Borgholzhausen Johannisegge - Vicarien Kopf - Hankenüll - Blauer See - Schwarze Welle - Neukirchener Berg - Borgholzhausen - Luisenturm - Johannisegge
***** - 18 Km - 430 Hm - 5:30 uur Deze rondwandeling bij Borgholzhausen bevat én kilometers én hoogtemeters. Een route voor wandelaars die graag lekker doorstappen maar toch ook wel iets leuks willen zien. Prima beloopbare wegen en paden, duidelijke routemarkeringen en dan gaat het ook nog eens langs leuke bezienswaardigheden en over een bergrug met soms mooie uitzichten.
Het venijn van deze tocht zit in de staart. We starten op grote hoogte en moeten op het einde, met al 16 kilometers in de benen, nog eens een pittige helling omhoog. Daar worden we wel weer voor beloond met een heerlijk uitzicht vanaf de Luisenturm. (Het noordelijkste deel van de route heeft een overlap met onze rondwandeling vanuit Wellingholzhausen). Het startpunt ligt bij Borgholzhausen, in de buurt van het stadje Dissen am Teutoburgerwald. Ergens tussen Osnabrück en Bielefeld.
www.superfamilie.nl
Vanuit Nederland nemen we de A30 naar Osnabrück en daarna bij afslag 19 de A33 richting Bielefeld. Bij afslag 15 eindigt de A33 en moeten we er af. Daar wordt Borgholzhausen al aangegeven. We rijden het dorp door tot we links de K25, de Wellingholzhaus Strasse, in kunnen slaan. Dan is het nog een klein stukje tot we weer links de Peter Eggermont Strasse in kunnen. Vooraan bij deze afslag staat de Wanderparkplatz linksaf aangegeven.
Nu volgt een prachtige weg omhoog (270m) naar de Johannisegge en Luisenturm, een weg die zelfs haarspeldbochten bevat. Boven aangekomen moeten we nog eens linksaf een smal asfaltweggetje volgen om even later de Wanderparkplatz op te rijden. (We zijn nu op korte afstand van de Luisenturm met daarbij een restaurant, vanaf hier alleen lopend te bereiken. Deze doen we op de terugweg aan.) In de inleiding schreef ik al dat deze rondwandeling goed gemarkeerd is, en dat begint al bij deze parkeerplaats. Zodra we de wandelschoenen hebben aangetrokken en de rugzakken op hun plaats zitten, starten we door de 'H' van de Hermannsweg te gaan volgen. Deze wandeling start met een gedeelte van de lange afstand wandelroute Hermannsweg, gaat daarna verder op de Ahornweg, en brengt ons terug naar Borgholzhausen via de 'Schau ins Land Weg X25'. Vanuit het dorpje gaan we dan via de Hermannsweg weer omhoog naar het startpunt. Zo kunnen we ons achtereenvolgens richten op de 'H', daarna op het witte Ahornblad op een zwarte achtergrond, en uiteindelijk volgen we de 'X'. (soms aangevuld met het cijfer 25 als er verwarring met andere routes kan ontstaan.) De Hermannsweg gaan we eerst oppakken in de richting van de Noller Schlucht. Dat betekent dat we het asfaltweggetje waar we vandaan zijn gekomen tot aan de splitsing terug moeten lopen. Op deze splitsing gaan we links de berg verder omhoog tot we voor de windmolen komen te staan. Daarmee staan we tevens op het eerste topje van vandaag, de Hollandskopf. Voor het hek wordt de 'H' haaks linksaf het bos in aangegeven.
