Samenwerkingsakkoord van 30 mei 1996 betreffende de preventie en het beheer van verpakkingsafval Algemeen preventieplan – Artikel 4
ALGEMEEN PREVENTIEPLAN 2004
ALGEMEEN PREVENTIEPLAN 2004 Richtlijnen voor het invullen van het standaardformulier INHOUDSOPGAVE 1.
Inleiding
blz. 2
2.
Richtlijnen voor het invullen van DEEL 4 van het standaardformulier
blz. 3
2.1.
Begrippen en definities
blz. 3
2.2.
Richtlijnen voor het invullen van kader 3b en kader 4b
blz. 3
2.3.
Ingevulde voorbeelden van kader 3b en kader 4b
blz. 4
2.4.
Richtlijnen voor het invullen van kader 5b
blz. 7
2.5.
Ingevulde voorbeelden van kader 5b
blz. 7
3.
4.
Richtlijnen voor het invullen van DEEL 5 van het standaardformulier
blz. 8
3.1.
Richtlijnen voor het invullen van kader 6b
blz. 8
3.2.
Richtlijnen voor het invullen van kader 7b
blz. 8
3.3.
Ingevulde voorbeelden van kader 7b
blz. 10
3.4.
Richtlijnen voor het invullen van kader 7c
blz. 10
3.5.
Richtlijnen voor het invullen van kader 8b
blz. 10
3.6.
De wet productnormen en het koninklijk besluit zware metalen
blz. 11
3.7.
Richtlijnen voor het invullen van kader 9b
blz. 11
3.8.
Richtlijnen voor het invullen van kader 10b
blz. 11
3.9.
Richtlijnen voor het invullen van kader 11b
blz. 11
3.10.
Richtlijnen voor het invullen van kader 12b en verduidelijking van enkele begrippen
blz. 12
Richtlijnen voor het invullen van DEEL 6 van het standaardformulier
blz. 12
4.1.
Inleiding en verduidelijking van een aantal begrippen
blz. 12
4.2.
Richtlijnen voor het invullen van kader 13b en kader 13c en ingevulde voorbeelden
blz. 13
5.
Richtlijnen voor het invullen van DEEL 7 van het standaardformulier
blz. 16
6.
Richtlijnen voor het invullen van DEEL 8 van het standaardformulier
blz. 16
1. Inleiding Dit document heeft als bedoeling u zo uitvoerig mogelijk te begeleiden bij het opstellen van uw algemeen preventieplan 2004. Vooral indien u voor het eerst een algemeen preventieplan dient op te stellen, raden wij u aan om dit document grondig door te nemen alvorens te beginnen met het invullen van het “Standaardformulier algemeen preventieplan 2004”. Naast belangrijke richtlijnen en tips voor het invullen van het standaardformulier bevat dit document immers ook ingevulde voorbeelden van enkele belangrijke onderdelen of in te vullen kaders van het standaardformulier. Hierbij wordt, tenzij anders wordt aangegeven, steeds uitgegaan van twee fictieve praktijkvoorbeelden: het eerste voorbeeld beschrijft de situatie van een huishoudelijke verpakkingsverantwoordelijke (ingevulde voorbeelden in groene kleur), het tweede voorbeeld beschrijft de situatie van een bedrijfsmatige verpakkingsverantwoordelijke (ingevulde voorbeelden in rode kleur). Voorbeeld 1: Huishoudelijke verpakkingsverantwoordelijke Een producent van frisdranken brengt volgende producten op de Belgische markt onder zijn eigen merknaam: -
Limonade in herbruikbare glazen flessen van 75 cl met statiegeld. De flessen zijn voorzien van een papieren etiket en een polyethyleen schroefdop; ze worden geleverd in herbruikbare polyethyleen kratten. Limonade in eenmalige aluminium blikjes van 33 cl. De blikjes worden gegroepeerd in kartonnen dozen en geleverd op houten Europalletten omwikkeld met polyethyleen wikkelfolie. Bruisend mineraalwater in eenmalige PET flessen van 1,5 liter. De flessen zijn voorzien van een polypropyleen etiket en een polyethyleen schroefdop. Ze worden per 6 gegroepeerd in polyethyleen krimpfolie en geleverd op houten Europalletten met kartonnen tussenbladen en omwikkeld met polyethyleen wikkelfolie.
Volgende hoeveelheden verpakkingen werden aangekocht in 2002: -
-
Herbruikbare glazen flessen: 5.000 kg (ter vervanging van niet teruggekeerde of beschadigde flessen; totale hoeveelheid in gebruik: 50.000 flessen van 0,5 kg; afzet op de Belgische markt: 180.000 liter limonade, d.w.z. 240.000 flessen); Herbruikbare polyethyleen kratten: 150 kg (ter vervanging van niet teruggekeerde of beschadigde kratten; totale hoeveelheid in gebruik: 4000 kratten van 1,5 kg; afzet op de Belgische markt: 20.000 kratten); Papieren etiketten: 200 kg; Polyethyleen schroefdoppen: 1.600 kg; Aluminium blikjes: 5.000 kg (200.000 blikjes van 25 gram); Kartonnen dozen: 2.500 kg (10.000 dozen van 250 gram); PET flessen: 6.000 kg (120.000 flessen van 50 gram); Polypropyleen etiketten: 200 kg; Kartonnen tussenbladen: 100 kg; Polyethyleen krimpfolie: 400 kg; Polyethyleen wikkelfolie: 200 kg; Houten Europalletten: 0 kg (geen eigendom van het bedrijf: deze palletten zijn in omloop en dienen niet als dusdanig te worden aangekocht; jaarlijks worden ongeveer 500 palletladingen afgezet op de Belgische markt; het gewicht van een lege pallet bedraagt 24 kg).
Voorbeeld 2: Bedrijfsmatige verpakkingsverantwoordelijke Een producent van staaldraad en metalen profielen voor de bouwnijverheid gebruikt volgende verpakkingen om zijn producten op de Belgische markt te brengen: -
De staaldraad wordt in rollen verpakt met behulp van stalen omsnoeringsband. Deze rollen worden op vrachtwagens gestapeld met behulp van eenmalige houten onderleggers. De metalen profielen worden geleverd op houten Europalletten voorzien van kartonnen tussenbladen en omwikkeld met polyethyleen wikkelfolie.
