BinnenstadBericht Informatie over de Salvatorparochie Utrecht
In dit nummer onder andere: Tim Baks’ ervaringen met de Alpha-cursus Aswoensdag, begin van de Veertigdagentijd The Beginnings of the English Mass, Part 2
JR. 12, NR. 6 FEBRUARI 2009
COLOFON Jaargang 12, nummer 6 Een uitgave van de kathedrale Salvatorparochie, Utrecht Dit blad wordt binnen de parochiegrenzen op verzoek gratis thuisbezorgd. Voor € 9,00 per jaar wordt het per post toegestuurd. Het kan ook gratis van achteruit de kerk worden meegenomen. Verschijnt 1x per maand / 11x per jaar Redactieadres: Rozenstraat 1 3511 BV Utrecht E-mail:
[email protected] Het bestuur van de kathedrale Salvatorparochie draagt de verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit BinnenstadBericht. Overname van artikelen is met bronvermelding toegestaan. De redactie houdt zich aanbevolen uw publicaties te ontvangen. Ingezonden artikelen dienen niet groter te zijn dan 600 woorden. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden artikelen al dan niet (ingekort) te plaatsen.
KOPIJ VOOR HET FEBRUARINUMMER VAN BINNENSTADBERICHT DIENT UITERLIJK 20 FEBRUARI BIJ DE REDACTIE TE ZIJN INGELEVERD. De nieuwste uitgave van BinnenstadBericht staat telkens ongeveer een week voor de officiële verschijningsdatum al op de websites van de Kathedraal en Augustinus.
2
VAN DE REDACTIE In deze uitgave van BinnenstadBericht vragen wij uw aandacht voor o.a.: • blz. 3: een oproep over de voorbereiding op de Eerste Heilige Communie en het Vormsel • blz. 4: een artikel over Aswoensdag van redactielid Jan C. Zwarts • blz. 7: het artikel Rond de Augustinus van pastor Martijn Schrama • blz. 9: Wouter de Paepe die ons verhaalt over de vrije tijd van een priesterstudent • blz. 11: de herhaling van de oproep om mee te denken over een nieuwe naam voor het BinnenstadBericht • blz. 12: de ervaringen met de Alpha-cursus van Tim Baks • blz. 14: mededelingen omtrent de Actie Kerkbalans van de penningmeester, Ton van Bommel • blz. 16: een gedicht naar Psalm 5 van Eddy Lie • blz. 17: deel 3 van het leven van Paus Adrianus VI • blz. 20: het tweede deel over het ontstaan van de English Mass Wij wensen u veel leesplezier!
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
EERSTE HEILIGE COMMUNIE EN VORMSEL Dit jaar zal in de Salvatorparochie een voorbereiding op de Eerste Heilige Communie worden aangeboden. Als er genoeg belangstelling is zal er ook een voorbereiding voor jongeren op het sacrament van het Vormsel worden aangeboden. We mogen ons verheugen in een toenemend aantal gezinnen met (kleine) kinderen. Van ouders met kleine kinderen komt steeds opnieuw de vraag of de Salvatorparochie niet een eigen voorbereiding op de Eerste Heilige Communie kan aanbieden. We geven daar graag gehoor aan. De bedoeling is dat kinderen van de Kathedraal en van de St.-Augustinuskerk gezamenlijk de voorbereiding doen. Na de voorbereiding kunnen de kinderen samen in één van beide kerken of, als ouders dat willen, in hun “eigen kerk” de Eerste Heilige Communie doen. We hopen in het voorjaar met de voorbereiding te starten, zodat de kinderen in de meimaand de Eerste Heilige Communie kunnen doen. De eerste twee kinderen zijn overigens al aangemeld. We gaan werken met het Eerste Communieproject “Het Geheim van de Eucharistie”, van diaken Peter Vermaat. Het gaat om een eigentijds en fraai uitgevoerd project. Mgr. Eijk heeft nog als bisschop van Groningen-Leeuwarden zijn goedkeuring aan het project gegeven. Van de ouders verwachten we een actieve bijdrage. Over het hoe en wat van de Eerste Communievoorbereiding zal op dinsdag 24 februari een informatieavond worden gehouden op de pastorie van de Kathedraal, Nieuwegracht 61. De avond begint om 20.00 uur. Nu al kunnen ouders hun kinderen aanmelden. Info en aanmelden: Pastoraal Centrum: e-mail
[email protected]; telefoon 030-2318545.
