MENS MILIEU MILIEU
Bodem en water
Staat van Utrecht 2014
Bodemsanering
MARKT Vraag
Hoeveel humane spoedlocaties zijn nog niet volledig gesaneerd?
Toelichting De overheid streeft naar sanering van humane spoedlocaties voor eind 2015. Daarnaast dienen de locaties waarbij spoedeisende saneringen nodig zijn in beeld te zijn en zoveel mogelijk beheerst te worden in verband met ecologische- en verspreidingsrisico’s. Spoedeisende gevallen zijn die gevallen van bodemverontreiniging waarbij onacceptabel risico bestaat voor mens en/of milieu. Naast de saneringen van spoedeisende gevallen worden ook saneringen uitgevoerd als gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen. Hierbij maakt de maatschappelijke ontwikkeling dat een verontreiniging aangepakt moet worden. Het kaartje toont het aantal humane spoedlocaties die nog niet volledig zijn gesaneerd. Bron: PBL, 2013
indicator Huidige waarde
45 humane spoedlocaties zijn niet volledig gesaneerd
Kaart (Humane spoedlocaties bodemverontreiniging per gemeente, 2013)
1 1 Eemnes Bunschoten
4 de Ronde Venen 3 de Stichtse Vecht 2 de Bilt 24 Utrecht
3 Soest 1 Zeist
1 Woudenberg
1
Montfoort 1 Oudewater
1 Utrechtse Heuvelrug
1 Veenendaal 1 Rhenen
Esri,&HERE,&DeLorme,&MapmyIndia,&©
Ambitie
De bodem en het (grond)water zijn schoon
Bron: RIVM
MENS MILIEU MILIEU
Bodem en water
Staat van Utrecht 2014
Chemische toestand ondiep grondwater
MARKT Vraag
Hoeveel procent van het aantal meetpunten in het ondiepe (freatisch) grondwater voldoet aan de KRW-norm? Toelichting De kwaliteit van het ondiepe grondwater heeft betrekking op de bodem of wel de bovenste grondlaag waarin zich menselijke en biologische processen plaatsvinden. Door verontreinigingen van deze grondlaag kunnen deze processen verstoord raken. Daarnaast kunnen verontreinigingen uitspoelen naar het oppervlaktewater of het diepere grondwater. Als zodanig biedt de kwaliteit van het bovenste grondwater inzicht in de eventuele latere verontreiniging van het oppervlakte- of grondwater.
indicator
Huidige waarde
De chemische toestand van het ondiepe (freatische) grondwater voldoet grotendeels aan de gestelde norm 89% voldoet grotendeels aan de wettelijke norm voor nitraat 91% voldoet grotendeels aan de wettelijke norm voor nikkel Kaart (Beoordeling chemische kwaliteit ondiep grondwater, Kaderrichtlijn Water, 2013) AKK-KLEI AKK-ZAND BOO-KLEI BOO-ZAND
Wettelijke normen Nitraat < 50 mg/liter nitraat (als indicator voor vermesting) Nikkel < 20 µg/liter nikkel (als indicator voor zware metalen)
GRA-KLEI
Individueel vormen afzonderlijke bestrijdingsmiddelen geen probleem, maar vaak worden wel één of meerdere middelen in het grondwater aangetroffen. Dit is een aandachtspunt.
NAT-ZAND
GRA-VEEN GRA-ZAND MAJ-KLEI MAJ-ZAND
Het kaartje toont dat de bemonstering van ondiep grondwater in 2014 in verschillende grondsoorten plaats heeft gevonden. Bron: Rapportage meetronde freatische grondwaterkwaliteit 2014, Grontmij
Ambitie
De bodem en het (grond)water zijn schoon
Bron: IHW, bewerking PBL
MENS MILIEU MILIEU
Bodem en water
Staat van Utrecht 2014
Chemische toestand diep grondwater
MARKT
indicator
Vraag
Huidige waarde
Wat is de chemische toestand van het (diepe) grondwater?
