sint-genesius-rode
buurten
afgiftekantoor sint-genesius-rode
gemeenschapskrant van
jaargang 7, nr 3 • maart 2005 • maandelijks tijdschrift (niet in juli-augustus)
De rijke geschiedenis van de papierindustrie in Rode 2-3
RandRevue, totaalspektakel in de Boesdaalhoeve, 5 maart
Meerderheid wil motie stemmen tegen arrest van de Raad van State 4
8-9
Erik Wyns: “Het mag hier best wat meer bougeren” 10
UIT DE GEMEENTE 2-3 De geschiedenis van de papierindustrie in Rode / 4 Uit de gemeenteraad VERENIGINGSNIEUWS 5 Vakantiegenoegens - Jeugdhuis Animoro - Studio@etude - Zenne & Zoniën - KAV Rode Centrum / 6 Sportoverleg Vrienden van het Zoniënwoud - Comité voor Missie en Ontwikkeling / 7 De Boomgaard - K-cre@tion - The Jump Junkies / 8-9 RandRevue / 15 Activiteitenkalender DE BOESDAALHOEVE 10 Erik Wyns wil denken en doen - Plus-3-pas / 16 Agenda RAND-NIEUWS 12 Huisvesting in de rand, een verloren zaak? - Onthaalpakket voor nieuwe inwoners in de rand / 13 Nieuwe ‘randwerkgroep’ om beter samen te werken COLUMN 11 Tist en Triene / 14 Koken met … BURENGERUCHT 14 De Moelie Linkebeek
UIT DE GEMEENTE 02 terugblik
Geschiedenis van de papierindustrie in Rode (Deel 1: tot 1800) Historicus Jan De Cock deed onderzoek naar de papierindustrie in onze streek. Net voor de grote sloop van de gebouwen van Novarode wist hij nog enkele waardevolle historische voorwerpen te redden. Voor buurten maakte hij een reconstructie van de rijke geschiedenis van de papiernijverheid in Rode. In dit eerste deel vertelt hij het verhaal van het prille begin. Door de eeuwen heen zijn er 21 molens actief geweest op de Molenbeek en haar bijbeken, waarvan er 15 papiermolens waren. In de economische geschiedenis van Brabant speelde deze beek een belangrijke rol. De recent afgebroken papierfabriek Novarode, vroeger ook wel de ‘Molen van Termeulen’ genoemd, kende een lange voorgeschiedenis van bijna 900 jaar. In de bul van paus Innocentius II van 19 februari 1142, waarin de bezittingen van de Abdij van het Heilig Graf worden opgesomd, staat de ‘Molen van Termeulen’ vermeld. Ook in het Hertogelijk Cijnsboek van 1321 is de molen opgenomen. Oorspronkelijk werd er graan gemalen en geen papier gemaakt. De molen stond opgetekend als ‘een hofstat Termoele’. Vermoedelijk werd de graanmolen in het begin van de 16de eeuw omgebouwd om papier te produceren.
Rond het jaar 1600 kocht Jan I Mommaert de papiermolen op de Termeulenbeek. Het goed werd beschreven als “eenen pampiermolen metten huysingen gelegen aen de muelenberchstraete”. Wie was Jan I Mommaert? Hij werd geboren rond 1560 in Brussel en vluchtte naar Spanje tijdens de opstand in de Zuidelijke Nederlanden. Tijdens deze beroerde tijden vertoefde hij in de Spaanse universiteitsstad Salamanca. Deze stad herbergde in de 16de eeuw vele Vlaamse drukkers. Als leerjongen legde de jonge Jan I er zich toe op de drukkersstiel bij Matthias Gast, een belangrijke drukker van Vlaamse afkomst. Eenmaal hij de boekdrukkunst onder de knie had, besloot Jan I terug te keren naar zijn vaderland. Hij ging niet alleen op reis, maar trok mee met de soldaten van Alexander Farnese, hertog van Parma, die in opdracht van Philips II de Zuid-Neder-
landse steden moest zuiveren van de protestanten, of beter gezegd de ‘ketters’. Op 31 juli 1585 verleende de Raad van Brabant een drukkersoctrooi aan Jan I. Vanaf nu was hij erkend drukker in de stad Brussel. De kennis die Jan opdeed in Salamanca wierp weldra zijn vruchten af. In de drukkerij werden er tientallen Spaanse werken gedrukt. In zijn tijd was Vlaanderen het meest polyglotte deel van Europa, een eigenschap die we nog steeds niet hebben verloren. Het papier dat gemaakt werd in zijn molen gebruikte Jan I voor het drukkersatelier, gelegen achter het stadhuis van Brussel. Zelf werkte Jan I niet in de molen. Die werd verpacht aan een familie die het bedrijf uitbaatte. Jan I huwde in 1596 met Martine Strael. Ze kregen twee kinderen: Jan II en Barbara. De oorlogsperiode zorgde ervoor dat een groot deel van de plattelandsbevolking gevlucht was naar andere streken. Hieruit haalden Jan I en zijn vrouw profijt. Op het einde van de zestiende en in het begin van de zeventiende eeuw kochten ze een groot fortuin aan onroerende goederen op, bijna allemaal gelegen in de gemeenten SintGenesius-Rode en Alsemberg. In Alsemberg bezat Jan I twee herbergen: het Schuttershuis en de Zwaan, beide gelegen Zoals alle andere drukkers van zijn tijd had Jan II ook een eigen drukkersmerk. Dit was een gravure of houtsnede die aangebracht werd in de eigen uitgaven ter aanduiding van de herkomst van de drukkerij. Het gold eigenlijk als een copyrightteken en het was streng verboden dit na te maken. Het merk van Jan beeldde een gekapte valk uit. De vogel is een zinnebeeld op de familienaam van de Mommaerts. Mom betekent masker, een mommaert iemand die een masker draagt. Ook de spreuk maakt hier allusie op: Post tenebras spero lucem: Naer ’t duyster hop’ ick ’t licht. In hedendaags Nederlands: Na het duister hoop ik naar het licht. De gekapte valk beeldt dit uiteraard op een prachtige wijze uit. Onderaan het monogram I.M. (Jan Mommaert)
BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
UIT DE GEMEENTE terugblik 03 onderaan de kerk. Jan bezat na enkele jaren zoveel gronden en huizen dat hij van 1600 tot 1603 in de Beerselse schepenbank mocht zetelen. Dit ambt oefende hij maar drie jaar uit. De drukkerij slorpte te veel tijd op. Jan I Mommaert overleed in de maand september van het jaar 1631. Toen hij meerderjarig werd, erfde Jan II niet alleen de drukkerij en de papiermolen van zijn moeder, maar ook de liefde voor zijn geboortestad van zijn vader. Bij Jan II Mommaert verschenen ook verschillende geschiedkundige werken, onder andere de ‘Geschiedenis van het Burggraafschap Sebourg’, geschreven door Pierre Le Boucq. Sebourg ligt vlak over de grens tussen Mons en Valenciennes en behoorde toe aan de Beerselse familie van Witthem, een geslacht dat ook in de 17de eeuw hoog in aanzien stond. De eigenares van het Burggraafschap was Ernestine, de jongste dochter van Jan II van Witthem en kasteeldame in Beersel. Het boek werd dan ook aan haar opgedragen. Het bekendste werkje van onze drukker is ongetwijfeld ‘Het Brabandts nachtegaelken’ uit 1650. Deze bloemlezing bevat een dertigtal gedichten van Noord- en Zuid-Nederlanders, o.a. gedichten van Bredero. Het liedboekje bestaat uit drie delen: minneliedjes, herderszangen en boertigheden. Jan droeg het boekje op aan de ‘Brabantse Juffrouwen’, ondanks het feit dat hij gehuwd was en vier kinderen had. Hij gaf toe dat er soms wat ‘geils’ in het boekje stond, maar hij raadde de lezer aan het voorbeeld te volgen van de bij, die zelfs uit de meest giftige bloemen zoete honing haalt. Ook Jan Mommaert schreef enkele liedjes, waaronder het ‘Kluchtig Rondeel tot lof van het lecker Stallen-Bier’. Het gedicht speelt zich af in de staminee ‘de Kat’ op de Alsembergsesteenweg, waar Jan met vrienden een stuk in zijn kraag drinkt. Jan II Mommaert overleed in 1669 plots in het stadhuis. Niemand van de vier kinderen nam de drukkerij en de molen over. De neef van Jan II, Eugène-Henri Fricx deed dit wel. Eugène-Henri‘s vader was gehuwd met Barbara, de zus van Jan I Mommaert. Dit huwelijk kan gezien worden als scharnier tussen de families Mommaert en Fricx. Eugène-Henri werd vooral beroemd dankzij de prachtige landkaarten die hij uitgaf. De kaarten hadden een groot succes door hun grote betrouwbaarheid. Eugène-Henri gaf in 1688 de ‘Historia Septifontana’ uit. Dit Latijns boekje
Kaart (detail) uit de fameuze ‘Carte des Pays Bas et des frontières de France’, die als atlas werd uitgegeven door Fricx in 1712. De plek bovenaan is Brussel; het Zoniënwoud was uiteraard zeer uitgestrekt en reikt tot ver onder Dworp. Het handgeschepte papier voor de kaart werd in Sint-Genesius-Rode gefabriceerd. Onderaan zien we de Molenbeek. De molens op de beek zijn weergegeven als een waterrad.
