BUURPAD
op ontdekkingstocht door je wijk
WELKOM BIJ HET BUURPAD WAT IS HET BUURPAD? Het buurpad is een leuke en leerzame route langs interessante plekken in de buurt. Speciaal voor kinderen, wijkbewoners, ouders en grootouders. VOLG DE STIPPEN Het buurpad bestaat uit grijze routestippen met af en toe een gekleurde stip. Bij een gekleurde stip hoort een vraag, opdracht of spel. grijs blauw groen rood oranje (1x) oranje (2x)
geeft de route aan is een spel. Tip: kijk achterin het boekje voor ideeën en uitleg. is een weetje, vraag of opdracht over de natuur is een interessant weetje van een plek is een vraag over het verkeer is een oversteekplek
In dit boekje vind je de vragen en de antwoorden die bij de gekleurde stippen horen. Als begeleider mag je zelf inschatten welke informatie interessant is voor de kinderen waarmee je het buurpad loopt. Het schoolplein hebben we als start gekozen, maar je kunt overal starten waar je een stip ziet. Het buurpad heeft geen begin of einde.
ROUTEKAARTJE
Veel plezier!!
Sint
g
b Nor
we
laan
s ertu
se
l Rie
BUURPAD
an
nt
sla pi
Thomas
Ke m
Zw Mgr.
Si
à
n
laa
us
lph
nu
er
tB
Sin
aat
str ijsen
Sin
er
we
g
o Th
m
st ch
Va n
la
n
islaa
p Kem
En
er
à as
ne
tG
ez
tt
en
Sin
He
an
sla
di
ra
ru
at
rt
Ge
t
st
ra
at
Bo
Sint Bonifaciuspark
ni
fa
ci
us
la
an
BUURPAD START SCHOOLPLEIN Weetje: Vroeger zaten de meeste kinderen uit deze wijk niet op de Klimboom op school. Dat had met het geloof te maken. Op het schoolplein kon je na schooltijd niet spelen, omdat er een muur omheen stond en het plein afgesloten werd na schooltijd. Oversteek Rielseweg
Doen: hoeveel verschillende voordeuren tel je in deze straat? Vraag: In deze straat staan mannetjes en vrouwtjes bomen van dezelfde soort. Weet jij wat het verschil is?
Antwoord: De vrouwtjes bomen krijgen vruchten. Als de vruchten uit de boom vallen kun je dat in de hele straat ruiken. De vruchten bevatten Ginkgo-nootjes welke in Japan en China veel worden gegeten. De boom heet Ginkgo biloba. Oude bomen hebben een kurkachtige, brandbestendige schors.
Doen: Ruik eens aan de kruiden in het kruidentuintje. Welke vind je het lekkerste ruiken? Welke heb je weleens gegeten?
Oversteek St. Bernulphuslaan
Op nr 22 woont een meneer die houten tollen maakt. De grote tol voor zijn deur heeft hij ook zelf gemaakt. Op vrijdag en zaterdag is hij vaak thuis en mag je aanbellen om te vragen of hij wil laten zien hoe dat gaat.
Spel St. Bernulphuslaan: Ren-Zigzag (meer spel-ideeën: zie achterin)
Extra: Wist je dat je sommige bloemen ook kunt eten? Bijvoorbeeld die van bieslook. Tip: Munt zou je kunnen gebruiken om muntthee te maken.
Extra: Vroeger waren de huizen in deze wijk allemaal huurwoningen. De eerste huurder mocht van de gemeente gratis een boom uitkiezen voor hun tuin. Deze bomen zijn nu heel groot geworden of zijn al omgekapt. Pas vanaf 1973 kon je het huis dat je huurde kopen voor 57.000 gulden.
Weetje: Vroeger speelden kinderen niet op het gras van het plantsoen, dat mocht namelijk niet van de politie. De politie fietste af en toe door de wijk en stuurde kinderen dan van het gras af.
