Bruisen van fietsvertrouwen

24

personeelsblad radboudumc

ACHTEROP

Jannie Meussen

Paul Lagro

In deze rubriek stapt een medewerker achterop de fiets bij een collega. Uit nieuwsgierigheid, want op de werkvloer komen ze elkaar niet tegen.

Dit keer springt Angelien Sieben, verpleegkundig specialist en voorzitter Adviesraad verpleegkundigen en paramedici (VAR), achterop bij Arthur Govaert, directeur Informatie Management.

Arthur

Angelien

Angelien: ‘Waarom ben je van het bedrijfs­ leven naar het Radboudumc gekomen?’ Arthur: ‘Het zit een beetje in mijn genen. Ik ben afgestudeerd medisch fysicus en kom uit een grote artsenfamilie. Bovendien kwa­ men bij het CIO-platform Nederland, waar ik al een paar jaar lid van ben, de meest interes­ sante onderwerpen uit de UMC’s. De zorg transformeert enorm en ICT speelt daarbij een belangrijke rol. Dat leek me een prach­ tige nieuwe uitdaging.’ Angelien: ‘We zijn dus het meest hip en happening. Wat is voor jou de ziel van deze organisatie? Arthur: ‘Ik vind de drive van de medewerkers hier geweldig. Ik zie veel pas­sie om de zorg beter en efficiënter te maken.’ Angelien: ‘Wanneer ga je blij naar huis na je werk? Arthur: Als we weer wat meters heb­ ben gemaakt, bijvoorbeeld een project heb­ ben afgerond waar mensen blij van worden. Informatie Management is niet meer de ICT die met kabeltjes in de weer is. We leveren producten die impact hebben op het primaire proces. Daarnaast investeren we in onder­ zoek en onderwijs en ondersteunen we initia­ tieven voor efficiëntere bedrijfsvoering.’ Angelien: ‘Radboud scoorde HIMSS7, trots? Arthur: ‘Niet zozeer dat wij daarmee eerste van Nederland en derde van Europa zijn. Maar wél om wat het betekent voor het Rad­ boudumc: we hebben met de inrichting van Epic en andere systemen goud in handen. Door bijvoorbeeld te werken met barcode­ scanning bij medicatie kunnen we veiliger werken. Ook met data- en informatieanalyse kunnen afdelingen verbeterslagen maken. Het stelt ons bijvoorbeeld in staat om patiën­ ten uit het systeem te lichten die risico lopen op ondervoeding of om ‘no shows’ van afspraken aan te pakken. Daarbij zijn mede­ werkers van de werkvloer aan zet. Jij als “opperhoofd” van verpleegkundigen kunt daar een belangrijke rol in spelen!’ Wil jij ook bij een collega achterop? Laat het weten via [email protected]

Personeelsblad Radboudumc | Jaargang 40

#4 mei 2015

22.291x SEH

Kijkje in de traumakamer

Geprint gebit ‘Ik verlang naar karbonade’

Onder urologen Samenwerken met Jeroen Bosch

HR-functionaris Svea Bessems over Alpe d’HuZes

Bruisen van fietsvertrouwen

#4 – mei 2015

INHOUD

12

LEESTIP Apothekersassistent Lucia van de Bogert reist als vrijwilliger mee met de Radboudumc Oncologie-teams die de Alpe d’HuZes gaan fietsen om geld in te zamelen voor onderzoek naar kanker. VANAF Pagina 8.

opent nieuwe werelden

Lees:

‘Er hangt iets in de lucht’

hulpfonds voor radboud personeel

K

VE

R

N I AA EU RT WD E

Kennismakingsdiner

Heb je behoefte aan financiële ondersteuning? Het Hulpfonds helpt.

€32,50

3-GANGEN DINER

50 €27P.P.

Sinds 15 april valt Parkhotel Val Monte onder de Fletcher vlag. Dat betekent een nieuw restaurant met een vernieuwde kaart! Kom proeven van heerlijke gerechten in ons knusse à la carte restaurant. Deze actie is alleen geldig t/m 30-06-2015 tegen inlevering van deze coupon en niet i.c.m. andere acties. Meer informatie of reserveren? Bel 024 - 684 20 00 of mail naar [email protected] Oude Holleweg 5 | 6572 AA | Berg en Dal | www.parkhotelvalmonte.nl

+

Alpe d’HuZes – Zo’n dertig collega’s beklimmen 4 juni tijdens Alpe d’HuZes de Franse reus Alpe d’Huez. Daarmee zamelen ze geld in voor onderzoek naar de bestrijding en preventie van kanker. De voorbereidingen zijn in volle gang.

12

Samenwerken – Kennis en ervaringen delen, reflecteren op elkaars werkwijzen én samen de zorg vormgeven. Dat doen onze urologen en medisch oncologen met de collega’s uit het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Met als resultaat: een samen ontwikkeld zorgpad voor mannen met prostaatkanker.

15

Onderzoek – Jaarlijks krijgen ongeveer 25.000 mensen de ziekte van Lyme. In ons umc werken wetenschappers en artsen aan een betere methode om de ziekte op te sporen en aan nieuwe behandelingen.

20

Rondvraag – Hoe breng jij persoonsgerichte zorg in de praktijk? Vier verpleegkundigen van verschillende afdelingen delen hun ervaringen.

26-05-14 16:00

Ik fiets zelf ook dus weet hoe zwaar het is. Lees op pagina 8, 9 en 10 over de collega’s die de uitdaging aangaan. Ik heb nu al trots op ze, maar natuurlijk is het belangrijkste dat ze veel geld ophalen. En daar kunnen alle collega’s nu nog aan bijdragen. Hoe, dat lees je in het verhaal.’

Bouwers

Ervaar de vrijheid van DAG!, ontwerpen en bouwen in één hand. www.dag-architecten.nl

advertentie 2015b.indd 1

19

08

www.hulpfondsradboud.nl

RU Hulpfonds adv RADBODE 97x130_05.indd 1

Architecten

15

Het Hulpfonds helpt met financieel advies, begeleiding en renteloze leningen. Neem contact op voor meer informatie: E-mail: [email protected] Telefoon: (024) 361 22 81

‘Samen met analist Evaline Hendriks reis ik met de caravan naar de Alpe d’HuZes om als vrijwilliger het Radboudumc-team te helpen. Het is heerlijk de mensen die zich inspannen voor het goede doel te vertroetelen. Vorig jaar was ik ook al mee: in de ochtend komen de collega’s na de eerste klim verkleumd bij ons aan, het kan dan nog vriezen.We zetten de caravan op een camping in het dal en daar kunnen ze dan lekker opwarmen, ze krijgen te eten, pannenkoeken of soep. En een pep­ talk. En ’s avond koken we, vooral pasta, alles om onze collega’s te ondersteunen.

3/11/2015 5:17:15 PM

Lucia van de Bogert

RUBRIEKEN 04 Het getal | 06 Kort | 11 6 Vragen aan | 15 Zapservice 19 De PATIËNT | 22 Collega’s | 23 HET MOMENT | 24 Achterop

3

4

personeelsblad radboudumc

HET GETAL

#4 – mei 2015

Willem Andrée

Eric Scholten

patiënten heeft de afdeling Spoedeisende Hulp (SEH) in 2014 geholpen. Vierduizend daarvan waren mensen met hartproblemen, behandeld door de eerste harthulp (EHH). Van patiënten met een gebroken vinger tot een reanimatie, van patiënten met een beroerte tot een ernstig ziek kind. De patiëntcategorieën waar de SEH elke dag mee wordt geconfronteerd, lopen zeer uiteen. Het team bestaat uit zes fulltime SEH-artsen, vijftig verpleegkundigen, zeven aio’s SEH, vier huisartsen in opleiding en een secretariaat. SEH-arts Maurice Vroegop: ‘We werken nu een tijdje met het fasttrack-systeem waardoor de doorlooptijd voor patiënten met klein letsel is teruggebracht van tweeënhalf naar anderhalf uur. Een arts bekijkt direct minder complexe aandoeningen samen met een supervisor, die het beoordelen van de patiënt en de registratie voor zijn rekening neemt. Ook verzorgt hij de pijnstilling, zonder tussenkomst van een verpleegkundige. De triageverpleegkundige kan daardoor alle aandacht geven aan de patiënten met een uitgebreidere zorgvraag. Deze worden meestal door een multidisci­ plinair team opgevangen. ’ Als er een ramp in de regio is, zoals onlangs bij de brand in de seniorenwoning, dan treedt het calamiteitenplan in werking. ‘Een haast militaire operatie’, ver­ telt Maurice, ‘iedereen kent zijn rol. Als team kunnen we in deze situatie vier tot acht ramppatiënten van de zwaarste categorie per uur opvangen.’ Een ander opmerkelijk getal zijn de 4.200 zelfverwijzers, mensen die zonder door­ verwijzing naar de eerste hulp gaan. Maurice: ‘Patiënten kunnen moeilijk inschat­ ten of ze met de klacht ook naar een huisarts hadden kunnen gaan. Wij adviseren hierover na de behandeling, zodat ze een volgende keer een weldoordachte keuze maken. Dit scheelt het eigen risico en kan kostenbesparend werken.’ 

