SINT-GENESIUS-RODE • JAARGANG 17, NR 7 • OKTOBER 2015 MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT (NIET IN JANUARI-JULI-AUGUSTUS) UITGAVE VAN GEMEENSCHAPSCENTRUM DE BOESDAALHOEVE EN VZW ‘DE RAND’
2-3 Vind een babysitter via de Gezinsbond 6-7 Dag van de Architectuur Pleidooi voor hoogbouw in Rode? 8-9 Geert Hanssens speelt thuismatch met Cherchez la femme 12-13 Week van het Nederlands 14-15 Iedereen wil naar de Nederlandstalige school FR • DE • EN
traductions • Übersetzungen • translations
© TDW
afgiftekantoor sint-genesius-rode P 008347
BUURTEN
België - Belgique P.B. - P.P. 1640 Sint-Genesius-Rode 1 BC 3352
Buurten sprak hen op een zonnige zaterdagochtend. Hellen, Didier en hun drie kinderen Mats (14), Flynn (12) en Woody (7) zitten nog aan de ontbijttafel als Joyce komt binnenvallen. De begroeting is warm en hartelijk. ‘Joyce is een deel van de familie geworden’, zeggen ze. ‘Ik ben nu bijna 23 jaar en ik babysit al sinds mijn 16e’, vertelt Joyce. ‘Er zat destijds een meisje in mijn klas dat altijd redelijk veel zakgeld had. Zij verdiende een extraatje door te babysitten en zo ben ook ik bij de Gezinsbond beland. Om alles praktisch te regelen moest ik langsgaan bij Hildegard De Geyter, die vroeger verantwoordelijk was voor de babysitdienst. Daar tekende ik een contract, ze polste of ik allergisch was voor honden of katten, enzovoort. Mijn ouders moesten mee tekenen, zodat zij ook op de hoogte waren. Alles wordt dus netjes geregeld.’
© Tine De Wilde
Intussen heeft Hildegard de verantwoordelijkheid voor de babysitdienst doorgegeven aan Amaryllis Vanderheyden. ‘De samenwerking met Amaryllis loopt heel vlot’, vertelt Joyce. ‘Als zij een babysitaanvraag binnenkrijgt, lanceert ze bij alle babysitters een oproep via een gesloten Facebookgroep. Wie vrij is, kan meteen op het berichtje reageren.’
Vind een babysitter via de Gezinsbond
‘Joyce is een deel van de familie geworden’
Momenteel vinden maar weinig Rodenaren de weg naar de babysitdienst van de Gezinsbond. En dat terwijl een heel netwerk van babysitters klaarstaat om in te springen waar dat nodig is. Wij gingen ervaringen sprokkelen bij het gezin Vandenbosch-van Mil en de vaste babysitter Joyce De Gelas. 2
Hellen en Didier doen al meer dan tien jaar een beroep op de babysitdienst. ‘Wij vinden het een heel goed systeem. Je hoeft niet zelf op zoek te gaan naar iemand, aangezien de babysitdienst de praktische afspraken voor zijn rekening neemt. Zeker in ons geval is dat handig. We werken allebei als zelfstandige en als we iemand nodig hebben om op de kinderen te passen, is dat vaak omdat we later moeten doorwerken of zo. Dan is het prettig dat zo’n service bestaat.’ ‘Daarnaast is het ook fijn dat de jongens en meisjes die over de vloer komen, toch eerst gescreend worden. Over het algemeen hebben ze al babysitervaring en via de Gezinsbond zijn ze ook verzekerd. Telkens als er iemand nieuw komt babysitten, mogen we als ouders feedback geven. Dat is ook goed.’ Joyce heeft in de loop der jaren al bij een heleboel gezinnen op de kindjes gelet. Nu heeft ze nog zo’n vijftal vaste gezinnen waar ze regelmatig gaat babysitten. ‘De kindjes van Hellen en Didier zie ik supergraag, hier kom ik echt met veel plezier langs. Het is voor mezelf ook gewoon gezellig. Ik woon in de straat hiernaast. Als ik moet kiezen tussen alleen thuis zitten of hier bij de kindjes, dan is de keuze snel gemaakt’, zegt ze.
OUD-NIEUW ‘Voor mij zijn de kinderen de beste barometer’, zegt Hellen. ‘Je ziet meteen dat het klikt of niet met een babysit. Joyce komt ook uit het dorp en ze zit in dezelfde dansvereniging als onze dochter. Dan zien ze elkaar ook op een andere manier en krijg je al meer een vertrouwensband.’
Toeristenlaan
‘Ik wil de Rodenaren graag oproepen om wat vaker een beroep te doen op de babysitdienst’, aldus Hellen. ‘Niet alleen om jongeren de gelegenheid te geven om een centje bij te verdienen, maar gewoon voor zichzelf. Het leven is al druk genoeg. Het is geen schande om er af en toe eens tussenuit te willen. Gelukkige ouders, gelukkige kinderen, zeggen ze altijd. Dat is misschien een cliché, maar het klopt wel.’ ‘Nu de kinderen iets groter zijn, hebben we minder frequent een babysit nodig. Vroeger was dat vaak één keer per week, omdat Hellen en ik bewust één avond per week vrijhielden om samen iets te doen’, vertelt Didier. ‘Elke dinsdagavond gingen we gezellig iets eten of drinken, naar de bioscoop … Mats is intussen 14 jaar. Als we een paar uurtjes weg zijn, kunnen de kinderen dus wel alleen thuis blijven. Maar ’s avonds laat vinden ze het toch gezelliger dat er iemand in huis is.’ ‘In het begin moest ik Woody verhaaltjes voorlezen, maar nu leest zij mij voor’, lacht Joyce. ‘En als Joyce later kinderen heeft, kan onze Woody misschien op haar kindjes gaan passen. Dan is de cirkel helemaal rond’, besluit Hellen. Heidi Wauters
Een babysitter nodig? Wie een babysit zoekt, kan een mailtje sturen naar
[email protected]. De contactpersoon is Amaryllis Vanderheyden. Het tarief bedraagt 4 euro per uur. Belangrijk: het is niet de bedoeling dat de babysitters ingeschakeld worden om kinderen van school te halen of naar de sportclub te brengen. De dienst is bedoeld voor ouders die thuis een oppas voor hun kindjes nodig hebben. Ben je minstens 15 jaar en heb je zin om zelf op kinderen te letten? Kandidaat-babysitters mogen zich altijd aanmelden bij Amaryllis voor een verkennend gesprek.
EN Babysitters at your service The Gezinsbond (League of Families) babysitting service offers a whole network of Dutch-speaking babysitters ready to help out where required. Hellen and Didier have been using the service for over 10 years now. ‘We think it is a good system because it saves you the trouble of having to look for someone yourself, and the babysitting service takes care of all the practical arrangements. It is also nice to know that the youngsters who look after your children have been screened before they cross your threshold. They generally have a fair bit of experience looking after babies and they are also insured by the Gezinsbond. Parents are asked to provide feedback when a newcomer turns up to babysit, which is also good thing.’ Anyone looking for a babysitter should send an e-mail to
[email protected]. The service costs € 4 an hour. Prospective babysitters (over 15 years of age) are always welcome to apply.