www.superfamilie.nl
We gaan nu het bos in en dalen een beetje. De zijwegen kunnen we negeren. Op een grote kruising van boswegen steken we recht over. Daar begint de volgende klim, deze keer wat pittiger. Hier gaan we de Vicarien Kopf op naar 270m hoogte. Boven aangekomen staat er links een schuilhut van de Hermannsweg: De Sauplatz. Ook al lopen we nog maar kort, we hebben wel een lange autorit achter de rug en besluiten dat we hier een kop koffie gaan drinken met een broodje. Onze thermosfles houdt het water goed heet, en daarbij hebben we een bakje in de rugzak met zakjes instant koffie, suiker, koffiemelk, enkele theesoorten en soep naar keuze. In combinatie met het hete water kunnen we elke situatie aan: Koffietijd, theetijd of lunch. En de zakjes wegen zo weinig dat het geen bezwaar is om een assortiment in de rugzak te hebben. In het volgende deel van de wandeling komen we regelmatig langs oude grenspalen. Aan de ene zijde staat een 'P', aan de andere kant de 'H'. Dit is de oude grens tussen Preussen en Hannover. Het pad blijft boven over de bergrug lopen met vooral dichte bossen om ons heen. Veel uitzichtpunten zijn er dan ook nog niet, maar af en toe kunnen we toch even tot ver in de omtrek kijken waar er hier en daar stukjes bos zijn gekapt. Dan gaat het weer afdalen. We naderen een brede sintelweg waar deze een grote bocht maakt. Deze weg gaan we naar rechts volgen waarna deze weer naar links buigt. Net om de bocht is er nog eens een fraai uitzicht naar het noorden te bewonderen. Nu moeten we gelijk de brede weg ook al weer verlaten door na de bocht naar links nog eens links aan te houden. De 'H' wijst ons een smaller pad omhoog. De Hermannsweg loopt nu over de steeds smaller wordende bergrug, een erg mooi wandelpad boven over de berg maar toch met rijkelijke schaduw door de dicht opeen staande bomen. Heel geleidelijk stijgen we weer tot we op het hoogste topje van deze rondwandeling aankomen. De Hankenüll met zijn 307 meter is bereikt! Over de bergtop heen gaat het pad verder en versmalt dan weer een tijdje. Als het dan weer breder wordt gaan we er niet echt op vooruit, daar is het een Forstweg met diepe moddersporen van tractorbanden. We zoeken onze weg omlaag tot we op 264m hoogte bij een splitsing komen. Nu gaan we de Hermannsweg verruilen voor de Ahornweg door hier rechts af te slaan en de brede sintelweg omlaag te kiezen. Bij de splitsing is de Ahorn rechts omlaag
www.superfamilie.nl
aangegeven op een bord dat los tegen een boomstam is gezet. Deze zou hier op een ander moment wel eens niet (meer) kunnen staan, sterker, volgens onze informatie hoort deze hier ook niet eens. De Ahornweg zouden we pas later moeten bereiken. Maar, de brede weg omlaag is niet te missen dus gaan we rechts. Met of zonder bord. Even volgt er nog een onduidelijke situatie wanneer we een weg naar rechts zien die daarna ook gelijk naar links buigt en parallel aan onze route omlaag lijkt te gaan. Welke te kiezen? Op onze kaart staat deze splitsing niet aangegeven. We maken een kompaspeiling en zien dat we hier onze weg iets links aanhoudend moeten vervolgen. Nu lopen we weldra in een prachtig dal omlaag tussen mooie hellingen links en rechts. Een paar bochten die ons steeds verder naar links brengen, daarna is er weer een Tsplitsing. Nu met een slagboom. Op de splitsing rechts afslaand hebben we duidelijk het steilste gedeelte van de afdaling gehad, maar nog altijd verliezen we aan hoogte. Bij een wegkruis komt dan de Ahornweg er definitief van links bij. Wij gaan daar rechtdoor, nu gelijk op met de Ahorn markeringen. (Een wit Ahornblad op zwarte achtergrond) Deze zullen we vanaf hier blijven volgen. Nog een klein eindje is het vanaf daar tot we bij de Blauwe See aankomen. De diepe waterplas, waarvoor het woord 'See' niet de lading lijkt te dekken, ligt rechts vlak langs de weg. De Ahorn gaat daar rechtsaf ook naar toe langs een paar bankjes. Daarna gaat het op een schuilhut af en moeten we ons gaan richten op het volgende doel, de Schwarze Welle. Daarvoor moeten we bij de schuilhut rechts de droge beekbedding oversteken en het pad erachter naar links gaan volgen. De Schwarze Welle staat er keurig aangegeven, evenals de Ahorn tekens. Het paadje sluit weer aan op een brede bosweg en we volgen eenvoudig de Ahorn aanwijzingen. Bij een splitsing worden we naar links gewezen en dan gelijk weer rechts een smal paadje in naar een houten brug. Deze steken we over, gaan weer rechts, en lopen dan door een bijzonder stukje natuur dat daarna steeds mooier gaat worden. We gaan een dal in en aan beide zijden worden de hellingen steeds steiler. Links is er dan ook een indrukwekkende inham in de daar verticale rotswand. Dieper in het dal vinden we een smal paadje naar rechts dat ons bij de Schwarze Welle brengt. Een Natur Denkmal compleet met schuilhut en picknickbankjes. Tijd voor de lunch.