5

6

personeelsblad radboudumc

#4 – mei 2015

KORT

COLUMN | ETHIEK GETIPT

AIOS werken aan Arts van de Toekomst

Parkinson Hotel Boek: Parkinsonpatiënt en journalist Frank van Empel ‘in gesprek’ met zijn ziekte, een ongenode gast in het hotel des levens. Door naar jezelf te luisteren en te experimenteren met oplossingen, kun je als patiënt zicht krijgen op de krachten die je gestel ondermijnen. ISBN 9490665177. € 7,95

Twaalf artsen in opleiding (AIOS) vinden dat de huidige opleiding hen onvoldoende voorbereidt op hun rol als arts van de toekomst. Daarom ontwikkelden zij zelf maar een leergang. Radbode bezocht een sessie. ‘Jullie zijn de dragende generatie.’ In Villa Klein Heumen waar op dinsdag 28 april de sessie plaats vond, vertelt mede-initiatiefnemer en kinderarts in opleiding Lara van den Wijngaart waar de schoen wringt: ‘We merken dat AIOS behoefte hebben aan meer dan alleen medisch-inhoudelijke kennis. We zijn nu nog onvoldoende toegerust op organisatorische en leidinggevende taken.’ Volgens AIOS Radiologie Jakob Hauth stemt het verhaal van spreker en kinderarts Michiel Schreuder tot nadenken. ‘Zorg is veel meer dan recepten uitschrijven. Je moet

als dokter ook verstand van financiën hebben. Dat hebben wij nu niet als AIOS.’ Ook spreken een vertegenwoordiger van een zorgverzekeraar en van de provincie Gelderland de AIOS toe, evenals bestuurvoorzitter Leon van Halder. ‘De umc’s moeten leidend zijn in de veranderingen in de jullie zijn daarbij de dragende generatie.’ De Leergang Arts van de Toekomst wordt mogelijk gemaakt door Radboudumc Hotspots, opgericht om ideeën als deze van de grond te krijgen.

Getweet @Stierbeker Goede of slechte statistiek bestaat niet, alleen goede of slechte toepassing… #Radboud @radboudumc http://t.co/g46wiuLxKg @CorineGLD Met transplantatiedeskundige van @radboudumc praat ik zo over brief die 22.400 Gelderse jongeren krijgen met de vraag #orgaandonor te worden @NETKanker @caseofdees @radboudumc @NPCF meest belang­ rijke vraag v zeldzame ziekten staat er niet: “Zit ik in het goede ziekenhuis?” #kenniscentrum @MaroeskaRovers Altijd fijn om te horen dat ook je eigen familie ziet dat ziekenhuis waar jij werkt topzorg levert op alle fronten! @radboudumc @rositacusters Alweer 21 jaar geleden redde prof Festen vh @radboudumc het leven van jongste zoon. Daarna de man nooit meer gezien. Denk elk jaar aan hem. @KoenIngels Slechtziende en -horende dame wordt door verpleeg­ ster aan de hand uit wachtkamer gehaald. “Fijne warme hand” zegt ze. Mooi! #radboudumc #kno

Scholieren in race voor

nieuw curriculum Kijk voor actuele berichten ook op ons intranet, onder het kopje ‘nieuws’.

Nu nog gebeurt de test voor een chro­mosomale afwijking, zoals het syndroom van Down, met een vlokken­test of vruchtwaterpunctie. Deze testen zijn heel betrouwbaar, maar hebben een kleine kans op een miskraam. Met NIPT bestaat dat risico niet.

Meer bewijs In Nederland is NIPT sinds een jaar beschikbaar binnen de TRIDENT studie waar alle umc’s aan meedoen. Vrouwen kunnen deelnemen aan die studie als een combinatietest in de eerste drie maanden van de zwangerschap een verhoogd risico aangeeft voor het syn­ droom van Down. Voordat de NIPT test beschikbaar wordt voor alle zwangere vrouwen, wilde de minister meer bewijs hebben voor de kwaliteit ervan.

Het aantal genetisch gemodificeerde (gg-)vaccins neemt in de nabije toekomst waarschijnlijk toe. Dat blijkt uit een recent rapport van overheidsadviesorgaan COGEM (Commissie Genetische Modificatie). Gg-vaccins kunnen medicijnen bevatten tegen diabetes of kanker, maar kunnen ook voorkomen dat gezonde mensen ziek worden.

en biologie. En een tweede, waarin ze wordt gevraagd hoe ze zouden reageren op situaties die zich tijdens de studie of later de beroeps­ uitoefening kunnen voordoen. Ongeveer 750 eindexamenkandidaten zijn in de race voor de studie Geneeskunde in Nij­ megen. 330 krijgen half juni goed nieuws en kunnen de studie volgen. In september start eveneens het nieuwe cur­ riculum van Biomedische Wetenschappen. De decentrale selectie sloot daar al op aan en is daarom nagenoeg hetzelfde gebleven: scholieren moeten een epistel schrijven waarin ze hun droom voor de biomedische wetenschappen verwoorden.

De overheid moet zich voorbereiden op deze discussie over genetisch gemodificeerde vaccins. Het zou goed zijn om mensen nu al over gg-vaccins in te lichten, en vertrouwd te maken met de techniek die eraan ten grondslag ligt. Dat kan in een later stadium problemen voorkomen.

NIPT werkt

Met het nieuwe curriculum van de opleiding Geneeskunde dat in september start, is ook de decentrale selectie van studenten veranderd. Zelfreflectie en zelfsturend leren zijn belangrijke kenmerken in de studie en dus ook in de selectie. De scholieren moeten zichzelf via thuisop­ drachten verdiepen in het nieuwe pro­ gramma. ‘We toetsen hiermee of ze zich goed hebben georiënteerd, kritisch naar zichzelf kunnen kijken en hoe ze met feed­ back omgaan’, vertelt Roland Laan, voorzit­ ter kernteam curriculum. ‘Ook kijken we of de toekomstige studenten passen bij het zelfsturend leren in het nieuwe curriculum. Zo moeten ze een leerplan opstellen, aan de hand van een filmpje van een huisartscon­ sult. Welke leervragen roept dit bij hen op én hoe willen zij dit leren?’ Daarnaast hebben de scholieren begin mei twee toetsen gemaakt. Eén over toepassing van kennis uit de scheikunde, natuurkunde

‘Rommelen’ in DNA van vaccins

Experts geven aan dat gg-vaccins alleen op de markt komen als zij aan alle veiligheidsvoorschriften voldoen. Maar zal het publiek ze dan ook accepteren? Genetisch gemodificeerd voedsel kent in Europa vele tegenstanders. Het is de vraag of het publiek welwillender staat tegenover een gg-vaccin als dat ter preventie in een gezond lichaam wordt gespoten. De vraag is hoe met dat acceptatieprobleem moet worden omgaan. In Nederland mogen mensen zelf beslissen of ze zich laten prikken of niet. Het RIVM moet relevante informatie bieden die het mogelijk maakt om een eigen keuze te maken. Maar zou het RIVM dan ook informatie moeten geven over hoe vaccins gemaakt worden, en dus, dat ze genetisch gemodificeerd zijn? Stilhouden van deze informatie is moeilijk te verdedigen in een vrijwillig vaccinatieprogramma. Maar die informatie wel geven is óók problematisch. Wellicht weigeren meer mensen de vaccins, en ontstaat er daardoor een groter infectiegevaar voor de bevolking.

IMPACT VAN ONDERZOEK

De niet-invasieve prenatale test (NIPT) blijkt bij een zwangere vrouw zeer betrouwbaar aan te tonen of zij al dan niet in verwachting is van een kindje met het syndroom van Down. Dat blijkt uit een internationale publicatie in New England Journal of Medicine. Deze publicatie zal de invoering van de test voor alle zwangere vrouwen in Nederland zeker versnellen.

Medewerkers van de sectie medische ethiek (iq healthcare) geven een beschouwing over een actueel onderwerp. Deze keer Simone van der Burg.

7

#4 – mei 2015

Willem Andrée en Gijs Munnichs

Eric Scholten

Alpe d’HuZes

Alpe d’HuZes: zwoegen op de ‘Hollandse’ berg

‘Er hangt iets in de lucht’ Zo’n dertig collega’s beklimmen 4 juni tijdens Alpe d’HuZes de Franse reus Alpe d’Huez. Daarmee zamelen ze geld in voor onderzoek naar de bestrijding en preventie van kanker. De voorbereidingen zijn in volle gang. Ruim duizend meter klimmen, 21 bochten en een maximaal stijgingspercentage van elf procent. En dat soms zes keer achter elkaar… Onder de naam Radboudumc Oncologie gaan drie teams deze uit­ daging aan. Elke deelnemer heeft zijn eigen reden om maanden­lang bijna dagelijks te trainen om de legendarische berg op te fietsen of te lopen. Een ding bindt hen: de motivatie om zoveel mogelijk geld in te zamelen voor onderzoek naar de bestrijding en preventie van kanker.

