Binnenstads. krant. Anna s raam 5 Oliemullers ergenamen 6 Theater van papier 7 Rypkema s vogels 8 Streelbeelden 9 Gezongen zonden 13

Periodiek voor de Binnenstad van Utrecht

Tiende jaargang, nummer 1, januari 2005

Anna’s raam 5

Theater van papier 7 Rypkema’s vogels 8 Streelbeelden 9 Gezongen zonden 13

nst e ku

Oliemullers ergenamen 6

Uit d

krant

Binnenstads

2 Colofon De Binnenstadskrant is een initiatief van bewonersgroepen in de Binnenstad van Utrecht. Redactie Renske Baars Dick Franssen Marjan Heisterkamp Ido de Jonge Jutta de Jongh Jolanda Minjon Ben Nijssen Arend Odé Toos Wits © Fotografie Humphrey Daniëls Dick Franssen Martijn Kleimeer Jaap van de Klomp Sjaak Ramakers Patrick van der Sande Patricia Weijburg Fotoredactie Ido de Jonge Sjaak Ramakers Opmaak Ido de Jonge Druk: Dijkman Offset, Diemen Verspreiding: Guus Touker Oplage: 10.500 Brieven en kopij sturen naar: Binnenstadskrant Nieuwegracht 82 3512 LW Utrecht, tel. 2314555 [email protected] www.binnenstadskrant.nl Deadline volgend nummer: 18 februari 2005 Verspreiding: 19 maart 2005 De Binnenstadskrant is mogelijk gemaakt met bijdragen van: • • • •

Wijkraad Binnenstad Bewonersgroepen Binnenstad Wijkbureau Binnenstad Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling, afdeling Welzijnszaken • Cumulus • Politie Centrum • Particuliere giften

Bedrijven, instellingen en bewoners die de Binnenstadskrant willen ondersteunen met een financiële bijdrage kunnen een bedrag overmaken naar: giro 245122 t.n.v. Binnenstadskrant, Utrecht

Het post-WKZ-drama 1999: het WKZ (Wilhelmina Kinderziekenhuis) verhuist naar de Uithof. Iedereen blij: de omwonenden die verlost worden van verkeersoverlast en het gemeentebestuur dat de verkeer aantrekkende instelling niet langer vond passen in de krappe Binnenstad. Een prachtkans om de inrichting van dit gebied weer in overeenstemming te brengen met de kleine schaal van dat stadsdeel. Het bestemmingsplan hoeft daarvoor niet eens te worden veranderd. Het spreekt van medische doeleinden, alsmede van wonen. Dus met een groepspraktijkje van huisartsen en voor de rest allemaal woningen blijf je binnen de regels. Maar er gebeurt iets heel anders. Centrum Maliebaan koopt het grote middenterrein met daarop de monsterlijke beddentoren om er een regionaal zorg- en opvangcentrum voor verslaafden te bouwen. Een verbazingwekkende ontwikkeling. Immers zo’n regionale instelling zal waarschijnlijk evenveel verkeer aantrekken

Adressen

als vroeger het WKZ. Bovendien zijn de omwonenden niet erg gecharmeerd van de aard van de zorg die in hun buurt geboden gaat worden. Hoe heeft het zover kunnen komen? Waarom heeft de gemeente de grond niet zelf gekocht, eventueel om die vervolgens door te verkopen aan geschikte kandidaten? Zo’n kans had de stad toch niet moeten laten lopen? Voorzag het toenmalige college niet wat er zou kunnen gebeuren? Sliepen de raadsleden? De politiek zegt dat ze nu vrijwel machteloos staat. Maar niets is nog onherroepelijk. Centrum Maliebaan maakt tot nu toe weinig haast met de verwezenlijking van zijn plannen. Dus dames en heren van het college en van de gemeenteraad: laat maar eens zien dat jullie goed zijn in onderhandelen. Verlos op de valreep de zuidelijke Binnenstad van een onzalig plan. Kees du Gardijn

Wijk C Komitee p/a Waterstraat 27, 3511 BW Utrecht, tel. 2312355

Beheergroep NV-huistuin en omstreken Brandstraat 20, 3511 VE Utrecht, tel. 2367315

Bewonersplatform Centrale Oude Stad Korte Jufferstraat 37, 3512 EZ Utrecht, tel. 2321533

Platform Binnenstad Utrecht (overleg bedrijven Binnenstad) Postbus 48, 3500 AA Utrecht, tel. 2363252

Buurtpreventiegroep Wijk C-West Pastoor van Nuenenstraat 50 3511 RG Utrecht, tel. 2328076

Werkgroep Pandhof Sinte Marie Visscherssteeg 9, 3511 LW Utrecht

Twijnstraatcomité Twijnstraat 32, 3511 ZL Utrecht, tel. 2321045

Centrum Utrecht (ondernemersvereniging) Postbus 506, 3500 AM Utrecht, tel. 2317438/2400717, fax 2304713

Buurtpreventiegroep Wijk C-Oost Oudegracht 17, 3511 AB Utrecht, tel. 2315668

Buurtcomité in oprichting Buurkerkhof 11, 3511 KC Utrecht, tel. 2313079

Buurtpreventiegroep Lang en Breed 2de Achterstraat 63, 3512 VB Utrecht, tel. 2328591 Buurtpreventiegroep Wolvenroedel Ridderschapstraat 16, 3512 CP Utrecht, tel. 2317601 Bewonersgroep Wolvenbuurt Wolvenstraat 90, 3512 CH Utrecht, tel. 2310578 Bewonersgroep Vrouwjuttenhof Vrouwjuttenhof 29j, 3512 PZ Utrecht, tel. 2322948 Beheergroep A t/m Z Tuinstraat 34, 3511 VC Utrecht, tel. 2333147

Voorplaat: schilder Nico Rypkema (© Sjaak Ramakers)

Zakkendragersvereniging Zakkendragerssteeg 26 3511 AA Utrecht, tel. 2317578 Vereniging Grachtstegen Zakkendragerssteeg 2, 3511 AA Utrecht, tel. 2817122 Stichting Behoud Lepelenburg Hiëronymusplantsoen 9, 3512 KV Utrecht, e-mail: [email protected] Bewonersgroep Catharijnesingel Catharijnesingel 118, 3511 GX Utrecht, tel. 2304225 Bewonerscomité Hooch Moreel Nicolaas Beetsstraat 136, 3511 HG Utrecht, tel. 2340268

Bewonersplatform Zuidelijke Oude Stad Visscherssteeg 9, 3511 LW Utrecht, e-mail: h.f.vandobben@ tiscali.nl Stichting Beheer Zeven Steegjes Suikerstraat 17, 3511 XN Utrecht, tel. 2232036 Stichting Geertebuurt Buurthuis de Sjuut, Moutstraat 2, 3511 XT Utrecht, tel. 2317735 Utrecht Weer Omsingeld Oudegracht 17, 3511 AB Utrecht, tel. 2315668 Stichting Werkgroep Herstel Leefbaarheid Oude Stadswijken Hartingstraat 162, 3511 HV Utrecht, tel. 2310976 BOCP (Bewonersoverleg City Project) Postbus 5043, 3502 JA Utrecht, tel. 2522322

Wijkbureau Binnenstad Drift 10, 3512 BS Utrecht, tel. 2863960, fax 2863966, e-mail: [email protected] Welzijnsorganisatie Cumulus bezoekadres: Pahud de Mortagnesdreef 65-67, 3562 AB Utrecht, tel. 2758490; fax 2758499, e-mail: [email protected] Algemene Hulpdienst (Burenhulp Binnenstad) p/a Bloemstraat 65, 3581 WD Utrecht, tel. 2314788 Wijkagenten Binnenstad Bureau Paardenveld, Kroonstraat 25, 3511 RC Utrecht, tel. 2396150 Buurtcomité Vaartsebuurt Bleekstraat 47, 3511 TR Utrecht, tel. 2316972

www.binnenstadskrant.nl

3

Groeiend verzet tegen Centrum Maliebaan Van een onzer redacteuren

De gemeente moet alles op alles zetten om Centrum Maliebaan ervan te weerhouden op het voormalige terrein van het Wilhelmina Kinderziekenhuis een grote provinciale kliniek voor verslavingszieken neer te zetten, vindt een groot aantal bewoners van de zuidelijke Binnenstad. Het Museumkwartier is al zwaar overbelast met zorgcentra. Bovendien is de plek volledig ongeschikt. Volgens de huidige bouwplannen wordt de toch al niet brede ABC-straat gereduceerd tot een steeg. En juist in die steeg moet de hoofdingang komen. De bewoners ventileerden hun standpunt op 2 december in Trianon, tijdens de tournee van de gemeenteraad langs de wijken.Wie verwacht had dat de hele raad (45 leden) aanwezig zou zijn kwam bedrogen uit, maar van alle politieke partijen waren er toch wel één of twee mensen aanwezig. Vuist maken Al jaren ligt het terrein bij de ABC-straat er bij of er

oorlog heeft gewoed. Omwonenden gaan er van uit dat Centrum Maliebaan zijn – overigens voortdurend veranderende – plannen nu eindelijk wil realiseren. Naar hun idee is het daarom thans het juiste moment om opnieuw actie te ondernemen. Om een vuist te kunnen maken hebben ze zich nu verenigd in de stichting Bewoners Belangen Museumkwartier. Pas na de pauze kregen zij in het volle Trianon de gelegenheid hun probleem aan te snijden. Pas toen bleek dat het grootste deel van de bezoekers speciaal voor deze kwestie was gekomen. Raadsleden legden uit dat het terrein vanouds de bestemming ‘zorg’ heeft en dat het dus buitengewoon moeilijk is de bouwplannen te verwerpen. De aangewezen mogelijkheid is onderhandelen over een andere, betere locatie. Ze zegden toe zich daarvoor te zullen inspannen. Drukmiddel Volgens de informatiebrochure van de bewoners zit Centrum Maliebaan helemaal niet aan de huidige plek gebakken. Het terrein van het Wilhelmina Kinderziekenhuis zou destijds uitsluitend zijn gekocht zijn om de gemeente onder druk te zetten iets geschikters te vinden. De ‘truc’ werkte niet, en zo bleef het Centrum dus hangen aan de huidige plek. Volgens de huidige plannen gaat de kliniek 350 verslaafden ambulant behandelen.Verder is er plaats

Gemeente helpt Karel V Van een onzer redacteuren Zeven ambtenaren waren vrijgemaakt om op 17 november in Trianon toelichting te geven op het uitbreidingsplan van hotel Karel V aan de Springweg. Ook had de gemeente een fraaie conceptnota van uitgangspunten laten verschijnen.‘Wordt dat de gewoonte van de gemeente om particulieren die plannen maken met zoveel mankracht en middelen bij te staan?’ werd op de ‘consultatie-avond’ in Trianon gevraagd. Het antwoord luidde dat via de legesgelden Karel V bij uitvoering van de plannen alsnog voor de gemeentelijke inspanningen gaat betalen. Een ambtenaar van het wijkbureau Binnenstad wilde na afloop kwijt dat intern wel enige verbazing is ontstaan over de vele hand- en spandiensten aan Karel V. Er komt, zo zei ze, een regeling waarin de gemeentelijke medewerking aan particuliere plannen wordt vastgelegd. Molenwiek en Paviljoen Plus ‘Molenwiek’ en ‘Paviljoen Plus’, dat zijn de twee

modellen waarover de omwonenden werden ‘geconsulteerd’. Tot 30 november konden zij hun eventuele voorkeur laten weten. Of daarmee dan ook rekening wordt gehouden, werd niet duidelijk. In het ene geval gaat het om 22 nieuwe kamers, in het andere geval om een kamer meer. Uitbreiding van het vijfsterrenhotel, dat nu 91 kamers heeft, zou nodig zijn om een sluitende exploitatie mogelijk te maken. Niet enthousiast De buurt is niet enthousiast, omdat er hoe dan ook een stuk van de tuin afgaat, de parkeerdruk toeneemt en het uitzicht vanuit een aantal huizen wordt beperkt. Karel V bestaat op het ogenblik uit het historische Duitse Huis en een nieuwbouwgedeelte. De tuin is semi-openbaar. Intussen wil ook projectontwikkelaar Vomandi, eigenaar van de oude rechtbank in de Hamburgerstraat, meer hotelkamers. Hij wil er 67 in plaats van de geplande 40. De gemeenteraad is nog lang niet akkoord.

Vanouds bestemming ‘zorg’ (© Dick Franssen)

voor zeventig intramurale patiënten. Het aantal medewerkers bedraagt 200. Nog niet zo lang geleden stelde Gert-Sjoerd Kuperus, toen nog voorzitter van de wijkraad Binnenstad, in deze krant voor het Museumkwartier om te dopen in Verslaafdenkwartier. Hij was – met de omwonenden van de ABC-straat – van mening dat de grens allang is bereikt. Nog een grote instelling er bij kan echt niet. Hij vroeg zich ook af of de kliniek van Centrum Maliebaan ‘überhaupt’ nog nodig is, nu in het aanpalende Willem Arntszhuis ook steeds meer verslaafden behandeld worden.

‘Tuincoördinator moet blijven’ Van een onzer redacteuren Het Universiteitsmuseum moet het ontslag op termijn, dat in verband met bezuinigingen is aangezegd aan tuincoördinator Hanneke Schreiber, ongedaan maken. Dat vinden de ongeveer twintig vrijwilligers die werken in de oude hortus tussen Nieuwegracht en Lange Nieuwstraat. De groep heeft steun gekregen van een groot aantal sympathisanten. In een brief aan de museumdirectie schrijven de vrijwilligers dat ze op de hoogte zijn van de noodzaak tot bezuinigen, maar het niet eens zijn met de gemaakte keuze.‘Immers: het behoud van de oude hortus vergt visie en een leidinggevende op min of meer wetenschappelijk niveau. Ontbreken die voorwaarden dan zal de hortus vervlakken en verworden tot een gewone binnentuin, een verlies voor het universiteitsmuseum en voor het Museumkwartier.’ Hanneke Schreiber heeft een afvloeiingsregeling van twintig maanden.

4 Afdaling in parkeergarage:

Er ligt veel onder Groningen Van onze redacteur Dick Franssen

Dat is nog eens een fijne bus. Speciaal gebouwd voor Vips. Met leuke zitjes en tafeltjes en met een grote koffie-installatie. Wat een luxe om daarmee te reizen. Helemaal naar Groningen nog wel, om daar onder de Ossenmarkt een garage te bekijken die heel erg lijkt op wat de gemeente wil onder het Lucasbolwerk. De passagierslijst vermeldt 22 namen, maar de praeses en de oud-praeses van de studentenvereniging Unitas laten zonder opgaaf van reden verstek gaan. Vertrek om negen uur, dat was misschien wat te vroeg. Organisator is het Platform Binnenstad Utrecht, een overkoepeling van middenstandsorganisaties. De reis stond al heel lang op het verlanglijstje. Het wachten was slechts op een dag dat de verantwoordelijke wethouders,Yet van den Bergh en Jan van Zanen, beiden zouden kunnen. Zij hebben zulke drukke agenda’s dat het maanden en maanden duurde voordat eindelijk het verlossende mailtje kwam: 1 december. En toch is Yet er niet bij. Een paar dagen geleden werd ze ziek, een zware bronchitis. Ze heeft strikte orders van haar dokter het bed niet te verlaten, zo krijgen we te horen. Oppositie achterin Buiten is het zes graden, het miezert en het blijft de hele dag schemeren. Maar in de bus is het gezellig. De meeste passagiers zijn enthousiaste voorstanders

Zeven lagen diep de grond in (© Dick Franssen)

van de garage Lucasbolwerk, maar achterin zit ook wat oppositie.Theo Haffmans (59) bijvoorbeeld, een man die zich na zijn vertrek bij een automatiseringsbedrijf bijna full-time op het bestrijden van het plan geworpen heeft. Is hij niet tot andere gedachten te brengen? ‘Jawel hoor,’ zegt hij,‘als ik goede argumenten krijg ga ik meteen om. Maar ik heb er nog nooit één gehoord. Misschien vandaag. Je kunt nooit weten.’ Wijkraadslid Ben Nijssen – tevens redacteur van deze krant – wil ook niks weten van de plannen, althans voorlopig niet.‘Je moet eerst kijken naar de effecten van de Grifthoekgarage.’ Na 2,5 uur rijden zijn we in zalencentrum De Bonte Koe, pal naast de Ossenmarkt, die vroeger vol auto’s stond.Tijdens de broodjes krijgen we uitleg. De bouw is destijds vertraagd omdat bewoners met grote politieke invloed bezwaar maakten tegen de situering van de in- en uitgang. Eén van die bewoners was de toenmalige commissaris der koningin.Wie was dat in die tijd ook weer? Jawel, Henk Vonhoff, in een vrij ver verleden burgemeester van Utrecht. Koplampen Voor Theo Haffmans is het ongetwijfeld een opsteker te horen dat acties succes kunnen hebben. Dankzij Vonhoff en de zijnen kwam de in- en uitgang aan de andere kant. Niemand protesteerde toen meer. Maar bewoners aan de overzijde van het water klagen nu dat uitrijdende auto’s met hun koplampen recht in hun kamer schijnen. Dat hadden ze niet voorzien. De exploitant is Qparking. Er zijn een paar mensen van het bedrijf bij de lunch aanwezig, maar exacte informatie over de bezettingsgraad en de winstgevendheid krijgen we niet. Op koopavond en op zaterdagmiddag staat de garage behoorlijk vol, zo horen we. Op andere tijdstippen is het wat minder druk. Dan gaan we de ‘parking’ bekijken. En zelfs de grootste tegenstander moet toegeven: in haar soort is het een juweeltje. Spiraalvormig gaat de garage zeven verdiepingen de grond in. Spectaculair. De verlichting is prima, het stinkt niet, de bestrating oogt fris. Het is één uur op deze woensdagmiddag in de Sinterklaasweek, en hoe dieper je komt, hoe minder auto’s. De onderste lagen zijn zelfs vrijwel helemaal leeg. De Groningse automobilisten laten het vandaag een beetje afweten. Boodschappentas Jan van Zanen gaat met een speciale auto terug naar Utrecht omdat hij om vier uur een belangrijke afspraak heeft. Behalve een aktentas heeft hij een boodschappentas vol paperassen bij zich. In de bus, op de terugreis, doet C.J. Nyqvist van Skraelings Associates teleurgesteld zijn verhaal. Hij heeft destijds een plan gemaakt voor een parkeergarage onder het Janskerkhof. Er was al een particuliere exploitant voor. Maar de gemeente bouwt liever voor tien miljoen euro meer een kleinere garage op

te grote loopafstand van het echte centrum van de stad. De gemiddelde bezettingsgraad zal volgens hem niet hoger uitkomen dan 35 procent. Dat betekent dat de Utrechtse bevolking er tot in lengte van jaren geld moet bijleggen. Hij is duidelijk geen bewonderaar van het Utrechtse beleid. Om half vier – en dat zou ook ruim op tijd zijn geweest voor Van Zanen – stopt de bus voor de Kamer van Koophandel in de Kroonstraat. Mooi dagje.

