24 Maandag December2007
Entertainment
Zingende kerstman Barry Sweet trakteert de bezoekers van een Haags winkelcentrum al twintig jaar op kerstliedjes. De zingende kerstman werkt normaal als ict-manager. 04
Sport
Hamm is tovenaar Olympisch kampioen Paul Hamm kreeg minder aandacht tijdens het Univé Gym Gala in Eindhoven dan ‘onze’ Jeffrey Wammes. Ten onrechte, want met spectaculaire sprongen gaf Hamm een geoliede turnshow weg. Met dank aan Vader Abraham.
04
21
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Bloed aan de schaatsen Edward Deiters (schaatser) RANSDORP
...
De bomen en weilanden zijn wit, de sloten bevroren en de adem komt in kleine grijze pufjes uit mijn mond. Het is min drie, strakblauw en de zon schijnt. In de verte steekt de wonderlijk stompe toren van Ransdorp uit het landschap. Die stamt uit dezelfde vervlogen eeuw als waarin de Amsterdammer Hendrick Avercamp begon met het schilderen van zijn vermaarde winterse schaatstaferelen. Wie de hoogspanningsmasten even wegdenkt kan zich vandaag in Avercamps wereld wanen.
Eindelijk weer een weekend waarin Nederland de ijzers kon onderbinden. Ideale condities, maar lag daar niet een wak? Dappere verslaggevers trotseren de gevaren. Op de door veenafgravingen ontstane meertjes en bredere vaarten moet je uitkijken. En dus zijn we als schaatsers veroordeeld tot de smallere sloten. Erg is dat niet, het ijs is glad en zwart en het is niet al te druk. Af en toe kraakt het een beetje. We schaatsen recht op de kerktoren af, twee nogal a-sportieve colle-
ga’s. Voeten, enkels en kuiten ondergaan het schaatsen onder zwaar protest. In mijn noren zat nog een grote geronnen bloedvlek van de laatste schaatstocht, zeker vijf jaar geleden, op de Oostvaardersplassen. Een Friese vriend die me destijds vergezelde schaatste me zoek. Lees verder op pagina 6
Geert Jan Hahn (verslaggever) RANSDORP
...
Hollandser kan een kerstvakantie niet beginnen. De redacteuren Edward Deiters en Jan Hein Strop testen deze zaterdag de kwaliteit van het ijs in Ransdorp, Noord-Holland.
‘Ik kan niet wachten, dit ijs is super,’ zegt Jan Hein. Edward is iets minder fanatiek. Hij wil nog wel eens door het ijs zakken. ‘Een wakfobie’, lacht Jan Hein. Maar daar is volgens Edward geen sprake van. Meestal maakt hij zelf de gaten in het ijs, zoals acht jaar geleden. ‘Ik zakte tot aan mijn oksels in het water. Toevallig had een van die boeren hier waarschijnlijk net gier geloosd. Ik kwam uit het water en stonk als een strontwagen.’ ‘Jongens, dit is een legendarisch moment’, schreeuwt Jan Hein, terwijl hij soepel van start gaat. Lees verder op pagina 6
SIMONE BEST
2
De Twee
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE DE STIJLBIJBEL
MET MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM
Q&A 06-53949XXX
The Bomb met Leco ‘In het ergste geval wil ik nog een paars overhemd goedkeuren’
‘Je hoeft er niet uit te zien als een lopend kerststuk’ HH
Voor wie ordentelijk aan de kerstdis wil verschijnen, vertelt topstylist en visagist Leco van Zadelhoff nog één keer hoe het moet.
Bomb! Dames: the little black dress doet het ook dit jaar weer top.’
1 Waar ben ik? ‘Bekijk eerst waar je heengaat. Als je en petit famille rond de kerstboom zit moet je het niet overdreven doen met boa’s en lange handschoenen. Maar als je naar een feestelijk partijtje gaat; respecteer de dresscode!’ 2 Faux Pas ‘Sowieso alsjeblieft geen boa’s en de hele rotzooi. Dames, let op voor de verkeerde lengte avondjurk. Nee, hij hoort niet tussen de knieën en de enkels in.’ 3 Casual ‘Ik hou sowieso niet van ‘te gedane’ mannen. Heren, ga voor een mooie spijkerbroek, een lichtblauw hemd, een grijs of donker jasje en maak het af met mooie bruine riem en bijpassende schoenen. Dan ben je The
DE BIJEENKOMST
4 Panty ‘Als de rest rustig is, mag ook de panty de outfit oppimpen met druk motief of felle kleur. Deze winter doen mosterdgeel, kanariegeel, knalblauw en fel paars het goed. Mannen moeten altijd oppassen met fel. In het ergste geval wil ik nog een paars overhemd goedkeuren, maar ik zeg altijd: heren, ga voor bedekte kleuren.’ 5 Accessoires ‘Ideaal voor Kerst 2007 is de lange handschoen. Die kun je dan ook in een leuk contrasterend kleurtje dragen. We zien ook de terugkomst van de lange jarentachtigoorbel. Dat staat leuk bij kortharige vrouwen.’ 6 Haar ‘Haar is enorm belangrijk, maar moet ook lekker zitten. De heren moeten hun haar iets slicker dragen dan normaal, maar wel lekker nonchi. Ladies, draai het eens in een paar krulspel-
‘Vrijspreker’ heeft geen zin in tegenspraak ‘Mannen moeten altijd oppassen met fel. O, vreselijk!’ PETER SMULDERS
7 Make-up ‘De eyeliner is deze kerst erg in. En de rode lippenstift. Voor wie handig is een stukje kunstwimper. De heren moeten een lekker luchtje dragen.’
9 Zingeving ‘De diepere betekenis van de Kerstdagen is wel een beetje weggevallen, dus je moet er je eigen feestje van maken. Op Tweede Kerstdag organiseer ik een diner voor vrienden waarbij iedereen verplicht in joggingpak moet komen. Doe iets leuks.’
8 Das ‘Hoeft van mij niet. Meestal wordt op het eind van een diner toch de Clausmethode toegepast en verdwijnt dat ding in je zak. Ga je voor hip dan kies je een dunne das, waarbij je wel je hemdsmouwen moet oprollen. Ga je in pak, dan draag je een brede das.’
10 Wees geen kerststuk ‘Kies voor rust en balans en laat één ding er uitschieten. Nederlandse vrouwen willen wel eens een kerstboom uit de Bijenkorfetalage zijn. Onthoud de Leco-regel: echt, je hoeft er niet uit te zien als een lopend kerststuk.’ 1
den. De hoge strakke paardenstaart is erg Kerst 2007.’
Quizmaster zoekt kandidaten in Bijenkorf ‘Een timmerman moet kunnen winnen van een professor’
‘Kom! Speel maar mee, ga lekker zitten. En denk erom: vandaag kost het spel maar 29 euro in plaats van 39,95!’ Als een volleerd verkoper plugt NPS-quizmaster Joost Prinsen met zijn markante stemgeluid de bordspelversie van zijn televisiequiz Met het Mes op Tafel. Voor één keer speelt en presenteert de aimabele Prinsen het quizspel, waarbij bluffen en intelligentie centraal staan, vanuit de Bijenkorf in Amsterdam. Het is kerstkoopavond.
Écht storm lopen doet het niet. Sporadisch schuift er een oude van dagen aan of een slimme student, soms valt het spel vijf minuutjes stil. Met het Mes op Tafel is dan ook niet een spel voor iedereen, de vragen zijn pittig. Maar volgens Prinsen kun je met bluffen ook een heel eind komen. ‘Dat is zo frappant, al die kandidaten die zich opgeven voor televisie bijvoorbeeld zijn intelligent, maar van bluffen hebben ze geen sjoege. Dat is jammer, ik heb het spel juist zo verzonnen dat een timmerman moet
kunnen winnen van een professor.‘ Ondertussen is er een jongedame aangeschoven om een potje mee te spelen. Ze blijkt over een groot verstand én blufvaardigheden te beschikken. Prinsen leeft op. Wanneer de dame in kwestie een handtekening vraagt op haar Mes op Tafel-bordspel grijpt Prinsen naar de portemonnee. Hij werpt haar een briefje van twintig euro toe. ‘Hier, je krijgt het spel van mij. Maar dan moet je jezelf wel opgeven als kandidaat voor de televisie!’ 1
Terreurspecialist Peter Siebelt kwam gisteren niet opdagen bij vrijspreekclub Spreeksteen in het Amsterdamse Oosterpark, omdat hij bedreigd zegt te worden. ‘Ik heb deze dagen geen zin in escalatie.’ Waarom stond u gistermiddag niet op een zeepkist te oreren tegen anti-fascistische activisten? ‘Ach, het was weer raak hè. De antifascistische jongens hebben mij gewaarschuwd en bedreigd, hoorde ik uit het circuit.’ Maar dat hoort er toch bij? ‘Ja, normaal gesproken laat ik me daar niet door afschrikken, maar nu zeiden mijn veiligheidsjongens dat het toch anders is, aangezien de bijeenkomst in de buitenlucht werd gehouden. In een zaaltje kun je die relschoppers nog buiten houden.’ Wat verwachtte u dan precies? ‘Escalatie. Gezeur. Het is vlak bij de plek waar Van Gogh vermoord is. Het wordt steeds erger met die jongens. Het zijn zulke ontzettende lafaards. Eerst Fortuyn en Van Gogh... Wilders vraagt er zelf om met zijn onzin.’ Dus een beetje geschreeuw schrikt u af? ‘Geschreeuw is niet het probleem. Ik heb geen zin het te laten escaleren.’ Omdat het bijna Kerst is… ‘Ja, laten we het daar op houden.’ 1
Prinsen wil bluf zien.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Boom uit eigen bos
D HENK
WESTBROEK
e eerste keer dat ik mijn schoonouders bezocht, was op Tweede Kerstdag. Om het ijs te breken, vroeg ik waar de kerstboom ergens stond. Die stond op een bijzettafeltje, 60 centimeter hoog van plastic te zijn. Het is daarna nooit helemaal goed tussen ons gekomen. Van huis uit was ik namelijk grote, van die rijk met ballen behangen natuurkerstbomen gewend. Mijn vader zaagde er elk jaar een om in een bos dat niet van hem was, al dacht hij daar anders over omdat staatsbossen in zijn
opvatting van iedereen waren. Na een paar dagen vielen de naalden al van zo’n bosboom af als je zelfs maar zwaar ademhaalde, waarna het kalende ding snel op straat werd gezet. De jeugd van indertijd zamelde al die kale bomen vrijwillig in, stapelde ze netjes op en dan ging de fik er pas in. Omdat zowat alle beschikbare kerstboomrassen van toen losnaaldig van aard waren, werden de bomen nog voor oud en nieuw het huis uit gezet. Ik heb daardoor veelvuldig kunnen genieten van immense eindejaarskerstboomvuren.
Plastic bomen, zoals die van mijn schoonouders, halen het licht uit de oudejaarsviering en ze ruiken ook nog eens een keer naar niks. Maar de naalduitval van die gedrochten is te verwaarlozen en dat was lang een sterk aanschafmotief. Begrijpelijk ook, want je kwam tot in juni kerstboomnaalden in je sokken tegen. De plastic kerstboom zie je minder en minder omdat de naalden van de tegenwoordige natuurbomen gehard zijn op Scandinavische, Duitse of Servische grond. Dan wel genetisch zo gemanipuleerd dat je van naaldval tot maanden na optuigen geen last meer hebt. Dat het zowat allemaal buitenlandse bomen zijn, die Nordmanse
sparren en zo, daar hoor je me niet over: elke boom is me even lief. Maar zou het niet verstandig zijn om grensoverschrijdend dus milieubelastend gesleep met kerstbomen tegen te gaan? Boom uit eigen bos! Moet milieubeter zijn. Het bijkomende voordeel van een ouderwetse regionale boom is dat ze ongeveer tegelijk rijp voor crematie zijn. Het bekort de eindeloze kerst van tegenwoordig, het is top voor het milieu, de oudejaarsviering wordt vuriger; wat wil je nog meer? Zullen mijn schoonouders dan niet opnieuw in de verleiding komen om voor nep te kiezen? Niet als er een plastickerstboomverbod geldt! 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Foppele wint ijsdansen
Borstverkleining voor Jordan
Inhalige Mel B maakt fans boos
Sander Foppele is de winnaar van de derde editie van Sterren dansen op het ijs. De vakjury noemde hem een natuurtalent.
Model Jordan kreeg als kerstcadeau een borstverkleining van haar man Peter Andre. Jaren geleden liet ze haar cupmaat tot 75FF opkrikken.
Mel B heeft zich de woede van haar fans op de hals gehaald door ruim dertienduizend euro te vragen voor haar aanwezigheid bij een inzamelingsactie voor terminaal zieke kinderen.
Nieuws
3
Ryanair Prijsvechter heeft trans-Atlantische ambities
Voor tien dollar vliegen naar de Verenigde Staten Jan Hein Strop AMSTERDAM
...
Voor echte prijsvechterstarieven vliegen vanaf Eindhoven naar de VS: de Ierse luchtvaartmaaschappij Ryanair werkt er hard aan dat mogelijk te maken rond het eind van dit decennium. ‘In welke vorm is nog onduidelijk,
maar het gaat er wel komen’, zegt David Gering, commercieel directeur van Ryanair in de Benelux. Eén ding is volgens Gering wel helder: de trans-Atlantische vluchten zullen niet onder de Ryanairvlag plaatsvinden. ‘We gaan opereren onder een andere merknaam. Ryanair is verbonden aan Europa. Er komt
waarschijnlijk ook een nieuwe organisatie, met ander management.’ De luchtvaartwereld speculeert al lang over de intercontinentale toekomst van Ryanair, de meest winstgevende luchtvaartmaatschappij van Europa. In april dit jaar zei bestuursvoorzitter Michael O’Leary voor het eerst dat Ryanair aan uitbreiding
denkt met ticketprijzen vanaf tien dollar voor vluchten vanaf de Europese bestemmingen van Ryanair naar vijf of zes regionale, Amerikaanse luchthavens. Reden voor de koerswijziging van O’Leary is het in april tussen Europa en de VS afgesloten Open Skies-verdrag dat vliegen tussen beide conti-
nenten veel gemakkelijker maakt. Ryanair is overigens niet de enige prijsvechter met trans-Atlantische ambities: ook Virgin zegt flink te willen investeren in nieuwe routes tussen een aantal grote Europese steden (Parijs, Frankfurt, Milaan, Amsterdam en Zürich) en New York. 1 Meer nieuws op pagina 11
Geweld escaleert
Raadslid Vught
Gewonden bij aanslagen op het Franse eiland Corsica AP AJACCIO
...
Op het Franse eiland Corsica zijn zondagmorgen vroeg twee bomaanslagen gepleegd. Bij een daarvan, op een legerkazerne, zijn twee mensen gewond geraakt. De eerste bom ontplofte gisterochtend vroeg in een klein overheidskantoor in de hoofdstad Ajaccio. De tweede bom ging af in een militaire kazerne. Daarbij sprongen de ramen van nabijgelegen huizen, waardoor een oudere vrouw en een kind gewond raakten. Corsicaanse separatisten laten vaker bommen ontploffen op het ei-
Zoektocht zonder resultaat
land in de Middellandse Zee, maar daarbij vallen vrijwel nooit gewonden. De meeste aanslagen worden ‘s nachts gepleegd op overheidsgebouwen en vakantiehuisjes waar niemand aanwezig is. De aanslagen zijn nog niet opgeëist. Het hoofd van het Franse bestuur op Corsica, Christian Leyrit, zei de indruk te hebben dat het geweld op het eiland escaleert. ‘Voorheen was onroerend goed het doelwit, de laatste tijd hebben we het idee dat mensen het doelwit zijn’, zei hij. De Franse Defensieminister Hervé Morin noemde de aanslagen ‘onacceptabele terroristische acties.’ 1
Ook na een weekend zoeken is het de politie niet gelukt om Henri du Long te vinden. Het raadslid uit Vught is al sinds 11 december spoorloos. De auto van de 60jarige VVD-politicus werd eerder wel bij het Drongelens kanaal gevonden, maar een zoektocht met een helikopter leverde dit weekend geen nieuwe vondsten op. 1 FOTO: WFA
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
De Test-je-kennis-over-Kerstkwis 1. Hoe vaak sinds 1900 heeft Nederland volgens het KNMI een witte Kerst gekend (met sneeuw op beide Kerstdagen)?
a Karl Rove b Celine Dion c Annie Lennox
a Twaalf keer b Zestien keer c Zes keer
5. Waar wordt de kerstman geholpen door elfjes die Juul Nisse heten en die door het jaar heen stiekem op zolders wonen?
8. ‘In de duisternis van onze wereld is een licht opgegaan. Dat zien wij in de geboorte van het Kerstkind. God vervult daarin Zijn belofte aan de mensen.’ Wie zei dit in 2006?
2. Waar komt de traditie vandaan een kerstboom op te zetten?
a Denemarken b Finland c IJsland
a De Paus b Koningin Beatrix c Hugo Chávez
6. Welke Amerikaanse bekendheid gaf onlangs 600.000 dollar als kerstcadeautje aan Nederlands Parkinson-onderzoek?
9. Wie hield vorig jaar in Engeland de ‘alternatieve kersttoespraak’?
a Uit de Verenigde Staten b Uit Duitsland c Uit Noord-Spanje
3. Wat gebeurde er op Eerste Kerstdag 1989 met meneer en mevrouw Ceausescu? a Ze werden doodgeschoten b Ze wonnen samen de Roemeense verkiezingen c Ze gingen uit elkaar
c
a Nancy Reagan b Michael J. Fox c Mohammed Ali
a Ethiopisch kerstfeest b Oosters-Orthodox kerstfeest c Mormoons kerstfeest
a In 1834, door een Britse leraar b In 1560, door een priester uit Parijs
11. Fairy Tale of New York werd
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................
Pathuis
12. Een vrouw uit Kansas vond onlangs een vertraagde kerstkaart in haar bus. Hoe lang was deze onderweg geweest? a 1 jaar b 10 jaar c 93 jaar
door de BBC uitgeroepen tot beste kerstnummer ooit. Maar nu biept de Britse radio 1 een stukje van de tekst weg uit angst te beledigen. Om welk woord uit de poëtische zin
13. Welk instrument wordt in Twente uitsluitend tijdens de kersttijd bespeeld? a De kersttrommel b De midwinterhoorn c Het winterfluitje
10. Wat begint er niet op 7 januari?
7. Wanneer werd de eerste kerstkaart verstuurd?
4. Wie is er niet jarig op Eerste Kerstdag?
a Arse b Scumbag c Faggot
In 1902, door de burgermeester van Stockholm
a Een compleet gesluierde moslima b Borat c J.K. Rowling
‘You scumbag, you maggot you cheap lousy faggot, Happy Christmas your arse I pray God It’s our last’ gaat het?
powered by debitel
KORT 111
Vader en 3-jarige dochter verongelukken door slee
Een Nederlandse vader en zijn 3-jarige dochter zijn gistermiddag in Oostenrijk bij een sleetocht om het leven gekomen. Het meisje zat rond 14.30 uur in het plaatsje Pongau met haar broertje op de slee. Die ging een helling af en kwam in struiken aan de rand van een afgrond tot stilstand. De 32-jarige vader kon de jongen nog redden. Het meisje viel in een negentig meter diepe kloof. Toen haar vader afdaalde om haar te redden is ook hij verongelukt. De lichamen zijn inmiddels geborgen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................
Antwoorden kwis
Fluitjes en honden tegen misdaad
1 c; 2 b; 3 a; 4 b; 5 a; 6 b; 7 a; 8 b; 9 a; 10 c; 11 c; 12 c.; 13 b.
Nigeriaanse families zouden in de strijd tegen criminaliteit de politie moeten helpen door honden en fluitjes aan te schaffen. Dat advies heeft een hoge Nigeriaanse politiecommandant gisteren gegeven.
HOE VER KOM JIJ MET JE BELTEGOED?
Jouw provider
DOE DE PREPAID TEST EN
WIN €102,-* TERUG ! www.hoeverkomjijmetjebeltegoed.nl * Bij een beltegoed van € 15,- wordt gemiddeld per jaar € 102,- teveel uitgegeven aan prepaid!
4
Nieuws Binnenland
Hobby Barry Sweet heeft al twintig jaar zijn eigen kerstgewoonte
De zingende kerstman wil vooral contact Tekst en foto’s: Matthijs Termeer DEN HAAG
...
Barry Sweet (43) neemt in het Haagse winkelcentrum Mariahoeve jaarlijks
de rol van zingende kerstman op zich. Gestoken in kerstpak en ondersteund door een geluidsband uit een verrijdbare stereo-installatie trakteert Sweet het winkelend publiek op
kerstliederen. ‘Barry Sweet’ is een artiestennaam, zijn echte naam noemt hij liever niet. Barry heeft in het dagelijks leven een ‘goede baan’ in de computerbranche. In zijn vrije tijd is hij keyboardspeler, drummer en zanger in diverse bands. Het meest houdt hij eigenlijk van rock en blues. ‘Ik vind zingen gewoon leuk’, verklaart hij zijn twintig jaar oude kerstgewoonte. ‘Als het in mijn toonsoort is, maakt het me niet uit wat het is.’ De
manager van zeventig man personeel noemt zijn kerstoptreden ‘een sublieme uiting van muzikale liefde’. Geld komt er niet aan te pas – en dat hoeft ook niet, want het zingen is een hobby. Vanonder zijn vermomming houdt de gelegenheidskerstman de passanten scherp in de gaten. ‘Je hebt drie soorten mensen. De eerste groep loopt je voorbij en negeert je gewoon. Dan zijn er mensen die proberen je te
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT 111
Nederlandse vrouw gepakt met 15 kilo cocaïne
Een Nederlandse vrouw is op een Peruaanse luchthaven opgepakt met 15,2 kilo cocaïne in haar bagage. Dat melden verschillende media in het ZuidAmerikaanse land. De 28-jarige vrouw zou een vlucht van de hoofdstad Lima naar Amsterdam hebben geboekt. De drugs zaten verstopt in negentien pakjes in een dubbele bodem van een koffer. De vrouw heeft volgens de Peruaanse politie bekend dat ze vijfduizend dollar (zo’n 3.500 euro) kreeg om de cocaïne naar Europa te brengen. De luchthaven is volgens de Peruaanse
negeren. Die voelen zich opgelaten. En je hebt de moeders met kinderen. Stiekem is de tweede groep het leukst.’ Barry kan er wel om lachen. Het zingen kost hem geen moeite. ‘Dat gaat op de automatische piloot. Daar denk je niet meer over na.’ Het gaat eigenlijk ook niet om het zingen, zegt de kerstman. ‘Dat is een klein gedeelte. Het contact met mensen is het belangrijkst.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
media een van de grootste doorvoersluizen voor drugs naar Europa. Op de luchthaven zijn dit jaar al meer dan 665 mensen opgepakt die drugs probeerden te vervoeren. Dat is twee keer zoveel als vorig jaar.
nemen met ‘goedkope schoonmakers’. Dat meldde het televisieprogramma Zembla gisteravond.
