BIM
Bouwwerk Informatie Model
Inbo en BIM
Afstemming
Bouwen gaat over dromen waarmaken. Het realiseren van een bouwopgave (uw droom) binnen uw eigen budget en volgens de wensen en eisen die u en de overheid stellen. Een complex proces waarbij steeds meer partijen betrokken zijn. Al die partijen produceren gegevens en leveren adviezen die steeds eerder in het proces bij elkaar komen. Afstemmingsproblemen die in een laat stadium aan het licht komen, zorgen voor een onnodige verstoring van het proces en brengen ongewenste kosten met zich mee.
Waar in de industrie het maken van een prototype voor aanvang productiefase al jaren gemeengoed is, gebeurt dat in de bouw nog nauwelijks. Met BIM kunnen we nu een virtueel gebouwprototype maken, waarbij alle partijen - van ontwerp tot realisatie tot beheer - kunnen participeren in een model. De mensen die het model bouwen, communiceren directer met elkaar, waardoor demarcaties inzichtelijk worden. De werkzaamheden van de verschillende disciplines zijn hierdoor afgestemd, onvolkomenheden kunnen ‘realtime’ inzichtelijk gemaakt en opgelost worden zodat een optimale realisatie en beheerfase is gewaarborgd.
Door een Bouwwerk Informatie Model (oftewel: BIM) te maken, is Inbo in staat om een uniforme informatiestroom te bewerkstelligen en daarmee zorg te dragen voor de vereiste bouwtechnische en esthetische gebouwkwaliteit. Deze werkwijze is naar onze overtuiging de oplossing om fouten te voorkomen en faalkosten te beperken. Wij zijn trots te kunnen tonen dat Inbo zowel in architectuur en bouwkunde als op het gebied van kostenbewaking het werken met BIM tot standaard heeft gemaakt. Inmiddels hebben wij ruime ervaring opgedaan met de toepassing van BIM in het ontwerpen en uitwerken van projecten, het modelleren van bestaande gebouwen en het uitwerken van ontwerpen van andere architecten voor alle marktpartijen. In combinatie met onze integrale aanpak vanuit de disciplines Advies, Stedenbouw, Architectuur en Bouwkunde verzekert u zich van een kwalitatief hoogwaardig ontwerp- en uitwerkresultaat. Door een uitgebalanceerde investering te doen en onze aanpak specifiek toe te spitsen op uw bouwopgave heeft u altijd invloed op de technische en esthetische kwaliteit, zonder dat u aan regie inlevert. U investeert daarmee door onze betrokkenheid rechtstreeks in uw gebouw.
Kosten
Planning
PvE Bestek
Planning
Model
Onderhoud
Visualisatie
GBS Sloop
Inbo BIM I Bouwwerk Informatie Model
Reparatie
Proces Inbo werkt met ‘Revit Architecture’. Dit pakket wordt door veel partijen in de bouw gebruikt. Het BIM-model vormt een 3D-prototype van het project, waarin het bouwwerk zich door de bouwfasen heen ontwikkelt tot een realistische weergave van het eindproduct. Door extra informatie toe te voegen aan dit gebouwmodel, kan een scala aan gegevens worden geëxtraheerd. Doordat er slechts één enkele eenduidige bron is, ontstaat er een integrale uitwisseling van gegevens die niet strijdig kunnen zijn. gevelaanzichten Zo kan er een ‘intelligent’ model worden ontwikkeld, waaruit niet alleen bouwkundige tekeningen kunnen worden gegenereerd, maar waaruit ook andere gegevens kunnen worden verkregen, zoals kostencalculaties, hoeveelhedenstaten, duurzaamheid, materiaalgegevens en dergelijke. Met aanvullende software is het mogelijk ook de factor tijd te koppelen. Door planningen aan het model te koppelen, kan de ontwikkeling van het gebouw in de tijd worden weergegeven.
