PA S TO R A L E Informatieblad voor de Bonifatiusparochie
Jaargang 13 - nummer 1
Bijpraten
pastoor Alexander van Deelen onze parochie geen grote gevolgen heeft. Een studiedag over deze vieringen zal meer duidelijkheid geven. Dit jaar zullen er wel concrete stappen moeten worden gezet in de samenwerking met de parochies van Leidschendam-Voorburg. Ik heb hierover al vaker geschreven. Door het lange non-actief van pastoor Kraus werd alles vertraagd. Pas in mei 2012 trad pastoor Bakker aan als de nieuwe pastoor van de parochies Sint Maarten en Trinitas. Natuurlijk wilden wij hem graag de nodige tijd gunnen om zich in te werken in deze twee grote parochies waar zoveel was gebeurd. De pastores hebben wel al met enige regelmaat overleg. Afgesproken is dat zij in 2013 een teamtraining zullen volgen. Daarmee wordt het fundament gelegd voor een goede samenwerking. Na de teamtraining moet er ook een concept voor het gezamenlijke pastoraal beleid klaar zijn. In dat beleid spreken wij af hoe wij de komende jaren samen richting willen geven aan het kerkzijn in ons grote gebied (Rijswijk, Leidschendam-Voorburg, en Den Haag Spoorwijk, -Laakkwartier en -Leidschenveen). Eind 2013 verwachten wij dat de samenwerking formeel vorm kan gaan krijgen in de oprichting van een federatie. Gaat er nu veel voor u veranderen? Dat is niet de bedoeling. Op dit moment kunnen wij in het hele gebied het plaatselijke pastoraat nog redelijk goed vervullen. Maar nu al is dat pastoraat wel kwetsbaar (er hoeft maar één pastor uit te vallen en het gaat niet meer). En de ontwikkelingen in kerk en samenleving staan niet stil. Daar bereiden wij ons in de clustervorming op voor. Een gewaarschuwd mens telt immers voor twee! In 2013 zal het bestuur zich ook intensief moeten buigen over de financiële positie van de parochie. De kosten stijgen en de inkomsten dalen. De kerken krijgen in Nederland geen subsidie van de overheid. Het Vaticaan en Rotterdam hebben geen geldkraan om uit te tappen. Wij moeten dus onze eigen broek ophouden en dat is een uitdaging. Samen met u gaan we die graag aan! Wij hebben immers een prachtige parochie, om trots op te zijn (ik zeg wel eens: ‘apetrots’, en ik méén het ook). Onze gebouwen zijn inspirerend en staan er goed bij. De
s
De feestdagen liggen al weer even achter ons. De knallen van Oud en Nieuw zijn (gelukkig) weer verstomd. Na de feestdagen heeft het gewone leven zijn gang hernomen. Maar dit is wel de eerste Pastorale die in 2013 verschijnt. Wat staat ons te wachten in de parochie? In de toekomst kijken kan niemand; dat bleek maar weer toen de wereld toch niet aan zijn einde kwam op de voorspelde 21 december 2012. Maar een paar dingen zijn toch wel duidelijk. Daarover wil ik u graag informeren. Op het gebied van onze gebouwen hebben wij in 2012 eindelijk het echte grote werk kunnen afronden. Rond onze gebouwen is heel veel gebeurd. Ruim tien jaar hield ons dat in het bestuur en daarbuiten méér dan bezig. In de laatste maanden van 2012 werd de restauratie aan de buitenkant van de Bonifatiuskerk voltooid. Daarmee werden de grote projecten tot een goed einde gebracht, in ieder geval voor de komende jaren. Onze kerken staan er goed bij, klaar om hopelijk veel mensen te verwelkomen. Natuurlijk blijft er onderhoud nodig; het Bonifatius complex is ‘op leeftijd’ en er is altijd wel iets dat reparatie vraagt. Ook is er nog steeds een plan om de ruimte achterin de Bonifatiuskerk beter geschikt te maken voor het koffiedrinken na de vieringen en voor condoleances na een uitvaart. Maar echt ingrijpende verbouwingen staan niet in de planning. Het liturgische rooster voor 2013 is klaar. Tot en met Oud en Nieuw zijn de vieringen, koren en voorgangers al ingepland. De maandagochtendviering in de Benedictus en Bernadettekerk is jammer genoeg komen te vervallen; pastor Van der Aart heeft daarover in het vorige nummer al bericht. Verder zijn er geen rochie a grote wijzigingen ten opzichte P van de afgelopen jaren. Wel zijn er nog wat vragen over de vieringen rond Pasen. De Nederlandse bisschoppen hebben over het ‘Paastriduum’ nieuwe richtlijnen rondge stuurd. Dat gaat over Witte donderdag, Goede vrijdag, H Paaszaterdag en Paasochtend. . B iu onifat Het lijkt erop dat het voor
februari 2013
Vervolg op pagina 3 1
R.M. v.d. Horst
tt Glasreinigingsbedrijf
O.a.: Hogedruk- en kasonderhoudswerkzaamheden in de agrarische secctor, gevelreinigen, impregneren. W. Marissstraat 43, Rijswijk. tel.: 06-53363323, Fax: 070-3192342
R.K. Begraafplaats H. Bonifatius De R.K. Begraafplaats H. Bonifatius is gelegen in Rijswijk achter de H. Bonifatiuskerk. Het is een parochieel kerkhof met een specifieke identiteit. Er is een fraaie natuur die met veel zorg in stand wordt gehouden. De entree is tegenover de Frans Halskade 118. U kunt zich daar oriënteren door een bezoekje te brengen. Familiegraven en urnengraven kunnen worden gereserveerd. Informatie en tarievenlijst kunt u verkrijgen bij de pastorie aan de Van Vredenburchweg nr. 67, 2282 SE Rijswijk. Telefoon: 070-3992416
N(iek) J. van Dam Registeraccountant * Administratie, controle en advies * Aangiften Inkomsten- en Vennootschapsbelasting * Oplossen geschillen met adviseurs, familie Bel 070-3361613 of mail
[email protected] Kantooradres Huis te Landelaan 21, 2283 SE Rijswijk
Eerste afspraak zonder enige verplichting.
2
Vervolg van pagina 1 pastores en de vele medewerkers en vrijwilligers staan klaar voor hun taak, ook al is het soms passen en meten. Dat is het waard om voor te gáán. Ten dienste van het evangelie in onze tijd en omgeving.
