Bijlagenboek bij het Herindelingsontwerp
Meierijstad Versie: 5 november 2014 1
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
1
Inhoud
2
Voortraject / Logboek ..........................................................................................................4
3
Hoe gekomen tot een visie voor de nieuwe gemeente Meierijstad ................................14
1
Voorwoord ...........................................................................................................................17
2
Trends en ontwikkelingen ....................................................................................................19
3
2.1
Van verzorgingsstaat naar participantensamenleving .................................................................. 19
2.2
Schaalvergroting en maatwerk ..................................................................................................... 19
2.3
24/7- samenleving in relatie tot technologische ontwikkelingen ................................................... 19
2.4
Veranderende bevolking ............................................................................................................... 20
2.5
Duurzaamheid .............................................................................................................................. 20
2.6
Netwerksamenleving .................................................................................................................... 20
2.7
Van meer naar beter ..................................................................................................................... 21
2.8
De invloed van trends op de thema’s sociaal / maatschappelijk, economie en ruimtelijk ............ 21
Thema sociaal/maatschappelijk ...........................................................................................22 3.1
Kernachtige beschrijving huidige situatie ..................................................................................... 22
3.2
Huidige visies; bestaande wensbeelden van de drie gemeente .................................................. 23
3.3
Invloed trends en ontwikkelingen op het thema sociaal / maatschappelijk .................................. 23
3.4
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie ......................................................................... 24
3.4.1
De rondetafelgesprekken op 2 juli 2014 ................................................................................... 24
3.4.2
De rondetafelgesprekken op 1 oktober 2014 ........................................................................... 25
3.5
4
Thema economie .................................................................................................................28 4.1
Kernachtige beschrijving huidige situatie ..................................................................................... 28
4.2
Huidige visies ................................................................................................................................ 28
4.3
Invloed trends en ontwikkelingen op het thema economie ........................................................... 29
4.4
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie ......................................................................... 29
4.4.1
De rondetafelgesprekken op 2 juli 2014 ................................................................................... 29
4.4.2
De rondetafelgesprekken op 1 oktober 2014 ........................................................................... 30
4.5
5
Het thema sociaal / maatschappelijk in de visie voor de nieuwe gemeente ................................ 26
Het thema economie in de visie voor de nieuwe gemeente ......................................................... 32
Thema ruimtelijk ..................................................................................................................34 5.1
Kernachtige beschrijving huidige situatie ..................................................................................... 34
5.2
Huidige visies ................................................................................................................................ 34
5.3
Invloed trends en ontwikkelingen op het thema ruimtelijk ............................................................ 35
5.4
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie ......................................................................... 35
2
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
5.4.1
De rondetafelgesprekken op 2 juli 2014 ................................................................................... 35
5.4.2
De rondetafelgesprekken op 1 oktober 2014 ........................................................................... 36
5.5
6
Het thema ruimtelijk in de visie voor de nieuwe gemeente .......................................................... 37
Thema besturingskenmerken...............................................................................................39 6.1
Invloed trends en ontwikkelingen op besturingskenmerken ......................................................... 39
6.2
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie ......................................................................... 39
6.3
Het thema besturingskenmerken in de visie van de nieuwe gemeente ....................................... 41
4
Consultatie buurgemeenten..............................................................................................43
5
Herindelingsscan ...............................................................................................................75
6
Nota zienswijzen ................................................................................................................xx
3
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
2
Voortraject / Logboek
Logboek gemeentelijke samenwerking / herindeling Schijndel Datum / periode April 2008
November 2008 19 april 2010
Augustus 2010
2 september 2010 7 oktober 2010
7 juli 2011
15 en 20 september 2012
Activiteit Programmabegroting 2009 wordt voorbereid. Hierin is opgenomen dat Schijndel gaat voor regionale samenwerking, daarbij vast wenst te houden aan haar autonomie, dit laatste onder voorwaarde dat de lokale bestuurskracht op peil blijft Programmabegroting wordt vastgesteld met voormelde passage Op uitnodiging van Schijndel zijn de burgemeesters en gemeentesecretarissen van de gemeenten Schijndel, Boxtel en SintMichielsgestel (SBS) bijeen gekomen om te bezien of er bereidheid bestaat tot samenwerking tussen de drie gemeenten. In dit overleg is unaniem steun gegeven aan onderzoek naar mogelijkheden tot samenwerking. Afgesproken is dat de gemeentesecretarissen het ‘wenkend perspectief’ formuleren en daarover aan de burgemeesters rapport uitbrengen. notitie opgesteld door de gemeentesecretarissen van de gemeenten SintMichielsgestel, Boxtel en Schijndel over mogelijkheden tot samenwerking. Notitie wordt ingebracht in het overleg van burgemeesters en secretarissen van deze gemeenten van 2 september 2010. Groen licht voor verdere uitwerking van ‘wenkend perspectief’ In Boxtel is onvoldoende bereidheid om op de geschetste wijze samenwerking aan te gaan. Het kost allemaal te veel tijd en energie en leidt zelden tot goede resultaten. Het college over dit standpunt geïnformeerd. De houding van Boxtel wordt betreurd, maar gerespecteerd. Ook het college is van mening hier niet langer energie in te steken, anders dan het openhouden van de contacten / low profile samenwerking. We gaan nog eens goed naar onze visie kijken en mogelijk heroverwegen om de samenwerking met Sint-Michielsgestel en SintOedenrode als optie te onderzoeken. Raad draagt college bij motie op te onderzoeken of intensievere samenwerking met Sint-Michielsgestel en Sint-Oedenrode (SSS) mogelijk is en vraagt een gezamenlijke bestuursopdracht te formuleren Op initiatief van ons college hebben gesprekken plaatsgevonden met respectievelijk de colleges van Sint-Oedenrode en Sint-Michielsgestel. Op basis van deze gesprekken kan geconcludeerd worden dat het brede besef aanwezig is, dat de bestuurskracht op termijn gebaat is bij samenwerking. Binnen de beide collegeoverleggen werd de suggestie gedaan om rond het thema ‘samenwerking’ met de voltallige gemeenteraden bijeen te komen. Wij hebben daartoe concreet het initiatief genomen. Sint-Michielsgestel gaf echter aan nog niet toe te zijn aan een dergelijke bijeenkomst, maar eerst te willen vernemen hoe Schijndel de samenwerking ziet. Aangegeven is dat Schijndel samenwerking prefereert op basis van een gezamenlijk uitgewerkte visie, waarna gekomen kan worden tot beleidsharmonisatie en doorvertaling naar het operationele niveau. Dit heeft
4
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
24 januari 2012
Maart 2012
21 maart 2012 2 april 2012 17 april 2012
April 2012
10 juni 2013 12 juni 2012 16 juli 2012
voor Sint-Michielsgestel toen niet geleid tot een standpuntwijziging. de gezamenlijke colleges van de gemeenten Sint-Michielsgestel, SintOedenrode, Haaren en Vught hebben gesproken over intergemeentelijke samenwerking. Daarbij is vastgesteld dat er behoefte is aan doorontwikkeling van de samenwerking op tal van gebieden. De bestuurders van deze gemeenten hebben daartoe gezamenlijk een notitie opgesteld met de titel “de kunst van het loslaten en vertrouwen: visie op intergemeentelijke samenwerking de Meierij”. Doel is om alle Meierijgemeenten (inclusief Schijndel en Boxtel) op basis van een missie en visie te laten samenwerken. In de geformuleerde stip op de horizon is als randvoorwaarde gesteld, dat gemeenten hun eigen bestuurlijke autonomie behouden. Om de eigen identiteit van iedere Meierij gemeente te kunnen waarborgen wordt de keuzevrijheid van een eigen zelfstandig bestuur van belang geacht. Wij benaderen het behoud van bestuurlijke autonomie iets genuanceerder. Wij zien een bestuurlijke fusie op de schaal van alle Meierijgemeenten zeker niet als reële optie, maar willen niet op voorhand uitsluiten dat er binnen dit Meierijverband kleinschaliger fusies kunnen ontstaan wanneer dit de effectiviteit en efficiency versterkt. Sint-Oedenrode ziet een informele bijeenkomst van de gemeenteraden als een zinvolle bijdrage aan het proces van aftasten van de intensiteit van samenwerking met Schijndel. Sint-Michielsgestel richt zich vooralsnog op de brede Meierij-samenwerking en entameert een bijeenkomst van de gezamenlijke colleges van alle Meijerij-gemeenten. Deze bijeenkomst zal mogelijk op 3 april a.s. georganiseerd worden. Wij delen de intenties van zowel Sint-Oedenrode als Sint-Michielsgestel. Dit is voor ons reden om de bijeenkomst van de gemeenteraad met de gemeenteraad van Sint-Oedenrode te organiseren op 2 april 2012 en zullen wij als college op 3 april 2012 ingaan op de uitnodiging van de vier Meierijgemeenten. Het opstellen van een gezamenlijke bestuursopdracht met Sint-Oedenrode en Sint-Michielsgestel is niet langer aan de orde. Samenwerkingsinitiatief van zes Meierijgemeenten gestart met onderschrijven notitie ‘Wij van de Meierij Bijeenkomst raden van Schijndel en Sint-Oedenrode, waar gesproken wordt over samenwerking Vaststellen notitie ‘de kunst van het loslaten en vertrouwen’, tevens startdocument ontwikkeld. Stuurgroep samenwerking Meierij ingesteld onder voorzitterschap burgemeester Eugster Raad bevestigt via Kaderbrief het collegestandpunt dat bestuurlijke fusie op termijn het meest verantwoord is, waarbij behoud van autonomie geen voorwaarde is. Samenwerking buiten de Meierijgemeenten blijft een optie Bestuurlijke conferentie met presentatie rapport prof. Tordoir: conclusies onderzoek samenhang Uden, Veghel en omliggende gemeenten Informatie aan de raad over verloop proces Meierijsamenwerking, verslag uit stuurgroepvergadering Aanbiedingsmemo verkennende notitie waarin de ons omringende gemeenten (Meierijgemeenten en Uden en Veghel) beknopt beschreven worden op basis van objectieve kenmerken, gepubliceerde strategische beleidsdocumenten en relevante benchmarkonderzoeken.
5
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
30 augustus 2012
Begin september 2012 27 september 2012
November 2012 December 2012 26 januari 2013
26 februari 2013 Mei 2013 25 juni 2013
28 november 2013
19 december 2013
December 2013
Bijeenkomst raad, raadscommissie en college waarin standpunten m.b.t. intergemeentelijke samenwerking worden gewisseld. Unaniem uitgesproken voorstander te zijn van intergemeentelijke samenwerking, waarbij de inhoud prevaleert boven de vorm waarin de samenwerking uiteindelijk gestalte dient te krijgen Consultatiegesprekken Meierijgemeenten in kader verkenning samenwerking Raad besluit de eerder vastgestelde geactualiseerde visie op samenwerking vast te stellen c.q. te herbevestigen en spreekt uit voorstander te zijn van intergemeentelijke samenwerking met gemeenten in de regio Brabant Noordoost, de As-50, de centrumstad ’s-Hertogenbosch en op korte termijn actief de samenwerkingsmogelijkheden met de Meierijgemeenten Boxtel, Haaren, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode en Vught verder te onderzoeken. Uitbrengen rapport ‘wij van de Meierij’ met daarin een duiding van aanleiding, doelen, randvoorwaarden en mogelijke varianten in samenwerking. Binnen het verband van de zes Meijerijgemeenten blijkt geen eenduidigheid in opvattingen over een te kiezen voorkeursrichting voor samenwerking Raad besluit colleges van Schijndel en Sint-Oedenrode te verzoeken om enerzijds een visie te ontwikkelen op hun beider samenwerking in de context van het realiseren van een bestuurlijke fusie op termijn, en anderzijds een visie op samenwerking als nieuwe entiteit met de overige gemeenten binnen de Meierij College stemt in met plan van aanpak samenwerking Schijndel – SintOedenrode Veghel maakt kenbaar een samenvoeging met Schijndel en Sint-Oedenrode aan te willen gaan Raad stelt rapport / verkenning samenwerking Schijndel – Sint-Oedenrode vast en geeft college opdracht tot uitwerken van het voornemen te komen tot een bestuurlijke fusie met Sint-Oedenrode. Tevens heeft de raad bepaald om hierbij geschikte buurgemeenten zoals Veghel en/of andere Meierijgemeenten te betrekken. De kerngroep uit de raad heeft een advies uitgebracht over de keuze van een partner in het proces van bestuurlijke fusie met Sint-Oedenrode. Raad besluit in te stemmen met Veghel als partner en geeft college opdracht om dit voornemen uit te werken in een plan van aanpak Uniforme besluitvorming Raden van Sint-Oedenrode, Schijndel en Veghel. 1.Bijgaand plan van aanpak ‘voornemen tot gemeentelijke herindeling Schijndel Sint-Oedenrode en Veghel’ vast te stellen, waarmee de raad tevens vaststelt: a. het plan voor de externe communicatie; b. het instellen van een gezamenlijke kerngroep vanuit de gemeenteraden van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel 2.Opdracht te verstrekken aan het college om samen met de colleges van Schijndel en Sint-Oedenrode een herindelingsontwerp op te stellen dat najaar 2014 aan de gemeenteraden van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel wordt aangeboden. Projectorganisatie wordt ingericht.
6
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Logboek gemeentelijke samenwerking / herindeling Sint-Oedenrode Datum / periode 8 december 2009
29 juni 2010
2 december 2010 Geheel 2011
24 januari 2012
Maart 2012
6 maart 2012
Activiteit Colleges van de gemeenten Haaren, Maasdonk, Sint-Michielsgestel en SintOedenrode besluiten dat zij samen de samenwerking REGEO-ICT willen continueren en verder willen vorm geven. Vaststelling collegeprogramma gemeente Sint-Oedenrode 2010-2014. Hierin is opgenomen dat Sint-Oedenrode gaat voor regionale samenwerking, zowel bestuurlijk als op het niveau van bedrijfsvoering. “Een structurele vorm van samenwerking met (buur)gemeenten in de regio Brabant Noord Oost is een voorwaarde voor het behoud van onze zelfstandigheid, waarbij kennis, kwaliteit, kwetsbaarheid (continuïteit) en kostenbeheersing een rol spelen.” In de commissievergadering wordt de notitie “Onze koers ten aanzien van de regionale samenwerking ”besproken. In het kader van de samenwerking heeft het jaar 2011 vooral in het teken gestaan van de vorming van de werkeenheden I&A (Informatisering & Automatisering), Belastingen en vervolgens P&O (Personeel & Organisatie). Daarbij is afgesproken dat de werkeenheid I&A vanaf 1 januari 2012 vanuit de gemeente Sint-Michielsgestel de I&A-diensten voor Haaren en SintOedenrode gaat verzorgen en dat dit ten aanzien van de werkeenheid Belastingen vanuit Sint-Oedenrode voor de beide andere gemeenten gaat gebeuren en wat betreft P&O – vanaf zomer 2012 – vanuit Haaren. Op deze wijze hebben de drie genoemde gemeenten samen de Ple1n-samenwerking vorm gegeven. De samenwerking gebeurt vooralsnog op basis van centrumgemeenteconstructie, waarbij de centrumgemeente op basis van een dienstverleningsovereenkomst aan de deelnemende gemeenten de afgesproken diensten verleent. De gezamenlijke colleges van de gemeenten Haaren, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode en Vught hebben gesproken over intergemeentelijke samenwerking. Daarbij is vastgesteld dat er behoefte is aan doorontwikkeling van de samenwerking op tal van gebieden en is ook de wens geuit om de samenwerking te verbreden naar andere gemeenten in de Meierij. De bestuurders van deze gemeenten hebben daartoe gezamenlijk een notitie opgesteld met de titel “de kunst van het loslaten en vertrouwen: visie op intergemeentelijke samenwerking de Meierij”. Doel daarvan was om de Meierijgemeenten (inclusief Schijndel en Boxtel) op basis van een missie en visie te laten samenwerken. In de geformuleerde stip op de horizon is als randvoorwaarde gesteld, dat gemeenten hun eigen bestuurlijke autonomie behouden. Op 7 juli 2011 heeft de Raad van de gemeente Schijndel het college bij motie opgedragen te onderzoeken of intensievere samenwerking met SintMichielsgestel en Sint-Oedenrode mogelijk is. Sint-Oedenrode ziet een informele bijeenkomst van de gemeenteraden als een zinvolle bijdrage aan het proces van aftasten van de intensiteit van samenwerking met Schijndel. Sint-Michielsgestel richt zich vooralsnog op de brede Meierij-samenwerking en entameert een bijeenkomst van de gezamenlijke colleges van alle Meierijgemeenten. College stemt in met de notitie “De kunst van het loslaten en vertrouwen”, de
7
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
2 april 2012 17 april 2012
26 april 2012
Begin september 2012
15 september 2012 6 november 2012 19 november 2012 December 2012
31 januari 2013
26 februari 2013 April/mei 2013
Voorjaar 2013
6 mei 2013 5 juni 2013
visie op de intergemeentelijke samenwerking in de Meierij. Ontmoeting van de raden van Schijndel en Sint-Oedenrode, waar aan de hand van stellingen gesproken wordt over samenwerking. Colleges van Boxtel, Haaren, Schijndel, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode en Vught hebben de notitie ‘De kunst van het loslaten en vertrouwen’ onderschreven als basisvisie op de intergemeentelijke samenwerking in de Meierij. Tevens startdocument ontwikkeld. Stuurgroep samenwerking Meierij ingesteld onder voorzitterschap van burgemeester Eugster van Schijndel. Raad stelt de kadernota “Onze koers bij samenwerking: ‘Samen Rooien, ook buiten Rooi’ vast. Op strategisch niveau kiest Sint-Oedenrode voor samenwerking op de schaal van Noord Oost Brabant. Op operationeel niveau is de focus gericht op de Meierij-gemeenten, maar waarbij tevens wordt aangegeven dat waar samenwerking in Meierij niet logisch of mogelijk is, wordt gekozen voor andere allianties (dit laatste geldt m.n. t.a.v. onderwijs, arbeidsmarkt, zorg en kunst/cultuur met partners op de as A50, waarmee al jaren wordt samengewerkt). Om te komen tot heldere keuzes i.r.t. de samenwerking worden consultatiegesprekken tussen de Meierijgemeenten gevoerd (burgemeester en secretaris van twee Meierijgemeenten consulteren steeds een derde gemeente). Overleg van de colleges van Schijndel en Sint-Oedenrode. Uitbrengen rapport ‘wij van de Meierij’ met daarin een duiding van aanleiding, doelen, randvoorwaarden en mogelijke varianten in samenwerking. Bijeenkomst van de Raden van de 6 Meierij-gemeenten. Binnen het verband van de zes Meijerijgemeenten blijkt geen eenduidigheid in opvattingen over een te kiezen voorkeursrichting voor samenwerking. Schijndel en Sint-Oedenrode hebben een voorkeur voor het onderzoeken van de optie bestuurlijke fusie, terwijl de andere Meierijgemeenten opteren voor ambtelijke samenwerking. Raad besluit colleges van Schijndel en Sint-Oedenrode te verzoeken om enerzijds een visie te ontwikkelen op hun beider samenwerking in de context van het realiseren van een bestuurlijke fusie op termijn, en anderzijds een visie op samenwerking als nieuwe entiteit met de overige gemeenten binnen de Meierij. College stemt in met plan van aanpak samenwerking Schijndel – SintOedenrode. Overleg met resp. dorpsraden en ondernemers. In contacten met maatschappelijke partners wordt de verkenning van de fusie structureel aan de orde gesteld. De gemeenten Schijndel en Sint-Oedenrode verzoeken de provincie in het kader van (Veer)krachtig Brabants Bestuur om betrokken te worden bij de mini-conferentie en het onderzoek van professor Tordoir t.a.v. de subregio Uden, Veghel, Bernheze, Boekel, Landerd. De provincie stemt daarmee in. Veghel maakt kenbaar een samenvoeging met Schijndel en Sint-Oedenrode aan te willen gaan. Brief aan Raad in verband met het onderzoek van prof Tordoir (zie hierna bij 10 juni 2013) en de rapportage “Een blik op Sint-Oedenrode”. Sint-Oedenrode heeft voorjaar 2013 deelgenomen aan het onderzoek
8
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
10 juni 2013 27 juni 2013
30 oktober 2013 28 november 2013
19 december 2013
December 2013
Waarstaatjegemeente.nl. De gemeente heeft haar burgers middels een extra vragenlijst een aantal vragen voorgelegd die verband houden met de oriëntatie en binding van de inwoners t.a.v. de omliggende gemeenten m.b.t. wonen, werken, onderwijs, winkelen, zorg, recreëren e.d. Dit ook met het oog op de verkenning van de samenwerking Schijndel-Sint-Oedenrode. Bestuurlijke conferentie met presentatie rapport prof. Tordoir: conclusies onderzoek samenhang Uden, Veghel en omliggende gemeenten Raad stelt rapport / verkenning samenwerking Schijndel – Sint-Oedenrode vast en geeft college opdracht tot uitwerken van het voornemen te komen tot een bestuurlijke fusie met Sint-Oedenrode. Tevens heeft de raad bepaald om hierbij geschikte buurgemeenten zoals Veghel en/of andere Meierijgemeenten te betrekken. Bijeenkomst gemeenteraden Veghel – Schijndel – Sint-Oedenrode. De kerngroep uit de raad heeft een advies uitgebracht over de keuze van een partner in het proces van bestuurlijke fusie met Sint-Oedenrode. Raad besluit in te stemmen met Veghel als partner en geeft college opdracht om dit voornemen uit te werken in een plan van aanpak. Uniforme besluitvorming Raden van Sint-Oedenrode, Schijndel en Veghel. 1.Bijgaand plan van aanpak ‘voornemen tot gemeentelijke herindeling Schijndel Sint-Oedenrode en Veghel’ vast te stellen, waarmee de raad tevens vaststelt: c. het plan voor de externe communicatie; d. het instellen van een gezamenlijke kerngroep vanuit de gemeenteraden van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel 2.Opdracht te verstrekken aan het college om samen met de colleges van Schijndel en Sint-Oedenrode een herindelingsontwerp op te stellen dat najaar 2014 aan de gemeenteraden van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel wordt aangeboden. Start inrichting Projectorganisatie.
