Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
1
Inhoudsopgave 1.
Algemeen deel................................................................................................................................................ 3
2.
Kerntaken van de Schoonheidsspecialist ....................................................................................................... 8
3.
Competenties van de Schoonheidsspecialist ............................................................................................... 18
4.
Uitwerking van de competenties en competenties per kerntaak ................................................................ 22
5.
Eisen aan de examinering ............................................................................................................................. 32
6.
Erkenning van verworven competenties (EVC) ............................................................................................ 35
Bijlage 1: Assessorenprofiel .................................................................................................................................. 36
Met de kwalificatie Schoonheidsspecialist wordt in dit document bedoeld de kwalificatie zoals deze door het Hoofdbedrijfschap Ambachten is vastgesteld. Het betreft hier een branchekwalificatie, met daar aan gekoppeld een branchediploma. Deze kwalificatie vertoont inhoudelijk veel overeenkomsten met de in het crebo geregistreerde kwalificatie Schoonheidsspecialist, maar is daaraan niet exact gelijk.
Omwille van de leesbaarheid is ervoor gekozen om in dit document alleen de vrouwelijk vorm op te nemen; overal waar de vrouwelijke vorm staat kan ook de mannelijke gelezen worden.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
2
1.
Algemeen deel
Colofon Onder regie van
Hoofdbedrijfschap Ambachten; Platform Branchediploma Schoonheidsverzorging
Ontwikkeld door
ISEO Consult i.s.m. vertegenwoordigers van branchevereniging ANBOS
Verantwoording
Vastgesteld door het bestuur van HBA op advies van het Platform Branchediploma Schoonheidsverzorging d.d. 16 februari 2011
Diploma
Branchediploma Schoonheidsspecialist
In- en doorstroomrechten
Voor instroom in de branchekwalificatie Schoonheidsspecialist wordt dringend geadviseerd dat kandidaten in het bezit zijn van minimaal een VMBO-diploma (kaderberoepsgerichte of theoretische leerweg), of een diploma dat daaraan gelijkwaardig is. Kan de kandidaat dit niveau niet aantonen, dan is het aan de school om op individuele basis te bepalen of de kandidaat wordt toegelaten.
Certificeerbare eenheden
Er zijn geen certificeerbare eenheden benoemd.
Wettelijke beroepsvereisten
n.v.t.
Branchevereisten
n.v.t.
Bron- en referentiedocumenten
De toekomst is aan de professional, KOC, 2009 Code van de Schoonheidsspecialist – editie 4, HBA, 2009 Kwalificatiedossier Schoonheidsverzorging, KOC, 2008 Structuuronderzoek Schoonheidsverzorgingsbedrijven, HBA, 2006 Beroepscompetentieprofiel Schoonheidsspecialist , ANBOS, 2004 Ondernemerscompetenties in relatie tot vakmanschap, HBA, 2004
Kwalificatiestructuur
De kwalificatie valt binnen de branchekwalificatiestructuur schoonheidsverzorging. Deze is verwant aan de kwalificatiestructuur uiterlijke verzorging voor het MBO.
Inleiding
Voor u ligt het Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist. Hierin zijn de vereiste competenties beschreven die leiden tot het Branchediploma Schoonheidsspecialist. Allereerst wordt hieronder een algemeen beeld geschetst van de beroepengroep. In 2. Kerntaken worden de werkzaamheden van de beroepengroep onderverdeeld in vier kerntaken. In 3. Competenties van de Schoonheidsspecialist worden de beroepscompetenties met de onderliggende processen beschreven. In 4. Competenties per kerntaak worden de competenties genoemd die bij elke kerntaak horen. Beschreven zijn de kennis,
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
3
vaardigheden en attituden die betrekking hebben op deze competenties. Ten slotte zijn in 5. Eisen aan de examinering de kwaliteitscriteria voor de examinering en voor de exameninstellingen opgenomen en in 6. Erkenning van verworven competenties de kwaliteitscriteria als het gaat om EVC. Beeld van de beroepsgroep Werkzaamheden Schoonheidsspecialistn stellen aan de hand van een gezichts- en/of lichaamsanalyse een behandelplan op en voeren op basis daarvan verschillende behandelingen uit. De behandelingen zijn gericht op de verzorging van gelaat en lichaam en de cosmetische behandeling van handen en voeten. Naast de diverse behandelingen adviseert de Schoonheidsspecialist over huidverzorgende producten en diensten en verkoopt deze aan de cliënt. Het merendeel van de Schoonheidsspecialistn werkt als zelfstandig ondernemer zonder personeel. Vanwege de kleinschaligheid van de onderneming is de Schoonheidsspecialist vaak meer vakvrouw dan ondernemer: het grootste deel van de dag is ze bezig met het behandelen van cliënten. Dit beeld verandert geleidelijk: een toenemend aantal ondernemers in de branche richt zich met name op het ondernemen en neemt meerdere werknemers en stagiaires in dienst. Rol en verantwoordelijkheden De Schoonheidsspecialist is verantwoordelijk voor een correcte diagnose, een passend behandeladvies of een gerichte doorverwijzing, een deskundig uitgevoerde behandeling en de totale kwaliteit van het door haar afgeleverde werk. Een hoge mate van zelfstandigheid is vereist, omdat zij vaak alleen werkt. Ze kan wel netwerken met collega’s, deelnemen aan intervisie-bijeenkomsten en wanneer ze in een praktijk werkt met meerdere disciplines kan zij ook met deze mensen overleggen. Tijdens het uitvoeren van de behandelingen kan zij echter geen beroep doen op vakgenoten. De Schoonheidsspecialist is in staat om beroepsmatig te communiceren met anderen in de zorg (collega-Schoonheidsspecialist, arts, dermatoloog en andere specialisten). Ze is op de hoogte van de specifieke inbreng van de verschillende disciplines. In de meeste gevallen is de Schoonheidsspecialist verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering van haar eigen zaak. Soms stuurt zij ook stagiairs aan. Werkt zij juist zelf in loondienst, dan wordt ze aangestuurd door de leidinggevende, maar is zij zelf verantwoordelijk voor de totale behandeling. Overige verantwoordelijkheden worden in overleg met de leidinggevende vastgesteld. Complexiteit Voor een deel is sprake van standaardhandelingen. Het gaat dan om werkzaamheden die uitgevoerd worden volgens vaste procedures en methodes, zoals later in dit document beschreven. Het niet goed uitoefenen van standaardhandelingen kan leiden tot verminderde kwaliteit en het ontstaan van klachten en aandoeningen met mogelijke materiële en immateriële gevolgen. Meer complex is het signaleren van contra-indicaties en het in kunnen schatten van risico’s. Het niet tijdig onderkennen van contra-indicaties bij de cliënt kan
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
4
leiden tot complicaties. Ook het werken onder tijdsdruk met een diversiteit aan cliënten, met elk hun specifieke wensen en behandelingen maakt het werk complexer. De Schoonheidsspecialist zoekt voortdurend naar een balans tussen wensen en mogelijkheden. Typerende beroepshouding De Schoonheidsspecialist is vóór alles mensgericht. Ze heeft in haar werk veel contact (ook fysiek) met clïenten en vindt dat een leuk aspect van het beroep. Ze beschikt over een grote mate van zelfstandigheid en zelfvertrouwen. Dat zelfvertrouwen is echter niet grenzeloos: haar professionele houding blijkt juist uit het feit dat zij ook de grenzen van haar handelingsgebied kent en in acht neemt. Ze heeft een dienstverlenende en cliëntgerichte instelling, beschikt over inlevingsvermogen en kan zich flexibel opstellen in het werk. Ze is integer en gaat zorgvuldig om met vertrouwelijke gegevens en informatie van de cliënt (zwijgplicht). De Schoonheidsspecialist is zich continu bewust van de noodzaak om hygiënisch, zorgvuldig en kwaliteitsbewust te werken. Zij kent van de afbreukrisico’s bij het niet naleven van de eisen, waaronder die uit de Code van de Schoonheidsspecialist. Zij blijft voortdurend op de hoogte van de geldende richtlijnen, past deze consequent toe en ziet toe op naleving door eventueel personeel / stagiaires. Naast de vakmatige kant is commercieel denken en handelen onmisbaar voor een evenwichtige beroepsuitoefening. Ook dit aspect beheerst de Schoonheidsspecialist. Om een positief bedrijfsresultaat te halen werkt ze resultaatgericht en neemt ze in haar besluitvorming het bedrijfseconomische aspect mee.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
5
Kwalificaties Postinitieel (MBO+)
• Laser- en IPL-ontharing** • Mesotherapie, facesetting** • PMU en cosmetische tatoeage** • Manuele lymfedrainage, voor- en nabehandeling van cosmetische chirurgische ingrepen** • Voetreflexzone massage • Oosterse massage (shiatsu) • Hot Stone massage • Aromatherapie
Niveau 4
• Allround schoonheidsspecialist
Niveau 3
• Schoonheidsspecialist
Bij de niveau-indeling is uitgegaan van de niveaus 1 – 4, zoals die gangbaar zijn binnen het MBO. Er zijn in de branche geen kwalificaties op niveau 1 en 2. De met ** aangegeven specialisaties zijn alleen toegankelijk voor mensen die al beschikken over een Branchediploma Allround Schoonheidsspecialist of een MBO-diploma Schoonheidsverzorging op niveau 4. N.B. Het bestuur van ANBOS is voornemens te besluiten dat er na de invoering van het Branchekwalificatiedossier een overgangstermijn van 3-5 jaar gehanteerd wordt . Loopbaanperspectief
De Schoonheidsspecialist kan (na post-initiële bijscholing) haar eigen deskundigheid en dienstenaanbod verbreden. Daarbij valt te denken aan specialisering (zie het schema hierboven bij kwalificaties), of doorstroom naar allround Schoonheidsspecialist. Verder kan doorgroeien in het zelfstandig ondernemerschap een nieuwe impuls aan de loopbaan van de Schoonheidsspecialist geven.
Trends en innovaties
Marktontwikkelingen Er is een groeiende markt voor schoonheidsverzorging, waarbij de vraag naar hoogwaardige behandelingen toeneemt. Klanten zijn steeds mondiger en stellen het oordeel en de adviezen van de Schoonheidsspecialist vaker ter discussie. Nieuwe klantgroepen met specifieke kenmerken en vragen bezoeken de Schoonheidsspecialist vaker, bijvoorbeeld jongeren, ouderen, mannen en mensen met een donkere huid.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
6
Technologische ontwikkelingen Er is sprake van een “technology push” vanuit leveranciers. Nieuwe producten, apparaten, methoden en technieken stellen de professionele Schoonheidsspecialist in staat een steeds grotere toegevoegde waarde te leveren op een steeds breder terrein. De grenzen van het vak zijn niet meer zo gemakkelijk aan te geven als voorheen. Er bestaat enige zorg over de ‘medicalisering’ van het vak. Fabrikanten hebben niet altijd reële pretenties en scheppen onevenredig hoge verwachtingen bij cliënten van de Schoonheidsspecialist. Deze ontwikkeling vraagt van de Schoonheidsspecialist deskundigheid en een professionele houding met betrekking tot de communicatie met de cliënten. Bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen Scholing op het gebied van ondernemerschap wordt steeds belangrijker gevonden. Naast het bekwaam kunnen uitvoeren van de vaktechnische handelingen is het professioneel kunnen runnen van een bedrijf een voorwaarde. Denk hierbij aan aandacht voor een commerciële benadering, goed financieel beheer en zich als ondernemer opstellen (P&O). De Schoonheidsspecialist zal steeds meer dan voorheen gaan samenwerken met anderen in de ketenzorg: collega- (allround) Schoonheidsspecialistn, huisartsen, dermatologen e.d. Dat betekent dat zij op de hoogte moet zijn van de specifieke inbreng van andere disciplines en dat zij de cliënt moet kunnen adviseren van deze deskundigheid gebruik te maken. Wetgeving / Overheidsregulering De wet- en regelgeving op het gebied van milieu, hygiëne en arbo zal steeds belangrijker worden. Dat betekent dat alle Schoonheidsspecialistn zich aan de geldende wet- en regelgeving dienen te conformeren.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
7
2.
