BIJLAGEN ONDERWIJS INFRASTRUCTUUR TECHNIEKKETEN NOORD- EN MIDDEN-LIMBURG

BIJLAGEN ONDERWIJS INFRASTRUCTUUR TECHNIEKKETEN NOORD- EN MIDDEN-LIMBURG (conform de doelstellingen van het landelijk Techniekpact 2020 en het Techniekplan Limburg 2020)

januari 2015 De Colleges van Bestuur van de partnerscholen in Noord- en midden-Limburg:  Stichting Gilde Opleidingen, mevr. dr. I. Janssen Reinen, lid CvB  Fontys Hogeschool Venlo, dhr. Ir. H. Aarts, directeur Fontys Venlo  Stichting Onderwijs Midden-Limburg, dhr. drs. T. Kikken, lid CvB  Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs, dhr. drs. R.Bonekamp, lid CvB  Stichting Onderwijsgemeenschap Venlo e.o., dhr. drs. H. van den Heuvel, voorzitter CvB

Penvoerder: Ir. P.T.H.J. Thuis, voorzitter College van Bestuur, ROC Gilde Opleidingen Olympialaan 4, 6042 JZ Roermond Postbus 1094, 6040 KB Roermond

Projectleider Techniekketen Noord- en Midden-Limburg: Tjeu Van de Laar, directeur Techniek ROC Gilde Opleidingen, Kasteel Hillenraedtstraat 1, Postbus 1077, 6040 KB Roermond e-mail: [email protected] / tel. (0475) 374543

Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Pagina 1

INHOUDSOPGAVE

De navolgende bijlagen zijn een onderbouwing voor de subsidie aanvraag fase 2 "Onderwijs infrastructuur techniekketen Noord- en Midden-Limburg".

Bijlage 1

Partnerscholen techniekketen Noord- en Midden-Limburg

3

Bijlage 2

Samenwerking Onderwijspartijen Limburg / zuidoost Nederland

4

Bijlage 3

Leerlingenaantallen VMBO, MBO en HBO techniek NML

5

Bijlage 4

Een integraal Onderwijskundig model

9

Bijlage 5

Sectorale afstemming onderwijs en bedrijfsleven / Doetafels

14

Bijlage 6

Fase 1: Activiteiten en resultaten (2013-2014)

17

Bijlage 7

Fase 2: Doelstellingen en plan van aanpak 2014-2018, Kiezen, Leren, Werken 25

Bijlage 8

Audit leerlingen en ouders, zesjarige techniekopleiding

33

Bijlage 9

Techniekketen een nationaal vraagstuk

35

Bijlage 10

Keyport en Greenport regie, het economisch profiel

37

Bijlage 11

Publicaties en bronnen

41


Pagina 2

BIJLAGE 1.

Partnerscholen Techniekketen Noord- en Midden Limburg

BESTUREN LVO Mercator 1 6135 KW Sittard Postbus 143 6130 AC Sittard

OGVO Hogeweg 26a, 5911 EB Venlo Postbus 270, 5900 AG Venlo SOML Heinsbergerweg 180 6045 CK Roermond Postbus 975 6040 AZ Roermond

VO

VO VO

1.

SCHOLEN Het Bouwens, Dr. Poelsplein 16, 5981 TW Panningen

2.

Dendron College, Gebr. van Doornelaan 124,5961 BE Horst

3.

Raayland College, Leunseweg 6 , 5802 CH Venray

4.

Het Kwadrant, Thornstraat 7, 6004 JP Weert

5.

Philips van Horne, Wertastraat 1, 6004XG Weert

6.

Het College, Parklaan 1A, 6006NT Weert

7.

Den Hulster, Hagerhofweg 15, 5912 PN Venlo

8.

SG Ursula Horn, Bergerweg 21, 6085 AS HORN

9.

SG Ursula Heythuysen, Tienderweg 101, 6093 EN Heythuysen

10. Niekée, Oranjelaan 300, 6043 GL Roermond 11. MAVO Roermond, Jagerstraat 2, 6042 KA Roermond 12. BC Broekhin, Peelveldlaan 60, 6071 TV Swalmen 13. Connect College, Maasbrachterweg 22, 6101 XX Echt 14. Lyceum Schöndeln, Heinsbergerweg 184, Roermond

OMO Ons Middelbaar Onderwijs Boxmeer

VMBO

Elzendaal College, locatie Gennep Stiemensweg 40 6591 MD Gennep (in bespreking)

Stichting Gilde Opleidingen Olympialaan 4, Postbus 1094 6040 KB Roermond Fontys Hogescholen Rachelsmolen 1, Postbus 347 5600 AH Eindhoven

MBO

15. Gilde Opleidingen, locatie Kasteel Hillenraedtstraat 1, 6043 HB Roermond 16. Gilde Opleidingen, locatie Hagerhofweg 15, 5912 PN Venlo

HBO

17. Fontys Hogeschool campus Venlo, Tegelseweg 255, 5912 BG Venlo


Pagina 3

BIJLAGE 2.

Samenwerking Onderwijspartijen Limburg / Zuid Oost Nederland

Gilde Opleidingen onderhoudt, op bestuurlijk en directieniveau, contact met Arcus College, CitaVerde, Leeuwenborgh, Summa Eindhoven en Ter AA Helmond. Op onderdelen worden opleidingen gezamenlijk uitgevoerd of worden faciliteiten gedeeld, bijvoorbeeld in het geval van de opleidingen procestechniek en maintenance en de samenwerking met MAC Helmond. In het programma Focus en Passie voor Techniek wordt samengewerkt met Summa en Ter AA. In Limburg wordt door de drie ROC's samengewerkt op de onderdelen procestechniek, bouw/infra en installatietechniek. Met CitaVerde College wordt sinds 2004 samengewerkt op het gebied van loonwerk en landbouwmechanisatie. Een verdere samenwerking ligt in het verschiet omdat er steeds meer sprake is van cross-overs tussen "groen" en techniek. Het college van bestuur van CitaVerde heeft zitting in de klankbordgroep Techniekplan Noord- en Midden-Limburg. Met de hogescholen in Limburg wordt samengewerkt op het gebied van doorstroom en incidentele projecten. Hogeschool Zuyd is voor Gilde Opleidingen een belangrijke partner op het gebied van bouw/infra. Met Fontys Venlo worden doorlopende leerlijnen ontwikkeld voor mechatronica, logistiek en ict. Met Fontys Eindhoven en Venlo wordt, vanaf 1 september 2014, ook samengewerkt in het "Green Tech Lab". Tevens wordt, in het kader van de doorlopende leerlijn MBO-HBO, aansluiting gezocht bij het Centre of Expertise van hogeschool Zuyd (Neber) en het Centre of Expertise van Fontys Venlo (logistiek). In 2010 en 2011 is, op bestuurlijk en directieniveau, overleg gevoerd met de drie ROC's en Citaverde College in Limburg in het kader van doelmatigheid en de ambitie te komen tot het samenvoegen van de sectoren techniek van de drie ROC's. Uiteindelijk is besloten om dat niet te doen omdat er te grote verschillen zijn in leerling-stromen tussen noord en zuid. Wel zijn afspraken gemaakt over macrodoelmatigheid, elkaar informeren over opstart van nieuwe opleidingen en afstemmen ten aanzien van bestaande opleidingen. Het is evident dat demografische en economische ontwikkelingen ertoe kunnen leiden dat op (midden)lange termijn opnieuw overleg nodig is over samenvoegen of verdere centralisatie van opleidingen. Dit laat onverlet dat met de Techniekketen Noord- en Midden-Limburg een eerste stap is gezet naar doelmatigheid en optimalisatie van het regionaal opleidingsaanbod en tevens een stevige inhaalslag wordt gemaakt in het operationaliseren van de doorlopende leerlijn VO-MBO-HBO. Daarbij krijgt de doorlopende leerlijn PO-VO in de regio ook alle aandacht in de vorm van bestuurlijk overleg en curriculumontwikkeling. Tenslotte zal nog veel werk verzet moeten worden om realistische arbeidsmarktgegevens boven tafel te krijgen die "regioproof" zijn. Een duidelijker beeld is nodig om vraag en aanbod op elkaar te kunnen afstemmen. In zuid-Limburg vindt een identiek proces plaats. Afspraak is dat samengewerkt wordt en gebruik gemaakt wordt van elkaars good practice. Daar waar met name regio overstijgend samengewerkt dient te worden wordt tijdig overleg gevoerd om af te stemmen, zoals bijvoorbeeld bij procestechniek, bouw/infra en installatietechniek. De provincie Limburg heeft in 2013, op basis van onder andere deze inzichten, gekozen voor twee ontwikkeltrajecten (Zuid-Limburg en Noord-Midden-Limburg). Anderzijds houdt de provincie Limburg welbewust de vinger aan de pols en wenst zij nadrukkelijk de regie te voeren wat betreft de uitrol van het Techniekplan Limburg. Dit betekent dat, ondanks de twee ontwikkeltrajecten, afstemming en gezamenlijke besluitvorming plaatsvindt op provinciaal niveau. Op basis van wat wij nu weten is deze gefaseerde aanpak te verkiezen, waarbij niet alleen top-down, maar vooral bottom-up wordt gewerkt.