9
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Logboek gemeentelijke samenwerking / herindeling Veghel Datum / periode Voor 2012
Eerste kwartaal 2012 Augustus 2012 Eerste kwartaal 2013 Eerste kwartaal 2013
Eerste kwartaal 2013 25 april 2013
Activiteit Periodes met meer en minder intensieve samenwerking met de gemeente Uden op zowel bestuurlijk als ambtelijk niveau. Resultaat ondermeer oprichting As50 met in eerste instantie de gemeente Oss. Later sloot de gemeente Bernheze zich hierbij aan. De gemeenten Schijndel en SintOedenrode vormen samen met Veghel en Uden op provinciaal niveau de subregio Uden / Veghel. Onderwerp van gesprek waren en zijn tot op heden Wonen en Economie. Met de gemeente Schijndel zijn er van oudsher banden op economisch gebied die hebben geleid tot een formele samenwerking. ReVuS was hier de resultante van. Ook op sociaal en cultureel gebied is er samenwerking in de vorm van Optimisd (uitvoering sociale zekerheidswetten) en MIK (muziek) en Pieter Bruegel (amateurkunst). Sint-Oedenrode is qua onderwijsvoorzieningen gericht op Veghel. In het fractievoorzittersoverleg komt het thema samenwerking, al dan niet in vergaande vorm (fusie), met enige regelmaat aan de orde. Gesprekken / SWOT-analyse in het kader van Krachtig Bestuur in Brabant tussen een vertegenwoordiging van de gemeenteraad en college met de provincie (BMC). Voorlopige aanbevelingen van de Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant Opstellen Veghelse notitie “ Samen werken of Samen gaan”. Gesprekken voeren / consultatie dorps- en wijkraden (8) en ondernemersverenigingen Met uitzondering van twee dorps- en wijkraden heeft er in februari 2013 overleg plaatsgevonden met de wijk- en dorpsraden. Gezien de toekomstige opgaven waarvoor de gemeente zich gesteld ziet staan de vertegenwoordigers van de wijk- en dorpsraden in overgrote meerderheid niet onwelwillend tegenover opschaling. Voor wat betreft mogelijke fusiepartners spreekt het merendeel zich uit voor Schijndel en Sint-Oedenrode, maar sluit op voorhand Uden niet uit Het initiatief daarvoor dient dan wel vanuit Uden te komen. Ook wordt Bernheze als toekomstige fusiepartner genoemd omdat er historische banden bestaan met delen van die gemeente. In maart heeft er overleg plaatsgevonden met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven (EBK, VMK, CVO, CM, SVBV,ZLTO en KHN) en de Jongerenraad. Zij hebben zich uitgesproken voor een opschaling van de gemeente. Schijndel en Sint Oedenrode worden als goede partners gezien waarbij zij graag zouden zien dat de gemeente Uden hierbij zou aanhaken. Vaststellen Veghelse notitie “ Samen werken of Samen gaan”. Besluit gemeenteraad: 1.Dat hij uiteindelijk een gemeente bestaande uit de REVUSS gemeenten, al dan niet met de gemeente Bernheze als stip op de horizon ziet, waarbij de focus als eerste op het samengaan met de gemeenten Schijndel en SintOedenrode ligt.
10
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Mei 2013 Juni 2013 Juli 2013
Derde en vierde kwartaal 2013 28 november 2013
19 december 2013
December 2013
2. Geeft opdracht aan het college om de gemeenten Schijndel en SintOedenrode te verzoeken of zij met een positieve grondhouding het gesprek aan willen gaan om te onderzoeken of een samengaan tot één gemeente tot de mogelijkheden behoort c.q. daarover al een richtinggevende uitspraak willen doen Brief aan de gemeenten Schijndel en Sint-Oedenrode met verzoek om reactie op besluit gemeenteraad Veghel Bestuurlijke conferentie met presentatie rapport prof. Tordoir: conclusies onderzoek samenhang Uden, Veghel en omliggende gemeenten Eerste reactie GS op het rapport “ Veerkrachtig Bestuur in Brabant”. Dat een eventuele combinatie van Schijndel , Sint-Oedenrode en Veghel op diverse terreinen onderlinge verbindingen vertoont. Ook zijn er meer of andere mogelijkheden dan louter een samenvoeging (op termijn) tussen Uden en Veghel aanwezig. De (voorlopige) indruk is dat een bestuurlijke fusie van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel tot het benodigde draagvlak kan leiden, voldoende bestuurskrachtig en duurzaam is en bovendien passend is qua interne en regionale samenhang. Er zijn diverse gesprekken gevoerd zowel tussen de colleges als door vertegenwoordigers van de raad met vertegenwoordigers van de gemeenteraden van Schijndel en Sint-Oedenrode. De gemeenteraden van Schijndel en Sint-Oedenrode hebben ingestemd met de keuze voor Veghel als partner in relatie tot het voornemen tot een bestuurlijke fusie. Beide raden hebben hun colleges opdracht gegeven om dit voornemen in samenspraak met onze gemeente uit te werken in een plan van aanpak. Dit plan van aanpak dient te worden voorgelegd aan de drie gemeenteraden. Vaststelling besluit gemeenteraad Veghel 1.Bijgaand plan van aanpak ‘voornemen tot gemeentelijke herindeling Schijndel Sint-Oedenrode en Veghel’ vast te stellen, waarmee de raad tevens vaststelt: e. het plan voor de externe communicatie; f. het instellen van een gezamenlijke kerngroep vanuit de gemeenteraden van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel 2. Opdracht te verstrekken aan het college om samen met de colleges van Schijndel en Sint-Oedenrode een herindelingsontwerp op te stellen dat najaar 2014 aan de gemeenteraden van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel wordt aangeboden Projectorganisatie wordt ingericht
11
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Logboek gemeentelijke samenwerking / herindeling Sint-Oedenrode/ Veghel/Schijndel Datum / periode 19 december 2013
December 2013 21 januari 2014 24 januari 2014
27 januari 2014
5 februari 2014 10 februari 2014 18 februari 2014 19 februari 2014 20 februari 2014 10 maart 2014 19 maart 2014 25 maart 2014
17 april 2014 11 juni 2014
11 juni 2014
16 juni 2014 4 juli 2014
Activiteit Uniforme besluitvorming Raden van Sint-Oedenrode, Schijndel en Veghel. 1.Bijgaand plan van aanpak ‘voornemen tot gemeentelijke herindeling Schijndel Sint-Oedenrode en Veghel’ vast te stellen, waarmee de raad tevens vaststelt: g. het plan voor de externe communicatie; h. het instellen van een gezamenlijke kerngroep vanuit de gemeenteraden van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel 2.Opdracht te verstrekken aan het college om samen met de colleges van Schijndel en Sint-Oedenrode een herindelingsontwerp op te stellen dat najaar 2014 aan de gemeenteraden van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel wordt aangeboden. Start inrichting Projectorganisatie (Projectgroep, Stuurgroep, gezamenlijk overleg 3 colleges, Kerngroep). Overleg gemeente Sint-Oedenrode met de ondernemers over de fusie (toelichten voornemen en vervolgproces fusie en ophalen aandachtspunten). Interview Twijnstra en Gudde / projectgroep in kader verdiepend onderzoek voor de totstandkoming van ‘handboek gemeentelijke herindeling’. (opdracht BZK) Overleg gemeente Sint-Oedenrode met de maatschappelijke partners (overdag) en de dorpsraden (s’avonds) om het voornemen en het vervolgproces om te komen tot een fusie toe te lichten en om aandachtspunten in dit kader op te halen. Overleg Stuurgroep met gedeputeerde Bert Pauli Inloopavond voor de inwoners van Sint-Oedenrode, Schijndel en Veghel (in iedere gemeente afzonderlijk). e 2 inloopavond voor de inwoners van Schijndel e 2 inloopavond voor de inwoners van Sint-Oedenrode. e 2 inloopavond voor de inwoners van Veghel Keuze voor Han Hiemstra van Codesamen als externe procesbegeleider Uitslag Gemeenteraadsverkiezingen als indicator voor het maatschappelijk draagvlak in de drie gemeenten Brief Provincie Noord-Brabant in kader van Krachtig-Bestuur: nieuwe gemeentelijke indeling per 1 januari 2017 is mogelijk mits de provincie uiterlijk 1 april 2015 over het vastgestelde herindelingsadvies beschikt. In kerngroep gesproken over evaluatie inloopavonden, het plan van aanpak herindelingsontwerp en het plan van aanpak naamgeving fusiegemeente Uitkomst van de herindelingsscan wordt toegelicht door de Provincie tijdens een gezamenlijk overleg van de drie colleges en tijdens het overleg van de kerngroep. Bespreking discussienota fusie in kerngroep (en op 27 mei 2014 in het gezamenlijk overleg van de drie colleges). De discussienota, opgebouwd vanuit de thema’s sociaal/maatschappelijk, economie, ruimtelijk en besturingselementen dient als vertrekpunt voor de rondetafelgesprekken van 2 juli 2014. In deze periode zijn alle inwoners van de drie gemeenten in de gelegenheid gesteld om een naam voor de nieuwe gemeente in te dienen. Er zijn 563
12
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
2 juli 2014
17 september 2014
25 september 2014 2 oktober 2014 1 oktober 2014
1 oktober 2014 7 oktober 2014 9 oktober 2014 13 oktober 2014 6 oktober 2014 17 oktober 2014 4 november 2014 17 november 2014 18 november 2014 19 november 2014
27 november 2014
namen ingediend. Een onafhankelijke naamgevingscommissie selecteert hieruit 3 geschikte namen. Ruim 150 inwoners, ondernemers en vertegenwoordigers van maatschappelijke instellingen nemen deel aan de rondetafelgesprekken rondom de thema’s sociaal/maatschappelijk, economie en ruimtelijk. Bedoeling is om input te krijgen voor de op te stellen visie op de nieuwe gemeente. Bespreking concept-visiedocument in kerngroep (en op 9 september 2014 in het gezamenlijk overleg van de drie colleges). De naamgevingscommissie deelt aan alle raadsleden mede welke drie namen geschikt zijn voor de nieuwe gemeente. De gemeenteraden van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel bepalen tijdens de raadsvergadering van respectievelijk 25 september, 25 september en 2 oktober of de drie namen kunnen worden voorgelegd aan de inwoners. Bespreking concept-visiedocument met inwoners, ondernemers en vertegenwoordigers van maatschappelijke instellingen tijdens de tweede ronde van rondetafelgesprekken. Bestuurlijk overleg met de colleges van Son en Breugel, Boxtel en Laarbeek Bestuurlijk overleg met de colleges van Gemert-Bakel, Uden, Boekel en Bernheze. Bestuurlijk overleg met college van Best Bestuurlijk overleg met colleges van Nuenen en Sint-Michielsgestel In deze periode mogen alle inwoners van 12 jaar en ouder van de drie gemeenten uit de drie geselecteerde namen een naam voor de nieuwe gemeente kiezen (poll). Bespreking van het concept-herindelingsontwerp, inclusief de visie op de nieuwe gemeente in de drie colleges. Bespreking van het concept-herindelingsontwerp, inclusief de visie op de nieuwe gemeente in de raadscommissies van Schijndel en Veghel Bespreking van het concept-herindelingsontwerp, inclusief de visie op de nieuwe gemeente in de raadscommissie van Sint-Oedenrode Bespreking van het concept-herindelingsontwerp, inclusief de visie op de nieuwe gemeente, in de kerngroep. De kerngroep bepaalt dan tevens of er sprake is van een fusieraad De gemeenteraden van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel stellen het concept-herindelingsontwerp, inclusief de visie op de nieuwe gemeente en inclusief de naam van de nieuwe gemeente, vast.
13
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
3
Hoe gekomen tot een visie voor de nieuwe gemeente Meierijstad
“ Hoe gekomen tot een visie voor de nieuwe gemeente Meierijstad “
14
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
1
Voorwoord ...........................................................................................................................17
2
Trends en ontwikkelingen ....................................................................................................19
3
2.1
Van verzorgingsstaat naar participantensamenleving .................................................................. 19
2.2
Schaalvergroting en maatwerk ..................................................................................................... 19
2.3
24/7- samenleving in relatie tot technologische ontwikkelingen ................................................... 19
2.4
Veranderende bevolking ............................................................................................................... 20
2.5
Duurzaamheid .............................................................................................................................. 20
2.6
Netwerksamenleving .................................................................................................................... 20
2.7
Van meer naar beter ..................................................................................................................... 21
2.8
De invloed van trends op de thema’s sociaal / maatschappelijk, economie en ruimtelijk ............ 21
Thema sociaal/maatschappelijk ...........................................................................................22 3.1
Kernachtige beschrijving huidige situatie ..................................................................................... 22
3.2
Huidige visies; bestaande wensbeelden van de drie gemeente .................................................. 23
3.3
Invloed trends en ontwikkelingen op het thema sociaal / maatschappelijk .................................. 23
3.4
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie ......................................................................... 24
3.4.1
De rondetafelgesprekken op 2 juli 2014 ................................................................................... 24
3.4.2
De rondetafelgesprekken op 1 oktober 2014 ........................................................................... 25
3.5
4
Thema economie .................................................................................................................28 4.1
Kernachtige beschrijving huidige situatie ..................................................................................... 28
4.2
Huidige visies ................................................................................................................................ 28
4.3
Invloed trends en ontwikkelingen op het thema economie ........................................................... 29
4.4
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie ......................................................................... 29
4.4.1
De rondetafelgesprekken op 2 juli 2014 ................................................................................... 29
4.4.2
De rondetafelgesprekken op 1 oktober 2014 ........................................................................... 30
4.5
5
Het thema economie in de visie voor de nieuwe gemeente ......................................................... 32
Thema ruimtelijk ..................................................................................................................34 5.1
Kernachtige beschrijving huidige situatie ..................................................................................... 34
5.2
Huidige visies ................................................................................................................................ 34
5.3
Invloed trends en ontwikkelingen op het thema ruimtelijk ............................................................ 35
5.4
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie ......................................................................... 35
5.4.1
De rondetafelgesprekken op 2 juli 2014 ................................................................................... 35
5.4.2
De rondetafelgesprekken op 1 oktober 2014 ........................................................................... 36
5.5
6
Het thema sociaal / maatschappelijk in de visie voor de nieuwe gemeente ................................ 26
Het thema ruimtelijk in de visie voor de nieuwe gemeente .......................................................... 37
Thema besturingskenmerken...............................................................................................39
15
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
6.1
Invloed trends en ontwikkelingen op besturingskenmerken ......................................................... 39
6.2
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie ......................................................................... 39
6.3
Het thema besturingskenmerken in de visie van de nieuwe gemeente ....................................... 41
4
Consultatie buurgemeenten .................................................................................................43
5
Herindelingsscan .................................................................................................................75
6
Nota zienswijzen ..................................................................................................................75
16
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
1
Voorwoord
Koers bepalen: een visie De toekomst is niet maakbaar. En toch is het zinvol te werken met en vanuit een toekomstvisie. We noemen drie redenen. Ten eerste. De toekomst is weliswaar niet maakbaar, maar wel beïnvloedbaar. Er zijn mogelijkheden om actief in te spelen op trends en ontwikkelingen, door bestuurlijke actie te ondernemen of er juist van af te zien. Ten tweede. Lang niet alles verandert onder invloed van nieuwe ontwikkelingen en trends. Verdraagzaamheid, zorg en gemeenschapszin, ruimte voor elkaars overtuiging, eigenzinnigheid, arbeidsethos, bedrijvigheid en ondernemerschap zijn relatief tijdloze waarden. De vormgeving van deze waarden zal onder invloed van nieuwe mogelijkheden uiteraard wel veranderen. Het leven in gezins- en familieverband verandert. Dat geldt ook voor de betekenis van kernen, buurten en wijken in een grotere netwerkachtige samenleving die de grenzen van Meierijstad ver overschrijdt. Ten derde. De gemeente positioneert zich met een aansprekende toekomstvisie als een interessantere partner voor andere overheden, bedrijven en maatschappelijke instellingen. Ook zij zijn immers bezig met hun toekomst. Visiegerichte samenwerking biedt perspectief op een systematische bestuurlijke en maatschappelijke aanpak van brandende kwesties. Het besef van het belang van het hebben van een visie op de toekomst is bij alle drie gemeenten aanwezig. De visie van Schijndel dateert van 2005 en geeft een doorkijk naar 2020. De visie is leidend geweest bij het maken van strategische keuzes. De visie van Veghel “Smaakmakend Veghel” is opgesteld in 2008 en heeft een vergezicht tot 2030. In de opeenvolgende collegewerkprogramma’s zijn steeds elementen uit de visie tot speerpunt genomen. De Rooise draad, de visie van Sint-Oedenrode, is in 2013 tot stand gekomen. Bij de vorming van een nieuwe gemeente kan niet worden volstaan met het samenbrengen van deze drie visies. Op de eerste plaats is de tijdgeest waarin de visies zijn opgesteld te ruim, waardoor geen gelijke tred is te ontdekken in het inspelen op ontwikkelingen en trends. Maar ook de gemeentegrootte, de meerdere kernen binnen de nieuwe gemeente, de bevolkingssamenstelling met eigen identiteiten en dergelijke vragen een nieuwe en frisse kijk op de toekomst. Een nieuwe visie voor een nieuwe gemeente, tot stand gebracht met inwoners van die nieuwe gemeente. Dit laat onverlet dat het historisch besef rond de individuele gemeenten in stand moet blijven. Daarom zijn de visies van de drie gemeenten integraal als bijlage bij dit rapport opgenomen.
De nieuwe gemeente kan eigen keuzes maken Centraal staat de vraag: Wat voor gemeente willen we zijn in 2025? Een aansprekende toekomstvisie helpt om de beleidsruimte die we hebben goed te benutten. En met goed bedoelen we hier: in het belang van inwoners, bedrijven en maatschappelijke partners. De nieuwe gemeente wil immers onderscheidend zijn. Een gemeente die in staat is om de kwaliteit van onze dienstverlening op peil te houden, het voorzieningenniveau te waarborgen en tegen zo laag mogelijke kosten de samenleving van dienst te zijn. Een nieuwe gemeente die wat betreft schaal, profiel en partners meer dan voldoende toekomstbestendig en bestuurskrachtig is. Een gemeente die een sterke positie
17
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
inneemt in de regio NO-Brabant, waarbij AgriFood het speerpunt is. Om rekening te kunnen houden met de belangen van inwoners, bedrijven en maatschappelijke partners, moeten we deze belangen kennen. Hoe kan dat beter dan hiernaar te vragen. Dit is dan ook gebeurd. Tijdens rondetafelconferenties zijn belanghebbenden en belangstellenden uitgenodigd uitspraken te doen over ieders beeld van de nieuwe gemeente. De opbrengst van deze conferenties was overweldigend. Gesteld mag worden dat hiermee een solide basis is gelegd voor dit visiedocument. Visie gaat dus over het beeld van de toekomst. Later komt aan de orde hoe de visie te realiseren. We voeren dan een strategiediscussie: welke keuzes moeten er gemaakt worden om van A naar B te komen. Dit vormt de veranderagenda voor een reeks van jaren. Diverse werkgroepen gaan hier inhoudelijk mee aan de slag. Vandaar het belang van het kunnen beschikken over een toekomstvisie.
Leeswijzer In hoofdstuk 2 schetsen we zeven relevante trends die in de maatschappij zichtbaar zijn. Vervolgens worden in de hoofdstukken 3, 4 en 5 de thema’s uitgewerkt. Elk hoofdstuk start met een feitelijke beschrijving. Deze wordt gevolgd door de visies van de drie gemeenten. Daarna worden de vakinhoudelijke consultatie en de resultaten van de ronde tafelgesprekken op 2 juli 2014 weergegeven. Elke hoofdstuk sluit af met de visie op dat thema in de vorm van “ Het is 2025… Tot slot worden in hoofdstuk 6 de besturingskenmerken van de gemeente Meierijstad beschreven.
18
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
2
Trends en ontwikkelingen
De belangrijkste trends die momenteel worden onderscheiden zijn:. 1. Van verzorgingsstaat naar participantensamenleving 2. Schaalvergroting en maatwerk 3. 24/7-samenleving in relatie tot technologische ontwikkelingen 4. Veranderende bevolking 5. Duurzaamheid 6. Netwerksamenleving 7. Van meer naar beter
2.1
Van verzorgingsstaat naar participantensamenleving
Nederland bevindt zich momenteel in een overgangsfase. De verzorgingsstaat van de 20e eeuw, met zijn nadruk op centraal ingrijpen, grootschaligheid, uniformiteit en gelijkheid past steeds minder bij de veranderde maatschappelijke verhoudingen. Nieuwe ICT-toepassingen, de voortschrijdende digitalisering van de maatschappij, de netwerksamenleving, het hogere opleidingsniveau van de burger en de toenemende individualisering staan aan de basis van het feit dat steeds meer een beroep wordt gedaan op het zelforganiserend vermogen van burgers. Daarbij komt het groeiend inzicht dat de overheid het niet meer alleen kan oplossen. Het adagium verandert van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’. Overheid en maatschappelijke organisatie doen een beroep op de eigen kracht, de kracht van de omgeving en omgekeerd wil men maatwerk in de ondersteuning. De overheid zal wel een vangnet blijven bieden voor de minder-zelfredzamen en zwakkeren in de samenleving. De ontwikkeling naar meer zelfredzaamheid van inwoners en een andere rol van de overheid zien we ook terug bij de drie transities in het Sociaal Domein.
2.2
Schaalvergroting en maatwerk
In de zorg, het onderwijs, de landbouw en bij lokaal bestuur lijkt schaalvergroting op het eerste gezicht nog altijd een dominante trend. De trend naar schaalvergroting is ingegeven door bestuurskracht, efficiencyvoordelen, kostenbesparing en verbetering dienstverlening en kwaliteit. Het aantal gemeenten door herindeling is bijvoorbeeld sterk aan het afnemen. Tegelijkertijd is er sprake van een tegengestelde beweging van maatwerk en dienstverlening op een kleinere schaal. Het duidelijkste voorbeeld hiervan betreft de decentralisaties in het sociaal domein. Het Rijk stelt immers dat het beleid het beste dicht bij de burger uitgevoerd kan worden. Maatwerk ontstaat echter ook vanuit de samenleving zelf. Er is meer aandacht voor kleinschaligheid en het individu. Aandacht en herwaardering voor de eigen omgeving waar men woont, werkt en ontspant is in een hectische en snelle wereld gekoppeld aan overzichtelijkheid, herkenbaarheid en in sommige gevallen naar de eenvoud van vroeger. Kortom: er is meer aandacht voor de menselijke maat.