Kerntaken van de Schoonheidsspecialist
Kerntaak 1
Bereidt zich voor op de behandeling
Kerntaak 2
Voert een schoonheidsbehandeling uit
Kerntaak 3
Rondt de behandeling af, adviseert en handelt commercieel
Kerntaak 4
Voert een bedrijf
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
8
KERNTAAK 1: Bereidt zich voor op de behandeling Proces De Schoonheidsspecialist zorgt voor een goede telefonische bereikbaarheid van haar salon. Ze maakt telefonisch afspraken met cliënten en legt deze vast. De Schoonheidsspecialist ontvangt de cliënt op het afgesproken moment in de salon, inventariseert haar wensen en verwachtingen en stelt haar op haar gemak. De Schoonheidsspecialist verzamelt informatie door gerichte vragen te stellen, bijvoorbeeld naar medicijngebruik en door huid en/of lichaam van de cliënt te onderzoeken met de daarvoor bestemde materialen. Hierbij informeert zij de cliënt over de gebruikte materialen. Ze legt de onderzoeksresultaten en haar conclusies vast. De Schoonheidsspecialist informeert de cliënt over de mogelijkheden en onmogelijkheden. Zo nodig verwijst ze de cliënt voor behandeling door naar iemand anders, bijvoorbeeld een collega met een bepaalde specialisatie of een arts. Als zij zelf de behandeling gaat uitvoeren, stelt ze samen met de cliënt de prioriteiten in de behandeling vast. Ze geeft in begrijpelijke taal uitleg over het door haar opgestelde behandelplan en geeft een kostenindicatie. Ze plant de behandeling (handelingsvolgorde en benodigde tijd) en legt alle benodigdheden klaar. Rol/ verantwoordelijkheden
De Schoonheidsspecialist is verantwoordelijk voor: Een goede inventarisatie van de wensen van de cliënt. Het goed uitvoeren van anamnese en diagnose. Het opstellen van een correct en passend behandelplan. Het waarborgen van de privacy van de cliënt. De informatieoverdracht en advisering aan de cliënt. Zij zorgt dat de cliënt reële verwachtingen heeft van de behandeling. Het zelfstandig en efficiënt uitvoeren van haar werk.
Complexiteit
Een aantal zaken komen regelmatig terug in de werkuitvoering. Hoewel het werkproces min of meer gelijk is, gaat het telkens om inhoudelijk specifieke gevallen. Die vragen om een specifieke oplossing. De Schoonheidsspecialist kan niet volstaan met routinematige oplossingen: Ze moet contra-indicaties herkennen en hiermee rekening houden bij het opstellen van het behandelplan. Ze dient de grenzen van haar eigen handelen kennen en daarnaar te handelen (zij is zelfverzekerd, maar niet overmoedig). Het werken in een spanningsveld van cliëntvraag en mogelijkheden van de Schoonheidsspecialist vraagt om overtuigingskracht richting de cliënt. Ze moet bij de uitvoering van haar werk rekening houden met de cultuur van de cliënt. Ook haar manier van communiceren moet ze daaraan aanpassen.
Betrokkenen
De cliënt Gespecialiseerde vakgenoten, arts of andere discipline (bij doorverwijzen)
(Hulp)middelen
Communicatievoorzieningen (o.a. telefoon, agenda, cliëntenkaart, anamneseformulier, computer). Materialen, instrumenten en producten voor reinigen en desinfecteren. Materialen, instrumenten en producten voor het onderzoek.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
9
Persoonlijke beschermingsmiddelen. Kwaliteit van proces en resultaat
De salon is (telefonisch) goed bereikbaar voor cliënten. De planning van de salon klopt. De cliënt voelt zich welkom. De anamnese en diagnose moeten op een systematische wijze worden uitgevoerd. Het onderzoek moet een duidelijk beeld geven van indicaties en contra-indicaties. De bevindingen moeten op een juiste wijze worden vastgelegd. De Schoonheidsspecialist verstrekt voldoende en duidelijke informatie en advies aan de cliënt. Het resultaat van de anamnese en diagnose is een actueel en passend behandelplan. Het doel en de uitvoering van de behandeling zijn duidelijk voor de cliënt. Ook weet de cliënt wat de mogelijke risico’s zijn. Ieders verantwoordelijkheid is duidelijk.
Keuzes en dilemma’s
De Schoonheidsspecialist kan niet alles tegelijk. De salon moet telefonisch goed bereikbaar zijn, zonder dat dit een negatief effect heeft op de behandelingen en de service aan de cliënt die op dat moment wordt behandeld. De Schoonheidsspecialist moet de afweging maken of het verantwoord is dat zij zelf een bepaalde behandeling uitvoert. Als het niet verantwoord is de behandeling uit te voeren, moet ze de cliënt doorverwijzen. Bij ontbrekende gegevens voor een juiste analyse moet de Schoonheidsspecialist afwegen hoe groot het risico is op complicaties. De Schoonheidsspecialist moet bij contra-indicaties de afweging maken of deze alleen worden genoteerd op de anamnesekaart of dat ook aanvullende maatregelen nodig zijn (bijvoorbeeld doorverwijzen). De Schoonheidsspecialist moet om kunnen gaan met het spanningsveld dat soms ontstaat tussen de wensen en verwachtingen van de cliënt en datgene dat zij in de behandeling kan bieden. Zij moet in staat zijn de cliënt te overtuigen van de mogelijkheden en beperkingen die er zijn.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
10
KERNTAAK 2: Voert een schoonheidsbehandeling uit Proces De Schoonheidsspecialist voert gezichts- en lichaamsbehandelingen uit en zorgt voor cosmetische hand-, nagel- en voetverzorging. Bij behandeling van cliënten met een donkere / gekleurde huid, zorgt ze dat de behandeling is afgestemd op de specifieke kenmerken van de huid. Ze houdt rekening met de huidstructuur en kiest passende producten en massagetechnieken. Ook wanneer de Schoonheidsspecialist een mannelijke cliënt behandelt, geeft ze een behandeling die is afgestemd op de specifieke huidkenmerken: knipt wenkbrauwen, oor- en neusharen; behandelt comedonen, milia, talgcysten en, ingegroeide baardharen; kiest specifieke producten en massagetechnieken passend bij de huid. De Schoonheidsspecialist voert de gewenste onderdelen van de gezichtsbehandeling uit: het reinigen van de huid; klassieke massagetechnieken toepassen op gezicht, hoofdhuid, oren, hals, decolleté, nek en schouders; het ontharen (chemisch of mechanisch) van wenkbrauwen, bovenlip en kin; maskers, pakkingen en verzorgende crèmes aanbrengen; wimpers en wenkbrauwen verven; wenkbrauwen epileren; make-up technieken toepassen; een basis-acne behandeling uitvoeren (behandeling van de onzuivere huid); De Schoonheidsspecialist voert ook lichaamsbehandelingen uit: reinigt de huid; voert scrubbings en peelings uit; voert klassieke massagetechnieken uit op het lichaam; onthaart delen van het lichaam (chemisch of mechanisch); brengt pakkingen en crèmes aan; adviseert over bruiningsmethoden; past aromatherapie toe (mengt geen geuren tot nieuwe variaties); De Schoonheidsspecialist verricht daarnaast cosmetische hand-,nagel- en voetverzorging: verzorgt de huid van handen en voeten door middel van crèmes en baden; voert massagetechnieken uit op handen en voeten; werkt aan een gezonde nagel; vijlt en lakt zij nagels (inclusief french manicure); herstelt beschadigde nagels met gel of acryl technieken, waarbij ze rekening houdt met de nagelstructuur, vorm, lengte, kleur en doorbloeding van de nagel. Tijdens elke behandeling vertelt zij de cliënt in begrijpelijke taal wat zij aan het doen is en gebruikt zij diverse producten en apparatuur.
Rol/ verantwoordelijkheden
De Schoonheidsspecialist adviseert de cliënt verder omtrent het gebruik van kleuren in de kleding en make-up. De Schoonheidsspecialist werkt op basis van het behandelplan en voert de betreffende behandeling goed uit. De Schoonheidsspecialist gaat efficiënt om met de tijd en middelen en blijft
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
11
rustig onder druk. De Schoonheidsspecialist stelt haar cliënt centraal en reageert oplossingsgericht op wensen, vragen en klachten van de cliënt. De Schoonheidsspecialist werkt effectief samen met vakgenoten en andere disciplines. De Schoonheidsspecialist bewaakt de kwaliteit van het proces en resultaat van haar werk voortdurend en werkt veilig en hygiënisch. De Schoonheidsspecialist herkent risicovolle situaties en neemt adequate maatregelen om complicaties te voorkomen. Complexiteit
Een aantal zaken komen regelmatig terug in de werkuitvoering. Hoewel het werkproces min of meer gelijk is, gaat het telkens om inhoudelijk specifieke gevallen, niet routinematig op te lossen: De Schoonheidsspecialist moet contra-indicaties die pas tijdens de behandeling aan het licht komen snel herkennen en daar adequaat op reageren. De Schoonheidsspecialist dient de grenzen van haar eigen handelen te kennen en daarnaar te handelen. De Schoonheidsspecialist moet bij de uitvoering van haar werk rekening houden met de cultuur van de cliënt. Ook haar manier van communiceren moet ze daaraan aanpassen.
Betrokkenen
De cliënt Gespecialiseerde vakgenoten, arts of andere discipline (bij doorverwijzen)
(Hulp-)middelen
Het behandelplan. Materialen, instrumenten en producten voor reinigen en desinfecteren. Materialen, instrumenten en apparatuur voor de behandeling. Persoonlijke beschermingsmiddelen. Bij kleurenadvies: kleurenwaaiers en analysedoeken.
Kwaliteit van proces en resultaat
De behandeling moet worden uitgevoerd conform behandelplan, planning en geldende voorschriften. De behandeling vindt plaats met gebruik van de juiste materialen en producten. De Schoonheidsspecialist evalueert tussentijds regelmatig de kwaliteit van de behandeling (resultaat en tevredenheid van de cliënt). De Schoonheidsspecialist zorgt dat de privacy van de cliënt in acht wordt genomen.