Volgende hoeveelheden verpakkingen werden aangekocht in 2002: -
-
Stalen omsnoeringsband: 10.000 kg; Houten onderleggers: 5.500 kg; Kartonnen tussenbladen: 400 kg; Polyethyleen wikkelfolie: 400 kg; Houten Europalletten: 0 kg (geen eigendom van het bedrijf: deze palletten zijn in omloop en dienen niet als dusdanig te worden aangekocht; jaarlijks worden ongeveer 1.000 palletladingen afgezet op de Belgische markt; het gewicht van een lege pallet bedraagt 24 kg).
2
2. Richtlijnen voor het invullen van DEEL 4 van het standaardformulier Om uw preventiemaatregelen op hun werkelijke waarde te kunnen schatten en om zo uw algemeen preventieplan te kunnen beoordelen, is het noodzakelijk dat de Interregionale Verpakkingscommissie weet welke producten u op de Belgische markt brengt, hoe deze producten verpakt zijn en om welke hoeveelheden het gaat. Let op: het gaat hier enkel om verpakkingen van producten die uw bedrijf verpakt of laat verpakken in België en die bestemd zijn voor de Belgische markt. In deel 4 van het standaardformulier wordt gevraagd om eerst een overzicht te geven van de types verpakkingen en verpakkingsmaterialen en hun jaarlijkse hoeveelheden, en om daarna per producttype een beschrijving te geven van het volledige verpakkingssysteem (primaire, secundaire, tertiaire en serviceverpakkingen). 2.1. Begrippen en definities • • • • • •
Herbruikbare verpakking: elke verpakking die ontworpen is om meerdere malen gebruikt te worden en die in de praktijk minstens 3 keer gebruikt wordt voor verpakkingsdoeleinden. Eenmalige verpakking: elke verpakking die niet als herbruikbaar beschouwd kan worden. Primaire verpakking: de verkoopsverpakking, die voor de eindgebruiker of consument één verkoopeenheid vormt. Voorbeeld: een drankkarton. Secundaire verpakking: de verzamelverpakking, die een aantal verkoopeenheden groepeert. Voorbeeld: een kartonnen doos waarin 12 drankkartons zitten. Tertiaire verpakking: de transportverpakking. Voorbeeld: een houten pallet en de wikkelfolie die de producten op de pallet vasthoudt. Serviceverpakking: een verpakking die pas na de verkoop van het product worden aangebracht op het verkooppunt, zoals bijvoorbeeld een plastieken draagtas in een supermarkt.
2.2. Richtlijnen voor het invullen van kader 3b en kader 4b In kader 3b geeft u een overzicht van de gebruikte herbruikbare verpakkingen. Per materiaalsoort vult u voor elk van de types verpakkingen of verpakkingsonderdelen die u gebruikt de hoeveelheden voor het jaar 2002 in. Aan elke verpakking of elk verpakkingsonderdeel (dus ook aan de herbruikbare verpakkingen of verpakkingsonderdelen waarvan u in 2002 geen nieuwe eenheden diende aan te kopen) kent u bovendien een nummer toe: gebruik hierbij een doorlopende nummering beginnend met het cijfer 1. In kader 4b geeft u voor uw eenmalige verpakkingen per materiaalsoort en per type verpakkingen en verpakkingsonderdelen de gebruikte hoeveelheden voor het jaar 2002. Begin in de kolom Nr. echter niet opnieuw te nummeren, maar geef een nummering die aansluit op deze van kader 3b. In geval van onduidelijkheden of onzekerheden wat betreft de materiaalsoort(en) waaruit uw verpakkingen vervaardigd zijn, verzoeken wij u om hierover navraag te doen bij de leveranciers of producenten van deze verpakkingen, zodat u kader 3b en kader 4b correct kan invullen. Voor het beschrijven van de verpakkingsonderdelen waarvan geen beschrijving is opgenomen in de kolom Types verpakkingen of verpakkingsonderdelen (d.w.z. de verpakkingsonderdelen die in deze kolom zijn aangegeven als “Andere”), kan u gebruik maken van onderstaande lijst van voorbeelden. Indien u verpakkingsonderdelen gebruikt die niet zijn opgenomen in deze lijst, dient u hiervan zelf een beschrijving te geven. Voorbeelden van verpakkingen en verpakkingsonderdelen -
Beker Bus Capsule Deksel Dop Hoekbeschermer Hoes Huls Jerrycan
-
Kleefband Koker Korf Kroonkurk Kurk Net Nietje Omsnoeringsband Opvulmateriaal
-
Plaat Plank Pot Schaaltje Spoel Spuitbus Touw Tussenblad Verstuiver
3
2.3. Ingevulde voorbeelden van kader 3b en kader 4b Voorbeeld 1: Kader 3b – beschrijving van de herbruikbare verpakkingen en verpakkingsmaterialen Types verpakkingen of Hoeveelheden in kg Materiaalsoort verpakkingsonderdelen (jaar 2002) Octabin Andere (beschrijf): Pallet (Euro, CHEP, CP/PRS of LPR) Pallet (overige) Hout Andere (beschrijf): Fles Bokaal Glas Andere (beschrijf): Beschrijf: Aluminium Vat Staal Container Andere (beschrijf): Fles of flacon Zak Kist of krat Container Polyethyleen Vat Pallet (Euro, CHEP of CP/PRS) Pallet (overige) Andere (beschrijf): Fles of flacon Big bag Kist of krat Polypropyleen Container Vat Andere (beschrijf): Blister Kist of krat PVC Andere (beschrijf): Fles of flacon Polycarbonaat Andere (beschrijf): Pallet (Euro, CHEP of CP/PRS) Kunststoffen – diversen Pallet (overige) of gemengde kunststoffen Andere (beschrijf): Samengestelde materialen Beschrijf: Andere materiaalsoorten Beschrijf:
Nr.
Papier / karton
0
1
5000
2
150
3
TOTAAL: 5150 kg
Kader 4b – beschrijving van de eenmalige verpakkingen en verpakkingsmaterialen Types verpakkingen of Hoeveelheden in kg Materiaalsoort verpakkingsonderdelen (jaar 2002) Papier / karton
Nr.
