Triodosnieuws l e n t e 2 0 1 0 • n u m m e r 1 1 0 • t r i o d o s n i e u w s i s e e n u i t g av e va n t r i o d o s b a n k
10
12
14
De leukste winkel van De Bilt
Biologische producten verdienen een mooie presentatie
Fair trade olijfolie uit het Midden-Oosten
f o t o : l a bl . f o t og r a f ie i . o .v. m a rq t
Alleen echt eten
Tr iodosnie uws info r mee r t o ve r d e a c tiv it e it e n van Tr iodos Bank e n Tr iodos beleg g ingsfon d se n . Het wo rdt g rati s t oege z on d e n a an klant e n e n relaties.
KORT NIEUWS
Gezien op de BioFach: De KleinsteSoepFabriek Triodos Bank was ook dit jaar aanwezig op de BioFach in Nuerenberg (Duitsland), de grootste Europese beurs voor biologische voeding en fair trade producten. Een andere aanwezige, tevens klant van Triodos Bank, was De KleinsteSoepfabriek. De KleinsteSoepFabriek ontwikkelt en produceert soepen. Smakelijke en avontuur-
lijke soepen, geïnspireerd door verre landen en bereid volgens traditionele procedés. Voor meer informatie en verkoopadressen verwijzen wij u naar www.kleinstesoepfabriek.nl
Nieuw adres Triodos Bank Nederland Op 1 maart 2010 openden wij de deuren van het nieuwe kantoor van Triodos Bank Nederland aan de Utrechtseweg 44 in Zeist. U bent tijdens werkdagen (maandag tot en met vrijdag, van 8.30 tot 17.00 uur) van harte welkom in dit door ons verbouwde kantoor, waar transparantie en verbinding centraal staan.
In ons oude kantoor aan de Utrechtseweg 60 blijven andere bedrijfsonderdelen van Triodos Bank gehuisvest. Daar vervallen de entree en baliefunctie. Het internationale hoofdkantoor van Triodos Bank op Nieuweroordweg 1 in Zeist blijft toegankelijk voor bezoekers.
De Groene Zaak succesvol van start met nieuwe spelers als Tendris en Qurrent. Matthijs Bierman maakt namens Triodos Bank deel uit van het bestuur van De Groene Zaak.
Op dit moment hebben ruim dertig bedrijven van verschillende omvang zich aangesloten bij De Groene Zaak, en hun aantal is groeiende. Zij vertegenwoordigen een invloedrijk en snel groeiend deel van het bedrijfsleven dat zich hard maakt voor de verduurzaming van de economie. Grote ondernemingen als TNT, Eneco, Menzis, Van Gansewinkel, Wessanen, Ahrend en Athlon Car Lease en de banken Triodos Bank en ASN Bank werken in De Groene Zaak samen
Roger van Boxtel (links) ), voorzitter van De Groene Zaak, overhandigt het eerste informatieboekje van De Groene Zaak aan staatssecretaris Frank Heemskerk.
Natudis & Triodos Bank Op 19 november 2009 ondertekenden Triodos Bank en Natudis (de grootste merkenleverancier en distributeur van natuur voeding en reformproducten in de Benelux) een samenwerkingsovereenkomst. Het doel van deze overeenkomst is het realiseren van financiering van huidige en potentiële franchisenemers van de formule ‘De Natuurwinkel’. Op pagina 10 leest u meer over De Natuurwinkel in De Bilt, één van de 50 winkels die zijn aangesloten bij deze franchiseformule. www.natudis.nl
f o t o : de g roe n e z a a k
triodosnieuws
2
Op 11 februari jl. is De Groene Zaak, de enige brancheoverstijgende vertegenwoordiging van 'duurzaam Nederland', officieel gestart. De Groene Zaak is de nieuwe belangenvereniging van ondernemingen met een gezamenlijke ambitie: het sneller duurzaam maken van de Nederlandse economie. De Groene Zaak richt zich daarbij in de eerste plaats op de politiek en overheid om samen knelpunten weg te nemen die de verduurzaming van de economie belemmeren.
De komende maanden gaan de vertegenwoordigers van De Groene Zaak actief in gesprek met politici, beleidsmakers binnen de overheid en maatschappelijke organisaties. Meer informatie vindt u op www.degroenezaak.com
Agenda 22 & 23 april 2010 Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders Triodos beleggingsfondsen 21 mei 2010
Algemene Vergadering van Certificaathouders Triodos Bank
COLUMN
h
et afgelopen jaar heef t Tr iodos Bank r uim 50.000 nieuwe k lanten mogen ver welkomen. Een spectac ulaire g roei, waar u en vele anderen aan hebben bijgedragen. Daar zijn we u dankbaar voor – en uiteraard zijn we er t rots op. Over igens hebben we de lat meteen weer hoger gelegd. Zo hebben we nieuwe collega’s aanget rok ken en op 1 maar t de deuren geopend van het nieuwe kantoor van Tr iodos Bank Nederland in Z eist.
De Groene Zaak opger ic ht. Met de ze lobbyg roep voor een duurzame economie maak t Tr iodos Bank zic h onder andere sterk voor het ‘ inpr ijzen’ van de kosten van milieubelastende productiemet hoden in de winkelpr ijs. Op die manier zullen consumenten vaker kie zen voor duurzame producten en producenten van zelf hun productiemet hoden aanpassen.
f o t o : a n dr e w k e r r
Duurzaamheid smaakt naar meer Ook breiden we dit voor jaar on ze ser v ice uit met iDE A L , waar mee u veilig en gemak kelijk uw aankopen op inter net k unt betalen.
Vanuit de over tuiging dat de verduurzaming van de economie veel sneller moet, en kán, hebben wij samen met meer dan 30 invloedr ijke onder nemingen in febr uar i
Ik wens u veel leesple zier.
Matthijs Bierman Directeur Triodos Bank Nederland
COLOFON Triodosnieuws is een uitgave van Triodos Bank. Druk- en zetfouten voorbehouden. Redactie Tamara Rijnen, Ewa Skotnicki. E-mail
[email protected]. Aan dit nummer werkten mee Kelsey Barret, Amadea Bonenschansker, Ted van den Bergh, Elbrich Fennema, Christa Florschutz, Wilmie Geurtjens, Heleen de Jong, Gerard Keijsers, Mark van Kollenburg, Caroline de Koning, Anne Schermer, Eddy Steenvoorden, Claudia Stellingwerf, Maarten Thijs, Sophie Veltkamp, Gera van Wijk, Marion Zanders. Basisontwerp Ron van Roon, Amsterdam. Lay-out Heldergroen, Haarlem. Cover foto medewerkers van Marqt Drukwerk Pascal, Utrecht. ISSN S1384-0355. Triodosnieuws is gedrukt op FSC-gecertificeerd papier. Triodos Bank, Utrechtseweg 44, Postbus 55, 3700 AB Zeist, telefoon 030 693 65 00 (algemeen), 030 693 65 11 (informatie & advies), E-mail
[email protected], www.triodos.nl, KvK Utrecht nr. 30062415. Triodos Bank NV is geregistreerd bij de Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. De in deze uitgave genoemde Triodos beleggingsfondsen zijn geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten. Informatie over de genoemde beleggingsfondsen is te raadplegen op www.triodos.nl.
3 triodosnieuws
In een per iode dat de bank wereld ter disc ussie staat, is het goed om te zien dat veel mensen k ie zen voor een duurzame bank. Onder tussen mogen we niet over het hoofd zien welke mondiale v raagstuk ken er nog meer spelen, zoals de k limaatcr isis of de voedselproblematiek. Zoals u weet f inancier t Tr iodos Bank al bijna der tig jaar biologisc he landbouw en veeteelt en willen we op die manier bijdragen aan een gezonde voedselproduc tie. Er zijn helaas nog g rote belemmer ingen die een duurzamere voedselketen in de weg staan. Zo is een niet-biologisc h geteeld bosje wor telen in de winkel eigenlijk veel te goedkoop, omdat de milieuef fec ten van het gebr uik van k unstmest en c hemisc he best r ijdingsmiddelen niet in de pr ijs zijn doorberekend. Daardoor ontstaat er een sc heve concurrentieverhouding met biologisc he producenten. Wij v inden dat de overheid een veel g rotere rol moet spelen om de ze onwenselijke situatie tegen te gaan.