De Toeristenlaan is een zijstraat van de Zoniënwoudlaan, niet ver van het station. De laan werd bijna uitsluitend met vrijstaande villa’s bebouwd, vooral cottagevilla’s uit de jaren 30. De villa’s op de nummers 1, 3, 5 en 7 figureren op deze oude postkaarten. Op de hoek met de Zoniënwoudlaan bevindt zich het voormalige Hof te Rode (vandaag een wooncomplex). Op nummer 4 bevindt zich een modernistische villa uit de jaren 60, gebouwd naar een ontwerp van de Brusselse architecten Bernard Féron, Etienne Pourbaix en Cécile Féron. De Toeristenlaan maakt samen met de Octave Michotlaan, Dallaan en Nieuw-Rodelaan (aan de andere kant van de Zoniënwoudlaan) deel uit van de wijk het Nieuwe Rode. Met de aanleg van de Zoniënwoudlaan rond 1914 kwam de ontwikkeling van het gebied ten oosten van het station op gang. Tot dan was deze zone op enkele hoeves na zo goed als onbebouwd. Het Nieuwe Rode werd tijdens het interbellum verkaveld door de effectenmakelaar Octave Michot. Door de gunstige ligging op loopafstand van het station lieten tal van gegoede stedelingen hier een villa bouwen. De Toeristenlaan dankt haar naam aan de hoeve-laiterie Chez Alfred die in het interbellum in het Hof te Rode was gevestigd. Het succes van de afspanning bracht tal van zondagstoeristen uit Brussel naar het Nieuwe Rode. Bron: Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed, Agentschap Onroerend Erfgoed Vlaanderen Nieuwe foto: Johan Stoffels 3
VERENIGINGSNIEUWS Religieus geweld bij joden, christenen en moslims UPV-Zoniën-West maandag 5 oktober 15.15 uur - dienstencentrum de Boomgaard (Vergeet-mij-nietjeslaan 8) Christelijke auteurs reduceren de kruistochten graag tot een vervelende voetnoot bij de overwegend vreedzame verspreiding van het christendom. Arabische en islamitische auteurs denken daar anders over. Die zien in elke westerse soldaat in het Midden-Oosten nog altijd een verdoken kruisvaarder. Hoe dan ook, het westen is nog altijd de meest bewapende regio ter wereld en voerde de voorbije tien jaar oorlogen in Afghanistan, Irak, Libië en Mali, en de Russen in Tsjetsjenië. Niet omgekeerd.
De Kelten en de ijzertijd in Europa Davidsfonds Academie dinsdag 6, 13 en 20 oktober 19.30 tot 22 uur - CC Wauterbos Ambiorix, Vercingetorix, de Atuatici en de Nerviërs zijn klinkende namen in onze geschiedenis. De Kelten zijn dan ook een van de meest besproken volkeren uit de Europese prehistorie. Maar waren zij zoals de historische bronnen ons willen laten geloven? Waren het wel koppensnellers, ongeorganiseerde krijgers die niet op konden tegen de Romeinen en onderling voortdurend oorlog voerden? Jean Bourgeois laat je kennismaken met de mensen en de cultuur van de ijzertijd. Hij plaatst alle gegevens en onderzoeksresultaten in de juiste historische context en komt zo tot een vrij volledig en genuanceerd beeld van de Kelten in Europa. Je ontdekt dat de Kelten een even geciviliseerde cultuur hadden als de Grieken en de Romeinen. De spreker, professor Jean Bourgeois, is hoogleraar aan de Universiteit Gent. Zijn onderzoek spitst zich toe op de metaaltijden in West-Europa en op archeologische luchtfotografie. Daarnaast begeleidt hij ook een onderzoeksproject rond Scythische nomaden in het Altajgebergte (Siberië). Prijs: 56 euro, maar slechts 50 euro met de Davidsfonds-cultuurkaart.
Tegelijk heeft het religieuze geweld onder joden, christenen en moslims nog niets van zijn middeleeuwse kracht ingeboet, zeker niet in en rond Jeruzalem, al veertien eeuwen lang de navel van de monotheïstische wereld. Leven, dat van de mens inbegrepen, is het resultaat van evolutie van soorten over miljoenen jaren. Ook gedrag is geëvolueerd. Als men het over de evolutietheorie heeft, legt men gemakkelijk de associatie met ‘de wet van de sterkste’. Maar wat bedoelen we daarmee? Wie of wat is de sterkste? Er is toch ook zoiets als ‘eendracht maakt macht’ bij sociaal levende dieren. Kan de evolutietheorie in overeenstemming gebracht worden met samenleven, altruïsme en de vriendschap van mensen? En wat moeten we binnen dit kader denken van godsdiensten? We proberen vanuit een evolutionair perspectief een schets te maken van ons subjectieve mensbeeld. Spreker: Mark Heirman (evolutiebioloog UGent, auteur van De Condor en de Kolibrie: Oorlog en Vrede in 2015)
Inschrijven: www.davidsfonds.be/academie (code: SG15-168)
Vrijwilligers gezocht voor consultatiebureau Kind en Gezin Pavok vzw organiseert samen met Kind en Gezin consultaties in Sint-GenesiusRode. Een arts en een verpleegkundige volgen kinderen van 0 tot 3 jaar op tijdens belangrijke ontwikkelingsfasen. Vrijwilligers onthalen de ouders en de kinderen. Ben jij een enthousiaste man of vrouw die graag 1 of 2 maal per maand het onthaal verzorgt bij de consultaties? Laat dan zeker van je horen. Momenteel zijn er 13 vrijwilligers. Ze werken samen in een vriendschappelijke sfeer en appreciëren de contacten met ouders en kinderen. Wat doet een vrijwilliger? Je onthaalt de ouders, weegt en meet de kindjes, zet het lokaal klaar (geen onderhoud) … De consultaties vinden plaats op dinsdag van 13.30 tot 16.30 uur en op donderdag van 17.30 tot 20.30 uur. Je bepaalt zelf wanneer je beschikbaar bent. Interesse? 0477 25 24 93 of
[email protected].
7e Baobabquiz Baobab vzw zaterdag 17 oktober 20 uur - CC Wauterbos
Gratis. Meer info: Annie Deheegher, 02 305 66 02,
[email protected] Irma Janssens, 02 380 55 43,
[email protected]
4
Vzw Baobab organiseert op 17 oktober haar 7e Baobabquiz in CC Wauterbos, in samenwerking met de gemeente. Zoals de vorige jaren bestaan ploegen uit 4 deelnemers. De inschrijvingskosten bedragen 20 euro per ploeg. De winnaar gaat met een wisselbeker naar huis. Wij zorgen eveneens voor een ‘verbruikersbeker’. De opbrengst van de avond gaat integraal naar het onderhoud van de bestaande gebouwen, maar vooral naar medische hulp en onderwijs.