Oversteek Mgr. Zwijsenstraat
1
BUURPAD Vraag: In de zomer plakken de auto’s die onder een boom staan geparkeerd. Hoe komt dat? Antwoord: Dat plakkerige spul heet honingdauw of suikerwater. Het komt van bladluizen, zij eten zoveel dat ze heel veel moeten “plassen”. In het suikerwater zit een klein beetje alcohol. In de zomer zie je soms dode hommels liggen onder de bomen, omdat ze te veel suikerwater gedronken hebben (alcholholvergiftiging).
Spel St. Gertrudislaan: Landjepik / zakdoekje leggen (zie uitleg achterin). Het schoolbord mag je ook gebruiken.
Extra: Krijtjes liggen bij het bankje of kun je vragen bij nr 36 aan de overkant van de straat. Let op met oversteken!
Weetje: Aan de overkant zie je ‘ONS HUIS’, hier wonen 10 jonge mensen met een verstandelijke beperking, onder begeleiding. Weet je wat een verstandelijke beperking is? Extra: De bewoners van ‘ONS HUIS’ vinden het leuk om betrokken te worden bij de buurt. Misschien kunnen we wat voor elkaar betekenen?
Doen: Loop eens door dit gangetje, misschien hoor je vogels, ontdek je mooie bloemen of insecten. Aan het einde van het gangetje ligt een pers waarin je blaadjes en bloemen mag drogen. Het pad gaat hier weer verder, dus erna weer terugkomen.
Weetje: Op nummer 56 zat vroeger een postagentschap. De meneer en mevrouw die er nu wonen waren de eigenaar van dit postagentschap. Misschien zijn ze wel thuis en wil hij wel vertellen hoe dat vroeger ging. Luister eens goed of je de blaadjes van de hoogste bomen rechts kunt horen trillen. De naam van deze grote boom is ‘Populier’ en betekent trillen.
Extra: De Populier is een snelgroeiende boom die wel tot 40 m hoog kan worden. De maximale leeftijd van de populier ligt op ongeveer 200 jaar. De vrouwelijke bomen verspreiden zaadjes in het voorjaar, dat zijn pluizen, net sneeuw. Het hout wordt gebruik voor klompen, lucifers en speelgoed.
Oversteek Thomas A. Kempislaan (noord) Vraag: Hoe oud denk je dat de berkenbomen op het grasveld zijn?
Antwoord: De bomen zijn rond 1950 geplant en dus ouder dan 60 jaar. Extra: Tel eens uit hoeveel dunne laagjes de bast van de berkenboom bestaat. Het lijkt wel op een velletje papier, je kunt er zelfs op schrijven. Jonge berkenboomblaadjes kun je gebruiken om thee te maken of rauw eten als ‘sla’.
2
BUURPAD Vraag: Wat betekent het verkeersbord aan de overkant van de weg?
Spel Sint Gerlachstraat : Hinkel
Antwoord: Verboden in te rijden. Ronde borden met een rode rand verbieden altijd iets. Blauwe borden of vierkante borden zeggen vaak wat je er wel mag doen. Extra: Kijk eens rond of er nog andere verkeersborden te zien zijn. En ontdek samen wat ze betekenen.
Vraag: Wat zie je hier in de lente in het gras?
Oversteek Thomas A. Kempislaan (zuid)
Vraag: Waarom is het niet zo veilig om bij dit kruispunt over te steken?
Spel Van Ennettenstraat Spel Van Ennettenstraat: Hinkel Oversteek Sint Gerlachstraat Weetje: De straatnamen van de wijk zijn allemaal van Sinten, een Sint is iemand die door de Paus heilig is verklaard. Hoeveel straatnamen met een Sint ken jij? Extra: Op de straatnaamborden van de Sintenbuurt kun je ook zien wanneer deze Sint heeft geleefd en waar hij woonde.
Oversteek Van Ennettenstraat Spel Sint Gerlachstraat: Slalom
Antwoord: Bloembolletjes, krokusjes
Oversteek Sint Gerlachstraat
Antwoord: Je moet op veel dingen tegelijk letten: fietsers, brommers, auto’s die van verschillende kanten kunnen komen. Het kruispunt bij de Lidwinastraat is wat breder gemaakt. De auto remmen ook al eerder af door de witte strepen op de weg.
