlopen zodat bijvoorbeeld ook de beoordelingscommissies alle gegevens elektronisch aangeleverd krijgen. Het gaat om een behoorlijke complexe operatie waarbij verschillende systemen aan elkaar moeten worden gekoppeld.” Administratieve vereenvoudiging is wel vaker synomiem voor ‘elektronisch’. Abraham: “Veel vereenvoudigingen gaan hand in hand met ontwikkelingen binnen SAP. Dankzij administratieve vereenvoudiging worden letterlijk kilo’s papier uitgespaard.” Vermoeilijking Een aantal andere projecten gebeurden onder impuls van de betrokken diensten zelf. Abraham: “Administratieve vereenvoudiging staat niet op zichzelf, maar moet een voortdurende bekommernis zijn van alle diensten en geledingen. Op heel veel plaatsen binnen de universiteit is de idee opgepikt, met een heel aantal realisaties tot gevolg. Zo zorgde Personeel en Organisatie voor een vereenvoudigde procedure voor de toewijzing van vakken, en bouwde men het e-solliciteren verder uit.” Verhelst: “Bij Onderwijsbeleid en Studentenbeleid is men het nieuwe examensysteem in SAP aan het uitrollen: alle informatie in verband met resultaten, studiepunten en examencommissies wordt daarin geïntegreerd. Abraham: “Dergelijke grote projecten zijn verre van evident… Af en toe komt
administratieve vereenvoudiging erop neer dat je eerst een periode van administratieve vermoeilijking doormoet!” En er staat nog meer op stapel. Naar analogie met de financiële antennes zijn er plannen om ook de expertise inzake de administratie met betrekking rond internationale studenten te bundelen in geaccrediteerde antennes. Verhelst: “Met de bedoeling om de efficiëntie te verhogen en de dienstverlening naar de studenten te verbeteren — ze zullen niet langer op verschillende plaatsen dezelfde gegevens moeten doorgeven. In tweede instantie zullen er voor alle studenten- en onderwijsadministratie antennes worden opgericht.” Nog een onderwijsgerelateerd KUfkainitiatief betreft de website waar alle onderwijsgerelateerde gegevens voor onderwijsverantwoordelijken in de faculteiten worden samengebracht (zie ook artikel op pagina 17). En de lijst is nog veel langer. Abraham: “Niet alleen de K.U.Leuven beweegt, ook KUfka beweegt. We hopen dat de personeelsleden het meldpunt zullen blijven voeden. Wij zullen het blijven opvolgen. Al moeten we in het achterhoofd houden dat administratieve vereenvoudiging een werk is dat nooit ‘af’ is, alleen al vanwege de nieuwe administratieve verplichtingen die voortdurend op ons afkomen. En dat hebben we helaas niet zelf in de hand.” http://www.kuleuven.be/kufka
Terwijl er vroeger bestelwagentjes met pakken dossiers rondreden, is er nu een eenvoudige elektronische manier om de benoemingsprocedure van het ZAP te doorlopen. “De procedure was aan een grondige modernisering toe”, zegt Jos Vaesen, directeur Personeelsbeheer ZAP. “De benoemingen van het ZAP gebeuren steeds na een vacature die ruim internationaal verspreid wordt. De beoordelingscommissies, de bijzondere groepsbesturen, de Bijzondere Academische Raad en de Raad van Bestuur nemen de vacatures allemaal onder handen. Een dossier kon gerust uit honderd pagina’s bestaan, kandidaten moesten het volgens een vast stramien invullen. Het systeem werkte, maar was toch wat ouderwets geworden. We hebben ons dan de vraag gesteld: is zo’n vaste structuur nog nodig om je kandidaat te stellen? Van het nogal strakke systeem zijn we dan een hele andere kant opgegaan. Kandidaten moeten nu enkel nog enkele basisgegevens, hun einddiploma’s en relevante werkervaring in een vaste structuur invullen, al de rest — van publicatielijsten tot motivering — kan toegevoegd worden in vrije vorm. De manier waarop iemand zich voorstelt, geeft overigens een vollediger beeld van een kandidaat. De kandidaten zelf kunnen nu vlotter solliciteren en zijn geen dagen bezig om hun gegevens in die welbepaalde structuur te gieten. We zijn van een zeer formele sollicitatieprocedure overgeschakeld op een open en originele kandidaatsstelling. Een andere belangrijke vernieuwing is dat alle leden van de beoordelingscommissies en van de beslissende instanties de dossiers overal en wanneer ze maar willen kunnen opvragen en bekijken en dat de adviezen ook elektronisch aan de dossiers worden toegevoegd. De beslissingen worden voortaan ook de dag zelf nog elektronisch aan de kandidaten meegedeeld. Niets dan voordelen dus, voor alle betrokkenen, en ik ben bijzonder fier dat mijn medewerkers dit samen met de collega’s van AIV tot een goed einde hebben gebracht.”
14
interview
17.10.2007
Leven na Leuven
campuskrant
Steven Vanackere, economist, jurist en Vlaams minister
“ Ik werk hard, maar vooral: ik kan anderen hard doen werken ” Terwijl u en ik de voorbije zomer lagen te bakken op een strand naar keuze, zat Steven Vanackere (43) over een stapel dossiers gebogen, om zich klaar te stomen voor de Vlaamse ministerpost die hij van Inge Vervotte overgenomen had. Maar blokken gaat Vanackere goed af: op zes jaar tijd doorworstelde hij in Leuven de opleidingen rechten en economie, en de kandidatuur politieke wetenschappen. En hij krijgt er geen genoeg van: “Ik ben een fan van Leuven. Als ik er rondwandel, denk ik altijd: ik kom hier terug, en ga op kot om geschiedenis te studeren. Dat ben ik ook écht van plan.” Interview Reiner Van Hove
(© Rob Stevens)
Steven Vanackere groeit op in SintStevens-Woluwe en studeert Latijn-Wiskunde bij de Paters Karmelieten van het Sint-Albertuscollege in Haasrode. Lange tijd is hij ervan overtuigd dat hij kinderarts zal worden, maar uiteindelijk maakt hij een andere studiekeuze — of beter: keuzes. “Toen ik aan rechten begon, had ik al het idee dat ik het daar niet bij zou laten. Tijdens tweede kan rechten heb ik er de eerste kan economie bijgenomen, en vanaf dan heb ik eigenlijk altijd in de twee zittijden examens afgelegd. Met alle plezier overigens: ik wou zoveel mogelijk uit mijn studententijd halen.” “Als je me nu vraagt of ik eerder jurist of economist ben, dan kies ik dat laatste. Rechten heb ik later nooit echt in de praktijk gebracht, en het is toch vooral in economie dat ik mijn politieke denken heb aangescherpt. Want politiek is, naast het opleggen van regels, voor een groot stuk het zo rechtvaardig mogelijk verdelen van de welvaart — een economisch verhaal dus.” Knikkers Alsof hij het met zijn studies nog niet druk genoeg heeft, engageert Vanackere zich ook in het presidium van rechten: “Ik was verontwaardigd over de houding van een aantal kringen — zoals economie en rechten — die vonden dat een studentenvereniging niet te veel aan politiek moest doen. Ze hadden zich ook afgescheurd van de Algemene Studentenraad, die wel standpunten innam en bijvoorbeeld actie voerde tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld. Ik vond dat ook mijn faculteit moest deelnemen aan het debat over de democratisering van het onderwijs, en begreep al snel dat ik dat het best als preses kon realiseren.” “Ik heb toen een aantal goede vrienden bereid gevonden om mee campagne te voeren. We zijn opgekomen tegen het uittredende rechtenpresidium – mét de nodige stunts. Zo nodigden we de gebroeders Verreth uit, die toen immens populair waren dankzij De Collega’s, om