111
Een kerstdiner en een borrel van een bedrijf zijn vrijdagavond uitgelopen op een flinke vechtpartij. Toen een medewerker van een rivaliserend bedrijf binnenkwam in het café in het Noord-Hollandse Wieringerwaard werd hem de deur gewezen. De man had al een ontzegging voor het café. De borrelaars vonden dat hij moest vertrekken, maar hij werkte niet mee en werd tegen de grond gewerkt. De politie heeft ingegrepen.
Gemeenten onthouden ouderen hun thuiszorg
Vijftigduizend ouderen raken hun professionele thuishulp kwijt. Gemeenten hebben de afgelopen maanden honderdduizend aanvragen voor thuiszorg opnieuw beoordeeld. Waar vorig jaar ruim tachtig procent van hen een ‘echte’ thuishulp kreeg toegewezen, zou dat nu zijn gedaald naar dertig procent. De rest moet genoegen
111
Kerstdiner en borrel monden uit in knokpartij
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Hoop op val kabinet (1)
Hoop op val kabinet (2)
Van de Nederlandse bevolking hoopt 55 procent dat het huidige kabinet valt voordat het de volle vier jaar heeft uitgezeten.
De ondervraagden geven in een peiling van Maurice de Hond het kabinet tegen het einde van het jaar gemiddeld een rapportcijfer van 4,7.
Binnenland Nieuws
Uruzgan
veel vastere kern.’ Dat veel Turkse jongeren moeite hebben met Nederlands kan hij ook wel verklaren. ‘Ze leren vaak twee talen half. En dan gaan beide talen kapot. Je kunt veel beter één taal goed leren en dan later de andere taal bijleren.’ En welke taal zouden ze dan eerst moeten leren? ‘Gewoon Nederlands natuurlijk.’ Turks-nationalistische scherpslijpers tikken hem voor zo’n opmerking op de vingers, maar daar maalt hij niet om. ‘Natuurlijk ben je geen verrader als je goed Nederlands leert’, zegt hij fel. ‘Wat een onzin. Als je goed Nederlands leert, kun je later ook Turks leren. Als je geen Nederlands leert, eindig je met een uitkering. Willen ze dat dan?’ Akbulut vertelt het in zijn kantoor met prachtig uitzicht over Rotterdam. Het zolderkamertje waar Dogus sinds
Psychische problemen militairen Redactie binnenland AMSTERDAM
...
Van alle Nederlandse Uruzgan-gangers kampt zo’n 5 procent met grote psychische problemen. Volgens commandant der strijdkrachten Dick Berlijn gaat het om ongeveer 500 soldaten, van wie zo’n honderd langdurige geestelijke hulp nodig hebben. Berlijn zei gisteren in het televisieprogramma Spraakmakende Zaken dat 20 procent van de 10.000 Uruzgangangers moeite heeft met de verwerking van de missie, die onlangs werd verlengd tot 2010. De meeste militairen lossen de problemen onderling of met vrienden of familie op en hebben geen hulp nodig. Volgens de generaal zijn berichten dat Uruzgan de laatste tijd onveiliger is geworden, te kort door de bocht. De toestand zou per district verschillen. Hij heeft zijn hoop onder meer gevestigd op het Afghaanse leger, dat volgens hem goed gemotiveerd is en minder corrupt dan de politie. Wel is hij bezorgd over de ‘poreuze’ grens tussen Pakistan en Afghanistan. ‘Pakistan is een bemoeilijkende factor, om het eufemistisch te zeggen, maar dit is een taak voor de internationale diplomatie.’ 1
Records
700 miljoen onder de boom Redactie binnenland
Turkse kranten zijn ver-van-mijn-bedshow voor Turkse Nederlanders
Mehmet Akbulut: ‘De Turkse gemeenschap heeft behoefte aan nieuws over Nederland.’ GUIDO BENSCHOP
Integratie Rotterdammers maken tweetalige krant
Turks kan niet zonder Nederlands
AMSTERDAM
...
Meer dan 12 miljoen keer pinnen en een totale omzet van 700 miljoen euro. Ook dit jaar zorgt Kerstmis weer voor nieuwe kooprecords. Nederlanders besteedden 15 procent meer aan kerstcadeaus dan vorig jaar. De koopwoede leverde zaterdag een nieuw pinrecord op. Met meer dan negen miljoen betalingstransacties werd er nog nooit eerder zoveel gepind op één dag in Nederland. Zondag kwamen daar nog 3,2 miljoen pinbetalingen bij. Het drukste moment was zaterdag tussen 14.30 en 15.00 uur. Volgens Equens, dat de betalingen verzorgt, waren er 357 transacties per seconde. Op een normale zaterdag zijn dat er 238 per seconde. 1
Met Turken en de Nederlandse taal wil het niet erg vlotten. Toch maakt Rotterdammer Mehmet Akbulut een Turks-Nederlandse krant. Dirk Jacob Nieuwboer ROTTERDAM
...
Kom bij Mehmet Akbulut niet aan met idealistische praatjes. Zeker, hij vindt het mooi, zo’n tweetalige krant. Half Turks en half Nederlands, de talen van zijn twee vaderlanden. Maar er moet wel geld in het laatje komen. En dus was de keuze niet zo moeilijk. Twee jaar geleden zette de Turkse Rotterdammer het allemaal eens op een rijtje. Als zijn krant Dogus (Geboorte) wilde overleven, besefte hij,
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT 111
Dode en gewonde in Hendrik-Ido-Ambacht
Bij een steekpartij in Hendrik-IdoAmbacht is zaterdagnacht een 18-jarige inwoner van de plaats omgekomen. Een 17-jarige jongen, ook uit het Zuid-Hollandse plaatsje, raakte gewond. De politie begon direct een groot onderzoek en hield een 16-jarige jongen aan, ook uit Hendrik-IdoAmbacht. Later werd een 18-jarige jongen uit dezelfde plaats opgepakt. De 17-jarige jongen is na behandeling in het ziekenhuis ook gearresteerd. Ongeveer 25 agenten onderzoeken de zaak. Het voorval gebeurde rond
5
2.00 uur op de Boskamp. Wat er precies is gebeurd, is nog onduidelijk. De politie gaat ervan uit dat de jongeren ruzie hadden. Het is niet bekend of de drie elkaar kenden. 111
Pepperspray wint het van samoeraizwaard
Een man die in Spijkenisse zwaaide met samoeraizwaarden, is opgepakt. In de Poolsterstraat zagen agenten na een melding een man met een zwaard in de opening van een voordeur verschijnen. Hij pakte een tweede zwaard en begon ermee te zwaaien. Hij weigerde deze neer te leggen en is met pepperspray overmeesterd. Een tweede man is ook opgepakt.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Onderwaterkerst Een duikvereniging in Wijchen heeft gisterochtend in een recreatieplas op 17 meter onder de waterspiegel een kerstboom opgezet. De boom is vanwege de hoge druk versierd met massieve golfballetjes.
dan moest er Nederlands in. ‘We wilden groter groeien’, legt de Turkse Rotterdammer uit. ‘En dat kan alleen als we meer Nederlandse artikelen plaatsen. Nederlandse adverteerders willen weten wat voor krant we zijn, anders doen ze niet zo snel zaken met een Turks blad.’ De artikelen in Dogus zijn nu nog voor zo’n 80 procent Turkstalig. ‘Maar over twee jaar zitten we op 50 procent Turks, 50 procent Nederlands’, voorspelt Akbulut. ‘We moeten flexibel zijn. Ook omdat jonge Turken vaker Nederlands spreken.’ Toch geven de twee talen naast elkaar in zekere zin een verkeerd beeld, want met de integratie van de Turken in Nederland wil het juist niet zo vlot-
ten. Waar Marokkanen vaak negatief in beeld zijn, trekken veel Turken zich in stilte terug in eigen kring. Volgens een recent rapport van het Cultureel Planbureau remt die geslotenheid de integratie. Turken zetten wel vaak bedrijfjes op, maar ze hebben ook weinig contact met autochtone Nederlanders en moeite met de Nederlandse taal. Zo hebben Turkse kinderen grotere taalachterstanden dan Marokkaanse kinderen en maken ze vaker hun school niet af. ‘Turken zijn nu eenmaal goed georganiseerd’, verklaart Akbulut het probleem. ‘De organisaties uit Turkije zie je hier ook vaak terug. Als je het vergelijkt met bijvoorbeeld Marokkanen, dan hebben Turken een
1998 met vrijwilligers werd gemaakt is definitief verlaten. De lokale nieuwsbrief is in tien jaar uitgegroeid tot een landelijk verspreide gratis krant met een oplage van 12.000. ‘We wisten zelf ook niet dat er zo’n grote vraag zou zijn’, lacht de commercieel manager. ‘Maar eigenlijk is het wel logisch. Turkse kranten uit Turkije zijn een ver-van-mijn-bedshow. De Turkse gemeenschap hier heeft behoefte aan nieuws over Nederland, maar dan wel in het Turks.’ ‘Tesekkürler Balkenende’ luidt de kop van één van de artikelen. Balkenende bedankt. ‘Omdat hij donder op heeft gezegd tegen Wilders’, legt Akbulut onomwonden uit. ‘Ach, zulke types moeten er ook zijn, maar hij gaat wel te ver. Nederland is gewoon een multiculturele samenleving. Als mensen iets anders beweren is dat volgens mij gewoon gelul.’ Dertig jaar is hij nu in Nederland en zelf ziet hij zich niet meer terugkeren naar zijn geboorteplaats Kayseri. Gek genoeg begint zijn in Nederland geboren zoon er wel vaak over. Zoals veel Turks-Nederlandse jongeren denkt hij na over een toekomst in Turkije, het vaderland waar ze vaak nog nooit gewoond hebben. ‘Ze denken er vaak te gemakkelijk over’, zegt de 48-jarige Akbulut. ‘Maar ik begrijp wel dat ze het hier moeilijk hebben. Ik zie adverteerders ook vaak denken: met wat voor Turkse club associeer ik me? Je moet voortdurend bewijzen dat je een normaal mens bent. Een normale krant. Nederlands in de krant bespaart me heel veel praten. Straks hoef ik alleen nog maar naar de krant te wijzen.’ 1
6
Nieuws Binnenland
Schaatsen tussen scheuren en wakken
Koukleumen en klunen op de knieën Twee collega’s zien af op het ijs van Ransdorp. ‘Het gevaar ligt altijd op de loer’ DE VERSLAGGEVER Vervolg van pagina 1
...
D
e rechterkant van de vaart wordt door de zon letterlijk in prachtig daglicht gesteld. Met de stompe toren van Ransdorp in de verte is het uitzicht bijna ontroerend. Edward en Jan Hein hebben iets minder oog voor het landschap, zij hebben andere zorgen aan hun hoofd. De ijslaag op de brede vaart ligt er mooi, maar ook verraderlijk bij. ‘Schaatsen gaat prima tot aan die donkere vlek’, zegt een man van een jaar of zeventig. Jan Hein heeft inmiddels zijn opmerking dat het ijs ‘super’ is genuanceerd. ‘Het is hard en schaatst lekker. Maar je ziet ook al scheuren liggen, en wakken in de hoek.’ Het duo kiest voor het stabielere ijs van een slootje dat parallel aan de vaart ligt. Er is echter één probleem: er ligt een fietspad tussen. Op de knieën betreden ze het asfalt. ‘Eerst naar links kijken of er niets aan komt, dan naar rechts en dan oversteken’, aldus Jan Hein, die uiteindelijk al rollend de sloot bereikt. Waar Jan Hein energiek, fanatiek en met techniek schaatst, komt Edward maar moeizaam op gang. De muts over zijn kaalgeschoren hoofd staat veelal schuin naar voren gericht, terwijl hij een behoedzame blik op het ijs houdt. Net als hij in een lekker ritme is gekomen, gaat het mis. De
concentratie is een klein beetje afgezwakt en Edward rijdt zo een scheur in. Hij wankelt twee keer, maar valt daarna hard achterover. Boem. Een blauwe bips. Even later gaat het weer mis. Edward besluit om zich maar in het kletsnatte gras te laten vallen. ‘Nog één keer en ik kap ermee’, zegt hij quasi-dreigend. Jan Hein krijgt niets van de valpartijen mee. Van een langsfietsende dorpeling heeft hij vernomen dat je zelfs naar het oude Monnickendam kunt schaatsen, ook al moet er dan wel zo nu en dan gekluund worden. Maar als Edward hem weer vergezelt, is het inmiddels al halverwege de middag en begint de dooi flink in te vallen – de thermometer staat op drie graden boven nul. Bovendien hebben de mannen die dag nog nauwelijks wat gegeten. Niet eens een bordje Brinta, zoals Elfstedentochtwinnaar Renier Paping deed voorafgaand aan zijn zege in 1963 onder Siberische omstandig heden. Als Edward en Jan Hein de veters losmaken en de thermoskan koffie tevoorschijn toveren, komen ze in gesprek met twee andere mannen die van de smalle sloot waren afgeweken. Voeten nat, broek nat, alles nat. Bloedende handen. Door het ijs gezakt en bij het wak verlaten zich gesneden aan het ijs en het riet. Echte helden, want waar heldendom komt pas met lijden en afzien. Vraag het maar aan Paping, die met bevroren snot aan zijn neus over de finish kwam. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................
Feestmaal door politie verhinderd
DE SCHAATSER Vervolg van pagina 1
...
H
et gebeurt me vandaag opnieuw. De nieuwe collega blijkt – heel vals – zo nu en dan rondjes te draaien op een schaatsbaan. Al snel ligt hij ruim 100 meter op me voor. Ik accepteer het verlies en probeer me te concentreren op het
maken van lange slagen. Handen op de rug. Rustig ademen. Ik geniet van het geluid van de ijzers over het ijs en transpireer de kerstborrel van de vorige avond er volledig uit. In de verte staat mijn collega uit te rusten. Wanneer ik hijgend naast hem sta, is de binnenkant van mijn wollen muts nat van het zweet. Eigenlijk voelt alles vochtig. Te veel aangetrokken. Je zou ook eens de ijsbaan op moeten gaan’, zegt hij – mogelijk – goedbedoeld. Ik antwoord dat ik
Liever sámen een witte kerst? Op zoek naar een dreamdate?
BELG ZET ILLEGAAL FAZANTEN UIT IN JACHTGEBIED BRABANT Een 40-jarige Belg is zaterdag in de omgeving van het Brabantse Achtmaal aangehouden toen hij illegaal fazanten uitzette. De 57 vogels zaten in jutezakken en werden op verschillende plaatsen in een jachtveld losgelaten, meldt de politie gisteren. Het was de bedoeling dat de zakken kort voor een geplande jachtpartij zouden worden geopend. Eén fazant was al overleden. De politie kon de man na een tip op heterdaad betrappen.
Lymic.nl heeft duizenden singles die open staan voor bijvoorbeeld… samen kerst vieren. Schrijf je nu gratis in bij de enige datingsite waar je online kunt speeddaten.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................
Losse handjes met spijt Een 22-jarige man uit Vlijmen heeft zaterdagnacht een 37-jarige Bosschenaar eerste hulp geboden na hem eerst te hebben mishandeld omdat hij meende dat de man iets had geroepen.
O n l i n e s p e e d d a t i n g & e v e n t s , f o r s i n g le s & f r i e n d s
Binnenland Nieuws
De natte plek achter op mijn broek komt me later te staan op een pesterig: ‘Gevallen?’
7
Edward Deiters Geert Jan Hahn ‘Ik kan niet wachten, dit ijs is super.’
De Vaart bij Ransdorp. ‘Jongens, dit is een legendarisch moment.’
Veiligheidshalve kiezen onze jongens voor het stabielere ijs op het aangrenzende slootje.
Klunen op de knieën.
Jan Hein Strop rijdt voorop. Edward Deiters heeft het moeilijk.
graag rechtuit schaats. Die bochten liggen me niet. En ‘pootje over’ nog minder. ‘Oké, we gaan verder’, zegt hij. ‘Da’s goed’, mompel ik terug. ‘Degene die het laatste aankomt kan altijd maar het kortste rusten’, bedenk ik me. Dus ik blijf staan en kijk hoe hij – eigenlijk redelijk soepel – bij me wegschaatst. Wanneer het gat tussen ons precies groot genoeg is om me niets van zijn blikken te hoeven aantrekken, ga ik ook weer op weg. Het lijkt of mijn enkels er ineens helemaal de brui aan hebben gegeven. Ik plof neer op een - ondanks de vorst toch wat zompige oever en maak mijn veters vast. De natte plek achter op mijn broek komt me later te staan op een pesterig: ‘Gevallen?’
Toch helpt het. En hoe. De strakker aangetrokken veters geven me ineens vleugels. De sloot zoeft onder me naar achteren. Ik kom in een ritme en het gaat ineens echt lekker. Ik kan op de veel te kleine klok van de kerktoren nu bijna aflezen hoe laat het is. We schaatsen de halve middag heen en weer over de sloten en weilanden van het Waterland. Het lijkt minder koud en door de zon sijpelt hier en daar al water op het ijs. Twee valpartijen, wat gekluun en een hoop veterstops later vind ik het mooi geweest. Wanneer ik tevreden mijn schaatsen weer voor schoenen verruil, stopt Roben (35) naast ons. Dit is zijn achtertuin. Hij is geboren en getogen Zunderdorper en draagt een strak blauw schaatspakkie, een snelle bril
- 1 - - 1 ÊUÊ Ê Intralox LLC is ’s werelds marktleider op het gebied van modulaire kunststof transportbanden met vestigingen in de USA, Nederland, Engeland, Brazilië, Australië, China en Japan. Het hoofdkantoor voor Europa is gevestigd in Amsterdam, van waaruit een groot klantenbestand bediend wordt. Onze duurzame groei en financieel succes is het resultaat van het voortdurend verbeteren van de organisatie in lijn met onze bedrijfsfilosofie, het investeren in goede werknemers die teamgericht zijn en inzet tonen, het continue werken aan verbetering van producten, services en de productiviteit.
7 Ê,
/ ,
SIMONE BEST
en hoge noren met afdekhoesjes. Om zijn nek hangt een ijspriem aan een touwtje. ‘Ik kom net terug uit Monick endam, 20 kilometer verderop. ‘Het kraakt en golft een beetje, maar is wel te doen als je niet te dicht op elkaar schaatst.’ Hij staat iedere donderdag op de Jaap Edenbaan. ‘Hier train je al die rondjes voor’, zegt hij opgetogen. ‘Deze setting, dit landschap, mooier kun je niet schaatsen. Het is net als vroeger. Mijn natuurijskriebels zijn vandaag volledig gestild.’ Roben schaatst weg, routineus wat ouders, kinderen en sleetjes omzeilend. Wanneer hij tempo maakt gaat het meteen echt hard. Mijn collega kijkt hem wat jaloers na. Ik gniffel. Het maakt zijn overwinning net iets minder zoet. 1
/ "
Een kop koffie op de overwinning van Jan Hein.
Ê U Ê , / Ê , Ê U Ê 9
6iÀ«iÀÊ i`iÃÌ Voor het werken in een internationale omgeving zijn wij op zoek naar een zelfstandige en talentvolle professional. ÊLiÌÊi>`\ UÊÊÊ`iÊÛii`ÊÃÊÊ i`iÀ>`Ã]Ê }iÃÊiÉvÊ ÕÌÃÊÊÜÀ`ÊiÊ}iÃV
ÀvÌ° UÊÊÊiÌÊ>>ÊxÊ>>ÀÊÜiÀiÛ>À}ÊÊiiÊÛiÀ}iL>ÀiÊvÕVÌi° UÊÊÊiÌÊLiÜiâiÊViÀVliÊÛ>>À`}
i`i° UÊÊÊ`iÊÌiÀiÃÃiÊ
iivÌÊÊÌiV
i° UÊÊÊiÌÊ}i`iÊVÕV>ÌiÛiÊÛ>>À`}
i`iÊ`iÊ}À>>}ÊÊiiÊÌi>ÊÜiÀÌ°
ÌÀ>ÝÊLi`ÌÊ
>>ÀÊÜiÀiiÀÃÊiiÊÌiÀiÃÃ>ÌÊV«iÃ>ÌiÊ«>iÌÊÜiiÊLiÃÌ>>ÌÊ ÕÌÊ>>ÌÀiiiÊ>ÀLi`ÃÛÀÜ>>À`i]ÊVÕÃivÊiiÊ«ÀiÃÌ>ÌiÊ}iÀV
ÌiÊÜÃÌÕÌiÀ}°Ê iÊÌÌ>iÊV«iÃ>Ìi]Ê>v
>iÊÛ>ÊiÀÛ>À}ÊiÊÛ>>À`}
i`i]Ê>Ê««iÊÌÌÊÊ ÎxÊqÊ{x°äääÊ 1,Ê«iÀÊ>>À°
7ÊLi`iÊiiÊÕÌ`>}i`iÊvÕVÌiÊÜ>>ÀLÊi\ UÊÊÊ>`ÛiÃÊ}iivÌÊiÊ«À`ÕVÌiÊiÊÃiÀÛViÃÊÛiÀ«ÌÊ>>Ê>ÌiÊÊ ÕÀ«>ÊiÊ`iÊ ÊÀi}° UÊÊÊ>>ÛÀ>}i]ÊvviÀÌiÃÊiÊLiÃÌi}iÊÛ>ÊâiÊ>ÌiÊÛiÀÜiÀÌ° UÊÊÊ>ÃÃÃÌiiÀÌÊLÊ>ÌiLi
iiÀÊiÊ`iÀ
Õ`° UÊÊÊ`iiÊÕÌ>>ÌÊÛ>Ê
iÌÊÛiÀ«Ìi>ÊiÊiÊ`iÊVi}>½ÃÊÊ`iÊLÕÌi`iÃÌ]Ê>ÀiÌ}ÊiÊ Ã>iÃÊi}iiÀ}Ê`iÀÃÌiÕÌ° UÊÊÊiÃÊÀi}i>Ì}ÊÜÀ`ÌÊÕÌ}iLÀi`Ê`ÀÊ``iÊÛ>ÊÌÀ>}iÊiÊ>ÌiLiâi°
-ÌÕÕÀÊiÊ 6ÊiÌÊÌÛ>ÌiÊÊ
iÌÊi}iÃ]Ê`iÀÊÊ ÛiÀi`}ÊÛ>ʼ6>V>ÌÕÀiÊ`iÊ*iÀý]Ê>>ÀÊÊ -L
>ÊiÀÀ]ÊiiiÀLiÀ}Üi}ÊÓä]ÊÊ ££ä£ÊÊÃÌiÀ`>]ÊvÊi>ÊÊ -L
>°iÀÀJÌÀ>Ý°V°ÊÊ 6ÀÊiiÀÊvÀ>ÌiÊÊ }>Ê>>ÀÊÜÜÜ°ÌÀ>Ý°V°
ÊÀi>ÌÊ*>ViÊÌÊ7À° www.intralox.com
, Ê9"1¶
6<:;<56K66?>66CG242EFC6D@AHHH 56A6CD ?= 42CC:6C6 (
+$*
!%(*%#)( ,$
&"*)
%% "%*
%$+)
F?:@C6=2DE:?825G:D6FC
==C@F?586DAC6
"2?56=:;<
&., , !