Pagina 4

BIJLAGE 3.

Leerlingenaantallen VMBO, MBO, HBO techniek NML

De leerlingaantallen in het beroepsgerichte VMBO zijn onvoldoende om een breed technisch onderwijsaanbod met behoud van kwaliteit in de lucht te houden. In april 2013 telden de 9 VMBO scholen in Noord- en Midden-Limburg, in klas 3 en 4 van de bovenbouw techniek, 724 leerlingen. In het MBO zaten, op dat moment, 1597 bol en bbl leerlingen (exclusief de logistieke opleidingen, contractactiviteiten en maatwerkopleidingen). De situatie op het gebied van instroom in de technische opleidingen in het VMBO en MBO in Noorden Midden-Limburg is zorgelijk. Complete afdelingen techniek zijn verdwenen en, veelal uit armoede, worden keuzen gemaakt voor brede technisch commerciële opleidingen. Het in stand houden van up to date praktijklokalen is onbetaalbaar. Geen instroom in het technisch VMBO heeft direct gevolgen voor het bestaansrecht van het technisch MBO, c.q. doorstroom van MBO naar HBO, en leidt tot disbalans tussen aanbod en arbeidsmarktvraag in Noord- en Midden-Limburg. Meer dan eens is de noodkreet in onze regio geuit dat technische opleidingen verdwijnen als er structureel geen maatregelen worden genomen en extra ondersteuning achterwege blijft om deze negatieve spiraal te keren. VMBO en MBO in Noord- en Midden-Limburg kan in het huidig construct het technisch onderwijs kwalitatief en kwantitatief onmogelijk afstemmen op de vraag van de regionale arbeidsmarkt. Er zal meer accent gelegd moeten worden op doelmatigheid, gezamenlijk gebruik van faciliteiten, een hogere mate van mobiliteit en een niet-vrijblijvende samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en overheid. Dit vraagt van alle partijen (overheid, onderwijs en ondernemingen) een slagvaardig optreden ten aanzien van de techniekketen Noord- en Midden-Limburg, herschikking van middelen en faciliteiten, ontwikkeling van de doorlopende leerlijn PO, VO, MBO en HBO, afstemming onderwijsarbeidsmarkt, waaronder publiek-privaat samenwerken, vervoersmogelijkheden, een virtuele infrastructuur en een eenduidige regie en audit. April 2013 heeft een nulmeting m.b.t. leerlingenaantallen plaatsgevonden bij de VMBO, MBO en HBO scholen met een technische richting in Noord- en Midden-Limburg. April 2014 is de telling herhaald. De intensieve samenwerking in de techniekketen NML en de concrete activiteiten op alle niveaus binnen de deelnemende scholen, inclusief het basisonderwijs, hebben geleid tot een verrassend resultaat. Het aantal leerlingen dat kiest voor een techniekopleiding binnen de 9 deelnemende VMBO scholen is met 16.7% gestegen (van 724 leerlingen naar 845 leerlingen). Ook de instroom in het VMBO techniek 2014-2015, vanuit het basisonderwijs, laat een stijging zien: 64 leerlingen vakmanschaproute, 18 leerlingen vakcollege en 15 leerlingen technologieroute. De positieve publiciteit m.b.t. het techniekonderwijs in de regio en de actieve participatie van de provincie Limburg, Keyport en Greenport hebben wezenlijk bijgedragen aan dit resultaat. VMBO Techniek scholen in NML (leerjaar 3 en 4); april 2013 Raayland

Techniek breed Bouw Motorv. Metalektro Instalektro Metaal MEI Installatie

Dendron

49 17 2

44 50

Den Hulster

21 37 28 27

Bouwens vd Boije

9

Broekhin 79

Het Kwadrant 65

Connect

58

54


Ursula

Niekée

17 14

13

21 18 20

27

4 Pagina 5

Vakcollege 6-jarig Techniek Mediavormgeving Totaal l.l.

27

23 ....

68

94

113

63

Totaal vmbo techniekleerlingen NML, april 2013: 724

106

VMBO Techniek scholen in NML (leerjaar 3 en 4); april 2014 Raayland

Techniek breed Bouw Motorv. Metalektro Instalektro Metaal MEI Installatie Vakcollege 6-jarig Techniek Mediavormgeving Totaal l.l. Instroom eerste jaar 2014/2015

Dendron

85

Den Hulster

49

Bouwens vd Boije

18 44

64

35 30

Broekhin 74

146

44

63

Het Kwadrant 113

Connect

Ursula

51

Niekée

92

51

14

27

32

39

54 .....

85 45

113

127

65 11

113 18

167 23

51

92

32

Totaal vmbo techniekleerlingen NML, april 2014: 845 ( stijging : 121 leerlingen = 16.7 %) exclusief de te verwachten instroom 1ste leerjaar (97 leerlingen) Opmerking: Den Hulster start schooljaar 2014/2015 met een eerstejaars klas( 38 leerlingen aangemeld) VMBO "Design & Technology" ( niet meegenomen in de telling). MBO Techniek in NML, alle leerjaren (Gilde Opleidingen): april 2013 Bouw/ infra 210bol 112bbl

Installatie techniek 80 bol 83 bbl

Elektro techniek 29 bol 105 bbl

Schilderen

90 bol 23 bbl

Mobiele Werktuigen 13 bol 84 bbl

Media vormgeving 42 bol --

Hout & Meubel 56 bol 14 bbl

Motor voertuigen 183 bol 261 bbl

Middenk Engineer 150 bol --

Metaal 23 bol 39 bbl

Totaal mbo techniekstudenten NML: 1597. Exclusief logistieke opleidingen, contractactiviteiten en maatwerkopleidingen. MBO Techniek in NML, alle leerjaren (Gilde Opleidingen): april 2014 Bouw/ infra 227bol 98bbl

Installatie techniek 78 bol 93 bbl

Elektro techniek 54 bol 62 bbl

Schilderen

47 bol 32 bbl

Mobiele Werktuigen 44 bol 46 bbl

Media vormgeving 58 bol --

Hout & Meubel 52 bol 12 bbl

Motor voertuigen 187 bol 217 bbl

Middenk Engineer 184 bol --

Metaal 27 bol 46 bbl

Totaal mbo techniekstudenten NML: 1564. Exclusief logistieke opleidingen, contractactiviteiten en maatwerkopleidingen. De daling in leerlingenaantal wordt veroorzaakt door daling van BBL (werkgelegenheid / recessie): van 721 naar 606 leerlingen. Het aantal BOL leerlingen is toegenomen: van 876 naar 958 leerlingen.


Pagina 6

HBO Techniek in Limburg, alle leerjaren (Fontys en Zuyd): april 2013 en april 2014

HS Fontys 554 student. HS Zuyd 1064 student

Werktuigbouw 172

Ind.prod. ontwerp

250

238

---

Elektro techniek

132

Bouwtechnische bedr.kunde

---

134

Built Environment

5

---

Technische bedrijfskunde

469

---

218

Totaal hbo techniekstudenten in Limburg: 1618 (hbo gegevens in 2013 niet compleet) FONTYS VENLO, studentenaantallen HBO Werktuigbouwkunde Industrieel product ontwerpen Informatica Mechatronica Logistiek & technische vervoerskunde Totaal ZUYD HOGESCHOOL, studentenaantallen HBO Built Environment Biologie en medisch lab.onderzoek Chemie Chemische technologie Elektrotechniek Technische bedrijfskunde werktuigbouwkunde Totaal

April 2013

172 250

April 2014

985

April 2013

469

134 218 238

April 2014

1590

211 310 152 149 163

470 180 140 75 165 240 290

April 2015

April 2016

April 2015

April 2016

Leerlingprognose Limburg 2012-2026 De leerlingenprognose 2012-2026 is gebaseerd op de Regionale bevolkingsprognose 2011-2040 van het Planbureau voor de leefomgeving (PBL/CBS) en op cijfers over de onderwijsdeelname in 2009, 2010 en 2011 (afkomstig van DUO)*. Bij het opstellen van de prognoses is uitgegaan van de bestaande voedingsgebieden van scholen. Daarbij is rekening gehouden met leerlingen van buiten de regio. De prognoses hebben zodoende betrekking op alle leerlingen die in Limburg naar school gaan. * Hoewel de prognoses met de grootste zorgvuldigheid zijn opgesteld, zijn de uitkomsten met onzekerheidsmarges omgeven. Vooral op lange termijn en op laag ruimtelijk schaalniveau zijn de marges groot. Op regionaal niveau geven de prognoses echter een goed beeld van de toekomstige leerlingen-ontwikkeling.