Spel Sint Bonifaciuslaan - hier splitst de route: terug via de wijk of een extra rondje in het Bonifaciuspark.
SINT BONIFACIUSPARK
Weetje: Waar nu de kinderopvang van Korein zit, zat vroeger een politiepost. Als je goed kijkt zie je nog tralies voor de kleine raampjes aan de voorkant. Extra: Het park is uit de jaren 50 en is in 2012 gerenoveerd. De vakken met planten zijn weer zoals toen en ook het aantal bomen is weer vergelijkbaar met hoe het van oorsprong bedoeld was.
3
BUURPAD Vraag: Hoeveel verschillende soorten
bomen denk je dat er in het park staan?
Antwoord: Als je denkt te weten hoeveel soorten bomen er zijn, mag je het antwoord opschrijven en in de bus doen bij Hanne. Een uitdaging! (St Gertrudislaan 36).
Kruispunt tankstation-brug-speeltuin-bonifaciuslaan
Vraag: Wat is het verschil tussen een tamme kastanje en een wilde kastanje? Tip: Je kunt ze vanaf hier allebei zien.
Spel Sint Bonifaciuspark: Slalom
Antwoord: Het blad van de tamme kastanje heeft onderaan een puntje en het blad van een wilde kastanje is rond. Extra: Als je richting de bonifaciuslaan kijkt zie je rechts van het pad een tamme kastanjeboom. De kastanjes van deze boom zou je kunnen eten. Aan de linkerkant van het pad staat gekweekte kastanjeboom, die geen kastanjes krijgt maar wel mooie witte bloemen. Als je verderop het grasveld kijkt zie je ook paardenkastanjes (ook wilde kastanjeboom genoemd) die wél kastanjes geven. Deze kastanjes kun je niet opeten, maar je kunt er leuk mee knutselen.
Ter hoogte van basketbalveld
Net voorbij kruispunt, bosjes
Spel Sint Bonifaciuspark: Ren-wedstrijdje Vraag: Hoeveel vogelkastjes kun je vinden in het park?
Antwoord: Tellen maar! Ook hier weten wij het antwoord niet. Als je het weet mag je het antwoord bij Hanne (St Gertrudislaan 36). in de bus doen.
Doen: Kijk eens naar de bast van de bomen, het lijken net ogen. Bij deze boom kun je ook goed de blaadjes horen ruisen, luister maar. Extra: Bomen zijn te herkennen aan de vorm en kleur van het blad en de boomstam. En soms aan vruchten of bloemen.
Vraag: Als je richting de st. Petrus Canisiuslaan kijkt zie je een paar jonge bomen die in 2012 geplant zijn (treurwilg, populier). Van deze boomsoorten staan in het park ook bomen die al ouder zijn. Kun jij de oude bomen vinden? Hoeveel jaar denk je dat het zal duren voordat deze jonge bomen ook zo groot zijn? Antwoord: De oude bomen zijn waarschijnlijk in 1950 geplant, dus reken maar uit! Oude treurwilgen kun je vinden langs de vijver en oude populieren tussen de speeltuin en het gebouw van de kinderopvang.
4
BUURPAD Halverwege paadje
Vraag: Zie je aan de rand van de vijver een betonnen blok met een groot gat erin? Waar is dat gat voor bedoeld?
Antwoord: Dit gat is een buis die onder de weg door naar de greppel die in het bosje richting de bokkentuin loopt. Extra: Deze verbinding is onderdeel van het ‘watersysteem De Burgh’, dat de vijvers van Gijzenrooi, de Bonifaciusvijver, de sloot langs de Piuslaan en ten slotte het Eindhovensch Kanaal met elkaar verbindt. Doel hiervan is een goede waterkwaliteit te behouden. Voor het bruggetje
De bomen en struiken aan de rand van het water en op het eilandje zijn speciaal voor dieren aangelegd. De struiken blijven in de winter groen en hebben stekels. Vraag: Welke dieren zullen zich hier verstoppen? Antwoord: (water)vogels Extra: Als je op het bruggetje gaat staan kun je goed zien dat er bomen staan op het eilandje. Dit zijn zwarte berken, ze groeien hier goed omdat hij van natte grond houdt.
