Blaadjes 23
D I V I N A T I E
juni 2013
De basis van alle waarzeg kunsten is het idee dat NIETS in de natuur volkomen willekeurig is, maar een zekere samenhang vertoont. Maar door de veelheid van verschijnselen uit ontelbare bronnen wordt een indruk gewekt van chaos. De waarzegger beperkt zich nood gedwongen tot slechts een uiterst klein deel van alle verschijnselen en kan daarmee de komende trends, dat wil zeggen: de toekomst, afleiden. Divinatie, of de kunst van het waarzeggen, is een zeer oude en zeer gevarieerde techniek. En de verscheidenheid aan waarzeg technieken is het gevolg van de overvloed aan verschijnselen die moeder natuur ons biedt. Want de meeste divinatie technieken zijn gebaseerd op de opvatting dat deze natuur verschijnselen betekenisvolle tekens zijn. Zodoende kan dan ook elk natuurlijk fenomeen gebruikt worden om waar te zeggen. Beelden gevormd door de veranderende wolken bijvoorbeeld of de rimpelingen in het wateroppervlak van beek of meer, het wuiven van riet of van gras. Ook gevallen herfstbladeren op het gazon of tuinpad, of de stenen op rivier over of strand. Dit is allemaal te gebruiken als een basis voor het waarzeggen. Maar de kunst van het waarzeggen ligt niet alleen in het waarnemen van de natuur signalen, maar zeer zeker ook in het interpreteren daarvan. En dat kan in principe op twee manieren.
Lezen en Schouwen Op de eerste plaats kunnen wij van tevoren aan bepaalde One brings Sorrow verschijnselen een vaste betekenis toekennen en zodra we deze Two bring Joy signalen waarnemen, daar dan de betekenissen aan vastkoppelen. Three a Girl Deze manier van waarzeggen zullen wij LEZEN noemen. And Four a Boy Een voorbeeld hiervan is het rijmpje “One for sorrow, two for joy” dat Five bring Want aan het aantal eksters dat gezien wordt een betekenis geeft. And Six bring Gold Hiernaast één van de bestaande variaties van dit oude Engelse rijm. Seven bring secrets Het is een eenvoudige vorm van Ornithomancy, het waarzeggen met never told behulp van de vogels die we gewoon in de natuur kunnen zien. Eight bring wishing Een hele andere manier van waarzeggen is om geen enkele Nine bring kissing betekenis aan de verschijnselen toe te kennen, maar de inspiratie Ten, the love my own haar werk te laten doen. Die inspiratie kan op verschillende manieren heart's missing! tot de divinator komen, bijvoorbeeld door de ogen. De reflecties van de zon op de rimpelingen van een wateroppervlak kan heel hypnotisch werken. Wij kunnen deze manier van waarzeggen SCHOUWEN noemen naar analogie van het kijken in een kristallen bol of naar allerlei andere spiegelende oppervlaktes. Maar naast het zien kunnen bij het schouwen natuurlijk ook de andere zintuigen een rol spelen. Misschien wordt het gehoor naast het zien het meest gebruikt bij deze manier van waarzeggen. Door het luisteren naar de geluiden van de natuur, bijvoorbeeld de stemmen in de wind, het ruisen van het riet of naar de “witte ruis” op de radio, komen boodschappen door. In het derde boek van de Aardzee trilogie van Ursula LeGuin komt de volgende passage voor. “Klinkt daar een stem in de grot?” “De stem van de zee” “Maar het zegt een woord” Sperwer luisterde, hij keek naar Arren en terug naar de grot. “Hoe hoor je het?” “Alsof het de klank ahm zegt” “In de oude taal betekent dat het begin of lang geleden. Maar ik hoor het als ohb, wat zoveel betekend als het einde.”
