Bovib informatiesessie: De WDBA; hoe nu verder?
0
Bovib Seminar Wet DBA Drie soorten arbeidsrelaties
Freelancer/ZZP’er OPTIE
1
OPTIE
2
OPTIE
3
Arbeidsovereenkomst
Overeenkomst van opdracht Overeenkomst van aanneming van werk
Bedrijf of organisatie
1
© 2016 Deloitte The Netherlands
Deloitte Seminar Wet DBA Kenmerken van een arbeidsovereenkomst
Persoonlijk arbeid verrichten
Loon
In dienst van
2
Werknemer moet zelf de overeengekomen arbeid verrichten. Vervanging is alleen toegestaan met instemming van de werkgever Inhuur via BV
Loon kan in geld en in natura voldaan worden
Tussen werknemer en werkgever bestaat een gezagsverhouding
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Kenmerken van de overeenkomst van opdracht
Niet persoonlijk
Resultaat
Aanwijzingen
3
Opdrachtnemer hoeft arbeid niet persoonlijk te verrichten
Opdracht gericht op het tot stand brengen van een resultaat
Opdrachtgever heeft het recht om aanwijzingen en instructies te geven
© 2016 Deloitte The Netherlands
Deloitte Seminar Wet DBA Het Gouden Kooi-arrest
Hoge Raad 25 maart 2011
4
© 2015 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Een dunne lijn / PostNL Rb. Noord-Holland 18/12/15 Arbeidsovereenkomst
Rb. Noord-Holland 18/12/2015 Géén arbeidsovereenkomst
Rb. Noord-Holland 18/12/2015 Arbeidsovereenkomst
• Wat heeft partijen bij het aangaan van de overeenkomst voor ogen gestaan?
• Werkte al als zelfstandige en had inzicht in de gevolgen
• Groen/Schoevers (NJ 1998/149)
• Ondernemerschap
•
Diosynth/Groot (NJ 2005/239)
•
Thuiszorg Rotterdam/PGGM (NJ 2007/449)
− Vervoersovereenkomst − Ongelijkheidscompensatie en beschermingsgedachte van het arbeidsrecht − Ongeschoolde, laag betaalde arbeid met hoog produktiegehalte • Op welke wijze hebben partijen feitelijk uitvoering gegeven aan de overeenkomst?
− Beloning (ondernemerschap)
− beloning
− bedrijfskapitaal
• ABN AMRO/Mahli (NJ 2003/124)
− btw nummer
• De Gouden Kooi (NJ 2011/594)
− VAR-WUO
• Uit de jurisprudentie volgt dat het bij de vraag of een arbeidsovereenkomst dan wel een overeenkomst van opdracht is gesloten, gaat om een totaaloordeel van de gezamenlijke omstandigheden.
− inschrijving bij de Kamer van Koophandel • Hoge vervanginsgraad (44%)
− Ondernemers- en investeringsrisico − Instructiebevoegdheid
5
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA
Enkele praktijkvoorbeelden
• • • • • • • • •
6
Werktijden Productie-eisen Representativiteit Omgang met de klanten Kenbaarheid middels bedrijfskleding Logo’s op vervoermiddelen Visitekaartjes Kerstpakket/borrel Urenstaatjes / voortgangsrapportages
© 2016 Deloitte The Netherlands
Deloitte Seminar Wet DBA Arbeidsovereenkomst – overeenkomst van opdracht : verschillende gevolgen Juridische verschillen Arbeidsovereenkomst
Overeenkomst van opdracht
Wet Werk en Zekerheid
n.v.t.
Wet Arbeid en Zorg
n.v.t.
Doorbetaling bij ziekte
n.v.t.
Wet op de ondernemingsraden
n.v.t.
Pensioenwetgeving
n.v.t.
Fiscale verschillen
7
Arbeidsovereenkomst
Overeenkomst van opdracht
Loonbelasting
n.v.t.
Sociale premies / zorgverzekering
n.v.t.
n.v.t.