%?=:?6
V
44@F?E#2?286C* =64EC:42=?8:?66C
,6C2?EH@@C56=:;<G@@C96E3:??6?92=6?G2??:6FH6AC@;64E6?3:;36DE22?566??:6FH6<=2?E6? DG6C2?EH@@C56=:;<G@@C56F:EG@6C:?8G2?568696=66=6<EC:D496:?DE2==2E:6G2?5FFCK2>66?6C8:6AC@;64E6?
-66DA +EC649E
&0*' &0(/. (/
%?=:?6 A28
V ?GE
:@:?7@C>2E:4FD &C@;64E#2?286C )4:6?E:M4-C:E6C (6D62C49?2=:DE>>F?@=@8:6 ?2=:DEDD2J6G6=@A>6?E'F2=:M42E:@? ?2=:DE6=
:6 (6D62C49?2=:DE#@=64F=2:C6:@=@8:6 )4:6?E:DE )4:6?E:DEIE6C?2=)4:6?46*649?@=@8J 'DD:DE2?E@4F>6?E2E:@? >2?F6?D:D
"6G6CE66?3:;5C28622?96E$@?56CK@6<@A96E863:65G2?:?7@C>2E:426?2FE@>2E:D6C:?8 @C86?G2?56@A=6G6C:?8G2?2?E:DE@7AC@5F4E6?G@@CAC6<=:?:D49@?56CK@6< -6E6?D492AK@?56C=23H6C9656? :;5C286?22?56@?EH:<<6=:?8G2?E96C2A6FE:D492?E:DE@776? #66H6C<6?22?56@?EH:<<6=:?86?6E862G2?466C562AA2C2EFFC 6EKF:G6C6?G2?562?E:DE@776?G2?6?>23 &C@76DD:@?6=6F:EG@6C:?8G2?3:@496>:D49636A2=:?86? :;5C286?22?96EG6C8C@E6?G2?96E>@=64F=2:C3:@=@8:D49:?K:49E @6=86C:49E@AK@6<?22C>65:4:;?6? ?2=JD6C6?G2?A@E6?E:R=6>65:4:;?6?G@@C6?>23 :;5C286?22?96EH6C9656?
$:;>686? +EC649E +EC649E +EC649E +EC649E +EC649E +EC649E +EC649E +EC649E +EC649E +EC649E +EC649E +EC649E
&*$ &)* &/' &*/ &. &* & .' &0, &* &//). &0(*, &!'/, & )
A28 A28 A28 A28 A28 A28 A28 A28 A28 A28 A28 A28 A28
?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE
:C64E6FC
+36?E6:?5G6C2?EH@@C56=:;<G@@C96E4=FDE6C@C:?496>>656H6C<6CD>6EG6DE:8:?86?:?@C:?496>6?(22>D5@?
@C:496>
&*!
A28
?GE
FD:?6DD@?EC@==6C FD:?6DD@?EC@==6C) 5G:D6FC&6?D:@6?6? ,2DE8@6525G:D6FCC@?5365C:;7 )6?:@C&C@46D6?&C@;64E>2?286C F?:@C&C@;64E6G6=@A6C-:?5?6C8J #2?286C$6H&C@5F4E6G6=@A>6?E FD:?6DD6G6=@A>6?E?2=JDE
:?2?4:66=A:@?:6C:?66?:?E6C?2E:@?2=68C@6:>2C<E ,6C2?EH@@C56=:;<G@@C56M?2?4:R=636H2<:?8G2?56&&)EC2;64E6?6?56AC:;DDE6==:?8G2?3:;369@C6?564@?EC24E6? @>>6C4:R=6&6?D:@6?)A64:2=:DE6?5:6@A32D:DG2?9F?6IA6CE:D65:C64E:>A24E96336?@A96EDF446D 636D49:<E@G6C66?24256>:D496@A=6:5:?86?963ECF:>6&C@;64E6?&C@46D>2?286>6?E6CG2C:?8 636D49:<E@G6C66?2786C@?5693@@A=6:5:?8;FC:5:D49@7M?2?4:66= 6 F?:@C&C@;64E6G6=@A6CH@C5E:?86K6E:?2==672D6?G2?AC@;64E@?EH:<<6=:?8G2?H:?56?6C8:6 DC6DA@?D:3=67@C=625:?82?5>2?28:?8E96@A6C2E:@?D2DA64ED@7?6HAC@5F4E:??@G2E:@?D (6DA@?D:3=67@C>2AA:?82?5>@?:E@C:?8E96>2C<6E56G6=@A>6?E2?5>2:?A=2J6CD:?E965:776C6?EFC@A62?4@F?EC:6D
F:;4< +EC649E :?59@G6? 0@6E6C>66C 0@6E6C>66C @6D +EC649E (:;DH:;<
&*$' &,( &!. & ) &,'! &', & *0 &)0
A28 A28
A28
A28 A28 A28 A28 A28
?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE
)FAA=J92:?&=2??6C IA@CE#2?286C96>:42=D "@8:DE:4#2?286>6?E&@E6?E:2=D "@8:DE:4D44@F?E#2?286C
?56K6C@=36?;6G6C2?EH@@C56=:;<G@@C96E36D49:<322C9@F56?G2?86C665AC@5F4E *96IA@CE#2?286C96>:42=DH:==36C6DA@?D:3=67@CD2=6D2?54FDE@>6CD6CG:46:?E966IA@CE>2C<6ED 6"#&4@TC5:?66CE@A6C2E:@?6=6H2C69@FD6AC@;64E6?86C:49E@A66?K@9@@8>@86=:;<62?286C6?>22<E566=F:EG2?96E#*
C249E6? 22C? "2?56=:;< "2?56=:;<
&!! &0( &)0( &(!*
A28 A28 A28 A28
?GE ?GE ?GE ?GE
)6?:@CC62E:G6@?DF=E2?E
6?F:E5286?566?K6=7DE2?5:86322?3:??6?66?5J?2>:D496?G6C?:6FH6?5365C:;7
6?228
&, /
%?=:?6
V
)&-@?DF=E2?E *@?DF=E2?ED
:;#28?FDH6C<;6:?H:DD6=6?56E62>D2>6?DE6==:?8@AAC@;64E6?3:;5:G6CD6<=2?E6?:?56>65:2C6E2:=6?:?5FDEC:R=6D64E@C 5G:D6FCD5:65Q 6DE2A:?9F?42CC:SC6H:==6?>2<6?56@ADE2A?22C66?23D@=FE6E@AA@D:E:63:??6?96E*5@>6:?
$22C56? "2?56=:;<
&, &.)()*
%?=:?6 %?=:?6
V V
FD:?6DD6G6=@A>6?E#2?286C #2C<E>2?286C &C@5F4E#2?286C
,6C2?EH@@C56=:;<G@@C96E@?56C9@F56?@AE:>2=:D6C6?6?@?EH:<<6=6?G2?5:G6CD6:?E6C?2E:@?2=6AC@46DD6?6?AC@;64E6? C6?8E56>2C<E:?<22CE=6G6CE66?3:;5C28622?96E3FD:?6DD6?>2C<6E:?8A=2?6?G6CE22=E56>2C<EDEC2E68:6:?4@?4C6E624E:6A=2??6? DG6C2?EH@@C56=:;<G@@CQQ?@7>66C56C6AC@5F4E6?F:E96E-9@=6D2=6A@CE7@=:@#,$%D)&D6?-9@=6D2=6&C6A2:5
>DE6C52> @@755@CA >DE6C52>
&/')!( &(! ) &,,)$/
%?=:?6 A28 A28
V ?GE ?GE
,6CK@C8EK6=7DE2?5:86?:?E62>G6C32?5@?56CK@6<6?@?56CH:;D@A96E863:65G2?%A6C2E:@?D(6D62C496? @7"@8:DE:6<#2?286>6?E
-286?:?86?
&
A28
?GE
#6E8@656<6??:DG2?56D64E@C1"2?5-2E6C6?#:=:6F
"2?56=:;<
& 0
A28
?GE
6?AC@24E:676?:?DA:C6C6?5AC@76DD:@?2=5:6:?9@F56=:;<:?K:49E<@AA6=E22?AC@46D>2E:86>6C4:R=6@?56CK@6
6?228 >DE6C52>
&$!) & /) /
A28 %?=:?6
?GE V
24F=E6:ED56422? 756=:?8DD64C6E2C6DD6 65C:;7D=6:56C:@82D?DE2==2E:6D
24F=E6:ED56422?*649?:D496$2EFFCH6E6?D492AA6? D96E86K:49E6?96E3:?56?566=6>6?EEFDD6?56@A=6:5:?86?6?96E@?56CK@6< ,66=K:;5:86H6C9656?G@@CN6I:36=6@?56CDE6F?6C 0@C8EG@@C56@AE:>2=6AC@5F4E:6G2?6=6<EC:4:E6:E36@@C566=E6?2?2=JD66CE3:@>2DD222?3:65:?86?4@TC5:?66CE563:@>2DD2:?DE2==2E:6D
?D49656 +EC649E "2?56=:;<
&0 . & &(
A28 A28 A28
?GE ?GE ?GE
#?8:?66C
+:EG@6C6?G2?DE6C<E636C6<6?:?86?: @ > 56@?46AE?8:?66C6?6D:8??8:?66C5@@C>:556=G2?#D@7EH2C6
@F52
&*,
A28
?GE
44@F?E>2?286C$656C=2?5 44@F?EI64FE:G6D44@F?E#2?286CD )2=6D#2?286C8C@
65C6G6?2>3:E:6FD6?C6DF=E22E86C:49E@?56C?6>6C @>>6C4:R=6DA:=7F?4E:6H22C:?;6G6C2?EH@@C56=:;<36?EG@@C96E8696=6D2=6DEC2;64E ,2?L=625PE@E4@?EC24E (6DA@?D:3=67@C56G6=@A:?82?5C62=:K:?8E96D2=6DA=2?7@CJ@FC4FDE@>6CDH9@=6D2=6CDH:E9:?E962C626C>2?J2?56?6=FI
C652 "2?56=:;< ):EE2C5
&,!$ & (. &,(./
A28 %?=:?6 A28
?GE V ?GE
24F=EJ@7:DE@CJ2?5CED?E6C6DE65:?5@:?8C6D62C49:?E96M6=5@74F=EFC2=64@?@>:4D :G:D:@?@7&DJ49@D@4:2=(6D62C492?5A:56>:@=@8J )F3DE2?E:G6@H=6586@7ADJ49@D@4:2=@?4@=@8J:D56D:C23=6 -:==255C6DDE96BF6DE:@?>A24E@7A@DE56A@D:E:@?2=AC@46DD6D@?@C82?:4AC@I:6D$%0 6G6=@AJ@FCD6=7:?E@2G:D:@?2CJE62>A=2J6CH:E92DE2E6@7E962CE324<8C@F?5:?3:@D4:6?46D2?5496>:42=6?8:?66C:?8 @>AFE6CDD:DE65:28?@D:D7@C@?EC2DE?92?465C62DE#(>28:?8 %?56C2?56C696EG6CK@C86?G2?9@@C6?H6C<4@==686D3:??6?565:G6CD6C6=6G2?E6@?56CH:;DAC@8C2>>2D *@6IA2?5E96FD6@7.C2J5:77C24E:@?7@CE962?2=JD:D@792C56?65362C:?8DE66= 6?E6C7@CIA6C:>6?E2=2?5#@=64F=2C#65:4:?6 *@36EE6CF?56CDE2?5E96>@=64F=2C>6492?:D>DF?56C=J:?8:D496>:2C6A6C7FD:@?:?;FCJ %?56CK@6<?22C56724E@C6?5:6G2?:?G=@65K:;?@A56=@<2=6:>>FF?C68F=2E:6:?569F>2?6A=246?E2 ?5:EAC@;64EK2=H@C56?@?56CK@49EH2E563:;5C286:DG2?86?5684C646AE@C@A:>>FF? @?EDE6<:?8DC624E:6D:?5652C>
(@EE6C52> >DE6C52> *6I6= 6=7E :?59@G6? "6:56? 6=7E >DE6C52> "6:56? >DE6C52>
&,) &. 00,$ &0)/ & & 0(.. &**/ &$0) & $0$' &0 . * &')$
A28 A28 A28 A28 A28 A28 A28 A28 A28 A28
?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE ?GE
*/).)3 6C<
/.*(.$- ,$)" (62=*:>6)@=FE:@?D G6=@A/(
$* # +#)E(253@F54256>:4*C2?D76C 6?>23 6?>23 6?>23 6?>23 6?>23 6?>23 6?>23 6?>23 6?>23 6?>23 6?>23 6?>23
$, .$ )" ( ). =7244@F?E2?ED6?5G:D6FCD*&
$))$
' *)*($-#
,:E2=:EJO#6C4FC:+CG2= ))O#:4926=&286 6=E2"=@J5O#:4926=&286 6>66?E60@6E6C>66C 6>66?E60@6E6C>66C G6=@A/( )2C2"66/( (FC@A6/(
)&**+*"$-.$ & F?=@A@?G6J@C6=E:?8/( 96>6=4@/( 6G2"@8:DE:4D/( 6G2"@8:DE:4D/(
). ,) . *92ED:5#F=E:>65:2
,0$ #28?FD *@E6>
,& .$)" ( )@>7J/( !&$/(
) ,1$%-286?:?86?+?:G6CD:E6:E4256>:4*C2?D76C +?:G6CD:E2:C5@46?E
,-*)
',")$-.$
8C@;@3DO#6C4FC:+CG2=
@?DF=E2?E-6CG:?8)6=64E:6
'( *((/)$.$ !@?:?<=:;<6:3=:@E966<4256>:4*C2?D76C @@75@>>F?:42E:6 ( &C@;64E>2?286C
.! ' $ -.//, +?:G6CD:E6:E*H6?E64256>:4*C2?D76C 6?>23 G6=@A/(
#)$ & ))O#:4926=&286
,&**+ !?UCCO#6C4FC:+CG2= *@E6> )#/(
. )-#+) ,4* & +(4256>:4*C2?D76C $!4256>:4*C2?D76C $%0O!$-4256>:4*C2?D76C *+6=7E4256>:4*C2?D76C *+:?59@G6?4256>:4*C2?D76C +?:G6CD:E6:E"6:56?4256>:4*C2?D76C $#(4256>:4*C2?D76C #4256>:4*C2?D76C "+#4256>:4*C2?D76C ,F>44256>:4*C2?D76C
&9&@D:E:@? )4:6?E:M4)E277#6>36C &9(6D62C496C &?8*C2:?66 &@DE5@4 @@8=6C22CFC@A66DC649E &@DE5@4(6D62C496C &9&@D:E:@? &C@>@G6?5FD756=:?8,6C=@D
./, -$, .$)% ($'*2 '!$). , --:=;666?=:?<?22C56G242EFC6:?;6>2:=3@I@?EG2?86?)#)52? %86G@=855@@C56;@34@56G2?5686H6?DE6G242EFC66?;66>2:=25C6D?22C $+ )0,$ ) -:=;6:6>2?52?56CD@A569@@8E63C6?86?G2?66?G242EFC6)#)52?*&86G@=855@@C56;@34@56G2?5686H6?DE6G242EFC66?96E6>2:=25C6DG2?5686?65:6;6H:=EE:AA6??22C
$%&0**,( , 0./, -*+ 111 + ,-)',,$ , )-*)/--3-. ( ?6I4=FD:6G6D2>6?H6C<:?8>6E)A@E2;@33:656?H6F?F56>@86=:;<96:5@>?:6E2==66?G@@CFK6=7@AK@6<E6822??22C66?322? )A@E2;@3822E@A:??@G2E:6G6H:;K6 @>>6E96E2=@F568686G6?52E>6?D6?>66DE2=G2?F:E9F??6EH6C<@A?:6FH642CC:SC6>@86=:;<9656?H@C56?86H6K6? @@C566?52?@?EG2?8EF522CG@@C56G6C>6=563@?FD )A@E2;@3O*2C86E:?8*2=6?E
Het Portret
Leon de Winter B
egin jaren tachtig stond Leon de Winter voor de spiegel en ineens begreep hij dat het beeld niet meer klopte. Lang haar, baard, donkere ernstige blik achter grote brillenglazen. ‘Ik zag een vreemde, gemaskerde man’, zou hij er zelf ooit over zeggen. De man naar wie hij keek, was de gevierde schrijver van bejubelde boeken, eigenlijk al sinds zijn romandebuut op zijn 22e: De verwording van de jonge Durer, bestseller van een auteur die onmiddellijk met aanmoedigingsprijzen zou worden overladen. En al waren er recensenten die zijn schrifturen hadden neergesabeld (‘zwevend en bolvormig intellectuelenproza’, noteerde criticus Aad Nuis), zijn talent was onontkoombaar: een verteller die zich – anders dan gebruikelijk in veel Nederlandse literatuur – niet geneerde voor de dramaturgie en spanningsboog. En toen stond hij dus voor de spiegel, schrijver van boeken die weliswaar een groot en geïnteresseerd publiek hadden bereikt, maar de afzender vooral hadden getypeerd als tobber, een handelaar in Weltschmerz. De personages van De Winter, doorgaans waren het wereldvreemde antihelden, verdwaald in zichzelf, onaangepast, niet in staat zich te voegen naar de jungle van alledag. Literatuur van de bloedige ernst, ongetwijfeld geboren in het jongetje dat hij ooit was: kind van ouders die in de Tweede Wereldoorlog vrijwel al hun familie hadden verloren en bij wie thuis nog het prikkeldraad aan de muren hing. Gordijnen dicht, want buiten loert het kwaad. Eind 1983 liet hij zijn haar kortwieken. Eind 1984 ging de baard eraf. Eind 1985 werd de bril vervangen door contactlenzen. Leon de Winter zou voortaan gesoigneerd het leven gaan vieren en kon in die jaren zelfs worden betrapt op de opmerking dat ‘een hoge hypotheek een prima inspiratiebron’ is. Auteur met bij voorkeur een Jaguar onder zijn kont. Sterker nog, als enkele jaren later de Nederlandse televisie hem volgt in Hollywood waar hij als filmer-producent actief is, richt hij zich terloops tot de camera met de opmerking: ‘I believe in the vision of talent and money’, een voor vaderlandse begrippen – en zeker in literaire kringen – ongegeneerd vertoon van materialistische hunkering. Misschien is het niet een verlangen naar rijkdom en roem dat hem leidt, alswel de totale bevrijding; het besef dat het leven geen straf is, een idee dat bewust of onbewust zijn jeugd moet hebben getekend.
E
r bestaat een filmpje van de vierde verjaardag van Leon; vader en moeder tillen het jongetje op, het manneke blaast de kaarsjes uit. Beelden van een knuffelig gezin. Veel bewijzen van liefde. Pa en ma die elkaar vol op de mond kussen, Leon die bij moeder op schoot klimt. Leon die zijn vader omhelst. Een tafel rijkelijk gevuld met eten en drinken. Leon die op een mattenklopper gitaar speelt en de eerste pasjes van Elvis imiteert. De jaren vijftig in Den Bosch. Als hij voor het eerst in tientallen jaren de 8-millimeterbeelden terugziet, lijkt De Winter onaangeraakt. Hij weet nog hoe het er uitzag thuis, maar heeft moeite die herinneringen aan te maken. Zijn vader was handelaar in lompen en metalen, veel van huis. ‘Ik heb er eigenlijk geen beeld meer van’. Zijn moeder ‘een vrouw die het leven niet aan kon, boos op de wereld, boos op het lot’. Het gezin, vier kinderen, leefde aan de rand van het centrum van katholiek Den Bosch en er heerste, weet De Winter, een ontzagwekkende angst voor de buitenwereld. ‘Een wit
Schrijver die respect moest brengen
9
Fons de Poel
L
eon de Winter – getrouwd met de joodse schrijfster Jessica Durlacher, vader van Moos en Moon – heeft zich wel eens gekscherend ‘jodoloog’ genoemd. Een oeuvre goeddeels ontleend aan de onthechting die zijn familiegeschiedenis tekent. Een paar keer in zijn carrière is het hem onwelriekend ingewreven. Het studentenblad Propria Cures publiceerde een montagefoto waarop De Winter in een joods massagraf werd afgebeeld. Theo van Gogh bestempelde hem ooit als ‘een pornoboer uit Oeteldonk’, een beledigende filippica waarin hij De Winter betichtte van ‘misbruik van de stank van de crematoria’. De Winter destijds: ‘Ik ken die jongen niet eens, ik heb nog nooit een woord met hem gewisseld. Haat en rancune zijn kennelijk zijn creatieve bron. Het is het gedragspatroon van een ziek mens.’ Hij, heeft in de Verenigde Staten het nieuwe moederland getroffen. De ontdekking van de Amerikaanse droom viel samen met zijn metamorfose, de tobberige intellectueel die besloot het leven te omhelzen. ‘Ik had genoeg over-gecompenseerd. Lezen, kennis vergaren als antwoord op een thuis waar geen intellectuele inhoud bestond. Ik ben tot
De tobberige intellectueel besloot het leven te omhelzen
Leon de Winter, geportretteerd door Roderik van Schaardenburg.
huis aan de rand van de stadskern, in een soort woestijn, zandvlakte. Wij woonden daar als verdwaald; een verloren geraakt clubje joden. Bizar. Verscheurd. Ingewikkeld. Verdrietig. Mijn ouders hadden als onderduikers de oorlog overleefd. Zij leefden met de schimmen van mensen die er niet meer waren. Anders dan in veel joodse gezinnen werd over de oorlog niet gezwegen, integendeel, de oorlog was er altijd. En de politiek, ook de grote politiek, voelde altijd als een bedreiging. Morgen zou het weer kunnen gebeuren. Er stond een muur tussen ons en de rest van de wereld.’
