Thema:
BOUWAKTUA BOUW Een skala aan onderwerpen
JAARGANG02JUNI2013
8 Nieuwbouwflats van WBV Oudewater
2
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
NIBE wijst IsoBouw aan als koploper in duurzaamheid Vanaf dit jaar moeten aanvragen voor bouwvergunningen vergezeld gaan van rapporten over de milieueffecten van de toegepaste bouwmaterialen. Volgens het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie, kortweg NIBE, is EPS het meest duurzame isolatiemateriaal. Geen verrassing voor IsoBouw-marketingmanager Gerard Sleegers. Sterker nog: ook alle EPS-producten van IsoBouw steken met kop en schouders uit boven het andere aanbod op de isolatiemarkt.
Isoleren is een must. Het Bouwbesluit staat bol van normen en eisen. De particuliere of zakelijke gebruiker heeft namelijk vanuit het oogpunt van onder meer veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid en energiebesparing veel voordelen van goed geïsoleerde vloeren, wanden, daken en gevels. Maar ook het milieu heeft belangen. Life cycle analyses maken de cradle-to-cradlebelasting van productie, gebruik en afvoer van materialen inzichtelijk. NIBE publiceerde eind 2012 een milieuvergelijking van verschillende isolatiematerialen, waarbij steeds opnieuw EPS aanzienlijk beter uit de bus komt dan de bekende isolatiematerialen PIR, steenwol, glaswol en glas. Maar ook de vermeende natuurvriendelijke producten als schapenwol en kurk worden overtuigend verslagen door EPS. Met dank aan de unieke samenstelling van EPS, dat voor maar liefst 98% uit lucht bestaat; de productie vraagt de minste energie en de 2% styreen is onbeperkt recyclebaar.
IsoBouw: “Het is nu door een onafhankelijk instituut wetenschappelijk bewezen: onze grijze EPSHR-producten isoleren tot 20% beter dan het overige, witte EPS-aanbod op de markt. Bovendien zijn ze licht van gewicht en daardoor gemakkelijk te verwerken.” De vier producten die in de vergelijking werden betrokken zijn SlimFixdakelementen, de platdakisolatieplaten ThermoTop CTG en PolyTopHRFlex, en het nieuwe gevelisolatiesysteem SlimFort. Dankzij de goede milieuprestaties dragen deze producten nu ook het Dubokeurmerk, en komen daarmee in aanmerking voor fiscaalvriendelijke regelingen. Zo mogen opdrachtgevers in het kader van de Milieu Investeringsaftrek (MIA) in 2013 27%van de investering in deze isolatiematerialen in mindering brengen op de fiscale winst. Dit geldt zowel voor toepassing bij nieuwbouw als bij renovatiewerken.
SlimFix
ThermoTop CTG
Sandwichdakelementen die zich door hun slanke formaat en lage gewicht makkelijk laten bevestigen. Door de hoge isolatiewaarden van Rc 2,5 t/m 7,0 m2K/W ideaal voor hellende daken.
Een nieuwe, prijsbewuste platdakisolatieplaat voor nieuwbouw- en renovatiedaken. Slechts 1 werkparker per plaat nodig, voorzien van handig rastermotief, en hoge isolatiewaarden bij beperkte diktes.
PolyTopHRFlex
SlimFort
Een goed beloopbare isolatieplaat dankzij de druksterkte van 100 kPa. Het nieuwe HR-Flex vormt de beste ondergrond voor het lijmen van EPDMdakbedekking en beschikt over extreem hoge isolatiewaarden.
Compleet nieuw isolatiesysteem met geïntegreerde beugels voor gevels die met esthetische beplating worden afgewerkt. Doorlopende isolatielaag zonder onderbrekingen met houten latten en een gegarandeerde optimale ventilatie achter de gevelbekleding.
Ook de Vamil (willekeurige afschrijving milieu-investeringen) is van toepassing; meer informatie staat op agentschap.nl of ga direct naar de juiste webpagina via de QR-code. Daarnaast beschikt IsoBouw over een cradle-to-cradle-certificatie voor producten op basis van BioFoam.
Dakelementen NIBE milieubeoordeling dakelementen (RC 3.5) EPS/spaanplaat
1,44
Steenwol/ spaanplaat
2,66
PIR/spaanplaat
2,86
PIR/multiplex
3,50
PIR/ spaanplaat-OSB
3,96
1
1,5
2
2,5
3,5
4
schaduwprijs (Euro)
Plat dak isolatie NIBE milieubeoordeling plat dak isolatie (RD 3.5) 1,11
EPS
1,24
Houtvezelplaat, db PUR/PIR (pentaan geblazen)
1,64
Resolschuim
2,11
Glaswol
2,41
PUR/PIR (HCFK geblazen)
3,06 3,19
Cellulair glas
4,11
Kurk
4,51
Steenwol 1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
5
schaduwprijs (Euro)
Wetenschappelijk bewijs IsoBouw besloot meteen door te pakken, en gaf NIBE opdracht om dit keer geen materiaalvergelijking maar een productvergelijking uit te voeren: vier IsoBouwproducten versus vergelijkbare producten van andere fabrikanten. Rond de Bouwbeurs begin 2013 lagen de resultaten op de mat. Heuglijke resultaten, zo bevestigt marketingmanager Gerard Sleegers van
3
IsoBouw Systems BV Postbus 1 5710 AA SOMEREN T. 0493 - 49 81 11 F. 0493 - 49 59 71 E.
[email protected] I. www.isobouw.nl
Inhoud 3
‘Deel de inspiratie’
Volle beursvloer op PROVADA 2013! Normteq life
Nieuwbouw door nieuwe bouwen
VMRG
Visie op duurzaamheid
Liftinstituut
Renovaties van liften vragen gedegen voorbereiding
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
5 7 9 11
COLOFON Redactie adres Reclamebureau Bouwaktua Greate Buorren 30, 9088 AE Wirdum Telefoon: 058 - 844 64 14 E-mail:
[email protected] Internet: www.bouwaktua.nl Vormgeving en opmaak Roland Mol Vormgeving & dtp Kamenier 6, 8448 NE Heerenveen Telefoon: 06 - 29 19 55 06 E-mail:
[email protected] Internet: www.rolandmol.nl Teksten Accent Grave: Copywriters Golfresidentie 119, 8251 NS Dronten Telefoon: 0321 - 31 11 61 E-mail:
[email protected] Advertentie-exploitatie Mevr. A.D. Bronkhorst-Dros Greate Buorren 30, 9088 AE Wirdum Telefoon: 058 - 844 64 14 E-mail:
[email protected]
© Niets uit deze uitgave mag gepubliceerd worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De advertentie-afdeling van bouwaktua wijst de adverteerders erop dat van tevoren niet kan worden bepaald waar hun advertenties worden geplaatst. Aan verzoeken die daarmee verband houden, zal uiteraard alle aandacht worden besteed. Abonnementen Inclusief BTW € 30,- per jaar.
NOVB VSI
Sprinklers bieden hoog veiligheidsniveau
15
Algemene mededeling Bij keuze van illustratiemateriaal is zoveel mogelijk getracht om de daarop rustende auteursrechten te ontzien en/of te honoreren. Zij de menen niettemin bepaalde auteursrechtelijke aanspraken te stellen worden verzocht zich in verbinding te stellen met de uitgeverij. Hoewel de informatie, gepubliceerd in deze uitgave, met zorg is uitgezocht en gecontroleerd sluiten uitgever, redactie en auteurs uitdrukkelijk iedere aansprakelijk uit voor eventuele onjuistheid en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens.
4
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
Derbisedum Pack maakt kleinere groendaken mogelijk Kant-en-klare bakken die de dakdekker zelf eenvoudig plaatst: zo kan nu zelfs ieder bedrijf of particulier voor een vrijwel volgroeid groendak kiezen tegen minimale plaatsingsen onderhoudskosten. Deze nieuwe, voordelige oplossing heet Derbisedum Pack, een product van de Belgische specialist in energiebesparende en -producerende dakbedekkingsmaterialen Derbigum.
