Blauwdruk Saxion Parttime School Academie Mens & Arbeid Opleiding Human Resource Management

Blauwdruk Saxion Parttime School Academie Mens & Arbeid Opleiding Human Resource Management

Inleiding De hr professional als human resource development expert Technologische ontwikkelingen leiden tot steeds snellere, onverwachte en radicale veranderingen in productieprocessen, business modellen en producten (Actie Agenda Smart Industry, 2014). Deze verregaande digitalisering van de industrie en daarmee radicaal nieuwe productproposities en verdienmodellen (“smart industries” of “industrie 4.0”) zullen de komende twintig jaar de economieën van veel landen meer gaan veranderen dan de afgelopen vijftig jaar (Vermeend, 2014). Nieuwe skills zijn noodzakelijk in deze nieuwe industriële realiteit. Routinematige taken zullen steeds meer gedigitaliseerd worden of door machines en robots overgenomen worden (Frey & Osborn, 2013). De inhoud van werk wordt daarmee steeds onvoorspelbaarder en doet een steeds groter beroep op aanpassingsvermogen en improvisatievermogen. Bovendien doen de steeds flexibeler organisatievormen en arbeidsrelaties die de nieuwe industriële realiteit met zich meebrengt een toenemend beroep op vaardigheden als het continu kunnen door ontwikkelen, flexibiliteit en het kunnen functioneren in multidisciplinaire teams. Geen bedrijf kan zich permitteren de nieuwe mogelijkheden te negeren, op straffe van inefficiëntie ten opzichte van de concurrentie. Voor hr professionals is aandacht voor de invloed van technologie op werk essentieel. Zij worden immers opgeleid om de inzetbaarheid in organisaties te managen door de juiste instroom, ontwikkeling en uitstroom van mensen te garanderen. Niet voor niks is het aantrekken en inzetbaar houden van medewerkers in het nationaal onderzoek naar de werkzaamheden van de HR professional benoemen als de grootste en belangrijkste uitdaging van het vakgebied. De focus van onze nieuw opleiding is dan ook gericht op human resource development: hoe ontwikkelen we medewerkers en organisaties zodat zij kunnen bijblijven met banen, loopbanen en organisaties die continu in ontwikkeling zijn?

… maar dat vereist nogal wat van de HR professional Het is niet vanzelfsprekend dat een hr professional een bijdrage levert aan de continue ontwikkeling en aanpassing van medewerkers van organisaties. Van oudsher ligt er een grote nadruk op de administratieve en operationele kant van de personeelsfuncties. Dat blijkt bijvoorbeeld uit veel aandacht voor operationele vakgebieden als personeelsadministratie, arbeidsrecht en het operationele aspect van personeelsinstrumenten als wervings & selectie (Ulrich, 1998). Uit ons nationaal onderzoek onder de activiteiten van een HR professional in (Oost-) Nederland blijkt dat nog steeds een erg belangrijke tijdsbesteding van de HR functie (HR Praktijkmonitor, 2014). Die operationele kant van de HR-professie beschrijft Ulrich als de eerste ontwikkelingsgolf binnen HR. De tweede ontwikkelingsgolf benadrukt het ontwikkelen

van innovatieve HR-praktijken voor werving en selectie, compensatie en beloning, leren, communicatie, enzovoort. De effectiviteit van HR in de tweede golf is ontleend aan het innoveren plus integreren van HR-praktijken en geloofwaardigheid door het leveren van “best practices”. De derde ontwikkelingsgolf is gericht op de aansluiting van individuele en geïntegreerde HR-praktijken met het succes van de organisatie door middel van strategisch HR. De effectiviteit van HR in de derde golf heeft een focus ontwikkeld op de koppeling tussen organisatiestrategie en HR activiteiten. In deze ontwikkelingsgolf is een belangrijk doel van de HR professional om deel te nemen aan strategische gesprekken. De vierde golf, "HR van buiten naar binnen", gaat verder dan de strategie; centraal staat de afstemming van het werk van HR met bedrijfscontexten en belanghebbenden. Wij erkennen dat de drie eerdere ontwikkelingsgolven HR-activiteiten weergeven die nog steeds gedaan moeten worden: - HR-administratie moet foutloos zijn; HR-praktijken moeten innovatief en geïntegreerd zijn, en HR moet strategische ambities vertalen naar HR acties. We zien echter ook het belang in van het voorbereiden van HR-professionals op de vierde ontwikkelingsgolf, dat gericht is op de toekomst en kunnen omgaan met de steeds dynamische en onvoorspelbare omgeving van hun organisaties, de klanten, investeerders en gemeenschappen om een succesvol HR te definiëren.