beschrijft de rijke geschiedenis van de Priorij van Zevenborren. De zonen van Eugene-Henri, Georges I en Guillaume, namen voor korte tijd de onderneming over, maar zij stierven vrij jong en lieten de papiermolen en drukkerij over aan de zoon van Guillaume, George II. Gedurende lange tijd baatte hij het bedrijf uit. George II was dus de kleinzoon van Eugène-Henri. Het ging George in de papiermolen niet altijd voor de wind. Er was een enorm tekort aan lompen, de grondstof voor papier, zodat de molen genoodzaakt was zijn activiteit in tijden van schaarste stil te leggen. Ook kreeg hij problemen met de pastoor van Rode, omdat Fricx Hollandse werknemers had aangenomen. De pastoor vreesde dat zijn parochianen besmet zouden raken door het protestantisme, waarop George repliceerde dat dit gebeurde in alle papiermolens rond Brussel, omdat de Hollanders heel wat kennis bezaten over het maken van fijne papiersoorten. George had in
1764 26 arbeiders in dienst, waarvan er vier werkten aan de schepkuip. De molen had een omzet van ongeveer 4.000 riemen papier per jaar, goed voor een jaarlijkse omzet van 18.000 gulden. George II Fricx was gehuwd met MariaTheresa de Landas, maar zij hadden geen kinderen. Het was Charles de Meurs die de papiermolen van zijn oom George II Fricx een jaar na zijn dood in 1778 huurde en later overkocht. 1778 is het beginjaar van de activiteiten van de familie de Meurs in Sint-Genesius-Rode. Deze familie richtte een waar papierimperium op. Ze converteerde de papiermolens in Rode en GrootBeersel van ambachtelijke ondernemingen naar een functioneel productieproces met grote afzet. In het huurcontract was er sprake van een ‘speelhuys’, de ‘pampiermaeckerije’, en het ‘Motteken met den Bergh’. De drukkerij ging naar de familie Léonard. Jan De Cock BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
UIT DE GEMEENTE 04 aan de politieke pols
Pestkopjes doen hun werk niet goed Uit de gemeenteraad van 27 januari
De gemeenteraad van 27 januari was een toneelstuk van ondermaatse kwaliteit. Naast enkele concrete en meer technische punten werd er vooral een triestig en slecht gespeeld stuk opgevoerd. > Op vraag van Veerle Wauters reserveert de gemeente sinds enkele jaren een som van 5.000 euro om projecten te steunen waar Rodenaren aan meewerken. Dit jaar ging deze toelage naar het derde wereldproject Ibuka, dat de oprichting van informaticacentra in Rwanda tot doel heeft en waaraan mevrouw De Beil uit Rode meewerkt. > Recent werd een herdenkingszuil op het kerkhof geplaatst voor overleden personen van wie de as werd verstrooid. Het gemeentebestuur biedt blanco naamplaatjes aan voor 125 euro voor een periode van 20 jaar. > Het schepencollege werd gemachtigd om de nodige gerechtelijke stappen te zetten om het wandelpad tussen de Bosstraat en de Kwadeplas toegankelijk te houden voor het publiek. De bewoners van een aangrenzende woning verhinderen het gebruik van dit wandelpad. > De schuur van de boerderij Kwadeplas wordt verhuurd aan de Petanqueclub Rode. Zo kan deze club de problemen die hun huidige buren aan de Halsesteenweg veroorzaken achter zich laten en beschikken ze over een degelijke infrastructuur. > Eindelijk zal in de cafetaria van het zwembad Wauterbos verluchting geplaatst worden. De meerderheid hield dit dossier eindeloos lang op en gaat nu haar huurders correcter behandelen. > Op het dak van de GLTT zal een leuning van 11.000 euro geplaatst worden om aan de voorschriften van de brandweer te voldoen en een veilige evacuatie van de cursisten mogelijk te maken.
BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
> Er worden verbeteringswerken voor 93.044,60 euro uitgevoerd op de speelplaats van de school Wauterbos. > Naar aanleiding van de geplande werken in de Stationsstraat, in het gedeelte tussen de Toekomstlaan en het Stationsplein, en langs de Rittwegerstraat, zullen de waterleidingen vernieuwd worden. Kostprijs: 32.998,60 euro. Hetzelfde zal gebeuren langs Hof-ten-Berg voor 163.353,25 euro. > Daarna werd de motie behandeld die door vier gemeenteraadsleden van de meerderheid, de heren Clerfayt, De Wee, Roefs en Van der Straten, werd ingediend. Georges Clerfayt las een tekst op een erg verwarde manier voor, zodat het moeilijk was om zijn boodschap te begrijpen. Het kwam er ongeveer op neer dat de meerderheid ongelukkig is met het arrest van de Raad van State over de omzendbrieven Peeters en Martens, dat ze de splitsing Brussel-Halle-Vilvoorde afwijzen en dat ze zich Europeaan, Belg en Franstalig voelen. Daarna las hij de motie voor en wou die direct zelf amenderen (blijkbaar was de ingediende tekst niet de juiste). Hij slaagde erin dat zo ingewikkeld te doen dat niemand zijn redenering nog kon volgen, hijzelf vermoedelijk ook niet. De Vlaamse oppositie reageerde kalm en waardig en gaf twee opmerkingen. Geertrui Van Rompuy-Windels toonde aan dat er vele Vlamingen zonder enig probleem in Wallonië wonen, omdat ze zich aanpassen. Ze zei dat de Franstaligen in Vlaanderen altijd zitten te kniezen, oproepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid en ruzie stoken. Vervolgens herinnerde Luc Voets er nog eens namens de fractie ‘Samen’ aan dat zij het beleidsplan van de Vlaamse regering volledig onderschrijven, inclusief een degelijk onthaal van de anderstaligen, het respecteren van het Nederlandstalig karakter van de rand, de onmiddellijke splitsing van en het doen respecteren van Vlaamse decreten door de faciliteitenge-
meenten. Daarna toonde hij aan dat deze motie totaal geen inhoud heeft. Ze gaat over zaken waarover de gemeente geen beslissingsmacht heeft en bevat onmogelijke eisen. Zo zou de gemeente, volgens de motie, elke beroepsprocedure tegen de arresten van de Raad van State steunen. Blijkbaar weten de Franstaligen niet dat er geen beroepsprocedures tegen zulke arresten bestaan. “Kortom”, besloot Voets, “Deze motie is niet ernstig, onnodig provocerend en zelfs kinderachtig. Pestkopjes hebben we hier niet nodig, wel bestuurders die van aanpakken weten.” Waarop de volledige oppositie de zaal verliet. De meerderheid was een beetje uit het lood geslagen, want ze hoopten spektakel te kunnen maken en ruzie te kunnen stoken. Clerfayt begon zowaar in het Frans met de burgemeester te discussiëren, want hij voelde zich afgaan tegenover ’t schoon volk dat hij en zijn vriend Libert uitgenodigd hadden om hun glorie te aanschouwen. De heren Maingain (voorzitter FDF) en burgemeester Van Hoobrouck uit Wezembeek-Oppem konden dus niets anders doen dan hun biezen pakken en uit Rode vertrekken zonder te kunnen schitteren. De pestkopjes hadden hun werk niet goed gedaan.