Bij de grote wilgenbomen
Vragen: Weet jij welk bijzonder dier in deze bomen woont? Kun jij zien waar ze wonen? Hoe dik is de stam van deze boom, hoe vaak passen jouw handen eromheen? Hoe oud zullen ze zijn?
Antwoord: In deze wilgenbomen zitten spechten en vleermuizen. De bomen zijn in 1960 geplant. Omdat de takken tijdens storm te vaak afbraken zijn deze bomen tijdens de renovatie (2012) geknot (takken afgezaagd). In de bocht bij de voerplek eenden
Vraag: Op het gras groeien Noorse Esdoorns. De vruchten (helikoptertjes) hiervan kunnen bij harde wind weggeblazen worden en hoog in de lucht opstijgen. Hoe ver denk je dat zo’n helikoptertje kan meewaaien met de wind? En hoe hoog? Antwoord: De vruchten (helikoptertjes) kunnen bij harde wind kunnen wel 4 km ver worden weggeblazen en tot 1000 m hoog in de lucht opstijgen.
Spel Sint Bonifaciuspark: Slalom of hinkel
5
BUURPAD Op kruispunt in de buurt van badje
Vraag: De bomen waar je tussen staat heten Hollandse iepen. Er is iets bijzonders aan de bladeren van iepen. Bekijk het blaadje maar eens goed. Wat denk je dat er bijzonder aan is? Antwoord: Iepen kan je herkennen aan een scheve bladvoet. De beide helften van het blad zijn ongelijk (asymmetrisch). Badje
Weetje: Vroeger werd dit badje met water gevuld en speelden de kinderen uit de buurt erin. Oversteek Sint Bonifaciuslaan Binnenkort zal hier een zebrapad komen aan de andere kant van de weg. Deze kun je dan ook nemen. Maar blijf opletten met oversteken! Spel Sint Bonifaciuslaan (hier splitst de route: terug via de wijk of een extra rondje park)
Oversteek Roothaanstraat Vraag: Het gezondheidscentrum aan de overkant is nog niet zo heel lang geleden gebouwd. Weet je wat er vroeger op deze plek was? Tip: vraag het iemand die hier al langer dan 10 jaar woont.
Antwoord: Een tennisbaan. In de tussentijd is er op het braakliggende terrein ook nog een crossbaantje geweest.
Spel Thomas A. Kempislaan: Spring Spel Sint Norbertuslaan. Stiptikkertje: op een stip ben je veilig voor de tikker. Je mag er pas van af als je vrij-getikt wordt door anderen. De Tikker wint als iedereen af is of als iedereen op een stip staat. Verzonnen door leerlingen van groep 5 van de Klimboom.
Spel St Norbertuslaan Dubbelsprong: hand in hand tegelijk springen. Kan dat ook achteruit?
Verzonnen door leerlingen van groep 5 van de Klimboom.
Oversteek Thomas A. Kempislaan Doen: kijk eens rond. Hoeveel verschillende kleuren en vormen blaadjes kun je ontdekken?
EINDE SCHOOLPLEIN (= OOK STARTPUNT)
6
STIP STAP STIP ALGEMENE TIPS VOOR VRIJ SPEL MET DE STIPPEN Bedenk voor iedere stip een grappig geluid, bijvoorbeeld een dierengeluid. Spring nu van stip naar stip en maak hierbij de geluiden. Bedenk voor iedere stip een actie, bijvoorbeeld in je handen klappen, een rondje draaien, de grond aanraken, springen. Leg zo je eigen verzonnen parcours af. Bedenk manieren om van stip naar stip te gaan, bijvoorbeeld hinkelen linker of rechter been, springen met twee benen tegelijk, achteruit lopen, op handen en voeten of met een radslag. Neem krijt mee en verbind de stippen met elkaar tot een mooie tekening of weg. Neem een bal mee en kijk of je van stip naar stip kunt overgooien of de bal naar de volgende stip kunt rollen. Niet doen vlakbij een weg!
