briet
Nederlandse Vereniging voorparodontologie S e c r e t a r Í aPaot :s t b u2s4
nr. 34, septemberzool
9 6 4 9Z CM u n t e n d a m T e l e f o o no: S 9 8- 6 3 33 r 3 T e l e f a x : 0 5 9 8 - 6 3 3 4 t 3/ 6 3 34 t z E - m a i l s: e c r e t a r i a a t a n v vopr g W e b s i t ew: w w n v v p o r g
Redactie:
J a nT r o m p- L e oK Í o o n- S c h e l t F e okkema L a u r e nTs i n s e-l S A C H tAe k s t6 p Í Vormgeving: A a t D o e kb n o In deze NwP-Nieuwsbrief tÍeÍt u ondeÍ andere de volgende onderwerpenaan:
Folders NVvP: waardevolle aanvulling in depraktijk
W o o r dv a n d e v o o r z i t t e rA: c h t e rd e s c h e r m e nz NVvP-bestuuysoÍganogram 2oot 3 A b s t r a c ut i t h e t J o u r n aol JC l i n i c apl e r i o d o n t o l o g 3y H e tN v v P - L u s t Í u m c o n g Ídeist :m a g u n i e t m i s s e n l5 Weetu dit . over de EFp?8 P r o f e s s oHre i n zR e n g g lm i e t e m e Í i t a à tI
Het lidmaatschap van de NVvp biedt u tal van voordelen, Zo kunt u diverse folders op het gebied van parodontologie met soms aantrekkeliike korting bestellen. Daatmee haah u een waardevolle ondetsteuning von uw praktii kvoering in huis !
k P r o J . dEr i j k m a n':D i a g n o s t i em o e tj e n i e t d e l e g e r e n r' o A r t s e ng e ï n f o r m e e rodv e Íp a r o d o n t i t i sl l N V V Pi n h e t n i e u w s r z N V v Pw e b s i t eb: o e i e n dv o o r l e d e né n n i e t - l e d e nr z Agenda13 InÍormatie v a n o n z es p o n s o Í st 5
DE roroEn 'Uw teNlvtEES KRIIGTEENclJlln, bijvoorbeeldbiedt de patiënt een eersre kennisrnal
MÍssionStatementsNWP D eN e d e r l a n d sVee r e n i g i n g v o o r p a r o d o n t o l o g (i en V v e ) i s e e nw e t e n s c h à p p e l i jokreg a n i s a t ivea n t a n d h e e l k u n d i gzeo r g v e r l e n e r s D eN V v Ps t r e e f n t a a ra l g e m e n e r k e n n i n gv a n h e t Í n z i c hd t a t e e ng e z o n dp a r o d o n t i u md e b a s i sv o r m tv a n d u u r z a m et a n d h e e l k u n d i gzeo ï ge n s p a n tz i c he r v o o ri n e J J e c l i e vpea r o d o n t a l zeo r gv o o r i e d e r e e b n e r e i k b a atre maken D eN V v Po n d e r s t e u nt a t n d h e e l k u n d i gzeo r g v e r l e n ebr si j h e tv e r w e r v ee n n u i t d r a g e nv a n k e n n i se n b e h a r t i g d te b e l a n g e nv a n h a a rl e d e n
operatievebehandelingnodig is. In deze brochure wordt de opeÍatievefase daarom niet beschreven.De tweede brochure is bestemd voor patíënten waarbij de behandelaarverwacht dat de initiële beliandeling nietzal leiden tot volledige genezingbij alle gebitselementen en waaÍ dus ook nog operatieve behandelingnodig is. In dezebrochnre komt de operatieve{ase dus wel aan bod. Zo beschikt u voor iederepatiëntendoelgroepbver een passendebrochure.
Makkelijk en snel bestellen
Alle NVvP-folders zijn eenvoudig en snel te bestellen:via de NVvP-websíte (zie eldersin dezeNieuwsbrieÍ)of bij het NVvP-secretariaat. Eéntele{oontjeoÍ Íaxberichtis voldoende!
tochook?l(ziePas'5)
[}
FB r i
) , i i :
I
! ,
D e N V v Po, m d a te e ng o e dg e b i to p e e nt e z o n dÍ un d a m e nst t a a t .
Woordvan de voorzitter Achterde schermen EÉNvau DEMrssroNsTATEMENTS vaN oE NVvp LurDTALSvoLGT: 'De NVvP ondersteunt tandheelkundige zorgverleners bij het veÍweÍven en uitdragen van kennis,. Het tweemaal per jaar organlseïen van een congÍes vormt hiertoe een belangrijk .Wat instrument. komt er zoai
vier maandenvóórhet congÍesbenaderd overstandmogelijk_ hedenop debeurs. Drie maandenvóórhet congÍeswordt het definitievc congresprogÍammaboekje toegestuurd aanalle ledenplus alle tandartsen en mondhygiënisten. Tevens gaan er uitnodigingen naar NVvp_erele_
kijken bii de organisatie van een NVvP-congres?
den, besturen van Nederlandseweten_ schappelijke verenigingen, beroepsver_ enlgmgen/ zusterverenigingen in het buitenland en de redactiesvan de diversetandheelkundigetijdschriÍten.
De eerstestapwordt gevormddoor eenbrainstormsessie waarinhet bestuurmogelijkecongresonderwerpenbespreekt.Dit gebeurtin special e weelcen dvergaderingen waarbijruimschootsvooruit wordt gewerkt.Ter informatie:het NVvp_ bestuurhoudt zich nu al bezigmet de congressen die in 2003plaatsvinden.Ook de congreslocatie wordt drie à vier jaarvoorafvastgelegdwaarbijde centraleligging, goedebereikbaarheid met openbaar vervoeren auto én voldoende parlceergelegenheid beJangrijke ctiteria vormen.