2.3
24/7- samenleving in relatie tot technologische ontwikkelingen
Technologie wordt meer en meer omarmd en geïntegreerd in het dagelijks leven. Een 24/7-samenleving is niet langer een wenkend perspectief, maar wordt steeds meer de realiteit. Denk hierbij aan de oneindig beschikbare kennis van internet, die niet plaats- of tijdgebonden beschikbaar is. Voor veel diensten en producten kan men inmiddels 24/7 en overal ter wereld terecht. Fysieke afstand is steeds minder een structurerende factor in de maatschappij. De mondige, individualistische burger wil steeds zelfstandiger en krachtiger kunnen acteren tegenover derden en heeft daarvoor ook steeds meer de mogelijkheden.
19
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Denk in dit kader aan de huidige vorm van onderwijs in relatie tot de beschikbare informatie. En denk ook aan de integratie van technologie en diensten ten behoeve van een betere kwaliteit van wonen en leven (domotica). Technologie heeft ook invloed op de arbeidsmarkt: banen verdwijnen of veranderen. Maar denk ook aan verdergaande ontwikkelingen op het gebied van autoververvoer/mobiliteit. Voor gemeenten groeien de mogelijkheden voor (volledig) digitale dienstverlening. Datamining (big data) biedt steeds meer mogelijkheden. De toegenomen digitalisering van de maatschappij heeft het ook mogelijk gemaakt beter te sturen op informatie. De groei van technologische ontwikkelingen zorgt er echter ook voor dat groepen mensen op achterstand dreigen te raken. Het aantal minder-zelfredzamen zal toenemen. De verwachting is verder dat zowel transparantie als privacy voor belangrijke maatschappelijke discussies gaan zorgen.
2.4
Veranderende bevolking
Demografische ontwikkelingen zijn vergrijzing en ontgroening. De toekomstige oudere is vitaler en wil pas als het echt niet meer zelfstandig gaat niet meer als oudere worden gehuisvest. De babyboomgeneratie beschikt bij pensioen over relatief veel vrije tijd en geld. Zij vormt daarmee een belangrijke markt (zilveren economie). De aandacht voor een gezonde leefstijl van jong tot oud, met focus op voeding en beweging neemt toe. De vergrijzing en de toegenomen individualisering van de maatschappij leidt tot meer single huishoudens. De krimp van de bevolking wordt werkelijkheid in steeds meer landsdelen. Daarnaast zijn de inwoners steeds hoger opgeleid en mondiger. Mensen zijn losgekomen van gezaghebbende tradities (zoals de overheid) en vaste waardepatronen en zien zichzelf steeds meer als ontwerpers en uitvoerders van hun eigen leven. Dat vraagt flexibiliteit en maximale bewegingsvrijheid in tijd, ruimte, denken en handelen. Het gaat daarbij om maatwerk, aanpasbaarheid, experimenteer- en innovatieruimte. De diversiteit tussen de mensen neemt toe. De traditionele samenhang binnen een gemeenschap staat door dit alles onder druk. Tot slot dreigt nieuwe ongelijkheid. Burgers zonder groot netwerk en weinig financiële draagkracht dreigen in de toekomst buiten de boot te vallen. Dit geldt specifiek voor de arbeidsmigranten uit de voormalige Oostblok-landen (MOE-landers).
2.5
Duurzaamheid
Duurzaamheid, de vraag naar de houdbaarheid van het ecologische systeem waarop onze welvaart is gebaseerd, is één van de grote thema’s van de komende decennia. Het groeiend gebrek aan grondstoffen zal noodzaken tot een technologische innovatie. De komende jaren wordt de noodzaak van alternatieve energiebronnen steeds groter. Het maatschappelijk draagvlak voor duurzame productie groeit en de verwachting is dat die groei doorzet in sectoren als food, productie en bouw. Dit komt onder meer tot uiting in meer aandacht voor korte ketens (minder transportbewegingen/streekproducten) en de transitie in de intensieve veehouderij. De trits people-planet-profit wordt steeds meer een leidraad in ons handelen.
2.6
Netwerksamenleving
De samenleving kent een andere dynamiek dan voorheen door voortschrijdende digitalisering, nieuwe (communicatie)technologieën en sociale netwerken. Zij is gericht op verbinding en flexibiliteit, op kleinschaligheid en differentiatie. De netwerksamenleving is niet alleen dynamisch, zij is ook complex. Alles hangt met alles samen. Actoren in de samenleving experimenteren en leren in onverwachte coalities. Hierdoor ontstaan nieuwe creativiteit en innovatie en sociale netwerken worden dan meer opgebouwd op basis van gelijkgestemdheid in plaats van op basis van locatie.
20
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Mensen en organisaties verbinden behoeften en zoeken naar multifunctionaliteit. Zij verwachten bijvoorbeeld van voeding dat deze ook bijdraagt aan een goede gezondheid, dat huizen niet alleen onderdak bieden, maar ook duurzaam en veilig zijn. Om op dit alles in te spelen moeten organisaties uit verschillende sectoren en disciplines intensief met elkaar samenwerken. Organisaties dienen dus op zoek te gaan naar nieuwe verbindingen en (tijdelijke) allianties. De overheid moet op zoek naar nieuwe creatieve manieren om antwoorden te bieden op maatschappelijke vraagstukken: een netwerkgemeente. De netwerkgemeente treedt verbindend op en niet als trekker. De netwerkgemeente faciliteert het proces en laat de uitvoering veelal over aan de partners.
2.7
Van meer naar beter
De jaren na de Tweede Wereldoorlog hebben - tot voor kort - met name in het teken gestaan van opbouw en groei. Zowel demografisch als economisch, hetgeen de afgelopen decennia ook heeft geleid tot meer productie, meer woningen, meer kantoren, meer winkels, meer wegen, meer geld om te besteden et cetera. Inmiddels zij we als gevolg van de vergrijzing en achtereenvolgende economische recessies in een fase van krimp beland en zullen energie- en grondstoffen schaarste de (verdeling van de) welvaart verder onder druk zetten. Steeds meer mensen en organisaties raken hiervan bewust en klinkt steeds vaker dat we ´van kwantiteit naar kwaliteit’ gaan en dat ‘welzijn boven welvaart’ gaat. Deze trend raakt gemeenten ook. Daar waar gemeenten voorheen volop bezig waren met de ontwikkeling van nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen, is de aandacht nu verschoven naar een goed beheer en verbetering van de bestaande infrastructuur; zowel economisch, ruimtelijk als sociaal.
2.8
De invloed van trends op de thema’s sociaal / maatschappelijk, economie en ruimtelijk
Wanneer de bovengenoemde zeven trends inhoudelijk worden geprojecteerd op de thema’s sociaal/maatschappelijk, economie en ruimtelijk dan lijken bepaalde trends een grotere invloed te hebben dan andere hebben binnen de drie thema’s. We hebben dat weliswaar niet statistisch en causaal gestaafd maar wel indirect getoetst aan de opvattingen van burgers, instellingen en bedrijven tijdens de ronde tafel bijeenkomsten op 2 juli 2014. Bovendien hebben we hen toen ,gegeven de zeven trends, voorgelegd wat voor rol voor de overheid (besturingselementen) zou zijn weggelegd.
21
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
3 3.1
Thema sociaal/maatschappelijk Kernachtige beschrijving huidige situatie
Algemeen: Gemoedelijk, gastvrij, saamhorig, betrokken en actief; zo mogen we in zijn algemeenheid de inwoners van de drie gemeenten wel noemen. Het is er plezierig wonen, werken en verblijven. De dorpse identiteit en sociale samenhang zijn sterke punten. Mensen zijn betrokken bij elkaar, kennen elkaar en zorgen voor elkaar. Er is sprake van een grote mate van onderlinge verbondenheid. Het zijn bruisende gemeenten met jaarlijkse vele evenementen op de kalender, waar u kunt genieten van de terrassen, winkels, restaurants, musea en vele bezienswaardigheden. Op sociaal-maatschappelijk gebied is sprake van een sterk vrijwilligersleven en zijn veel sportverenigingen en culturele organisaties actief. Het behoud en versterken van de leefbaarheid, identiteit en eigenheid is een rode draad binnen elke gemeente. Dit blijkt uit de inzet van vele betrokkenen. Echter ook binnen onze gemeenschappen neemt het tekort aan vrijwilligers bij verenigingen en instellingen toe waardoor de omvang en de kwaliteit van onder meer het verenigingsleven onder druk staat. Om de leefbaarheid van kernen te ondersteunen zijn voorzieningen in de vorm van basisscholen en sportvoorzieningen in meerdere kernen aanwezig. De overige voorzieningen bevinden zich voornamelijk in de hoofdkernen. Het voorzieningenniveau staat onder druk als gevolg van enerzijds bezuinigingen en anderzijds veranderende vraagpatronen en op termijn de krimp. Specifiek: In Schijndel gebruikt men de slogan “Schijndel, het is er gewoon bijzonder!”. Het duidt daarmee de nononsens mentaliteit. In Sint-Oedenrode komt het Bourgondisch karakter sterker naar voren, men is er bij de tijd maar voelt zich gelijker tijd verbonden met de historie. In Veghel gebruikt men de slogan “Veghel maakt er werk van” en komt verbondenheid meer tot uiting in de coöperatiegedachte. Ondernemingszin en arbeidsmoraal zijn eigenschappen waar de Veghelaar bekend om staat.
22
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
3.2
Huidige visies; bestaande wensbeelden van de drie gemeente
Leefbaarheid / Sociale Cohesie / Samen actief Sociale cohesie en een actief verenigingsleven is een kracht binnen de drie gemeenten. In kerkdorpen en wijken hebben inwoners, (sport)verenigingen en maatschappelijke ondernemingen als corporaties, scholen en welzijnsinstellingen een stevige verantwoordelijkheid. Het voorzieningenniveau op het gebied van onderwijs, zorg , sport, welzijn, kunst en cultuur is mede de drager van leefbaarheid. Dit zijn: basisonderwijs, kinderopvang, sportvoorzieningen en ontmoetingsruimten. Alle inwoners kunnen meedoen aan de samenleving en nemen verantwoordelijkheid voor zichzelf, elkaar en de omgeving. Mantelzorg en vrijwilligers leveren een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van leven van hulpbehoevenden. Door hechte onderlinge samenwerking worden de faciliteiten en voorzieningen optimaal benut en is de druk op vrijwilligers afgenomen. Meedoen / Zorg is geen reden tot zorg / Gezondheid Het accent komt te liggen op preventie, creatieve oplossingen, zelfredzaamheid en medeverantwoordelijkheid van inwoners. Eigen kracht is wat iedere inwoner zelf kan doen, regelen en betalen. Medeverantwoordelijkheid legt de verbinding van de inwoner naar de samenleving; wat kun je voor elkaar doen, zowel in eigen kring als in de bredere samenleving. Dat vraagt maatwerk (van verzekerd recht naar oplossingsgericht handelen) ondersteuning (van individuele voorziening naar eigen kracht) een “Inclusief beleid” (van individuele naar algemene voorzieningen). Loslaten waar het kan, vastpakken waar het nodig is. Zelfredzaamheid kent grenzen bij de meest kwetsbaren. Voor ouderen en mensen met beperkingen zijn er betaalbare aangepaste woningen, met voorzieningen op het gebied van zorg op maat en mogelijk heden tot inwoning / mantelzorg. Men woont langer zelfstandig (ouderenproof) geïntegreerd in wijken of in en aan de rand van het centrum, veilig en op korte afstand tot laagdrempelige voorzieningen op het gebied van zorg, levensbehoeften en ontspanning. Het aanbod aan flexibele basisvoorzieningen, veelal multifunctioneel gehuisvest in één gebouw, loopt uiteen van maatschappelijke zorg, 1e-lijns en geestelijke gezondheidszorg, jeugdzorg, begeleiding van gezinnen met problemen en thuiszorg, sport en beweging.. Gezondheid en beweging vertalen zich door inzet van verenigingen, instellingen en bedrijfsleven in ‘Een leven lang fit’ programma, waarin combinaties van sport, voeding en ‘wellnes’ voor beweging en ontspanning zorgen.
Breed palet aan sociaal-culturele voorzieningen De drie gemeenten zetten in op sociaal-culturele voorzieningen die een lokaal en deels regionaal verzorgingsgebied hebben. Door handige combinaties van cultuur, educatie en beleving worden leerlingen van uit de regio aangetrokken en ontstaan uitdagende ontspanningsmogelijkheden voor de jeugd en een gunstig vestigingsklimaat voor creatieve mensen. Theater en evenementen zorgen voor een passend aanbod van cultuur en ontspanning voor jong en oud. Er valt wat te kiezen binnen de drie gemeenten.
3.3
Invloed trends en ontwikkelingen op het thema sociaal / maatschappelijk
Bij het thema sociaal / maatschappelijk is naar voren gekomen dat de trends Van Verzorgingsstaat naar participantensamenleving (trend 1), Schaalvergroting en maatwerk (trend 2), Veranderende bevolking,(trend 4) en Netwerk-samenleving (trend 6) een sterke invloed hebben.
23
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
3.4
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie
3.4.1 De rondetafelgesprekken op 2 juli 2014 Ideeën van onze burgers, bedrijven en instellingen. Ter verduidelijking: het zijn woordelijke weergaven, zonder interpretatie en waardering. Hoofdconclusie van die avond was: We bevinden ons momenteel in een overgangsfase van de verzorgingsstaat naar de participantensamenleving. Het adagium verandert van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat….’ Hoe zorg samen te organiseren; van zorgen voor, naar zorgen dat We moeten meer omdenken: anders denken, anders werken, anders Samen-Werken, denken vanuit mogelijkheden en kansen. Zorg dient dichtbij te zijn in een pluriforme samenleving. Kijk wat je collectief kunt organiseren. Een gebiedsteam en wijkgericht werken kan daarbij helpen. We moeten weer aanleren er voor elkaar te zijn. Dat betekent nieuwe afhankelijkheid. Om de vraag en aanbod van zorg te kunnen koppelen moeten mensen leren samenwerken. Daar heb je ook professionals voor nodig. Goed contact tussen professionals en vrijwilligersorganisatie kan alleen lokaal of in de wijk. Doe lokaal wat lokaal kan met eigen ‘gezicht’. Heb aandacht voor mantelzorgers, vrijwilligers en ervaringsdeskundigen en houdt lokaal de maatschappelijke stage op scholen in stand. Deze groep moet je goede ondersteuning bieden in de vorm van een steunpunt of vrijwilligerscentrale. Let daarbij op de communicatie. Faciliteer dat mensen in de uitkering een actieve bijdrage aan de samenleving kunnen leveren. De vangnetfunctie bij kwetsbare mensen is belangrijk maar de overheid mag het niet overnemen. Het doel is om de eigen kracht van mensen aan te vullen om ze vervolgens weer los te kunnen laten. Maak duidelijk dat maatwerk kan leiden tot verschillende uitkomsten qua menselijke maat, communicatie en technologie . ‘Mensen moeten afleren dat ze ergens recht op hebben’…’dat ze rechten kunnen afdwingen’.
Hoe sociale verbanden te versterken en / of in stand te houden Sociale verbanden bestaan al. Het gaat er om krachten te bundelen en niet te werken vanuit kolommen. Integrale samenwerking binnen zorg, welzijn, onderwijs en wonen is noodzaak. Cohesie begint op straat en buurtniveau. Waar de sociale verbinding zwak is zul je mensen moeten helpen met het ontwikkelen van sociale verbanden. Van de gemeente wordt verwacht dat ze gericht is op de dorpen, wijken en buurtverenigingen die veel zelf kunnen; daar moet de gemeente bij aansluiten en gebruik van maken. Zij moeten wel onderling de samenwerking zoeken, samen dingen centraal oppakken en slim combineren. Er dient geluisterd te worden naar gekozen dorps- en wijkraden. Zij moeten een sterkere positie innemen en waar nodig geschoold worden. Participatie van burgers begint bij concrete besluiten waarbij aan actieve inwoners ruimte / een podium wordt gegeven. Speciale aandacht vraagt de nieuwe generatie die eraan komt (nieuwe jongeren, generatie Z, bedrijven die starten). Zij kijken op een andere manier naar de maatschappij. Het verenigingsleven is het cement van de samenleving. Verenigingen zijn kleine gemeenschappen op zich, waarin burgers elkaar vinden. Op deze manier kunnen zij ook inspringen wanneer gelijkgezinden dit nodig hebben . Verenigingen kun je stimuleren tot activiteiten in het sociaal domein, waarbij de subsidie van de vereniging afhankelijk wordt gemaakt van de maatschappelijke bijdrage.
24
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Hoe te zorgen dat het voorzieningenniveau en de leefbaarheid op peil blijven Algemeen is de opvatting dat de couleur locale van de kernen behouden moet blijven. Doe centraal wat centraal moet, laat lokaal wat lokaal kan. Neem de tijd voor een maatschappelijke discussie over welke voorzieningen centraal kunnen en welke dicht bij de burger (om de hoek) moeten blijven. Houdt een minimaal niveau van voorzieningen vast binnen de huidige gemeenten. Leefbaarheid is de verantwoordelijkheid van bewoners zelf. De wens is dat buurthuizen vrij gebruikt kunnen worden door de verenigingen, maatschappelijke organisaties, groepen, scholen e.d. Voorzieningen, liefst multifunctionele accommodaties, dienen gedragen te worden door de buurt, dicht bij huis. Op het gebied van onderwijs en voorschoolse voorzieningen moeten organisaties en instellingen (scholen, kinderopvang etc.) samenwerking op lokaal niveau zoeken, waarbij bestuurlijk juist veel centraal geregeld kan worden. Mogelijk kunnen (brede) scholen en scholen voor voortgezet onderwijs in campusstructuur worden opgezet in combinatie met andere voorzieningen, zoals sport, kunst, cultuur en kan het vermengen van de functies zorg en de maatschappelijke functie 0-12 jaar daar plaatsvinden.
3.4.2 De rondetafelgesprekken op 1 oktober 2014 We hebben onze burgers, bedrijven en instellingen gevraagd of er wezenlijke zaken in de conceptvisie ontbreken en ze uitgenodigd hierop een reactie te geven. Deze aanvullingen zijn hierna weergegeven onder de kopjes zoals in de conceptvisie opgenomen. Ter verduidelijking: ook dit zijn woordelijke weergaven, zonder interpretatie en waardering. De mens als ontwerper van zijn eigen leven: We wensen een veilige woon- en werkomgeving. (is verwerkt in thema ruimtelijk, onderdeel woonomgeving) Quote: “Creativiteit en experiment naast planning en traditie” Breed palet aan sociaal culturele voorzieningen: Quote: “Dit is wat we willen: Levendige ontmoetingsplaatsen om van gedachten te wisselen, ontwerpen, bewegen, groenten te verbouwen, koken, kaarten, en elkaar verder helpen.” Quote: “terug naar de cultuur van het dorpshuis”: Quote: “Als in 2025 de leefbaarheid nog op het zelfde niveau als nu zouden we heel tevreden moeten zijn” Nieuwe verbindingen gevraagd: Goed onderwijs is voortdurend op zoek naar nieuwe verbindingen, op zowel sociaal maatschappelijk als economisch vlak Quote: “Halen en brengen gaan samen” Quote: “Maak een gezamenlijke creatieve denktank / netwerk / innovatie lab vanuit allerlei disciplines” Quote: “Geïnspireerde mensen, kracht door diversiteit, gelijkwaardig in hun verscheidenheid” Ondersteuning waar nodig: Quote: “De weg weten als ik hulp nodig heb, of het nu gaat om jeugdzorg, maatschappelijke zorg, zinvolle dagbesteding of werk. Gewoon er bij horen” Quote: “De kracht van Samen: Samenredzaamheid in plaats van zelfredzaamheid” Quote: “Ruilcultuur: Delen is het nieuwe hebben”
25
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
3.5
Het thema sociaal / maatschappelijk in de visie voor de nieuwe gemeente
Inleiding Als er nu gekeken wordt naar de karakteristieke kenmerken van de nieuwe gemeenten, de trends- en ontwikkelingen en datgene wat is opgehaald tijdens de rondetafelgesprekken ontstaat er de volgende visie: Sociaal/maatschappelijk Het is 2025: Iedereen kan meedoen Typering bevolking De inwoners van gemeente Meierijstad zijn gemoedelijk, gastvrij, saamhorig, betrokken en actief. Het is vooral daardoor plezierig wonen, werken en verblijven in onze gemeente. Onze inwoners kennen elkaar, zijn betrokken bij elkaar en zorgen voor elkaar. De bevolking is passend opgeleid. Samen zorgen de inwoners van elke kern voor een eigen identiteit, die herkenbaar en voelbaar is: bourgondisch, coöperatief, no-nonsens. Iedereen, van jong tot oud, neemt actief deel aan de gemeenschap. De jeugd voelt zich verbonden met en bouwt een bestaan op in Meierijstad. Onze oudere inwoners zijn vitaal, hebben aandacht voor een gezonde leefstijl, met de focus op voeding en beweging. Ze wonen zo lang als mogelijk zelfstandig. De mens als ontwerper van zijn eigen leven ICT en digitalisering hebben ervoor gezorgd dat er op allerlei terreinen sociale platforms zijn ontstaan. Het zelforganiserend vermogen is groot in onze gemeente. Er is sprake van een dynamische en zelfredzame samenleving. Mensen zijn verschillend. Inwoners zijn de ontwerpers en uitvoerders van hun eigen leven. Daarbij krijgen zij maximale bewegingsvrijheid in tijd, ruimte, denken en handelen. Dat lukt met creativiteit, innovatie en door samenwerking. Quote: “Creativiteit en experiment naast planning en traditie” Breed palet aan sociaal-culturele voorzieningen De saamhorigheid van onze inwoners blijkt onder meer uit een actief verenigingsleven. Onze zorg- en sociaal-culturele voorzieningen in de kernen zijn bereikbaar voor iedereen en hebben deels een regionaal verzorgingsgebied. Door handige combinaties van cultuur, educatie en beleving bieden we uitdagende ontspanningsmogelijkheden voor de jeugd en een gunstig vestigingsklimaat voor creatieve mensen. Theater en evenementen zorgen voor een passend aanbod van cultuur en ontspanning, voor jong en oud, lokaal en uit de regio. Er valt wat te kiezen binnen onze gemeente! Kiezen betekent soms ook delen: grotere voorzieningen centraal, andere voorzieningen decentraal. Quote: “terug naar de cultuur van het dorpshuis”: Nieuwe verbindingen gevraagd Om mee te bewegen met de maatschappelijke ontwikkelingen werken organisaties en verenigingen samen en zoeken zij naar de juiste verbindingen en bondgenoten. Zelfsturing en participatie zijn vanzelfsprekende begrippen. Dat betekent voor inwoners meer ruimte voor eigen initiatief, alsook dat zij verantwoordelijk zijn om hun eigen ideeën verder vorm en inhoud te geven. Quote: “Halen en brengen gaan samen”
26
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Als middel voor het in stand houden en bevorderen van de leefbaarheid in onze kernen is een aantal basisvoorzieningen essentieel. Deze zijn veelal multifunctioneel gehuisvest in één gebouw, met activiteiten gericht op basisonderwijs, ontmoeting, sociale activering, cultuureducatie, sport en beweging. Goed onderwijs is voortdurend op zoek naar nieuwe verbindingen, in zowel de lokale gemeenschap als in het bedrijfsleven. Als gemeente zoeken we partners om nieuwe en creatieve antwoorden te geven op maatschappelijke vraagstukken. Daarbij treden we vooral verbindend op en niet als trekker. De gemeente ondersteunt het proces en laat de uitvoering zoveel mogelijk over aan organisaties, verenigingen en vrijwilligers. Quote: “Maak een gezamenlijke creatieve denktank / netwerk / innovatie lab vanuit allerlei disciplines” De rol van de wijk- en dorpsraden is belangrijk voor de leefbaarheid.
