Blauwdruk van richtlijnen en regels voor transparante toewijzingsprocessen voor het huisvestingsbeleid
Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 1
1. Inleiding De Regering Bouterse-Ameerali is voornemens in de komende regeerperiode een groot aantal woningen te realiseren teneinde in de woningbehoefte van de gemeenschap te voorzien. Het streven is om betaalbare woningen voor alle doelgroepen neer te zetten waarbij er bij het uitvoeren van het woningbouwprogramma ook gelet zal worden op de kwaliteit en duurzaamheid van de objecten. Ter voorkoming van sociaal-maatschappelijke misstanden binnen de huishoudens moet er één (1) gezin per woonobject worden geplaatst. De President van de Republiek Suriname heeft in zijn regeringsverklaring inzake de woningbouw het volgende beloofd: “Het is onaanvaardbaar dat een aanzienlijk deel van de bevolking niet is gehuisvest op het niveau dat goede voorwaarden schept voor een zorgzaam en evenwichtig gezinsleven. Er is niet alleen een tekort aan woningen, doch een zeer groot deel van de bestaande woningvoorraad voldoet niet aan te stellen eisen. De oplossing ligt niet alleen in het bouwen van een groot aantal betaalbare woningen, die tegen speciale voorwaarden aan de bevolking worden beschikbaar gesteld”. Tot nu is gebleken, dat meestal binnen afzienbare tijd boven bedoelde goedkope woningen niet meer aan te stellen eisen voor ‘behoorlijke’ huisvesting voldoen en krotvorming en achteruitgang van de buurt bevorderen. Daarom behoort bij het uitstippelen van het beleid van de woningbouw, mede rekening te worden gehouden met andere beleidsdoeleinden. Zo wenst de Regering te bevorderen, dat de gemeenschap haar prioriteiten wijzigt, in die zin dat zij zich gaat instellen op eigen bezitsvorming en deze als basis ziet voor het scheppen van zekerheden van haar sociaal bestaan. In deze is het eigen woningbezit van de hoogste prioriteit. Het woningbouwbouwbeleid zal zich naar deze regeringsdoelen richten en zich toeleggen op de creatie van een sociaal acceptabele levensstandaard voor de gemeenschap. Hierbij wordt ondermeer gedacht aan groeiwoningen, maar vooral aan de aanwezigheid van de nodige leefbaarheidsvoorzieningen in de woonprojecten ter verhoging van de kwaliteit van het sociaal leven, die noodzakelijk zijn bij de bevordering van genoemde levensstandaard. Kortom, de gestelde hoofddoelen van het woningbouwprogramma zijn het volgende: 1. het voeren van een transparant en rechtvaardig toewijzingsbeleid 2. het bevorderen van de woningbouwproductie 3. het stimuleren van eigen woningbezit Met als resultaat dat: 1. elke Surinamer (behorende tot de te definiëren doelgroep mag rekenen op het verkrijgen van een woning); 2. de vraag naar kwalitatief betaalbare woningen zal verminderen; Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 2
3. de koopprijzen en huren van woningen op de woningen-markt zullen omlaag gaan; 4. de particuliere vraag naar bouwrijpe gronden ten behoeve van de woningbouw zal afnemen.
2. Huisvestingsspectrum Dit huisvestingsbeleid zal uitgevoerd worden in een spectrum waarbij de Overheid het partnerschap met de particuliere sector verbetert c.q. stimuleert. Hierdoor ontstaat er een gedeelde verantwoordelijkheid bij partijen. Enerzijds, treft de Overheid maatregelen die voorwaarden scheppen middels het beschikbaar stellen van bouwrijpe gronden ten behoeve van de woningbouw, anderzijds komt de particuliere sector in met de bouw, het beheer en de exploitatie van de woningen. Het huisvestingspectrum zal bestaan uit 3 (drie) entiteiten: 1. de Huisvestingsautoriteit Suriname (HAS), 2. de Hypotheekbank en 3. de Woningbouwcorporaties.