plattegronden
constructiemodel
rapportage van hoeveelheden, bouwdelen, activiteiten, middelen, calculatie
doorsneden
hoeveelheden en kenmerken Inbo BIM I Bouwwerk Informatie Model
Architectuur Naast alle voordelen die de BIM-systematiek met zich meebrengt vanuit een bouwkundig perspectief, zijn er ook grote voordelen vanuit een architectonisch oogpunt. Doordat er in een vroeg stadium inzicht ontstaat in de consequenties van keuzes, wordt de ontwikkeling van het architectonisch concept mede hierdoor gestuurd. Door gebruik te maken van een 3D-viewer heeft u als opdrachtgever een groter en actueler inzicht in het gebouw. Vanuit het BIM-model is het mogelijk impressies en animaties te genereren vanuit willekeurige standpunten in of om het gebouw. Inbo hanteert bovendien een scala aan gereedschappen om de opdrachtgever mee te nemen in de beslissingen die gemaakt worden. Van eenvoudige volumestudies (waarmee zeer snel bruto oppervlaktes en volumes kunnen worden bepaald) tot en met de 3D-weergave, waarin materiaal, licht en ruimte eenvoudig kan worden gecommuniceerd. Automatisch gegenereerde schaduwen en bezonningen geven een extra dimensie aan deze ruimtelijkheid. De koppeling met andere adviserende disciplines voorkomt ook hier afstemmingsverliezen en miscommunicatie en leidt tot een kwalitatief hoger product. ‘Co-makership’ met ontwikkelende en uitvoerende partijen maakt het mogelijk een enorme efficiëntieslag te maken in het gehele bouwproces. Op die manier kan iedereen zich richten op zijn/haar ‘corebusiness’ en wordt de samenhang bewaakt
Inbo BIM I Bouwwerk Informatie Model
Samenwerken in één model Het toepassen van een softwarepakket als Revit wordt pas echt BIM als alle bouwpartners en de door hen toegepaste programmatuur één taal spreken. Elke partner (constructeur, installatieadviseur, architect, kostenadviseur, enz.) haalt de benodigde informatie uit en voegt informatie toe aan één model. Om dit technisch te realiseren, zijn er verschillende organisatiemodellen, afhankelijk van de omvang en complexiteit van de opgave. Zo kan het project worden opgeknipt, waarbij verschillende disciplines, zoals installaties en constructie, linken naar een centraal model. Het is ook mogelijk met alle partijen samen te werken in één centraal model door de gegevens te synchroniseren.
duurzaamheid ontwerp / bouwkunde
constructeur
kantoor beheer
Samenwerken
productie
installatie adviseur
bouwfysisch
tekeningen
thuis
Zoveel partijen, zoveel smaken. Inbo is, in nauw overleg, vrijwel altijd in staat zich aan te passen aan de BIM behoefte van de klant.
adviseur bouwkosten
Inbo BIM I Bouwwerk Informatie Model
Disciplines Om alle mogelijkheden van het werken met meerdere disciplines in één model te benutten, werken alle betrokken adviseurs, de uitvoerende partij(en), eventuele toeleveranciers en opdrachtgever samen volgens vooraf afgesproken procedures. Voor elk project werken wij volgens specifieke afspraken, vastgelegd in een BIM-protocol opgesteld door Inbo of door derden, gedragen in het hele BIM team. Een mogelijke werkwijze die we hanteren tijdens de ontwikkel- en exploitatiefase is als volgt: 1. Afhankelijk van de complexiteit van de opgave wordt het model in het Voorontwerp, dan wel het Definitief Ontwerp door Inbo ingevoerd; 2. De adviseur constructie controleert het model en voegt specifieke constructieonderdelen toe; 3. De adviseur installatie controleert het model en voegt specifieke installatieonderdelen toe; 4. In het technisch ontwerp ontwikkelt Inbo het bouw- kundig model op besteksniveau; 5. De adviseur constructie ontwikkelt het constructieve besteksmodel binnen het bouwkundige model; 6. De adviseur installatie ontwikkelt het installatie- besteksmodel binnen het bouwkundig model; 7. In het uitvoeringsgereed ontwerp ontwikkelt Inbo het bouwkundig model op werktekeningen niveau; 8. De adviseur constructie ontwikkelt het constructieve werkmodel binnen het bouwkundig model; 9. De adviseur installatie ontwikkelt het installatiewerk- model binnen het bouwkundig model; 10. Toeleveranciers kunnen hun productinformatie aanleveren of toevoegen aan het bouwkundig werk- model; 11. De werkvoorbereiding kan informatie uit het model halen ten aanzien van onder meer kosten, planning en inkoop, enz.; 12. De exploitant kan informatie uit het model halen ten aanzien van onder meer materialen, onderhoud, garanties en mutaties, enz..