Cowboyhoed Zonder goede voorbereiding is het voor ama­ teurs onmogelijk en gevaarlijk om deel te nemen aan de actie [zie kader Hoge hartslag]. ‘Daarom gaan we goed voorbereid naar Frank­ rijk’, vertelt chef de mission Jan Jaap Schmitz. Het is zijn vijfde deelname en de hospitality officer is met zijn cowboyhoed op z’n helm een opvallende verschijning onder de fietsers. ‘We hebben informatiesessies georganiseerd over voeding, training en kleding. Acht vrijwilli­ gers gaan mee om ons te ondersteunen. De beklimming én de afdaling zijn enorm zwaar en je moet wel een beetje geluk hebben: het kan heel de dag regenen en sneeuwen. Maar de sfeer helpt je omhoog. Die begint ’s ochtends al: het hangt in de lucht dat er iets op komst is. Je ziet al die fietslichtjes in de schemering, prachtig. En ik praat af en toe met een deelne­ mer langs de kant die uitrust, dan hoor je bij­ zondere verhalen.’

Pijn lijden HR-functionaris Svea Bessems is twee jaar actief aan het wielrennen: ‘Deze zomer fietste ik de Alpe d’Huez tijdens mijn vakantie. Dat is gaaf hoor, als je boven bent. Daar sta je dan; doel bereikt. Maar eigenlijk ging het best mak­ kelijk. Behalve het afdalen, dat is vreselijk en doet soms meer pijn dan het klimmen. Je moet het echt leren, “in de beugels hangen”, heet dat.’ De beklimming zette de Nijmeegse aan het denken, ze wilde ‘iets’ met deze prestatie. Na de vakantie zag ze op intranet de aankondi­ ging van Alpe d’HuZes en meldde zich direct aan. Een sprong in het diepe. ‘Ik kende nie­ mand van het team. Ik vind het – naast het goede doel – mooi dat er ook onderzoekers van Radboudumc meedoen, die gaan met het geld dat we bij elkaar fietsen ook echt aan de slag. En ik wéét dat je van kanker kan genezen, dat heb ik bij mijn moeder zien gebeuren die twee jaar geleden baarmoederhalskanker kreeg. Als ik door zes keer die berg op te fietsen aan

onderzoek kan bijdragen, doe ik dat.’ Svea waakt voor overmoedigheid, maar bruist van het “fietsvertrouwen”. ‘Ik geloof dat ik het kan, die zes keer. Ik zie het zo: wat is nou één dag pijn lijden?’

Lopen Je kunt ook lopend de Alpe d’Huez bestijgen, dat doet Leonore Schaecken-Klabbers, bedrijfs­ voerder Laboratoriumgeneeskunde Hematolo­ gie. Voor haar ‘supertante’ die al jaren moet leven met meerdere hersentumoren. ‘Zo veel chemo, zo veel operaties’, vertelt Leonore. ‘Ze heeft al bijna 25 jaar kanker. Mogelijk is zij de langstlevende patiënt met deze vorm. Ze vecht maar door en blijft optimistisch. Ongelooflijk knap. Daar lever ik graag deze sportieve presta­ tie voor. En ik doe het voor mijn schoonzus, die net aan haar eerste chemo begint. Wat we als deelnemers doen, staat in schril contrast met waar mijn tante en schoonzus voor staan. Voor hen is opgeven écht geen optie..’

Steun het goede doel! Bij het ter perse gaan van de Radbode, hadden de teams € 60.000 opgehaald. Help met vele anderen mee om het streefbedrag van € 75.000 te bereiken. Koop bij de deelnemende collega’s een lot (€ 5,00) waarmee u prachtige prijzen wint of maak een bedrag over via iDeal op opgevenisgeenoptie.nl, onder tabblad Sponsoren > Doneren > Actiepagina, zoek op Radboudumc Oncologie. Daar vind je de drie Radboudumc-teams.

9

10

personeelsblad radboudumc

#4 – mei 2015

Jannie Meussen

‘Ze vecht maar door, daar lever ik graag deze prestatie voor’

Rian Bongaerts kwaliteitsmedewerker Radiologie en Nucleaire geneeskunde

‘Van samenwerken krijg ik energie’ 1

Wat is je persoonlijke hoogtepunt in het Radboudumc?

‘Dat ik eind vorig jaar eindelijk een contract voor onbepaalde tijd heb gekregen. Leidinggevenden realiseren zich te weinig wat de impact is van telkens weer een tijdelijk contract. Dat geeft onrust. Ik kan nu het werk blijven doen dat ik ontzettend leuk vind en hoef niet meer naar iets anders uit te kijken.’

2

Waar ben je trots op?

‘Dat het ons samen lukt om experimentele preparaten zo ver te krijgen, dat we ze kunnen gebruiken bij de diagnostiek van patiënten. We labelen antilichamen met radioactieve stoffen. Door deze in hele kleine hoeveelheden te injecteren bij patiënten, lichten ze op onder de PET/CT-scanner. Zo kun je bijvoorbeeld zien of borstkan­ kercellen zijn uitgezaaid, of dat een ingezette cytostatica-behan­ deling aanslaat. Steeds meer kankersoorten kunnen we zo heel specifiek diagnosticeren en daarmee doelgerichter behandelen.’

Feiten & cijfers 5 5.000 4.800

In rust wordt 5 liter bloed per minuut rondgepompt, bij maxi­ male inspanning is dat 25 tot 30 liter per minuut Gemiddeld komen zo’n 5.000 deelnemers aan het einde van de dag volledig verzuurd beneden

Eric Scholten

11 21 1.860

Het gemiddeld stijgings­ percentage is 7,9%, het steilste stuk is 11% De beklimming van Alpe d’Huez kent in totaal 21 bochten De top is 1.860 meter hoog

Alle ruim 4.800 deelnemers aan zijn preventief gekeurd

Bas Mulder Award Onderzoekers Wieger Norde, Willemijn Hobo en Anniek van der Waart van het Laborato­ rium Hematologie fietsen ook mee dit jaar. Komende Radbode komen zij uitgebreid aan het woord over hun onderzoek en hoe zij de opbrengsten van Alpe d’HuZes willen gaan besteden. Het drietal kreeg in 2012 van de Alpe d’HuZes Foundation de Bas Mulder Award, waarmee jong wetenschappelijk talent wordt gestimuleerd om baanbrekend onderzoek te doen.

3

Welk boek ligt op je nachtkastje?

Acht uur leven op hoge hartslag Hoe bijzonder is het voor amateurs om het monster in Frankrijk te beklimmen? Zo bijzonder dat sportcardioloog Nicole Panhuyzen-Goedkoop aan de wieg heeft gestaan van de grootschalige fysieke keuring van alle deelnemers. Is er twijfel, dan wordt de deelnemer verder onderzocht of mag die niet mee. Ook het woord “waanzinnig” valt, tij­ dens het gesprek met Nicole. ‘Het hart pompt vijf tot zes liter bloed per minuut rond, dat is 7.200 liter in 24 uur. Tijdens een normale dag is de hartslag zestig tot 110 per minuut. Om alle spieren van bloed en zuurstof te voor­ zien, zoals tijdens de Alpe d’HuZes, gaat de hartslag omhoog naar ongeveer 170 slagen per minuut. En dat acht uur lang. Om het lichaam daaraan te laten wennen, moet je goed getraind zijn.’ En Nicole kan het weten, ze reed zelf ook mee. Nog tips? ‘Drink veel, je zweet enorm en te weinig vocht in het lichaam betekent dat het hart het zwaarder krijgt. En als je naderhand veel spierpijn hebt, dan heeft het hart ook een opdoffer gekregen, geef het voldoende rust in de week na de tocht. En heb je tijdens de training koorts of griep, dan zou ik je ver­ bieden nog te gaan.’

‘Harry Potter en de Orde van de Feniks. Ik lees hier elke avond uit met mijn zoon, om de beurt een bladzijde. Leuk om samen te doen.’

4

Terug naar toen je 16 was, wat zou je anders doen?

‘Ik zou eerder op mensen afstappen, want dat opent onverwachte deuren. Voor mij heeft het bijvoorbeeld de deur naar het Radboudumc geopend.’

5

Met wie zou je een dag willen ruilen?

‘Ruilen is wederzijds. Ik zou wel eens willen weten wat een RvB-lid in mijn functie zou doen. Hoe hij/zij met al die documenten zou omgaan, met misschien goede tips om het proces efficiënter en sneller te maken. Omgekeerd zou ik op hun stoel willen zien hoe ze beleid maken.’

6

Hoe kun je je idealen kwijt in je werk?

‘Een nieuw experimenteel preparaat de kliniek in krijgen is een langdurig traject van valideren en kwalificeren. Daarbij werken we heel nauw samen met apothekers, onderzoekers, artsen en analisten. Die samenwerking, daar krijg ik veel energie van.’ 