Keuzes en dilemma’s
Ondanks tijdsdruk mag de Schoonheidsspecialist geen concessies doen aan de kwaliteit. Zij zal soms prioriteiten moeten stellen en moeten aangeven welke werkzaamheden zij nog wel binnen de afgesproken tijd kan uitvoeren en welke niet meer. Zij moet dit goed kunnen uitleggen aan de cliënt. De Schoonheidsspecialist moet de juiste beslissing durven nemen indien de cliënt zich op een onwenselijke manier gedraagt (bijvoorbeeld verbaal of fysiek agressief gedrag of seksueel getinte opmerkingen).
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
12
KERNTAAK 3: Evalueert de behandeling, adviseert en handelt commercieel Proces Na afloop evalueert de Schoonheidsspecialist de behandeling, ze bekijkt of deze het gewenste resultaat heeft en voldoet aan de verwachtingen van cliënt. Ze corrigeert de behandeling wanneer dat nodig is en stelt zo nodig ook het behandelplan bij. In veel gevallen geeft de Schoonheidsspecialist voorlichting of advies tijdens de behandeling, of aansluitend daarop. Ze stelt zelf documentatie samen (over aandoeningen, diverse behandelmethoden, producten en diensten) en/of verstrekt informatie die afkomstig is uit andere betrouwbare bronnen. De Schoonheidsspecialist geeft de cliënt een advies-op-maat over de verzorging van de huid. Zij herkent kansrijke situaties en onderneemt verkoopbevorderende activiteiten. De Schoonheidsspecialist richt haar verkoop- en wachtruimte in op een manier die de verkoop van producten en diensten bevordert. Dit kan bijvoorbeeld door op een goed zichtbare plaats promotiemateriaal neer te leggen voor producten en diensten. Als zij werkt met cadeaubonnen zorgt ze dat dit duidelijk is aangegeven, bijvoorbeeld op de buitendeur van de salon en als cadeautip bij de kassa. Zij wijst de cliënt op geschikte diensten en producten die deze zou kunnen aanschaffen en het gebruik ervan. De Schoonheidsspecialist rekent de behandeling en eventueel gekochte producten af. Ze zorgt ervoor, dat bij het afrekenen voor de cliënt duidelijk is welke prijs deze betaalt per product of dienst. Zij let er op, dat het afrekenen correct verloopt. Wanneer zij werkt met cadeaubonnen, zorgt ze voor een juiste administratieve afhandeling. De Schoonheidsspecialist maakt desgewenst een vervolgafspraak, legt deze schriftelijk vast en neemt afscheid van de cliënt. Zij werkt daarna de administratie bij en maakt de behandelruimte gereed voor de volgende cliënt. De Schoonheidsspecialist houdt haar vakkennis en -vaardigheden up-to-date, zodat zij kwaliteit kan blijven leveren, nieuwe behandelingen en producten kent en deze kan aanbieden. Dit is een voorwaarde om ook op lange termijn een goede positie in de markt te houden. Rol/ verantwoordelijkheden
Complexiteit
De Schoonheidsspecialist gaat na of de gewenste resultaten zijn behaald en bespreekt dit met de cliënt in begrijpelijke taal. De Schoonheidsspecialist is verantwoordelijk voor het actueel houden van het behandelplan. De Schoonheidsspecialist geeft actuele en correcte informatie. Zij gaat na of de cliënt de informatie begrepen heeft. Het advies dat zij geeft, past bij de wens en situatie van de cliënt. De Schoonheidsspecialist signaleert en benut verkoopkansen. Bij het opruimen en schoonmaken van de behandelruimte werkt ze volgens de voorschriften, waaronder die uit de Code van de Schoonheidsspecialist. Wat deze kerntaak complex maakt, zijn de hoge eisen die er aan beoordelingsvermogen, inlevingsvermogen en sociaal-communicatieve vaardigheden van de Schoonheidsspecialist gesteld worden: De Schoonheidsspecialist moet een oplossingsgerichte houding bewaren. Een
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
13
cliënt kan ontevreden zijn, terwijl ze de afgesproken behandeling correct heeft uitgevoerd. De Schoonheidsspecialist stelt de cliënt centraal en probeert deze (binnen redelijke grenzen) alsnog tevreden te stellen. De Schoonheidsspecialist gaat adequaat om met klachten. Zij durft fouten en onvolkomenheden bij de behandeling toe te geven en verleent zo nodig nazorg. Het beoordelen van informatie op betrouwbaarheid en geschiktheid. Vertaling van vakinhoudelijke informatie in voor de cliënt begrijpelijke taal. De Schoonheidsspecialist moet kansrijke situaties voor verkoop herkennen of deze kunnen creëren, zonder opdringerig te zijn. Bij de verkoop van producten en diensten moet de Schoonheidsspecialist een balans vinden tussen bedrijfsbelang en cliëntbelang. Betrokkenen
De cliënt. Informatieverstrekkkers (fabrikanten, branchevereniging, vakbladen). Leveranciers.
(Hulp-)middelen
Cliëntenkaart, behandelplan, agenda. Computer, kassasysteem, pinapparatuur. Informatie van de branchevereniging. Naslagwerken en brochures, o.a. over(medische) aandoeningen. Vakbladen en betrouwbare websites. Gebruiksaanwijzingen bij producten / informatie van productleveranciers.
Kwaliteit van proces en resultaat
De behandeling is geëvalueerd (vaktechnische en cliënttevredenheid). Zo nodig is het behandelplan bijgesteld. Eventuele problemen zijn naar beste kunnen verholpen. De behandeling en eventueel gekochte producten zijn afgerekend. De behandelruimte is conform voorschriften opgeruimd en schoongemaakt. De verstrekte informatie is correct, volledig en duidelijk voor de cliënt. Gegeven advies en verkochte producten sluiten aan bij de cliënt. De cliënt is tevreden. De beoogde omzet (target) wordt gehaald.
Keuzes en dilemma’s
Wanneer een cliënt niet volledig tevreden is, zal de Schoonheidsspecialist moeten bepalen in hoeverre zij tegemoet kan komen aan de resterende wensen van de cliënt. Daarbij moet zij evenwicht zien te vinden tussen het belang van de cliënt, haar vaktechnische mogelijkheden en haar (economische) bedrijfsbelang. Wanneer bepaalde informatie niet voorhanden is, geeft de Schoonheidsspecialist dit aan bij de cliënt. Zij legt in voorkomende gevallen uit dat zij een antwoord niet heeft, of het moet opzoeken. Ze verstrekt nooit informatie waarvan zij niet 100% zeker weet, dat deze klopt. Als beschikbare informatie niet onafhankelijk lijkt te zijn (bijv. claims over een product door een fabrikant of leverancier) kan de Schoonheidsspecialist deze informatie wel geven aan de cliënt, maar zij moet wel in staat zijn de informatie dan te nuanceren. De Schoonheidsspecialist zoekt altijd naar evenwicht: aan de ene kant moet ze een goede relatie met de cliënt onderhouden, aan de andere kant moet ze de commerciële doelstellingen van het bedrijf behalen.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
14
KERNTAAK 4: Voert een bedrijf Proces De Schoonheidsspecialist onderzoekt de mogelijkheden om een bedrijf te vestigen. Ze gaat na welke wet- en regelgeving relevant is, brengt in kaart hoe de markt in elkaar zit en stelt vast wat de kansen en bedreigingen zijn, ook financieel. Ze bepaalt de slagingskansen voor het bedrijf en besluit of zij daadwerkelijk een bedrijf gaat starten. Ze bereidt de opening van haar bedrijf voor, door te zorgen dat aan alle randvoorwaarden wordt voldaan. Zij kiest de ondernemingsvorm die het beste past bij het type bedrijf dat ze wil starten en formuleert in een ondernemingsplan duidelijke bedrijfsdoelstellingen. Ze meldt het bedrijf tijdig aan bij de relevante instanties (Kamer van Koophandel, belastingdienst en dergelijke). Zij zorgt voor de beschikbaarheid van (on)roerend goed en richt de bedrijfsruimte op praktische wijze in. De Schoonheidsspecialist zorgt dat de benodigde inventaris, gereedschappen, producten en persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig zijn in het bedrijf en aan de voorschriften voldoen. De Schoonheidsspecialist ontwikkelt het bedrijfsbeleid op diverse gebieden: financiën/grote en kleine investeringen, inkoop en voorraadbeheer en de zorg voor kwaliteit, arbo, veiligheid en milieu. Ze sluit de benodigde verzekeringen af. Zij gaat na wat zij belangrijk vindt in haar bedrijf en hoe zij zaken wil aanpakken en regelen. De Schoonheidsspecialist benut de marketinginstrumenten prijs, plaats, product en promotie. Zij presenteert zich aan potentiële en bestaande cliënten door bijvoorbeeld deel te nemen aan beurzen, demonstraties en wedstrijden en wervende advertenties te plaatsen in dagbladen of op internet. Ze bouwt een netwerk met cliënten op en bewerkstelligt mond-tot-mondreclame door een goede service en een goed product te leveren. Ze signaleert kansen voor het bedrijf, volgt marktontwikkelingen en innovaties en springt in op trends. Zij luistert goed naar cliënten en initieert nieuwe vormen van dienstverlening die direct voortkomen uit hun vragen. De Schoonheidsspecialist vergelijkt producten en maakt een zakelijke afweging op prijs en kwaliteit. Zij zoekt goede en betrouwbare leveranciers. De Schoonheidsspecialist let op levertijden en koopt tijdig materialen en middelen in en houdt rekening met houdbaarheid van producten. Bij tekorten of verkeerde leveringen neemt ze contact op met de leverancier om het probleem op te lossen. Ze houdt voortdurend zicht op de tarieven/prijzen die in de markt gehanteerd worden. Zij evalueert haar tarieven/prijzen regelmatig en past deze zo nodig aan. De Schoonheidsspecialist zorgt ervoor, dat zij financieel de zaken op orde heeft. Zo kiest ze een geschikt systeem voor de (financiële) administratie, maakt kostprijscalculaties, bepaalt de winstmarge die zij wil hanteren en stelt haar eigen tarieven vast. Ze stelt nota’s op voor geleverde producten of diensten, controleert en verwerkt inkoopnota’s en betaalt facturen op tijd. Zij houdt haar administratie bij en archiveert financiële gegevens op logische wijze. Zij levert financiële gegevens op tijd aan bij relevante partijen, bijvoorbeeld de belastingdienst, uitkeringsinstanties, of de boekhouder. De Schoonheidsspecialist kan in haar werk te maken krijgen met klachten en
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
15
schadeclaims. Ze stelt een duidelijke klachtenprocedure op en stelt cliënten hiervan op de hoogte. Rol/ verantwoordelijkheden
De salon wordt weloverwogen gestart (slagingskans, ondernemingsplan). Het bedrijfsbeleid is vastgesteld en wordt daadwerkelijk uitgevoerd. De minimaal benodigde verzekeringen zijn afgesloten. De bedrijfspromotie gebeurt op een effectieve en kostenbewuste manier. Houdt ontwikkelingen in de markt bij, signaleert en benut kansen. Evalueert regelmatig haar tarieven / prijzen en past deze zo nodig aan. Houdt overzicht m.b.t. inkoop en voorraadbeheer. De financiële administratie en alles wat daarmee samenhangt is op orde. Klachten worden correct afgehandeld. Personeel en stagiaires worden goed begeleid en aangestuurd.