Theo van Gogh noemde hem ooit ‘een pornoboer uit Oeteldonk’ Warmte kwam voort uit het eten op de sabbat: ‘Zo uitbundig mogelijk. Grote stukken vlees. Pakken roomboter. Het hele huis geurde naar eten.’ Veel later zal hij Hofmans honger schrijven, een roman die onder meer gaat over de fixatie op eten, middel om angst, leegte en depressie te dempen. Zoals hij later ook Kaplan schrijft; over de joodse schrijver Leo Kaplan, zoon van een rijke lompenboer die verliefd wordt op een meisje van ‘foute ouders’. Zijn hele oeuvre gaat welbeschouwd over dat thema: afscheid
nemen. ‘Eigenlijk heb ik al mijn boeken voor haar geschreven’, zei hij over zijn moeder. De Winter: ‘Zoals Ischa Meijer ooit schreef: het jongetje dat alles goed moest maken. Ik ben vernoemd naar haar overleden broer. Diep van binnen heb ik dat als mijn opdracht gevoeld: maatschappelijke status verwerven, de sociale schaamte overwinnen. Ik moest dat respect brengen.’ Zij heeft zijn boeken nooit gelezen, vermoedt hij. De vader van Leon overlijdt als hij elf is. Bij zijn moeder leidde het tot nog grotere wrok over haar lotsbestemming. ‘Zij heeft onvoorstelbaar veel van hem gehouden, weet ik nu. Hij was haar contact met de buitenwereld. Als kind dacht ik: nu houdt zij ook op met leven. Nu zijn wij weeskinderen.’ In zijn puberteit begint het schrijven, ‘een jaar na de dood van mijn vader. Nachtmerrielandschappen waren het. Emoties veel te groot voor een kind. Maar ik kon het schrijvend beheersen, sturen. Mijn fantasiewereld was mijn veiligheid.’ In die jaren ontdekt hij ook de betovering van film, komt bij een toneelclub waar speelfilmpjes worden gemaakt. ‘Een sensationele ervaring’, die hem later zal voeren naar de Filmacademie in Amsterdam, een opleiding die teleurstelt, want ‘het was een ambachtelijk ingestelde school waar je weinig leerde over dramaturgie. Ik voel me meer schrijver dan filmer.’ Schrijverschap als de ultieme ontsnapping. ‘Wat mij uitdaagt, is het
beginnen met helemaal niets. Er is alleen maar het vermoeden van een verhaal.’ Aan veel van zijn boeken gaat een welhaast journalistieke zoektocht vooraf, soms jarenlange voorbereiding. ‘Dan ga ik zitten en verkeer ik in een roes. Ik ben in staat om me geheel te verliezen in de wereld die ik oproep. De pure vreugde van het verzinnen.’
het ongelooflijke inzicht gekomen dat het leven mag worden gevierd en Amerika is daarvoor het prachtigste decor. Alles tendeert er naar het extreme, alles tendeert naar buitenkant. Tussen extremen, positief of negatief, gaat het stromen. Ik ben er destijds gaan wonen om niet als spijtoptant te eindigen. Ik wilde niet op mijn 75e wakker worden met het idee dat ik dat avontuur zou hebben gemist.’ Wij kijken naar beelden van zijn gezin. Het is – in kleur – de herhaling van het filmpje van zijn eigen jeugd. ‘Ouderschap is een lang proces van afscheid nemen. Al na de geboorte begint de rouw van het afscheid. Je legt je kind in bed, je doet het licht uit, je doet de deur dicht. Naast alle liefde en vreugde is dat het gevoel waarmee je naar beneden loopt. Dat het voorbij zal zijn.’ 1 Fons de Poel is publicist, televisiepresentator en -journalist. Roderik van Schaardenburg is kunstschilder.
#)%%!"& %& )"")%"&$ %'"+ )"('##%#% "%.,&"+#"+" *&'&)% " "! " #"" " #%$ "& # ! ! $" # $ ""# " &""#$" "! #"#$
("#" / " '!%
10
Nieuws Buitenland
Thailand
Ook een beetje winst voor Thaksin Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Het waren serieuze verkiezingen voor Thailand. Ze moesten de democratie terugbrengen naar het land, dat sinds september vorig jaar wordt bestuurd door het leger. Belangrijk genoeg dus om de drie dagen voorafgaand aan de verkiezingen een algeheel drankverbod in te stellen. Of het heeft geholpen is onbekend, maar een uitslag is er wel. De Partij voor Volksmacht, bestaande uit bondgenoten van de afgezette premier Thaksin Shinawatra, won gisteren 230 van de 480 zetels. Genoeg voor de winst, maar niet voor een meerderheid in het parlement. Als het aan de winnende partij ligt zal
Thaksin zo snel mogelijk terugkeren uit zijn ballingschap in Londen. Daar verblijft hij sinds september vorig jaar, toen hij zonder geweld werd afgezet door het leger. Vooral op het platteland is Thaksin nog altijd erg populair. Wie nu de nieuwe premier van Thailand wordt is nog onzeker. De belangrijkste kandidaten zijn de 72jarige leider van de Partij voor Volksmacht, Samak Sundaravej, en de 43jarige Abhisit Vejjajiva, die aan het hoofd staat van de Democratische Partij. Sundaravej is een ultrarechtse houwdegen, maar zijn leiderschapsstijl spreekt velen aan. De in Oxford opgeleide Vejjajiva staat te boek als intelligent en eerlijk, maar ook als elitair. 1
Nizar Trabelsi
‘België is slachtoffer van paranoia’
China
Grootste ijssculpturen lokken miljoenen mensen De Chinezen bewijzen dat een gebouw van ijs niet zo minimalistisch hoeft te zijn als een iglo. Voor het ne-
gende ijsfestival in de Chinese stad Harbin zijn 2.000 bestaande gebouwen nagemaakt van ijs. 1 AP
Uribe President buitenspel gezet door internationale leiders
Colombia raakt zijn greep op de FARC kwijt Steeds meer internationale regeringsleiders zetten zich in voor de vrijlating van de gijzelaars van de guerrillabeweging FARC in Colombia. Wies Ubags BOGOTÁ
...
De laatste aanwinst is de voormalige president van Argentinië Néstor Kirchner. Op verzoek van de Franse president Sarkozy is hij betrokken bij de aangekondigde vrijlating van Clara Rojas, die samen met Ingrid Betancourt werd ontvoerd, haar zoontje Emmanuel en het voormalige Congreslid Consuelo González. Intussen heeft Sarkozy een dringende oproep aan de FARC gedaan om Ingrid Betancourt, die volgens velen de dood in de ogen ziet, vrij te laten. Volgens waarnemers in Colombia is de kans erg klein dat de guerrilla dat snel zal doen. Ze komt er als laatste uit, want ze is door alle internatio-
nale aandacht de grootste onderhandelingstroef van de FARC, is het algemene gevoel. In Colombia groeide het optimisme over een oplossing toen president Uribe zijn Venozolaanse collega Chávez vroeg te bemiddelen in de onderhandelingen met de FARC. Toen Uribe Chávez aan de kant zette omdat hij zonder zijn toestemming met een Colombiaanse generaal had gebeld, sloeg de stemming om. Het optimisme groeide weer toen Uribe voorstelde om een zone te demilitariseren om er te kunnen praten met de FARC. Maar die hulde zich wekenlang in stilzwijgen. Totdat de FARC een week geleden een vernietigende verklaring vrijgaf. Daaruit bleek dat ze met de Colombiaanse regering niets te maken wil hebben en de gedemilitariseerde zone afwijst. De wederzijdse haat tussen de FARC en Uribe, die aan de macht is gekomen met de belofte de guerrilla te verslaan, is groot.
Maar de verklaring bevatte ook goed nieuws: Clara Rojas, Emmanuel en Consuelo González zouden worden vrijgelaten. Het slechte nieuws voor Uribe: de FARC gaat het drietal aan Chávez overhandigen. Aan alle kanten wordt de president buitenspel gezet. De gijzelaars gaan naar Chávez, buitenlandse regeringsleiders regelen buiten hem om hun contacten met de FARC en de familieleden van de gijzelaars zoeken steeds meer hulp in het buitenland om hun naasten vrij te krijgen. Gustavo Moncayo, wiens zoon al tien jaar ontvoerd is, is een voettocht naar de Venozolaanse hoofdstad Caracas begonnen. Eerst had hij lopend half Colombia doorkruist om aandacht voor het probleem te vragen. Het wachten is nu op de daadwerkelijke vrijlating van Rojas, González en de kleine Emmanuel, wiens vader een guerrillero van de FARC is. De algemene hoop is dat ze Kerst thuis bij hun familie kunnen vieren. 1
Redactie buitenland AMSTERDAM
...
‘Het Belgische volk is slachtoffer van paranoïde mensen die paniek hebben gezaaid.’ Dit zegt de gevangen Tunesiër Nizar Trabelsi in een brief aan de Waalse krant La Dernière Heure. ‘De Belgische staat was en is geen doelwit voor moslims.’ Afgelopen week ontstond er opschudding in België toen justitie vermoedde dat er een gewelddadige bevrijding van Trabelsi werd voorbereid. Veertien personen werden aangehouden, maar later bij gebrek aan bewijs weer vrijgelaten. Volgens Tra-
belsi zijn de arrestaties het gevolg van paniek en volledig ongegrond. Justitie denkt hier anders over en houdt tot 2 januari vast aan de verhoogde veiligheidsmaatregelen. Trabelsi, die in het verleden professioneel voetbalde in Duitsland, werd vier jaar geleden tot tien jaar cel veroordeeld. Hij heeft bekend dat hij van plan was om met een auto vol explosieven in te rijden op de kantine van de Belgische luchtmachtbasis Kleine Brogel. Trabelsi heeft een terreuropleiding gehad in een trainingskamp van Al-Qaida in Afghanistan. Naar eigen zeggen heeft hij daar ook Osama Bin Laden ontmoet. 1
Verenigde Staten
Hoover wilde massale arrestaties Redactie buitenland AMSTERDAM
...
De voormalige directeur van de Amerikaanse veiligheidsdienst FBI J. Edgar Hoover wilde in 1950 12.000 mensen uit voorzorg laten vastzetten. Een officiële aanklacht was niet nodig, vond Hoover, want het ging hier om een ‘gevaar voor de nationale veiligheid’. De opvallende wens van Hoover werd bekend na de openbaarmaking van geheime rapporten uit de periode 1950-1955. Hoover stuurde het verzoek, vlak na het uitbreken van de Korea-oorlog, naar de toenmalige president Harry Truman. Of die hier iets mee gedaan heeft, is onbekend. Hoover vroeg de president het eeuwenoude recht op ‘habeus corpus’, dat de burger beschermt tegen
onwettige arrestaties, naast zich neer te leggen om ‘landverraad, spionage en sabotage’ tegen te gaan. Het ging om bijna 12.000 mensen, voornamelijk Amerikaanse staatsburgers. De FBI werkte jarenlang aan de opstelling van de lijst van ‘verdachte’ personen en wilde ze graag zonder aanklacht opsluiten in de gevangenis. Hoewel de ‘habeus corpus’ al vele eeuwen in de grondwet verankerd zit, stond de wet op meerdere momenten in de geschiedenis onder druk. Eén van die momenten was na de aanslagen op 11 september 2001. De jacht op terroristen en hun gevangenneming op Guantánamo Bay gebeurde ook vaak zonder formele aanklacht. In september 2006 besloot het Congres het recht op ‘habeus corpus’ te schrappen voor alle ‘onwettige vijanden’. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Iowa: Republikeinen
D FRANS
VERHAGEN
e Republikeinse Partij is op dit moment niet erg populair in Amerika. Voor het kiezen van haar presidentskandidaat maakt dat echter niets uit. Dat doen ze intern, op 3 januari voor het eerst, in Iowa. Hoewel er nog vijf serieuze kandidaten in de strijd zijn, gaat het in Iowa tussen twee deelnemers: Mike Huckabee en Mitt Romney. Beide politici zijn relatief onbekend en scoren laag in landelijke peilingen. Een overwinning in Iowa kan dat snel veranderen.
Van Mike Huckabee moet u weten dat hij een vlot pratende, zuidelijke, evangelische politicus is die in een van de armste staten van Amerika een redelijk succesvol beleid heeft gevoerd. De man is zo evangelisch dat hij zelfs de evolutietheorie verwerpt. Dankzij de steun van zijn mede-evangelische kiezers kon Huckabee doorbreken in Iowa waar hij nu frontrunner is. De mormoon Mitt Romney is een koele, intelligente en rijke zakenman. Hij heeft zijn kwaliteiten bewezen in het zakenleven en als gouverneur van het
meestal Democratische Massachusetts. Daar heeft Romney redelijk liberale standpunten ingenomen over abortus en het homohuwelijk. Sindsdien zwabbert hij nogal om conservatieve Republikeinen aan te spreken. Helaas voor Romney zullen die evangelisch christenen een mormoon nooit vertrouwen. Romney’s strategie was gebaseerd op een overwinning in Iowa. Dat zal moeilijk worden. De landelijke frontrunner, Rudolph Giuliani, heeft Iowa bewust laten lopen. Dat leek verstandig omdat zijn persoonlijkheid en liberale levenswandel daar niet lekker ligt. Het lijkt minder slim nu Giuliani sterk daalt in de opiniepeilingen en eigenlijk pas eind ja-
nuari op een overwinning kan rekenen (in Florida). Hij loopt het risico tegen die tijd irrelevant te zijn. Ook John McCain, de oude, openhartige senator van Arizona, heeft Iowa genegeerd. Hij heeft alles gezet op een overwinning in New Hampshire op 8 januari. McCain is aan een opmars bezig. De laatste kandidaat, Fred Thompson heeft sinds zijn entree in september geen interesse kunnen genereren. Het zou een verrassing zijn als hij nu nog doorbrak. Mijn voorspelling: Huckabee in Iowa, Romney voor de uiteindelijke Republikeinse nominatie. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Ook op deze dag...
Het weer
Het weer
1914 - De dag van verbroedering. In het heetst van de strijd besloten de Britse en Duitse soldaten samen Kerst te vieren tijdens WOI.
Oslo: 6°C/ -3°C, buien Sint-Petersburg: 1°C/ 1°C, sneeuw Madrid: 6°C/ -1°C, zonnig
Shanghai: 10°C/ 7°C, buien Bangkok: 33°C/ 21°C, zonnig Kaapstad: 25°C/ 19°C, bewolkt
Economie Achtergrond
Prijsvechters
11
Jan Hein Strop
Besparen op planten en belletjes Lage prijzen en hoge volumes. Wie zijn de brutaalste prijsvechters van ons land? Aflevering vier: luchtvaartmaatschappij Ryanair. EINDHOVEN
...
Ze worden gezien als de ‘bad guys’ van de vliegindustrie, als keiharde discounters van vluchten die zijn uitgekleed tot het bot. Want in de vliegtuigen van de Ierse prijsvechter Ryanair is de beenruimte klein en betaal je voor een drankje aan boord volwassen tarieven. Bovendien worden grote koffers niet op prijs gesteld meest welkom zijn passagiers met alleen handbagage. Maar één ding is zeker als je vliegt met Europa’s grootste ‘low cost carrier’: boek op tijd en de ticketprijs is laag, heel laag. Hoeveel meer kan Ryanair nog besparen op een vlucht? Komen er ooit nog vluchten met staanplaatsen? David Gering moet wel even lachen om de vraag. ‘Dat grapje over staan is ook bij ons populair’, zegt de commercieel directeur van Ryanair voor de Benelux. ‘Net als het plan om mensen te laten betalen voor het toilet aan boord.’ Zover zal het niet komen, verzekert de 35-jarige, goedgehumeurde directeur tijdens een ontmoeting op de luchthaven van Eindhoven. ‘Maar bij Ryanair staan we open voor iedere kostenbesparende maatregel of nieuwe manier om geld te verdienen.’ En dat is volgens Gering echt geen grapje. ‘Het personeel krijgt twee keer per maand vriendelijk maar enigszins dwingend de uitnodiging met een kostenbesparingsidee te komen. Daar zijn ook financiële prikkels voor, zoals bonussen van duizenden euro’s.’ Een eigen slimme vinding kan hij zich niet direct herinneren. De directeur weet wel dat hij het werk van het ingehuurde pr-bureau eens kri-
tisch heeft doorgelicht. ‘Scheelde duizenden euro’s.’ De ‘low cost’-genen zijn diep verankerd in het bedrijf, vindt Gering. ‘Toen ik hier kwam werken, was ik wel even verbaasd. Planten op kantoor? Welke planten? En gezelligheid? Hoewel, dat is wel wat beter geworden de laatste tijd.’ Ander aardig voorbeeld is hoe het management communiceert. ‘We bellen liever niet, want mailen is goedkoper. Ik krijg dagelijks tussen de achthonderd en duizend e-mails.’ Overigens is het niet zo dat er ook hevig wordt bespaard op personeelskosten, benadrukt de dertiger. ‘Het gemiddeld salaris van Ryanair-medewerkers ligt veertig procent hoger dan dat van British Airways. Een beetje commercieel ingestelde stewardess verdient zo’n 2500 euro netto per maand, dankzij provisie op aan boord verkochte producten.’ Met de strak doorgevoerde lagekostenformule is Ryanair gegroeid tot een van de grootste en meest winstgevende luchtvaartmaatschappijen van Europa, met dit jaar 52 miljoen passagiers. In Nederland opereert de prijsvechter vanuit Eindho-
‘Een stewardess kan zo’n 2500 euro netto per maand verdienen’ ven en sinds kort ook vanuit Maastricht. Zo’n 1,2 miljoen Nederlanders kozen dit jaar voor een vlucht met Ryanair, voor het merendeel vanaf Eindhoven. Gering, die zichzelf weinig eerbiedig ‘vliegtuigvuller’ noemt, zegt met plezier op en neer te pendelen tussen de verschillende vestigingen. In Ne-
‘Vliegtuigvuller’ David Gering: ‘Goed of slecht, áls er maar over Ryanair gepraat wordt’.
derlands, Engels, Frans, Duits en Portugees - in Spaans en Italiaans ‘redt hij zich wel’ - praat hij met wie dan ook enthousiast over zijn werkgever. ‘Mijn taak is mensen te laten praten over Ryanair, goed of slecht, áls er maar gepraat wordt.’ Zo kon het gebeuren dat een interview met Gering in een handomdraai was geregeld, althans toen we het mobiele nummer van de manager achterhaalden. ‘Aandacht van de pers kost niets. Iedere keer dat onze naam genoemd wordt, is gratis reclame’, zegt de Limburger vrolijk. ‘Adverteren doen we weinig, alleen soms in regionale dagbladen waar het nodig is. Als het goed gaat in een land, besteden we er geen aandacht aan.’ Dat Ryanair hier de laatste tijd wat actiever de media zoekt, heeft kortom wel een reden. De vliegtuigen uit Eindhoven mogen dan vol zitten, minister van Financiën Wouter Bos heeft voor ‘low cost carriers’ een vervelende
maatregel aangekondigd. Door de ecotaks op vliegtickets worden vluchten binnen Europa vanaf juni circa tien euro duurder. Ryanair heeft de plannen om op Eindhoven een basis te vestigen daarom ‘in de ijskast’ gezet, liet Gering vorige week weten.
Nu al komt van de omzet 35 procent uit een andere bron dan ‘stoeltjes’ Dat betekent dat de luchtvaartmaatschappij er voorlopig van afziet twee Boeing-toestellen te stallen in Eindhoven; een beslissing die ten koste gaat van werkgelegenheid, denken de voorstanders van de basis in de regio. ‘Onze groei stagneert hier’, voorspelt de directeur. ‘Want de groei gaat de grens over naar bijvoorbeeld Weeze
VINCENT VAN DEN HOOGEN
(luchthaven in de buurt van Düsseldorf, red.).’ Tegelijk speelt de discussie over uitbreiding van de vliegtijden op Eindhoven. De omliggende gemeenten hebben vorige week te kennen gegeven tegen die uitbreiding te zijn, waardoor Ryanair op de grens van zijn groei is gestuit. Dat laatste geldt natuurlijk niet voor de rest van Europa. Nu al is 35 procent van de omzet afkomstig uit een andere bron dan de verkoop van ‘stoeltjes’, zoals Gering het noemt. ‘De website is dé moneymaker met vijftien miljoen unieke bezoekers per maand.’ Als het aan Ryanair ligt, moet de bijkomstige omzet, bijvoorbeeld uit reclame op de rug van vliegtuigstoelen, zo ver toenemen dat reizen met het Ierse concern nog aantrekkelijker wordt. Het is een boude bewering, maar Gering spreekt hem nog maar eens uit: ‘Vanaf 2012 gaan we mensen betalen om met ons te vliegen.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Vier redenen om te beleggen in... 2008
A
ls fondsmanager ontkom ik er niet aan mijn verwachtingen voor 2008 uit te spreken. Te veel optimisme is al snel ongeloofwaardig na de slechte prestaties op de beurzen in de afgelopen maanden. Maar er is echt reden voor optimisme! Vier redenen zijn voor mij doorslaggevend om in januari weer vol in aandelen te beleggen. Onderstaand de eerste twee.
MARK
LEENARDS
Geld in overvloed
Na jaren van lage rentes en een snelle groei van de wereldeconomie bulkt de wereld van het geld. Niet alleen staatsfondsen in het Midden-Oosten en Azië, ook de financiële wereld in het Westen is nog nooit zo rijk geweest. Het grootste pensioenfonds ter wereld
(het Japanse overheidspensioenfonds) beheerde 900 miljard dollar in 2006. China shockeerde de wereld dit jaar door bekend te maken dat het 200 miljard dollar vrijmaakt voor een Sovereign Wealth Fund, een investeringsvehikel van de staat. Maar dat is niets vergeleken met de 7 biljoen (zevenduizend miljard) dollar die dit soort fondsen volgens schattingen in 2011 kunnen beheren dankzij vergelijkbare inkomsten uit grondstoffen en export. Een deel van dat enorme kapitaal is sinds augustus van de aandelenmarkten afgehaald, toen bleek dat Amerikaanse banken en hypotheekverstrekkers diep in de problemen zaten. Het is misschien wat simpel om te denken dat deze miljardairs (en ja, inmiddels
ook biljonairs) allemaal op een berg geld zitten in afwachting van een teken van herstel. In feite is dat wel het geval.