Parkeergarage als amoebe

‘Als een amoebe is de parkeergarage Lucasbolwerk ingepast in de beschikbare ruimte. Het was schuiven op de halve meter.Want iedere onnodige ingreep is een ingreep te veel.’ De Commissie Welstand en Monumenten luistert aandachtig naar de toelichting van gemeente-ambtenaar Frans Kipp op het plan voor het stukje van het Zocherplantsoen boven de ondergrondse parkeergarage. Kipp is daar verantwoordelijk voor. Hij is in Utrecht een autoriteit op het gebied van de monumentenzorg. Het plantsoen behoort tot zijn terrein. Het is namelijk een rijksmonument. Volgens Kipp is de garage ‘gehangen onder het plan voor het herstel van het plantsoen’. De Welstandscommissie lijkt dat met hem eens te zijn. Een definitief oordeel over garage en plantsoen spreekt de commissie nog niet uit, want er moet nog een aantal ‘zienswijzen’ binnenkomen. De toon op deze decembermorgen is in elk geval welwillend. Er is eigenlijk weinig commentaar. En zo is er tijd voor commissielid prof. dr. Koen Ottenheym voor een klein college. Hij zegt dat het een misverstand is te denken dat een park een bos is. Een park is een door mensenhand geschapen kunstwerk. En het penseel van de landschapsarchitect is de bijl. Tip:Wie geïnteresseerd is in de stedenbouwkundige en architectonische ontwikkeling van Utrecht moet proberen het jaarverslag 2003 van de Welstandscommissie te bemachtigen. Het is een mooi uitgevoerde, bijzonder informatieve uitgave. Absolute aanrader. [email protected]

5

Anna’s raam Van onze redacteur Jolanda Minjon

Telingstraat vrouwenstraat. Op nummer 9 Vanessa Bartlett, kunst in wonen. Winnares Utrechtse Start 2000. Op nummer 11 Serena Kok, oosters woonwinkeltje Hadiah. Nummer 13: Marischka Verbeek van Savannah Bay vrouwenboekhandel. En aan de overkant, op nummer 10, Anna van Kooij, freelance fotografe, vooral van theater, dans en muziek. Haar raam aan de straatkant gebruikt ze niet om door naar buiten te kijken, maar als etalage, soms voor zichzelf, meestal voor anderen. In januari hangen er oude zwart-wit foto’s uit de jaren ’20-’30. Het idee Twee jaar geleden kwam ze hier komen wonen na haar fotografie-opleiding in Enschede. Beneden aan de straatkant is haar werkruimte.‘Er komen hier aardig wat mensen langs en in plaats van gordijnen hing ik wel eens eigen werk voor het raam. Soms belden mensen aan voor een praatje. Ze waren getroffen door een foto of ze vroegen wat de bedoeling was of wat het voorstelde.’ ‘Zo raakte ik ook in gesprek met een kunstenaar en al pratende kwamen we op het idee om mijn raam

permanent te gebruiken voor tentoonstellingen. Er zijn in Utrecht veel kunstenaars, maar er is weinig ruimte om te exposeren. Soms hang ik binnen ook wel eens wat op, maar de basis is het raam. Een enkele keer wil iemand ook een opening. Dan maken we er toch een feestje van.’ Vanaf augustus 2003 hangt er nu rond de eerste van elke maand een nieuwe expositie.

Anna van Kooij voor haar ramen (© Jaap van de Klomp)

ren en portretten in opdracht. Geen perfect materiaal, maar dat geeft niet. Juist dat ze een beetje beschadigd zijn geeft iets bijzonders aan deze beelden uit een vervlogen tijd.

Brug moet sterker

Meisjesonderbroekjes En wanneer mag je bij jou in je raam hangen ? ‘Nou ik moet het mooi vinden of ik moet het thema interessant vinden en soms is dat allebei het geval. Maar vooral moet ik er inhoudelijk achter staan.’ ‘Afgelopen voorjaar hingen er foto’s van gewone meisjesonderbroekjes. Dat leverde nogal wat reacties op. Zo van, waarom moet dat nou weer? Wat heeft dat te betekenen? Of ze dachten dat het ‘onderbroekenlol’ was. Dubbel was dat, want niemand levert commentaar op de levensgrote Sloggyreclamefoto’s met als tekst BillBoard. Dus toen ging het mij meer om het idee erachter. Dat het schoonheidsideaal niet heilig is.’

Voor 975.000 euro wordt de Wittevrouwenburg versterkt om het zware verkeer te torsen dat er straks overheen zal gaan bij de aanleg van de ondergrondse parkeergarage Lucasbolwerk. De fundamenten worden verstevigd en de scheuren in de boogconstructie hersteld. Volgens het college zijn de werkzaamheden sowieso nodig, maar worden ze nu alleen maar een jaar naar voren geschoven. De uitvoering gebeurt in twee fasen. Er blijft steeds één rijbaan open voor het verkeer.

Glasnegatieven In januari hangen er prachtige oude portretfoto’s, gemaakt van glasnegatieven. Sommige zijn verkleurd en bijna vergaan door het vocht en de tijd. Jaren geleden heeft Anna de negatieven van een Hengelose kunstenaar gekregen. Die had ze weer van de zoon van een fotograaf. Hij was de schuur van zijn vader aan het opruimen en wilde van de rommel af. Gelukkig staan ze inmiddels hoog en droog in Anna’s woning in de Telingstraat. Nu vond ze het tijd om deze foto’s te exposeren: veel privéfoto’s van kinde-

De politie gaat door met preventief fouilleren. Gebieden waar dat gebeurt zijn de Binnenstad, Hoog Catharijne, Lombok en de Amsterdamsestraatweg. Of het bijdraagt aan een afname van het wapengeweld, is moeilijk aan te tonen, zegt de gemeente. Maar ‘in iedere geval wordt het dragen van een wapen ontmoedigd’. Van november 2003 tot half mei 2004 zijn 900 mensen gefouilleerd en waren er 260 autocontroles. Er is weinig gevonden.

Preventief fouilleren

Oliemullers erfgenamen Hannie en Steef Schinkel in hun toekomstige theaterzaal (© Partick van der Sande)

Van een onzer redacteuren

De ene maakte afgelopen zomer meer indruk dan de andere, en dat kan ook niet anders als 272 artiesten voorbijtrekken. Maar elke bezoeker van de gratis kleinkunstavonden op het Domplein herinnert zich ongetwijfeld de man die al die mensen aankondigde. Iemand die van enthousiasme soms struikelde over zijn woorden, die allerlei huishoudelijke bijzonderheden prijsgaf en die zo nu en dan ook wat vertelde over zijn bedrijf, een firma in aluminium halffabrikaten.Als je een poosje naar hem luisterde begreep je hoe het in elkaar stak: zijn vrouw heet Hannie Schinkel en hijzelf heet Steef en samen kochten ze het Schillertheater in de Minrebroederstraat. Na de restauratie gaat dat eind januari weer open. Het stond leeg sinds de vaste bespeler Hennie Oliemuller in 2000 overleed. Fantastische avonden Wat daar op het Domplein gebeurde was bedoeld als opwarmertje. Over zijn manier van presenteren zegt Steef nu:‘Je kunt zoiets natuurlijk heel professioneel doen, maar daar had ik helemaal geen zin in.’ Soms kwamen er heel wat mensen kijken, soms minder. Schinkel:‘We hadden vaak slecht weer.Toch waren het fantastische avonden’ En hij vervolgt, zijn vrouw aankijkend:‘De negatieve dingen vergeten we; zo zitten we nu eenmaal in elkaar, hè Hannie.’

Toch hoeven ze niet diep in hun geheugen te graven om nog wat moeilijke momenten op te diepen. In de eerste plaats was het pand in de Minrebroederstraat, waarvan de oudste delen uit de Middeleeuwen dateren, in een veel slechtere toestand dan zij hadden begrepen. En ten tweede zijn de voorschriften die tegenwoordig aan een theater worden gesteld verschrikkelijk streng. Steef:‘Natuurlijk, dat moet ook wel sinds Volendam. Maar je wordt er kaal van.’ Tangoles Toevalligheden. De Schinkels zitten op tangoles bij El Gancho. Op een gegeven moment kwam daar de vraag of er belangstelling was voor het pand in de Minrebroederstraat. Schinkel – als zakenman – bekeek op verzoek van de tangoclub of er mogelijkheden waren. In dezelfde tijd las Hannie een oproep van Annemarie Konincks, de ex van Hennie Oliemuller, om het Schillertheater te redden. En als je dan een beetje avontuurlijk bent aangelegd, en als een hoop van je vrienden en kennissen hun brood in het artiestenvak verdienen, en als je een paar centen hebt, en als je heel vroeger in Lopik ook al theaterproducties deed, dan is het niet zo gek dat je jezelf op een gegeven moment de vraag stelt:‘Zullen wij het kopen?’ Sinds die tijd zijn ze helemaal in de ban van hun project. Steef raakt niet uitgepraat over de geschiedenis van het pand, over de historische details die ze hebben gevonden. Hij zat zeker anderhalve week op het Utrechts Archief om alles uit te zoeken. En dat voor een man die weliswaar een echte Utrechter is, maar die voor de geschiedenis van de stad vroeger weinig belangstelling had.‘Ik ben meer een techneut en een voetbaldier. Ik heb zeven seizoens-

kaarten van FC Utrecht. Dan kan ik tenminste m’n relaties meenemen.’ Dobermann De gemeente vindt het leuk dat het Schillertheater nieuw leven ingeblazen krijgt. Niettemin moesten de Schinkels voor het pand gewoon de marktprijs betalen. Steef:‘Daar balen we van, maar het is niet anders.’ Het betekent dat ze heel zorgvuldig moeten kijken naar de exploitatie. Zelf gaan ze ongeveer tien avonden per maand programmeren. Op de andere tijden gaat de zaal in de verhuur. Boven het theater woonden vroeger mensen, en dat moest van de gemeente zo blijven. De Schinkels hebben er vier mooie appartementen laten maken, waarvan ze er één misschien zelf gaan bewonen. Eind december zouden ze beslissen of ze vanuit Bilthoven terugkeren naar Utrecht. Ze willen het heel graag, maar er is één groot probleem: hun hond Choco, een pittige dobermann. Zo’n beest kun je een bovenhuis eigenlijk niet aandoen. In elk geval is er voor Hannie in de Minrebroederstraat al een atelier: de hele zolderverdieping, met fantastisch uitzicht op de Dom en de rest van de stad. Op die zolder kan Hannie schilderen, musiceren, dichten. Steef bewondert haar veelzijdigheid. Het enige wat hij op artistiek gebied doet is verhalen schrijven. Het Utrechts dictee bijvoorbeeld was een verhaal van hem, door een kenner omgezet in Utrechts dialect. Kleinkunst, maar ook klassieke muziek en dans, van alles willen de Schinkels in hun theater brengen, beroemdheden en mensen die nog beroemd moeten worden. Zij kennen rechtstreeks of viavia allerlei bekende artiesten. Er vallen namen als Liesbeth List, de uit Utrecht afkomstige cabaretier Joris Schiks en AnneWil Blankers. Het gaat lukken, daarvan zijn ze overtuigd.

7

Bordkartonnen helden in de Voorstraat

straat 84 bis te koop aan. Vissers kocht het destijds totaal vervallen pand, waarna hij het eigenhandig heeft gerestaureerd en verbouwd.Veel originele details zijn hersteld: zo is in de salon de voor Utrecht unieke plafondkoepel weer in al zijn glorie zichtbaar, net als de porseleinkasten – nu gevuld met talloze papieren theaters – en de vensterbankjes voor de ramen. In deze salon geeft hij zijn voorstellingen, waarvan hij er zo’n twintig op zijn repertoire heeft.Tijdens schoolvakanties zijn er speciale middagen voor de jeugd, en verder speelt Vissers op afspraak voor groepen tot twintig personen. De website www.papierentheater.nl geeft alvast een voorproefje.

Ab Vissers en zijn papieren theater (© Martijn Kleimeer)

Van onze redacteur Marjan Heisterkamp

De witte luiken van de 17e-eeuwse salon zijn gesloten. Langzaam dooft het licht in de kroonluchter. De toeschouwers gaan nog even verzitten, kuchen zachtjes en staren nieuwsgierig naar het toneel. Er klinkt een belletje en het gordijn gaat open. Het publiek is onder de indruk. Het diepe toneel onthult een strand, met een grijze zee op de achtergrond. Een vrouw praat met visser Ole. Ze maakt zich zorgen over haar zoon Peter, die altijd maar de hort op is. Ole belooft een echte visser van Peter te maken, maar daar wil moeder niets van horen. Intussen halen twee boeven Peter over thuis weg te lopen en mee te gaan met het circus. De snoodaards verkopen hem aan Giorgio en samen met de dochter van de graaf – die werd ontvoerd toen ze met haar ouders naar China zou varen – zal hij drie jaar lang door de nok van het circus aan de trapeze moeten zwieren.We zijn terug in het zwart-wit van de negentiende eeuw, waar schurken echte schurken en helden echte helden zijn. De toeschouwers vergeten bijna dat ze kijken naar bordkartonnen figuren in een miniatuurtheater.

maar ook in Duitsland en Engeland was het een rage onder de oudere jeugd. Een familietijdschrift in Denemarken gaf bijvoorbeeld enkele keren per jaar een theater cadeau aan haar abonnees, zodat de jongens (meisjes werden niet geacht te knutselen, aldus Vissers) dagen enthousiast bezig waren met knippen, kleuren en plakken. Hetzelfde tijdschrift schreef ooit een wedstrijd uit voor toneelstukken voor deze theaters. Het stuk ‘Circuskinderen’ dat we zojuist hebben gezien, kreeg toen de hoofdprijs. Nederland was waarschijnlijk te calvinistisch voor dit wereldse vermaak, denkt Vissers. Het is hier althans nooit zo’n succes geweest. Originele details Vissers, voor zijn pensionering leraar handenarbeid met als specialiteit papier, is al jaren verzamelaar van alles wat met papieren theaters te maken heeft. Hij ontdekte het genre in Denemarken, en toen hij in Londen ooit een voorstelling meemaakte, stond het voor hem vast:‘ik ga spelen’. Zijn ervaring als handpoppenspeler kwam hem daarbij goed van pas. Hij heeft het theater ingebouwd in een circa vier meter brede, inklapbare houten kast, die hij eenvoudig kan meenemen naar allerlei locaties. In 1998 bood het Gemeentelijk Woningbedrijf Voor-

Zoenen in het Hanengeschrei Zoenen in het Hanengeschrei, een letterkundige wandeling door Utrecht door historicus Ton van Schaik, is een herziene versie van zijn De Zoen in het Hanengeschrei, in 1992 uitgegeven door de Gemeentebibliotheek en allang niet meer verkrijgbaar. In het boekje komen Utrechtse schrijvers en dichters aan het woord over markante plekken in de stad en worden adressen aangedaan waar die schrijvers hebben gewoond en gewerkt. Dat gebeurt al wandelend door de Binnenstad, met aan het slot een uitstapje naar de buitenwijken. Het Hanengeschrei is een korte passage tussen de Choorstraat en de Vismarkt, waar de dichter Kees Stip de zoen wisselde,‘waarvoor de duivel zijn ziel en de schillenboer zijn lichaam mocht halen’. Kees Stip werd beroemd met zijn beestenverzen. Maar hij maakte ook sonnetten en persifleerde de gedichten van Achterberg. Voor de Utrechter en ook nietUtrechter is het een aardige licht-literaire gids om de lezer aan het wandelen te krijgen en de wandelaar aan het lezen. (€ 11,80) Jolanda Minjon

Achter de coulissen Als na de gelukkige ontknoping vijf bedrijven later het doek valt, keren we terug naar de 21e eeuw. Een heer met grijzend haar en baard komt achter het theater vandaan en neemt het applaus in ontvangst. Dit is Ab Vissers, de drijvende kracht achter het papieren theater. Niet alleen speelt hij alle rollen in het stuk, hij doet ook het geluid, het licht, de vestiaire en de kassa. Hij neemt ons mee achter de coulissen. De toeschouwers, een groepje vriendinnen op hun maandelijkse uitje, hebben honderden vragen. Een papieren theater kom je tenslotte niet elke dag tegen. Playstation van de 19e eeuw Het theater waarin Peter zijn avonturen beleefde is een minikopie van de schouwburg van Kopenhagen en stamt uit 1882. Papieren theaters waren de playstations van de 19e eeuw. Vooral in Denemarken,