De vergroening van de bebouwde omgeving neemt een enorme vlucht, constateert Ben Sengers. Als directeur van Derbigum Nederland heeft hij een extra zintuig voor nieuwe ontwikkelingen op het gebied van slimme dakbedekkingen. Zoals de vraag naar een systeemoplossing voor kleinere, extensieve groendaken: makkelijk te realiseren, sterk in isolatie en waterbuffering, weinig onderhoud, en passend binnen een bewuste ecostijl. “Derbisedum Packs zijn voorgeteelde bakken met vier tot zes verschillende sedumsoorten. Door de compacte afmeting van 60 x 40 cm, dus per tegel 0,24 m2, en relatief geringe gewicht van 65 kg/m2 plaatst de dakdekker ze snel en eenvoudig als tegels op dak op de wortelwerende waterdichting Derbigum SP WW. De bakken zijn voorzien van een honingraatstructuur die het systeem ook op daken tot tien meter breed en met een helling tot 25% optimaal op de plaats houden. De plantjes zijn bij levering al voor tachtig procent volgroeid, dus de klant heeft direct een mooi groei dak”, aldus Sengers.
Voordelen natuurlijk systeem Derbigum heeft al lange ervaring met groendaken, vooral met substraatmatten voor oppervlakken boven de circa 300 m2. Dan wordt een hovenier ingeschakeld om het systeem in te rollen, en eventueel uit te breiden tot een intensieve begroeiing inclusief bijvoorbeeld vijvers of bomen. Juist voor wie een duurzaam recht-toerecht-aan groendak op zich voldoende is – denk aan het dak van de particuliere villa of garage, of aan de kleinere kantoorgebouwen – is Derbisedum Pack een
uitkomst. Het begroeningssysteem verenigt namelijk substraat, filter, drainagelaag en planten ineen. “Sedum is een soort vetplantje dat redelijk wat droogte kan hebben. Alleen bij extreme warmte moet er worden bijgesproeid. Plus eens per jaar een onkruidcheck en wellicht een plantje vervangen, dat is alles”, zo omschrijft Sengers het vrijwel onderhoudsvrije karakter van het systeem. Tegelijk lijken de voordelen van een dergelijk natuurlijk systeem evident: koude- en warmte-isolatie in respectievelijk de zomer en winter zorgen voor een aangenamer werk- en woonklimaat, en lagere kosten van verwarming en airconditioner. Het vermogen om grote hoeveelheden regenwater tot 32 liter per m2 vast te houden voorkomt problemen in de afvoer en riool en maakt het mogelijk om investeringen in capaciteitsuitbreiding uit te stellen. Een groter akoestisch comfort van de onderliggende ruimte wordt bereikt doordat het substraat de lagere frequenties absorbeert en de planten de hogere frequenties.
naam Derbigum SP WW worden geleverd, laten overigens een gemiddelde levensduur van meer dan vijfendertig jaar zien. In praktijk blijkt een groendak de waarde van het vastgoed te verhogen. Bovendien zijn er vanwege de filterende en CO2-reducerende eigenschappen diverse gemeentelijke subsidies beschikbaar, en profiteren zakelijke opdrachtgevers van fiscale regelingen zoals de MIA (Milieu Investeringsaftrek) en Vamil (willekeurige afschrijving milieu-investeringen. Meer informatie op agentschap. nl of direct naar de juiste webpagina via de QR-code.
Tien jaar garantie De hoge kwaliteit is te danken aan een aantal factoren. Zo worden de bakken in Frankrijk in de buitenlucht opgekweekt, waardoor de planten een goede hardheid ontwikkelen tegen klimatologische omstandigheden. Daarnaast is het systeem weliswaar gemakkelijk te plaatsen door iedere dakdekker, maar er zijn er zo’n vijftig erkende verwerkers in Nederland waarop Derbigum de zogeheten titaniumgarantie verleent: een tienjarige verzekering op het hele systeem inclusief het dak zelf. De wortelwerende dakbanen die onder de
DERBIGUM Nederland bv Olof Palmestraat 18 2616 LR DELFT Postbus 237 2600 AE DELFT T 015 - 215 40 00 E
[email protected] I www.derbigum.nl
5
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
‘Deel de inspiratie’
Volle beursvloer op PROVADA 2013! Het thema “Deel de inspiratie” zal tijdens PROVADA 2013 veelvuldig worden uitgedragen. Niet alleen is de beursvloer tot de laatste meter gevuld door standhouders, ook bieden de standhouders u dit jaar wederom een prachtig programma met actuele en inspirerende onderwerpen. Dé Nederlandse vastgoedbeurs zal dinsdag 4 juni worden geopend door minister Blok voor Wonen en Rijksdienst. In tijden van grote uitdagingen waardeert de vastgoedbranche PROVADA als platform voor inspiratie.
PROVADA 2013, ‘Deel de inspiratie’ Naast het hoofdthema ook heldere dagthema’s. Deze thema’s ook breed doorgevoerd op de beursdagen zelf. Hierdoor kan PROVADA zich op deze thema’s profileren en kunt u als standhouder de gewenste verdieping qua inhoud aanbrengen. De dagthema’s zijn als volgt: › Dinsdag 4 juni: ‘Herontwikkelen, herbestemmen of transformeren’ › Woensdag 5 juni: ‘De creatieve stad’ › Donderdag 6 juni: ‘Zorg (voor) vastgoed’
Een hoogtepunt van PROVADA 2013 is het Economendebat met Rick van der Ploeg, Sweder van Wijnbergen, Willem Vermeend en Coen van Oostrom. Ook sprekers als Guy Verhofstadt, Dirk Brounen, Aad Koster, Charles Landry en Alfonso Martinez Cearra spreken tot de verbeelding. De drie beursdagen hebben voor het eerst een eigen dagthema, dat ’s ochtends wordt geïntroduceerd in een kort seminar. Bezoekers zullen in ongeveer anderhalf uur volledig worden bijgepraat over het thema van die dag, waarna de vele standhouders zorgen voor verdieping op het thema. De dagthema’s zijn Herbestemmen, herontwikkelen of transformeren? (dinsdag 4 juni), De creatieve stad (woensdag 5 juni) en Zorg (voor) vastgoed (donderdag 6 juni). Het enthousiasme van standhouders, die ook dit jaar weer zorgen voor een volle beursvloer, blijkt eveneens uit het grote aantal meerjarige contracten die recent zijn afgesloten. Zo heeft PROVADA o.a met
Redevco, de Rijksoverheid, Van Wijnen en Regio FoodValley getekend en zal er tijdens of wellicht nog voorafgaand aan PROVADA 2013 contractenverlengd worden met Cushman&Wakefield, Kroonenberg Groep , Fakton, en Multi Vastgoed. Daarnaast zijn er nog vele contracten die een aantal jaren doorlopen zoals Syntrus Achmea Vastgoed & Real Estate, FGH Bank en Bouwinvest. Het onderstreept de kracht van PROVADA, dat zich heeft ontwikkeld tot toonaangevend “ontmoetingspunt voor de vastgoedbranche.” Die kracht leidt tot steeds meer buitenlandse interesse. De laatste jaren waren al diverse Duitse en Belgische partijen vertegenwoordigd. Inmiddels ontvangen we delegaties uit meer dan 20 landen. Steden als Oslo, Londen, München, Barcelona, Bordeaux, Brussel, Gent, Antwerpen en Helsinki hebben hun belangstelling getoond. Voor menigeen is PROVADA een volwaardig alternatief geworden en is het inmiddels één van de grootste vastgoedbeurzen van Europa. Op de beursvloer worden diverse pleinen ingericht rond een thema of organisatie. Denk daarbij aan het Corporatieplein, het DGBC Plein (dat een nieuwe opzet kent waarin het Green Forum en de Green Market zijn geintegreerd), het NRP Plein, FM Square en het Transformatiestraatje. Het Nationaal Renovatie Platform (NRP) reikt op zijn plein de Gulden Feniks uit, een populaire prijs voor hergebruik van bestaande gebouwen. Dit zal plaatsvinden op dinsdag 4 juni om 13:00.