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
3
We willen ook bekijken of we aan kinderen/jongeren in de leeftijd van 11 tot 14 jaar een voorbereiding op het ontvangen van het sacrament van het Vormsel kunnen aanbieden. Alvorens met een ouderavond te beginnen willen we eerst weten of hier belangstelling voor is. Heeft u een kind dat graag gevormd wil worden, geef dan de naam met een contactadres door aan het Pastoraal Centrum. We nemen daarna contact met u op: Pastoraal Centrum: e-mail
[email protected]; telefoon 030-2318545. Ook hier hopen we van harte dat er genoeg kinderen/jongeren zich aanmelden, zodat we met de voorbereiding op dit mooie sacrament kunnen starten. Plebaan N.M. Schnell
ASWOENSDAG, BEGIN VAN DE VEERTIGDAGENTIJD De geschiedenis In de 2e eeuw werd het gangbaar in de katholieke kerk om ter voorbereiding op Pasen te vasten. In het begin werd er alleen op de drie dagen voor Pasen gevast. Later werd dit uitgebreid naar de hele Goede Week. Aan het einde van de 3e eeuw kwamen de veertig dagen voor Pasen in zwang als een doorlopende tijd van vasten en boete, naar analogie van de veertig dagen die Jezus zelf vastend in de woestijn had doorgebracht. Omdat in de Kerk op zondagen niet werd gevast bepaalde Paus Gregorius de Grote (590-604) dat de Veertigdagentijd voortaan 46 dagen voor Pasen moest aanvangen. Zo bleven er, na aftrek van de zondagen, tot Pasen 40 werkelijke vastendagen over. Door de bepaling van Gregorius de Grote ving de veertigdaagse vasten voortaan aan op een woensdag: de Aswoensdag.
4
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
Askruisje Op Aswoensdag ontvangt de gelovige in de Mis die het officiële begin van de veertigdagentijd markeert, het zogeheten ‘askruisje’. De priester zet met as een kruisje op het voorhoofd van de gelovige, ten teken dat deze een tijd van bezinning, bekering en boete ingaat. Terwijl de priester het askruisje zet, zegt hij doorgaans tegen iedere gelovige afzonderlijk: ”Gedenk, mens, dat je stof bent en tot stof zult wederkeren”. Deze tekst is gebaseerd op het ‘doodvonnis’ dat God na de zondeval over de mensheid uitsprak (Genesis 3,19). Soms gebruikt de priester een andere formule: “Bekeer u en leef volgens het Evangelie”. Deze formule is minder gangbaar, maar ook zeer toepasselijk. De huidige Aswoensdag-praktijk is een verkorte versie van de asbestrooiing die in de vroege Middeleeuwen openbare zondaars ten deel viel. Zondaars aan wie een openbare boetedoening was opgelegd, werden op Aswoensdag tijdens een indrukwekkende plechtigheid met gewijde as bestrooid. Daarna werden zij door de priester naar de deur geleid en de kerk uit gestuurd, zoals de eerste mensen vanwege hun zonde uit het paradijs werden verdreven. Tot Witte Donderdag werd de boetelingen de toegang tot de kerk en deelname aan de eucharistie ontzegd. In de 11e eeuw raakte de openbare boetedoening in onbruik. Voortaan werden op Aswoensdag alle gelovigen met as bekruist, vanuit de gedachte dat alle mensen zondigen ten opzichte van God en hun naasten. Dat op Aswoensdag voor het kruisje as wordt gebruikt, is goed te verklaren: as herinnert namelijk aan de vergankelijkheid van ons leven. Daarnaast is as ook door het vuur gezuiverd: een beeld voor de zuivering van onze zonden. Christus heeft door zijn dood die zuivering bewerkstelligd. Sinds de 14e eeuw wordt de gebruikte as gewonnen door de palmtakken van de Palmzondag van het voorgaande jaar te verbranden. Die takken waren het teken van overwinning en zegepraal; hun as verbeeldt juist vernedering en
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
5
rouw. De op Aswoensdag gebruikte as wordt na het evangelie gezegend. Net als Goede Vrijdag is Aswoensdag in de meest recente editie van het kerkelijk wetboek als algemeen verplichte vastendag voorgeschreven (canon 1251). De Nederlandse bisschoppenconferentie heeft daarbij in 1989 aangetekend: "Wij bepalen dat Aswoensdag en Goede Vrijdag dagen van verplichte vasten en onthouding in spijs en drank zijn en dat verder het bepalen van de wijze van de beoefening van boete en onthouding aan het eigen geweten en initiatief van de gelovigen wordt overgelaten."
Wetenswaardigheden: Zak en as. Als teken van berouw en vasten is het gebruik van as in de bijbel algemeen bekend. De boeteling strooide zich as over het hoofd. Vaak ging hij daarbij gehuld in een opengewerkte zak, die als boetekleed werd gedragen. Vandaar de uitdrukking “in zak en as zitten”. Haring happen. In streken waar het gangbaar is om Carnaval te vieren, wordt op Aswoensdag vaak onder het genot van een (broodje) haring nog even teruggeblikt op het voorbije feest. Dit zogenoemde “Haring happen” stamt uit de tijd dat tijdens de vasten geen vlees maar wel vis mocht worden gegeten. Jan C. Zwarts
VOOR IN DE KALENDER Op woensdag 25 februari is het Aswoensdag. ’s Avonds om 19.00 uur zal er in de kathedraal een Eucharistieviering zijn met oplegging van het askruisje. Met Aswoensdag begint de Veertigdagentijd. Het is een tijd van boete en bekering, waarin we ons voorbereiden op het grote Paasfeest. Aswoensdag is een officiële vasten- en onthoudingsdag.