Geluk kig ontdek ken steeds meer mensen de laatste jaren hoe lek ker biologisc he producten k unnen zijn. De v raag naar duurzaam geproduceerd voedsel is sterk toegenomen en het mark taandeel biologisc h stijg t sneller dan het gangbare segment. K ijk bijvoorbeeld naar het succes van de nieuwe for mule voor biologisc h winkelen P uur. Of de snelle opmars van Marqt, dat in maar t zijn derde winkel heef t geopend. In dit nummer van Tr iodosnieuws besteden we aandac ht aan hen en andere inspirerende onder nemers die goed en eerlijk eten letterlijk op de kaar t hebben ge zet. Ik nodig u g raag uit om kennis te maken met de producenten van Palestijnse fair t rade olijfolie en biologisc he wijn uit de Bommeler waard en te le zen over een brasser ie in A msterdam die bij voorkeur biologisc he producten ser veer t. Duurzaamheid die naar meer smaak t!
TRIODOS BANK
Maximale duurzaamheid ‘Het afgelopen jaar heeft bewezen dat Triodos Bank een model hanteert dat werkt,’ vat Peter Blom, directievoorzitter , terugblikkend op 2009 samen. ‘Aan de groei van ons klantenbestand, over 2009 ruim 50.000 nieuwe klanten, zien we dat de groep mensen die wil dat een bank haar middelen inzet voor positieve verandering toeneemt. Consumenten trekken sneller lering uit de crisis, dan de financiële sector zelf.’
N
iet alleen groeide het aantal klanten spectaculair in 2009, ook opende Triodos Bank in december een nieuwe vestiging in Duitsland. Verder was voor de emissie van nieuwe aandelen vorig jaar zoveel belangstelling dat de sluitingsdatum met twee weken ver vroegd moest worden. Het eigen vermogen van de bank is met ruim 100 miljoen euro nieuw kapitaal verhoogd. En als kers op de taart won Triodos Bank in 2009 ook nog de Sustainable Bank of the Year Award van de Financial Times, een prijs waar 165 banken uit 43 landen naar meedongen.
triodosnieuws
4
speelveld. Triodos Bank heeft maximale duurzaamheid als leidend principe. Dan richt je automatisch samen de blik op de lange termijn. Bij Triodos Bank draait het niet om de transactie, maar om de relatie, vanuit een gedeelde visie op de toekomst waarbij bank en klant, zowel spaarder als kredietnemer, hun eigen rol ver vullen.’ De grootste uitdaging voor Triodos Bank voor het komende jaar is om het leningenportfolio uit te breiden.
Het financiële resultaat over 2009 is iets lager dan dat over 2008. Een belangrijke oorzaak is dat de bank maar liefst eur 2,5 miljoen moest afdragen in het kader van de Deposito Garantie Regeling omdat DSB Bank failliet ging. ‘Dat wringt,’ zegt Peter Blom. ‘Het voelt niet rechtvaardig als je zelf positieve resultaten boekt met duurzaamheid, degelijkheid en transparantie als kernwaarden. We pleiten dan ook voor her vorming van dit systeem, het is niet langer houdbaar. Om te beginnen moet het onderscheid tussen gewone banken en investeringsbanken weer worden hersteld, zoals inmiddels ook president Obama voorstaat. En het garantiesysteem zou ver volgens alleen moeten gelden voor gewone spaar-leen banken, en niet voor de meer avontuurlijke investeringen van zakenbanken die gericht zijn op snelle winst.’ Peter Blom huldigt het devies dat je de kansen van een goede crisis niet mag missen. ‘Als er iets is dat we van de crisis moeten leren, is het wel dat het bij bankieren draait om een lange termijn relatie. Een bank is geen bakker. Je kunt elke dag kiezen om naar een andere bakker te gaan, maar je kunt en wilt niet elke dag opnieuw kiezen waar je wilt bankieren. Het idee dat je het meest efficiënt bezig bent als de klant en de bank allebei uit zijn op maximaal rendement, is onhoudbaar gebleken. Als bank moet je naast je cliënt gaan staan. De belangen moeten gelijk lopen om iets voor elkaar te kunnen betekenen. Hebzucht of winstmaximalisatie werkt niet als leidend principe. Het indammen van bonussen en het aanscherpen van het toezicht zijn niet voldoende voor een transitie naar een gezonde vorm van bankieren. Het belang van bank en cliënt kan alleen gelijklopen als er andere principes gelden binnen een nauwkeurig omlijnd
Duurzame energie
Eind 2009 financiert Triodos Groep meer dan 275 duurzame energieprojecten in Europa. Het gaat om ruim 175 windenergieprojecten, 85 zonne-energiecentrales en tientallen kleinschalige biomassa- en waterkracht projecten. Gezamenlijk zijn deze projecten goed voor 950 MW. Zij produceren 2,25 miljard Kwh per jaar ofwel het energieverbruik van 630.000 huishoudens. Dit betekent dat meer dan 800.000 ton CO2 per jaar vermeden is. In januari passeerde Triodos Bank de 1.000 MW grens.
TRIODOS BANK
‘De groei gaat harder aan de spaarderskant dan aan de leningenkant. Dat klinkt als een luxe probleem voor een bank, maar het is voor ons op termijn wel een probleem. Tegelijk willen wij ook een antwoord bieden op die andere crisis: de veranderingen in klimaat. In tegenstelling tot de meeste banken, die in deze tijd de hand strak op de knip houden, willen wij juist vaart maken met het verstrekken van leningen aan duurzame ondernemers, actief in bijvoorbeeld duurzame energie. De focus van politiek en media is nu geheel gericht op de financiële crisis, maar we hebben ook een klimaatcrisis op te lossen en een armoedevraagstuk dat we het hoofd moeten bieden. De grote groep arme mensen in deze wereld dreigt het grootste slachtoffer te worden van een klimaatcrisis waar ze nauwelijks schuld aan hebben. Door een speerpunt te maken van de ontwikkeling van duurzame energie kun je verschillende vraagstukken tegelijk aanpakken.
Banken hebben een enorme potentie om de omslag naar duurzaamheid aan te jagen. De politiek zou hier een faciliterende rol kunnen ver vullen. Denk daarbij aan een vaste vergoeding per kilowattuur wind- of zonne-energie over een lange periode, na voorbeeld van het succesvolle Duitse systeem. Maar de politiek laat het vooralsnog afweten. De aandacht gaat uit naar het oplossen van deelproblemen en liefst pijnloze symptoombestrijding - in plaats van naar een geïntegreerde aanpak. Daarmee lopen ze achter op de trend die wij zien, namelijk dat een toenemend aantal mensen blijk geeft van een samenhangende kijk op de toekomst op basis van duurzaamheid. Dat blijkt uit de groei van het aantal spaarders en certificaathouders van Triodos Bank.’
www.triodos.nl
Ov e r z ic ht r esu ltat e n va n T r io dos Ba n k in 20 0 9
Recordgroei in kredietverlening aan duurzame bedrijven De kredietverlening aan duurzame bedrijven groeit met 31% tot eur 1,7 miljard. Een record groei voor de bank in haar 30-jarige bestaan. De netto winst over 2009 van Triodos Bank is eur 9,5 miljoen. Dit is 6% lager dan de winst over 2008. De belangrijkste oorzaak is dat de bank een voorziening heeft getroffen van eur 2,6 miljoen in het kader van het Deposito Garantie Stelsel als gevolg van het faillissement van DSB Bank. De Nederlandse vestiging groeide met 24% . Meer dan 34.000 klanten stapten over naar Triodos Bank waarmee het klantenbestand in Nederland in een jaar met 31% is gegroeid. De belangrijkste ambitie van Triodos Bank voor 2010 is de groei van de kredietportefeuille met meer dan 40 % . De bank wil in 2010 nog sterker groeien dan de recordgroei van 2009.