Welke activiteiten vinden er nog meeÍ plaats?De Íaciliteiten binnen de con_ gresorganisatie(zoalslunches, audiovi_ suals, koÍfieuitschenkpunten etcetera) worden vastgelegd en het NVvp-bestuur pius secretariaatnemen het draaiboek door. Dit draaiboek,dat een groor aan_ tal jaren geledengemaakt werd, is
Nadatde onderwerpen vastgesteid zijn wordengeschiktesprekers gezocht.De voorkeurgaathieÍ_ bij uit naarsprekersdie NVvp-bestuursleden al eerder hebbenhorenspreken. Zo kanimmers het congresnrveau zo hoogmogelijkwordengehouden. Scoutingdoorhet NVvpbestuurvan binnen-en buitenlandsecongressen is derhalveerg belangrijk:hier wordende eerstecontactenmet sprekeÍs gelegd.Mocht de know-how op dit gebiedniet in het bestuur aanweztgzljn danwordeneventueeldeskundigenbuiten het bestuurgeraadpleegd. Het NVvP-bestuurslid dat belastis met de congresorganisatie (momenteelis dat Chris AardeningJmaakt vervolgens afsprakenmet de sprekersover datae.,onder*erp"n. Het feit dat de NVvP vér vooruit piant komt hierbif goedvan pas: sprekers in het internationalecircuit moetenmeestalzo,n twee jaatvan te vorenwordengereserveerd! Is de organisatievan het congÍeseenmaalrond dan kan met de werving van deelnemersgestartworden.Ongeveerzes maan_ denvóór het congresverschijnende eersteaankondigingen in de NVvP-NieuwsbrieÍen diversetandheelkundigetiidschrif_ ten. De NVvP-ledenontvangeneenvooraankondiging zod,atzrj de mogelijkheidhebbenom zich tijdig in te schrijiren. Eenbelangrijkcongresonderdeel is de vakbeursvoor NVvp_ sponsors en commerciële bedrijven.DezewordenongeveeÍ
inmiddels een sterk ontwikkeld hand_ boek gewordenwaarin alle details zijn opgenomen.Bij het doornemenvan dit draaiboekkrijgen bestuursledenen de secretariaatsrredewerkers ieder een
taaktoebedeeld zodathet congres vlekkeloosverloopt.Dit laatsteis van grootbelan!:het orga_ niserenvan de congressen is immerséénvan de belangrijkste activiteitenvan de NVvp. Eenactiviteit die bovendienzeer
Het organiseren van ieder congÍesblijÍt eenpittige uitdaging, mensenwerkwaarbljteamworken eengedegen planmng vooropstaan.In dat kaderwil ik met narneAli Woltman en folandaExaltovan het NVvp-secrctaiaatbedanken: zonder
Tot slot: bent u benieuwdgewordennaarhet resultaatvan ai onzernspanningen? Dan hoopik u gÍaagte zien tijdensons komendelustrumcongres op 16novemberaanstaande! Nico Corba,voorzitter
2
NVvPNieuwsbrieÍnr 34 septemberzoor
NVvP-bestuuÍsorganogram 2ool Bij het succesvolhouden van een grote organisatie als de NVvP is een gÍoot aantal mense' betrokken onclerstaandoverzicht biedt u een blik achter de schermen:
Bestuur:
D.S.Barendregtlassessor) f.A.C. de Kock van Leeuwen{assessor) C.J.W.M.Aardening(assessor) Mw. M.Th. van Straalen(assessor) Congrescommissie C.J.W.M.Aardening Dr B.G.Loos Dr N-H.C. Corba A. Woltman
CommissiepAO ].4.C. de Kock van Leeuwen ProÍ.dr H.H. Renggli R.W.R.Steures P.G.G.L.van derAvoort H.M. Bulthuis
CommissieTarievenen Verrichtingen / Paroprotocol f.A.C. de Kock van Leeuwen T.E.Vangsted
SectieTandatsParodontologen H.f.Y. van Drie f.T.f. Hanssen |. Reiker Dr G.A. van derWeijden
Kascommissie zoor: f.G. Hoogteiiling J.W.HutreÍ
r, Nieuwsbrief: Drf AH Trornp LBGM Tinsel Sch Fokkema S Eikcnboorn T.LJM Kroon
z. NVvP-brochures: LBCM Tinscl T.L I M Kroon
Werkgroep Menskrachtplanning Dr L.f.van Dijk Dr f. |ansen f. Reiker Dr N H.C. Corba Consilium Parodontologicum Prof.dr U. v.d Velden Dr J.A.H.Tromp H Hamming R W.R.Steures c.N.Th. de Quincey
Beleidsadviescomnissie BAC T.E.Vangsted Dr L.). van Dijk Dr E.G.Winkel L O. Nelemans CommissieEFP Prof.dr U. van derVelden (EFP)DI E.G.Winkel{EFpJ D S.Barendregt {NVvP-aÍgevaardigde)
CommissieMedia en pR:
3. NT-colutrrns LBGM Tinsel S Eikenboom
4, Internet - Homepage LBCM Tinscl
5.CommissieMedia & PR pcrs & publiek CIMAIkrsten LBCM Trnsel
Abstractuit het f ournalof Clinicalperiodontology A) plasmalevels of lidocailneand prilocaine after application of oraqix @, a new intrapocket anesthetic,with advanced p eriodontiti s. f .Clin.Periodont. zoor ;z8:4z5-429. Friskopp l, Huledal G. B) the anestheticonsetand duration of a new lidocaine/prilocailnegel intra-pocket anesthetic(oraqix @) for periodontal scalinglrootplaning. l. Clin Periodont.2oor; zB:45j-t15. Friskoppi! NilssonM, IsacssonG.