6
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
ROND DE SINT AUGUSTINUSKERK Tussen Kerstmis en Aswoensdag valt van 18 tot 25 januari de Internationale gebedsweek voor de eenheid van de christenen. Die week is nu alweer voorbij. Na de vreugde om de geboorte van het kind dat als Licht in onze duistere wereld is gekomen, confronteert de liturgie onmiddellijk na Kerstmis ons al meteen met vervolgingen. Volgelingen van Jesus, zoals Stefanus, hebben hun geloof in de Gezalfde beleden met hun leven. Dat gebeurt overigens nog steeds. Als het om godsdienst gaat, blijken christenen de meest vervolgde groepering te zijn in de wereld. Het martelaarschap maakt, onopzettelijk, een eigen soort reclame voor de Blijde Boodschap. Het omgekeerde is echter ook het geval. Want nog steeds bestaat er een stuitende anti-reclame tegen het christendom, nota bene uitgaande van de christenen zelf. Er is immers grote verdeeldheid onder de volgelingen van Jesus, terwijl de Heer zelf vurig om eenheid heeft gebeden. Die verdeeldheid kun je moeilijk ‘wervend’ noemen. De eenheid waar Christus al zo lang om bidt, is helaas nog steeds niet verwerkelijkt. De Veertigdagentijd die met Aswoensdag begint -dit jaar op 25 februari- is een periode waarin we gevraagd worden stil te staan bij allerlei vormen van verdeeldheid die we onder elkaar aantreffen. Althans dat raadt Augustinus ons aan, wanneer hij over de Vastentijd preekt. Bij hem is in iedere vastenpreek verzoening het hoofdthema: elkaar willen vergeven. Door de onderlinge verdeeldheid te beseffen en haar te betreuren, word je gestimuleerd om die situatie teniet te doen, om haar op te heffen door je te verzoenen met elkaar, door het samen weer goed te maken. Als je er niet bewust bij zou stilstaan, zou je doodgemoedereerd verder leven. Omdat ze al zolang bestaat, kun je de gebroken situatie van de verdeelde christenheid maar heel gewoon gaan vinden. We weten niet beter. Zo kan dat ook gebeuren binnen je familie. Er is ooit iets voorgevallen, en sindsdien sleept zich een BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
7
zwijgende verwijdering voort. Je went er misschien wel aan, maar in het doodzwijgen blijft de pijn toch knagen. Hoe pak je dat nou aan, zo’n verzoening? Er is in ieder geval moed en goede wil voor nodig. Sommige mensen menen dat het de tijd is die de kwetsuren wel zal helen, en dat de tijd het vergevende werk zal doen. Maar zo is het niet. De tijd leent zich daar niet voor. Je moet het zelf doen. Zelf kleur bekennen, zelf belijden dat het je spijt. En zo’n bekentenis dient duidelijk te zijn, voor alle partijen. Je met elkaar verzoenen vereist drie stappen waarvan je er geen kunt overslaan. De katechismus is daar heel duidelijk over. Om het goed te maken wordt berouw, belijdenis en voldoening vereist. 1. Op de eerste plaats in je eigen hart spijt hebben over het gebeurde. 2. Vervolgens die spijt ook hardop en duidelijk betuigen: zowel jegens degene met wie je het goed wilt maken, maar bovendien ook jegens je omgeving die weet heeft van de onenigheid en daar onder geleden heeft. 3. Tenslotte de schade die je de ander berokkend hebt, in de mate van het mogelijke herstellen, of minstens je goede wil in die richting kenbaar maken. Een vluchtige en onduidelijke vorm van belijdenis heeft weinig zin. Een goed gesprek is zinvoller. In een gesprek kunnen beide partijen uitdrukkelijk van hun goede wil getuigen en zo weer vertrouwen in elkaar krijgen. Het weer goed maken met elkaar kost meer aandacht en inspanning dan zomaar in het voorbijgaan een vaag excuus prevelen. Het weer goed maken vraagt ook van de ander meer reactie dan alleen het simpele: ‘Zand erover’, of ‘We praten er niet meer over.’ Als je dat ene verzoenende gesprek serieus voert, pas dan hoef je er nooit meer op terug te komen. Zo gaat het tussen ons, mensen. Maar vergeving aan elkaar krijgt een diepere dimensie, als we beseffen hoe onze wil tot verzoening in feite uitgaat van Gods liefde. Als we in iedere poging om ons met elkaar te verzoenen Hem erin betrekken. pastor Martijn Schrama o.s.a.