Directievoorzitter Peter Blom: 'Wij willen vaart maken met het verstrekken van leningen aan duurzame ondernemers. Duurzame energie is bijvoorbeeld een groeimarkt waar we met onze kennis en er varing op willen inspelen. Na een zeer succesvolle aandelenemissie in de herfst van 2009 en de constante toestroom van spaargelden, is de verdere groei van de kredietportefeuille mogelijk en hebben wij een relatief voordeel ten opzichte van andere banken. Ook onze vestiging in Duitsland, die haar deuren op 2 december jl. heeft geopend, zal daar aan gaan bijdragen.' Peter Blom: 'Wij willen invloed uitoefenen op de ontwikkelingen in de bankensector. Wij streven naar een duurzame financiële toekomst, niet alleen in woorden, maar ook in daden.' Het eigen vermogen van Triodos Bank groeide in 2009 met 54% naar eur 314 miljoen dankzij een succesvolle emissie in het najaar 2009. De inkomsten van de bank zijn in 2009 met 20 % gestegen tot eur 88 miljoen. Het totaalbedrag aan toevertrouwde middelen groeide met eur 508 miljoen, een stijging van 24% (2008: 460 miljoen). lees verder op de volgende pagina
triodosnieuws
H
et totaal toevertrouwd vermogen aan Triodos Groep, bestaande uit Triodos Bank, Triodos Beleggingsfondsen en Triodos Private Banking, groeit in 2009 met 30 % tot eur 4,9 miljard. Het aantal klanten stijgt met ruim 50.000 tot 242.000.
5
TRIODOS BANK
vervolg van pagina 5 Kredietverlening
Triodos beleggingsfondsen
De kredietportefeuille groeide in 2009 met 31% (2008: 25%) tot eur 1.661 miljoen. Dat is een absolute groei van eur 391 miljoen.
Naast betaalrekeningen, sparen en kredietverlening zijn ook het aanbieden van beleggingsfondsen een belangrijke activiteit binnen Triodos Bank. Deze fondsen worden beheerd door Triodos Investment Management BV, een 100 % -dochter van Triodos Bank. In 2009 zijn er 13 beleggingsfondsen waar particulieren en instellingen in kunnen investeren. De Triodos beleggingsfondsen bieden beleggers de mogelijkheid om direct te beleggen in duurzame sectoren. Deze sectoren variëren van microfinanciering, duurzame energie en biologische landbouw tot culturele instellingen, duurzaam vastgoed en beursgenoteerde ondernemingen die bovengemiddeld presteren op sociaal- en milieubeleid en een bijdrage leveren aan duurzame ontwikkeling.
5%
26%
19%
triodosnieuws
6
50%
Natuur en Milieu
Cultuur & Welzijn
Sociale economie
Overig
Natuur & Milieu (50% , 2008: 47%) Deze sector omvat projecten op het gebied van duurzame energie, zoals windenergie, zonne-energie en waterkracht. Verder de gehele biologische landbouw keten: van landbouwbedrijven tot productver werking, groothandelsondernemingen en natuur voedingswinkels. Tenslotte is ook de milieutechnologiebranche vertegenwoordigd binnen deze sector, in de vorm van kringloopbedrijven en natuurbehoudprojecten. Sociale economie (19% , 2008: 21%) Deze sector omvat leningen aan ambachtelijke bedrijven, vernieuwend ondernemerschap en dienstverlening met een duidelijk sociaal belang, zoals sociale huisvesting en leningen aan eerlijke handel (fair trade). Cultuur & Welzijn (26% , 2008: 30%) Deze sector omvat kredietverlening aan instellingen actief in het onder wijs, aan retraitecentra, aan religieuze groeperingen en aan individuele kunstenaars en kunstcentra. Ook instellingen op het gebied van gezondheidszorg en voor mensen met leermoeilijkheden behoren tot deze sector. Private Banking
Ondanks de lastige economische situatie in de eerste helft van het jaar, nam het vermogen onder beheer van Private Banking toe tot meer dan eu r 408 miljoen (een toename van eu r 117 miljoen). Het beheerde vermogen in België nam toe tot eu r 38 miljoen (een stijging van eu r 16 miljoen in 2009). In het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Duitsland kent Triodos Bank nog geen zelfstandige private banking-activiteiten.
Het totaal aan vermogen onder beheer van de Triodos beleggingsfondsen is in 2009 met 31% gegroeid tot eur 1,6 miljard. In 2008 was nog sprake van een daling van 6% . In nagenoeg alle beleggingssectoren werd groei gerealiseerd. Uitschieter is Triodos Cultuurfonds dat bijna verdubbelt in fondsvermogen. Alleen Triodos Vastgoedfonds daalde fractioneel in fondsvermogen. Medewerkers en organisatie
Het aantal medewerkers van Triodos Bank groeide in 2009 van 477 naar 576, een groei van 21% (2008: 20 %). Het ziekteverzuim is licht gestegen naar 2,6% (2008: 2,4%). Vooruitzichten
Voor 2010 ver wacht Triodos Bank eveneens een sterke groei van de activiteiten. Onvoorziene omstandigheden buiten beschouwing gelaten, ver wacht de bank over 2010 een positief resultaat te behalen. De bank zal ook in 2010 actief bijdragen aan het maatschappelijk debat over de verduurzaming van onze samenleving en de rol en betekenis van banken als financiers van de noodzakelijke verandering. Wij willen de resultaten van onze activiteiten duidelijker en met grotere regelmaat naar buiten brengen. Het balanstotaal van Triodos Bank zal naar ver wachting in 2010 tussen de 15% en 20 % groeien.
TRIODOS BANK
Kerncijfers Triodos Bank NV
2009
Kredieten
1.661
2008
2007
(bedragen in miljoenen euro’s) 1.270
1.019
2009
2008
2007
Aantal 14.438
9.381
6.181
Eigen vermogen
314
204
200
Balanstotaal 2.987
2.363
1.885
Fondsen in beheer
1.875
1.378
1.429
gegeven vermogen 4.862
3.741
3.314
10,1
9,0
Aantal certificaathouders 14.778
11.797 12.084
Toevertrouwde middelen 2.585
Totaal in beheer 2.077
1.617
Aantal rekeningen 228.03 169.517 130.644 Netto winst
9,5
mijn geld gaat goed
fifteen Dit restaurant in Amsterdam werkt volgens het succesvolle concept van Jamie Oliver's restaurant Fifteen in London.
Ecologische Zorgboerderij de Mikkelhorst Aan de rand van Haren, grenzend aan een prachtig natuurgebied, ligt de Ecologische zorgboerderij De Mikkelhorst.
7 triodosnieuws
Triodos Bank is voor steeds meer spaarders en beleggers synoniem voor duurzaam en transparant bankieren. Daarom lanceerde Triodos Bank in het voorjaar van 2009 de website mijngeldgaatgoed.nl Op deze website ziet u gemakkelijk welke organisaties met het geld van onze spaarders en beleggers worden gefinancierd. Ook onze wereldwijde financieringen op het gebied van microfinanciering en duurzame handel hebben een plek. De site wordt doorlopend aangevuld en inmiddels vindt u er ruim 600 ondernemingen. Wilt u weten welke bedrijven bij u in de buurt gefinancierd worden door Triodos Bank? Kijk dan op www.mijngeldgaatgoed.nl
NATUUR & MILIEU
Alleen echt eten Vijf jaar geleden was Quirijn Bolle het opeens zat. Voor US Foodservice verkocht hij in New York producten die hij nu inferieur noemt: gemaakt zonder greintje respect voor dier, mens en natuur. Dat moest anders. Op een A-4tje schreef hij een plan voor Marqt, een winkel waar alleen echt eten wordt verkocht. Binnenkort opent de derde vestiging. Van bioboer naar kassaleverancier
De omslag kwam onder meer door lezing van het boek Fast Food Nation van Eric Schlosser. Ineens besefte hij dat er veel te veel wordt gerommeld met voedsel. ‘Ik moest iets gaan doen met écht eten. Met voedsel dat zo min mogelijk bewerkt is, zonder onnodige toevoegingen en altijd vers.’ Hij zegde zijn baan op, stopte het idee voor Marqt in zijn koffer en vertrok naar Nederland. Daar vond hij in Meike Beeren een businesspartner. Twee jaar trokken ze van bioboer naar kassaleverancier. Van bank naar private investeerder. Begin 2008 ging de eerste Marqt open, in Amsterdam. Een jaar later gevolgd door een vestiging in Haarlem. Beide winkels zijn inmiddels goed voor tienduizend klanten per week. Binnenkort opent in de Utrechtsestraat in Amsterdam de derde winkel, gefinancierd met een lening van Triodos Bank. En de groei gaat door. Er staan voor dit jaar nog twee winkels op stapel.
triodosnieuws
8
de supermarkten. De prijsdruk in de supers is enorm. Producenten van echt eten krijgen daarom hun waar de winkel niet in. De grutters willen scherp inkopen en kiezen voor voedsel vol additieven als kleurstoffen en smaak versterkers. ‘Zoals kant-en-klaarmaaltijden die door de conser veermiddelen weken houdbaar zijn’, zegt Quirijn Bolle en trekt een vies gezicht. De consument is een beetje klaar met nep-eten. Met de manier waarop eten in massa geproduceerd wordt’, zegt hij. In ieder geval de klanten van Marqt. Zij willen kwaliteit, zijn principieel, denken aan hun omgeving en willen onderscheidend zijn. Alleen het beste
Klaar met nep-eten
In Marqt ligt alleen eten dat eerlijk geproduceerd is. Zonder onnodige toevoegingen. Eten zoals eten bedoeld is. Het liefst biologisch. Het liefst om de hoek geteeld. Het liefst met een keurmerk. De melk komt daarom uit de Weerribben. Groenten worden speciaal voor Marqt biologisch gekweekt tussen Haarlem en Amsterdam. Het is volgens Quirijn Bolle vooral het beste dat verkrijgbaar is.