Zo bent u weer een beetje beter geïnformeerd over wat er speelt en gaat spelen in 2013. Als er vragen zijn, aarzel niet ze te stellen. Maar danken wij bovenal de Heer van de Kerk voor al het goede in onze parochie en bidden wij om Gods rijke zegen.
Soep en brood en een goed gesprek Ik weet het, u hebt het kerstbrood nog met naar net op (het was groter dan u dacht he?), de kerstboom nauwe lijks ontdaan van de versiering en de kamer weer terug gebracht in de neutrale status. En dan komt er een verhaal over de sobere maaltijden in de Veertigdagentijd. Dat lijkt wat overhaast, maar er zit dit jaar maar 7 weken tussen Kerstmis en het begin van de Veertigdagentijd. Vandaar. Op woensdag 13 februari gaat deze toch wel bijzondere tijd beginnen en het is sedert jaren een goede gewoonte om dan elke dinsdag met elkaar een sobere maaltijd te organiseren. Er wordt door vrijwilligers (overheerlijke) vegetarische soep gekookt, en die wordt genuttigd in combinatie met een eenvoudige broodmaaltijd, vooraf
gegaan door lied en gebed. U ontmoet er mensen uit de protestantse en katholieke kerkgemeenschap en dan ligt een goed gesprek voor de hand. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat er een collec tebus klaarstaat om uw uitgespaarde kosten te doneren voor de actie waarvoor wij ons dit jaar met beide kerken gaan inzetten. Laat u verrassen en kom! U kunt vanaf 17 uur binnenlopen in de Nieuwe Kerk, waar om 17.30 uur de sobere maaltijd begint. En om 18.30 loopt die ten einde. Tot ziens op de 1e avond, op 19 februari. Aanmelden bij: pastor.vanderaart@bonifatiusparochie. info, of per telefoon bij Open Huis 070-3992416.
Actie Kerkbalans weer van start Deze week is de Actie Kerkbalans weer van start gegaan, de geldinzamelingsactie van de kerken in Nederland. Jaarlijks levert deze actie ongeveer 250 miljoen euro op. De tendens van de opbrengsten is de laatste jaren (licht) dalend. De cijfers over 2011, die definitief zijn, laten voor de twee grootste kerkgenootschappen, de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) en de Rooms Katholieke Kerk (RKK), een teruggang zien in de opbrengsten van Actie Kerkbalans. Namen de opbrengsten van de PKN met 0,7% af, voor de RKK is dit 3%. De resultaten over 2012 zijn nog prognoses, gebaseerd op steekproeven. Het lijkt er echter op dat de neergaande tendens zich doorzet. De teruggang bij de PKN komt dat jaar waarschijnlijk uit op 2%, de RKK moet rekening houden met een terug-gang van 4%. Daar staat tegenover dat ook de uitgaven van de parochies binnen de RKK in 2011 voor het eerst met 2% afnemen. Voor de RKK zijn ook de inkomsten uit bezittingen en vermogen over 2011 bekend. Hier is sprake van een daling van 4%, een direct gevolg van de economische crisis. De daling van de opbrengsten Kerkbalans is zeer waarschijnlijk een gevolg van een teruggang van het aantal leden van de kerkgenoot schappen. De gemiddelde bijdrage per lid blijft stabiel (RKK) of neemt nog steeds toe (PKN) maar door een achteruitgang van het aantal leden nemen de totale inkomsten af. De Actie Kerkbalans is de grootste fondsenwervingsactie van Nederland en is een gezamenlijk initiatief van de Roomskatholieke Kerk, de Protestantse Kerk in Nederland, de Oud-katholieke Kerk, de Doopsgezinde Sociëteit en de Remonstrantse Broederschap. De kerken voeren gezamenlijk campagne voor Kerkbalans, de opbrengsten zijn voor de lokale parochies en gemeenten. Dit jaar wordt deze actie gevoerd onder de slogan ‘Wat is de kerk jou waard’. Via direct-mail, advertenties in kranten, banners, billboards op stations en de website (www.kerkbalans.nl) wordt de actie onder de aandacht gebracht. 3
lage resolutie
PetrusBanden Bandenaan aande deKerkhoflaan Kerkhoflaan en St. St.St. Petrus St. Barbara Barbara aan de Binckhorstlaan zijn de twee katholieke aan de Binckhorstlaan zijn de twee katholieke begraafplaatsenininDen DenHaag. Haag. begraafplaatsen Het zijnrustplaatsen rustplaatsenwaar waarde de levende levende natuur Het zijn natuur prachtig prachtig harmonieert met de cultuur-historische waardevolle harmonieert met de cultuur-historische waardevolle grafmonumenten. grafmonumenten. Voor de nabestaanden vormen de begraafplaatsen een
Voor de nabestaanden vormen de begraafplaatsen waardige omgeving voor hun dierbare overledenen.een waardige omgeving voor hun dierbare overledenen. Asbussen kunnen worden bijgezet in familiegraf/ Asbussen kunnen worden bijgezet in familiegraf/ kelder, muurgalerij of urnentuin. kelder, muurgalerij of urnentuin. Op de begraafplaats St. Barbara kunt u een familiegraf
Opvoor de begraafplaats Barbara kunt uvan een twee personenSt. voor een periode 30familiegraf jaar al reserveren voor € 870,--. Tevens is er van een 30 rouwkamer voor twee personen voor een periode jaar al beschikbaar. reserveren voor € 840,--. Tevens is er een rouwkamer beschikbaar. Voor nadere informatie en brochures kunt u zich wenden tot informatie ons kantooren aanbrochures de Kerkhoflaan. Voor nadere kunt u zich
wenden tot ons kantoor aan de Kerkhoflaan.