Ab Vissers schuift een speler het toneel op (© Martijn Kleimeer)

8 Nico Rypkema:

De liefde is een vogel Van onze redacteur Renske Baars

Verliefdheid kan een mens van zijn stuk brengen. Voor kunstschilder Nico Rypkema daarentegen betekent het harder werken. ‘Liefde inspireert.’ Hij zit in zijn atelier in de Korte Smeestraat en drinkt zijn koffie. Hij zegt: ‘Als ik me verveel, dan ga ik naar

Friesland en ging naar een kostschool. Daarna kwam hij in Utrecht terecht op de kunstacademie, die hij niet afmaakte.‘In het derde jaar vond ik dat er in onze klas bij een examen onjuist was beoordeeld. Het ging niet om mijn werk, maar om dat van een ander. Ik zei daar wat van.Twee dagen later lag er een brief in de bus: ik was niet langer gewenst.‘ Hij haalt zijn schouders op.‘Ach, ik had er toch lang genoeg gezeten.‘ Op een beurs studeerde hij daarna anderhalf jaar in Antwerpen.‘Een wereldstad, vergeleken met Utrecht. Het bruisende leven dat draaide om het

dat je moest lijden om tot iets goeds te komen. Ik liep met Sartre op zak, niet dat ik er maar iets van begreep, maar dat deed je toen.‘ Zelfs het realisme kwam in de jaren tachtig even om de hoek gluren. ‘En daarna de bevrijding, de frisse wind.Achteraf kan ik het allemaal wel verklaren.‘ Over Utrecht zegt hij:‘Ik ben langzamerhand van deze stad gaan houden. Je krijgt er toch een binding mee. Ik ben begonnen in Hoograven en ben blij dat ik nu in de Binnenstad woon. Hier heb ik het gevoel sterker te leven dan in een buitenwijk. Hier proef ik het leven.’

buiten. Soms inspireren dingen me niet meer, dan heeft het toch geen zin om te blijven. Ik zit dan liever in het café.’ Het is maandagochtend en hij heeft zijn blauwe schildershemd alvast aangetrokken. Zijn grijze haar, met in de punten nog wat bruin pigment, fladdert om zijn hoofd. Hij is net als zijn atelier wat rommelig.‘Daar houd ik van,’ legt hij uit.‘Ik voel me thuis in wanorde.‘ In zijn onordelijkheid heeft hij nooit bijgehouden wie zijn werk koopt.‘Dat is hartstikke lastig,‘ bekent hij met een glimlach.‘Er wordt een boek over me gemaakt en er komt een overzichtstentoonstelling, ergens dit jaar. Nu moet ik er achter zien te komen waar alles is gebleven. Dat is een behoorlijke klus. Ik ken een schilder die alles precies heeft bijgehouden. Het is een realist, iemand die houdt van precies werken. Zo ben ik helemaal niet.‘ Paradijsje Het atelier noemt hij ‘zijn paradijsje’.Als iedereen aan het werk is, kan hij in de achtertuin genieten van de rust. Eén trap omhoog is zijn huis. Zijn atelier staat vol met doeken.Tegen de wand staat een drieluik, een kleurige bijeenkomst van vrijer werk.‘Ik vind het heerlijk dat ik eindelijk wat losser kan werken.Vroeger lukte me dat helemaal niet. Dan kon ik de materie niet loslaten.‘ Hij wijst naar een schilderij:‘Kijk, dat is l’amour weer. Dat zie je aan de lichtere kleuren. Het is net alsof je naar Mozart luistert.‘ Veel schilderijen die in zulke perioden van verliefdheid zijn gemaakt, bevatten een vogel en een paartje. ‘Hoe dat met die vogel zit, weet ik ook niet. Daar moeten ze maar eens een psycholoog op loslaten om dat te verklaren.Wel na mijn dood, alsjeblieft.‘

café, sprak mij wel aan.’ Na die periode lukte het hem twee keer geld te krijgen voor les aan de Salzburger Schule des Sehens in Oostenrijk.‘Ik leerde daar Oskar Kokoschka kennen en wist dat deze man mij de avonturen van het leven liet zien. Hij leerde mij dat je op elk moment alles moet geven. Zodra er routine in je werk komt, ontken je het leven.‘ Utrecht bleef intussen een constante.‘Ik had hier een huisje, dus je kan weer terugkomen. Ik vind het wel prettig dat je overal naar toe kan gaan, maar dat je ook weer thuiskomt.‘

Weg-weg-weg Hij houdt van een mooie Franse zinsnede of een Duitse verzuchting. Het komt, volgens hem, door zijn jaren die hij in het buitenland doorbracht.‘Frankrijk, Zwitserland, Spanje. Ik wilde vroeger alleen maar weg-weg-weg. Dus dan vertrok ik ook.‘ Op zijn zestiende verliet hij het ouderlijk huis in

Sartre Beleven is belangrijk voor hem. Hij wil alles ervaren en vervolgens gebruiken in zijn werk.‘Ik kan helemaal geen touw vastknopen aan wat ik doe. Pas later, als ik er op terugkijk, dan zie ik het. Mijn leven zit in de manier van schilderen. Ik begon heel zwaar en donker, zo voelde ik me ook als puber. Ik vond

Nico Rypkema (© Sjaak Ramakers)

Dick Bos is weer in actie ’t Hoogt vertoont vanaf 27 januari Dick Bos weer in actie! van Jan Bosdriesz. Stripheld Dick Bos is na ruim zestig jaar nog niet vergeten. In april 1941 lag opeens in de kiosken en tijdschriftenwinkels een klein boekje met een compleet stripverhaal. De hoofdpersoon een echte held, een man van weinig woorden, goed in het pak, recht door zee, ijzersterk en watervlug: judoka-detective Dick Bos. De documentaire gaat onder andere over de echte Dick-Bos fans, waaronder filmer Paul Verhoeven, die de reeks van 73 boekjes compleet bezit. Bij sommige scènes van zijn films zoals Soldaat van Oranje en Basic Instinct liet Paul Verhoeven zich inspireren door passages uit de boeken van Dick Bos.

9

Beelden om te strelen Van onze redacteur Ido de Jonge

‘Mijn opa had veel boeken over kunst en daar kon ik uren in kijken. Als veertienjarige zat ik al in het café portretten te tekenen, dat was in Axel, ZeeuwsVlaanderen. Een goede vriend ging me wat lesgeven, ik maakte lino’s en olieverfschilderijtjes. Ik wilde kunstenaar worden. – Wat vonden je ouders daarvan? ‘O, die vonden dat prima. Maar mijn vader vond dat ik wel eerst wat algemene ontwikkeling moest opdoen. Dus heb ik me in acht jaar door de mavo en havo gewerkt. Daarna gaf ik me op bij allerlei kunstacademies en die in Utrecht was de eerste die reageerde. Zo kwam ik hier’.

Op de werf Oudegracht aan de werf 355, zuidelijke Binnenstad, westzijde.Vanaf de straat zie je boomstammen, houten beelden in verschillende stadia van ontwikkeling, een stapel plastic tuinstoeltjes en een bordje ‘roeiboot te huur’. Beneden tegenover de trap hangt een handgeschilderd bordje van een fietsenmakerij met ingewikkelde openingstijden. Op de werf ligt een praam, in het water twee vergelijkbare vaartuigen waarvan één met een plofmachine uit het begin van de vorige eeuw. De eerste keer dat ik voor de deur sta is alles stil en donker. Op mijn geklop komt geen reactie. Naast de deur hangt een messing bordje met ‘Tim Oegema, kunstenaar’ en een telefoonnummer dat ik opschrijf. www.timoegema.nl Zoekmachine Google op het internet leidt me naar www.timoegema.nl, maar de site is niet online. Het Google-venster geeft ook nog een mobiel nummer. Bijna al het andere leidt naar sites over de tentoonstelling ‘Blindgangers en voetzoekers’ in het voormalige Gerechtsgebouw in de Hamburgerstraat, september 2003. Kester Freriks (NRC-Handelsblad, 15 september 2003) schrijft dat de kunstwerken op deze tentoonstelling iets bieden voor alle zintuigen – gezicht, gehoor, reuk en tastzin. Over Tim Oegema, één van de exposanten, meldt Freriks dat hij over slechts zeven procent van zijn gezichtsvermogen beschikt.‘Zijn prachtige torso’s, gemaakt van marmer, hout of brons, staan in een zwijgende groep in de hoek opgesteld. Ze dwingen ertoe aangeraakt te worden.’ Ik heb iets gemist.

Tim Oegema aan het werk op de werf (© Martijn Kleimeer)

Licht en muziek Het mobiele nummer geeft gehoor. Ik meld wat ik wil.‘O ja, ik heb vanmiddag wel tijd, we zijn net binnen’, zegt hij. Zo sta ik al snel opnieuw op de werf. De deur staat aan, er brandt licht achter het kleine raampje ernaast. Er klinkt muziek. Het gewelf begint redelijk laag, verderop wordt het hoger.Achterin staan dwars rijen stellingkasten met allerlei spullen. Rechts staat een vrouw met kort blond haar aan een schilderij te werken – Rikste Groenendijk,Tims vriendin en ateliergenote. Beiden eind dertigers. Hij is van gemiddelde lengte,

blond haar in een kort staartje. Ze wonen samen in de Twijnstraat om de hoek, het atelier is net leeg van de spullen voor de verbouwing daar. Nu zijn ze aan het werk voor een nieuwe groepstentoonstelling in Galerie Sigarenfabriek in Delft. Oogziekte Als ik hem vraag hoe het is om in de publiciteit, op internet, vooral neergezet te worden als een kunstenaar met weinig gezichtsvermogen, reageert hij laconiek. Het schaadt hem niet, hij exposeert en verkoopt ook buiten dat circuit. Denk daarbij niet alleen aan ‘vrij werk’, maar ook aan werk in opdracht. Daarbij is het de uitdaging om binnen de opdracht ‘de vrije hand te zoeken’. Teambuilding ‘We doen ook aan teambuilding. Mensen uit het bedrijfsleven komen hier beeldhouwen mèt psychologie en culinaire hoogstandjes.’ Bij die laatste twee onderdelen geven ze een betekenisvolle blik.‘De deelnemers zijn heel enthousiast. Zo hebben we hier eens mensen laten werken aan een enorme hoop klei op de vloer.’ Een stukje ervan heeft Tim afgegoten in gips, dat konden de deelnemers in hun kantoor zetten. Innerlijke noodzaak – Hoe weet je wat je wilt maken? ‘Je hebt een innerlijke noodzaak, iets wat je wilt zeggen. Het publiek pikt het daarna wel op. Je wilt unieke dingen maken en dat is een goed uitgangspunt. Maar je wordt beïnvloed: later kun je relaties leggen met werken uit de kunstgeschiedenis. Bij een expositie is het ook leuk hoe je de ruimte kunt beïnvloeden met je werk, dat kan binnen of buiten zijn.’ Op www.zintuiglijkekunst.nl meldt Tim Oegema het kernachtig en hermetisch: ‘Mijn beelden, schilderijen en tekeningen gaan over vorm, kleur en materiaalkeuze. De innerlijke gevoelens gaan zich uiten op de buitenkant van het sculptuur of het linnen. Vaak ontstaat daar de spanning wanneer binnen en buiten, kleur en licht samenvloeien.’ Als ik de trap weer opgeklommen ben, lijkt het al te schemeren. Ik bedenk dat ik opnieuw iets gemist heb: ik heb geen beeld aangeraakt.

Hoogstandjes uit Tsjechië Tijdens de Culturele Zondag organiseert Aorta,Achter de Dom, twee lezingen over Tsjechische architectuur. De eerste gaat over Tsjechische (avant-garde-) architectuur uit de vorige eeuw, met de nadruk op het Nieuwe Bouwen, zoals de villa Tugendhat van Mies van der Rohe in Brno en de Villa Müller van Adolf Loos in Praag en projecten van Bohuslav Fuchs. De tweede lezing gaat over hedendaagse Tsjechische architectuur en sluit aan bij de tentoonstelling Grand Prix, die een overzicht geeft van wat er de laatste elf jaar in Tsjechië op het gebied van de bouwkunst is gepresteerd. De lezingenserie begint om twee uur. Reserveren gewenst, tel. 2321686.

10

Willem Arntsz Huis in 2008 vernieuwd Van onze redacteur Arend Ode

Na jaren van voorbereiding kan het Willem Arntsz Huis worden afgebroken en opnieuw worden opgebouwd met goedkeuring van het ministerie van VWS. Hiermee krijgt de eerste van de serie grote sloopprojecten in de zuidelijke Binnenstad zijn beslag. De werkzaamheden zijn reeds aan de binnenkant begonnen. Vanaf januari 2005 zal de slopershamer ook aan de buitenkant te zien zijn. Naar verwachting zal in 2008 het geheel vernieuwde complex worden opgeleverd.

zal aan de eisen van deze tijd moeten voldoen. Slaapzalen, groepssanitair, lange gangen; het zijn begrippen waar de moderne klinische zorg zich niet langer mee wenst te identificeren. In het nieuwe gebouw worden kleinschalige afdelingen en behandelplaatsen gehuisvest, die nauw met elkaar verbonden zullen zijn.Voor de cliënten van de opnameunits worden eigen kamers (met eigen sanitair) gerealiseerd. Ook beschikt straks iedere gesloten unit over een daktuin, zodat alle cliënten naar buiten kunnen. Lange Nieuwstraat Op termijn gaat ook het langgerekte pand op de Lange Nieuwstraat tegen de vlakte. In dit gebouw zijn momenteel de acute opname-afdelingen en het Zorgcoördinatieteam gevestigd. Het is de bedoeling dat op deze plek een aantal maatschappelijke functies wordt gerealiseerd, zowel voor de eigen cliënten als de omwonenden.Welke activiteiten dit precies zullen worden is nu nog niet duidelijk, maar te denken valt aan een huisartsenpraktijk, kinderopvang of (sociale) woningbouw.Volgens planning zullen de sloop en nieuwbouw van dit gedeelte van het Willem Arntszhuis in 2008 hun beslag krijgen. Filmhuis Ten slotte is er nog een gedeelte dat niet wordt afgebroken. Op de hoek van de Lange Nieuwstraat en de Agnietenstraat ligt namelijk de monumen-

tale vleugel die ook tot het Willem Arntsz Huis behoort. Deze zal op termijn echter niet langer voor de geestelijke gezondheidszorg worden aangewend. Inmiddels heeft filmcafé ’t Hoogt belangstelling voor dit gedeelte getoond. Er kan namelijk een bioscoop met maar liefst acht zalen worden ontwikkeld. Ook gaan de gedachten uit naar een restaurant. Concrete afspraken zijn er overigens nog niet gemaakt.

Alsnog Prettige Feestdagen Mijn zoon raakte op 1 januari, als hij de laatste, op straat gevonden, voetzoekers had afgestoken, altijd in een diepe depressie. Alle leuke dingen voorbij. Niks meer in het verschiet. Wat een ellende. Wie ook dat day after-gevoel heeft, put misschien weer wat moed uit Prettige feestdagen, waarin emeritus-hoogleraar Gerrit Jansen de Utrechtse feesten ‘in heden en verleden’ beschrijft. Hij doet dat degelijk, en redelijk onderhoudend. Jansen leest graag voor uit eigen werk, maar is meer socioloog dan literator. Dat wil zeggen: echt tot leven komt zijn proza niet. Niettemin is zijn gehoor doorgaans dik tevreden. Jansen deed zijn onderzoek naar de feestgeschiedenis van Utrecht op verzoek van het Centraal Museum. Maar toen het op het uitgeven van het boek aankwam bleek dat de vorige directeur, Sjarel Ex, het geld aan andere projecten had uitgeven. Bram van der Wees van uitgeverij De Plantage heeft zich nu over het manuscript en de foto’s van Nol van Dongen ontfermd. Dick Franssen

De sloop van een deel van het WA-huis (© Dick Franssen)

Veelkeurige nieuwbouw Als eerste zal de Woudatoren, het hoogste gedeelte van het complex, worden afgebroken. En hoewel het gebouw er pas dertig jaar staat, lijkt niemand het verlies ervan te betreuren. De visie op nieuwbouw in de Binnenstad is in korte tijd sterk veranderd. In plaats van de grijze betonkolos komt een nieuw gebouw dat de vorm heeft van een kruis.Wel wordt dit gebouw even hoog als de huidige Woudatoren, namelijk vijf verdiepingen.Toch is de verwachting dat het toekomstige gebouw beter zal passen in de omgeving. In het bijzonder wordt dan verwezen naar de veelkleurigheid van de nieuwbouw (de gevels worden geschilderd in de kleuren wit, bruin, geel en groen). Positief is ook dat delen van het terrein voor het publiek zullen worden opengesteld. Daktuinen Maar ook de binnenkant van het nieuwe complex

Impressie van mogelijke nieuwbouw (© VMX Architects)

11 Herstel Zochterplantsoen begint

Steeds nieuwe zichtlijnen Van onze redacteur Ben Nijssen

Hoewel het beheersplan voor het singelgebied al meer dan een jaar geleden door de gemeenteraad is vastgesteld, wordt pas langzamerhand iets van de aanpak zichtbaar. Gedreven bewoners proberen het optimale resultaat uit het vuur te slepen; ambtenaren worden geremd door financiën en regels. Natuurlijk leidt dit af en toe tot irritaties. Bijvoorbeeld over herstel van de paden. Toen het voorstel van de gemeente kwam om die te asfalteren, riep dit grote weerstand bij bewoners op. Een pad in het Zocherplantsoen moet veerkrachtig zijn en natuurlijk ogen. Op dit moment wordt nog getwijfeld over materialen gefixeerd door Stabilizer (een product uit citroengras) of door Latexfalt (een synthetisch product). De paden die door wegspoelen van het huidige materiaal erg breed zijn geworden, moeten ook smaller worden en een sierlijke lijn krijgen. Sommigen zijn bang dat de paden te veel geld zullen opslokken, waardoor er te weinig voor overige zaken zal overblijven. Het gaat er immers om het idee van Zocher, dat een wandeling door het park steeds weer nieuwe zichtlijnen moet laten zien, opnieuw tot leven te brengen. Dat kan onder andere ook betekenen dat er plotseling een boom midden in een pad staat. Velvergunningen In het voorjaar moet een en ander zichtbaar worden in het Hiëronymusplantsoen, het stuk tussen Lepelenburg en Lucasbolwerk.Voor de aanpassingen zijn monumentenvergunningen vereist en er zijn al velvergunningen aangevraagd.Want er moeten ook bomen verdwijnen om de gewenste zichtlijnen weer terug te brengen.Afgesproken is dat dit alleen gebeurt wanneer de bomen niet te groot zijn, en daarop wordt kritisch toegekeken. Er dreigen door iepeziekte en kastanjeziekten al genoeg bomen in de stad te verdwijnen! In het stuk waar nog resten van de oude stadsmuur te zien zijn, wordt een deel van een oude toren opnieuw opgemetseld. De bloemenkiosk bij het Lucasbolwerk vormt een dissonant op een toch al problematische plaats met veel te brede toegangspaden die te uitnodigend voor fietsers zijn en waar ook nog fietsen en containers gestald worden. Bovendien vormt de HOV-bushalte daar een barrière om aan de overkant de wandeling te vervolgen. Er wordt op aangedrongen om aan de kant van de Maliesingel voethekjes aan te brengen om te voor-

‘De bloemenkiosk bij het Lucasbolwerk vormt een dissonant’, in verband met de ‘zichtlijnen’ (© Patricia Weijburg)

komen dat auto’s het talud kapot rijden zoals nu nog gebeurt. Parkeerplaatsen Een heet hangijzer zijn de parkeerplaatsen boven aan het Hiëronymusplantsoen. De politiek is hierover (nog) onverbiddelijk. Deze mogen pas verdwijnen wanneer aan de motie van de gemeenteraad is voldaan; eerst moeten er 4 parkeergarages aan de oostkant van de stad gebouwd zijn. Op 11 januari worden de eerste plannen voor het volgende deel, het stuk tussen Wittevrouwenbrug en van Asch van Wijcksbrug, besproken. Belangstellenden zijn om acht uur welkom op het wijkbureau Binnenstad.