Hlr
scelrru EN pLANEN vAN DE woRTEL_
oppervlakken (verdergenoemd SRp) is veelal pilnlijk en onplezierig.De gebruikte verdovrngsmiddelenen cle gebruikelijke oppervlakte-, blok- en infiltratietechnieken hebben hun beperkingen. Bekendenadelen zijn te korte duur, moeilijk aan te brengen,onvoldoendediepte, lip- en tongverdovingen angst voor de naald igeschatwordt dat r 25Yovan de populatie deze angst eïvaaÍ\ Milgram 1997). Astra Zeneca heeÍt nu een locaal anestheticum ontwikkeld, Oraqix@,dat
3
direct in de pocket wordt aangebrachten dat br:staatuit een cornbrnatievan lidocaine en prilocaïrre,beidenin een con_ centratie van 25 mgig Oraqix@ is een gel dir3een temperatr-rurafhankelijke viscositeit heeft; bij karnertemperatuuris het materiaal vloeibaar en bij 3Z,C wordt de gel stïopeÍiger.Het prodr.rctis uitgetest in Zweden in een kliniek voor Parodr:ntologie In studie A werden de biologischeveiligheid en de systemischeeffectenvan het middel uitgetest door de plasmaspiegels
N V v PN i e u w s b r i enÍ r 3 r , s : p t e m b e r z o o r
bij proefpersonen te meten.Hiervoor werdenbij l0 patiëntenmet parodontale problemenallepocketsvolgespoten met
[email protected] gebits_ elernentengesondeerd en ondergingen 3 elementeneenSRp,proceaur.. Op d. tijdstippen70,20, 80, 40, 60,75 en 90 mtnutennà de applicatiewerdenin het plasmade concentraties van lidocaïne, prilocaïneen de metabolieten 2,6_xyline resp.o-toluidinebepaald.
wel een zelfde trend. Er wercien in groep 2 pijnscoresgeregistreerdvan 50% van de maximale aan te gevenpijnintensi_ teit, in groep3 werd zelfs een lceertot 70Tovan de ergst denl
De gemetenpiekconcentraties van alle was peÍ groep gemiddeld 1g, 17 en res_ 4 stoffenblevenver onderde toxische pectievelijk 19,5 minuten Er was geen waardenvoorhet centraaizenuwstelsel. aantoonbare correlatie tussen de geregis_ Zowel iidocaïnealsprilocaïnebereikten In studieB werd in dezelfdekliniek de treerde pijnintensiteit per element en de hun maximaledosisin het plasmana 30 snelheidvan het in werkingtreden,de pocketdiepte. De eventuele slechte mtnuten.Daarentegen werdde maxi_ duur en de eventuelebijwerkingenvan smaak van Oraqix@leidde bij niemand maledosisvoorhun metabolieten veel de Oraqix@"applicatie bepaald. De tot het aÍwijzen van een vervolgbehan_ laterbereikt:75 resp.67,5mín. onderzochte patiëntenhaddentenmin_ deling de behandelaarondervondgeen Bovendien bereiktendezemetabolieten ste I pocket> 6 urm,pijn bij het sonde_ liinder bi1 de applicatie en eryoer geen ook eenveellagereconcentratie in het Íen van depocketsoÍ eenhistoriernet interÍerenrie van de gel bij het SRp plasma.De hoogtevan demaximale pijn bij her scalenen pianen.In totaal plasrnaspiegels correleerde met de toege_ werden30 proefpersonen onderzocht, FIet vaststellenvan de anaesthesieduur diendedosis;verdubbeling van de dosis die verdeeldwerden over3 groepenen door middei van het regelmatig sonde_ verhoogdede maximaleconcentÍatiein waarbljna applicatievan Oraqix@ ren in de pocket gaÍ geen exact beeld het plasmamet een Íactor1,4g. steeds2-3 elementenwerclengescaled van de eÍfectiviteit van de anaesthesie en geplaned. bij het scalen en planen. Er zijn echter Verderwerdeenaantalbijwerkingen veel pijngevoelige elernenten (het {ront) geconstateerd zoalseennaresmaak Croep1 ln=9;mlv = 2/7):gemiddelde br:handeld,waardoor de vergelijking in in=1J,tong-oÍ keelverdoving (n=2) en pocketdiepte 5 mm; 30 seconden na de dr: pifnbeleving tussen het sonderenen piin bi1applicatie(n=2).Er werdengeen applicatieSRp Groep2 (n=10,rn/v= het scalenen planen, volgens de mucosa-irritaties oÍ algemene toxische 5/5):gemiddelde pocketdiepte 4,5mm; alrteuÍs,redelijk representatiefzou symptomengeregistreerd 2 minutenna de applicatieSRp Groep3 moeten uitvallen. Lidocaïnebereiktehogeremaximale (n=11, miv=3/8):gemiddelde pocketdiep_ plasmaspiegels danprilocaïne.Het is te 5 mm; 5 minutenna de applicatie Op basis van de uitkomsten van deze bekenddatpriiocaïneeenhogerdistri_ SRP.In totaalwerdenB0 Írontelernen_ studie werd geconciudeerd dat 30 seconbutievolumeheeftdanlidocaïneevenals ten, 77premolarenen 6 molaren den na de applicatie van Oraqix@gestart eenhogereklaring. Verderwarende behandeld. kan worden met het scalen en planen bereikteplasmaspiegels veel lagerdan van de wortelopperviakken.Echter, er de spiegelsdie bereikt wordenbij infilDe pitnintensiteit {en ander ongemak) dir:nt gerealiseerdte worden dat pijn_ tratieanaestlresie met xylocaïneZo/o+ werd op 2 wíjzen vastgesteid:via een beleving, ondanks de daarvoorspeciaal epinefrine(toegediende dosis200mg). visueel door de patiënt uit te drukken ontwikkelde en algemeengeaccepteerde Bovendienis de opnamevanuit de gel methode (kwantitatieÍ) en vla een ver_ mr:etmethodes,een subjectrefte beoor_ onvolledigen rÍageÍdan die bij de conbaal uit te drukken merhode (kwalita_ deLenemotie is. ventioneleanaesthesie. Tensiottezullen tief). Bii beide rnethoden werd zowel Het is aanbevelenswaardig dat in grotere kleinehoeveelheden via de maagopge_ direct na a{loop van SRp van een ele_ onderzoekspopulatiesOraclix@en de nomenwordendoordatde gelna afloop ment clepijnintensiteit vastgesteld tra ditionele anaesthesievoÍrrten met uitgespoeld wordt in de rnond. alsool
behancleling. Verderwerd de pocket na aÍloop van elk
behandeldelernent gedurendeB0 minu_ ten eike 5 minuten gesondeerdom de totale anaesthesieduurte bepalen. De pijn die de patiënten direct na afloop van SRP van een element ervoeren lag vooÍ gÍoep I lager dan voor groep 2. Het verschil tussen groep 1 en 3 was niet statistisch significant, maar vertoonde
i--
ellcaarvergeleken worden. Toch kan intra-pocket anaesthesieals alternatie{ worden aangeboden,zeker gezien de gerroemdeveiligheid en voordelen.