Cocoonjas breien Femma Rode Centrum 5 oktober en 16 november 19.30 uur - Ons Parochiehuis Véronique stelt de hype van deze winter voor: een cocoonjas of knuffeltrui. Zo’n lekker warme trui wordt gebreid met ‘naalden 12’ volgens een eenvoudig patroon. Wij maakten het met katia ingenuawol voor ongeveer 50 euro. Ook wie een ander model wil gebruiken, met andere wol wil breien, of wie aan een ander project wil werken kan op deze avonden bij ons terecht. Prijs: 20 euro, 10 euro met Femmapas Inschrijven en informatie: Véronique Clarembeau, 02 305 75 33,
[email protected]
Kookles Simply Italian Femma Rode Centrum dinsdag 25 oktober 13.30 en 19.30 uur - Ons Parochiehuis Simply Italian is gebaseerd op het gelijknamige kookboek van drie zussen. Zij verzamelden familierecepten die van generatie op generatie werden doorgegeven. Het zijn vooral gerechten die ze thuis nog altijd koken, met verse ingrediënten: van antipasti, pasta, gnocchi en risotto over hoofdgerechten tot soepjes, bijgerechten en desserts. De traditionele Italiaanse maaltijd kent verscheidene gangen. Die begint meestal met een antipasto, gevolgd door de primo piatto (vaak een pastagerecht). Daarna komt de secondo (vlees of vis) met een aantal contorni (bijgerechten) en tot slot dolci (een dessert). Prijs: 8 euro, 5 euro met Femmapas. De kosten van de ingrediënten worden verdeeld onder de deelnemers. Inschrijven: Hilda Steyaert, 02 305 90 20,
[email protected]
Inschrijven kan tot 15 oktober via
[email protected] of 02 358 33 08. Vermeld bij de inschrijving je ploegnaam en of jullie ter plaatse of per overschrijving (123-6800114-62) op rekening van de vzw Baobab betalen. Je kan de vzw Baobab ook steunen door een bijdrage te storten op de bovenvermelde bankrekening, met vermelding ‘quizavond 2015’.
Sprokkels De maand september is er eentje om snel te vergeten. Een Gordelfestival waar de opkomst lager lag dan de verwachtingen, waarschijnlijk door de slechte weersvoorspelling. Uiteindelijk werd het een bijna droge dag, maar veel fietsers en wandelaars bleven toch thuis. Dezelfde avond speelden de Rode Duivels een lamentabele wedstrijd en stonden alle voetballiefhebbers meteen weer met de voetjes op de grond. Verder werden we deze maand keihard geconfronteerd met de vluchtelingenproblematiek. Die kwam als een mokerslag in ons gezicht met het beeld van het jaar: een kinderlichaampje aangespoeld op een strand waar enkele weken eerder duizenden toeristen van zon, drank en eten genoten. De foto werd massaal gedeeld en becommentarieerd. Na veertien dagen dook zelfs een getuige op die beweerde dat de vader van het jongetje een mensensmokkelaar is. De hamvraag is of zo’n beeld verspreid moet worden. Je weet dat zoiets wordt gebruikt en misbruikt. Gelukkig is er nog K3. Of toch de zoektocht naar een nieuw trio om de kinderhartjes te veroveren en de economie te laten draaien. Een van de aandachtige toeschouwers in de publieksjury is Fred Vanderlinden, bij veel Rodenaren bekend als ‘meester Fred van de Wauterbos’ of als één van de drijvende krachten achter ‘Het Kinderuur’. Voor wie hem nog niet ‘gespot’ zou hebben, Fred zit achteraan – in het blauw – bij de grootouders. Ondertussen in Rode … kunnen sommigen het niet laten om voor hun plezier wagens in brand te steken. Ze voelen zich waarschijnlijk helden, maar dat zijn ze niet. We kunnen toch niet overal camera’s hangen? Begin dit jaar werd de brandweer hervormd. Voor de provincie Vlaams-Brabant zijn er twee zones: Oost en West. Sint-Genesius-Rode werd opgenomen in zone Vlaams-Brabant West, met brandweerposten in Halle, Tollembeek, Lennik, Dilbeek, Asse, Opwijk, Londerzeel, Vilvoorde en Zaventem. Deze zone werd op haar beurt opgedeeld in drie sectoren (Noord, West en Zuid). Een hele boterham om je te laten weten dat je voortaan voor kleine interventies zoals wespennesten of wateroverlast terecht kan bij het e-loket van de website www.vlaamsbrabantwest.be. Voor dringende zaken kan je nog steeds terecht op het Europese noodnummer 112. De sprokkelpen was amper opgeborgen toen we op het tv-journaal zagen dat er opnieuw iemand uit Rode minister in de federale regering zal worden. Onze eerste schepen, Sophie Wilmès, is door de MR afgevaardigd om de vrijgekomen ministerpost van begroting op zich te nemen. Wilmès is afkomstig van Graven (Grez-Doiceau) en belandde via Brussel in ons mooie dorp in de Zennevallei. Hier in Rode is ze verantwoordelijk voor financiën en begroting, Franstalig onderwijs en kinderopvang, middenstand/handelaars en communicatie Haar nieuwe functie zal hoogstwaarschijnlijk leiden tot een verschuiving in het Rodense bestuur, maar daar hadden we bij het ter perse gaan van deze buurten nog geen zicht op. 5
Pleidooi voor hoogbouw in Rode?
Nieuwe alleenstaande woning, buiten de ‘drukte’ van het dorpscentrum, grote tuin, minstens twee wagens, elektriciteit, riolering, gastoevoer, straatverlichting, geasfalteerde openbare weg, openbaar vervoer binnen handbereik ... Het kan niet op. ‘Welnu, het is op!’ ‘Land use’ Aan het woord is Leo Van Broeck, vennoot van het Brusselse architectenbureau Bogdan en Van Broeck. Al jaren doet zijn bureau onderzoek naar het bodemgebruik en voert het een vurig pleidooi voor verdichting van bebouwing, ingaand tegen de versnippering van het landschap. ‘De hele discussie van duurzaamheid die momenteel gevoerd wordt, gefocust op klimaat en CO2, is geheel naast de kwestie. Het is ons ruimtebeslag, de manier waarop we het oppervlak van onze planeet benutten, dat aan de basis ligt van een al dan niet duurzame toekomst. Kilometerslange kabels, wegen, leidingen voeren naar dat ene huis ‘op den buiten’. Zelfs als dat 6
klimaatneutraal gebouwd wordt, heeft het een ecologische voetafdruk die 2,5 keer groter is dan die van een 19e-eeuwse niet-geïsoleerde woning in de stad. Met een evenwichtig bodemgebruik los je 80 % van het ecologische probleem op.’ ‘Smossen’ met grond ‘Zo kan het niet verder. Bekijk de versnipperde kaart van Vlaanderen en België. We hebben de hoogste bebouwingsgraad van Europa en tevens de laagste bebouwingsdichtheid. 98 % van onze ruimte is ingenomen door de mens, slechts 2 % van het territorium rest voor natuur en andere levensvormen, een regelrechte aanfluiting. Als we ons grondgebied in dit tempo blijven
volbouwen, zullen flora en fauna enkel nog te bezichtigen zijn in de zoo en wordt ons land een onleef bare hel. Om een ecosysteem te laten overleven, zuurstof en opslag voor CO2 te produceren en zo het klimaat onder controle te houden is 30 % natuurgebied, mensenvrije ruimte, nodig. Iedereen heeft het altijd over de groei. Stop de groei! We moeten krimpen!’ Herschikken en verdichten ‘Verdichting is de sleutel tot leef baarheid. We moeten de stedenbouw volledig herschikken. Dat is zowat de meest rendabele vastgoedoperatie voor de komende decennia. Een aantal metropolen moeten serieus verdichten.