Opleiding specifieke modulen SPS … en dat betekent het volgende De opleiding HRM heeft vooralsnog veel geïnvesteerd in de derde golf zoals beschreven door Ulrich (2013;2014): een verschuiving van de focus van operationeel HRM naar de HRM’er als businesspartner met veel aandacht voor strategie. Het is dan ook niet voor niets dat we sinds vier jaar een uitstroomprofiel ‘Human Resource & Business Management’ hebben ontwikkeld. We staan nu voor de uitdaging om ons door te ontwikkelen naar de vierde golf binnen HR: de blik van “buiten naar binnen". Dat gaat verder dan de strategie. Centraal staat de afstemming van het werk van HR met bedrijfsomgeving en diverse belanghebbenden. Zoals beschreven zien we in die omgeving steeds snellere, onverwachte en radicale veranderingen. Businessmodellen, manieren van organiseren en inhoud van werk wordt daarmee steeds onvoorspelbaarder en doet een steeds groter beroep op aanpassingsvermogen, innovatievermogen en improvisatievermogen. De uitkomsten van het internationaal onderzoek van onze beroepsvereniging (Ulrich, 2015) laten zien dat dit leidt tot de volgende aandachtsgebieden voor de HR professional in de komende jaren:

1. Een van buiten naar binnen aanpak verplicht HR om zich meer te focussen op de

organisatiecontext en externe stakeholders: klanten, investeerders, maatschappij (Ulrich, 2015). De hrm’er is in staat om continu in te spelen op omgevingsontwikkelingen en draagt bij het aan het aanpassingsvermogen en innovatieve vermogen van de organisatie. Niet voor niets is in het SPS programma het bijdragen aan de ontwikkeling en implementatie van een wendbare strategische agenda opgenomen (strategie).

2. High performing organisaties worden gekarakteriseerd door talent dat niet alleen gecommitteerd en competent is, maar ook engagement en zinvolheid vindt in hun werk (Ulrich, 2015). De hrm’er zal een bijdrage moeten leveren aan het vormgeven van aantrekkelijke banen, projecten en loopbaanpaden voor excellente medewerkers.

Twee andere modulen van de nieuwe opleiding richten zich dan ook op het Aantrekken,

ontwikkelen en behouden van talent (Talent) en het vormgeven van de baan en organisatie van de toekomst (Arbeid en beroep van de toekomst). 3. Om een wendbare organisatiestrategie te kunnen ondersteunen en waarde te kunnen toevoegen, moet een hr professional in staat zijn om continu een rol te spelen in het identificeren en bouwen van organisatiemogelijkheden (Ulrich, 2015). Hij levert bijvoorbeeld een bijdrage aan nieuwe, meer flexibele manieren van organiseren die werknemers uitdagen tot pro-activiteit, flexibiliteit, nieuwsgierigheid en zelfsturing. De volgende module van de nieuwe opleiding is dan ook het creëren van een cultuur van

blijvende verandering 4. Om een organisatiestrategie te kunnen ondersteunen en waarde te kunnen toevoegen, moet toekomstig HR bouwen aan leiderschap door te investeren in leiderschapsontwikkeling (Ulrich, 2015). Hij moet in staat zijn om een sterk leidersschapsmerk te ontwikkelen. Daarbij gaat het erom dat de definitie van effectief leiderschap van buiten naar binnen staat beschreven, waarbij 720 assessment, updaten van training en leiderschapsresultaten worden geïmplementeerd. De vijfde module van de nieuwe opleiding is dan ook het verstevigen en

ontwikkelingen van het Leiderschapsmerk (leiderschap). 5. Om een organisatiestrategie te kunnen ondersteunen en waarde te kunnen toevoegen, moet toekomstig HR op een juiste manier worden gestructureerd om in de organisatiestructuur te passen (Ulrich, 2015). Toekomstige HR-afdelingen in grote organisaties die zijn gestructureerd als een professionele service organisatie, zullen meer waarde toevoegen dan veel van de hedendaagse shared services aanpakken van HR. Om dat te realiseren is het noodzakelijk dat een hr professional de processen gerelateerd aan bijvoorbeeld werving- en selectie en beloning weet te optimaliseren en te automatiseren. De volgende module van de nieuwe opleiding is dan ook het inrichten en optimaliseren van