Complexiteit
De Schoonheidsspecialist moet, naast de tijd die zij besteedt aan haar klanten, structureel tijd vrijmaken voor haar ondernemerstaken. Om de continuïteit van het bedrijf te waarborgen, moet zij vooruit kijken en voortdurend zicht houden op haar (financiële) positie. In de praktijk is de balans tussen enerzijds de bedrijfsvoering en anderzijds de inhoudelijke uitoefening van haar vak niet altijd even makkelijk te vinden. Stagiaires moet ze voldoende vertrouwen en handelingsruimte geven om hen in de gelegenheid te stellen om te leren.
Betrokkenen
De cliënt. Stagiaires. Stage-begeleiders vanuit de onderwijsinstellingen. Leveranciers. Brancheorganisatie ANBOS Accountant / boekhouder en eventueel andere ingehuurde ondersteuning. Externe instanties (Kamer van Koophandel, Belastingdienst, UWV etc.)
(Hulp-)middelen
Marktinformatie (prijzen, tarieven, trends) Informatie met betrekking tot wet- en regelgeving. Vakliteratuur en productinformatie; Communicatiemiddelen (telefoon, internet). Computer en relevante software.
Kwaliteit van proces en resultaat
De salon is breed bekend en heeft een goede naam bij de doelgroep. De productenlijn(en) van de salon is/zijn zorgvuldig gekozen. Inkoop en voorraadbeheer zijn op orde. Het aantal cliënten past bij de bedrijfsdoelstelling en groeit zo mogelijk. De beoogde omzet (target) wordt gehaald. Het bedrijf is financieel gezond en de continuïteit is gewaarborgd. Cliënten, stagiaires en de Schoonheidsspecialist zelf zijn tevreden.
Keuzes en dilemma’s
De Schoonheidsspecialist moet haar aandacht en tijd evenwichtig verdelen tussen ondernemerstaken en vaktechnische taken. Deskundigen (bijvoorbeeld een boekhouder) kunnen de Schoonheidsspecialist werk uit handen nemen. De Schoonheidsspecialist kan er ook voor kiezen om deze werkzaamheden zelf te verrichten. Zij zal dan tijd moeten nemen om zich in de materie te verdiepen, maar bespaart de kosten die inhuur met zich meebrengt. Er komen voortdurend nieuwe methoden, technieken en apparaten op de markt. Sommige daarvan blijven, andere verdwijnen even snel als ze opkwamen. De Schoonheidsspecialist staat regelmatig voor keuze om te
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
16
innoveren of te consolideren. Een goede keuze is gebaseerd op een vakinhoudelijk/professioneel oordeel, een bedrijfseconomisch oordeel en in sommige gevallen ook een ethisch oordeel. De Schoonheidsspecialist heeft de continuïteit van haar bedrijf als doel. Dit betekent niet alleen dat zij voldoende cliënten moet hebben. Zij moet ook een reëel tarief vragen voor haar diensten, vastgesteld op basis van een realistische calculatie, terwijl ze opereert in een markt waarin met bedrijfseconomisch onverantwoorde tarieven wordt geconcurreerd.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
17
3.
1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 2. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 3. 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 4. 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10
Competenties van de Schoonheidsspecialist
De Schoonheidsspecialist voert een anamnese en onderzoek uit. Ontvangt de cliënt op afspraak, stelt haar op haar gemak. Weet een cliëntrelatie op te bouwen. Gaat discreet met de gegevens van de cliënt om en geeft dat vooraf duidelijk aan bij de cliënt. Inventariseert wensen en verwachtingen van de cliënt. Stelt op methodische wijze gerichte vragen aan de cliënt, onder andere over medicijngebruik. Hanteert de geschikte apparatuur en gebruikt deze op de juiste wijze bij het onderzoek. Verkrijgt een duidelijk beeld van de huidconditie, signaleert indicaties en contra-indicaties. Legt de onderzoeksresultaten beknopt, duidelijk en in correct Nederlands vast. Analyseert alle relevante informatie over de cliënt en de behandeling. Stelt een diagnose en verwoordt deze op een heldere manier aan de cliënt. De Schoonheidsspecialist voorkomt complicaties bij de behandeling. Signaleert risicovolle situaties / contra-indicaties. Analyseert de situatie op logische wijze, ziet verbanden en anticipeert hierop. Kent de bijdrage die andere disciplines kunnen leveren (arts, en dergelijke). Kent de eigen grenzen. Legt een probleem duidelijk en begrijpelijk uit aan de cliënt. Neemt een onderbouwd besluit om de cliënt wel of niet zelf (verder) te behandelen en overziet de consequenties van deze beslissing. Verwijst de cliënt zo nodig door. Is besluitvaardig en toont deskundigheid en overtuigingskracht. De Schoonheidsspecialist stelt een behandelplan op en bereidt de behandeling voor. Formuleert realistische doelen, op basis van de analyse, diagnose en wensen van de cliënt. Stelt op systematische wijze een behandelplan op. Overlegt en informeert de cliënt in begrijpelijke taal over het behandelplan. Bepaalt samen met de cliënt de prioriteiten in de behandeling. Geeft de cliënt een indicatie van de kosten die verbonden zijn aan de behandeling. Bepaalt de werkvolgorde en stemt de werkprocessen op elkaar af om vertraging te voorkomen. Verzamelt de juiste instrumenten en materialen (juiste volgorde, gereinigd / gedesinfecteerd). De Schoonheidsspecialist voert de behandeling gestructureerd en cliëntgericht uit. Bij een vervolgbezoek: gaat na of de cliënt tevreden is over de vorige behandeling. Bij een vervolgbezoek: verifieert de gegevens op de anamnesekaart en stelt zo nodig het behandelplan bij. Voert de behandeling uit op basis van het behandelplan. Werkt systematisch. Gebruikt de juiste apparatuur, instrumenten, producten en technieken. Informeert de cliënt over de werking van gebruikte apparatuur, instrumenten en producten. Houdt de cliënt op de hoogte van de voortgang van de behandeling. Reageert alert op (non)verbale signalen van de cliënt en heeft regelmatig oogcontact. Reageert alert, rustig en flexibel op onvoorziene omstandigheden. Neemt zo nodig maatregelen om complicaties te vermijden of stopt de behandeling.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
18
4.11 5. 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 6. 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 6.10 6.11 6.12 6.13 7. 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 8. 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7
Gaat efficiënt om met tijd en weegt per situatie af of de planning moet worden aangepast. De Schoonheidsspecialist bewaakt de kwaliteit, veiligheid en hygiënische omstandigheden. Werkt volgens geldende voorschriften, waaronder de Code van de Schoonheidsspecialist en het eigen kwaliteitshandboek. Houdt gebruikte instrumenten strikt gescheiden van gereinigde en gedesinfecteerde instrumenten. Houdt de eigen werkplek overzichtelijk. Brengt voorzieningen aan ter voorkoming van onveilige situaties op de werkplek. Reageert alert en actief op (het ontstaan van) onveilige situaties. Gaat zo efficiënt mogelijk om met materialen, producten, apparatuur, instrumenten en energie. De Schoonheidsspecialist voert een gezichtsbehandeling uit. Reinigt en desinfecteert de huid. Voert klassieke massagetechnieken uit op gezicht, hoofdhuid, oren, hals, decolleté, nek en schouders. Onthaart wenkbrauwen, bovenlip en kin (chemisch of mechanisch). Behandelt comedonen, milia en talgcysten. Brengt maskers, pakkingen en verzorgende crèmes aan. Verft wimpers en wenkbrauwen. Epileert wenkbrauwen. Past make-uptechnieken toe. Voert een basis acne-behandeling uit. Kiest geschikte producten en massagetechnieken voor de specifieke huidkenmerken van de cliënt (mannelijke huid, donkere huid). Knipt wenkbrauwen, oor- en neusharen bij de mannelijke cliënt. Behandelt ingegroeide baardharen bij de mannelijke cliënt. Geeft kleuradvies m.b.t. make-up en kleding. De Schoonheidsspecialist voert een cosmetische hand,- nagel en voetbehandeling uit. Stelt vast of de nagels gezond zijn. Verzorgt de huid van handen en voeten door middel van crèmes en baden. Voert klassieke massagetechnieken uit op handen en voeten. Vijlt en lakt nagels (inclusief French manicure). Herstelt beschadigde nagels met gel- of acryltechnieken. Houdt rekening met de nagelstructuur, vorm, lengte, kleur en doorbloeding. De Schoonheidsspecialist voert een lichaamsbehandeling uit. Reinigt de huid. Voert scrubbings en peelings uit. Voert klassieke massagetechnieken uit op het lichaam. Onthaart delen van het lichaam door middel van harsen. Brengt pakkingen en crèmes aan. Behandelt de cliënt met bruiningsmethoden (crèmes, sprays en dergelijke) Past aromatherapie toe (basisgeuren, mengt geen nieuwe variaties).
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
19
9. 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8 9.9
De Schoonheidsspecialist evalueert de behandeling. Rondt de uitvoeringsfase van de behandeling af. Evalueert het verloop en het resultaat van de behandeling, conform de geldende kwaliteitscriteria. Stelt op basis van de evaluatie zo nodig het behandelplan bij. Informeert de cliënt over het resultaat en gaat na of de cliënt de informatie begrijpt. Vraagt expliciet of de cliënt tevreden is. Maakt een nieuwe afspraak en legt deze vast. Laat de cliënt de behandeling en/of gekochte producten afrekenen. Werkt de gegevens bij in de cliëntenadministratie. Ruimt de behandelruimte op en maakt deze schoon.
10. De Schoonheidsspecialist adviseert de cliënt. 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6
Signaleert (ook tijdens de behandeling) wensen en vragen van de cliënt. Denkt mee met de cliënt, geeft alternatieven aan en onderbouwt deze. Verstrekt duidelijke informatie over eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van producten. Verstrekt duidelijke informatie over het dienstenaanbod en de mogelijkheden en onmogelijkheden. Houdt bij advisering rekening met de behoeften, kenmerken en situatie van de cliënt; Verwijst zo nodig door naar (gespecialiseerde) collega’s of een andere discipline.
11. De Schoonheidsspecialist verkoopt producten en diensten. 11.1 11.2 11.3 11.4 11.5 11.6
Herkent kansrijke situaties voor verkoop en speelt hier op het juiste moment op in. Onderneemt verkoopbevorderende activiteiten. Voert doelgericht een verkoopgesprek. Dringt geen producten en diensten op. Realiseert de beoogde omzet. Handelt flexibel en creatief als de situatie dat vereist.