De chemische toestand van het diepe grondwater voldoet grotendeels aan de gestelde norm
Toelichting Het diepe grondwater wordt vaak door drinkwaterbedrijven opgepompt en gereinigd als drinkwater. Daarnaast maken individuele bedrijven in de industrie en de landbouw gebruik van dit water. Een belangrijke reden waarom diep grondwater veel gebruikt wordt is dat dit water over het algemeen zuiver is. Verontreinigingen in dit water kunnen de functie van het water aantasten of in ieder geval vragen om extra zuiveringsstappen voordat het gebruikt kan worden. Deze verontreinigingen komen in het diepe grondwater terecht doordat grondwater langzaam naar het diepere grondwater stroomt en stoffen opneemt uit de bodem.
93% van de meetpunten in het diepe grondwater voldoet grotendeels aan de wettelijke norm voor nitraat 96% van de meetpunten in het diepe grondwater voldoet grotendeels aan de wettelijke norm voor cadmium 89% van de meetpunten in het diepe grondwater voldoet grotendeels aan de wettelijke norm voor BAM (Grondsoorten provincie kwaliteit, Utrecht) Kaderrichtlijn Water, 2013) Kaart (Beoordeling chemische Fysisch geografische geografisch regios
Wettelijke normen Nitraat < 50 mg/liter nitraat (als indicator voor vermesting) Cadmium < 0,35 µg/liter cadmium (als indicator voor zware metalen) BAM (2,6-dichloorbenzamide) < 0,1 µg/liter BAM (als indicator voor bestrijdingsmiddelen) Individueel vormen afzonderlijke bestrijdingsmiddelen geen probleem, maar vaak worden wel één of meerdere middelen in het grondwater aangetroffen. Dit is een aandachtspunt. Het kaartje toont de verschillende grondsoorten in de provincie Utrecht. De kwaliteit van de bodem en van het grondwater hangt af van de grondsoort ter plaatse, waardoor er niet gesproken kan worden van een gemiddelde kwaliteit. Bron: KRW-PMG meetronde, 2012
Ambitie
De bodem en het (grond)water zijn schoon
bebouwing dekzand rivierklei stuifzandgebied Amersfoort
stuwalgebied veengebied zeeklei
Utrecht
MILIEU
Bodem en water
Staat van Utrecht 2014
Kwaliteit drinkwater Vraag Welk percentage van alle metingen bij de productielocaties van waterbedrijf Vitens overschrijdt de wettelijke norm voor drinkwater? Toelichting
indicator Huidige waarde
0,4% voldoet niet aan de wettelijke norm
Kaart (Kwaliteit drinkwater - kaartje waterwingebieden)
Drinkwater in Nederland is van goede kwaliteit. Door verontreinigingen in het oppervlakte- en grondwater bestaat er echter ook de kans dat verontreinigingen terechtkomen in het drinkwater. Hierdoor zijn extra zuiveringsstappen nodig of ontstaan er in het ergste geval risico’s voor de volksgezondheid. De indicator voor de kwaliteit drinkwater is gebaseerd op metingen die door Vitens zijn gedaan aan het uitgaande reinwater bij productielocaties in de provincie Utrecht. Deze metingen zijn gericht op een groot aantal fysische en chemische parameters. Voor deze indicator zijn alle parameters beschouwd, en is gekeken of er overschrijdingen plaatsvinden. Het kaartje toont de verschillende waterwingebieden en grondwaterbeschermingsgebieden in de provincie Utrecht. Bron: Waterkwaliteit Utrecht productiebedrijven, Vitens Laboratorium, 2014
Ambitie
De bodem en het (grond)water zijn schoon
Eempolder Baarn Bethunepolder Lage Vuursche
Amersfoort-Koedijkerweg
Soest
Soestduinen Woerden-Kamerik
Groenekan
De Meern
Beerschoten Zeist Driebergen
Linschoten Montfoort
Amersfoort-Berg
Bilthoven
Leidsche Rijn
Woudenberg
Bunnik Doorn
Nieuwegein
Leersum
Veeenendaal
Tull en ‘t Waal Lopik
Vianen
Cothen Rhenen Waterwingebied Grondwaterbeschermingsgebied
MENS MILIEU MILIEU
Bodem en water
Staat van Utrecht 2014
Chemische toestand oppervlaktewater
MARKT Vraag
Welk percentage van de 64 waterlichamen voldoet aan de eisen in de KRW voor de chemische toestand? Toelichting Het oppervlaktewater wordt door de mens gebruikt in de landbouw en voor recreatie. Daarnaast biedt het oppervlaktewater plaats aan ecosystemen. Door verontreinigingen in het oppervlaktewater kunnen ecosystemen en de volksgezondheid worden bedreigd.