Stichting R.K. Begraafplaatsen te ’s-Gravenhage Kerkhoflaan 2585 JB Den Haag Stichting R.K. 10, Begraafplaatsen te ’s-Gravenhage Telefoon 070 – 350 37 18, Fax 070 – 351 21 48
Kerkhoflaan 10, 2585 JB Den Haag Telefoon 070 – 350 37 18, Fax 070 – 351 21 48
4
Maaltijdprojecten Benedictus en Bernadettekerk Op de tweede, derde en vierde woensdag van elke maand bent u in de gelegenheid om aan te schuiven voor een maaltijd in de parochiezaal van de Benedictus en Bernadettekerk. Kom en overtuig u! Kosten € 5,- p.p. incl. koffie of thee. Wijn € 0,70. Aanvang 17.30 u. U bent vanaf 17.00 uur welkom. Opgave via de volgende telefoon nummers uiterlijk de maandag ervoor:
2e woensdag 3905727 of 3999768 of 3254302 tussen 17.00 en 20.00 uur 3e woensdag 3935673 of 3961615 tussen 17.00 en 20.00 uur 4e woensdag 3905727 of 3999768 of 3254302 De Nieuwe Kerk, Steenvoordelaan 364 Ook hier bent u welkom voor een maaltijd en wel op 7 en 21 februari. Aanvang 17.30 uur; u bent welkom vanaf 16.30 uur. Prijs € 5,00 inclusief een drankje, koffie en thee. Opgeven de maandag ervóór tussen 17.00 en 19.00 u. bij fam. Van Kassel (3938810). B.g.g. fam. Rog (3940145)
Film kijken: Atonement Tijdens de naderende dreiging van de tweede wereldoorlog leiden Briony Tallis en haar familie een bevoorrecht luxe leventje. Briony, een aankomende schrijfster, is een meisje met een levendige verbeelding. Na een aantal catastrofale misverstanden beschuldigt ze Robbie Turner, de zoon van de huishoudster en minnaar van haar zusje Cecilia van een misdrijf dat hij nooit begaan heeft. Deze beschuldiging vernielt de prille liefde van Robbie en Cecilia en verandert op dramatische wijze voorgoed de levensloop van alle betrokkenen. Briony beseft dat haar jeugdzonde de grote gevolgen heeft gehad voor anderen. Op latere leeftijd probeert zij dit kwaad te verzoenen.. “Atonement” betekent ‘verzoening’ of ‘genoegdoening’. Dat zijn theologische en juridische termen die uitdrukken dat je er met spijt, berouw en boete nog niet bent. Zonder verzoening geen ‘closure’, een psychologische term die betekent dat er altijd een besef van tekort schieten zal overblijven zolang de ‘zondaar’ geen daad heeft
kunnen stellen die hem of haar ten diepste bevrijdt van schuld. En dat nu valt Briony Tallis, de hoofdpersoon in ‘Atonement’, zwaar omdat haar verraad onherstelbaar is. Waarom onherstelbaar? Dat is de clou van het verhaal die hier niet kan worden prijsgegeven. Waar? Lucaszaal bij de Bonifatiuskerk, van Vreden burchweg 67 Wanneer? Woensdagmiddag 27 februari om 14 tot plm. 16.30 uur Kosten; 2,50€ Opgeven: bij Open Huis, tel. 070-3992416 of Mail:
[email protected]
Ander E-mailadres Pastorale Het e-mailadres van Pastorale is gewijzigd. Het luidt nu:
[email protected]
Familieberichten
Ger Verwer verhuisd
Overleden: Uitvaart in Benedictus en Bernadettekerk Jos van der Meer 76 jaar Jacques Taks 87 jaar Theo van Kuijen 85 jaar Uitvaart in Bonifatiuskerk Henk Wubben 78 jaar Francisco Fernandes 81 jaar Henny Epskamp 90 jaar Lenie Schouten 87 jaar Hans Bron 88 jaar Leo van Deelen 90 jaar Plechtigheid in een Aula van begraafplaats of crematorium Dorie Struycken- van Meurs 89 jaar
Ger Verwer, u kent hem wel van de Vormselgroep en van de zondagse koffie in de B&B, is verhuisd. Zijn adres is nu: Samenklank t.a.v. dhr. G. Verwer Hongarenburg 248 2591 XH Den Haag Mobiel: 06-44316331
5
Acup ressuu rmassage, Shaiatsu, Quantum Touch, Doorn Methode
Mw. Guadalupe Núñez G. Klarinetstraat 8 2287 BN Rijswijk Tel: 070-3945344 Mobiel: 06-23461207 E-mail:
[email protected]
www.praktijkguadalupana.nl
Jeu de boule vereniging A.B.A. Rijswijk nodigt u uit:
Kom langs & speel mee!
Al 76 jaar voor al uw electra
Van den Belt Herenstraat 68 Rijswijk
Telefoon 070 - 390 26 73
Jeu de boule vereniging A.B.A. Rijswijk • Prinses Irene Sportpark Lupinepad 1 • 2285 LL Rijswijk • (070) 396 26 36 • www.abarijswijk.nl
Adv ABA.indd 1 45091_Pastor10-02_01-20.indd 4
15-02-2010 11:57:16
Harry van der Stap Van Vredenburchweg 8 II 2282 SG Rijswijk Tel. +31 (0)6 22481438
[email protected]
Henri Dunantlaan 68 Rijswijk tel. 070 - 3948581 65+ 10% korting
Kapsalon J. Eijken Kerklaan 130, Rijswijk Telefoon: 399 96 33
6
21-07-2009 15:29:43
Kersttijd in onze kerken Hebt u de lange lijst met de vieringen in de kersttijd gezien? Naast de vele concerten en de lampionoptocht waren er op de kerstavond zelf in onze beide kerken feestelijke vieringen, nagenoeg om het uur. Ondanks de hoge frequentie waren alle vieringen mooi bezocht, en ook de mensen, die wat verder van de kerkgemeenschap zijn geraakt, voelden zich zichtbaar welkom in ons midden.
Hoewel de feestdagen alweer een tijdje achter ons liggen, willen wij jullie een paar foto’s op deze plek niet onthouden. Als illustratie hier dus het sfeervolle kerst concert uit de Benedictus en Bernadettekerk en de ‘groepsfoto met Jezus’ uit de gezinviering in de Bonifatiuskerk Nog meer foto’s - en in kleur - kunnen jullie zoals gewoonlijk vinden op de website: http://www. bonifatiusparochie.info.