Herontwikkelen, herbestemmen of transformeren? Hoe gaan we de komende jaren om met ons incourant vastgoed? Functieverandering is in vele gevallen de oplossing maar hoe? De onderwerpen herontwikkelen, herbestemming en transformatie krijgen momenteel veel aandacht binnen de vastgoedwereld. Vooral de toenemende structurele leegstand zet eigenaren, gebruikers en beleidsmakers aan het denken over alternatieve mogelijkheden voor hun gebouwen. Bezoek www.provada.nl om het dagprogramma te bekijken die aansluit bij dit thema. Daarnaast is er ook een Transformatieplein geïnitieerd dit jaar. De Cobouw, Vastgoedmarkt en de Architect, allen Sdu-uitgaven, zullen beleggers in contact brengen met creatieve partners. Doel is om leegstaand
vastgoed op innovatieve wijze te transformeren in courant vastgoed. Dit concept zal op de PROVADA zichtbaar zijn onder de naam Transformatieplein. “Uit diverse leegstandsonderzoeken blijkt dat ruim 4 miljoen m2 van de kantoorleegstand als ‘kanshebbend’ kan worden gekenmerkt”, aldus Marcel Jille, senior uitgever Vastgoedmarkt bij Sdu Uitgevers. “Wij bedienen met onze merken Cobouw, Vastgoedmarkt en de Architect de gehele bouwkolom en zijn daarom de uitgelezen partij om beleggers te koppelen aan architecten en andere creatieve partijen die deze leegstaande panden kunnen transformeren in een succesvol project. Partijen die kunnen deelnemen zijn beleggers, architecten-, ingenieur- en adviesbureaus, aannemers, gemeenten en financiers. Zij profiteren tijdens het gehele traject van media en PR-aandacht in Cobouw, de Architect en Vastgoedmarkt en tijdens PROVADA. Meer informatie over de hoofd- en dagthema’s kunt u vinden op de website www.provada.nl. Daarnaast kunt u ons volgen via Twitter (PROVADAre), LinkedIn en Facebook. Overige informatie: Caroline van Ittersum op 030 - 605 14 24 of
[email protected]
6
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
Verantwoorde inzet maatschappelijke middelen verbetert exploitatie
OLCO ‘Groen Doen’-filosofie haalt meer uit vastgoed Iedere opdrachtgever of exploitant zou direct kiezen voor kwalitatief goede huisvesting met een duurzaam gezonde exploitatie, waarin gebruikers zich thuis voelen en met regelmaat en plezier terugkomen. Maar tussen droom en daad staan niet zozeer wetten in de weg als wel praktische bezwaren. Want OLCO is slechts een van de weinige ingenieursbureaus die over de aanpak beschikt om het ook echt voor elkaar te krijgen.
Directeur Mark Westra
Om een of andere reden lijkt de financiële focus altijd meer gericht op de investering dan op de exploitatie. Denk bijvoorbeeld aan de grote infrastructurele projecten die de overheid de laatste tien, twintig jaar heeft aanbesteed. Maar ook de media hebben er een handje van: het grote bedrag ineens lijkt van groter belang dan de kosten en baten van dag één tot veertig jaar daarna. Met als gevolg dat er vaak zo goedkoop mogelijk wordt gebouwd, ook al valt deze keuze direct in gebruik en onderhoud duurder uit. OLCO pakt de zaken echter heel anders aan door bij ieder project opnieuw op zoek te gaan naar een zo verantwoord mogelijke inzet van de vaak maatschappelijke gelden waaruit het gebouw wordt betaald. “Realistisch advies betekent niet per se scoren op de korte termijn, maar ook een optimaal rendement gedurende de lange termijn”, aldus directeur Mark Westra. “Daarbij zijn
de inspanningen gericht op een zo hoog mogelijke maatschappelijke waarde, voor de gebruiker in de kwaliteit van het gebouw en voor de opdrachtgever in efficiency in kosten van de investering en exploitatie.”
Reëel advies en ontwikkeling OLCO is al meer dan 55 jaar een gerenommeerd ‘groen’ adviesbureau op het gebied van procesmanagement, bouwmanagement, huisvestingsadvies en haalbaarheidsstudies. Opdrachten komen onder meer uit de sectoren sport, zorg en onderwijs, en betreffen zwemcomplexen, scholen, en verpleeghuizen. Ongeveer de helft van de activiteiten bestaat uit advieswerkzaamheden, waarbij namens de opdrachtgever met de markt wordt onderhandeld. Maar een vergelijkbaar deel van de tijd besteedt OLCO aan projecten op risicobasis in de geïntegreerde contracten als DBFMO; zo is er zelfs jarenlange ervaring opgebouwd met een eigen exploitatiemaatschappij. “Duurzaam bouwen begint met adviezen die een reëel beeld geven van de werkelijkheid, zeker in politieke besluitvormingsprocessen. Vanuit onze exploitatieactiviteiten weten we precies welke kengetallen en cijfers belangrijk zijn voor de exploitatie. Daarnaast hebben alle projectleiders en projectmanagers een technische achtergrond”, vervolgt Westra, die zelf architectuur studeerde aan de TU Delft. “We moeten immers precies
weten welke technologieën er op de markt zijn en begrijpen hoe we die maximaal kunt benutten. De combinatie van én exploitatie-ervaring én een gedegen technische achtergrond zorgt ervoor dat we onze klanten een unieke dienstverlening kunnen bieden: niet louter het proces maar juist veelzijdige specialisten die echt toegevoegde waarde leveren. Gelukkig zijn er steeds meer opdrachtgevers die de waarde daarvan herkennen.”
Budgetneutrale oplossing Bij de ontwikkeling van duurzame huisvesting wordt OLCO geleid door de ‘Groen Doen’-filosofie, een eigen vertaling van het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Groen Doen is gebaseerd op People, Planet, Profit en Process, de centrale pijlers en hun onderlinge samenhang. “Dit principe is altijd lonend in te zetten op elk vraagstuk omtrent huisvesting”, aldus
Westra. Voorbeelden te over. Zoals ten aanzien van het aspect ‘People’: “Voor zwembaden zijn er systemen op de markt die voorkomen dat mensen rode ogen krijgen. Doordat deze systemen besparen op het spoelwater, betreft het een budgetneutrale oplossing. En je voorkomt bij honderdduizenden bezoekers een nare ervaring. Maar wel: investering vooraf, terugverdienen in de jaren daarna.” Ook voor ‘Planet’ en ‘Profit’ noemt Westra moeiteloos andere voorbeelden. En hoe zit het met ‘Process’? “‘Duurzaam’ betekent hier onder meer een breed draagvlak. We proberen alle stakeholders, van gebruiker tot politiek en media, op tijd bij het proces te betrekken. Zodat we met elkaar stevige stappen kunnen zetten. Niet zelden zitten we zelfs aan tafel bij raadsvergaderingen, publieksvoorlichting of perspresentaties. Want met onze kennis en argumenten kunnen we belangrijke backing geven bij het realiseren van duurzaam vastgoed.”
OLCO maatschappelijk vastgoed bv Postbus 205, 3700 AE ZEIST T. 030 - 693 03 96 F. 030 - 692 30 67 E.
[email protected] I. www.olco.nl
7
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
Normteq life:
Nieuwbouw door nieuwe bouwen Iedereen kent het beeld van de vaak wat trieste aanblik van jaren ’60 – ’70 flats. Ooit waren deze flats de oplossing voor het woningtekort in de sociale sector. Goedkoop en betrekkelijk comfortabel. Nu zijn de flats architectonisch gedateerd, energetisch volkomen achterhaald en met een wooncomfort dat niet meer aansluit bij de woonwensen en wooneisen van deze tijd. Tot nog toe was er maar één oplossing: de flat slopen en vervangen door nieuwbouw. Een dure maar afdoende oplossing. samengevoegd. Kerneiementen daarbij zijn ketensamenwerking, leanmanagement en de innovatieve Norm-teq life verankeringtechniek. Met deze verankering is het mogelijk om aan de bestaande betonconstructie – praktisch koudebrugvrij – extra woonruimte te bevestigen. De verankering is de ‘missing link’ die bij alle pogingen tot nu toe om het probleem op te lossen heeft ontbroken.’