Personalia Naam: Rian Bongaerts Functie: kwaliteitsmedewerker Radiologie en Nucleaire geneeskunde Pluim verdiend op: 23 juni 2014 Omdat: zij op de haar typerende vriendelijke wijze zich vanaf het begin met hart en ziel heeft ingezet om het kwaliteitssysteem voor het bereiden van radioactieve preparaten voor het klinisch wetenschappelijk onderzoek op hoog niveau te brengen. Met haar achtergrond als researchanalist doet zij dit op een buitengewoon kundige en praktische wijze. Dankzij haar inzet kan er translationeel onderzoek met experimentele radiofarmaca worden uitgevoerd.

6 VRAGEN AAN In deze rubriek stellen we persoonlijke vragen aan een medewerker die een Radboudpluim heeft ontvangen.

11

12

personeelsblad radboudumc

Samenwerken

#4 – mei 2015

Gijs Munnichs

Paul Lagro

Uroloog Inge van Oort legt uit welke stappen de patiënt gaat doorlopen in de zorg. Ze doet dit aan de hand van een ‘metrokaart’. ‘Hierdoor weet de patiënt precies wat er staat te gebeuren.’

Radboudumc en JBZ ontwikkelen samen zorgpad prostaatkankerzorg

Het beste van twee werelden Besluiten om samen te werken is één. Het dóen is twee. Urologen en medisch oncologen van het Radboudumc en Jeroen Bosch Ziekenhuis zoeken elkaar iedere maand op. Met als eerste resultaat: een samen ontwikkeld zorgpad voor mannen met prostaatkanker.

‘Je denkt dat je al het beste doet. Maar ga je bij elkaar zitten, dan merk je dat het tóch anders en beter kan’, zegt Inge van Oort, uro­ loog in het Radboudumc, over de samenwerking met het Jeroen Bosch Ziekenhuis. ‘Dat is ontzettend leuk en leerzaam. We delen kennis en ervaring, kijken met een frisse blik naar elkaars werk­ wijzen. Samen kunnen we het beste uit twee werelden verenigen en de zorg naar een hoger plan tillen.’ Elke maand, in de avonduren, komen de urologen uit beide huizen bijeen. Het eerste ‘product’ van de samenwerking is in november 2014 een feit: de implementatie van een samen ontwikkeld zorg­ pad voor de behandeling van prostaatkanker. De radiotherapeuten en medisch oncologen waren hier eveneens bij betrokken.

Metrokaart Door dit uniforme behandelprotocol krijgen mannen met (ver­ denking op) prostaatkanker in beide huizen dezelfde kwalitatief

hoogwaardige en transparante zorg. ‘We hebben in het zorgpad verschillende rou­ tes gedefinieerd’, vertelt Inge. ‘Welke route van diagnostiek en behandeling een patiënt volgt, hangt af van zijn per­ soonlijke situatie. De patiënt krijgt een totaaloverzicht – een soort metrokaart – met daarop alle stappen die hij doorloopt: vanaf het eerste poli­ bezoek, de onderzoeken, behandeling en het bespreken van de uitslagen tot en met de follow-up. Ook staat er steeds bij welke zorgverlener hij ziet.’ Het format voor de metrokaart werd al gebruikt in het JBZ en is nieuw voor het Radboudumc. Het sluit goed aan bij onze ambitie om meer persoonsgerichte zorg te leveren. Inge: ‘Voorheen kregen patiënten bij de ene afspraak te horen over de vervolgafspraak. Door de metrokaart weten ze nu precies wat er staat te gebeuren.

Initiatieven Radboudumc-JBZ op een rij Het Radboudumc tekende in 2013 een overeenkomst met het Jeroen Bosch Ziekenhuis om kennis, ideeën en ervaringen te delen om de zorg te verbeteren. Dat heeft onder meer de volgende initiatieven opgeleverd:

Samen ontwikkelde zorgpaden voor prostaatkanker, blaaskanker en zaadbalkanker; het zorgpad voor nierkanker is in ontwikkeling; Samenwerking Geriatrie, gericht op de geheugenpoliklinieken om kwaliteit van zorg en onderzoek verder te innoveren en verbeteren; Samenwerking Maag-, Darm-, Leverziekten, waardoor darmfalen­ patiënten met acute complicaties bij Totaal Parentale Voeding (vloei­ bare voeding) uit de regio Den Bosch nu terecht kunnen in het JBZ.

Ben je zorgprofessional en wil je de samenwerking opzoeken met collega’s uit het Jeroen Bosch Ziekenhuis? [email protected]. Kijk voor meer informatie en initiatieven op intranet, button Samenwerking Jeroen Bosch.

13

14

personeelsblad radboudumc

#4 – mei 2015

Zapservice

Onderwijsprijs 2015

Intensiever samenwerken met CWZ Ook met de collega-instelling uit Nijmegen,

tie van zorg in de regio verhogen.’ Uitgangspunt

licht Ronald Lolkema toe. ‘Ook willen we gezamen­

het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis, gaat het Radboudumc de samenwerking intensiveren. Beide besturen hebben een brief gestuurd naar hun medische afdelingen om ze te stimuleren de mogelijkheden van samenwerking te verkennen. Worden met het JBZ vooral kennis en ervaringen gedeeld, met het CWZ is het ook de bedoeling om samen patiënten te behandelen. ‘Het is in het verleden niet altijd duidelijk geweest of we partners of concurrenten zijn. Aan die ambi­ valentie willen we een einde maken’, zegt Ronald Lolkema, directeur strategieontwikkeling. ‘Het Radboudumc en het CWZ kunnen elkaar goed aan­ vullen. Samen kunnen we de kwaliteit en efficiën­

is dat de patiënt op de juiste plek de juiste zorg krijgt. ‘We gaan daarbij niet onze activiteiten “uitruilen”’, benadrukt Ronald Lolkema. ‘We willen wel teams vormen van specialisten die óver beide organisaties heen patiënten behandelen en opera­ ties uitvoeren. Het kan dus voorkomen dat artsen in de toekomst niet meer op één plek werken, maar op beide locaties als dat beter is voor de zorg. Het is voor de patiënt prettig als zorgverle­ ners uit beide ziekenhuizen deel uitmaken van hetzelfde team.’ De samenwerking kan ook dubbelwerk voorkomen en zorgen voor meer efficiëntie. ‘Zo moet de uitge­ voerde diagnostiek bruikbaar zijn in beide huizen’,

lijke patiëntenbesprekingen bevorderen, zodat de patiënt mogelijk langer onder behandeling kan blij­ ven in het ziekenhuis waar hij op dat moment is.’ Concreet gaan het Radboudumc en CWZ zich komende tijd richten op vier samenwerkingspro­ jecten: KNO (onder meer afstemming zorgpaden), Kindergeneeskunde, Mammaoncologie (vorming regionaal netwerk met JBZ en Maasziekenhuis) en Intensive Care (inclusief Maasziekenhuis). Naast de patiëntenzorg is ook het plan dat de Nijmeegse huizen binnen het onderwijs, de oplei­ ding en het wetenschappelijk onderzoek meer gaan samenwerken.

De zorg overkomt ze niet meer. Ze kunnen heel gericht vra­ gen stellen als er iets onduidelijk is of als er specifieke behoef­ ten zijn. Daarmee worden ze veel meer betrokken bij hun eigen zorg.’ Wat heeft het JBZ aan de samenwerking? ‘Een voorbeeld is de kennis en ervaring van de medisch oncologen van het Rad­ boudumc over de inzet van dure geneesmiddelen bij uitge­ zaaide prostaatkanker’, zegt uroloog Jorg Oddens uit het JBZ. ‘Bij sommige patiën­ten helpt deze medicatie, maar voor andere werkt chemotherapie beter. Daar hebben we in het JBZ indicaties voor. Maar zijn die wel juist? Belangrijk, want we willen niet onnodig dure behandelingen inzetten. De inzichten vanuit de studies in het Radboudumc hebben ons geholpen en bevestigen de keuzes die we in het JBZ maken.’

Levende documenten Inmiddels hebben de urologen uit JBZ en het Radboudumc ook samen zorgpaden opgesteld voor blaaskanker en zaad­ balkanker, en is die voor nierkanker in ontwikkeling. ‘De zorgpaden zijn levende documenten, die we aan de hand van nieuwe inzichten kunnen bijwerken’, zegt Inge. De samen­ werking moet echter geen papieren exercitie zijn, aldus Jorg Oddens. ‘De vraag is natuurlijk: wordt de zorg béter door de uniforme afspraken en protocollen? Dat moeten we meten. Het plan is een zorgcoördinator in beide huizen te laten kij­ ken of we bijvoorbeeld de afgesproken toegangstijden en doorlooptijden ook realiseren. Daarnaast moeten we meten of het zorgpad leidt tot meer tevreden patiënten.’ De patiëntenzorg is het eerste waar de samenwerking met het JBZ zich op heeft gericht. ‘Een volgende stap is weten­ schappelijk onderzoek. Samen hebben we een grotere patiën­ tenpopulatie om studies bij te doen’, zegt Inge. ‘Daarnaast willen we ook samen kwaliteitsindicatoren opstellen. Zodat we aan de Inspectie, patiën­tenorganisaties en andere instan­ ties laten zien wat wij zien als de standaard in het leveren van zorg.’

voor Jolanda Schieving Kinderneuroloog Jolanda Schieving krijgt de Onderwijs­ prijs 2015 voor seniordocent van de Radboud Universiteit. Docenten van zes facul­teiten dongen mee naar de prijs. De prijs wordt uitgereikt tijdens de opening van het academische jaar in september. Jolanda is coördinator van het blok Zenuwstelsel en is dit jaar benoemd tot junior principal lecturer. Met veel passie brengt ze haar liefde voor het vakgebied Neurologie over op de studenten. Studenten zien haar als een ontzettend betrokken, vriendelijke en didac­ tisch goede docent. Bijzonder is dat ze een site (www.kinderneurologie.eu) heeft opgezet waar alle informatie van het blok Zenuwstelsel terug te vinden is, die behalve voor studenten, ook toe­ gankelijk is voor haar patiënten.