Inbo BIM I Bouwwerk Informatie Model
Bouwkundig model
Constructief model
Installatiemodel
BIM protocol Met meerdere disciplines in één model werken, betekent dat er heldere afspraken nodig zijn. Dit begint ermee af te spreken hoe de demarcatie van de werkzaamheden ligt, hoe de werkverdeling is, op welke wijze informatie aan het model wordt toegevoegd, hoe gebruikers hierover worden geïnformeerd, etc. Opgesteld in een BIM-protocol en een demarcatielijst. Voor het goed afstemmen van werkzaamheden tussen de BIM-partners zal er, naast alle afspraken, ook een goede onderlinge communicatie en een goede verstandhouding moeten zijn. De verantwoordelijkheid voor de toegevoegde informatie en de bijbehorende communicatie ligt altijd bij diegene die de informatie in het model plaatst. De overall coördinatie wordt graag door Inbo gevoerd, als spil in het (bouwkundig) model. Voorbeeldafspraken uit een BIM-protocol: > Wijze van samenwerking: in één centraal model of via een ‘linked model’ > Worksets indelen en eventueel vrijgeven. (De elementen worden na eigen bewerking vrijge- geven voor de overige partijen. Aanpassing van elementen kan invloed hebben op het werk van een andere partij) > Specificeren wat wel en niet gemodelleerd wordt > De bestandsgrootte beperken (om het model werk- baar te houden niet alles modelleren) > Mate van gedetailleerdheid specificeren per bouw fase (LOD100 tot LOD400) > Wie levert welke informatie in de verschillende fases? > Wie mag welke informatie bewerken? > Hoe wordt een fase afgesloten met welke acties? > Te gebruiken demarcatie/classificatie. > Revit-versie en update afspreken en vastleggen.
Inbo BIM I Bouwwerk Informatie Model
BIM Protocol
BIM Project: ...................................................................... Datum: ......................................................... Referentie: ................................................... Status: ......................................................... Opdrachtgever: ...................................................................... ...................................................................... Samenwerkende partijen: ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ...................................................................... ......................................................................
Systeemintegratie Hoe zorg je ervoor dat de input van de verschillende partners op de juiste wijze in het model wordt geplaatst en afgestemd is op de adviezen van de overige disciplines? Hierin is de rol van de coördinator, ook wel BIM-manager genoemd, essentieel: Inbo voert graag voor u de regie over het model en de ruimtelijke coördinatie. Wij kunnen de opzet van het model verzorgen en reserveren ruimte voor alle disciplines om hun onderdelen op een juiste wijze in het model te kunnen plaatsen. Hierover wordt onderling gecommuniceerd door gebruik te maken van een projectinformatiesysteem waarmee alle projectbetrokkenen (verplicht) werken. Tevens vindt er regelmatig softwarematige technische controle plaats op het model. Hiervoor beschikt Inbo over de Solibri Model Checker™. De belangrijkste functionaliteit van Solibri Model Checker™ is het vinden van potentiële problemen in een gebouwmodel. Hiervoor moet het model zelf van een bepaalde kwaliteit zijn om samenwerking en uitwisseling mogelijk te maken. Met behulp van Solibri kan zowel op modelleerfouten als op ontwerpfouten worden gecontroleerd. Het eerste is belangrijk om de integriteit en de kwaliteit van het model te waarborgen als het ingezet wordt ter toetsing van coördinatie, constructie, kostencalculatie, enz. Het tweede is van belang als het model op programma van eisen en regelgeving, zoals het bouwbesluit, wordt getoetst.