Doos
2500
4
Etiket
200
5
100
6
5000
7
1600
8
600
9
200
10
6000
11
Andere (beschrijf):
Tussenblad
Pallet
Hout
Kist Andere (beschrijf): Fles
Glas
Bokaal Andere (beschrijf):
Aluminium
Blik Andere (beschrijf): Blik Schroefdop
Staal
Vat Container Andere (beschrijf): Fles of flacon Schroefdop Etiket
Polyethyleen
Zak Folie Container Vat Ander (beschrijf): Fles of flacon Folie
Polypropyleen
Container Vat Andere (beschrijf): Etiket
PVC PET PET met barrièremateriaal
Blister Andere (beschrijf): Fles Andere (beschrijf): PET fles met polyamidebarrière Andere (beschrijf):
Geëxpandeerd polystyreen Beschrijf: Composteerbare plastics Beschrijf: Samengestelde materialen Andere materiaalsoorten
Drankkarton Andere (beschrijf): Beschrijf:
TOTAAL: 16200 kg
5
Voorbeeld 2: Kader 3b – beschrijving van de herbruikbare verpakkingen en verpakkingsmaterialen Types verpakkingen of Hoeveelheden in kg Materiaalsoort verpakkingsonderdelen (jaar 2002) Papier / karton Hout
Glas
Andere materiaalsoorten
Octabin Andere (beschrijf): Pallet (Euro, CHEP, CP/PRS of LPR) Pallet (overige) Andere (beschrijf): Fles Bokaal Andere (beschrijf):
0
Nr.
1
Beschrijf:
TOTAAL:
0 kg
Kader 4b – beschrijving van de eenmalige verpakkingen en verpakkingsmaterialen Types verpakkingen of Hoeveelheden in kg Materiaalsoort verpakkingsonderdelen (jaar 2002)
Nr.
Doos
Papier / karton
Etiket Andere (beschrijf):
Tussenblad
400
2
Onderlegger
5500
3
Omsnoeringsband
10000
4
400
5
Pallet
Hout
Kist Andere (beschrijf): Fles
Glas
Bokaal Andere (beschrijf):
Aluminium
Blik Andere (beschrijf): Blik Schroefdop
Staal
Vat Container Andere (beschrijf): Fles of flacon Schroefdop Etiket
Polyethyleen
Zak Folie Container Vat Ander (beschrijf):
Andere materiaalsoorten
Beschrijf:
TOTAAL: 16300 kg
6
2.4. Richtlijnen voor het invullen van kader 5b Bij het invullen van kader 5b kan u in zekere mate zelf bepalen in hoeverre u uw gegevens wenst te detailleren. Belangrijk is vooral dat alle verschillen worden aangeduid die een belang kunnen hebben op het vlak van preventie van verpakkingsafval, en dit zowel vanuit het standpunt van de producten als vanuit het standpunt van de verpakkingen. Een voorbeeld: U produceert 10 verschillende soorten snoepgoed op gelatinebasis, waarvan 8 soorten worden verpakt in transparante polyethyleen zakjes (primaire verpakking) in 4 verschillende afmetingen en 2 andere soorten in kartonnen doosjes (primaire verpakking). Als secundaire verpakking worden kartonnen omdozen in 2 verschillende formaten gebruikt. De 10 verschillende soorten snoepgoed kunnen als één product worden beschouwd (u hoeft dus niet elke smaak of vorm afzonderlijk te beschrijven, tenzij bijvoorbeeld de smaak of de vorm van het snoepgoed de keuze van het verpakkingsmateriaal zou beïnvloeden). De 4 verschillende formaten van polyethyleen zakjes kan u als één type primaire verpakking beschouwen en de 2 formaten van kartonnen omdozen kan u als één type secundaire verpakking beschouwen. Voor het invullen van kader 5b neemt u 1 productgroep (snoepgoed) en 2 verpakkingssystemen (polyethyleen zakjes + kartonnen omdozen als eerste, en kartonnen doosjes + kartonnen omdozen als tweede systeem) in beschouwing, en vult u dus 2 rijen in.
2.5. Ingevulde voorbeelden van kader 5b Voorbeeld 1: Kader 5b – beschrijving van het verpakkingssysteem Product
Hoeveelheden product bestemd voor de Belgische markt (jaar 2002)
Limonade 75 cl
Limonade 33 cl
3
180000 m /liter/m
3
66000 m /liter/m
3
3
Primaire verpakking
Secundaire verpakking
2, 5, 8
3
7
4
1, 9
8, 10, 11
9
1, 6, 9
Secundaire verpakking
Tertiaire verpakking
(schrappen wat niet past)
(schrappen wat niet past)
Tertiaire verpakking
Serviceverpakking
Bruisend mineraalwater
3
180000 m /liter/m
3
(schrappen wat niet past)
1,5 liter
Voorbeeld 2: Kader 5b – beschrijving van het verpakkingssysteem Product
Hoeveelheden product bestemd voor de Belgische markt (jaar 2002)
Staaldraad
50000 kg/liter/m
3
Metalen profielen
50000 kg/liter/m
3
3
…… kg/liter/m
Primaire verpakking
(schrappen wat niet past)
3, 4
(schrappen wat niet past)
1, 2, 5
Serviceverpakking
(schrappen wat niet past)
7
3. Richtlijnen voor het invullen van DEEL 5 van het standaardformulier 3.1.
Richtlijnen voor het invullen van kader 6b
•
Enkele voorbeelden van producten die niet als onverpakte producten beschouwd mogen worden: - Een producent van kunststoffen levert granulaten in octabins van 1000 liter bevestigd op herbruikbare palletten. Vermits deze granulaten verpakt zijn in bedrijfsmatige tertiaire verpakkingen en als dusdanig worden geleverd aan de eindgebruiker mogen zij niet beschouwd worden als onverpakte producten. - Een verdeler van voedingswaren voert snoepgoed verpakt in kartonnen doosjes in uit Nederland en verkoopt zijn producten in België rechtstreeks aan de consument. Aan de kassa wordt aan de consument een plastic draagtas aangeboden als serviceverpakking. Hoewel enkel deze plastic draagtassen onder de verplichting tot het opstellen van een preventieplan vallen, mag het snoepgoed uiteraard niet beschouwd worden als een onverpakt product vermits het in een huishoudelijke primaire verpakking wordt verkocht aan de consument.