Geen alternatieven
Er zijn namelijk weinig alternatieven voor aandelenbeleggingen in 2008. Vastgoedfondsen zijn nog minder in trek dan aandelen en staatsobligaties leveren te weinig op. Ook het internationale overnamecircus houdt een keertje op als banken de hand op de knip houden. Private equity is daarom ook geen veilige haven. De miljarden die in augustus, november en ook in december teruggehaald zijn van de beurzen hebben dus nog niet echt een bestemming gevonden. De Amerikaanse lange rente is weliswaar fors gedaald sinds de zomer, hetgeen kan duiden op een grote interesse in staatsobligaties, maar ja, wie wil die dingen nou als de dollar maar blijft dalen? Blijft de dollar overigens wel dalen in
2008? Kenners voorspellen gemiddeld een wisselkoers tussen de euro en dollar van 1,55 volgend jaar (huidig: 1,44). Voorzichtig zie ik hier en daar ook de eerste verwachtingen dat de dollar herstelt. De daling is immers al fors geweest en de Amerikaanse economie is nu nog opvallend sterk. Alles zal echter afhangen van het rentebeleid en de economische groei in Europa. Of aandelen in 2008 weer verkozen worden boven andere beleggingscategorieën hangt met name af van de Amerikaanse economie. De groei van de grootste economie ter wereld hangt sterk af van de huizenmarkt. Die herstelt volgens economen in 2009 en aangezien beleggers altijd vooruit kijken kan 2008 zomaar eens een hoopvol jaar worden. 1
&%*(*%%% $%+&&(&%) !&%* ! *% $*"# %#**(*!) ( &&("%* % (&' '()&&%# !"#%%+% $(%(#%() ,(&(%*.+% (* ( %*($ () $ ( *&% & %&$&* &%%*&(-*&% %&*,('& (/(.#0%+&&()'& !"&',,, *)* %%#
A D V O C AT E N
•
BELASTINGADVISEURS
•
N O TA R I S S E N
Nieuw jaar, nieuwe baan als secretaresse? Heb je affiniteit met de juridische wereld? Kom dan vrijblijvend met ons kennismaken. Als secretaresse bij Loyens & Loeff organiseer je de praktijk van één of meerdere advocaten, belastingadviseurs of notarissen. Neem contact op met Renate Breunesse: 020 578 5917 of per e-mail [email protected] Loyens & Loeff is een organisatie waarbinnen advocaten, belastingadviseurs en notarissen samenwerken aan geïntegreerde dienstverlening op het gebied van recht in de Benelux. De organisatie heeft in totaal 18 vestigingen. In totaal zijn er zo’n 1400 medewerkers werkzaam bij deze organisatie waar professionaliteit en een vooruitstrevende bedrijfscultuur kenmerkend zijn. Bezoek onze website www.loyensloeff.com voor meer informatie.
www.loyensloeff.com
Economie Nieuws
13
Investering Algen voor biobrandstof, voedsel en medicijnen
De Hollandse alg is super hot Een Japanse investeerder stopt enkele miljoenen in het Nederlandse algenbedrijf AquaPhyto. Algen zijn hot en geschikt om voedsel, medicijnen en brandstof mee te maken. Remco Tomesen AMSTERDAM
...
Begin met een Japanner over algen en al snel gaat het gesprek over lekker eten en sushi. ‘Dat is heel anders bij Nederlanders, die bij algen vooral denken aan vervuilde vijvers of groen uitgeslagen aquariums’, zegt Robert Baard, oprichter van AquaPhyto. Het negatieve imago van de alg in ons land zal de komende jaren kantelen, denkt Baard, die zijn bedrijf in 2005 startte. Zijn eigen verhouding tot het groene plantje doorliep een soortgelijk proces. Baard begon als vijand van de alg aan de Universiteit van Amsterdam. Daar deed hij onderzoek naar methoden om algen te bestrijden. ‘Vervolgens ben ik het
omgekeerde gaan doen. Ik kwam erachter dat de plantjes heel nuttig zijn.’ Algen zitten vol vitaminen, gezonde vetzuren, zijn geschikt als biobrandstof en zetten CO2 om in zuurstof. In Flevoland heeft AquaPhyto een locatie waar het een aantal verschillende algen kweekt, in grotere en kleinere bassins. In de kleine bassins test het bedrijf algen om te ontdekken hoe de plantjes nuttig kunnen zijn. In de grotere bassins vindt daadwerkelijke productie plaats. Op dit moment verkoopt het bedrijf alleen nog algen aan diervoeders. Maar de komende jaren moet de verkoop van algen flink stijgen. Het bedrijf gaat onder meer algen leveren aan een Zeeuwse mossel- en oesterkwekerij. Algen zijn voedsel voor schelpdieren. De Japanse investeerder Teijin stopt geld in AquaPhyto, omdat het wil profiteren van het onderzoek dat het bedrijf doet. De Japanners zijn volgens Baard geïnteresseerd in de mogelijkheid om biodiesel van algen
te maken, maar ook in alle andere mogelijke toepassingen. Teijin is een van de belangrijkste Japanse investeerders in Nederland. Met het geld van Teijin gaat AquaPhyto, waar nu acht mensen bij betrokken zijn, nieuwe en grotere bassins bouwen en extra personeel aannemen. Plekken waar zich grote algenkwekerijen bevinden zijn onder meer Hawaï en Californië. Shell is pas gestart met het kweken van algen op Hawaï. De oliereus hoopt in de toekomst grootschalig biodiesel uit algen te kunnen halen. In Nederland gaat AquaPhyto binnenkort samenwerken met een energiebedrijf, waarvan de naam nog niet bekend mag worden gemaakt. Het maken van biobrandstof uit algen staat nog in de kinderschoenen. Baard schat in dat het nog wel vier jaar duurt voordat zijn bedrijf daadwerkelijk uit algen gemaakte biodiesel op de markt brengt. 1 De komende jaren moet de verkoop van algen flink stijgen.
Beurs Beurs vandaag CEO Maarten Oldenhof van AND
De échte topman 2007 Harold Goddijn, Lakshmi Mittal, Peter Berdowski, Ben Vree of Hans Wijers imoet volgens de VEB de topman van het jaar worden. Fout, het moet heel iemand anders zijn. AMSTERDAM
...
De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) mag opkomen voor de kleine belegger, ze lijkt daarbij de kleine fondsen over het hoofd te zien. Zoals ieder jaar kiezen beleggers op de VEB-site de topman van het jaar. De VEB heeft een voorselectie gemaakt aan de hand van drie criteria: een uitstekende bedrijfsmatige ontwikkeling, een (veel) beter dan gemiddelde koersontwikkeling in 2007 en de koers moet ten minste hoger staan dan bij het aantreden.
De VEB: ‘Harold Goddijn (TomTom) is met een koerswinst van 61% de best renderende AEX-topman, vlak voor de winnaar van vorig jaar Lakshmi Mittal met 55%. Boskalistopman Peter Berdowski behaalde een rendement van 62% en Ben Vree van Smit Internationale is de best presterende AScX-topman (+65%).’ Opvallend is dat de selectie wordt gecompleteerd door Hans Wijers van Akzo Nobel (+14 %).
onbetwiste winnaar is echter topman Maarten Oldenhof van AND. Dat is die andere Nederlandse digitale kaartenmaker naast Tele Atlas, die waarschijnlijk naar TomTom gaat. AND is het beste Nederlandse aandeel van 2007, het steeg maar liefst 102%. Oldenhof is sinds december 2002 CEO en realiseerde in al die tijd 307,3% rendement, de AEX maar 41,7%. Het is alleen een lokaal fonds en wellicht dat de VEB het daarom over het hoofd ziet.
AND: +102% Niets ten nadele van hem, maar er zijn een stuk of vijftien fondsen die het dit jaar veel en veel beter deden dan het aandeel Akzo Nobel. HES Beheer (+56%), Porcelyene Fles (+46%) en Fugro (+42%) presteerden van die bedrijven het best. De
Klaas Wagenaar Toch verdient Oldenhof alle respect. Want zijn manoeuvre om overnamespeculaties aan te wakkeren ten tijde van de overnamestrijd van erfvijanden TomTom en Garmin om Tele Atlas, getuigde van tactisch in-
zicht. AND ging, zo verklaarde Oldenhof zonder gêne, voor een strategische heroriëntatie, waarbij alle opties – ‘ja, ook een overname’– open werden gehouden. Oldenhofs brille leidde tot een koerssprong van ruim 100% in slechts een paar dagen tijd, toen de strijd om Tele Atlas een hoogtepunt bereikte. Jammer VEB, maar de naam Oldenhof had niet misstaan in het onderstaande rijtje van vorige topmannen
van het jaar. Zeker omdat bijvoorbeeld Getronics’ Klaas Wagenaar sinds zijn uitverkiezing de meest verguisde topman van de afgelopen jaren werd.
2003: Klaas Wagenaar (Getronics) 2004: Jan Aalberts (Aalberts) 2005: Ronald Brus (Crucell) 2006: Lakshmi Mittal (Mittal) 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................................................................ ......................................
Ruim Baan 111
Baan is al lang verdwenen, maar in het aandeel wordt nog vrolijk gehandeld. Weliswaar werd het failliete bedrijf in 2000 overgenomen door het Britse Invensys, maar niet alle aandeelhouders meldden toen hun stukken aan. Vandaar dat er wordt doorgehandeld in dit spookaandeel. Alleen geschikt voor professionals en speculanten. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING VAN DE DAG: KERSTMENU! 111
Zeg eens eerlijk, wat staat er morgen bij u op tafel na dit zéér wisselvallige, maar niet minder onstuimige beursjaar? Wordt het Chinees, Indiaas, een hamburger, kaviaar en Russisch ei, of Hollandse pot? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
‘Italiaanse stamppot’
‘Frans gourmetten’
‘Hamburgers’
CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS)
CEES SMIT (TODAY’S BEHEER)
AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG ING)
111
111
111
‘Wij vieren een Italiaanse Kerst. Gewoon omdat het lekker is en nog enigszins te doen met zoveel mensen. Sowieso is het verstandig om ook qua beleggingen dicht bij huis te blijven. De waarderingen zijn laag en de winstgroei is redelijk. Denk maar eens aan ASML, Unilever en Philips.’ 1
‘Ik ga gourmetten met de familie. Dan is er geen stress of alle gerechten wel lukken, want iedereen is dan net als bij het beleggen zelf verantwoordelijk voor zijn gehannes. Overigens is dit volgens mij net als beursbedrijf NYSE Euronext even was: gewoon Frans.’ 1
‘Wij eten deze keer ook hamburgers. Die waren in de aanbieding, doordat ze in goedkope dollars (volgens de hamburger standaard) geprijsd waren. Verder krijgt iedereen met een sterke maag een kaartje voor de nieuwe aandelenachtbaan. Hij scheert schijnbaar langs een afgrond, maar eindigt daar niet.’ 1
VAC ATURE S
!
Ben jij van de
Power Generation? Dan kan het echte werk beginnen.
E N G IN E E R
IN G
Design engineer Werktuigbouwkunde - Hbo Wtb Design engineer Elektrotechniek - Hbo E R&D engineer Hoogspanningstechniek - TU niveau E
SALES NI EUWBO
Onze krachtpatsers hebben versterking nodig. Voor uitgebreide functieprofielen kijk op onze website www.brush-hma.nl. Naast een uitdagende en resultaatgerichte werkomgeving bieden we je ruime opleidingsmogelijkheden en een goed arbeidsvoorwaardenpakket. Via deze site kan je ook solliciteren of stuur je korte motivatiebrief en CV naar [email protected]
BEZOEK DE OPEN DAG OP
DONDERDAG 27 DECEMBER
Sales tendering engineer - Hbo E Projectmanager Hbo E of Wtb
L & CONTRO S IC T IS G LO ENT D E PA R T M Productieplanner - Mbo
INDUSTR
IAL PROD UCTS & SERVIC ES
Design engineer Wtb - Hbo Wtb Inbedrijfsteller Internationaal Service engineers Internationaal Technical Inspector - Hbo E, W of AOT Service- en reparatietechnicus Onderhoudsmonteurs - Mbo E of Wtb
O P E R AT IO
VAN 13.00 – 16 .0
0 UUR
MEER INFORM
ATIE
www.brush-OhP ma.
nl
BRUSH HMA b.v. Ringdijk 390 b 2983 GS Ridderkerk Tel. (0180) 44 55 00
UW
NS
Wikkelaars Wikkelingmakers Beproevingstechnicus - Mbo/Hbo E Conventioneel draaier en/of frezer Machine monteurs - Mbo E of Wtb Carrouseldraaier Kwaliteitsinspecteur - Mbo Wtb Process engineer Wtb - Hbo wtb Bekijk alle vaca
tures op
l
www.brush-hma.n
Cultuur
15
Kerstcircus Gerrit Reus met Cascade in stadsschouwburg Utrecht al decennia toonaangevend
Circusdier kiest voor theater Steeds meer grote schouwburgen programmeren rond de feestdagen een kerstcircus. Gerrit Reus is de man achter Cascade. ‘Dans en beweging spelen een belangrijke rol.’
welzijn van de dieren in circussen is niet slecht. Ze worden tot tweemaal zo oud als in het wild.’ Hij benadrukt dat VNCO in samenwerking met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) richtlijnen heeft ontwikkeld voor de verzorging van dieren. ‘We hebben de dierenbescherming zelfs gevraagd toe te zien
Alexander Nijeboer UTRECHT
...
In de oefenruimte van het Internationaal Danstheater (IDT) aan de Amsterdamse Kloveniersburgwal wordt druk gerepeteerd. Gerrit Reus, programmeur van Cascade, heeft de dansformatie dit jaar gevraagd als rode draad door de programmering. Het IDT zal met dans de changementen verzorgen en de losse circusacts aan elkaar rijgen. Een danser maakt zijn eerste danspassen met een groot, rubberen clownsmasker. Jos Groenier, artistiek leider van IDT, ziet het aan. ‘Deze maskers vond ik gisteren op de markt in Alkmaar.’ Als de danser het masker even later afdoet, komt zijn vuurrode hoofd tevoorschijn. ‘Het masker is te groot, ze sluiten niet goed en de dansers krijgen amper lucht,’ zegt Groenier tegen Reus. ‘Die problemen moeten we nog oplossen.’
‘Ik ga voor een prettig mensbeeld, niet de stoere man en de mooie vrouw’ De maskers maken deel uit van de clownsdance. Jaren geleden las Reus in een krant over dit Amerikaanse fenomeen. Samen met Groener ging hij op zoek naar de oorsprong van de dans. ‘Clownsdance is een vrij heftige vorm van streetdance. Heel grimmig. De dans bleek perfect geschikt voor Cascade en IDT.’ Reus is niet vies van experimenten. Eerder al vroeg hij een groep straatdansers als rode draad en vorig jaar het cabarettrio Brokstukken. ‘Beweging is dit jaar het thema van Cascade. Het IDT past daar goed bij. Ik heb expres circusacts geprogrammeerd die sterk het accent leggen op beweging.’ Reus doelt op de headliners dit jaar: Tr’espace, een spectaculaire diaboloact uit Zwitserland en Duitsland, Picaso Junior, een van de twee beste jongleurs ter wereld en de Russen Alexander Rizaev (acrobatiek) en Micha Usov (clown). Hij reist de hele wereld over om circusacts te zien. Het thema ‘bewe-
‘Dieren in het circus worden tot tweemaal zo oud als in het wild’
De acts in het circus van Cascade worden vooral gekozen op het beeld dat ze uitstralen.
ging’ past in de internationale trend. ‘Steeds meer circusgroepen laten hun acts vormgeven door een choreograaf. In moderne circusacts spelen dans en beweging een belangrijke rol.’ Als voorbeeld noemt hij topact Tr’espace. ‘Visueel is het moderne dans wat zij maken.’ Programmeur Reus let bij de selectie van de internationale acts vooral op het beeld dat de act uitstraalt. Dit weekeinde nog zat hij in het Zwitserse Zürich waar hij een goede jongleur aan het werk zag – een act die ongeschikt bleek voor Cascade. ‘Ik ga voor een prettig mensbeeld. Die act was mij te macho, met een stoere man en een mooie vrouw die slechts ballen mocht aangooien.’ Halverwege het gesprek gaat de telefoon. Een productiemedewerker belt over problemen bij de Rotterdamse douane. De attributen van de Chinese formatie Dalian Troupe dreigen niet op tijd door de douane te komen, nu de ambtenaren hebben besloten de container een extra veiligheidsscan te geven. ‘Zo zijn er ieder jaar wel problemen die moeten worden overwonnen. Twee jaar geleden raakte de hoofdact op het laatste moment geblesseerd.’ Net als in de voetbalwereld laten veel circusartiesten
zich vertegenwoordigen door makelaars. Reus werkt met enkele betrouwbare agenten – makelaars uit Afrika en het voormalige Oostblok mijdt hij liever. ‘Bij ons is een afspraak een afspraak. Met acts uit Afrika en uit sommige delen van het Oostblok ligt dat soms anders. Als ze ergens een hogere gage kunnen vangen, zijn ze vertrokken.’ Reus is van kindsbeen af een ‘circusgek’. Met zijn bedrijf Big Top B.V. produceert hij circussen voor diverse
schouwburgen en gelegenheden, maar zijn wortels liggen in de Utrechtse stadsschouwburg. Daar begon hij in 1989 als programmeur van Cascade, nu een van de meest toonaangevende circussen van Nederland. Reus is tevens voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Circus Ondernemingen (VNCO). Alhoewel hij in Cascade geen dierenacts programmeert, ergert hij zich aan de discussie. ‘Ik ga voorop in de strijd tegen de dierenactivisten. Het
op naleving. Ze zijn niet happig.’ Zelf programmeert Reus geen dierenacts – het heeft volgens hem niets met de protesten te maken. Cascade begon ooit als ‘een traditioneel circus’, met roofdieren, paardenact en een piste met zaagsel. Tot hij in 1992 voorstellingen zag van de toen baanbrekende circussen Cirque du Soleil en het Belgische Cirque Plum. ‘Die voorstellingen waren voor mij een enorme eye-opener. ‘Voor het eerst zag ik een circus dat was opgebouwd als een theatervoorstelling.’ De piste met zaagsel – noodzakelijk voor dierenacts, maar een ergernis voor acrobaten – was snel verdwenen. Het accent kwam nadrukkelijker op de vormgeving te liggen. ‘Dat was heel inspirerend. Ik gooide meteen het roer om. Zonder dierenacts kon ik de theatraliteit veel beter benadrukken. Cascade is tenslotte een circus in een theater.’ 1 Kerstcircus Cascade is te zien tot en met 30 december in de Stadsschouwburg in Utrecht.
GOLDEN GLOBE NOMINATIe
BESTE actrice: CATE BLANCHETT
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
6.100 euro voor ceremonie tijdens Serious Request
ERIC CORTON VOLTREKT HUWELIJK IN GLAZEN HUIS Eric Corton heeft gisteren een huwelijk ingezegend in het Glazen Huis. De 3FM-dj trad eenmalig op als ambtenaar van de burgerlijke stand voor de gemeente Den Haag. Het kersverse echtpaar Sylvia en Heino Hofman had 6.100 euro over voor een ceremonie tijdens de 3FM Serious Requestactie in het Glazen Huis. Voor dat bedrag kregen de tortelduifjes de bruidskleding, een witte strapless jurk en een traditioneel jacquet. Ook
onder meer de ringen, de bruidstaart en een huwelijksreis van twee weken naar Spanje werden door sponsors beschikbaar gesteld. De waarde van de bruiloft wordt geschat op achttienduizend euro. De Brabantse Sylvia en Heino zijn al zestien jaar samen en hebben twee kinderen, dochter Juli en baby Sep. Sylvia wist zondagochtend bij aankomst in Den Haag nog niets van de komende bruiloft en werd verrast door vriend Heino.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Queen Elizabeth op YouTube Koningin Elizabeth gebruikt dit jaar YouTube om haar kerstboodschap te verspreiden. De Queen toont op haar eigen videokanaal ook archiefbeelden van de koningin en haar familieleden.
‘Schitterend schouwspel’
★★★★ - telegraaf
"
NU IN DE BIOSCOOP
(324((9 (34,9, (4,9:-669; (4:;,9+(4 (95/,4 ),=,9>012 )9,+( *(:;90*<4 +,3-; +,5 /((. +9(*/;,5 ,+, ,05+/6=,5 ,5:*/,+, .6905*/,4 .96505.,5 /((93,4 /,,93,5 /,3465+ £: /,9;6.,5)6:*/ /03=,9:<4 /66.,=,,5 3,,<>(9+,5 3,0+,5 4((:;90*/; 5014,.,5 9,<=,9 96;;,9+(4 :*/(.,5 :0;;(9+ :5,,2 :7@2,50::, ;03)<9.;03)<9.<+,5<;9,*/;36<0:/(9;3667,9=30::05.,5>(.,505.,5>,,9;A>633,
16
Media
Televisie Op de foto met de zus van
EERSTE KERSTDAG VOOR DE BUIS Film: Finding Nemo Met een Oscar bekroonde animatiefilm over het clownvisje Nemo, dat tegen de wil van zijn vader de wijde oceaanwereld intrekt... en de weg kwijtraakt. Met de stemmen van o.a. Ellen Degeneres en Willem Dafoe. BBC1, 16.10
Film: Annie Musicalfilm rond het weesmeisje Annie. De kleine hoofdrolspeelster (Eileen Quinn) speelt nu bijrollen op Broadway. RTL4, 15.45
Film: Shrek 2 Tweede en wat minder deel van de animatiefilmreeks over de groene goeierd Shrek. Met de stemmen van o.a. Mike Myers, Cameron Diaz en Eddy Murphy. BBBC1, 17.40
Monique wist wat ze kon verwachten
Film: Sissi Het eerste deel uit de trilogie over keizerin Elisabeth van Oostenrijk-Hongarije. Met een bevallige Romy Schneider in de hoofdrol.
Film: The Sound of Music Musicalfilm waarin een mislukte non Marie (Julie Andrews) gouvernante wordt bij de familie Von Trapp. De zeven kinderen leren van haar de ‘joy of the sound of music’. Meezingen verplicht. RTL4, 20.30
Ned1, 18.10
Het Kerststerrencircus
The Catherine Tate Christmas Show Catherine Tate, de meest geliefde en gelauwerde Britse comédienne van dit moment laat al haar typetjes opdraven in deze kerstspecial. BBC1, 23.30
Voor de Kindervredesprijs van KidsRights werken BN’ers zich graag in het zweet. Altijd al Jaap Jongbloed aan de trapeze willen zien hangen? Of Angela Schijf (zie foto)? Grijp uw kans. Ned1, 20.15
Marathonuitzending: Radio Bergeijk, toewijding in beeld. Voor de nachtbrakers zendt de VPRO gewoon acht afleveringen uit van de serie die gecreëerd werd rond het succesvolle hoorspel Radio Bergeijk. Teksten en spel: Pieter Bouwman en George van Houts. Gastacteurs o.a.: Alex Klaasen, Marjan Luif, Annet Malherbe, Anniek Pheifer. Ned3, 1.00-4.20
Film: Ali Biopic over ‘s werelds beroemdste zwaargewicht bokser Cassius Clay, alias Muhammed Ali. Met een afgetrainde Will Smith in de hoofdrol. Ned3, 21.00
Monique Smit volgt de voetsporen van Jan Smit naar het BN’er-dom, en luistert goed naar de tips van haar oudere broer. Mischa de Bruijn AMSTERDAM
...