op een ludieke manier democratisering te bespreken. En we gooiden tijdens een les knikkers in de aula en hingen een begeleidend spandoek op: met Res Publica gaan de zaken aan het rollen. Het volgende lesuur weerklonk nog altijd dat tik-tik-tik van die knikkers. (lacht)” De ploeg wordt verkozen en, jawel, de zaken gaan daadwerkelijk aan het rollen: “We hebben in die periode met een aantal andere kringen terug aansluiting gezocht bij de Algemene Studentenraad, en zo is LOKO ontstaan: Leuvense Overkoepelende KringOrganisatie — ik ken de afkorting goed, want ik heb ze destijds mee bedacht. Het was ook het jaar van het protest tegen het Sint-Annaplan (bezuinigingsplan van de regering waarbij onder andere in de sociale sector van de universiteit gesnoeid werd — red.). We staakten, organiseerden betogingen, en zijn het rectoraat en enkele partijlokalen gaan bezetten. Ook dat van de CVP, ja, als ik me niet vergis. Uiteindelijk zijn een aantal maatregelen van dat Sint-Annaplan niet teruggedraaid. Maar los van wat het opleverde, vond ik het belangrijk dat we als studenten protesteerden met de wapens die we hadden. Zo doe je aan karaktervorming.” Vanackeres acties als preses vallen ook sommige professoren op. “Bij professor administratief recht Louis-Paul Suetens — een echt monument — heb ik het vreemdste examen uit mijn studententijd afgelegd. Het was in mijn presesperiode, en ik had niet heel hard kunnen studeren. Ik kwam binnen in zijn bureau, en hij begon meteen over het engagement van rechtenstudenten te praten, en me uit te horen over het presidium. Ik begon steeds korter te antwoorden op zijn vragen, want ik dacht: hij moet me toch ook nog enkele examenvragen stellen. Na een dikke twintig minuten zag hij waarschijnlijk die twijfel in mijn ogen, en hij zei: ‘Ach ja, ik moet u zeker nog een vraag stellen. Wel, kent u het arrest Soete?’ Dat kende ik, en ik zette me klaar om mijn antwoord te geven. ‘Ja? Dat is dan heel goed,’ zei hij toen, en het examen was afgelopen. Ik kreeg een vijf-
tien. Voor mij was dat het bewijs dat er in Leuven professoren waren die oog hadden voor wat er buiten de aula’s leeft.” Stijlleer Vanackere komt uit een politiek nest: zijn grootvader was burgemeester van Wevelgem en senator, vader Leo Vanackere was volksvertegenwoordiger, senator en later gouverneur van WestVlaanderen. Steven Vanackere zelf zet een eerste stap in de coulissen van de politiek wanneer Herman Van Rompuy hem na zijn studies vraagt om voor de CEPESS te komen werken, de studie-
“De inspiratie van een politicus moet verder gaan dan de koppen die hij ’s ochtends in de krant leest.” dienst van de CVP-PSC. Enkele jaren later wordt Brussels minister Jos Chabert, die hem als kabinetschef aanstelt, Vanackeres tweede mentor: “Het is niet zo dat je als zogenaamd dauphin van een politicus ook diens gevoeligheden erft. De zaken die je bezighouden of verontwaardigen, die haal je niet bij je voorgangers. Zij kunnen je wel beïnvloeden bij de ontwikkeling van een stijl. Van Jos Chabert heb ik bijvoorbeeld geleerd dat het in geen enkel politiek debat de moeite waard is om je tegenstander te vernietigen of vernederen. Alleen bomen komen elkaar nooit meer tegen: in de politiek kunnen allianties wisselen en zorg je er maar beter voor dat je met iedereen goed overweg kan. Zelfs als je tegenstander je onheus behandelt, moet je proberen om dat te vergeten en niet rancuneus te zijn.” “Herman Van Rompuy heeft me dan weer het omgekeerde geleerd: hoe belangrijk een geheugen kan zijn. Want als er iemand een geheugen heeft, dan
Herman wel (lacht). Hij leest en studeert ook veel, komt nooit onbeslagen op het ijs. De inspiratie van een politicus moet verder gaan dan de koppen die hij ’s ochtends in de krant leest. Je moet impulsen hebben die sterkere wortels hebben, en die moet je ook durven volgen, zelfs als ze tegen de publieke opinie ingaan.” Terwijl Vanackere achter de schermen de kneepjes van de politieke stiel leert, treedt hij in de bedrijfswereld al snel op de voorgrond: vijf jaar na zijn afstuderen is hij directeur-generaal van de Haven van Brussel, later wordt hij adjunct-directeur-generaal van de MIVB. Wat is zijn sterkte in die functies? “Die vraag beantwoord ik wel eens met een boutade: ik werk zelf hard, maar mijn grootste kwaliteit is dat ik andere mensen hard kan doen werken. Je moet ervoor zorgen dat je medewerkers een klare lijn zien in je project, dan brengen ze creatieve ideeën aan waar je zelf nooit opgekomen zou zijn. Appelleren aan de innerlijke ambitie van mensen werkt beter dan dicteren wat ze moeten doen. Daarnaast denk ik dat ik ook gewoon een prettige sfeer kan creëren, waarin mensen graag komen werken.” Op de rooster In 2004 neemt Vanackere voor het eerst deel aan verkiezingen, en wordt hij verkozen tot Brussels volksvertegenwoordiger in het Vlaams Parlement. “Ik hield er me voornamelijk bezig met socio-culturele zaken en met welzijn. In de Commissie Welzijn probeerde ik er vooral voor te zorgen dat Brussel niet uitgesloten werd van het beleid van de Vlaamse Gemeenschap. En ik gaf enkele aanzetten voor de modernisering van de zorgverzekering — al moet ik erbij zeggen dat die vooral door minister Vanackere in de praktijk gezet zullen moeten worden. Als parlementariër heb je natuurlijk ook een controlerende functie: ik denk dat er niet één van mijn huidige collega-ministers is die ik destijds niet flink op de rooster heb gelegd.” pagina 15
campuskrant
kamerbreed
17.10.2007
pagina 14 Blijkbaar kan het parlementair werk van Vanackere binnen zijn partij op goedkeuring rekenen. Wanneer Inge Vervotte na het verkiezingssucces van CD&V in juni samen met Yves Leterme naar het federale niveau overstapt, wordt Vanackere gevraagd om haar op te volgen als Vlaams minister van Welzijn, Gezin en Gezondheid: “Tien dagen voor mijn eedaflegging waren er alleen nog maar geruchten — ik zag mijn naam toen al wel opduiken in shortlists in de kranten. Vijf dagen later werd ik dan gevraagd om naar het kabinet van Leterme te komen. Ik kwam die zaterdag aan op het kabinet, en zie daar Yves Leterme, Jo Vandeurzen en Hilde Crevits (die de ministerpost van nieuw Vlaams minister-president Kris Peeters zou overnemen — red.) zitten. Ik vroeg: ‘Verwacht ge nog volk?’ Ze antwoordden: ‘Nee, we zijn compleet’. Toen wist ik dat ze me minister zouden maken.” “Ik heb mijn zomer gebruikt om dossiers in te studeren: ik moest in september klaarstaan om deel te nemen aan de begrotingsgesprekken, beslissingen te nemen en zaken te versnellen. Er resten mij achttien maanden in deze legislatuur — we zitten in dit kabinet dus met een behoorlijke sense of urgency. Gelukkig is nagenoeg het hele kabinet van Vervotte aangebleven, zodat ik kan