Radboudumc intranet informeert over ontwikkelingen in huis en daarbuiten. Voor wie het online nieuws niet heeft gevolgd, een korte update van de opmerkelijkste berichten.

“Afscheid” van

gebouw Tandheelkunde

Medewerkers en studenten hebben op 23 april “afscheid” genomen van het Tandheel­kundegebouw. Het gebouw Tandheelkunde dateert uit 1970. De komende twee jaar wordt het gerenoveerd tot een duurzaam gebouw met moderne faciliteiten, comfort en een goed klimaat. Zo krijgt het nieuwe gebouw een centraal kliniekenplein waar alle patiëntenzorg geconcentreerd wordt. Het ruimtelijke atrium met glazen dak verbindt straks de ont­ vangsthal met de hoogbouw; de flexibele indeling brengt onder­ wijs en kliniek bij elkaar. De reno­ vatie duurt twee jaar. De medewerkers van Tandheelkunde verhuizen tijdelijk naar ruimten

op het universiteitsterrein. In januari 2017 worden de nieuwe onderwijs- en patiëntruimtes in gebruik genomen. Bij de start van studiejaar 2017/2018 zijn ook de kantoorafdelingen klaar.

Lees alles over de renovatie van het Tandheelkundegebouw, inclusief sfeerimpressie, op intranet (via Organisatie, Tandheelkunde)

Binnenkort op reis? Elke maand zoeken de urologen en medisch oncologen uit het Radboudumc en JBZ elkaar op. Om kennis en ervaring te delen, te reflecteren op elkaars werkwijzen én om te kijken hoe ze elkaar kunnen versterken in de zorg.

TOT EIND U ALT JUNI BETA EEN € 10 VOORI.P.V. CONSULT € 18,50

De Radboud Travel Clinic is er voor iedereen die voor korte of langere tijd naar de (sub)tropen gaat. Dit geldt ook voor landen als Turkije, Egypte, Bulgarije, Kroatië, Tunesië, en Marokko. Of het nu om een werk en/ of studiereis gaat, of om vakantie, stage of vrijwilligerswerk, voor iedereen geldt dezelfde vraag: hoe blijf ik tijdens mijn

ProstaatKankerStichting:

‘Overal dezelfde kwaliteit van zorg krijgen’ Prostaatkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen. Jaarlijks krijgen in Nederland zo’n tienduizend mannen deze diagnose. In totaal telt ons land ongeveer 55.000 gediagnosticeerde prostaatkankerpatiënten. Via de Pros­ taatKankerStichting is er lotgenotencontact, maar de patiëntenorganisatie stelt ook kwaliteitscriteria aan de zorg. ‘Bijvoorbeeld over de wacht- en doorlooptij­ den, maar ook of de patiënt voldoende eigen regie krijgt in het zorgtraject’, ver­ telt Chris Laarakker, bestuurslid van de stichting. ‘Steeds meer ziekenhuizen geven gehoor aan onze oproep om hierover informatie aan te leveren. Ook het zorgpad van het JBZ en Radboudumc hebben we langs de meetlat gelegd. Dit vol­ doet aan de gestelde criteria. Dat de twee organisaties samenwerken, juich ik toe. Ziekenhuizen kunnen veel van elkaar leren. Patiënten horen overal dezelfde hoge kwaliteit van zorg te krijgen; waar je in Nederland ook behandeld wordt. Daar draagt deze samenwerking natuurlijk aan bij.’

reis gezond en hoe kom ik gezond weer terug? Laat u adviseren en vaccineren bij de Radboud Travel Clinic op de Radboud Campus.

Deskundig en persoonlijk advies, vaccinatie en begeleiding. Plan makkelijk online een afspraak, ook ’s avonds geopend (maandag). Medewerkers van het Radboudumc kunnen het persoonlijk budget hiervoor inzetten (belast). Indien u na uw reis gezondheidsklachten ontwikkelt kunt u ook terecht bij de Radboud Travel Clinic.

Kijk voor meer info op www.radboudtravelclinic.nl

15

16

personeelsblad radboudumc

ONDERZOEK

#4 – mei 2015

Anne van Kessel

Shutterstock & Paul Lagro

De vele kanten van het lyme-onderzoek

Beetgenomen door een Het is lente. We gaan wandelen, fietsen, de bossen in. Daarbij lopen we kans gebeten te worden door een teek. Sommigen van die teken dragen een bacterie bij zich die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Jaarlijks krijgen ongeveer 25.000 mensen die ziekte. In het Radboudumc werken wetenschappers en artsen aan een betere methode om de ziekte op te sporen en aan nieuwe behandelingen.

teek

Een klein volgezogen bolletje. Zo voelt een teek die je niet opmerkt en zijn gang laat gaan. Hij bijt zich vast in je huid en zuigt zich vol met bloed. Haal je hem binnen 24 uur weg, dan is er meestal niets aan de hand. Maar na die tijd is enige oplettendheid vereist. 10 tot 20 procent van de teken draagt namelijk de Borrelia bacterie bij zich en die kan tijdens het bloedmaal van de teek je lichaam bin­ nendringen. Dat kan de ziekte van Lyme tot gevolg hebben. Uit de nieuwste RIVM-peiling onder huisartsen bleek dat zij in 2014 ongeveer 23.500 mensen met een rode ring- of vlekvormige uit­ slag op de huid (erythema migrans, EM ) op het spreekuur kregen. Deze huiduitslag is het meest uitgesproken signaal van de ziekte van Lyme. Daarnaast werd bij ongeveer 1.400 mensen de ziekte vastgesteld op basis van andere klachten en bepaalde testen.

Langdurige klachten ‘De meeste mensen genezen na een antibioticakuur. Gelukkig is de Borrelia bacterie daar nog steeds gevoelig voor’, vertelt Leo Joosten van de afdeling Algemeen Interne Geneeskunde. Toch houden 1000 tot 2500 mensen per jaar langdurige klachten zoals vermoeidheid, pijn of concentratiestoornissen. ‘Waarom de ene persoon deze klachten krijgt en de ander niet, is onbekend. Daarom zijn wij in april met het AMC, RIVM en Gelre ziekenhuizen het

Een teek? Pak ‘m beet! Ben je in het groen geweest, controleer daarna op tekenbeten. Heb je een teek? Verwijder deze dan direct en houd de plek van de beet drie maanden in de gaten. Neem contact op met de huisarts als je een rode ringvormige uitslag ziet of als je last krijgt van andere gezondheidsklachten.

17

18

personeelsblad radboudumc

#4 – mei 2015

Willem Andrée

DE PATIËNT

Paul Lagro

In deze rubriek het persoonlijke verhaal van onze ‘academische’ patiënt en de reactie van zijn of haar behandelaar.

‘LymeProspect’ onderzoek begonnen.’ Iedereen van 18 jaar of ouder met een bewezen EM die een antibioticabehandeling gaat begin­ nen tegen de ziekte van Lyme kan zich voor dit onderzoek aan­ melden via de (huis)arts of via www.tekenradar.nl. Die verwijzen dan door naar het Radboudumc of het AMC. De deelnemers moe­ ten bloed afgeven en een jaar lang elke drie maanden een online vragenlijst over hun gezondheid invullen. Zo krijgen de onder­ zoekers inzicht in welke patiënten klachten houden na behande­ ling en wat daarvoor verklaringen kunnen zijn. ‘We vermoeden dat de bacterie wel doodgaat door de antibiotica, maar dat de dode resten achterblijven in de hersenen of gewrichten. En dat die resten keer op keer ontstekingen blijven veroorzaken’, zegt Marije Doppenberg-Oosting, postdoconderzoeker binnen het lyme-onderzoek. Leo Joosten vult aan: ‘Deze mensen ontwikke­ len een soort auto-immuunziekte. Ze kunnen last krijgen van gewrichtsklachten of neurologische klachten. Maar waarom dat

slechts bij een klein deel van de mensen gebeurt, weten we niet.’ Door een grote groep mensen met een EM na hun tekenbeet te gaan volgen en onder andere bloed bij hen af te nemen, hopen de onderzoekers daar achter te komen.