www.superfamilie.nl
Niet ver hiervandaan heeft de rivier de Hase zijn oorsprong. In de zomermaanden geeft die bron weinig tot geen water, maar wordt dat hier bij de Schwarze Welle goed aangevuld. Vanaf hier is de Hase een echte beek. We verlaten de bron rechts van de schuilhut langs en pakken de Ahornweg weer op, even later dan het bos uit lopend naar een asfaltweg. Op het asfalt slaan we linksaf, de helling op, tot aan de volgende splitsing bij een groot informatiebord over de omgeving. Een plekje met mooi uitzicht over het glooiende landschap. Voor het vervolg van de route zouden we nu rechtsaf het asfalt moeten blijven volgen, maar we kennen deze omgeving een klein beetje en weten dat we via het onverharde pad rechtdoor bij een mooi uitzichtpunt komen. We hopen daar rechts af te kunnen slaan om later de Ahorn weer op te pakken. Helaas blijken we vanaf het uitzichtpunt niet bij het gezochte pad naar rechts te kunnen komen zonder dwars door een weiland te baggeren, dus keren we terug naar het informatiebord om daar toch het asfalt maar weer op te pakken. Wie het leuk vindt kan natuurlijk ook eerst rechtdoor gaan, daarna rechtdoor blijven lopen met de bosrand links, tot aan de toegang tot een weiland. Daar kijk je uit over een prachtig glooiend dal met enkele monumentale boerderijen. Eenmaal over het asfalt afdalend, hebben we achter ons zicht op een windmolen. Dat is de molen op de Hollandskopf, niet ver van waar onze wagen staat. We verlaten het asfalt bij de bosrand waar de Ahorn rechts een zandweg in wijst. Andermaal gaat het omhoog, eerst door het bos, daarna steeds meer in het open veld waar veel maïs staat. Maar ook zijn er weilanden die nog eens een mooi uitzicht mogelijk maken. Vlak achter een boerderij aangekomen staat daar een paal vol met routemarkeringen. De Ahorn gaat hier linksaf richting de Beutling Turm die we al een tijdje hebben zien staan. Dit is het moment om de Ahornweg vaarwel te zeggen door hier rechtdoor langs de boerderij te lopen. (De Beutling toren is erg leuk om te bezoeken, even links afslaan en hier later terugkeren kan natuurlijk.) Langs de boerderij en over de oprijlaan ervan lopen we naar het bos in de verte. Daarbij het bordje 'privatweg' negerend, er is geen andere manier om op de X25 te komen die daar langs de bosrand loopt. De oprijlaan komt uit op een asfaltweg langs het bos. Schuin rechts aan de overzijde zien we daar de eerste X25 markering bij een Forstweg het bos in. Wij gehoorzamen en steken over om het bos in te gaan. Even is het daar modderig, maar dan winnen we aan hoogte en wordt het droger.
www.superfamilie.nl
Al na korte tijd kruisen we weer asfalt en laat de X markering op een boom aan de overzijde zien dat we hier enkele meters naar rechts moeten om daar langs de bosrand weer links langs het veldje te lopen. Weer het bos in. Zijwegen negeren we, we blijven het smaller wordende pad volgen tot we via een brug een diepe kloof oversteken waar een leuk watertje doorheen stroomt. Aan de overzijde verlaten we het bos en slaan linksaf langs de akker over de graslaan. Nog eens zien we een fraai landschap in onze looprichting. Bij het einde van de eerste akker moeten we haaks rechtsaf op het bos aflopen. Daar aan de bosrand verderop staat een paaltje met het X teken. Eenmaal in het bos komen we daarna bij een T-splitsing, de X gaat er linksaf over een volgende Forstweg. Op deze weg blijven we tot we zien dat we verderop aan een bosrand met wat gebouwen uit zullen komen en de weg weer gaat splitsen. Een 50m voor deze splitsing gaat de X25 over een smal paadje rechts het bos in, we zouden deze markering op een boomstam zo maar over het hoofd kunnen zien. We steken nog eens rechtdoor een Forstweg over, daarna komen we bij een volgende smalle houten brug die we over moeten steken. Na deze brug is er weer open veld en gaat het langs een draadafzetting naar het bos aan de overzijde van het veld. Daar staat een Hochsitz. Open veld, dat betekent natuurlijk weer mooi uitzicht. Bij de bosrand aangekomen gaat het linksaf verder. Een karrenspoor. Deze volgen we weer tot vlak voor een Y-splitsing, waar we nog eens voor we de grote splisting bereiken rechts een smal paadje op worden gewezen. De X staat daar duidelijk aangegeven. Dit paadje is een kleine afkorting, want na enkele meters staan we weer op een Forstweg die vanaf de verderop gelegen splitsing scherp omhoog loopt. Wij gaan ook omhoog. Rechtsaf. Deze bosweg zal ons boven over de Neukirchener Berg brengen, een lange geleidelijke klim naar 220m. We lopen daarbij alleen maar door bossen, mooie uitzichtpunten ontbreken helaas in dit gedeelte. Eenmaal op hoogte wordt de weg vlakker, daarna is er, net voorbij het hoogste puntje van de berg links in het bos, een zijweg naar links. We negeren deze en dalen daarna rechtdoor aanhoudend weer af tot we het bos verlaten achter een akker. Hier zien we dan weer wél hoe mooi deze omgeving is. Rechts aan de bosrand zien we een slagboom die we even als zitplaats gebruiken. We vinden het weer tijd worden voor een korte pauze. Het laatste stukje moet dan nog worden afgelegd tot we bij een asfaltweg staan, rechts van een woning. Nu slaan we linksaf en voorbij het huis nog eens links. Om de woning heen dus, over een smal asfaltweggetje.
