Bulletin Informatie voor kaderleden
26 november 2009
nummer 09.23
Inhoud: • AOW-acties: MHP blijft wetsvoorstel kabinet verwerpen • Brief aan Eerste Kamer over belastingplan • Einde FVP-regeling • Nota Donner wetsontwerp limitering ontslagvergoeding • Nederland vol Talent, tienpuntenplan voor hoger onderwijs • MHP bezoekt ambtelijke werkgroep ‘Op afstand van de arbeidsmarkt’ • MHP-bijeenkomst vertegenwoordigers Kamers van Koophandel • Uitnodiging symposium DeeltijdPlus • MHP pleit voor recht op telewerken bij wet • Convenant Gezond Gewicht opvolger van Convenant Overgewicht
AOW-acties: MHP blijft wetsvoorstel kabinet verwerpen "Het kabinetsvoorstel voor de AOW is een rigide en onuitvoerbaar plan. Het is en blijft een gemiste kans de AOW in een modern jasje te gieten en toekomstbestendig te maken", aldus MHPvoorzitter mr. Richard Steenborg. Als vakcentrale is de MHP niet aanwezig geweest bij de AOWacties in Rotterdam, Deventer, Eindhoven en Assen op 21 november jl. Wel hebben enkele MHPbonden actief deelgenomen. De MHP staat vierkant achter het voorstel van de drie vakcentrales, omdat dit inspeelt op de mogelijkheid voor mensen om zelf te bepalen op welke wijze en wanneer zij met pensioen gaan. Ook betekent dit voorstel een stimulans om langer door te werken en de arbeidsparticipatie te verhogen. Dit zijn zaken, waarvoor de MHP al jaren pleit. Het kabinetsvoorstel daarentegen is rigide, omdat er is gekozen voor een vaste leeftijd in plaats van een flexibele, waarin deeltijdpensioen ook mogelijk is. Het definiëren van zware beroepen is een onmogelijke opgave. Een goede registratie van het arbeidsverleden is er niet, laat staan voor zelfstandigen. Het kabinetsvoorstel is dus onuitvoerbaar. De MHP dringt erop aan dat de politiek nu eindelijk eens de ogen opent voor het meer dan redelijke alternatief van de drie vakcentrales en niet blind achter het kabinet aanholt. Richard Steenborg benadrukt nog eens “dat ook het gezamenlijke alternatief van de drie vakcentrales de door het kabinet beoogde bezuiniging oplevert”.
Brief aan Eerste Kamer over belastingplan Nadat de Tweede Kamer akkoord is gegaan met het Belastingplan voor 2010, heeft de MHP in een brief de Eerste Kamer afgeraden om in te stemmen met de uniformering van het loonbegrip (vereenvoudiging loonheffing) en de werkkostenregeling (samenvoegen van onkostenvergoedingen). Door beide maatregelen wordt de koopkracht van veel werknemers vanaf 2011 negatief beïnvloed. Soms kan dit zo oplopen dat het doel van de maatregelen (administratieve lastenverlichting) in geen verhouding meer staat tot de negatieve effecten. De MHP vindt dat dergelijke maatregelen meer thuishoren in de discussie over de herziening van het belastingstelsel. De brief is te downloaden op www.vakcentralemhp.nl.
Einde FVP-regeling Het bestuur van de Stichting Financiering Voortzetting Pensioenverzekering (FVP) heeft onlangs besloten per 1 januari 2011 de instroom in de FVP-bijdrageregeling te beëindigen. Belangrijkste reden voor dit besluit is dat de bodem van de vermogenspot van de FVP bijna bereikt is. Eind 2008 besloot het bestuur de bijdrageregeling met een jaar te verlengen tot 1 januari 2011. Verlenging daarna blijft nu dus uit en hiermee komt de FVP-bijdrageregeling definitief ten einde. Het gevolg is dat werknemers van 40 jaar of ouder, die op of na 1 januari 2011 WW gerechtigd worden, niet meer in aanmerking komen voor een bijdrage op grond van de FVP bijdrageregeling. Gelet op de snel oplopende werkloosheid, besloot het bestuur van de FVP in juli van dit jaar, als voorzorgsmaatregel tegen een eventueel vermogenstekort, de betalingen van de FVP-bijdrage van werknemers die in 2010 werkloos worden, voorlopig op te schorten tot uiterlijk 1 januari 2014 en mogelijk te korten. Werknemers die vóór 1 januari 2010 werkloos zijn geworden, werden in principe niet door deze maatregel getroffen. Het spreekt voor zich dat in ontslagzaken de schade voor het verlies van werk, inkomen en pensioenopbouw werknemers in de toekomst zwaarder zal treffen.