Antibiotica toedienen

Een van de grote vragen binnen het lyme-onderzoek is of het helpt om langdurig antibiotica toe te dienen bij patiënten met langdurige klachten. Daar doet Bart Jan Kullberg, eveneens van de afdeling Algemeen Interne Geneeskunde, onderzoek naar. In een grootschalige studie, de zogeheten PLEASE studie, worden 280 patiënten gevolgd. De deelnemers hebben klachten zoals spier- en gewrichtspijn, moeheid en concentratieproblemen. Allemaal hebben ze eerder lymeziekte gehad. Alle deelnemers kregen de eerste twee weken van de studie een antibioticum. Vervolgens werden ze verdeeld over drie groepen. Eén groep kreeg twaalf weken een antibioticum, de tweede groep twaalf weken een combinatie van twee soorten antibiotica. De derde groep kreeg een placebo. De personen werden wille­ keurig over de groepen verdeeld en zowel deel­ nemers als artsen wisten niet wie er in welke groep zat. Bart Jan Kullberg: ‘Voor en na de behan­deling vulden de deelnemers vragenlijs­ ten in over hun klachten, hun conditie, kwaliteit van leven en welbevinden. Dat deden ze opnieuw na 26, 40 en 52 weken. Bovendien deden ze geheugentesten en gebruikten ze een stappen­ teller om hun beweging te registeren.’ De resul­ taten zijn ingediend bij een wetenschappelijk tijdschrift en worden binnenkort gepubliceerd. Kullberg hoopt met behulp van de resultaten verder te werken aan persoonlijke zorg voor lymepatiënten. Dat doen de onderzoekers verder door verbetering van de diagnose (zie kader ‘Nijmeegse test verder ontwikkeld in Amerika’) en door veel onderzoek. Marije Dop­ penberg-Oosting: ‘Ik snap dat het voor een patiënt met onbegrepen klachten ontzettend frustrerend moet zijn om niet te weten wat er aan de hand is. Daar hopen wij verandering in te brengen.’ Marije Doppenberg-Oosting en Leo Joosten onderzoeken welke patiënten klachten houden na behandeling.

Nijmeegse test verder ontwikkeld in Amerika Om ook bij patiënten met langdurige klachten te kunnen bepalen of ze de ziekte van Lyme hebben, ontwikkelden de Nijmeegse wetenschappers de SpiroFind test. In 2012 verkochten ze de test aan het Amerikaanse bedrijf Boulder Diagnostics, dat hem onlangs verkocht aan Oxford Immunotec. Hoogleraar Leo Joosten: ‘Die gaan de test nu ver­ der ontwikkelen. Hopelijk komt er deze zomer een eerste versie en is hij over één of twee jaar op de

markt.’ De test richt zich in tegenstelling tot de bestaande testen niet op het aantonen van de bacterie of antistoffen die het afweersysteem tegen de bacterie maakt. In plaats daarvan meet de test de reactie van bepaalde bloedcellen als zij in contact komen met de Borrelia-bacterie. Het gaat daarbij om zogeheten geheugencellen: witte bloedcellen die het lichaam aanmaakt na besmet­ ting met een bepaalde ziekteverwekker.

Die cellen blijven lange tijd in het bloed en zorgen ervoor dat het immuunsysteem sneller kan reage­ ren wanneer het voor de tweede keer met een­ zelfde ziekteverwekker in aanraking komt. Dan scheiden ze bepaalde signaalstoffen uit. De SpiroFind test meet de concentraties van die signaalstoffen en kan zo vaststellen of iemand inderdaad klachten heeft door een eerdere besmetting met Borrelia.

Het geprinte gebit

‘Ik verlang naar karbonade’ Jos Selman (57) uit Driel had op zijn achttiende al een gebitsprothese in zijn boven­kaak. Bijna veertig jaar later – waarvan dertig jaar frustratie – heeft de buschauffeur nu een 3D-geprint gebit op kunstwortels (implantaten). Radboudumc ontwikkelde deze methode die sinds november 2014 wordt gebruikt. Jos: ‘Als je vroeger “de wolf” in je tanden kreeg – door het ontstaan van gaatjes worden tanden zwart en breken dan af – waren de tandartsen niet kinderachtig. Hup, direct alles eruit en je kreeg een kunstgebit. Ik was pas achttien toen ik al een bovengebit in moest. Dat kwam toen vaker voor, na de oorlog wisten we nog niet dat suiker slecht was, er was nog geen fluoride en tand­ artsen waren overbelast. “Beter het zekere voor het onzekere”, zullen die wel gedacht hebben en trokken daarom alle tanden en kiezen eruit. Met de jaren werd het nog slechter met mijn gebit. Ik had ook nog maar zes tanden in mijn onderkaak, Bovendien waren mijn kaakspie­ ren te sterk; ik knauwde met mijn bovengebit al het bot in mijn bovenkaak weg. ’t Is niet anders, heb ik lang gedacht. Maar op een gegeven moment moest ik het gebit twee keer per dag vast gaan plakken met kleefpasta, het praten werd lastig. Ik had ‘em liever niet in dan wel, en dat deed ik dan ook weleens tot

hilariteit van mijn collega’s. Tegelijkertijd vond ik dat ik er als buschauffeur wel representatief uit moest zien. De tandarts heeft nog van alles geprobeerd, maar uiteindelijk kwam ik bij Gert Meijer en Luc Verhamme uit, Luc maakte de 3D-berekeningen. Voor je onder het mes gaat, laten ze je alles zien in het laboratorium. Ze vertelden wat ze gaan doen, je kan vragen stellen. Sinds maart dit jaar heb ik een nieuw geprint bovengebit, ik kan weer voluit lachen. Het heeft geen gehemelte, zoals die ouderwetse kunstgebitten, waardoor ik veel beter kan proeven, ik verlang nu al naar een karbonade als het ondergebit ook klaar is. Wat ik ook mooi vind: als het stuk gaat, printen ze gewoon weer een nieuwe, je kunt er zelfs een extra in je binnenzak doen als je dat wil. Ik raad iedereen aan die hetzelfde heeft als ik, dit tra­ ject in te gaan. Ik heb er zelf geen seconde spijt van. Sterker: een goed gebit is een eerste levens­ behoefte. Daar ben ik inmiddels wel achter.’

‘Het beginstadium van de operatie voor het 3D-gebit is hetzelfde als vroeger: om de versleten bovenkaak op te bouwen halen we eerst bot uit de bekkenkam van de patiënt dat we in stukjes vastzetten op de bovenkaak zodat er na zes maanden voldoende botvolume is. Tijdens de tweede operatie, plaatsen we zes implan­ taten – schroeven – in de opgebouwde bovenkaak waarop we tegelijkertijd de 3D-geprinte prothese klikken. Nieuw is, dat onze ingenieurs in het 3D-lab tot op de tiende millimeter een implantaatplan­ ning maken waardoor we de implantaten al “virtueel” kunnen plaatsen. Omdat we nu zeker weten dat, via de boormal, de implantaten ook werkelijk komen te staan zoals op de computer gepland, kan al de gebitsprothese van te voren geprint worden en aansluitend aan de implantaatplaatsing in dezelfde sessie geplaatst worden. Door de 3D-methode is een patiënt zes maan­ den eerder klaar dan voorheen en de kwaliteit van de implantaatplaatsing is aanzienlijk verbeterd.’

Prof dr. Gert Meijer hoogleraar Orale Implantologie

19

20

personeelsblad radboudumc

RONDVRAAG

#4 – mei 2015

Jannie Meussen

Michiel Moormann

‘Ik stimuleer dat kinderen zelf de regie nemen’

Hoe breng jij persoonsgerichte zorg in de praktijk? Verpleegkundige veranderkracht in persoonsgerichte zorg. Dat thema stond dit jaar centraal tijdens de Dag van de Verpleging. Verpleegkundigen van verschillende afdelingen deelden hun ervaringen op het gebied van persoons­gerichte zorg. We vroegen een aantal verpleegkundigen: Hoe breng jij persoonsgerichte zorg in de praktijk? ‘Verpleegkundigen moeten meer evidence based werken’ Elise van Belle, verpleegkundige Cardiologie ‘Naast mijn werk als verpleegkundige volg ik een studie Verplegingswetenschap. Onderzoeks­ opdrachten voer ik hier op de werkvloer uit. Artsen zijn het gewend om bij hun handelen er

wetenschappelijke literatuur op na te slaan. Ik denk dat het goed is dat ook verpleegkundigen meer evidence based gaan werken. Met een­ voudige onderzoeksvragen kun je de zorg per­ soonsgerichter maken. Ik ontdekte bijvoorbeeld dat er heel weinig onderzoek is gedaan naar de emotionele behoeften van vrouwen na een hartinfarct. Ik heb patiënten hierover geïnter­ viewd. Daaruit bleek dat zij unaniem het vooral belangrijk vinden dat het thuis allemaal goed doordraait zonder hen. Dat de kinderen zich

niet onnodig ongerust maken. Als je dat weet, kun je daar op inspelen. De ligduur bij acute cardiologie is van twaalf dagen gaandeweg teruggebracht naar vijf/zes dagen. Patiënten zijn soms door het oog van de naald gegaan. En dan zeggen wij na vijf dagen: “Zo, u mag weer naar huis en lekker slapen vannacht.” Ook hier kun je bijvoorbeeld onder­ zoeken waar hun angsten of behoeften liggen. Zo valt er nog veel te winnen.’