Prognose basisgeneratie Bij het opstellen van de leerlingenprognoses is gebruik gemaakt van de Regionale bevolkingsprognose 2011-2040 van het Planbureau voor de leefomgeving. Uit de resultaten blijkt dat de komende jaren in heel Limburg het aantal 12-18 jarigen afneemt. Vooral in de regio Maastricht Mergelland neemt de basisgeneratie sterk af. Tussen 2012 en 2027 krimpt de basisgeneratie in deze regio met circa 35 procent. In de overige regio’s is de terugval kleiner (20% à 24%), maar vergeleken met het landelijk gemiddelde is de krimp in heel Limburg vrij groot. Uit de ontwikkeling van de basisgeneratie per gemeente blijkt dat er naast regionale verschillen ook grote lokale verschillen zijn in de ontwikkeling van het aantal ‘tieners’. Daarbij valt op dat de krimp in Venlo en Roermond relatief beperkt is, vergeleken met die in andere grote steden (Maastricht, Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Pagina 7

Kerkrade, Sittard-Geleen). De sterkste daling zien we in de gemeenten Vaals, Onderbanken, EijsdenMargraten, Gulpen-Wittem, Schinnen en Nederweert. De komende tien jaar krimpt de basisgeneratie in deze gemeenten met meer dan 30 procent. Leerlingenprognose Op basis van de bevolkingsprognose is een leerlingenprognose opgesteld voor de provincie Limburg. Daarbij is onderscheid gemaakt naar subregio en schoolsoort. Op verzoek van OCW zijn twee scenario’s doorgerekend: 1. Basisscenario: dit scenario gaat ervan uit dat de onderwijsdeelname (naar onderwijssoort, gemeente en leeftijd, etc.) de komende jaren op hetzelfde niveau blijft als in 2011 en dat de mobiliteit van leerlingen tussen gemeenten niet verandert (relatief gezien). Het toekomstige aantal leerlingen is daarom – in het basisscenario – alleen afhankelijk van demografische ontwikkelingen. 2. RR-scenario: het ReferentieRaming-scenario sluit (landelijk gezien) aan bij de Referentieraming 2012 van OCW, en gaat er vanuit dat de onderwijsdeelname de komende jaren verder stijgt doordat er meer leerlingen kiezen voor havo/vwo in plaats van vmbo. Groei en krimp De uitkomst van het basisscenario, uitgesplitst naar subregio, laat zien dat het totaal aantal leerlingen in Limburg de komende jaren afneemt. Vooral in de periode 2016-2021 is de leerlingendaling groot. Tussen 2011 en 2016 daalt het aantal leerlingen in Limburg met ongeveer 6 procent, en in de jaren daarna met nog eens 16 procent. Vooral in de regio Maastricht Mergelland is de leerlingendaling groot. In de periode 2011-2026 neemt het aantal leerlingen in deze regio met ongeveer een derde af. In de rest van Limburg is de leerlingendaling relatief kleiner (20% à 23%), al gaat het hier toch ook om een daling van zo’n 1,5 procent per jaar (in de periode 2011-2026). Het referentiescenario toont vooral op de wat langere termijn een iets gunstiger beeld. In de eerst komende jaren zijn de verschillen tussen beide scenario’s beperkt, maar vanaf 2016 is de leerlingendaling in het referentiescenario duidelijk kleiner. Dit komt vooral doordat er steeds meer leerlingen kiezen voor HAVO/VWO in plaats van VMBO. De onderwijsdeelname neemt daardoor naar verwachting ook toe, vooral in de leeftijdsklassen van 17-19 jaar. Ontwikkeling naar schoolsoort Als gevolg van demografische ontwikkelingen neemt het aantal leerlingen in Limburg sterk af. Dit geldt voor alle schoolsoorten, maar relatief het sterkst voor het VMBO. Absoluut gezien is de leerlingendaling in HAVO/VWO echter het grootst. Tussen 2011 en 2026 neemt het aantal havisten met bijna 3.600 leerlingen af (van 15.929 naar 12.353). Het aantal VWO’ers daalt in dezelfde periode met ongeveer 3.200 leerlingen (van 13.831 naar 10.646). Vergeleken met het basisscenario valt de terugval in het RR-scenario overigens iets lager uit, omdat we hierin uitgaan van de veronderstelling dat er steeds meer leerlingen kiezen voor HAVO/VWO. In 2021 betreft het verschil ongeveer 720 leerlingen, en in 2026 ongeveer 860. (Bron: Leerlingenprognose Limburg 2012-2026; Onderzoek in opdracht van het ministerie van OCW; MOOZ Onderzoek & QDelft en het prognosemodel VO van ResearchNed; oktober 2012)


Pagina 8

BIJLAGE 4

Een integraal onderwijskundig model

Met VMBO Het Kwadrant Weert en de sector Techniek van ROC Gilde Opleidingen is in 2012 een pilot gestart in de uitrol van de vakmanschaproute en technologieroute. Er is inmiddels een aanvraag ingediend en toegekend (2014) om gebruik te mogen maken van de experimenteerregeling. Vanaf de start van de opleiding vindt samenwerking plaats op het gebied van inhoud en organisatie. De lijn is ingezet om zowel voor de VMBO-er alsook de havist een betekenisvol opleidingstraject met loopbaanperspectief te bieden. In eerste instantie is gestart met de zesjarige techniek opleiding voor leerlingen die, na het basisonderwijs, een keuze maken voor de wereld van de techniek. Er wordt gewerkt van breed naar specifiek, vanuit de beleveniswereld van het kind/de jongere. Techniek komt voor in praktisch alle beroepsgroepen. Vandaar dat tijdens de opleiding, gedurende de eerste leerjaren, de techniek in de zorg, industrie, mobiliteit, recreatie etc. aan de orde komt. Het opleidingsmodel gaat uit van "planet, people en profit" in plaats van enkel een industriële benaderingswijze. Techniek is overal, heeft functionele betekenis en heeft een relatie met duurzaamheid en veiligheid. Achterliggende gedachte is dat via deze weg meer jongeren de associatie maken tussen hun werkelijkheid, belevingswereld en de gebruikswaarde van techniek. Naarmate de leerling meer associaties kan maken met techniek zal de link met technische beroepen in de industrie, zorg, logistiek, agribusiness, recreatie etc. beter gemaakt kunnen worden. Het curriculum van het VMBO is vertaald naar thema’s waarbij techniek in een breed spectrum wordt geplaatst. In het derde leerjaar wordt focus aangebracht in relatie tot de topsectoren in de regio. In de daaropvolgende leerjaren wordt gekozen voor de vakmanschaproute of technologieroute in een van de afstudeerrichtingen. Passend bij het talent en keuze van de leerling en rekening houdend met arbeidsmarktrelevantie. Het opleidingstraject is maatwerk voor de leerling en een gezamenlijke verantwoordelijkheid van VMBO en MBO. "Kwadrant Bedrijfsleven", een afvaardiging van een aantal bedrijven, hebben zich gecommitteerd aan dit model en ondersteuning toegezegd in stageplaatsen, gastlessen en kennisdeling. De leeromgeving De leeromgeving is herkenbaar voor de leerling die, zowel cognitief als praktisch, creatief en technisch uitgedaagd wil worden. Het is een omgeving waar de leerling zich vrij voelt om te experimenteren, te ontwerpen en te produceren. Een leeromgeving die gelijk is aan een leerwerkelijkheid: de dagelijkse omgeving zoals die beleefd wordt door de leerling en waaraan hij/zij kennis, vaardigheid en houdingsaspecten ontleend. Het is ook een wereld die toegang verschaft tot het leggen van zowel regionale als mondiale contacten middels het gebruik van social media en ICT (en vooral ook wat je niet moet doen). Het is een wereld die verbonden is met maatschappij en samenleving. Dit vraagt om een leersituatie die, via ontwerpen, plannen, produceren, communiceren en presenteren, gericht is op alledaagse of trendy thema's in de mobiliteit, vormgeving, levensmiddelen, toerisme, huisvesting, energie, zorg, mode, theater, muziek, sport, etc. En dat bezien vanuit een technische invalshoek. Het maakt duidelijk waarom kennis en vaardigheid op het gebied van materiaal , gereedschap en constructie noodzakelijk is om je doel te kunnen verwezenlijken. Het binnen- en buitenschools leren is daarbij een juiste match voor de leerling tussen theorie en praktijk, passend bij zijn loopbaan en zijn wenkend perspectief. Het perspectief wordt voor een gedeelte bepaald door de mogelijkheden die de arbeidsmarkt biedt, vertaald in arbeidsmarktpotentieel, (veranderende) functies en functie-eisen. Het onderwijs maakt een vertaalslag naar een onderwijscurriculum dat aantrekkelijk, functioneel, leerzaam en doelgericht is voor de leerling en leidt tot een wettelijk erkend diploma. Die leeromgeving moet herkenbaar ingericht en laagdrempelig toegankelijk zijn. Het is immers de omgeving VAN de leerling, die de leerling motiveert en inspireert. Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Pagina 9