VERENIGINGSNIEUWS 05 ‘Uit de goeie ouwe tijd’ Jaarfeest Kamperen Vakantiegenoegens 12 maart - 19u - De Boesdaalhoeve In GC De Boesdaalhoeve houden we ons jaarlijkse bijeenkomst met de voorstelling van het jaarprogramma 2005. We blikken ook nog even terug op 2004. Het etentje doet ons terugdenken aan vervlogen tijden. Op het menu: aperitief met hapjes, witloofsoep, gevulde perzik met tonijn op slabedje, rundstong in madeirasaus met kroketten (of witte/zwarte pens met appelmoes en kroketten), appeltaart, koffie. Er is ook muziek en dans. Deelname: 14 euro (volwassenen), 9 euro (kinderen onder de 10 jaar) Info en inschrijvingen: Rudy en Martine Decuyper-Lemer, 02 360 33 63 of via e-mail:
[email protected]
Stripverhalen in Brussel Vakantiegenoegens 20 maart - 13u10 - Station Rode We maken een ontdekkingstocht langs de Brusselse muurfresco’s die de helden uit onze strips voorstellen. Deze wandeling duurt anderhalf uur. We bezoeken ook het Museum van het Beeldverhaal en leren daarbij de auteurs beter kennen, hun verhalen, hun inspiratiebronnen, de verschillende stromingen, steeds met Brussel op de achtergrond. De heen- en terugreis gebeurt per trein vanuit het station van Sint-Genesius-Rode. Deelname: leden VG: 8 euro (6-11 jaar: 5,50 euro, - 6 jaar: 3 euro), niet-leden VG: 9 euro (6-11 jaar: 6 euro, - 6 jaar: 3 euro). Samenkomst: 13u10 in het station van Sint-Genesius-Rode. Info en inschrijvingen: Rudy en Martine Decuyper-Lemer, 02 360 33 63 of via e-mail:
[email protected]
Themacafés Jeugdhuis Animoro JH Animoro plant op iedere laatste vrijdag van de maand een ‘themacafé’. Deze vrijdagen staan steeds in het teken van een bepaald thema of muziekgenre. Voeg hier nog eens een aangepast drankje en een spetterende inkleding bij en het plaatje is compleet. De deuren van het JH staan vanaf 20u wagenwijd open en je komt er helemaal gratis in. De komende maanden kan je genieten van onder andere een Iers themacafé en Happy Hippie muziek! Meer info vind je op www.animoro.be onder de rubriek kalender. Voor vragen, tips of wanneer je zelf eens zo’n themacafé of andere activiteit wil organiseren, kan je terecht bij Mona Bogaert, 0498 68 84 63,
[email protected]
Buik, billen en benen in topvorm Studio@etude Bij het begin van de lente, en met een zonnige zomer op komst, heb je weer zin om van alles te gaan doen. Fietsen, wandelen, maar vooral zonnen. Je haalt alvast je zomerse kledij uit de kast. Je denkt er ook over om wat aan je conditie te doen. Wel, wacht niet langer en begin eraan bij Studio@etude tijdens de lessen ‘stretching’. In deze lessen staan buik, benen en billen centraal. In een toffe sfeer, met muziek en ritme, leer je met plezier rekken en strekken. Onze lesgeefster Els zorgt ervoor dat je elke week opnieuw iets meer kan dan de week ervoor, hoeveel lentes je ook telt. Je kan op je eigen tempo en je eigen niveau meedoen aan alle oefeningen. Elke les kan je ermee beginnen. Dus wacht niet langer; kom gewoon even langs en doe mee. De stretchinglessen hebben plaats in de turnzaal van het OLVInstituut op maandag van 20u30 tot 21u30 en in GC De Boesdaalhoeve op woensdag van 20u30 tot 21u30. Info: 02 354 61 97 of 0496 06 38 58, e-mail:
[email protected]
Trage wegen wandeling Zenne & Zoniën 20 maart - 14u Sint-Jozefkerk Lot Met deze wandeling willen wij aan de wandelaars verschillende aspecten van natuurbeleving in een kleine landelijke gemeente tonen. We geven ook uitleg bij de veranderingen in het landschap die op stapel staan, naar aanleiding van de mogelijke ingrepen in onze ruimtelijke ordening, zoals die voorgesteld werden in het ruimtelijk structuurplan Vlaams-Brabant. Volgend jaar doen we de ‘oostelijke wandeling’, een vervolg op de wandeling van het voorjaar 2004. Info: Willy Defranc,
[email protected], 02 356 24 78.
Boekbespreking ‘De Correcties’ KAV Rode Centrum 17 maart - 19u30 Bibliotheek Op donderdag 17 maart om 19u30 organiseren we in samenwerking met de bibliotheek een boekbespreking van het boek ‘De Correcties’ van Jonathan Franzen o.l.v. Nicole Engels. Het verhaal vertelt een familiegeschiedenis waarbij een moeder poogt haar kinderen - in een midlifecrisis - bijeen te brengen voor het kerstfeest. Dit werk kan uitgeleend worden in onze plaatselijke bibliotheek. BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
VERENIGINGSNIEUWS 06 Sportoverleg valt in de prijzen
Met de actie ‘Vlaams-Brabant Beweegt’ wil de provincie VlaamsBrabant de sportpromotiewerking op gemeentelijk vlak stimuleren. Gemeenten kunnen zich hiervoor inschrijven. Sint-Genesius-Rode heeft echter geen gemeentelijke sportdienst, die dit eigenlijk zou moeten doen. Daarom steekt het Sportoverleg de handen uit de mouwen en bewijst zo dat Rode meer is dan een slaapgemeente. Het Sportoverleg probeert sport zo ruim mogelijk te promoten. Zo wordt een sportpromotiedag op poten gezet, waarop iedereen de kans krijgt te proeven van het aanbod van de vele plaatselijke clubs. Jaarlijks wordt er ook een sportbrochure met informatie over de clubs uitgebracht om Rodenaren in te lichten over het sportaanbod in de gemeente. Cindy Van Dijck, stafmedewerker sport van vzw ‘de Rand’, zetelt in het Sportoverleg en in de sportregiowerking van de provincie Vlaams-Brabant. Zij maakt deze activiteiten en andere provinciale sportactiviteiten bekend in Rode. De actie ‘Vlaams-Brabant Beweegt’ beloonde het Sportoverleg voor zijn inzet in 2004. Het bestuur werd uitgenodigd op het Provinciale Sportgala in Hofstade op 2 februari, waar het een cheque overhandigd kreeg. Ook in 2005 zal het Sportoverleg de sport promoten in Sint-Genesius-Rode en overleg aanmoedigen tussen de aangesloten clubs. Noteer alvast de volgende Sportpromotiedag op zondag 1 mei. Info : Cindy Van Dijck (stafmedewerker jeugd en sport), 02 381 21 25,
[email protected]
BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
De Vrienden van het Zoniënwoud, ‘Antenne Rode’ Midden 2004 werd de vzw ‘Leefmilieu Rode’ ontbonden. Deze vzw bestond enkele tientallen jaren en heeft in die jaren nuttig werk verricht voor de gemeentelijke leefomgeving. Maar de mensen van deze vereniging werden er niet jonger op en met de nieuwe vzw-wetgeving was het laatste liedje van deze onafhankelijke vzw uitgezongen. De problemen met het gemeentelijk leefmilieu blijven uiteraard bestaan. Enkele streekbewoners staken de koppen bij elkaar en richtten onder de vleugels van de ‘Vrienden van het Zoniënwoud’ de ‘Antenne R(h)ode’ op. Wat is de toegevoegde waarde van de ‘Antenne’? Er zijn toch al Natuurpunt en Zenne & Zoniën, die bekommerd zijn over ons leefmilieu? De ‘Antenne’ wil specifiek werken voor de lokale leefomgeving van Sint-Genesius-Rode. ‘Leefomgeving’ gaat ook verder dan ‘natuurbehoud’ en wil ook de verkeersveiligheid, de urbanisatie en de mogelijkheden tot recreatie aanpakken. De ‘Antenne’ telt ook leden uit de verschillende taalgroepen. Interesse? Je kan contact opgenomen met Fernand De Buck, Linkebeeksedreef 71, 1640 St.Genesius-Rode,
[email protected], 02 358 11 13, 0476 240 567.