hr processen in een elektronische omgeving (e-HRM processen). 6. Om waarde te kunnen toevoegen aan een organisatie, moeten toekomstige investeringen in HR praktijken gerelateerd aan mensen, prestatie, innovatie en werk zich focussen op afstemming, integratie en innovatie (Ulrich, 2015). Dit draagt bij aan de organisatieprestatie en is consistent met een HR aanpak van buiten naar binnen. HR professionals zijn staat in staat om medewerkers inzetbaar en vitaal te houden in een snel veranderde omgeving, weten technologie in te zetten om medewerkers en klanten te verbinden, te innoveren en te ontwikkeling en neemt haar maatschappelijke verantwoordelijkheid door capaciteiten van zittende werknemers beter te benutten en de inzetbaarheid van mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt duurzaam te vergroten.

De volgende drie modulen van de nieuwe opleiding zijn dan ook: -

Het verbinden, innoveren en ontwikkelen met technologie (Technologie);

-

Medewerkers inzetbaar en vitaal houden in een snel veranderde omgeving (Vitaliteit),

-

Het realiseren van een inclusieve organisatie (Inclusieve arbeidsmarkt en diversiteit)

8. De mogelijkheid voor HR om in de toekomst waarde toe te voegen en een buiten/binnen aanpak te hebben, verlangt van HR-professionals niet alleen de rol van capability builder, technology proponent en HR integrator, maar ook de vaardigheden om aan te passen en toekomstige uitdagingen te mangenen als globalisatie, risico en duurzaamheid (2015). HR zal nauwkeurig en op een open manier naar de toekomst weten te kijken, daarmee samenhangende risico’s en kansen te identificeren en om te zetten in een actieplan voor de toekomst. De volgende module is dan ook: Omgaan met de baan, arbeidsmarkt en werkgever van de

toekomst (Arbeid en beroep van de toekomst)  9. Het vermogen van HR-professionals om waarde toe te voegen in de toekomst en om een buiten/binnen aanpak te hebben, verlangt investeringen in HR-analytics, specifiek in de vaardigheden en competenties van HR-professionals om te kunnen omgaan met (analyse van) data als tool om het besluitvormingsproces te ondersteunen. De finale module van de nieuwe opleiding is dan ook waarde creëren met data-gedreven HR

beleid: HR-analytics SPS Blauwdruk: kenmerken van onze opleiding

De nieuwe opleiding wordt vormgegeven aan de hand van de modulair onderwijs waarin: 
 - het werken aan een beroepsproduct centraal staat; - traditionele vakgebieden worden losgelaten en vervangen door een integrale benadering van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten die nodig zijn om het beroepsproduct te realiseren; - gewerkt wordt vanuit actuele praktijkcases of vanuit casus vanuit de eigen organisatie als startpunt van de onderwijsmodule - een stevige lijn beroepsvaardigheden geïntegreerd door de divers modulen wordt aangeboden, in plaats van als losse vaardigheidslijn 
 - evidence based wordt gewerkt: de nieuwste vakliteratuur en wetenschappelijke literatuur wordt gebruikt De blauwdruk van het nieuwe programma ziet er als volgt uit: Modulenaam

Vakbeschrijving 

Link met competentieprofiel

Inrichten en optimaliseren van

Kennis:   

Technology Component 

hr processen in een

- Operationeel HR in een

Innovatie en integratie-

elektronische omgeving 

elektronische omgeving 

vaardigheden  

- Arbeidsrecht en werkplekbeleid 

- Loonadministratie  Vaardigheden:  - Excel en E-HRM (is eHRM een vaardigheid)  - Processen modelleren  Beroepsproduct:  Ingericht operationeel e-HRM systeem (e-hrm dummy systeem / spp voorbeeld)   

Kennis: 