DE
KAMER
Adres: Justus Lipsiusstraat 58, kamer 03.01 Ligging: derde verdieping, straatzijde Grootte: ongeveer 16 m2 Huurprijs: 259 euro per maand Aantal studenten: 27, van verschillende nationaliteiten Inboedel: bed, rek, boekenkast, kleerkast, lavabo, bureau, 2 nachtkastjes, gitaar, Japanse kalligrafie tegen de muur
steunen op een geroutineerde ploeg.” Grootste uitdaging voor Vanackere en zijn ploeg blijft het aanpakken van de wachtlijsten in de zorgsector: “In de begroting voor 2008 is er 32,5 miljoen euro extra voorzien voor gehandicaptenzorg, maar het zal niet volstaan om daarmee ‘meer van hetzelfde’ te doen. Ik wil langs drie assen een betekenisvolle knik in de afbouw van de wachtlijsten realiseren. Ten eerste vind ik dat we meer zorg op maat moeten bieden: nog beter luisteren naar de mensen om na te gaan welke oplossing past bij hun specifieke situatie. Daarnaast wil ik de beschikbare zorg eerlijker verdelen, door meer met deeltijdse formules te werken. Dat betekent niet dat we de ambitie opgeven om honderd procent zorg te verlenen, maar wel dat we alles netjes verdelen op de weg daar naartoe. Tenslotte wil ik de wachtlijsten ook verfijnen: soms plaatsen mensen zich preventief op een wachtlijst — dus niet omdat ze een dringende zorg hebben, maar omdat ze een garantie op zorg willen wanneer hun situatie verandert.” Alumni vasthouden Promotie Vanackere is een verlies voor Brussel, blokletterde De Standaard toen hij minister werd. “Ze doelden op mijn schepenambt in Brussel — ik ben nu verhinderd schepen. Maar is het een verlies dat er een
DE
BEWONER
Naam: Steven Verdonck Leeftijd: 22 Studierichting: eerste master sociale en culturele antropologie Woonplaats: Merksplas Lief: neen Geslaagd?/!: Ik ben destijds uit interesse begonnen aan japanologie. Hoewel ik dat jaar geslaagd was en de studie me wel lag, ben ik er na één jaar mee gestopt omdat de toekomstperspectieven me toch wat beperkt leken. Toen ben ik naar Antwerpen getrokken, waar ik graduaat orthopedagogie heb gestudeerd. Als begeleider in een jeugdbeweging met mentaal gehandicapten was ik met die sector in contact gekomen. Toen ik afgestudeerd was, voelde ik me echter nog niet klaar om te gaan werken. Mijn interesse voor reizen en andere culturen heeft me terug naar Leuven gebracht, waar ik na een schakeljaar dit jaar aan mijn eerste master sociale en culturele antropologie bezig ben. Ik vind antropologie trouwens een goeie aanvulling op mijn vorige studie. Het leert je om je in te leven, om te relativeren: thinking out of the box. Hobby’s: Ik ben nog steeds begelei-
KAMER
BREED Om de vier weken belt onze man in de straat aan bij een willekeurig Leuvens — of Kortrijks — studentenkot, en onderwerpt een kamer én haar bewoner aan een grondig onderzoek. Deze keer hielden we halt in de Justus Lipsiusstraat, maar wees op je hoede, want onze reporter verlegt voortdurend zijn terrein. Volgende keer belt hij misschien wel bij jou aan! (© Rob Stevens)
extra Brusselse minister in de Vlaamse regering komt? Ik denk het niet, hé? De Vlaamse Gemeenschap investeert al veel in haar hoofdstad, maar bijvoorbeeld op het vlak van welzijnsvoorzieningen moet er nog meer gebeuren. Een paar weken geleden heb ik aan de regering met succes een nieuwe regeling van de zorgverzekering in Brussel kunnen voorstellen. We hebben een aantal voorwaarden weggewerkt die als discriminerend werden bestempeld, en allang echt een doorn in het oog waren. (Tot nu toe konden Brusselaars aangesloten bij de Vlaamse zorgverzekering de 125 euro voor niet-medische zorgen alleen krijgen als ze in een door Vlaanderen erkende instelling verbleven — red.) Nu zeggen we gewoon: wie als inwoner van Brussel aansluit bij de Vlaamse zorgverzekering, die krijgt een uitkering als hij hulpbehoevend is, punt.” Over Brussel gesproken: de weinige vrije tijd die Vanackere heeft, besteedt hij onder andere aan het voorzitterschap van de Regionale Kern Brussel van Alumni Lovanienses. “Als je ziet hoe Amerikaanse universiteiten hun afgestudeerden vasthouden, dan hebben wij nog een enorme weg af te leggen. Zelfs dertig jaar na hun afstuderen definiëren Amerikanen zich nog als: ik ben van die universiteit. Bij ons is die band toch wat losser. Maar als we de universiteit nog sterker willen verankeren in het maatschappe-
der bij Jong-KVG Noorderkempen, waar we om de twee weken activiteiten organiseren voor mentaal gehandicapten. Ik trek ook elk jaar met de veertienjarigen van de Christelijke Mutualiteiten naar Zwitserland. Verder beoefen ik traditionele Japanse krijgskunst, Genbukan Ninpo. Het gaat daarbij om een soort leer waarbij de nadruk ligt op lichaamsbeheersing en discipline, en ook verdediging, zowel gewapend als ongewapend. Los van al die bezigheden reis ik ook graag. Ik heb mijn stage orthopedagogie via een Erasmusuitwisseling in Schotland gedaan, en ik heb twee jaar geleden ook een maand rondgetrokken in Japan. Hoezo dit kot?: Dit is een echt internationaal kot. Het gebouw is een voormalig klooster dat eigendom is van de universiteit, en behalve drie Belgen zitten hier onder meer Amerikanen, Spanjaarden, Japanners en een Kosovaarse. Vorig jaar heeft een Belgische vriend, die hier conciërge was, me eens uitgenodigd op een kotfeestje. De sfeer beviel me meteen. Ik heb me kandidaat gesteld om hier te komen wonen, en dat is dus gelukt! Kotleven: De bedoeling van dit kot is om de buitenlandse studenten te mixen, samen met Belgen. Hoewel
15
lijk leven, dan moet dat onder andere via de alumni gebeuren. Daarom heb ik met veel plezier het voorzitterschap van de Brusselse alumni op mij genomen, al hoop ik die estafettestok op niet al te lange termijn aan een jonge enthousiaste kracht door te kunnen geven.” “Bij de Kring Brussel zit de winst vooral in de ontmoetingen over de faculteitsgrenzen heen. Dat betekent: niet in je eigen beroepsgroep opgesloten zitten, maar samenkomen rond een gemeenschappelijke interesse. Bij de Kring Brussel is dat de link met de K.U.Leuven en de Associatie enerzijds, en met al wat er reilt en zeilt in Brussel anderzijds.” “Van bij het begin van de recente onderwijshervormingen heb ik gezegd dat Brussel de trein van de associaties niet mag missen. En een verankering van de Brusselse instellingen in de beide grote associaties — Leuven en Gent — lijkt me de beste manier. Ik vond het dus een goed idee dat de KUB en EHSAL de Leuvense trein namen, zoals ik het ook normaal vind dat de VUB intensieve samenwerking zoekt met de Universiteit Gent. In ons stukje wereld, dat een voorschoot groot is, moeten we toponderwijs met internationale allure kunnen organiseren rond die twee grote instellingen. Als een samenleving van 6 miljoen mensen twee topuniversiteiten kan handhaven, dan is dat al een hele luxe.”
