Bulletin Informatie voor kaderleden

Bulletin Informatie voor kaderleden de vakcentrale voor professionals

11 oktober 2012

nummer 12.21

Inhoud:  Oproep vakcentrales om banenplan  Kick-off jongerenprojecten Pensioenlab en Masterclass geslaagd !  MHP-reactie op deelakkoord VVD en PvdA  MHP stuurt brief aan informateurs ● Forensentaks van tafel ● AOW-hiaat voor middengroepen ● Werknemersprikkel modernisering Ziektewet één jaar uitgesteld ● Ziektewet één jaar uitgesteld ● Tienpuntenplan onderwijs ● Sociaal leenstelsel ● Uitvoeringskosten pensioenfondsen ● Aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW ● College voor de Rechten van de Mens ● Wajongpaspoort

Oproep vakcentrales om banenplan In een brief aan premier Rutte hebben de drie vakcentrales FNV, CNV en MHP opgeroepen om voor Nederland een ambitieus banenplan op te stellen. Deze brief is gestuurd met het oog op de Eurotop van volgende week, waar opnieuw de werkloosheid op de agenda staat. Op de vorige Eurotop hebben staatshoofden en regeringsleiders afgesproken dat zij vóór de volgende bijeenkomst ambitieuze en precieze nationale banenplannen zouden ontwikkelen. Dat gebeurt in het kader van het aangenomen ‘Pact voor groei en banen’. Daarin moeten de maatregelen zijn opgenomen, die de lidstaten en de Europese Unie moeten nemen om de groei, de investeringen en de werkgelegenheid te bevorderen en Europa’s concurrentievermogen te verbeteren. Deelnemende landen hebben toegezegd hun nationale banenplannen snel te zullen uitvoeren en voor de volgende top ambitieuzere en preciezere plannen op te stellen. De drie vakcentrales zijn teleurgesteld dat hiervan in Nederland nog steeds niets terecht is gekomen. Met meer dan 25 miljoen werklozen in Europa en ook in Nederland een oplopende jeugdwerkloosheid, vinden FNV, CNV en MHP het noodzakelijk dat Nederland eveneens met een banenplan komt. De brief is te downloaden op www.vakcentralemhp.nl.

Kick-off jongerenprojecten Pensioenlab en Masterclass geslaagd ! Op 10 oktober jl. zijn officieel twee pensioenprojecten voor jongeren van FNV, CNV en MHP van start gegaan. Allereerst de PensioenMasterclass (waarin twintig jongeren worden opgeleid voor participatie in deelnemersraden/besturen van pensioenfondsen) en het