Het juiste equipment en faciliteiten zijn aanwezig om het leerproces vorm te geven. Ook hierin wordt een keuze gemaakt tussen binnen en buitenschools leren dat elkaar aanvult op inhoud en werkwijze. Het bedrijfsleven draagt actief bij in de vorm van het leveren van gastdocenten, coaches , stageplaatsen of leer-werk plaatsen. Het draagt bij aan het professionaliseren van de docenten, middels aanbod van bijvoorbeeld workshops of docentenstages. En aan het versterken van het vermogen om leerlingen te interesseren voor een bèta - c.q. loopbaan in de techniek. Het bedrijfsleven adviseert met betrekking tot de invulling van het onderwijscurriculum en de inrichting van de praktijklokalen. Animo voor dit model Alle directies en besturen van de vo onderwijsinstellingen in Noord- en Midden-Limburg zijn in 2013 geïnformeerd over dit model. Het is evident dat meer partijen nodig zijn om optimaal gebruik te kunnen maken van de opleidingsfaciliteiten die de verschillende scholen en bedrijven in deze regio te bieden hebben. Dit biedt de mogelijkheid om specifiek vaktechnische faciliteiten te centraliseren en optimaliseren op één plaats zodat een full service pakket ontstaat waarvan alle leerlingen, cursisten, werknemers en werkgevers gebruik kunnen maken. Zeker daar waar sprake is van een kostbaar technisch equipment moet optimaal gebruik en laagdrempeligheid voor alle technische leerlingen/studenten en werknemers mogelijk zijn. Dit betekent dat alle technische V(MB)O scholen de mogelijkheid krijgen om het gehele scala aan beroepsopleidingen in Noord- en Midden-Limburg aan te bieden zonder dat deze scholen daar zelf alle equipment, faciliteiten en docenten voor in huis hoeven te hebben. Voor het aanleren van de vakvaardigheid wordt namelijk gebruik gemaakt van de diverse centraal georganiseerde praktijkopleidingsplaatsen verspreid over de diverse scholen, bedrijven of samenwerkingsverbanden. Bijvoorbeeld: de leerling interieurbouw van het Kwadrant Weert traint de vakvaardigheid in het opleidingen examencentrum Hout en Meubel te Venlo. De leerling installatietechniek van Den Hulster Venlo volgt de training vakvaardigheid in het Technologiecentrum Installatietechniek Roermond.

Meerdere VO scholen in Noord- en Midden-Limburg gaan dit model toepassen, waaronder Bouwens, Raayland, Den Hulster, Ursula, Niekée. Een afgeleide vindt plaats bij het vakcollege Broekhin en Dendron college. Schooljaar 2013/2014 is gestart met de ontwikkeling van het doorlopend curriculum V(MB)O - MBO technologieroute in samenwerking met Het Kwadrant Weert, Raayland Venray en Bouwens van der Boije Peel en Maas. De technologieroute wordt vervolgens, in doorlopende leerlijn, afgestemd met het hbo. Wat betreft de instroom in de technologieroute wordt meer aansluiting gezocht bij het VMBO-t en HAVO. Omdat ook hier ingezet wordt op een verkorte, maar wel efficiënte, opleidingsduur, is de technologieroute zeer geschikt voor leerlingen HAVO die voortijdig uitvallen, dan wel via het MBO willen doorstromen naar het HBO. Dit wordt versterkt omdat de inhoudelijke thema's beter aansluiten bij de inhoud van het HBO.

De ambitie is om met alle VO scholen, MBO-techniek en HBO-techniek in Noord- en MiddenLimburg een keten Techniek te ontwikkelen waarbij: • de faciliteiten gecentraliseerd en geoptimaliseerd worden, in samenwerking met het regionale bedrijfsleven; • kennis en vaardigheid structureel gedeeld wordt tussen onderwijs en bedrijfsleven; • de doorlopende leerlijn V(MB)O, MBO en HBO als één leerlijn geoperationaliseerd wordt; • één infrastructuur gebruik van alle aangeboden faciliteiten laagdrempelig en toegankelijk maakt. • ondersteuning geboden wordt aan het po, wat betreft Wetenschap en Technologie en samenwerking geïnitieerd wordt in de doorlopende leerlijn PO-VO.


Pagina 10

Gemeenschappen verbinden Het is evident dat het basisonderwijs en voortgezet onderwijs van oudsher een sterkere binding heeft met de lokale gemeenschap dan een MBO of HBO instelling. Er bestaan directe relaties tussen voortgezet onderwijs en basisonderwijs, ouders, plaatselijke verenigingen, plaatselijke ondernemers(verenigingen) en gemeente. Relaties zijn sterker, men kent elkaar vaak persoonlijk. De bereidheid van de plaatselijke ondernemer om te investeren in kennis en ondersteuning in een dergelijke scholengemeenschap is groter, mede ook omdat de plaatselijke ondernemersvereniging vaak als klankbord verbonden is aan de VO school en het PO. De behoefte aan een eigen identiteit en focus per PO en VO school is groot, veelal afgemeten aan de plaatselijke omstandigheden, economische ontwikkelingen en het onderscheidend vermogen. Midden- en Noord-Limburg is een langgerekt gebied waarbinnen elke PO en VO school belang hecht aan behoud van haar eigen "coleur locale". Dit is tevens een kracht die gestimuleerd dient te worden omdat dit een belangrijke bron is voor input vanuit het plaatselijke bedrijfsleven, de plaatselijke bevolking en overheid, en het verwerven van draagvlak voor ontwikkeling en samenwerking (participatie). Het MBO en HBO is als aanbieder van technische beroepsopleidingen een belangrijke verbinder, facilitator, ontwikkelaar en vervolgopleider, mede gericht op samenwerking met deze gemeenschappen, het regionale bedrijfsleven en innovatieve instituties. Vanuit dit startpunt dienen alle benodigde faciliteiten, in relatie tot het technisch onderwijs, in de regio Midden- en Noord-Limburg geïnventariseerd, geoptimaliseerd en toegankelijk gemaakt te worden. De kracht van elke gemeenschap wordt steviger in het gemeenschappelijk delen van kennis, kunde en faciliteit. Elke gemeenschap afzonderlijk kan zich dit immers niet permitteren. Kenmerken van een celstructuur GEMEEN TE BEDRIJF S-LEVEN

PO VO

- Het VO is initiator; - Georganiseerd op lokaal niveau: PO, VO, bedrijven/instellingen, gemeente; - Gemeenschappelijk lokaal belang; - 3 O's: onderwijs, overheid, ondernemers; - Eigen identiteit en focus op maatschappelijke en economische belangen.

Vakmanschap en techniek centraliseren en optimaliseren In de regio Noord- en Midden-Limburg wordt sinds jaar en dag structureel samengewerkt met de samenwerkingsverbanden in de bouw, installatietechniek, hout en meubel, schildervakonderwijs. Deze samenwerkingsverbanden zijn een initiatief van de diverse branches die structureel willen voorzien in geschoold personeel. Daarnaast zijn inmiddels andere publiek private samenwerkingsverbanden ontstaan, zoals het Centrum voor Logisitek Vakmanschap, de TruckAcademy en het Centrum voor Mobiele Werktuigen. Deze samenwerkingsverbanden vormen de basis voor de in te richten centra voor vakmanschap en technologie. Wat betreft doelmatigheid, inhoud en inrichting wordt aangesloten bij de doelstelling van Brainport, Keyport en Greenport en de vertaalslag gemaakt naar de regionale economische bedrijvigheid. Up to date opleiden betekent in onze visie dat je leerlingen en studenten in aanraking brengt met moderne technologie en werkmethoden, gebruik maakt van expertise van het regionaal bedrijfsleven Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Pagina 11