Hiermee lijkt het waarzeggen van alle objectiviteit te worden beroofd, maar niets is minder waar. Het woord dat wordt gehoord is beide roman-figuren op het lijf geschreven. Maar ook in de werkelijkheid krijgen wij precies die informatie die op ons van toepassing is. Wij kunnen niet anders dan vanuit onze persoonlijke instelling reageren op de informatie die wij krijgen vanuit de natuur, er geen objectieve menselijke interpretaties mogelijk. Toch lijkt Lezen misschien objectiever te zijn dan Schouwen, tenslotte gaan wij af op van te voren opgestelde interpretaties. Maar dat idee vloeit hoogst waarschijnlijk voort uit onze cultuur, dat aan ons verstand, de belangrijkste plaats heeft toegekend in al onze beslissingen. Hoewel we maar al te vaak irrationele beslissingen nemen en er pas achteraf een rationele basis voor vinden. Er wordt te weinig aandacht besteed aan de signalen van zintuigen, de emoties en de intuïtie. En uiteindelijk zijn het ook weer mensen geweest die ooit die specifieke interpretaties hebben gekoppeld aan de speciale verschijnselen. Bij het schouwen speelt het bewustzijn nauwelijks of geen rol, dat is te zien bij het bijvoorbeeld het wichelroede lopen. Alleen dat gedeelte van het bewustzijn nodig om de koers door het veld te volgen, wordt gebruikt. De rest van het bewustzijn beperkt door het te richten op datgene wat gezocht wordt. Het uitslaan van de roede of de pendel wordt onder andere toegeschreven aan “impulsen uit het onderbewuste” en dat is bij het wichelen op landkaarten ook hoogstwaarschijnlijk het geval. Hierbij hoeft men niet op het veld zelf aanwezig te zijn, men wichelt met behulp van een kaart. Het “onbewuste” is slechts één woord om dit verschijnsel te verklaren, andere woorden zijn telepathie, akasha- of wat moderner morfologische velden. Het wichelen op landkaarten in zeker een schouwende techniek. Anders kan het liggen bij het lopen in het veld zelf, hier wordt de uitslag van pendel en wichelroede onder meer toegeschreven aan de veranderingen van fysische factoren, bijvoorbeeld van het aardmagnetisme. Dit aardmagnetisme wordt beïnvloedt door bijvoorbeeld de gezochte erts- en water-aders en de variaties van dit magnetisch veld worden door de wichelroede lopers - meestal onbewust – geregistreerd, waardoor de wichelroede uitslaat Overigens is het pendelen een techniek die in een veel breder bereik wordt gebruikt dan voor het traditionele wichelroede lopen alleen. Schouwen lijkt uit het “niets” te komen, het wordt als het ware “ingeblazen” en hiervoor hebben we een woord dat uit het Grieks komt en dezelfde betekenis heeft, namelijk “inspiratie”. In veel culturen wordt het “inblazen van ideeën” door een god gedaan of in elk geval door een spiritueel wezen. In het Engels kennen we voor “goddelijk” het woord “divine” en het woord divinatie heeft ook dan ook dezelfde wortel DIV ( = stralend – god). De Grieken en later de Romeinen kenden de Sibyllen, vrouwen die door de godheid geïnspireerd waar-zegden. In Delphi was het orakel gewijd aan de alziende god Apollo en ook daar was de rol van het orakel, de Pythia weggelegd voor een vrouw. In de bijbel daarentegen wordt de door god geïnspireerde divinatie hoofdzakelijk1 aan speciale heilige mannen toegekend en deze worden aangeduid met het woord profeten. Goedbeschouwd verschilt de profetie zich in niets van een moderne vorm ervan, dat bekend staat als Channeling. Het is in feite één van de vele divinatie-technieken. Overigens staat het internet staat nog steeds stijf van de waarschuwingen tegen het waarzeggen in allerlei vormen. En misschien niet onterecht, want wie in de mogelijkheid geloofd van inspiratie door een godheid zal ook overtuigd zijn van inblazingen door andere entiteiten. Het bestaan van een onbewuste is een redelijk modern idee.