Ontwikkelen van effectieve

Medewerkers inzetbaar en

- Employability, job crafting,

organisatiecapaciteiten 

vitaal houden in een snel

vitaliteit 

Verandervaardigheden 

veranderde omgeving 

- Opleidings-, ontwikkelingen loopbaanbeleidStrategische personeelsplanning   Vaardigheden  - Opleiding- en trainingsvaardigheden  - Beleidsrapportage vaardigheden  Beroepsproduct  Strategisch personeelsplan met  innovatief loopbaan of ontwikkelingsportaal 

Aantrekken, ontwikkelen en

Kennis 

Ontwikkelen van effectieve

behouden van talent  

- Talentmanagement:

organisatiecapaciteiten 

 

talentpools, traineeships, talent trajecten   - Werving- en selectie incl. arbeidsmarktcommunicatie  - Ontwikkelingspsychologie  Vaardigheden  - Ontwikkelingsgerichte gespreksvoering en coaching  Beroepsproduct  Uitgewerkt talentprogramma  

Verbinden, innoveren en

Kennis 

Technology proponent 

ontwikkelen met technologie 

- e-learning 

Innovatie en

- kennismanagement 

integratievaardigheden 

- verbinden sociale media  - nieuwe werken   - virtual teams  Vaardigheden  - ondersteunen en leiden van

virtual teams  - ondersteunen van innovatieve besluitingvormingsprocessen met o.a. ICT  Beroepsproduct  Uitgewerkt e-learning of virtueel kennismanagement systeem    Leiderschapsmerk ontwikkelen

Kennis 

Strategisch handelen 

en verstevigen 

- Leiderschapstheorie 

Ontwikkelen van effectieve

- Uitlijning strategie-hrm-

organisatiecapaciteiten 

leiderschap  Vaardigheden  - Coaching en ondersteuning van lijnmanagers (+methodiek 2)  - Ontwikkeling van lijnmanagers   Beroepsproduct  Uitgewerkt Leadership Development Program  HR-analytics: waarde creëren

Kennis 

Strategisch handelen en

met data-gedreven HR beleid

- HR Analytics en hr

Ontwikkelen van effectieve

scorecards 

organisatiecapaciteiten 

- Performance management  Vaardigheden  - Big Data-analyse  - Onderzoeksmethodiek: analyseren van data  - Data omzetten in informatie en advies  - Excel   Beroepsproduct  HR Dashboard  Doorontwikkeling en

Kennis 

Strategisch handelen 

implementatie van een

- Strategisch HRM 

Verandervaardigheden 

wendbare strategische agenda 

- Organisatiedynamica  - Organisatiestructuur  Vaardigheden  - Story-telling  - Verandervaardigheden   Beroepsproduct  Strategisch HR beleidsstuk en visiedocument 

Cultuur van blijvende

Kennis 

Verandervaardigheden 

verandering creëren 


- Organisatiestructuur  - Organisatiedynamica  - Zelfsturende teams  Vaardigheden  - Story-telling  - Verandervaardigheden (+ methodiek 3)  Beroepsproduct  Cultuurdiagnose en innovatieve  

Baan, arbeidsmarkt en

Kennis 

Ontwikkelen van effectieve

werkgever van de toekomst  

- Job Design 

organisatiecapaciteiten

- Motivatie-theorieën   - Nieuwe werken  - Arbeidsvoorwaarde  Vaardigheden  - Creatieve en innovatieve vaardigheden                     Beroepsproduct  Uitgewerkt voorstel innovatief job and organiational design  Het bouwen aan een inclusieve organisatie

Kennis en vaardigheden - Arbeidsanalyse - Herontwerp werkprocessen - Inclusieve arbeidsmarkt Beroepsproduct Uitgewerkte arbeidsanalyse en herontwerp van werkprocessen

Ontwikkelen van effectieve organisatiecapaciteiten

Overige modulen Naast een aantal HR specifieke moduelen bestaat de opleiding uit de volgende modulen die samen met de andere economische opleidingen van Saxion worden verzorgd: Naam moduul

Omschrijving

D01 – Naar een wendbare

In deze module leer je binnen een organisatie te reageren op

organisatie

veranderingen in de omgeving. Je moet hiervoor verschillende typen organisaties kunnen herkennen. Om de organisatie flexibel te maken en houden maak je gebruik van verschillende organisatietheorieën en analysemethoden. Hoe stel je strategisch, tactisch en operationeel beleid op? We zoomen in op veranderende organisatiestructuren.