en structureel samenwerking tot stand brengt tussen onderwijs(gevenden), praktijkopleiders en bedrijfsleven. In de werkwijze dient de dialoog (uitwisseling van kennis en kunde, leren van elkaar) tussen bedrijfsleven en onderwijs verankerd te zijn zodat de in te zetten faciliteiten en kennis het talent van de toekomstig medewerker optimaal ontplooit. De beoogde centra dienen uit te groeien tot full service centra waar vraag en aanbod samenkomen, vakmanschap op deskundige wijze eigen gemaakt wordt en het juiste moderne equipment aanwezig is. Reguliere scholing, maatwerk, cursorisch onderwijs, bijscholing, zij instroom, doorstroom en trajecten "van werk naar werk" hoort tot het standaard aanbod. Daarmee wordt een equipment geboden aan VO-, MBO-, HBO-leerlingen, werkenden en werkzoekenden, hetgeen de mogelijkheid biedt tot oriëntatie, informatie, presentatie, onderzoek en optimale training in vakmanschap en (innovatieve) technieken. Deze centra zijn laagdrempelig toegankelijk voor alle leerlingen en studenten Techniek, zodat aan hen de mogelijkheid geboden kan worden een keuze te maken voor een beroepsprofiel dat past bij het talent en de ambitie van het individu. Elke V(MB)O school wordt daarmee de mogelijkheid geboden om een breed scala aan techniekopleidingen aan te bieden omdat de specifieke vaktraining in een van de centra voor vakmanschap en technologie plaatsvindt. Technasia en basisonderwijs krijgen via deze centra onderzoeksopdrachten en projecten aangeboden die aansluiten bij de belevingswereld en ontwikkeling van de leerling. Naast de inzet van praktijkcentra zal voor de diverse branches, met importantie voor regionaal economische ontwikkeling en arbeidsmarktvraagstukken, een structureel overleg noodzakelijk zijn om de afstemming en samenwerking tussen onderwijs en arbeidsmarkt te optimaliseren. Met het werken vanuit gemeenschappen, samenwerken en optimaliseren van regionale centra willen wij enerzijds een impuls geven aan positieve beeldvorming en anderzijds kwantitatieve en kwalitatieve tekorten opheffen: • Oriëntatietrajecten en beeldvorming voor PO, VO en werkzoekenden (zij-instroom, van werk naar werk); • De wereld van techniek inzichtelijk maken voor de geïnteresseerd gebruiker; • Ontwikkelingen m.b.t. technische toepassingen zichtbaar en inzichtelijk maken; • Een voldoende kwantitatieve en gedifferentieerde instroom van leerlingen/studenten techniek in het VO, MBO en HBO middels gezamenlijke lokale/regionale oriëntatie- en wervingsactiviteiten; • Een doelmatig onderwijsaanbod gericht op arbeidsmarktrelevantie en doorstroom; • Structurele en programmatische samenwerking in de doorlopende leerlijn VO, MBO en HBO; • Uitwisseling en delen van kennis en equipment tussen de deelnemende scholen en bedrijven; • Leren en werken met nieuwe technologie en methoden; • Mogelijkheid tot EVC, assessment en praktijkexamens; • Bemiddeling naar stage, beroepspraktijkvorming en arbeidsmarkt; • Bevorderen van publiek private samenwerking tussen scholen en bedrijven; • Het bevorderen van doelgerichte deskundigheidsbevordering in velerlei vorm van het lerarenkorps; • Het wegnemen van een mogelijke drempel voor de mobiliteit binnen de regio middels efficiënte planning van mensen, middelen en vervoer.

ONDERWIJS

- publiek- privaat samenwerken - kruisbestuiving - innovatie - topsectoren - (boven) regionale functie - delen van kennis en kunde - nieuwe technologie - up to date equipment - bedrijfspraktijk - bestaanszekerheid


BEDRIJVEN

Pagina 12

Bouwen aan een infrastructuur: vervoer tussen leeromgevingen in Noord- en Midden-Limburg

Adequate vervoersmogelijkheden tussen de diverse leeromgevingen is voorwaardelijk om het - samenwerken met VO, MBO, HBO en bedrijven; - centraliseren en optimaliseren van kostbaar equipment; - versterken en integreren van kennis en kunde; - gebruik maken van elkaars faciliteiten; - in stand houden van technische opleidingen; - afstemmen van onderwijs - arbeidsmarkt; in Noord- en Midden-Limburg, nu en in de toekomst, kwalitatief en kwantitatief te borgen. In de concrete uitvoering met de scholen wordt, gezamenlijk en individueel per school, gewerkt aan: • een innovatief integraal model in het ketendenken van aangesloten scholen en bedrijven in de doorlopende leerlijn PO, VO, MBO en HBO techniek in Noord- en Midden-Limburg; • een lokaal netwerk (celstructuur) dat bijdraagt aan de realisatie van de projecten en (scholings)trajecten in NML. Elke VO school organiseert op lokaal niveau een netwerkstructuur en -overleg (Cel) met het PO, gemeente en lokale bedrijfsleven; • een integraal curriculum VO - MBO in de vakmanschaproute en technologieroute waarbij leerlingen, vanaf 12 jaar, via thematisch onderwijs kennis maken met én techniek beleven, passend bij een moderne samenleving en economische ontwikkeling; • een integraal curriculum MBO - HBO, gericht op mechatronica en transport en logisitek. Een samenwerking tussen Gilde Opleidingen en Fontys Hogeschool Venlo. Ook met hogeschool Zuyd is overleg over de opleiding bouw/infra; • in samenwerking met bedrijven organiseert Bureau Werk en Stage relevante en geschikte opleidingen stageplaatsen voor VMBO en MBO gericht op vakkennis, trainen van vakvaardigheid en houdingsaspecten; • uitwisseling en integratie van kennis en kunde tussen onderwijs en bedrijfsleven (waaronder gastlessen, docentenstages en trainingen voor praktijkopleiders) is onderdeel van het onderwijsmodel; • in samenwerking met Bureau Werk en Stage wordt actief gewerkt aan de inrichting van Doetafels ter bevordering van input m.b.t. kwalitatieve en kwalitatieve arbeidsmarktvraagstukken, uitwisseling en afstemming. • er worden voorbereidingen getroffen voor een digitale infrastructuur die toegang geeft tot, tijd- en plaatsonafhankelijk, up to date content (communicatie, ketenintegratie, kennisknooppunt, leerling volgsysteem); • de mogelijkheid tot vervoer tussen de diverse opleidingsplaatsen en leeromgevingen wordt onderzocht; • Ouders en verzorgers van v(mb)o leerlingen worden nadrukkelijk betrokken bij presentaties van leerlingen en tevredenheidmetingen. Door intensief en structureel samen te werken in de keten van PO, VO, MBO, HBO en bedrijfsleven krijgt de leerling/student de kans zich te ontwikkelen in een beroepsrichting die enerzijds past bij zijn/haar wensen en talent en anderzijds is afgestemd op de regionale arbeidsmarktbehoefte. Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Pagina 13

BIJLAGE 5.

Sectorale afstemming onderwijs en bedrijfsleven / Doetafels

Het bedrijfsleven dient een actieve rol te vervullen in het beroepsonderwijs om de noodzakelijke afstemming in curriculum en arbeidsmarktrelevantie tot zijn recht te laten komen. In het beroepsonderwijs, met name het middelbaar beroepsonderwijs, vervult het bedrijfsleven een belangrijke rol als opleider, middels het aanbod van praktijkstages. Daarnaast kent het MBO de bbl opleiding waarbij de werknemer vier dagen in dienst is bij een bedrijf en 1 dag een beroepsopleiding volgt. Ook in het VMBO en HBO zijn stages, elk met een eigen doelstelling, geïntegreerd in de opleiding. In toenemende mate ziet de overheid toe op arbeidsmarktrelevantie van de opleiding en de kwaliteit van de beroepspraktijkvorming in het bedrijfsleven. Bedrijven dienen, wat betreft het MBO, geaccrediteerd te zijn als officiële stageplaats of leerwerkplek. Daarvoor moeten de bedrijven voldoen aan specifieke eisen, zoals de aanstelling van een praktijkleermeester en stageopdrachten die passen bij de doelstellingen van de beroepsopleiding. De roep om een betere afstemming blijft echter bestaan. Dit heeft te maken met de diversiteit van de bedrijvigheid, arbeidsmarktontwikkelingen en toepassing van nieuwe technologieën. Maar ook met kennis opdoen en vaardigheden trainen met het juiste equipment zodat de beginnend beroepsbeoefenaar goed voorbereid de arbeidsmarkt betreedt en de kans op werk of doorstroom kansrijk is. In de ontwikkeling van de Techniekketen NML is in een stevige samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs voorzien, onder andere via de aanvraag van Centra voor Innovatief Vakmanschap en de inrichting van de zogenaamde Doetafels. De Doetafel is een gremium van belanghebbenden van een bepaalde techniekbranche die zich uitspreekt over zaken aangaande opleiden van (toekomstige) werknemers. Onderwerpen van overleg aan de Doetafel zijn onder andere: - Vaststellen van economische en brancheontwikkelingen in de regio; - Vaststellen van de vervangingsvraag; - Vaststellen opleidings- en cursusvraag; - Advisering curriculum/competenties; - Advisering t.a.v. training vakvaardigheid; - Advisering benodigd opleidingsequipement; - Publiek-private samenwerking m.b.t. het centraliseren en optimaliseren van centra voor vakmanschap en technologie Noord- en Midden-Limburg t.b.v. regionale instroom, doorstroom, zij-instroom van leerlingen (bol, bbl, duaal, cursorisch); - Ondersteuning bij activiteiten basisonderwijs en voortgezet onderwijs. - Stagevoorziening voor leerlingen en docenten Voor Noord- en Midden-Limburg wordt per branche één Doetafel ingericht bestaande uit een afvaardiging van 10-15 bedrijven en aangevuld met een branchevertegenwoordiging, opleidingsfonds, afvaardiging van het voortgezet onderwijs (VMBO) en Gilde Opleidingen Techniek (MBO) Frequentie van overleg is 2 - 3 keer per jaar. Zo nodig worden werkgroepen samengesteld op basis van specifieke thema's die van belang zijn voor het bedrijfsleven.