Amerikanen en Spanjaarden blijkbaar toch de neiging hebben samen te klitten, is de sfeer hier goed. Ook met de Japanners heb ik contact: ik probeer wat Japans te spreken, zij doen hun best om Nederlands te leren. Voorlopig zijn er nog niet echt kotactiviteiten geweest, al komt er waarschijnlijk nog wel eens een Amerikaanse of Spaanse avond. Uitgaansleven: Ik ga een paar keer per week op café, de ene keer met studiegenoten, de andere keer met mensen uit de jeugdbeweging of van ons kot. En als de Nederlandstalige fuif van Politika eraan komt, ga ik daar zéker naartoe! Japanse kalligrafie: Toen ik japanologie studeerde, ging ik via het internet op zoek naar iemand om in het Japans mee te communiceren. Zo heb ik Yuji leren kennen, die een goeie vriend geworden is. Op doorreis door Europa heeft hij bij mij gelogeerd, en in Japan heb ik een tijdlang met hem rondgetrokken. Zijn grootmoeder heeft deze kalligrafie gemaakt. Er staat zoiets als ‘De nieuwe eeuw begint met ochtendlijk zonlicht dat puur en onschuldig is’. De tekst is een metafoor, een soort gelukwens voor het nieuwe millennium. (tw)
16
onderwijs
17.10.2007
campuskrant
Competenties in praktijk gezet De Bolognaverklaring en het Structuurdecreet voor het hoger onderwijs in Vlaanderen leggen een klemtoon op het verwerven van competenties. De ontwikkeling van vaardigheden als communiceren met specialisten en leken, informatie verwerven en verwerken, en teamgericht werken, kwamen tot nu weinig expliciet aan bod in practica van wetenschappelijke opleidingen. Daarom financierde de Associatie K.U.Leuven een project om de ‘Door-groei naar competenties in practica’ te stimuleren. Het project focuste op practica, die hiervoor de ideale leeromgeving vormen. Eind 2007 verschijnt een boek dat het verloop en de resultaten toelicht. Jaak Poot
H
et project liep van 2005 tot 2007 aan de K.U.Leuven — (Bio-)ingenieurs en (Farmaceutische) Wetenschappen — en de departementen Industriële Wetenschappen van KaHo Sint Lieven, KHBO in Oostende, K.H.Kempen, KHLim en W&K (Wetenschap en Kunst). Promotor was dr. ir. Johan Van den Bossche van KaHo Sint-Lieven met sociaal pedagoog Ellen Danckaert als projectmedewerker. “We vertrokken van de vaststelling dat in onze razendsnel evoluerende technologische samenleving de opleiding niet langer alle kennis kan aan-
bieden”, zegt Ellen Danckaert. “We moeten de studenten de competenties aanleren die hen in staat stellen om als werknemer levenslang hun kennis bij te schaven en een eigen loopbaan uit te bouwen. Daarnaast moet de opleiding werk maken van communicatieve en ICT-vaardigheden. Dat zijn pedagogisch-didactische vaardigheden die practicumbegeleiders niet automatisch in de vingers hebben.” Zachte vaardigheden Ellen Danckaert bezocht de verschillende instellingen en maakte een inventaris van wat er al gebeurde: welke
competenties komen al aan bod en hoe. “In een tweede fase werkten twaalf practica mee in een pilootproject. We gingen met de begeleiders samenzitten en ontwikkelden een methodologie om een aantal ‘zachte competenties’, zoals informatie verwerven en verwerken en doelgerichte communicatie, in de practica te integreren. Daarbij ging de aandacht ook naar bruikbare werkvormen en evaluatievormen: papers en verslagen schrijven, een presentatie geven, een poster voor een beurs samenstellen, peer en self-assessment, enzovoort.” “De grote verdienste van het project?
We zijn erin geslaagd om de competenties uit de algemene bama-profielen te concretiseren, zodat ze hanteerbaar werden voor practicumbegeleiders. We bundelden de resultaten in de publicatie ‘Competenties in praktijk gezet. Praktijkboek voor competentieontwikkeling in het (hoger) onderwijs’ (verschijnt einde 2007 bij uitgeverij Wolters). We hebben ook een website voor docenten, en op het Toledo-platform is er een community waar we associatieleden extra informatie aanbieden.” Website voor docenten: http://ingenieur. kahosl.be/projecten/competenties/
Project ‘De ingenieur als problem solver en entrepreneur’
Ingenieursstudenten brengen samen wagen aan het rollen “Burgerlijke en industriële ingenieurs vullen in de bedrijfswereld elkaars expertise aan. De associatie tussen de universitaire en de hogeschoolopleidingen creëert kansen om studenten al in de bachelorfase deze complementariteit te laten ervaren”, vertelt professor Jos Vander Sloten van de Faculteit Ingenieurswetenschappen. Hij stuurde samen met Christel Heylen het project ‘De ingenieur als problem solver en entrepreneur: “Best practice” voor probleemen projectgestuurd onderwijs in de eerste fase van de ingenieursopleidingen’.
“I
n het eerste semester laten we bachelorstudenten in teams samenwerken rond een gesloten probleemstelling, zoals de vraag waarom een satelliet verplicht op een bepaalde hoogte rond de aarde cirkelt,” vertelt Jos Vander Sloten. “In de tweede fase integreren we een meer creatieve component: voor de oplossing van een ontwerpopdracht is de eigen inbreng bepalend. Een voorbeeld? Studenten
krijgen de opdracht een wagentje te ontwerpen dat autonoom en met minimaal energieverbruik een traject met hellingen kan afleggen.” “Zo maken de studenten zich via de toepassing van hun specifieke vakcompetenties, een aantal aanvullende vaardigheden en attitudes eigen: ze leren vergaderen, communiceren via e-mails en internetfora, een presentatie en verslag maken. De associatie creëert de mogelijkheden om de studenten meteen te laten ervaren hoe de verschillende invalshoeken elkaar verrijken.” Samen groter Christel Heylen sprak eerst met studenten en docenten van de ingenieursopleidingen binnen de Associatie K.U.Leuven. “Daaruit leerden we dat we veel gemeenschappelijks hebben, maar ook veel van elkaar kunnen leren. Zo plukken we aan de universiteit nu de vruchten van de ervaring van collega’s met individuele logboeken en peer assessment.” Vorig jaar werkten de studenten van verschillende opleidingsinstituten effectief samen rond projecten. Een aantal studenten werkte op afstand rond een gesloten probleemstelling. Studenten van de K.U.Leuven en de Oostendse hogeschool losten elk een deelaspect van een probleem op en brachten daarna hun resultaten samen. Studenten van universiteit en Groep T in Leuven vormden
In Memoriam De universitaire gemeenschap neemt afscheid van Professor Jacques Schotte ere-buitengewoon hoogleraar aan de Faculteit Geneeskunde geboren op 26 juni 1928 en overleden op 18 september 2007
De heer Jos Buedts medewerker Technische Diensten geboren op 11 november 1951 en overleden op 27 september 2007
gemengde teams rond de ontwikkeling van myo-elektronische handprotheses. “De meest intensieve samenwerking liep tussen studenten van het eerste bachelorjaar aan de universiteit en het tweede jaar aan Groep T in Leuven”, vertelt Vander Sloten. “Acht teams van telkens twee keer vier studenten bouwden een wagentje op zonne-energie. Met als apotheose de deelname aan een race.” “Eén ding is zonneklaar: de samenwerking biedt een meerwaarde voor elke onderwijsinstelling”, zegt Christel Heylen. “Docenten en studenten ervaren uit eerste hand de onderlinge complementariteit en de verschillen in de
profielen. Als elk zijn eigen sterkte kan ontwikkelen, ben je samen groter. Problemen zijn vooral van praktische aard. Op de eerste plaats is er de afstand. In het project met Groep T zaten de studenten elke week een halve dag samen. Die interactie is niet haalbaar tussen Leuven en Oostende.” “Een grote opsteker? Wij hebben de resultaten voorgesteld aan alle partners en er waren meteen meer kandidaten voor concrete samenwerking in de komende jaren. Het beste bewijs dat iedereen inziet dat er toekomst zit in dit soort verrijkende uitwisseling.” (jp)
campuskrant
onderwijs / valvas
17.10.2007
17
Onderwijscoördinator Ludo Melis over samenwerkingsinitiatieven
“Beste ervaringen delen met associatiepartners” “Alle opleidingen in de Associatie K.U.Leuven zijn knopen in een groot netwerk. Hoe meer verbindingen we leggen tussen deze knopen, hoe sterker het netwerk en hoe beter de kwaliteit”, zegt professor Ludo Melis, onderwijscoördinator. “Elk opleiding heeft zijn typische kwaliteiten en goede ervaringen waarmee collega’s uit andere opleidingen hun voordeel kunnen doen. Artsen en verplegers kunnen via gezamenlijke stages leren van elkaars vaardigheden en inzichten. Burgerlijke en industriële ingenieurs werken samen aan practica of probleemoplossing en doen zo de samenwerkingservaring op waar de bedrijfswereld om vraagt. Daarom stimuleren wij initiatieven die de grenzen van de eigen opleiding overschrijden.”