8
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
HET LEVEN VAN EEN PRIESTERSTUDENT IS NIET SAAI In de stukjes die ik tot nog toe geschreven heb, heeft u kunnen lezen dat wonen op het Ariënskonvikt zeker niet saai is. Het leven van een priesterstudent is gevuld met studie, gebed en allerlei andere Zaken van Belang. Maar de boog kan niet altijd gespannen zijn. Dus ook wij kennen onze vrije dagen. In principe hebben we elk weekeinde vrijaf. Alleen bij bijzondere gelegenheden, bijvoorbeeld bij wijdingen en met Pasen, is iedereen verplicht te blijven. In het weekeinde kan iedereen voor zichzelf bepalen wat hij gaat doen. Ik zoek mijn ouders en familie met enige regelmaat op, maar niet elke week. Ik woon ondertussen al twaalf jaar op mezelf, in Utrecht, en voel me hier in het weekeinde dan ook prima op mijn gemak. En meestal ben ik ook wel een dag weg naar het een of ander. Zeker nu ik wat verder in de opleiding ben en wat meer contacten in het bisdom heb opgedaan. Het konviktsjaar kent ook drie langere perioden van vakantie. De eerste valt tussen Kerst en Driekoningen. De tweede in de week na Pasen, of mooier gezegd: in het octaaf van Pasen. En de derde is natuurlijk de zomervakantie. Net als in de weekeinden mogen we gaan waar we willen. Verschil is, dat we in deze perioden niet op het konvikt mogen blijven. Dat is om te zorgen dat we niet te veel vastplakken. Daar zit ook wel wat in. Al zal de staf het ook fijn vinden, eens een paar dagen voor zichzelf te hebben. In de vakantie zit ik meestal een of twee weken bij ouders en familie. Ook laat ik in de parochie van mijn ouders weer eens mijn neus zien. De pastoor daar is geïnteresseerd in hoe het met mij gaat, dus meestal ga ik een avond bij hem op bezoek om bij te praten over mijn ontwikkeling. En over alle nieuwtjes uit het bisdom, natuurlijk. De Kerst- en Paasvakantie zitten daarmee eigenlijk al vol. Maar in de zomer is er dan nog een goede maand over. Die wordt meestal besteed aan reizen of werken. Daarbij probeer ik wel dingen te kiezen, die mij helpen in mijn geestelijke groei. De vakantie geeft daar immers weer eigen mogelijkheden toe. Zo heb ik twee jaar geleden een zogenaamde ‘seminaristen-stage’ gelopen in Lourdes. Ik verbleef met andere priesterstudenten uit de hele wereld op het heiligdom om de verschillende pelgrims te begeleiden. Niet iedereen komt immers met een georganiseerde bedevaart mee. Het was onze taak om de mensen te ontvangen, wegwijs te maken en te begeleiden bij alles wat er te doen was. Het was niet alleen een BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
9
mooie oefening voor later, maar ook een bijzonder religieuze ervaring voor mijzelf. Lourdes is echt een bijzondere plek! Vorig jaar ben ik met een medestudent twee weken op bedevaart geweest naar Assisi. In de voetsporen van de heilige Franciscus. Met de auto, dat wel. Assisi is een prachtige stad. Als een witte parel in de heuvels van Umbrië. En om het leven en de persoon van Franciscus van zo dichtbij mee te maken, dat was een onvergetelijke ervaring. Wat ook veel studenten doen, is meehelpen bij de kinder- en jongerenkampen van de diverse bisdommen. Ik ben inmiddels tweemaal mee geweest op het tienerkamp van bisdom Utrecht. En als de Wereldjongerendagen zijn, gaan er ook altijd wel studenten heen. Zelf ben ik naar Keulen geweest. Maar ook in Sydney was het konvikt vertegenwoordigd. U ziet: we staan in de vakantie niet stil. En zo hoort het ook. Wouter de Paepe priesterstudent
FAMILIEBERICHTEN Doop 31 december: * Achille Giacomo, zoon van Donata Fuzzi Wdzieczna en Stefano Fuzzi 11 januari: * Ellen Irene Aartje Johanna Verhagen-Tilstra * Tim Maria Baks 18 januari: * Victor Joseph Bernard, zoon van Steven Priem en Gabrielle ten Broecke * Arnoud Henricus Franciscus, zoon van Emile Raymakers en Paulien Janssen
10
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
VAN DE REDACTIE: BINNENSTADBERICHT WORDT ……… Zoals u in het januarinummer van BinnenstadBericht heeft kunnen lezen, is de redactie op zoek naar een nieuwe naam voor het BinnenstadBericht. Wij hebben toen een oproep gedaan aan alle parochianen en eenieder die ons BinnenstadBericht leest, om uw gedachten te laten gaan omtrent een nieuwe naam en deze aan ons door te geven. Velen van u hebben hierop gereageerd en daarvoor onze dank, maar alvorens en beslissing te nemen, willen we nogmaals een oproep doen aan eenieder die nog niet heeft gereageerd, om dat alsnog te doen. Zend uw suggesties naar ons e-mailadres:
[email protected] of naar: Redactie BinnenstadBericht, p/a Pastoraal Centrum Rozenstraat 1, 3511 BV Utrecht Ook ontvingen wij vele reacties, naar aanleiding van het nieuwe formaat, de uitvoering en de inhoud van ons BinnenstadBericht. De redactie belooft u dat ze alle suggesties, op- en/of aanmerkingen zullen bekijken en daar waar mogelijk en wenselijk zullen meenemen in het nieuwe blad. We hopen echter dat u ons de tijd en de gelegenheid geeft om alle veranderingen door te voeren. Blijft u ons vooral voorzien van uw reacties, het BinnenstadBericht is een blad van, voor en hopelijk ook door de parochianen. Jan C. Zwarts BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
11
MIJN ERVARINGEN MET DE ALPHA-CURSUS Voordat ik de Alpha-cursus bij u ga “promoten”, stel ik mij graag eerst aan u voor. Ik ben Tim, 21 jaar en heb sinds kort een nieuwe baan bij een hamburgerketen in Utrecht. Voor mijn 19e had ik eigenlijk nog nooit iets over het geloof gehoord. Maar daar kwam verandering in dankzij een goede vriend. Hij nam me mee naar een Evangelische Jongerenvereniging en dat heeft me zó geraakt! Zelfs terug in de auto was ik er vol van, omdat het zo mooi en goed was. Hij besloot me wat informatie mee te geven. Ik ging er mee aan de slag en begon met het “proeven” bij allerlei kerken. Na een tijd kwam mij de Alpha-cursus ter oren en ik ging het internet op. Er bleek ook een katholieke cursus te zijn. Ik had nog niets van het katholicisme gezien en wilde dat graag meemaken. Het bleek zeer geschikt te zijn om mee te doen, ondanks dat ik bijna nog niets wist. Daar kwam gelukkig snel verandering in door de cursus. Iedere avond is er een nieuw thema, welke steeds door een ander teamlid wordt ingeleid. Laagdrempelig en omdat er echt tijd wordt genomen voor de deelnemers, hoef je niet met vragen achter te blijven. De start van de avond is vooral gezellig door het warme eten. Toen bleek al hoe snel, dat we als groep een band met elkaar kregen. Na het avondeten de inleiding, waarna de groep wordt verdeeld en er ruimte is om alles met elkaar te bespreken. Ook gaat de cursus altijd een weekend naar een voormalig klooster. Dit weekend staat in het teken van de Heilige Geest. Er hangt een heel prettige sfeer. Volgens mij komt dat omdat de groep zo divers is. De één staat echt op het begin van het geloof, de ander doet het juist voor vernieuwing, maar u kunt ook deelnemen als u twijfelt. De leeftijd is heel divers. Iedereen mag meedoen! Nadat de Alpha-cursus was afgelopen, maakte ik een afspraak met pastoor Schnell. We hadden het erover wat ik als vervolg kon doen.
12
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
Hij adviseerde mij een persoonlijke catechese als voorbereiding op het eventuele doopsel. Ook de catechese bracht mij steeds dichter bij de Heer, waarna het verlangen ontstond om mijn leven volledig aan Hem te geven door het sacrament van het doopsel. Op 11 januari j.l. was het dan zover. Een hele mooie en bovenal bijzondere dag in de St. Catharinakathedraal, die moeilijk met woorden is te omschrijven. Natuurlijk had ik er heel erg naar toe geleefd en was ook heel zenuwachtig. Na de Eucharistieviering werd ik ook nog eens getrakteerd op heel veel felicitaties, bloemen, kaartjes en cadeaus. Echt heel fijn om in deze gemeenschap te zijn opgenomen! Iedereen bedankt voor de gebeden en de mooie dag. Als u meer informatie wilt over de Alpha-cursus, kijk dan vooral op de websites van onze parochie. Uiteraard mag u mij ook persoonlijke vragen stellen over de cursus. Tim Baks
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
13
RESULTAAT ACTIE KERKBALANS 2008 Eind september 2008 moest bij de Actie Kerkbalans nog een bedrag van bijna € 13.000,- binnenkomen om in ieder geval in 2008 de opbrengst over het jaar 2007 te evenaren. De oproep in het Binnenstad Bericht van de maand november 2008 om alsnog een bijdrage te leveren aan de Actie Kerkbalans, die geheel bestemd is voor de Sint Augustinuskerk en de Sint Catharinakathedraal, is niet zonder resultaat gebleven. In de laatste maanden van het jaar 2008 werd alsnog aan bijdragen ontvangen een bedrag van bijna € 18.000,- waarmee de totale opbrengst van de Actie Kerkbalans over het jaar 2008 € 73.944,- bedroeg!