Masterplan aanvaard Uitvoering van de plannen voor het stationsgebied lijkt weer een stapje dichterbij nu de gemeenteraad op 9 december de geactualiseerde versie van het Masterplan heeft goedgekeurd. Voorstemmers waren de coalitiepartijen en D66. Bij een vorige behandeling stuurde de raad het college terug naar de onderhandelingstafel om de dominante positie van Corio (eigenaar Hoog Catharijne) wat af te zwakken. De resultaten van die besprekingen hebben geleid tot aanpassingen in de contracten.

Voorkant van een folder uit de jaren dertig die oproept tot behoud van het Lucasbolwerk. Aanleiding waren toen de bouwplannen voor de Stadschouwburg, waardoor singel en bolwerk werden aangetast. Het mocht niet baten: in 1940 ging de schouwburg van de beroemde architect Dudok open.

Stiltecentrum Hoog Catharijne Victoria’s Delight en gasten; muziek uit de 17e en 18e eeuw; gratis

Domkerk De Domcantorij olv Remco de Graas; Bach,Weihnachtsoratorium Kantate III en IV; collecte

Binnenstad Culturele Zondag: Nieuwjaarsduik

Geertekerk Bachcantatedienst olv Johan Rooze: Cantate nr. 123 Liebster Immanuel, Herzog der Frommen; collecte

Do 6 13.30

Za 8 15.30

Zo 9 12.00

Zo 9 19.30

Zo 23 Janskerk 17.00 Schola Davidica olv Lisette Bernt mmv

Za 22 Lutherse Kerk 20.15 The Amsterdam String Quartet; werken van Mozart, Haydn en Schmitt; € 15/12,50

Za 22 Jacobikerk 20.00 Projektkoor Utrecht olv Rob Vermeulen; Falik, Russian Orthodox Liturgical Chant; € 15

Za 22 Domkerk 15.30 David en Jan Jansen (clavecimbel); Bach, Concerten voor twee clavecimbels; collecte

Za 15 Domkerk 15.30 Jan Jansen (orgel); C.Ph.E. Bach, Sonates en Fantasieën op verschillende toetsinstrumenten; collecte

Za 15 Lutherse Kerk 10.00 Workshop Rameau en Charpentier olv Klaas Staok; € 32 (deelnemers; alleen nog plaats voor tenoren)/€ 20 (toehoorders); informatie en aanmelding www. pieterskerkconcerten.nl

Stiltecentrum Hoog Catharijne Victoria’s Delight en gasten; muziek uit de 17e en 18e eeuw; gratis

Do 6 12.00

JANUARI

Stiltecentrum Hoog Catharijne Victoria’s Delight en gasten; muziek uit de 17e en 18e eeuw; gratis

Stiltecentrum Hoog Catharijne Victoria’s Delight en gasten; muziek uit de 17e en 18e eeuw; gratis

Pieterskerk Multiple Voice olv Paul de Kok mmv Stephen Taylor (orgel): Psalmen Davids; Koormuziek van Monteverdi tot Manneke; € 10/8 reserveren 030-2722385

Domkerk Zaterdagmiddagmuziek: Blokfluitsonates uit de vroege Barok; werken van Cima, Castello en Fontana; collecte

Tuindorpkerk Orkest van Utrecht olv Yiorgos Moutsiaras mmv Serena Jansen (mezzo-sopraan); aria’s van Bach, Gluck en Mozart; Mozart,

Do 3 12.00

Do 3 13.30

Vr 4 20.15

Za 5 15.30

Zo 6 15.00

FEBRUARI

Za 29 Domkerk 15.30 Koor en instrumentalisten van de Domcantorij olv Remco de Graas; C.P.E. Bach en J.L. bach, Motetten voor dubbelkoor; collecte

Vr 28 Pieterskerk 20.15 Coqu olv Nico van der Meel mmv Stephen Taylor (orgel); Carissimi, Jephte; motetten van Schütz, Schein, Monteverdi en Marenzio; € 9/7,50 reserveren www.coqu.nl

Vr 28 Kikker 20.30 Zephyr Kwartet mmv Wiek Hijmans (elektrische gitaar) en Strijkorkest Jargon: Vampyr; informatie en reserveren www.theaterkikker.nl

Za 26 Domkerk 15.30 Jan Jansen (orgel); Fam. Bach, Passiekoralen; collecte

Vr 25 Pieterskerk 20.15 Cappella Amsterdam olv Daniel Reuss; Lasso, Lagrime di San Pietro;Van Eyck, Der Fluyten Lusthof; € 14/12 reserveren 030-2382537

Vr 25 Lutherse Kerk 20.15 Utrechts Vocaal Ensemble olv Laura Tammeling; Distler,Totentanz;Wolff, Sechs Gesänge; Purcell, Funeral Sentences; € 7,50/5 reserveren 06-40710286

Do 24 Geertekerk 20.15 Le Poème Harmonique olv Vincent Dumestre: Esperar, Sentir, Morir; Straaten hofmuziek uit 17e-eeuws Spanje en Italië; € 16/10

Zo 20 Geertekerk 15.30 Arezzo Ensemble olv Chris Pouw mmv Freek Borstlap (viola da gamba); Bach, Brandenburgs concert nr. 1;Telemann, Konzertsuite; C.Ph.E. Bach, Sinfonie nr. 1; Haydn, Sinfonia nr. 49; € 12/10

Za 19 Domkerk 15.30 De Domcantorij olv Remco de Graas; Pärt, Johannespassie; collecte

Zo 13 Lutherse Kerk 20.15 Ensemble La Primavera: Concerts à la Chambre du Roi; Couperin, Concerts Royaux et Nouveaux Concerts; € 17/15

Zo 13 Binnenstad 12.00 Culturele Zondag: Blinde Liefde

Za 12 Domkerk 15.30 Cantores Martini olv Remco de Graas; Lassus, Lagrime di San Pietro; collecte

Vr 28 Kikker 12.30 Lunchconcert door studenten van de HKU, faculteit Muziek

Mensch und Gott; collecte Vr 11 Pieterskerk 20.15 Nederlands Kamerkoor olv Peter Dijkstra: Onder de olijfboom; werken van Vriend, Ginastera en Kleppe; € 14/12 reserveren 020-5787978

Strijkkwartetten; Mozart, Klarinetkwintet; € 17 vvk Boudisque

A genda

Gertrudiskapel Van Swieten Society; Haydn, Pianotrio’s en liederen; € 15 vvk Boudisque

Di 8 20.15

Za 12 Geertekerk 20.15 ProjektOrkest Utrecht olv Rob Vermeu-

Do 10 Jacobikerk 19.00 Holland Boys Choir olv Pieter Jan Leusink; Bach, Matthäus-Passion; € 30

Lutherse Kerk Ensemble La Primavera; Bach, Fluitsonates, toccata, preludes en fuga’s; € 17/15

Geertekerk Bachcantatedienst olv Johan Rooze: Cantate nr. 170 Vergnügte Ruh, beliebte Seelenlust; J.L. Bach, Motet Sei nun wieder zufrieden; collecte

Zo 6 19.30

Ma 7 20.15

Nederlands Kamerkoor olv Paul Van Nevel:Wenen en Praag; werken van De Kerle en Luython; € 14/12 reserveren 020-5787978

Stiltecentrum Hoog Catharijne Victoria’s Delight en gasten; muziek uit de 17e en 18e eeuw; gratis

Do 3 13.30

Vr 4

Stiltecentrum Hoog Catharijne Victoria’s Delight en gasten; muziek uit de 17e en 18e eeuw; gratis

Do 3 12.00

MAART

Zo 27 Janskerk 17.00 Schola Davidica olv Lisette Bernt mmv Gert Oost (orgel); choral evensong; collecte

Za 26 Nicolaïkerk 21.00 Open Performance Site VIII: E-Life; Brant, The Fourth Millenium (1963) voor koperkwintet en Glossary (2000) voor mezzosopraan en 13 instrumentalisten; € 8/6

burg, Dibboek; Lidholm, De Profundis; Escher, Songs of Love and Eternity;Verhoeven, opdrachtcompositie; € 12/10 reserveren 06-41362804

De Matthäus Passion klinkt niet alleen op alle bekende concertpodia in Nederland, maar ook in tal van historische kerken. U kunt kennis maken met deze typische Nederlandse Mattheustraditie, onder meer door de uitvoering van een MeezingMattheus in de Utrechtse poptempel Tivoli en door een vergelijking met andere – klassieke en eigentijdse – uitvoeringen van de Mattheuspassie. Niet alleen muziek staat centraal op deze Culturele Zondag, ook film, beeldende kunst en lezingen staan in het teken van passie en Passionen. Geen gebeurtenis is in de kunst zo veelvuldig en schrijnend verbeeld als het lijden en de dood van Jezus Christus. En bijna altijd was daarbij het passieverhaal van Mattheus de inspiratiebron, net zoals in de ‘klassieke’ en eigentijdse Jezusfilms die op deze Culturele Zondag vertoond en toegelicht zullen worden. Het begint om 13.00 uur.

Bach.

Matthäus Passion van Johan Sebastian

het teken van uitvoeringen van de

Pasen) staat in Nederland vanouds in

De Passietijd (de 40 dagen voor

Passie voor Pasen

Zo 20 Tivoli 14.00 Trajecti Voces olv Dirkjan Horringa: Bach, Matthaeus-Passion

Zo 20 Binnenstad 13.00 Culturele Zondag: Passie voor Pasen

Za 19 Nicolaïkerk 21.00 Capella di Voce en Strijkkwartet Helikon olv Kurt Bikkembergs mmv Jos Stroobants (recitant):Vlaamse Passie; Bikkembergs, Debarim – een passiecantate; € 8/6

Vr 18 Pieterskerk 20.15 Utrechts Kamerkoor olv Wolfgang Lange mmv Philip DeFrancq (evangelist),Arnout Lems (Christus),Wieke Ubels (sopraan), Dorien Lievers (alt), Ivan Goosens (tenor), Bas Kuijlenburg (bas),Wouter van Belle (orgel) en het Helios Ensemble; Bach, Johannes-Passion; € 14/12 reserveren 030-2540753

Gertrudiskapel Van Dingstee Kwartet m.m.v. Céleste Zewald (klarinet); Haydn en Beethoven,

Zo 6 19.30

Geertekerk Bachcantatedienst olv Johan Rooze: Cantate nr. 127 Herr Jesu Christ, wahr’

Ouverture ‘Cosí fan tutte’, Haydn, Symfonie nr.94 ‘Surprise’; € 9 Za 26 Geertekerk 20.15 Nederlands Studenten Kamerkoor olv Maria van Nieukerken: Songs of love and variety; Poulenc, Sept Chansons; Barber, Agnus Dei; Micháns, Herbstlieder; HamDo 17 Lutherse Kerk 20.15 Riko Fukuda (fortepiano); werken van Bach en Mendelssohn; € 16/10

len; Sjostakowitsj, 13e Symfonie; Martinu, 3e Symfonie vvk Broekmans & Van Poppel

Masseren Be Sharp – zeventien mannen en vrouwen – zingt a capella jazz en pop, al tien jaar. Sinds

‘Ik denk niet dat het schoolbestuur vermoedt wat het thema is waarmee we bezig zijn,’ zegt Martine Broere, voorzitter van het koor, wat lacherig. Be Sharp richt zich op oor en oog. Martine: ‘Bij veel koren staan de zangers keurig in twee rijen opgesteld, met de bladmuziek in de hand. Nou, dat is dus bij ons niet zo.Wij verbeelden alles.’ Wat ze daarmee bedoelt wordt tijdens de repetitie aardig zichtbaar. Op aanwijzing van regisseur Han Hazewindus voert het koor al zingend behoorlijk ingewikkelde choreografieën uit. Leuk, levendig, pitttig. Dit is aangenaam vermaak. Hmm, deze verbeelding van wellust is inderdaad wulps:‘Whatever Lola wants, Lola gets’. En dat gekrioel op de grond, als het over luiheid gaat , dat heeft ook wel wat.

andere zwakheden.

intussen maar zingen over wellust en

lamp en een licht om mijn pad’. En

muur de Bijbeltekst ‘Uw Woord is een

van uitgeknipt papier staat op de

elke woensdagavond. In grote letters

Utrechtse koor Be Sharp doet het

gewaagd, maar het gebeurt. Het

gereformeerde basisschool. Een beetje

zeven hoofdzonden repeteren in een

Voor een theatervoorstelling over de

Van een onzer redacteuren

2000 werkt het koor elk jaar toe naar een voorstelling, waarmee ook een kleine tournee wordt gemaakt. De productie van dit jaar is te zien in vijf steden. Utrecht is 16 februari aan de beurt. Plaats van handeling: Theater aan de Werf. Een zaal in de Binnenstad had de voorkeur, maar sinds begin 2004 van alles geprobeerd, maar nergens tussen

te komen, niet bij de Blauwe Zaal, niet bij de Kikker, niet bij het Academietheater. De zeven hoofdzonden, dat zijn, behalve wellust en luiheid, jaloezie, hebzucht ,woede, wraakzucht en ijdelheid. Bij al die zonden zijn liedjes gezocht, bij jaloezie bijvoorbeeld Joe Jackson’s vertwijfelde ‘Is she really going out with him?’

De luiheid verbeeld (© Dick Franssen)

Klein bedrijf Het is een klein bedrijf, dit koor. Vijf voorstellingen, dat betekent een investering van veertigduizend euro. Een boel geld, dat binnenkomt uit kaartverkoop en subsidies, en dat voor een deel gaat naar de vier beroepskrachten: dirigent Jetse Bremer, de regisseur, en de twee mensen voor licht- en beeldvormgeving. Bij deze repetitie, een paar dagen voor kerstmis, zijn de licht- en beeldmensen al aanwezig. Ze zitten terzijde, maken aantekeningen en zeggen zo nu en dan wat. Van de zangers van tien jaar geleden is er nog maar één over. Dat betekent niet dat er grote doorstroming is. Per jaar zijn er maar één of twee wisselingen. Het is een hecht clubje van voornamelijk dertigers en veertigers, de meesten uit Utrecht. Je hart gaat open als je ze zo bezig ziet.Wat een boel kwaliteiten hebben mensen toch! Kijk op www.besharp.nl

Twee actrices koppelen in de voorstelling onderdelen aan elkaar, en zij betrekken daarbij heel nadrukkelijk het publiek. Zo krijgen de toeschouwers op de achterste rij de opdracht de ruggen te masseren van de mensen die voor hen zitten, en zo verder. Intimiteit wordt dus niet geschuwd. De voorziiter, Martine, vertelt dat het koor vorig jaar voor de tweede keer in de topklas meedeed aan het grote festival van close harmony-koren in Tilburg.‘Wij horen tot de beste tien van Nederland.’ De regisseur bevestigt dat.‘Ze zijn echt goed. Semiprofessionals, Geen echte beroeps, maar ook zeker geen amateurs.Als je ziet hoe snel ze dingen oppakken…’

Wàt Lola ook wil, ze krijgt het

Di 25 20.15

Gert Oost (orgel); choral evensong; collecte

Augustinuskerk Oudegracht 69 Catharinakerk Lange Nieuwstraat 36 Catharijneconvent Lange Nieuwstraat 38, tel. 2317926 Domkerk Achter de Dom 1, tel. 2310403 www.domkerk.nl Doopsgezinde kerk Oudegracht 270 Gebouw Kunsten & Wetenschappen Mariaplaats 27, tel. 2316730 Geertekerk Geertekerkhof Gertrudiskerk Willemsplantsoen 1c, tel. 2343307 Jacobikerk Jacobsstraat 171 Janskerk Janskerkhof Organisatie Oude Muziek Oudegracht 158, tel. 2362236 www.oudemuziek.nl Leeuwenberghkerk Servaasbolwerk 1 Lutherse kerk Hamburgerstraat 9 Nicolaïkerk Nicolaaskerkho Pieterskerk Pieterskerkhof RASA Pauwstraat 13A; tel 2316040; www.rasa.nl SJU Jazzpodium Varkenmarkt 2, tel. 2331978; www.sjujazz.nl

Adressen

Citta della Musica is een samenwerkingsverband van inmiddels veertien organisaties die concerten organiseren in de Binnenstad, meestal in kerken. De voornaamste bedoeling is gezamenlijke publiciteit. De Citta-agenda staat in de Binnenstadskrant en op www.utrecht-muziekstad.net.