7
Liturgische agenda van 1 februari t/m 1 maart 2013 NB: in de winter (december t/m maart) zijn alle zaterdagavondvieringen in de Jeroenkapel van de Benedictus en Bernadettekerk Zaterdag 2 en zondag 3 februari 19:00 Benedictus en Bernadette 9:30 Benedictus en Bernadette 11:00 Bonifatius
4e zondag door het jaar (zaterdag Maria Lichtmis) Voor Hart en Ziel (Comm) Gebedsl. Verviers/Beker (in de Jeroenkapel) Communieviering Pastor Van der Aart Resonet in Laudibus Eucharistieviering Pastoor Van Deelen Schola Cantorum
Zaterdag 9 en zondag 10 februari 19:00 Benedictus en Bernadette 9:30 Benedictus en Bernadette 11:00 Bonifatius 12:00 Benedictus en Bernadette (KKI) 13:15 Bonifatius
5e zondag door het jaar en feest van de H. Bernadette (1e verschijning) Eucharistieviering Pastoor Van Deelen Samenzang Eucharistieviering Pastoor Van Deelen Resonet in Laudibus (Greg.) Gloria Deo (Latijn) | Koffie Eucharistieviering Pastoor Van Deelen Indonesische Eucharistie Pater J. Asa svd Doopvieringen tot 16:45 Pastoor Van Deelen
Woensdag 13 februari 10:30 Bonifatius 19:30 Benedictus en Bernadette Zaterdag 16 en zondag 17 februari 19:00 Benedictus en Bernadette 9:30 Benedictus en Bernadette 11:00 Bonifatius 15:00 Muziek in de Bonifatius: Choir 15:30 Martinuskerk, Voorburg
Eucharistieviering Gebedsdienst
Aswoensdag Pastoor Van Deelen Pastor Van der Aart
Schola Cantorum Resonet in Laudibus
1e zondag van de Veertigdagentijd Voor Hart en Ziel (Comm) Pastor Van der Aart (in de Jeroenkapel) Communieviering Pastor Van der Aart Barina Gezinsviering (Euch.) Pastoor Van Deelen Koorschool Kindervertelviering: De profeet Jona en de vis (voor kinderen 0-7 jaar en (groot)ouders)
Zaterdag 23 en zondag 24 februari 2e zondag van de Veertigdagentijd De gehele collecte is bestemd voor het PCI van onze parochie, diaconie in de buurt 19:00 Benedictus en Bernadette Communieviering Pastor Van der Aart Samenzang 9:30 Benedictus en Bernadette Eucharistieviering Em. pastoor V.d. Ende Resonet in Laudibus 11:00 Bonifatius Communieviering Pastor Van der Aart Gerardus Majellakoor 12:00 Benedictus en Bernadette (KKI) Indonesische Eucharistie Pater M. Jehandut svd Vieringen op weekdagen Maandag 19:30: Benedictus en Bernadettekerk - Jeroenkapel Dinsdag 9:30: Benedictus en Bernadettekerk - Jeroenkapel Woensdag 9:00: Bonifatiuskerk - Gerardus Majellakapel Vrijdag (1e en 3e) 9:00: Bonifatiuskerk - Gerardus Majellakapel Vrijdag (2e en 4e) 9:30: Benedictus en Bernadette - Jeroenkapel Vrijdag (laatste) 19:30: Benedictus en Bernadettekerk
Bijzonderheden (Rozenkrans) (Euch) (Euch) 13 feb. Aswoensdag: zie boven | 27 feb. niet (Euch) Niet op 1 maart (Euch) (Oecumenisch Taizégebed) Op 22 februari
De heiligenfeesten 14 februari: H. Cyrillus (monnik) en H. Methodius (bisschop). Patronen van Europa. 22 februari: Sint Petrus' Stoel
8
Vieringen in Woon- en zorgcentra (onder voorbehoud) Woon- en zorgcentrum Vredenburch Vrijdag 16:30 Viering in de multifunctionele ruimte Woon- en zorgcentrum Steenvoorde 2e zondag van de maand: Eucharistieviering (pastoor J. Groenewegen en mw. H.Smeele) 4e zondag: communieviering 1e en 3e zondag van de maand protestantse eredienst Aanvangstijd steeds 10.30 uur.
Huize Westhoff Op de 1e en 3e zondag van de maand RK eredienst om 11.00 uur Vervoer naar de kerk Voor vervoer naar de kerk gelieve u te bellen: Voor de Bonifatiuskerk met het parochiesecretariaat (070-3992416) Voor de Benedictus en Bernadettekerk met Theo van Paassen (0174-292957)
KinderVertelViering met JONA 17 februari 2013 15.30 uur Sint Martinuskerk Voorburg. Oosteinde 54 Een viering waarin jonge ouders uit drie parochies, de H. Bonifatius, Sint Maarten en Trinitas, samenwerken om vieringen met hun jonge kinderen vorm te geven. De Veertigdagentijd wordt met de allerkleinsten gevierd met het verhaal over Jona. In het overbekende verhaal wordt verteld over de profeet die zich wilde onttrekken aan zijn verantwoordelijkheid. Na drie dagen in de buik
Liturgisch jaar Veertigdagentijd In de driejarige cyclus schriftlezingen voor de zondagen van de veertigdagentijd komt op een duidelijke manier de betekenis van deze liturgische tijd en haar spirituele rijkdom naar voren. De stappen die een gelovige christen zet op de weg van het geloof, worden door het woord van God helder verlicht. Bij de vernieuwing van de liturgie, ruim veertig jaar geleden, is de eeuwenlange traditie voortgezet om op de Eerste zondag van de veertigdagentijd het verhaal te lezen van de bekoring van Jezus in de woestijn en zijn overwinning op de Satan, zij het dat dit verhaal nu in de achtereenvolgende jaren resp. uit Matteüs, Marcus en Lucas gelezen wordt. Ook is op de Tweede zondag het karakteristieke verhaal van de gedaanteverandering van Jezus gehandhaafd als een verwijzing naar Jezus’ verrij zenis die volgt op zijn lijden en dood. Thema’s Op de drie daarop volgende zondagen van de veertigda gentijd worden de in de Constitutie over de liturgie genoemde themata uitgewerkt. Staan in de evangeliele zingen van het jaar A vooral de verschillende aspecten en de betekenis van het katechumenaat als voorbereiding op het doopsel in de paasnacht centraal, in het jaar B wordt in de lezingen uit het evangelie van Sint Jan, uitdrukkelijk verwezen naar het Pasen van de Heer, zodat wij de
van de vis op de bodem van de zee, staat hij op. En hij ziet dat de wegen van God onvoorstelbaar zijn. Op een speelse en vrije manier raken de allerkleinsten bekend met de kerkelijke ruimte, met de verhalen over God en de mens en deze al vierend met elkaar samen te brengen. Het is indrukwekkend te ervaren hoe deze jonge kinderen samen verschillende ogenblikken stil kunnen worden in de viering om God een plaatsje te geven. Ouders en grootouders welkom met uw (klein)kinderen!