D
e Associatieraad voor Onderwijs maakt hiervoor elk jaar een miljoen euro vrij uit het Fonds voor Onderwijsontwikkeling (FOO). Ludo Melis: “In het onderwijsplan schrijven we de doelstelling in om werkgroepen te stimuleren en ondersteunen. De voorstellen zelf moeten van onderuit komen, want dat geeft ons de garantie dat ze worden gedragen door teams die er echt werk willen van maken. Daarom vertrekt elk jaar in oktober een oproep voor projecten.”
De projecten brengen deskundigen met verschillende invalshoeken samen. Voorbeelden zijn het Expertisenetwerk
die een korte verplegersstage doorlopen. En op deze pagina leest u over twee samenwerkingsverbanden tussen
“De voorstellen zelf moeten van onderuit komen, want dat geeft ons de garantie dat ze worden gedragen door teams die er echt werk willen van maken. ” Lerarenopleiding waar deskundigen uit universiteit, hogeschool en volwassenenonderwijs elkaars expertise verrijken. Er zijn de positieve ervaringen van studenten uit de artsenopleiding
ingenieursopleidingen aan universiteit en hogeschool die leren uit elkaars ervaringen in practica of elkaars deskundigheid samenleggen om problemen op te lossen.
“Kracht en kwaliteit van opleidingen, dat is de doelstelling van de Associatie K.U.Leuven”, beklemtoont de onderwijscoördinator. “Dat resultaat krijg je als elke opleiding zich concentreert op de aspecten waar ze het sterkste in is en haar ervaring en resultaten deelt met collega’s. Zo leren ze uit elkaars complementariteit: de burgerlijke ingenieur van zijn industriële collega, de verpleger van de arts, de academisch opgeleide leraar van de leraar basisonderwijs. Een ander spoor? Collega’s uit verschillende opleidingen die statistiek doceren, brengen elk vanuit hun expertise elementen aan die ze allen kunnen gebruiken.” (jp)
Aanbod onderwijsprofessionalisering op één webpagina Studenten én docenten hebben er alle baat bij dat het onderwijsproces optimaal verloopt. Daarom levert de universiteit grote inspanningen om haar docenten een boeiend, flexibel en verrijkend vormingsaanbod aan te bieden. Dat loopt van het onthaal en het aanbrengen van basisvaardigheden voor beginnende docenten tot kennismaking met nieuwe onderwijsvormen voor door de wol geverfde professoren. Vanaf dit academiejaar biedt de Dienst Onderwijscoördinatie een overzicht van alle initiatieven op één centrale webpagina. Totnogtoe moest een docent langs verschillende delen van de website van de K.U.Leuven surfen om het aanbod
te kennen. De diensten voor onderwijs kiezen nu resoluut voor een overzicht op één plek. Centraal staan de programma’s van de verschillende onderwijsondersteunende diensten: AVNet, DOWB, DUO/ICTO en ICTS. Maar de webpagina linkt ook door naar andere professionaliseringsinitiatieven, zoals van de Dienst Onderzoekscoördinatie (DOC), Permanente Vorming, Studieadvies, Instituut voor Levende Talen, enzovoort. Medewerkers kunnen het aanbod niet alleen doorzoeken vanuit de diensten die initiatieven aanbieden. Ze kunnen ook selecteren op werkvorm of hun profiel. Gloednieuw is een groepering van de informatie voor onderwijsverantwoordelijken zoals vice-decanen onderwijs
en programmadirecteurs. Onderwijscoördinator Ludo Melis verduidelijkt: “De onderwijsreglementering wordt voortdurend ingewikkelder en dus hebben ook de programmadirecteurs meer nood aan instrumenten die hen in staat stellen om hun opdracht nog efficiënter in te vullen. Daarom brengen we vanaf nu ook dat aanbod samen. Ik nodig alle collega’s uit om hun bijdrage te leveren tot de interactieve uitbouw van dit luik van de website.” (jp)
de International Editorial Board van het tijdschrift Fertility Sterility, het leidinggevende Amerikaanse tijdschrift in het domein van de Reproductieve Geneeskunde. Hij werd ook benoemd tot Chairman van de International Advisory Board van het Institute of Primate Research in Nairobi, Kenia.
Geert Thyssen, als doctoraatsstudent verbonden aan het Centrum voor Historische Pedagogiek, is laureaat geworden van de Maurits De Vroede-prijs, uitgereikt door de Belgisch-Nederlandse Vereniging voor de Geschiedenis van Opvoeding en Onderwijs.
gevoerd onder leiding van professor Paul Herijgers. Deze prijs, uitgeschreven door het Fonds voor Hartchirurgie v.z.w., heeft een waarde van 10.000 euro.
Het unieke adres voor alle vormingsinitiatieven voor AAP/BAP-leden en docenten: http://www.kuleuven.be/onderwijs/ vormingsaanbod. Programmadirecteurs surfen naar: https://www.kuleuven.be/poc.