Locatie: diverse Binnenstadskerken zoals de Dom en de Nicolaikerk en ook Poptempel Tivoli.Verdere informatie te verkrijgen via de folders van de Culturele Zondagen, via www.culturelezondagen.nl en op de dag zelf op het informatiepunt.

14 Hoe de media ons zijn gaan regeren Het Universiteitsmuseum ‘spoelt terug’ langs honderd jaar ‘nieuwe media’. Deze winter is te zien hoe de media zich in de loop van de tijd ontwikkeld hebben en hoe ze onze maatschappij beïnvloeden. Zodra de bezoeker binnengaat, schreeuwen de reclameboodschappen hem toe. Oude en nieuwe uitingen – op affiches, in advertenties en tvspots – geven hoog op van de onmisbare en onbegrensde mogelijkheden van de media, de wereld dichterbij, directe en snelle(re) communicatie, goed voor het gezinsleven en gezelligheid. Ze laten een eeuw lang beloftes zien die erg veel op elkaar lijken.

‘FF terugspoelen’ belicht ook de sociale kanten van de media. De toegankelijkheid en het massale gebruik van de media roepen angsten op voor zedeloosheid, moreel verval en verslaving. Staatssecretaris Cals waarschuwt reeds in 1956 voor de kans op verslaving aan televisie. De persoonlijke relatie van de bezoeker met de media wordt onder de loep genomen in het media-spel ‘Ben ik een vernieuwer of een volger?’ Dit spel geeft een bijzondere kijk op het eigen mediagebruik. En wie wil kan in een zogenaamd liftinterview zijn persoonlijke media-ervaringen vastleggen. Bezoekers met een mobiele telefoon van meer dan 150 gram, hebben gratis toegang.

Lachen om politici

Oudegracht (© Ingrid Bakker)

Zo kan het zijn Je weet maar nooit. Misschien ligt Utrecht begin januari, als dit nummer uitkomt, onder de sneeuw, en lijkt deze foto van Ingrid Bakker hoogst actueel. Maar om er nou in grote letters boven te zetten ‘Utrecht, januari 2005’, dat durven we toch niet aan. Terzake: dit is een foto van een tentoonstelling die vanaf 1 februari te zien is in de Gemeentebibliotheek. Ingrid Bakker behoort tot een groep die zich Zeven Fotografen noemt. Ze kennen elkaar van cursussen bij het

Utrechts Centrum voor de Kunsten en komen nu eens in de zes weken samen om elkaars werk te becommentariëren.‘Iedereen krijgt een kwartier: de kookwekker gaat aan,’ zegt Mienk Verhoeven, één van de Zeven. In hun persbericht staat dat ze de meest uiteenlopende keuzes maken, en dat dit nu juist hun kracht is. De vijf nog niet genoemde leden zijn Iemy Bulthuis, Ineke van Doorn, Harry Dukker, Jan Helder en Sandra van Weelderen.

De kunst van het snel en scherp reageren op een actuele gebeurtenis in de maatschappij in tekenvorm: dat laat Kunstliefde, Nobelstraat 12a, op een tentoonstelling van politieke tekeningen zien. Er is werk te bezichtigen van Jos Collignon,Tom Janssen, Len Munnik en anderen. Het is ook te koop. Jos Collignon begon zijn carrière als tekenaar in het Utrechtse Universiteitsblad. Nu is hij het bekendst als vaste medewerker van de Open Forumpagina in de Volkskrant. Tom Janssen is sinds jaar en dag politiek tekenaar voor Trouw. Daarnaast tekent hij voor een aantal regionale

(© Tom Janssen)

bladen, waaronder het Utrechts Nieuwsblad. Len Munnik is bekend als free-lance tekenaar en illustrator. Jarenlang sierden zijn tekeningen de voorpagina van Trouw.Voor het IKV bedacht hij het anti-kernwapen-logo. Van 23 januari tot en met 20 februari.

Poepjong jazztalent Een buitenkans om zeer getalenteerde, poepjonge jazzmusici aan het werk te zien. En dan nog wel gratis. Op donderdag 27 januari spelen de winnaars van het tweede Prinses Christina Jazz Concours vanaf negen uur in het SJU-huis. De winnaars in de categorieën ‘Ensembles en solisten, 16 t/m 19 jaar’ (Van Gelder Duo) en ‘Ensembles en solisten, conservatorium’ (Rik Mol) wonnen tevens de SJU Jazzpodium Prijs, dat wil

zeggen een optreden in Utrecht. Op 27 januari is het dan zover. Ben van Gelder (16, sax) volgt de vooropleiding van het Conservatorium van Amsterdam. Op zijn 11e verwisselde hij de piano voor de saxofoon en op zijn 13e speelde hij voor het eerst op het North Sea Jazz Festival. Rik Mol (20) studeert aan het Conservatorium van Rotterdam. Hij speelt samen met zijn mentor en muzikale vader Ben van den Dungen in het Ben van den Dungen/Rik Mol Quintet.

Naar aanleiding van het postuum verschenen interview met prins Bernhard (© Tom Janssen)

Wijkbureau Binnenstad

15

gemeente utrecht

Werfmeester Henk Meijer

Uniek in de wereld!

Handen uit de mouwen Op 30 oktober was er een veegactie in de Noordelijke Oude Stad en op 6 november in de Zuidelijke Oude Stad. Bewoners en ondernemers maakten samen met de RHD, Klienteam, wijkbureau en Cumulus hun straten en hofjes schoon. In de zuidelijke Binnenstad deden 90 bewoners mee; in het noordelijk deel ruim 40.Twee keer per jaar organiseert welzijnsinstelling Cumulus samen met bewoners- en beheergroepen in uw buurt een grote schoonmaakactie: Zomerklaar en Winterklaar. Misschien heeft u meegedaan met de actie of veegt u al regelmatig uw eigen stoepje. Heel veel dank hiervoor! Mogelijk heeft u interesse om mee te

doen met de bewoners- of beheergroep in uw buurt of wilt u een buurtgroepje opzetten. Neem dan contact op met een buurtgroep (zie pag. 2 Binnenstadskrant), het opbouwwerk van Cumulus (tel. 275 95 64) of het wijkbureau. Samen maken we immers een leefbare Binnenstad!

Bewoners uit de Andreashof bij het vegen

Werfmeester Henk Meijer (© Willem Mes Photography)

De Utrechtse werven verdienen de speciale belangstelling van werfmeester Henk Meijer. ‘Een monument van wereldallure,’ zegt hij. Maar Henk Meijer is zelf ook uniek, want waarschijnlijk de enige werfmeester ter wereld. Henk Meijer werkt als gemeente-ambtenaar bij de Dienst Stadsbeheer en heeft als taken het signaleren, controleren en handhaven van de kwaliteit van de werven langs de grachten en is verantwoordelijk voor de uitgifte van vergunningen.‘Wat veel mensen niet weten is dat de gemeente eigenaar is van de werven én van de buitenzijde van bijna al de werfmuren. De gemeente heeft miljoenen gestopt in de restauratie van de werfkelders en daarna een werfreglement opgesteld. Dit biedt de beste kans om de werven mooi te houden.Als monument tot hun recht te laten komen. Zo zijn er regels over galgen – de uithangborden – reclames, verlichting en kleur van de deuren.

Verlichtingsdraden mogen bijvoorbeeld niet aan een buitenmuur en als een galg te groot is, spreek ik daar de eigenaar op aan. Minimaal één dag per week ben ik op de werven. ‘Nu ben ik volop bezig met het opschonen van de werven.Alle goederen en boten die zonder vergunning op de werf liggen moeten weg. Voor 15 januari. Daarna mag de gemeente op kosten van de eigenaar de boot of bouwopslag verwijderen. Klinkt misschien streng, maar een goede doorgang is belangrijk, en we kunnen dan de werven veel beter onderhouden en behouden!’ Meer informatie over het werfreglement vindt u op site van de gemeente Utrecht: www.utrecht.nl (Gemeenteloket; Loket Vergunningen;Vergunningen buitenruimte;Werfbeheer). Henk Meijer is te bereiken via: e-mail: [email protected]; tel. 2864797; 06-10936609. Meldingen kunt u ook doorgeven aan het wijkbureau Binnenstad.

Breedstraat graffitivrij dankzij inzet bewoners Dankzij de inzet van bewoners is de Breedstraat graffitivrij. Anneloes Veldwachter, Loes Hufen en Fleuriëtte van de Veld kregen het voor elkaar om hun buren enthousiast te maken voor een schoonmaakcontract.Wijkwethouder Yet van den Berg bedankte de actieve bewoonsters tijdens een graffitifeestje op 3 november. Bij een schoonmaakcontract hebben meer dan 50% van de bewoners en on-

dernemers in een straat een contract afgesloten met een erkend schoonmaakbedrijf. De gemeente betaalt de nulbeurt. Bij een nulbeurt haalt het graffitibedrijf de oude graffiti weg en brengt het een beschermende coating aan. Daarna wordt nieuwe graffiti steeds weer verwijderd. Resultaat: een schone straat en vandalen worden ontmoedigd om nieuwe pieces en tags te spuiten. In iedere straat treedt een bewoner of ondernemer op als contactpersoon tussen

Ansichtkaart van Daan Hazendonk, St. Gregorius College (ontwerp: iNDEX, Utrecht)

Houd het gezellug! Leerlingen van het St. Gregorius College en het Christelijk Gymnasium hebben ansichtkaarten ontworpen die laten zien hoe zij hun schoolbuurt ervaren. De ansichtkaarten zijn een onderdeel van het project Ken je buurt. Bij Ken je buurt maken de middelbare scholieren tijdens een wandeling kennis met de buurt waarin hun school staat. De leerlingen hebben hun indrukken weergegeven in tekeningen en teksten.

het wijkbureau en een schoonmaakbedrijf. Meer informatie over de graffiti-aanpak bij: Gertrud van Dam (wijkbureau Binnenstad, tel. 2863960). Straten met graffiti-aanpak – Brandstraat – Catharijnesteeg – deel Oudegracht (Wed/Korte

Van de leukste ontwerpen heeft een jury van leerlingen, bewoonster en ontwerpbureau er tien uitgekozen. Daarvan zijn ansichtkaarten gemaakt. Wethouder Verhulst (wijkveiligheid en onderwijs) kreeg het eerste setje aangeboden. Cumulus, wijkbureau, politie, bewoners en ondernemers zijn betrokken bij het project. Omwonenden van de scholen ontvangen de kaarten als cadeautje.

– – – – – – – – –

Smeestraat) deel Springweg Pieterskerkhof Hamsteeg Hekelsteeg Begijnesteeg Breedstraat Korte Lauwerstraat Lauwersteeg Smalle Begijnestraat

16

Wijkbureau Binnenstad

Wat doet gemeenteraad met Binnenstad? Op 1 december praatten ruim honderd bewoners en ondernemers uit de Binnenstad met gemeenteraadsleden over het wel en wee van de Binnenstad. In onderstaand overzicht geeft gemeenteraadslid Marjan Schuring namens de gemeenteraad aan wat de raad gaat doen met de boodschappenlijst die de gemeenteraad uit de Binnenstad meekreeg. Ook overlegde zij met het wijkbureau over een aantal vragen van burgers die het wijkbureau kan beantwoorden. De gemeenteraad wil van mensen in de wijk horen wat er speelt en bekijken of de vragen op de politieke agenda kunnen komen. Op 6 april 2005 komt de gemeenteraad weer naar de Binnenstad. Dan kan de lijst met acties en knelpunten hopelijk afgehandeld zijn. Indien u vragen heeft, kunt u de raadsleden benaderen met vragen over het gemeentelijk beleid in uw wijk. Vragen aan de gemeenteraad kunt u stellen via Tineke Knaap van de Griffie (tel. 2861325; e-mail: [email protected]). En natuurlijk kan het wijkbureau in veel gevallen uw vragen ook beantwoorden. Handhaving en toezicht • Pleidooi voor bewoners en ondernemers om meer samen te werken en zich te organiseren om gezamen-

lijk de problemen in de stad aan te pakken. Actie: Allen • Meer aandacht voor roetfilters op de vuilnisauto’s en algemeen meer aandacht voor aanschaf milieuvriendelijke bedrijfsauto’s voor de gemeente. Actie:Wordt door een raadslid aan de orde gesteld in de commissie Verkeer en Beheer. • Aandacht voor de negatieve milieueffecten van de privatisering van de vuilnisophaaldienst. (Er is alleen vrijheid voor ondernemers bij het ophalen van bedrijfsafval.) Actie: Hier wordt vooralsnog geen actie op ondernomen. Jongeren en de Binnenstad • Jongeren pleiten voor coffeeshops in de buitenwijken. Actie: Er is een (onlangs herijkt en aangescherpt) coffeeshopbeleid. Coffeeshophouders zijn zelfstandige ondernemers. Indien een ondernemer zich buiten het centrum wil vestigen, wordt dit door de gemeente bekeken en beoordeeld op de criteria voor vestiging van een nieuwe coffeeshop. • Jongeren pleiten voor meer voorzieningen en activiteiten voor jongeren in de buitenwijken. Actie: Er is sinds kort een overleg tussen jongerenwerkers in de

Grijp uw kans! De gemeente geeft burgers de kans om ideeën te realiseren. Ideeën voor het verbeten van de openbare ruimte en leefbaarheid. Want burgers weten vaak het beste wat nodig is voor hun buurt of straat, en betrokkenheid van

bewoners en ondernemers verhoogt de leefkwaliteit. Het wijkbureau Binnenstad beheert twee budgetten: het Leefbaarheidsbudget en het Recht van Initiatief. Heeft u een voorstel om de kwaliteit van de

Bankje en prullenbak betaald uit Leefbaarheidsbudget bij voetbalkooi Van Asch van Wijckskade (© Willem Mes Photography)

Binnenstad en de ´buitenwijken´ over afstemming van het aanbod. • Wijkraad nodigt rapgroep DSM uit en wil een brug slaan tussen de bewoners en de jongeren. Actie: Wijkraad • Spreek jongeren ´gewoon´ aan als je overlast ervaart, maar doe het op een rustige manier, niet vanuit boosheid, want dan heeft het zeker niet het gewenste effect. Actie: Allen

centrum, uitgang van de parkeergarage klopt niet met eerdere uitspraken van raadscommissie) nadrukkelijk te laten meewegen bij de beoordeling van de plannen. Actie: Komt terug in commissie Stedelijk Ontwikkeling; exacte datum is nog niet bekend; wordt uitgezocht. • Kritiek op slechte communicatie over de inspraak; men heeft half jaar niets gehoord. Actie:Wijkbureau pakt dit op.

Plannen Centrum Maliebaan • Bewoners hebben vragen over de procedure van verlening bouwvergunning en bestemmingswijziging: - kan de gemeenteraad het bouwplan stoppen vanwege (brand) veiligheidsredenen? - kan de gemeenteraad het plan stoppen door de bestemmingswijziging niet goed te keuren? - kan Centrum Maliebaan door de gemeente niet verplaatst worden naar andere vrijkomende ziekenhuislocaties in de stad? Actie: Wijkbureau formuleert antwoord. • Bewoners uit de ABC-straat e.o. vragen de raad de gesignaleerde knelpunten (brandveiligheid, grote bouwmassa in een zeer smalle straat, verwachte verkeersproblematiek, grote concentratie zorgvoorzieningen in de buurt, past niet in historisch

Plannen Altrecht/Willem Arntsz • Veel kritiek op slechte informatieverstrekking over deze particuliere plannen. Actie: Wijkbureau pakt dit op. Terrassenbeleid • Wat doet de raad aan de handhaving van het uitstallingenverbod en de handhaving van het terrassenbeleid? Actie: Hierover worden schriftelijke vragen gesteld aan het college. Inspraak parkeergarage Lucasbolwerk • Wat doet de raad om de burgers te informeren over de inspraakmogelijkheden bij de parkeergarage Lucasbolwerk? Actie: Wordt door een raadslid aan de orde gesteld in de commissie Verkeer en Beheer.

openbare ruimte of de leefbaarheid te verbeteren, neem dan contact op met het wijkbureau of kijk op: www.utrecht.nl/Binnenstad (onder ‘Uw invloed’). Toegekende aanvragen Leefbaarheidsbudget oktober tot december 2004: • aanpassen speelplaats Lauwerhof; • bijdrage veegactie Binnenstad Winterklaar; • Rode Buurtflits Veegactie en verspreiding Safe in The City; • bijdrage feestverlichting Springweg; • afsluiting Groengroep Pastoor van Nuenenstraat; • boekje Als muren Spreken; • oplevering `Breedstraat zonder graffiti; • bijdrage Portier Sleep Inn; • aanpak Graffiti Oudegracht 166-302; • aanpak Graffiti Korte Lauwerstraat; • bijdrage literaire avond en dichtbundel Straatnieuws.