Abstact uitgezocht en bewerkt door: Miriam Bollen, tandarts jn Zejst Ein dr edactie: Schalt e Fokketna, tandafis-parcdontoloogin 's I{ertogenbosch.
,uuo Nieuwsbrielnr 34 seplembeÍ2oor
'paroà la Hetlustrumcongres carte' Ditevenement magu nietmissenl
granilioze finale. De trnsrp PR.ECoNFER.ENCE,lvoRKSHop op DoNDERDAG
l5 novemberwordt verzorgddoor GianÍrancoCarnevale. Hij zal delangetermijn resuitatenvan fiverse chirurgischeen niet-chirurgischebehandeltechnieken met elkaarvergelijken. Ook bespreekthij de voor- en nadelenvan bo,tresectie bij chirurgieevenalswortelresectiebij meerworteligeelementen.Tot slot komenook de langetermijn behandelresul taÍeÍ aanbod van 300 patiëntendie met voornoemde techniekenbehandeld zifn. Restauratieve prothetischebehandelingengingenvroegergepaard met veel weefseldestructie van de behandetrde gebitselementen. In de tweedepreconÍerence workshoo gaatSverkerToreskoguitgebreid in op de diversevoordelenvan modernebondingprocedures, nieuwe materialenen technie_ ken. Vooralde cervicalerandaansluitingen recessievan de gingivakrijgen veel aandacht. Speciaal voordemondhygiënist WorkshopIII is met name bedoeldvoorde mondhygiënist. Het doelvan dezeworkshopis om het ultrasoonreinigen zowel theoretischals praktisch te onderbouwen. In het eerste deelwordendewerking en efÍectiviteit besprokenop basis van wetenschappelif ke studies. Tevenswordende indicatregebiedenaangegeven waar de ultrasonereiniginghet besttot haar rccht kan konren.Door middel van eenlive demon_ stratie krijgt de deelnemereenbeeldvan de praktischetoe_ passingvan het ultrasonereinigingsapparaat. Na deze demonstratiekrijgen de deelnemersin koppelsvan twee DersonenonderbegetreLding van de cursusgevers en enkeleerva_ ren mondhygienistende kansom op artiÍiciële elementen(in Íantoomkoppengeplaatst)eenzo realisrischrnogelijkeoefe_
ning te doenin het verwijderenvan supra-en subgingivaal tandsteen. Afwisselend pÍogÍanma Het A-congresop vrijdag 16 novemberwordt gekenmerkt door eenzeerafwisselendkarakter.De NVvp is er trots op dat KlausLangwederomop eenNVvp-congresals spreker aanwezigis. In zifn lezinglaat Langzíenhoe de patiënt met uitgebreideparodontale problematiekbehandeld dient te wordenwaarna reconstructievan de dentitie kan plaatsvinden. InÍectiecontrotre in de mond speelthierbij eencruciale ro1,het gebruikvan implantatenvormt bij de ÍeconstÍuctieeenrelevante schakel.Gedurendede totale behandelingis herhaald evaluerenvan de mondgezondheid van eminentbelang.Lang heeÍt eenklinisch evaluatiesysteem ontwikkeld dat kwaliteit garandeefti in zijn lezingpresenteeÍthii dit systeem.
L
*uu, Nieuwsbrief nr 34 september zoor
Winnaars vande NVvpOnderzoelkspriis vanáfr986
HEtr{z RENcct"t& JAN SilEEKEt|s . acutevormenvangingivitis . nietplaquegerelateerde aandoeningen vande dntiva - borteltrauma - Íecessie - herpes . . . . . . .
Tijrlcnshr.t lustl.rmcongt-cs vrncltde uitrciking l.jaatsr,,rn,lc 'r-v'P-I'iraun o.rr r Bríl-o'r1, z.er<sprijs si n,is'i q,so r,. r'r r trc Ltitreíkingvan dr. n-\ivp Oniicr:ocksprits ccn wurrrrirt,oilc stinrula's'u'r .;rcrcr-zoclcc.s i' clcpar.cr.ntolrlgie ontrcrsiairr cic fcrsoncll rnochtt:ntlc prils tr)t ltu rrrc lll olttl t]]-rsst nclltclt:
tandsteen restauratieranden contactpunten occtuste endoproblemen acutevormenvanparodontitis regelmatige plaque-interyentie
' NVvp-Colgat,a Onderzoeksprijs fl. 3.5o0,=: 17 apfil r9S6 - Arnsterdam: dr U. r,an cler Vcrklen Van cler Vcldcn L Abbas,F,rn llrur AÀM: Expcriutcirr.rl gingivitis iu rclatitir-ito susccptrbilitv of Pcriorllrtal rlisc:rsc I C l i n i c a lo b s c r r , r t i o n sI C l i n p c r r o d o n t o i l 9 g - i ,i l : ó l
VervolgenswoÍdt de NVvp_BraunOral_B@_OndeÍzoeksprils uitgereikr. Klaus Lang zal als voorzitteÍ van de jury de win_ naar bekend maken.