Nota Donner wetsontwerp limitering ontslagvergoeding Minister Donner heeft naar aanleiding van vragen van de Tweede Kamer over het wetsontwerp limitering ontslagvergoeding een Nota aan de Tweede Kamer gestuurd. Hij verwijst daarin alle kritiek naar het rijk der fabelen en blijft van oordeel dat het wetsontwerp een bijdrage levert aan het verlagen van ontslagkosten terwijl de arbeidsparticipatie tevens gediend wordt. Echter, de kritiek die de MHP heeft geleverd op het wetsontwerp, is wat ons betreft door de antwoorden van Donner niet weggenomen. Het blijft een onrechtvaardig en ongefundeerd wetsontwerp, dat een bepaalde groep werknemers onevenredig treft. Nieuw is dat Donner aangeeft te streven naar een invoeringsdatum van 1 januari 2010. Dit is erg kort dag. De MHP blijft lobbyen bij Tweede en Eerste Kamer om het wetsontwerp alsnog te laten stranden. Het tweede nieuwe punt uit de Nota van Donner betreft de zogenaamde hardheidsclausule, die kan worden toegepast om de limitering van de ontslagvergoeding in een concreet geval niet toe te passen. In reactie op het voor het wetsontwerp vernietigende advies van de Raad van State, wist Donner veel kritiek te pareren door te wijzen op de hardheidsclausule. Hij rekte de hardheidsclausule maximaal op. Elke casus loste Donner zo op. In de Nota aan de Tweede Kamer stelt hij nu dat de hardheidsclausule in een zeer beperkt aantal gevallen zal kunnen worden toegepast. Zeer weinig gevallen zullen volgens hem kunnen ontkomen aan limitering van de ontslagvergoeding. Juridisch gezien klopt dat met het algemene karakter van een hardheidsclausule maar Donner is nu wel heel flexibel in zijn argumentatie met het doel zijn wetsontwerp van een gewis einde te redden. Het maakt eens te meer duidelijk dat het hier gaat om een wetsontwerp, dat niet past in ons rechtssysteem zoals de Raad voor de rechtspraak en de Raad van State al eerder met de MHP constateerden. De Tweede Kamer-commissie SZW heeft inmiddels een tweede verslag gemaakt over het wetsvoorstel, waarbij met name PvdA en SP kritische vragen hebben gesteld. Donner zal er niet aan kunnen ontkomen om deze vragen te beantwoorden, voordat de behandeling van het wetsontwerp verder kan gaan. 2
Nederland vol Talent, tienpuntenplan voor hoger onderwijs Het Platform Onderwijs van MHP onder voorzitterschap van drs. Alfred de Vries, waarin alle bij de MHP aangesloten onderwijsorganisaties vertegenwoordigd zijn, heeft een tienpuntenplan opgesteld om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Deze nota is aangeboden aan minister Plasterk van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Geconstateerd wordt dat juist nu, ondanks de economische crisis, het moment is voor die veranderingen in het onderwijs, die nodig zijn om talent te ontwikkelen en Nederland beter te prepareren op de toekomst. De rol die de docent heeft te vervullen om in de toekomst verzekerd te zijn van toptalent, is te lang onderschat en ondergewaardeerd met te hoge verwachtingen van informatie- en communicatietechnologie als substituut voor de docent. De docent geraakte daardoor in een bijrol. Het gevolg is dat niet alleen het beroep, maar ook de kennis en kunde daaronder ernstig te lijden hebben. De veranderingen die de MHP daarom aanbeveelt, hebben betrekking op de positie die de docent in het onderwijs en in de samenleving moet gaan innemen. Daarnaast benadrukt de MHP de wenselijkheid voor de arbeidsmarkt te investeren in kennis en niveau, met de nadruk op hoge kwaliteit van het onderwijs. De veranderingen zijn beschreven in tien speerpunten. Met deze speerpunten geeft de MHP onder andere invulling aan de Lissabonagenda. Het gaat niet alleen om het uitgeven van méér diploma’s, maar deze diploma’s dienen ook voldoende kwaliteit te hebben en een betere aansluiting te garanderen bij de toenemende eisen van de arbeidsmarkt. De tien speerpunten voor het onderwijs als basis voor talent zijn: 1. De valse trek moet uit de schoorsteen 2. Positie docent in de school, professionele ruimte en carrièrelijnen voor docentenfuncties 3. Carrièreperspectief in het leraarsvak. 4. Langer doorwerken 5. Werkdruk verminderen 6. Differentiatie tussen de subsectoren 7. Werving 8. Flexibel deeltijd pensioen 9. Managementaudits en onderwijskwaliteit 10. Hoger onderwijs: publiek en privaat De complete nota is te downloaden op www.vakcentralemhp.nl.