12. De Schoonheidsspecialist reageert correct op wensen, vragen en klachten van cliënten. 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 12.6 12.7 12.8
Voorkomt aanleidingen voor klachten zoveel mogelijk. Signaleert (ook tijdens de behandeling) tijdig klachten van de cliënt. Neemt opmerkingen, vragen en klachten serieus. Hanteert een vaste klachtenprocedure en maakt deze bekend aan de cliënt. Blijft kalm en probeert tot overeenstemming te komen. Past verschillende gesprekstechnieken en gedragsstijlen toe, afgestemd op de cliënt. Benut opmerkingen, vragen en klachten voor kwaliteitsverbetering. Handelt klachten altijd op een correcte manier af.
13. De Schoonheidsspecialist ontwikkelt haar competenties om goed in het beroep te blijven functioneren. 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 13.6
Gaat bewust om met kritiek. Reflecteert op het eigen beroepsmatig handelen. Brengt in kaart wat goed en nog niet goed gaat. Bepaalt welke beroepscompetenties zij verder moet ontwikkelen en onderneemt actie. Leest regelmatig vakliteratuur. Bezoekt vakbeurzen, trainingen, cursussen en seminars.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
20
14. De Schoonheidsspecialist start een onderneming. 14.1 14.2 14.3 14.4 14.5 14.6 14.7 14.8 14.9 14.10 14.11 14.12 14.13
Stelt de relevante wet- en regelgeving vast. Brengt de markt in kaart. Bepaalt de kansen en bedreigingen. Bepaalt de slagingskans van het bedrijf. Neemt op basis hiervan een onderbouwd besluit om het bedrijf wel of niet te starten. Stelt een ondernemingsplan op. Kiest de meest geschikte ondernemingsvorm. Formuleert duidelijke bedrijfsdoelstellingen. Meldt het bedrijf aan bij de relevante instanties. Zorgt voor een geschikte bedrijfsruimte. Zorgt voor een geschikte inventaris en de juiste bedrijfsmiddelen. Kiest een geschikt systeem voor de (financiële) administratie. Bereidt de opening van haar bedrijf voor.
15. De Schoonheidsspecialist leidt een onderneming. 15.1 15.2 15.3 15.4 15.5 15.6 15.7 15.8 15.9 15.10
Doet eenvoudig marktonderzoek (prijzen en aanbod, concurrentie). Stelt kostprijscalculaties op. Bepaalt de gewenste winstmarge. Evalueert haar tarief periodiek en past dit zo nodig aan. Verzorgt de facturatie en betaalt de rekeningen. Houdt de financiële administratie overzichtelijk voor overdracht aan een boekhouder. Onderhoudt bestaande cliëntrelaties en breidt het cliëntenbestand uit. Evalueert periodiek haar dienstenaanbod en productlijn(en). Verzorgt inkoop en voorraadbeheer. Begeleidt stagiaires.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
21
4.
Uitwerking van de competenties en competenties per kerntaak
Per competentie zijn de benodigde kennis, vaardigheden en attituden beschreven. In het overzicht is de nummering van de competenties zoals in hoofdstuk 3. aangehouden. Daarna volgt een overzicht van de competenties per kerntaak. Een bepaalde competentie kan onder meer dan één kerntaak vallen.
competentie
kennis
1
-
De Schoonheidsspecialist voert een anamnese en onderzoek uit.
-
vaardigheden
Bouw en functie van cellen Bouw, ligging en functie van de ademhalingsorganen Bouw, ligging en functie van de huid en huidadnexen: - Opperhuid/epidermis (haren, haarlagen, talgklieren, zweetklieren en basaal membraan) - Lederhuid/dermis (lagen, bloed en lymfe, zenuwuiteinden, mestcellen) - Onderhuid/subcutis (huidfuncties, huiddikte, huidreliëf, huidskleur huidporiën, huidglans, vochtgraad, huidspanning, microorganismen, zuurgraad) - Cellen: fibroblasten - Effect van de zuurgraad Pathologie van de huid: Afwijkingen herkennen en benoemen (zie opsomming) Doorbloeding Huid- en spierspanning Efflorescenties Afwijkingen van talgklieren en talgproductie Afwijkingen van de verhoorning Afwijkingen in de pigmentatie Afwijkingen van de bloedvaten Afwijkingen van het bindweefsel Afwijkingen van de beharing Rimpelvorming Degeneratie Microbiologische invloeden Allergieën Fysische invloeden Woekeringen Processen in het vetweefsel
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
-
22
Anamnese Inspectie Palpatie Werken met woodlight Werken met (computer)apparatuur voor diagnostiek. Efficiënt werken
attitude -
Gestructureerd Open Discreet Integer Respectvol
-
Klantgericht Overtuigend, straalt deskundigheid uit
competentie
kennis
-
-
-
-
vaardigheden
Stoornissen in de stofwisseling Eczemen Plaatselijke ontstekingsverschijnselen Micro-organismen Bouw, ligging en functie van de uitscheidingsorganen Spijsvertering: - Bouw en functie van de spijsverteringsorganen Bouw, ligging en functie van het bloed- en lymfesysteem: - Samenstelling bloed - Verhouding bloedcellen en -plasma - Hart en bloedvaten - Functie en verloop bloedsomloop - Functie en verloop lymfeomloop Pathologie van de circulatie, allergieën, tumoren: Afwijkingen herkennen en benoemen Bouw, ligging en functie van het hormoonstelsel: - Hormonen - Hypofyse - Schildklier - Bijschildklieren - Alvleesklier / pancreas - Bijnieren - Vrouwelijk geslachtsorganen - Mannelijke geslachtsorganen - Overgangsverschijnselen Bouw, ligging en functie van het zenuwstelsel: - Opbouw en algemene werking - Centrale zenuwstelsel - Perifere zenuwstelsel - Animale zenuwstelsel - Vegetatieve/autonome zenuwstelsel - Zenuweinden - Zenuwknopen Bouw, ligging en functie van weefselsoorten: - Epitheel - Bindweefsel - Kraakbeenweefsel - Beenweefsel - Zenuwweefsel
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
23
attitude
competentie
2
De Schoonheidsspecialist voorkomt complicaties bij de
kennis -
- Spierweefsel Huidaandoeningen Pathologie van de huid Mogelijkheden en gebruiksaanwijzingen van apparatuur Besmetting en besmettingsrisico’s Infecties en ontstekingen
-
Code van de Schoonheidsspecialist – arbo, hygiëne en milieu Indicaties en contra-indicaties Andere disciplines en hun bijdrage (globaal)
behandeling.
3
De Schoonheidsspecialist stelt een behandelplan op en
-
Indicaties en contra-indicaties Andere disciplines en hun bijdrage (globaal)
-
Kennis van de uit te voeren behandeling
bereidt de behandeling voor.
4
De Schoonheidsspecialist voert de behandeling
-
vaardigheden
-
Gericht op preventie
Communicatieve vaardigheden Beheersing van de Nederlandse taal Planningsvaardigheden Sociale vaardigheden ICT-vaardigheden Efficiënt werken
-
Gestructureerd
-
Kwaliteitsbewust
-
Nauwkeurig Klantgericht Overtuigend, straalt deskundigheid uit
Vaardigheid m.b.t. de uit te voeren behandeltechnieken en -methoden Planningsvaardigheden Sociale vaardigheden Communicatieve vaardigheden Beheersing van de Nederlandse taal Efficiënt werken
-
Gestructureerd
-
Kwaliteitsbewust Klantgericht Alert op onvoorziene omstandigheden Zelfbewust Stabiel, bewaart rust Besluitvaardig
Herkennen van (contra-) indicaties Informatie analyseren, verbanden leggen en conclusies trekken
-
Beargumenteerde besluiten nemen
-
Cliënt gericht doorverwijzen
-
-
gestructureerd en cliëntgericht uit.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
-
Alert Gestructureerd Zelfbewust (niet overmoedig) Besluitvaardig
-
Apparatuur en materialen
24
attitude
-
-
competentie
kennis
5
-
De Schoonheidsspecialist bewaakt de kwaliteit, veiligheid en hygiënische omstandigheden.
6
De Schoonheidsspecialist voert een gezichtsbehandeling uit.
-
-
-
Beroepsethiek en gedragsregels: formele regels en grenzen Code van de Schoonheidsspecialist – arbo, hygiëne en milieu Kwaliteitshandboek van het bedrijf Overige relevante procedures voorschriften Andere disciplines en hun bijdrage (globaal)
Anatomie en fysiologie beenderstelsel: Beenderen in het hoofd Anatomie en fysiologie bloedvaten Anatomie en fysiologie spierstelsel: Spierbevestiging Spiervormen Spierfuncties Skeletspieren aan hoofd / hals Mimische spieren Anatomie en fysiologie van lichaam en huid Besmettingsrisico's Huidafwijkingen Ontharingstechnieken (mechanisch / chemisch): Pincet Was Hars Scheren Knippen Schuren Crèmes Sprays Producten en materialen Werkstoffen in producten Desinfecterende en ontvettende middelen Manuele technieken voor oppervlaktereiniging Apparaten voor oppervlaktereiniging Producten voor dieptereiniging: lysing, peeling, scrub,
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
vaardigheden -
-
-
-
25
Voorstellen formuleren m.b.t. richtlijnen en voorschriften Onveilige situaties voorspellen en voorkomen Efficiënt werken
Herkent littekens, vitiligo, wijnvlekken en acne Oppervlaktereiniging uitvoeren Voor- en nabehandeling dieptereiniging (verwarmen, verweken, verfrissen) Dieptereiniging uitvoeren Comedonen verwijderen Milia verwijderen Werken met apparatuur voor gelijkstroombehandeling: iontoforese elektrische desincrustatie Werken met borstelapparatuur Apparatuur voor spray- en verstuiving Uitvoeren van een klassieke massage op: -decolleté -nek -schouders -gezicht -hals Spiercontraherende apparatuur Maskers/ pakkingen toepassen Wimpers en wenkbrauwen kleuren Mechanisch ontharen Chemisch ontharen Behandeling van ingegroeide haren Verdunnen van de hoornlaag
attitude -
Alert op onveilige / onhygiënische situaties
-
Gericht op preventie
-
Kwaliteitsbewust
-
Ordelijk
-
Gedisciplineerd
-
Gestructureerd
-
Kwaliteitsbewust
-
Nauwkeurig Alert Zelfbewust (niet overmoedig)
competentie
kennis -
-
-
7
De Schoonheidsspecialist
-
voert een cosmetisch hand,nagel en voetbehandeling uit.