E. de Jong betekenis daarvan voor ons geloofsleven kunnen beleven als een voorbereiding op de hernieuwing van onze doopbelofte in de Paaswake. Dit jaar, het jaar C van de lezingencyclus, is de thematiek van de evangelielezingen gericht op het doen van boete. Dit beantwoordt aan het kenmerk van de veertigda gentijd als een tijd van bekering, van verandering van mentaliteit, van terugkeer op een foutief ingeslagen weg. Het C-jaar Zo wordt op de Derde zondag uit het evangelie volgens Lucas (13, 1 – 9) gelezen over het zondige gedrag van Galileeërs en het omkomen van achttien personen door het omvallen van een toren. Dit is voor Jezus een aanleiding om op te roepen tot bekering, maar tegelijkertijd komt in deze schriftlezing het geduld van God met de zondaars naar voren. Op de Vierde zondag wordt uit het Lucas evangelie (15, 1 -3. 11 -32) de bekende parabel van de verloren zoon gelezen. Met vreugde verwelkomt de vader, die het beeld is van God de Vader, zijn zoon die zich van zijn losbandig leven bekeerd heeft. De Vijfde zondag laat het verhaal van de overspelige vrouw uit het evangelie van Johannes (8, 1 – 11) ons zien dat God vergeving schenkt en oproept tot een zondeloos leven. God is niet uit op de dood van een zondaar en snijdt de band van de mens met Hem niet door.
9
VAN BINNENUIT
VANvanBINNENUIT Aanbod bibliotheek en kerken Gesprekken ontmoetingen Naar buiten omende ander te ontmoeten tussen hemel en aarde. Naar binnen om jezelf te ontmoeten Een samenwerking van de Samen worden we wijzer en lichter protestantse en rooms-katholieke Van binnenuit je leven beleven kerk met de bibliotheek. Je geloven beleven
De nieuwe folder is uit! De nieuwe folder voor het groepswerk vindt u weer achter in de kerken. Maar u kunt de folder ook bekijken op de website van de parochie, Bonifatiusparochie.info. Wilt u de folder thuisgestuurd krijgen, belt u dan naar ds Karreman 06 46462356 Groepswerk ook voor de rooms katholieken Het groepswerk is oecumenisch van opzet. Dus zowel bedoeld voor protestanten als rooms katholieken. Wij hopen dat ook veel mensen van de parochie dit voorjaar zullen deelnemen. Naast degenen die al mee doen. Het is een prachtige kans om te ervaren dat grenzen tussen kerken overgestoken kunnen worden als mensen met elkaar in gesprek gaan. Je ontdekt dan, dat die ander niet zo ontzettend veel verschilt van jezelf. Activiteiten in februari • Voor wie het druk heeft, voor mensen van 57 jaar en jonger. Gespreksgroep op donderdagavonden 7 en 28 februari • Bespiegelingen over de ouderdom, door Bob Lanswyer. Tweede bijeenkomst op donderdagochtend 21 februari. Nieuwe mensen kunnen nog meedoen
VAN BINNENUIT: groepswerk voor de rooms- katholieke parochie en protestantse gemeente Voor alle activiteiten geldt: voor meer informatie en opgave, zie de folder. De (deze keer rose) folder is te vinden achter in de kerken. Ook staat hij op de website www.bonifatiuspa rochie.info onder het kopje’ Van Binnenuit’. Wilt u de folder thuisgestuurd krijgen mail dan naar ds Karreman ls.
[email protected] of bel 0646462356
• Meditatiegroep voor beginners op donderdagavond 14 februari. Voor wie naar rust en stilte en verleven diging van geloven zoekt. Voor rooms katholieke mensen misschien extra interessant Open cirkel, ontmoetingsgroep voor mensen van 50 tot 67. In februari komen Marianne Hoeboer en Anneke van der Werf spreken over de spiritualiteit van Ignatius. Vooraankondiging voor maart Op donderdagavond 7 maart spreekt Jeroen Hommes over stilte in het kader van zijn pelgrimstocht naar Santiago de Compostella. Van alle bijeenkomsten kunt u in de folder de tijd en de plaats vinden. Ook vindt u daar contactpersonen.
Centraal opgave-adres: Rina van den Broeke, e-mail
[email protected] of tel 3968145 en Anneke van Exel, e-mail
[email protected] of tel 3976385
Amsterdamse Stille Omgang verwacht honderden jongeren Het jongerenprogramma van de Stille Omgang in Amsterdam is in de laatste jaren uitgegroeid tot een evenement van nationale allure. Op zaterdag 16 maart 2013 vindt het voor de achtste keer plaats, met dit jaar als thema: “iBELIEVE”. Gezamenlijk het geloof vieren: dat is het hoofdingrediënt van het SO-Jongerenprogramma. Steeds meer jongeren trekken jaarlijks vanuit het hele land naar ‘Mirakelstad’ Amsterdam om daar het eucharistisch wonder van 1345 te herdenken en een krachtig signaal van geloof af te geven. In gebed lopen zij door de binnenstad en laten zo zien hoezeer God bij ons mensen betrokken is. Het is indrukwekkend en bijzonder om ’s nachts met een grote groep jongeren in stilte en in gebed te lopen, in een stad waar het nooit stil is. Het jongerenprogramma vindt plaats in de Basiliek van de Heilige Nicolaas, Prins Hendrikkade 73 in Amsterdam, 10
recht tegenover het Centraal Station. Het programma begint om 20.00 uur en is rond 00.30 uur afgelopen. Hoofdbestanddelen zijn muziek en theater, een spreker van formaat en in de liturgie de Eucharistische aanbidding. Net als voorgaande jaren zal de bisschop van het bisdom Haarlem-Amsterdam, mgr. Punt, voorgaan in de H. Mis. Aan de hand van drie vragen - “What do I believe?”, “Why do I believe?”, “When do I believe?” - wordt ingegaan op het thema. Onder andere priester Roderick Vönhogen zal de jongeren meenemen in de beant woording van deze vragen. Jacob’s Ladder (www.bandja cobsladder.nl) verzorgt de muziek tijdens de viering. Meer informatie leest u op de website van de Stille omgang www.stille-omgang.nl/jongeren. U kunt ook contact opnemen via het e-mailadres
[email protected]. Aanmelding gewenst via
[email protected].
Muziek in de Bonifatius
Zondag 17 februari: concert ensemble CHOIR
Een nieuwkomer in de Bonifatius-concertreeks: op zondag 17 februari concerteert het ensemble CHOIR uit Delft o.l.v. zijn dirigent Gilles Michels. Uitgevoerd worden de werken Miserere van Leonardo Leo, Salve Regina G-moll en Te Deum van Joseph Haydn en Symphonie nr. 1 van Ludwig van Beethoven. CHOIR is een kamermuziekgezelschap uit Delft dat bestaat uit een kamerkoor en een instrumentaal ensemble. Het doel van CHOIR is om op het hoogst mogelijke amateurniveau te musiceren, waarbij de muziek van Johann Sebastian Bach centraal staat. De leden van CHOIR zijn jong getalenteerde amateur
Heel veel tasjes!