♠ Natuurlijke en Kunstmatige Signalen Op de tweede plaats kunnen wij kijken naar de aard van de signalen waarop de divinator reageert. Zoals al aangeduid zijn er signalen die de natuur ons aanbiedt, maar er zijn ook impulsen die wij zelf genereren, ik denk bijvoorbeeld aan het opgooien van een munt, het werpen van dobbelstenen of het schudden en delen van kaarten. Het eerste geval kunnen wij Natuurlijk noemen en het tweede geval Kunstmatig, dat wil zoveel zeggen: door de ingreep van een mens gemaakt, veroorzaakt of gestuurd 1
De Talmoed kent naast de 48 mannelijke slechts 7 vrouwelijke profeten.
De signalen uit de natuur kunnen zeer groot in aantal zijn en ook zeer uiteenlopend van aard. Daardoor beperken we ons meestal tot een klein specifiek gebied van verschijnselen, zoals het luisteren naar de wind in de bomen, of het patroon van bladeren op het voetpad. In het eerste geval sluiten we onze ogen zodat er geen visuele prikkels tot ons komen en in het tweede geval negeren we de lichtpatronen van het zonlicht op het pad en ook de geluiden om ons heen. Maar ook dan nog kan toch het aantal waargenomen signalen heel groot zijn. Bij kunstmatige signalen echter kan het aantal en de aard van de signalen meestal beperkt worden. Bijvoorbeeld bij het opgooien van een munt zijn er slechts twee mogelijkheden, maar bij het werpen van twee dobbelstenen al 21 verschillende uitkomsten. En het aantal combinaties loopt heel snel op, met 3 Natuur- Kunststenen zijn er al 56 mogelijkheden. Werpen we de drie stenen op lijk matig een bord met verschillende velden dan worden de Lezen mogelijkheden heel snel onoverzichtelijk groot. 1 2 Kunstmatige signalen lenen zich daarom uitermate goed om te Schouwen 3 4 worden gelezen terwijl natuurlijke signalen eerder tot schouwen aanleiding geven. Samengevat kunnen we de divinatie in vier categorieën indelen zoals in de tabel hiernaast is weergegeven. Onder categorie 1 vallen alle waarzeg technieken waarbij de natuurlijke signalen worden gelezen en in categorie 3 worden ze geschouwd. In de categorieën 2 en 4 worden de kunstmatige impulsen respectievelijk gelezen en geschouwd. Deze indeling gaat voor de meerderheid van de Divinatie technieken op. Voor het Lezen zijn de signalen natuurlijk onontbeerlijk maar voor het Schouwen zijn op zich niet altijd signalen nodig. De “Goddelijke inblazing” of Profetie is daar een voorbeeld van. Maar vaak is de scheiding tussen Lezen en Schouwen in de waarzeg technieken niet zo absoluut als de tabel misschien suggereert. Natuurlijk zijn er pure Lees technieken en pure Schouw technieken, maar er treedt ook vaak een combinatie van beide op en speciaal de Lees technieken zijn daar gevoelig voor. Dat komt doordat gelezen feiten toch ook vaak geïnterpreteerd moeten worden. Zelfs aan in onze ogen eenvoudige en éénduidige symbolen als cijfers worden al een aantal verschillende betekenissen gegeven. Bijvoorbeeld voor het getal één (1) staan hieronder, uit verschillende bronnen, de volgende betekenissen: Blavatsky Crowley Case Sepharial Kozminsky
Levend, Staand wezen, Goddelijk, Hemels het Centrum, Geest Begin, Initiatief, Eenheid Manifestatie, Bevestiging, Positief, Actief Ambitie, Intentie, Passie
Het is duidelijk dat er verschillende niveaus aan deze Numerologische duiding ten grondslag liggen, wisselend van het aardse van de interpretatie van Sepharial tot het abstracte niveau van Crowley. Ook in de Astrologie, die in categorie 1 van onze indeling valt, is er een mengeling van lezen en schouwen. De stand van de planeten is iets waar wij geen invloed op kunnen hebben, en de interpretatie ervan is vastgelegd. Weliswaar door verschillende scholen, met verschillende afwijkende opvattingen, maar toch vastgelegd. De interpretatie van een horoscoop lijkt dan slechts een kwestie van lezen te zijn, maar de ervaring leert dat er heel vaak meerdere tegenstrijdige feiten bovenkomen. Hoe deze tot een evenwichtig geheel is te maken, is niet alleen een kwestie van wikken en wegen, maar soms ook van Schouwen. Er is een psychologisch inzicht en inspiratie nodig om van losse horoscoop feiten, als planeet standen, huizenbezetting, aspecten enzovoorts, een levend mens te maken. Ook zijn er technieken waar je als starter misschien begint met Lezen, maar eindigt met Schouwen. Onder meer is dit bij de Tarot het geval, beginners Lezen de legging kaart voor kaart, waarbij de traditionele betekenis van elke kaart wordt gevolgd. Terwijl voor de gevorderde waarzegger de reeks kaarten een samenhangend verhaal vormt en de traditionele betekenis van een kaart nauwelijks een rol speelt.