zz apljl r9.3S- Aursterdam:dr F. Abbas AbbrtsF, Van dcr \/cldcnU, HrrrrAAfol, Moolc \t1q, vro.rn ThNI, schr ltc G: rlrccrlingilcqLicrcv ancrtrre tl*,tr.p'rcr.rt 'i gin.qiv:rlt,fiantruat.i.' I Cli' lerirti.nt,i l9l(r; ii: 77-17Sr
Cianfranco Carnevalebespreektde problematiek bij de behandelingvan meerworreligegebiiselementen. Ho.*.l ., in de literatuur grote verschillen zijn te vinden ten aanzien van de behandel. resultaten van met name woÍtei_ resecties,zal hij een behandelproto_ col presenteren dat zo veel rnogelijk zekerheid biedt.
18 mei r99o - Ma;:stricht: ÀIevr. tlr l[j. Reulaucl_I]osrna. Ccllular rlspccrsoÍ and rifccts on thu Sin$ir.:rin childrcn wrrh Dou'n's s-vnclromcduriug cx trl gingir,itis 1_rqrimen I C l i n l c r i o r l o n t o l1 9 8 8 ;1 J :, l 0 3 _ . l l l 20 rnaarr r99z - Dr:n Haag: dr S.H. Sastrorriioto SasrrorviiotctSFI,\r:rn dcr Vcklcn U, \'an StccrrLrcr-gen TIL,l, HrllernansP, Hart AAfoI,cleGraaífI f. Abrrrh;un-1,.,p,1,, L, L-rpro'ccl'lctailolic cu'trol, clinrcalpr.rirtlontrrr strrt's .nir _subqing^,alrnrcrobl'l :rg1irr rnsuli'-tlcpcrntlent drahtcsrrrcllitus A prospecrr\:c studr' , Clin pcriodontol1990:l7: 2,j3 l+1.
De Hans RodenburglezrngvoÍltlt het laatste prograrnmaonderdeel vóór de lunch, een driejaariijkse lezing ter nagedachtenisaan de enorlre lnzet van Hans tiidens ziin
Nederrand Deze keer ;::l jï::ï::ïjl,ïË'i,ï,,, ".,T;.ï onderwerp de klinische relevantie van parodontaleontstekingen
to luni r995 - Gottrenburg:rnevr.clrlI.lJ.A, pctit Pctit MD;\, \àn St,:cnhcr.gcn TI\I, Dr C,raafif, \,.rmiier \ruirlcn L-i: TransinlssionoÍ Àr:tín,hacillusactrn,nil c.tclt:rcí)t'lratis r' tantil i c s o f a d L r lpt e r i t r t l o n r r t p i -ast i c n r sI p e r R r s c a r c | i 9 9 l r - l S :l , l i 145
erÍelijkheid bij
Bondingsprocedures en fausseroute Na de lunch spreekt SverkerToreskogover cleingnlpende wrjze waarop bondingsproceduresons prothetisch werk heb_ ben veranderd.Met name proceduresmet porselein kornen aan de orde, waarbij esthetiek en vriendelijkheid voor de parodon_ tale weefselsvooÍop staan.
' NVvP-Corsodyl@ Onderzoeksprijs fl. 5.ooo,=: r 4 ntivember l-997. L:ftecht: dr E. r.an der Zee V.rnclerZic E, Evr,-ts\', Bccrtsen!Í: C;-tokinc-rnduccilr:ndogenoLrs procollitgc;ilsastoliri tl tfir cxtr li crllular matnr oi slrii connectlvr tisstrcr-eslilrs r.r l irurst of coll;r_ g c n b r r a k t k i * ' . i o l l l r r r ' i * gi t s ; c t i , , i r r i o ' p c r i r : t l i r n t I R c , qr 9 9 r rr 1 : .lril-+x!
Halverwege de middag vindt een bii zondere gebeuttenis plaats,die nu nog even gaheim wordt gehouden
' NVvP-Braun OralB@-Onderzoeksprijs fl. 5.ooo,=:
Het wetenschappelijkepÍogram_ ma wordt afgeslotenmet een iezing door de ons aller welbeken_ de collegaMichiel de Cleen Hij behandeltprobiemen dre ontstaan oooÍ een tausseÍoute in het furcatiegebied en toont tevens nreuwe materialen en technieken om cleze conplicatre, vaak met ernstigeparodontalegevolgen,het hooÍd te bieden.
rg novemberrggg - Utrecht: Sch. Fokkerna I. Fol
6
Tandvlees in dealgemene praktijk Het B-congres is speciaaltoegesneden op assisterenden in de tandheelkunde,met name preventieassistenten. Tweeverrnaarde sprekers,te weten Heinz Rengglien fan Srneekens, zijn bereid gevondenorn eenhele dagte verzorgenoveï het onderwerp'tand-
Backto theseventiesl Na dezeongetwijÍeldTeerzame dagslaatin de expohalde discokoortstoe en gaande congresdednerners over in de sÍerenvan de jaren '70. Ee.nswingende bandspeeltmuziek van de film SaturdayNight Feveren de congresdeelnerners wordengeÍêteerdop smakelijke hapjesen drankjes.Natuurlijk wordendeze geserveerd doora1smusicalsterrenverklede serveersters/serveerders. Ook Í kunt ter plaatsedansenen swingenll Dit Íeestgaatdoortot ongeveer 19.45uur. Voor de musicalgangers gaathet spektakel om 19.15uur dóór in de bovengelegenÍoyer van de faarbeursmet eenbufÍet in American Style,met de musical als thema.In de pauzevaÍ de musicalkrijgen zij bovendiennog een verrassenddesserten koÍfie aangeboden. Voor degenendie zelÍs aanhet eind van de musicalgeenaÍscheidkunnen nemenis er nog eenaÍsluitenddrankjeoÍ eenopwekkend kopjeko{fie.
vtrees in de aigemene praktijk'. Beidesprekerszullen de relatie tussenplaque,gingivitis en parodontitisbespreken.Ook nietplaclue gerelateerde onderwerpen komen aan de orde evenalsde
invloed van de restauratievebehandeling op het parodontium.Tenslottewordt aandachtbes eedaande rol van depreventieassistenteals iid van het tandheelkundig team én binnen het paroprotocol. De workshopsIV en V bestaanvoor de helÍt uit de theoretischeen praktischecursusoverultrasoon reinigendoorFridusvan der Weijdenen Dick Barendregt, Het anderedeelvan de workshops wordt ingevuldrnet het progÍammavan het hooÍdcongres.