•
Enkele voorbeelden van producten die wel als onverpakte producten beschouwd mogen worden: - Een producent van veevoeders levert zijn producten in weg- of spoorcontainers aan zijn klanten, die het voeder opslaan in silo’s. Aangezien weg- en spoorcontainers geen verpakkingen zijn, is dit veevoeder een onverpakt product. - Een producent van plastic bloempotten verkoopt zijn bloempotten rechtstreeks en enkel voorzien van een prijsetiket aan de consument. Aan de kassa wordt aan de klanten op hun verzoek een plastic draagtas aangeboden als serviceverpakking. Een etiket dat uitsluitend een prijs vermeldt is geen verpakking, zodat de bloempotten ofwel zonder verpakking ofwel in uitsluitend een serviceverpakking aan de consument worden aangeboden. De bloempotten mogen dus beschouwd worden als onverpakte producten.
3.2.
Richtlijnen voor het invullen van kader 7b
Begrippen en definities: •
Gesloten retoursysteem: een retoursysteem dat door de verpakkingsverantwoordelijke(n) zelf beheerd wordt en waarin de verpakkingen eigendom blijven van de verpakkingsverantwoordelijke(n). Voorbeeld: een retoursysteem georganiseerd door een frisdrankproducent die zelf instaat voor de inzameling van de herbruikbare kunststof kratten en glazen flessen met statiegeld.
•
Open retoursysteem: een georganiseerd poolsysteem met herbruikbare verpakkingen die geen eigendom zijn van de verpakkingsverantwoordelijke(n). Volgende poolsystemen met herbruikbare verpakkingen worden momenteel door de IVC erkend: - CP/PRS palletten (hout & kunststof) - Europalletten (hout & kunststof) - CHEP palletten (hout & kunststof) - LPR “La palette rouge” palletten (hout) - Opzetranden voor CHEP palletten (hout) - Palletkooien CHEP (metaal) - Euroboxen CHEP (metaal) Voor meer informatie over herbruikbare verpakkingen verwijzen wij u naar onze brochure “Begrippen betreffende verpakkingen”, die op eenvoudig verzoek verkregen kan worden bij de IVC (
[email protected], of telefonisch op het nr. 02/209.03.60).
Berekening van de percentages per categorie van verpakkingen: De gevraagde percentages zijn telkens gewichtspercentages en hebben steeds betrekking op de het gewicht van de lege verpakkingen. Op de volgende bladzijde wordt de berekeningsmethode stap voor stap overlopen in twee volledig uitgewerkte voorbeelden.
8
Voorbeeld 1: De frisdrankproducent van dit voorbeeld gebruikt volgende verpakkingen: ✓
✓
✓
✓
Primaire verpakkingen: Eenmalige verpakkingen: papieren etiketten, polyethyleen schroefdoppen, aluminium blikjes, PET flessen en polyethyleen etiketten, in totaal 16.200 kg; Herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem: glazen flessen, in totaal 240.000 x 0,5 kg = 120.000 kg; TOTAAL: 136.200 kg; Secundaire verpakkingen: Eenmalige verpakkingen: kartonnen dozen en polyethyleen krimpfolie, in totaal 2.900 kg; Secundaire herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem: polyethyleen kratten, in totaal 20.000 x 1,5 kg = 30.000 kg; TOTAAL: 32.900 kg; Tertiaire verpakkingen: palletten: Eenmalige verpakkingen: GEEN (0 kg); Herbruikbare verpakkingen in een open retoursysteem: 500 x 24 kg = 12.000 kg; TOTAAL: 12.000 kg; Tertiaire verpakkingen: overige: Eenmalige verpakkingen: kartonnen tussenbladen en polyethyleen wikkelfolie, in totaal 300 kg; Herbruikbare verpakkingen: GEEN (0 kg); TOTAAL: 300 kg.
Voor elke categorie verpakkingen (primaire, secundaire, …) gebeurt de berekening telkens als volgt: het percentage verpakkingen van een bepaald type (eenmalig, herbruikbaar in een gesloten retoursysteem, …) wordt verkregen via de formule: [ Totaalgewicht van de verpakkingen van dit type / Totaalgewicht van de verpakkingen van deze categorie ] x 100 Dit geeft volgende verhoudingen: ✓
✓
✓ ✓
Primaire verpakkingen: 88,2 % herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem (berekening: [120.000 kg / 136.000 kg] x 100 = 88,2 %) en 11,8 % eenmalige verpakkingen (berekening: [16.000 kg / 136.000 kg] x 100 = 11,8 %); Secundaire verpakkingen: 91,2 % herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem (berekening: [30.000 kg / 32.900 kg] x 100 = 91,2 %) en 8,8 % eenmalige verpakkingen (berekening: [2.900 kg / 32.900 kg] x 100 = 8,8 %); Tertiaire verpakkingen: palletten: 100 % herbruikbare verpakkingen in een open retoursysteem (berekening: [12.000 / 12.000] x 100 = 100 %); Tertiaire verpakkingen: overige: 100 % eenmalige verpakkingen (berekening: [300 / 300] x 100 = 100 %).
Voorbeeld 2: De metaalverwerker van dit voorbeeld gebruikt volgende verpakkingen: ✓
✓
Tertiaire verpakkingen: palletten: Eenmalige verpakkingen: GEEN (0 kg); Herbruikbare verpakkingen in een open retoursysteem: 1.000 x 24 kg = 24.000 kg; TOTAAL: 24.000 kg; Tertiaire verpakkingen: overige: Eenmalige verpakkingen: stalen omsnoeringsband, houten onderleggers, kartonnen tussenbladen en polyethyleen wikkelfolie, in totaal 16.300 kg; Herbruikbare verpakkingen: GEEN (0 kg); TOTAAL: 16.300 kg.
Voor elke categorie verpakkingen (primaire, secundaire, …) gebeurt de berekening telkens als volgt: het percentage verpakkingen van een bepaald type (eenmalig, herbruikbaar in een gesloten retoursysteem, …) wordt verkregen via de formule: [ Totaalgewicht van de verpakkingen van dit type / Totaalgewicht van de verpakkingen van deze categorie ] x 100 Dit geeft volgende verhoudingen: ✓
✓
Tertiaire verpakkingen: palletten: 100 % herbruikbare verpakkingen in een open retoursysteem (berekening: [24.000 / 24.000] x 100 = 100 %); Tertiaire verpakkingen: overige: 100 % eenmalige verpakkingen (berekening: [16.300 / 16.300] x 100 = 100 %).
9
3.3.