indicator
Huidige waarde
52% voldoet aan de wettelijke eisen
Bron:&IHW,&bewerking&P
Kaart (Beoordeling chemische kwaliteit, Kaderrichtlijn Water, 2013)
Kwaliteit Voldoet Voldoet niet
De KaderRichtlijn Water (KRW) beoordeelt de kwaliteit van het oppervlaktewater. Dit gebeurt op verschillende kwaliteitsaspecten. De chemische kwaliteit wordt beoordeeld door de concentratie van prioritaire stoffen in het water. Als totaal oordeel wordt gegeven “voldoet” of “voldoet niet”. Het kaartje toont welk oppervlaktewater wel of niet voldoet aan de eisen in de KRW voor de chemische toestand. Bron: Informatiehuis water, factsheets oppervlaktewater en GIS bestand (2014)
Ambitie
De bodem en het (grond)water zijn schoon
Bron: IHW, bewerking PBL Esri,&HERE,&DeLorme,&MapmyIndia,&©
MILIEU
Bodem en grondwater
Staat van Utrecht 2014
Ecologische toestand oppervlaktewater Vraag Bij welk percentage waterlichamen is de biologische kwaliteit en de fysisch chemische kwaliteit ‘goed’ of ‘matig’ beoordeeld? Toelichting Het oppervlaktewater wordt door de mens gebruikt in de landbouw en voor recreatie. Daarnaast biedt het oppervlaktewater plaats aan ecosystemen. Door verontreinigingen in het oppervlaktewater kunnen ecosystemen en de volksgezondheid worden bedreigd. De KaderRichtlijn Water (KRW) beoordeelt de kwaliteit van het oppervlaktewater. Dit gebeurt op verschillende kwaliteitsaspecten. De biologische kwaliteit wordt beoordeeld met het voorkomen van organismen in het water. Het totaaloordeel wordt gegeven in vier categorieën, namelijk “goed”, “matig”, “ontoereikend” en “slecht”. Het kaartje toont de verschillende kwaliteiten van het oppervlaktewater voor de ecologische toestand. Bron: Informatiehuis water, factsheets oppervlaktewater en GIS bestand, 2014
indicator
Huidige waarde
De kwaliteit van de waterlichamen is voor 3,1% goed en voor 48,9% matig conform de KRW Vergelijking tussen provincies (Ecologische toestand toestand ‘goed’ oppervlaktewater) oppervlaktewater) Flevoland
12,0%
Gelderland
9,0%
Friesland
6,5%
Noord-Holland
6,4%
Drenthe
6,2%
Limburg
6,2%
Overijssel
4,9% 4,3%
Zuid-Holland
3,9%
Zeeland
3,1%
Utrecht
2,6%
Groningen Noord-Brabant
-
1,8% Nederland 5,3%
Kaart (Beoordeling ecologische kwaliteit, Kaderrichtlijn Water, 2013) Kwaliteit Zeer goed Alleen biologie goed Matig Ontoereikend Slecht Niet bekend
Bron: IHW, bewerking PBL
Ambitie
De bodem en het (grond)water zijn schoon