© Tine De Wilde
‘De toekomst zal stedelijk zijn (of zal niet zijn)’
KOKEN MET GREET Dat veronderstelt nieuwe appartementsgebouwen met een hoge densiteit, waarbij nabijheid van cruciaal belang is. Integreer tuinen, kinderopvang, scholen, winkels, cafés zodat dit een levendige plek wordt voor ontmoetingen, gesprekken, ontspanning. Ook nieuwe mobiliteitsoplossingen zoals apps die auto’s ter beschikking stellen en een eigen wagen overbodig maken, zoals nu al Villo! bestaat voor fietsen, zouden onze voetafdruk gigantisch reduceren.’ De Mont-Saint-Michel in het groen Mogen er dan alleen steden zijn? Is er nog ruimte voor dorpen? Van Broeck spreekt van grote, middelgrote en micro-urbaniteit. Het dorp van nu wordt een microstad. ‘Een dorp is nu vaak een verlaten plein: de kerk staat leeg, de bakker is failliet en de slager bijna, want iedereen rijdt met zijn wagen naar de supermarkt. De oplossing is de kleinste gehuchten en gefragmenteerde huizen, het gruis aan de rand, te doen uitdoven en te zorgen voor een dichte dorpskern waar ‘begankenis’ is en een efficiënt uitgebouwd openbaar vervoer. Met geconcentreerde wooncomplexen van verschillende hoogtes en ook met rijwoningen met tuin kan je zeer hoge dichtheden krijgen. En plotseling begint de natuur niet kilometers van het centrum, maar net buiten deze microstad. Sint-GenesiusRode, een Mont-Saint-Michel in het groen, een mooie vergelijking.’ Mentaliteitswijziging ‘Zo’n herschikking met uitdovings- en verdichtingsbeleid gebeurt natuurlijk niet van de ene dag op de andere en is enkel mogelijk als politiek, stedenbouw en de hele bouwsector op dezelfde golflengte zitten. Het is de verantwoordelijkheid van de voorhoede van plankundigen, projectontwikkelaars, stedenbouwkundigen en architecten om de mensen op te voeden en de bad practice van versnippering en villabouw tegen te gaan, net zoals een dokter ook geen antibiotica voorschrijft aan een patiënt met een griep of virus. De hele bouwsector heeft de sleutel voor een duurzame toekomst in handen.’ ‘Het beroep van architect is voor mij daardoor alleen maar leuker en veel relevanter geworden. Mensen die komen aankloppen voor een ontwerp van een alleenstaande villa, kunnen bij ons niet terecht. Wij doen dat al 10 jaar niet meer. Wel laten we ons gedachtegoed op hen los. Wij converteren brownfields,
leegstaande fabrieken, werken projecten en studies uit voor verdichting, grondruil en stedenbouw. ‘Den Travoo’ is een mooi voorbeeld van een nieuwe woonwijk in het centrum van Hoeilaart.’ ‘Mijn lezingen krijgen steeds meer bijval. Ik word steeds minder voor gek versleten. Het bewustwordingsproces is begonnen en begint zijn vruchten af te werpen. Gemeentes en intercommunales zien in dat het zo niet verder kan en zijn meer en meer bezig met de herschikking van gronden, een goede zaak. Ik vervolg mijn missie. Wees welkom!’ Tine De Wilde
Dag van de Architectuur Leo Van Broeck Urbanity donderdag 8 oktober lezing Leo Van Broeck is samen met Oana Bogdan zaakvoerder van Bogdan & Van Broeck, een creatieve kennisorganisatie die de huidige en toekomstige aanwezigheid van de menselijke soort op de aarde in vraag stelt. Van Broeck is gastprofessor aan de KU Leuven, waar hij architectonisch ontwerp en stedenbouwkundig ontwerp doceert. Hij is de voorzitter van de Koninklijke Federatie van de Architectenverenigingen van België (FAB) en neemt actief deel aan de promotie van de ruimtelijke kwaliteit en het bewustzijn omtrent stedelijke dichtheid en optimaal landgebruik. In Urbanity voert hij een radicaal pleidooi voor een ander ruimtegebruik waar individu, gemeenschap, overheid, privé én het milieu beter van worden. Een lezing over verdichting, ruimtegebruik, kwalitatieve hoogbouw en hoe we moeten omgaan met de nog beschikbare ruimte.
Wortelquiche Benodigdheden: Voor het deeg: > 75 g boter > 1 ei > 150 g bloem + een beetje extra > zout > olie Voor de vulling: > 400 g jonge wortelen > 200 ml room > 200 ml zure room > 100 g geraspte, oude kaas > 4 eieren > muskaatnoot > peper en zout Bereiding: > Doe de bloem met een snuifje zout in een kom. > Maak een kuiltje in het midden. Strooi er de boter in vlokjes rond. Breek er het ei in. > Meng het, met 2 eetlepels lauw water, met een mes tot deegkruimels. > Kneed kort tot een homogeen deeg. > Vorm een bal en wikkel die in plasticfolie. > Laat 30 minuten rusten in de koelkast. > Verwarm de oven op 180 °C. > Bestrijk een taartvorm (22 cm diameter) met olie. > Schil de wortelen en snij ze in de lengte doormidden. > Meng de room met de zure room, kaas en eieren. > Kruid met nootmuskaat, peper en zout. > Bestuif het werkoppervlak met bloem en rol het deeg er op uit. > Bekleed er de vorm mee. > Druk de randen aan en prik de bodem in. Beleg met de wortelen en overgiet met het eimengsel. > Zet de quiche 45 minuten in de oven. Smakelijk, Greet
In het kader van de Dag van de Architectuur: www.dagvandearchitectuur.be 20.30 uur - GC de Boesdaalhoeve Tickets: 5 euro (basis), 3 euro (groep), 5 euro (studenten)
7
Geert Hanssens speelt thuismatch met Cherchez la femme
‘Een andere kant van mezelf laten zien’ Op 16 oktober staat Cherchez la femme op het podium van de Boesdaalhoeve. Voor gitarist en muziekschrijver Geert Hanssens is het een thuismatch, want hij is geboren en getogen in Rode. Al zullen veel Rodenaren hem vooral kennen als huisarts. In buurten vertelt hij over zijn passie voor muziek, over een parcours dat ooit begon bij Clouseau en dat nu een eerste full-cd heeft opgeleverd. ‘Cherchez la femme bestaat uit twee basispionnen: zangeres Chris Mazarese en ikzelf ’, start Geert Hanssens. ‘Voor het prille begin van de groep moeten we terug naar onze studententijd. Ik zat op kot in Gent, Chris studeerde in Leuven en zat daar op kot bij mijn toenmalige vriendin. Het was tussen Chris en mij al vlug muzikale koekenbak’, lacht hij. ‘Ik speelde toen bij Clouseau en Chris was een geboren entertainer.’ Maar studies geneeskunde combineren met Clouseau bleek al snel geen haalbare kaart meer. ‘Het was heel tof om in die prille Clouseauperiode deel uit te maken van de groep. Ik heb de eerste singles nog meegemaakt, tot net voor het grote succes’, vertelt hij. ‘Daarna zijn Chris en ik vrij snel samen beginnen te spelen. Ik speelde op dat moment bij een groepje uit Sint-Pieters-Leeuw dat Nederlandstalige pop, rock, chanson en ook wat Franstalige nummers bracht. Toen ze daar een zangeres zochten, is Chris bij de groep gekomen. Daaruit is later Cherchez la femme gegroeid.’ In 2000 sleepte de groep de hoofdprijs in de wacht op de allereerste editie van de Nekka-wedstrijd, een eer die later o.a. Yevgueni te beurt viel. ‘Die eerste Nekka-editie had nog niet de uitstraling die de wedstrijd nu heeft. Ook de follow-up nadien was iets minder, het was voor hen ook nog zoeken’, zegt Geert. ‘In dezelfde periode waren we finalist in de Baccarabeker voor de provincie 8
Vlaams-Brabant en namen we ook een aantal singles op.’ Tussen vroeg of laat ‘De daaropvolgende jaren is Cherchez la femme wat blijven voortkabbelen. Tot we vorig jaar plots dachten: ‘Al die nummers die we hebben geschreven, wat moeten we daar nu mee?’ Vandaar het idee om met een aantal muzikanten in de Brusselse Jet Studio te duiken en een plaat op te nemen, met Fritz Sundermann als producer. Het resultaat was een combinatie van bestaande nummers en nieuw werk, dat de naam Tussen vroeg of laat mee kreeg.’ ‘De titel verwijst naar de gevoelens die we hadden toen we nadachten over de plaat. We worden stilaan ouder, moeten we er nu aan beginnen of wachten we tot later? Ook het gevoel dat je kan hebben na een nachtje doorzakken, als je je afvraagt of het nu nacht of ochtend is. In die zin vonden we het wel een passende titel.’ ‘Op muzikaal vlak was de opname van de cd een vlotte bevalling, maar organisatorisch was het toch een kleine lijdensweg’, lacht Geert. ‘We hebben alles zelf gefinancierd, wat natuurlijk beperkingen inhoudt op het vlak van studiotijd enzovoort. Maar we zijn zeer trots op het resultaat. Het is een heel mooie productie geworden.’ Op de cd staan twaalf nummers die Geert onder de noemer Nederlandstalig
chanson zou plaatsen. ‘Alleen van de radiorespons hadden we misschien iets meer verwacht. Radio 1 zei dat het niet hun ding was en Radio 2 speelde de bal terug naar Radio 1. Mijn favoriete nummer? Dat wisselt. Onweer is heel mooi opgenomen, maar Paddeleine vind ik misschien wel het leukste.’ Vrijwel alle teksten zijn
Cherchez la femme Tussen vroeg of laat vrijdag 16 oktober muziek Rodenaar Geert Hanssens is gitarist, liedjesschrijver en componist van Anne, de grote hit van Clouseau. Letterlijk én figuurlijk de grote man achter Cherchez la femme. Chris Mazarese is druk bezig geweest met Yumbalaya, een countryproject met Nathalie Delcroix en Eva De Roovere. Zij was ook de frontvrouw in Trio Comiso, een programma rond de zanger Adamo, in Trio Aswat en Tandem/Tandem. 20.30 uur - GC de Boesdaalhoeve Tickets: 10 euro (basis en studenten), 9,50 euro (miniabo), 8,50 euro (midiabo), 7,50 euro (maxiabo), 8 euro (groep)
© Tine De Wilde
van de hand van Chris. Geert stond in voor de muziekcompositie en is ook de gitarist op het podium. ‘Ik ben altijd aangetrokken geweest tot de gitaar. Nochtans heb ik trompet gestudeerd aan de muziekacademie. Maar als je komt van een muziekinstrument waar je maar één noot tegelijk kunt spelen en ook nog je mond moet houden, is de overstap naar gitaar een hele verademing. Nu heb ik zes snaren en ik kan tegelijk zingen’, lacht hij. Stress? ‘Of ik extra zenuwachtig ben voor een optreden in mijn eigen gemeente? Ik ben vooral heel blij dat we hier mógen optreden. Na de Nekka-wedstrijd stonden we al eens op het podium van de Boesdaalhoeve, en ik denk dat ik toen meer stress had dan nu. Nu overheerst de fierheid. Ik wil onze muziek echt aan de mensen laten horen. Voor wie mij kent als huisarts, zal het misschien een verrassing zijn om eens een totaal andere kant van mij te zien.’ Heidi Wauters
Boesdaalhoeve lanceert Facebookzitjes GC de Boesdaalhoeve lanceert Facebookzitjes en dat is een primeur voor de streek. Per voorstelling zullen een aantal zitjes en tickets gereserveerd worden voor mensen die tijdens het optreden willen facebooken en online hun mening geven. De Boesdaalhoeve haalde inspiratie bij de Arenbergschouwburg in Antwerpen, die het concept oppikte in Nederland. Zo wil het gemeenschapscentrum ook mensen die er niet bij kunnen zijn, laten meeleven met wat er in de zaal gebeurt. In ruil voor hun deelname aan het proefproject krijgen de Facebookgebruikers 3 euro korting op hun ticket, maar ze zullen wel op de laatste rij zitten zodat ze de andere mensen tijdens het surfen niet storen. Van daaruit kunnen ze ongecensureerd hun mening kwijt over de voorstelling en hun ervaringen delen. Ook tijdens de voorstelling van Han Solo op 7 november worden enkele plaatsen gereserveerd voor Facebookgebruikers.
9
VERENIGINGSNIEUWS Natuurwandeling in Buizingen en bezoek brouwerij ‘Den Herberg’ Pasar Sint-Genesius-Rode zondag 22 november 14.30 tot 18.30 uur – parking Gemeenteplein Buizingen genieten van bier dat in ‘Den Herberg’ gemaakt wordt. We spreken af op de parking aan het Gemeenteplein, O. De Kerckhove D’Exaerdestraat (kerk zonder toren) in Buizingen. Gratis wandeling en brouwerijbezoek (exclusief drank). Doe gemakkelijke en waterdichte schoenen aan. De wandeling is 6,3 kilometer. De wandeling en het bezoek zijn voor mensen van elke leeftijd. Meer informatie en inschrijven: Rudy Decuyper,
[email protected], 0486 45 12 26, www.pasar.be/ SintGenesiusRode. Schrijf je voor zondag 8 november in. We maken een natuurwandeling in Buizingen. Na de wandeling komen we samen in ‘Den Herberg’. We krijgen een korte rondleiding in de brouwerij. Daarna kunnen we
Dit is een activiteit van Bijt in je vrije tijd. Wie Nederlands leert, kan met dit project kennismaken met Nederlandstalige activiteiten en organisaties. Meer info: www.bijtinjevrijetijd.be.