De TROS heeft er volgens haar geen problemen mee dat af en toe haar Volendamse afkomst doorklinkt. ‘Ze hebben er van tevoren wel op gelet, en ze vonden het meevallen’, zegt Monique Smit, zangeres, presentatrice en het jongere zusje (18) van Jan. Soms glipt er iets doorheen. ‘Af en toe zeg ik ‘ik kom lánges’, in plaats van ‘ik kom langs’. Of ‘nes’ in plaats van ‘net als’. Oeps, denk ik dan.’ Afgelopen zaterdag werd het presentatiedebuut van Smit uitgezonden. Ze is het nieuwe gezicht van de Kids Top 20, een muzikaal kinderprogramma. Met deze nieuwe baan begint het weekschema van Monique Smit inmiddels Jan Smit-achtige vormen aan te nemen. Ze somt, een paar dagen voor de uitzending, door de telefoon, op: ‘Maandag moest ik naar Sterrencircus (ook een TROS-programma, red.), dinsdag had ik foto shoots, gisteren had ik opnamen voor Kids Top 20 en morgen moet ik naar
het Glazen Huis.’ Gelukkig kan ze zaterdagavond op vakantie. ‘Maar net daarvoor heb ik nog wel een optreden.’ En dan te bedenken dat ze in april nog met schaar en kam in de handen stond in de kapsalon. Nee, het leven als kapster mist ze niet. Niet dat ze er niks van bakte. ‘Volgens mij deed ik het wel goed hoor, ik heb mijn moeder ook altijd geknipt. Het was toch goed hè, mam?’ (onduidelijk ge-
‘Gisteren had ik koorts, maar toen zei ik: nu niet opgeven Monique’ mompel op de achtergrond). Maar dit is wat Smit wil. ‘Het is helemaal wat ik ervan had verwacht.’ Door haar beroemde broer wist ze wat ze zich bij het sterrendom moest voorstellen. ‘Ik wilde altijd met hem mee als hij iets voor de tv moest doen, ook al waarschuwde hij dat het de hele dag wachten betekende. Dat is het ook, maar als je dan eindelijk op het podium staat en al die mensen gaan meezingen, dan weet je waar-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . .VANDAAG .................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:05 17:59 18:00 18:20 19:00 19:25
NOS Journaal Serious Request EénVandaag NOS Journaal EénVandaag Lingo Ingang Oost
20.00 20:00 20:30 21:25
NOS Journaal Memories Het familiediner
22.00 22:15 23:00 23:55 00:30 01:15 02:14
Nederland 2
17.00
Hello Goodbye Karin Bloemen: Kerstshow Schone schijn Hello Goodbye HilversumBest met kerst (deel 1) NOS Journaal
17:00 17:10 17:35 18:05 18:35 19:25
NOS Journaal Schepper & co Het Hoogste Woord Goud, wierook en mirre Willeke Alberti - Goud Toen was geluk heel gewoon
20.00 20:00 20:30 21:05
Natuurlijk Nico Velen zijn geroepen NCRV Dokument: Het onzegbare
22.00 22:00 22:15 22:40 23:05 00:00 01:30 01:50 02:25
Nederland 3
17.00
NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Kerstspecial Kruispunt Kerstspecial: Mijn Engel Eurcharistieviering/Eurovisie Nova/Den Haag vandaag EénVandaag/BankGiroLoterij Restauratie - 2006 Cultura
17:05 17:10 18:05 18:25 18:45 19:00 19:50 19:55
NOS Jeugdjournaal.nl SpangaS Marathon Modemeiden Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Finale Serious Request NOS Journaal Tequila
00:15 00:55
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00
Holland Sport Kampioenenquiz Mike & Thomas kerstrevue
22.00
De Nationale Wetenschapsquiz Senior 2007 Hotdog Marathon: Little Britain
22:25 22:50 23:00 23:05 00:00 00:55 00:56 03:00
22.00 22:30
RTL 5
17.00
20:00 20:30
20.00 20:25 21:20
RTL 4
17.00
Goede tijden, slechte tijden All you need is love kerstspecial 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Boulevard Teleshop 4 Cupido 1op1
18:25
The twelve days of Christmas eve
20.00 20:00 20:30
De Gouden Kooi Home alone 4
22.00 22:05 23:40 00:10 00:35 00:36 02:00
Karroll’s Christmas De Gouden Kooi The king of Queens Teleshop 5 BabewatchTV KamasutraTV
Home alone 4, 20.30 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
RTL 8
17.00 17:45 18:00 18:55 19:50
Who’s next compilatie The A-Team Law & order De Pfaffs
20.00 20:30
23:00 01:15 01:16 03:00
Net 5
17:00 17:30 18:20 19:10
Reindeer games RTL Voetbal: Eredivisie samenvattingen Hart’s war Teleshop 7 Nachtlounge The hotspot
20:00 20:30 21:30
17:40 18:30
Een plek onder de zon Oprah Winfrey show Dr. Phil Ally McBeal
As the world turns The nanny 4 in het land RTL Nieuws Een plek onder de zon Teleshop 8 2Babes TV Club
It´s a very merry Muppet Christmas, 17.00 uur
17.00 17:00 18:40
It’s a very merry Muppet Christmas movie The Santa Clause
20.00 20:30
23:15 01:20 2Babes, 00.56 uur
Charmed Snow wonder Three to tango
22.00
Harry Potter en de Steen der Wijzen
22.00
Hart’s War, 23.00 uur
17.00
20.00 20:30
Everybody loves Raymond Jamie Oliver kerstspecial Expeditie Robinson
22.00 22:30 23:20 23:50 00:15 00:25 00:55 00:56 02:00
Veronica
17.00
20.00
22.00 22:30
SBS 6
17.00
The river wild Nachtprogrammering: Hart van Nederland - Late editie
22:25 00:15 01:10 04:10
Addicted to love Related Nachtprogrammering: Relax TV Will & Grace
17:08 17:10 18:00 18:10 19:05 19:35
Het kerstjournaal Atomic Betty special Politieachtervolgingen 3rd Rock from the sun Friends Spin city
20.00 20:00 20:30 21:35
Seinfeld NCIS Numb3rs
22.00 22:30 23:30 00:50 01:20 04:20 04:45
Wanted Santa’s slay The Simpsons vieren kerst Nachtprogrammering: Late night Friends Spin City
Media
17
TWEEDE KERSTDAG VOOR DE BUIS Top2000 a gogo – De verhalen achter de hits Zes avonden lang schijnt dit programma zijn licht op de grote lijst van Radio2. Presentatie Matthijs van Nieuwkerk. Ned3, 19.30
Film: Monsters, Inc. De hoofdrolspelers in Monsters, inc. zijn de monsters:Sulley (John Goodman) en het wandelende oog Mike (Billy Crystal). BBC1, 18.35
Monique Smit. TROS
Herman van Veen vertelt van kerst Registratie van de theatervoorstelling Goeie Genade. Herman van Veen en Edith Leerkes staan stil bij het kerstverhaal en gebeurtenissen uit het leven daar omheen. Ned2, 19.45
The Graham Norton Christmas Show Maak een kruising tussen Paul de Leeuw en Robert Jensen en je krijgt Graham Norton, die stiekem nog iets scherper en grappiger is ook. In zijn talkshow ontvangt hij onder anderen actrice Lindsay Lohan.
De avond van de nationale rekentoets Kunt u nog staartdelen en uw irritante oom of schoonvader niet? Dit is de kans ze voor het blok te zetten. Presentatie Joost Prinsen Ned2, 20.40
BBC1, 20.00
Film: Million Dollar Baby
voor je het doet.’ Af en toe is het best pittig, heeft ze ook al ontdekt. ‘Gisteren was ik eigenlijk ziek, ik had koorts. Maar er waren wel opnamen voor de jubileumuitzending van Kids Top 20, met wel twintig artiesten. Ik heb in de spiegel gekeken en gezegd: nu niet opgeven Monique.’ Smit werd al een beetje bekend door de real life-soap van haar broer. In het voorjaar vertoonde ze haar zangkunsten in het Talpaprogramma Just the two of us en in juni had ze een hit met haar single Wild. ‘Af en toe is het wel gek. Laatst stond ik in de rij voor de achtbaan bij Disneyland Parijs en hoorde ik achter
me mensen zeggen dat ze met me op de foto wilden. En via Hyves krijg ik allerlei berichtjes van mannen die met me willen daten.’ Haar broer fungeert een beetje als haar coach. ‘Als Jan naar een optreden van mij heeft gekeken, geeft hij achteraf aanwijzingen: let voortaan hierop, doe dit nooit meer. Hij zegt dan bijvoorbeeld dat ik meer op de camera moet letten. Ja, af en toe denk ik wel eens: hou nou maar stil. Maar over het algemeen heeft hij goede tips.’ Wat vindt hij van haar presentatiedebuut? ‘Dat heeft hij nog niet gezien, het commentaar daarop moet ik nog krijgen.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . .VANDAAG .................... .......................................
Eén 17:15 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
17.00 Studio Brussel - Music for Life Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:40 21:30
Het weer Thuis Viva Victoria Het leven zoals het is: Kinderziekenhuis
22.00 22:05 22:57 23:00 00:25 00:45 01:10
Met Oscars overladen euthanasie/ boksfilm van en met Clint Eastwood. Verder met Hillary Swank en de Nederlandse bokser Lucia Rijker.
De laatste show KENO-uitslagen Taxi 2 De rode loper Man bijt hond Doorlopende herhalingen van Het journaal laat en weer
17:05 17:25 17:55 18:05 18:15 18:30 18:50 19:10 19:25 19:35
Aladdin in het Disney Festival Mega Mindy Op schok Karrewiet Spring Go go stop En daarmee basta! Zap Jr. High Karrewiet The Sleepover Club
20.00 20:00 20:10 20:30 21:22 21:25
Film: Galaxy Quest
22:00 22:35 00:00
VPRO’s import: Wide Awake Filmmaker Alan Berliner kan niet slapen ‘s nachts en maakte daar een documentaire over. Ned2, 23.45
Bij vlagen hilarische SF-film. De cast van een Star Trek-achtige tv-serie belandt per abuis echt in de ruimte. Met o.a. Sigourney Weaver en Tim Allen.
BBC1, 0.50
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ....................................... .....................................
+ UITGELICHT+ Finale Serious Request Actie. De 3FM dj’s mogen het Glazen Huis weer uit. Zes dagen hebben ze gevast voor het goede doel. Ned3, 19.00 All you Need is love kerstpecial. Kinderen van BN’ers hebben dit jaar een kerstmedley ingestudeerd. RTL4, 20.30
Kerstboodschap door Z.M. de koning Terzake Nigella’s Christmas bites Canvas XL wildcard Geel
Film: Pirates of the Caribbean: The curse of the Black Pearl. Op Disneyattractie gebaseerde blockbuster met Johnny Depp. BBC1, 21.30
De Jos Bosmans kerstshow City lights Middernachtmis
Film: The River Wild Thriller met Meryl Streep. Wildwaterrafter moet ontkomen aan criminelen. SBS6, 23.15
22.00
Hoge Bomen Deze keer staat Wim T. Schippers centraal. Portret van een tegendraadse televisiemaker en kunstenaar. Ned2, 22.10
Ned3, 20.25
Canvas
17.00
QI Intelligente humorvolle quiz over feitjes en non-feitjes. Gepresenteerd door gelauwerd komiek Stephen Fry. BBC2, 22.00
Het gesprek
17.00 17:00 18:00 19:00
20.00 Gogh’s Zondag De Week van J&R Spraakmakers
20.00 20:00 20:30 21:30
Gogh’s Zondag Commissaris Theodor Een Politiek Gesprek
22.00 22:00 23:00
Comedy Central
FC Het Gesprek Spraakmakers
20:00 20:30 21:00 21:30
That 70’s Show South Park South Park Reno 911
22.00 22:00 22:30 23:00 23:30 00:30 01:00 01:30 02:00 05:00
The Office US Californication That 70’s Show South Park Reno 911 The Office US That 70’s Show Nachtprogrammering Dora
Een Politiek Gesprek, 21.30 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
BBC 1
BBC 2
17.00
17.00 17:20 19:10 19:20 19:35
The princess diaries 2: Royal engagement Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Shrek the Halls
20.00 20:00 21:00 21:30
00:20 00:25 00:35 01:45 03:15 03:20
The Good life Pavarotti: A life in seven arias Carols from King’s 2007 Dad’s army
20.00 20:15 21:00
When Joseph met Maria EastEnders Pirates of the Caribbean: The curse of the Black Pearl
22.00
A christmas bucket o’ French and Saunders Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Midnight mass Hope springs Weerbericht BBC News 24
01:10 01:40 02:10 04:05
22.00 23:45
17:00 17:30 18:30 19:45
23:10 00:10 00:40
Blackadder’s Christmas carol Arena
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 18:00 18:15
Evangelische Christvesper Tagesschau Weihnachten auf Gut Aiderbichl
20.00 20:00 20:15 21:45
Tagesschau Lauras Wunschzettel Familie Heinz Becker
22:15 22:40 22:45 00:00 00:10 01:45 01:50 03:15 04:45
19:00 19:14 19:15
Loriot Tagesschau Katholische Christmesse aus Görlitz Tagesschau Vatel Tagesschau Ladykillers Verzauberte Weihnachten Weltreisen: Römische Skizzen
22:15 23:00 23:05 00:05 01:40 01:45 03:15 03:30
17:00 17:30 18:00 18:30 19:00
5th Gear 5th Gear How it’s made Stuntdawgs Mythbusters specials: Christmas special
20.00 Weihnachten mit Marianne und Michael
22.00
04:15 04:25 Blackadder’s Christmas carol, 20.15 uur
Alle Jahre wieder Mein allerschönstes Weihnachtslied heute Weerbericht Musik aus dem Weihnachtsland
20.00 20:15
22.00 An audience with Ken Dodd Blankety blank More Dawn French’s boys who do comedy Comedy connections Red Dwarf Mr Deeds goes to town The leopard man
17:00 18:00
Discovery Channel
17.00
Evangelische Christvesper heute Es gibt noch Haselnusssträucher Traum meines Lebens heute Santa Claus Zauberland Kappadokien Superstar in Rot: Das Geheimnis des Weihnachtsmanns Global Vision Lockruf des Goldes
20:00 21:00
Dirty jobs: Casino food recycler Deadliest catch: Bearing Sea salvation
22.00 22:00 23:00 01:00 01:55
Dirty jobs: Alpaca shearer Head on Football hooligans international: Russia I, videogame: The thumb
18
Service
NS is volop in beweging D88I9@A;<NI88><M<EJK@C%%% ;\ki\`e`jjZ_ffe\e[lliqXXd%;XXifdfe[\ijk\lekEJ[\le`\b\eXklli[fZld\ekX`i\<Xik_% N`ca\d\kbfik`e^eXXi[\q\Ôcd6B`ab[Xefgnnn%ej%ec&[lliqXXd_\`[mffi[\jg\Z`Xc\EJ$XXeY`\[`e^% .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................
ARGUS
IN WELK JAAR WERD DE EERSTE PIRAMIDE GEBOUWD?
Schoonmaker vervangt steeds vaker thuiszorg
Iedereen vraagt zich wel eens iets af over heel gewone dagelijkse dingen. al@din is de digitale vraag- en antwoorddienst van de openbare bibliotheken op aladin.bibliotheek.nl en geeft in samenwerking met Dagblad De Pers antwoord op die vragen. Vragen stellen kan per e-mail. Chatten met al@din kan op werkdagen tot 17.00 uur én op dinsdag- en donderdagavond. © 2007 - René Leisink
De beroemdste piramiden, ze worden ook wel de mooiste genoemd, zijn de piramiden van Gizeh. Waarschijnlijk zijn het niet de oudste. Een exact jaar waarin de eerste piramide werd gebouwd is niet te geven. Er bestaan vier typen piramides: ♦Mastabagraf 2920 - 2323 voor Chr. ♦Trappiramide 2649 - 2575 voor Chr ♦Knippiramide 2575 - 2465 voor Chr. ♦Piramiden 2575 - 1640 voor Chr. De bouw van een piramide kon wel dertig jaar duren en er werkten soms 100.000 mensen aan mee. Dit waren geen slaven maar mensen die voor het werk betaald werden. De steenblokken waarmee werd gebouwd, werden uit de rotsen gehakt. De stenen kon-
den wel 2.500 kilo wegen en werden met een soort slee en een touw naar de bouwplaats vervoerd. Er werden werkhellingen aangelegd om de stenen op te hijsen. Hoe dat precies gebeurde, weet men niet. Meer informatie: http://users.skynet.be/zoekheteensop/piramide.htm http://nl.wikipedia.org/wiki/Egyptische_piramiden http://www.iselinge.nl/scholenplein/ pabolessen/00012anatuur wonderen/homepage/inhoud6.htm
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
COLOFON
HET WEER
...
Vandaag
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteuren Frank Poorthuis, Dirk Koppes artdirector Marc de Kruijf marketing Chantal Arendsen distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen, NDC Leeuwarden en Janssen Pers Gennep
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.
...
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
Vandaag begint bewolkt en dus grijs. Bovendien is het nevelig. De wind is zwak en waait matig uit zuidzuidwestelijke richting. Later vanmiddag kan het in het zuiden van het land opklaren. Misschien laat de zon zich nog zien. Vanmiddag stijgt het kwik tot rond 4 graden.
WEERBERICHT NEDERLAND
Morgen
Morgen begint Kerst overal grijs en groen. Op een enkele plek in Brabant ligt misschien nog wel een restant sneeuw. Het blijft droog en met een iets aantrekkende zuidzuidwesten wind in combinatie met temperaturen van slechts 2 tot 3 graden voelt het beslist waterkoud aan buiten de deur.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 24 december
hoogste max. temp.: 12,8ºC in 1997 laagste min. temp.: -11,6ºC in 1964
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
Mistig Mistig Bewolkt Nevel
4˚C 5˚C 6˚C 5˚C
Service
19
[email protected] persoonlijke gemeende wensen aan diegenen die ik ken. Nu nog dat heidense ding, de kerstboom. Ach, een kleintje. Kan dat? Het hééft wel iets. Over twee weken liggen en prikken overal uitgevallen naalden. Ze steken. Net zoals mijn geweten. Dat steekt ook. Alweer allerlei compromissen gesloten. Alweer mijzelf aangesloten bij de massa. Alweer meegedaan met uiterlijke schijn, letterlijk en figuurlijk. Zal ik het ooit leren en bovenstaande afleren? 1
HENRY DE HOON
KERSTSTAL •••
H
et is in oktober al Kerstmis, als het aan de middenstand ligt tenminste. Ik loop op een zachte oktoberdag het Coriowinkelcentrum van Heerlen binnen (Corio is een verwijzing naar het Romeinse verleden van de provinciestad, waarbij dit winkelcentrum ongeveer net zoveel te maken heeft met Romeinen als Kerst met oktober) en daar schittert een kerstboom van ruim tien meter, compleet met ballen en sneeuw. Er staat ook een kerststal. Na een oppervlakkige eerste indruk blijft je blik ronddwalen, omdat je voelt dat er iets ontbreekt. Er staat een ezel, inderdaad, heel traditioneel. Maar geen os en geen Jozef en Maria. Een kribbe is er, met alleen heel veel stro erin. Geen Kindeke Jezus te bekennen. Naast de ezel staat wel een klein ezeltje, dus toch nog een kindje, met schattige lange oren. In de boom hangt halverwege nog iets, je zou een engel verwachten, of de ster van Bethlehem. Maar nee, het blijkt een kabouter te zijn, met een hengel. Wat valt er nou vanuit een kerstboom te hengelen, vraag je je af. Aan de hengel hangt een mandje, met daarin stro uit de kerststal. Tergend langzaam gaat het mandje omhoog, zakt dan weer, blijft een poosje rusten ter hoogte van de ezel en gaat dan weer langzaam omhoog. Ik ga een kopje koffie drinken in het tegenoverliggende café en zie vanuit mijn ooghoek telkens het mandje zakken, even uit mijn blikveld verdwijnen en weer verder stijgen of dalen. Een even nutteloze als inhoudsloze handeling. Maar ja, het is bijna Kerst, dus dan moet je toch iets om de aandacht van klanten te trekken. Een Marokkaanse kleuter staat er in elk geval ademloos naar te kijken. Moet je verdrietig zijn om de inhoudsloze invulling van Kerstmis? Ik ben zelf niet gelovig, maar ik voelde toch iets wringen toen ik een keer een gesprekje opving tussen twee vrouwen die een kerstmarkt bezochten. Ze keken afkeurend naar een kraam met kerststalletjes, waar het kindje Jezus in lag. ‘Dat kan ik nou niet uitstaan’, zei de ene vrouw. ‘Dat ze zelfs met Kerstmis de godsdienst erbij halen.‘ 1 TRENKE RIKSTEN-UNSWORTH
DERDE KERSTDAG
LIN LE ROUX
ZILVEREN BALLEN •••
I
omdat een dochter van haar werkt met Kerst, toevallig vaak op Tweede Kerstdag, daar gaat ze aan voorbij. Op Tweede Kerstdag bijeenkomen is echter lastig. Mijn schoonmoeder heeft namelijk vier kinderen, die allemaal weer een partner hebben. De ouders van die partners willen hun kinderen ook graag bij het kerstdiner. Je hoeft geen briljant wiskundige te zijn om te bedenken dat je zo heel Nederland rondgaat. En met dezelfde geringe wiskundige kennis kun je bedenken dat het nooit gaat lukken, alle Nederlanders die bij elkaar moeten eten in twee dagen. En waarom moet het ook per se met Kerst? Bijna niemand herdenkt de geboorte van Christus, men wil gewoon samen eten. Wanneer het wel om Christus gaat: een verjaardag wordt toch ook vaak in het dichtstbijzijnde weekend gevierd? Daarom pleit ik voor minder krampachtig vasthouden aan de kerstdagen, en voor meer doortellen. Houdt het kerstdiner op de derde dag. Of de vierde, vijfde, zesde, of oudejaarsdag. Laat het om het samenzijn gaan. Wel zo gezellig. 1
•••
I
n oktober begon het al. Dan vroeg mijn moeder wat we wilden eten tijdens het kerstdiner. In mijn kinderogen een overbodige vraag, want ik wilde elk jaar hetzelfde, wat mijn moeder altijd leek te vergeten. Ze praatte nou eenmaal graag over het menu. Jaren later begint het nog steeds in oktober. Nu niet zozeer met de vraag wat we willen eten, want rekening houden met de eetvoorkeuren van haar kinderen doet mijn moeder nauwelijks nog. Wel houdt ze rekening met onze agenda’s. De vraag is dus, op welke dag het kerstdiner gehouden zal worden. Mijn moeder voelt zich vaak achtergesteld, omdat de schoonmoeder van mijn broer meestal Eerste Kerstdag ‘inpikt’. Dat die vrouw dit noodgedwongen doet,
EVELYNE GORTER
EXTRA BORDEN •••
D
e vetbollen hangen aan het vogelhuisje in de tuin. In de boom zie ik er ook nog eentje hangen. Het brood ligt in kleine stukjes op de voederplank. De drinkbak is gevuld. De vogels komen hier de winter wel door, denk ik bij mezelf. Er staat een dun laagje ijs op het water in de plantenbakken. De bloemen hangen duidelijk aangeslagen van de kou aan hun steeltjes. Ik kijk naar mijn buurvrouw, me-
vrouw Dros. Zij zit ook duidelijk aangeslagen in haar stoel. Zou zij deze winter nog doorkomen, denk ik bij mezelf. Ze is al zo oud en haar man is er nu ook niet meer. Ze heeft niemand meer. Ze ziet me denken. ‘Ga maar kind, ik red me wel. Ga maar gauw naar je man en naar je kinderen. Ze zitten vast op je te wachten, het is tenslotte Kerst.’