Benoemd of onderscheiden Professor Bernd Nilius, verbonden aan de Afdeling Fysiologie van het Departement Moleculaire Celbiologie, werd benoemd tot European Editor van het internationale toptijdschrift Physiological Reviews. Dokter Michaël Casaer, adjunct-kliniekhoofd op de Dienst Intensieve Geneeskunde en Brandwondencentrum van de UZ Leuven, is de laureaat van de tiende Prijs Martin Ramelot. Aan deze prijs, uitgereikt door de vzw Aide Sociale aux grands Brûlés ter bevordering van de kwaliteit van de behandeling van patiënten met ernstige brandwonden, is een bedrag van 10.000 euro verbonden. Professor Kurt Deketelaere, directeur van het Instituut voor Milieu- en Energierecht, werd benoemd tot kabinetschef van Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur Hilde Crevits. Hij blijft als buitengewoon hoogleraar verbonden aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid. Professor Wim Desmet, verbonden aan de Afdeling Productietechnieken, Machinebouw en Automatisering van het Departement Werktuigkunde, werd verkozen tot Director van het International Institute of Acoustics and Vibration. Professor Thomas D’Hooghe, kliniekhoofd en coördinator van het Leuvens Universitair Fertiliteitscentrum van de UZ Leuven, werd benoemd tot lid van
Filip Meersman, als postdoctoraal onderzoeker verbonden aan het Departement Chemie, is verkozen tot Honorary Research Associate aan het Departement Chemie van het University College of London.
Dr. An Van den Bergh, als wetenschappelijk medewerker verbonden aan het Laboratorium voor Experimentele Cardiale Heelkunde, heeft de Jacqueline Bernheimprijs 2007 gewonnen voor haar werk ‘Cardiac contractility and calcium handling in mouse models of type II diabetes’, uit-
Kirsten Van Landuyt, verbonden aan de Leuven BIOMAT Onderzoeksgroep, Afdeling Conserverende Tandheelkunde, werd laureate van de Senior Robert Frank Award. Deze onderscheiding is de eerste prijs in de categorie Basic Science ‘Biomaterials’ van de Continental European Division of the International Association for Dental Research.
Selvi Palaniappan, verbonden aan de Leuven BIOMAT Onderzoeksgroep, Afdeling Conserverende Tandheelkunde, heeft de tweede prijs behaald tijdens de 3M ESPE Talent Award Competition. Riccardo Raabe, als postdoctoraal onderzoeker verbonden aan het Instituut voor Kern- en Stralingsfysica, ontving de tweejaarlijkse wetenschappelijke prijs SCK.CEN prof. Roger E. Van Geen, een onderscheiding van het NFWO waaraan een bedrag van 12.500 euro verbonden is. Professor Roland Renson, verbonden aan de Afdeling Historische Kinesiologie en Sportgeschiedenis van FaBeR, ontving een institutioneel eredoctoraat van de Universiteit Gent tijdens de viering van 100 jaar opleiding Lichamelijke Opvoeding en Bewegingswetenschappen aan de UGent.
GEZOCHT Gezonde mannelijke vrijwilligers (niet-rokers tussen 18 en 45 j) voor deelname aan klinische studies met nieuwe geneesmiddelen. Een billijke vergoeding is voorzien. Voor meer informatie en opname in ons gegevensbestand: http://www.ckf.be CENTRUM KLINISCHE FARMACOLOGIE U.Z. GASTHUISBERG Herestraat 49 B-3000 LEUVEN
18
leerstoelen
17.10.2007
campuskrant
Fundraising
Phara
(© Rob Stevens)
Phara de Aguirre komt blij verrast tot de vaststelling dat haar onschuldige hand haar eigen tombolalotje getrokken heeft. De VRT-journaliste was op 14 september te gast op een fundraising diner in Faculty Club, waar ze ook een toespraak gaf. De opbrengst van de avond gaat naar de Navelstrengbloedbank van de Afdeling Hematologie van de UZ Leuven.
Deloitte sponsort leerstoel corporate governance
Deugdelijk bestuur maakt opgang in bedrijfswereld Deugdelijk bestuur en transparantie. Op het kabinet Economie van de Vlaamse Regering worden deze begrippen de jongste dagen kwistig in het rond gestrooid. In de bedrijfswereld zijn het al langer geen holle woorden meer. “Elke economiestudent zal er in zijn loopbaan eerder vroeg dan laat mee te maken krijgen”, verklaren Joël Brehmen en Rik Neckebroeck, twee vennoten bij Deloitte, dat een nieuwe leerstoel over deugdelijk bestuur gaat sponsoren. Benedict Vanclooster
H
oewel de buitensporige verloning van Jan Coene bij Picanol of de frauduleuze omzetboekingen bij Lernout en Hauspie misschien het tegendeel doen vermoeden, worden de ondernemingen in België in de regel op een verantwoorde manier bestuurd. “Een studie door het Belgian Governance Institute (BGI) heeft onlangs nog bevestigd dat de beursgenoteerde bedrijven de Corporate Governance Code goed opvolgen”, zegt Neckebroeck. “In ons land hebben de beursgenoteerde bedrijven zich te houden aan de Code Lippens, die door de industrie als zelfregulerend orgaan in het leven is geroepen. Voor de familiale ondernemingen of de bedrijven met een gesloten aandeelhouderschap formuleert de Code Buysse adviezen voor best practices inzake besturen en ondernemen. In België geldt geen wettelijke verplichting. Bedrijven kunnen afwijken van de code, maar moeten daarvoor wel goede redenen hebben.” In de VS is door de Sarbanes-Oxley Act verantwoord besturen wel bij wet bepaald en ook Frankrijk en Nederland gaan verder in hun regelgeving dan
België. “Men kan zich terecht afvragen wat het beste systeem is en welke gevolgen een bepaalde reglementering heeft op het ondernemingsleven in de respectievelijke regio’s of landen”, aldus Brehmen. Ademruimte Het zijn dit soort van onderzoeksvragen die aan bod zullen komen in een nieuw doctoraat aan de Faculteit ETEW, dat het verband zal leggen tussen instituties, deugdelijk bestuur en transparan-
“Vast staat dat de studenten tijdens hun professionele loopbaan rechtstreeks of onrechtstreeks zullen geconfronteerd worden met governance.” tie van ondernemingen. Het doctoraat kadert binnen de kersvers opgerichte leerstoel over governance, die professor Ann Gaeremynck als titularis heeft
en gesponsord wordt door Deloitte, specialist in audit, accountancy, belastingadvies, consultancy en financiële advisering. Gaeremynck: “De steun van Deloitte biedt niet alleen financiële ademruimte, maar verzekert er ons ook van dat we beleidsrelevant onderzoek kunnen voeren. We krijgen toegang tot informatie en contact met professionelen waardoor we onderzoeksvragen zullen kunnen oplossen die voor ons als academici anders onbeantwoord zouden blijven.” De sponsorovereenkomst zal Deloitte geen directe return opleveren. Neckebroeck: “Maar de associatie met een gereputeerde partner als de Leuvense universiteit zal wel indirect afstralen op onze organisatie, die overigens al lang het voortouw neemt in het governancedebat. Bovendien biedt de leerstoel ons de kans om heel geregeld met nieuwe inzichten naar buiten te treden onder de vorm van een postacademische opleiding, die zich zal richten tot studenten, academici en geïnteresseerde bedrijven.” Minstens even belangrijk is de onderwijscomponent van de leerstoel. “Er is afgesproken dat een aantal gastlessen
Open lesweek. 29, 30 en 31 oktober.
gedoceerd zullen worden door mensen van Deloitte. Zo hopen wij het contact met de studenten, mogelijk onze toekomstige werknemers, te intensifiëren. We ervaren dat wie afstudeert in Leuven, doorgaans uitstekend kan aarden in ons type bedrijf.” In de opleiding TEW kiest tegenwoordig de helft van de studenten voor het praktijkgerichte vakgebied Accountancy & Financiering. Brehmen: “De studenten voorbereiden op het praktijkveld is een belangrijke doelstelling van de leerstoel. Vast staat dat ze tijdens hun professionele loopbaan rechtstreeks of onrechtstreeks zullen geconfronteerd worden met governance.”