Quirijn Bolle rekent voor dat er een grote markt is voor echt eten. ‘Er is vraag naar. Maar te weinig aanbod.’ 90 Procent van al het eten wordt verkocht via
www.marqt.com
f o t o : l a bl . f o t ogr a f ie i . o .v. m a rq t
‘Ik moest iets gaan doen met écht eten. Met voedsel dat zo min mogelijk bewerkt is, zonder onnodige toevoegingen en altijd vers.’
SOCIALE ECONOMIE
Authenticiteit als onderscheidend vermogen Wie Brasserie Harkema in Amsterdam binnenloopt, ziet
foto: br asserie harkema
geen in het oog springende teksten die verwijzen naar biologisch of duurzaam. Bewust leven is hier geen marketingpraatje. Bij deze brasserie blijkt verantwoord eten gebaseerd te zijn op een onopgesmukte, sobere stijl die voortkomt uit ‘gewoon rustig nadenken’. Klant staat voorop
Solide duurzaamheid
De brasserie is onderdeel van een algemene levenswijze, één van goed leven en je best doen. Kleiss: ‘ Wij voelen ons thuis bij Triodos Bank. Brasserie Harkema is gestar t in 2003 – financieel gezien ook crisistijd – op een moment waarin het moeilijk was om in de horeca iets op te star ten. Maar met Triodos werkte het vanaf het begin. Nu, bijna zeven jaar later, werkt het nog steeds. Een bank zonder poeha. De visie van Triodos Bank sluit perfect aan bij onze persoonlijke visie: streven naar duurzaamheid op solide wijze.’ foto: br asserie harkema
9 'De goede ervaring voor de klant staat voorop.' Toekomst van onze wereld
Michiel Kleiss is niet voor de – zoals hij het noemt – Albert Heijnisering; hij houdt niet van marketingpraat, van grote ketens en grote merken. Authentiek moet het zijn. ‘Denk rustig na, dan weet je dat het duurzaam moet. Dat er nog een klimaatdiscussie heerst is eigenlijk bizar – natuurlijk hebben wij invloed op het klimaat, maar zelfs als dat niet zo zou zijn, is het alsnog zonde om die fossiele brandstoffen zo snel op te maken. Dus kunnen we niet om duurzaamheid heen. Het gaat om de toekomst van onze wereld.’ Aldus Michiel. Tot slot vertelt Michiel: ‘Over de toekomst gesproken: mijn droom voor Brasserie Harkema is dat het altijd zo blijft. Dat het er over honderd jaar nog steeds zo uit ziet en dat het authentieke en eerlijke gevoel ook dan overheerst. Het is goed zoals het nu is.’ Nes 67 1012 KD Amsterdam www.brasserieharkema.nl
triodosnieuws
Een moderne versie van een klassieke brasserie, waar hoog waardig voedsel voor een vriendelijke prijs wordt aangeboden. Een grote zaak met een heel divers publiek. Maar wie wil weten waardoor Brasserie Harkema zich voorál onderscheidt, vraagt het aan eigenaar Michiel Kleiss, ooit directeur van discotheek Rox y en popfestival Lowlands: ‘Het is de moderne authenticiteit die zich ver taalt in eigenwijsheid. We zijn eigen. Brasserie Harkema wil zich niet associëren met grote merken of modes. De goede er varing voor de klant staat voorop, en die heb je hier wel. Het ziet er hier gewoon heel leuk uit en het eten is goed. Dan is het fijn als het achter de schermen ook nog eens klopt, dat het eerlijk is wat je hier krijgt.’ Lunch en diner worden met zoveel mogelijk biologische producten geser veerd, maar Brasserie Harkema is met ruimte voor meer dan driehonderd gasten te groot om volledig biologisch te zijn. Michiel: ‘ We doen ons best. Wij streven in ieder geval naar zoveel mogelijk dier vriendelijkheid, dat de koeien en varkens een goed leven hebben gehad.’
NATUUR & MILIEU
Anders, leuker, mooier Vier jaar geleden nam Jan Peter Oosterloo de goedlopende Natuurwinkel in het Utrechtse De Bilt over. Hij liet er vervolgens al zijn kennis van bedrijfskunde, automatisering en natuurvoeding op los. Volgens Jan Peter is het nu de ‘leukste winkel van De Bilt ’.
‘Ik ben altijd blij als klanten binnenkomen. Het zijn stuk voor stuk mensen die nadenken over hun voeding, het milieu en de toekomst van de wereld. Na vier jaar ken ik bijna iedereen, want ze komen hier variërend van dagelijks tot wekelijks. Mensen ver trouwen me. Ze weten: bij Jan Peter krijg je iets goeds. Ik vind het gewoon verschrikkelijk leuk om een eerlijk en gezond product te leveren, waar producenten een normale prijs voor krijgen.’ A ldus Jan Peter. Vernieuwingen
Groter
Vanaf het begin deed Jan Peter zaken met Triodos Bank. ‘Ze begrijpen waar het over gaat, want ze hebben dezelfde idealen en doelen als ik.’ De Biltse Natuur winkel doet het nu zelfs nog beter dan vier jaar geleden. De omzet is verdubbeld en Jan Peter zoekt een groter pand. Daarin wil hij graag een eigen oven om brood te bakken, een apar te koeling voor vlees, een koff iemolen en een sfeer voller plek voor de wijnen. Verder heeft hij r uimte nodig voor verdere
triodosnieuws
foto: michiel wijnbergh
10
Ooit was Jan Peter groepsleider in de kinder psychiatrie en automatiseerder bij een grootbank. Bovendien studeerde hij bedrijfskunde. A ls enthousiast consument van biologische producten k wam hij vaak in natuur voedingswinkels. Hij trof er veel gedrevenheid, en zag tegelijker tijd hoe het anders, leuker en mooier kon. Uiteindelijk gooide hij beroepsmatig het roer om en werd zelf een groene winkelier. A ls franchisenemer van de Natuur winkel doet hij vanaf het begin mee aan vernieuwingen. Zo moderniseerde hij als een van de eersten het interieur van zijn zaak in de nieuwe, frisse huisstijl. Hij plaatste een geavanceerde scanner in de winkel, die van vrijwel elk product de samenstelling aangeeft. En vorig jaar introduceerde hij de Groenpas.