Verankering Nadat Normteq in 2009 een verankeringtechniek had ontwikkeld gebaseerd op na-spanning, was het mogelijk om op eenvoudige wijze kleine balkons te vervangen door riante terrassen. Intussen is deze techniek zover doorontwikkeld dat er nu sprake is van een verankering waarmee we balkons perfect vlak kunnen monteren en met een koudebrug-effect dat zo klein is dat deze te verwaarlozen is. Evers: ‘we bedachten toen dat als het mogelijk is om op deze wijze buitenruimte toe te voegen, dit ook mogelijk moet zijn met binnenruimte.’ Dit was de aanzet om de driedimensionaal verstelbare Normteq life verankering te ontwikkelen waarmee complete prefab units verankerd kunnen worden aan de bestaande betonconstructie.
Hortensiaflat in Heerhugowaard
‘Jammer’ zegt Harrie Evers, oprichter en eigenaar van Normteq uit Hengelo. ‘Waarom zou je slopen terwijl twee derde van het gebouw uitstekend is en nog wel honderden jaren mee kan. We hebben het hier over het betoncasco. Bovendien is beton lastig te slopen en is beton een van de meest vervuilende materialen om te produceren. Dus ook vanuit het oogpunt van duurzaamheid, moet je heel zuinig omgaan met beton.’ Onder het bedrijfsmotto van Normteq ‘wat goed is moet goed blijven tenzij het beter kan’ ontwikkelde Evers met zijn ingenieurs Normteq life. Hiermee is het mogelijk om bijna iedere flat om te toveren in een hypermodern appartementencomplex met een geheel nieuwe architectuur, energetisch gedrag en woningindeling. En dit zonder de flat in z’n geheel te moeten slopen en de bewoners tijdelijk elders te moeten huisvesten. Bovendien is de overlast voor de buurt beperkt. Omdat er zoveel als mogelijk wordt gewerkt met prefab elementen, blijft de infrastructuur om het gebouw onaangetast.
Ketensamenwerking
v.l.n.r.: dhr. Prof. dr. K.H.W. Knot (President van de Nederlandsche Bank en voorzitter van de Koning Willem I Stichting), Z.K.H. de Prins van Oranje, dhr. Evers (Norm-teq BV)
Dat de innovaties van Normteq geen luchtfietserij zijn bewijzen de vele prestigieuze prijzen die Evers de afgelopen jaren in de wacht heeft gesleept zoals De Nederlandse Bouwprijs, de MKB top 100, Duurzame Dinsdag en afgelopen jaar de meest prestigieuze ondernemersprijs van Nederland de Koning Willem 1 plaquette. Maar wat is Normteq life nu precies? Evers: ‘Normteq life is een bouwconcept waarin verschillende bestaande en nieuwe innovatieve oplossingen zijn
Maar de verankering is niet het enige wat technisch hoogstaand is. Als je de markt bestudeert, ontdek je dat op alle terreinen grote innovatieve stappen zijn gemaakt. Door bijvoorbeeld de modernste materialen en de moderne installatieconcepten te gebruiken, kan een oude flat technisch gezien veranderen in het meest energiezuinige appartementencomplex. En dat geldt voor alles. Het enige wat je moet doen is alle vooruitgang te bij elkaar te brengen en in samenhang aan bieden aan de opdrachtgever. Niet meer en niet minder. Door al deze innovatieve partijen samen te brengen in de keten, profiteren we met elkaar van alle creativiteit, ook over de grenzen van de eigen discipline heen. En dat is wat we doen bij Normteq life.
Lean Iedereen claimt tegenwoordig lean te werken. Is dit geen modewoord? Evers: ‘lean is bij Normteq life een voorwaarde.
Zonder lean kunnen we bijvoorbeeld onze belofte niet waar maken dat bewoners slechts één a twee weken hun woning moeten verlaten. Bij de leanplanning ga je uit van de eenheid. In de auto-industrie -waar lean is bedacht- betekent dit dat auto’s achter elkaar van de band rollen en nooit per 10 tegelijk. Voor de bouw is dat hetzelfde bij lean. Dit betekent dat niet de bouwactiviteit centraal staat en daarmee de dagproductie -zoals in de traditionele bouwplanning- maar de woning.
Norm-teq bv Postbus 222 7550 AE HENGELO T. 074 - 250 57 37 F. 074 - 250 33 21 E.
[email protected] I. www.normteq.nl
8
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
Ventura Gevelbouw ziet voordelen van vaste bouwclusters Ventura Gevelbouw is synoniem voor innovatie. Niet alleen in producten en hun toepassingen, zoals haakse lashoeken en pv-panelen. Maar ook vernieuwende samenwerkingsvormen en dienstverlening, waarbij het bedrijf steeds vaker deel uitmaakt van vaste bouwclusters. Met ‘known and trusted’ partijen verloopt de voorbereiding en uitvoering soepeler en met aantoonbaar minder (vervolg)fouten. Zo blijft de prijs concurrerend en de kwaliteit hoog.
Diverse unieke nieuwbouwflats van WBV Oudewater met aluminium vliesgevels en kunststof kozijnen
Hoewel de historie teruggaat tot circa 1930, ontwikkelt, produceert en monteert Ventura Gevelbouw al sinds de jaren zeventig, kozijnen, ramen, deuren, en andere verwante producten. Twee eigen fabrieken en een eigen r&d-afdeling zijn verantwoordelijk voor de vele innovaties die de afgelopen jaren op de markt zijn gebracht. Zoals het Contra Las Kozijn (CLK), ook wel de Hout Look Verbinding (HLV) genoemd; een kunststof loodrechte hoek in plaats van de traditionele verstekhoek, ontwikkeld door Nijhuis Rijssen en geproduceerd door
Rendementen van PV systemen kunnen oplopen tot 15%
Ventura. Andere spraakmakende introducties zijn het dynamische Cube-blokprofiel, het elegante rollenbandscharnier voor kunststof deuren, en het Ducotop 60 ZR-rooster voor de restauratie van gevels door de professionele bouw.
In één keer goed Steeds meer opdrachtgevers onderkennen de voordelen van een vast bouwteam dat niet alleen de bouw- of renovatieprojecten uitgedetailleerd, maar ook gezamenlijk uitvoert, ziet aandeelhouder Ignace
Boreel de Mauregnault. “Er zijn natuurlijk altijd allerlei vormen van samenwerking geweest. Maar daarin ging de opdrachtgever meestal in aanbesteding de markt op. Tegenwoordig is het besef dat de allerlaagste prijzen later duurder zullen uitpakken. Je balanceert dan immers op de grens van de risico/rendementsverhouding. Bovendien geldt: hoe later in de keten een fout naar boven komt, hoe duurder het herstel van die fout is. Daarom zijn er steeds meer aannemers en woningbouwcorporaties die het liefst met een vaste cluster bouwpartners werken. Zo leer je elkaar door en door kennen en stel je standaardspecificaties vast. Daar wordt ook de opdrachtgever beter van.” De kracht van een kwaliteitscirkel van bouwpartners is volgens Boreel een kip-en-ei-verhaal: “Bedrijven die dankzij een bepaalde visie en kwaliteitsnormen meer dan gemiddeld succesvol zijn, trekken elkaar aan. Daarom opereert ook de cluster als geheel succesvoller. Je wisselt met elkaar belangrijke informatie over het project al in een vroeg stadium uit. Er gaat geen tijd verloren aan vertrouwen opbouwen. Opdrachtgevers weten zeker dat het allemaal in één keer goed gaat, technisch correct wordt uitgevoerd en conform planning. Natuurlijk wordt er ook stevig onderhandeld, maar we hebben vanaf het begin een gezamenlijk doel.”