HOUSING SPECTRUM
HAS
HB
Hypotheekbank Huisvestingsautoriteit •Financiering sociale woningbouwprojecten Suriname •Sociale zelfbouw •Toezichthoudend •Particuliere woning•Adviserend bouw •Monitoring
WBOs
Woningbouw organisaties •Bouwen en beheren en exploiteren van woningen
3
De Huisvestingsautoriteit Suriname wordt een rechtspersoon van eigen aard met een specifieke rol met name toezichthoudende-, adviserende en monitorende taken. Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 3
Hypotheekbank: Een andere faciliteit die de overheid heeft gecreëerd is de soepele financieringsmodaliteit voor woningzoekenden, met name gelden hierbij een rente van 5 %, financiering van 100% en een maximale looptijd van 30 jaar. Kortom: de woningen zullen niet ‘om niet’ (gratis) worden verschaft. Het voeren van een zakelijk en evenwichtig beleid is noodzakelijk om het revolverend karakter na te streven teneinde de zelfbouw te stimuleren c.q. te continueren. Woningbouworganisaties die voldoen aan de te stellen voorwaarden, worden belast om de woningbouwprojecten uit te voeren op basis van de ‘public- private- samenwerking’ gedachte.
3. Toekenningsprocedure Landelijk Woningbouwprogramma 3.1.
Registratie
Om de behoefte te meten, zal er een inventarisatie nodig zijn. De eerste stap hiertoe is registratie. De aangewezen instantie is de Stichting Volkshuisvesting Suriname (SVS). Er is sprake van woningnood indien geen woning beschikbaar is, onvoldoende woonoppervlak per bewoner, de woning is dusdanig slecht dat de bewoning ervan eigenlijk niet algemeen aanvaard is. Bij woningbehoefte is er een redelijke woonsituatie aanwezig maar er behoefte is om die te verbeteren door elders te gaan wonen of zelfstandig te gaan wonen. Hieronder volgt in het kort een proces van registratie: 1. De aanvrager dient zich aan bij de SVS en verkrijgt bij de kassa een registratie formulier, 2. De aanvrager wordt door de medewerkers van de Woondienst van de SVS begeleid in het invullen van het registratieformulier indien zulks nodig blijkt, 3. Het ingevulde registratieformulier wordt ingediend met de vereiste bescheiden bij de Woondienst. 4. Het ingevulde formulier en de nodige bescheiden worden zorgvuldig gecontroleerd door de medewerkers waarna die in de databank wordt verwerkt. Let wel: Indien de nodige bescheiden niet volledig zijn ingediend, worden die niet verwerkt in de databank. Hieronder volgt de lijst van de nodige bescheiden: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Uittreksel van de aanvrager en eventuele medebewoners Gezinsuittreksel (alleen voor gezinnen) Kopie ID bewijs van de aanvrager Werkgeversverklaring Laatste loonslip Hypothecair uittreksel(in geval u in het bezit bent van een perceel of woning)
Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 4
7. Kopie aanvraagstrook met LAD nummer, indien u een grondhuur aanvraag hebt bij het Ministerie van RGB 3.2.
Categorieën
Binnen het kader van het woningbouwprogramma kunnen er 3 (drie) categorieën worden onderscheiden die onder de noemer woningzoekenden vallen: 1. Huurder 2. Koper 3. LISP aanvrager Ad 1. Personen behorende tot de inkomensklasse die niet in aanmerking komen voor een hypotheek. Bij voldoende woningvoorraad kan deze doelgroep worden voorzien van een woonruimte voor een aangepaste huurprijs, een en ander bepaald door de Overheid in samenwerking met de woningbouwcorporaties. Studenten, seniore burgers en mensen met een beperking worden ook betrokken. Ad 2. Personen behorende tot de inkomensklasse die in aanmerking komen voor een hypotheek op basis van de geldende hypotheekvoorwaarden van de hypotheekbank. Ad 3. Personen behorende tot de inkomensklasse die in aanmerking komen voor subsidie en /of lening op basis van de geldende LISP voorwaarden. De aanvraag geschiedt ten kantore van de LISP en partner-NGO’s (zie www.lisp.sr). Bij de start van het Woningbouwprogramma zal in eerste instantie prioriteit worden gegeven aan categorie ad 2 en ad 3. Categorie ad1 zal in een tweede fase worden gefaciliteerd. 3.2.1.