Bij de schouwende technieken is er geen of nauwelijks een vermenging met Lezen. De informatie komt bij het Schouwen via de innerlijke zintuigen naar binnen zonder tussenkomst van het rationele verstand dat bij het Lezen een belangrijke rol speelt. Wel is bij Channelen het vaak nodig om een zekere mate van controle te houden, niet alleen op Wie doorkomt maar in zekere mate ook Wat er doorkomt. Verlies van die controle resulteert in bezetenheid, allerminst een benijdenswaardige positie. Die controle is ook nodig omdat ongeacht de waarzeg techniek de divinator altijd een ethische verantwoordelijkheid heeft ten opzichte van de vragensteller.
♠ De signalen die de natuur voortbrengt zijn schijnbaar volkomen willekeurig om niet te zeggen chaotisch2. Dat komt omdat er zoveel bronnen zijn die allemaal tegelijkertijd ontelbare signalen verspreiden. Het is teveel om te overzien en daarom wordt er altijd slechts een klein deel gebruikt voor het waarzeggen. En hoewel het zelf opwekken van signalen een methode is om het aantal impulsen in de hand te houden, zijn deze signalen tegelijkertijd ook vaak minder genuanceerd dan de signalen die wij uit de natuur opvangen. Dit en de beperking aan signalen maakt de interpretatie ervan veel eenvoudiger. Bij het genereren van signalen moet een zekere mate van willekeurigheid worden toegelaten om deze signalen onderdeel te laten blijven van de synchroniciteit van de natuur. Bij de cartomantie wordt deze willekeur bijvoorbeeld in het systeem gebracht door het schudden en couperen van de kaarten Deze synchroniciteit of het parallel lopen van gebeurtenissen is de grondslag van het waarzeggen en in de oudheid bekend als het principe “Zo boven, zo beneden” van Hermes Trismegistus. Natuurlijke processen zijn vanzelfsprekend al onderdeel van de synchroniciteit. Bij het genereren van signalen bestaat het gevaar dat er teveel controle wordt gebruikt. Bij de pyromantie wordt bijvoorbeeld de kleur en de vorm van de vlammen en de rook geïnterpreteerd. Dit moet natuurlijk in een beperkt korte tijdspanne gebeuren en een geschikt keuze moment hiervoor lijkt het ogenblik dat er nieuwe brandstof wordt toegevoegd aan het vuur. Tegelijkertijd is dat de gelegenheid om de lezing te beïnvloeden door chemisch behandelde brandstof te gebruiken. In een andere vorm van pyromantie wordt direct geschouwd meestal vanuit een lichte trance of meditatieve staat zoals dat meer bij Schouwen gebeurt. Hier is beïnvloeding van buitenaf natuurlijk uitgesloten. Ook het werpen van dobbelstenen of het schudden van kaarten kunnen op verschillende manieren worden beïnvloed, maar door de procedures verder meer complex te maken, blijft de uitkomst van de manipulatie moeilijker te voorspellen. In de Geomantiek bijvoorbeeld worden zestien rijen stippen van een willekeurig aantal in het zand gezet. Deze worden vervolgens omgezet in 4 geomantische symbolen. Vervolgens worden deze weer omgezet in nogmaals 8 of 11 figuren. Deze laatste twee stappen maakt het bijna onmogelijk om de uitkomst te voorzien door de punten bij het neerzetten