PensioenLab (waarin zestig jongeren de pensioenwereld gaan adviseren). Deze tachtig jongeren waren aanwezig bij de kick-off, evenals enkele tientallen bestuurders en andere mensen uit het werkveld. Klaartje de Boer (jonge MHP-beleidsmedewerkster), Henk Brouwer (voorzitter ABP), Gerard Riemen (directeur Pensioenfederatie) en Jeroen Dejalle (jong ABPdeelnemersraadslid) gingen in een paneldiscussie aan de hand van een aantal stellingen met de zaal in gesprek. Opmerkelijk was dat het overgrote deel van de jongeren voorstander is van het behoud van de verplichtstelling om mensen pensioen te laten opbouwen bij hun werkgever en van de werkgeversverplichting in een aantal sectoren om werknemers een pensioen aan te bieden, dit in tegenstelling tot de berichten in de media van jongeren van bijvoorbeeld de Jonge Democraten en de G500. Het is goed dat jongeren laten zien dat ze wel degelijk geïnteresseerd zijn in een collectief pensioen. “Jong en oud delen samen risico’s en zouden ook samen verantwoordelijk moeten zijn in een pensioenfondsbestuur voor een goed pensioen voor alle generaties”, aldus MHPbeleidsmedewerkster Klaartje de Boer. Dit project kan hieraan een grote bijdrage leveren en zal leiden tot meer jongeren en inspraak van jongeren in pensioenfondsbesturen. MHP-reactie op deelakkoord VVD en PvdA “Het niet doorgaan van de forensentaks, het terugdraaien van de langstudeerboete, een verzachting van de harde ingrepen in de Ziektewetuitkering voor flexwerkers en het evenwichtiger verdelen van de lasten door middel van de assurantietaks zijn duidelijke signalen, dat er weer wat meer naar ons wordt geluisterd.” Dit is de eerste reactie van MHPduovoorzitter Reginald Visser op de persconferentie van Mark Rutte en Diederik Samsom van 1 oktober jl., daags voor de behandeling van de Miljoenennota 2013 in de Tweede Kamer. Toch blijft de MHP volgens Visser gemengde gevoelens houden ten aanzien van het aangekondigde pakket. Er zitten ook beduidend minder goede onderdelen in, zoals het niet doorgaan van het vitaliteitsparen en het beperken van de doorwerkbonus tot de lagere inkomens. Het is in de komende weken afwachten waar VVD en PvdA nog meer mee zullen komen, als zij erin slagen een nieuw kabinet te vormen. In ieder geval roept de MHP een nieuw kabinet op om, samen met sociale partners, tot afspraken te komen voor een sociale agenda in de komende jaren, waarbij de vraagstukken van werkgelegenheid en het terugdringen van de werkloosheid voorop zouden moeten staan. “Voorlopig hebben we nog een dossier, dat nog niet van tafel is. Dat zijn de plannen rondom het ontslagstelsel, die voor werknemers slecht uitpakken, en in het bijzonder voor de midden en hogere inkomenscategorieën. We zijn er dus nog lang niet”, aldus Visser. MHP stuurt brief aan informateurs De MHP heeft, vlak voor het verschijnen van het deelakkoord van VVD en PvdA, een uitgebreide brief gestuurd aan de kabinetsinformateurs Wouter Bos en Henk Kamp. Hierin gaat de MHP in op diverse beleidsthema’s, die het terrein van ‘werk en inkomen’ betreffen. Ook heeft de MHP, zoals gebruikelijk, de inkomenseffecten van de Miljoenennota nader in beeld gebracht. Uitdrukkelijk wordt ervoor gepleit om diverse maatregelen uit het zogenaamde Kunduz-akkoord niet te laten doorgaan. Het gaat dan onder meer om de plannen voor het ontslagrecht, de reiskosten en de nullijn voor ambtenaren. Ook pleit de MHP ervoor andere maatregelen zoals de langstudeerboete en de versobering van de Ziektewet voor flexwerkers, terug te draaien. De MHP roept een nieuw kabinet op om sociale partners vooral in de gelegenheid te stellen zelf met voorstellen te komen over de arbeidsmarkt en het ontslagstelsel, zonder stok achter de deur, die één van beide partijen bevoordeelt. 2