Toekenningsprocedure Categorie 1: Huur
Een huurder kan worden toegelaten tot een sociale huurwoning als hij voldoet aan de voorwaarden nl:
Woningbehoefte c.q woningnood Voorwaarde van meerderjarigheid; Inkomensvoorwaarde; Voorwaarde van inschrijving in het bevolkingsregister.
Welke voorwaarden worden extra gecontroleerd? A. Woningnood c.q woningbehoefte Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 5
De controle inzake de woningbehoefte en de fysieke woonsituatie van de woningzoekende. Indien het resultaat positief is, volgt dan de financiële screening. B. Inkomensvoorwaarde Bij de registratie moet de woningzoekende ook kunnen aantonen de maandelijkse huurpenningen te kunnen betalen, middels de salarisstroken van de afgelopen 6 maanden. Indien er sprake is van een laag inkomen kan hij onder de categorie sociale huur, in aanmerking komen voor een woning.
3.2.2.
Toekenningsprocedure categorie 2: Koop
Om dit beleid tot een succes te maken is een transparante toekenningsprocedure vastgesteld door de Overheid. De parameters die bepalend zijn om in aanmerking te komen voor een koopwoning zijn de volgende: 1. 2. 3. 4.
Woningbehoeftig Registratie bij SVS Inkomen Screening
In het schema op de volgende pagina is de procedure globaal aangegeven.
Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 6
LISP
Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 7
3.2.3.
Toekenningsprocedure Categorie 3: LISP aanvrager
Low Income Shelter Program (LISP) Ter ondersteuning van de uitvoering van het bovenstaand woningbouwprogramma zal de Stichting Low Income Shelter Programma nauw samenwerken met de Werkgroep Herstructurering Huisvestingsector, de Stichting Volkshuisvesting Suriname (SVS) en de hypotheek unit van de Surinaamse Post Spaarbank (SPSB). De dienstverlening aan de doelgroep die in aanmerking komt voor subsidie en hypotheek tegen een rentevoet van 5% voor het opzetten van een nieuwe woning, zal conform de volgende procedures en criteria geschieden: 1. Subsidie zal worden verstrekt aan huishoudens met een maandelijks nettoinkomen tussen SRD 852,- tot SRD 1988,- . Het een en ander conform de gestelde voorwaarden. Zie hiervoor de folder van het LISP II programma. 2. Aanvraag subsidie voor nieuwbouw (maximale bouwoppervlakte: 40m2) Registratie bij de Stichting Volkshuisvesting Suriname: Aanvraag voor een nieuwe woning voor huishoudens die niet in het bezit van een perceel Registratie bij de participerende Niet Gouvernementele Organisaties (NGO’s) van LISP: Aanvraag voor een nieuwbouw voor huishoudens die in het bezit van een eigen perceel. De aanvragen worden respectievelijk door SVS (zonder perceel) en de NGO’s (met perceel) gescreend en in het Management Informatie Systeem (MIS) van LISP ingevoerd metbenodigde documenten. 3. Verificatie van de aanvraag: De aanvraag wordt door de PIU van Stg. LISP geverifieerd en de Proxy Means Test (PMT) toegepast. Indien de aanvraag niet compleet is, wordt het teruggestuurd naar de NGO/SVS. Veldbezoek door de Project Implementatie Unit (PIU) (aanvragen met perceel). 4. Financiële Fase: SPSB gaat na of de financieringsmogelijkheden afgestemd zijn op de huisvestingoplossing, gezinsinkomen en aflossing van de hypotheek 5. Goedkeuringsfase: Ondertekening HIC (Housing Incentive Certificate) door de aanvrager 6. Overmakingsubsidie en uitkering hypotheek: Overmaking subsidie door PIU-LISP naar SPSB Uitbetaling door de SPSB conform begroting en bouwplan aan de aannemer. 7. Projectuitvoering en supervisie met of zonder perceel: Met perceel: De projecten zullen door geregistreerde aannemers bij PIU-LISP worden uitgevoerd Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 8
Zonder perceel: Projecten zullen door bouwbedrijven worden uitgevoerd, ingeschreven bij HAS en PIU -LISP
Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 9
4. FINANCIERINGSMODALITEIT De Regering Bouterse-Ameerali stimuleert voor elke doelgroep een eigen woning. De 2 (twee) geïdentificeerde doelgroepen zijn in de onderstaande tabel verwerkt.