D02 – Beheers je

Deze module richt zich op de wijze waarop bedrijfsprocessen zijn

processen

ingericht, hoe deze processen worden beheerst, uitgevoerd en aangepast en vooral hoe de kwaliteit hiermee wordt gemeten en geborgd. Hiervoor moeten mensen, middelen en informatie effectief, efficiënt en duurzaam worden ingezet. Je leert knelpunten en kernpunten in processen te herkennen en verbeteringen door te voeren. Hierbij maak je gebruik van reeds beschikbare gegevens in Informatie management systemen en verschillende analysemodellen.

D03 – Financieel sturen

Deze module vormt de basis van financieel management in organisaties, zodat je in staat bent de financiële prestaties en gezondheid te kunnen beoordelen. Deze module behandelt daarin vier thema’s: begroting & budget, kostprijs & rendement, jaarrekening, investeren & financieren. Het is belangrijk dat je weet hoe je een begroting kunt gebruiken en waarom het belangrijk is te budgetteren. Verder leer je resultaten te beoordelen, een balans te lezen en hier conclusies uit te trekken. Zo leer je ook een jaarplan te vertalen naar een investeringsplan, inclusief bijbehorende financiering.

D05 - Je onderzoekende

De wensen, behoeften en attitudes van klanten, medewerkers en

houding als lifestyle

burgers veranderen continu. Om adequaat te kunnen reageren op deze veranderingen of problemen binnen een bedrijf is het uitvoeren van onderzoek van belang. Daarnaast gebruik je onderzoek om te bepalen of een doorgevoerde maatregel effectief is. In deze module leer je op welke manieren je kwalitatief en beschrijvend onderzoek kan opzetten en uitvoeren. Deze inzichten pas je toe in je eigen werk tijdens het uitvoeren van een kleinschalig onderzoek.

D06 - Zet onderzoek in

Nog nader uit te werken

voor je organisatie D07 - Verbeter je

Communicatie is de sleutel tot succes. Als werknemer communiceer

communicatie

je met collega’s, lees je rapporteren en opdrachten en produceer je rapporten en verslagen. In deze module staan het rapporteren van een onderzoek, het geven van advies en zakelijke communicatie centraal. Je leert hoe je een professioneel onderzoeks- en adviesrapport opstelt en hoe je deze rapporten mondeling op een

aantrekkelijke wijze presenteert. Ook leer je welke psychologische aspecten hierbij een rol spelen. Bovendien leer je hoe je in een organisatie professioneel en effectief kunt communiceren

D08 - English opens up

In deze module leg je de basis voor een goede beheersing van Engels

your world

in een zakelijke omgeving. Daarnaast leer je hoe je om kunt gaan met een interculturele omgeving. Communicatie is cultuurafhankelijk, dus alleen de beheersing van dezelfde taal is nog niet voldoende om in die taal effectief met elkaar te communiceren. Vaardigheden voor zakelijk Engels en de inbedding hiervan in een organisatie staan centraal.

C03 Stel je klant centraal

Doeltreffend en rendabel inspelen op de wensen en behoeften van de afnemer, dit is de kern van de marketinggedachte. Maar wat is marketing eigenlijk, welke vormen van marketing zijn er en waardoor wordt marketing beïnvloed, deze vragen staan centraal in deze module. In een omgeving die in een razend snel tempo aan het veranderen is, dienen organisaties zich continu aan te passen om een optimale fit te krijgen met deze omgeving. Denk hierbij aan informatietechnologie, veranderende markten, overheid en globalisering. Het vraagt om omgevingsbewustzijn en aanpassingsvermogen van mensen in organisaties, van directie tot operationeel personeel.

C07 Je ondernemende

Nog niet ingevuld

houding ontwikkelen C08 Kwaliteitsmanagement Bedrijven werken op verschillende manieren aan het verbeteren van de kwaliteit van de eigen organisatie. In deze module komen verschillende vormen van kwaliteitszorg en –management aan bod en worden er strategieën geïntroduceerd die erop gericht zijn om het gewenste kwaliteitsniveau vast te stellen, te bereiken en te behouden. Daarnaast wordt ingegaan op de consequenties die de kwaliteitszorg kan hebben op de organisatiestructuur. C09 Je lerende organisatie

Het doorlopen van de HR-cyclus heeft tot doel om de gesprekken tussen managers en medewerkers in kaart te brengen. In deze module leer je het belang van het opstellen van een HR-beleid en de relatie met de kwaliteit van de arbeid. Hierbij onderzoek je in je eigen organisatie hoe het HR-beleid is vormgegeven en geef je aanbevelingen om dit beleid verder te versterken. Daarnaast gaat deze module in op leiderschap en de manier waarop dit bijdraagt aan de ontwikkeling van medewerkers en het bereiken van organisatiedoelstellingen.