Om de overheidsbegroting voor 2013 niet te veel geweld aan te doen, doet de MHP suggesties voor andere maatregelen, zoals het verhogen van de winstbelasting en de assurantiebelasting naar die in de ons omringende landen. Zoals gebruikelijk heeft de MHP ook de inkomensconsequenties van alle aangekondigde maatregelen voor volgend jaar in beeld gebracht. Uit de berekeningen blijkt dat de grootste zorg zit bij zowel de gepensioneerde als de nog werkende middengroepen. Zowel de brief aan de informateurs, als de nota over de koopkracht 2013 zijn te downloaden via www.vakcentralemhp.nl. Forensentaks van tafel In het deelakkoord van VVD en PvdA is definitief een streep gezet door de forensentaks. De MHP kwam in mei van dit jaar als eerste in het verweer tegen de geruchten, dat in het zogenaamde Catshuisberaad plannen op tafel lagen om de fiscaal vrijgestelde kilometervergoeding van € 0,19 te verlagen. Uit eigen berekeningen bleek namelijk dat € 0,19 al lang de kosten niet meer dekt en dat de reiskostenvergoeding inmiddels eigenlijk al € 0,24 zou moeten bedragen. Vervolgens kwam het Kunduz-akkoord, waardoor de vergoedingen voor het woon-werkverkeer voortaan tot het belastbaar inkomen zouden moeten worden gerekend. Hierover moet belasting worden betaald. Dit was reden voor de MHP om de samenwerking met andere partijen op te zoeken, met het uiteindelijke doel om een brede coalitie te vormen om gezamenlijk hiertegen verzet bieden. Dat brede verzet is er gekomen met een coalitie van de gezamenlijke vakbeweging, de werkgeversorganisaties, vervoersorganisaties, leasemaatschappijen, de ANWB en reizigersorganisatie Rover. De MHP heeft het echter niet gelaten bij verzet alleen, maar is ook met alternatieven gekomen om de benodigde € 1,3 miljard te financieren. “Als MHP zijn we verheugd dat de forensentaks van tafel is, omdat dit voor veel werknemers wel een paar honderd euro per maand zou schelen. Eén van de alternatieven die we hebben aangereikt, is overgenomen, namelijk de verhoging van de assurantiebelasting, hoewel we financiering liever hadden gewild via een verhoging van de winstbelasting. Maar in ieder geval betalen ondernemingen nu ook mee aan de rekening voor de crisis en dat maakt het wel evenwichtiger”, aldus MHPbestuurder Eddy Haket.

AOW-hiaat voor middengroepen Op 1 oktober jl. hebben VVD en PvdA in een deelakkoord aangegeven dat zij de AOWleeftijd nog sneller dan de Kunduz-coalitie willen verhogen. Hiermee zal de AOWgerechtigde leeftijd vanaf 2013 stapsgewijs worden verhoogd en in 2018 uitkomen op 66 jaar en in 2021 op 67 jaar. Dat is sneller dan in de op het Kunduz-akkoord gebaseerde wet, die voor het zomerreces is aangenomen door de Tweede en Eerste Kamer. Deze wet gaat nog uit van 66 jaar in 2019 en 67 jaar in 2023. De voorschotfaciliteit in de vorm van een renteloze lening is nu ook vervallen en vervangen door een overbruggingsregeling, die alleen toegankelijk is voor de lagere inkomens. Mensen met een inkomen tot 150% van het minimumloon, die al met de vut of prepensioen zijn, krijgen een financiële tegemoetkoming. In 2014 wordt voor deze mensen twee maanden AOW-uitkering gecompenseerd. Wel geldt er een partnerinkomens- en vermogenstoets, waarbij het pensioenvermogen en de waarde van het eigen huis niet worden meegerekend. Ook voor werkenden met een laag inkomen (vanaf 90% tot 175% van het minimumloon) komt er een nieuwe doorwerkbonus (lees: hogere arbeidskorting). Deze komt in de plaats van de huidige doorwerkbonus, die voor alle inkomensgroepen geldt.