7
IDEE!
IDEEËN VOOR SPELLEN MET DE BLAUWE STIPPEN PAG 4 - SINT GERTRUDISLAAN Landjepik Er wordt een cirkel op de grond getekend. Vanuit het middelpunt worden lijnen getrokken, zodat de cirkel verdeeld wordt in taartpunten, dit zijn de landen (1 land per persoon). In het midden wordt er een kleinere cirkel getrokken: Niemandsland. Elke deelnemer zet een naam in zijn stuk land. Om de beurt mag je land veroveren. De veroveraar rent drie rondjes door alle landen heen en roept dan: ‘Stop!’ De anderen zijn tijdens het rondrennen ‘gevlucht’ uit hun eigen land en stoppen op het moment dat er stop geroepen wordt. Vanuit zijn eigen land (ook veroverde stukken) en niemandsland mag de veroveraar proberen om de vluchters aan te raken. Dat kan bijvoorbeeld liggend op de grond, met één voet nog in het eigen land. De veroveraar tekent een cirkel om de voeten van de aangeraakt vluchter heen en zet hierin de naam van zijn eigen land. De aangeraakte vluchter gaat weer in zijn eigen land in de cirkel staan. Vervolgens geeft de veroveraar het commando lopen. De vluchters moeten proberen in hun eigen land terecht te komen, zonder dat de veroveraar hen kan aantikken. Als iedereen weer in zijn eigen land is, begint het spel weer van voren af aan met een andere veroveraar. In je eigen landcirkels en stuk land kun je je niet getikt worden als vluchter. spelvariant met bal: In plaats van aanraken moet je de bal door iemand benen rollen. In plaats van 3 rondjes rennen gooi je de bal in de lucht en roept de naam van de veroveraar (‘Stand in het land en de bal is voor... NAAM’). Wie veroveraar is geweest kiest wie daarna aan de beurt is.
8
IDEE!
IDEEËN VOOR SPELLEN MET DE BLAUWE STIPPEN PAG 4 - SINT GERTRUDISLAAN Zakdoekje leggen De spelers zitten in een kring. Een persoon loopt de kring rond met de zakdoek, terwijl de anderen zingen: ‘Zakdoekje leggen, niemand zeggen ‘k heb de hele dag gewerkt twee paar schoenen heb ik afgewerkt één van stof en één van leer hier leg ik mijn zakdoekje neer...’ Hij laat deze zakdoek vallen achter een persoon. Deze persoon moet dan die eerste proberen te tikken voor die nog eens volledig rond de kring kan lopen. Lukt dat, dan is de volgende zakdoeklegger. Wordt hij getikt, dan moet hij in het midden van de kring gaan zitten, waar hij pas uit mag als de volgende in de kring moet komen zitten. Extra: Als iemand getikt wordt, wordt er traditioneel gezongen: ‘Vogeltje gij zijt gevangen, in een kotteke zult gij hangen, gij blijft hier, gij blijft hier, lieve vogel, gij blijft hier’ PAG 5 - VAN ENNETTENSTRAAT EN SINT GERLACHSTRAAT Hinkelspel Gooi een steentje / takje op de eerste tegel met stip. Hinkel in alle vakken, behalve in tegel 1 met de steen, daar spring je overheen. Bij het einde aangekomen hinkel je terug en spring je weer over de tegel met de steen. Als dit zonder fouten en vallen lukt, ga je verder naar vak 2, en gaat alles weer opnieuw, maar nu spring je over tegel 2. Als je de steen niet op de juiste tegel gooit, of als je tijdens het hinkelen buiten het vak komt, ben je af en is de volgende aan de beurt.
9
BUURPAD
Hou ook onze website WWW.BUURPAD.NL in de gaten voor nieuwtjes en activiteiten!!
NOTITIES
Heb je nog meer ideeën voor spellen of leuke interessante weetjes over de wijk? Stop dan een briefje in de bus bij Hanne (St. Gertrudislaan 36) of stuur een mailtje naar:
[email protected]