Ingevulde voorbeelden van kader 7b
Kader 7b – gebruik van herbruikbare verpakkingen Categorie Verhoudingen tussen herbruikbare en eenmalige verpakkingen verpakkingen (jaar 2002) PRIMAIRE VERPAKKINGEN
Herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem
88.2 %
Eenmalige verpakkingen
11.8 %
SECUNDAIRE VERPAKKINGEN
Herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem
91.2 %
Eenmalige verpakkingen
8.8 %
TERTIAIRE VERPAKKINGEN: PALLETTEN
Herbruikbare palletten in een open retoursysteem
100 %
TERTIAIRE VERPAKKINGEN: OVERIGE
Herbruikbare verpakkingen in een open retoursysteem
0%
Herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem
0%
Eenmalige verpakkingen
100 %
SERVICEVERPAKKINGEN
Herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem
…... %
Eenmalige verpakkingen
…... %
Herbruikbare palletten in een gesloten retoursysteem
0%
Eenmalige palletten
0%
Kader 7b – gebruik van herbruikbare verpakkingen Categorie Verhoudingen tussen herbruikbare en eenmalige verpakkingen verpakkingen (jaar 2002) PRIMAIRE VERPAKKINGEN
Herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem Eenmalige verpakkingen
…... %
SECUNDAIRE VERPAKKINGEN
Herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem
…... %
Eenmalige verpakkingen
…... %
TERTIAIRE VERPAKKINGEN: PALLETTEN
Herbruikbare palletten in een open retoursysteem
100 %
TERTIAIRE VERPAKKINGEN: OVERIGE
Herbruikbare verpakkingen in een open retoursysteem
0%
Herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem
0%
Eenmalige verpakkingen
100 %
SERVICEVERPAKKINGEN
Herbruikbare verpakkingen in een gesloten retoursysteem
…... %
Eenmalige verpakkingen
…... %
3.4. • •
3.5.
Betrokken verpakkingen 2 5, 7, 8, 9, 11 3 4, 10 1
6, 10
Betrokken verpakkingen
…... %
Herbruikbare palletten in een gesloten retoursysteem
0%
Eenmalige palletten
0%
1
2, 3, 4, 5
Richtlijnen voor het invullen van kader 7c Het retourpercentage is het gemiddelde percentage van de verpakkingen dat jaarlijks wordt teruggebracht. Het uitvalpercentage is het jaarlijkse gemiddelde percentage van de teruggebrachte verpakkingen dat niet meer geschikt is om opnieuw gebruikt te worden. Richtlijnen voor het invullen van kader 8b
In kader 8b wordt een onderscheid gemaakt tussen post consumer gerecycleerde materialen (d.w.z. materialen die gerecycleerd worden nadat ze zijn gebruikt door de bevolking) en andere gerecyleerde materialen (zoals bijvoorbeeld productieresten). Wij vragen u om bij uw verpakkingsleveranciers uitdrukkelijk te informeren naar zowel de totale percentages gerecycleerde materialen in de verpakkingen als naar de percentages post consumer materialen in de verpakkingen. Indien een verpakkingsleverancier enkel in staat is u de totale percentages gerecycleerde materialen in zijn verpakkingen mee te delen, kan u voor deze verpakkingen de derde kolom van kader 8b uiteraard niet invullen. In ieder geval willen wij u vragen om kader 8b zo volledig en gedetailleerd mogelijk in te vullen. Indien bepaalde technische fiches of attesten die u door uw verpakkingsleveranciers worden overgemaakt u niet duidelijk lijken, vragen wij u om deze te fotokopiëren en in bijlage toe te voegen aan uw preventieplan.
10
3.6.
De wet productnormen en het koninklijk besluit zware metalen
De wet productnormen van 21 december 1998 (Belgisch Staatsblad 11/02/1999) heeft tot doel om duurzame consumptie- en productiewijzen te bevorderen en het leefmilieu en de volksgezondheid te beschermen. Bij deze wet hoort ook een koninklijk besluit van 25 maart 1999, gewijzigd op 15 mei 2003 (Belgisch Staatsblad 18/06/2003), houdende bepaling van productnormen voor verpakkingen. Paragraaf 2 van artikel 11 van de wet Productnormen voert het ‘standstillprincipe’ in als instrument voor kwantitatieve preventie aan de bron: "Eénieder die in niet-herbruikbare verpakkingen verpakte producten op de markt brengt, is verplicht ervoor te zorgen dat, voor een zelfde verpakkingsmateriaal, de verhouding tussen het gewicht van de verpakking en het gewicht van het product dat in deze verpakking op de markt wordt gebracht, niet toeneemt ten opzichte van de verhouding die bestond op de datum van inwerkingtreding van deze wet." Het koninklijk besluit van 25 maart 1999 voert een concrete kwalitatieve preventiemaatregel in 1 inzake het gehalte aan zware metalen in verpakkingen (limiet 100 ppm ): "Het is verboden verpakte producten op de markt te brengen waarvan de verpakking of verpakkingscomponenten een hogere totale concentratie van lood, cadmium, kwik en zeswaardig chroom bevatten dan 100 mg/kg." Er is een afwijking voorzien voor kunststofkratten en -palletten in een gesloten en gecontroleerde productketen en voor glazen verpakkingen. 3.7.
Richtlijnen voor het invullen van kader 9b
Let erop dat kader 9b enkel betrekking heeft op PRIMAIRE EENMALIGE verpakkingen. Indien u geen primaire eenmalige verpakkingen gebruikte in 2002, hoeft u kader 9b dus niet in te vullen. De gewichtsverhouding verpakking/product kan stijgen indien bijvoorbeeld: • • • 3.8.
de dikte van de verpakking stijgt (bijvoorbeeld bij overschakeling naar een verpakking uit hetzelfde materiaal die meer gerecycleerde vezels bevat en daarom dikker moet zijn om eenzelfde stevigheid te bieden); een ander (zwaarder) verpakkingsmateriaal wordt gebruikt (bijvoorbeeld omdat dit beter recycleerbaar is); het volume verpakt product daalt. Richtlijnen voor het invullen van kader 10b
De types verpakkingen vermeld in kader 10a werden in een studie naar de aanwezigheid van zware metalen in verpakkingen die door het VITO werd uitgevoerd in opdracht van de FOD Leefmilieu, aangeduid als risicoverpakkingen. Het is mogelijk dat uw verpakkingsleveranciers in sommige gevallen niet in staat zullen zijn om alle details te geven die worden opgevraagd in kader 10b. In ieder geval willen wij u vragen om kader 10b zo volledig en gedetailleerd mogelijk in te vullen. Indien bepaalde technische fiches of attesten die u door uw verpakkingsleveranciers worden overgemaakt u niet duidelijk lijken, vragen wij u om deze te fotokopiëren en in bijlage toe te voegen aan uw preventieplan. 3.9.