-
reinigingsmaskers Make-up producten en technieken Beschermende en verzorgende cosmetica Stand/ vorm mond Stand/ vorm van de ogen Stand/ vorm wenkbrauwen Huidtype Huidkenmerken gerelateerd aan: Leeftijd Geslacht Pigmentatie / kleur Leefomstandigheden Haargroei van de donkere huid Huidverdunnende producten en de effecten hiervan (Elektrische) desincrustatie (wat het is en wat het doet) Hormoonstelsel Pathologie van de huid Kenmerken, oorzaken, locatie indicaties, contra-indicaties Invloed van milieufactoren, leef- en voedingsgewoonten op de huid Lysing, peeling Microdermabrasie Degeneratie van de huid Slijpbehandelingen Speciale pakkingen Apparatuur Fruitzuurbehandeling Kleur en ondertoon van de huid Kleurentheorie: spectrum, primaire, secundaire, tertiaire, complementaire kleuren Anatomie en fysiologie beenderstelsel: Beensoorten Botverbindingen Soorten gewrichten Arm en hand Onderbeen en voet Anatomie en fysiologie van lichaam en huid Anatomie en fysiologie spierstelsel:
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
vaardigheden -
-
-
26
attitude
Verschillende scheermethoden toepassen Oor- en neushaar knippen Werken met Hydro-apparatuur: Koeldamp Waterdamp Kruidendamp Geïoniseerde waterdamp Geozoniseerde waterdamp Kleurenanalyse uitvoeren m.b.v. kleurenwaaiers en analysedoeken
Klassieke massagetechniek uitvoeren op handen en voeten Huidverzorging met crèmes en baden. Werken met gel technieken Werken met acryl technieken Nagels vijlen Nagels lakken (incl. French manicure) Communicatieve vaardigheden
-
Gestructureerd
-
Kwaliteitsbewust
-
Nauwkeurig Alert Zelfbewust (niet overmoedig)
competentie
kennis
-
-
8
De Schoonheidsspecialist
-
voert een lichaamsbehandeling uit.
-
vaardigheden
Spierbevestiging Spiervormen Spierfuncties Bouw en functie van de nagel Doorbloeding nagelbed / handen Nagelafwijkingen Nagelaandoeningen: - atrofie - putjes - breedtelijnen - lengtelijnen - leuconychia - beschadigde nagelriemen - myose Verkleuringen en vlekken op nagels Producten en materialen Apparatuur
-
Gesprekstechnieken Gedragsstijl gericht aanpassen Onderhandelingstechnieken Sociale vaardigheden
Anatomie en fysiologie beenderstelsel: Functies van het skelet Beensoorten Botverbindingen Soorten gewrichten Wervelkolom Borstkas Schoudergordel Dijbeen Knieschijf Topografie van het lichaam Anatomie en fysiologie bloedvaten Anatomie en fysiologie spierstelsel: Spierbevestiging Spiervormen Spierfuncties Schouder- en rugspieren Borst en buikspieren Spieren rondom de okselholte Armspieren
-
Harsen van verschillende lichaamsdelen Uitvoeren van klassieke massagetechnieken: -intermetterend drukken -effleurage -petrissage -frictie -tapotement -vibratie -schudden -huidhandgrepen (huidmobiliserende grepen) Werken met vibratie-/ massageapparatuur Werken met spiercontraherende apparatuur Werken met endermologieapparatuur Praktijk aromatherapie basisoliën Werken met afslank- en bewegingsapparatuur Communicatieve vaardigheden Gesprekstechnieken Gedragsstijl gericht aanpassen
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
-
27
attitude
-
Gestructureerd
-
Kwaliteitsbewust
-
Nauwkeurig Alert Zelfbewust (niet overmoedig)
competentie
kennis -
-
-
9
De Schoonheidsspecialist evalueert de behandeling.
-
vaardigheden
Been- en heupspieren Anatomie en fysiologie van lichaam en huid Huidafwijkingen Pathologische afwijkingen Soorten haar en groeifasen van het haar Ontharingstechnieken: Pincet Was Hars Scheren Knippen Schuren Producten en materialen Spiercontraherende apparatuur Diverse pakkingen en hun werking Bruiningsmethoden: - Bruining zonder zon (crèmes en sprays) - Pigment - Pigmentverschuivingen - Werking van UV-stralen - Effecten van UV-straling op de cellen en weefsel in de huid - Zonbeschermende producten - Zonnebank/hoogtezon Aromatherapie: - Aloë vera gel - Etherische (basis)oliën en effecten: eucalyptus, tea tree, geranium, lavendel, cypres, bergamot, rozenhout, mandarijn - Doseringen
-
Onderhandelingstechnieken Sociale vaardigheden
Code van de Schoonheidsspecialist – arbo, hygiëne en milieu Kwaliteitshandboek van het bedrijf Overige relevante procedures voorschriften
-
Behandelplan vergelijken met daadwerkelijke uitvoering Reflecterend vermogen Informatie analyseren, verbanden leggen en conclusies trekken Beheersing van de Nederlandse taal Communicatieve vaardigheden Sociale vaardigheden Rekenvaardigheid (i.v.m. afrekenen)
-
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
28
attitude
-
Kwaliteitsbewust Klantgericht Staat open voor feedback / kritiek Gericht op verbetering Gestructureerd
competentie
kennis
10
-
11
12
De Schoonheidsspecialist adviseert de cliënt.
De Schoonheidsspecialist verkoopt producten en diensten.
De Schoonheidsspecialist reageert correct op wensen,
-
-
Algemene, brede basis van vakkennis om op terug te vallen Kennis van specialistische behandelingen Producten en diensten binnen het bedrijfsaanbod 1 Andere disciplines en hun bijdrage (globaal) Psychologie, o.a. Body Dismorfic Disorder Globale kennis van cosmetische chirurgie
Producten en diensten binnen het bedrijfsaanbod Productkennis Materiaalkennis Basisprincipes van marketing (4P’s) Verkooptechnieken
Algemene, brede basis van vakkennis om op terug te vallen. Andere disciplines en hun bijdrage (globaal)
vragen en klachten van
vaardigheden -
1
-
Open Integer Ethisch Commercieel Respectvol
-
Serieus
-
Klantgericht
Alert op verkoopkansen Commercieel Enthousiast Overtuigend, straalt deskundigheid uit Integer
Kansrijke situaties herkennen Verkoopgesprek voeren Gesprekstechnieken Communicatieve vaardigheden Beheersing van de Nederlandse taal Sociale vaardigheden Professionele afstand bewaren
-
-
Wensen, vragen en klachten tijdig signaleren Inlevingsvermogen tonen Communicatieve vaardigheden Beheersing van de Nederlandse taal Gesprekstechnieken Gedragsstijl gericht aanpassen Onderhandelingstechnieken Sociale vaardigheden
-
-
Serieus Gericht op een oplossing die voor beide partijen acceptabel is
Zelfreflectie, eigen sterktes en zwaktes onderkennen. Vakliteratuur lezen / begrijpen Beheersing van de Nederlandse taal Informatie analyseren, verbanden leggen en conclusies trekken
-
Feedback en kritiek accepteren Ontwikkelingsbereid Initiatiefrijk Ambitieus
-
De Schoonheidsspecialist ontwikkelt haar competenties om goed in het beroep te blijven functioneren.
-
-
cliënten.
13
Adviesvaardigheden Beheersing van de Nederlandse taal Sociale vaardigheden Gesprekstechnieken Consumentenfolder samenstellen Professionele afstand bewaren
attitude
Faciliterende organisaties (Anbos, HBA, Scholen, etc.) Beschikbare trainings- en cursusaanbod Vakbladen Beroepsgerichte websites Toonaangevende vakbeurzen en seminars
-
-
-
-
Alert op klachten, wensen, vragen Open Respectvol
Waar andere disciplines genoemd wordt, wordt in het gehele document bedoeld: pedicure, podoloog, huidtherapeut, dermatoloog, diëtist, fysiotherapeut, cosmetisch arts, cosmetisch chirurg.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
29
competentie
kennis
14
De Schoonheidsspecialist
-
Marktinformatie eigen branche (lokaal)
start een onderneming.
-
Eisen aan een ondernemingsplan Juridische kennis: Vestigingsregels en vergunningen (inspectie) Inschrijving Kamer van Koophandel Fiscale voorzieningen en regels Risico’s en aansprakelijkheid Huur- en leasecontracten Belastingdienst Startersaftrek inkomstenbelasting Verzekeringen
-
Financiële kennis: -
15
De Schoonheidsspecialist leidt een onderneming.
-
-
-
vaardigheden
-
attitude
Informatie verzamelen Informatie analyseren, verbanden leggen en conclusies trekken Sterkte-zwakte analyse (SWOT) Ondernemingsplan schrijven Bedrijfsdoelstellingen formuleren Communicatieve vaardigheden Sociale vaardigheden Onderhandelingsvaardigheden ICT-vaardigheden Rekenvaardigheid
-
Pro-actief Gestructureerd Realistisch Besluitvaardig
Informatie verzamelen Informatie analyseren, verbanden leggen en conclusies trekken Communicatieve vaardigheden Sociale vaardigheden Onderhandelingsvaardigheden Administratieve vaardigheden ICT-vaardigheden Pedagogisch didactische vaardigheden (stagebegeleiding) ICT-vaardigheden Rekenvaardigheid Kostprijscalculaties opstellen Winstmarge bepalen Tarief vaststellen Tarief evalueren / herzien
- Pro-actief
Basiskennis boekhouding (kosten, baten, btw)
Marktinformatie eigen branche (lokaal) Juridische kennis: Risico’s en aansprakelijkheid Huur- en leasecontracten Belastingdienst inkomstenbelasting Financiële kennis: -
Afrekenen en elektronisch betalingsverkeer
-
Basiskennis boekhouding (kosten, baten, btw)
(Globale) kennis van de opleiding die de stagiaire volgt.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
-
30
- Gestructureerd -
Overtuigend Realistisch Besluitvaardig Gedisciplineerd Motiverend Geduldig
Overzicht van de competenties per kerntaak Kerntaak Competenties
1. Bereidt zich
2. Voert een
voor op de
schoonheids-
behandeling.
behandeling uit
1.
Voert een anamnese en onderzoek uit.
X
2.
Voorkomt complicaties bij de behandeling.
X
3.
Stelt een behandelplan op en bereidt de behandeling voor.
X
4.
Voert de behandeling gestructureerd en cliëntgericht uit.
X
X
5.
Bewaakt kwaliteit, veiligheid en hygiënische omstandigheden
X
X
6.
Voert een gezichtsbehandeling uit.
X
7.
Voert een cosmetisch hand,- nagel en voetbehandeling uit.
X
8.
Voert een lichaamsbehandeling uit.
X
9.
Evalueert de behandeling.
3. Rondt de behandeling af, adviseert en handelt commercieel
4. Voert een bedrijf.
X
X
10. Adviseert de cliënt.
X
11. Verkoopt producten en diensten.
X
12. Reageert correct op wensen, vragen en klachten van cliënten.
X
X
13. Ontwikkelt haar competenties om goed te blijven functioneren.
X
X
14. Start een onderneming.
X
15. Leidt een onderneming.
X
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
31
5.