Omzetbelasting
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Verklaring Arbeidsrelatie
1
2 3 4
8
VAR Loon De Belastingdienst merkt de arbeidsrelatie aan als een dienstbetrekking VAR resultaat uit overige werkzaamheden Opdrachtgever moet zelf bepalen of er sprake is van een dienstbetrekking VAR winst uit onderneming Geen inhoudingen. Omschrijving werkzaamheden moet kloppen VAR directeur-grootaandeelhouder Geen inhoudingen. Omschrijving werkzaamheden moet kloppen
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Handhavingsproblemen VAR
Freelancers
Opdrachtgever Fraude of te kwader trouw
9
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Doelstellingen van de wetgever
BESTRIJDING SCHIJNZELFSTANDIGHEID Sommige freelancers zijn ten onrechte als zodanig aangemerkt. Derving van belastinginkomsten en sociale premies. VERBETERING HANDHAVING De VAR-systematiek was onuitvoerbaar. Opdrachtgevers kunnen nu ook naheffingsaanslagen krijgen. MINDER PAPIERWERK Wanneer duidelijk is dat geen sprake is van een dienstbetrekking, hoeft niets extra’s gedaan te worden.
GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID Opdrachtgever en opdrachtnemer worden samen verantwoordelijk voor de vormgeving van de arbeidsrelatie. Wet DBA
10
MEER DUIDELIJKHEID Een VAR is slechts een beoordeling van de situatie vooraf. Nu wordt achteraf beoordeeld.
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Verbetering handhaving
Freelancers
Opdrachtgever
11
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Verbetering handhaving – Ogen en oren van de Belastingdienst
Freelancers
Opdrachtgever
12
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Naheffing door de Belastingdienst
2015
2016
2017
2018
2019
VAR NAHEFFINGSTERMIJN
Vijf jaar + jaar waarover aanslag wordt opgelegd
BOETE / RENTE
Boete maximaal 100% van bedrag aanslag
BRUTERING AANSLAG
AL BETAALDE BELASTING
Wanneer loonbelasting niet wordt verhaald, volgt brutering
Rekening houden met al betaalde belasting door opdrachtnemer (mits aanslag IB definitief)
13
13
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Bescherming voor opdrachtgevers, twee wegen
Modelovereenkomst
Maatwerkovereenkomst
14
Praktische uitvoering conform overeenkomst
Vrijwaring
Ruling Belastingdienst
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Modelovereenkomsten Vrije vervanging Huisarts
13
Thuisorg
Vervoer Tandarts Verloskundige
Vervoer
ZZP’er bouw
Kunsteducatie
Beroepsgroep
Externe expert
Gastdocent
Diskjockey Stralings-
Muziekdocent
deskundige
Huisarts
15
Tussenkomst intermediair
Geen werkgeversgezag
Artiest
Aanneming van werk
10
Bemiddeling
Tennisleraar Vrachtwagenchauffeur
Softwareontwikkelaar
Tandheel -kunde
10 © 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib seminar Wet DBA Modelovereenkomst Geen gezagsverhouding Partijen uitsluitend met elkaar wensen te contracteren op basis van een overeenkomst van opdracht in de zin van artikel 7:400 e.v. BW;
Partijen uitdrukkelijk niet beogen om een arbeidsovereenkomst aan te gaan in de zin van artikel 7:610 e.v. BW; Opdrachtnemer accepteert de opdracht en aanvaardt daarmee de volle verantwoordelijkheid voor het op juiste wijze uitvoeren van de overeengekomen werkzaamheden. Opdrachtnemer deelt zijn werkzaamheden zelfstandig in. Wel vindt, voor zover dat voor de uitvoering van de opdracht nodig is, afstemming met Opdrachtgever plaats in geval van samenwerking met anderen, zodat deze optimaal zal verlopen. Indien noodzakelijk voor de werkzaamheden richt Opdrachtnemer zich naar de arbeidstijden bij Opdrachtgever. Opdrachtnemer is bij het uitvoeren van de overeengekomen werkzaamheden geheel zelfstandig. Hij/zij verricht de overeengekomen werkzaamheden naar eigen inzicht en zonder toezicht of leiding van Opdrachtgever. Opdrachtgever kan wel aanwijzingen en instructies geven omtrent het resultaat van de opdracht. Opdrachtgever verklaart zich er uitdrukkelijk mee akkoord dat Opdrachtnemer ook ten behoeve van andere opdrachtgevers werkzaamheden verricht. Toch een arbeidsovereenkomst?