De NVvP hoopt u op rS en t6 november in groten getalete ontmoetenom samenmet u ilit lustrum te vieren!
Congressprekers scoutenin Schotland vorcEns
EEN IARINLANGE TRADIïE ORGANISEERT rr NVvP coNGRESSENop Hooc NTvEAUwÁARDooR DE coNGRESGANGER
gestimuleerdwordt om ziinwerl<wlizeaante passenaande laatstewetenschappelijke inzjchten.De NVvp is er zich bewust van dat niet alleende aangeboden informatie nieuw en wetenschappelijk verantwoorddient te zljn maardat ook de wiize van presentatievan essentieelbelangis om de congresganger te kunnen boeien.Orn dit te kunnen realiserenis het bestuur van de NVvP voortdurendbezigmet het verzamelenvan informatie oveÍ potentiëlesprekers.Zo is eendelegatievan het bestuuÍbestaande uit Nico Corba(voorzitter,links op de foto) en Hermanvan Dannis (secretaris, rechts)in mei van dit jaarnaarGlasgow,Schotland,geweestom daarhet gemeen_ schappelijkcongÍesvan de British SocietyoÍ periodontology, de internationalAcademyoÍ Periodontologyen the British Dental HygienistsAssociationmee te maken. Zlihebben d,aar contactengelegdmet enkeLevoor de NVvp interessante sprekersen concludeerden bovendiendat de NVvp-congÍessen cluaniveau en organisatiezekerniet onderdoenvoor die van onzeEngelsezustervereniging. D eN v v P - d e l e g a t m i ee t e i g e nv e r u o eoÍ p w e g n a a rC l a s g o w
I-
*uuoNieuwsbrief nÍ 34 septembeÍ 2ool
Weetu dit. . . overde EFp?l ' Nederland goed vertegenwoordigd! Bij de komende4th European Workshopon periodontology 12-6Íebruari 20021zljn van
' Financiële steun Op het vorig jaar georganiseerdeEuroperio Ill-congres was een gÍoot aantal Nedr:rlandersaanwezig.In totaal namen 164 landgenotendeei aan dit grote .u.n.-.nt in Geneve. Naast het feit dat dit natuurlijk van gÍoot belang is voor het kennisniveau in Nede:rland wordt het aantal dee"lneryrers ook gehanteerdvoor de verderingvan de eventuere recettes van dezeevenementerl.Door dit Íorse aantal Nederlandse deelnemers,zeker in rrergelijkingtot de anderelanden bin_ nen de EFP,betekent het winstaandeel voor de NVvp een Íorse financiële steun voor het bereiken van haar doelen voor de parodontologí,:in Nederland.
ProfessoÍ HeinzRengglimet emeritaat Op 20 aprurI.L.NAMHBrNzRrruccrr officieelafscheidvan de Katholieke Universiteit Nijmegenmet het uitspre_ ken van eenredeonderde titel ,Hart voor het tandvlees,.Hierin ging hi1in op het veÍbandtussensystemischeaan_ doeningenals hart- / herseninÍarcten prematuregeboorten enerzijdsen par_ odontitisanderzijds. Heinzheeftde leerstoelParodontologie aande KUN, op enkelemaandenna, vijÍentwintig jaarlangbekleed.De afscheidsplechtig_ heid, die plaatsvond in de aula van de universiteiten die onderleidingstond van rectoÍmagnificusproÍessor Blom, werd na het uitsprekenvan de rede verdergevuldmet dankbetuigingen van professor VooijsnamensdeRaadvan BestuuÍvan het UMC St. Radboud (waawanhet ClusterTandheelkunde brengenin kasteelDoddendaal in Ewiik. deeluitrnaakt),professor Fons Velengavendiedaginderdaad actede Plasschaert als collegaproximusen door présence (zieÍoto)en daarmee het ondergetekende namensde aÍdeling afscheidvan Heinznatuuriijkeenheel Parodontologie. Eendrukbezochte bijzondertintje. Hun en onsa{scheids_ receptieslootdeplechtigheidaf. en dankgeschenk aanHeinz betroÍ een schilderijvan eenhem heel dierbaar Enkelehuidigeen oud-medewerkers van plekjein Gstaad,ziin gelieÍdeski-oord de afdelingParodontologie hadden in zijn geboorteland Zwitserland Heinz de daaropvolgende dagrnet recht Omgekeerdliet Heinz zichzelÍook niet eenverrassingbereiddoor (zonderdat onbetuigdmet het aanzljn aÍdelingaan_ Heinz daarvanook maariets hadmeege_ Dledenvan eenspeciaalvoordezegele_ kregenJ zoveelmogelijk(oudJmedewer_ genheid doorcollega AdriefeurissÀ kers uit de voorbijevij{entwintig jaar gemaaktschilderstuk,waaropde ach_ vooï eennostalgisch samenzijnbijeente terblijvers vande afdelingoprypisch
I
I I
^l I
I I
I
I
humorvolie wijze ztjn feurisseniaans ver,:euwigd. AÍscheidnemenis altijd eenbeetlepijn_ lijk: voorHeinz diegaaten voor onsdie indr:rdaad achterblijven. Het zai voor iedereenevenwennenzijn, straks elkaarsvertrouwdegezichtnlet meeÍ te zier:r.Maarzoveris het nogniet. Vooriopigblijft Heinzzich noginzetren voor keuze-onderwijs en pAOT. Als vriiwilliger. Heinz,bedanktI Het gaje goed.