te tellen. Hoe gecompliceerder een procedure is om signalen te genereren des te moeilijker wordt het om de resultaten bewust te beïnvloeden. Omdat de natuur zonder ophouden signalen afgeeft is het nodig om op een bepaald moment een selectie te maken uit de overvloed. Bij de ornithomancy bijvoorbeeld kan men een groep vogels opjagen, dan met de duimen en wijsvingers een kader vormen en vervolgens het aantal vogels tellen dat gedurende een vastgesteld aantal tellen door dit kader vliegen. Dat ene tijdsmoment is dan ook bepalend voor de divinatie. Zo is in Tibet het moment van de dag waarop men een kraai ziet belangrijk voor de betekenis ervan. Maar ook de richting waar in men de vogel ziet is belangrijk. Een kraai in het Zuidwesten tussen 6 en 9 uur´s morgens betekend: Goed bestede, onverwachte winst, en bij zonsondergang in die zelfde windrichting: Jouw hartewens wordt vervuld. (Natuurlijke signalen Lezen – categorie 1) In de Uurhoek astrologie is het moment waarop een vraag gesteld wordt cruciaal voor de beantwoording ervan. Er wordt namelijk een horoscoop getrokken van precies dat tijdstip waarop 2 In de oude betekenis van het woord, ongestructureerd,
de de vraag wordt gesteld, of zelfs van het moment dat die vraag opduikt in het bewustzijn. Natuurlijk wordt er ook rekening gehouden met de plaats waar de vragensteller zich bevindt, want dat kan aan de andere kant van de wereld zijn. Tijd en Plaats spelen in bijna alle takken van de Astrologie een belangrijke rol. Ook buiten de Astrologie spelen associaties met Zodiak tekens en Planeten en Huizen een rol in diverse divinatie technieken. Zo speelt de Associatie van de Maan met water een rol in een tak van de Hydromantie, het waarzeggen met behulp van Water. Hierbij wordt gekeken naar het licht van de volle maan dat wordt opgevangen in een donker gekleurde kom gevuld met water. Het lijkt voor de hand te liggen dat de divinatie soepeler verloopt als de volle maan zich in een water teken bevindt, zoals Kreeft, Schorpioen of Vissen. Deze astrologische associaties spelen niet altijd een hoofdrol, maar het is in veel gevallen zeker zinvol iets meer te weten over de Astrologie. Waarzeggen berust op de aanname dat het waarzeg proces een spiegel is van het grote continue veranderende proces van de Wereld en als het ware daarmee parallel loopt. Deze veranderende processen hebben niet altijd een causaal verband met persoonlijke ontwikkelingen, maar zijn soms in hoge mate “toevallig” Het begrip Toeval is een kernbegrip waarmee wij in ons leven te maken krijgen. Hoewel we maar minimaal bijdragen aan de grote stroom Wereldgebeurtenissen worden we allemaal meegesleept met deze gebeurtenissen. Vaak zijn deze spelingen van het lot niet eens causaal verbonden aan persoonlijke factoren, maar het valt ons toe. Het wordt benoemt met vele namen: ons lot, ons karma, soms ook voorbeschikking genoemd omdat het vast ligt in de stroom van het Wereldgebeuren. Een bekend gezegde dat dit verband tussen die Wereldgebeurtenissen en ons lot weergeeft is: Zo Boven zo Beneden. Paul van Wierst