'Mensen vertrouwen me. Ze weten: bij Jan Peter krijg je iets goeds,' aldus Jan Peter Oosterloo. uitbreiding van het productaanbod. 'Ik ben blij als mijn klanten en medewerkers tevreden zijn. Dus als iemand met een suggestie komt voor een product en ik heb nog plaats in de schappen, neem ik het op in het assor timent. Klanten voelen zich daardoor gezien. In het begin k wamen hier nog wel eens chagrijnige mensen, maar tegenwoordig nooit meer. Nu is het de leukste winkel van De Bilt.’ www.denatuurwinkeldebilt.nl
Groenpas
Deze landelijke klantenpas is bedoeld om de betrokkenheid van consumenten bij de hele voedselketen, van boer tot winkel, te vergroten. De prijs, eur 100,- voor een jaar, investeer t de winkelier voor minstens de helft in milieuvriendelijke verbeteringen. De pashouder krijg t op elke aankoop zes procent kor ting. Jan Peter, die inmiddels 111 passen verkocht heeft, gebr uikte het geld tot nu toe om mee te betalen aan een bakf iets voor een van zijn groenteleveranciers uit de buur t, en om energiesparende deuren op het vriesvak te laten plaatsen. U kunt een groenpas via internet aanvragen en hiermee kunt u terecht bij alle biologische speciaalzaken die aan de groenpas deelnemen. U vindt het aanvraagformulier en een overzicht van de deelnemende winkeliers op www.groenpas.nl
NATUUR & MILIEU
Het enige dat het terrein afgaat, is de wijn Lekkere, vol smakende wijn kun je ook heel goed produceren in het koele Nederland. Wijndomein Oude Waalstroom in de Bommelerwaard doet het al jaren. Biologisch en zo duurzaam mogelijk.
foto: michiel wijnbergh
I
groenten en fruit. De nieuwe eigenaren proberen verder in de volle breedte zo duurzaam mogelijk te werken. Wijnkistjes zijn van FSC-gekeurd hout, tassen van papier, en zelfs hun webhost doet aan CO2-compensatie. Organisch af val gaat uiteraard op de composthoop. Huib: “Het enige dat het terrein afgaat is de wijn.”
Eigenaars Huib Overmars en Lotte Rippen hebben hun hele leven al een grote belangstelling voor de natuur en inmiddels een ware hartstocht voor biodiversiteit. Het wijnboeren leerden ze van Lotte’s vader in Lelystad, die na zijn pensioen biologische druiven ging verbouwen en er zelf wijn van maakte. Toen ze in een van zijn vakbladen Oude Waalstroom te koop zagen staan, roken ze de kans om hun droom waar te maken. De droom van een eigen bedrijf, waar een gezonde bodem gezonde producten oplevert, en een grote variatie aan planten en dieren een leefomgeving vindt.
Gemengd bedrijf
Verder kijken
In 2007 kochten ze met een lening van Triodos Bank het terrein met woning en schuren, en nieuwe apparatuur. De bank, die al een paar andere wijngaarden financierde, dacht mee en had goede adviezen. Bovendien keek Triodos Bank verder dan het bedrijfsplan. Juist de duurzaamheid waar Lotte en Huib naar streven woog zwaar. Daarmee zat het wel goed: op hun grondstuk werden al sinds 1998 biologische druiven geteeld, en in de twintig jaar daar voor biologische
Huib en Lotte plantten meteen in het begin nog een halve hectare nieuwe ranken en maken, tot die sterk genoeg zijn, wijn van de al aanwezige planten. De kalkrijke grond van de Bommeler waard, waar de Oude Waalstroom is gevestigd, is erg geschikt voor nieuwe Duitse druivenrassen, die wat minder zon nodig hebben om af te rijpen. Ze leveren wijnen op van uitstekende kwaliteit met een volle smaak, die verkocht worden via boerderijwinkels, internet en aan huis. Oude Waalstroom heeft dankzij de vorige eigenaar ook nog steeds een bescheiden oogst aan biologisch fruit en noten. Een perfecte basis voor sap, likeuren en jams. Bovendien organiseren Huib en Lotte rondleidingen en proeverijen en is in de pruimenboomgaard een minicamping. Deze zomer krijgt de productieschuur een nieuwe vloer, er zijn plannen voor een theehuis en winkel. Hun wijndomein is, kortom, een ouder wets gemengd bedrijf. In een modern jasje. www.wijndomeinoudewaalstroom.nl
11 triodosnieuws
n het weiland tegenover de ingang van het wijndomein graast een groep wilde ganzen. Tussen de nu nog kale wijnranken achter de woning rent een haas, bovenin de schuur nestelen witte kerkuilen. Zodra het voorjaar zijn intrede doet, zie je dat het ook met de plantaardige soortenrijkdom wel goed zit op dit biologische wijnbedrijf.
NATUUR & MILIEU
Biologisch winkelen in trek Een prachtig, ruim pand in het hartje van Leiden herbergt foto: eddie steenvoorden
sinds een paar maanden een biologische speciaalzaak om ‘u’ tegen te zeggen. Brood, fruit, groente, vlees, bier, wijn…eigenlijk hoef je nergens anders naartoe om álle verantwoord gemaakte levensmiddelen in huis te krijgen. De toepasselijke naam: Puur. Niet alleen van de winkel, maar ook van de bijbehorende formule. Zichtbaar product
Eigenares R ina van der Stok is blij met haar P uurdebuut. De winkel was de eerste in een nieuwe formule, ont wik keld door de ‘ biologisc he er var ingsdesk undigen’ Kees K roon en Jan de Groot. Houten volgde als t weede en ook in Z eist is inmiddels een vestiging gepland. Op ter mijn moeten er P uur-winkels in het hele land ver r ijzen.
triodosnieuws
12
De essentie van de for mule: k waliteit staat voorop, maar het oog wil ook wat. Een biologisc h product verdient een mooie presentatie. ‘Dat is tot nu toe te weinig onderkend. Ver pak k ingen doen doorgaans geen rec ht aan het produc t, die van ons huismerk P uur zijn sober en t ransparant. Daardoor blijf t het prac htige biologisc he produc t, waar het uiteindelijk om gaat, goed zic htbaar.’ A ldus R ina. Z e star tte al eerder een natuur voedingswinkel met eetcafé in Delf t, Van Nature, maar was toe aan een nieuwe uitdaging en het ‘pure voor uit zic ht’ sprak haar enor m aan. ‘In een gewone super mark t zou ik me niet t huis voelen. Eerlijk onder nemen v ind ik belang r ijk, het gaat in het leven om meer dan alleen geld verdienen. Een tev reden k lant ver telt ent housiast: ‘Je v indt hier een assor timent van zo’n 3.500 produc ten. En, wie zin heef t in verse lasag ne of een har tige quic he: iedere middag bereidt een kok ter plek ke heerlijke maaltijden om mee te nemen. Een slimme totaalaanpak! ’ Autobanden op de vloer
De f inancier ing regelde ze v ia Tr iodos Bank, die ook de andere P uur-winkels f inancier t. Voor R ina
LEZERSAANBIEDING
A ls le zer van Tr iodosnieuws ont vang t u nu bij uw aankopen in een van de P uur-winkels eerlijke boodsc happentas cadeau. L ever de ze coupon in bij de kassa. De ac tie is geldig tot en met 24 apr il 2010. U v indt de adressen van P uur-winkels op w w w.puurbiologisc h.nl
Rina van der Stok: De essentie van de formule: kwaliteit staat voorop, maar het oog wil ook wat. Een biologisch product verdient een mooie presentatie.
van der Stok was dat een voor de hand lig gende keu ze: ‘Het zou v reemd zijn om in zee te gaan met een bank die investeer t in allerlei dubieu ze bedr ijven, ter wijl je zelf probeer t bew ust te leven. En Tr iodos Bank is de duurzaamste bank ter wereld, in die zin delen we het zelfde gedac htegoed.’ Want duurzaamheid is ook onderdeel van de for mule. Zo draag t het personeel ecok leding , is de vloer gemaak t van hergebr uik te autobanden en waren de winkeltassen in een vor ig leven plastic f lessen. ‘Het zou mooi zijn wanneer on ze aanpak een voorbeeldf unctie gaat ver v ullen.’ www.puurbiologisch.nl
SCHENKINGSACTIE
Red de zaden Stichting Zaadgoed zet zich in voor het behoud van de diversiteit aan rassen en gewassen in de landbouw. Dit doet ze onder andere door telers en kleine zaadbedrijven te steunen bij het ontwikkelen van smaakvolle, robuuste rassen voor de biologische landbouw. Met de jaarlijkse schenkingsactie van Stichting Triodos Foundation vragen wij dit jaar uw steun voor deze belangrijke stichting. Edith Lammerts van Bueren, hoogleraar plantenveredeling én oprichtster van Stichting Zaadgoed vertelt waarom en hoe we onze zaden moeten redden.
D
stichting zaadgoed biedt alternatief
De door haar opgerichte stichting steunt, in samenwerking met wetenschappers en boeren, het onderzoek naar biologische plantenveredeling. Als basis voor een duurzame landbouw is de biolo-
uw keuze is belangrijk
De consument is belangrijk, vindt Edith Lammerts van Bueren. De macht van de boodschappentas, zoals ze dat graag noemt. Ook Stichting Zaadgoed betrekt ‘de klant’ graag bij het veredelingsonderzoek. Die is namelijk in staat de ontwikkelingen te sturen. ‘Wie zijn boodschappentas vult, kan nu nog kiezen voor lokale producten, biologische kwaliteit of onbespoten fruit.’ Die keuze is een belangrijk signaal aan grote producenten: liever biologische variëteit dan een beperkt en uniform voedselaanbod.