Eisen aan de examinering
5.1. Inleiding Dit hoofdstuk is van toepassing op de organisatie en inrichting van de examinering van exameninstellingen. Het Platform branchediploma schoonheidsverzorging van het HBA heeft er voor gekozen om opleiden en examineren/diplomeren te scheiden en deze activiteiten te verbinden aan op zichzelf staande organisaties. De inhoudelijke aanwijzingen voor de inrichting van het onderwijs staan vermeld in de overige delen van het branche kwalificatie dossier, terwijl in dit deel de aanwijzingen vermeld staan voor de exameninstellingen. Exameninstellingen zijn verantwoordelijk voor de afname van de examens en zijn bij positief resultaat verantwoordelijk voor de afgifte van het branchediploma. Het toezicht op de examinering wordt uitgevoerd via een door het Platform branchediploma schoonheidsverzorging van het HBA gecontracteerde toezichthouder. Het toezichtkader en de daarbij behorende werkwijze zijn in overleg tussen toezichtouder en Platform branchediploma schoonheidsverzorging van het HBA vastgesteld. Onderstaand zijn aanwijzingen weergegeven die overeenkomen met de beoordelingscriteria, zoals die gehanteerd worden door de toezichthouder. 5.2. Exameninstelling Hieronder staan de eisen vermeld waaraan een exameninstelling moet voldoen. 5.2.1. Informatievoorziening De exameninstelling beschikt over informatie waarin de aanmelding van de kandidaat bij de exameninstelling beschreven staat een geautomatiseerd systeem voor aanmelding en registratie van de kandidaat een geautomatiseerd systeem waarin de resultaten van de examens vastgelegd zijn en het eindresultaat in combinatie met het diploma uitgedraaid kan worden. De exameninstelling beschikt over een handboek examens waarin tenminste de volgende zaken beschreven staan: procedures ter ontwikkeling, vaststelling en evaluatie van examens (volgens het kwaliteitsysteem “plando-check-act”) procedure voor aanmelding voor examens procedure voor betrouwbare verwerking van de examenresultaten overzicht van de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de betrokkenen bij examinering (de examencommissie, de commissie van beroep, de assessoren en het bevoegd gezag). 5.2.2. Deskundigheid Een exameninstelling beschikt aantoonbaar over deskundigheid bij: - constructeurs van examens - vaststellers van examens - assessoren - er dient gebruik gemaakt te worden van assessoren uit de pool van de daartoe aangewezen beheerder, die in bezit zijn van een licentie. Zij voldoen aan de eisen zoals geformuleerd in het assessorenprofiel (zie bijlage 1). 5.2.3. Kwaliteitsborging Een exameninstelling toont aan dat de kwaliteit van de examinering onomstreden is, zodanig dat de branche van de schoonheidsverzorging vertrouwen heeft in de examinering van de exameninstelling de kandidaat tevreden is over de kwaliteit van de examinering (dit blijkt uit schriftelijke evaluatie) allen die bij het examen betrokken zijn, deskundig zijn de examens inhoudelijk voldoen aan de eisen uit het Branche Kwalificatie Dossier Schoonheidsspecialist de examens voldoen aan toetstechnische eisen - de examenprocessen vooraf helder zijn beschreven - de examenprocessen achteraf zijn gewaarborgd. Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
32
5.3. Formele eisen 5.3.1. Examenreglement De exameninstelling beschikt over een examenreglement waarin de volgende onderdelen beschreven zijn: regels over aanmelding van de kandidaat examenkosten voor de kandidaat samenstelling en werkwijze van de examencommissie samenstelling en werkwijze van de commissie van beroep aanwijzingen voor de inrichting van de examenlocatie aanwijzingen voor de inrichting en beoordeling van de theorie- en praktijktoetsing aanwijzingen voor de wijze waarop de resultaten bekend worden gemaakt diploma-tekst conform het door het Platform branchediploma Schoonheidsverzorging van het HBA vastgestelde format procedures en sancties bij fraude procedure voor de afhandeling van klachten. 5.3.2. Examencommissie De exameninstelling beschikt over een examencommissie. Deze commissie bestaat uit tenminste drie leden, waarvan twee representatieve vertegenwoordigers vanuit de branche schoonheidsverzorging. 5.3.3. Commissie van Beroep voor Examens De exameninstelling beschikt, al dan niet in samenwerking met een of meer bevoegde gezagsorganen van andere exameninstellingen, over een commissie van beroep voor de examens. De commissie van beroep bestaat uit tenminste drie leden, waarbij minstens één van hen beschikt over een juridische achtergrond. De leden worden door het bevoegd gezag benoemd voor tenminste 3 en ten hoogste 5 jaar. De leden maken geen deel uit van het bevoegd gezag of de examencommissie van de betreffende exameninstelling. 5.3.4. Inschrijving bij de Kamer van Koophandel De exameninstelling beschikt over een geldig bewijs van inschrijving bij de Kamer van Koophandel. 5.4. Examenonderdelen De onderdelen voor het branchediploma Schoonheidsspecialist worden geëxamineerd met behulp van theorietoetsen en een proeve van bekwaamheid met een criteriumgericht interview. Voor afgifte van een diploma dient zowel de theorietoetsing als de praktijktoetsing door de betreffende kandidaat met een voldoende te zijn afgerond. 5.4.1. Theorietoetsing Voor de volledige inhoud van de theoretische kennis wordt verwezen naar hoofdstuk 4 (zie kolom ‘kennis’). De theorie wordt geëxamineerd via aparte toetsen. De exameninstelling registreert de resultaten per kandidaat per toets. Voor de theorietoetsen worden geen deelcertificaten uitgereikt. Het theorie-examen bestaat uit de volgende onderdelen: Analyse en opstellen behandelplan (= comp. 1-5) Theorie van de schoonheidsbehandelingen (= comp. 6-9 ) Commercieel handelen en ondernemen (= comp. 10-15) Om risico’s te vermijden, vindt de theorietoetsing bij voorkeur plaats vóór de praktijktoetsing.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
33
5.4.2. Proeve van bekwaamheid (praktijktoetsing) De proeve die de Schoonheidsspecialist moet afleggen is kerntaakoverstijgend en wordt afgesloten door een criteriumgericht interview. In een proeve worden verschillende competenties samen beoordeeld: kan de kandidaat de verschillende competenties geïntegreerd toepassen? De kandidaat legt twee proeven van bekwaamheid af. (1) Gezichtsbehandeling + cosmetische hand-, nagel- en voetverzorging en (2) Lichaamsbehandeling. Voorbereiding van de behandeling en afrondende activiteiten, zoals het bijwerken van de cliëntenadministratie bijwerken, maken altijd deel uit van de proeve. In het criterium gericht interview gaan de assessoren in op hetgeen ze wel of juist niet hebben gezien tijdens de proeve. Ook wordt nagegaan of een kandidaat een bewust beroepsbeoefenaar is. De eindbeoordeling voor de praktijktoetsing ontstaat door de combinatie van beoordeling van de proeve en het resultaat van het criteriumgericht interview. Hierbij kan niet gecompenseerd worden: alle onderdelen moeten voldoende zijn afgesloten. 5.5 Afgifte van het branchediploma Het branchediploma wordt door de exameninstelling afgegeven aan de kandidaat die aan de daarvoor gestelde eisen voldoet (zie 5.4). Zowel de theorie als de praktijk moet met een voldoende zijn afgesloten. 5.6 Vormgeving van het branchediploma De vormgeving van het diploma dient minimaal te voldoen aan de volgende eisen: De tekst op het diploma is conform het door het Hoofdbedrijfschap Ambachten vastgestelde sjabloon. Naast het logo van de exameninstelling zijn ook de logo’s van het Hoofdbedrijfschap Ambachten en ANBOS opgenomen. Er is een deugdelijke kopieerbeveiliging aangebracht in het diploma (door de keuze van papiersoort, zegel, watermerk of gelijkwaardig).
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
34
6.
Erkenning van verworven competenties (EVC)
6.1 Inleiding EVC voor de branchediploma’s is voorbehouden aan branchevereniging ANBOS. ANBOS is verantwoordelijk voor de uitvoering van EVC trajecten en (bij positief resultaat) voor de afgifte van het branchediploma. ANBOS kan besluiten om de uitvoering van EVC trajecten en de afgifte van diploma’s uit te besteden aan een exameninstelling, maar houdt de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van alle EVC trajecten. Het toezicht wordt in alle gevallen uitgevoerd via een door het Platform branchediploma schoonheidsverzorging van het HBA gecontracteerde toezichthouder. 6.2 Scheiding van opleiden en examinering EVC wordt beschouwd als alternatieve vorm van examinering. Wanneer EVC aanleiding geeft tot bijscholing, blijft de scheiding tussen opleiden en examineren vereist. De bijscholing van kandidaten is het terrein van de onderwijsinstellingen. Kandidaten uit een EVC traject die bijscholing willen volgen, worden door ANBOS verwezen naar de onderwijsinstellingen. Examinering na bijscholing loopt via ANBOS of een door ANBOS aangewezen (erkende) exameninstelling, zoals in de reguliere opleiding. Een verkregen positieve beoordeling kan vervolgens worden ingebracht in het EVC traject. 6.3 Vrijstellingen Onderwijsinstellingen kunnen geen diploma afgeven of EVC-trajecten uitvoeren. Wel kunnen zij kandidaten voordragen voor vrijstellingen. Dit verzoek dienen zij in bij de exameninstelling. De exameninstelling maakt gebruik van een centraal vastgestelde lijst van vrijstellingen per examenonderdeel. Deze lijst wordt vastgesteld, periodiek bijgewerkt en gepubliceerd door ANBOS. Wanneer er volgens de lijst geen recht bestaat op vrijstelling, terwijl de exameninstelling vindt dat er voldoende aanleiding is om wél vrijstelling te verlenen, kan de exameninstelling een verzoek om vrijstelling voorleggen aan ANBOS. ANBOS neemt een besluit en koppelt dit besluit beargumenteerd terug aan de exameninstelling. Naar aanleiding van het genomen besluit wordt zo nodig de centrale lijst van vrijstellingen bijgewerkt.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
35
Bijlage 1: Assessorenprofiel Kerntaken van een assessor: 1. Beoordeelt competenties van de kandidaat aan de hand van de maatstaf. 2. Komt tot een goed te verantwoorden eindoordeel over hoe de competenties van de kandidaat zich verhouden tot de maatstaf. Competenties: 1. De assessor is in staat om de beheersing van competenties door kandidaat te beoordelen door middel van een portfolio-assessment of een proeve van bekwaamheid. 2. De assessor is in staat om op adequate wijze een criteriumgericht interview uit te voeren 3. De assessor is in staat om met gebruikmaking van de resultaten van de verschillende beoordelingsactiviteiten te komen tot een eindbeoordeling en deze schriftelijk vast te leggen. 4. De assessor is in staat om op adequate en integere wijze te communiceren met de kandidaat en verschillende gesprekstechnieken toe te passen. 5. De assessor is in staat om op adequate wijze samen te werken en te overleggen met zijn mede-assessor. 6. De assessor is in staat om vakkennis toe te passen, houdt zijn/ haar vakkennis up-to-date en blijft zijn beroepscompetenties ontwikkelen. 7. De assessor is in staat om op adequate en integere wijze de vastgelegde procedures te volgen. Competentiematrix: In de competentiematrix zijn ten behoeve van de overzichtelijkheid de competenties opgenomen. Competenties 1
De assessor is in staat om de beheersing van competenties door kandidaat te beoordelen door middel van een portfolio-assessment of een proeve van bekwaamheid.
2
De assessor is in staat om op adequate wijze een criteriumgericht interview uit te voeren.