MHP bezoekt ambtelijke werkgroep ‘Op afstand van de arbeidsmarkt’ Zoals bekend heeft het kabinet negentien ambtelijke werkgroepen ingesteld, die de opdracht hebben gekregen tot het analyseren van diverse beleidsthema’s en tot het ontwikkelen van varianten, die een fundamentele besparing (ten minste 20%) op de overheidsuitgaven tot gevolg hebben. De MHP is inmiddels door diverse ambtelijke werkgroepen uitgenodigd om haar visie op de betreffende beleidsterreinen te geven. De MHP heeft besloten wel op deze uitnodigingen in te gaan, omdat zij het belangrijk vindt om ‘de sfeer van de werkgroepen te proeven’. Op 13 november 2009 heeft de MHP, samen met de FNV, gesproken met de ambtelijke werkgroep ‘Op afstand van de arbeidsmarkt’. Deze werkgroep buigt zich over de arbeidsongeschiktheidsvoorzieningen (WAO, WIA, Wajong), de Wet Werk en Bijstand, de Wet Sociale Werkvoorziening en het bijbehorende re-integratie-instrumentarium. De MHP heeft de werkgroep op het volgende gewezen. Allereerst is het sociale zekerheidsstelsel recent nog fundamenteel gewijzigd en de overgangsmaatregelen lopen nog. Het is zeer onwenselijk dat de sociale zekerheid nu weer op de schop gaat, zonder dat de nieuwe stelsels hun 3
meerwaarde hebben kunnen bewijzen. Daarbij komt dat de werknemersverzekeringen WAO/WIA en WW worden betaald uit de premies, welke lastendekkend vastgesteld dienen te worden. Bezuinigingen op de uitgaven van de fondsen leiden dus automatisch tot lagere premies (inkomsten) en bieden dan ook geen oplossing voor het begrotingstekort van de overheid. De werkgroep zou zich beter kunnen concentreren op manieren om de arbeidsparticipatie van de groepen met een afstand tot de arbeidsmarkt te verhogen. Hierbij is zowel het voorkomen van instroom, als het verhogen van uitstroom van belang. Een hogere arbeidsparticipatie leidt tot meer overheidsinkomsten en dit draagt wel bij aan het tegengaan van het overheidstekort. Tijdens de bijeenkomst bleek echter al gauw dat de werkgroep zich op dergelijke oplossingen helaas niet concentreert. Er wordt enkel gekeken naar bezuinigingen op de uitgaven sec. Zodra het rapport van de werkgroep bekend is, zal de MHP een inhoudelijke reactie geven.