Ondersteuning waar nodig De gemeente Meierijstad staat voor een efficiënte dienstverlening en kwaliteit tegen zo laag mogelijke kosten. Zij durft het verschil te maken door inwoners, bedrijven, instellingen en verenigingen op maat te ondersteunen. Experimenteren en leren hoort daarbij. De gemeente biedt een vangnet voor de kwetsbaren in de samenleving. Kortom: er is aandacht voor de menselijke maat. Quote: “De weg weten als ik hulp nodig heb, of het nu gaat om jeugdzorg, maatschappelijke zorg, zinvolle dagbesteding of werk. Gewoon er bij horen” Quote: “De kracht van Samen: Samenredzaamheid in plaats van zelfredzaamheid”
27
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
4 4.1
Thema economie Kernachtige beschrijving huidige situatie
Algemeen Schijndel en Veghel zijn echte werkgelegenheidsgemeenten. De materiële welvaart is de laatste 50 jaar verveelvoudigd. De bedrijvigheid van Schijndel is overeenkomstig het karakter: kleinschalig, divers en bij de tijd. Bedrijvig Veghel is sterk in de voedings- en agribusiness. Speerpunten zijn industrie, logistiek en dienstverlening. Veghel huisvest een aantal toppers van ondernemend Nederland dat zich met haar grootschalige, internationaal georiënteerde bedrijvigheid onderscheidt van omliggende gemeenten. De gemeente biedt een goed vestigingsklimaat voor bedrijven. Veghel is daarmee ook een banenmotor, een echte werkstad die aan de wijde regio werk verschaft. Deze bedrijvigheid is vanuit vroeger ontstaan door de werkmentaliteit die specifiek in dit gebied erg hoog is.
Specifiek Sint-Oedenrode Het economische beleid richt zich hoofdzakelijk op het behoud van een gezonde agrarische sector, het MKB en recreatie en toerisme. Er zijn geen plannen voor grootschalige uitbreiding van de bedrijventerreinen. Het werkloosheidspercentage is relatief laag in vergelijking met Noordoost-Brabant en Nederland. Veghel Op onderwijsgebied vervult Veghel een regionale functie. Naast het voortgezet- en regulier middelbaar onderwijs zijn in Veghel het ROC de Leijgraaf en een PABO gevestigd. In totaal bieden deze instellingen aan zo’n 10.000 studenten onderwijs. Food en logistiek bieden samen met het bedrijfsleven een innovatieve combinatie van educatie en werken.
4.2
Huidige visies
Veghel: De economische motor van de regio Binnen de huidige visie van Veghel wordt ingezet op het stimuleren van een meer robuuste en gedifferentieerde economische structuur en een aantrekkelijk vestigings- en werkklimaat. Daarbij staan duurzame en kwalitatieve ontwikkelingen centraal. De voedings- en logistieke clusters hebben een prominente plek in de Nederlandse economie, het midden en kleinbedrijf is goed vertegenwoordigd. Innovatie en value added produceren leiden er toe dat Veghel aantrekkelijk wordt voor een hoger opgeleide, gevarieerde en gekwalificeerde beroepsbevolking. Er is een aanzienlijke groei van de goederenstromen over het water en de mogelijkheid van vervoer over bestaand spoor wordt nagestreefd; er wordt ingezet op een trimodaal vervoersmodel. De pendel is nog steeds een blijvende karakteristiek van Veghel gebleken. Werken en recreëren in balans; gemeenten waar het na hard werken goed toeven is In Schijndel en Sint-Oedenrode is de bedrijvigheid meer kleinschalig en divers. Werken en wonen zijn waar mogelijk geïntegreerd. De werkgelegenheid in de sectoren zorg, horeca, recreatie en toerisme is hoog. In Schijndel zijn bedrijventerreinen op korte afstand van woongebieden gesitueerd en kenmerken zich door efficiënt ruimtegebruik, goede ontsluiting en zijn gefaciliteerd naar de eisen van de tijd (o.a.
28
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
glasvezelnetwerk). Voor beide gemeenten geldt dat benutting en passende herontwikkeling van bestaande bedrijvenlocaties de voorkeur hebben. Het kwalitatief hoogwaardig historisch centrum van Sint-Oedenrode met een onderscheidend winkel en horeca-aanbod voor inwoners en bezoekers is een belangrijke basis voor economische impulsen en vormt met het gebied van kasteel Henkenshage kansen voor versterken van recreatie en toerisme. Ook wordt Sint-Oedenrode gezien als een toegangspoort tot Het Groene Woud. Kunst in de openbare ruimte, gebouwen en de landschap- en natuurwaarden van het buitengebied zijn belangrijke toeristische pijlers. Specifiek biedt het buitengebied een uitgebreid netwerk van fiets- en wandelpaden en laat kleinschalige verblijfsrecreatie toe.
Duurzaamheid In het kader van de discussie kwaliteit voor kwantiteit wordt bij het uitgeven van grond en het acquireren van bedrijven gekozen voor een meer zuinig, duurzaam en daarmee selectief gebruik van de beschikbare ruimte. Duurzaamheid wordt beschouwd als - de constante zoektocht naar - een evenwicht tussen de 3 P’s : People, Planet en Profit. Met als centraal en lange termijn doel, het doorgeven van een leefbare wereld aan de volgende generaties. Leren gericht op werk Kennis vervult een sleutelrol. Werkgelegenheid en onderwijs gaan hand in hand. Overheid, ondernemers en onderwijs maken zich samen sterk voor een evenwichtige arbeidsmarkt met goede toekomstperspectieven. Daarin is aandacht voor innovatieve bedrijvigheid, zelfstandig ondernemen in de vorm van ZZP en startersondersteuning. Ook voor onderwijs geldt kleinschaligheid en is een passend aanboddiversiteit op basis-, voortgezet-, beroeps- en speciaal onderwijs noodzakelijk.
4.3
Invloed trends en ontwikkelingen op het thema economie
Bij het thema economie is naar voren gekomen dat de trends 24/7- samenleving in relatie tot technologische ontwikkelingen (trend 3) en Veranderende bevolking (trend 4) een sterke invloed hebben.
4.4
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie
4.4.1 De rondetafelgesprekken op 2 juli 2014 Ideeën van onze burgers, bedrijven en instellingen. Ter verduidelijking: het zijn woordelijke weergaven, zonder interpretatie en waardering. Hoofdconclusie van die avond was: We zetten in op groeiende werkgelegenheid in de nieuwe gemeente. Om de eigen economische positie te versterken zien we vooral kansen op het gebied van de (Agri-)Food-keten. Een stevige regionale positie in AgriFood Capital helpt ons daarbij. Recreatie en toerisme zien we daarnaast als een economisch speerpunt. Ook op het gebied van duurzaamheid liggen kansen. De komende jaren worden alternatieve energiebronnen populairder. Particuliere initiatieven zullen we faciliteren. Meierijstad op het kruispunt van Brainport en AgriFood Capital De gemeente kan een kruis- of knooppuntfunctie vervullen op de bestaande grote clusters: Brainport, Foodvalley, etc. Meierijstad kan meeliften met de sterke economie van Eindhoven Brainport. Meierijstad zoekt de aansluiting (contact leggen, wisselwerking, versterking) vanuit de wetenschap dat samenwerking de kracht van de regio is.
29
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
De huidige gemeenten zijn samen het sterkst in AgriFood en zijn daarop gefocussed. Binnen AgriFood is er ook aandacht voor duurzame vormen van voedselproductie, voor voedselveiligheid en voor toeleveranciers aanverwante producten. Door fusie is Meierijstad binnen AgriFood krachtiger ten opzichte van Oss en Den Bosch. Bij een kruis- of knooppunt functie behoort goede bereikbaarheid. Zowel intern, tussen de verschillende kernen als extern (kanaal/A50).Een verbeterpunt is het openbaar vervoer. Meierijstad en andere economische dragers Meierijstad is meer dan AgriFood. Zo zijn er de winkelcentra van Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode, waarbij de aantrekkingskracht van het centrum van Veghel in potentie het grootst is. Ook binnen Meierijstad zijn de effecten van internet op het winkelbestand merkbaar. Een oplossing kan liggen in het gezamenlijkheid creëren van (unique selling points)) USP’s voor de winkelconcentratiegebieden. De aanwezigheid van middenstand in de kernen is nodig voor de leefbaarheid. Meierijstad biedt vestigingsmogelijkheden voor ondernemers in alle kernen. Differentiatie tussen de drie hoofdkernen mag, waarbij het onderscheidend vermogen zelfs mag worden versterkt. Het huidige mozaïek wordt mede gelet op de spin-off als draagvlak voor het lokale verenigingsleven gekoesterd. Kanttekening hierbij: Nut en noodzaak nieuwe bedrijventerreinen overwegen: er staat inmiddels voldoende leeg. Speel in op de verschillende kwaliteiten en (uitgeefbare) ruimte van de verschillende gemeenten. Meierijstad zoekt nieuwe economische dragers voor het buitengebied. Primair wordt daarbij de relatie gelegd met hergebruik van voormalig agrarische bedrijfsbebouwing ( VAB) en het benutten van de mogelijkheden van recreatie en toerisme in relatie tot bijvoorbeeld de Vlagheide. Speciaal wordt aandacht gevraagd voor de starters (ZZP’ers). Meierijstad vraagt om een hogere organisatiegraad van ondernemers Het is wenselijk dat vanuit de ondernemers (meer) met één stem richting de gemeente gecommuniceerd wordt (ondanks de soms tegenstrijdige ondernemersbelangen). De huidige organisatiegraad van de ondernemers is (te) laag. Ondernemers(verenigingen) moeten elkaar opzoeken in overlegplatforms, verbindingen leggen, van elkaar leren en meer gebruik maken van de reeds aanwezige kennis en kwaliteiten bij verschillende bedrijven. Netwerksamenwerking binnen de 3 O’s De wisselwerking tussen overheid, bedrijfsleven en onderwijs kan een stuk beter. Opleidingen moeten meer aansluiten op de vraag vanuit het bedrijfsleven. Leren/werken meer combineren, inpandige bedrijven in scholen voor beroepsonderwijs, het nieuwe werken, de vorming van een campus, goede overblijfvoorzieningen zijn in dit verband suggesties. Achterliggende gedachte hierbij is dat hiermee nieuw arbeidspotentieel voor de toekomst gemakkelijker wordt bereikt. De nieuwe gemeente is een werkgemeente (meer werkgelegenheid dan werkaanbod). Vanuit duurzaamheid, lokale oriëntatie kan het wenselijk zijn om hierop aan te sluiten met het woonaanbod. Voor de gemeente ligt in dit verband de taak om de leefbaarheid in de kernen te vergroten.
4.4.2 De rondetafelgesprekken op 1 oktober 2014 We hebben onze burgers, bedrijven en instellingen gevraagd of er wezenlijke zaken in de conceptvisie ontbreken en uitgenodigd hierop een reactie te geven. Deze aanvullingen zijn hierna weergegeven onder de kopjes zoals in de conceptvisie opgenomen. Ter verduidelijking: ook dit zijn woordelijke weergaven, zonder interpretatie en waardering.
30
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Een 24 uurs economie; veranderd ondernemerschap: Ondernemers dienen meer politiek actief te zijn Ondernemers helpen Ondernemers in Meierijstad in de vorm van delen van kennis en kunde, netwerken en investeringen. Actief op zoek naar crossovers tussen sectoren om meerwaarde te genereren. De ambitie is de vestiging van een Europees kenniscentrum op het gebied van Agri&Food. Quote: “Breek met het huidige systeem van regels; denk vanuit principes” Quote: “Van Land naar Klant”
Veranderende bevolking: Overheid en ondernemers zijn verantwoordelijk voor de arbeidsmarkt; van beschutte werkplek tot directie Quote: Koester onze beroepsbevolking. Groeiende werkgelegenheid in onze nieuwe gemeente: Groei moet worden gezocht in een circulaire economie (gesloten systemen). People, Profit, Planet / durability / sustainability zijn daarbij kernwoorden. Quote: “Stimuleer de lokale economie”
31
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
4.5
Het thema economie in de visie voor de nieuwe gemeente
Inleiding Als er nu gekeken wordt naar de karakteristieke kenmerken van de nieuwe gemeenten, de trends- en ontwikkelingen en datgene wat is opgehaald tijdens de rondetafelgesprekken ontstaat er de volgende visie: Economie Het is 2025: Er is voldoende werkgelegenheid: de beroepsbevolking aan het werk Een 24 uurs economie; veranderd ondernemerschap Meierijstad is een typische werkgelegenheidsgemeente. Ondernemingszin en een hoge arbeidsmoraal zijn kenmerkend. We hebben een stevige economische positie met een breed scala aan bedrijven. Meierijstad is een toonaangevende gemeente in AgriFood Capital. De vestiging van hoogwaardige opleidingen (kenniscentrum) op het gebied van Food heeft binnen de gemeentegrenzen een plek gekregen. Voor (nieuwe) bedrijven bieden we een aantrekkelijk vestigings- en werkklimaat. Het buitengebied vormt een proefgebied. Kennis is niet langer plaats- of tijdgebonden. Voor veel diensten en producten kunnen onze inwoners altijd en overal ter wereld terecht. Daarbij speelt afstand geen rol meer. Ondernemers helpen ondernemers in Meierijstad in de vorm van delen van kennis en kunde, netwerken en investeringen. Er zijn crossovers tussen sectoren gerealiseerd. Ondernemers, onderwijs en gemeente Meierijstad werken intensief samen. Onderwijs en opleidingen sluiten aan op de vraag vanuit het bedrijfsleven. Nieuw arbeidspotentieel is daardoor meer en gemakkelijker bereikbaar. De kernen Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Erp hebben een regionaal winkelaanbod en in de overige kernen is voldoende winkelaanbod voor de plaatselijke inwoners. De detailhandel kenmerkt zich door digitale dienstverlening. Onze winkelgebieden vormen ware belevingsconcepten met onderscheidende dienstverlening. De ondernemersverenigingen werken samen. Ondernemers zijn meer politiek actief. Quote: Breek met het huidige systeem van regels; denk vanuit principes Veranderende bevolking De groep senioren beschikt over veel vrije tijd en vaak ook geld. De ‘zilveren economie’ vormt een belangrijke markt. Door de vergrijzing staan zorg, voeding en beweging centraal. Er zijn minder jongeren waardoor er ook minder aanbod van arbeidskrachten is. Daarnaast zijn zij hoger opgeleid. Hierdoor is er spanning op de arbeidsmarkt. Om jongeren aan de gemeente te binden is er een intensieve samenwerking tussen overheid, ondernemers en onderwijs. Overheid en ondernemers zijn verantwoordelijk voor de arbeidsmarkt; van beschutte werkplek tot directie. We bieden toekomstige arbeidskrachten een goed en breed perspectief. Quote: Koester onze beroepsbevolking. Groeiende werkgelegenheid in onze nieuwe gemeente Het gebied Meierijstad is van oudsher gericht op de landbouw als primaire producent, de maakindustrie en de logistiek. De economische positie wordt in sterke mate bepaald door de (Agri-) Food-keten. Meierijstad maakt onderdeel uit van AgriFood Capital. AgriFood Capital heeft een spilfunctie in de samenwerking met Brainport, Greenport Venlo en Food Valley Wageningen. Meierijstad is toonaangevend
32
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
op het gebied van gezonde voeding. Recreatie en toerisme zijn economische speerpunten binnen de stedendriehoek Eindhoven, Tilburg, ’s-Hertogenbosch. Sint-Oedenrode is de toegangspoort tot ‘Het Groene Woud’ met de historische Markt, de Knoptoren en het gebied rondom kasteel Henkenshage. Meierijstad heeft een uitgebreid netwerk van fiets- en wandelpaden en kunst in de openbare ruimte. Quote: “Stimuleer de lokale economie” Meierijstad is actief op het gebied van duurzaamheid. Daarbij staat hergebruik centraal en zijn alternatieve energiebronnen populair. Meierijstad faciliteert initiatieven op dat gebied. Groei is gevonden in de circulaire economie.
33
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
5 5.1
Thema ruimtelijk Kernachtige beschrijving huidige situatie
Algemeen Het groene landelijk gebied tussen de kernen is een belangrijke karakteristiek van de drie gemeenten. Een groot, gevarieerd en daardoor aantrekkelijk buitengebied. Diverse kernen en toch een samenhangend geheel. De gebiedseigen kenmerken en cultuurhistorische waarden worden duurzaam behouden en versterkt De ligging aan de A50, de A2 en de N 279 en de Zuid Willemsvaart maken dat de bereikbaarheid goed is te noemen. Het openbaar vervoer daarentegen is minder goed ontwikkeld en met name tussen de kerndorpen zwak. In elk van de drie gemeenten is er een gevarieerd woningaanbod .
Specifiek Schijndel De kern van Schijndel kent een lintbebouwing. Sint-Oedenrode De gemeente wordt doorsneden door de rivier de Dommel. Sint-Oedenrode is de enige kern met stadsrechten sinds 1232. Het historische centrum is aantrekkelijk door zijn fysieke kwaliteiten. Veghel De helft van de oppervlakte van de kern Veghel betreft industrie. Dat draagt bij aan het imago van werkstad. Veghel is geen typisch Bourgondische Brabantse gemeente. De Zuid Willemsvaart en de overslaghaven zijn vergroot en innovatief gemoderniseerd.
5.2
Huidige visies
Nog altijd dorps Schijndel en Sint-Oedenrode kenmerken zich door de innige relatie tussen stad en land. Het landelijke en groene karakter van het buitengebied is tot ver in de wijken gebracht. Specifieke landschappelijk waardevolle gebieden zijn gevrijwaard van bebouwing. Dit alles biedt inwoners een beleving van natuurlijke rust, ontspanning en veiligheid. De Dommel en AA zijn identiteitsdragers van ruimtelijke kwaliteit in de centra van Sint-Oedenrode en Veghel. Sint-Oedenrode heeft grote cultuurhistorische waarden met daarin centraal de markt en de Knoptoren. Veghel streeft naar een goede balans tussen de hoofdkern met stedelijke kwaliteiten en de kerkdorpen met hun dorpse waarden. De kerkdorpen van de drie gemeenten zijn dankzij de goede ontsluitingsstructuur leefbare woonkernen voor gezinnen en families, met vertrouwde dorpse waarden, beschut en verbonden door een natuurlijke omgeving. Fysieke kwaliteit en vitaal platteland De openheid van het landschap is een kwaliteit; een landschap met ruimte voor landbouw, natuur, water en mogelijkheden voor recreatie. De landbouw is nog steeds een belangrijke drager en medebeheerder van het landelijk gebied. Maatschappelijke discussies over gezondheidsrisico’s van grote intensieve veehouderijbedrijven / concentraties van bedrijven blijven actueel en zijn van invloed op de inrichting en
34
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
revitalisering van het platteland. Hergebruik van vrijkomende agrarische bebouwing is enerzijds een must om verpaupering te voorkomen, maar ook kans voor vervangende economische dragers. De verbinding tussen de agrarische en de recreatieve sector leidt tot een bundeling van krachten gericht op nieuwe en innovatieve vormen van recreatie, toerisme en kleinschalige bedrijvigheid. Wonen een leven lang / samen wonen Woningaanbod in alle prijsklassen voor diverse doelgroepen zorgt voor doorstroming in zowel de koop- als huursector. Waar nodig worden wijken geherstructureerd. Door woondiversiteit (levensloopbestendig) is binding aan de gemeenten gerealiseerd. Iedereen draagt zorg voor een veilig en plezierig woonmilieu waarin hij/zij de leefomgeving naar eigen wensen heeft ingekleurd. Gemeenten in beweging Er worden nieuwe bedrijventerreinen ontwikkeld en bestaande bedrijventerreinen worden doorlopend gerevitaliseerd. De positie als knooppunt op de Brabantse vervoersassen is weliswaar goed te noemen maar blijft onze aandacht vragen.
5.3
Invloed trends en ontwikkelingen op het thema ruimtelijk
Bij het thema ruimtelijk is naar voren gekomen dat de trends Veranderende bevolking (trend 4) en Van meer naar beter (trend 7) een sterke invloed hebben.