Enige maanden geleden kwam een groep kinderen uit de Nieuwe kerk naar de Benedictus en Bernadettekerk om wat meer te horen over de Voedselbank. Ik vertelde, zij vroegen
musici die een binding met Delft hebben. Veel van hen hebben in Delft gestudeerd en bezitten de titel van ingenieur. Vandaar de extra aandacht voor de ir in hun logo. Dirigent Gilles Michels (1961) van CHOIR studeerde Schoolmuziek B aan het Sweelinck Conservatorium te Amsterdam. In 1988 begon hij zijn studie koordirectie bij Barend Schuurman aan het Rotterdamse Conservatorium, waar hij in 1992 afstudeerde. Hij is o.a. een aantal jaren verbonden geweest aan de Geert Groote-school te Amsterdam, waar hij onder andere het schoolkoor dirigeerde. Sinds april 2009 is hij vaste dirigent van het Haags Barok Gezelschap bestaande uit een koor en orkest. Gilles Michels was tussen 1996 en 2009 docent en cursusleider bij de Kurt Thomas Cursus voor koordirigenten te Utrecht. Afgelopen jaren dirigeerde hij voor RBO Sinfonia in de kinder scratchvoorstellingen “Alice in Wonderland”, “Reis om de wereld in 80 dagen” en “Qualupiluit” in de Doelen te Rotterdam. Het concert begint om 15.00 uur. De toegang is gratis. Na afloop is er een deurcollecte.
Ingrid van der Aart, pastoraal werkster en met de ouders erbij werd het een heel informatieve en gezellige middag. Ze gingen naar huis, maar het verhaal bleek zoveel indruk te hebben gemaakt dat de kinderen er iets mee wilden doen. Ze hebben voor elk kind van ons uitdeelpunt in Rijswijk van 0 – 12 jaar een tasje gemaakt. Dat waren heel veel kinderen! Dus riepen ze de hulp in van de mensen in de kerk. De doelgroep werd onderverdeeld in drie leeftijdsgroepen en onderscheiden in jongens en meisjes. Vervolgens werden mensen uitgenodigd zo’n tasje te vullen voor een specifiek kind. Een voorbeeld boodschappenlijstje lag klaar, en op 27 december kwamen de kinderen heel veel fleurige gevulde tasjes brengen voor kinderen van de voedselbank. Zelf gevuld, of door mensen van de kerk. Allemaal met groot enthousiasme en met veel hulp van enkele ouders. De tasjes werden op 3 januari uitgedeeld en de pret was groot. Want wie verwacht nu begin januari nog kadootjes? Namens al die blije kinderen heel veel dank voor de kinderen en al die volwassenen die deze verrassing hebben mogelijk gemaakt. Jullie zijn kanjers!!
11
Ik denk dat ik niet meer hoef uit te leggen wat die PCI voor een instelling is: u hebt dat in het afgelopen jaar weer uitstekend giro 4063429 begrepen. Een woord van t.n.v. PCI H.Bonifatius dank is op zijn plaats: er is dit jaar een ongelooflijke hoeveelheid giften binnengekomen op de bankre kening van de PCI, variërend van 10 tot 10000 euro. Wij waren daar erg blij mee. En het kwam goed uit ook, want het aantal hulpvragen neemt toe, u kunt dat begrijpen. Het is niet best gesteld met de werkgelegenheid, mensen verliezen hun baan, en daarmee een groot deel van hun inkomen. Op allerlei voorzieningen wordt bezuinigd. Zo blijven de aanvragen toestromen, via het Maatschappelijk Werk of via de Voedselbank (die overigens ook goed door de parochianen wordt bedacht). Wij kunnen als PCI geen wonderen verrichten, wel mensen een klein beetje verder helpen en dat kunnen we alleen dankzij de steun van velen. Enkele cijfers: in totaal kwam er aan giften een bedrag van ongeveer € 23.000,- (!) binnen. Een bedrag van € 14.000,- konden wij besteden aan directe hulpver lening. De collecte in december bracht in totaal ruim € 1.600,- op, bovendien troffen wij in het offerblok achterin de Bonifatiuskerk nog € 355,- aan (bovendien een chocolademunt en een oud vijfguldenstuk) Kort voor Kerst konden wij een vrouw aan een nieuw bankstel helpen. Zij en haar zoontje waren door haar man in de steek gelaten. Hij had bovendien bijna alle huisraad meegenomen. En ook de Voedselbank deelde in de vrijgevigheid: Dankzij bijdragen van de parochie (€ 3.000,-) en van de Protestantse Kerk Rijswijk (eveneens € 3.000,-) konden wij met Kerst de cliënten van de Voedselbank met extra’s verrassen. Maar er waren nog meer instanties die rond de Kerst hun steentje bijdroegen, en wij noemen ze nu eens bij name: - Florence, levert altijd kratten vol met fruit de kinderen van de kindernevendienst van de Protestantse Nieuwe Kerk
Parochiële Caritas Instelling
12
- Friso Worries, altijd met zakken noten - Rotary Club West. Ook dit jaar wederom vaste leverancier van diverse giften o.a. Sint Nicolaas pakketten, cadeaubonnen voor boodschappen. Alles bijeen gebracht door de leden van de Rotary en in het bijzonder door dhr. J Evers en zijn vrouw Toos. - Kinderopvang Boemerang. Met kinderen en ouders enorm veel levensmiddelen opgehaald. - Diaken Hans Scheffers die voor ons een tiental Kerstpakketten uit Poortugaal ( 2 o’s en 2 a’s) ging halen. - Welzijn Rijswijk. Enorme inzet Shell Project voor de Kerst en de vele kerstpakketten - Slagerij Gelderblom voor spontane gift diverse soorten vlees. - De SP die voor eenieder een kerstbrood had - en u, parochianen die af en toe komen binnen lopen bij ons voor een geldelijke bijdrage en ons aan de zegels hielp voor de PLUSMARKT geschenkpak ketten - en natuurlijk ook degenen die iedere zondag een steentje bijdragen in de vorm van levensmiddelen, shampoo etc. Nu we toch bezig zijn: nog een successtory. De gemeente Rijswijk heeft de beheergroep van de Voedselbank van de Benedictus en Bernadettekerk uitgeroepen tot ‘Vrijwilligersgroep van het jaar 2012’. Felicitaties dus, vergezeld van een cheque van € 450,Nogmaals onze dank aan u allen. Wij hopen ons werk in 2013 weer te kunnen voortzetten.