Totale gevelrenovatie in Alkmaar
Een interessante optie voor woningbouwverenigingen die dankzij de daken van de huurwoningen over een enorme capaciteit in vierkante meters beschikken voor de opwekking van groene stroom. Een rendement van tien tot vijftien procent per jaar is zeer realistisch. Dit rendement kan nog worden verhoogd door allerlei lokale en landelijke subsidies op deze investeringen. Bovendien zijn een hogere EPC en een groene imago een positieve spin-off voor woningbouwverenigingen. “Bij nieuwbouw is warmte/koudeopslag mogelijk, maar juist voor bestaande bouw zijn pv-systemen de ideale oplossing met de hoogste opbrengst van alle energieopwekkers. Wij behoren tot de weinige gevelbouwers die beide technologieën leveren, als onderdeel van renovatiewerkzaamheden of als apart project.”
Trias energetica Sinds 2012 heeft Ventura de gevelactiviteiten uitgebreid met de plaatsing van pv-systemen. Het is geïnspireerd op het prioriteitenlijstje van het overheidsinitiatief Trias Energetica, met boven aan beter isoleren, gevolgd door duurzame energie, en tot slot een efficiëntere inzet van fossiele brandstoffen. Boreel: “Na alle isolerende maatregelen wordt het steeds duurder om weer een extra kilojoule te bezuinigen. Bovendien heeft doorisoleren een aantal nadelen voor binnenklimaat. Dat is technisch wel op te lossen, maar mensen blijven dan toch ramen openzetten of de ventilatie incorrect gebruiken. Het is bij redelijk goed geïsoleerde woningen vanaf de jaren tachtig rendabeler en duurzamer om een kilojoule op te wekken.”
Ventura Gevelbouw bv Vestiging Oost Eekhegstraat 8, Didam Vestiging West Van IJsendijkstraat 389, Purmerend Vestiging Midden Ravenswade 160, Nieuwegein T 088 - 020 30 40 I www.venturagevelbouw.nl
9
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
Visie op duurzaamheid
Door: Bert Lieverse, directeur VMRG
Definities hebben vaak een verhelderende werking. Communiceren en begrijpen gaat gemakkelijker en je hebt een uitgangspunt. Toch is het goed om ook de betrekkelijkheid van definities in te zien. Neem nu ‘kwaliteit’. Uiteraard bestaat er een definitie, maar het is toch geweldig als je daar zelf invulling aan kan geven. Heerlijk subjectief, creatief en uitdagend invullen, dat is toch een veel mooier perspectief dan alleen het hanteren van de juridische of mathematische definitie? van kabouters en activisten, vastgeketend aan spoorlijnen waarover nucleair afval werd getransporteerd. Daarna ontstond er wet- en regelgeving die vervuilers in staat van maatschappelijke beschuldiging bracht en die straffen of boetes kregen uitgedeeld. Vervolgens gingen we rekenen en schrokken we van de ernst van de situatie, vooral van de onafwendbaarheid van een gigantisch verval in onze natuurlijke omgeving. Dit leidde tot de acceptatie van vormen van collectieve verantwoordelijkheid. We accepteerden een rol en een taak om duurzaamheid te realiseren. Nu zien we er ook markt in, maar daarover straks meer.
‘Duurzaamheid’ is net zo’n uitdaging. Zeker in een markt die aan alle kanten stagneert, kan vrij en creatief gebruik van duurzaamheid wel eens de nieuwe bron van succes en groei zijn. Voor de fijnproevers nog even de opmerking dat duurzaamheid ook een inkleuring van kwaliteit kan zijn. De keus is aan iedere gebruiker. Ik gebruik veelal het toekomstperspectief van duurzaamheid.
Wetten en regels
Verantwoordelijkheid In de basis geldt natuurlijk de visie die spreekt uit de Brundtland-definitie, alweer van 1987: ‘We moeten voorzien in de behoeften van nu, zonder het vermogen van toekomstige generaties om in eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen.’ Beetje voorzichtig toch? Waarom kiezen we niet voor de uitdaging om de toekomstige generaties in staat te stellen beter, of gemakkelijker, of extra middelen te verschaffen voor hun geluk? Het is nogal minimaal. We kunnen beter. De geschiedenis helpt ons daarbij. De eerste aandacht werd getrokken door de acties
De bouw heeft een taak op het gebied van duurzaamheid. De gebouwde omgeving is ook erg belangrijk wat betreft milieueffecten en dus in haar oplossingen. In de nationale regelgeving, bijvoorbeeld in het Bouwbesluit, is de pijler duurzaamheid (voorheen milieu) geïntroduceerd en in ontwikkeling. Via een systeem van afgesproken en genormeerde LCA-berekeningen (LevensCyclusAnalyse) en databeheer worden momenteel de milieueffecten van producten, en daarmee van gebouwen, in kaart gebracht en verplichtend toegevoegd aan de vergunningsaanvraag. Net als bij de regelgeving op het gebied van energie, valt te verwachten dat de berekende waarden gekoppeld worden aan streef- of zelfs grenswaarden. Hiermee is dus ‘duurzaamheid’ wettelijk gekoppeld aan de essentiële eisen waaraan gebouwen minimaal moeten voldoen. De markt heeft daarmee een duurzaamheidsbasis gevonden. Maar tevens is het mogelijk om met duurzaamheid te worden geconfronteerd, op lokale basis door plaatselijke toevoegingen of via groen inkopen door overheidsbedrijven.
Internationale initiatieven De Europese regelgeving laat zich zeker niet ongemoeid. Energie-efficiency wordt bijvoorbeeld gereguleerd via de Energy Performance of Buildings Directive (EPBD). Deze directive vereist een energierapport dat we in Nederland verplicht stelden bij overdrachtsmomenten van gebouwen. Verder kent Ecodesign een initiatief om de producten met duurzaamheidseffecten in kaart te brengen en te reguleren, waardoor via Ecodesign slechte producten worden geëlimineerd. Ecolabel is een privaat systeem dat op vrijwillige basis dient om duurzame producten te promoten en Green Public Procurement (groen of duurzaam inkopen) verplicht overheidsuitbesteders om groen in te kopen en het voorbeeld te geven. Jammer is het wel, dat de Europese regels niet goed aansluiten op nationale systemen, waardoor er barrières voor internationale industrieën ontstaan; LCA-berekeningen worden daardoor niet overal geaccepteerd. Ook is er de welbekende CE-markering. Te verwachten is dat de milieu- of duurzaamheidsgegevens van producten gekoppeld worden aan dit informatie- en communicatiesysteem. De EPD, Environmental Product Declaration, is inmiddels ontstaan en gebaseerd op internationale geharmoniseerde normen. Dus deze informatie kan overal in de EU worden gebruikt.
van duurzaamheid, gebaseerd op niet alleen een acceptatie, maar vooral op een ambitie om duurzaamheid te realiseren, dan ontstaat hier een wereldomspannende markt. En dan is er een mogelijkheid om deze Global Market te gaan voorzien van de enorm positieve duurzaamheidseffecten van moderne dynamische gevelsystemen.
Gevels essentieel Gevels zijn een functionele, esthetische en economische (op waarde gebaseerde) uitdaging. Gekoppeld aan duurzaamheid is het een nuttige exercitie om de gebieden van het classificatiesysteem BREEAM NL eens intuïtief langs de gevel te houden. De conclusie is dan al snel gemaakt dat gevelsystemen essentieel en voorwaardelijk zijn voor het behalen van een goede duurzaamheidsscore. Ook kan je dan concluderen dat het voor de waarde van gebouwen noodzakelijk is om de meest optimale geveloplossingen te kiezen. Het ontwerpen en engineeren van dergelijke gevels gaat dus veel verder dan het voldoen aan wind- en waterdichtheids- of veiligheidseisen. Het zoeken en ontwerpen is een multidisciplinaire opgave aan experts die duurzaamheidswaarde als opdracht meekrijgen. Het kwalificeren en door het VMRG-gevelkeurmerk valideren van een proces en product geven de garantie dat de uitdaging ook wordt omgezet in een duurzaam resultaat.
