Bijzondere bescherming tegen ontslag

Bijzondere bescherming tegen ontslag

J. HERMAN Raadsheer in het arbeidshof te Gent

-Kluwer a Wolters Kluwer business

Inhoudstafel Hoofdstuk I. Inleidende beschouwingen

1

§ 1.

Ontslagrecht en ontslagmacht

I

§ 2.

Algemene en bijzondere bescherming tegen ontslag

2

§ 3.

Chronologisch overzicht van de regelingen inzake bijzondere bescherming tegen ontslag

5

Typologie van de regelingen inzake bijzondere bescherming tegen ontslag

8

§ 4.

§ 5.

Overzicht van de studie

11

Hoofdstuk II. Moedersehapsbeseherming

13

§ 1.

13 13 14

§2.

Algemeen I. Overzicht van de verschillende regelingen II. Toepassingsgebied Bescherming tegen ontslag bij zwangerschap en bevalling I. Wettelijke bepaling II. Periode waarin de bescherming tegen ontslag geldt A. Aanvang B. Einde III. Handelingen die de werkgever verboden zijn IV. Ogenblik van het ontslag A. Ontslag door opzegging B. Schriftelijk ontslag zonder opzegging C. Belangrijke eenzijdige wijziging van een essentieel element V. Redenen waarom de werknemer tijdens de periode van bescherming mag worden ontslagen A. Ontslag om een voldoende reden B. Ontslag om een economische of technische reden C. Ontslag om een reden die betrekking heeft op de persoon van de werknemer VI. Formele motivering van het ontslag A. Regel

Bijzondere bescherming tegen ontslag

16 16 16 16 18 20 22 22 23 24 25 25 26 27 29 29

BIJZONDERE BESCHERMING TEGEN ONTSLAG

VII. VIII.

§ 3.

§ 4.

VI

B. Verplichting tot kennisgeving in artikel 40, tweede lid van de Arbeidswet C. En de Wet Motivering Bestuurshandelingen? Bewijsregeling Sanctionering van het onregelmatig ontslag A. Algemeen B. Bijzondere ontslagvergoeding 1. Wettelijke bepaling 2. Ontstaan van het recht op de bijzondere ontslagvergoeding 3. Hoogte van de bijzondere ontslagvergoeding C. Algemeen ontslagrecht 1. Algemeen 2. Opzegging 3. Onregelmatige beeindiging

30 31 32 34 34 34 34 34 35 36 36 37 40

Bescherming tegen ontslag bij vaderschapsverlof I. Regeling bij koninklijk besluit II. Wettelijke bepaling III. Periode waarin de bescherming tegen ontslag geldt A. Aanvang B. Einde IV. Handelingen die de werkgever verboden zijn V. Redenen waarom de werknemer tijdens de periode van bescherming mag worden ontslagen VI. Formele motivering van het ontslag VII. Bewijsregeling VIII. Sanctionering van het onregelmatig ontslag A. Algemeen B. Bijzondere ontslagvergoeding C. Algemeen ontslagrecht

40 40 41 42 42 43 43

Bescherming tegen ontslag bij het nemen van borstvoedingspauzes I. Wettelijke bepaling II. Periode waarin de bescherming tegen ontslag geldt A. Aanvang B. Einde III. Handelingen die de werkgever verboden zijn IV. Redenen waarom de werkneemster tijdens de periode van bescherming mag worden ontslagen V. Formele motivering van het ontslag VI. Bewijsregeling

46 46 47 47 48 48

43 44 44 44 44 45 45

49 49 49 Kluwer

INHOUIJSTAFKI.

VII.

Sanctionering van het onregelmatig ontslag A. Algemeen B. Bijzondere ontslagvergoeding C. Algemeen ontslagrecht

50 50 50 50

Hoofdstuk III. Onderbreking van de beroepsloopbaan

53

§ 1.

53 53 55

§ 2.

§ 3.

Algemeen I. Overzicht van de verschillende regelingen II. Toepassingsgebied Bescherming tegen ontslag in artikel 101 van de Sociale Herstelwet («Thematische» verloven) I. Wettelijke bepaling II. Periode waarin de bescherming tegen ontslag geldt A. Aanvang 1. Algemeen 2. Recht op verlof met of zonder toestemming van de werkgever 3. Kennisname door de werkgever B. Einde III. Handelingen die de werkgever verboden zijn IV. Redenen waarom de werknemer tijdens de periode van bescherming mag worden ontslagen V. Formele motivering van het ontslag VI. Bewijsregeling VII. Sanctionering van het onregelmatig ontslag A. Algemeen B. Bijzondere ontslagvergoeding 1. Wettelijke bepaling 2. Ontstaan van het recht op de bijzondere ontslagvergoeding 3. Hoogte van de bijzondere ontslagvergoeding C. Algemeen ontslagrecht