5.4
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie
5.4.1 De rondetafelgesprekken op 2 juli 2014 Ideeën van onze burgers, bedrijven en instellingen. Ter verduidelijking: het zijn woordelijke weergaven, zonder interpretatie en waardering. Hoofdconclusie van die avond was: De ruimtelijke opgave is om het onderscheid tussen stedelijk en landelijk gebied te handhaven. Nieuwe impulsen zijn nodig om het platteland vitaal en leefbaar te houden. De zoektocht naar nieuwe economische dragers blijft belangrijk. Maar ook: wat betekenen de trends voor de inrichting van de ruimte: digitalisering en technologische ontwikkelingen. Wat voor invloed hebben trends als schaalvergroting in de landbouw op ons buitengebied. Discussies rondom volksgezondheid. Hier spelen ook de trends schaalvergroting en maatwerk, duurzaamheid, van meer naar beter en de veranderende samenstelling van de bevolking. De gemeente kiest voor een verdeling van ruimte waarbij in iedere kern de eigen identiteit en diversiteit herkenbaar zijn. De huidige kwaliteiten worden versterkt. Sterke punten krijgen een plek en niet alles wordt centraal georganiseerd. Delen binnen het ruimtelijk gebied worden gereserveerd voor wonen, toerisme en landbouw. Bepaalde takken van de industrie worden in de toekomst minder. De gemeente stelt een plan op hoe men omgaat met ruimte en het maken van radicale keuzes wordt daarbij niet uit de weg gegaan. We denken in oplossingen en niet in problemen. Woonomgeving Behoud van identiteit en verscheidenheid van de kernen is belangrijk. Voorkom “eenheidsworst” en het aan elkaar groeien van kernen. Er wordt niet alleen gekozen voor uitbreiden , maar ook voor inbreiden met voldoende groen en ruimte binnen het stedelijk gebied. Maatwerk is de standaard en uit zich in vraaggericht bouwen, bouwen naar behoefte, levensloopbestendig bouwen en het bouwen van woningen
35
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
met een beperktere levensduur. Mensen gaan meer zelf ontwikkelen en burgerparticipatie bij wonen is een gewoon goed. De trend is demontabel bouwen, flexibel bouwen met zorg voor fysieke en functionele kwaliteit en duurzaamheid. De gemeente heeft aandacht voor jongerenhuisvesting, woningbouw voor mantelzorg en passende voorzieningen in de woonomgeving. De kernen moeten onderling goed bereikbaar zijn via Hoogwaardig Openbaar Vervoer. De inzet van een (gedifferentieerde) grondprijs wordt als mogelijk middel gezien om doelen te halen. Bedrijvigheid De gemeente geeft ruimte aan de (her-) ontwikkeling van bedrijven (agrarisch en/of anderszins) binnen kwalitatieve kaders (milieu, inpassing e.d.). Eén van die kaders is overleg en/of samenwerking met alle belanghebbenden, waarbij de bal op dit punt niet bij de gemeente wordt gelegd, maar juist bij de samenleving. Werken gebeurt op meerdere momenten en werken aan huis is een belangrijk aspect dat meer mogelijk gemaakt moet worden. Landschapskenmerken Mensen gaan zelf kleinschaliger produceren, grootschalige landbouw is binnen de gemeente niet aanwezig. AgriFood Capital; geen voedselindustrie zonder boeren en dus blijft een gezonde agrarische sector noodzakelijk. Er vindt samenwerking plaats tussen agrarische bedrijven en natuurbeheer. De gemeente is zuinig op groen. Een parklandschap vormt de buffer naar stedelijk gebied, maar staat de agrarische sector niet in de weg. Op het gebied van toerisme wordt er samengewerkt. Leefbaarheid De leefbaarheid in de gemeente wordt mede bepaald door de aanwezigheid van voldoende culturele voorzieningen en sportvoorzieningen, waaronder zwembaden. In elke kern is een basisniveau van voorzieningen aanwezig en bestaat er in de totale gemeente een goede mix van werkgelegenheid, wonen en ontspanning. Omdat het onmogelijk is alle huidige voorzieningen in stand te houden worden er keuzes gemaakt welke voorzieningen waar komen of blijven. Daarbij wordt zoveel als mogelijk gestreefd naar het opzetten van multifunctionele accommodaties.
5.4.2 De rondetafelgesprekken op 1 oktober 2014 We hebben onze burgers, bedrijven en instellingen gevraagd of er wezenlijke zaken in de conceptvisie ontbreken en uitgenodigd hierop een reactie te geven. Deze aanvullingen zijn hierna weergegeven onder de kopjes zoals in de conceptvisie opgenomen. Ter verduidelijking: ook dit zijn woordelijke weergaven, zonder interpretatie en waardering. Landschapskenmerken: Quote: “Open, groen en opgeruimd” Woonomgeving: Inwoners zijn op zoek naar nieuwe samenlevingsvormen. Quote: “Fysieke en digitale bereikbaarheid zowel in stedelijk als in landelijk gebied” Bedrijvigheid: Quote: “Ruimte voor de Fiets”
36
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
5.5
Het thema ruimtelijk in de visie voor de nieuwe gemeente
Inleiding Als er nu gekeken wordt naar de karakteristieke kenmerken van de nieuwe gemeenten, de trends- en ontwikkelingen en datgene wat is opgehaald tijdens de rondetafelgesprekken ontstaat er de volgende visie: Ruimtelijk Het is 2025: Een ruimtelijke balans tussen werken, wonen en leven Een optimale inrichting van de ruimte: we reserveren ruimte voor… In de gemeente Meierijstad zijn stad en land met elkaar verweven. Het gebied kenmerkt zich door drie hoofdkernen met daar omheen tien kerkdorpen, elk met hun eigen karakter en identiteit. Er is duidelijk onderscheid tussen de bebouwde en groene omgeving. Het voorzieningenniveau is afgestemd op de omvang van onze gemeente met haar 80.000 inwoners. Het water, spoor en wegennet zorgen voor de bereikbaarheid en leefbaarheid van onze hele gemeente. Landschapskenmerken De Dommel en Aa zijn beeldbepalend in de kernen Sint-Oedenrode en Veghel. In Schijndel en SintOedenrode is de natuur overal dichtbij. In specifieke landschappelijk waardevolle gebieden staan we bebouwing niet toe, wat de landschaps- en natuurwaarden van het buitengebied versterkt. De landbouw in Meierijstad heeft een belangrijke plaats in het landelijk gebied. Het landelijk gebied kent nog altijd grote intensieve veehouderijen en concentraties van bedrijven. Bij de (her)inrichting en revitalisering van het landelijk gebied wegen de (gezondheids-)risico’s mee. Daarnaast is er in het landschap ruimte voor (nieuwe) natuur, water en mogelijkheden voor recreatie. De verbinding tussen de Maashorst en het Groene Woud, het Dommeldal en Aadal zijn hier voorbeelden van. Quote: “Open, groen en opgeruimd” Een belangrijk aantal bedrijven heeft de agrarische activiteiten beëindigd. De gemeente geeft ruimte aan andere vormen van economie in het buitengebied, passend bij de aard, schaal en gewenste kwaliteit van het landelijk gebied. Woonomgeving Onze inwoners verblijven in een veilige woon- en werkomgeving. Zij zijn betrokken en hebben direct invloed op de woonomgeving en de eigen woning. Maatwerk is de norm, met flexibiliteit en ruimte voor nieuwe ideeën. Er is een duurzame leefomgeving en een divers woningaanbod: koop, huur, meer-generatie-wonen (levensloopbestendig) en zorgconcepten. Het (hoogwaardig) openbaar vervoer is verbeterd en daardoor is de bereikbaarheid tussen de kernen goed. Quote: “Fysieke en digitale bereikbaarheid zowel in stedelijk als in landelijk gebied” Bedrijvigheid Bedrijventerreinen kenmerken zich door efficiënt ruimtegebruik, goede ontsluiting en zijn gefaciliteerd naar de eisen van de tijd. We beschikken over verschillende vervoersmogelijkheden voor goederen: het water, spoor en vrachtverkeer over de weg. Overheid De nadruk ligt op kwaliteit. Duurzaam ruimtegebruik is het uitgangspunt. De gemeente Meierijstad
37
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
stimuleert afwisselend ontwikkelingen, stelt kaders, biedt experimenteerruimte en bewaakt de over-all kwaliteit.
38
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
6 6.1
Thema besturingskenmerken Invloed trends en ontwikkelingen op besturingskenmerken
Bij het thema besturingskenmerken is naar voren gekomen dat de trends Schaalvergroting en maatwerk (trend 2), 24/7- samenleving in relatie tot technologische ontwikkelingen (trend 3) en Netwerk-samenleving (trend 6) een sterke invloed hebben
6.2
Maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie
De maatschappelijke en vakinhoudelijke consultatie op 2 juli 2014; Ideeën van onze burgers, bedrijven en instellingen. Ter verduidelijking: het zijn soms woordelijke weergaven , zonder interpretatie en waardering. De visie die de gemeente heeft op maatschappelijke, ruimtelijke en economische ontwikkelingen en de wijze waarop zij die, samen met burgers, bedrijven en instellingen, wil realiseren stelt eisen aan de bestuurlijke en ambtelijke organisatie die de gemeente zou moeten zijn. Het bestuur (rol) en de organisatie binnen het thema sociaal / maatschappelijk Rol en houding van de gemeente Met stip op één staat dat de gemeente goed moet (leren) luisteren naar de burger. Het bestuur en politiek moeten betrokken blijven bij wat er leeft in de samenleving. De gemeente hoeft dingen niet zelf te doen maar mag zich ook niet helemaal terugtrekken, moet steunen, faciliteren, regisseren en werken als netwerkorganisatie. De gemeente moet dienend, ‘meedenkend’ zijn, de kleine schaal kunnen blijven borgen en de lijnen kort houden. De nieuwe gemeente moeten we organiseren rondom de uitdagingen van de toekomst in plaats van op de klassieke manier. Dit vraagt om een cultuuromslag van politiek, bestuur en ambtelijke organisatie. We moeten meer omdenken: anders denken, anders werken, anders Samen-Werken. We moeten meer denken vanuit mogelijkheden en kansen, buiten kaders kunnen en willen kijken. De uitdaging is het intern verbinding kunnen maken en niet meer in hokjes gaan denken. Denk vanuit een ander beeld en de redelijkheid van de burger, met minder protocollen en meer regelruimte in plaats van bureaucratie. Dat vraagt enerzijds om een ambtelijk apparaat op hoofdlijnen, waarbij expertise bij elkaar wordt gezet, een regiefunctie waar mogelijk zaken op wijkniveau worden geregeld, een kenniscentrum van goede ideeën, die de gemeente mag uitdragen maar waarbij ook de eigen verantwoordelijkheid past om kennis op te halen. Wijkraden hoeven niet allemaal het wiel uit te vinden. Initiatieven moeten worden gedeeld waarbij de gemeente faciliteert. Burgers willen inzicht krijgen in wat er in de drie gebiedsdelen gebeurd (lokaal nieuws delen). Anderzijds vraagt dat om een ambtelijk apparaat met de ambtenaar dicht bij de burger met meer aandacht voor vraagverheldering van de zorg (houding en gedrag van ambtenaren), en besluiten die laag in de organisatie genomen kunnen worden. Regelruimte betekent ook verschillen. We moeten ook accepteren dat er verschillende oplossingen komen. De gemeente moet transparant en effectief communiceren (ben duidelijk wat kan en niet kan en ben bereid argumenten hierover te wisselen) Tot slot: geef burgerinitiatieven en onorthodoxe ideeën een kans , toon lef.
39
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Het bestuur (rol) en de organisatie binnen het thema economie Rol en houding van de gemeente Bedrijven gaan niet weg zolang de gemeente faciliteert. Dit kan mede bereikt worden door het toepassen van het principe ‘high trust, high penalty’. Meierijstad moet actief aan de gang om werkgelegenheid te behouden, lobbyen (in en buiten Nederland) en behulpzaam zijn bij het verkrijgen van subsidies. Meierijstad moet meer denken in kansen: zaken faciliteren en innovatie aanjagen, niet toetsend maar voorwaardenscheppend (ja, tenzij).Een pragmatische, laagdrempelige, professionele en dienstbare houding wordt gevraagd van de gemeente. Daarbij is het van belang geen belemmeringen en blokkades te veroorzaken (door regelgeving/ houding). Politiek en bestuur staan in de samenleving. Het bestuur (rol) en de organisatie binnen het thema ruimtelijk Rol en houding van de gemeente De rol van de gemeente is initiërend en faciliterend. De dorps- en wijkraden hebben andere verantwoordelijkheden en bevoegdheden dan voorheen. Zij hebben dan meer zeggenschap en invloed op de invulling van de openbare ruimte. De burgers in de samenleving worden minder aangestuurd en bepalen veel zelf. De besluitvorming is efficiënter en de overheid luistert naar de behoeften van de burger. Burgers doen mee. De gemeente werkt met allround ambtenaren die participeren in de samenleving en efficiënter werken samen met de burgers. Er zijn korte lijnen tussen overheid en samenleving en kleinschalige initiatieven worden gestimuleerd
40
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
6.3
Het thema besturingskenmerken in de visie van de nieuwe gemeente
Inleiding Als er nu gekeken wordt naar de karakteristieke kenmerken van de nieuwe gemeenten, de trends- en ontwikkelingen en datgene wat is opgehaald tijdens de rondetafelgesprekken ontstaat er de volgende visie: De gemeente Meierijstad Het is 2025: een gemeente met een missie en ambities In het belang van haar inwoners, bedrijven, instellingen en verenigingen is een ambitieuze en bestuurskrachtige gemeente noodzakelijk. Elke inwoner telt mee en kan mee doen binnen sterke sociale netwerken en een rijk vrijwilligers- en verenigingsleven. Meierijstad maakt zich samen met het bedrijfsleven sterk voor een gezonde lokale en regionale economie met voldoende werkgelegenheid. Food is de verbindende factor: de productie in het buitengebied, de voedingsindustrie en nieuwe productontwikkeling. In Meierijstad is het genieten in de vele restaurants en op de terrassen. De beroepsbevolking is aan het werk. Wonen en werken in Foodcapital trekt jeugd aan. Er is een goede ruimtelijke balans tussen werken, wonen en leven. Meierijstad koestert de unieke waarden van natuur, landschap, cultuur en onderwijs.
Besturingskenmerken Het is 2025: professioneel bestuur De bestuurders van de nieuwe gemeente Meierijstad zijn herkenbaar, betrokken en staan dicht bij de inwoner. Zij handelen in het algemeen belang. Dat betekent: integer en effectief. Zij zoeken actief naar oplossingen voor complexe vraagstukken en doen dat met een open blik en in samenhang met de (bestuurlijke) omgeving. Het gemeentebestuur is in zijn handelen open en transparant. De rol van de gemeente in de regio is gericht op samenwerking op deelonderwerpen. Als het gaat om onder meer bedrijvigheid, werkgelegenheid, innovatie, recreatie en toerisme geeft de gemeente zelfbewust invulling aan haar bestuurlijke positie in de regio. De gemeente staat voor versterking en diversiteit van de lokale en regionale economie. Onze gemeente streeft naar een goede aansluiting tussen het onderwijs en het bedrijfsleven. Deze rol vraagt om creativiteit, alertheid én om een gemeente die open staat voor niet alledaagse antwoorden op ontwikkelingen. Daarnaast behartigt Meierijstad als netwerker en lobbyist de belangen van de gemeente op verschillende niveaus en is Meierijstad een actieve partner in samenwerkingsrelaties. De gemeente heeft een rol bij regionale uitdagingen. De taakverdeling tussen gemeenteraad en college is helder en professioneel. De gemeenteraad stuurt op hoofdlijnen en heeft een kaderstellende, volksvertegenwoordigende en controlerende rol. Het college vormt het dagelijks bestuur van onze gemeente. In deze rol is zij verantwoordelijk voor de totstandkoming en uitvoering van het beleid.
Het is 2025: organisatie en dienstverlening De gemeente Meierijstad stimuleert zelfsturing en het zelforganiserend vermogen van inwoners. Dat betekent dat Meierijstad meer loslaat en dat inwoners meer de ruimte hebben voor eigen initiatief. En dat zij de verantwoordelijkheid krijgen om hun eigen ideeën verder vorm en inhoud te geven. De gemeente Meierijstad op haar beurt neemt haar inwoners serieus, is zichtbaar en aanspreekbaar. Meierijstad betrekt hen bij beleid en de uitvoering daarvan en zet zich in voor een goede relatie met haar inwoners. De ambtelijke organisatie stelt de gemeente Meierijstad in staat de bestuurlijke en dienstverlenende rol
41
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
waar te maken. De organisatie werkt efficiënt, transparant, servicegericht en levert kwaliteit. In de dienstverlening worden diverse doelgroepen onderscheiden, zoals: ondernemers, ouderen en jongeren. De organisatie staat dicht bij de inwoner en stelt de klant centraal. De verantwoordelijkheden liggen laag in de organisatie. De aanspreekpunten voor onze inwoners, bedrijven en verenigingen hebben een herkenbare plaats in de gemeentelijke organisatie. Op relevante onderwerpen maken we een bewuste afweging voor zelf doen, samen doen, uitbesteden of ‘aan de markt overlaten’. Steeds vaker is er sprake van samenwerking met andere (semi-) publieke organisaties. De gemeente Meierijstad maakt als betrouwbare partner haar taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden waar. De gemeente heeft een goed en structureel overleg met de kernen, het maatschappelijk middenveld, bedrijfsleven en medeoverheden. Zo onderhoudt de gemeente Meierijstad haar relaties. Meierijstad is daardoor in staat om maximaal in te spelen op wat er in de samenleving speelt.
42
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
4
Consultatie buurgemeenten Gemeente Bernheze
Verslag van
Bestuurlijk overleg met gemeente Bernheze i.r.t. voorgenomen bestuurlijke fusie
Datum
07-10-2014
Verslaglegging door
Otto Sanders
Aanwezig
Gemeenten Schijndel/Sint-Oedenrode/Veghel mw. J. Eugster- van Bergeijk (burgemeester Schijndel) mw. I. Adema (burgemeester Veghel) Dhr. F. Schriever (gemeentesecretaris Sint-Oedenrode) dhr. O. Sanders (notulist) Gemeente Bernheze Mw. M. Moorman (burgemeester Bernheze) Dhr. P. van Boekel (wethouder Bernheze)
Afwezig
Mw. M. Wilms-Wils (gemeentesecretaris Veghel) Dhr. W van Rosmalen (gemeentesecretaris Schijndel)
Kopie aan
Colleges van de gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Bernheze
Volgende vergadering
nvt
Agendapunt
Onderwerp en verslag
1.
Opening (17.30 uur). Mw Adema opent het overleg en stelt de aanwezigen vanuit SSV voor. De gemeentesecretarissen van Schijndel en Veghel zijn verhinderd. De afvaardiging van het college van Bernheze stelt zich voor.
2.
Informatie over het fusieproces Schijndel-Sint-Oedenrode-Veghel Mw Adema licht het proces toe dat in de afgelopen jaren in Veghel is doorlopen. Van het besluit tot een bestuurlijk samengaan in plaats van een ambtelijke fusie tot de uiteindelijke keuze voor Schijndel en Sint-Oedenrode als herindelingspartners. Mw. Eugster vult aan met betrekking tot het proces dat de gemeenten Schijndel en Sint-Oedenrode samen hebben doorlopen met 4 andere Meierijgemeenten (Boxtel, Haaren, Sint-Michielsgestel, Vught). Waar deze laatste gemeenten hebben gekozen voor een ambtelijk fusie hebben Schijndel en Sint-Oedenrode de keuze gemaakt tot een bestuurlijke herindeling met Veghel als herindelingspartner. Ook gaat ze in op de stand van zaken betreffende de herindelingsscan, de naamgeving, de visie en het herindelingsontwerp.
3.
Wat vindt Bernheze van de voorgenomen fusie Mw. Moorman en dhr Van Boekel: Complimenten voor de voortvarendheid waarmee de voorgenomen herindeling is opgepakt, de organisatiekracht valt daarbij op. Er is waargenomen dat deze herindeling is geworteld in de drie gemeenteraden en bij de inwoners. De vraag die nog wel leeft bij de gemeente Bernheze is hoe de drie herindelingspartners de samenwerking met de andere gemeenten in de regio zien. Mw Adema en mw Eugster geven aan dat de herindeling inderdaad is geworteld in de samenleving en ook natuurlijk aanvoelt. Temeer daar er sprake is van een herindeling op basis van gelijkwaardigheid. In het rapport van Tordoir, waarbij gekeken is naar de onderlinge verbindingen en relaties en grote verkeersbewegingen, wordt dat natuurlijk gevoel bevestigd. Mw. Adema geeft tevens aan dat voor wat betreft de bestaande samenwerkingsverbanden, WGR en anderszins, (uiteraard) geldt dat de fusiegemeente haar positie opnieuw zal (moeten) bepalen. Dit
43
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
komt echter in het vervolgproces aan de orde. Meer specifiek over de As50 samenwerking (waarin de gemeenten Veghel en Bernheze immers partner zijn)merkt zij op dat de nieuwe fusiegemeente zeer hecht aan voortzetting van deze samenwerking. Vanuit Bernheze wordt aangegeven dat de As50, met zijn focus op economie. aansluit aan bij de conceptvisie van de nieuwe gemeente. Daarin zouden de deelnemende gemeenten elkaar kunnen versterken. Bernheze ziet zich zelf ook als belangrijke speler als toeleverancier in de Foodsector/ AgriFood. Daarnaast wordt stilgestaan bij de gerichtheid van de kern Heeswijk-Dinther/Vorstenbosch op Veghel, de van oudsher weinig aanwezige connectie met gemeenten/kernen over de ZuidWillemsvaart en dat het waarschijnlijk is dat na de herindeling de huidige oriëntatie van de inwoners daar weinig verandering in zal brengen.. Ook ziet zij samenwerkingsmogelijkheden op het gebied van natuur en landschap (Aa-dal) en extensieve recreatie en het stimuleren van werkgelegenheid in het gebied. Tenslotte wordt nog stilgestaan bij het huidig standpunt van Bernheze dat zij de komende tijd als zelfstandige gemeente wil blijven voortbestaan. Bernheze gaat aan de slag met de vraag van de provincie mbt Veerkrachtig bestuur om medio volgend jaar met een bestuurlijk gedragen uitwerking over de toekomst van Bernheze te komen. De ontwikkelingen om haar heen en welke gevolgen deze voor Bernheze hebben komen daar eveneens aan bod. Bernheze kijkt daarbij ook naar samenwerkingsmogelijkheden (operationele samenwerking) met buurgemeenten. Mw. Eugster schetst ter afsluiting het vervolgproces. Intentie is om het herindelingsontwerp op 27 november te laten vaststellen door de drie gemeenteraden. In het herindelingsontwerp wordt opgenomen wat de buurgemeenten vinden van de fusie. Dit laat onverlet dat gemeenten een zienswijze kunnen indienen tijdens een periode van 8 weken na vaststelling van het herindelingsontwerp. Bedoeling is om het herindelingsadvies voor 1 april 2015 naar de provincie te sturen. Beoogde fusiedatum is 1 januari 2017. Procedure-afspraken/sluiting (18.30 uur) Het verslag zal ter instemming aan het college van Bernheze worden toegezonden. Mw. Eugster sluit het overleg.