(C10 Naar een duurzame

In de huidige maatschappij is maatschappelijk verantwoord

economie vanuit ethisch

ondernemen een belangrijke norm. Een bedrijf of instelling kan zich

perspectief)

hiermee onderscheiden en kan hier ook bepaalde certificering voor krijgen. We streven ernaar de economie op een duurzame manier vorm te geven, waarbij we rekening houden met de multiculturele samenleving. In deze module doe je basiskennis op over duurzaamheid en leer je na te denken over deze duurzame manier van vormgeven en de economische ontwikkeling waarbij je inzicht krijgt in de verhouding tussen milieu, ecologie en economie. Je leert ethisch en maatschappelijk verantwoorde keuzes te maken en te onderbouwen. De opgedane kennis wordt concreet gemaakt door handelingsperspectieven waaronder die van maatschappelijk verantwoord ondernemen.

(C15 Je invloed op mens en In de organisatie waarin je werkt heb je te maken met verschillende samenleving)

mensen. Dit geldt natuurlijk ook voor de samenleving waarin we leven. De multiculturele samenleving kan invloed hebben op het werk en de wijze waarop zaken tot stand komen. In deze module leer je hoe je invloed kan hebben op de mensen en de samenleving, vanuit sociologisch, psychologisch en geografisch perspectief. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om de interculturele aspecten en internationale betrekkingen waarmee rekening gehouden dient te worden.

(C16 Kansen creëren en

Onder invloed van nieuwe technologieën ondergaat de maatschappij

risico’s weren met social

een grote transformatie. Deze transformatie wordt zelfs wel eens

media)

vergeleken met de industriële revolutie. We spreken van een informatiesamenleving. Deze transformatie heeft gevolgen voor de opbouw en cultuur van organisaties en de toegankelijkheid en openbaarheid van informatie. Een andere manier van communiceren is nodig, waarbij co-creatie steeds belangrijker wordt. Dit wordt de netwerksamenleving genoemd. Bovenstaande ontwikkelingen hebben onder meer geleid tot de opkomst van open data, digitale netwerken en nieuwe vormen van communicatie, waaronder social media. In deze module wordt er een koppeling gemaakt tussen de opkomende technologieën en de invloed hiervan op de veiligheid van je stad of organisatie. Het biedt namelijk vele kansen, maar brengt ook risico’s met zich mee. Welke kansen kun je en wil je benutten? Hoe zorg je dat de risico’s beperkt blijven en welke wettelijke rechten en beperkingen spelen een rol? Je leert hoe je je, op basis van de huidige ontwikkelingen, in dit spanningsveld kunt bewegen, en hoe je met toekomstige ontwikkelingen op dit gebied kunt omgaan en welke protocollen je dient op te zetten om bijv. misbruik van technologie te voorkomen.

C19 Voer je strategische

Elk bedrijf heeft een strategische koers om de doelstellingen te

koers

behalen. In deze module leer je de doelstellingen te bepalen en werk je aan strategieën om van de huidige koers naar de gewenste koers te komen. Hierbij maak je een vertaalslag van het beleid naar daadwerkelijke actie, rekening houdend met inzichten uit

verandermanagement.

C26 Gebruik je recht als

Iedere werknemer heeft bepaalde rechten en plichten. De

werknemer

arbeidsrelatie tussen werknemer en werkgever vraagt om een formele verbintenis. In deze module leer je welke verbintenissen mogelijk zijn en welke rechten en plichten dit voor een werknemer met zich meebrengt. Bovendien brengt elke verbintenis bepaalde sociale zekerheden met zich mee. Hoe kun je deze verbintenissen opstellen en hoe adviseer je iemand die tegen problemen met zijn of haar (oud)werkgever aanloopt? Uiteraard wordt hierin niet alleen de Nederlandse situatie meegenomen. In een steeds verder globaliserende markt spelen ook internationale rechten en plichten een belangrijke rol.