Nog meer leerstoelen Op 4 oktober werd de Roche Chair in Gastrointestinal Oncology ingehuldigd (titularis prof. Eric Van Cutsem). Op 2 oktober werd aan de Faculteit Sociale Wetenschappen de Swiss Life Leerstoel Pensioenbeleid ingehuldigd (titularis: prof. Jos Berghman).
www.kuleuven.be/openlesweek
valvas
17.10.2007
REC HT
campuskrant
Ietwat verrassend mailtje in onze Campuskrant-inbox onlangs: aan het Departement Biologie had een doctoraatsverdediging met een volledig vrouwelijke jury plaatsgevonden. Of dat een primeur is is, durven we niet met zekerheid zeggen, maar uitzonderlijk is het alleszins. De doctoranda die op 28 september voor de jury verscheen, is Sylvia Grommen. Zij was zes jaar lang assistente in het Laboratorium voor Vergelijkende Endocrinologie. Op de foto ziet u (v.l.n.r.) professor Barbara Demeneix (Muséum National d’Histoire Naturelle, Parijs), promotor professor Veerle Darras (Faculteit Wetenschappen), professor Lieve Moons (Faculteit Wetenschappen), promovenda Sylvia Grommen, dr. Veerle Bruggeman (Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen) en professor Lut Arckens (Faculteit Wetenschappen). Jurylid professor Liliane Schoofs (Faculteit Wetenschappen) was verhinderd.
Doctoraten
Economische en Toegepaste Economische Wetenschappen 4 oktober, Bjorn Cumps, Business-ICT alignment practices and determinants Letteren 21 september, Fransiska Louwagie, Le témoignage francophone sur les camps de concentration nazis (19452004): une étude générique et discursive 3 oktober, Karolien Geens, Panopolis, een Egyptische provinciehoofdstad in de laatRomeinse en vroeg-Byzantijnse periode Wetenschappen 27 september, Sam Coeck, Search for non Standard Model physics in nuclear beta-decay with the WITCH experiment 28 september, Ben Thijs, Task specific ionic liquids for solubilizing metal compounds 28 september, Sylvia Grommen, Role of the thyrotropin receptor and thyroid hormone receptor beta2 in the bottom-up communication within the hypothalamo-pituitary thyroidal axis of the chicken (Gallus gallus) 1 oktober, Timea Szanto, Modulation of the binding of von Willebrand factor to glycoprotein Ib or collagen by
gezet door Reiner Van Hove
(© Willy Van Ham)
Jury (v.)
Hoger Instituut voor Wijsbegeerte 25 september, Tianyue Wu, Voluntas et Libertas: A Philosophical Account of Augustine’s Conception of the Will in the Domain of Moral Psychology 26 september, Heidi Klein, Sartre on Authentic and Inauthentic Spontaneous Experiences 28 september, Bart Engelen, Rationality and Institutions. An Inquiry into the Normative Implications of Rational Choice Theory
19
mutations and phase peptides Ingenieurswetenschappen 20 september, Patrick Ganne, Assessing the Influence of Stress Sequence on the Fracturing of Rock 20 september, Timofej Volodine, Verwerken van puntenwolken gebruikmakend van lineaire algebra en grafentheorie 21 september, Yunlong Li, Low-k Dielectric Reliability in Copper Interconnects 27 september, Silvia Armini, Composite Particles for Chemical - Mechanical Planarization Applications 28 september, Abhisek Dixit, FEOL CMOS Process- and Device-Parasitics in SOI-MuGFETs 1 oktober, Johan De Keuster, Ontwikkeling van een adaptief, real-time controle- en optimalisatiesysteem voor het hoogvermogen CO2 lasersnijden van dikke platen 3 oktober, Mandeep Bamal, On-chip Interconnect Strategies for Gigascale Integration Bio-ingenieurswetenschappen 27 september, An Aerts, Plant defensins: mode of antifungal action and functional homology with human defensins 3 oktober, Monica Perea Velez, Functional Analysis of Probiotic Characteristics of Lactobacillus rhamnosus GG 5 oktober, Roseline Remans, Searching for nitrogen under phosphorus deficiency: the interplay between common bean (Phaseolus vulgaris L.), Rhizobium and plant growthpromoting rhizobacteria Geneeskunde 25 september, Evi Denolet, Androgen action in Sertoli cells 28 september, Benoit Devogelaere, Unraveling the regulation and function of IRBIT, the inositol 1,4,5-trisphosphate
(IP3) receptor binding protein released by IP3 2 oktober, Kris Vanhaecht, The impact of clinical pathways on the organisation of care processes 2 oktober, Christophe Deroose, Molecular Imaging of Lentiviral Vector-Mediated Reporter Gene Expression with Positron Emission Tomography and Bioluminescence Imaging 3 oktober, Eliane Kellen, Determinants of bladder cancer: an epidemiological study 3 oktober, Javier Ganame, The detection of early left ventricular dysfunction in pediatric heart disease 5 oktober, Ira Espuny Camacho, Peroxisome Proliferator-Activated Receptor, a transcription factor regulating amyloid beta peptide clearance 9 oktober, Patrick De Mazière, A Novel Spatio-temporal Analysis Tool for Primate fMRI Data Farmaceutische wetenschappen 21 september, Ruud Dirkx, Characterisation of the mitochondrial compartment in a liver-selective peroxisome deficient mouse model 25 september, Annelies Boiy, Evaluation of hypericin as a new topical phototherapeutic for skin pathology 26 september, Fabian Leon Tamariz, PEGylated Cholecystokinin: I. Preparation and characterization; II. Pharmacological aspects of food intake 28 september, Humphrey Fonge, Development and Evaluation of Tracer Agents for In Vivo Visualization of Necrosis by Single Photon Emission Computed Tomography (SPECT) 1 oktober, Lester Meissenheimer, C.aethiops Plasminogen Activator Inhibitor-1; Expression, characterisation and validation of immunological tools
Verraadt de vorm van een zwangere buik het geslacht van de baby?
A
ls een zwangere vrouw door een pan paella roert, en de rijst valt naar links, dan krijgt ze een meisje. Rare jongens, die Spanjaarden. Iets minder bizar dan dat pantheïsme — en vooral vaker gehoord — is de stelling dat je het geslacht van de baby kan voorspellen op basis van de vorm en positie van de buik. Een puntige, lage buik wijst op een jongetje. Een ronde, hoge buik herbergt een meisje. “Dergelijke mythische theorieën dateren van voor de echografie,” zegt gynaecoloog professor Bernard Spitz, “maar je hoort ze inderdaad ook nu nog wel eens. Als je zwanger bent, heeft iedereen in je omgeving daar wel iets over te verkondigen. Beweert iemand dat hij een manier kent om het geslacht te bepalen en blijkt hij gelijk te hebben — wat niet zo gek is, met een kans van één op twee — dan gaat dat soms een eigen leven leiden. Sommige koppels willen het geslacht ook niet vooraf weten, en dan ontstaan er wel eens weddenschappen.” Maar wie zijn gok op de vorm van de buik baseert, zet volgens Spitz best niet te veel geld in: “Je hebt evenveel kans als je een muntstuk laat beslissen. Gemiddeld zijn jongetjes wel iets zwaarder, maar de grootte van de baarmoeder en de vorm van de buik worden door nog heel wat andere factoren bepaald. Het hoeveelste kind het is, speelt bijvoorbeeld ook een rol: na de bevalling van een eerste kind neemt de spanning van de buikspieren meestal af, waardoor de buik bij een tweede zwangerschap wat meer gaat doorhangen. Getrainde vrouwen — die meer toniciteit in de buikspieren hebben — zullen dan weer wat hoger dragen.” Is het verband tussen de vorm van de buik en het geslacht van het kind ooit wetenschappelijk onderzocht? “Voor zover ik weet niet, nee. Er is wel ooit een Italiaanse studie geweest waarbij een groep zwangere vrouwen gevraagd werd: welk geslacht denk je dat je baby heeft? En die vrouwen hadden het vaker bij het rechte eind dan je statistisch zou verwachten. Maar waarop ze zich gebaseerd hadden, werd niet duidelijk uit die studie.” Meer peperoni op de linker- of rechterhelft van de pizza misschien?