Het is gezellig en het eten is heerlijk, vooral omdat we met zijn allen delen Ik kan het niet over mijn hart verkrijgen om haar nu alleen te laten. ‘Heeft u toevallig zin om met mij mee te gaan?’, vraag ik in een opwelling. Ik zie dat er een vonk des levens ontstoken is. ‘Dat zou ik best gezellig vinden’, antwoordt ze duidelijk opgelucht omdat ze vanavond niet alleen thuis hoeft te zijn. Ik help haar in haar mantel. We vertrekken arm in arm naar mijn huis even verderop in de straat. Bij de voordeur aangekomen doet mijn man al open. Zonder verbaasd te zijn, pakt hij onze jassen aan en hangt ze op de kapstok. We lopen de woonkamer in. De kamer wordt verlicht met kaarsen. Mijn man verschuift de stoelen en zet nog een extra bord op tafel. Ik zie dat dit het tweede extra bord is. ‘Een van de kinderen heeft een vriend meegebracht’, zegt hij als hij mij ziet kijken. Mijn man heeft het eten reeds voorbereid en hij heeft er erg veel werk van gemaakt. De kinderen komen tezamen met hun vriend aan tafel zitten. De wijn wordt ingeschonken. Het is gezellig en het eten is heerlijk, vooral omdat we het met zijn allen delen. Dit is het echte kerstgevoel. 1
JACQUELINE SERVAIS
WORST ••• Ik heb zulke gemengde gevoelens. Over Kerst. Iedere keer neem ik mij voor dit jaar nou eens niets speciaals te doen en zéker geen kaarten te versturen. Ons eten zal boerenkool met worst zijn. Voor de rest zal alles mij een worst zijn, als we maar verdraagzaam en lief zijn voor elkaar. Dat is alles wat ik wens. Helaas, mijn kerstwensen zijn nog nooit uitgekomen. Iedere keer komen op 7 december de eerste kerstkaarten al binnen. Ach, eentje vind ik niet erg, dat kweekt nog geen schuldgevoel. Maar zodra het er een weekje later al twintig zijn, begin ik alweer te twijfelen. Zal ik dan toch maar? Nee! Ik doe er niet meer aan mee zolang het als verplichting voelt. Niet zolang er nog honger en ellende bestaat. Zolang allerlei volken elkaar het licht in de ógen niet eens gunnen. Mijn buren beginnen op 7 december de kerstverlichting buiten al aan te leggen. Ik weiger en steiger. Ik wil niet. Al die energie omdat het zo gezéllig is. Brrr, ik zit liever binnen gezellig warm op de bank en niet als een dakloze gezellig buiten in de kou. Normaal laat ik ze toch ook in de kou staan? Waarom dan lampjes aan voor de gezelligheid? Allemaal extra fijnstofuitstoting goed voor het broeikaseffect. Hé, dat is een onderwerp waar de gemoederen op aarde van oververhitten. Die warmt toch ook op? Is dat goed voor de daklozen en krijgen ze het daardoor warm? Ik doe toch maar mee met lampjes. Voor het goede doel. Als ik veertig kaarten heb gekregen, ga ik weer aan de slag met, jawel, kaarten schrijven met beste wensen. Eén compromis maak ik, ik schrijf
edere zichzelf respecterende columnist of hobbyist schrijft over Kerstmis. Simpel. De boodschap die dan verborgen zit tussen felle tirades en komische spitsvondigheden komt over het algemeen op het volgende neer: Kerst is een verderfelijke happening, zonder diepgang of zingeving. De Kerstman is een Amerikaanse vinding om suikerdrankjes aan de man te brengen. En deze gallige figuur verdringt ook nog eens die waardige Sinterklaas. Het hele festijn draait alleen maar om grote hoeveelheden eten, consumeren lijkt het grootste goed. Dan is die boom ook nog gejat van een heidens feest. De eeuwige familiebijeenkomsten ten slotte, ze zijn zelden gezellig en altijd schijnheilig. Aan tafel mooi zitten wezen en intussen stiekem neuken met de man van je zus. Maar de allerfanatiekste onder deze kersthaters durven ook nog de wereldellende erbij te halen, welke vrede op aarde?! Je voelt je dan behalve dik, hypocriet, en hebberig ook nog schuldig. Nou, mij niet gezien dit jaar! Ik vind Kerst heerlijk! Laat de kerstklokken maar luiden! Ik loop al dagenlang te mijmeren over een groots kerstdiner. Sinds begin december luister ik alleen nog maar naar kerstmuziek. Het is koud en nat buiten, maar ik zit lekker binnen. Onder mijn eerste kerstboom. Want de kerstboom, mijn eerste, is nu al het hoogtepunt van deze Kerst. Gisteren hebben we hem gekocht en romantisch naar huis gesleept. In het tuincentrum waar we hem kochten, hebben ze ook oogverblindende versieringen in alle kleuren van de regenboog. En toch stuitte dat, ook bij mij, ineens op weerstand. Waarschijnlijk beïnvloed door al die cynische verhalen en natuurlijk sprak daar ineens, altijd als je er niet op zit te wachten, de salonsocialist in mij. Die gaf namelijk de voorkeur aan een cultureel verantwoord garnituur. Geen goedkoop geglitter. Koop enkel kinderarbeidvrij geknutselde engeltjes en herdertjes in natuurtinten. Maar tevergeefs. In dat tuincentrum, op die kerstshow, ging ik toch voor de bijl. Ballen ronder dan rond, schitterender dan schitterend. Pieken en lampjes zo ver als je kunt kijken. Kerstmannetjes op fietsjes over kabelbaantjes, het rook er naar verse hulst. Heel even heb ik nog gezocht naar mosgroene herdertjes. Maar ik heb me laten verleiden door grote zilveren ballen en zuurstokken. Ze glitteren er gezellig op los, in onze eerste kerstboom. Heerlijk Kerstfeest. 1
Puzzel met De Pers
20
1
ZWEEDS RAADSEL: kleuterschool christ. feest
herfstbloem
3
4
5
6
café
vogelbek
streling
2
7
CRYPTOGRAM 1
hoeveelheid
gelofte
OPLOSSINGEN VAN VRIJDAG
2
3
4
5
5 schaakterm wijkplaats
6
Griekse letter windvrij vallei
9
raskonijn elektr. eenheid
3
onbeschaafd salonmeubel
1 halfaap
2
10
schaamte
lustig groeiend vreesachtig
11
nageslacht overheersen
interval
gestold vleesnat
kerkgebruik
HORIZONTAAL: 1. Probeer een dief eens in de verdediging te krijgen (8); 4. Voor voetballers toelaatbaar, voor boksers niet (8); 6. Drank(schaal) (4); 8. Achteraf een sportieve zaak (7); 9. Achter de noot in de Chinese keuken (4); 10. De plaats van gelovigen (8); 11. Musici die voor vuurwerk zorgen (8).
6
7
4
7
8
OPTISCHE ILLUSIE
Kakuro® & Sumbrero®
Liggen deze structuren precies recht? En zijn de alle rijen exact horizontaal? 15
3
26 16
6
7
17
9
20
SUDOKU 7
5
9
19
17
5
3
6
SUDOKU 8
2
2 4
7
3
5
6
1 4
6
5
9
3
2
1
9 9
8
8
7
3 6
4
6
5
3
4
9
1
7 4 9 3 6 1 5 2 8
5 3 1 2 4 8 7 6 9
3 2 8 9 1 5 6 7 4
9 7 6 8 2 4 3 5 1
1 5 4 6 3 7 8 9 2
8 1 7 2 6 5 3 9 4
5 9 4 3 1 7 2 6 8
6 3 2 8 9 4 5 1 7
3 6 9 5 7 2 8 4 1
1 7 5 4 8 6 9 2 3
2 4 8 9 3 1 7 5 6
7 5 6 1 2 3 4 8 9
4 8 3 6 5 9 1 7 2
9 2 1 7 4 8 6 3 5
2 7 6 3 5 9 8 4 1
3 8 9 4 1 6 5 7 2
4 1 5 7 2 8 3 6 9
1 2 4 9 6 3 7 8 5
9 5 7 8 4 2 6 1 3
8 6 3 5 7 1 9 2 4
6 3 8 2 9 4 1 5 7
5 9 2 1 8 7 4 3 6
7 4 1 6 3 5 2 9 8
8 7
16
12
27
3
7 2
5
8 6 2 7 5 9 4 1 3
8
6
6
8
4 1 7 5 9 3 2 8 6
Kakuro® van vrijdag
3
2
2 9 5 4 8 6 1 3 7
KAKURO®
2
3
6 8 3 1 7 2 9 4 5
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 9 7 6 5 driehoekjes de som van cijfers 8 9 8 9 van 1 tot en met 9, die hori5 8 9 7 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge6 7 8 9 vuld. De Sumbrero® links is 8 9 6 4 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van vrijdag de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 9 5 9 moeten worden ingevuld. De 0 8 6 4 doet helemaal niet mee. Per 7 1 6 som mag elk cijfer maar één 4 9 2 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
9
10
20 7
8
Legpuzzel
VERTICAAL: 1. Betalen voor schepen (6); 2. Onderzoek maakt een boom droog (6); 3. Eigenschap van vuil goed (7); 5. Hij is sportief bezig met bijknippen (7); 6. Met een super-ego kom je er wel! (6); 7. Geen stilstaande schaakstukken (6).
SUMBRERO®
SUDOKU SUDOKU
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Leeslamp; 4. redeloos; 6. spel; 8. elegant; 9. oven; 10. laagland; 11. nokkenas. VERTICAAL: 1. Laredo; 2. steven; 3. amoreel; 5. slaraak; 6. stille; 7. Landes Zweeds -s-b-l-bdoorbÿter -ere-mara speer-mes -l-dop-klel-kogel -pal-kina mediteren -les-rond LEESBRIL
6
4
5
9
4
17 6
3 16
8 4 3
9
1 7 5
6
3
3
2 4
9
5
7
7
7
9
4
9
1
1 9
2
9 1
5
7
8
1
2
3
9
4 1
5
7
7
17
4
3
6 2
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LEZERS
COLUMN
Interlanden zoekt enthousiaste
bezorgers
Surf naar BEZORGINGDEPERS.NL of bel 0900-INTERLANDEN bezorging op maandag tot en met vrijdag vóór 12.00 uur (vanaf 16 jaar)
[email protected]
Merci Marianne Punt
...
Raymonde en Léon, beiden 80+, woonden in een sjofel flatje in een Parijse voorstad. Ik woonde in een naburige voorstad en bezocht ze regelmatig als lid van een vrijwilligersorganisatie. Het echtpaar kwam al jaren de deur niet uit. Een buurvrouw deed de boodschappen. Familie of vrienden hadden ze niet meer. Raymonde, schriel vrouwtje, deed de deur voor me open. Ze begroette me met een enthousiasme alsof mijn komst het mooiste was dat ze zich kon voorstellen. Léon zat op zijn vaste plek en gaf me een hand. ‘Hoe gaat het met je, Léon?’, vroeg ik en vaak was zijn antwoord: ‘Ik wil dood. Dit is geen leven.’ Raymonde reageerde
onmiddellijk: ‘Dat mag je niet zeggen, Léon.’ Maar het uitspreken van het feit dat hij dood wilde, wekte zijn interesse voor het leven weer. We praatten over simpele dingen. Raymonde bedankte me altijd uitbundig voor mijn bezoek en bleef boven in de deuropening staan terwijl ik naar beneden liep via het gore, akelige trappenhuis met bekladde muren. ‘Merci, merci’, klonk het van boven. Het ging niet goed met Léon. Op een keer fluisterde Raymonde mij toe toen ze de deur opendeed: ‘Léon heeft ze niet meer op een rijtje.’ ‘Raymonde moet me niet meer’, klaagde Léon. ‘Ze wil van me af.’ ‘Hij kan er niets aan doen, het is zijn hoofd’, zei Raymonde. Léon stierf enkele maanden later. Voor
het eerst sprak ik Raymonde alleen. ‘Léon was een zeikerd’, zei ze, ‘maar hij wás er’, en met die woorden vatte ze een lang huwelijksleven samen. Ze miste hem. Ik bezocht Raymonde totdat ik terugkeerde naar Nederland. Kort geleden belde een vrijwilliger van het bezoekgroepje mij en vertelde dat Raymonde was overleden. Een buurvrouw en wat vrijwilligers waren op haar begrafenis geweest. Als Raymonde had gekund, zou ze hen uitvoerig hebben bedankt. In de miljoenenstad Parijs had ik vanaf het begin dat ik er woonde een plekje waar ik altijd welkom was, waar ik met gejuich werd binnengehaald. Dat is bijzonder. Merci, Raymonde. 1
Sport op maandag
21
Winnaar en verliezer van de week
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................................................................................................
KORFBAL
Eindelijk is het zover. De Nederlandse korfbalbond gaat de sport sexy maken. Komende week wordt geëxperimenteerd met een nieuwe spelregel waarbij ook tweepunters gemaakt kunnen worden.
ROYSTON DRENTHE
Hij vergat deze week dat hij een wedstrijd had, was eerder betrokken bij een auto-ongeluk en wordt amper meer opgenomen in de selectie van Real Madrid. Zonder hem was Madrid gisteren te sterk voor Barcelona: 0-1.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Turnen Show en topsport van grote kampioenen tijdens Univé Gym Gala
Onopvallend tot hij de vloer op mag Toveren op de vloer. Dat deed olympisch kampioen Paul Hamm dit weekend bij het Univé Gym Gala. En dat terwijl hij verder een onopvallende all-American boy is.
Paul Hamm, regerend olympisch turnkampioen, zat langs de rand van het veld van het Indoor Sportcentrum Eindhoven, en lepelde een bekertje perzikyoghurt leeg. Hij droeg een simpel, wit trainingsjack met daaronder een donkerblauwe trainingsbroek die nogal laag in het kruis hing; ‘Adidas’ stond er op de achterkant van het jack, en daaronder ‘team 2004’. Dat was alles. In de zomer van 2004 won Paul Hamm goud op de Olympische Spelen in Athene op het onderdeel meerkamp, en tweemaal zilver, aan het rek en in de teamcompetitie. Hij won die laatste medaille onder andere samen met zijn tweelingbroer Morgan. Op het Univé Gym Gala, het jaarlijkse turn- en gymnastiekevenement, was Hamm de atleet met de grootste erelijst, maar het leek dat de duizenden toeschouwers, die de tribunes tot de laatste plek bezetten, dat nauwelijks doorhadden. In Eindhoven ging de meeste belangstelling uit naar de Nederlandse turners Jeffrey Wammes, Epke Zonderland en natuurlijk Yuri van Gelder, de ‘Lord of the Rings’. Veel atleten zijn van dichtbij en in gewone doen minder indrukwekkend dan in volle inspanning, en Paul Hamm wint wat betreft onopvallendheid zonder twijfel de hoofdprijs. Hij is erg klein van gestalte en opvallend fijn gebouwd voor een mannelijke turner. Zijn
haar is donkerblond en kortgeknipt en hij heeft een bleek gezicht, met kleine, priemende oogjes. Een typische all-American boy, rechtsreeks geïmporteerd uit het Midden-Westen (Paul en zijn tweelingbroer zijn opgegroeid in Wisconsin). Paul Hamm was op het Univé Gym Gala om tussen twee shownummers door een ‘duel’ op de vloer uit te vechten met Jeffrey Wammes. Wammes bleek een kop groter te zijn dan Hamm, en ook een stuk populairder bij de meisjes, te oordelen naar de
landen, precies moest liggen – het was een kwestie van centimeters. Hij droeg een rood shirt en een nauwsluitend rood broekje, een outfit waarmee hij minstens tien jaar jonger leek dan vijfentwintig. Alleen door zijn afgetrainde en geprononceerde armspieren was hij herkenbaar als een topturner. Tijdens zijn oefening maakte Hamm zonder zichtbare inspanning een aantal spectaculaire sprongen, en op de vloer toonde hij de moeiteloze lichaamsbeheersing van een ballet-
danser. Toch maakte hij niet de indruk op het scherp van de snede te presteren – hij hield zich zogezegd een beetje in, turnend op talent en routine. ‘Dit beschouw ik niet als competitie, zelfs niet als training,’ zei Hamm na afloop van zijn oefening. ‘Het is show. Ik laat niet alles zien wat ik kan, ik wil niet het risico lopen om geblesseerd te raken.’ Hamm trok zich na Athene twee jaar terug uit competitie om ‘Accounting’ te studeren aan Ohio State University – ‘Business,’ preciseert Hamm. ‘Een jaar geleden besloot ik om toch terug te keren in competitie. Ik denk dat ik ons team kan helpen op de Olympische Spelen in Beijing.’ Ondanks het demonstratiekarakter was het Gym Gala nuttig bij zijn voorbereiding, meende Hamm. ‘Presteren met veel publiek is altijd anders dan een gewone training. Met de druk van de toeschouwers krijg je echt een wedstrijdgevoel. De manier waarop je met die druk omgaat, kan je prestatie op de Spelen maken of breken.’ Vervolgens haalde Hamm een piepkleine videocamera tevoorschijn, en begon hij een komische turnact uit Zwitserland te filmen. Maar zijn interesse leek pas echt gewekt toen het de beurt was aan Yuri van Gelder om een demonstratie te geven aan de ringen. Hamm liep naar de andere kant van het veld om Van Gelder uit een gunstiger hoek te filmen. Pas aan het einde van de avond leek Paul Hamm een moment van zijn stuk gebracht. Hij keek om naar de tribune achter zich, en zijn blik vulde zich met verbazing toen hij zag hoe duizenden toeschouwers de armen ineenhaakten, en met Vader Abraham meezongen op de klanken van ‘Het kleine café aan de haven’. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
Sportmemorabilia
De held van... Toon Gerbrands, directielid AZ
MP3x
Het is volgens de aanbieder op www. ebay.co.uk de ideale kerstgift. Aandelen in het renpaard Sonny zullen in de toekomst volgens de voorspeller alleen maar winst opleveren. Ruim 170 euro is er al geboden voor een vierhonderdste deel van het toptalent. Zijn moeder Broughton Zest won al vijf races. Wie het aandeel bemachtigt, deelt ook mee in een toekomstige verkoop.
Over zijn fascinatie voor het komiekenduo Laurel and Hardy
Roland Scholten, professioneel dartsspeler.
Johan Faber EINDHOVEN
...
Een demonstratie van Hamm, een dag na het Univé Gym Gala in Eindhoven. SOENAR CHAMID
Toon Gerbrands: winnaar. HH ‘Alle films die ooit door Laurel en Hardy zijn gemaakt heb ik op dvd en videoband staan; de korte en lange films, stomme en ingesproken versies, noem maar op. Alleen de ingekleurde films weiger ik te kopen; die mogen
Amerikaan maakt video-opnamen van ringenkampioen Yuri van Gelder hoge kreten vanaf de tribune. Hamm vertrok geen gezichtsspier tijdens zijn warming-up, maar gaf wel nauwkeurige aanwijzingen aan zijn coach waar de mat waarop hij bij zijn laatste, risicovolle sprong zou
van mij zo op de brandstapel. Dat hóórt gewoon niet bij hen. Laurel, de Dunne, en Hardy, de Dikke, zijn antihelden. Ze zijn ontzettend onhandig, want zelfs de eenvoudigste situaties laten ze in het honderd lopen. Mensen aan wie ik mijn fascinatie voor de Dikke en de Dunne vertel, kijken me vaak niet-begrijpend aan. Het zijn twee losers, terwijl ik juist een winnaar ben. Mijn vrouw en dochter snappen er ook niets van. Als ik een film van Laurel en Hardy wil bekijken, dan word ik door hen weggestuurd. ‘Je hebt het nu al zo vaak gezien, nu ken je al die films toch wel?’ zeggen ze dan. Maar hoe vaker je kijkt, hoe méér je ontdekt. Hun timing van grappen is werkelijk fenomenaal. Niet voor niets heeft André van Duin urenlang naar hun films gekeken. Eigenlijk heb ik nog maar één wens, en dat is om naar
1 The Fratellis – Chelsea Dagger 2 Enigma – Sadeness 3 Guns N’ Roses – Paradise City
Laurel en Hardy: losers. het Laurel en Hardy Museum te gaan. Dat ligt in de buurt van Liverpool. Wat dat betreft is het jammer dat we met AZ niet uit speelden bij Everton. Dan had ik mijn werk mooi met mijn passie kunnen combineren.’
‘Darts is een concentratiespelletje dat veel met je gevoel te maken heeft. Met hardrockmuziek pomp je adrenaline in je lijf. En van klassiek word je juist weer rustig. Ik kom tijdens wedstrijden op met Chelsea Dagger van The Fratellis. Het is een nummer dat in vijftien seconden een zaal van zeshonderd man in één keer weet te pakken. Ik denk zelf niet dat het publiek door een liedje meer sympathie voor mij voelt. Maar de mensen om mij heen hebben mij ervan weten te overtuigen dat het toch nodig is.’