3

De MHP heeft bezwaren tegen het feit dat deze financiële tegemoetkomingen alleen toegankelijk zijn voor de lagere inkomens. Ook het schrappen van het vitaliteitsparen, dat in 2013 zou worden ingevoerd, stuit op grote bezwaren. Hierdoor worden de middengroepen met een zwaar beroep niet meer in staat gesteld op een fiscaal vriendelijke manier eerder te stoppen met werken, en is dit nog alleen weggelegd voor mensen met lagere inkomens. Bovendien lopen mensen uit de middengroepen, die al met vut of prepensioen zijn, een AOW-hiaat op, dat ze vrijwel niet meer kunnen repareren. Daar komt nog eens bij dat volgend jaar veel mensen tevens te maken krijgen met een korting op hun aanvullend pensioen. Dit wegens de slechte financiële positie van vele fondsen als gevolg van de gestegen levensverwachting en de crisis in Europa. De MHP vraagt bij herhaling bij de politiek aandacht voor de benarde positie, waarin steeds meer mensen uit de middengroepen terechtkomen. “Politieke partijen hebben de mond vol over het belang van de middengroepen, maar het blijft bij loze beloftes. De MHP zal blijven volharden om aandacht voor de hardwerkende middenklasse te vragen, net zolang tot de politieke partijen wel handelen, zoals ze in de verkiezingscampagne beloofd hebben”, aldus MHP-bestuurder Eddy Haket. Werknemersprikkel modernisering Ziektewet één jaar uitgesteld In het deelakkoord van VVD en PvdA is ook opgenomen dat de prikkel voor werknemers uit het wetsvoorstel ‘Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters’ (modernisering Ziektewet) met één jaar wordt uitgesteld. Concreet betekent dit dat de verkorting van de standaarduitkeringsduur van twee jaar naar drie maanden met één jaar wordt opgeschoven. ‘Binnen een jaar wordt een alternatief gevonden om de hoge instroom van werknemers zonder vast contract (flexwerkers) in de Ziektewet het hoofd te bieden’, aldus het deelakkoord. Op 2 oktober jl. heeft de Eerste Kamer ingestemd met de modernisering van de Ziektewet. Dit zorgde voor verwarring, gezien de tekst opgenomen in het deelakkoord. De Eerste Kamer heeft bij de instemming met het wetsvoorstel echter bepaald dat de verkorting van de uitkeringsduur per 1 januari 2014 ingaat, in plaats van per 1 januari 2013, wat aanvankelijk de bedoeling was. De besluitvorming in de Eerste Kamer is dus (wel) conform het deelakkoord. De MHP heeft zich altijd tegen de werknemersprikkels uit het wetsvoorstel uitgesproken, onder meer omdat niet is bewezen dat deze prikkels noodzakelijk, dan wel effectief zijn. De MHP is dan ook blij met het feit dat het deelakkoord en de daaropvolgende besluitvorming in de Eerste Kamer aan werknemersorganisaties een jaar langer respijt geeft om dit onderdeel uit het wetsvoorstel van tafel te krijgen. Tienpuntenplan onderwijs Het Platform Onderwijs van de MHP heeft een tienpuntenplan opgesteld en aangeboden aan de kabinetsinformateurs en de Tweede Kamer om de kwaliteit van het onderwijs naar een hoger plan te tillen. Het platform is een samenwerkingsverband van veertien bij de MHP aangesloten onderwijsorganisaties. Onder de titel ‘Nederland vol Talent, het onderwijs als werkplaats voor talent’ zijn tien speerpunten gepresenteerd om de kwaliteit in het onderwijs te verhogen en op die manier de concurrentiepositie van Nederland vast te houden en te verbeteren. Daarvoor is eerst nodig dat de politiek stopt met het onderwijs als kostenpost te beschouwen. Onderwijs is een investering in de toekomst. Taakstellingen, een langstudeerboete en plannen voor een 4

sociaal leenstelsel zijn allemaal ingegeven door een bezuinigingsdrift en zullen op termijn de samenleving meer kosten dan opleveren. De rode draad van het tienpuntenplan is dat er weer meer accent komt te liggen op het primaire proces, namelijk het onderwijzen en het vak van docent en leraar, en dat er beter wordt ingespeeld op de behoeftes van de arbeidsmarkt. Ook wordt gepleit voor één publieke toezichthouder, die wildgroei tegengaat, toeziet op voldoende opleidingen en de toegankelijkheid in het hoger onderwijs bewaakt. “Met deze tien speerpunten willen we bereiken dat de werkvloer niet alleen méér talent opleidt, maar dat ook het ontwikkelen van het talent beter aansluit bij de toenemende eisen van de arbeidsmarkt. Onderwijs als werkplaats voor talent”, aldus Jacqueline van Langeraad, voorzitter van het MHP-Platform Onderwijs. Het tienpuntenplan is te downloaden via www.vakcentralemhp.nl.