Spaghetti voor missionarissen Comité voor Missie en Ontwikkeling 18 maart - 17u30 - Ons Parochiehuis Het Comité voor Missie en Ontwikkeling is een vereniging uit Rode die zich al vele jaren inzet voor de noden en het werk van onze missionarissen en ontwikkelingshelpers. Zoals jullie weten, is zuster Jeanne Wauters definitief naar ons land teruggekeerd. Haar taak in Congo werd overgenomen door een medezuster van de Jacht. Zuster Jeanne heeft nu een drukke agenda in het missiehuis in Heverlee. Vorig jaar hebben wij de gemeenschap in ‘Ngiri Ngiri’ een flink stuk vooruitgeholpen met de huisvesting, de school en de gezondheidszorg voor weeskinderen. Pater Paul Van Parys is ondertussen begonnen aan zijn laatste schooljaar als ‘president’ van de Saint-Louis Universiteit in Baquio, Filippijnen. Met pijn en weemoed zal hij afscheid nemen van zijn tweede vaderland. Filippijnse confraters zullen dit jaar de leiding van deze universiteit overnemen. Maar er wacht hem ook al een nieuwe uitdaging in Rome, waar hij als rector van het huis van Scheut, contact zal blijven houden met alle Scheutisten over de hele wereld. Belangrijk is dat, dankzij de steun uit o.a. Rode, de minder rijken uit de arme bergprovincies de kans krijgen om te studeren. En dan is er nog het mooie project ‘Magone’ van pater Manu De Greef. Hij is de bezieler van dit artisanaal centrum, waar straatjongeren een beroep leren en leren lezen en schrijven. Ruim 30 jaar is hij Salesiaans missionaris en voelt hij zich thuis in Congo. 70% van de jongeren die er afstuderen, komen ook effectief in het arbeidscircuit terecht, wat allerminst evident is in Congo. Om deze projecten verder te realiseren is er veel geld nodig en dit kan, dankzij jullie, via onze vereniging. Daarom deze oproep. Jullie zijn allemaal hartelijk welkom op onze spaghetti-avond op vrijdag 18 maart vanaf 17u30 in Ons Parochiehuis.
VERENIGINGSNIEUWS 07 Activiteiten in De Boomgaard > Op vrijdag 4 maart vanaf 15u: ‘Carnaval Tropical’. In tropicalstemming maken wij er samen een gezellige namiddag van met wat versnaperingen aan de cocktailbar. Matadi zorgt voor tropische muziek. Iedereen is welkom en liefst nog verkleed. Een Hawaïaans rokje, bloemenslingers, badpak, zonnebril, hoedje? En wie kan, mag ook de zon meebrengen. > Op zondag 13 maart: wandelen met Leo. We vertrekken om 9u30. Er hangt al wat lente in de lucht. Trek je stevige wandelschoenen aan en geniet mee van een wandeling midden in de natuur. > Op dinsdag 15 maart om 9.30u: koken met Frieda. Thema: eenpansgerechten. Kook je vaak alleen voor jezelf, kom dan zeker langs en maak samen met Frieda lekkere eenpansgerechten klaar. Prijs: 5 euro. Vooraf inschrijven in het onthaalbureau van De Boomgaard of telefonisch op het nummer 02 380 40 02. > Infonamiddagen op maandag 7 maart om 15u over ‘erfrecht’, op maandag 4 april om 15u over ‘China als economische macht’. > Wij zoeken vrijwilligers om de maandelijkse cultuuruitstap te begeleiden. Hou je van cultuur, toneel, film, ga je graag op stap, liefst met openbaar vervoer, en heb je zin om samen met een klein groepje mooie of interessante tentoonstellingen te bezoeken, geef dan een seintje aan Karen of Ruud. Meer info: 02 380 40 02.
‘Amazed’ K-cre@tion 2 en 3 april - CC De Meent Tweehonderd dansers, verdeeld over tien afdelingen (The Prédancerz, The Kidz, The Adz, The Jacksondancerz, The Freakz I, The Freakz II, The Move Upz, The Streetdancerz, The Breakdancerz & The Freakz on stage), worden door ‘Teacherz’ Veerle, Carlijn, Kim, Michel, Christophe, Mike en Walter momenteel optimaal voorbereid voor de twee dance-acts die elke afdeling zal brengen op ons groots spektakel ‘Amazed’. Een crew van veertig medewerkers ontfermt zich over de voorbereiding van dit ambitieus project. MnC, dé R&B groep van dit moment, zorgt voor de muziek. De twee frontmannen Michel Froget en Christof Lequesne maken ook deel uit van de Teacherz-staf van K-cre@tion. MnC staat voor adembenemende choreografische visuals, gecombineerd met een uitmuntende vocale vertolking. Een aanrader! K-cre@tion brengt in ‘Amazed’ niet minder dan 26 dance-acts. Het wordt een uniek dansspektakel.
‘TENtation Nite’ The Jump Junkies 26 maart - 20u Kleine Feestzaal Beersel
The Jump Junkies Dance Company organiseert een fuif in de Kleine Feestzaal in Beersel. Discobar ‘Speak-On’ zorgt voor ambiance en keigoede dansmuziek. De JJ’s zorgen voor de toffe sfeer. Iedereen richting Beersel op zaterdag 26 maart vanaf 20u voor de niet te missen ‘TENtation Nite’. ‘TEN’... omdat alles in het teken staat van het 10-jarig bestaan van The Jump Junkies. Op 5 maart wordt de nieuwe ‘Miss Dworp’ verkozen in CC De Meent in Alsemberg. The Jump Junkies-choreografen Geert en Christine kregen de belangrijke taak om de missen te begeleiden, een stukje choreografie aan te leren en het défilé op te fleuren. Niet altijd makkelijk, maar wel heel leuk. En daar blijft het niet bij. The Jump Junkies zijn hard aan het werk om de nieuwe choreografieën van hun groot dansspektakel ‘The Jump Junkies InTENse’ onder de knie te krijgen. Zeker noteren en niet te missen: JJ dansspektakel op 28 en 29 oktober in CC De Meent. Sinds begin dit jaar werd de JJ’s website in een nieuw kleedje gestoken. Surf naar www.jumpjunkies.be Je kan hen aan het werk zien in de clips en talrijke foto’s terugvinden van optredens en activiteiten. InTENsieve JJ-groetjes
Tickets en reservaties: CC De Meent, 02 359 16 00,
[email protected] Meer info over ‘Amazed’ of K-cre@tion: www.K-creation.be,
[email protected], 0477 53 41 40.
BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
VERENIGINGSNIEUWS 08
“RandRevue is een overdonderend totaalspektakel” Een gesprek met Frank De Beule, regisseur van de unieke RandRevue Regisseur Frank De Beule, in het echte leven leerkracht van het zesde leerjaar in de Mater-Deischool in Wemmel, wist niet waar het brainstormen over een ‘totaalspektakel voor de rand’ toe zou leiden. Twee jaar later staat de RandRevue aan de vooravond van zijn ontknoping. Tientallen amateurkunstenaars uit de rand nemen enthousiast deel aan dit totaalspektakel van theater, dans, video en muziek. Eind februari, begin maart speelt de RandRevue in alle gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’. Het zal de moeite lonen!
“Het idee komt van Johan Waegeman, inspirator van de dans-, zang- en toneelgroep ‘Mogen Doen’ uit Wemmel en een collega in mijn school”, vertelt De Beule. “Hij had in Wemmel al een revue samengesteld en wilde ‘meer’. Met een aantal mensen hebben we dat idee van een revue voor de hele rand verder uitgewerkt. We namen contact op met verschillende verenigingen en de reacties waren positief. We konden aan de slag.” Het resultaat mag gezien worden. Nooit eerder sloegen zoveel verenigingen uit de Vlaamse rand de handen in elkaar om samen een totaalspektakel op de planken te brengen. BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
“Wat onschuldig begon, bleek heel arbeidsintensief”, blikt Frank De Beule terug. “Het verhaal, de vormgeving, de verschillende verenigingen een plaats geven en op mekaar afstemmen, de organisatie, de technische vereisten, enzovoort, vergen veel denkwerk en overleg. Sommige verenigingen hadden bij de aanvang een zekere koudwatervrees om iets nieuws op te starten. Ze hadden vooral schrik dat hun eigen werking in het gedrang zou komen en dat is begrijpelijk. Verschillende verenigingen uit Overijse, Wemmel, Wezembeek-Oppem, Kraainem, Linkebeek en Sint-Genesius-Rode doen uiteindelijk met veel enthousiasme mee. We zijn erin geslaagd om 52 mensen uit die zes gemeenten op vrijwillige basis op de planken te krijgen, en dat is een hele prestatie. Het is ondertussen een heel toffe groep geworden.” RandRevue doet een ‘toer’ langs de zes gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’. Dat betekent zes verschillende zalen met alle gevolgen van dien… “We hebben twee lichtplannen moeten opstellen, want er zijn drie zalen met een groot podium en drie kleinere zalen. De techniek moet aangepast worden aan de zaal, maar het geheel is af geraakt.”