I
RuttdKarsten
I 8
N V v PN t e u w s b r i ení r , t 4 s e p t e m b e r z o o r t
t
Terug van (even)weggeweest: de patiëntencasus.In dezeNieuwsbriel treft u weer eenpittige uitdaging: kunt u, aan de hand van onilerctaanile gegevens,de juiste diagnoseen het biib ehorendebehandelplan bepalenl In de volgendeNVvP-Nieuwsbrief leest u of uw oplossingcorrect is. Naam,leeÍtijd:J.M.,man,26 jaarblj intake rntaKe: tunl lyylJ
Redenverwijzing:behandelinsvan parodontale problemen. Primaire klachtvandepatiënt: bloedendtandvlees, pijn in het bovenfront en de molaargebieden en mobiliteit van eenaantalelementen.Geen problemenmet de esthetiek.
Medische anamnese:geenbijzonderheden, geen medicatie, ASA-score I, nietrol<er. Tandheelkundige historie: . Regelmatige(halÍjaarlijkse)controles o Moeder heeÍt een volledige prothese, vader heeft a1op jonge leeÍtifd veel elementen verloren Extra-oraal onderzoek: geenbijzonderheden Intra-oraal onderzoek: . Redelijke mondhygiëne . Verdieptepockets tot 1l mm met bloeding bij sonderen o Recessiestot 2 mm . Pusafvioedt.p.v. 17, II, ZI, ZZ, Al 45, , 45,46
. FuÍcatiepÍoblemen t.p.v.17, 16, lS, 2 6 , 2 73, 6 . Verhoogde mobiliteit (diverseele_ menten) . Fremitus17,2I,22 Rëntgenologisch onderzoek: r Onregelmatig botverliestot locaal 90o/o . Angulairebotdefecten t.p.v.1/m, l6m en d, 15d,1lm, 2Im,22m, 24d,25d,26m,37m,36d, 43m, 45d,46men d . Interradiculaireradiolucentie t.p.v.16 . Subgingivaaltandsteen Dezepatiëntencasusjs verzorgddoor SpirosParaskevas, MSc-opleiding ParodontologieKtl N, Nij megen.
Prof.dr MichielEijkman: 'Diagnostiek moetie niet delegeren' Over het nut van samenwerkenis volgenshem geen discussiemogeliik, het werken in een team heeft vele voordelen,Wanneerer echter gesprokenwordt over
De komendejarcnzal het tekort aan tand.artsensteeds verdertoenenen zodat naar verwachtingmeeÍ dan één milioen mense,noverenkelejmen geeneigentandarts meerheet't.In he,trupport ,CapaciteitMondzory,geeft het Ministefie van VWSaan dat steedsmeer tikin gedelegeerd kunnen en moetenworden,alsmededat er behoefteis aan eenandertype tandartsdie jn het rapportmondarts wordt genoemd.Het teamconcept wordt in het rapportgepropageerd. Binnen de NVvP heeft eenweil
gestuuctureerde setting geschieden'. ,Dr IN zUN ARTIKEL totxoinst vAN DETANDHEELKUNDTcE
cariësaÍnamebij jonge kinderen tot stilstand gekomen. (...) De verwachting over de gebitstoestandvan de lagere sociaal_ economischeklassen is dat die verder zal aÍnernen. {...) De verwachting is dat de regering, ondanks de conclusres van de AdviesgroepCapaciteit Mondzorg (2000)een weinig vooruit_ strevend beleid zal voeren als het gaat om de oplerding van voldoende tandartsen,,aldus enkele constateÍi;gen van de auteuÍ. Geenvoorstander Te weinig menskracht dus voor te veel vraag naar zorg. Zou het vooral door de overheiclgestimuleerdesysteem van reanwork, zoals beschrevenin het eindrapport van de
we met de tandheell
nog steedsrelevant. Een goed voorbeeldis ook het Dental Nurse System in Nieuw Zeeland: hier werken diverse kindertandverzorgstersonder verantwoordelijkheid van één kindertandarts.Zo,n sysreemzou ook in Nederland op lande lijk niveau moeten worcleningevoerd,willen we de kwaliteit
er nlet meeÍ en er zijn aanwijzingen dat de cariësbij de jonge jeugd weer toeneemt. En wat te denken van de kwaliteit van de tandheelkundigeverzorging in bejaardenhuizen?Ook daar zouden hulpkrachten heei goed ingezet kunnen worden, Letop kwaliteit Eijkman pleit dus vooÍ een teamconceptin een gestructureerdverband. Echter zó maar stellen dat het inzetten van hulpkrachten een antwoord biedt op het capaciteitsprobleemvindt hij een ongefundeerdeuitspraak, vooral in het kader van kwaliteits_ zorg.'Het is toch merkwaardig: de kwaliteit van de zorg is onderhandeen axioma gewordenen het werk van de tandarts wordt uitgebreid binnen rle Wet BIG gecontroleerd,maar op het werk van de vrijgever;tigde mondhygiënist vinclt middels het kwaliteitsregister uitsrlurtendop vrijwiliige basis enige controle plaats. Men zal rne dit niet in dank afnemen, naar
to
N V v P N i p r w s b ' i enÍ r J t . s e p t e m b e r 2 o o l
de patiënt over dit allesdenkt. 'Hij wordt straksbehandeld doorminder gekwalificeerdpersoneel,weet in zo,n ingewik_ keldesettingsteedsmjnderwaarhij aantoe is en betaalt ondertussengewoondezelfdetarievenals voorheen.Is dat eenpositieveontwikkelingin het kadervan kwaliteitszorg? Wie zegttÍouwensdat de tandartswel wíl delegeren? Het werl<enin groepsverband en het delegerenvan taken heeÍt ook nadelen.De statusvan het beroepverminderterdooren méérpersoneel geeÍtméérkansop personeelsproblemen. Ool