Sociaal leenstelsel Op 9 oktober jl. is uitgelekt dat de coalitie van VVD en PvdA een sociaal leenstelsel wil invoeren. Dit komt er op neer dat de basisbeurs (een voorwaardelijke gift) wordt afgeschaft en dat studenten en hun ouders voortaan alles zelf moeten financieren, al dan niet in de vorm van een lening. De MHP is hiervan nooit voorstander geweest. Het betekent een extra financiële drempel om een opleiding aan het hoger onderwijs (HBO en universiteit) te volgen. De verwachting is dat hierdoor minder studenten zich inschrijven, terwijl er op de arbeidsmarkt steeds meer behoefte is aan hoger opgeleiden. MHP-bestuurder Eddy Haket spreekt over kortzichtig beleid: “De overheid bespaart op korte termijn uitgaven aan de basisbeurs, maar zal op langere termijn een veelvoud aan belastinginkomsten mislopen. Bovendien geeft dit een totaal verkeerd signaal aan jongeren. We willen juist dat jongeren minder schulden maken, en met deze maatregel geven we de boodschap af dat er niks mis is met lenen.” Al eerder heeft de MHP, samen met het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO), een onderzoek gedaan naar de versobering van de financiële bijdrage van de overheid aan het hoger onderwijs. Door eerdere bezuinigingen op studiebeurzen, verlaat een student het hoger onderwijs nu al met een gemiddelde studieschuld van € 12.500. Dit bedrag wordt met een sociaal leenstelsel verdubbeld. “De langstudeerboete was hier nog niets bij. Daarbij ging het om een bedrag van € 3.000 voor alleen studenten, die langer over hun studie doen dan volgens de politiek bedachte norm. Met deze voorstellen raken studenten en hun ouders nog verder van huis”, aldus Haket. Uitvoeringskosten pensioenfondsen In de media zijn de afgelopen week de kosten van pensioenfondsen onder de loep genomen. De kosten zouden veel te hoog zijn; gemiddeld 17% van de ingelegde premie. Deze cijfers komen uit een onderzoek van actuarieel adviesbureau Lane, Clark & Peacock (LCP) aan de hand van de jaarverslagen van 219 pensioenfondsen. De MHP herkent deze cijfers niet. De uitvoeringskosten voor pensioenfondsen zijn veel lager. In het onderzoek worden namelijk ook de kosten voor het vermogensbeheer meegeteld. Deze kosten kunnen echter niet aan de ingelegde premie worden gerelateerd, maar moeten worden afgezet tegen het behaalde rendement. Daarnaast geeft het onderzoek geen reëel beeld omdat er geen onderscheid wordt gemaakt naar de schaalgrootte, het soort beleggingsbeleid, het aantal jongeren en ouderen en welke service tegenover die kosten staat. De kosten voor vermogensbeheer bedragen circa een 0,5% tot 1% van het totaal beheerd vermogen, tegenover een gemiddeld rendement van ongeveer 7% à 8%.