Steun Stichting Zaadgoed
Stichting Triodos Foundation steunt het werk van Edith Lammerts van Bueren en Stichting Zaadgoed al meerdere jaren. Eens per jaar vragen wij u een bijdrage voor één van de projecten van Stichting Triodos Foundation, dit jaar voor Stichting Zaadgoed. U kunt uw aftrekbare gift overmaken op rekeningnummer 39 04 62 756 op naam van STF Zaadgoed, Postbus 55, Zeist. U kunt ook gebruik maken van de acceptgirokaart bij deze uitgave van Triodosnieuws. foto: michiel wijnbergh
Edith Lammerts van Bueren: ‘wie zijn boodschappentas vult, kan nu nog kiezen voor lokale producten, biologische kwaliteit of onbespoten fruit’.
Meer informatie over Stichting Zaadgoed vindt u op www.zaadgoed.nl Op www.triodosfoundation.nl leest u waar Triodos Foundation zich nog meer voor inzet en krijgt u alle informatie over het doen van schenkingen.
13 triodosnieuws
e voordelen van duurzame landbouw zijn talrijk: je spaar t het milieu, je voorkomt dat grondstoffen als fosfaat op raken, de biodiversiteit blijft in stand en de k waliteit van het eten is beter. Maar ja, we betalen doorgaans wel meer voor die onbespoten tros tomaten of dat half je br uin van biologische tar we. Volgens Edith Lammer ts van Bueren zit het anders. De gangbare producten zijn juist te goedkoop, meent de hoogleraar biologische plantenveredeling én de nieuwe voorzitter van de Wetenschappelijke Adviesraad voor Integrale Duurzame Landbouw en Voeding: ‘ Wanneer je alle milieukosten eerlijk zou verdelen over de veroorzakers, zouden de gangbare landbouwproducten duurder zijn. Maar de commerciële belangen zijn groot en dat maakt veranderingen niet gemakkelijk.’
gische veredeling geschikter én goedkoper dan de moderne technieken van gespecialiseerde zaadbedrijven. ‘ Veredelen blijft altijd nodig, bijvoorbeeld omdat onze smaak verandert of omdat er nieuwe ziektes ontstaan. Je kan planten selecteren die na kruising een gewas vitaal en robuust maken, aangepast aan de smaak en de omstandigheden van nu.’ Mede dank zij de inzet van Stichting Zaadgoed kan de biologische sector een alternatief bieden voor de gangbare teelt van tar werassen die veel chemische middelen en mest nodig hebben om broodwaardig te worden.
internationaal
foto: c a na a n
triodosnieuws
14
Olijfolie uit het Midden-Oosten ‘Palestina kent een lange traditie van olijfteelt. Een traditie die teruggaat tot de Romeinse tijd. De olijven die de boeren aan ons leveren zijn soms afkomstig van bomen die meer dan duizend jaar oud zijn.’ Aan het woord is Nasser Abufarha, oprichter en directeur van Canaan Fair Trade. Ruim 1.700 boeren leveren de olijven aan Canaan Fair Trade, die deze perst tot olie en verscheept naar afnemers in Europa, de Verenigde Staten en het Midden-Oosten. Kenners roemen de volle, complexe smaak van de olijfolie. Wat de olijfolie verder uniek maakt is de biologische en Fair Trade certificering. Oude traditie, nieuw leven
Nasser Abufarha heef t met de opr ic hting en activ iteiten van Canaan Fair Trade de olijf teelt in zijn geboor teland nieuw leven ingebla zen. ‘ Voor mij zitten daar allerlei facetten aan. Het maak t deel uit van on ze t raditie, boeren verdienen er een goed inkomen aan en het verbindt ons met de rest van de wereld. Op een positieve manier.‘ Nauw contact
Duurzame handelsrelaties zijn voor hem onmisbare sc hakels in het geheel. Uiteraard met de boeren. Sinds de star t g roeit het aantal aangesloten boeren jaarlijks met zo’n 250. Daar naast staat hij in nauw contac t met de afnemers. Veel van de Europese afnemers heef t hij gesproken tijdens de Biofac h in
het Duitse Neurenberg. De Biofac h is de g rootste vakbeurs op het gebied van biologisc he en fair t rade producten. Ook speelt Tr iodos Sustainable Trade Fund een belang r ijke rol met de voor f inancier ing van de e xpor tcont racten. ‘Dank zij die f inancier ing k unnen wij de boeren bij af leveren van hun producten meteen betalen’, aldus Nasser. Naast olijven en olijfolie ver werk t en e xpor teer t Canaan Fair Trade couscous, amandelen, honing , zongedroogde tomaten en tijm. ‘A llemaal producten die al generaties lang op ons land verbouwd worden en nu te v inden zijn in vele keukens in de wereld.’ Ga naar www.canaan.nl om te lezen waar de producten van Canaan Fair Trade in Nederland verkrijgbaar zijn.
TRIODOS BANK
Oranje Fonds: sociaal én duurzaam Een lunchclub in een speeltuin. Een etentje bij de buren die uit een ander land komen. Een project waarin jongeren samen sporten met leeftijdgenoten die een lichamelijke beperking hebben… Het zijn stuk voor stuk initiatieven die sociale barrières slechten en mensen dichter bij elkaar brengen. En dat is precies de reden waarom het Oranje Fonds ze steunt.
D
Maatsc happelijk ac tieve instellingen besef fen steeds beter dat hun betekenis verder reik t dan het voldoen aan hun direc te doelstellingen. Het ideeëngoed van het Oranje Fonds r ic ht zic h dus óók op de eigen organisatie, waar duurzaamheid een sleutelrol is gaan ver v ullen. Zo werd de bedr ijfsvoer ing onder de loep gehouden, met aandac ht voor zowel milieuzaken als sociale k westies. ‘Ons kantoorgebouw is binnen de beperk ingen van een R ijksmonument met veel aandac ht voor energiebespar ing verbouwd, het af val wordt zoveel mogelijk gesc heiden en gerec ycled, en de lunc hcater ing wordt lokaal ingekoc ht. Uiteraard moedigen we met f inanciele regelingen het gebr uik van openbaar ver voer en f iets aan. Daar naast v inden we het logisc h on ze eigen missie ter ug te zien in een bew ust divers personeelsbeleid en stimuleren we v r ijwilligerswerk door ons personeel.’ Zo be zien lag het voor de hand dat het Oranje Fonds koos voor duurzaam bank ieren en sinds kor t een we zenlijk deel van de beleg gingsbelangen laat behar tigen door Tr iodos Bank Pr ivate Bank ing. Die keu ze betekent sowieso e x t ra ‘winst’, weet directeur
A lber t van Zadelhof f van Tr iodos Bank Pr ivate Banking. ‘Elke euro is bij Tr iodos Bank aan het werk om ons milieu te besc her men, mensen kansen te geven en cultuur te bevorderen. Omdat dit e x t ra duw tje boven op hun eigen activ iteiten komt, verwac hten wij dat de meeste maatsc happelijk bew uste instellingen uiteindelijk kie zen voor duurzaam bankieren.’ Maar ook met de rendementen zelf is niks mis. ‘Een hardnek kig misverstand blijf t dat duurzaam beleg gen rendement kost en daar mee de doelstelling van de instelling benadeelt. Dit misverstand k unnen wij ont k rac hten: on ze rendementen op de versc hillende beleg gingsvor men zijn tenminste mark tconfor m.’ Ronald van der Giessen is in ieder geval zeer te spreken over de f inanciële par tner. ‘ Tr iodos Bank en Oranje Fonds passen goed bij elkaar; ze zijn beide ger ic ht op de mens en op maatsc happelijke ont wik keling. Duurzaamheid, ingetogenheid en k waliteit verenigen ons. Ons doel is de sociale samenhang in het Konink r ijk der Nederlanden te verhogen; dat kan niet zonder een daarop afgestemd f inancieel beleid en par tners als Tr iodos Bank die daar vanuit hun eigen bet rok kenheid uit voer ing aan helpen geven.’ www.oranjefonds.nl www.triodos.nl/privatebanking
15 triodosnieuws
Het Oranje Fonds star tte in 2002 als huwelijksgesc henk van de Nederlandse bevolk ing aan Pr ins Willem-A le xander en Pr inses Má x ima. Inmiddels gaan de ac tiv iteiten veel verder dan het geven van f inanciële steun aan organisaties of par tic ulieren die een sociaal initiatief willen star ten of uitbreiden. Het fonds heef t zic h ont wik keld tot respectabel adv iseur met een duidelijke v isie op maatsc happelijke ont wik kelingen.