De volgende vormen van samenwerking zijn gerealiseerd en/of in voorbereiding: 1. Bureau Werk en Stage Techniek Bureau Werk en Stage Techniek bemiddelt tussen school, stagiair en stageplaats en onderhoudt de contacten met 10 scholen en meer dan 3000 bedrijven in de regio. Alle VMBO scholen techniek en het mbo techniek in Noord- en Midden-Limburg maken van dit bureau gebruik. Voor bedrijven en scholen is eenduidig waar men terecht kan omtrent vragen en opmerkingen m.b.t. stage en werk/leer plaatsen . Alle bedrijven worden jaarlijks geënquêteerd op ervaringen en bevindingen omtrent stagiaires, begeleiding en voorlichting. Inmiddels vervult Bureau Werk en Stage ook een intermediaire Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Pagina 14

rol met betrekking tot voorlichting aan het VO en het organiseren van meetings onderwijs/ bedrijfsleven. Bureau Werk en Stage is in 2004 opgericht op initiatief van de Kamer van Koophandel, Limburgse Werkgevers Vereniging, MKB en ROC Gilde Opleidingen. De Stichting Werk en Stage, bestaande uit een afvaardiging van bedrijfsleven en de drie Limburgse ROC's, voeren 4x per jaar beleidsmatig overleg. 2. Mobiele Werktuigen Mobiele Werktuigen/Landbouwmechanisatie is een specifieke tak van sport met een voedingsgebied, verspreid over zuidoost Nederland. Deze opleidingen worden, in dit gebied, alleen uitgevoerd door ROC Gilde Opleidingen. Er is een nauwe samenwerking tussen bedrijfsleven en beroepsonderwijs omdat een hoge mate van zelfstandigheid verwacht wordt van de monteurs die, veelal, in een high tech omgeving werkzaam zijn. Bedrijven participeren in de opleiding en zijn mede beoordelaar tijdens de proeve van bekwaamheid. Aan de BBL leerling wordt, op verzoek van bedrijven, een tweede scholingsdag per week aangeboden. Het unieke aan dit model is dat ook up to date equipment door bedrijven ter beschikking gesteld wordt om te dienen als leer- en sleutelmodel. Het OOM spant zich in om te komen tot een vergaande vorm van publiek/private samenwerking zodat ook de bijscholing van werknemers veilig gesteld wordt. 3. Metaal In het voorjaar van 2014 heeft, op verzoek van Gilde Opleidingen, een onderzoek bij metaalverwerkende bedrijven plaatsgevonden in Noord- en Midden-Limburg: "de metaalbewerker van morgen". Dit onderzoek is uitgevoerd en ondersteund door OOM en de Nederlandse Metaalunie. Het resultaat heeft geleid tot een presentatie aan de bedrijven en de oprichting van een tweetal werkgroepen ("de arbeidsmarkt" en "de opleidingen") als onderdeel van de Doetafel Metaal. In deze werkgroepen nemen zitting: afvaardiging bedrijven, OOM, MetaalUnie, UWV, VMBO, MBO. 4. Procestechniek en Maintenance Ook aan deze Doetafel is een gedegen onderzoek op Limburgse schaal voorafgegaan. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat zowel voor procestechniek alsook voor maintenance vraag is vanuit het bedrijfsleven naar voldoende kwalitatieve instroom . Er is gekozen voor een Doetafel NoordLimburg en een Doetafel Midden-Limburg. De eerste bijeenkomsten zijn belegd en inmiddels vindt met bedrijven overleg plaats over de invulling van het curriculum en de instroombevorderende acties. De animo vanuit de bedrijven is, met name in Midden-Limburg, groot. Dit initiatief wordt ondersteund door procestechniek Limburg, LTO, kenniscentrum PMLF, Technocentrum, UWV, ROC Gilde Opleidingen. 5. Installatietechniek Installatietechnische bedrijven maken onder andere gebruik van het samenwerkingsverband IWZO (Installatie Werk Zuid Oost). In samenwerking met Gilde Opleiding worden bbl en bol leerlingen geschoold. Op verzoek van IWZO en de lidbedrijven is in 2013 een start gemaakt met een opleidingsvisie en plan van aanpak installatietechniek, waarbij sprake is van een integratieve samenwerking opleiding/bedrijfsleven en up to date equipment met experimenteerruimte voor innovatieve technieken. Op Limburgse schaal zijn door het bedrijfsleven regioprofielen opgesteld die onderwerp van overleg zijn binnen het ROC. De installatiebedrijven willen op termijn graag een CIV constructie zodat de publiek private samenwerking beter geborgd is. In de voorbereiding is Gilde Opleidingen actief (inhoudelijk) partner. Gezien de noodzakelijke investeringen en de continuïteit heeft het bedrijfsleven de voorkeur voor het voedingsgebied van de provincie Limburg en een gedeelte zuidoost Brabant. 6. Bouw/infra De Bouw/infra bedrijven maken in Limburg gebruik van drie samenwerkingsverbanden, drie ROC's , hogeschool Zuyd en de universiteit Maastricht. Op MBO niveau wordt sinds jaar en dag intensief samengewerkt met de samenwerkingsverbanden, waarbij zowel docenten als instructeurs gezamenlijk het opleidingsteam vormen.


Pagina 15

VMBO scholen en de drie ROC's in Limburg overleggen, vier keer per jaar, met een afvaardiging van het bedrijfsleven, samenwerkingsverbanden, vakbonden en Bouwend Nederland over ontwikkelingen in de praktijk en de opleiding via het RABIOL (Regionaal Arrangement Bouw Infra Opleidingen Limburg). Jaarlijks wordt door het RABIOL een kennisdeling dag georganiseerd voor docenten bouw/infra VMBO en MBO waarbij tevens innovatieve bouwwerken in de provincie Limburg bezocht worden. In het voorjaar van 2014 is een dag georganiseerd voor bedrijven om te praten over de toekomst van het beroep in de bouw/infra. Dit heeft een veelzijdig beeld opgeleverd. Ook vindt overleg plaats tussen de drie ROC's, hogeschool Zuyd, universiteit Maastricht en afvaardiging bedrijven tijdens de zogenaamde "round table", een initiatief van NEBER, een Centre of Expertise van de hogeschool Zuyd. De samenwerkingsverbanden willen zich graag, mede namens hun achterban (lidbedrijven) en samen met de ROC's, verenigen in een centrum voor innovatief vakmanschap. Bij voorkeur op Limburgse schaal vanwege doelmatigheid en efficiency overwegingen. Bouwend Nederland ondersteund dit initiatief en participeert actief. Gilde Opleidingen participeert in de voorbereidingen en het overleg met belanghebbenden/stakeholders. 7. overig Voor de opleidingen mediavormgeving, hout en meubel, motorvoertuigentechniek, schilders en mechatronica/engineering worden incidenteel, in samenwerking met kenniscentra, overleggen gepland met het bedrijfsleven, veelal in relatie tot stagevoorlichting. De komende jaren zal ook voor deze opleidingen gewerkt worden aan een betere afstemming onderwijs/arbeidsmarkt middels de inrichting van een Doetafel. Voor alle opleidingen geldt dat studenten projecten aangeboden krijgen vanuit het bedrijfsleven die ingepast worden in het lesprogramma. Veelal gaat het om praktijkopdrachten die beoordeeld worden door de opdrachtgever. Tenslotte vindt ook kennisuitwisseling plaats tussen docenten en bedrijven middels docentenstages en excursies. In de toekomst zal dit onderdeel nadrukkelijker aan bod komen in het onderdeel deskundigheidsbevordering. Dit betekent overigens ook dat extra aandacht nodig zal zijn voor de deskundigheidsbevordering van de praktijkbegeleider van de stagebedrijven. In het verleden heeft Gilde Opleidingen, samen met Kenteq, cursussen verzorgd m.b.t. begeleiding en beoordeling van stagiairs. Zowel de stagedocenten alsook de praktijkbegeleiders volgden de cursus. 8. VMBO scholen Ook het VMBO maakt sinds jaar en dag gebruik van overlegtafels om zicht te houden op de ontwikkelingen in de arbeidsmarkt en feedback te krijgen van de stagebedrijven. Weert: "Het Kwadrant en Bedrijfsleven". De leden participeren ook in de ontwikkeling van de zesjarige techniekopleiding. Peel en Maas: Bouwens van de Boije heeft een resonansgroep waarin lokale bedrijven alsook po, mbo en ouders zitting hebben. Venray: Raayland. Ook hier vindt overleg plaats met het lokale bedrijfsleven over de inrichting van de vakmanschaproute en technologieroute. Venlo: Den Hulster en Gilde Opleidingen maken gebruik van "Technodôme en bedrijf". Een afvaardiging van gebedrijven en gemeente Venlo voert frequent overleg over onderwijsontwikkelingen in het Technodôme. Heythuysen: St Ursula werkt op lokaal niveau nauw samen met bedrijven en po. De bbl opleiding metselen en timmeren van het samenwerkingsverband Nuth wordt op deze locatie uitgevoerd. De VMBO scholen in Roermond, Echt, Swalmen en Horst overleggen incidenteel met bedrijven op basis van projecten of voorlichting. Deze overlegtafels worden in de toekomst nadrukkelijker betrokken bij het inrichten van de celstructuur: lokaal overleg o.l.v. het vo met po, lokale bedrijven en gemeente. Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Pagina 16

BIJLAGE 6.