44
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Gemeente Best Verslag van
Bestuurlijk overleg met gemeente Best i.r.t. voorgenomen bestuurlijke fusie
Datum
9-10-2014
Verslaglegging door
Ad van Gerwen
Aanwezig
Gemeenten Schijndel/Sint-Oedenrode/Veghel dhr. P. Maas (burgemeester Sint-Oedenrode) dhr. W. van Rosmalen (gemeentesecretaris Schijndel) Dhr. F. Schriever (gemeentesecretaris Sint-Oedenrode) dhr. A. van Gerwen (projectsecretaris fusie) Gemeente Best Dhr. A. van Aert (burgemeester Best) Mw. C. Noordman (gemeentesecretaris Best)
Afwezig
mw. J. Eugster- van Bergeijk (burgemeester Schijndel) mw. I. Adema (burgemeester Veghel) Mw. M. Wilms-Wils (gemeentesecretaris Veghel)
Kopie aan
Colleges gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Best
Volgende vergadering
-
Agendapunt
Onderwerp en verslag
1.
Opening (17.00 uur). Dhr. Maas opent het overleg en stelt de aanwezigen vanuit SSV voor. De burgemeesters van Schijndel en Veghel en de gemeentesecretaris van Veghel zijn verhinderd. Dhr. Maas schetst de projectorganisatie.
2.
Informatie over het fusieproces Schijndel-Sint-Oedenrode-Veghel Dhr. Maas schetst kort het besluitvormingsproces dat in 2013 is doorlopen. Ook gaat hij in op de stand van zaken betreffende de herindelingsscan, de naamgeving, de visie en het herindelingsontwerp. Intentie is om het herindelingsontwerp op 27 november te laten vaststellen door de 3 gemeenteraden. In het herindelingsontwerp wordt opgenomen wat de buurgemeenten vinden van de fusie. Dit laat onverlet dat gemeenten een zienswijze kunnen indienen tijdens de zienswijzeperiode van 8 weken. Bedoeling is om het herindelingsadvies voor 1 april 2015 naar de provincie te sturen. Beoogde fusiedatum is 1 januari 2017.
3.
Wat vindt Best van de voorgenomen fusie Dhr. Van Aert: Constateert, gelet op de interessante toelichting, dat de fusie voor inwoners minder een issue is dan voor de bestuurders. Die gaan er immers vaak van uit dat identiteit samen hangt met zelfstandigheid. Er is een zorgvuldig proces doorlopen, dat met interesse is gevolgd. Prima om in dit stadium de buurgemeenten, vanuit goed nabuurschap, uit te nodigen. De samenwerking blijft immers bestaan, zoals blijkt uit de bijeenkomsten bij de driesteen Best, Boxtel en Sint-Oedenrode. Er is sprake van een natuurlijke samenhang tussen de drie gemeenten: bv de economische samenhang tussen de industrie van Schijndel en Veghel en het platteland van Sint-Oedenrode en Veghel.
45
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Dhr. Maas ziet het proces tot heden als een proces van onderop. Identiteit wordt gemaakt door mensen, niet door besturen. Dhr. Van Aert: Best is georiënteerd op de regio Zuid-oost. Er ligt een harde begrenzing ten opzicht van de regio Noord-oost. Vanuit veerkrachtig bestuur wordt de regio Z-O opgedeeld in drie gebieden: Kempen, Peel en het stedelijk gebied rondom Eindhoven. Best hoort het meest bij de laatste gebied. De samenwerking tussen de 8 gemeenten van het stedelijk gebied groeit, doch niet voor alles op dezelfde schaal. Best werkt bv op het gebied van de decentralisaties samen met Veldhoven en Oirschot. Best kijkt naar wat goed is voor de inwoners. Best blijft zich oriënteren op de toekomst. Uit onderzoek van de rekenkamer blijkt dat Best deelneemt aan 38 vormen van samenwerking. De bestuurlijke drukte mag afgebouwd worden. Best is nog niet aan het eind van deze ontwikkelingen/oriëntatie. Best zit niet “bevroren”in deze discussie. Nog niet duidelijk is waar een en ander toe gaat leiden. Best is niet zo ver dat het zich uitspreekt voor een fusie. Dhr. Maas noemt Agrifood Capital in Noord-oost de tegenhanger van Brainport. De noord – zuid as / as-50 is een belangrijk verbindingslijn in de nieuwe gemeente. De gunstige ligging van de fusiegemeente ten opzichte van Brainport biedt kansen om verbinding tot stand te brengen. Ook voedselproductie vraagt bv steeds meer een high-tech-benadering. De samenwerking met de brainport-gemeenten wordt naar de toekomst toe intensiever. Samenwerking met Best is in de toekomst noodzakelijk/wenselijk. Grenzen verbinden namelijk.. Dhr. Van Aert ervaart de grote fusiegemeente met bijna 80.000 inwoners niet als een dreiging. We moeten immers op grotere schaal denken. Best kan, zoals voorheen met Sint-Oedenrode, prima samenwerken in bv Het groene Woud. Best kan in feite worden gezien als een overgangsgebied tussen Eindhoven en Het groene Woud. Best heeft geen opmerkingen over de visie. Mw. Noordman geeft aan dat de visie van Best enigszins verouderd is. Inmiddels zijn de oorspronkelijke doelstellingen qua inwoner-aantallen naar beneden bijgesteld. Procedure-afspraken/sluiting (17.45 uur) - Het college van Best zal nog schriftelijk reageren op de vragen in de uitnodiging. Een en ander conform het verzoek in de brief. - Best wordt actief geïnformeerd. - Het document met 7 mogelijke samenwerkingsvormen wordt beschikbaar gesteld aan Best. - Sint-Oedenrode is aan de beurt om het college van Best uit te nodigen. Dhr. Maas sluit het overleg.
46
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Gemeente Boekel Verslag van
Bestuurlijk overleg met gemeente Boekel i.r.t. voorgenomen bestuurlijke fusie
Datum
07-10-2014
Verslaglegging door
Otto Sanders
Aanwezig
Gemeenten Schijndel/Sint-Oedenrode/Veghel Mw. J. Eugster- van Bergeijk (burgemeester Schijndel) Mw. I. Adema (burgemeester Veghel) Dhr. F. Schriever (gemeentesecretaris Sint-Oedenrode) Dhr. O. Sanders (notulist) Gemeente Boekel Dhr. P. Bos (burgemeester Boekel) Dhr. H. Willems (wethouder Boekel)
Afwezig
Mw. M. Wilms-Wils (gemeentesecretaris Veghel) Dhr. W. van Rosmalen (gemeentesecretaris Schijndel)
Kopie aan
Colleges van de gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Boekel
Volgende vergadering
nvt
Agendapunt
Onderwerp en verslag
1.
Opening (16.15 uur). Mw Adema opent het overleg en stelt de aanwezigen vanuit SSV voor. De gemeentesecretarissen van Schijndel en Veghel zijn verhinderd. De afvaardiging van het college van Boekel stelt zich voor.
2.
Informatie over het fusieproces Schijndel-Sint-Oedenrode-Veghel Mw Adema schetst het proces dat in de afgelopen jaren in Veghel is doorlopen. Van het besluit tot een bestuurlijk samengaan in plaats van een ambtelijke fusie tot de uiteindelijk keuze voor Schijndel en Sint-Oedenrode als herindelingspartners. Mw. Eugster schetst het proces dat de gemeenten Schijndel en Sint-Oedenrode samen hebben doorlopen met 4 andere Meierij-gemeenten (Boxtel, Haaren, Sint-Michielsgestel, Vught). Waar deze laatste gemeenten hebben gekozen voor een ambtelijk fusie hebben Schijndel en Sint-Oedenrode de keuze gemaakt tot een bestuurlijke herindeling met Veghel als herindelingspartner. Ook gaat ze in op de stand van zaken betreffende de herindelingsscan, de naamgeving, de visie en het herindelingsontwerp.
3.
Wat vindt Boekel van de voorgenomen fusie Dhr Bos en Dhr. Willems: Boekel heeft kennisgenomen van het besluit van de drie fusie gemeenten om samen te gaan en wenst hen daarbij veel succes.. Boekel heeft echter voor zichzelf een andere keuze gemaakt. Na het niet doorgaan van de herindeling tussen Boekel, Uden en Veghel halverwege de jaren negentig in de vorige eeuw heeft zij zich herbezonnen op haar positie. Zowel de inwoners als haar bestuur hebben gekozen voor het zelfstandig voortbestaan van de gemeente. Dat laat echter onverlet dat Boekel haar bijdrage aan de samenwerking in de regio blijft vervullen. Mw. Adema geeft aan dat de keuze van Boekel uiteraard wordt gerespecteerd. Voor wat betreft de samenwerking in de regio merkt zij op dat de fusiegemeente t.a.v alle bestaande samenwerkingsverbanden haar positie opnieuw zal (moeten) bepalen. Mw Eugster geeft aan dat de herindeling natuurlijk aanvoelt. Temeer daar er sprake is van een herindeling op basis van gelijkwaardigheid. In het rapport van Tordoir, waarbij gekeken is naar de onderlinge verbindingen en relaties en grote verkeersbewegingen, wordt dat natuurlijk gevoel
48
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
bevestigd. Mw. Eugster schets t ter afsluiting het vervolgproces. Intentie is om het herindelingsontwerp op 27 november te laten vaststellen door de drie gemeenteraden. In het herindelingsontwerp wordt opgenomen wat de buurgemeenten vinden van de fusie. Dit laat onverlet dat gemeenten een zienswijze kunnen indienen tijdens een periode van 8 weken na vaststelling van het herindelingsontwerp. Bedoeling is om het herindelingsadvies voor 1 april 2015 naar de provincie te sturen. Beoogde fusiedatum is 1 januari 2017. Procedure-afspraken/sluiting (17.00 uur) Het verslag zal ter instemming aan het college van Boekel worden toegezonden. Mw. Eugster sluit het overleg.
49
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Gemeente Boxtel Verslag van
Bestuurlijk overleg met gemeente Boxtel i.r.t. voorgenomen bestuurlijke fusie
Datum
1-10-2014
Verslaglegging door
Ad van Gerwen
Aanwezig
Gemeenten Schijndel/Sint-Oedenrode/Veghel mw. J. Eugster- van Bergeijk (burgemeester Schijndel) mw. I. Adema (burgemeester Veghel) dhr. P. Maas (burgemeester Sint-Oedenrode) dhr. W. van Rosmalen (gemeentesecretaris Schijndel) dhr. A. van Gerwen (projectsecretaris fusie) Gemeente Boxtel Dhr. M. Buijs (burgemeester Boxtel Dhr. H. van Wanrooy (wethouder Boxtel) Dhr. J. Fraanje (gemeentesecretaris Boxtel)
Afwezig
Mw. M. Wilms-Wils (gemeentesecretaris Veghel) Dhr. F. Schriever (gemeentesecretaris Sint-Oedenrode)
Kopie aan
Colleges van de gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Boxtel
Volgende vergadering
Agendapunt
Onderwerp en verslag
1.
Opening (14.15 uur). Dhr. Maas opent het overleg en stelt de aanwezigen vanuit SSV voor. De gemeentesecretarissen van Sint-Oedenrode en Veghel zijn verhinderd. De afvaardiging van het college van Boxtel stelt zich voor. Dhr. Maas schetst de projectorganisatie.
2.
Informatie over het fusieproces Schijndel-Sint-Oedenrode-Veghel Mw. Eugster schetst kort het besluitvormingsproces wat in 2013 is doorlopen. Ook gaat ze in op de stand van zaken betreffende de herindelingsscan, de naamgeving, de visie en het herindelingsontwerp. Intentie is om het herindelingsontwerp op 27 november te laten vaststellen door de 3 gemeenteraden. In het herindelingsontwerp wordt opgenomen wat de buurgemeenten vinden van de fusie. Dit laat onverlet dat gemeenten een zienswijze kunnen indienen tijdens de zienswijzeperiode van 8 weken. Bedoeling is om het herindelingsadvies voor 1 april 2015 naar de provincie te sturen. Beoogde fusiedatum is 1 januari 2017.
3.
Wat vindt Boxtel van de voorgenomen fusie Dhr Buijs: De gemeente Boxtel kent, als een van de 6 Meierij-gemeenten, het besluitvormingsproces tot heden. De keus van de inwoners is duidelijk en helder geweest. Dat maakt het ook onmogelijk om de discussie hierover aan te gaan. Door de fusie ontstaat een diverse/complementaire gemeente. Boxtel geeft de complimenten aan de 3 burgemeesters die dit proces samen doen. Voor Boxtel is relevant dat de fusiegemeente een goeie buur is en blijft. Boxtel roept de fusiegemeente op om mee te blijven doen aan lopende samenwerkingsverbanden zoals Het Groene Woud en de duurzaamheid. Voor Boxtel moet de Meierij-samenwerking blijven en wordt Veghel opgeroepen als Meierij-gemeente in te stappen. Boxtel roept derhalve nadrukkelijk op om de relatie
50
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
met de Meierij open te houden. Dhr. Fraanje informeert wat dominant is: de As50- of de Meierij-samenwerking? Mw. Adema geeft aan dat hierover nog geen afgeronde opvatting bestaat. Het is evident dat de As50 vooral economisch is ingestoken, terwijl de Meierij-samenwerking over meer dingen gaat. De essentie van samenwerking is echter nooit alleen economisch gericht. De fusiegemeente gaat tav alle bestaande samenwerkingsverbanden haar positie opnieuw bepalen. Zo zullen we waarschijnlijk in Meierij-verband gezamenlijk iets mbt de politie moeten doen. Overigens heeft Veghel nooit meegedaan met de Maashorst-samenwerking. De gemeente Boxtel wil haar centrumvoorzieningen in stand houden Dhr. Buijs doet de oproep rekening met elkaar te houden en te kijken naar wat dit met de ander doet. Ofwel: vergeet/verzwak de omgeving niet. Dhr. Buijs merkt op dat de naam Meierijstad “lastig” ligt bij de gemeente Boxtel. Mw. Eugster geeft aan dat de drie gemeenten het naamgevingsproces hebben “losgelaten”. Ten aanzien van het draagvlak bij de burger voor de fusie wordt ingegaan op het resultaat van de verkiezingen voor de gemeenteraad in maart van dit jaar. Tot slot wordt nog kort stil gestaan bij de stand van zaken ambtelijke fusie in Boxtel, SintMichielsgestel en Haaren. Procedure-afspraken/sluiting (15.15 uur) Het college van Boxtel zal nog schriftelijk zal reageren op de vragen in de uitnodiging. Een en ander conform het verzoek in de brief. Boxtel wordt actief geïnformeerd. Dhr. Maas sluit het overleg.
51
B XTEL
inotj^<\oinen 0;-
Nr.
"3 W20U
Aan de colleges van de gemeenten Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode p/a Postbus 44 5490 AA SINT-OEDENRODE
Uw datum / kenmerk: Registratiedatum:
22 September 2014 29oktober2014
Telefoonnummer:
29oktober2014
Verzend datum:
Ons kenmerk: Datum:
Behandeld door:
Jan Fraanje (0411)65 52 52
Bijlagen:
Burgerservice numnner: Onderwerp:
Visie op de nieuwe gemeente.
Geachte colleges,
Graag maken wij van de gelegenheid gebruik om onze gezichtspunten ten aanzien van de samenwerking van de gemeenten Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode met u te delen. Dit naar aanleiding van uw brief van 22 September 2014. En in vervolg op het gesprek dat we op 1 oktober met een delegatie van uw colleges hebben gehad. Wat vindt u van de fusie? Zoals we in het gesprek al hebben aangegeven, doet de fusie recht aan de nieuwe werkelijkheid die de aanleg van de A50 heeft geschapen. Daardoor is de relatie tussen uw gemeenten versterkt. We vinden het van visie en moed getuigen, dat u het pad op gaat van bestuurlijke samenwerking. We vertrouwen er daarbij op, dat de nieuwe gemeente oog heeft voor de tien kansen die we voor De Meierij hebben geTdentificeerd, waarbij natuur en landschap gekoesterd en versterkt worden als onderlegger voor economisch ontwikkeling. Welke consequenties van de fusie ziet u voor uw gemeente en de regio in totaliteit? We hebben in De Meierij altijd goed samengewerkt met onze buurgemeenten: met Schijndel op vele terreinen en zeker ook op het vlak van maatschappelijke zaken en met Sint-Oedenrode vooral ook op het vlak van recreatie, toerisme en Het Groene Woud. We willen die samenwerking graag voortzetten en zouden het een goede zaak vinden als de nieuwe gemeente voor de Meierij kiest. Op 1 oktober heeft u tijdens ons overleg gevraagd naar ons standpunt over de intergemeentelijke samenwerking. Die vraag laat zich niet gemakkelijk beantwoorden, zeker nu er nog geen concrete keuzes gemaakt zijn.
G e m e e n t e Boxtel hezoekadresMarkt 1, Boxtel postadres: Postbus 10.000, 5280DA Boxtel Bij oorrespondends graag datum en kenmerk vermetden
fe/:(0411) 65 59 11 fax: (0411) 65 52 25
e-mail:
[email protected] internet www. boxtel. nl
Kiest de nieuwe gemeente ten principale voor een verdere samenwerking binnen de As50 of sluit men zich aan bij de Meierij? Natuurlijk kan de gemeente een mooie brug slaan tussen beide subregio's. Maar twee spaden dieper zal toch concreet gekozen moeten worden: op het terrein van maatschappelijke zaken, de sociale werkvoorziening, veiligheid et cetera. Ons gezichtspunt ten aanzien van de nieuwe gemeente zal mede afhangen van de keuzes die u maakt. En dat maakt het voor ons lastig om op dit moment een standpunt te bepalen. Hoe ziet u de toekomstige samenwerking met de fusiegemeente? Zie voorgaande vraag. Het zal mede afhangen van de keuzes die u maakt. Zoals altijd zijn we bereid om constructief samen te werken met onze buurgemeenten, dus ook met de nieuwe gemeente. Gemeentenaam. Ten slotte willen we nog een opmerking maken over de gemeentenaam. Wij hebben respect voor de zorgvuldige wijze waarop u tot een nieuwe gemeentenaam komt, maar hebben moeite met de mogelijke naam 'Meierijstad'. De vlag dekt de lading niet omdat de Meierij veel groter is, en bij 'Meierijstad' denken wij in eerste aanleg aan de gemeente 's-Hertogenbosch en niet zozeer aan de nieuwe gemeente. We vertrouwen er op dat de bevolking en de gezamenlijke raden een naam kiezen die niet gebiedsoverstijgend is. Mocht u naar aanleiding van het bovenstaande of in de verdere uitwerking nog nader overleg willen, dan zijn wij daartoe graag bereid. U kunt daartoe contact opnemen met burgemeester Mark Buijs en gemeentesecretaris Jan Fraanje. Wij wensen u succes toe bij het verdere traject. In het vertrouwen u hiermee vooralsnog voldoende te hebben gemformeerd, verblijven wij,
Met vriendelijke groet,
Bupgemeester en wethouders van Boxtel, Dp secretaris, De burgemeester, rs. J.K. Fraanje M. Buijs
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Gemeente Gemert-Bakel Verslag van
Bestuurlijk overleg met de gemeente Gemert-Bakel i.r.t. voorgenomen bestuurlijke herindeling
Datum
07-10-2014
Verslaglegging door
Otto Sanders
Aanwezig
Gemeenten Schijndel /Veghel Mw. J. Eugster- van Bergeijk (burgemeester Schijndel) Mw. I. Adema (burgemeester Veghel) Dhr. O. Sanders (notulist) Gemeente Gemert-Bakel Dhr. J. Van Zomeren(burgemeester Gemert- Bakel) Mw. A van Extel van Katwijk (wethouder Gemert-Bakel)
Afwezig
Mw. M. Wilms-Wils (gemeentesecretaris Veghel) Dhr. F. Schriever (gemeentesecretaris Sint-Oedenrode) Dhr. W. van Rosmalen (gemeentesecretaris gemeente Schijndel)
Kopie aan
Colleges van de gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Gemert-Bakel
Volgende vergadering
nvt
Agendapunt
Onderwerp en verslag
1.
Opening (14.00 uur). Mw Adema opent het overleg en stelt de aanwezigen vanuit SSV voor. De gemeentesecretarissen van Sint-Oedenrode, Schijndel en Veghel zijn verhinderd. De afvaardiging van het college van Gemert-Bakel stelt zich voor. .
2.
Informatie over het fusieproces Schijndel-Sint-Oedenrode-Veghel Mw Adema schetst het proces dat in de afgelopen jaren in Veghel is doorlopen. Van het besluit tot een bestuurlijk samengaan in plaats van een ambtelijke fusie tot de uiteindelijke keuze voor Schijndel en Sint-Oedenrode als herindelingspartners. Mw. Eugster schetst het proces dat de gemeenten Schijndel en Sint-Oedenrode samen hebben doorlopen met 4 andere Meierij-gemeenten (Boxtel, Haaren, Sint-Michielsgestel, Vught). Waar deze laatste gemeenten hebben gekozen voor een ambtelijk fusie hebben Schijndel en Sint-Oedenrode de keuze gemaakt tot een bestuurlijke herindeling met Veghel als herindelingspartner. Ook gaat ze in op de stand van zaken betreffende de herindelingsscan, de naamgeving, de visie en het herindelingsontwerp.
3.
Wat vindt Gemert-Bakel van de voorgenomen fusie Dhr Van Zomeren en wethouder Van Extel Van Katwijk: Gemert-Bakel heeft het herindelingsproces met belangstelling gevolgd. Wat daarbij opviel was de voortvarendheid die door de drie gemeenten is betracht Complimenten daarvoor. Ook geeft hij aan dat er geen enkele bedenking bestaat tegen de voorgenomen herindeling. Gemert-Bakel heeft een andere keuze gemaakt. Zij oriënteert zich op de gemeenten in de Peel (het natuurlijk verbond), waarbij het motto is “wel samen werken, niet samen gaan”. De verwachting wordt uitgesproken dat ook in de toekomst de gemeenten daar waar mogelijk elkaar op inhoud zullen weten te vinden. Mw. Eugster en mw. Adema geven aan dat die intentie zeker aanwezig is. Daarbij geven ze wel aan dat de fusiegemeente t.a.v alle bestaande samenwerkingsverbanden haar positie opnieuw zal
54
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
(moeten) bepalen. Mw Eugster geeft daarnaast aan dat de herindeling natuurlijk aanvoelt. Temeer daar er sprake is van een herindeling op basis van gelijkwaardigheid. In het rapport van Tordoir, waarbij gekeken is naar de onderlinge verbindingen en relaties en grote verkeersbewegingen, wordt dat natuurlijk gevoel bevestigd. Mw. Eugster schets t ter afsluiting het vervolgproces. Intentie is om het herindelingsontwerp op 27 november te laten vaststellen door de drie gemeenteraden. In het herindelingsontwerp wordt opgenomen wat de buurgemeenten vinden van de fusie. Dit laat onverlet dat gemeenten een zienswijze kunnen indienen tijdens een periode van 8 weken na vaststelling van het herindelingsontwerp. Bedoeling is om het herindelingsadvies voor 1 april 2015 naar de provincie te sturen. Beoogde fusiedatum is 1 januari 2017. Procedure-afspraken/sluiting (15.00 uur) Het verslag zal ter instemming aan het college van Gemert-Bakel worden toegezonden. Mw. Eugster sluit het overleg.