Nr
Parameter
Doelgroep 1
1
Bruto maand inkomen in SRD
2
Doelgroep 2*
593 – 2.666
2.667 – 4.000
Tolerantie
5%
10%
3
Interest
5%
7%
4
Looptijd
30 jr
25 jr
5
Financiering
100%
100%
6
Maximale oppervlakte
100 m2
150 m2
*De financieringsmodaliteit voor doelgroep 2 is een aangepaste versie van de 7% kasreserveregeling.
Het maximaal te lenen bedrag wordt bepaald door respectievelijk het inkomen en de grootte van de te bouwen woning. Hieronder volgt het schema met de inkomensgroepen van doelgroep 1: Categorie
Van
Tot
1
SRD
593
SRD 1.111
2
SRD 1.112
SRD 1.630
3
SRD 1.631
SRD 2.149
4
SRD 2.150
SRD 2.666
Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 10
Indien de ‘doelgroep 1’ aanvrager is geselecteerd, volgt de financiële screening die door de hypotheekunit wordt uitgevoerd. De bedoeling van de screening is om na te gaan of de aanvrager in staat is de maandelijkse hypotheekaflossing te voldoen. Voorts wordt door de hypotheekunit bekend gemaakt voor hoeveel vierkante meters aan bouwoppervlakte de geselecteerde in aanmerking komt op basis van de hoogte van zijn/haar inkomen. Kortom: het inkomen van de aanvrager bepaalt de grootte van de woning, niet de gezinsgrootte of samenstelling. Voor nadere toelichting gelieve de folder of de website van SVS hiertoe te raadplegen. Hieronder volgt het schema met de inkomensgroepen van doelgroep 2: Categorie
Van
Tot
1
SRD 2.667
SRD 3.111
2
SRD 3.112
SRD 3.556
3
SRD 3.557
SRD 4.000
Voor de ‘doelgroep 2’ aanvrager gelden de regels van de 7% regeling.
4.1.
Hypotheekbank
De Regering heeft ervoor gekozen om t.b.v. ‘doelgroep 1’ een bestaande bankinstelling op te laten treden als de hypotheekbank. De Surinaamse Postspaarbank (SPSB) is de aangewezen bank die het beheer voert over het fonds ten behoeve van de woningzoekenden behorende tot de lage- en middeninkomensklasse. De financiële screening geschiedt aldus door de SPSB. De woningzoekenden kunnen hier terecht voor de informatie inzake de hypotheekverstrekking met de soepele financieringsvoorwaarden die de Overheid beschikbaar heeft gesteld voor het landelijke woningbouwprogramma.
Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 11
De in te leveren bescheiden bij de hypotheekbank: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
Hypotheekaanvraag Perceelkaart Hypothecair uittreksel Werkgeversverklaring en Salarisslip Geboorteuittreksel/Gezinsuittreksel Nationaliteitsverklaring Plakzegel van SRD.2,-Girorekening openen Taxatiekosten Administratiekosten Begroting (Indien in het bezit van een eigen perceel) Bouwvergunning Eigendombewijs/Transport (Indien in het bezit van een eigen perceel) Beschikking erfpacht/beschikking grondhuur (Indien domeingrond ter beschikking) Saldo opgave Verklaring van de verkoper
Managementteam Huisvesting , September 2011
Page 12