www.superfamilie.nl
Verderop lopen we tussen twee vijvers door, deels verscholen achter struiken, dan buigt de weg naar rechts voor een prachtig oud Fachwerkhaus langs. Vanaf nu is het gedaan met de bossen en kunnen we de hele weg tot aan Borgholzhausen genieten van fraaie vergezichten. Rechts hebben we daarbij steeds weer de hoge windmolen in beeld waar we uiteindelijk weer naar toe moeten klimmen. De X25 is ook hier steeds goed aangegeven en maakt het zoeken naar de juiste weg eenvoudig. Dat is het hier toch wel, want we hoeven deze asfaltweg alleen maar voordurend te blijven volgen. Hier en daar gaat het nog leuk op en neer, waardoor het uitzicht telkens weer anders is. Een erg mooi stukje Teutoburgerwald. Alle zijwegen en paden worden genegeerd, tot we, na nog een klein stukje bos, bij de eerste huizen van Borgholzhausen dit dorpje inlopen. Al snel kunnen we dan in de nieuwbouwwijk rechts over het voetpad de weg vervolgen, we zitten dan nog steeds op de X25. Bij de volgende kruising ligt een ruime parkeerplaats. Dit is een Wanderparkplatz. Daar houden we rechtdoor (iets links) aan tot we bij de hoofdweg door Borgholzhausen staan. De X steekt hier recht over om daarna naar het centrum van het dorp door te gaan. In het centrum is het vandaag echter zeer druk. Er vindt een of ander feest plaats compleet met een grote markt, zodat we moeten besluiten niet in het centrum de X25 te verruilen voor de Hermannsweg om ons terug te brengen. Vanuit het dorp terug naar de startplaats hadden we weer deze Hermannsweg willen nemen. Bij wijze van alternatieve route gaan we op de hoofdweg rechtsaf de stoep volgen, verderop moet deze de 'H' weer gaan kruisen. Dat is echter pas aan de andere kant van het dorp. Pas wanneer we links van de weg een benzinestation zien, een autobedrijf en een grote supermarkt, gaat er net voor we rechts langs een open veld zouden gaan lopen, een asfaltweggetje rechtsaf. Deze weg heet Am Hardenberg. Op dezelfde paal met het straatnaambord staat de Luisenturm aangegeven met daar onder weer een sticker met de bekende 'H'! Gevonden dus, hier moeten we rechts. Nog even is het asfalt, daarna een graslaan die steeds smaller wordt en weer de berg omhoog loopt naar het bos. Deze klim valt ons nu heel zwaar, we moeten weer helemaal de berg op en na de vele uren lopen die we al achter de rug hebben lopen de benen snel vol. Op de berghelling kruisen we verschillende paadjes, maar de Hermannsweg is niet te missen. We lopen weer door een prachtig en afwisselend gebied, tot we boven aangekomen als vanuit het niets voor de Luisenturm staan. Even wordt er nog overlegd of we met onze nu zwaar geworden benen deze klim nog moeten doen, maar heel lang hoeven we daar niet over na te denken. Bovenop de toren is het klimleed ook snel weer vergeten, dit uitzicht hadden we niet graag willen missen. Aan de voet van de toren staat nog een gebouw, dit zou een restaurant met terras moeten zijn waar we graag iets hadden willen drinken voor we naar de wagen
www.superfamilie.nl
teruggaan en voor de autorit naar huis. Maar helaas, alles zit er dicht met zelfs de luiken voor de ramen. Waarschijnlijk is dit alleen in het hoogseizoen open. Vanaf deze toren lopen we nog de laatste meters Hermannsweg rechtdoor tot we bij de parkeerplaats zijn. De wandeluitrusting gaat weer in de kofferbak, daarna mogen we het het leuke weggetje de berg af weer op gaan zoeken.
De routes zijn zo nauwkeurig mogelijk opgetekend. Ik ben niet verantwoordelijk voor wijzigingen ter plaatse en/of (type-)fouten in de omschrijvingen. NEEM ALTIJD EEN GOEDE WANDELKAART MEE! En mail ons als je onjuistheden tegenkomt. 2012© superfamilie.nl |Het is toegestaan deze PDF routebeschrijving af te drukken of te downloaden naar een locale harde schijf voor enkel persoonlijk en non-commercieel gebruik. |Voor meer informatie zie: Auteursrecht & Disclaimer |
www.superfamilie.nl