Aarde, water, wind en vuur in de rand Hoe kan je RandRevue het best omschrijven? Frank De Beule: “Het concept is gebaseerd op de klassieke revues met een eigentijdse invulling. Theater, zang, dans, muziek, mime en choreografieën komen aan bod, maar er gebeuren ook projecties en er staan kunstwerken tentoongesteld. Het verhaal draait om een aantal ‘randfiguren’ - zeg maar fenomenen - die de puurheid voorstellen. De vier hoofdrollen beelden de vier natuurelementen uit: aarde, water, wind en vuur. Deze vier ‘randbewoners’ maken kennis met de niet zo pure wereld en worden zo zelf een beetje bezoedeld. Ze komen in een dolgedraaide wereld terecht en dat resulteert bijvoorbeeld in een hondenpoepscène of een scène waar omhooggevallen ‘tuttebellen’ de mantel worden uitgeveegd. Ook taaltoestanden komen aan bod. En natuurlijk zorgt ‘de zapper’ voor een vlot verloop van het geheel. Alles wat zich in zijn hoofd afspeelt, passeert de revue.” “Moeilijk om te volgen? Helemaal niet. Deze RandRevue is voor alle leeftijden. Het geheel wordt gebracht door gemotiveerde kunstenaars van pakweg 7 tot 77 jaar en ouder. We laten het publiek ruimte om hun fantasie te gebruiken en te genieten van het showgehalte. Sommige scènes zijn misschien niet zo makkelijk, maar het geheel van de revue is gewoonweg overdonderend. Om achteraf een keer goed over na te denken. Wie een beetje voeling heeft met de rand, zal zeker aan zijn trekken komen. Het wordt gespeeld door mensen uit de rand, het is eigentijds, verfrissend, met origineel materiaal, en uit elke gemeente doen mensen mee, zodat het zeer herkenbaar is. Een aanrader dus”, verzekert de regisseur. (Joris Herpol)
VERENIGINGSNIEUWS 09
RandRevue met plaatselijk talent Studio@etude en Steps slaan handen in elkaar
RandRevue wordt zes keer opgevoerd, telkens om 20u30. GC De Zandloper, Wemmel: vrijdag 18 februari GC De Bosuil, Jezus-Eik: zaterdag 19 februari GC De Kam, Wezembeek-Oppem: vrijdag 25 februari GC De Lijsterbes, Kraainem: zaterdag 26 februari GC De Moelie, Linkebeek: vrijdag 4 maart GC De Boesdaalhoeve: zaterdag 5 maart Tickets: 9 euro (kassa), 7 euro (vvk), 5 euro (groepstarief, -12 j.)
RandRevue doet verenigingen samenwerken. Dansschool Studio@etude uit Sint-Genesius-Rode en dansschool Steps uit Wemmel brengen tijdens de RandRevue samen een dansnummer. Zes leden van Studio@etude en vier leden van Steps geven het beste van zichzelf. Als dat maar goed afloopt… “Daar zijn we zeker van”, lachen choreografen Els Minner (Studio@etude) en Ann Caestecker (Steps). “Het is de eerste keer dat we samen op de planken staan en tot nu toe verloopt alles vlot”, vertelt Els Minner. “We staken eind september vorig jaar de koppen bij mekaar en na enkele vergaderingen werd er een stramien opgesteld en een oefenschema afgesproken. Ik ben wel wat nerveus, maar dat zijn gezonde zenuwen”, grijnst Els. Studio@etude heeft een zeventigtal leden en werd enkele jaren geleden opgericht. De lessen van de dansgroep vinden plaats in de Boesdaalhoeve in Sint-Genesius-Rode. Steps telt vierhonderd leden en heeft haar thuisbasis in de Zandloper in Wemmel. Ann Caestecker: “Nu we mekaar wat beter kennen, sluit ik zeker niet uit dat we ook na de RandRevue zullen samenwerken, bijvoorbeeld om samen een hiphopstage te organiseren. Praktisch gezien kunnen we mekaar aanvullen; als het moet zelfs eens een vervangingsles geven. Niets dan voordelen, zo’n RandRevue”, verzekert Ann ons. (JH)
Tickets zijn te verkrijgen in de zes gemeenschapscentra. Bestel je ticket in het centrum waar je de RandRevue wil bijwonen. GC De Zandloper, Kaasmarkt 75, Wemmel, 02 460 73 24,
[email protected] GC De Bosuil, Witherendreef 1, Jezus-Eik, 02 657 31 79,
[email protected] GC De Kam, Beekstraat 172, Wezembeek-Oppem, 02 731 43 31,
[email protected] GC GC De Lijsterbes, Lijsterbessenbomenlaan 6, Kraainem, 02 721 28 06
[email protected] GC De Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, Linkebeek, 02 380 77 51,
[email protected] GC De Boesdaalhoeve, Hoevestraat 67, Sint-Genesius-Rode, 02 381 14 51,
[email protected] BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
NIEUWS UIT DE BOESDAALHOEVE 10
“Het mag hier best wat meer ‘bougeren’” Een gesprek met Erik Wyns, de nieuwe voorzitter van de programmeringscommissie Sinds januari leidt Erik Wyns (31) de programmeringscommissie van de Boesdaalhoeve in goede banen. Overdag coördineert hij vanuit Zaventem het internationaal wegtransport van pakjesbedrijf DHL. ’s Avonds is hij een bezige bij in het Rodense verenigingsleven. Hij was actief in Jeugdhuis Animoro en is dat nu in Folkin’Ro. Tussendoor probeert hij een badmintonpluimpje te slaan en staat hij mee aan het fornuis van de kookclub. Hij is een denker en een doener. En de nieuwe voorzitter weet bovendien wat te denken en te doen.