64 65 66

Bescherming tegen ontslag in artikel 20, § 2 tot § 4 van de CAO nr. 77bis (tijdskrediet) I. Wettelijke bepaling II. Periode waarin de bescherming tegen ontslag geldt A. Aanvang B. Einde III. Handelingen die de werkgever verboden zijn

67 67 68 6$ 69 70

Bijzondere bescherming tegen ontslag

56 56 57 57 57 57 60 61 61 62 63 63 63 63 64 64

'

BIJZONDERE BESCHERMING TEGEN ONTSLAG

Redenen waarom de werknemer tijdens de periode van bescherming mag worden ontslagen Formele motivering van het ontslag Bewijsregeling Sanctionering van het onregelmatig ontslag A. Algemeen B. Bijzondere ontslagvergoeding C. Algemeen ontslagrecht 1. Algemeen 2. Opzegging 3. Onregelmatige beeindiging

70 71 71 72 72 72 72 72 73 74

Bescherming tegen ontslag in artikel 15 van de CAO nr. 64 (ouderschapsverlof)

75

IV. V. VI. VII.

§4.

Hoofdstuk IV . Andere gevallen van wettelijke schorsing

77

§1-

Militaire dienst en dienst als gewetensbezwaarde

77

§2.

Politiek verlof I. Algemeen II. Wettelijke bepaling III. Periode waarin de bescherming tegen ontslag geldt A. Kennisgeving van een voorgenomen kandidatuur B. Effectieve kandidatuur IV. Handelingen die de werkgever verboden zijn V. Redenen waarom de werknemer tijdens de periode van bescherming mag worden ontslagen VI. Formele motivering van het ontslag VII. Bewijsregeling VIII. Sanctionering van het onregelmatig ontslag A. Algemeen B. Bijzondere ontslagvergoeding C. Algemeen ontslagrecht

78 78 78 79 79 80 81

Betaald educatief verlof I. Algemeen II. Wettelijke bepaling III. Periode waarin de bescherming tegen ontslag geldt A. Aanvang B. Einde IV. Handelineen die de werkeever verboden ziin

84 84 84 85 85 86 87

§3.

VIII

81 82 82 82 82 83 83

Kluwer

INHOUDSTAFKL

V. VI. VII. VIII.

§ 4.

Adc I. II. III.

IV. V. VI. VII. VIII.

Redenen waarom de werknemer tijdens de periode van bescherming mag worden ontslagen Formele motivering van het ontslag Bewijsregeling Sanctionering van het onregelmatig ontslag A. Algemeen B. Bijzondere ontslagvergoeding C. Algemeen ontslagrecht /erlof Algemeen Wettelijke bepaling Periode waarin de bescherming tegen ontslag geldt A. Aanvang B. Einde Handelingen die de werkgever verboden zijn Redenen waarom de werknemer tijdens de periode van bescherming mag worden ontslagen Formele motivering van het ontslag Bewijsregeling Sanctionering van het onregelmatig ontslag A. Algemeen B. Bijzondere ontslagvergoeding C. Algemeen ontslagrecht

Hoofdstuk V. Andere redenen tot bescherming § 1-

87 88 88 89 89 89 90 90 90 92 92 92 94 94 95 96 96 96 96 96 97 99

Bescherming tegen ontslag in de CAO nr. 39 van de Nationale Arbeidsraad I. Algemeen II. Wettelijke bepaling

99 99 100

§ 2.

Bescherming tegen ontslag in de Arbeidsreglementenwet I. Algemeen II. Wettelijke bepaling

101 '01 102

§ 3.

Bescherming tegen ontslag in de Wet Nachtarbeid I. Algemeen II. Wettelijke bepaling

104 ' 04 l05

IX Bijzondere bescherming tegen ontslag

BIJZONDERE BESCHERMING TEGEN ONTSLAG

Hoofdstuk VI. Ontslag als represaille

107

§ 1.