5

“Ik zit liever bij een pensioenfonds met 8% rendement en 0,5% aan kosten dan een pensioenfonds met 3% beleggingsresultaat en geen beleggingskosten. Aan het eerste fonds hebben de deelnemers veel meer. Dat de overige uitvoeringskosten zo laag mogelijk moeten blijven, is niet meer dan logisch”, aldus MHP-bestuurder Eddy Haket. Aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW Op 2 oktober jl. heeft de Eerste Kamer het Wetsvoorstel aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving aangenomen. Hiermee treedt 1 januari 2013 een verscherpte regelgeving op het gebied van sociale zekerheid definitief in werking. Kern van de nieuwe wet zijn een sterke verhoging van boetes tot in beginsel 100% van het benadelingsbedrag en het bij recidive opleggen van een verhoogde boete. Tevens maakt de wet het mogelijk om de huisbezoekregeling aan te passen. Dit kan verstrekkende gevolgen hebben voor uitkeringsgerechtigden. De MHP is kritisch ten aanzien van de nieuwe wet: ”Ons uitgangspunt is altijd geweest dat hogere boetes niet per definitie slecht zijn. Misbruik gaat immers ten koste van de mensen die het echt nodig hebben. Buiten kijf staat dat de proportionaliteit van de boete voorop moet staan. Het mag niet zo zijn, dat mensen die (nog) niet goed op de hoogte zijn van de regelgeving, worden geconfronteerd met hoge boetes. Te denken valt aan alleenwonende AOW-gerechtigden, die een relatie hebben en de regels niet exact kennen. Ze dreigen dan niet alleen in hun privacy te worden aangetast door controleurs, maar krijgen ook nog eens te maken met een torenhoge boete. Die signalen hebben we al eerder gehad. Als MHP wachten we nu de uiteindelijke effecten van de verscherpte regelgeving af. We hopen dat dit goed gemonitord wordt”, aldus MHP-beleidsmedewerker Joost Lubbers. College voor de Rechten van de Mens Op 1 oktober jl. is in aanwezigheid van koningin Beatrix het College voor de Rechten van de Mens geopend. Het College gaat mensenrechten in Nederland belichten, bewaken, beschermen en bevorderen. Onder de taken van het College vallen onder andere het instellen van onderzoek naar bescherming van mensenrechten, het rapporteren aan de Verenigde Naties (VN) over schendingen van mensenrechten in Nederland en het doen van aanbevelingen voor bevordering van mensenrechten. Door de oprichting van het mensenrechteninstituut houdt de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) op te bestaan. Alle taken van de CGB worden overgenomen door het College voor de Rechten van de Mens. Het College zal dus ook oordelen uitspreken op het gebied van gelijke behandeling. Iedereen in Nederland, die zich ongelijk behandeld voelt, bijvoorbeeld op het werk, op school of als consument, mag een verzoek om een oordeel indienen. Voorzitter van het college is Laurien Koster, president van de rechtbank Alkmaar. Het College heeft tevens een Raad van Advies met leden afkomstig van maatschappelijke organisaties. Uit de kring van werknemers heeft Klara Boonstra, beleidsjurist van de FNV en tevens hoogleraar Internationaal sociaal recht aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, zitting in deze Raad. MHP-beleidsmedewerker Hanneke de Geus, die aanwezig was bij de opening, noemt het een goede zaak dat ook de vakbeweging hierbij betrokken is: “Het komt nog al te vaak voor dat bijvoorbeeld oudere werknemers op grond van hun leeftijd gediscrimineerd worden bij sollicitatieprocedures. Daarom is het goed dat de werkzaamheden van de Commissie Gelijke Behandeling worden voortgezet via het College voor de Rechten van de Mens.”

6

Wajongpaspoort Onlangs is het zogenaamde ‘Wajongpaspoort’ gelanceerd, een handleiding met praktische tips en concrete voorbeelden voor werkbare cao-afspraken over de inzet van jongeren met een beperking op de arbeidsmarkt. Het paspoort biedt werkgevers en werknemers handvatten om de huidige drempels te slechten. Het is primair bedoeld voor onderhandelaars en beleidsmakers van sociale partners, die betrokken zijn bij cao-afspraken over Wajongeren. Maar ook werkgevers, die er op de werkvloer mee aan de slag moeten, kunnen er hun voordeel mee doen. Het is van belang dat zoveel mogelijk mensen meedoen op de arbeidsmarkt. Voor werkgevers geldt ook simpelweg dat jongeren met een beperking een serieus arbeidspotentieel vormen. Steeds meer branches en bedrijven zijn bereid om hierover afspraken op te nemen in de cao. “Er zijn al veel werkgevers die een Wajongere in dienst hebben. Dat aantal kan en moet groeien, zeker als de economie weer aantrekt. Dit paspoort biedt eenvoudig uitvoerbare en heldere afspraken die werkgevers ondersteuning kunnen bieden bij het aan werk helpen, maar ook houden van Wajongeren”, aldus MHPbeleidsmedewerker Hanneke de Geus. U kunt het Wajongpaspoort vinden via de volgende link: http://www.stvda.nl/nl/sitecore/content/subsites/stvda/nl/thema/sociale%20zekerheid/2 0120918.aspx.

Voor meer informatie: www.vakcentralemhp.nl

7