Opbrengst Actie Kerkbalans 90.000 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 2004
2005
2006
2007
2008
Vanaf deze plaats daarom hartelijk dank aan allen die het afgelopen jaar een bijdrage aan de Actie Kerkbalans van de Salvatorparochie hebben geleverd. Door uw bijdragen kan de parochie op het huidige niveau blijven functioneren. En u weet dat is een investering van blijvende waarde. Verheugend is dat de opbrengst in 2008 dus weer hoger was dan in de voorgaande jaren en dat er ook weer een aantal nieuwe begunstigers zijn bijgekomen.
14
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
Alleen… het aantal begunstigers uit voorgaande jaren die geen bijdrage meer gaven was hoger dan het aantal nieuwe begunstigers. De hogere opbrengst was dus geheel het gevolg van een stijging van de gemiddelde bijdrage. Uitgaande van het aantal brieven dat begin 2008 werd verzonden met het verzoek om een bijdrage aan de Actie Kerkbalans te leveren, blijkt dat maar 1 op de 3 parochianen aan deze oproep gevolg heeft gegeven. In de maand januari 2009 heeft iedere parochiaan weer een brief gekregen in het kader van de Actie Kerkbalans. Hieruit blijkt dat de Salvatorparochie dit jaar aan opbrengst Actie Kerkbalans minimaal € 80.000,- en om alle plannen te verwezenlijken € 97.500,- moet opbrengen. Dat is heel goed mogelijk als ook die parochianen die nog niet deelnemen aan de Actie Kerkbalans ook een bijdrage leveren. Dat kan al op een heel eenvoudige manier door bijvoorbeeld maandelijks € 10,- door middel van een automatische incasso over te maken. Hieronder is een formulier opgenomen waarmee u dat op eenvoudige wijze kunt regelen. Ton van Bommel, penningmeester
Machtigingskaart JA, ik machtig de Salvatorparochie te Utrecht om het volgende bedrag van mijn bank- of girorekening af te schrijven € 5,-
€ 10,-
Per:
maand
Óf:
eenmalig
€ 20, kwartaal
€ 50,-
ander bedrag, nl. € ................
half jaar
jaar
met ingang van ……-……-…..
M
Naam:
V
Adres: Postcode:
Plaats:
Bank- of gironummer: Datum:
Handtekening:
Deze kaart sturen aan: Salvatorparochie, Antwoordnummer 9163, 3500 ZA Utrecht (geen postzegel nodig)
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
15
NAAR PSALM 5 Alles is nog stil in deze morgen Uw stem Uw licht wekt mij ik stem mij af op het nieuwe op Uw toekomst ik leg mij voor U neer hoor toch mijn woorden neem mij mee naar Uw aanwezigheid verlos mij van de onbetrouwbaren dag aan dag spreken zij goddeloos ik wil hen niet horen begeer Uw gerechtigheid bovenal hoe heb ik anders lief dan dat ik U jubel en dank Eddy Lie
16
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
ADRIANUS VI, DE NEDERLANDSE PAUS (3) Van Spanje naar Rome Op 1 december 1521 stierf Paus Leo X, een van de prachtlievende, kunstzinnige en lichtzinnige Renaissance pausen. Van hem werd gezegd dat hij niet alleen de inkomsten van zijn eigen pontificaat had opgemaakt, maar ook die van zijn voorganger, de zuinige Julius II, en die van zijn opvolger. Dat laatste zou vooral een probleem worden. Toen de kardinalen op 27 december 1521 in conclaaf bijeen kwamen om Leo's opvolger te kiezen, bleken de zaken, niet op de laatste plaats als gevolg van politieke bemoeienissen, nogal ingewikkeld te liggen. Na een aantal stemmingen die niet tot een beslissing leidden, werd geopperd een buitenstaander te kiezen, en Adrianus werd voorgesteld. Dat voorstel viel in goede aarde. Bij de eerste stemming staakten de stemmen nog, maar daarna was de vereiste twee derde meerderheid snel bereikt. Adrianus werd met een zeer grote meerderheid tot paus gekozen. De bevolking van Rome was des duivels. Een noorderling, een barbaar, iemand die zelfs nog nooit in Rome was geweest! Hoe hadden de kardinalen dat kunnen doen? Dat vroegen de kardinalen zich trouwens al spoedig zelf ook af. Adrianus verbleef in Spanje. Hoe lang zou hij er over doen om in Rome te komen, terwijl de situatie de aanwezigheid van de paus dringend vereiste? Bovendien, ze hadden zich laten overhalen met verhalen over zijn vroomheid en rechtschapenheid, maar zou dat ook betekenen dat hij orde op zaken in de Curie zou willen stellen? Daar zaten ze niet op te wachten. Er was echter niets meer aan te doen. Een gezantschap van drie kardinalen zou afreizen naar Spanje om de nieuwe paus te vragen zijn verkiezing te aanvaarden en hem te begeleiden op zijn reis naar Rome, terwijl een ijlbode vooruit werd gezonden met een brief die aan Adrianus zijn verkiezing meldde. Karel V was erg in zijn nopjes en droomde al van een (tweede) keizerskroning in Rome door zijn landgenoot en opvoeder. Het is er niet van gekomen.