107 107 107 109 110 110 111 115

Algemeen I. Overzicht van de verschillende regelingen A. Gelijkheid Man-Vrouw B. Evenredige participatie C. Pestwet D. Discriminatiewet E. Nieuwe wetgeving in 2007 II. Toepassingsgebied

§ 2. Bescherming tegen represailleontslag van de werknemer-klager I. Reden van de bescherming A. Algemeen B. Klacht 1. Welzijnswet werknemers 2. Discriminatiewetten C. Rechtsvordering II. Periode waarin de bescherming tegen ontslag geldt A. Aanvang B. Einde III. Handelingen die de werkgever verboden zijn IV. Redenen waarom de werknemer tijdens de periode van bescherming mag ontslagen worden V. Formele motivering van het ontslag VI. Bewijsregeling A. Regel B. Beperking van de periode waarin de bewijslast bij de werkgever berust C. Ontslag na de periode waarin de bewijslast verschoven wordt VII. Sanctionering van het onregelmatig ontslag A. Algemeen B. Bijzondere ontslagvergoeding 1. Verzoek tot herplaatsing 2. Recht op de bijzondere ontslagvergoeding zonder verzoek tot herplaatsing 3. Hoogte van de bijzondere ontslagvergoeding C. Algemeen ontslagrecht

115 115 115 115 115 118 119 121 121 122 122 124 125 125 125 127 128 128 128 129 129 13 3 137 139

Kluwer

JNHOUDSTAFEL

§ 3.

Bescherming tegen ontslag van de werknemer-getuige I. Wettelijke bepalingen II. Toepassingsgebied A. Algemeen B. «Buitengerechtelijke» getuigenis C. Getuigenis «in rechte» III. Periode waarin de bescherming tegen ontslag geldt A. Aanvang B. Einde IV. Handelingen die de werkgever verboden zijn V. Redenen waarom de werknemer tijdens de periode van bescherming mag ontslagen worden VI. Formele motivering van het ontslag VII. Bewijsregeling A. Regel B. Beperking van de periode waarin de bewijslast bij de werkgever berust VIII. Sanctionering van het onregelmatig ontslag

140 140 141 141 142 142 143 143 144 144 145 145 145 145 146 146

Hoofdstuk VII. Preventieadviseurs

147

§ 1.

Siruering van de wettelijke bepalingen

147

§ 2.

Toepassingsgebied I. Algemeen

149 149

II.

149

Wie is preventieadviseur?

§ 3.

Periode waarin de bescherming tegen ontslag geldt

150

§ 4.

Inhoud van de ontslagbescherming I. Wettelijke bepaling II. Handelingen die de werkgever verboden zijn III. Redenen waarom toch tot ontslag mag worden overgegaan IV. Motivering van het ontslag V. Bewijsregeling Ontslagprocedure I. Algemeen II. Geen verplichting de procedure te volgen

151 151 151 151 152 '53 ' 53 '53 154

§ 5.

XI Bijzondere bescherming tegen ontslag

BIJZONDERE BESCHERMING TEGEN ONTSLAG

III.

§6.

Procedure A. Algemeen B. Kennisgeving 1. Algemeen 2. Mededeling aan de preventieadviseur 3. Mededeling aan de leden van het «comite» C. Overleg binnen het geconsulteerde orgaan 1. Algemeen 2. Akkoord 3. Geen akkoord D. Verzoeningsprocedure E. Gerechtelijke procedure F. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst G. Einde van de procedure

155 155 155 155 156 156 157 157 158 159 159 160

Sanctionering van het onregelmatig ontslag I. Algemeen II. Bijzondere ontslagvergoeding A. Wettelijke bepaling B. Ontstaan van het recht op de bijzondere ontslagvergoeding C. Omvang van de bijzondere ontslagvergoeding 1. Forfaitair karakter 2. Hoogte III. Algemeen ontslagrecht

162 162 164 164

160 161

164 165 165 165 167

Hoofdstuk VIII. Cumulatieregels

169

§ 1.

Algemeen

169

§ 2.

Cumulatie van bijzondere ontslagvergoedingen van het «klassieke» type I. Wettelijke bepalingen inzake cumulatie A. Besluit vaderschapsverlof B. CAO nr. 80 (borstvoedingsverlof) C. Sociale Herstelwet (onderbreking van de beroepsloopbaan) D. CAO nr. 77bis (tijdskrediet) E. CAO nr. 64 (ouderschapsverlof)

XII

170 170 170 170 171 171 171

Kluwer

lNHOUDSTAFKL.

II. § 3.

§ 4.

§ 5.

F. Adoptieverlof G. CAO nr. 39 (invoering nieuwe technologiefin) Regels

171 i 71 172

Cumulatie van bijzondere ontslagvergoedingen verschuldigd bij represailleontslag

173

Cumulatie van bijzondere ontslagvergoedingen van het «klassieke» type met deze verschuldigd bij represailleontslag

174

Cumulatie van de bijzondere ontslagvergoeding van de preventieadviseur met enige andere bijzondere ontslagvergoeding

174

Bij wijze van besluit

175

Beknopte bibliografie

177

XIII Bijzondere bescherming tegen ontslag