Inbo BIM I Bouwwerk Informatie Model
Verschillen opsporen Naast de mogelijkheden tot toetsing van een model bevat Solibri meer interessante functionaliteiten, zoals: > Het samenbrengen en beheren van meerdere model versies en deze vergelijken; > Het uitvoeren van ‘clashdetectie’ op basis van geometrie; > Controleren op ontbrekende zaken; > Visualisatie en ‘walkthroughs’; > Het genereren van stuklijsten en meetstaten en deze exporteren naar calculatieprogramma’s; > Presentatiemogelijkheden om de resultaten met anderen te delen in de gratis Viewer.
Bouwkosten Vanaf het schetsontwerp kan alle in het model aanwezige informatie, zoals hoeveelheden en materiaaleigenschappen, ingezet worden om kostenramingen op te zetten. Onze kostenadviseurs gebruiken onze BIM-modellen om hoeveelheden en materialen uit te trekken en om ingewikkelde constructies scherp in beeld te krijgen. In verschillende fasen baseren zij hun ramingen op informatie die direct uit het BIM-model wordt gehaald. Door extractie van uit het model verkregen hoeveelheden zorgen zij voor accurate kostenramingen. Gedurende het hele ontwerpproces zijn de evoluerende modellen de basis voor het kostenmanagement. Onze eigen BIM-methodiek, met een eenduidige wijze van modelleren, en korte lijnen zorgen voor een efficiënte onderlinge afstemming. Door het coderen en koppelen van gegevens kunnen per onderdeel totaallijsten van hoeveelheden en materialisering uit het BIM-model worden gegenereerd. Gebruik van dezelfde software en tekenmethodiek voorkomt onduidelijkheid over bijvoorbeeld materialisering en maakt het mogelijk om op elementenniveau snel en nauwkeurig een kostenindicatie te geven, in ieder stadium van het ontwerpproces. Inbo heeft hiermee het totaalpakket van rekenen en tekenen in één hand. Onze integrale werkwijze is onze kracht.
Inbo BIM I Bouwwerk Informatie Model
Toepassingen BIM heeft veel voordelen. Het bouwen van een BIM-model is geen doel op zich en gaat niet alleen over kostenbesparingen. BIM-men gaat vooral over samenwerken, afstemmen, communiceren, vertrouwen, respecteren, verbeteren, denken op de lange termijn en heldere besluitvorming. Dit gedachtegoed passen wij in de praktijk op velerlei terreinen toe. Op basis van onze BIM-modellen zijn vele toepassingen denkbaar: > Bouwtechnisch en esthetisch inzicht in een gebouw; > Kostenbeheersing gedurende de ontwerp- en realisatiefase; > Projectplanning; > Onderhouds- en beheerplannen; > Artist Impressions en 3D-printing; > Renovatieplannen; > Interieurontwerpen; > Ketensamenwerking en Lean bouwen; > Gebruiks- en publieksinformatie. Graag geven wij in een persoonlijk gesprek een toelichting op onze werkwijze en visie. Daarin kunnen wij een beeld schetsen van de mogelijkheden voor het maken van een BIM-model in uw situatie en antwoord geven op uw specifieke vragen.