Markt, waarde en gebouwen Gebouwen zijn geen vluchtige consumptiegoederen, maar investeringsgoederen met een waarde voor de langere termijn. Duurzaam opereren gaat nu niet meer over het vermijden van boetes, maar over het creëren van waarde. Alweer geeft de overheid bij de waardering van duurzame gebouwen de eerdere beschreven ondergrens. Maar niets dwingt de markt te gaan zitten op het minimale niveau. In de dynamiek van markten zijn er meerdere keuzes voor duurzaamheidsniveaus mogelijk en hier ligt de uitdaging. Als we uitgaan van de wereldwijd gevoelde golf
VMRG Einsteinbaan 1 3439 NJ NIEUWEGEIN Postbus 1496 3430 BL NIEUWEGEIN T. 030 - 605 36 44 E.
[email protected] I. www.vmrg.nl
10
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
Tijdelijke lift nodig? Reco Special Products biedt de totaaloplossing!
De gebruiker staat centraal bij Reco Special Products. De toegang tot de Reco-lift is daarom drempelloos en de lift is comfortabel en eenvoudig in gebruik (d.m.v. drukknoppen die men gewend is van de vaste lift). Iedereen kan de lift gebruiken zonder uitgebreide instructies en gecompliceerde systemen met pasjes en/of bedieningskaarten. Dit is een direct voordeel bij gebruik in openbare situaties, zoals een evenement of station.
Kijk voor meer informatie op onze website.
www.reco-lift.eu
SPECIAL PRODUCTS
HOUTVERVANGEND DUURZAAM HOUTVERVKOZIJNHERSTEL voor het renoveren van bestaande kozijnen
Geef uw kozijnen een nieuw, lang leven met één van de duurzame kozijnrenovatie oplossingen van DTS® De dorpels en neuten worden altijd volledig volgens klantspecificatie geproduceerd zodat ze altijd aansluiten op de bestaande situatie. Alle authentieke elementen worden overgenomen. Het aanbrengen van duivenjagers, verstekken en waterhollen behoren o.a. tot de vele mogelijkheden. Kijk op www.renovatie-dorpel.nl voor meer informatie of neem vrijblijvend contact met ons op voor een passend advies.
LBS®; duurzame glas- en neuslatten, weldorpels en deurverlengers van DURODEEN® voor kozijnrenovatie. DURODEEN® is zeer goed te behandelen met alle in de bouw gebruikelijke verfsystemen. Epoxy reparatiemiddelen hechten uitstekend net als PU-lijmen. Dankzij de zeer gunstige eigenschappen en verwerkingingsmogelijkheden is het bij uitstek geschikt voor het duurzaam herstellen van hout. Weldorpels, deurverlengers, glas- en neuslatten, worden geleverd uit een breed scala standaard profileringen of volledig volgens klantspecificatie.
I : www.kreunenkunststoffen.nl T: 0573 - 43 84 10 E:
[email protected] F: 0573 - 43 26 09
11
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
Veiligheid boven alles
Renovaties van liften vragen gedegen voorbereiding
Door: Koos van Lindenberg*
Nederland telt meer dan 90.000 personenliften. Een relatief groot deel dateert uit de zestiger en zeventiger jaren. Een deel ervan is reeds gerenoveerd, een deel is er aan toe. Steeds weer blijkt uit de praktijk dat het cruciaal is dat de opdrachtgever een goede afweging maakt vooraf. Welke restlevensduur is gewenst? Welk veiligheidsniveau? Welke comforteisen? En last but not least: hoe realiseer ik de bij deze eisen de gunstigste exploitatiekosten.
Een noodlift kan nodig zijn wanneer de bestaande liften gerenoveerd worden.
De renovatie van uw lift heeft heel wat voeten in de aarde. De beslissing om daadwerkelijk te renoveren, is afhankelijk van de technische staat van de lift, van de staat van onderhoud en de betrouwbaarheid, maar ook van de verschillende (wettelijke) eisen en huidige stand van techniek. Tot slot moet er ook voldoende budget zijn en consensus binnen alle betrokkenen. De renovatie zelf heeft consequenties voor verschillende partijen, met in het bijzonder de gebruiker. Een renovatie gaat namelijk niet alleen om een technische verbetering van uw lift: het gaat ook om een verbetering van de veiligheid van de liftgebruikers. En veiligheid staat nog steeds boven alles.
De aansprakelijkheid van de gebouweigenaar En als er wat mis gaat, in hoeverre is de gebouweigenaar dan aansprakelijk? Gelukkig zijn de liften in de jaren een stuk veiliger geworden. Maar, ongelukken gebeuren er nog steeds. Het is daarom belangrijk dat iedere lifteigenaar zich realiseert dat er bepaalde wetten en eisen zijn betreffende de aansprakelijkheid van lifteigenaren. We halen er één uit: artikel 6:174 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek: ‘De bezitter van een opstal die gebrekkig is en daardoor gevaar voor personen of zaken oplevert, is, wanneer dit gevaar zich verwezenlijkt,
aansprakelijk.’ Dit artikel vestigt zich dus op de risicoaansprakelijkheid van de bezitter van een opstal. Oké, even taaie materie, maar wel belangrijk. Met de bezitter wordt de gebouweigenaar bedoeld, met opstal het gebouw, inclusief de lift. Maar, wanneer is iets gebrekkig? Gebrekkig is het als het niet aan de eisen voldoet die men daaraan in de gegeven omstandigheden mag stellen. Dus, in dit geval: als de lift niet de veiligheid biedt, die de gebruiker mag verwachten. En daar komt de zorgplicht van de bezitter om de hoek kijken. Die moet er namelijk voor zorgen dat gevaar wordt afgewend. Hoe, is weer afhankelijk van de omstandigheden zoals de wettelijke plicht, het (te verwachten) risico, de te verwachten gemiddelde bezoeker en de voorzorgsmaatregelen.
Renovatie hét moment om oudere liften veiliger te maken Voor veel oudere liften geldt dat ze niet dat veiligheidsniveau bieden dat liftgebruikers vandaag de dag mogen verwachten. Is een lift technisch verouderd en moeten versleten delen als bijvoorbeeld besturing en aandrijving worden vervangen dan is het zeer aan te bevelen gelijktijdig veiligheidsverhogende aanpassingen te doen.
SNEL-norm Er zijn 74 risico’s te benoemen als het om bestaande liften gaat. Een groot deel van deze risico’s is in Nederland, in relatie tot andere landen, al afgedekt door wet- en regelgeving. Is het nemen van voorzorgsmaatregelen tegen al deze 74 risico’s noodzakelijk? Willem Kasteleijn, productmanager liften bij het Liftinstituut verduidelijkt: “Wanneer u eigenaar bent van een lift, zult u om aansprakelijkheid te voorkomen, een goede invulling moeten geven aan uw zorgplicht. Bepaal daarom of u uw huidige veiligheidsniveau nog wilt en kunt handhaven, gezien de huidige omstandigheden. Zijn bijvoorbeeld de gebruikers veranderd, zoals meer kinderen of meer mensen met een beperking, of is de gebruiksfrequentie veranderd? De SNEL-norm omvat ook
Top 6 veiligheidsverbeteringen bestaande liften Kooiafsluiting; Geregelde aandrijving; Spreek-luisterverbinding; Knelbeveiliging deuren; Noodverlichting kooi; Vang-/snelheidsbegrenzer.
de tien Europese aanbevelingen om de veiligheid van bestaande liften te upgraden. SNEL (Safety Norm Existing Lifts) is geen wet in Nederland, maar een hulpmiddel bij de invulling van de zorgplicht.” Het Liftinstituut heeft een top 6 samengesteld van (overgebleven) risico’s voor de Nederlandse markt.