ACTIVITEITENKALENDER WANNEER
WAT / WIE
SEPTEMBER ma
28
09.00 Initiatie zijdeschilderen / Femma Rode Centrum
wo
30
14.00
WAAR Ons Parochiehuis
Babbeltuur (start reeks) / GC de Boesdaalhoeve
GC de Boesdaalhoeve
OKTOBER do
1
9.00
Start onderhoudsturnen / Femma Rode Centrum
Sportcentrum Wauterbos
do
1
19.00
Pizza de luxe / Femma De Hoek
Parochiezaal De Hoek
ma
5
15.15
Religieus geweld bij joden, christenen en moslims / UPV Zoniën-West
Dienstencentrum de Boomgaard
ma
5
19.30
Naai- en breisalon: cocoonjas / Femma Rode Centrum
Ons Parochiehuis
di
6
13.30
Creanamiddag / Femma Rode Centrum
Ons Parochiehuis
di
6
19.30
Start reeks De Kelten en de ijzertijd in Europa / Davidsfonds
CC Wauterbos
do
8
20.30 Urbanity - Leo Van Broeck
GC de Boesdaalhoeve
vr
9
20.30 Zingt - Jan Leyers
GC de Boesdaalhoeve
zo
11
Landschapskantelen, vleermuizenkelder en brouwerijbezoek / Pasar
Lembeek
di
13
13.30
Lavendelzakjes maken / Femma Rode Centrum
Asielcentrum Alsemberg
do
15
10.30
Boekbespreking De Stiefmoeder / Femma Rode Centrum
de Bib
vr
16
18.00 Eetfestijn / De Rode Leeuwen
Ons Parochiehuis GC de Boesdaalhoeve
vr
16
20.30 Tussen vroeg of laat – Cherchez la femme
za
17
14.00
za
17
20.00 7e Baobabquiz / Baobab vzw
do
20
13.30
Kookles Simply Italian (ook om 19.30 uur) / Femma Rode Centrum
Ons Parochiehuis
zo
25
10.45
Femmaviering / Femma Rode Centrum
H. Genesiuskerk
wo
28
14.00
Bloemschikken / Femma De Hoek
Parochiezaal De Hoek
wo
28
19.30
Bloemschikken: herfststukje / Femma Rode Centrum
Pastorij
10
Ziekennamiddag / Ziekenzorg CM Rode
De Groene Linde CC Wauterbos
NIEUWS UIT DE BOESDAALHOEVE Jan Leyers Zingt vrijdag 9 oktober muziek Met de dikke radiohit Alles komt in orde in de achterzak, trekt Jan Leyers naar de theater-zalen. Hij bezingt de zin van het leven in het algemeen en dat van hemzelf in het bijzonder. Met bitterzoete teksten en virtuoos gitaarspel neemt Leyers zijn publiek twee uur lang op sleeptouw. 20.30 uur - GC de Boesdaalhoeve Tickets: 18 euro (basis), 16 euro (groep), 10 euro (studenten)
Tickets en info: 02 381 14 51,
[email protected], www.deboesdaalhoeve.be
Muziekquiz vrijdag 23 oktober varia De laatste editie dateert ondertussen al van 2011, maar op 23 oktober kan je opnieuw je muzikale kennis laten testen tijdens de muziekquiz. Van klassiekers uit de jaren 60 tot hedendaagse hits, het komt allemaal aan bod. Je hoeft uiteraard geen kenner te zijn om een uiterst gezellige avond te beleven. Inschrijven kan bij het onthaal van GC de Boesdaalhoeve (vijf personen per ploeg). De plaatsen zijn – zoals steeds – beperkt! Prijs per ploeg: 10 euro
NIEUWS UIT DE MOELIE
Tickets en info: 02 380 77 51,
[email protected], www.demoelie.be
Brussels Volkstejoêter Abigail’s Party donderdag 15 oktober theater
Compagnie Balltazar De ballen van Balltazar zondag 18 oktober familie
Het verhaal speelt zich af in de jaren 70. Wendy en Laurent, een deftig koppel in een deftige buurt, organiseren een cocktailparty voor hun buren. De kennismaking bij het eerste glas verloopt vlot ... Abigail’s Party is een satirische komedie die zich afspeelt in een milieu waarin oppervlakkigheid en honger naar bezit een gebrek aan huiselijk geluk maskeren.
De twee zigeuners Balltazar en Paco proberen hun verleden als schoonmaker en straatmuzikant te vergeten en zetten samen een voorstelling vol jongleren, koorddansen, muziek en improvisatie op touw.
20 uur - GC de Moelie Tickets: 13 euro (groep), 10 euro ( jongere)
Met hun contrabas, een familie-erfstuk, wat kuisbenodigdheden en echte circusballen hebben ze een elegant en spectaculair spektakel gemaakt. 35 minuten vol goochelkunsten, acrobatie, clowneske spelletjes en livemuziek verweven tot een heus circusspektakel. Om 13.30 uur kunnen de kinderen ook aan een koorddansworkshop deelnemen. Voor iedereen van 4 tot 9 jaar. 15 uur (13.30 uur – koorddansworkshop) - GC de Moelie Tickets: 7 euro (basis), 5 euro (groep), 6 euro (leden Gezinsbond)
11
NIEUWS UIT DE BOESDAALHOEVE
Week van het Nederlands van 10 tot 17 oktober Van 10 tot 17 oktober organiseert de Taalunie de eerste Week van het Nederlands. Ook in de 6 faciliteitengemeenten zijn er die week activiteiten. Uit onderzoek blijkt dat de taal hier wel wat promotie kan gebruiken. Nog niet de helft van de inwoners in de 6 kent goed Nederlands. 15% kent de taal helemaal niet. Dat blijkt uit een bevraging van het Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum in opdracht van de Vlaamse overheid en de provincie Vlaams-Brabant. Eind 2013 werd een representatief staal van 2.500 volwassen Randbewoners geïnterviewd over hun taalkennis en -gebruik. Hen werd gevraagd die zelf in te schatten. 500 bevraagden kwamen uit 1 van de 6 faciliteitengemeenten. Daardoor kunnen ook voor de 6 enkele conclusies worden getrokken, weliswaar met een foutenmarge van 4,36%. Talenkennis Bijna 9 op de 10 van de ondervraagden uit de 6 zegt van zichzelf goed Frans te kennen. Minder dan 1% kent de taal helemaal niet. Engels is goed gekend door de helft van de bevraagden. 11% kent geen Engels. Het Frans is bij alle leeftijdscategorieën de meest gekende taal. Bij wie ouder is dan 55, is het Nederlands wijder verbreid dan het Engels, bij jongere bevraagden is dat omgekeerd. Thuistalen 7 op de 10 heeft de Belgische nationaliteit. Het merendeel van de geïnterviewden is ingeweken uit Brussel. Een derde is geboren en getogen in de 6.
Een andere groep is geïmmigreerd uit het buitenland. 4 op de 10 sprak in zijn gezin van oorsprong enkel Frans. 22% sprak thuis enkel Nederlands. Dat is nog niet de helft van het gemiddelde voor de Vlaamse Rand. Meer dan de helft van de oorspronkelijke bewoners van de 6 komt wel uit een Nederlandstalig gezin. Ruim 2 op de 10 sprak thuis een andere taal dan Nederlands of Frans, een opvallend hoog cijfer. De rest combineerde het Frans met het Nederlands of met een andere taal. Als we kijken naar de thuistaal in het huidige gezin van de bevraagden, dan blijkt dat er meer eentalig Franse gezinnen zijn en ook meer gezinnen die het Frans met het Nederlands of met een andere taal combineren. Er zijn nu overigens ook gezinnen die een
FR Participez à la Week van het Nederlands (Semaine du néerlandais) La Taalunie organise la première Week van het Nederlands du 10 au 17 octobre. Des activités seront aussi organisées au cours de cette semaine dans les communes à facilités. Il ressort d’une étude que la langue peut faire l’objet d’une sérieuse campagne de promotion. Moins de la moitié des habitants maîtrise correctement le néerlandais. 15% ne connaissent pas du tout la langue. Café Combinne vous souhaite cordialement la bienvenue pour exercer votre néerlandais au sein d’un groupe de conversation interculturel. Vous pouvez le faire dans cette région à Drogenbos, Linkebeek ou Sint-Genesius-Rode. Les allochtones rencontrent des néerlandophones et peuvent discuter des sujets les plus variés: le travail, les hobbys, la cuisine … Une connaissance de base du néerlandais est requise. Café Combinne est gratuit. Vous recevez gratuitement du café, du thé et de l’eau, et une ambiance très agréable est garantie. Pour plus d’infos: www.cafecombinne.be.