3
De assessor is in staat om met gebruikmaking van de resultaten van de verschillende beoordelingsactiviteiten te komen tot een eindbeoordeling en deze schriftelijk vast te leggen. De assessor is in staat om op adequate en integere wijze te communiceren met de kandidaat en verschillende gesprekstechnieken toe te passen. De assessor is in staat om op adequate wijze samen te werken en te overleggen met zijn mede-assessor. De assessor is in staat om vakkennis toe te passen, houdt zijn/ haar vakkennis up-to-date en blijft zijn beroepscompetenties ontwikkelen. De assessor is in staat om op adequate en integere wijze de vastgelegde procedures te volgen.
Kerntaak 1 2 X X
4 5 6 7
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
X
36
X
X
X
X
X
X
X
X
Kerntaken Kerntaak 1: Proces
Rol/ verantwoordelijkheden
Complexiteit
Betrokkenen Hulpmiddelen
Kwaliteit van proces en resultaat
Keuzes en dilemma’s
Beoordeelt competenties van de kandidaat aan de hand van de maatstaf. - De assessor beoordeelt bewijzen voor competenties in het portfolio, het assessmentgesprek. De assessor beoordeelt hoe de competenties zich verhouden tot de vastgestelde maatstaf. - De assessor voert een assessmentgesprek met de kandidaat, registreert de bewijzen voor competenties en classificeert de bewijzen aan de hand van de maatstaf. - De assessor beoordeelt de competenties van de kandidaat aan de hand van een uitgevoerde proeve van bekwaamheid. De assessor voert zijn taken zelfstandig uit en is samen met een medeassessor verantwoordelijk voor de kwaliteit van de beoordeling en het assessmentgesprek. Een hoge mate van complexiteit komt voort uit het feit dat de assessor bepaalt hoe de competenties zich verhouden tot de maatstaf en in hoeverre de bewijzen voldoen aan de vijf criteria (authenticiteit, actualiteit, relevantie, kwantiteit en variatie). Iedere beoordeling zal uniek zijn. De assessor heeft te maken met een kandidaat en een mede-assessor. - Instrumenten behorende bij de EVC-procedure: handleiding, portfolio. - Instrumenten voor assessmentgesprekken: checklists, gespreksleidraad (op basis van de STAR-methode), criteria/ maatstaf (op basis van competentieprofiel) - Instrumenten behorende bij de proeve van bekwaamheid. De kwaliteit van de beoordeling van de competenties is onder andere afhankelijk van de mate waarin de assessor inzicht in en kennis heeft van de competenties in de maatstaf. Het proces moet resulteren in een objectieve, valide, betrouwbare en onafhankelijke beoordeling. De assessor bepaalt welke bewijzen voor gedrag indicatoren zijn voor competenties in de maatstaf. Elke keer moet er een afweging worden gemaakt of de getoonde competenties afdoende dekkend zijn. Ook tijd versus kwaliteit speelt een belangrijke rol, een zorgvuldige beoordeling vraagt tijd: er moet een balans tussen effectiviteit en efficiency gevonden worden.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
37
Kerntaak 2 Proces
Rol/ verantwoordelijkheden
Complexiteit Betrokkenen Hulpmiddelen
Kwaliteit van het proces en resultaat
Keuzes en dilemma’s
Komt tot een goed te verantwoorden eindoordeel over de competenties van de kandidaat. - De assessor formuleert een eindoordeel over de mate waarin de kandidaat de kerntaken en bijbehorende competenties beheerst. Daarbij geeft de assessor eveneens aan welke competenties ontbreken. Vervolgens stelt hij/ zij een beoordelingsrapport op waarin de beoordeling en een verantwoording hiervan zijn opgenomen. - De assessor stemt de beoordeling af met de beoordeling van zijn/ haar mede-assessor. De assessor voert de taken zelfstandig/ in samenwerking met zijn/ haar mede-assessor uit en is (mede) verantwoordelijk voor de kwaliteit van de eindbeoordeling en de verslaglegging. Uit een veelheid van bewijzen voor competenties dient de assessor te komen tot een verantwoordbaar en inzichtelijk eindoordeel over de competenties van de kandidaat. De assessor werkt samen met een mede-assessor. Volledig portfolio (evt met een verslag van het assessmentgesprek) Beoordelingsformat van het portfolio, het assessmentgsprek en de proeve van bekwaamheid. De kwaliteit van de eindbeoordeling is afhankelijk van de mate waarin de assessor inzicht heeft in de competenties in de maatstaf en in het kwalificatieprofiel. Het proces moet resulteren in een objectieve, valide, betrouwbare en onafhankelijke beoordeling. De assessor schrijft een beknopt beoordelingsverslag, dat eveneens op inzichtelijk wijze de waardering verantwoordt. De assessor bepaalt of de bewijzen voor competenties voldoende basis bieden voor een verantwoorde en inzichtelijke waardering van de te beheersen kerntaken en bijbehorende competenties.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
38
Competenties: 1.1
Competentie 1
1.2.1
Succescriteria proces
1.2.2
Resultaat
1.3
Competentie 2
1.4.1
Succescriteria proces
1.4.2
Resultaat
1.2
De assessor is in staat om de beheersing van competenties door kandidaat te beoordelen door middel van een portfolio-assessment of een proeve van bekwaamheid. Herkent en signaleert belangrijke informatie/ bewijzen in het portfolio. Bepalen van de betrouwbaarheid, validiteit en objectiviteit van bewijzen aan de hand van de vijf criteria; authenticiteit, actualiteit, betrouwbaarheid, relevantie, kwantiteit en variatie. Tijdens de proeve van bekwaamheid herkent hij belangrijke hoofdlijnen en details door gebruik te maken van verschillende observatietechnieken. Bepaalt ontbreken van (bewijzen voor) competenties van de kandidaat. Legt verbanden tussen de competenties van de kandidaat en de competenties in de maatstaf (classificeert bewijzen). Formuleert een oordeel over de mate waarin de competenties van de kandidaat overeenstemmen met de competenties in de maatstaf. De beoordeling van bewijzen leidt tot een objectieve, valide en betrouwbare classifisering en beoordeling van de competenties van de kandidaat.
1.4
De assessor is in staat om op adequate wijze een criteriumgericht interview uit te voeren. Bepaalt vooraf hoe het criteriumgericht interview aangepakt gaat worden en stemt dit af met de mede-assessor. (wel volgens de procedure en richtlijnen) Hanteert tijdens het criteriumgericht interview op adequate wijze de bij het gesprek horende instrumenten en gesprekstechnieken. Registreert tijdens het criteriumgericht interview relevante competenties als bewijs. Beoordeelt de bewijzen voor competenties op authenticiteit, relevantie, actualiteit, kwantiteit en variatie. Legt verbanden tussen de competenties van de kandidaat en de competenties in de maatstaf. (classificeert bewijzen) Formuleert een oordeel over de mate waarin de competenties van de kandidaat overeenstemmen met de competenties in de maatstaf. Een kwalitatief goed en efficiënt verlopen criteriumgericht interview.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
39
1.5
Competentie 3
De assessor is in staat om met gebruikmaking van de resultaten van de verschillende beoordelingsactiviteiten te komen tot een eindbeoordeling en deze schriftelijk vast te leggen. Formuleert naar aanleiding van de beoordeelde competenties in het portfolio, proeve van bekwaamheid en het criteriumgericht interview een eindoordeel over de mate waarin de competenties van de kandidaat de competenties in de maatstaf dekken/ worden beheerst. Geeft aan waar competenties ontbreken. Komt samen met de mede-assessor tot een eenduidige beoordeling. Hanteert op adequate wijze de formats die gelden voor de beoordelingsinstrumenten/- formulieren. Hanteert de juiste schriftelijke vaardigheden bij het verwoorden van bevindingen. Onderbouwt de eindbeoordeling met heldere argumenten. Een objectief, valide en betrouwbaar eindoordeel over de mate waarin de competenties van de kandidaat overeenstemmen met de in de maatstaf relevante competenties.
1.6 1.6.1
Succescriteria proces
1.6.2
Resultaat
1.7
1.8.1
1.8.2
1.9
Competentie 4
1.8
Succescriteria proces
Stelt de kandidaat op zijn gemak. Legt de hele procedure duidelijk aan de kandidaat uit. Luistert naar de kandidaat. Vraagt door indien iets niet duidelijk is. Gaat adequaat om met mogelijke zenuwen en weerstand bij de kandidaat. Laat blijken belangrijke informatie te kunnen oppikken uit mondelinge mededelingen. Sluit aan op het betoog van een ander en gaat in op wat gesprekpartners zeggen. Hanteert gesprekstechnieken, zoals samenvatten, feedback geven en de starrmethode. Alle informatie die nodig is voor een afgewogen oordeel wordt verkregen; de bevindingen zijn helder gecommuniceerd.
Resultaat
Competentie 5
1.10.1
Succescriteria proces
1.10.2
Resultaat
De assessor is in staat om op adequate en integere wijze te communiceren met de kandidaat en verschillende gesprekstechnieken toe te passen.
1.10
De assessor is in staat om op adequate wijze samen te werken en te overleggen met zijn mede-assessor. Spreekt een taakverdeling af. Voert afgesproken taakverdeling uit en gaat flexibel om met onvoorziene wendingen in het beoordelingsproces. Houdt relevante informatie betreffende de kandidaat niet alleen voor zichzelf maar deelt deze met de mede-assessor. Staat open voor ideeën en inbreng van de mede-assessor. Bereikt overeenstemming over het oordeel. Een goede samenwerking om te komen tot een zo objectief mogelijke beoordeling.
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
40
1.11
Competentie 6
De assessor is in staat om vakkennis toe te passen, houdt zijn/ haar vakkennis up-to-date en blijft zijn beroepscompetenties ontwikkelen.
1.11.1
Succescriteria proces
1.11.2
Resultaat
Volgt en kent actuele ontwikkelingen op het vakgebied waarin de beroepsspecifieke competenties van de kandidaat moeten worden toegepast. Gebruikt in zijn/ haar beoordeling vakinhoudelijke argumenten voor het al dan niet erkennen van bewijzen en competenties. Heeft een uitgebreide kennis van het vakgebied. Draagt inhoudelijke kennis over aan anderen. Zoekt actief naar nieuwe kennis en ervaringen in de beroepssituaties of in rol van assessor. Reflecteert met mede-assessor zelf op beroepsmatig handelen. Evalueert de eigen werkzaamheden. De assessor kan met behulp van zijn/ haar actuele en uitgebreide vakkennis een goed valide en betrouwbare beoordeling geven.
1.12
Competentie 7
1.12.1
Succescriteria proces
1.12.2
Resultaat
De assessor is in staat om op adequate en integere wijze de vastgelegde procedures te volgen. De assessor werkt volgens vooraf opgestelde instructies en procedures zodat de objectiviteit van de beoordelaar gewaarborgd blijft. Eenduidige en gewaarborgde beoordeling voor iedere kandidaat.
1.12.3
Branchekwalificatiedossier Schoonheidsspecialist , versie februari 2011
41