55
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Gemeente Laarbeek Verslag van
Bestuurlijk overleg met gemeente Laarbeek i.r.t. voorgenomen bestuurlijke fusie
Datum
1-10-2014
Verslaglegging door
Ad van Gerwen
Aanwezig
Gemeenten Schijndel/Sint-Oedenrode/Veghel mw. J. Eugster- van Bergeijk (burgemeester Schijndel) mw. I. Adema (burgemeester Veghel) dhr. P. Maas (burgemeester Sint-Oedenrode) dhr. W. van Rosmalen (gemeentesecretaris Schijndel) dhr. A. van Gerwen (projectsecretaris fusie) Gemeente Laarbeek Dhr. H. Ubachs (burgemeester Laarbeek) Dhr. F. van Zeeland (wethouder Laarbeek) Mw. G. Buter (wethouder Laarbeek)
Afwezig
Mw. M. Wilms-Wils (gemeentesecretaris Veghel) Dhr. F. Schriever (gemeentesecretaris Sint-Oedenrode)
Kopie aan
Colleges gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Laarbeek
Volgende vergadering
-
Agendapunt
Onderwerp en verslag
1.
Opening (11.30 uur). Dhr. Maas opent het overleg en stelt de aanwezigen vanuit Meierijstad voor. De gemeentesecretarissen van Sint-Oedenrode en Veghel zijn verhinderd. De afvaardiging van Laarbeek stelt zich voor. Dhr. Maas schetst de projectorganisatie.
2.
Informatie over het fusieproces Schijndel-Sint-Oedenrode-Veghel Dhr. Maas schetst kort het besluitvormingsproces wat in 2013 is doorlopen. Ook gaat hij in op de stand van zaken betreffende de herindelingsscan, de naamgeving, de visie en het herindelingsontwerp. Intentie is om het herindelingsontwerp op 27 november te laten vaststellen door de 3 gemeenteraden. Mw. Eugster schetst het vervolgproces. In het herindelingsontwerp wordt opgenomen wat de buurgemeenten vinden van de fusie. Dit laat onverlet dat gemeenten een zienswijze kunnen indienen tijdens de zienswijzeperiode van 8 weken. Bedoeling is om het herindelingsadvies voor 1 april 2015 naar de provincie te sturen. Beoogde fusiedatum is 1 januari 2017.
3.
Wat vindt Laarbeek van de voorgenomen fusie Dhr Ubachs: De fusie wordt blijkbaar ook gedragen door de bevolking. De fusie beantwoord aan het natuurlijk gevoel. Er zijn weinig tegengeluiden gehoord over dit proces. De verkiezingsuitslag heeft dat bevestigd. Hij constateert dat het vreemd is dat Laarbeek de afgelopen jaren niet vaker naar Veghel heeft gekeken. Terwijl een aantal onderwerpen in beide gemeenten spelen. Met Sint-Oedenrode zijn er wel bestuurlijke lijntjes. Het fusieproces is in positieve zin opgevallen.
56
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Mw. Eugster geeft aan dat de fusie inderdaad natuurlijk aanvoelt. Temeer daar er sprake is van fusie op basis van gelijkwaardigheid. In het rapport van Tordoir, waarbij gekeken is naar de onderlinge verbindingen en relaties en grote verkeersbewegingen, is dat natuurlijk gevoel wetenschappelijk onderbouwd. Dhr. Van Zeeland onderschrijft het belang van draagvlak bij de inwoners. Voor hem laat de verschillende uitbreidingen van de gemeente Oss zien dat het belangrijk is dat het natuurlijk gevoel niet mag ontbreken. Bij ons handelen moet de bevolking centraal staan. In het visie-document zou hij het belang van de inwoners ook centraal willen stellen en daarom het onderdeel besturingselementen omdraaien. Voor Laarbeek is duidelijk dat Boerdonk, ondanks de relatie met de kern Beek en Donk, onscheidbaar is van Erp en Keldonk. Het uitgangspunt van de overheid dicht bij de burger en deze fusie staan niet op gespannen voet met elkaar. Voor de burger, die vooral goed geholpen wil worden, is goede dienstverlening vanuit een goed draaiend ambtelijk apparaat die snel antwoord geeft van belang. Voor mw. Adema is van belang dat het bestuur zichtbaar en benaderbaar blijft. Dhr. Van Zeeland vraagt aandacht voor het gezamenlijk optrekken van Laarbeek, de fusiegemeente en andere randgemeenten inzake de aanvliegroutes van Eindhoven Airport. Nu is er te veel verdeeldheid hierover. Mw. Adema hoopt dat Laarbeek en de fusiegemeente met elkaar in gesprek gaan over toekomstige samenwerking. Een grote buurgemeente hoeft wat dat betreft geen enkele belemmering te zijn. Er zijn voldoende onderwerpen: politie, verkeersruit, kanaal, N279. Gisteren nog heeft AgriFood Capital (20 gemeenten) adhesie betuigt mbt de oplossingsrichting van de N279-problematiek. Dhr. Ubachs wenst de drie gemeenten veel succes met het proces. Procedure-afspraken/sluiting (12.30 uur) - De visie/onderdeel besturingskenmerken wordt op 1 onderdeel nader bezien: centrale positie van de burger hierin laten prevaleren. - Het college van Laarbeek zal nog schriftelijk reageren op de vragen in de uitnodiging. Een en ander conform het verzoek in de brief. - Laarbeek wordt actief geïnformeerd. Dhr. Maas sluit het overleg.
57
GEMEENTE SINT-OEDENRODE TEAM:
INGEK.
to-SeCvT
4 gemeente
1 k OKT ZOU
^ Laarbeek Aarte-Rixtel Beek en Donk Lieshout Mariahoul
Bezoekadres: Koppelstraat 37 Correspondentieadres: Postbus 190 5740 AD Beek en Donk
DOC NR.: Gemeente Sint-Oedenrode Postbus 44 5490 AA SINT OEDENRODE
datum: verzonden op: onderwerp:
8 oktober 2014 13 oktober 2014 reactie op voorgenomen bestuurlijke fusie
T
0492 469 700
E
[email protected]
I
www.laarbeek.nl
IBAN: NL86 RABO 0105 0011 04 BIC:
u w brief: zaaknummer: behandeld door:
22 september 2014 Z - 14022536 C. Liebrecht
RABO NL2U
ons kenmerk:
UIT - 1437656
bijlage(n): afschrift:
Geachte college,
Allereerst willen wij u bedanken voor de uitnodiging en het plezierig gesprek dat wij op 1 oktober jl. met u en de collegae van de gemeenten Schijndel en Veghel hebben gevoerd. U hebt ons verzocht om een schriftelijke reactie op de door u op de agenda geplaatste vragen. Wij hebben deze vragen afgelopen dinsdag in het college nogmaals aan de orde gesteld. Wij zijn van mening dat u met de voorgenomen fusie bestuurlijke durf toont. Dat kunnen wij alleen maar waarderen. Voor onze gemeente zien wij niet direct gevolgen, wel is dit een signaal naar alle gemeenten van onze provincie. U neemt het heft in eigen hand en zoekt naar een schaalgrootte, waarvan u denkt de uitdagingen in de komende jaren mee aan te kunnen. Ook in onze regio zoeken wij naar samenwerking om toekomstbestendig te zijn. Echter wij kiezen voor intergemeentelijke samenwerking en het onderbrengen van taken en mensen in een intergemeentelijke organisatie, naast de gemeentelijke organisatie. De samenwerking die wij met u hebben kan o.i. zonder problemen worden voortgezet. Deze is tot op heden steeds gericht geweest op specifieke onderwerpen, denk hierbij aan de grenssteen, LOG, wegenstructuur. Uw bestuurlijke fusie heeft daar o.i. geen invloed op.
Wij wensen u veel succes met de verdere voorbereidingen om te komen nog een nieuwe gemeente, waar Veghel, Schijndel en u in opgaan. Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Laarbeek, de secretaris,
de burgemeester,
C A . Liebrecht
J.G.M.T. Ubachs
2/2
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Gemeente Nuenen Verslag van
Bestuurlijk overleg met gemeente Nuenen i.r.t. voorgenomen bestuurlijke fusie
Datum
13-10-2014
Verslaglegging door
Ad van Gerwen
Aanwezig
Gemeenten Schijndel/Sint-Oedenrode/Veghel Dhr. P. Maas (burgemeester Sint-Oedenrode) Mw. M. Wilms-Wils (gemeentesecretaris Veghel) Dhr. A. van Gerwen (projectsecretaris fusie) Gemeente Nuenen Dhr. M. Houben (burgemeester Nuenen) Dhr. P. Weijmans (wethouder Nuenen) Dhr. N. Scheltens (gemeentesecretaris Nuenen)
Afwezig
Mw. J. Eugster- van Bergeijk (burgemeester Schijndel) Mw. I. Adema (burgemeester Veghel) Dhr. W. van Rosmalen (gemeentesecretaris Schijndel) Dhr. F. Schriever (gemeentesecretaris Sint-Oedenrode)
Kopie aan
Colleges gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Nuenen
Volgende vergadering
-
Agendapunt
Onderwerp en verslag
1.
Opening (19.00 uur). Dhr. Maas opent het overleg en stelt de aanwezigen vanuit SSV voor. De burgemeesters van Schijndel en Veghel en de gemeentesecretarissen van Sint-Oedenrode en Schijndel zijn verhinderd. De afvaardiging van Laarbeek stelt zich voor. Dhr. Maas schetst de projectorganisatie.
2.
Informatie over het fusieproces Schijndel-Sint-Oedenrode-Veghel Dhr. Maas schetst kort het besluitvormingsproces wat in Schijndel en Sint-Oedenrode is doorlopen en de voornaamste drijfveer (verbetering kwaliteit van dienstverlening aan de burger). Mw. Wilms schetst het proces dat in de afgelopen jaren in Veghel is doorlopen. Vervolgens gaat dhr. Maas in op de stand van zaken betreffende de herindelingsscan, de naamgeving, de visie en het herindelingsontwerp. Intentie is om het herindelingsontwerp op 27 november te laten vaststellen door de 3 gemeenteraden. In het herindelingsontwerp wordt opgenomen wat de buurgemeenten vinden van de fusie. Dit laat onverlet dat gemeenten een zienswijze kunnen indienen tijdens de zienswijzeperiode van 8 weken. Bedoeling is om het herindelingsadvies voor 1 april 2015 naar de provincie te sturen. Beoogde fusiedatum is 1 januari 2017.
3.
Wat vindt Nuenen van de voorgenomen fusie Dhr Houben: De vragen in de brief zijn nog niet besproken in het college. Voordat hierop wordt ingegaan worden enkele onderwerpen besproken: - Wat bindt de drie gemeenten? - Is er sprake van gelijkwaardigheid? - Hoe staan de kerkdorpen tegenover de fusie?
60
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Dhr. Maas/mw. Willems De herindeling voelt natuurlijk aan. Temeer daar er sprake is van een herindeling op basis van gelijkwaardigheid. In het rapport van Tordoir, waarbij gekeken is naar de onderlinge verbindingen en relatie en grote verkeersbewegingen, wordt dat natuurlijk gevoel bevestigd. Ook een eigen onderzoek in het kader van Waarstaatjegemeente laat dit beeld zien. De volksaard in de drie gemeenten is hetzelfde. Er is een streekgevoel. Het proces wordt, ook in randdorpen als Boerdonk, Olland of Mariaheide volledig ondersteund. De identiteit van de kernen wijzigt niet resp. wordt niet bepaald door het gemeentebestuur. In de communicatie met de inwoners is deze boodschap steeds herhaald. De afstand tot het bestuur is nog een aandachtspunt. De fusiegemeente is evident complementair. In de term AgriFood is de verbinding naar het bedrijfsleven (voedselindustie), de verbinding met het platteland (grondstoffen) en de verbinding met de omgeving (Brainport/voedseltechnologie) vervat. Vervolgens wordt stil gestaan bij de rol van de raden (klik tussen de raden/eensgezindheid) en de rol van de media. Ten aanzien van de vragen in de brief: Dhr. Houben: Door de fusie ontstaat een gemeente van 80.000 inwoners. Een gemeente van deze omvang is beter toegerust voor maatschappelijke vraagstukken/bestuurlijke uitdagingen dan 3 afzonderlijke, kleine gemeenten. De gelijkwaardigheid tussen de drie gemeenten, de verbondenheid van de inwoners en de verbondenheid in het thema AgriFood zijn positieve elementen. Op dit moment loopt er een harde scheidslijn tussen de regio’s Noordoost en Zuidoost. Daardoor doen we tot heden weinig samen. Wat Nuenen betreft mag de verbinding tussen ZO en NO meer worden gezocht. Dhr. Maas merkt in dit verband op dat in de visie bewust een verwijzing is opgenomen naar Brainport. Grenzen moeten juist verbinden. Dhr. Houben schetst het proces van de samenwerking van de gemeenten Nuenen, Son & Breugel en Geldrop-Mierlo. Met betrekking tot de visie merkt dhr. Weijmans het volgende op: - complimenten - prima om de visie vanuit 2015 op te schrijven - is de visie provincieproof? - seniorenproblematiek is prima beschreven - meer aandacht voor de duurzame samenleving Dhr. Houben wenst de drie gemeenten veel succes met het proces. Procedure-afspraken/sluiting (20.00 uur) - Het college van Nuenen zal nog schriftelijk reageren op de vragen in de uitnodiging. Een en ander conform het verzoek in de brief. - Nuenen wordt actief geïnformeerd. - Het document met 7 mogelijke samenwerkingsvormen wordt beschikbaar gesteld aan Nuenen. Dhr. Maas sluit het overleg.
61
- 5 NOV 2014
nuenen
~.- l~lr~ . VERZON OEN n ~ NOV. 2014 de colleges van B & W van de gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel t.a.v de heer A van Gerwen projectsecretaris voorgenomen bestuurlijke fusie pla Postbus 44 5490 AA SINT-OEDENRODE
Behandeld door Doorkiesnummer E-mailadres Onderwerp Datum
P.Hertog (040) 2631 631
[email protected] bestuurlijk overleg i.r.t.
Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk Bijlage(n)
22 september 2014 2014.19798
18 november 2014
Geachte heer van Gerwen,
Op 13 oktober j.l. heeft op uw verzoek een gesprek plaatsgevonden tussen een afvaardiging van de gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel enerzijds en een delegatie van ons college anderzijds. Het college van Nuenen c.a. heeft het gevoerde gesprek als buitengewoon informatief en prettig ervaren en wij hebben het op prijs gesteld dat u ons als buurgemeente op deze manier op de hoogte heeft gesteld van uw bestuurlijke voornemens en dat heeft toegelicht met de door u aangevoerde motieven. Wij hebben met veel interesse kennis genomen van uw mondelinge toelichting op het voorgestane vervolg proces en verwachtingen van uw voorgenomen bestuurlijke fusie; vooral het perspectief dat de voorgestane samenwerking voor de 3 gemeenten als zijnde natuurlijk aanvoelt en op gelijkwaardigheid is gebaseerd, moet voldoende vertrouwen voor de toekomst geven. De door u uitgesproken verwachting dat u door middel van de fusie van 3 huidige gemeenten naar een gemeente met 80.000 inwoners naar alle waarschijnlijkheid beter toegerust zult zijn om toekomstige maatschappelijke vraagstukken enlof bestuurlijke uitdagingen adequaat op te kunnen pakken, begrijpen en ondersteunen wij dan ook. Wij hebben vanuit ons perspectief een toelichting gegeven over het geuite primaire voornemen van behoud van de autonomie van onze gemeente en hoe zich dat verhoudt met verdergaande samenwerking in het algemeen en dat van onze gemeente in het bijzonder. Een nog vast te stellen toekomstvisie over onze gemeente en een nog uit te voeren bestuurskrachtonderzoek in 2015 zullen voor ons belangrijke en richtinggevende pijlers zijn bij de ontwikkeling van de stip op de horizon.
o
8
•
Gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwerren Jan van Schijnveldaan 2 Postbus 10.000, 5670 GA Nuenen tel. (040) 2631 631, www.nuenen.nl
Pagina 1
vta
2014.19
-=:J
Wij nemen als buurgemeente met belangstelling kennis van uw voornemen om over te gaan tot bestuurlijke fusie en wensen u daarmee dan ook alle succes toe.
Als u nog vragen heeft, kunt u contact opnemen met de heer P. Hertog, via (040) 2631 631.
Met vriendelijke groet, burgemeester en wethouders van Nuenen, de secretaris, de burgem
Pagina 2 van 2014.1~
t-
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Gemeente Sint-Michielsgestel Verslag van
Bestuurlijk overleg met gemeente Sint-Michielsgestel i.r.t. voorgenomen bestuurlijke fusie
Datum
13-10-2014
Verslaglegging door
Ad van Gerwen
Aanwezig
Gemeenten Schijndel/Sint-Oedenrode/Veghel mw. J. Eugster- van Bergeijk (burgemeester Schijndel) mw. I. Adema (burgemeester Veghel) dhr. P. Maas (burgemeester Sint-Oedenrode) dhr. W. van Rosmalen (gemeentesecretaris Schijndel) dhr. A. van Gerwen (projectsecretaris fusie) Gemeente Sint-Michielsgestel Dhr. J. Pommer (burgemeester Sint-Michielsgestel) Mw. D. van Deurzen (gemeentesecretaris Sint-Michielsgestel)
Afwezig
Mw. M. Wilms-Wils (gemeentesecretaris Veghel) Dhr. F. Schriever (gemeentesecretaris Sint-Oedenrode)
Kopie aan
Colleges van de gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Sint-Michielsgestel
Volgende vergadering
Agendapunt
Onderwerp en verslag
1.
Opening (9.00 uur). Mw. Eugster opent het overleg en stelt de aanwezigen vanuit SSV voor. De gemeentesecretarissen van Sint-Oedenrode en Veghel zijn verhinderd. De afvaardiging van het college van Sint-Michielsgestel stelt zich voor.
2.
Informatie over het fusieproces Schijndel-Sint-Oedenrode-Veghel Mw. Eugster merkt op dat het besluitvormingsproces tot heden van Sint-Oedenrode en Schijndel voldoende bekend is in Sint-Michielsgestel. Mw Adema schetst het proces dat in de afgelopen jaren in Veghel is doorlopen. Van het besluit tot een bestuurlijk samengaan in plaats van een ambtelijke fusie tot de uiteindelijk keuze voor Schijndel en Sint-Oedenrode als herindelingspartners. Voor de Raad van Veghel voelt de fusie met Schijndel en Sint-Oedenrode goed. Er is een klik. De raad van Veghel heeft een stip op de horizon benoemd: verdere uitbreiding van de fusiegemeente met Uden en Bernheze, doch dat is aan de gefuseerde gemeente. Mw. Eugster gaat vervolgens in op de stand van zaken betreffende de herindelingsscan, de naamgeving, de visie en het herindelingsontwerp. Intentie is om het herindelingsontwerp op 27 november te laten vaststellen door de 3 gemeenteraden. In het herindelingsontwerp wordt opgenomen wat de buurgemeenten vinden van de fusie. Dit laat onverlet dat gemeenten een zienswijze kunnen indienen tijdens de zienswijzeperiode van 8 weken. Bedoeling is om het herindelingsadvies voor 1 april 2015 naar de provincie te sturen. Beoogde fusiedatum is 1 januari 2017. Het proces verloopt in goede harmonie.
3.
Wat vindt Sint-Michielsgestel van de voorgenomen fusie Dhr Pommer: De gemeente Sint-Michielsgestel kent, als een van de 6 Meierij-gemeenten, het
64
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
besluitvormingsproces tot heden. Het fusieproces, dat in een constructieve sfeer verloopt, wordt met belangstelling gevolgd. Er is draagvlak. De cultuur is hetzelfde. Er is vertrouwen in elkaar. Vanuit zijn eigen ervaring met eerdere fusieprocessen geeft hij het advies: blijf enthousiast, zorg dat de liefde blijft bestaan, en doe dit door vanaf het begin op basis van gelijkwaardigheid te beginnen. En continueer dit ook na 1 januari 2017. Voor het college van Sint-Michielsgestel spelen 3 items: * Sint-Michielsgestel heeft zich altijd ingezet voor de samenwerking in de Meierij. Van de eigen agenda van de Meierij staat nog veel overeind. Hoe ziet de Meierij-samenwerking er in de toekomst uit? * De Meierij heeft altijd een sterke oriëntatie op s’-Hertogenbosch gehad en heeft nooit met de rug er naar toe gestaan. Dit wordt gemist in de visie. Richt de fusiegemeente zich nu meer op Eindhoven, Bernheze-Uden of de Meierij met s’-Hertogenbosch? Daarbij in aanmerking nemend dat de naam Meierijstad historische verplichtingen schept. Voor Sint-Michielsgestel is s’-Hertogenbosch de stad waarop men is georiënteerd. * De visie van de fusiegemeente zou bijna 1-op-1 overgenomen kunnen worden door de overige Meierij-gemeenten. Een toekomstperspectief richting Uden-Bernheze, ingegeven vanuit economische motieven, is voorstelbaar. Vraag is alleen wat dit betekent voor de bestaande Meierijafspraken en wat de gevolgen zijn voor samenwerking met andere gemeenten in de Meijerij. Binnen de Meierij is er een omvangrijke strategische (10-punten-) agenda. Focus is belangrijk. Wat zijn de onderwerpen waarop de fusiegemeente wil samenwerken met de overige Meierij-gemeenten? Mw. Adema/mw. Eugster/dhr. Maas: As-50 is een puur economische samenwerking. Dat geldt ook voor de brede samenwerking in AgriFood Capital. Ten aanzien van alle andere onderwerpen (bv politie en recreatie & toerisme) wordt nog bezien met wie we gaan samenwerken. Er zijn nog geen keuzes (in onze visie) gemaakt. We zullen gemeenschappelijke regelingen langs elkaar leggen op de inhoud, plussen en minnen benoemen en bezien wat we zelf kunnen gaan doen. We kijken eerst zelf in 2015/2016, maar kijken daarbij wel naar (de consequenties voor) anderen in de omgeving. Het ligt niet voor de hand om aan te kloppen bij SRE. Onze bedrijven zitten daar overigens al wel. Een relatie met s’-Hertogenbosch zal er ook zeker zijn, bv op het gebied van HBO-agri-onderwijs. Binnen AgriFood Capital werken we overigens al samen met s’-Hertogenbosch. De fusiegemeente streeft een wederkerige houding met s’-Hertogenbosch na. Dhr. Pommer heeft er begrip voor dat er op het terrein van de economie wordt gekeken richting As50. Voor andere onderwerpen uit de strategische agenda van de Meierij, zoals het sociaal domein, ligt dat anders. Sint-Michielsgestel zit namelijk in veel gemeenschappelijke regelingen waarin ook Schijndel en/of Sint-Oedenrode zitten. Keuzes hebben consequenties. Daarnaast doet hij een beroep op de fusiegemeente om elkaar eerst op te zoeken en samen op te trekken richting s’-Hertogenbosch. Mw. Van Deurzen informeert naar de reacties van de overige buurgemeenten. Mw. Eugster geeft aan dat de reacties van de andere gemeenten opgenomen worden in het herindelingsontwerp. Tijdens het overleg is kort stil gestaan bij de stand van zaken ambtelijke fusie in Boxtel, SintMichielsgestel en Haaren. Procedure-afspraken/sluiting (10.00 uur) Het college van Sint-Michielsgestel zal nog schriftelijk zal reageren op de vragen in de uitnodiging. Een en ander conform het verzoek in de brief. Sint-Michielsgestel wordt actief geïnformeerd. Mw. Eugster sluit het overleg.