Zorgplicht betekent niet dat je alles in één keer op moet lossen. Je mag prioriteiten stellen als het gaat om uitvoering. Wel is het belangrijk dit schriftelijk vast te leggen.
Tijdens de renovatie is de lift enige tijd buiten gebruik belangrijk is het daarom om na te denken over alternatief vervoer.
15-stappenplan liftrenovaties 1. Bepalen of de renovatie nodig en mogelijk is; 2. Bepalen van de omvang van de renovatie; 3. Opstellen van een renovatiebestek, inclusief vervangend vervoer; 4. Selecteren van de aanbieders; 5. Aanvragen van offertes; 6. Laten schouwen van de lift door de aanbieders; 7. Beoordelen van de offertes, o.b.v. vooraf geformuleerde criteria; 8. Verstrekken van de opdracht; 9. Informeren van de liftgebruikers dat er wat gaat gebeuren; 10. Kick-off van de uitvoering; 11. Bepalen van de definitieve planning; 12. Informeren van de liftgebruikers over deze planning; 13. Verrichten van tussentijdse bouwinspecties; 14. Organiseren van de oplevering en keuring; 15. Van te voren bepalen hoe het onderhoud na de renovatie geregeld moet zijn.
* De auteur is voorlichter bij het Liftinstituut.
12
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
Energiezuinige liftsystemen verbeteren EPN
Wittur introduceert lift met A-label Liften vormen een herkenbare post op de begrotingen van appartement-VvE’s en professionele gebruikers, zoals kantoren, ziekenhuizen en winkels. Liftfabrikant Wittur levert sinds kort een liftenprogramma met revolutionaire besturingssystemen die de meeste stroomverbruikers bij stilstand uitschakelen; dat betekent minder stroomverbruik en dus een lagere energierekening, en door het uitschakelen dus ook minder onderhoud. Dubbele winst waar ook het milieu blij mee is. hebben een innovatief ontwerp in de vorm van permanente magneten die het energieverbruik gegarandeerd verminderden tijdens de werking van de lift, en waarvan de optionele Sleep Mode het energieverbruik wanneer de lift niet wordt gebruikt vermindert tot nihil. Daarmee is deze nieuwe generatie machinekamerloze elektrische lift uit het Wittur-leveringsprogram een ideale, kostenbesparende oplossing voor residentiële, commerciële en openbare gebouwen.
Liften behoren tot de belangrijkste transportsystemen binnen gebouwen. Er worden daarom zware eisen gesteld aan de veiligheid, bedrijfszekerheid en snelheid. Recent sluit ook energiezuinigheid zich aan bij dit rijtje. Als een van de grootste leveranciers in de wereld van liftcomponenten behoort Wittur tot de koplopers op dit gebied. Vanuit Almere voorziet Wittur bv als groothandel verschillende mogelijkheden aan de liftindustrie om bij de zakelijke of particuliere opdrachtgever bij nieuwbouw of renovatie liftsystemen met sterk gereduceerd energieverbruik te installeren. Waar voor een 1.000 kg hefvermogen lift met een snelheid van 1 m/s vroeger minimaal een 13 kW-motor nodig was, past Wittur nu een 6,2 kW-motor toe, die ook nog eens energie kan terugleveren!
Permanente magneten De energiezuinige liftsystemen zijn vaak een optelsom van een groot aantal innovaties, aldus Johan Stoop, general
manager Wittur Benelux: “Zo maken we gebruik van liftbesturingen die bij stilstand diverse onderdelen spanningsloos zetten, deuraandrijvingen die tijdens de rit niet onder spanning blijven staan, slimme frequentieregelingen, en kooiverlichting die uitschakelt als de lift niet in gebruik is; de kooiverlichting zelf is uitgevoerd in led, dat niet alleen een grote energie-efficiency heeft maar ook nog eens een lange levensduur heeft.” Een zeer grote winst wordt behaald bij verouderde hydraulische aandrijvingen die worden vervangen door de vernieuwde aandrijvingen met een lager energieverbruik: “Afhankelijk van gebruiksfrequentie en hefvermogen behoort zelfs een A-label tot de mogelijkheden.” Geen loze woorden, zo blijkt uit het feit dat het Nederlands Lift Instituut de nieuwe MRL W-Line lift van Wittur in combinatie met de besturing van de fabrikant Böhnke + Partner GmbH inderdaad met A-label heeft geclassificeerd volgens de norm VDI 4707. Zowel de gearless aandrijf- en kooideurmotor
noodoproepmodule, databankmodule, statistiekenmodule, diagnosemodule, overzichtmodule, storingbewakingmodule, monitoringmodule, en rondbelmodule. Hoewel de technologie nog relatief jong is, gaat het dankzij de vele toepassingen wereldwijd toch over een beproefd en bewezen oplossing, zegt Stoop: “In het Amsterdamse AMC zijn bijvoorbeeld al meer dan vijftig liften uitgevoerd met deze besturingen en gekoppeld aan WinMOS®300. Zo worden alle liften vanuit de observatiepost gevolgd en is in één oogopslag te zien op welke verdieping de liften zich bevinden en of ze juist werken.” De voordelen van energiezuinige liften, want los van kostenbesparing treedt er ook belangrijke CO2-reductie op, zijn niet alleen voorbehouden aan de nieuwbouwprojecten. Wittur ontwikkelde speciaal voor de renovatiemarkt hoogwaardige ombouwpakketten waardoor zoals al eerder gemeld een groot aantal oude, energieverslindende liften na renovatie flink stijgt in energieklasse; eveneens zelfs tot A-label. Verdere informatie kunt u vragen aan u huidige liftinstallateur.
WinMOS®300 telebewaking van Böhnke + Partner Dankzij de WinMos telebewaking, zoals het bijzondere besturingssysteem heet, kan de lift via een telefoonverbinding of internetaansluiting op afstand worden gemonitord. Bovendien kunnen op afstand modificaties worden doorgevoerd. Ook beschikt het systeem over een mogelijkheid om storingsen onderhoudsvermeldingen rechtstreeks te laten binnenkomen bij het liftbedrijf, zodat deze direct actie kan ondernemen. Het WinMOS®300-telebewakingssysteem bestaat uit een groot aantal modules:
Wittur BV Remmingweg 18, 1332 BG ALMERE Postbus 1002, 1300 BA ALMERE T. 036 - 549 55 70 E.
[email protected] I. www.wittur.nl
13
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
r a a j 5 2 Achter deze en meer dan 1.150 andere gevels onze systeem constructie. Meer dan 500.000 mtr2 gevel, zonder schades, claims of nawerk.
14
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
CONCRETE SOLUTIONS
MaxRelease is een complete serie producten die de hechting van beton aan producten, mallen, machines en hulpmiddelen voorkomt en bestrijdt. MaxRelease ontwikkelt innovatieve, watergedragen (ontkistings) producten voor de betonindustrie. Sinds 1930 zijn wij de specialist in het leveren van een oplossingsgerichte aanpak op het gebied van productbescherming en zijn groot geworden met het merk Tectyl. Met ons “Greener, Cleaner, Smarter” concept van product en applicatie zijn wij erg succesvol. Wij bieden de volgende totaaloplossingen: directe en indirecte ontkisting, droogplatenbescherming, machinebescherming, betonverwijdering, sealer ter voorkoming van kalkuitbloeden.
Watergedragen en biologisch afbreekbaar Alle MaxRelease producten zijn vooral samengesteld uit hernieuwbare grondstoffen van plantaardige oorsprong. Ze bevatten geen chemische oplosmiddelen en zijn zeer snel biologisch afbreekbaar. Daardoor behoren de producten tot de minst milieubelastende in zijn soort.
Maximale corrosiebescherming De watergedragen samenstelling is voor de MaxRelease producten geen belemmering om maximale bescherming te bieden tegen corrosie. MaxRelease maakt gebruik van de brede ervaring met roestbescherming in andere productgroepen van Valvoline (Tectyl®).