“De programmeringscommissie geeft advies over bijna alles wat er in het gemeenschapscentrum gebeurt. Dat gaat van de optredens in de grote zaal, over praktische problemen met het gebouw, tot afspraken met de verenigingen. Onze commissie bestaat uit zeven mensen die uit het verenigingsleven komen. Ook ik ben er via mijn activiteiten in het verenigingsleven automatisch in gerold. Eerst als afgevaardigde van Jeugdhuis Animoro in de Cultuurraad, nadien als gewoon lid in de programmeringscommissie en nu als voorzitter.” “Ik heb de Boesdaalhoeve beter leren kennen toen in 1998 samen met het Jeugdhuis de optredens van ‘Humor en Ambiance’ in elkaar werden gestoken. Je leert elkaar beter kennen, merkt dat er hier een toffe ploeg werkt en dat de Boesdaalhoeve over een prachtige accommodatie beschikt. Tja, en van het een komt het ander. Voor je het weet, zoek je mee naar oplossingen voor allerlei kleine probleempjes of werk je mee het programma uit. Ondertussen is ‘Humor en Ambiance’ trouwens uitgegroeid tot een BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
succesvolle reeks.” “Advies in overleg, zo omschrijf ik de taak van de programmeringscommissie. In overleg met de mensen van de Boesdaalhoeve geven wij advies over een evenwichtig cultureel aanbod of geven we suggesties om allerlei praktische problemen op te lossen. Rijzen er moeilijkheden bij de verenigingen over de beschikbare uren in de zalen? Dan stellen we verschillende oplossingen voor. Vinden een aantal mensen de kasseien op de binnenkoer een moeilijk te nemen hindernis? Dan leggen we planken. Onlangs hebben we voorgesteld dat de verenigingen bij optredens in de zaal afwisselend de bar uitbaten. In februari zijn we hiermee gestart en dat werkt. Eigenlijk een simpel idee, maar iemand moet het startschot geven.” “Een tweede opdracht is zo veel mogelijk mensen naar de Boesdaalhoeve halen. Het gemeenschapscentrum is nog veel te weinig gekend. Opvallend is dat mensen die hier voor het eerst komen steil achterover vallen van deze schitterende locatie. Als ze de hoeve gevonden hebben, tenminste”, lacht Erik. “Want ja, de Boesdaalhoeve ligt goed verstopt in een villawijk. Ramen en deuren open en naar de mensen, dat moeten we doen. Het folkfestival Folkin’Ro in augustus bijvoorbeeld lokt heel wat nieuwe mensen. Hopelijk komen sommigen van hen nadien ook naar andere voorstellingen kijken.” “Het is belangrijk dat alle verenigingen zich hier thuis voelen. Daar zorgen wij mee voor. Ik ben het aanspreekpunt, maar de beslissingen worden uiteraard door de volledige programmeringscommissie genomen. De Boesdaalhoeve moet het sociaal-cultureel ankerpunt van de gemeente zijn, want - eerlijk - buiten het
Jeugdhuis gebeurt er bitter weinig in Rode. Het mag hier gerust wat meer ‘bougeren’. Binnen afzienbare tijd gaat het Brusselse Conservatorium weg uit de Boesdaalhoeve. Dat opent heel wat perspectieven om ook overdag en op woensdagnamiddag allerlei extra activiteiten te organiseren. Het gemeenschapscentrum heeft duidelijk nog veel meer mogelijkheden.” Geert Selleslach
Plus-3-pas Het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap stelt gratis een Plus-3-pas ter beschikking voor al wie de leeftijd van 55 jaar heeft bereikt. De Plus-3-pas geeft een vermindering tot 50% op alle activiteiten die met de medewerking van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap tot stand komen. Ook bij vele andere activiteiten van sociaalculturele aard geeft de Plus-3-pas recht op een aanzienlijke prijsvermindering. Je krijgt o.a. korting op een bezoek aan het stadhuis, stedelijke musea, de stadsschouwburg, enzovoort. Iedereen, al dan niet gepensioneerd, kan de Plus3-pas aanvragen in de loop van het jaar waarin hij of zij 55 jaar wordt. Het inkomen speelt geen rol. Wil jij ook zo’n Plus-3-pas aanvragen? Hiervoor kan je in de Boesdaalhoeve terecht. Wij beschikken over de nodige informatie en helpen je graag verder. GC De Boesdaalhoeve Hoevestraat 67 1640 Sint-Genesius-Rode
COLUMN 11
Tist en Triene Over hoe het was en is In deze rubriek over Tist en Triene worden vleugjes Rodense geschiedenis, Rodens dialect en een kritische kijk op wat er vandaag in Rode zoal gebeurt, vermengd met fictie. Alles speelt zich af bij Tist en Triene die, samen met hun dochter Wajnke, mijmeren over hoe het vroeger was, hoe goed het nu is en hoe alles nog beter zou kunnen zijn. Elke gelijkenis met nog levende personen is louter toevallig. Als Tist thuiskomt van een dag waar alles tegenviel en dat hij àrràzig1 zijn brooddoos op de afwasbak gooit, ziet Triene haar Wajnke vergézzelle2 . Ze denkt snel na hoe ze best haar Tist kan kalmeren en weet dat hij nog altijd met weemoed terugdenkt aan zijn jonge tijd in het bos. “Zoeteke”, zegt Triene. “Ons Wajnke zei dat ze in school over de bezembinders en spaanderboeren geleerd hebben en daar weet jij zeker meer over.” Tist zijn ogen gaan blinken, hij neemt een goede slok van zijn biertje en met Wajnke op zijn schoot begint hij te vertellen. “Dochterlief, ik heb jarenlang nog met je opa aan bezembinderij gedaan. Alhoewel dat beroep na de Tweede Wereldoorlog zo goed als uitgestorven is, ging ik toen ik zo jong was als jij in het bos twijgen snijden.” “Wat voor twijgen”, vraagt Wajnke nieuwsgierig. “Je had twee soorten”, gaat Tist verder. ”De berkentwijgen en deze van de brem. Met de berkentwijgen konden we naargelang hun lengte stalbezems maken, tonnenbezems voor de brouwerijen of de meest gekende straatkeerdersbezems. De brembezems werden voor de kinderen gemaakt. Ik weet nog goed dat ik er zo eentje van opa gekregen heb voor mijn Sint-Maarten. De meeste bezembinders woonden in de Nieuwstraat, op het Klein Luik of in de Hoek.” “Wie waren dan de spaanderboeren?”, vraagt Wajnke. “Oh”, zegt Tist. “Dat waren dikwijls dezelfde mensen. Bezembinden was zeer seizoensgebonden, terwijl je het hele jaar door kon spaanderboeren. De mensen gingen met hun kruiwagen of stootkar droge, meestal afgewaaide beukentakken of ander sprokkelhout bijeen zoeken in de bossen. Die werden dan op lengte gekapt om in zakken
van 10 of 25 kg verkocht te worden in de winkels.” “Waaw, dat is neig”, roept Wajnke verrukt. “Zo neig was dat nu ook weer niet”, antwoordt Tist. “Die bezembinders en spaanderboeren waren arme mensen en op de gemeente of andere hulp moesten ze niet rekenen. Die maakten meestal ruzie onder mekaar en daar werd de Rodenaar niet beter van. Ik herinner mij nog, juist voor de Tweede Wereldoorlog, dat dokter Carlier een uitzondering was. Hij wou met zijn schepencollege echt iets doen voor een betere werking van de gemeente. Met zijn college slaagde hij erin in minder dan zes jaar de waterleidingen uit te breiden, een brandweerbeveiliging uit te werken met Ukkel, de openbare reinigingsdienst op te richten (die we vandaag niet meer kunnen wegdenken) en het huidige gemeentehuis te laten bouwen (de eerste steen werd gelegd in 1937, in 1942 was
1 Arrazig: woedend, kwaad 2 Vergezzelle: kippenvel krijgen ten gevolge van een schrikreactie 3 Mismiestere: verprutsen, totaal verkeerd behandelen 4 Kweddele: ruzie, ambras 5 Op zen tamme zaa liggen: niets verrichten, als een luie nietsnut toekijken 6 Duzzeneire: redeneren
het gemeentehuis volledig klaar). Dat is wat anders dan het huidige schepencollege, die alles mismiestere3.” Burgemeester Teigerageur, je weet wel, die waarvan een foto van twintig jaar geleden in de gemeentekrant staat, met haar drie trouwe schepenen E. De Woal, JM de Flokke, en F. ’t schoolmeesterke doen niets dan kweddele4 maken of op hun tamme zaa liggen5. Je kan met die mensen niet duzzeneire6, want ze beschouwen je toch als een tàkke lul7. Een goede toeffelenk8 is de enige oplossing voor zulke mensen.” “Maar zoeteke, hou nu toch eens op je gal te speuve9”, roept Triene verschrikt. “Ga gauw nog eens naar de loezze10 en zet je schaproe11 daar eens in orde.” En Tist, hij slofte naar zijn loezze, maar we weten niet of zijn schaproe opgeruimd werd… Honze Mettekou
7 Takke lul: onnozelaar 8 Toeffelenk: bolwassing, rammeling 9 Speuve: uitspuwen, braken 10 Loezze: schuur, aanbouw aan bestaande woning 11 Schaproe: stapelkast BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
RAND-NIEUWS 12 Huisvesting in de rand: een verloren zaak?