12
andere taal met het Nederlands combineren, iets wat in de originele gezinnen niet voorkwam. Die evolutie naar meertalige gezinnen gaat ten koste van de eentalig Nederlandse gezinnen en vooral van gezinnen waar andere talen dan Nederlands of Frans worden gesproken. Taalgebruik Een taalkeuze met grote impact is de schoolkeuze. 55% van de jongeren in de bevraagde gezinnen gaat naar het Franstalig onderwijs, 29% naar een Nederlandstalige school en 12% naar een internationale, Europese of buitenlandse school. De rest heeft een taalgemengde schoolcarrière. Ruim 32% gebruikt Nederlands op het gemeentehuis, 53% het Frans, de rest gebruikt beide. In de winkel zegt 19% enkel of hoofdzakelijk Nederlands te gebruiken, 60% spreekt Frans. Op het werk gebruikt nog geen 12% enkel of vooral Nederlands, 41% gebruikt Frans, de rest gebruikt een andere taal of een mix van talen. Met de buren wordt in 6 op de 10 gevallen Frans gesproken en in een kwart van de gevallen een talenmix.
Tickets en info: 02 381 14 51,
[email protected], www.deboesdaalhoeve.be
Identificatie De onderzoekers gingen ook na met wat de bevraagden zich wel of net niet identificeerden. Zoals verwacht zijn er in de 6 meer mensen die zich Franstalige voelen en minder mensen die zich Vlaming of Nederlandstalige voelen dan in de rest van de Rand. En er zijn meer mensen die zich helemaal geen Vlaming of Nederlandstalige voelen (negatieve identificatie). Daarnaast voelen de geïnterviewden in de 6 zich meer Belg. Ze identificeren zich minder als inwoner van hun gemeente en meer als Brusselaar. Ze voelen zich ook vaker Europeaan, buitenlander en wereldburger. Karla Goetvinck
Activiteiten tijdens de Week van het Nederlands Sint-Genesius-Rode zondag 11 oktober: zoektocht naar rivier de Zenne en bezoek brouwerij Boon (Pasar) woensdag 14 oktober – 19.30 tot 21.15 uur: Café Combinne. In Café Combinne kan je Nederlands praten, maar op 14 oktober kan je ook kiezen uit een workshop ukelele, scrabble en een quiz (in dienstencentrum de Boomgaard). De andere weken kan je elke woensdag van 19.30 tot 22 uur deelnemen aan een conversatietafel. De eerste woensdag van de maand is er ook een scrabbletafel. Café Combinne is altijd gratis. Meer info: www.deboesdaalhoeve.be Linkebeek dinsdag 13 oktober – 19.30 tot 22 uur: Café Combinne (in Eetcafé de Moelie) Meer info: www.moelie.be Drogenbos donderdag 15 oktober – 13.30 tot 15.30 uur: Café Combinne (in GC de Muse) Meer info: www.demuse.be
Mobiele fruitpers zaterdag 24 oktober varia Particulieren kunnen hun eigen gekweekte fruit laten persen met de mobiele fruitpers. De fruitpers is een technologisch wondertje dat spoelt, raspt, perst en pasteuriseert. Er worden geen suikers toegevoegd. We vullen
vacuümvaatjes van 5 liter af met het sap. Je kan ze tot twee jaar ongekoeld bewaren. Enthousiastelingen die geen eigen boomgaard hebben, maar toch fruit willen laten persen, mogen het fruit gratis komen plukken in de hoogstamboomgaard van de Boesdaalhoeve (enkel voor eigen gebruik en je moet zelf een ladder meebrengen). De geplukte appels en peren kunnen dan onmiddellijk tot lekker versgeperst sap verwerkt worden. Breng minimaal 75 kg fruit mee, ongeveer drie houten kisten. Minstens 75 % van het fruit moeten appels zijn. Je kan het sap eventueel mengen met peren, aardbeien, bessen of ander zacht fruit zonder harde pit. Wil je het sap mengen met zacht fruit zonder harde pit, breng dit dan in halfbevroren toestand mee voor de verwerking in de pers. Tel ongeveer 8 kg fruit voor 5 liter sap. Voor elk vaatje van 5 liter betaal je 5,50 euro (vanaf 500 liter korting van 50 eurocent per vaatje). Kartonnen 5 literdozen van de vorige jaren mogen hergebruikt worden en leveren je ook een korting van 50 eurocent op. 9 tot 16 uur - GC de Boesdaalhoeve Inschrijven verplicht via 050 78 11 94 of
[email protected]. Op zaterdag 31 oktober staat de fruitpers opgesteld aan het gemeentehuis van Rode (enkel vaatjes van 3 liter, kostprijs: 4,10 euro voor 3 liter).
Han Solo Kloenke zaterdag 7 november humor In zijn nieuwe show KLOENKE deelt Han Solo stevige klappen uit, maar hij moet zelf ook slagen incasseren. Toch blijft Han Solo terugvechten. Nu de Islamitische Staat, de Kuringse
Kleurenwies Kameraden en andere radicale hobbyclubjes de wereld bedreigen, is Han Solo actueler dan ooit. Hij is de stekende aambei in de reet van alles wat conservatief, extreem en naïef is. Ongemakkelijk – pijnlijk zelfs – maar altijd grappig. Humor met inhoud, diepgang, dubbele bodems en liters zalf. 20 uur - GC de Boesdaalhoeve Tickets: 13 euro (basis)
Wigbert van Lierde, Vera Coomans, Frank Tomme én Jokke Schreurs Oorlogsgeleerden II vrijdag 13 november muziek Deel twee van deze muzikale trilogie is een luister- en belevingsconcert met liedjes over oorlog en vrede, over verlangen en hoop vanaf WOI tot nu. We reizen muzikaal langs het beklijvend werk van tekstschrijvers, componisten en vocalisten van en over WOI, WOII, Korea, Vietnam tot nu. i.s.m. dienstencentrum de Boomgaard 14.30 uur - GC de Boesdaalhoeve Tickets: 10 euro (basis), 8 euro (groep en studenten)
13
Iedereen wil naar de Nederlandstalige school
© Filip Claessens
Ook het aandeel anderstalige leerlingen stijgt. Uit de cijfers van het documentatiecentrum Vlaamse Rand blijkt dat in Drogenbos 64,2 % van de leerlingen in het Nederlandstalige onderwijs het Nederlands niet als thuistaal heeft. In Kraainem is dat 61,5 %, in Linkebeek 68,4 %, in Sint-Genesius-Rode 54,8 %, in Wemmel 45,2 % en in WezembeekOppem 61,1 %.
De druk op de Nederlandstalige basisscholen neemt toe. Klassen zitten vol en de scholen werken met wachtlijsten. Omdat Franstalige scholen alleen leerlingen uit faciliteitengemeenten mogen inschrijven, stelt zich dat probleem bij hen niet. De Vlaamse overheid onderkent het probleem en brengt de capaciteitsnoden van de scholen in de Rand in kaart. Het aantal leerlingen in de Nederlandstalige basisscholen in de zes faciliteitengemeenten groeit sneller dan die in de Franstalige scholen. In 2003 waren er 3.395 leerlingen in de Nederlandstalige basisscholen, in 2013 waren er dat 3.778. In het Franstalige 14
basisonderwijs steeg dat cijfer van 2.165 naar 2.351. Geen spectaculair verschil, maar terwijl het aantal leerlingen in de Franstalige scholen de jongste jaren stagneert, blijft het aantal in de Nederlandstalige scholen verder stijgen.