Richtlijnen voor het invullen van kader 11b
Kader 11b is in feite uitsluitend bedoeld om wijzigingen op te sporen die mogelijk een invloed hebben op het vlak van preventie.
1
ppm = parts per million ( 100 ppm = 100 mg/kg)
11
Wijzigingen die gevolgen kunnen hebben op het vlak van preventie kunnen in principe van zeer uiteenlopende aard zijn, gaande van een totale verandering van de verpakking (ander type verpakking en andere materiaalsoort) tot een eenvoudige kleurverandering. Met kader 11b wil de IVC u in de eerste plaats “verplichten” om bewust na te denken over al uw verpakkingskeuzes. Concreet moet het invullen van kader 11b ervoor zorgen dat: • • •
bepaalde wijzigingen waarvan de positieve gevolgen op het vlak van preventie niet meteen in het oog springen, toch worden vermeld in uw preventieplan; bepaalde verpakkingskeuzes, die een schijnbaar te vermijden negatieve impact op het milieu veroorzaken, verantwoord worden door het opsommen van de voordelen op het vlak van preventie; u corrigerend kan optreden naar verpakkingskeuzes toe waarvan u bij nader inzien vaststelt dat ze een te vermijden negatief effect op het milieu hebben.
3.10. Richtlijnen voor het invullen van kader 12b en verduidelijking van enkele begrippen Kader 12b maakt een onderscheid tussen twee soorten preventie: •
Kwantitatieve preventie: verminderen van de hoeveelheid verpakkingen, bij gelijke productiehoeveelheden en zonder materiaalsubstituties. -
•
Is de verpakking noodzakelijk? (geen verpakking, geen afval!) Kan het gewicht van de verpakking verminderd worden? (minder verpakking, minder afval!) Kan de verpakking hergebruikt worden? (herbruikbare verpakking = geen nieuwe verpakking, dus minder afval!)
Kwalitatieve preventie: verbeteren van de eigenschappen van de verpakkingen teneinde de schadelijke impact op het leefmilieu te verminderen.
Let erop dat u bij het invullen van kader 12b voor elke preventiemaatregel minstens volgende informatie geeft: • • •
Beschrijving van de preventiemaatregel; Beschrijving van de betrokken verpakkingen of verpakkingsonderdelen; Beschrijving van de cijfermatige gevolgen (omvang van de preventiemaatregel), waarbij u telkens een vergelijking maakt tussen de situatie voor en na. Geef hierbij steeds een zo nauwkeurig mogelijke schatting, uitgedrukt in kg of %.
4. Richtlijnen voor het invullen van DEEL 6 van het standaardformulier 4.1.
Inleiding en verduidelijking van een aantal begrippen
In dit deel van het standaardformulier geeft u een beschrijving van de preventiemaatregelen die u plant voor de periode van 3 jaar waarop dit preventieplan betrekking heeft; deel 6 vormt het eigenlijke preventieplan en moet dus beschouwd worden als het belangrijkste onderdeel van het standaardformulier. Bij het uitwerken van preventiemaatregelen moet met een aantal belangrijke elementen rekening gehouden worden: •
Cijfermatige doelstellingen dienen steeds geformuleerd te worden in de veronderstelling dat de productiehoeveelheden niet zullen wijzigen. • Bekijk steeds het volledige verpakkingssysteem (zowel de primaire, de secundaire als de tertiaire verpakkingen). Vooral voor kwantitatieve preventiemaatregelen is het belangrijk om het verpakkingssysteem in zijn totaliteit te beschouwen: een gewichtsvermindering van één verpakkingsonderdeel (bijvoorbeeld de secundaire verpakking) kan immers als gevolg hebben dat een ander verpakkingsonderdeel (bijvoorbeeld de primaire of tertiaire verpakking) moet verstevigd en dus verzwaard worden. Het spreekt voor zich dat er enkel van kwantitatieve preventie sprake is wanneer het gewicht van het verpakkingssysteem in zijn totaliteit daalt. Een term die veelvuldig gehanteerd wordt wanneer men spreekt over preventie, is recycleerbaarheid. We zullen trachten aan de hand van enkele concrete voorbeelden te
12
verduidelijken wanneer een verpakking als recycleerbaar kan worden beschouwd en in welke gevallen maatregel die met recyclage verband houden daadwerkelijk een preventief karakter hebben. Opmerking: ook compostering is een vorm van recyclage. •
Om na te gaan of een verpakking recycleerbaar is, dienen volgende vragen gesteld te worden: -
Is de verpakking technisch gezien recycleerbaar? Bestaat er een inzamelsysteem dat voldoende verwerkingsmogelijkheden garandeert? Bevat de verpakking geen product dat recyclage onmogelijk maakt (bijvoorbeeld omwille van wettelijke verbodsbepalingen)?
Samengestelde materialen of laminaten zullen in vele gevallen moeilijk of zelfs niet recycleerbaar zijn vanuit technisch oogpunt. Verpakkingsafval dat niet selectief wordt ingezameld, wordt in de praktijk doorgaans niet gerecycleerd maar zal veeleer verbrand worden met energierecuperatie. Zelfs het feit dat een verpakking selectief wordt ingezameld, betekent nog niet noodzakelijk dat alle verpakkingsonderdelen werkelijk zullen worden gerecycleerd: het papieren etiket op een PET fles is uiteraard technisch gezien recycleerbaar, maar komt in de recyclageketen voor PET flessen terecht (tenzij de consument het vooraf verwijdert) en zal in de praktijk dus bijna nooit gerecycleerd worden. •
Wanneer doet u werkelijk aan preventie door een recycleerbare verpakking te gebruiken? Een algemeen geldende regel kan niet gedefinieerd worden, maar volgende voorbeelden kunnen hopelijk voor voldoende duidelijkheid zorgen: -
-
-
-
-
4.2.