Sinds 1 januari 2004 is er een nieuw provinciaal reglement dat huisvestingsinitiatieven in de Vlaamse rand stimuleert. De grootte van de projectsubsidies voor bijkomende huurwoningen wordt gekoppeld aan de duurte van de gemeente. Projecten in gemeenten met gemiddelde prijzen, die meer dan 20.000 euro boven het provinciaal gemiddelde liggen, komen in aanmerking voor een subsidiebedrag van 26.000 euro per woongelegenheid (het basissubsidiebedrag is 20.000 euro). Projecten in de Vlaamse rand die in samenwerking met de provincie gerealiseerd worden, krijgen de voorkeur. In het kader van dit nieuwe reglement werden in de Vlaamse rand tot nu toe zeven projecten goedgekeurd. Er werd een renteloze renovatielening of projectsubsidie toegekend voor 37 huurwoningen in Dilbeek, Hoeilaart, Machelen, Opwijk, Vilvoorde, Zaventem en Zemst. Verschillende provinciale reglementen over huisvesting bepalen dat voorrang verleend moet worden aan kandidaat-huurders en kandidaat-kopers die een redelijke band kunnen aantonen met de gemeente waarin het wooninitiatief genomen wordt. Zo’n band kan aangetoond worden door het volgen van Nederlandstalig onderwijs in de betrokken gemeente of door lid te zijn van een door de Vlaamse gemeenschap erkende instelling of vereniging in de gemeente. Personen die de wil manifesteren om zich te integreren in de leefgemeenschap waarvoor zij zelf hebben gekozen, komen dus zeker aan de bak. Medewerkers van de provincie en de administratie ROHM Vlaams-Brabant voeren daarnaast gesprekken met huisvestingsmaatschappijen, OCMW’s en gemeenten om de mogelijkheden van sociale huisvesting na te gaan en de gemeenten te stimuleren om meer sociale huisvesting op hun grondgebied tot stand te brengen. Info: Kristoff Aesseloos, dienst huisvesting provincie VlaamsBrabant, tel. 016 26 73 27,
[email protected]
BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
Welkom buren Onthaalpakket voor nieuwe inwoners van de rand
Het voorbeeld is klassiek in de randgemeenten rond Brussel. Je maakt kennis met je nieuwe buur. Hij blijkt een Italiaan, Fin of Engelsman te zijn. Komt voor zijn job met heel het gezin naar Brussel. De firma heeft alles mooi geregeld: de verhuis, alle formaliteiten, een auto, de school voor de kinderen. Het huis is schitterend, ligt midden in het groen en dan…. stellen ze vast dat in de winkel Nederlands wordt gesproken. Dat de buren Nederlands spreken. Hoezo? Ze kwamen toch in Brussel wonen? Spreken de mensen daar geen Frans? Plots zitten ze midden in de Belgische communautaire taalsituatie. Ze begrijpen er niets van. In de faciliteitengemeenten, waar wel Frans wordt gesproken, begrijpen ze er nog minder van. Waar maken die Vlamingen zich zo druk over? Vrijwilligers uit het plaatselijke verenigingsleven kennen zo’n situatie maar al te goed. Enkele mensen uit Wezembeek-Oppem en Kraainem brachten het ter sprake op de plaatselijke cultuurraad. Zij zien in hun wijk regelmatig nieuwe buitenlandse buren aankomen. Gaan er soms op kennismakingsbezoek. Dan komt de taalsituatie haast automatisch ter sprake. Maar hoe leg je dat op een begrijpelijke wijze uit? Op vraag van de cultuurraden van Wezembeek-Oppem en Kraainem heeft vzw ‘de Rand’ een onthaalpakket ontwikkeld om deze buitenlandse nieuwkomers in hun nieuwe woonplaats te verwelkomen en hen wegwijs te maken in dit stukje Vlaanderen. In dit onthaalpakket zit een ‘Welkom in Vlaanderen’-brochure met achtergrondinformatie en waardevolle tips om Vlaanderen te ontdekken. Een zeer toegankelijke brochure van de Vlaamse Gemeenschap geeft informatie over de Belgische taalwetgeving. Om de nieuwkomers wegwijs te maken in het lokale Nederlandstalige sociaal-culturele leven zit er een exemplaar van de RandKrant en de lokale gemeenschapskrant in. Vzw ‘de Rand’ en het plaatselijke gemeenschapscentrum geven een paar smaakmakers van hun aanbod aan activiteiten. In elk pakket steekt er ook informatie over taallessen Nederlands in de buurt. En tot slot zit er nog een presentje in. Het onthaalpakket voor anderstalige nieuwkomers in de faciliteitengemeenten is in vier talen te verkrijgen in de gemeenschapscentra van ‘de Rand’. Het is ontstaan als een pakket voor anderstalige nieuwkomers, maar in feite is het een verwelkoming voor elke nieuwe inwoner in de gemeente. Je kan het zeker gebruiken bij een kennismakingsbezoek bij de nieuwe buren.
RAND-NIEUWS 13 Samenwerken om betere resultaten te halen Minister richt ‘task force’ op Frank Vandenbroucke, coördinerend minister voor de rand, wil de krachten in de rand bundelen. Daarvoor richt hij een werkgroep op met alle betrokken partijen. Zo kan, volgens hem, het randbeleid een flinke duw in de rug gegeven worden. Dat zei hij op de nieuwjaarsreceptie van vzw ‘de Rand’ op 24 januari in gemeenschapscentrum de Lijsterbes. De ‘task force’, zoals Vandenbroucke de werkgroep omschreef, wordt voorgezeten door gouverneur Lodewijk De Witte en zal de verschillende Vlaamse administraties met bevoegdheden in de Vlaamse rand en de provincie Vlaams-Brabant rond de tafel brengen. Op die manier hoopt de minister het beleid van de verschillende overheden beter af te stemmen. Vroeger verliepen de inspanningen in de rand vaak versnipperd en zonder veel overleg. Daar moet deze werkgroep nu komaf mee maken. De minister ziet vooral grote uitdagingen op het vlak van werk en wonen. Eddy Frans, algemeen directeur van vzw ‘de Rand’, steunt deze nieuwe aanpak. Volgens hem is het “een absolute noodzaak dat de ‘actoren’ van het terrein de krachten bundelen om op de vele uitdagingen in deze regio een positief en constructief antwoord te kunnen bieden”. Een eerste test voor de samenwerking tussen de verschillende overheden is de nieuwe beheersovereenkomst die de Vlaamse overheid en de provincie dit jaar met vzw ‘de Rand’ zullen afsluiten. Eddy Frans zei ook dat de sociaal-culturele verenigingen in de zes faciliteitengemeenten bijzonder hardnekkig zijn. “Ze boren steeds opnieuw nieuwe creativiteit en werkkracht aan om positieve activiteiten te organiseren.” Opvallende voorbeelden zijn de heropstanding van de Kraainemse bibliotheek en de RandRevue, een totaalspekta-
kel met de medewerking van verschillende verenigingen uit de rand. Hij gaf nog een aantal opmerkelijke gebeurtenissen aan die in 2005 gerealiseerd zouden moeten worden: het nieuwe gemeenschapscentrum in Drogenbos, het platform van gemeenten uit de Vlaamse rand waar kennis en ervaringen uitgewisseld kunnen worden over het verstevigen van het Nederlandstalige karakter en het onthaal van anderstaligen en het Huis van het Nederlands in Vlaams-Brabant. Ten slotte merkte Eddy Frans op dat gemeenschapsvormende activiteiten pas volledig tot bloei kunnen komen door de dagelijkse inzet van mensen. Toine De Coninck, gedeputeerde van de provincie VlaamsBrabant, betreurde dat er geen apart Huis van het Nederlands komt voor de Vlaamse rand. Zo’n apart huis zou beter kunnen inspelen op de specifieke taalsituatie in de rand en zou de campagnes voor het leren van het Nederlands beter kunnen ondersteunen. De Coninck is ervan overtuigd dat de taal een belangrijke factor is in de integratie van anderstaligen in onze regio. Hij herinnerde aan de inspanningen die de provincie levert bij de begeleiding van het Nederlands als tweede taal. Hij benadrukte ook het belang van betaalbare woningen in de rand. Ten slotte kondigde hij aan dat de provincie het initiatief zal nemen om een platform op te richten van politieke verantwoordelijken uit de rand. Dat platform moet tot concrete afspraken komen om het Nederlandstalig karakter van de regio te vrijwaren en om anderstaligen goed te onthalen. Zowel Eddy Frans als Toine De Coninck benadrukten dat de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde noodzakelijk is. Het is een logisch gevolg van onze federale staatsstructuur. Minister Frank Vandenbroucke zei dat hij er zich van bewust is dat deze splitsing wel degelijk ‘leeft’ in onze regio. Geert Selleslach
BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
BURENGERUCHT 14 LINKEBEEK Mike Van der Stappen Tentoonstelling beeldhouwwerk 11 tot 13 maart Mike Van der Stappen is een bezige bij. Deze tentoonstelling getuigt ervan. Hij leest, denkt, kijkt, luistert en transponeert zijn bevindingen in elke materie die tussen zijn gretige handen valt. Mike volgde een opleiding aan de academie van Molenbeek en de Rijksschool voor Beeldende Kunsten in Koekelberg. Toch is hij in essentie een autodidact, omdat hij niet aflatend zoekt en experimenteert met materiaal en expressievorm. Zijn inspiratie zoekt hij in extreme bewegingsvormen uit de sport, dans, muziek of de zeegolven. Van der Stappen is ook bekend voor zijn monumentale sculpturen zoals de suggestieve drievlucht aan de ingang van Zaventem. - vernissage op vrijdag 11 maart van 20u tot 22u - zaterdag 12 en zondag 13 maart van 14u tot 18u
Klutske Fluo Flits Fuif 16 maart - 14u Omwille van het overdonderend succes vorig seizoen en op vraag van talrijke ouders en kinderen organiseert de Moelie opnieuw een ‘Fluo Flits Fuif’! De zaal wordt omgebouwd tot een echte discotheek met flitsende lichteffecten, een rookmachine, fluowanden, danspodia en vuurwerk. Alles wordt erbij gesleept om er een onvergetelijke megashow van te maken. Met zijn hippe muziek lokt dj Klutske iedereen de dansvloer op. Witte kledij aantrekken is een must zodat de ‘blacklights’ je omtoveren tot een echte danskoning of danskoningin. Jongens en meisjes: een niet te missen superfuif. Duur: 120 minuten. Voor kinderen van 5 tot 12 jaar. Tickets: 6 euro (kassa), 5 euro (vvk), 4 euro (abo)
Linkefolk Orion met Philip Catherine (hoofdact) 16 april - vanaf 18u30 Linkefolk, het tweejaarlijks indoor folkfestival van de Cultuurraad van Linkebeek, is aan zijn 4de editie toe. Om 18u30 opent ‘Gaia’ het festival in Café De Moelie, om 20u kan je jouw eerste volksdanspassen instuderen in de foyer en ze daarna meteen gebruiken tijdens het concert van ‘Maruzella’ om 20u in de polyvalente zaal. Tussendoor kan je genieten van een drankje in het café of in de zaal, want vanaf 21u45 speelt ‘Tantra’ de pannen van het dak. ‘Orion’, met Philip Catherine, besluit om 23u de avond in stijl met een absoluut uniek optreden. Tickets: 10 euro (kassa), 8 euro (vvk), 7 euro (abo) Info en tickets: De Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek, tel. 02 380 77 51,
[email protected], www.demoelie.be
BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
Koken met… Lauwe wok van kip Voor 4 personen > 800 g kippenreepjes > 4 eetlepels ajuinkubusjes > 400 g paprikareepjes > 8 eetlepels olijfolie > 3 eetlepels provençaalse kruiden > roerbakmie > peper en zout Bereiding Meng de olijfolie met de provençaalse kruiden. Giet dit mengsel over de kippenreepjes en laat ze 20 minuten marineren op een koele plaats. Verhit de wok en doe er 1 eetlepel marinade in. Bak de ajuinkubusjes, voeg er dan de kippenreepjes aan toe en roerbak gedurende 5 minuten. Breng op smaak met peper en zout. Voeg vervolgens de paprikareepjes en de mie toe. Roer om en roerbak verder gedurende 4 minuten. Laat afkoelen en dien op.
ACTIVITEITENKALENDER 15 WANNEER
WIE
WAT
WAAR
TEL INFO
KAV Rode Centrum
Creatieve namiddag
Ons Parochiehuis
02 381 20 64
KAV Rode Centrum
Creatieve cursus bloemschikken
Ons Parochiehuis
02 380 59 20
KAV De Hoek
Kookcursus Wokken
OCMW-dienstencentrum ‘De Boomgaard’
Carnaval Tropical
De Boomgaard
02 380 40 02
KAV Rode Centrum
eetfestijn
Ons Parochiehuis
02 381 20 64
De Boomgaard
02 380 40 02
MAART 01
13u30
03 03 04
15u
06 07
15u
02 380 76 29
OCMW-dienstencentrum ‘De Boomgaard’
Infonamiddag UPV : Erfrecht
10
KAV De Hoek
Kookcursus Wokken
11
Basketclub De Rode Leeuwen
Eetfestijn
Ons Parochiehuis
02 380 29 50
12
02 380 76 29
JH Animoro
optreden “Pussy Power”
JH Animoro
0497 59 92 75
12
19u
Vakantiegenoegens Kampeerclub
Jaarfeest
Boesdaalhoeve
02 360 33 63
13
9u30
OCMW-dienstencentrum ‘De Boomgaard’
wandeling o.l.v. Leo
De Boomgaard
02 380 40 02
15
18U
Rode Kruis
Bloedinzameling
Ons Parochiehuis
016 21 01 61
15
9u30
OCMW-dienstencentrum ‘De Boomgaard’
Koken met Frieda
De Boomgaard
02 380 40 02
16
18u
Louis Steenscentrum
Bloedinzameling
Ons Parochiehuis
0478 97 00 95
17
13u
KAV Rode Centrum
Demonstratie Bloemschikken
Ons Parochiehuis
02 381 20 64
17
19u30
KAV Rode Centrum
Boekbespreking o.l.v. Nicole Engels
POB Rode
02 358 15 65
KAV De Hoek
Kookcursus Wokken
17 18
17u30
02 380 76 29
Missiecomité
Spaghettifestijn
Ons Parochiehuis
02 380 46 44
18
JH Animoro
Jeugdhuizentocht
JH Animoro
02 305 89 92
20
Kom op tegen Kanker
Boompjesweekend
20
14u
Streekvereniging Zenne & Zoniën
Trage wandeling in Lot en Beersel Sint-Jozefkerk Lot
02 356 24 78
20
13u
Vakantiegenoegens
Stripverhalen in Brussel
Station Sint-Genesius-Rode
02 360 33 63
23
KBG Rode Centrum
Paasfeest
Ons Parochiehuis
02 380 24 97
24
KAV De Hoek
Kookcursus Wokken
KBG Rode Centrum
Paasfeest
Ons Parochiehuis
02 380 85 16
26
Jump Junkies
TENtation Nite (fuif)
Kleine Feestzaal Beersel
0474 43 28 30
26
VVKSM Scouts en Gidsen Rode
Fuif
Ons Parochiehuis
0497 93 97 75
JH Animoro
24 uur van het Jeugdhuis
JH Animoro
02 305 89 92
K-Cre@tion
Grote dance-show ‘Amazed’
De Meent
0477 53 41 40
OCMW-dienstencentrum ‘De Boomgaard’
China als economische macht
De Boomgaard
02 380 40 02
KAV Rode Centrum
Creatieve cursus bloemschikken
Ons Parochiehuis
02 380 59 20
KAV Rode Centrum
Creatieve namiddag
Ons Parochiehuis
02 381 20 64
KAV De Hoek
Beweeg je fit
24
11u30
02 380 76 29
APRIL 01 02-03 04
15u
07 12 12
13u30
02 380 76 29
BUURTEN I jaargang 7, nr 3 maart 2005
RANDREVUE TOTAALSPEKTAKEL 05-03 > 20u30 De Boesdaalhoeve
BUURTEN is een uitgave van het Gemeenschapscentrum De Boesdaalhoeve en vzw ‘de Rand’. Buurten komt tot stand met de steun van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant REDACTIE Jan Decuypere Helga Basteleurs Greet Lebleu Herman Mosselmans Anne Sobrie Heidi Wauters EINDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, 02 456 97 98,
[email protected] REDACTIEADRES GC De Boesdaalhoeve Hoevestraat 67 1640 Sint-Genesius-Rode tel. 02 381 14 51 fax. 02 381 11 34
[email protected] www.deboesdaalhoeve.be Verantwoordelijke uitgever Helga Basteleurs Hoevestraat 67 1640 Sint-Genesius-Rode
WWW.APPLAUS.BE
WWW.DEBOESDAALHOEVE.BE
VOOR INFO, TICKETS EN RESERVATIES Voor de programmatie van de Boesdaalhoeve kan je terecht op het secretariaat maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 9u tot 12u30 en van 13u30 tot 17u maandag ook van 17u30 tot 20u woensdag van 9u tot 12u30 rek.nr. 091-0165013-45 Gelieve bij een overschrijving steeds te vermelden over welke voorstelling het gaat. Buurten wordt ondersteund door de afdeling Sint-Genesius-Rode/Beersel van de Orde van Prince