MHP-bijeenkomst vertegenwoordigers Kamers van Koophandel Op 17 november jl. zijn de MHP-vertegenwoordigers uit de twaalf Kamers van Koophandel bijeen geweest om met elkaar van gedachten te wisselen over een aantal actuele onderwerpen, die op landelijk en regionaal niveau spelen. De Nationale Agenda voor 2010 (thema’s die door alle Kamers in activiteitenplan worden meegenomen) is vooral een voortzetting van lopende zaken. Inzet van de MHP zal zijn om in 2011 het thema ‘onderwijs en arbeidsmarkt’ op de agenda te krijgen. Tot nog toe wordt dit geblokkeerd door het Ministerie van Economische Zaken en de werkgeversvertegenwoordigers. Verder is er gesproken over de aanstaande evaluatie van de Kamers van Koophandel, waarvoor binnenkort een onderzoek onder de Kamers wordt uitgezet. Activiteit waarin alle Kamers momenteel veel energie stoppen, is het ondersteunen van bedrijven die worden getroffen door de economische crisis. In sommige regio’s zijn de gevolgen aanmerkelijk groter dan in andere regio’s. De bijeenkomst vond voor de laatste keer plaats onder het voorzitterschap van Hans Huis in ’t Veld, die per 1 januari 2010 zijn werk voor de MHP als landelijk regiocoördinator neerlegt. Deze taak zal vanaf die datum worden overgenomen door het duo Eddy Haket en Mario Lander. De MHP is Hans Huis in ’t Veld bijzonder dankbaar dat hij deze functie na zijn pensionering gedurende drie jaar met grote inzet heeft vervuld.
Uitnodiging symposium DeeltijdPlus Op 12 januari a.s. organiseren de Stichting van de Arbeid (StvdA) en de Taskforce DeeltijdPlus een symposium met de titel ‘Meer tijd voor deeltijders - Hoe deeltijders meer uren kunnen werken’. Sinds zijn oprichting door kabinet en sociale partners heeft de Taskforce het debat over meer uren werken gevoerd, onderzoek gedaan en proefprojecten uitgevoerd. De Stichting en de Taskforce vinden het van belang om de hierin opgedane resultaten en inzichten met relevante partijen, zoals werkgevers, werknemers en CAO-onderhandelaars, OR-leden en HR-managers, te delen. De StvdA en de Taskforce vinden het belangrijk over de huidige economische crisistijd heen te kijken en te investeren in de arbeidsparticipatie van vrouwen. Niet alleen omdat de beroepsbevolking als gevolg van de vergrijzing in aantal afneemt. Ook omdat zij willen dat vrouwen in staat worden gesteld hun talenten optimaal te kunnen inzetten. In opdracht van de Taskforce is onder meer een aantal proefprojecten in diverse sectoren gestart, waarin werkgevers samen met hun (deeltijd-)werknemers oplossingen ontwikkelen om kleine deeltijdbanen uit te breiden en vrouwen in substantiële banen te behouden. Deze praktische oplossingen en instrumenten worden tijdens het symposium gepresenteerd. 4
Het symposium vindt plaats op dinsdagmiddag 12 januari 2010 (13.00 uur - 17.00 uur), in het SERgebouw te Den Haag (Bezuidenhoutseweg 60). Deelname is kosteloos. Voor meer informatie en opgave voor deelname kunt u terecht op de website van de Taskforce DeeltijdPlus (zie de doorlink op www.vakcentralemhp.nl).
MHP pleit voor recht op telewerken bij wet “Werknemers zouden het wettelijke recht moeten krijgen om te telewerken, net zoals zij het recht hebben op aanpassing van de arbeidsduur.” Dit zei MHP-voorzitter mr. Richard Steenborg in reactie op het Tienpuntenplan Flexibel Werken van het Telewerkforum/ECP-EPN. Hij kreeg dit plan aangeboden door Wim Deetman, lid Raad van Advies ECP-EPN, tijdens het jaarcongres van dit platform op 26 november jl. Het is wettelijk geregeld dat werknemers recht hebben op aanpassing van de arbeidsduur, tenzij zwaarwegende bedrijfsbelangen zich hiertegen verzetten. Dat recht zou ook aan werknemers gegeven moeten worden om flexibel te kunnen omgaan met de werklocatie. Dat kan vervolgens contractueel worden vastgelegd, bijvoorbeeld de afspraak om één of twee dagen thuis te werken of om te reizen buiten de spits. Natuurlijk is de MHP er voorstander van om dit onderling te regelen tussen werkgever en werknemer. Een wettelijke regeling kan echter fungeren als stok achter de deur en een bredere implementatie bevorderen. “Hier hebben werkgever en werknemers baat bij, zeker als rekeningrijden wordt ingevoerd”, aldus Steenborg. Begin jaren '90 was de MHP al een pionier op het gebied van telewerken. Zij heeft destijds het initiatief genomen tot de oprichting van het Platform Telewerken Nederland (PTN). Echter, de voordelen van telewerken werden toen onvoldoende ingezien. De tijd is er nu beter rijp voor, omdat begin jaren '90 nog niet iedereen doordrongen was van de problemen, die op ons afkomen. Vandaag de dag voelen we dat aan den lijve. Het werk kan vaak veel slimmer worden ingedeeld. Werkgevers profiteren hiervan vanwege een hogere arbeidsproductiviteit, werknemers vanwege de betere afstemmingsmogelijkheden werk en privé en de samenleving vanwege een lagere verkeerscongestie en minder CO2-uitstoot. Een gejaagd leven om op tijd op het werk te zijn met in het vooruitzicht het recordaantal wegopbrekingen in 2010 en de daarbij verwachte verkeerschaos vragen om een ander arbeidsbestel. “Het is een ware win-winsituatie”, aldus Steenborg.