‘Meekijken aan het bed van de patiënt’ Juliëtte Genders, verpleegkundige Urologie/Gynaecologie ‘We hebben met een aantal enthousiaste ver­ pleegkundigen een kennisclubje opgericht. Wij hadden het gevoel dat we de individuele mens achter de protocollen kwijtraakten. Bij mij thuis hebben we ons gebogen over de vraag: Hoe kun­ nen we persoonsgerichter werken? Vanuit het umc-brede hotspotproject, dat initiatieven van de werkvloer ondersteunt, konden we onze ideeën uitwerken. Zo heeft 80 procent van onze verpleegkundigen vier uur lang, als een vliegje aan de wand, aan het bed van de patiënt mee­ gekeken. Dat was zo’n eyeopener. Wat bijvoor­ beeld opviel was dat de zorg heel erg vanuit óns is georganiseerd. Soms komen in een uur alle disciplines langs. Het was ook heel leerzaam om jezelf te spiege­ len aan de werkwijze van collega’s. Waar de een op een patiënt reageert met “Ik ben druk, heb nu even geen tijd”, zegt een ander: “Ga lekker rustig eten, dan kom ik daarna naar u toe.” Dat komt veel positiever bij de patiënt binnen. We hebben onze ervaringen gedeeld tijdens een studiedag en gaan kijken hoe we de zorg van mens tot mens nog kunnen versterken. Dat verdient zeker zoveel aandacht als een trai­ ning reanimatie of een scholing in voorbehou­ den handelingen.’

‘We hebben de papieren visite afgeschaft’

Jacqueline Knoll, verpleegkundig specialist Kindernefrologie/principal clinician

Frank Dillerop, verpleegkundige Hoofd Hals Chirurgie

‘Ik werk veel met chronisch zieke kinderen. In vergelijking met het verleden proberen we hen al vroeg zelfstandigheid bij te brengen en eigen verantwoordelijkheid. Vanaf hun zestiende voer ik met hen een apart consult. Daarna ver­ tellen ze in mijn bijzijn aan hun ouders wat we besproken hebben. Het is heel leuk en leer­ zaam om te zien waar zij dan accenten leggen. Ik stimuleer dat ze zelf de regie nemen. Soms zie je aan de bloedwaarden dat ze hun medicij­ nen niet innemen, omdat ze “die dikke dames” bijvoorbeeld niet door hun keel krijgen. Dan ga ik het gesprek aan: “Je moet er eigenlijk acht per dag. Hoeveel denk je er te kunnen slikken en hoe ga je dat doen?” Zo sluit je compromissen waar ze zich veel beter aan houden. Kinderen en ouders participeren ook in het multidiscipli­ naire overleg. We focussen dan op onderwer­ pen die ze zelf kunnen inbrengen. Laatst hebben we er bijvoorbeeld ook een leerkracht van school bij uitgenodigd, omdat een kind het zo lastig vond hoe ze in de klas met haar ziekte moest omgaan. Kinderen voelen zo dat ze seri­ eus worden genomen en zeggenschap hebben.’

‘Ik ben twee dagdelen per maand vrijgesteld als aandachtsvelder persoonsgerichte zorg, het streven is elke drie maanden een nieuw pro­ ject op te pakken. Een belangrijke verandering is al de visite. We hebben de ‘papieren visite’ afgeschaft. Daarbij nemen een verpleegkundige en zaalarts de patiënten door en gaan vervolgens naar het bed van de patiënt om beleid af te spreken. Maar het is eigenlijk van de zotte dat een ver­ pleegkundige vertelt hoe de patiënt geslapen heeft, of welke pijn hij ervaart. De patiënt gaat nu zelf naar de spreekkamer van de zaalarts. De arts gaat blanco het gesprek in en luistert echt vanuit de beleving van de patiënt. De verpleegkundige neemt uiteraard ook aan het gesprek deel. Patiënten zijn heel enthousiast, met name over de privacy. Ze voe­ len zich vrijer om onderwerpen in te brengen en hebben het gevoel dat er meer tijd voor ze is. Je merkt dat ze in deze actieve houding ook kri­ tischer meedenken. Je krijgt nu vragen als: “Ik vind het eigenlijk wel veel dat ik drie keer per dag wordt geprikt. Is dat wel nodig?”’

leergang Veranderkracht in persoonsgerichte zorg Heb je minimaal twee jaar ervaring als verpleegkundige en wil je het verschil maken voor patiënten door persoonsgerichte zorg te bieden?  Wil je graag een rol spelen in het vormgeven aan persoons­ gerichte zorg op je afdeling, waarbij je jouw team ook verder helpt?  Dan is de nieuwe leergang Veranderkracht in persoonsgerichte zorg (intake, startdag en vier themadagen) misschien iets voor jou. De volgende leergang start in oktober. Kijk voor meer informatie op www.radboudumc.nl/Onderwijs/Zorgacademie, rechtsonder het blokje Uitgelicht.

21

22

personeelsblad radboudumc

#4 – mei 2015

COLLEGA’S Mooie woorden horen bij een jubileum of afscheid. Deze pagina’s staan er vol van, speciaal voor al die collega’s die iets te vieren hebben.

25 jaar in dienst Annemieke Koopman Verpleegkundig specialist

‘Annemieke werkt de laatste vijf jaar op de longrevalidatie van het UCCZ Dekkerswald. Op de polikliniek is zij zich gaan ver­ diepen in COPD. Annemieke weet het belang van de patiënt, de inhoudelijke kant en de organisatie erom heen goed te vertegenwoordigen binnen het inter­ disciplinaire team. Zij is daarmee een uitstekende bruggenbouwer.’ Richard Ellenbroek, hoofd longrevalidatie UCCZ Dekkerswald

Marij Strijbosch Verpleegkundige

‘Marij heeft een warm hart voor de patiënten. Ze is collegiaal, kritisch en een eerlijke en betrouwbare collega. Ze heeft het telefonisch nabeltraject opgezet. Tevens speelt ze een belangrijke rol in de begeleiding van studenten die door haar in een warm nestje terecht komen.’ Eefke Hoex, operationeel manager afdeling Verloskunde

Marlies Hulscher Hoogleraar kwaliteit van zorg infectieziekten

‘Marlies wil met goed onderzoek bij­ dragen aan betere patiëntenzorg. Ze wil het gat dichtfietsen tussen dat wat we weten over de beste zorg en wat daarvan in de praktijk terecht komt. Ze heeft een tomeloze inzet en is een aanste­ kelijke collega.’ Gert Westert, hoofd IQ healthcare

Harold Grotenhuis Gipsverbandmeester

‘Al jaren trekt hij met gips en zaag door het ziekenhuis. Harold is een zeer betrokken, enthousiaste en gewaardeerde col­ lega. We wensen hem nog veel mooie jaren.’ Jacco Schutte, Bedrijfsleider a.i. Spoedeisende Hulp

Ceciel Schraven Zorghulp

HET MOMENT Annemiek te Dorshorst

Monique Leenders

Verpleegkundige

Administratie medewerker

‘De afgelopen jaren werkt Annemiek op de Polikliniek voor Kinderen en Jeugdigen, waar zij één van de vaste gezichten is van het subspecialisme Kinderoncologie. Deze expertise zet Annemiek ook in op de dagbehandeling. Zij is een grote steun voor kinderen en hun ouders/ver­ zorgers. Daarnaast is zij een zeer gewaardeerde col­ lega!’ Angélique van Ewijk, verpleegkundig teamleider Polikliniek voor Kinderen en Jeugdigen

Carolien van Kol-Koppers

Jacky Sip Teamcoördinator voedingsassistenten

Medewerker schoonmaak

‘Ruim 22 jaar werkte Carolien in het centraal dieren­ laboratorium. De laatste jaren is haar werkveld verschoven naar Radiologie en Nucleaire genees­ kunde. Ze heeft oog voor het uitvoeren van het werk­programma en past zich goed aan aan de wensen van de klant.’ Nicole Gies, Operationeel manager schoonmaak

Toos Tripp

‘Ze was altijd een zeer toegewijde voedingsassistente met het hart op de juiste plek, maar ook het hart op haar tong, met de nodige humor! Je weet bij Jacky wat je hebt en dat is van grote waarde voor de patiënten, voor collega’s en voor het Radboudumc. Inmiddels werkt zij al twee jaar vol overgave in de functie van team­ coördinator.’ Angelique Stokkermans, operationeel Manager Food & Beverage

Voedingsassistent

‘Toos is al jaren werkzaam als voe­ dingsassistent, met name op de afdeling Cardio-thoracale/ Long. Toos hecht aan fijne samenwerking en ook aan een goede kwaliteit van dienstverlening. Ze neemt daarom de tijd en rust voor al haar patiënten. Ze is integer en betrouwbaar en werkt zeer zorgvuldig.’ Maaike van Beek, operationeel manager Food en Beverage