Estafette-interview gezellig, we hebben leuke dingen gedaan, zoals survival, de vuurdoop, strand, barbecue, koken voor daklozen bij de zusters van moeder Teresa en de vastenmaaltijd. Op een ontspannen manier leerden we dingen van het geloof en wat geloof voor ons betekent. 2. In welke werkgroep ben jij actief? Na mijn Eerste Heilige Communie ben ik misdienaar geworden in de Bonifatiuskerk. Dit deed ik samen met mijn broer Marc en vele andere misdienaars, die samen een gezellige groep vormen. Eens per jaar hebben we met z’n allen een misdienaarsuitje. Nu dien ik vaak samen met mijn zusje Nicole, die dat ook al weer 2 1/2 jaar doet. Ik vind het leuk om wat op het priesterkoor te mogen doen in plaats van dat ik stil moet zitten in de banken. Het is dankbaar werk om te doen. Na de viering krijg ik vaak een complimentje van de mensen en ook de pastoor laat merken dat hij er blij mee is. 3. De positieve en eventueel minder positieve ervaringen als vrijwilliger? Door actief te zijn in de kerk, maar ook bij de zwemvereniging, leer je veel mensen kennen, jong en oud. Zo weet je ook dat je er nooit alleen voor staat. Ik vind het belangrijk dat er vrijwilligers zijn voor de kerk. Het is gewoon leuk om te doen!
1. Wie ben jij? Ik ben Ingrid Bouman. Ik ben 14 jaar en zit in drie HAVO van het Stanislascollege, Reinier de Graafpad, Delft. Mijn hobby is zwemmen. Ik heb inmiddels 10 diploma’s (A, B, C, snorkelen 1, 2, 3, zwemvaardigheid 1, 2, survival 1, 2) en ik volg nu zwemlessen voor nog eens 2 diploma’s. Bij de vereniging ben ik inmiddels al weer bijna vier jaar actief als vrijwilliger met het geven van zwemles. Dat is erg leuk om te doen. Je leert met mensen/kinderen om te gaan. Gedoopt ben ik in de Bonifatiuskerk. In groep vier heb ik mijn Eerste Heilige Communie gedaan, ook in de Bonifatiuskerk. Nadat dit project was afgelopen ben ik een paar keer naar een soort catechese geweest met nog een paar kinderen, onder wie mijn broer Marc. Dit werd geleid door Keimpe Dijkstra. Daar leerden we spelenderwijs dingen uit de bijbel. Afgelopen november heb ik mijn Vormsel gedaan in de Benedictus en Bernadettekerk. Het project tot het Heilig Vormsel duurde ruim 3 jaar. Dat lijkt heel veel, maar voor mij is het omgevlogen. Wat mij betreft hadden er meer bijeenkomsten mogen zijn. We hebben zelfs een eigen versie van ‘Halleluja’ ingestudeerd en gezongen tijdens onze vormselviering, zo werd het echt onze eigen vormselviering. Ik vond het altijd heel
4. Uitdaging voor de komende tijd? Ik hoop dat er vanuit de kerk activiteiten georgani seerd worden voor de jongeren, zodat wij elkaar blijven ontmoeten, en betrokken blijven bij de kerk. 5. Het stokje gaat over naar Marga Guerreiro van de Bonifatiuskerk omdat ze samen met haar collega's lekkere koffie, maar ook lekkere limonade met koekjes verzorgt!
Taizé-weekend voor jongeren In het weekend van 15 t/m 17 maart 2013 wordt in Leeuwarden de Landelijke Taizé-ontmoeting georgani seerd. Jongeren vanuit heel Nederland komen een weekend lang bijeen, wonen gebeden in de stijl van Taizé bij en hebben een mooi dagprogramma in het kader van het geloof. Het algemene thema van het weekend zal “nieuwe solida riteit” zijn. Tijdens het dagprogramma op zaterdag worden er verschillende workshops aangeboden en zal er gewerkt worden met het subthema “bronnen van vertrouwen toegankelijk maken”. Voor meer informatie en aanmelden kun je terecht op www.taizeleeuwarden.nl. Marco Nijdam 13
Terug in de tijd van onze kerk Als lid van de Historische Vereniging Rijswijk ben ik als vrijwilliger werkzaam op het Historisch Archief in Delft. Mijn taak is om gegevens van de Burgerlijke Stand, zoals geboorten, huwelijken en overlijdens met naam en data in te voeren in een daarvoor ontworpen systeem. Als het invoeren klaar is zijn die gegevens beschikbaar op internet, zodat mensen die daar behoefte aan hebben, hun stamboom kunnen maken. Tevens voer ik gegevens in vanuit de zogenaamde DTB-boeken. De letters “DTB” staan dan voor: de D van dopen, de T van trouwen en de B van begraven. Op dit moment ben ik bezig met een begraafboek, dat begint in 1710 en ik kom daar een aantal zaken tegen, die mij zeer boeien. Het begraven in Rijswijk Deze gegevens hebben namelijk betrekking op de begraafplaats die toen gelegen was rondom de Oude Kerk in de Herenstraat alsook de kerk zelf. Regelmatig wordt een overledene begraven in de kerk, hetgeen blijkt uit het volgende: • “28-08-1730 in de kerk in haar capel vrouwe Johanna Lambertina de Overschie • 4 poosen met beijde klokken met sijn verpoosinge 13-7-0 • Voor het regt van het beste kleed en het wapen 20-0-0”
Bovenstaande wil dus zeggen dat er in de kerk een kapel was waar overledenen ook konden worden begraven. Zo worden er personen begraven op het “hooge of laage choor” of in het “kerkegraf” of in de “kerkekelder”. Er waren ook meerdere mogelijkheden tot het luiden van de klokken. Zo wordt er melding gemaakt van het luiden van de klokken gedurende “een halve poos, een poos, of twee, zes of negen poosen”. Hoe lang dan zo’n poos was, staat niet vermeld. Ik ben er wel nieuwsgierig naar, maar ook Van Dale geeft daarop geen antwoord! Ook werd er gebruik gemaakt van verschillende kleden. Men had namelijk “ ’t beste kleed, ’t slegte kleed, ‘t 2e kleed, en ’t onderkleed.” Interessante weetjes Dit soort interessante gegevens kom ik regelmatig
14
Annie Zeeman
