VASTENACTIVITEIT CAMPAGNE BROEDERLIJK DELEN 2012: LAAT ZE HUN PLAN TREKKEN Elida woont samen met haar vier kinderen op een goudmijn. Letterlijk, en tot haar grote spijt. De prachtige groene heuvel waar zij als kind zo graag op speelde, is nu een ontoegankelijke krater. De omgeving is vervuild. Zij en haar dorpsgenoten werden nooit ingelicht over de komst van de mijn, laat staan geraadpleegd. Zoals Elida zijn er velen in Latijns-Amerika. Ondanks dit alles trekken de mensen daar hun plan. Maar daarbij kunnen ze onze steun goed gebruiken. Onze kernboodschap is immers: Broederlijk Delen laat groepen mensen in het Zuiden hun eigen plannen uitvoeren in de strijd tegen armoede en onrecht. Deze aanpak maakt ons - op termijn - overbodig. Dit jaar gaat de campagne over de ontginning van allerlei grondstoffen (mineralen, olie en gas) en de gevolgen daarvan voor de mensen in Latijns-Amerika. Daarom kozen we dit jaar voor de leuze: “Laat ze hun plan trekken! Wij trekken mee! Neem dus zeker een kijkje op www.broederlijkdelen.be! Je vindt er heel wat leuk materiaal om samen met je groep te werken rond de campagne.
BOUWSTENEN VOOR EEN PLUSSERSBIJEENKOMST ¿MENOS MINAS? (SPOOR ZES) In dit spel kruip je als ploeg in de huid van een team ontginners. Julie opdracht: kostbare grondstoffen opdiepen en invloedkaarten bemachtigen. Het ontginnen op zich is vrij eenvoudig. De echte uitdaging komt pas daarna: de opbrengst eerlijk verdelen onder alle betrokken partijen. ‘Kom op voor je rechten’ is daarbij de boodschap. Zorg dat je sterk staat in onderhandelingen met overheidsambtenaren en multina-tionals. Heeft jouw team op het einde van ¿Menos Minas? de kostbaarste materialen in handen?
Om dit spel volledig te spelen heb je ongeveer drie uur nodig. Inspiratiedag ‘Om-armen’ 4 februari 2012
1
Je speelt het spel buiten of binnen met steeds één centraal verzamelpunt. Je kan het met 6 tot 30 spelers spelen. Jongeren van 12 tot 18 jaar kunnen zich er flink mee uitleven. Je kan ¿Menos Minas? online bestellen via www.broederlijkdelen.be en doorklikken naar ‘download en bestel je campagnemateriaal’. De spelbrochure kost €6.
JE ENGAGEREN MET JE PLUSSERSGROEP
Ben je solidair en sportief? Doe dan mee met Kilometers voor het Zuiden. Loop, klim,fiets, zwem of rolschaats een leuke afstand en laat je daarbij door anderen sponsoren. Meer info: http://www.broederlijkdelen.be/doe-mee/kilometers-voor-het-zuiden Wil je een schat aan creatieve ideetjes opdoen om samen met je vormelingen en/of plussers in actie te komen voor het Zuiden? Vraag dan de ‘Activiteitenwaaier’ GRATIS aan via
[email protected] of 011/24.90.25. Vermeld je naam en de parochie waar je actief bent. Je mag ook steeds foto’s en/of een verslag van je acties mailen naar Myriam. Ook dit jaar nemen ‘Bast & Vivi’ jullie weer op sleeptouw met hun vastenwijzer. Aan de hand van een grote zoekposter, zij aan zij met Bast en Vivi, gaan kinderen en jongeren op weg naar Pasen. Het is het ideale materiaal om onmiddellijk mee aan de slag te gaan gedurende de 40dagentijd van 2012. Meer info?
[email protected] of 011 24 90 13
ELEMENTEN VOOR EEN BEZINNING BESCHIKBAAR MATERIAAL
Tekstenboekje ‘Touwtje-Trek’ (bevat o.a. teksten, doordenkers en methodieken) Brochure ‘liturgie en spiritualiteit’: vieren met jongeren (ook te downloaden via www.broederlijkdelen.be ) CD-rom: o.a. het campagnelied, bruikbare vieringen, achtergrondinformatie, foto’s… Box met campagnefilm, audio-cd en extra’s: o.a. campagnefilm en kortfilm voor jongeren
AANKLEDING
Een lang dik touw: Het trektouw van de affiche van Broederlijk Delen, is ook het centrale symbool waarmee we in de liturgie van de vasten willen werken. Dit touw knopen wij vast aan de lezenaar waarop de Bijbel ligt. Van daar leiden we het door de middengang van de kerk, tot buiten… De betekenis is duidelijk. Als we willen ‘meetrekken’ is de Bijbel ons ‘aanknopingspunt’. (Je leest meer hierover in de brochure ‘liturgie en spiritualiteit’.)