Albert van Zadelhoff (links) en Ronald van der Giessen in gesprek over duurzaam bankieren.
foto: michiel wijnbergh
e genoemde initiatieven konden vor ig jaar rekenen op een nominatie voor de Appeltjes van Oranje, de jaarlijkse pr ijs van het Oranje Fonds. De Appeltjes vor men - met de prog ramma’s De Beste Maatjes en NL Doet - hét v isitekaar tje van het fonds dat het bevorderen van sociale samenhang én par ticipatie als missie heef t. Directeur Ronald van der Giessen: ‘Hier toe draag t het Oranje Fonds bij aan een breed scala van projecten. Ondersteund door vele loter ijdeelnemers en donateurs k unnen we jaarlijks 24 miljoen euro besteden aan meer dan 1.700 projec ten.’
BETER BELEGD
Supermarktketens en aandacht voor duurzaamheid Onlangs zijn 20 beursgenoteerde supermarktketens door Triodos Sustainability Research onderzocht, met als doel ook in deze sector duurzaamheid te bevorderen. Er zijn vijf supermarkten geselecteerd voor belegging door Triodos Meerwaardefondsen en Triodos Bank Private Banking. Vergelijken duurzaamheid bedrijven
Er zijn bijna geen beursgenoteerde supermarktketens die gespecialiseerd zijn in uitsluitend duurzame voeding. Om toch de verschillende beursgenoteerde supermarkten op het gebied van duurzaamheid met elkaar te kunnen vergelijken, kijkt Triodos Sustainability Research onder andere naar de grootte van het aanbod van duurzame producten en of het bedrijf fair trade en biologische producten in de schappen heeft liggen. Daarnaast wordt onderzocht om hoeveel verschillende producten dit gaat.
triodosnieuws
16
Eén van de bedrijven die goed scoort op dit gebied is het Belgische Colruyt. Behalve reguliere supermarkten zoals Colruyt en Okay, heeft het bedrijf ook Bio-Planet winkels. Deze winkels zijn volwaardige biologische supermarkten, met 3.500 biologische producten in het assortiment. In de gewone Colruyt supermarkten zijn ook biologische producten te koop. Colruyt is hierdoor één van de grootste verkopers van biologische producten in België. De consument kiest
De best presterende bedrijven in de sector worden getoetst aan de minimumeisen van Triodos Bank. Ook daar speelt duurzaamheid een rol, bijvoorbeeld als het
gaat om het aanbod van vleesproducten. De onderzochte supermarkten verkopen vooral vleesproducten die af komstig zijn uit de reguliere veehouderij. Om in aanmerking te komen voor selectie, stellen wij als eis dat ze daarnaast ook producten moeten verkopen waarbij meer rekening is gehouden met dierenwelzijn. Dat zijn bij voorkeur biologische producten. Dan kan de consument een bewuste keuze maken. Internationaal platform
Ook het Engelse WM Morrison Supermarkets scoort goed. Dit bedrijf is, net als Ahold, lid van de Ronde tafel voor duurzame palmolie (RSPO). De RSPO is een platform van producenten, gebruikers en andere belanghebbenden, dat de duurzame teelt van palmolie bevordert. Daarmee moet o.a. worden voorkomen dat ontbossing plaatsvindt om nieuwe plantages aan te leggen. WM Morrison verkoopt ook vis met certificaat van de Marine Stewardship Council, dat staat voor duurzame visvangst. Naast Colruyt en WM Morrison zijn voor belegging geselecteerd het Britse J. Sainsbur y, het Nederlandse Ahold (Albert Heijn) en het Australische Woolworths. De fondsbeheerder kan, na financiële analyse, nu in totaal in vijf supermarktketens beleggen.
Naast supermarkten onderzocht Triodos Sustainability Research deze winter een fastfood restaurantketen voor duurzame beleggingen: Chipotle Mexican Grill. Dit bedrijf exploiteert Mexicaanse restaurants in de VS en Canada, waar het naar eigen zeggen 'Voedsel met integriteit' serveert. In de restaurants gebruikt Chipotle bij voorkeur onbewerkte, seizoensgebonden, duurzame, ambachtelijke en biologische producten. Het bedrijf bevordert het gebruik van lokale voedselproducten, die af komstig zijn van familiebedrijven. Vrijwel al het vlees is af komstig van dieren die onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden worden gehouden.
BETER BELEGD
Boeiende luisterverhalen Muziekgebouw aan ’t IJ in Amsterdam is hét concertpodium voor hedendaagse muziek in Nederland, met jaarlijks ruim tweehonderd concerten van topensembles en toonaangevende componisten uit de hele wereld. Hun composities zijn misschien niet alledaags, maar muziek is veel méér dan ‘iets voor bij de afwas’, meent algemeen en artistiek directeur Tino Haenen. foto: eddie steenvoorden
Uitdagend en inspirerend
Probeer maar eens uit te leggen wat hedendaagse muziek is en wat je er mooi aan vindt. Muziek met klassieke wortels, maar die de vertrouwde klanken en patronen achter zich heeft gelaten. Zelfs de kenner bij uitstek, die Tino Haenen is, krabt zich even achter het oor. ‘Het is spannend, je hoort soms klanken die je nooit eerder hoorde…Componisten kunnen via hun muziek een boeiend artistiek verhaal vertellen met muziek die je niet alleen onder een warm dekentje legt, maar óók uitdaagt en inspireert.’ Speciale donderdagavonden
‘Amsterdam heeft een rijk cultureel aanbod en zou op dat gebied weer koploper in Europa kunnen zijn. Het Muziekgebouw wil daar graag een steentje aan bijdragen.’
Koploper in Europa
Een spontane toeloop van het publiek is nog niet vanzelfsprekend, maar de groei is er. ‘En vergeet niet: we zijn er niet alléén voor hedendaagse muziek. Lief hebbers van onder meer traditionele strijkkwartetten of koormuziek kunnen hier ook terecht. En de Klankspeeltuin, ons educatieve project, organiseert fantastische workshops waar kinderen en jongeren kunnen experimenteren met muziek.’ Hij vindt het prima dat veel toeristen naar Amsterdam komen voor ‘de coffeeshops en de Wallen’. Maar er is natuurlijk meer. ‘De stad heeft een rijk cultureel aanbod en zou op dat gebied weer koploper in Europa kunnen zijn. Het Muziekgebouw wil daar graag een steentje aan bijdragen.’
LEZERSAANBIEDING
Met korting naar een van de bijzondere concerten in Muziekgebouw aan ’t IJ? Kijk dan op de antwoordkaart in het hart van dit nummer van Triodosnieuws.
triodos cultuurfonds
Dankzij Triodos Cultuurfonds kan de stad Amsterdam Muziekgebouw aan ’t IJ tegen gunstige voorwaarden financieren. ‘Een dappere daad,’ meent Tino Haenen. ‘Vele geldschieters verschuilen zich achter de economische crisis en het opkomen voor cultuur is al helemáál niet meer vanzelfsprekend. Ik beschouw dat dan ook als een positief signaal van Triodos Bank.’ Een bloeiend Muziekgebouw heeft invloed op de economische bedrijvigheid van de héle oostelijke Handelskade, zegt hij. ‘We hebben een goed draaiend restaurant, er rijden hier taxi’s, artiesten slapen in het hotel hiernaast. De financiering getuigt van het inzicht dat het hier om meer gaat dan louter tickets verkopen. Ik hoop dat Triodos Bank deze koers blijft voortzetten.’ Er zijn nog drie andere belangrijke instellingen in Amsterdam die gefinancierd worden vanuit Triodos Cultuurfonds: Theater Carré, de Stadsschouwburg en het Stedelijk Museum. www.muziekgebouw.nl
17 triodosnieuws
De bevlogen Belg zwaait ruim anderhalf jaar de scepter in Muziekgebouw aan ’t IJ. Dat is te merken. Zo hamert hij op samenwerking met andere zalen in Nederland. En door zijn vele internationale contacten vinden buitenlandse topensembles steeds vaker de weg naar Amsterdam. Die zijn bijvoorbeeld te horen tijdens de indrukwekkende Donderdagavondserie, hét paradepaardje van het Muziekgebouw. ‘Steeds vaker hebben we concerten van ensembles die zelden in Nederland te horen zijn. Dat vind ik een verrijking.’