Inbo BIM I Bouwwerk Informatie Model
Referentie projecten
Faculteitsgebouw Wiskunde en Natuurwetenschappen, Leiden Opdrachtgever: Universiteit Leiden
Parc Margriet, Nijmegen Opdrachtgever: KlokBouwOntwikkeling
Gershwin blok 10, Amsterdam Opdrachtgever: Consortium Royaal Zuid
ZOC, Zoetermeer Opdrachtgever: Koninklijke Kentalis
Muziekwijk, Zwolle Opdrachtgever: Hegeman Bouw, Vriezenveen
JuBi, Den Haag Opdrachtgever: Rijksgebouwendienst
Pijnacker, Heijmans woningen Opdrachtgever: Heijmans Woningbouw en Heijmans Vastgoed
Voorhouten, Heijmans woningen Opdrachtgever: Terra Ontwikkeling en Heijmans Vastgoed
Lauwers, zorgwoningen Opdrachtgever: Laurens zorggroep Rotterdam
Christelijke Hogeschool Ede Opdrachtgever: CHE, Ede
Villa van Wanrooij, Geffen Opdrachtgever: J. van WanrooijKanders
De Veranda, Rotterdam Opdrachtgever: AM Wonen Rotterdam
Rabobank, Eindhoven Opdrachtgever: Rabobank
Holland Park, Diemen Opdrachtgever: Snippe Projecten BV i.s.m. Bouwaccent BV
Gershwin blok 9, Amsterdam Opdrachtgever: Consortium Royaal Zuid
College de OpMaat, Hilversum Opdrachtgever: CVO ‘t Gooi
Willem-Alexander Baan, Rotterdam Opdrachtgever: BAM Utiliteitsbouw
Achter de Lange Stallen, Breda Opdrachtgever: MAB Development
Zutphen, Heijmans woningen Opdrachtgever: Woonstichting Ieder1
Prinses Ireneschool, Rotterdam Opdrachtgever: Gemeente Rotterdam
De Havenmeester, Tilburg Opdrachtgever: Van der Weegen Bouwontwikkeling BV / Panagro Vastgoedontwikkeling Zuid BV
Space S, Opdrachtgever: Woonbedrijf en Vestide
Decos, Noordwijk Opdrachtgever: Decos Noordwijk
Project Modemweg 26
cept Con 011 14-6-2
Transvaalbuurt, Den Haag
Projectnummer
8043
Schaal Datum
14-6-2011
Transvaalbuurt, Den Haag Opdrachtgever: Architectenbureau HVDM, Breda
Visionpark, Apeldoorn Opdrachtgever: Uni-Invest, Amsterdam
Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium, Amsterdam Opdrachtgever: NLR, Amsterdam
Lupinehof, Alphen aan den Rijn Opdrachtgever: Wonen Centraal, Alphen a/d Rijn
Showroom, Waardenburg Opdrachtgever: van Wanrooij Projectontwikkeling
Katharina, Amsterdam Opdrachtgever: VOF Cruquiuskade
Parkeergarage Campus Woudestein Erasmus Universiteit Opdrachtgever: BAM Utiliteitsbouw, regio Rotterdam
De Bredaasche Mercken, Breda Opdrachtgever: HEJA Projectontwikkeling, Breda
Sint. Anaparochie, Onderwijscampus Het Bildt Opdrachtgever: BAM Utiliteitsbouw
Jongerenhuisvesting Reitdiep Opdrachtgever: Strukton Projectontwikkeling bv, Utrecht
Jheronimus, ‘s Hertogenbosch Opdrachtgever: Vesteda Maastricht
TUe project 2, Eindhoven Opdrachtgever: Technische Universiteit Eindhoven
Van der Valk Hotel, Hoorn Opdrachtgever: BAM Vastgoed en BAM U-bouw Amsterdam
Postbus 824
Onderwerp
3800 AV Amersfoort www.inbo.com
Definitief ontwerp Perspectief De la Reyweg
Wijziging Detail
B4.2
Inbo Urban Strategy Architectuur Bouwkunde Interieur
Contact Piet van der Ploeg
[email protected] Emiel Hengst
[email protected] Elmer Bronkhorst
[email protected] Geeresteinselaan 57 Postbus 57 3930 EB Woudenberg T 033 286 82 11
[email protected] Amsterdam Eindhoven Heerenveen Rotterdam Shanghai Woudenberg januari 2015
www.inbo.com