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
17
In de Nederlanden werd feest gevierd toen het grote nieuws bekend werd. De klokken luidden, er werden H. Missen opgedragen uit dankbaarheid en overal werden vreugdevuren ontstoken. Het Utrechtse gemeentebestuur hield een grote receptie ter ere van de paus, die burger van de stad was, en iedereen was blij. Iedereen, behalve Adrianus.
Paus Adrianus Op 22 januari 1522 hoorde Adrianus, die in Vitoria, in noord-west Spanje, verbleef dat hij tot paus was gekozen. Zijn reactie was terughoudend: als het waar was had hij alle reden om bedroefd te zijn, zo zei hij. De inwoners van Vitoria dachten er anders over en juichten de paus in hun midden uitbundig toe. Op 9 februari arriveerde de officiële breve uit Rome, waarin Adrianus werd gevraagd zijn keuze te aanvaarden en zo spoedig mogelijk naar Rome te vertrekken. Direct toen hem de officiële breve bereikt had, legde Adrianus zijn ambt van regent neer en begon voorbereidingen te treffen voor zijn reis naar Rome. Het enthousiasme in Spanje was even groot, of zelfs nog groter dan in de Nederlanden. In alle kerken werd het Te Deum gezongen en de Spanjaarden Paus Adrianus op een overlaadden de paus - hun zestiende-eeuws Nederlands herdenkingsmedaillon paus! met kostbare geschenken. Toen hij op 12 maart uit Vitoria vertrok om richting Tarragona, aan de oostkust, te reizen, begon hij aan een ware triomftocht. De mensen verdrongen zich om zijn stoet en verhinderden soms zelfs de doortocht. Aangekomen in Zaragoza begon Paus Adrianus daadwerkelijk met zijn pontificaat, en de bangste vermoedens van de baantjesjagers werden direct bewaarheid: ambten mochten niet meer verkocht,
18
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
verdeeld of verpand worden. Van Zaragoza ging het naar Tortosa, de stad waarvan Adrianus bisschop was geweest, en vandaar naar Tarragona, waar hij aan boord ging van het schip dat hem, met een groot escorte, naar Ostia, bij Rome, zou brengen. De zeereis duurde bijna drie weken en Adrianus was voortdurend zeeziek. Toch, zo melden de bronnen vol bewondering, las hij iedere dag de H. Mis. Op 15 augustus kon hij tenminste het feest van Maria Tenhemelopneming op de vaste wal vieren, in San Remo. Op 28 augustus arriveerde Adrianus bij Sint Paulus-buiten-de-muren, waar hij de nacht in het klooster doorbracht. In Rome heerste op dat moment een pestepidemie en iedereen dacht dat de paus zijn intocht in de stad zou uitstellen, maar daar was geen sprake van. Op 29 augustus trok hij Rome binnen en werd, tegen alle eerdere verwachtingen in, enthousiast ontvangen door een jubelende menigte die zijn naam scandeerde: Adriano, Adriano. De paus was eindelijk “thuis”. Op 31 augustus vond de pauskroning in de St.Pieter plaats. Paus Adrianus jubileumcommissie
ORGELCONCERT DOOR PAUL HOUDIJK Op zondagmiddag 8 februari a.s. geeft Paul Houdijk een orgelconcert in de St. Willibrordkerk aan de Minrebroederstraat, die sinds september als rectoraatskerk bij onze Salvatorparochie betrokken is. Het concert begint om 14.00 u. en duurt ongeveer een uur. De toegang is gratis. Paul Houdijk is organist van onze St. Catharinakathedraal, waar hij doorgaans tijdens de zaterdagavondmis het orgel bespeelt. In het concert in de St. Willibrordkerk speelt hij werken van Bach, Lefebure-Wely, Chauvet en Franck. Het orgel is oorspronkelijk van Maarschalkerweerd, dezelfde bouwer van het orgel in de kathedraal. Later heeft Verschueren het instrument fors uitgebreid. In 2005 is het door Elbertse gerestaureerd en het klinkt nu zeer indrukwekkend.