Fase 1: Activiteiten en resultaten (2013-2014)

Voor de periode 3 oktober 2013 - 3 oktober 2014 (fase 1) heeft de Provincie Limburg een cofinanciering toegekend voor de opstart van de navolgende activiteiten: 1. Doorlopend curriculum V(MB)O, MBO, HBO; 2. Opleidingsfaciliteiten en planningssystemen in kaart brengen; 3. Deskundigheidsbevordering; 4. Inrichten van een stuurgroep, werkgroep en penvoerderschap Techniekketen NML; 5. Verduurzaming; 6. Ondersteuning in vervoer/infrastructuur NML. Gedurende de opstart van de Techniekketen Noord- en Midden-Limburg is veel werk verzet en zijn eerste resultaten zichtbaar:  16.7% meer instroom in de technische richting van het VMBO (in 2014 t.o.v. 2013);  een werkstructuur die integraal samenwerken tussen de VMBO scholen, het MBO en HBO mogelijk maakt;  ca. 90% van de leerlingen is redelijk tot zeer tevreden met de keuze voor de 6-jarige techniekopleiding;  ca. 95% van de ouders is redelijk tot zeer tevreden met de keuze van hun zoon/dochter om de 6-jarige techniekopleiding te gaan volgen;  voor de eerste twee leerjaren van het VMBO is een gezamenlijk en doorlopend curriculum VMBO-MBO techniek ontwikkeld en uitgevoerd. Het is evident dat de beoogde doelstellingen een lange termijn aanpak vraagt. Samenwerken in de triple helix onderwijs-onderneming-overheid vraagt om focus en eenduidig beleid. Het overbruggen van belangentegenstellingen en ontwikkelen van een gemeenschappelijk regionale visie geënt op samenwerking binnen de drie O's vraagt veel energie en overtuigingskracht. Een constructieve procesbegeleiding, gebaseerd op een transparante veranderingsstrategie, is een van de doorslaggevende succesfactoren. De komende jaren moet flink aan de weg getimmerd worden. Op basis van de ervaringen van het eerste jaar Techniekplan Limburg en Techniekketen Noorden Midden-Limburg kunnen een aantal succesfactoren en verbeterpunten genoemd worden:     

Succesfactoren Keuze voor een integraal samenwerkingsmodel met alle scholen (vmbombo-hbo) in de regio, gericht op een samenhangend doorlopende leerlijn. De eerste aanzet is gemaakt vanuit het gezamenlijke onderwijsveld en de keuze voor één aanspreekpunt voor overheid en arbeidsmarkt. Schoolbesturen hebben zich verenigd in de "Techniekketen Noord- en Midden-Limburg". Werken vanuit een onderwijsvisie die recht doet aan de belevingswereld, talent en ambitie van de leerling/student. Onderwijsinhoud en werkwijze concretiseren vanuit top-down (bestuur en directie) en bottom-up (doecenten, leerlingen, ouders)


     

Verbeterpunten Meer regionale aandacht voor regievoering op beleid, proces en resultaat. Eenduidigheid in aanspreekpunt en beleidsvoering Greenport Venlo Valide arbeidsmarktgegevens per branche, per regio. Beschikbare deskundigheid in het begeleiden van onderwijsveranderingsprocessen. Faciliteren van individuele scholen en docententeams om het onderwijscurriculum en de integrale samenwerking in de doorlopende leerlijn vorm te kunnen geven. Hogere betrokkenheid van individuele gemeenten in beleidsmatige en facilitaire ondersteuning.

Pagina 17

     

Keuze voor één coördinatiepunt binnen de samenwerkende scholen. Een overlegstructuur waar overheid (provincie en gemeente), onderwijs en Brainportgebieden (Keyport en Greenport) vertegenwoordigd zijn. Bedrijven de mogelijkheid bieden om zich, als branche, te profileren als Doetafel (afstemming arbeidsmarkt-onderwijs). Samenwerking verstevigen tussen lokaal bedrijfsleven en lokaal onderwijs. Sterke organisatie en netwerkstructuur van Keyport. Concrete bemoeienis en regievoering van de provincie Limburg wat betreft het Techniekplan Limburg.

De kracht en het succes van de Technieketen NML ligt besloten in de integrale samenwerking met alle scholen met een technische afdeling in Noord- en Midden-Limburg, die onderdeel zijn van en mede ondersteuning bieden aan de ontwikkelingen in de regio. Gefaseerd zal samenwerking gezocht worden met aanverwante en aanvullende opleidingen. De focus is weliswaar gericht op het verzorgen van onderwijs, maar wordt in toenemende mate gevoed door de regionale economische en arbeidsmarktontwikkelingen.

Activiteiten en resultaten, periode 2013-2014 (fase 1) DOELSTELLINGEN 2013 - 2014

Doelstelling activiteit 1: Ontwikkelen van een doorlopend curriculum po, v(mb)o, mbo en hbo op basis van " planet, people en profit", waarbij het technisch onderwijs in een breed maatschappelijk en economisch perspectief geplaatst wordt. Gebaseerd op de doelstellingen van Techniekpact 2020 en het Techniekplan Limburg 2020.  Organiseren en begeleiden van een ontwikkelgroep van circa 10 personen (afvaardiging betrokken instellingen en verschillende disciplines);  Ontwikkelen van een doorlopend, samenhangend en doelmatig curriculum;  Benoemen van (inhoudelijk en procesmatig) kwartiermaker/projectleider en formuleren van opdracht voor totale projectduur en concreet voor het eerste jaar;

ACTIES 2013 - 2014

Ontwikkelen van een ontwerp voor de doorlopende vakmanschaproute VMBOMBO


STAND VAN ZAKEN 2013 - 2014

Schematisch ontwerp van de vakmanschaproute is opgeleverd. Curriculum voor de eerste twee leerjaren van het VMBO-MBO doorlopende leerlijn vakmanschaproute is opgeleverd. Opleidingen zijn gestart bij het Kwadrant te Weert (2012) en VMBO school Bouwens te Peel en Maas (2013); Voorbereidingen gestart bij vmbo school Raayland te Venray (2014); Broekhin Swalmen werkt met doorlopende leerlijn Vakcollege; Dendron Horst is in voorbereiding met doorlopende leerlijn VakCollege; Niekée is gestart met Mediavormgeving (2012); De Hulster gestart met voorbereidingen Design & Technology (2014); St. Ursula Horn gestart met Bouwopleiding (2013) Voor de doorlopende leerweg vakmanschaproute is de experimenteerregeling aangevraagd en toegekend voor Het Kwadrant Weert en Gilde Opleidingen Techniek (2013)

Pagina 18



Organiseren van administratief/secretariële ondersteuning.

Ontwikkelen van een ontwerp voor de doorlopende technologieroute VO-MBO

Schematisch ontwerp technologieroute is opgeleverd. Curriculum voor het eerste jaar VMBO in ontwikkeling. Voorbereidingen gestart bij Raayland te Venray (2014). Niekée heeft doorlopende leerlijn Mediavormgeving (2012). In de technologieroute wordt aansluiting gezocht bij nieuwe technologische ontwikkelingen zoals 3D printing, robotica, domotica, ICT en social media.

30% van de jongeren in het VMBO kiest in 2020 voor een technisch sectorprofiel in de bovenbouw. 15% meer jongeren kiest in 2020 voor een technische beroepsopleiding in het MBO en HBO ten opzichte van 2013.

Met Technasium Weert is overleg gestart over samenwerking in thema's. De instroom technisch sectorprofiel bovenbouw VMBO NML (alle VMBO scholen) is gegroeid met 16.7 % in de periode april 2013 april 2014 (zie bijlage). In augustus 2014 starten circa 100 leerlingen in NML na het basisonderwijs met de vakmanschaproute of technologieroute (Het Kwadrant, Bouwens, Raayland, Broekhin, Den Hulster). Dit is een extra instroom in de techniek. In het MBO is het aantal BOL leerlingen techniek toegenomen t.o.v. 2013. De recessie heeft een negatief effect op het aantal BBL leerlingen (zie bijlage) .

Voorlichting en presentatie techniekketen aan alle deelnemende scholen (directie en docententeams) in Noord- en Midden Limburg


In het HBO is groeiende belangstelling voor techniekopleidingen. Er is sprake van een significante stijging. Werkstructuur en afvaardiging scholen is vastgesteld en actief.

Pagina 19

Promotionele activiteiten techniek: - sectororiëntatie - meeloopdagen - voorlichting - buddystages - bedrijfsbezoeken

- In 2013-2014 bij 7 VMBO scholen een sectororiëntatie georganiseerd; - Voor 110 VMBO leerlingen een meeloopdag georganiseerd in mbo techniek; - 15 voorlichtingsrondes georganiseerd voor de VMBO scholen; - Leerjaar 2 en 3 van Vakcollege Broekhin en Niekée kregen een buddystage binnen de opleidingen van mbo techniek; - Voor het Dendron college werd een doedag en voor Broekhin een TechniekEvent georganiseerd; - "Venlo On Stage", voorlichting en bedrijfsbezoek; - Limburg Magnet, zowel bedrijfsbezoeken als wedstrijddeelname "Techniek maken wij" -Wervingsdag technische beroepen bij UWV Roermond. - Open dagen bij alle scholen. Resultaten van deze acties zijn moeilijk meetbaar.