Het vervuilde hoekje aan de gracht bij de Drift/Wittevrouwenstraat is schoongemaakt en er is een hek geplaatst om het schoon te houden (© Willem Mes Photography)

17

Wijkbureau Binnenstad Hedwig Leijten verlaat wijkbureau Binnenstad

Cultuur, historie en architectuur… Assistent-wijkmanager Hedwig Leijten is per 1 januari 2005 naar wijkbureau Leidsche Rijn gegaan. Hedwig werkte ruim zes jaar op wijkbureau Binnenstad. In de Binnenstad is ze vooral bekend van haar inzet voor het Museumkwartier en het opstellen van de Wijkvisie Binnenstad 2003-2013. Waarom deze overstap? Ik heb zes jaar met veel plezier in de Binnenstad gewerkt. Maar de scherpte gaat er na een aantal jaren een beetje van af. Ik was gewoon toe aan iets nieuws, iets anders, een nieuwe uitdaging, een andere omgeving… en die heb ik gevonden in Leidsche Rijn, een heel interessante wijk, wat zeg ik, stad, want het krijgt de omvang van Leeuwarden. Gelukkig ook veel cultuur, historie en architectuur en… werk aan de winkel.

Wat was je leukste project in de Binnenstad? Alle projecten binnen het Museumkwartier! Wat gaat goed in de Binnenstad? De Binnenstad van Utrecht is en blijft prachtig, karakteristiek, monumentaal, cultureel en vooral heel gezellig. Ik vind Utrecht de beste stad voor cultuur, muziek en evenementen en dat terwijl je in de Binnenstad tegelijkertijd prachtig kan wonen. Ook de nieuwe inrichting van de openbare ruimte zoals je die nu veel in het Museumkwartier en elders vind is mooi, eenvoudig smaakvol. Je zou misschien denken dat in de Binnenstad de sfeer onder elkaar erg ´anoniem´ is, maar het grote aantal betrokken bewoners dat zich verenigd heeft en zich druk maken, in positieve zin, om hun omgeving, geeft een heel ander beeld.

Assistent-wijkmanager Hedwig Leijten (© Willem Mes Photography)

blijk van trots er is bij mensen, maar ook bij bedrijven en organisaties in de Binnenstad. Onze ´verkooptechniek´ is te bescheiden. Ik zou graag zien dat men de Binnenstad veel meer koesterde. Dat men bewuster, minder slordig om zou gaan met gemeenschappelijke zaken, zoals bijvoorbeeld de openbare ruimte. Voel

Wat kan beter in de Binnenstad? Het verbaast mij soms hoe weinig

Informatie over het Museumkwartier: RonDom, Domplein 9, tel. 2333036; [email protected] De Wijkvisie Binnenstad is op te vragen bij het wijkbureau of te downloaden via: www.utrecht.nl/binnenstad

Herinrichting Tolsteegbrug gereed

Uitstallingen (© Willem Mes Photography)

Bij het wijkbureau Binnenstad komen regelmatig meldingen binnen over een uitstalling op straat. Een uitstalling is bijvoorbeeld een reclamebord of een rek met producten. De klacht is dan meestal dat de doorgang op de stoep te smal is. In 2004 waren er 148 meldingen. De wijkraad Binnenstad heeft afgelopen zomer – en deze winter nogmaals – het college van B en W gevraagd om betere handhaving van het uitstallingenbeleid. Het beleid is namelijk dat uitstallingen op en boven de openbare weg in de Binnenstad niet mogen. De redenen hiervoor zijn het behouden van een goede doorgang en een mooi

je gastheer of -vrouw voor je eigen wijk, dat idee.

straatbeeld. Er is gekozen voor een algemeen uitstalverbod om duidelijkheid en gelijkheid te scheppen. Het afgelopen jaar waren steeds meer borden, rekken en reclameobjecten op straat te zien en zijn de meldingen van burgers toegenomen. Daarom is de handhaving geïntensiveerd.

De herinrichting van de Tolsteegbrug is gereed. Bewoners en ondernemers bij de Tolsteegbrug en het Ledig Erf hadden via een Recht van Initiatief een inrichtingsvoorstel ingediend. De aanleiding hiervoor was de komst van het Louis Hartlooper Complex. De initiatiefnemers wilden onder andere het probleem van het fietsparkeren oplossen. Er zijn nu ± 60 fietsklemmen op de verbrede stoep geplaatst, de betonnen trottoirtegels zijn vervangen door

www.utrecht.nl/binnenstad De website van het wijkbureau Binnenstad biedt informatie over de Binnenstad: collegebesluiten, bouwprojecten, inspraak, Stadsplannen, bijeenkomsten, veiligheid. Ook kunt u er meldingen doorgeven over de openbare ruimte, veiligheid en leefbaarheid. Kijk daarom op: www.utrecht.nl/binnenstad

Spreekuur wijkwethouder

Wijkbureau Binnenstad: gemeente in de wijk Wijkbureau Binnenstad Drift 10, 3512 BS Utrecht tel. 2863960, fax 2863966 e-mail: [email protected] www.utrecht.nl/binnenstad geopend: ma-vr van 9.00-17.00 uur

gebakken klinkers en het fietspad is opgeheven.

Yet van den Bergh (© Gerry Hurkmans)

Wijkwethouder Binnenstad,Yet van den Bergh, houdt op woensdag 26 januari en 23 februari van 9.00-10.00 uur spreekuur in het wijkbureau.Tijdens dit spreekuur kunt u zaken aan de orde stellen waar extra inspanning of aandacht van het gemeentebestuur voor nodig is. Met meer algemene vragen en klachten over bijvoorbeeld de openbare ruimte kunt u het beste contact opnemen met het wijkbureau. Maak een afspraak bij het wijkbureau een week voor de datum van het spreekuur. Dan kan de wethouder uw afspraak voorbereiden.

18

Alle dagen open? (© Patricia Weijburg)

Grote winkels willen elke zondag open ‘De kogel is door de kerk. Centrum Utrecht kan op de schop’ zo luidt de voorpagina van het UN op vrijdag 10 december. Met Centrum Utrecht wordt in dit geval niet onze

wethouder Walther Lenting. Het is voor ondernemend Utrecht een goeie zaak dat de plannen definitief zijn goedgekeurd. Dat de gemeente, Corio en de andere partijen het samen eens zijn geworden en dat men nu kan beginnen met de definitieve uitwerking en uitvoering.Toch plaatsen wij wel degelijk onze kanttekeningen.

ondernemersvereniging, maar hét centrum van Utrecht bedoeld. De vraag is of die kop in het UN wel klopt. Is het stationsgebied hetzelfde als het centrum van Utrecht? In mijn optiek niet.Als je het over het centrum hebt, dan heb je het over de oude Binnenstad en Hoog Catharijne. Niet over de Jaarbeurs en Lombok. Laat daar alsjeblieft geen misverstand over bestaan! Met het raadsbesluit dat op 9 december is genomen feliciteren wij onze zustervereniging, de belangenvereniging Hoog Catharijne en de verantwoordelijke

Tramhalte De aanpak van het stationsgebied heeft veel consequenties, ook voor de oude Binnenstad. De overgang van het oude centrum naar het stationsgebied en andersom is naar mijn mening onvoldoende uitgewerkt. Dat element hoort niet tot de taakopdracht van het projectbureau. Centrum Utrecht, de ondernemersvereniging dus, zal haar eigen plan in deze moeten trekken. Eigenlijk te gek voor woorden. Verder zit het mij nog steeds dwars dat de politiek, geen enkele partij uitgezonderd, in het verleden heeft zitten slapen en de consequenties van de situering van de eindhalte van de sneltram niet heeft overzien. De eindhalte verhuist naar de westkant van het station, een enorm eind van de Binnenstad. Ook voor dit probleem wordt blijkbaar een initiatief van de ondernemersvereniging verwacht.

Hoe lang zal de tram hier nog stoppen? (© Patricia Weijburg)

Tegenstanders Centrum Utrecht, maar ook andere ondernemersverenigingen en belanghebbende partijen in de stad, hebben onlangs met elkaar zitten filosoferen over de huidige ervaringen en toekomstverwachtingen van

koopzondagen. De afdeling Economische Zaken van de gemeente wil proberen om op korte termijn een advies over dit onderwerp te formuleren. De gemeenteraad zal zich daar in 2005 over moeten uitspreken en als alle ondernemers een gezamenlijk standpunt zouden innemen maakt dat de zaak een stuk eenvoudiger. Jammer genoeg is het niet zo simpel. Een eventuele uitbreiding van het aantal koopzondagen naar 52 per jaar is een optie die zowel voor- als tegenstanders kent. De kleinere ondernemingen zijn om begrijpelijke redenen tegen. Het nog meer inleveren van de toch al schaarse vrije tijd is een hoge prijs die men gaat betalen. Ook als zij besluiten gewoon dicht te blijven en hun collega-ondernemingen wel de ruimte geven open te zijn, leeft de angst dat hen dat omzet zal kosten. Je kunt een euro tenslotte maar één keer uitgeven. Omzettoename De grotere bedrijven daarentegen smeken om uitbreiding. Zij zien talloze euro’s, die in Utrecht uitgegeven hadden kunnen worden, in de kassa’s van hun collega’s in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag verdwijnen.Voor hen wegen de problemen op sociaal gebied en het inzetten van extra personeel minder zwaar dan voor hun kleinere collega’s. Zij zien ook, gebaseerd op ervaringen in andere steden, een uiteindelijke omzettoename en rendementsverbetering en verkondigen de mening dat winkels open behoren te zijn op momenten dat de consument de tijd heeft de portemonnee te trekken. In hun optiek maakt het Utrecht nog bruisender en levendiger zoals van de vierde stad van het land mag worden verwacht. U begrijpt het al. Het bestuur van Centrum Utrecht zal het niet gemakkelijk krijgen om aan de wens van Economische Zaken te voldoen om een unaniem, economisch verantwoord en breed gedragen standpunt in te nemen. De meerderheid binnen het bestuur is het over een ding wel eens. De gemeenteraad en Economische Zaken zouden zich er eigenlijk niet mee moeten bemoeien. Geef ondernemers de vrijheid en de ruimte om hun eigen keuze te bepalen en hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. Dames en heren in de raad: dat heet democratie! Lodewijk Osieck, voorzitter ondernemersvereniging Centrum Utrecht

Wijkraad

Wie regels niet handhaaft, maakt zichzelf belachelijk In het amendement op de gemeentelijke parkeernota wordt gesteld dat parkeerplaatsen op straat niet meer worden opgeheven naarmate er plaatsen in kleine garages (bijvoorbeeld onder woningen) beschikbaar komen. In

19

Binnenstad

ten over de aanstaande sluiting van het buurthuis de Lauwer. Daarbij komt dat eerder dit jaar bleek dat de gemeente, bij een herverdeling van de gelden voor het welzijnswerk, juist op de Binnenstad sterk wilde bezuinigen. Dit omdat het geld naar gelang het aantal inwoners verdeeld zou gaan worden. En in de Binnenstad wonen nu eenmaal weinig mensen in vergelijking met andere wijken. Maar de Binnenstad is

plaats daarvan wordt gewacht totdat de grote parkeergarages aan de oost-

is vastgelegd in ‘spelregels’, nu te vatten in een door beide partijen te ondertekenen convenant.Wij als Wijkraad Binnenstad volgen dit proces met belangstelling, maar zijn eigenlijk meer geïnteresseerd in de inhoud dan in procedures. De Wijkraad Binnenstad wil het gemeentelijk Binnenstadsbeleid beïnvloeden, met als doel een op maat gesneden beleid voor de mensen die in de Binnenstad wonen of werken. De Wijkraad vergadert elke tweede woensdag van de maand om 20.00 uur op het wijkbureau Binnenstad, Drift 10. De vergaderingen zijn openbaar, wel graag van tevoren even melden op het wijkbureau. Je kunt van de activiteiten van de Wijkraad op de hoogte blijven via www.wijkraadutrecht.nl/binnenstad.Wie invloed wil uitoefenen op de agenda van de Wijkraad kan dat het beste doen via één van de buurtcomités; veel buurtcomités hebben één of meer vertegenwoordigers in de Wijkraad.

kant van de stad (lees: Lucasbolwerk) Han van Dobben, voorzitter

klaar zijn. De Wijkraad vindt dat dit een principiële ommezwaai in het bestaande beleid is, en is hiermee erg ongelukkig. Omdat we graag willen weten hoe de bewoners en ondernemers hierover denken, hebben we dit jaar de Wijkraadpleging ook op het thema parkeren en bereikbaarheid gericht. Inmiddels is een overweldigend aantal reacties binnengekomen, en in de volgende Binnenstadskrant (en misschien ook nog wel in een aparte bijeenkomst) zullen we hiervan verslag doen. De Wijkraad vindt dat de parkeergarage Lucasbolwerk onnodig veel schade aan het Zocherplantsoen (een rijksmonument) toebrengt, en wil eerst de noodzaak van die garage hard aangetoond zien.We hebben daarom onlangs bezwaar aangetekend tegen de aangevraagde monumentenvergunning.Twee leden van de Wijkraad zijn mee geweest met een excursie, georganiseerd door de ondernemers, naar een vergelijkbare parkeergarage aan de Ossenmarkt in Groningen. Overtuigd zijn we nog steeds niet. Naleving Er zijn veel regels, maar een gezag dat zijn regels niet handhaaft maakt zichzelf belachelijk. Die regels gaan bij voorbeeld over geluidshinder, stankhinder, uitstallingen, terrassen, wildplassen. En er zijn heel veel instanties die op de naleving moeten toezien, maar die werken jammer genoeg niet altijd even goed samen.We hebben bij een rondje door de stad op een willekeurige zomerse dag geconstateerd dat ongeveer de helft van de terrassen zijn ‘perken te buiten’ gaat. Een andere ergernis zijn uitstallingen van dingen als reclameborden, koopwaar, dozen en kratten. Die zijn verboden, maar je ziet ze overal. Op deze zaken hebben we het college aangesproken, maar dit leverde slechts nietszeggende reacties op. Het is in zo’n geval gemakkelijk de verantwoordelijkheid heen en weer te schuiven, maar daar nemen we geen genoegen mee! Huiskamer van de stad De laatste tijd bereiken ons verontrustende berich-

Uterechs dictee

Er zijn regels, maar worden ze gehandhaafd? (© Dick Franssen)

wel de ‘huiskamer van Utrecht’. Dat betekent dat er veel geld nodig is voor bijvoorbeeld de opvang van jongeren die hun eigen buurt ontvluchten en hier ‘uit hun dak gaan’.We hebben hierover een gesprek gehad met de verantwoordelijke wethouder,Toon Gispen. De beslissing over de welzijnsgelden is nu uitgesteld, en er is een nieuwe verdeling van de voorzieningen (buurthuizen, peuterspeelzalen enzovoort) gemaakt, waarin voor de Binnenstad een groot aantal vierkante meters extra wordt beloofd! Hoe dit te rijmen is met de dreigende sluiting van de Lauwer is ook ons niet helemaal duidelijk. Een deel van de onduidelijkheid wordt er door veroorzaakt dat Cumulus een zelfstandige organisatie is die in opdracht van de gemeente werkt. En die dus ook zelfstandig kan beslissen welke voorzieningen zij exploiteert en waar. Invloed uitoefenen Op 29 november was de ‘Dag van de Wijkraden’, een evenement met leden van alle wijkraden, van de gemeenteraad, het college en ambtenaren. Er is daar gediscussieerd over het functioneren van de wijkraden, en hun relatie tot gemeenteraad en college. De gezamenlijke wijkraden zullen proberen hun relatie tot het college, die bij de instelling van de wijkraden

Jolanda Minjon, redacteur van de Binnenstadskrant, is derde geworden bij het ‘Uterechs’ Dictee. Ze had 26 fouten. Op 2, met 24 fouten, eindigde Lenneke Derks , werkzaam bij de gemeente. De winnaar werd Floris de Gelder, directeur van het museum Van Speelklok tot Pierement, met 23 fouten. Cabaretier Herman Berkien, schrijver Ed van Eeden, diverse wethouders, vijf lezers van Ons Utrecht en een dikke dertig andere bekende en onbekende Utrechters deden mee. In de raadszaal van het stadhuis zwoegden ze op de juiste spelling van een tekst van Steef Schinkel, de nieuwe eigenaar van het Schillertheater. Ter voorbereiding had organisator Ons Utrecht de deelnemers voorzien van het boekje De vollekstaol van de stad Uterech van B.J. Martens van Vliet. De voordracht van Schinkel maakte het er niet eenvoudiger op.‘Zijn timing was niet goed. Het moet lijziger,’ vond Herman Berkien. Eerst las hij de tekst in het Uterechs, daarna in het Algemeen Beschaafd Nederlands, zodat tenminste duidelijk was wat er bedoeld werd, en vervolgens nog eens langzaam in het Uterechs.

Knaagkever Een gespecialiseerd bedrijf probeert een halt toe te roepen aan de verwoestingen die de bonte knaagkever aanricht in de Nicolaitoren en de Geertetoren. Het beest is niet uit te roeien, maar met hard optreden kan de schade worden beperkt. Het bedrijf is nu bezig balkonderdelen die te zeer zijn aangevreten te herstellen. Eind januari is de onderhoudstoestand in beide torens weer op peil. Eind april wordt in de Geertetoren het uurwerk teruggeplaatst.