[conclusie]
Je kiest de kleur van de kinderkamer beter niet op basis van de buik.
20
de buitenkant
17.10.2007
campuskrant
500 woorden
in BEELD
Bas Verdin (26), wetenschappelijk medewerker aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid en muzikant
“Muziek is zelfoverstijging én terugkomen tot jezelf” Interview Ines Minten
(© Rob Stevens)
sculptuur
Een harmonieus samenspel van sculpturale poses, vloeiende bewegingen, ritmisch voetenwerk en sublieme expressie: zo ongeveer zult u Bharata Natyam omschreven zien in de Indische variant van de Winkler Prins. Begeleid door percussionisten van de Nandi Taalaavaadhya Academy bracht danseres Antonia Volodina die definitie tot leven tijdens het UUR KULtUUR op 10 oktober. Onder die noemer serveert Cultuurcoördinatie ook dit academiejaar weer gratis porties cultuur met de meest uiteenlopende smaken. Bekijk het menu op http://www.kuleuven. be/cultuur/uurkultuur.htm
(© Rob Stevens)
Uur
“Ik doe verschillende deeltijdse jobs tegelijk. Ik ben onderzoeksondersteuner aan de rechtsfaculteit, werk bij een begrafenisondernemer, ben repetitor, zit in een vzw in de muzieksector. Daarbovenop komt de muziek. Slapen doe ik wel nog, hoor (lacht) maar ik kijk geen tv en dat scheelt.” “Ice King is ontstaan als gelegenheidsproject voor het Interfacultair Songfestival. Nu, vier jaar later, bestaat het project nog en heb ik net een tournee in Engeland achter de rug. Tijd om te vieren en eens alle mensen te bedanken die er vanaf het begin in geloofd hebben. Vandaar het optreden in het park.” “Je kunt moeilijk een etiket plakken op Ice King. Er zitten invloeden van melodische metal in, maar de klank is eerder akoestisch. Ook de middeleeuwen en Schotland zijn een belangrijke invloed. Dat uit zich bijvoorbeeld in de oude Schotse gedichten uit de Romantiek die ik vaak als tekstmateriaal gebruik, maar ook in de kilt die ik op het podium draag.” “Componeren vind ik het interessantste onderdeel van muziek maken. De manier waarop ik dat doe, is niet georkestreerd. Ik neem mijn gitaar vast en daar komen dan altijd wel een aantal goede riffs uit die bij elkaar passen. Tegelijk zing ik erbij. Eerst zijn dat pure klanken zonder betekenis. Pas als de hele zanglijn vaststaat, ga ik op zoek naar echte tekst. Vooral de poëzie van Robert Louis Stevenson leent zich daar mooi toe. Vreemd genoeg vind ik altijd wel een gedicht van hem dat bij de muziek past die ik net geschreven heb: de lengte van zijn verzen, zijn metrum, zelfs de thema’s die hij aansnijdt, komen perfect overeen met wat ik wil en doe.” “Als kind ben ik eventjes naar de muziekschool gegaan, maar daar werd ik al snel buiten gegooid. Ik gehoorzaamde er blijkbaar niet al te zeer (lacht). Voor mij is muziek toch vooral een creatieve bezigheid en als die creativiteit niet geduld wordt op zo’n school, trek je maar beter snel je conclusies.”
(© Rob Stevens)
Kringloop cursus Ons land behoort tot de grootste papierverbruikers ter wereld, en het hoger onderwijs heeft zeker zijn aandeel in die hoge ranking. Met de campagne ‘Fenix’ roept de Bond Beter Leefmilieu alle studenten, docenten, kopieercentra en cursusdiensten op om papier te besparen en meer gerecycleerd papier te gebruiken. ACCO en de Leuvense studentenkoepel LOKO gaven alvast het goede voorbeeld en beslisten vanaf dit academiejaar alle ACCO-cursussen op kringlooppapier te drukken. Op woensdag 26 september werden de nieuwe cursussen voorgesteld. Links op de foto Herman Peeters, directeur van ACCO.
colofon campuskrant C a mpusk r a nt Maandelijks tijdschrift van de K.U.Leuven R edactie Ine Van Houdenhove (hoofdredacteur), Ludo Meyvis, Reiner Van Hove, Wouter Verbeylen Redactieadres Oude Markt 13 - bus 5005, 3000 Leuven (t) 016 32 40 18 (f) 016 32 40 14
[email protected]
Adreswijzigingen (personeel en externen) Bie Dehaes, (t) 016 32 37 83
[email protected] Adreswijzigingen (oud-studenten) Erik Gobin, (t) 016 32 40 02
[email protected] Losse medewerkers Wies De Vuyst, Riet Evers, Lien Lammar, Ines Minten, Jaak Poot, Katrien Steyaert, Benedict Vanclooster, Henk Van Nieuwenhove, Tim Vuylsteke, Tim Willekens, Luc West
“Pas als tiener ben ik — heel toevallig — in de muziek gerold. Mijn oudere broer had een groepje. Tijdens een repetitie riepen ze of ik even naar beneden wou komen. Ik liet mijn huiswerk voor wat het was en ze vroegen: ‘Bas, probeer hier eens even op te zingen?’ Ik had daarvoor nooit gezongen, maar het bleek te lukken. Sindsdien ben ik hun zanger.” “Het eerste wat ik deed na mijn middelbare school was een gitaar kopen om de nieuw verworven vrijheid te vieren (lacht). Nu doe ik gitaar en zang in mijn soloproject, trombone en zang in de groep Pilotfish.” “Muziek is voor mij momenteel het allerbelangrijkste in het leven. En die belangrijkheid hangt van niets anders af dan puur van de muziek zelf. Als je muziek maakt, onderga je een moment van zelfoverstijging én van terugkomen tot jezelf. Als ik opsta, leg ik meteen een cd op. Zo weet ik zeker dat ik mijn dag goed begin.” Op 28 oktober treedt Bas Verdin alias Ice King op in het Stadspark. Ice King, 28 oktober, 16u, Stadspark Leuven. http://ice-king.tk http://myspace.com/belgiumsbravestbard
Vormgeving Catapult Lay-out en zetwerk Wouter Verbeylen Fotografie Rob Stevens, Ingrid Hannes Cartoons Joris Snaet Reclameregie Wouter Verbeylen, (t) 016 32 41 46
[email protected] Oplage 36.000 ex.
Drukwerk Verheyen Graphics, Deurne Verantwoordelijke uitgever Ronny Vandenbroele, Oude Markt 13 bus 5005, 3000 Leuven Copyright artikels Artikels kunnen overgenomen worden mits toestemming van de redactie. Het volgende nummer verschijnt op 14 november. Suggesties voor artikels zijn welkom op het redactieadres. Campuskrant op Internet: www.kuleuven.be/ck/