Convenant Gezond Gewicht opvolger van Convenant Overgewicht Op 23 november jl. heeft voorzitter mr. Richard Steenborg namens de MHP op de zogenaamde Nationale Balans Top het Convenant Gezond Gewicht ondertekend. Doel is om overgewicht tegen te gaan en mensen vitaler te maken. Tijdens de bijeenkomst werd een terugblik gegeven op vijf jaar Convenant Overgewicht en werden de plannen vanaf 1 januari 2010 gepresenteerd. Uit het eindrapport van het Convenant blijkt dat het aantal volwassenen met overgewicht zich stabiliseert op 52% voor mannen en 41% voor vrouwen. Er is dus nog een lange weg te gaan. Afgezien van de maatschappelijke kosten van overgewicht en obesitas (die op meer de 3 miljard euro per jaar worden geraamd), ondervinden mensen zelf de gevolgen hiervan vanwege allerlei gezondheidsklachten. De MHP vindt dat overgewicht bespreekbaar moet worden gemaakt op de werkplek. Het personeelsbeleid kan in samenspraak met een ondernemingsraad hieraan invulling geven. Niet om mensen te stigmatiseren, wel om de werkomgeving gezonder te maken (zoals gezonde voeding in 5
de kantine en bedrijfsfitness). Goede werkomstandigheden kunnen bijdragen aan de vitaliteit van werknemers. En hierdoor is de kans groter dat mensen langer aan het werk kunnen blijven. Door samen te werken aan een gezondere leefstijl in en om de werkomgeving en een actieve communicatie en voorlichting aan de leden en achterban over het belang van activiteiten ter bevordering van een gezonde leefstijl, gaat de MHP hieraan bijdragen. In de visie van de MHP is het middenmanagement van cruciaal belang in het kader van integraal gezondheidsmanagement. In hoeverre mag een werkgever zich bemoeien met het gedrag van zijn werknemers ? Welke steun mag een werknemer van zijn werkgever verwachten ? Hoe kunnen werknemers en werkgevers overgewicht op de werkvloer samen aanpakken ? Het bevorderen van activiteiten gericht op een gezonde leefstijl in het algemeen en meer sporten en bewegen en een gezond aanbod van eten en drinken in en om de werkvloer zijn hier enige voorbeelden van. De trend van duurzaam ondernemen wordt hierin doorgetrokken naar duurzame inzetbaarheid van de eigen medewerkers. Voor het middenmanagement, de achterban van de MHP, is hierbij een belangrijke taak weggelegd. Nu de politiek wil dat werknemers doorwerken tot hun 67ste levensjaar, wordt gezondheid een onderwerp in het bedrijf, waar niemand meer omheen kan. Het is van sociaal-economisch belang dat werknemers gezond, vitaal en met plezier werken want overgewicht kan leiden tot problemen bij het functioneren op het werk en/of tot (langdurig) ziekteverzuim. Zowel werkgevers als werknemers hebben baat bij het voorkomen en tegengaan van overgewicht.
6