tegen. Uiteraard werden deze boeken bijgehouden omdat voor alle diensten en mogelijkheden moest worden betaald. Dat blijkt ook uit mijn voorbeeld “Johanna”, waar voor het luiden van de klokken 13 gulden, 7 stuivers en 0 centen moest worden betaald. In de kantlijn werden bijzonderheden gemeld. Zo was een inwoner van Rijswijk, die in 1723 is begraven, 112 jaar, 2 maanden en 22 dagen oud toen hij overleed. Dat was natuurlijk iets heel bijzonders en ik kan mij zo voorstellen, dat bij zijn uitvaart het hele dorp aanwezig was! Maar ook kwamen er hele trieste zaken voor. Zo waren er zwervers, die als ze hun laatste uur voelden aankomen naar de begraafplaats gingen om daar te sterven. Deze personen werden dan wel op de begraaf plaats begraven, maar in het “armenhoekje”. Als een “arm persoon” vanuit de kerk werd begraven, dan werd de kist toegedekt met het “armenkleed” en de klok werd “zeer kort geluid”. De kosten daarvan werden dan vergoed vanuit het armenfonds. In die tijd gingen er enorm veel kinderen dood, ofwel kort na hun geboorte ofwel zij kwamen dood ter wereld. In dat laatste geval werden zij meestal niet gedoopt en kregen ze dan ook geen naam. Veel kinderen stierven als er een bepaalde ziekte uitbrak, soms wel meerdere uit een gezin. Het gebeurde het wel, dat een vrouw niet bij name werd genoemd, maar ingeschreven werd als “de huijs vrouw van….”. Aan de andere kant kom ik veel bekende namen tegen, zoals bijv. Anthony Petrus van der Kun, vice-consul van Spanje, vroedschap der stad Rotterdam, overleden op 26 augustus 1808. Tweehonderd jaar geleden had deze familie dus al banden met onze kerk. Dubbel tarief voor de avondbegrafenis Veelal voorname personen werden er bij avond begraven. Men moest dan wel een dubbel tarief betalen! Nog een interessante notitie: “ Johannes de Graaf, deze man was koetsier van Zijne Excellentie den graaf Goloffkin, ambassadeur en minister pleni potentiaris van haare Keijserlijke Majesteijt van geheel Rusland.” En op 3 februari 1758 werd begraven Lambertus de Rijk, toenmalig pastoor van de H. Bonifatiuskerk. U zult begrijpen, dat ik met veel plezier en nieuwsgierigheid dit werk doe.
Algemene informatie H. Bonifatiusparochie Adres: Van Vredenburchweg 67, 2282 SE Rijswijk Website: www.bonifatiusparochie.info Centraal secretariaat Ina van der Steen, parochiecoördinator Tel. 070 - 3992416 (In dringende gevallen: 070 - 3191613) Fax 070 - 3368502 E-mail
[email protected] Rabobank 32.31.09.675 Pastoraal team Lex van Deelen, pastoor Ingrid van der Aart, pastoraal werker Saskia van der Pol-Van Winden, pastoraal werker Allen bereikbaar via het parochiesecretariaat Parochiebestuur Lex van Deelen, voorzitter Tineke Tangel, vice-voorzitter Inge Brongers, secretaris Vincent Dobbe, penningmeester Leden: Constantijn Dolmans, Yoeri van Hoek, Paul Schott Adres: Parochiebestuur H. Bonifatius Van Vredenburchweg 67, 2282 SE Rijswijk PCI (Parochiële Caritas Instelling) Nel Bosch, voorzitter Cis Hertogh, secretaris Lex Beneken Kolmer, penningmeester Ingrid van der Aart, Inge Brongers, Edwin Huisman, Frans van Agthoven, Roderick Zegers de Beyl, leden. Inf.: via Centraal secretariaat. Giro 4063429 t.n.v. PCI H.Bonifatius R.K. Begraafplaats H. Bonifatius Flip van der Spek, administrateur E-mail
[email protected]
Pastorale Informatieblad voor de H. Bonifatiusparochie * Het blad wordt gratis verspreid onder de ingeschrevenen van de parochie Bezorging: via het parochiesecretariaat * Verschijning: tien keer per jaar * Redactie: Lex Beneken Kolmer, John Medenblik en Metka Dijkstra * Correctie: Flip van der Spek * Redactie-adres: VanVredenburchweg 67 2282 SE Rijswijk e-mail:
[email protected] * Lay out en druk: De Swart, Den Haag * Informatie over advertentiemogelijkheden: tel. 070 - 3930767 * Kopij voor het volgende nummer ontvangen wij graag uiterlijk 11 februari a.s. Bonifatiuskerk Van Vredenburchweg 69, Rijswijk Secretariaat Van Vredenburchweg 67, 2282 SE Rijswijk Openingstijden: maandag t/m vrijdag 9.30–12.30 uur Tel. 070 - 3992416 Fax 070 - 3368502 E-mail
[email protected] Benedictus en Bernadettekerk Sir Winston Churchilllaan 372, 2285 SK Rijswijk Open huis: maandag t/m vrijdag 9.30–13.00 uur Tel. 070 - 3940708 Fax 070 - 3969863 E-mail
[email protected]
EEN PERSOONLIJKE UITVAART MET OOG VOOR DETAIL
Telefoon 070-3879808
Wij zijn er voor u LUPINE_0911_03_KERKBLAD RIJSWIJK_185x50.indd 1
Uitvaart- informatiecentrum, Prinses Mariannelaan 286, 2275 BP Voorburg Uitvaartcentrum Benedictus & Bernadettekerk, Sir Winston Churchilllaan 372, Rijswijk
www.lupine.nl
14-09-2011 09:17:43
15
UW OGEN, ONZE ZORG ...bij een overlijden wil je maar twee dingen: steun en zorg... De Swart combineert vakmanschap en innovatie, in de eerste plaats als het gaat om professioneel drukwerk. Maar vandaag de dag is De Swart dé aangewezen partner voor het gehele grafische communicatieproces. Van concept tot distributie. Van huisstijl tot digitaal voorraadbeheer.
Kobaltstraat 27 2544 ET Den Haag Postbus 53086 2505 AB Den Haag
16
t f e i
070 – 308 21 21 070 – 308 21 29
[email protected] www.kds.nl
Bij Monuta verzorgen we een uitvaart met alle begrip voor uw verdriet, met gepaste aandacht voor uw zorgen en een open oor voor uw wensen. Dat is het Monuta-onderscheid in uitvaartzorg en -verzekeringen. Vertrouw op Monuta. Persoonlijke zorg én een brede schouder: van mens tot mens.
Rijswijk, Monuta Honor Postremus, Emmastraat 11, Tel: (070) 399 28 29 Meer informatie? Bel gratis 0800-0033 of kijk op www.monuta.nl