Sport
22
Basketbal Verrassingen bij Basketballweek
Kazachstan put uit eigen kweek Kazachse glorie onder de rook van Haarlem. De basketballers van Astana Tigers gaan tijdens de Amsterdam-Haarlem-Basketballweek op zoek naar eeuwige roem. Fokko Ebbens HAARLEM
...
De Amsterdam-Haarlem-Basketballweek (AHBW) kenmerkt zich dit jaar door de komst van exotische teams uit de meest ontoegankelijke landen die deze aardbol rijk is. Astana Tigers uit Kazachstan is de vreemdste verrassing. De voormalige Sovjetrepubliek Kazachstan staat vooral bekend als het land van Borat, de schaatsbaan van Alma-Ata en tot deze zomer ook als het land van dopingzondaar Aleksandr Vinokoerov. Maar ook basketbal verwarmt het hart van menig Ka-
zach. Tenminste, als we de 19-jarige sterspeler van Astana Tigers, Maxim Voeyikov, mogen geloven. ‘Onze competitie is in ontwikkeling, de laatste twee jaar gaat het erg hard. Dat komt vooral door het grote aantal eigen spelers.’ Voeyikov slaat de spijker op zijn kop. Waar tegenstander EiffelTowers uit Den Bosch meer Amerikanen dan Nederlanders herbergt, daar doet de ploeg van coach Vitaly Strebkov het enkel met spelers uit eigen kweek. Een methode die loont. Immers, ondanks het geringe aantal van vijf clubs in de hoogste divisie staat het nationale team van Kazachstan op een keurige 41e plaats op de wereldranglijst. Ter vergelijking, het Oranje van bondscoach Marco van der Berg heeft te weinig punten om überhaupt op deze lijst te worden opgenomen.
Maxim Voeyikov in actie tegen EiffelTowers. CHRISTIAAN KROP
Met zeven spelers geldt het team uit Astana als absolute hofleverancier van de nationale ploeg. Voeyikov is het nieuwste pareltje. Tijdens de AHBW maakte al menig toekomstig NBA-ster zijn opwachting. Mannen zoals Vince Carter, Dino Radja, maar ook de Nederlander Dan Gadzuric zetten in Haarlem de eerste stappen
naar een platina basketbalcarrière. Voeyikov hoopt de volgende te zijn. ‘Natuurlijk wil ook ik ooit in de NBA spelen, maar ik besef wel dat ik niet de enige ben.’ Toch zijn de lonkende dollars niet de ultieme doelstelling van de international. ‘Vraag me niet waarom, maar mijn echte doel houd ik geheim.’
De jonge Kazach heeft talent te over. Tegen EiffelTowers gaat Voeyikov met een imponerende honderd procent score de rust in. Acht schoten, veertien punten, de verdediging van de Bosschenaren met open mond achterlatend. ‘Het ging inderdaad wel lekker’, reageert de topscorer zelf nuchter. Het past bij de coole Voeyikov die zich door niets of niemand gek laat maken. Met zijn doffe huidskleur, holle ogen en wit-blonde haar is hij het stereotype Oostblokker. Emotieloos, maar o zo koelbloedig onder de basket. Hoewel Voeyikov zijn sublieme score niet vasthoudt, heeft de guard laten zien waartoe hij in staat is. ‘Als ik een goede aanbieding krijg van een mooie ploeg en een topcoach, dan ga ik weg’, legt Voeyikov uit. Ook bij een aanbod uit Nederland? ‘Zeker, veel grote wedstrijden zijn goed voor mij.’ Overigens vind Voeyikov zichzelf verbleken bij de basketbalkunsten van teamgenoot Anton Ponomarjóv. De 2,14 meter lange center is echter niet van de partij in Haarlem. Reden? Door al zijn activiteiten met het Kazachstaanse nationale team had Ponomarjóv geen ruimte meer voor een stempeltje op zijn paspoort. Knullig, maar in een land als Kazachstan niet geheel ondenkbaar. 1
Zwemmen
(11;7,56(45'8,5(74%,-!(402*(15%(+((4
28(123'(7,6*$8(18$1'(626$/(('(4/$1'5(&2//(&6,(8(5(&624,-!(402*(15%(+((4 .$1 +(6 $0(1 0(6 0((4 '$1 &2//(*$5 23 &+,3+2/ ((4/(1 (9 #24. (1 21* 21* %(1 -( 8(4$169224'(/,-. 8224 ,1 626$$/ 0,/-$4'(742$$1%(/(*'8(402*(18224'( 0,/-2(1'((/1(0(458$1"(<,-1+,(40(('(2369((1$*422656( 3(15,2(1%(/(**(46(49(4(/' ,6216232)6+("24/'.209(4.(1%,-!(402*(15%(+((423&+,3+2/
Pieter van den Hoogenband heeft gisteren tijdens de Nederlandse zwemkampioenschappen kortebaan de 100 meter vrije slag gewonnen. Met een tijd van 47,30 zwom hij naar de gouden plak. VdH stelde zaterdag nog teleur met zijn winnende tijd op de 200 meter vrij. De 1.42,79 was beduidend langzamer dan een nieuw Europees record dat het kamp Van den Hoogenband had voorspeld. Op de 50 meter vlinderslag won Bastiaan Tamminga met een tijd van 23,46 het goud. Hij dook hiermee onder het Nederlands record van 23,50. Marleen Veldhuis verbeterde gisteren haar eigen record op de 100 meter vrij. De sportvrouw van het jaar zwom naar een tijd van 52,08. Inge Dekker klokte een tijd van 52,99 en werd tweede. Ook op de 50 meter vlinderslag stond Dekker in de schaduw van Veldhuis. Dekker werd tweede met een tijd van 26,08, terwij Veldhuis 26,04 zwom. 1
Neef Ronaldo komt om bij ‘drive-by shooting’
999,18(56,1;274&$4((41/
...
111
1'(<(325,6,(5%(1-('(210,5%$4(5&+$.(/8224'(0$1$*(452)',4(&6(74',(-(21'(456(716 (+27'6-(%(<,*0(6$//(8224.20(1'(5(&4(6$4@/(9(4.<$$0+('(1(1-(%(16'(84$$*%$$.8224-($)'(/,1*
kdakZgbd\Zc
AMSTERDAM
KORT
,-.8224'(7,6*(%4(,'()71&6,(342=(/(1(1206(52//,&,6(4(123999,18(56,1;274&$4((41/
Redactie sport
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
3.246(6(40,-1<,-19(82248(45&+,//(1'($)'(/,1*(123<2(.1$$4 2321'(456(71(45
(1-,-',( 2321'(456(71(4',(342$&6,(),5>(:,%(/564(55%(56(1',*82247,60$$48224$/0??'(1.6(1',(<,&+6+7,582(/6 ,1((1342)(55,21(/(,16(41$6,21$/(9(4.20*(8,1*34((.-('$$41$$5622.12*8/2(,(1'1*(/5",-<,(11$$4-(7,6
VdH komt langzaam weer in goede vorm
Een neef van voetballer Ronaldo is zaterdagavond samen met twee anderen doodgeschoten in Rio de Janeiro, zo werd gisteren bericht in de Braziliaanse pers. De 23-jarige Igor Nazário de Lima stond samen met drie anderen voor een drogisterij te praten toen er vanuit een langsrijdende auto op hen werd geschoten. De vierde persoon raakte gewond. Lima werkte als koerier voor de drogisterij. Er zijn in de zaak vooralsnog geen arrestaties verricht, aldus de politie.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
[email protected] Iets gelezen wat u woedend heeft gemaakt of juist heeft ontroerd? Laat het weten.
Sport
Eredivisie PSV neemt koppositie over na 4-1 zege op FC Utrecht
Eredivisie
Perez begint zelfs zijn trainer te overtuigen
Feyenoord blijft effectief Redactie sport AMSTERDAM
...
Voor het eerst sinds elf weken heeft Feyenoord weer een uitwedstrijd gewonnen. In De Goffert won de ploeg va n B e r t va n M a r w i j k m e t 0-2 van NEC. Ook in Nijmegen toonden de Rotterdammers wat de nieuwe zakelijkheid van Feyenoord inhoudt. Het was wéér niet sprankelend wat de gasten lieten zien, geenszins dominant ook, maar wel erg effectief. Jonathan de Guzman, de man die onder het nieuwe bewind van Van Marwijk langzaam tot wasdom komt, was twee keer trefzeker. Dat de wedstrijd nooit echt kon boeien, lag ook voor een groot deel aan de verdedigende tactiek van NEC. De thuisploeg miste weliswaar een aantal creatieve spelers wegens bles-
23
sures, maar zelfs met die handicap was de passieve spelopvatting van de Nijmegenaren niet te rechtvaardigen. Kort na rust kwam Feyenoord uit het niets op voorsprong. Lorenzo Davids gaf Andwele Slory met een verkeerde pass een vrije doortocht naar doelman Gabór Babos. Slory omspeelde de sluitpost, leek met zijn inzet het doel nog te missen, maar De Guzman was op tijd om het laatste tikje te geven. Na een uur spelen was het een afstandsschot van Theo Lucius dat opnieuw in de rebound werd ingetikt door De Guzman. Na de tweede treffer zat de wedstrijd op slot. NEC kreeg een kwartier voor tijd nog een kans toen Saidi Ntibazonkiza na een goede individuele actie vijf Feyenoorders passeerde, maar zijn inzet verdween naast het doel van Henk Timmer. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Kenneth Perez viert zijn openingstreffer met Mike Zonneveld. PICS UNITED
Met twee doelpunten stond Kenneth Perez aan de basis van de 4-1 zege van PSV op FC Utrecht. Ook op Tweede Kerstdag tegen FC Groningen begint hij in de startopstelling bij Jan Wouters. Iwan Tol EINDHOVEN
...
Fotografen zochten met hun telelenzen de tribunes af, waar Sef Vergoossen zich ergens moest bevinden, samen met Huub Stevens. De twee nieuwe trainers van de Eindhovenaren hadden zich echter goed verschanst in de skybox van de directie, buiten het zicht van de pers. Het tweetal schuwt vooralsnog de publiciteit, om Jan Wouters niet in de weg te lopen. De assistent, die nu op de winkel mag passen, draagt op 1 januari zijn taken over aan Vergoossen, die op zijn beurt in het nieuwe seizoen weer wordt afgelost door Stevens. Het moet voor Wouters een zegen zijn dat hij vanaf volgende week weer op de achtergrond mag gaan opereren. Wouters is een aimabele man en een kundig voetbaltrainer, maar slaat
dicht zodra de camera’s op hem gericht zijn. Met de praatgrage Vergoossen zal dat straks ongetwijfeld anders zijn. Maar zover is het nog niet. Vanuit de skybox zag de Limburger PSV met 4-1 winnen van FC Utrecht. De uitslag lijkt te staan voor een overtuigende zege, maar dat was het niet. Er zat vaart noch variatie in het spel van PSV. Het krachteloze geschuif waaide over naar de tribunes, waar de toeschouwers in een lome sfeer op het einde wachtten. Hoogtepunt voor de trouwe aanhang was het eerste doelpunt van hun ploeg, na een kwartier spelen, toen FC Utrecht-doelman Franck Grandel zijn specialiteit vertoonde: het loslaten van een houdbare bal, als was het een hete kroket die hij plots in handen kreeg. Een ouderwets ‘Grandelletje’ dus, door trainer John van Loen na afloop verzachtend een ‘misgrijping’ genoemd. De speler die profiteerde van het gestuntel van Grandel was Kenneth Perez. Opvallend, omdat de Deense dribbelaar – uit de gratie geraakt bij Wouters – normaal gesproken niet zou zijn begonnen in de basiself. Maar omdat Ismail Aissati had aan-
gegeven liever op de bank te beginnen, omdat zijn zus die dag betrokken was geraakt bij een auto-ongeluk, mocht Perez toch opdraven. Dat deed hij beslist niet onverdienstelijk, want met twee doelpunten had hij een belangrijk aandeel in de zege van PSV. Na afloop wilde Perez zich echter niet laten verleiden tot krasse uitspraken. ‘ Ik ben het niet altijd eens met de trainer, dat klopt,’ zei hij onder meer. ‘Maar hij heeft zijn visie uitgelegd en daar kom ik niet in voor. Dat mag. Het is goed dat hij een visie heeft, al is dat in mijn optiek niet de juiste.’ Na het voortreffelijke optreden van Perez moest Wouters echter bakzeil halen. ‘Of Perez de volgende wedstrijd opnieuw in de basis staat? Als hij zo speelt, kan ik niet meer om hem heen.’ Het is de vraag of Vergoossen vanuit zijn skybox hetzelfde dacht. Kijkt hij straks naar de mindere punten van Perez, zijn omschakeling van balbezit naar balverlies, of benadrukt hij de sterke punten van de onzekere Deen, die soms met onnavolgbare dribbels zijn tegenstanders het bos instuurt? Een interessante vraag om 2008 mee te beginnen. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ............................................................................... KORT 111
VVV na zege op Vitesse richting middenmoot
VVV Venlo heeft gisteren de stijgende lijn van de afgelopen weken voortgezet door met 2-0 te winnen van Vitesse. De club uit Venlo is aardig op weg naar de middenmoot, terwijl Vitesse zijn derde nederlaag op rij leed. Na rust werd de aanhoudende druk van VVV te veel voor Vitesse; Nordin Amrabat scoorde beide doelpunten voor de promovendus. Met een 2-0 achterstand drong Vitesse eindelijk aan, maar doelman Wintjens bewees zijn nut en VVV hield stand.
UITSLAGEN EN RANGLIJST Vrijdag Willem II - De Graafschap . . . . . . . . 1-2 Zaterdag SC Heerenveen - FC Twente . . . . . . 1-2 PSV - FC Utrecht . . . . . . . . . . . . . . . . 4-1 Heracles - FC Groningen . . . . . . . . . 1-2 Sparta - NAC Breda . . . . . . . . . afgelast Zondag NEC - Feyenoord. . . . . . . . . . . . . . . . 0-2 VVV-Venlo - Vitesse. . . . . . . . . . . . . 2-0 Excelsior - Ajax. . . . . . . . . . . . . . . . . 2-1 AZ - Roda JC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1-1
1 PSV . . . . . . . . . . . . . . . 2 Feyenoord . . . . . . . . . 3 Ajax . . . . . . . . . . . . . . 4 SC Heerenveen . . . . . 5 FC Twente . . . . . . . . . 6 FC Groningen . . . . . . . 7 Roda JC . . . . . . . . . . . . 8 NAC Breda . . . . . . . . . 9 FC Utrecht . . . . . . . . . 10 AZ . . . . . . . . . . . . . . . 11 De Graafschap . . . . . 12 Vitesse . . . . . . . . . . . 13 VVV-Venlo . . . . . . . 14 Sparta . . . . . . . . . . . 15 NEC . . . . . . . . . . . . . 16 Excelsior . . . . . . . . . 17 Heracles . . . . . . . . . . 18 Willem II . . . . . . . . .
15-33 15-32 15-31 16-29 16-28 16-27 16-26 15-25 16-24 15-22 16-22 16-21 16-15 15-12 16-12 16-12 16-10 16- 9
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Amrabat in de verkoop (1)
Amrabat in de verkoop (2)
Dé sensatie van de eerste seizoenshelft is in de verkoop gegooid. VVV-speler Nordin Amrabat zal Venlo verlaten, zegt zijn coach.
Volgens André Wetzel is zijn afscheid niet tegen te houden. ‘Ik schat de kans dat hij in de zomer vertrekt op 99 procent.’
Liever sámen aan het kerstdiner? Op zoek naar een dreamdate?
Joris Nickname: JJT Leeftijd: 29 jaar Provincie: Gelderland Over mijzelf: gezellig, open, rustige & gevoelige man Surf naar: www.depers.nl/dreamdate en maak kennis met Joris. Voor duizenden andere single mannen sms je: single [spatie] je emailadres naar 2020 en maak je kans op een iPod. Maak donderdag om 20.30 uur persoonlijk kennis met deze én andere singles tijdens de online speeddate op Lymic.nl. Jouw match wordt mede mogelijk gemaakt door:
vakantie ! jouw gratis Spaar voor
24
Sport
Veldrijden
Fietsende sprookjes in Huijbergen Huijbergen is een begrip in de wereld van het veldrijden. Komt natuurlijk door de beruchte Nootjesberg en Tiestenberg die het parcours kracht en gevaar meegeven. Maar ook door het uiterlijk van de NoordBrabantse bossen komen de veldrijders én toeschouwers met plezier opdagen. Vorig jaar werd er nog het Europees Kampioenschap georganiseerd, zaterdag was er een belangrijke Cyclo Cross wedstrijd. In een sprookjesachtig decor was Bart Aernouts de sterkste bij de mannen en won Daphny van den Brand bij de dames. 1
FOTO: COR VOS
Eredivisie Verliezend Ajax (2-1 tegen Excelsior) vond spelen op hard veld Woudestein onverstandig
‘Verwende gastjes, die Ajacieden’ Het kan vriezen, het kan dooien. Het veld van Excelsior onderging beide weersomstandigheden en dus wilde Ajax, dat 2-1 verloor van de hekkensluiter, er eigenlijk niet op spelen. Remco Janssen ROTTERDAM
…
Het zou bij Ajax niet voor te stellen zijn: directeur Maarten Fontein die de mouwen opstroopt en met een boel vrijwilligers met het veld in de Arena aan de slag gaat. Maar bij Excelsior, de kleinste maar sympathieke profclub uit Rotterdam, is zoiets heel normaal. En dus stond directeur Simon Kelder zaterdagavond én zondagochtend te midden van zijn medewerkers met een schep in zijn handen het speel-
veld sneeuwvrij te maken. Gezellig, met nadien een kopje snert voor de hongerige werklieden toe. Hekkensluiter Excelsior zag in de week voorafgaand aan de ontmoeting met koploper Ajax de sneeuwbuien letterlijk al hangen. ‘Heel bizar’, constateerde Kelder. ‘Hier sneeuwde het’, wijst hij op het stadion, ‘en een paar kilometer verderop ligt er niets.’ Daarom bedekte de club van de week het hoofdveld met folie. Zodoende kon het onderhoudsteam het veld eenvoudig sneeuwvrij maken met vele handen en een sneeuwruimer. De club moest wel, want stadion Woudestein heeft evenals de accommodaties van De Graafschap en VVV geen veldverwarming. Kost twee ton, rekent Kelder voor, véél geld voor een
Dubbeldeal. .$ 0**, '
* * 50 korting
*+% *)) ( ).
.(
club die elk jaar niet weet of hij het seizoen daarop nog wel in de Eredivisie speelt. De grasmat leek egaal, niet te zompig door de dooi, maar niettemin mopperde Ajax vooraf bij scheids-
Maduro: ‘Ik viel op m’n rug, het leek of die werd gekraakt door het harde veld’ rechter Bas Nijhuis. Spelen? Hier? Véél te hard, oordeelden de Ajacieden over de grasmat. Zelfs technisch directeur Martin van Geel oefende druk uit op de arbiter om het duel vooral géén doorgang te laten vinden.
Ajax-trainer Adrie Koster wist vrijdag al dat Excelsior, zijn oude werkgever, hoe dan ook het duel wilde spelen. Dus trainde de club niet in de Arena met het dak dicht, maar op een hard, besneeuwd trainingsveld. Durven voetballen, durven vallen, had Koster zijn spelers als opdracht meegegeven. Had hij maar opgedragen dat zijn spelers ook moeten dúrven ingrijpen, misschien dat rechtsback Jurgen Colin – toch al de schlemiel van het jaar – dan niet al na dertig seconden in de fout was gegaan. De bij Ajax opgeleide linksback Mitchell Piqué, goed voor de openingsgoal én de assist op Geert den Ouden, konden de omstandigheden weinig deren. Ja, het spel van Excelsior was niet om áán te zien, schamperde hij naderhand. Maar met 2-1
toosth grati Blue Henadva- n avere Stegrreo Sh4.ine. LG-60 t BH seje
winnen van Ajax was het enige wat telde. En dat veld? ‘Best hard, maar in de loop van de middag werd het wat zachter.’ Prima bespeelbaar hoor, niets te klagen. Bij winst of verlies, de wedstrijd had pertinent géén doorgang mogen vinden, benadrukte Ajax-trainer Koster naderhand nog maar een keer. Maar de interim wil zich niet achter de omstandigheden verschuilen, dat vindt hij ‘zwak’. ‘Maar als je ziet wat er gebeurt met een aantal jongens...’ Abrupt slikt hij de rest van zijn zin in. ‘Ik had ook liever niet gespeeld’, stelt Hedwiges Maduro, middenvelder en een half uur rechtsback. Ook hij vond het veld te hard. ‘Ik viel een keer, op m’n rug, en het leek wel of die gekraakt werd.’ De klachten van Ajax krijgen weinig bijval van Excelsior. ‘Bij Ajax zijn het een stelletje verwende gastjes’, meent directeur Kelder zelfs. Het was ideaal weer met dat zonnetje, vond hij. ‘Je moet toch op zo’n veldje gewoon kunnen spelen?’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................... KORT 111
Toestel naar keuze.
-. '' )0$111.(*$' )'*!
#$) 5 $(%,$" *)) ( ).
/( . '($)/. ) + ,()0)5 0**,
(-/)" $ 5
/( .' 2 0)5 0**, + ,()
$(+'3'*- ,
AZ schiet tekort tegen subtopper Roda JC
AZ en Roda JC hebben gisteren in Alkmaar met 1-1 gelijkgespeeld. In een gelijkopgaande wedstrijd kregen beide ploegen diverse kansen. Het doelpunt voor AZ viel al vijf minuten na de aftrap door de Italiaan Graziano Pellè. Voor Roda JC maakte Jeanvion Yulu-Matondo in de 53e minuut gelijk. De teams waren aan elkaar gewaagd. De mooiste aanval van de middag was een goede combinatie van de spitsen van AZ, maar deze werd onterecht wegens buitenspel afgefloten.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Uitglijer *,.$)"0).* +--$)"*+ ,-. () )$%)-#!0) ) %,$"*)) ( ).*! ,-. () )$%)-#!0) )%,$"*)) ( ).,)" '.# ., "/'$ , .,$ !,"), 0**,1, ) *!&$%&*+111.(*$' )'/ ' ',$%-1$%4$"$)" )0**, #*/ )
Ajax droeg kunstgrasschoeisel, behalve de uitglijdende Urby Emanuelson na rust.