Inspiratiedag ‘Om-armen’ 4 februari 2012
2
UITGEWERKTE BEZINNING Inleiding Het hout van onze meubels, het ijzer in onze wagens, het aluminium van onze fiets, het aardgas voor onze verwarming, het goud in onze juwelen, de aardolie voor onze benzine… We staan er niet bij stil, maar in ons dagelijks leven gebruiken we tientallen grondstoffen. Het ontginnen van die grondstoffen met respect voor het leven en de leefomgeving van mensen blijkt vaak niet zo vanzelfsprekend... In verschillende landen in Latijns-Amerika ondervindt de lokale bevolking volop hinder van de wijze waarop grote multinationals aan mijnbouw of energiewinning doen. De ecologische impact is enorm en vele mensen dienen er, vaak noodgedwongen, in barre omstandigheden te overleven… Wanneer wij, uit eerbied voor elkaar en voor de schepping, de strijd durven aangegaan tegen onrecht en armoede, kunnen we er voor zorgen dat de mensen in het Zuiden voortaan niet meer alleen ‘hun plan moeten trekken’… Na de inleiding kan je samen met je groep naar een lied luisteren. Je vindt hieronder twee suggesties. Je kan ook beide liederen gebruiken. (bijvoorbeeld bij het begin en het einde van het bezinningsmoment) Luisterlied ‘Lied van de mijn’ Lied van de mijn – Lied van het volk
Vertaling
¿Acaso eres Tú, que a los mineros enviaste? Violentan el vientre de la Madre Tierra, Llevan el oro, destruyendo los cerros. Un gramo de sangre vale más de mil kilos de oro.
Was jij het misschien die mijnwerkers stuurde? Zij verkrachten de buik van Moeder Aarde, nemen het goud mee, vernietigen de heuvels. Eén gram bloed is meer waard dan 1000 kilo goud.
¿Qué pasa con mi pueblo? Y tú, mi Dios, ¿dónde te escondes? El miedo nos paraliza. Mi pueblo está vendido y no se da cuenta.
Wat gebeurt er toch met mijn volk, mijn dorp? En jij, mijn God, waar verberg jij je? De angst verlamt ons. Mijn volk is verkocht en beseft het niet.
El agua se agota, tiene color de infierno. Se levanta el aire ya contaminado Buscamos milagros… a última hora, Buscando sanar a los enfermos y daños mortales.
Het water geraakt uitgeput en heeft de kleur van de hel. De lucht die opstijgt is bezoedeld Wij zoeken naar wonderen… op het laatste moment, op zoek naar genezing voor onze zieken en de dodelijke schade.
Un pueblo pobre es fácil comprarlo Regalos apagan sospechas y dudas Los sueldos se llevan las cantinas del pueblo, Hogares oscuros quedan y dividida mi gente.
Een arm volk is gemakkelijk om te kopen. De geschenken dekken de twijfels en verdachtmakingen toe. Het geld wordt vermorst in de cafés, de gezinnen blijven in ‘t duister achter, mijn volk is verdeeld.
Creaste un jardín… y no un desierto. Queremos progreso con respeto al ambiente. El hambre de oro come más y más tierra. Y, Tú mi Dios, te preguntas: ¿Qué está haciendo mi pueblo?
Jij schiep een tuin, en geen woestijn. Wij willen vooruitgang met eerbied voor de natuur. De honger naar goud eet alsmaar meer en meer aarde. En jij, mijn God, je vraagt je af: Wat is mijn volk aan het doen?
(Een opname van dit lied uit San Miguel Ixtahuacàn in Guatemala kan je downloaden op http://mijn.broederlijkdelen.be)
Inspiratiedag ‘Om-armen’ 4 februari 2012
3
Luisterlied ‘Laat ons een bloem’ (Louis Neefs of Yevgueni) Dit is een lied voor de mensen die zorgen dat morgen de mensen al dood zullen zijn, dit is een lied voor de doden van morgen, begraven, gekist in een stenen woestijn. Laat ons een bloem en wat gras dat nog groen is, laat ons een boom en het zicht op de zee, vergeet voor één keer hoeveel geld een miljoen is, de wereld die moet nog een eeuwigheid mee… Je breekt en je hakt en je boort door de bergen, je maakt elke heuvel gelijk met de grond, de reuzen van nu lijken morgen maar dwergen, vooruitgang vernielt wat er gisteren nog stond. Laat ons een bloem en wat gras dat nog groen is, laat ons een boom en het zicht op de zee, vergeet voor één keer hoeveel geld een miljoen is, de wereld die moet nog een eeuwigheid mee… De vis in de zeeën vergiftigd, gestorven het zand op de stranden vervuild door mazout, en jij door de tankers en chequeboek bedorven, je weet zelfs niet meer waar de meeuw heeft gebroed. Laat ons een bloem en wat gras dat nog groen is, laat ons een boom en het zicht op de zee, vergeet voor één keer hoeveel geld een miljoen is, de wereld die moet nog een eeuwigheid mee… En zo zal dan morgen het leven verdwijnen, verslagen door staal en gewapend beton, de maan zal dan koud op je nachtmerrie schijnen, geen mens die nog weet hoe het einde begon. Laat ons een bloem en wat gras dat nog groen is, laat ons een boom en het zicht op de zee, vergeet voor één keer hoeveel geld een miljoen is, de wereld die moet nog een eeuwigheid mee… de wereld die moet…nog een eeuwigheid mee… een eeuwigheid mee… een eeuwigheid mee… een eeuwigheid mee……