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
19
BEGINNINGS OF THE ENGLISH MASS – PART 2 In the spring of 2003 promotion activities for the English Mass in St. Augustine were started. Tytus Cytowski, the Polish student who took the initiative for the Mass, wrote a piece for the newspapers: Press release Catholic Church does not have to be boring and old fashioned. A few foreign students staying in Utrecht and Dutch persons initiated a mass in English for the English speaking community and tourists visiting the city. Releasing a lot of good energy and excitement around from the very beginning. Even Cardinal Simonis found their initiative the hottest idea of spring 2003. Five foreign and Dutch priests have volunteered to celebrate the mass in English. The response so far has been more then positive. Over 30 English speaking persons show up each Sunday at 12:30 PM at St. Augustine Church on the Oudegracht 69, next to the Rembrandt Cinema. The faithful are mostly young and devoted to their religion. They are a lively bunch from all over the world, e.g. USA, Poland, Spain, Italy and Ireland. The aim of this mass is to provide spiritual support for the international community in Utrecht. In addition it aims at offering people, especially young, a different perspective on Catholicism. Surprisingly enough the participants of this mass speak fondly of John Paul II and find him a great spiritual leader. They are not afraid of speaking about their faith and eagerly participate in mass and rosary before the celebration. They want to be Modern and Catholic. The first mass was held on March 30 and has permission to go on till October, when the local parish board will decide if it will be a permanent piece of the spiritual life of Utrecht.
After the initial difficulties of finding priests to celebrate the Holy Mass in English, the parish board of St. Augustine quickly demanded that Fr. van Dril decided on the priests but at the same time told us they wanted the English Mass to integrate fully in St. Augustine church. This was a tough choice, but Tytus and I welcomed it. What is more beautiful than being able to rely on the resources of the parish and at the same time knowing they want to become one with you?
20
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
The first poster, for Easter 2003. The image was from a card Tytus personally received from pope John Paul II
Excursion to Dom Square, church and tower. Fr. van Dril could use his experience in speaking Indonesian!
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
21
Excursion to Noah’s Ark in Arnhem, which is currently on tour in Holland...
Ice skating in January 2009. From the tropics and then on ice skates at the Catharijnesingel!
22
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
Bible studies, cultural evenings, water bikings and ice skatings were joined with the Christian Union for International Students, up until this day. Wilson Dallenogare Costaneto achieved permission to set up the choir and set up the Easter Brunch. Francesco Spada and Federica Benedosso set up and maintained our former website. Philip O’Sullivan, Vito Martielli, Alexandra Colceriu and Melvin Watts form the current team and they will keep you informed about future activities. J.G.A.M. Leushuis
RECTIFICATIE In het januarinummer van het parochieblad staat in het verslag van het Symposium over het priesterschap vermeld, dat tijdens de fraai verzorgde Eucharistieviering Wouter van Belle het orgel bespeelde. Dit is niet juist, het orgel werd bij die gelegenheid bespeeld door Paul Houdijk, eveneens als organist verbonden aan de St.Catharinakathedraal. Hij speelde tijdens de communieuitreiking (op zeer indringende wijze) het derde deel van de Suite Gothique van Cesar Franck, opgedragen aan Maria. Met excuus, Fons van Bosbeek.
BINNENSTADBERICHT FEBRUARI 2009
23
KATHEDRALE SALVATORPAROCHIE
St. Augustinuskerk Oudegracht 69 www.deaugustinus.com koster: Th. van Hasselt
Pastoraal Centrum Rozenstraat 1 3511 BV Utrecht tel: 030-2318545 e-mail:
[email protected] Voor informatie en vragen over de parochie kunt u bij het Pastoraal Centrum terecht op werkdagen van 9.30 tot 12.30 uur. De ingang van het Pastoraal Centrum bevindt zich achter de St. Augustinuskerk naast de ingang van parkeergarage La Vie. Buiten de openingstijden kunt u de voicemail inspreken, dan wordt u tijdens onze openingstijden teruggebeld. Alleen in geval van nood kunt u bellen naar 06-14395413. U wordt dan z.s.m. teruggebeld door één van de pastores. Pastoraal team: pastoor N. Schnell pastor M. Schrama o.s.a. pastor G. Paimpillil diaken W. v. d. Dool
De kerk is van maandag t/m zaterdag geopend van 9.30-16.30 uur Zaterdag: 11.15 uur Rozenkransgebed 12.00 uur H. Mis met samenzang Zondag: 09.45 uur Rozenkransgebed 10.30 uur Hoogmis 12.30 uur Holy Mass in English Maandag t/m vrijdag: 12.30 uur H. Mis Biechtgelegenheid: zie St. Catharinakerk Gironummers: Actie Kerkbalans Salvatorparochie: 3341144 Salvatorparochie St. Augustinus: 136740 Salvatorparochie St. Catharinakathedraal: 148501
St. Catharinakathedraal Lange Nieuwstraat 36 www.dekathedraal.com kosters: W. Zuurhout, H. van Bunnik
Zaterdag: Open Kerk van 11.00-17.00 uur Aanbidding in de Vredeskapel: 11.00-17.15 uur Aanbidding in de kerk: 17.15-18.15 uur Biechtgelegenheid van 17.15 tot 17.45 uur 18.30 uur H. Mis met samenzang Zondag: 11.00 uur Hoogmis Woensdag: 18.30 uur Rozenkransgebed 19.00 uur H. Mis (in de vredeskapel) Telefonisch spreekuur pastores: donderdag 9.30-10.30 06-14395413