65
GEMEENTE SINT-OEDENRODE TEAM: Aan Stuurgroep fusieproces Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel t.a.v. de projectsecretaris Postbus 44 5490 AA Sint-Oedenrode
2 2 OKT 2014
INGEK.
2AAK NR : I S ') K DOC NR.:
20 oktober 2014
datum
55GO}Q
ons kenmerk
uw brief van
behandeld door
Ton Hanegraaf
uw kenmerk
doorkiesnummer
073-5531213
onderwerp
Reactie op voorgenomen fusie
bijlagen
VERZONDEN 2 1 OKT. 201^ Geachte Stuurgroep, Op 13 oktober 2014 hebben wij met u gesproken over de voorgenomen bestuurlijke fusie van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel. Wij volgen uw besluitvormingsproces met belangstelling en stellen vast dat er draagvlak is in de drie gemeenten voor bestuurlijke fusie. Het besluitvormingsproces verloopt zeer constructief. Wij hebben drie aandachtspunten, die we u graag willen meegeven: •
•
•
De Meierij heeft altijd een sterke oriëntatie op 's-Hertogenbosch gehad. Uit uw visie voor de nieuwe gemeente kunnen wij niet opmaken of deze zich nu richt op Eindhoven, üdenBernheze-Oss of op de Meierij met 's-Hertogenbosch. Sint-Michielsgestel oriënteert zich op 's-Hertogenbosch. Wij pleiten ervoor dat de nieuwe fusiegemeente niet met de rug naar 's-Hertogenbosch komt te staan; De visie van de fusiegemeente is heel herkenbaar voor de overige Meierijgemeenten en biedt alle kansen voor één gezamenlijke strategische Meierij-agenda. Op basis van deze agenda kan dan worden samengewerkt om deze verder inhoudelijk te ontwikkelen en focus aan te brengen. Wij zouden dat graag samen met u doen; Als Sint-Michielsgestel zitten wij samen met Schijndel en Sint-Oedenrode in vele gemeenschappelijke regelingen of samenwerkingsverbanden met name in het sociale en veiligheidsdomein. Dat de fusiegemeente op het terrein van economie kijkt richting de as-A50 begrijpen wij. Wij zijn benieuwd wat de uitgangspunten zijn om uw oriëntatie te bepalen voor de overige terreinen. Het zou in onze ogen goed zijn om samen met de andere Meierijgemeenten te kijken wat de consequenties zijn van het uitstappen uit of toetreden tot bepaalde gemeenschappelijke regelingen of samenwerkingsverbanden. Er zijn immers altijd consequenties voor de andere partners (bijvoorbeeld politiebasisteam Meierij).
Wij wensen u veel succes bij het verdere fusieproces. Hoogachtend, en wethouders van Sint-Micbfelsgestel, 'e Burgemeester.
K J.C.M . Pommer Sint-Michielsgestel zit ook op: Facebook.com/gemeentesintmichielsgestel en Twitter.com/gem_StmGestel Meanderplein 1 5271 GC Sint-Michielsgestel t: (073) 553 11 11
Postbus 10.000 5270 GA Sint-Michielsgestel f: (073) 553 12 12
BIC: BNGHNL2G IBAN: NL12BNG0285007769 i: www.sint-michielsgestel.nl e:
[email protected]
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Gemeente Son en Breugel Verslag van
Bestuurlijk overleg met gemeente Son en Breugel i.r.t. voorgenomen bestuurlijke fusie
Datum
1-10-2014
Verslaglegging door
Ad van Gerwen
Aanwezig
Gemeenten Schijndel/Sint-Oedenrode/Veghel mw. J. Eugster- van Bergeijk (burgemeester Schijndel) mw. I. Adema (burgemeester Veghel) dhr. P. Maas (burgemeester Sint-Oedenrode) dhr. W. van Rosmalen (gemeentesecretaris Schijndel) dhr. A. van Gerwen (projectsecretaris fusie) Gemeente Son en Breugel Dhr.H. Gaillard (burgemeester Son en Breugel) Dhr. F. den Hengst (griffier Son en Breugel)
Afwezig
Mw. M. Wilms-Wils (gemeentesecretaris Veghel) Dhr. F. Schriever (gemeentesecretaris Sint-Oedenrode)
Kopie aan
Colleges gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Son en Breugel
Volgende vergadering
-
Agendapunt
Onderwerp en verslag
1.
Opening (13.00 uur). Dhr. Maas opent het overleg en stelt de aanwezigen vanuit SSV voor. De gemeentesecretarissen van Sint-Oedenrode en Veghel zijn verhinderd. De afvaardiging van Son en Breugel stelt zich voor. Dhr. Maas schetst de projectorganisatie.
2.
Informatie over het fusieproces Schijndel-Sint-Oedenrode-Veghel Mw. Eugster schetst kort het besluitvormingsproces wat in 2013 is doorlopen. Ook gaat ze in op de stand van zaken betreffende de herindelingsscan, de naamgeving, de visie en het herindelingsontwerp. Intentie is om het herindelingsontwerp op 27 november te laten vaststellen door de 3 gemeenteraden. In het herindelingsontwerp wordt opgenomen wat de buurgemeenten vinden van de fusie. Dit laat onverlet dat gemeenten een zienswijze kunnen indienen tijdens de zienswijzeperiode van 8 weken. Bedoeling is om het herindelingsadvies voor 1 april 2015 naar de provincie te sturen. Beoogde fusiedatum is 1 januari 2017.
3.
Wat vindt Son en Breugel van de voorgenomen fusie Dhr Gaillard: In de Middeleeuwen is Son en Breugel bestuurd vanuit Oedenrode. Vanuit de bevolking zijn er derhalve van oudsher banden richting Nijnsel en Rooi. Twee gedachten mbt de fusie: - Sint-Oedenrode en Son en Breugel hebben elkaar de afgelopen jaren elkaar altijd weten te vinden. De relaties zijn er. Vanuit eigen perspectief had Son en Breugel de samenwerking met Rooi graag wat gestructureerder gezien. Dat is niet gebeurd. - De harde scheidslijn vanuit het SRE heeft de (structurele) samenwerking gehinderd. In de concept-visie wordt toenadering gezocht tot Brainport. Son en Breugel is hier heel positief over.
67
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Daarmee heeft Son aan de noordkant meer achterland gekregen. Deze bewuste keuze van Sint-Oedenrode wordt gerespecteerd Daarbij is het wel jammer dat de mogelijkheden voor Son worden beperkt. Die beperkingen hebben onder meer te maken met de huidige gemeentegrenzen. Voorgesteld wordt om de grenzen van de nieuwe gemeente nog eens goed bekijken. De mensen en de activiteiten in het buurtschap Zwijnsbergen zijn namelijk op m.n. Breugel gericht. Ook vanuit toezicht en handhaving is beter om dat gebied bij Son en Breugel onder te brengen. Dhr. Maas wil snel achterhalen wat bevolking van het buurtschap (ca. 20 gezinnen) zelf wil. Hij wil daartoe nog deze maand een gesprek plannen met de betreffende inwoners. Dhr. Gaillard wil eveneens horen wat de bewoners willen, doch geeft aan dat er ook sprake is van een bestuurlijke afweging. Hij merkt daarbij tevens op dat het uitdrukkelijk niet de bedoeling is van Son en Breugel om het fusieproces te verstoren. Een grenscorrectie kan ook later uitgevoerd worden. Dhr. Gaillard constateert dat er gedragenheid lijkt te zijn bij de bevolking. Er is weinig maatschappelijke reuring. Ten aanzien van het punt draagvlak bij de burger voor de fusie wordt door mw. Eugster ingegaan op de uitslag van de verkiezingen voor de gemeenteraad in maart van dit jaar. Son en Breugel hoopt op een nieuwe samenwerking met de nieuwe gemeente. Procedure-afspraken/sluiting (13.45 uur) - Het college van Son en Breugel zal nog schriftelijk zal reageren op de vragen in de uitnodiging. Een en ander conform het verzoek in de brief. - De kwestie Zwijnsbergen wordt samen uitgewerkt. - Son en Breugel wordt actief geïnformeerd. Dhr. Maas sluit het overleg.
68
Raadhuisplein 1
GEMEENTE SON EN BREUGEL
Postbus 8 5690 AA Son en Breugel Telefoon 0499-491.491 www.sonenbreugel.nl
[email protected]
GEMEENTE SINT-OEDENRODE T E A M : (}>\J
de colleges van burgemeester en wethouders van Schijndel, SintOedenrode en Veghel p/a Burgemeester Wernerplein 1 5492 GD SINT-OEDENRODE
17 OKI 20U
INGEK.
ZAAK NR.:
^"5?
DOC NR.:
Uw brief van
Uw kenmerk
Onderwerp bestuurlijke fusie
Ons kenmerk 14.0012502
Datum 14 oktober 2014
Behandeld door dhr. mr. F. den Hengst
Verzonden
15 OKI. Z OU Bijlage{n)
Geachte colleges ,
Op 1 oktober jl. vond bestuurlijk overleg plaats tussen een delegatie van uw colleges en een delegatie van ons college over de voorgenomen bestuurlijke fusie tussen uw gemeenten. Op uw verzoek gaan wij hierbij ook schriftelijk in op de gespreksonderwerpen van het overleg. Onze gemeente volgt het fusieproces met belangstelling. In het kader van het project (veer)Krachtig Bestuur kijkt onze gemeente ook naar haar bestuurlijke toekomst. Wellicht kunnen we in dat traject gebruikmaken van de ervaringen die uw gemeenten nu opdoen. Met name doordat de grens van het SRE-gebied juist tussen Sint-Oedenrode en Son en Breugel is gelegen, is er nimmer een structurele samenwerking tussen beide gemeenten tot stand gekomen. Onze gemeente stond open voor een nadere samenwerking met SintOedenrode, maar respecteert de keuze van die gemeente, richting Noordoost-Brabant. U zoekt uw samenwerkingspartners, begrijpelijkerwijs gelet op de regio-indeling, met name in noordelijke richting. In uw concept "Visie op de nieuwe gemeente SSV" zien we evenwel ook een toenadering tot Zuidoost-Brabant, door benoeming van de samenwerking met Brainport in relatie tot AgriFoodcapital. Wij beschouwen deze regiogrensoverschrijdende samenwerkingsgedachte als positief. Mogelijk vloeit hier ook samenwerking op andere gebieden uit voort. Punt van aandacht in het fusieproces vormt de loop van de gemeentegrens tussen SintOedenrode en Son en Breugel. De huidige samenwerking tussen beide gemeenten rond zaken die in het grensgebied spelen zijn goed. Door de grotere bestuurlijke afstand van het betreffende gebied die door de fusie zal ontstaan, is het zinvol het grensbeloop in goed overleg nader te bezien. De bebouwde kom van Breugel ligt tegen de gemeentegrens aan. De bewoners van de omgeving Zwijnsbergen / Mosbulten zijn grotendeels op Son en Breugel gericht.
Ook de evenementen die (in de toekomst in toenemende mate) in de omgeving Waterhoef plaats vinden zijn op onze gemeente gericht. In het verlengde daarvan is er veel voor te zeggen ook de controle en handhaving bij Son en Breugel te leggen. De grens ten oosten van de Rooiseweg (gebied Villenbraken, Wolfswinkel, Waterhoef) heeft een grillig verloop. Wellicht vormt de Dommel een natuurlijker en logischer grens tussen beide gemeenten, waarbij deze grens ook ten noorden van Breugel in noordelijke richting wordt verplaatst, zodat de omgeving Zwijnsbergen / Mosbulten tot onze gemeente gaat behoren. Dit onderwerp hebben wij reeds besproken met Sint-Oedenrode. Daarbij is geconcludeerd dat, naast een bestuurlijke afweging, ook helder gekregen dient te worden hoe de bevolking in het betreffende gebied er zelf over denkt. Vraag is in welke fase in het fusieproces van uw gemeenten deze eventuele grenscorrectie het beste meegenomen kan worden. Zoals we ook al in het bestuurlijk overleg van 1 oktober jl. concludeerden zou het goed zijn het onderwerp nu te benoemen in het herindelingsontwerp en in een latere fase een praktisch moment voor nadere concretisering en realisering te kiezen. Tot slot wensen wij u veel succes toe met de voortgang van het bestuurlijke fusietraject van uw gemeenten.
Hoogachtend, Burgemeester en wêthouders vamSon en Breuge De secretaris, ^--De/burgemeester,
chalkx
drs. J.F.M. Gaill
- 2 -
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Gemeente Uden Verslag van
Bestuurlijk overleg met de gemeente Uden i.r.t. voorgenomen bestuurlijke herindeling
Datum
07-10-2014
Verslaglegging door
Otto Sanders
Aanwezig
Gemeenten Schijndel/Veghel mw. J. Eugster- van Bergeijk (burgemeester Schijndel) mw. I. Adema (burgemeester Veghel) Dhr. F. Schriever (gemeentesecretaris Sint-Oedenrode) dhr. O. Sanders (notulist) Gemeente Uden Dhr. H. Hellegers (burgemeester Boxtel Dhr. J. Smarius (gemeentesecretaris Uden)
Afwezig
Mw. M. Wilms-Wils (gemeentesecretaris Veghel) Dhr. W. van Rosmalen (gemeentesecretaris Schijndel)
Kopie aan
Colleges van de gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode, Veghel en Uden
Volgende vergadering
nvt
Agendapunt
Onderwerp en verslag
1.
Opening (15.00 uur). Mw Adema opent het overleg en stelt de aanwezigen vanuit SSV voor. De gemeentesecretarissen van Schijndel en Veghel zijn verhinderd. De afvaardiging van het college van Uden stelt zich voor.
2.
Informatie over het fusieproces Schijndel-Sint-Oedenrode-Veghel Mw Adema geeft aan dat door de intensieve samenwerking van de afgelopen jaren met Uden veel al bekend is en schetst dan ook kort het proces dat met name in het afgelopen jaar in Veghel is doorlopen. Van het besluit tot een bestuurlijk samengaan in plaats van een ambtelijke fusie tot de uiteindelijk keuze voor Schijndel en Sint-Oedenrode als herindelingspartners. Mw. Eugster schetst het proces dat de gemeenten Schijndel en Sint-Oedenrode samen hebben doorlopen met 4 andere Meierij-gemeenten (Boxtel, Haaren, Sint-Michielsgestel, Vught). Waar deze laatste gemeenten hebben gekozen voor een ambtelijk fusie hebben Schijndel en Sint-Oedenrode de keuze gemaakt tot een bestuurlijke herindeling met Veghel als herindelingspartner. Ook gaat ze in op de stand van zaken betreffende de herindelingsscan, de naamgeving, de visie en het herindelingsontwerp.
3.
Wat vindt Uden van de voorgenomen fusie De heer Hellegers overhandigt conform het verzoek van de drie herindelingspartners de brief vanuit de gemeente Uden waarin zij ingaat op de gestelde vragen; wat vindt u van het voorgenomen fusieproces, welke consequenties van de fusie ziet u voor uw gemeente en de regio in totaliteit en hoe ziet u de toekomstige samenwerking met de fusiegemeente? Volledigheidshalve wordt verwezen naar de bijgevoegde brief. Mw. Adema merkt naar aanleiding van de opmerkingen in de brief over de toekomstige As50 samenwerking tussen de gemeente Uden en de nieuwe fusiegemeente op dat zeer wordt gehecht aan voortzetting van deze samenwerking. Voor wat betreft alle bestaande samenwerkingsverbanden, WGR en anderszins, geldt (uiteraard) dat de fusiegemeente haar positie opnieuw zal (moeten) bepalen. De heren Hellegers en Smarius wensen tenslotte de drie gemeenten veel succes met de verdere implementatie van de herindeling.
71
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
Mw. Eugster schets t ter afsluiting het vervolgproces. Intentie is om het herindelingsontwerp op 27 november te laten vaststellen door de drie gemeenteraden. In het herindelingsontwerp wordt opgenomen wat de buurgemeenten vinden van de fusie. Dit laat onverlet dat gemeenten een zienswijze kunnen indienen tijdens een periode van 8 weken na vaststelling van het herindelingsontwerp. Bedoeling is om het herindelingsadvies voor 1 april 2015 naar de provincie te sturen. Beoogde fusiedatum is 1 januari 2017. Procedure-afspraken/sluiting (15.45 uur) Het verslag zal ter instemming aan het college van Uden worden toegezonden. Mw. Eugster sluit het overleg.
72
Nn
Ingekomen
sg for
Afd
0 7 OKT 2014
1111111 ii i mm ii 11 ii14.1043! ii 2
GEMEENTE
^UDEN
De colleges van Schijndel, Sint Oedenrode en Veghel, postbus 10.001 5460 DA Veghel
uw kenmerk
ons kenmerk
157158
behandeld door
datum
mevr. T. Kemperman
30 September 2014 verzonden
onderwerp
bijlage
telefoonnummer
reactie op voorgenomen bestuurlijke fusie gemeenten Schijndel, Sint Oedenrode, Veghel
0
140413
Geacht bestuur, In uw brief van 21 September j l verzoekt u ons om een schriftelijke reactie te geven op de voorgenomen fusie van de gemeenten Schijndel, Sint Oedenrode en Veghel. U heeft hiervoor 3 gespreksonderwerpen benoemd waar wij op reageren. 1.
Wat vindt u van het voorgenomen fusieproces? Het college van de gemeente Uden heeft kennis genomen van de voorgenomen fusie. Het is de afronding van een goed voorbereid proces, waarin uw gemeenten besloten hebben een fusie met elkaar aan te willen gaan. In het formele hoorproces hechten wij eraan u mee te delen dat de gemeente Uden geen bezwaar heeft tegen uw voorgenomen fusie.
2.
Welke consequenties van de fusie ziet u voor uw gemeente en de regio in totaliteit? De gemeenten Uden en Veghel hebben een lange periode van samenwerking opgebouwd via de Stedelijke Regio Uden-Veghel. Naar onze mening zijn in deze samenwerking, zeker ook in de uitvoerende sfeer, goede resultaten geboekt. Wij realiseren ons dat deze samenwerking c.q. gezamenlijke uitvoering van taken, door uw voorgenomen fusie aan herijking toe is. Zoals wij ook aangeven bij uw derde vraag blijven de gemeente Uden en uw voorgenomen fusiegemeente op elkaar aangewezen buurgemeenten. Op verschillende gebieden kan naar onze mening de samenwerking ook in de toekomst gecontinueerd worden. Wij zien in uw voorgenomen fusie dan ook geen onoverkomelijke consequenties ontstaan voor onze gemeente. Het college van Uden ziet evenmin directe gevolgen voor de samenwerking in de regio. Van begin af aan vormt de gemeente Veghel samen met de gemeenten Oss, Uden en Bernheze het samenwerkingsverband As50. Uw voorgenomen fusie hoeft dat niet te veranderen, tenzij uw nieuwe gemeenteraad of uw nieuw college door een andere orientatie hier afstand van zou nemen. De gemeente Uden staat open voor continuering van de deelname van de nieuwe fusiegemeente aan de As50. De inhoudelijke
MARKT 1 4 5 , POSTBUS 83, 5400 AB UDEN, TELEFOON 1 4 041 3, EMAIL
[email protected], WWW.UDEN.NI_
agenda van uw fusiegemeente en van de andere drie gemeenten zal uiteindelijk echter bepalend zijn voor de vorm en intensiteit van de samenwerking. 3.
Hoe ziet u de toekomstige samenwerking met de fusiegemeente? Zoals we aangeven bij vraag 2 zal de gemeente Uden de samenwerking met de fusiegemeente blijven zoeken. Het adagium 'beter een goede buur dan een verre vriend' is hierop zeker van toepassing. Een herorientatie op de wijze en intensiteit van die samenwerking zal op de langere termijn wel aan de orde zijn. Mede als gevolg van het rapport Veerkrachtig Bestuur in Brabant zal de gemeente Uden niet alleen aandacht moeten hebben voor de samenwerking met uw fusiegemeente, maar ook voor samenwerking met andere gemeenten.
Met vriendelijke groet, Burgemeester en wethouders van Uden de secretaris
de burgemeester
mr. J.M. Smarius
drs. H.A.G. Hellegers
Bijlagenboek bij het herindelingsontwerp Meierijstad
5
Herindelingsscan
Verwezen wordt naar het separate document dat onderdeel uitmaakt van het bijlagen boek.
6
Nota zienswijzen
De nota van zienswijzen wordt ingevoegd na de periode van ter inzagelegging van het herindelingsontwerp.
75