Marja Jannink Verpleegkundige

‘Marja is een collega waar je altijd op kunt rekenen. Een helpende hand als iemand het even te druk heeft, bereidwillig om dien­ sten te ruilen, maar ook neemt ze de tijd voor een collega die even een knuffel nodig heeft. Sterke kan­ ten zijn: samenwerken, zowel met de “oude garde” als met de “jonge aanwas” en haar gedrevenheid in de oncologische patiëntenzorg.’ Winette van der Graaf, afdelingshoofd, Erik Lambeck, bedrijfsleider en Jacco van Hulst, zorgmanager Medische Oncologie

Henk Verbroekken Medewerker postkamer

‘Ceciel is een rustige, flexibele en zelfstandige kracht. Als geen ander heeft ze een neus voor de omgeving van de patiënt. Ze zorgt ervoor dat het schoon en opgeruimd is, waarmee ze bijdraagt aan de zorg en het welbevinden van onze patiënten. Ze is een spil op de afdeling wanneer het gaat om ondersteuning van het zorgproces.’ Adriënne van den Berg, operationeel manager Verloskunde

‘Monique is een zeer gedreven col­ lega die haar vak serieus neemt. Een eigen boekje om veranderingen in het werk bij te houden, kenmerkt het perfectionisme van Monique. Ze is hiermee in staat om alle details van het admi­ nistratief proces up to date te houden.’ Luc Knap, zorgmanager poli Heelkunde; Helene van Dam, teamleider poli Heelkunde

‘Na 10 jaar in de Centrale Patiëntenkeuken te heb­ ben gestaan is hij overgestapt naar de postkamer. Daar verwerkt hij met zijn collega’s inmiddels al weer 15 jaar de dagelijkse post van het ziekenhuis. Hij is een gewaar­deerde en betrouwbare kracht die altijd in is voor een grapje.’ Mathijs Taks, Operationeel Manager SCM.

40 jaar in dienst Ineke Loock

een welverdiende Radboudpluim opleverde.’ Vera Oor, operationeel manager services

Hermien Ordelman Telefonist

‘Hermien heeft 37 jaar gewerkt als telefonist. Ze kan zich goed inleven in de patiënt en in collega’s. Vanuit die insteek zorgt zij ervoor dat de ander zich gehoord voelt. Als collega is zij integer en behulp­zaam, en ze is ook altijd in voor een gezellige activiteit buiten werktijd. Een vrouw van weinig woorden, maar met een heel eigen aanwezigheid en betrokken­heid.’ Vera Oor, operationeel manager services

Riky van Zuijlen van den Broek Zorghulp

‘Riky heeft met hart en ziel bijna 20 jaar als voedingsassistent op de afdeling Neonatolo­ gie gewerkt. Wij kennen Riky als een betrokken, flexibele en positief ingestelde collega. Een harde werker en een doorzetter! Fit en kwiek is zij op 1 mei gestopt met werken.’ Karin Frank, verpleegkundig teamleider Neonatologie

Jo Frencken Universitair hoofddocent

Teamcoördinator unit patiëntenvoeding

Ineke is zelfstandig en profes­sioneel. Ze heeft een analytische blik en kan  in weinig woorden de situatie duiden. Ze blijft zich ontwikkelen en verandert actief mee. Ineke bezit het talent om verbeteringen te zien en door te voeren. Daarnaast is haar humor geweldig.’ Jaap Buis, operationeel manager voeding F&B

Thilly Albers – van Dijk

‘Jo heeft talloze promovendi bege­ leid en is vele malen internationaal gelauwerd. Hij heeft wereldwijd tientallen onderzoeksen trainingsprojecten geïnitieerd en gesuperviseerd op het gebied van “public oral health” en weefselbe­ sparende tandheelkunde. Zijn missie: met minimale middelen optimale mondzorg realiseren, met name voor kwetsbare groepen wereldwijd.’ Nico Creugers, vakgroep Orale Functieleer, afdeling Tandheelkunde

Medewerker schoonmaak

‘Wij kennen Thilly als een trouwe medewerker die er altijd is en waar je altijd van op aan kunt. Ze past zich aan aan de wensen van de klant, werkt rustig en met plezier.’ Nicole Gies, Operationeel manager schoonmaak

Met pensioen

Henk Geurts Logistiek medewerker

‘Als logistiek medewerker kwam Henk op alle afdelingen in het zie­ kenhuis voor de textielvoorziening en is overal een graag geziene collega. Henk is in al die jaren zijn humor niet verloren, dat gaan we zeker missen!’ Mariëtte Brom, operationeel manager SCM

De afdeling KNO schakelde Saïda in bij de zorg voor een 65-jarige Marok­ kaanse man. Ze schrok toen ze hem zag. Hij was broodmager, uitgedroogd en had een enorme tumor in zijn hals. Hij was wantrouwend, nog nooit bij een huisarts geweest. Hij verbleef illegaal in Nederland en was als de dood dat hij zou worden aangegeven. Hij sprak geen woord Nederlands. ‘Ik stelde hem gerust, vertelde over onze geheimhoudingsplicht. Langzaam ontdooide hij. De dagen daarna vertelde hij zijn levensverhaal. Hij leidde hier al jaren een zwervend bestaan, had een vrouw en drie kinderen in Marokko waar hij af en toe mee belde. Maar verder had hij niemand hier. Hij was heel bescheiden en zo dankbaar: ‘Jij bent als een zus, als een dochter voor mij.’ Ik begeleidde hem bij de bestralingen. En ik schakelde het vrijwilligersnetwerk van de Moskee in, zodat hij af en toe bezoek kreeg. Na een week ging hij lachend en redelijk opgeknapt met ontslag. Een jaar later kwam hij terug, de kanker was uitgezaaid. Hij wilde opnieuw behandeld worden, maar dat had geen zin meer. Ik bezocht hem op de verpleegafdeling, we hadden goede gesprekken en hij wilde telkens samen met mij bidden. Wat hem het meeste bezighield was dat hij zijn vrouw en drie kinderen moest achter­ laten. Hij wilde hen zo graag nog zien, maar was te ziek om naar Marokko terug te gaan. Samen met de arts besloten we te gaan skypen

via de laptop. Als ik er aan terugdenk krijg ik nog kippenvel. Het was zo intiem en emotioneel. Hij hield mijn hand strak vast, terwijl hij met zijn familie praatte en ik moest van hem mee in beeld. Hij vertelde hen dat ik zo veel voor hem had betekend. We hebben met z’n allen de geloofsbelijdenis gebeden. Het was bijzonder, zo ver weg en toch dichtbij. Hij sprak met geen woord over de dood, maar voor iedereen was duidelijk dat dit het laatste contact was. Hij was daarna zo opgelucht dat hij afscheid had kunnen nemen van zijn familie. Een paar dagen later is hij overleden. Via het consulaat hebben we geregeld dat hij in zijn geboortedorp kon worden begraven. Zijn vrouw belde later om te vertellen hoe de begrafenis was verlopen. Heel bijzonder hoe je in korte tijd, over zo’n afstand, met wildvreemden zo’n sterke band opbouwt. Als ik er over praat raakt het me nog steeds.’ Jannie Meussen

iStockphoto

COLOFON

Trees Postulart-Roelofs

Radbode is het personeelsblad van het Radboudumc en verschijnt 9 keer in 2015

Telefonist

‘Bijna 40 jaar werkte Trees op de telefooncentrale. Ze is iemand die weet wat ze wil en zet zich dan ten volle in. Bijvoor­ beeld als lid van de OR. Of in het up-to-date houden van het bestand voor de telefoon­centrale, wat haar

In deze rubriek vertellen medewerkers over een bijzondere ervaring tijdens hun werk in het Radboudumc. Dit keer Saïda Alouad Baktit, islamitisch geestelijk verzorger en zorgconsulent allochtone patiënten. Afdelingen roepen haar hulp in bij de zorg voor allochtone patiënten.

Meer mooie woorden lezen? Ga dan naar intranet voor uitgebreidere loftuitingen. (Kijk onder Nieuws bij Jubileum en Afscheid.)

Redactie Willem Andrée, Jannie Meussen, Gijs Munnichs, Michiel ter Laan (hoofd­­redacteur). Contentcommissie Miranda Bennink, Mirjam van Dijk-Jager, Gerben Ferwerda, Miranda Heijser, Marja Jillissen, Bart Kiemeney, Lotje de Laat, Annie Moedt, Angela van Remortele, René Bindels, Marloes de Vink en Jessica Vogel Aan dit nummer werkten mee Simone van der Burg, Anne van Kessel, Paul Lagro, Michiel Moormann, Eric Scholten en John Wijbenga Contact [email protected] of (024) 818 66 82 Correspon­dentie vragen over bezorging via [email protected]. Concept en realisatie ZB Communicatie & Media i.s.m. Martijn Ubink en Modderkolk Grafische Projecten Advertenties Bureau van Vliet, (023) 571 47 45 of [email protected]. Oplage 12.000 exemplaren. De volgende Radbode verschijnt op 3 juli 2015.

23