Wachtlijst De Nederlandstalige gemeentelijke basisschool van Kraainem zag haar leerlingenaantal stijgen van 209 in 1995 naar 273 in 2005 en 350 in 2015. ‘Onze kleuterklassen hebben hun maximumcapaciteit van 44 kleutertjes per leeftijdsjaar bereikt’, vertelt directrice Annick Tordeur. ‘Er is een wachtlijst. Broers en zussen en kinderen van personeel krijgen voorrang. Tijdens het inschrijvingsmoment staan de ouders aan de deur te wachten.’ Veel Frans- en anderstalige ouders zijn daarbij, veel meer dan Nederlandstalige ouders. Op basis van de taal en het opleidingsniveau van de moeder krijgt de school extra lesuren toebedeeld. Die vult ze onder meer in met een taaljuf in de kleuterschool en zorguren in de lagere school. Het stijgende aantal leerlingen heeft gevolgen voor de infrastructuur: er zijn gewoon te weinig klassen. ‘Acht klassen moeten het met klascontainers stellen en er zijn ook drie sanitaire containers. Die gebouwen vreten energie. Vooruitzicht op beter? Niet meteen. De gemeente zou een aanvraag hebben ingediend bij de Vlaamse overheid, maar dan nog is het acht tot tien jaar wachten voor er iets beweegt’, aldus Tordeur. ‘Nog plaats genoeg’ In de Franstalige vrije basisschool Notre Dame in Sint-Genesius-Rode klinkt er een heel ander verhaal. ‘Onze school telt 300 kinderen en we hebben nog plaats genoeg’, vertelt directrice Bernadette Zarzecki. ‘Dat aantal is zelfs gedaald de jongste jaren. Een vreemde situatie, want hier vlak bij in Brussel zijn er honderden plaatsen te kort in de scholen. Maar omdat we een Franstalige school in een faciliteitengemeente zijn, mogen wij alleen leerlingen uit faciliteitengemeenten inschrijven. En ouders kiezen liever voor een Nederlandstalige school voor hun kind.’
RAND-NIEUWS De directrice vindt de situatie jammer, maar ziet ook voordelen. ‘Al onze leerlingen komen uit hetzelfde dorp of uit Linkebeek of Drogenbos. Ze kennen elkaar en het is nooit te druk op de speelplaats. Een aangename schoolsfeer.’ De Vlaamse overheid volgt de evolutie op. ‘De demografische trends wijzen uit dat er zich in de brede Rand een toename en een vergroening van de bevolking voordoet’, zegt Wouter Janssens, adjunct van de directeur van het departement Onderwijs & Vorming. Bovendien is er een instroom van leerlingen uit Brussel. ‘Het Franstalige basisonderwijs in de faciliteitengemeenten heeft niet met die instroom te maken, omdat de taalwet stelt dat je in de faciliteitengemeenten moet wonen om er school te kunnen lopen. De faciliteitenscholen trekken al jarenlang een stabiel aandeel van de schoolbevolking aan, 40 à 45 %. In de Nederlandstalige scholen in de Vlaamse Rand merken we inderdaad een toename van het aandeel leerlingen van wie de thuistaal niet het Nederlands is. Vooral in Linkebeek, Sint-Genesius-Rode en Wezembeek-Oppem is dat het geval.’ Capaciteitsmonitor Om een overzicht te hebben van welke scholen nog plaats hebben en welke niet, werkt het departement aan een capaciteitsmonitor. ‘Die brengt per gemeente de huidige en toekomstige capaciteitsnoden in kaart’, legt Wouter Janssens uit. ‘De resultaten van dat onderzoek worden in het najaar bekendgemaakt. Op grond daarvan zal per gemeente duidelijker zichtbaar zijn of er capaciteitsproblemen te verwachten zijn, en het zal makkelijker zijn de meest prioritaire gemeenten aan te duiden. In de voorbije jaren werd gewerkt op basis van lokale taskforces capaciteit (een lokale werkgroep die de capaciteit in het oog houdt), die gemeenten zelf konden oprichten als ze een capaciteitsnood meenden te hebben. Geen van de faciliteitengemeenten heeft tot nu een taskforce capaciteit opgericht.’ Bart Claes
DE Alle wollen in die niederländischsprachige Schule Der Druck auf die niederländischsprachigen Grundschulen in den so genannten Fazilitäten-Gemeinden nimmt zu. Die Klassen sind voll, und die Schulen handhaben Wartelisten. Da französischsprachige Schulen nur Schüler aus Fazilitäten-Gemeinden anmelden dürfen, tritt dieses Problem bei ihnen nicht auf. Die flämische Regierung erkennt das Problem und wird zum Herbst die Kapazitätsengpässe der Schulen in de Rand in Angriff nehmen. Auch die Zahl der anderssprachigen Schüler nimmt zu. Aus den Zahlen des Documentatiecentrum Vlaamse Rand ergibt sich, dass in Drogenbos 64,2 % der Schüler im niederländischsprachigen Unterricht nicht Niederländisch als Familiensprache haben. In Kraainem sind das 61,5 %, in Linkebeek 68,4%, in Sint-Genesius-Rode 54,8%, in Wemmel 45,2% und in Wezembeek-Oppem 61,1%.
BUURTEN is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Boesdaalhoeve en vzw ‘de Rand’. Buurten komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Reindert De Schryver, Jan Decuypere, Gerald Dichtl, Greet Lebleu, Eva Schandevyl, Anne Sobrie, Johan Stoffels, Pascal Velkeneers, Cindy van Dijck VORMGEVING heartwork.be FOTOGRAFIE Tine De Wilde DRUK IPM printing nv EINDREDACTIE Veerle Weeck, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel,
[email protected] HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, 02 456 97 98,
[email protected] REDACTIEADRES GC de Boesdaalhoeve, Toekomstlaan 32B, 1640 Sint-Genesius-Rode tel. 02 381 14 51,
[email protected], www.deboesdaalhoeve.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Eddy Frans, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel VOOR INFO, TICKETS EN RESERVERINGEN Pascal Velkeneers en Karen Rodet (onthaalmedewerkers), Nele D’herde (verantwoordelijke dagelijkse leiding) en Reindert De Schryver (centrumverantwoordelijke). Openingsuren: maandag van 13.30 tot 20 uur (tijdens schoolvakanties tot 17 uur), dinsdag, donderdag en vrijdag van 9 tot 12.30 uur en 13.30 tot 17 uur, woensdag van 13.30 tot 17 uur. Buurten wordt ondersteund door de afdeling SintGenesius-Rode/Beersel van de Orde van den Prince. Je vindt deze editie en het volledige archief van buurten op www.deboesdaalhoeve.be.
15
RODE IN BEELD
Binnenkort draagt de promotor Immpact het park Novarode over aan de gemeente. De feestelijkheden gaan gepaard met de uitgave van een boek over de geschiedenis van de vroegere papierfabriek. Momenteel is de vijver een waar vogelparadijs voor watervogels. Tekst en foto: Johan Stoffels