16
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Maatwerkovereenkomst – Goede en foute bepalingen Groene bepalingen
Rode bepalingen
• Vrije vervanging zzp’er
• Vervanging zzp’er alleen in overleg of met zelfs alleen met goedkeuring
• Opdrachtgever mag vervanger weigeren indien niet wordt voldaan aan vooraf vastgestelde objectieve criteria
• Zzp’er moet alle aanwijzingen en instructies opvolgen
• Alleen vergoeding voor werkelijk gemaakte kosten
• werken volgens de richtlijnen van de opdrachtgever (bedrijfsprotocollen)
• vrijheid om de concrete inhoud van het werk te bepalen en op eigen manier uit te voeren
• Zzp’er moet doorlopend verantwoording afleggen
• Geheel zelfstandige uitvoering werkzaamheden
• Verbod om te werken voor anderen
• Geen leiding of toezicht van opdrachtgever
Goed en fout
• Verbod op contact met klanten of relaties van de opdrachtgever (twee jaar)
• Bedoeling is om overeenkomst van opdracht te sluiten • Zzp’er neemt klachten van derden over zichzelf en zijn werk zelf in behandeling • Zzp’er zorgt zelf voor gereedschappen, hulpmiddelen en materialen
• Zzp’er aansprakelijk voor schade • Intellectuele eigendomsrechten blijven bij zzp’er 17
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar wet DBA Voor- en nadelen modelovereenkomsten
Voordelen Nadelen
• Beperkte keuze • Beperkte mogelijkheden voor veranderingen • Niet compleet
18
• Gemak • Goedkoop • Zekerheid, mits realiteit strookt
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Aandachtspunten maatwerkovereenkomst
Duidelijke omschrijving werkzaamheden en overige afspraken Overdracht intellectuele eigendom aan opdrachtgever mogelijk Relatiebeding opdrachtnemer toegestaan Worst case scenario regelen: verhaal en aansprakelijkheid Geen rechtsbescherming bij afwijzing.
19
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Aandachtspunten ruling
WIJZIGING Wet, rechtspraak of beleid
LOOPTIJD Vijf jaar
RULING
GEEN OORDEEL Arbeidsrecht
ABBB
GEEN OORDEEL Ondernemerschap freelancer
20
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Realiteit = papier, hoe te controleren?
Controle-mechanisme kiezen dat bij de werkwijze van de onderneming / organisatie past
1 KEUZE
2
Regelmatig controleren / monitoren in samenspraak met opdrachtnemer
CONTROL
Goede dossieropbouw versterkt positie ten opzichte van Belastingdienst
21
3 DOSSIER
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Beperking risico
LB / PVV / PWV / ZVW verhalen
Reeds geheven IB
Incasso-risico’s
22
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Positie van intermediairs
Tussenkomst
Bemiddeling
Freelancer
Intermediair
Bedrijf
23
Freelancer
Intermediair
Bedrijf
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Seminar Wet DBA Inwerkingtreding
Terug naar 1 mei 2016
30 april 2017
1 mei 2016
31 januari 2016
19 oktober 2015
Voorstel Wiebes aan Eerste Kamer om behandeling wetsvoorstel uit te stellen
24
• Uiterste datum om overeenkomsten voor te leggen aan de Belastingdienst • Uitsluitsel vóór 1 april 2016
• Inwerkingtreding Wet DBA • Start periode van implementatie
• Einde periode van implementatie
• Aanvang periode “repressieve handhavingsmaatregelen”
Indien dienstbetrekking aanwezig ná 30 april 2016, dan naheffing mogelijk vanaf 1 mei 2016
• Tijd om werkwijze aan te passen
• Belastingdienst houdt alleen toezicht
© 2016 Deloitte The Netherlands
Bovib Webinar Wet DBA Enkele conclusies
VRIJWARING BLIJFT MOGELIJK
MODELOVEREENKOMST NIET HANDIG
BETERE HANDHAVING BELASTINGDIENST
VERHAAL EN VRIJWARING BELANGRIJK
SITUATE INTERMEDIAIRS ANALYSEREN
CONTROLE OP UITVOERING
25
© 2016 Deloitte The Netherlands