Het kleuren of bedrukken van een plastic fles kan deze ongeschikt maken voor bepaalde recyclagetoepassingen; Verpakt fruit: overschakeling van verpakking in een plastic bakje en plastic folie of in een plastic netje naar verpakking in een kartonnen recipiënt, kan beschouwd worden als een preventiemaatregel omdat karton op veel grotere schaal selectief wordt ingezameld en gerecycleerd; Chocopasta of honig verpakt in een glazen pot: de glazen pot kan beschouwd worden als een recycleerbare verpakking; overgang van een plastic deksel naar een metalen deksel zorgt ervoor dat ook het deksel gemakkelijker of op grotere schaal gerecycleerd zal worden (inzameling via de PMD-zakken). Kleine formaten plastic flacons kunnen in sorteercentra in het residu terechtkomen (bijvoorbeeld door zeefprocessen), in welk geval ze dus in de praktijk niet gerecycleerd zullen worden. Een kritische drempelwaarde voor het volume kan moeilijk of niet bepaald worden, maar als algemene regel geldt: hoe kleiner de verpakking, hoe groter de kans dat ze in het residu terechtkomt. Flacons van 10 cl komen in vele gevallen in het residu terecht. Voor metalen vaten met gevaarlijke inhoud kunnen de recyclagemogelijkheden geoptimaliseerd worden door het gebruiken van een dunne polyethyleen binnenzak. De recyclage van de vaten wordt vergemakkelijkt doordat deze niet vervuild zijn, en de binnenzak kan na gebruik verwijderd en energetisch gevaloriseerd worden. Het gebruik van palletten bestaande uit een combinatie van hout (balken) en vezelplaat (draagvlak) valt af te raden, aangezien dit de latere recyclage sterk bemoeilijkt. Vezelplaten bevatten immers aanzienlijke hoeveelheden lijm, hetgeen recyclage vrijwel onmogelijk maakt. Richtlijnen voor het invullen van kader 13b en kader 13c en ingevulde voorbeelden
•
Bij het invullen van kader 13b dienen in de kolom “Nrs.” enkel de nummers (zoals ingevuld in kader 3b en 4b) te worden gegeven die verwijzen naar het huidige verpakkingssysteem; hierbij dienen wel alle elementen (primaire + secundaire + tertiaire verpakking) van het verpakkingssysteem te worden aangegeven die beïnvloed worden door de preventiemaatregel. Indien deze nummers in voldoende gedetailleerde mate de bestaande verpakking identificeren, dient in de kolom “Gedetailleerde beschrijving (bestaande en eventuele nieuwe verpakkingen)” geen bijkomende beschrijving van de bestaande verpakking te worden gegeven maar kan een beschrijving van de nieuwe verpakking volstaan.
•
Bij het invullen van de becijferde doelstellingen in kader 13c dient verondersteld te worden dat de geproduceerde hoeveelheden niet zullen wijzigen. De verhoudingen tussen de hoeveelheden
13
herbruikbare verpakkingen en eenmalige verpakkingen worden berekend zoals aangegeven in de voorbeelden op bladzijde 9. Voorbeeld 1: De producent van frisdranken streeft ernaar om vanaf het jaar 2005 de helft van zijn productie van bruisend mineraalwater te verpakken in herbruikbare glazen flessen van 75 cl (van hetzelfde type als de flessen die hij nu reeds gebruikt voor zijn limonade) in plaats van in eenmalige flessen van 1,5 liter. Voor het mineraalwater in glazen flessen zal identiek hetzelfde verpakkingssysteem worden toegepast als voor de limonade. Zoals duidelijk blijkt uit onderstaande tabel, heeft de geplande wijziging van een primaire verpakking (fles) hier gevolgen voor het gehele verpakkingssysteem:
Hoeveelheid water in herbruikbare glazen flessen van 75 cl Hoeveelheid water in eenmalige PET flessen van 1,5 liter Totale hoeveelheid glazen flessen Totale hoeveelheid PET flessen Totale hoeveelheid schroefdoppen Totale hoeveelheid papieren etiketten Totale hoeveelheid polypropyleen etiketten Totale hoeveelheid kratten (secundaire verpakking) Totale hoeveelheid krimpfolie (secundaire verpakking) Totale hoeveelheid wikkelfolie (tertiaire verpakking) Totale hoeveelheid kartonnen tussenbladen (tertiaire verpakking)
Vóór de maatregel
Na de maatregel (vanaf 2005)
geen
90.000 liter, of 120.000 flessen
180.000 liter, of 120.000 flessen
90.000 liter, of 60.000 flessen
240.000 (120.000 kg) 120.000 (6.000 kg) 360.000 (1.600 kg) 240.000 (200 kg) 120.000 (200 kg)
360.000 (180.000 kg) 60.000 (3.000 kg) 420.000 (ongeveer 1.870 kg) 360.000 (300 kg) 60.000 (100 kg)
20.000 (30.000 kg)
30.000 (45.000 kg)
400 kg
200 kg
200 kg
100 kg
100 kg
50 kg
De totale jaarlijkse vermindering van de hoeveelheid eenmalige verpakkingen bedraagt dus 3.080 kg (2.730 kg primaire + 200 kg secundaire + 150 kg tertiaire eenmalige verpakkingen). Kader 13b – overzicht van geplande preventiemaatregelen Betrokken verpakkingen Code
M 1
Type (kruis aan)
H G H H H
Type a Type b Type c Type d Type e
Product
Bruisend mineraalwater
Nrs.
6, 8, 9, 10, 11
Gedetailleerde beschrijving (bestaande en eventuele nieuwe verpakkingen) Nieuwe verpakking: glazen
Gedetailleerde beschrijving van de preventiemaatregel (situatie voor en na)
fles van 75 cl + papieren
Gedeeltelijke omschakeling
etiket + polyethyleen
(helft van de productie) van
schroefdop (zelfde
eenmalige PET flessen naar
verpakkingssysteem als de
herbruikbare glazen flessen.