Laag en constant gebruik MaxRelease laat zich zeer eenvoudig en in zeer dunne lagen verwerken. Overdoseren is vrijwel onmogelijk. In combinatie met de juiste spuitapparatuur is daardoor aantoonbaar significant minder product nodig. De benodigde hoeveelheid is dus laag
en goed calculeerbaar wat aanzienlijke voordelen oplevert in inkoop en logistiek. Informeer naar de mogelijkheden van gebruiksmetingen op locatie.
Snelle verwerking De constante laagdikte vermindert de benodigde applicatietijd. De procescyclus is kort, waardoor de productiviteit per operator toeneemt.
Meer weten? Als u meer wilt weten over onze beton oplosingen, of u wilt een brochure opvragen, neemt u dan contact op met Valvoline EMEA, via telefoon 010-4975918. U kunt ook onze website bezoeken, www.maxrelease.nl en daar een contactformulier versturen.
Veilige arbeidsomstandigheden MaxRelease bevat geen vluchtige oplosmiddelen. Dit vergroot de veiligheid voor operators en hun omgeving in belangrijke mate. Het vlampunt van MaxRelease producten ligt boven de 100°C wat brandgevaar praktisch uitsluit. De producten hebben een neutrale geur die het verwerken veraangenaamt.
BLF Klasse 1 product MaxRelease Indirect is getest in een onafhankelijk laboratorium volgens de OECD 301D testmethode. Hierbij is de biologische afbreekbaarheid vastgesteld, welke ruim voldoet aan de BLF klasse 1.
Valvoline Performance Products Ashland Nederland BV Postbus 421 2990 AK Barendrecht T: 010-4975000 E:
[email protected] W: www.maxrelease.nl
MaxRelease is een geregistreerd merk van Ashland Consumer Markets (Valvoline™)
GREENER CLEANER SMARTER
15
B O U WA K T U A - J U N I 2 013
Zijn onze parkeergarages voldoende brandveilig? Wanneer de brandveiligheid van parkeergarages aan de orde is, wordt nauwelijks stilgestaan bij een heel belangrijke vraag. Welke gevolgen van een brand zijn wel en welke zijn niet acceptabel? De Nederlandse Organisatie voor Brandveiligheid (NOVB) publiceerde de paper ‘Brandveiligheid in parkeergarages’. Tekst: John van Lierop Met sprinklers 24 uur per dag je eigen brandweer in huis:
De NOVB adviseert de toepassing van een integrale risicobenadering, waarbij bewuste keuzes worden gemaakt voor het brandveiligheidsniveau. Daarbij dienen sprinklers te worden overwogen. Immers die starten direct met blussen alleen daar waar brand is, waardoor de brand geen kans krijgt zich te ontwikkelen.
Gevolgen van brand De gevolgen van een parkeergaragebrand zijn doorgaans aanzienlijk. Naast het persoonlijk leed vanwege evacuaties is de brandschade vaak groot, zeker wanneer de gebouwconstructie door de hitte wordt beschadigd. De indirecte schade en overlast worden onderschat en nauwelijks meegenomen bij besluitvorming over het nemen van preventieve maatregelen. Die indirecte kosten zijn de ontwrichting van de economische activiteiten (in een stadscentrum), ontruimingen, inkomstenderving voor de garage-exploitant en de ondernemers en de inzet van de brandweer.
Wet- en regelgeving, de kritische ondergrens De eigenaar/gebruiker van een object stelt in beginsel, als verantwoordelijke, eisen aan de brandveiligheid. Opvallend is dat men te vaak geen eisen stelt die verder gaan dan het wettelijk minimum. Weinigen kennen de doelstellingen van het Bouwbesluit dat een kritische ondergrens bevat voor de kwaliteit van een bouwwerk. Het streven te voldoen aan de minimale wettelijke eisen blijkt vaak de basis voor brandveiligheidsproblemen. Minimum is dan tegelijk maximum! Het Bouwbesluit regelt niets voor de bescherming van gebouwen en bedrijfscontinuïteit. Anderzijds zien veel eigenaren/gebruikers van een parkeergarage brandveiligheid alleen als kostenpost. Ze stellen zich de vraag waarom ze geld moeten investeren voor mogelijke overlast voor de omwonenden en bedrijven. Bij calamiteiten wordt ervan uitgegaan dat de brandweer tijdig de brand blust en dat de schade door de verzekeraar wordt vergoed. Gezien de grotere risico’s bij brand in een besloten parkeergarage, zal de brandweer de garage niet meer zo snel betreden.
Brandveiligheidsvisie De NOVB ziet graag dat eigenaren en beheerders hun verantwoordelijkheid nemen. De NOVB adviseert een brandveiligheidsvisie op te stellen, waarin vastgelegd wordt welke gevolgen van een brand wel en welke niet worden geaccepteerd. Vaststellen welk restrisico acceptabel is kan met goede scenario’s en de juiste vragen zoals: Wat gebeurt er als de brandweer niet bij de brand kan komen? Wat zijn de gevolgen als de parkeergarage een tijd onbruikbaar is? Wat gebeurt er als de constructie door brand beschadigd raakt? Welke economische gevolgschade kan er ontstaan? Past dit bij duurzaam ondernemen?
› Sprinklers maken veilig vluchten mogelijk; › Sprinklers zijn duurzaam en beschermen gebouwen, goederen, personen en de omgeving; › Sprinklers besparen investering op andere maatregelen en voorkomen inkomstenderving; › Sprinklers starten direct met blussen zodat de brand zich tot één voertuig beperkt; › Sprinklers beschermen de bouwconstructie; › Alleen de sprinklers nabij een brand sproeien; ze reageren op warmte niet op rook; › Sprinklers alarmeren de brandweer en garanderen een veilige brandweerinzet; › Sprinklers zijn zeer betrouwbaar. De gehele position paper is terug te vinden op www.novb.nl. Vragen en opmerkingen zijn welkom via
[email protected]
Sprinklers bieden hoog veiligheidsniveau Voor meer brandveiligheid en minder schade is het van groot belang dat een brand zo snel mogelijk wordt bestreden. Dit kan het snelst met een automatisch blussysteem zoals een sprinklerinstallatie, dat op het moment van detectie van de brand tot actie overgaat.
Nederlandse Organisatie voor Brandveiligheid Hogeweg 37 A, 5301 LJ ZALTBOMMEL T. 0418 - 51 08 28 I. novb.nl
NI
EU
W
!
Stap 1: Isoleren
Stap 2: Houten raamwerk
Stap 3: Esthetisch afwerken
SlimFort
GEPATENTEERD
®
De beste isolatie-oplossing voor droge gevelsystemen De beste isolatie
s¬$OORLOPENDE¬ISOLATIELAAG¬¬GEEN¬KOUDEBRUGGEN s¬%EN¬DUNNERE¬GEVELOPBOUW s¬!UTOMATISCH¬OPTIMAAL¬GEVENTILEERD¬¬LANGERE¬LEVENSDUUR s¬5NIEKE¬MESSINGGROEF VERBINDING s¬'EEN¬UITZAKKENDE¬ISOLATIE s¬$5"/KEUR® ¬GECERTIFICEERD¬FISCALE¬VOORDELEN
Het snelst verwerkbaar
s¬-ET¬GEÕNTEGREERDE¬METALEN¬BEUGELS s¬3NEL¬EN¬EENVOUDIG¬VERWERKBAAR¬IN¬SLECHTS¬¬STAPPEN s¬:EER¬EENVOUDIG¬STELWERK s¬$OOR¬ÏÏN¬PERSOON¬VERWERKBAAR
Veel voordeliger
SlimFort®
s¬¬¬!ANZIENLIJKE¬MATERIAALBESPARING¬TOV¬DE¬TRADITIONELE¬¬ BOUWWIJZE Besparing aantal m3 isolatiemateriaal
Besparing aantal m3 hout
Besparing folie (overbodig bij SlimFort®)
/NDERDEEL¬VAN
15% 50%-75%
100%
www.isobouw.nl/SlimFort
R
OD
UC T
P
* Gebaseerd op berekeningen conform NEN 1068:2001
Traditionele methode