BETER BELEGD
Rendementen ultimo januari 2010 Rendementen (in %) zijn
1 jaar
3 jaar
inclusief herbelegging dividend
3 maanden
gemiddeld
5 jaar
10 jaar
gemiddeld gemiddeld
Informatie over de genoemde beleggingsfondsen is te raadplegen
Certificaten van aandelen Triodos Bank1
0,0
2,8
4,2
3,8
3,7
op www.triodos.nl. Hier
Triodos Cultuurfonds 2
0,8
4,9
4,0
nvt
nvt
vindt u onder meer de
Triodos Fair Share Fund2
1,2
11,0
8,3
6,9
nvt
financiële bijsluiter en het
Triodos Groenfonds
0,9
3,5
4,0
2,3
3,6
prospectus. De beslissing
Triodos Meerwaarde Aandelenfonds 3
5,2
24,7
-10,3
-1,2
nvt
om een fonds te kopen
Triodos Meerwaarde Mixfonds 3
2,8
14,9
-1,9
1,3
2,1
dient uitsluitend genomen
Triodos Meerwaarde Obligatiefonds 3
1,7
8,0
2,7
1,8
nvt
te worden op basis van
2
Triodos Renewables Europe Fund
0,4
5,8
4,8
nvt
nvt
het prospectus. Kijk voor
Triodos Sustainable Pioneer Fund1
10,7
23,2
-5,4
nvt
nvt
fondsspecifieke kosten en
Triodos Vastgoedfonds 4
-1,3
-7,6
-0,2
2,2
nvt
risico's in het prospectus.
1
De genoemde Triodos 1. Rendement op basis van intrinsieke waarde
beleggingsfondsen zijn
2. Rendement op basis van intrinsieke waarde, exclusief belastingvoordeel van maximaal 2,5%
geregistreerd bij de
3. Rendement op basis van transactieprijs
Autoriteit Financiële
4. Rendement op basis van herrekende intrinsieke waarde
Markten.
Triodos Vastgoedfonds koopt derde rijksmonument In december 2009 heeft Triodos Vastgoedfonds zijn derde rijksmonument gekocht: Villa Trompenburg in Rot-
18
terdam. De villa is gelegen in de wijk Kralingen, direct
de uit een hoofdgebouw en een koetshuis. Het koetshuis dateert uit ca. 1880. Het pand is in 2007 gerenoveerd.
T
riodos Vastgoedfonds heeft een speciale belangstelling voor monumenten. Fondsmanager Guus Berkhout: ‘Monumenten hebben een lange levensduur en kunnen voor meerdere functies gebruikt worden. Dit leidt uiteindelijk tot optimaal materiaalgebruik. Er hoeft immers niet gesloopt en gebouwd te worden, wat uit milieu-oogpunt wenselijk is.’ Villa Trompenburg past geheel binnen de strategie van Triodos Vastgoedfonds, dat het duurzame karakter van vastgoed beoordeelt aan de hand van het Triodos 4P model. Met dit model worden de milieuaspecten (Planet), de sociale aspecten (People), de fysieke en ruimtelijke aspecten (Project) en de economische aspecten (Profit)
foto: michiel wijbergh
triodosnieuws
grenzend aan het park Arboretum Trompenburg. Het is een monumentaal kantoorgebouw uit ca. 1820 bestaan-
betrokken in de beoordeling van het vastgoed. Villa Trompenburg presteert vooral goed op de onderdelen People en Project. Dit vanwege het bijzonder goede binnenklimaat van het gebouw, de aanwezigheid van het park en voorzieningen en de goede ligging in Rotterdam.
Nieuwe naam Triodos Values Pioneer Fund
Sinds 1 april 2010 heeft Triodos Values Pioneer Fund een nieuwe naam: Triodos Sustainable Pioneer Fund. Behalve de naamswijziging verandert er niets aan het fonds. Triodos Sustainable Pioneer Fund belegt wereldwijd in aandelen van kleine en middelgrote beursgenoteerde bedrijven, die baanbrekend en vernieuwend invulling geven aan duurzaamheid.
SPAREN & BETALEN Tarieven per 26 maart 2010
Maand Sparen
Internet Sparen
Noord-Zuid
Spaar Deposito
Internet Sparen
Kinder Toekomst
Cultuur Deposito
Plan
2,4%
1,5%
1,5%
2,8%
3,0%
1,5%
(bij looptijd van 5 jaar)
(bij looptijd van 5 jaar)
Maandelijks een
24 uur per dag uw
Sparen voor le-
Duurzaam sparen
Sparen voor de
Belastingvrij
vast bedrag tussen
saldo raadplegen
ningen aan kleine
voor een vaste
toekomst van uw
sparen, een vaste
500
en snel en gemak-
bedrijven in ont-
periode en profite-
(klein)kind met
rente èn financie-
sparen en 24 uur
kelijk overboeken
wikkelingslanden.
ren van een hoge
een hoge rente.
ring van kunst en
per dag kosteloos
via internet met
Saldo informatie,
rente. Naar keuze
Nu met startpre-
cultuurprojecten
over uw spaargeld
een extra hoge
overboeken en een
van 1 tot 10 jaar
mie van eur 10 of
mogelijk maken.
beschikken.
rente. Vanaf eur
extra hoge rente.
vast.
een prentenboek
Ook looptijden van
50.000, 1,00%
Vanaf eur 50.000,
cadeau.
3 en 10 jaar.
rente.
1,00% rente.
eur
10 en
eur
Online betalen met de Triodos Internet Betaalrekening Met de Triodos Internet Betaalrekening kunt u nu ook al uw online aankopen betalen. Via iDEAL. Met iDEAL rekent u veilig en gemakkelijk af in de vertrouwde internetbetaalomgeving van uw eigen bank. Vier redenen om nú een Triodos Internet Betaalrekening te openen: Iedere dag bijdragen aan een duurzame wereld; gemakkelijk en overal ter wereld geld opnemen en betalen met uw Triodos Wereldpas; 24 uur per dag, 7 dagen per week internetbankieren; eenvoudig en veilig uw online aankopen afrekenen via iDEAL.
Met de Triodos Internet Betaalrekening heeft u al uw dagelijkse bankzaken duurzaam geregeld. Wacht daarom niet langer en open een Triodos Internet Betaalrekening. U regelt het eenvoudig via www.triodos.nl. Of stuur de antwoordcoupon in het hart van dit Triodosnieuws in voor meer informatie.
Belastingvrij sparen én bijdragen aan kunst en cultuur Zet uw spaargeld op een Triodos Cultuur Deposito en maak financiering van kunst- en cultuur, zoals bijv oorbeeld theatergezelschappen, beeldend kunstenaars en bouw of renovatie van musea mogelijk. Met een Triodos Cultuur Deposito: • Ontvangt u een vaste rente van 1,5% gedurende de gehele looptijd (tarief 5-jaars Triodos Cultuur Deposito per 26 maart 2010); • profiteert u bovendien van een belasting voordeel tot 2,5% bovenop de vaste rente. U vindt een overzicht van alle looptijden en actuele tarieven op www.triodos.nl Wilt u meer informatie? Stuur dan de antwoordc oupon in het hart van dit nummer van Triodosnieuws in. Wilt u direct een Triodos Cultuur Deposito openen? Gebruik dan het openingsformulier op www.triodos.nl of neem contact op met een van onze medewerkers via 030 693 65 11.
19 triodosnieuws
• • • •
Ik chip, ik pin, ik betaal met iDEAL Met de Triodos Internet Betaalrekening. Zo heeft u al uw bankzaken duurzaam geregeld.
Wacht daarom niet langer en open een Triodos Internet Betaalrekening. Ga naar www.triodos.nl of gebruik de antwoordkaart in dit nummer van Triodosnieuws.