Voorziene jaar van uitvoering
2005
limonade)
De verhoudingen tussen de hoeveelheden herbruikbare en eenmalige verpakkingen zijn als volgt: - Primaire verpakkingen: 93,0 % herbruikbare verpakkingen (180.000 kg herbruikbare verpakkingen, 13.470 kg eenmalige verpakkingen); - Secundaire verpakkingen: 94,3 % herbruikbare verpakkingen (45.000 kg herbruikbare verpakkingen, 2.700 kg eenmalige verpakkingen); - Tertiaire verpakkingen: palletten: 100 % herbruikbare verpakkingen (geen wijziging van de verhoudingen); - Tertiaire verpakkingen, overige: 0 % herbruikbare verpakkingen (geen wijziging van de verhoudingen). Kader 13c – becijferde doelstellingen
14
Type preventiemaatregelen
Code
Becijferde doelstellingen (situatie zoals verwacht voor het jaar 2006, in de veronderstelling dat de hoeveelheid producten bestemd voor de Belgische markt gelijk zal blijven aan de hoeveelheden van het jaar 2002)
Type a
Geheel van de preventiemaatregelen van dit type
….. % meer recycleerbare eenmalige verpakkingen
Geheel van de preventiemaatregelen van dit type
Type b
Primaire verpakkingen
93,0 % herbruikbare verpakkingen
Secundaire verpakkingen
94,3 % herbruikbare verpakkingen
Tertiaire verpakkingen: palletten
100 % herbruikbare verpakkingen
Tertiaire verpakkingen: overige
0 % herbruikbare verpakkingen
Serviceverpakkingen
….. % herbruikbare verpakkingen
Vermindering van de hoeveelheid eenmalige verpakkingen
3080
kg
Voorbeeld 2: De metaalverwerker van dit voorbeeld zal vanaf het jaar 2004 integraal overschakelen op dunnere wikkelfolie. De nieuwe folie heeft een dikte van slechts 80 µm, is vervaardigd uit hetzelfde materiaal als de huidige wikkelfolie (die 100 µm dik is) en biedt voor eenzelfde aantal omwikkelingen dezelfde stevigheid als de huidige folie. De geschatte gewichtsbesparing bedraagt aldus 20%, d.w.z. 80 kg wikkelfolie. Als tweede preventiemaatregel zal getracht worden om, door afspraken met een aantal nabijgelegen klanten en één van de transporteurs, een deel van de houten onderleggers te recupereren. Doelstelling is om jaarlijks, en dit vanaf het jaar 2006, 1.500 kg minder onderleggers te moeten aanschaffen.
Kader 13b – overzicht van geplande preventiemaatregelen Betrokken verpakkingen Code
Type (kruis aan)
Product
Nrs.
Gedetailleerde beschrijving (bestaande en eventuele nieuwe verpakkingen)
Gedetailleerde beschrijving van de preventiemaatregel (situatie voor en na)
Voorziene jaar van uitvoering
Volledige overschakeling van
M …..
H H H H G
Type a Type b Type c Type d Type e
polyethyleen wikkelfolie van Metalen
5
profielen
100 µm naar polyethyleen wikkelfolie van 80 µm; het
2004
aantal omwikkelingen per pallet zal niet veranderen. Recuperatie van houten
M …..
H H H H G
Type a Type b Type c Type d Type e
onderleggers door afspraken Staaldraad
3
met bepaalde klanten en transporteurs. Streefdoel:
2006
jaarlijks 1500 kg minder onderleggers aanschaffen.
Kader 13c – becijferde doelstellingen Type preventiemaatregelen
Code
Becijferde doelstellingen (situatie zoals verwacht voor het jaar 2006, in de veronderstelling dat de hoeveelheid producten bestemd voor de Belgische markt gelijk zal blijven aan de hoeveelheden van het jaar 2002)
15
Type a
Type e
Geheel van de preventiemaatregelen van dit type
Geheel van de preventiemaatregelen van dit type
….. % meer recycleerbare eenmalige verpakkingen
Primaire eenmalige verpakkingen
……………….. kg minder
Secundaire eenmalige verpakkingen
……………….. kg minder
Tertiaire eenmalige verpakkingen Eenmalige serviceverpakkingen Totaal van alle eenmalige verpakkingen
1580
kg minder
……………….. kg minder 1580
kg minder
5. Richtlijnen voor het invullen van DEEL 7 van het standaardformulier In deel 7 van het standaardformulier kan u beschrijven met welke beperkende omstandigheden u eventueel rekening dient te houden bij het ontwikkelen van nieuwe preventiemaatregelen. Dergelijke beperkende factoren kunnen van verschillende aard zijn: functies die de verpakking moet vervullen, voorschriften of normen waaraan de verpakking moet voldoen (bijvoorbeeld wettelijke voorschriften inzake hygiëne en volksgezondheid), beperkingen omwille van de huidige stand van zaken op het vlak van technische en technologische ontwikkelingen en mogelijkheden, financiële redenen (bijvoorbeeld omdat het doorvoeren van een bepaalde preventiemaatregel de aankoop van een andere verpakkingsmachine vereist, terwijl u nog maar pas heeft geïnvesteerd in een nieuwe verpakkingsmachine), enzovoort. Uiteraard zijn niet alle beperkende factoren even belangrijk of overtuigend. Zeggen dat de consument wil dat de verpakking er mooi en stevig uitziet, zal niet als een overtuigend argument worden beschouwd bij de beoordeling van uw preventieplan. Enkele tips: -
Vermeld bij het verwijzen naar wetteksten telkens ook de datum van publicatie in het Belgisch Staatsblad; Indien sommige van uw producten onderworpen zijn aan bijvoorbeeld de wetgeving inzake transport en verpakking van gevaarlijke goederen, vermeld dan voor de betrokken verpakkingen telkens expliciet de verpakkingsvoorschriften en instructies die van toepassing zijn.
6. Richtlijnen voor het invullen van DEEL 8 van het standaardformulier Hoewel de verplichting tot het opstellen van een algemeen preventieplan enkel van toepassing is op verpakkingen die worden gebruikt om in België producten te verpakken die bestemd zijn voor de Belgische markt, kunnen ook andere initiatieven een preventief karakter vertonen. Ter verduidelijking geven we hier enkele concrete voorbeelden van dergelijke maatregelen: -
-
Het plaatsen van een container zodat grondstoffen (bestemd voor gebruik in het eigen bedrijf) kunnen aangeleverd worden in bulk in plaats van in plastic zakken. Een bepaald product, dat bestemd is voor de Belgische markt en wordt ingevoerd vanuit het buitenland, niet meer invoeren in een PVC verpakking (die schadelijk kan zijn bij verbranding) maar in een kartonnen verpakking, door verpakkingseisen op te leggen aan uw leverancier. Het ontwikkelen (door een verpakkingsproducent) van een nieuwe, dunnere plastic wikkelfolie die vervaardigd is uit hetzelfde materiaal als zijn huidige wikkelfolie en die dezelfde stevigheid biedt als zijn huidige wikkelfolie.
16