Wijkagenten Binnenstad & Niet-spoedeisende zaken: 0900-8844 Alarmnummer: 112

Bekeuren in de Binnenstad Op gezette tijden duikt de maatschappelijke discussie over ‘zin’ en ‘onzin’ van bekeuringen uitschrijven op. Cor Versteeg, wijkchef Centrum, geeft uitleg over de aantallen die afgesproken zijn in prestatiecontracten met het ministerie van Binnenlandse Zaken en het ministerie van Justitie. ‘In 2004 werd in één van de vier grote steden van Nederland de discussie gevoerd over het grote aantal bekeuringen dat een agent moest schrijven. Er werden aantallen van 300 en meer genoemd. Om aan dit aantal te komen zou er door diverse politiemedewerkers in die stad voor “onzinnige” overtredingen zijn bekeurd. Nu is het maar

de vraag wat onzinnig is. Daar heeft iedereen wel een beeld bij. Ik laat dat maar even voor wat het is. Belangerijker vind ik het om u te informeren over het beleid van de Politie Utrecht.’ Utrechts beleid ‘Van een politieagent bij de Politie Utrecht verwachten we dat hij/zij per jaar minimaal 160 bekeuringen in persoon uitschrijft. Bekeuringen op kenteken worden dus buiten beschouwing gelaten. De achterliggende gedachte hierbij is dat we enerzijds het contact met de burger in overtreding willen aangaan zodat deze ook direct wordt aangesproken op zijn gedrag. Anderzijds mogen we allemaal van een politieagent verwachten dat hij/zij normen

en waarden en daarmee dus ook een groot aantal wetten handhaaft. Hij/zij is er ten slotte niet voor niets.’ Met gemak ‘Het overgrote deel van deze handhaving ligt op verkeersgebied en openbare orde (hinderlijk gedrag, wildplassen), maar ook op het gebied van strafrecht (dronkenschap, vandalisme). Die 160 halen onze politiemedewerkers met gemak. Daarvoor behoeven ze niet “onzinnig” te schrijven. Loopt u maar eens door het winkelgebied op een willekeurig tijdstip overdag en doe dat ook eens in een weekendnacht. Ik weet zeker dat u uit moet kijken om niet van de sokken te worden gereden door een fietser in het voetgangersgebied,

Wijkteam Centrum veranderd

om nog maar niet te spreken van het massale negeren van het rood licht door voetgangers en fietsers. En wat denkt u van de verlichting van fietsers?’ ‘Wildplassers vervuilen de straten, portieken en winkelpassages. Ook dat zie je om je heen gebeuren, ondanks dat de gemeente op diverse plaatsen pinkelpalen heeft geplaatst. Hinderlijk gedrag door gebruikers, uitgaanspubliek en ga zo maar door.’ ‘Hoeveel heeft u er al geteld? Nu, vermenigvuldig dat eens met 200, dan heb je ongeveer het aantal overtredingen dat een politiemedewerker op jaarbasis in de Binnenstad ziet. U begrijpt het: die 160 zijn een druppel op de gloeiende plaat. Om de Binnenstad veiliger te maken is het noodzakelijk om daadwerkelijk op te treden. Daar streven we ook weer komend jaar naar. U kunt gerichte acties verwachten in het voetgangersgebied, de HOV-baan, overlast door verkeersregels negerend verkeer en in de weekendnachten blijven we onverminderd met veel menskracht in de Binnenstad om u en andere bezoekers Een Veilig Uitgaan te kunnen bieden.’

Verboden te fietsen!

Een deel van het wijkteam Centrum en Hoog Catharijne.Van links naar rechts:Tom Harshagen. Martien van Zutphen, Cor Versteeg, Gertjan Groeneweg, Daniël Hageraats, Jan Schrijver, René Zorn, Jaap van der Grint (© Sjaak Ramakers)

De afgelopen maanden is een aantal veranderingen opgetreden in het wijkteam Centrum. Per 1 januari 2005 is ook een organisatorische verandering doorgevoerd in politiedistrict Paardenveld. U zult daar, als bewoner of ondernemer, weinig van merken. Immers, voor spoedeisende hulp zoals een diefstal, aanhouding heterdaad, acuut overlast of een ernstig ongeval blijft u 112 bellen.Voor gebiedsgebonden informatie of problemen belt u via 0900-8844 het wijksecretariaat Paardenveld dat de

wijkagenten ondersteunt. In de nieuwe organisatorische opzet van het district wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen de Zuidelijke Oude Stad en de Noordelijke Oude Stad. Beide onderdelen vallen nu onder Wijkteam Centrum en hebben dezelfde wijkchef, Cor Versteeg. Hoog Catharijne blijft een apart wijkteam. Martien van Zutphen is sinds december jl. de nieuwe wijkchef van dit deel van de Binnenstad. Hieronder leest u een actueel overzicht van de wijkagenten. Gertjan Groeneweg, Jan Schrijver: Jans-

kerkhof e.o., Nobelstraat, Lucasbolwerk,Voorstraat Daniël Hageraats, René Zorn: voetgangersgebied en de Neude Jaap van der Grint, Johan Vermeulen: Wijk C,Breedstraatbuurt,Wolvenplein e.o. Jan van Elburg: Mariaplaats e.o. Vacature: Zeven steegjes,Twijnstraat Peter de Klein: Willem Arntszhuis en omgeving Chris Proveniers: Lepelenburg, Domtoren e.o. Tom Harshagen, Johan Jens: Hoog Catharijne en Hooch Boulandt

De politie treedt streng op tegen fietsers in het voetgangersgebied. Al jaren staan er borden bij de straten waar het fietsverbod begint, maar veel mensen negeren deze en fietsen gewoon door. De politie controleert hier al langere tijd op. Politiemensen in opleiding hebben onlangs, in het kader van hun opleiding, aanvullend hierop een project gestart om het fietsen in het winkel- en voetgangersgebied verder te verminderen.Winkeliers en met name het winkelend publiek ondervinden immers veel last van de fietsers. Mensen die de borden negeren krijgen geen waarschuwing meer, maar meteen een bekeuring.Tot het voetgangersgebied behoren onder andere de Steenweg, Bakkerstraat, Lange Elisabethstraat, Choorstraat en een gedeelte van de Oudegracht. De afspraken zijn dat er niet mag worden gefietst op werkdagen én op koopzondagen vanaf 11.00 uur ’s morgens tot sluitingstijd van de winkels. Op zaterdag geldt het fietsverbod vanaf 9.00 uur tot sluitingstijd van de winkels in verband met de markt op het Vredenburg.

21

Politiek

Publiek krijgt vertekend beeld In de vorige Binnenstadskrant staat Leefbaar Utrecht in meerdere artikelen vermeld als een partij die haar principes zou hebben verkwanseld en zich niet zou houden aan de uitslag van het referendum over het stationsgebied. Het is waar: er zijn inderdaad meerdere pogingen gedaan om de keuze van de bevolking met voeten te treden, zoals het geheel slopen van het Muziekcentrum, het hoger bouwen dan de Dom, het volbouwen van het Smakkelaarsveld, het laten vervallen van de Westpleintunnel en ook het volbouwen van de stationspleinen en de nieuwe Catharijnesingel. Deze pogingen kwamen uitgebreid in het nieuws en dat is terecht. Maar telkens weer heeft de gemeenteraad ervoor gezorgd dat het niet doorging door in te stemmen met moties en amendementen van Leefbaar Utrecht. Merkwaardig genoeg kwam dit bijna nooit in het nieuws. Zodat u met een vertekend beeld wordt opgescheept. Vorige gemeenteraden zijn aantoonbaar veel onzorgvuldiger omgegaan met het stationsgebied. Het geheugen, ook dat van journalisten, is wat dit betreft helaas beperkt. Daarom enkele opfrissers. – In het Utrecht Centrum Project (UCP) van enkele jaren geleden zou de huidige 28 meter brede traverse over de Catharijnebaan verbreed worden tot maar liefst 70 meter. De nieuw te graven Catharijnesingel zou dan voor een groot deel uit het daglicht komen. In de huidige plannen wordt deze traverse vervangen door twee nieuwe traversen van ieder 10 meter breed. De singel wordt nu opener. – In het UCP zou het gehele Smakkelaarsveld, dus van Catharijnesingel tot spoor, volgebouwd worden met woonflats en parkeergarages. Nu wordt uitsluitend gebouwd in het gebied waar autowegen en tramlijn afdalen naar de tunnel onder het spoor. Niet op het Smakkelaarsveld zelf. – In het UCP wilde men de zeer drukke bus- en tramlijnen uit Nieuwegein en Leidsche Rijn aansluiten op de HOV-Binnenstadbaan, en nergens anders op. Dit zou een gigantische belasting van de Binnenstad betekenen. Nu gebeurt dat niet.

– In het UCP zouden er 5700 parkeerplaatsen bij komen. Nu ongeveer de helft. – In het UCP zou een honderden miljoenen kostende vierbaansweg worden aangelegd tussen stadsrand en centrum, de Spoorlaan. Nu niet. – En ter afsluiting: het was Leefbaar Utrecht die met een amendement zorgdroeg voor een open singelstrook van 45 meter breed. Er zal altijd een ‘natuurlijke drang’ zijn om méér en hoger te bouwen. Maar het is ons nog steeds behoorlijk goed gelukt om het referendum te bewaken. Voor de duidelijkheid: de gemeenteraadsleden van Leefbaar Utrecht hebben regelmatig een andere mening dan de wethouders van Leefbaar Utrecht. Dit heet ‘dualisme’. Het is deze onafhankelijke opstelling die zorgt dat deze gemeenteraad lang niet zoveel pikt als eerdere gemeenteraden. Wolfgang Spier, Leefbaar Utrecht.

Culturele zondagen steeds populairder De Culturele Zondagen, een initiatief van Leefbaar Urecht, worden steeds populairder. In 2004 trokken ze 120.500 bezoekers, dat is ruim een verdubbeling in twee jaar tijd. Het afgelopen jaar deden zo’n 95 organisaties en instellingen mee. Er is gebruik gemaakt van meer dan honderd locaties, variërend van Tivoli tot Universiteitsmuseum, Domplein, Park Oog in Al en de Weerdsingel.

SP Wanklanken uit de bouwput Het is zo ver: de meerderheid van de raad heeft met Corio de Raamovereenkomst Stationsgebied vastgesteld. Afzonderlijke contracten, nodig voor de schop in de grond gaat, worden nog verder ingevuld. Hoewel het voor de SP, als oppositiepartij in de raad, natuurlijk niet als een verrassing kwam, is het toch jammer dat geen van de collegepartijen gezorgd heeft voor het respecteren van de uitslag van het referendum. De meerderheid van de bevolking koos voor een variant met als thema Open, ruim en groen met behoud van het Muziekcentrum. Wat heeft Corio (eigenaar van Hoog Catharijne) er allemaal uitgesleept?

– 35.000 m2 extra winkels en 20.000 m2 leisure (plat vermaak, zo noemde Leefbaar Utrecht dat voor de verkiezingen). – Daaronder een nieuwe koophal van 8.800 m2 op het Vredenburg, waardoor de poffertjeskraam en de fietsenstalling van het plein moeten verdwijnen. – Het recht om kantoren en woningen te ontwikkelen boven de winkels. – De voetgangersbruggen worden vervangen door twee kooproutes. – Het recht om het winkelcentrum Leidsche Rijn te verwerven, waardoor Corio een monopolie krijgt over de grote winkelcentra in en rond Utrecht. – De gemeente Utrecht moet bij het vaststellen van de bestemmingsplannen voor het gebied rekening houden met Corio. – Daarnaast moet de gemeente voortaan toestemming vragen aan Corio voor een concurrent een winkel mag beginnen in het gebied. Als je bestuurlijke verantwoordelijkheid draagt, ga je anders tegen de zaken aankijken.Als partij vond Leefbaar Utrecht dat de Jaarbeurs moest verkassen, maar nu, in de raamovereenkomst, regel je dat de Jaarbeurs zijn terrein tot de laatste vierkante meter kan volbouwen. Je wilde een plan dat groener en leefbaarder werd dan het vorige plan (UCP) en je eindigt met extra bebouwing en ‘plat vermaak’ (term van Yet van den Berg). Mary Mossel, SP-fractie

Website cameratoezicht GroenLinks heeft een website gelanceerd die de camera’s in de openbare ruimte in beeld brengt.Via het adres www.camerakijken.nl kan iedereen zien waar hij/zij in de gaten wordt gehouden. Een handig zoeksysteem op straatnaam of via een plattegrond gidst de websitebezoeker van camera naar camera. Zowel camera’s van de overheid als van particulieren zijn in het overzicht opgenomen.Tevens hebben bezoekers de gelegenheid om nieuwe camera’s te melden. GroenLinks Utrecht is nooit voorstander geweest van het middel cameratoezicht om de veiligheid te garanderen. De partij hecht meer waarde aan toezicht door personen (agenten, toezichthouders). GroenLinks acht het

recht op privacy hoger dan het twijfelachtige belang van meer veiligheid als gevolg van het toezicht.Vrij bewegen in de openbare ruimte met alleen de wetgeving als kader is net zo belangrijk als de vandaag de dag veelbesproken vrijheid van meningsuiting. GroenLinks realiseert zich dat privacy door veel inwoners steeds minder belangrijk gevonden wordt als het helpt de veiligheid te vergroten. De fractie wil echter alert zijn en blijven op het weggeven van privacy. Eenmaal prijsgegeven privacy is heel moeilijk te herwinnen. Fractie GroenLinks Utrecht, telefoon 030-2861122; email: [email protected], website: www.groenlinksutrecht.nl

Tassen (nogmaals) Winkeldiefstal is een nog steeds toenemend probleem. Het brengt enorme kosten met zich mee voor hardwerkende ondernemers. En er is weer een nieuwe, kwalijke ontwikkeling op dit gebied: geprepareerde tassen. Dit zijn ingenieus bewerkte tassen waardoor detectiepoortjes in de winkels kunnen worden omzeild.Veiligheid en fatsoenlijk ondernemerschap zijn voor de VVD-fractie belangrijke doelstellingen en dat proberen wij ook in concrete resultaten om te zetten. De VVD heeft dan ook enkele maanden terug in de raadscommissie voor Bestuur & Veiligheid, samen met het CDA aangedrongen op het opnemen van een APV-verbod op het in bezit hebben van geprepareerde tassen. Helaas was hier toen geen meerderheid voor, o.a. door het ontbreken van de steun van Leefbaar Utrecht en de PvdA. Onlangs leek echter ook Leefbaar Utrecht overtuigd van het nut voor een verbod tegen geprepareerde tassen. Daarom heeft de VVD alsnog een motie ingediend bij de behandeling van de begroting om het betreffende APVverbod op te nemen.Tijdens de stemming bleek Leefbaar Utrecht echter ineens hopeloos verdeeld. En omdat de PvdA geen steun wilde geven aan de motie, terwijl juist die partij beweert dat zij de veiligheid zo hoog in het vaandel heeft staan de laatste tijd, sneuvelde het voorstel. De VVD heeft geconstateerd dat de partijen in deze raad veel loze woorden spreken als het gaat om veiligheid.Als het aankomt op daden zijn alleen de VVD en het CDA in beeld.

22

Koken is cool

Kids only Van alles te doen voor jou 7 januari Schaatsen Houd jij van actief bezig zijn? Ga dan op 7 januari mee naar de schaatsbaan Vechtsebanen.Voor alle kinderen van 6-12 jaar in de Binnenstad van 9.00 uur tot 13.00 uur. Het kost 2 euro en neem je eigen schaatsen mee. Huren daar kan ook. Heb je zin in een gezellige en leuke ochtend, geef je dan op bij speeltuin De kleine Dom, tel. 2313753.

Koken is cool, proeven is hot (© Humprey Daniëls)

In december is een droom van vele kids in de Binnenstad werkelijkheid geworden. Het kinderkookcafe is in de Chill-Out Zone geplaatst en iedereen kan met potten en pannen tekeergaan en ook nog heerlijke dingen leren klaarmaken. En dat koken niet suf is maar supercool, blijkt uit de gerechten die in december gemaakt zijn.Wat dacht je van een Bananen-tomatensoep uit Uruguay of originele kerstkoekjes uit

Engeland. Als je daar je vriendje niet mee verrast of je oma, dan weten we het ook niet meer. Je kunt elke woensdag koken van 15.00-17.00 uur. Op woensdag 19 januari is er een speciale taartenbakwedstrijd omdat de ChillOut Zone dan 1 jaar bestaat. Wil je hier aan meedoen of hier iets over vragen, dat kan.Wil je je opgeven voor de volgende Koken is Cool-cursus, dat kan ook. Bel naar de Chill-Out Zone, tel. 2343323 of mail naar [email protected]

Cursussen voor volwassenen Vanaf 3 februari is iedereen die een verhaal op papier wil (leren) zetten weer van harte welkom om deel te nemen aan de SchrijfWerkPlaats. In 8 avonden van 2,5 uur leert u aan de hand van opdrachten uw schrijfstijl en voorkeuren ontwikkelen.Voor meer informatie en opgave kunt u bellen met Jaqueline Lucas, tel. 0346569075 (ma-wo na 13.00 uur) Hatha yoga bestaat uit rustige lichaamsoefeningen, in combinatie met ademhaling. Centraal staat het bewustzijn: het ‘aanwezig’ zijn in hetgeen u doet en waarneemt.Tijdens de lessen worden zowel staande, liggende als zittende oefeningen gedaan. Hatha yoga zorgt voor een soepel lichaam en een

wakkere geest voor jong en oud. Op maandagochtend, maandagavond en vrijdagochtend worden de lessen in buurthuis Oudegracht verzorgd door yogadocente Ella Steinebach, tel. 2332919. Zin in tekenen en schilderen? Zowel beginners als gevorderden kunnen nog meedoen aan deze doorlopende cursus. Onder leiding van beeldend kunstenaar Willem Willemse gaat u aan de slag. U wordt begeleid in het gebruik van verschillende materialen en basistechnieken. Het is vooral de plek om uw eigen expressie te ontdekken. Iedere maandag en donderdagavond van 20.00-22.00.Voor meer informatie en opgave kunt u met Willem bellen, tel. 2310289.