ik ben dus ook geenvooÍstandervan de vrijgevestigdemond_ hygiënist.Ook van de vierjarigeopleidingvoor mondhygiënist, die ons door de politiek wordt aangedragen, is vrijwel niemandeenvoorstander.Wat is het gevolgvan al dezeont_ wikkelingen voor de kwaliteit van de zorg?, Een anderpunt is het feit dat er in dit kaderalleenworclt gesprokenoverde mogelijkevoordelenvan het werkenin teamconcept, zoalsde socialesteunvoor de tandartsals solist.Wat echterniet wordt onderzocht is de mamerwaaÍoD
Toekomstverwachtin gen Tot slot nogenkelecoÍrstateringen uit het artikel ,De toekomst van de tandheelkundige zorgverlening,:,De Nederlanderis kritischer gewordenten opzichtevan de tandheelkundigezorgverlening,wil meerb1jzljn eigenbehandelingenbetrokkenworden,is meerop kwaliteit ingestelden is zich beterbewust van ztjn rechten danzljn geneÍatlegenoot dertig jaargeleden.{...) DeskundigentwijÍelen er niet aandat eÍ voor de tandartsende komendedecenniavoldoendewerk zalzljn. Aileen de aardvanhet werk {vooralin de grote steden)zou wel eenskunnenveranderendoordattandartsen meerondernemerstaken krijgenen minderaande stoelzullen staan.Et zaI meergebruikwordengemaaktvan hulpkrachtenen dit personeelzal moetenwordenbegeleid. Communicatie,zoweTlnet het personeel alsmet depatiënt, zal de tandartsin de toekomstveeltijd gaankosten.(...) Verwachtwordt dat preventievemaatregelenop het gebied van ergonomietegenwerkstressen burn-out meertngang zullenvinden.(...) Met dat uitgangspunt in het achterhooÍd kan iederetandarts-algemeen practicus,rekeninghoudend met de komendeontwikkelingen/vertrouwenhebbenin de eigenmogelijkhedenen zelÍsinnovatieveveranderingen rn zijn praktijk bewerkstelligen'.
Artsengeinformeerd overparodontitiis IruHpr NEITRTANDS ÏIDSCHRIFT vooRGr,hrpesruhrnr 24 man1145{12),lec. 557-563)sroxu EERDER Drr IÁAREEN 12001 uitgebreidartikel overparodontitis.Onderde titel'Parodontitis: eenverborgenchronischeinÍectie,informerende auteurs A'f' van WinkelhoÍÍ,E.G' Winkel en C.M.|.E.Vandenbroucke-Grauls de lezersover de oorzakenen verschijningsvormen van gingivitis en parodontitis.Ook het verloopvan de aandoening,de behandelingervan,risicoÍactorenén etiotrogie komen in het artikel uitvoerig aanbod' Extra aandachtwordt bovendienbesteedaanniet-oralemaniÍestatiesvan parodontitis,voor (huis)artsenongetwijfeldvan extrapraktischnut. ltret artikel vormt eenwaardevollebijdrageom de communicatietussen (huis)artsen tandheelkundigbehandelteamoveÍ dit onderwerpte bevorderen.Bent u geïnreresseerd in dit artikel? u vindt het op de NVvP-websiteoÍ bel voor eenkopie met het NVvp-secretarraat.
tl
N V v pN i e u w s b r i enf r 3 4 s e p t e m b e r 2 o o l
NVvPwebsite:boeiendvooÍ ledenén niet-leden In éénvan de laatsteNVvp_columnsin het NederlandsTandartsenblad ((NT 56/11/2001pagina 503-505) werd aandacht besteedaande vernie de NVvP-{olders,parodontitis, mondhygiëneen gebits_ reiniging' (1)en ,parodontitis,mondhygiëne,gebits_ reinigingen Ílapoperatie,{2).De reactiesop dit artikel in het NT warenpositief én kwamenvooral via de NVvP-websitebinnen:er werdenheel veel foldersbesteld! Het bestellenvan NVvp-Íoldersvia de NVvp_ websiteis (ookvoor niet NVvp_leden)eenprettige en eenvoudigemanier om snel aanuitstekendeÍol_ dersop het gebiedvan de parodontologiete l
Ander websitenieuws:tot vooÍ kort warende rubrieken'Nieuws, en ,Congressen, uitsluitend toe_ gankelijkvoor de NVvp-leden.Genoemderubrie_ ken kondenvia eeninlogprocedure met een accountnaamen wachtwoordwordengeraadpleegd. Dit leiddetot veel verwarring,ook bij NVvp_ledur, omdat accountnaamen wachtwoordbij menigeen niet (meer)bekendwaren.Het bestuurvan de NVvP heeÍt derhalvegemeendde genoemderubrie_ ken voor eeniedervrij toegankelijkte maken.In de rubriek'Nieuws, treft u onderandereaande NVvp_ Nieuwsbrieven,alle NVvp-columnsin het NT en positionpapersvan de AmericanAcademyoÍ Periodontology. Met behulpvan eenzoelifunctie kan op tÍe{woordenwordengezocht.In de rubriek 'Congressen'vindt u meerinformatieoverhet afgelopen-én het eerstvolgende congres.Beide rubrieken zljn zekerde moeitevan uw bezoek waard.
r.eno
pmdonb{
ERRUn @D
d
sf,r,{soDyNE
Nêdeilands€ Verenlging yoor parcdontologte &shtut
s
l
ratie I ffi antw@d I
t2
NVVPNieuwsbrieÍnlt4
Fds uffiS
septemberzoor
ve
ffiE
a
@Érgt
ê
bEqá
và
É
&