(Een opname van dit lied vind je op http://www.youtube.com/watch?v=71wghw75fQs) God Houdt van de aarde en alles wat erop leeft. Dat kunnen we lezen in volgende tekst: Lezing Gn 9,8-17 Ook zei God tegen Noach en zijn zonen: ‘Hierbij sluit ik een verbond met jullie en met je nakomelingen, en met alle levende wezens die bij jullie zijn: vogels, vee en wilde dieren, met alles wat uit de ark is gekomen, alle dieren op aarde. Deze belofte doe ik jullie: nooit weer zal alles wat leeft door het water van een vloed worden uitgeroeid, nooit weer zal er een zondvloed komen om de aarde te vernietigen. En dit,’ zei God, ‘zal voor alle komende generaties het teken zijn van het verbond tussen mij en jullie en alle levende wezens bij jullie: ik plaats mijn boog in de wolken; die zal het teken Inspiratiedag ‘Om-armen’ 4 februari 2012
4
zijn van het verbond tussen mij en de aarde. Wanneer ik wolken samendrijf boven de aarde en in die wolken de boog zichtbaar wordt, zal ik denken aan mijn verbond met jullie en met al wat leeft, en nooit weer zal het water aanzwellen tot een vloed die alles en iedereen vernietigt. Als ik de boog in de wolken zie verschijnen, zal ik denken aan het eeuwigdurende verbon verbond d tussen God en al wat op aarde leeft. ‘Dit,’ zei God tegen Noach, ‘is het teken van het verbond dat ik met alle levende wezens op aarde gesloten heb.’ Duiding Ook met ons wil God een verbond sluiten. Wij mensen kregen de schepping cadeau. Het is echter niet alleen een gave maar ook een opgave. We worden opgeroepen om, samen met God, zorg te dragen voor de aarde en alles wat erop leeft. Ken jij mensen in je omgeving die ten volle bewust van het verbond tussen God en mens leven? Durf ook jij dat verbond aan te gaan? Met deze vragen kunnen we nu enkele oge ogenblikken de stilte ingaan. Voorbede Wie wil kan nu een voorbede formuleren. Na elke voorbede zingen we het Taizélied ‘El Senyor’.
Inspiratiedag ‘Om-armen’ 4 februari 2012
5
Ook de wensen, verlangens en kwetsuren die leven in ons hart, waar we geen woorden voor vinden, willen we bij God brengen. Laten we samen, verbonden met elkaar, het Onze Vader bidden dat Padre Marco Arana uit Peru schreef. Onze Vader in ecologisch perspectief Onze Vader, die zijt in het veld, in de zee, in de rivier, in de bergen, in de woestijn en in de stad. Geheiligd zij uw schepping, vol van ontwikkeling, kracht en leven. Uw wijsheid kome, opdat we de schoonheid die we kregen, zouden beschermen en ontwikkelen. We genieten ervan in bloemen, het water en in de vruchtbare Moeder Aarde, in de warme adem van de zon en in de frisse schaduw van de nacht. Uw wil geschiede, Heer, zodat we mens worden naar uw beeld en gelijkenis, zodat we de uitdaging aangaan Uw schepping te behoeden. Geef ons elke dag verwondering om het frisse groen in de weide, in het bos, in de tuin en in de grond en verontwaardiging omwille van de vervuiling. Vergeef ons ons gebrek aan verantwoordelijkheid, waardoor we niet zorgen voor wat we gekregen hebben. Laat ons met liefde en kracht overtuigend zijn om werken van vernieling te staken. Laat ons niet vervallen in de verwoestijning, ten gevolge van de mijnbouw, van ontginning en consumptie, die naar de dood leidt, die uw werken ontkent en die uw leven vernietigt En bevrijd ons van lafheid en meeloperij, opdat onze levens zich omvormen tot een dynamische kracht die leven geeft. Amen. Zending God zendt ons de wereld in opdat wij in verbondenheid met mensen ver weg en dichtbij, op zoek gaan naar wat ons ten diepste drijft en nieuw leven geeft. Opdat wij werken aan een betere wereld en leven voor iedereen, hier en overal. Op onze tocht trekken we, gedurende 40 dagen, mee met de mensen van het Zuiden. Moge we met een open geest en ontvankelijkheid om Gods zegen vragen, Hij die voor ons is Vader, Zoon en heilige Geest. Amen. Bron: Brochure ‘Liturgie en Spiritualiteit 2012’ Inspiratiedag ‘Om-armen’ 4 februari 2012
6