Winter wonderland Hou jij van dansen, leuke muziek en toffe spelletjes? Zit je in groep 7 of 8 ? Dan is de Chill-Out kerstdisco echt jouw ding. Het thema voor deze disco is ‘Winter wonderland’. Haal dus snel je skipak uit de kast of verzin andere spetterende winteroutfits. Geef je snel op. De disco is op 7 januari van 19.30 uur tot 21.30 uur in de Chill-Out Zone, Oudegracht 227, tel. 2343323. De entree is 1 euro. Een kaart voor 6 consumpties kost ook 1 euro.

Doorlopende activiteiten Kinderkoor Het kinderkoor de Jonge Gracht repeteert al jaren in buurthuis Oudegracht. Oude en nieuwe kinderliedjes worden ingestudeerd onder leiding van een dirigent en een pianist. Regelmatig is er een uitvoering voor publiek of op een school in de buurt. Hou je van zingen en ben je tussen de 8 en 12 jaar kom dan eens kijken en meedoen op donderdagmiddag om 16.00 uur in buurthuis Oudegracht. Informatie bij Lin den Hollander, tel. 2713161.

Wist u dat er iedere donderdag van 10.45-11.45 uur gymnastiek 55 + is in buurthuis Oudegracht? Wekelijks oefenen met een vaste groep mensen onder deskundige leiding om de spieren soepel te houden en bovendien is het erg gezellig. Er is voldoende plaats voor nieuwe enthousiaste deelnemers. Informatie bij de gastvrouw, mevrouw Apol tel. 2319926. U kunt vrijblijvend een proefles meedoen. De cursus introductie computer is

De Timmerclub Heb jij altijd al een speeldorp voor je cavia of een eigen gitaar willen maken? Op de timmerclub leer je de fijne kneepjes van het timmervak. Op woensdag van 13.15 uur tot 14.30 uur zijn er nog een paar plaatsen vrij. Heb je interesse? Ben je tussen de 6 en 12 jaar, reageer dan snel. De Dansclub Misschien wil jij nog gekker of mooier of veel spannender dansen dan je al kunt? Of bewegen als een dansende trol op roffelende trommels, een barones op deftige muziek? En natuurlijk zo snel zijn als die hippe hiphopper op toffe muziek, die je zelf meebrengt. Docente Doesjka helpt je van alles in de dans te ontdekken. Houd jij van dansen en ben jij tussen de 5 en 8 jaar en vrij op dinsdagmiddag van 15.30 tot 16.30 uur? Dan is dit misschien iets voor jou. Capoeira Capoeira is een spectaculaire Braziliaanse vechtkunst. Ze wordt uitgevoerd door twee spelers en is een verrassende mengeling van gevecht, dans en acrobatiek. Hoge vechtsportachtige trappen, salto’s en prachtige acrobatische bewegingen vloeien in elkaar over, gespeeld op het ritme van de traditionele capoeira-muziek. Ben je tussen de 8 en 12 jaar en heb je interesse, geef je dan op. De kosten voor de doorlopende activiteiten bedragen € 20 euro per 10 bijeenkomsten. Info over de timmerclub, dansclub, capoeira: buurthuis De Lauwer, tel. 2314236, ma-do ochtend, vragen naar Jacky, Filine of Geraldine.

er voor senioren die niet of nauwelijks met de computer hebben gewerkt. U leert stap voor stap omgaan met het toetsenbord en de muis in het programma Windows. De cursus wordt gegeven in de centrale bibliotheek op de Oudegracht 167. Er zijn 5 lessen vanaf 15 februari t/m 15 maart van 9.30-12.00 uur. Kosten € 105,- inclusief lesmateriaal.Voor informatie en opgave kunt u contact opnemen met de dienstenadministratie van Cumulus, tel. 2758490.

23 Corrie Huiding:

Oproep

De Lauwer is sterfhuis Van een onzer redacteuren

Voor activiteiten zoals die nu nog in buurthuizen plaatsvinden moeten ouderen uit de Binnenstad straks terecht bij de gemeentebibliotheek, het Utrechts Centrum voor de Kunsten op het Domplein Canadese jeep op het Janskerkhof, 7 mei 1945 (Het Utrechts Archief, Verzameling 157 (63))

In 2005 is het 60 jaar geleden dat Utrecht werd bevrijd door de Canadezen. Op 7 mei 1945 was het einde van vijf jaar Duitse bezetting zichtbaar, tastbaar: de Canadeze militairen reden de stad binnen. De Utrechters onthaalden hen enthousiastiast, velen namen geen genoegen met juichen in de straat, ze wilden het voelen, klommen op de voertuigen, omhelsden de inzittenden en reden mee de stad in. Op verzoek van stichting De Plantage bereid ik een fotoboek voor met beelden uit de periode voor, tijdens en na de Bevrijding. De foto hierboven is afkomstig uit het Utrechts Archief. Ik kan me voorstellen (en hoop) dat er buiten het archief nog veel meer foto’s zijn van Utrecht en omgeving in 1944-1945. Denk daarbij aan alle foto’s die iets over de toestanden en sfeer uit die periode vertellen. Mocht u bereid zijn met een foto en het verhaal erbij een bijdrage aan het boek te leveren, dan kunt u contact opnemen met: Ido de Jonge, Keizerstraat 218, 3512 EB Utrecht, tel. 030-2318358, e-mail: [email protected]

Toenemende kans op calamiteiten

Nog steeds rioolwater in grachten

Als de herontwikkeling van het stationsgebied begint,is er een grotere kans op calamiteiten, terwijl de bereikbaarheid tijdelijk slechter kan zijn.

In de stad Utrecht zijn nog 98 woonboten en 188 (grachten)panden niet aangesloten op de riolering. Zij lozen water uit wc, douche, gootsteen en wasmachine op grachten singels en kanalen.Volgens het Lozingenbesluit had dat op 1 januari van dit jaar afgelopen moeten zijn. De eigenaren hadden daarvoor zelf moeten zorgen, maar zij deden het niet.

In een nieuw gemeentelijk rampenbestrijdingsplan is daarom een aantal specifieke maatregelen opgenomen, die de situatie in het stationsgebied zo veilig mogelijk moeten houden. Er zijn 12 situaties geanalyseerd.Voor ieder deelgebied, Jaarbeurs, Centraal Station en Hoog Catharijne, zijn vier scenario’s van calamiteiten met mogelijke effecten benoemd. Denk bijvoorbeeld aan een botsing van passagierstreinen, instorting van gebouwen, explosies, een lekkende wagon met giftige lading, voetbalrellen en paniek tijdens een concert. Er is ook rekening gehouden met terroristische acties. Bij een crisis zet de politie een gebied af van circa 500 meter rondom het Centraal Station.

Gemeente en waterschap willen nu bereiken dat er op korte termijn verandering in de situatie komt. Ze gaan de eigenaren ondersteunen bij het beëindigen van de lozingen. Ze stichten een projectorganisatie die kijkt wat er van geval tot geval moet gebeuren. Uitgangspunt is dat een eigenaar in elk geval niet meer hoeft te betalen dan vijfduizend euro. Gemeente en waterschap leggen samen 2,5 miljoen euro bij elkaar. In 2006 moeten de resultaten zichtbaar zijn, zo zegt de gemeente.

(UCK) en het Bartholomeusgasthuis, zo valt te lezen in het wijkvoorzieningenplan. Het bureau Hospitality Consultants, dat het plan in opdracht van de gemeente maakte, noemt de drie locaties weefplekken, dat zijn plaatsen waar ontmoeting en sociale cohesie binnen en tussen doelgroepen wordt gestimuleerd. Voordat de drie locaties als weefplek kunnen fungeren, dient er nog van alles te gebeuren. Zo moeten bijvoorbeeld eerst de verbouwingsplannen van het UCK zijn uitgevoerd. Bij het Bartholomeus gaat het vooral om de herbestemming van ruimten. En de bibliotheek kan pas volgens de nieuwe methode gaan werken als – vermoedelijk op het Smakkelaarsveld – nieuwbouw is gerealiseerd. Op de huidige plek, de Stadhuisbrug, is absoluut geen ruimte voor welke extra activiteit dan ook.Voordat het welzijnswerk volgens de nieuwe aanpak kan draaien zijn we dus misschien wel tien jaar verder. Dat betekent niet dat alles tot die tijd

Langer betaald parkeren De betaald parkeertijden in de Binnenstad zijn met ingang van 1 januari 2005 uitgebreid van 9.00 uur tot 23.00 uur naar 8.00 uur tot 24.00 uur. Het is nu ook mogelijk bij alle parkeerautomaten voor € 9,60 een avondkaart te kopen. Bewoners die op de wachtlijst staan voor een parkeervergunning in het rayon Nieuwegracht en omstreken komen in aanmerking voor een overloopvergunning, waarmee ze hun auto kunnen parkeren in een ander rayon waar nog wèl voldoende parkeerruimte is. De uitgifte van deze vergunningen gebeurt zeer gecontroleerd.

hetzelfde blijft. De door de gemeente betaalde welzijnsstichting Cumulus is druk bezig de activiteiten in het buurthuis De Lauwer af te bouwen. Volgens wijkraadslid Corrie Huiding past de stichting daarbij een sterfhuisconstructie toe. Er werd steeds minder aangeboden, en aan wat er ten slotte nog overbleef is slechts mondjesmaat bekendheid gegeven. En zo blijft er vanzelf niks over. Volgens het plan is het in de Binnenstad niet nodig om activiteiten voor volwassen, met uitzondering voor ouderen, te organiseren. Puntenburg De peuterspeelzaal verhuist van de Lauwer naar het schoolgebouw op de Laan van Puntenburg dat de gemeente voor ongeveer 2,5 miljoen euro van het ROC heeft gekocht. Die aankoop werd gedaan om de toezegging gestand te kunnen doen dat de basisschool De Twijn 2 kan blijven. In het plan wordt Puntenburg ook een weefpunt, en wel een cluster voor het kind en tevens gezondheidscentrum voor kind en volwassenen. Het buurthuis Oudegracht wordt in datzelfde plan in zijn geheel bestemd als jeugdhonk. Op het ogenblik beschikken jongeren alleen over de kelder. Er is daar een zogenaamde chill-out zone. De wijkraad snapt niets van de huidige vermindering van welzijnsactiviteiten in de Binnenstad. Omdat de wijk er ten opzichte van andere wijken bekaaid afkomt, had wethouder Gispen net een verdubbeling van het aantal vierkante meters voor welzijn in het vooruitzicht gesteld.

Busbaan ongewijzigd Het idee om de busbaan te splitsen en bussen stadsinwaarts weer door de Voorstraat te laten rijden is verleden tijd. Rijkswaterstaat, dat de aanleg van de busbaan destijds betaalde, vindt het geldverspilling. Tegenover het voordeel dat de Nobelstraat enigszins ontlast wordt, staan miljoenen euro’s extra kosten, langere reistijden, verlies aan parkeerplaatsen, achteruitgang van de verkeersveiligheid en van de leefbaarheid van de Voorstraat. Het was een wens van dit college om de oude route weer te herstellen. B. en w. hebben het idee nu begraven.

’s morgens ’s morgens houd ik van het licht dat in de kamer vrolijk kringloopt op mijn gezicht ja – ’s morgens houd ik van het licht waarvoor de kracht van het nachtgewicht weer is gezwicht

Oeke Kruythof

Reinhart weg uit Manenburg Het, volgens eigenaar Mitros, mooiste atelier van Nederland krijgt een nieuwe gebruiker. Beeldhouwer Paulus Reinhart heeft de met glas overdekte binnenplaats van bastion Manenburg verlaten. In verband met zijn leeftijd gaat hij het rustiger aan doen. Hij heeft nog een klein atelier buiten de stad, dat voldoet aan zijn huidige behoeften. De stichting Erven Pieter d’Hondt, die het atelier in Manenburg beheert, is nu bezig met de selectie van een andere kunstenaar. Dat moet iemand van naam zijn, die bijvoorbeeld ook masterclasses kan geven, en die ook zo nu en dan exposities wil houden. Mitros en de erven staan namelijk op het standpunt dat de ruimte te uniek is om niet regelmatig aan het publiek te tonen. Manenburg is éen van de drie bastons in het Zocherplantsoen.

An laat zien hoe het moet Van een onzer redacteuren An Dammerman, bewoonster van het Visschersplein, weet hoe je actie moet voeren. Ze gaat uit van het positieve, spreekt mensen bemoedigend en waarderend toe, zoekt bondgenoten en ontwapent tegenstanders. In Trianon, waar de gemeenteraad bewoners van de Binnenstad ontmoette, vertoonde ze een staaltje van haar kunnen. Ze kwam naar voren toen vanaf het toneel werd gevraagd hoe je moest omgaan met een botte buurtgenoot die zo maar een zak met rotzooi op straat gooide. Na een poosje had ze die man zo ver dat hij samen met haar ging strijden voor een ondergronds vuilnisdepot. En een agent van de milieupolitie, die eerst vastbesloten was de man te verbaliseren, zag de overtreding ten slotte door de vingers. An’s onvoorbereide optreden viel goed in het volle Trianon. Er ontstond een tamelijk blijmoedige stemming.‘Samen lossen we de problemen wel op,’ leek zo ongeveer het motto. Roetfilters Het wijkbureau kwam er deze avond heel positief uit. Bewoner Jan-Kees Hulsbosch: ‘Ik heb gisteren gebeld dat er vier grote gaten in het trottoir zaten.Vanmorgen zijn ze al dicht gemaakt. Dat moet ik nog van een particulier bedrijf zien.’ Minder te spreken was Hulsbosch over de voortdurende aanwezigheid van vuilniswagens van allerlei bedrijven bij hem voor de deur op het Vrouwe Justitiaplein.‘Ze maken een vreselijk lawaai. En waarom hebben ze geen roetfilters? In andere landen is dat al dik in orde.’ Ook de rappersgroep BSM, die cursussen geeft in het buurthuis op de Oudegracht, droeg bij aan de goede stemming. Zittend achter een ’bestuurstafel’ op het podium zongen ze ‘Denk Goed Na’, een lied waarin ze de Binnenstadsbewoners opriepen minder bevooroordeeld te zijn. Ze klopten daarbij met hun vingers op de tafel. Het publiek mocht meeklappen,‘maar dan wèl in de maat’. Daarna wilden de jongens discussiëren over het onderwerp ‘de jeugd in de Binnenstad’. Eén van de vier opende het gesprek als volgt:‘Ik hoop dat we het grotendeels eens zijn dat er een einde komt aan die shit.’ Met dat laatste woord bedoelde hij overlast en criminaliteit. Het zou al schelen als mensen wat bereidwilliger naar de jeugd keken, dacht hij.‘Als je tien discothe-

An Dammerman bezweert, gewapend met bezemsteel, de zaal dat actievoeren zin heeft (© Dick Franssen)

ken bent langs geweest en nergens bent binnengelaten… ja, wat ga je dan doen?’ Zelfreflectie Een ander lid van de groep vertelde waarom zoveel jongeren uit de buitenwijken naar de Binnenstad komen. In de eerste plaats om een jointje te roken, zei hij. Om te vervolgen:‘In die buitenwijken is niks te doen, dat is ook een punt. In de Binnenstad ben je bovendien anoniemer. Als je in je eigen wijk hangt dan houd je meer rekening met anderen. Maar eigenlijk zou een persoon zich altijd moeten gedragen.’ De zaal was diep onder de indruk van zoveel zelfreflectie.Wijkraadslid, en tevens Tweede Kamerlid, Eric Balemans onthulde dat hij altijd tamelijk negatief tegen hangjongeren had aangekeken, maar dat zijn beeld nu veel genuanceerder was. Hij vond dat de wijkraad de rapgroep op de een of andere manier moest inschakelen. Voor het deel na de pauze, over de plannen van Centrum Maliebaan, zie de column van Kees du Gardijn op bladzijde 2 en het verslag op bladzijde 4.

Geen pendeldienst Een kostendekkende pendeldienst tussen de nieuwe parkeergarage Grifthoek, de Vogelenbuurt en de Binnenstad zit er niet in, zo is uit een haalbaarheidsonderzoek gebleken. Om de bereikbaarheid van de garage toch enigszins te ver-

groten wordt nu de bushalte op de Kleine Singel in de richting van de Grifthoek verlegd.

3.000 ambtenaren op een kluitje De gemeente wil in het stationsgebied een nieuw stadskantoor huren voor ruim drieduizend medewerkers. Als de gemeenteraad instemt kan het personeel er eind 2009 in trekken. Door te gaan huren verwacht het college de kosten voor gemeentelijke huisvesting beter te kunnen beheersen. In een nieuw pand worden elf diensten ondergebracht. In totaal gaat het om een vloeroppervlakte van ongeveer zestigduizend vierkante meter. Op het stadskantoor kunnen de Utrechters terecht voor een groot deel van de gemeentelijke dienstverlening. Het college stelt de raad voor om een flexibel kantoor te huren, met een flexibel huurcontract. Daardoor moet het gebouw ruimte bieden aan toekomstige ontwikkelingen in de gemeentelijke organisatie.Volgens b. en w. zou de hele operatie budgettair neutraal zijn, dat wil zeggen dat de gemeente even duur uit zou zijn als thans. De SP gelooft daar helemaal niets van. Kijk ook op onze website:

www.binnenstadskrant.nl