Oriënterende gesprekken met het PO over de invoering Wetenschap en Technologie en de doorlopende leerlijn PO - VO

In Midden Limburg werkgroep gestart met het ontwikkelen van een visie en samenwerkingsmodel. Deelnemers zijn besturen PO, directie VMBO scholen, projectleider techniekketen NML, Betatechniek, PABO, Continium. In Noord Limburg heeft een eerste gesprek met alle besturen PO plaatsgevonden. Onderwijskundigen zijn gestart met ontwerp van een doorlopende leerlijn MBO - HBO op het gebied van : - Mechatronica - Logistiek Een eerste ontwerp wordt besproken in het laatste kwartaal van 2014. Deze twee opleidingen worden aangeboden bij Fontys Venlo. Projectteam is , op basis van beschikbare middelen, ingericht: projectleider, onderwijskundige en beleidsmatige ondersteuning. Het projectteam wordt administratief/secretarieel ondersteund. De formatie is afgestemd op de werkzaamheden gedurende het eerste jaar (opstart Techniekketen). Op schoolniveau zijn functionarissen (docententeams) belast met de uitvoering.

Ontwerp doorlopende leerlijn MBO HBO

Benoemen van een projectteam met secretarieel/administratieve ondersteuning

Doelstelling activiteit 2: Opleidingsfaciliteiten en planningssysteem.

Vaststellen van de opleidingsvraag in het kader van doelmatigheid;


Arbeidsmarktgegevens 2014: - Rail 2014 - 2018 Pagina 20

  

Inventariseren, centraliseren en optimaliseren van opleidingsfaciliteiten Midden- en NoordLimburg. Het opstellen van een plan van eisen, rekening houdend met doelmatigheid, centralisatie en optimalisatie; Oriëntatie planningssysteem voor gebruikers.

- Onderzoek Metaalunie en OOM naar de toekomstige metaalberoepen in NML. Het resultaat van dit onderzoek (voorjaar 2014) wordt 30 september 2014 gepresenteerd. - Procestechniek Limburg heeft onderzoek gedaan naar de behoefte aan instroom, zowel kwalitatief als kwantitatief. Het resultaat is vastgelegd in het rapport Procestechniek Limburg. - Gegevens van Bouwend Nederland, Uneto-VNI, LWV, MKB, Innovam, Fundeon, Savantis en Kenteq. - Regioprofielen installatiebranche NML.

Oriëntatie m.b.t. centraliseren en optimaliseren van vakmanschap en equipment.

Oriëntatie m.b.t. ontwikkeling centra voor innovatief vakmanschap.

Inrichten van Doetafels


Gegevens zijn nog niet gelinkt aan opleidingsaanbod en -inhoud, werving en uitvoering. Opleidingen zijn in NML gecentraliseerd op 1 locatie: - motorvoertuigentechniek - mobiele werktuigen - installatietechniek - hout en meubel - mediavormgeving I.s.m. bedrijfsleven is inhoudelijke afstemming gestart. Een aanvraag is ingediend voor het Centrum voor Logistiek Vakmanschap (juni 2014). Overleg is gestart over ontwikkeling van een Centrum voor Innovatief Vakmanschap: - Installatietechniek - Bouw/infra Criteria voor het inrichten van een Doetafel zijn opgesteld en met geïnteresseerde en/of betrokken partijen besproken. De inrichting van de doetafels is gestart bij: - Procestechniek NML. - Met de Metaalunie zijn gesprekken gevoerd. In het najaar worden de resultaten van het onderzoek "de metaalmedewerker van morgen in NML" gepresenteerd. - Het provinciaaloverleg bouw/infra (RABIOL) wordt vertaald naar een doetafel. Bouwend Nederland is gevraagd om daarbij te ondersteunen. - Mobiele Werktuigen (landbouwmechanisatie) Start de Stichting Mobiele Werktuigen, een samenwerkingsverband onderwijs en bedrijfsleven (2014). Pagina 21

Ontwikkeling Cloud Community, een virtueel leer- en volgsysteem.

Onderzoek naar samenwerkingsmogelijkheden met Centers of Expertise in Limburg Onderzoek naar een logistiek planningssysteem Doelstelling activiteit 3: Deskundigheidsbevordering.  Didactische werkvormen, gericht op het werken met uiteenlopende doelgroepen. Scholing (deskundigheidsbevordering, waaronder docentenstage) van docenten die een bijdrage leveren aan het technisch onderwijs in Midden- en Noord-Limburg.  Ontwikkeling kenniskring onderwijs, bedrijfsleven, overheid Midden en NoordLimburg. Zowel per gemeenschap als centraal (linking-pin model)

Begeleiden van docententeams startende scholen bij de invoering van de vakmanschaproute Bijscholingscursussen en docentenstages bij bedrijven

Informeren van docententeams over de inhoud van de vakmanschaproute, technologieroute en de samenwerking in de techniekketen NML

Informeren van ambtenaren en industriële clubs per gemeente, gericht op het ontwikkelen van een celstructuur en actieve deelname van onderwijs, overheid en onderneming op lokaal niveau.


In het najaar van 2014 start bij alle partnerscholen een onderzoek Blended Learning waarbij aangesloten wordt bij de vigerende programma's van de betrokken scholen. Op basis hiervan wordt een advies gegeven over de ontwikkeling van een leerlingvolgsysteem alsook ontsluiting en toegankelijkheid van leercontent. Met Hogeschool Zuyd en Hogeschool Fontys is wordt samengewerkt in de doorlopende leerlijn MBO - HBO en het CoE, zoals NEBER en Logistiek. Het onderzoek naar een logistiek planningssysteem moet nog starten. Op dit moment is het nog te vroeg om iets zinnigs te zeggen over planning van leerprocessen en doelgroepen die gebruik maken van diverse leeromgevingen in de regio NML. Begeleiding gestart ten aanzien themakeuze en didactische werkwijze i.s.m. tussen VMBO en MBO. Betreft: Het Kwadrant Weert en Bouwens Peel en Maas. - Docenten volgden diverse vakgerichte en didactische cursussen, conform scholingsplan; - Docenten van VMBO Bouwens volgden een cursus lassen bij Gilde Opleidingen; - Zowel voor het mbo als VMBO werden in 2013-2014 docentenstages georganiseerd. De coördinerende docenten van alle VMBO scholen zijn geïnformeerd over werkwijze van de techniekketen NML en de ondersteuning die daarbij geboden wordt. Docententeams van Het Kwadrant, Bouwens en Raayland hebben een gezamenlijk ontwikkeltraject. Ondersteuning wordt geboden door ROC Gilde Opleidingen. De VO scholen in de gemeente Weert, gemeente Peel en Maas en gemeente Venray hebben voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd voor gemeenteambtenaren en plaatselijk bedrijfsleven. Het bedrijfsleven Weert (Kwadrant en Bedrijfsleven) heeft inmiddels een audit uitgevoerd bij het Kwadrant wat betreft de eerste resultaten van de zesjarige techniekopleiding.

Pagina 22

Doelstelling activiteit 4: Stuurgroep, werkgroepen en penvoerder Keten Techniekonderwijs Noord- en Midden-Limburg.  De stuurgroep bestaat uit een afvaardiging van de deelnemende scholen vo, mbo en hbo.  De stuurgroep stelt zo nodig werkgroepen in met een resultaatgerichte opdracht.  De penvoerder draagt zorg voor verantwoording, accountantscontrole en al datgene dat voor een goede (financiële) bedrijfsvoering noodzakelijk is, waaronder coördinatie en administratief/secretariële ondersteuning en rapportage en verantwoording.

Inrichten van een werkstructuur waarbij alle niveaus in de techniekketen betrokken zijn.

Er is een werken overlegstructuur ontwikkeld voor de partnerscholen op alle niveau's (besturen, directies en docententeams).

Inrichten van een overlegstructuur en zorg dragen voor over all informatie.

De aard van besluitvorming is uitgekristalliseerd op diverse niveaus en toegekend mandaat.

Inrichten van een besluitvormingsstructuur .

Een projectgroep, bestaande uit een onderwijskundige, projectleider technische thema's, coördinator bureau Werk en Stage ondersteunt de scholen op lokaal niveau. Elke school levert een (onderwijskundige) coördinator en stelt het docententeam samen dat verantwoordelijk is voor de doorlopende leerlijn V(MB)O - MBO.

Inrichten van een projectgroep, gericht op operationele taken en begeleiding van partnerscholen. Ontwikkelen van een auditsysteem waarmee individuele scholen gescreend kunnen worden op inhoud en werkwijze in relatie tot de vraagkant van leerling, ouders en bedrijfsleven. Het penvoerderschap wordt gemonitord waarbij terugkoppeling plaatsvindt naar (besturen, directies en teams van) partnerscholen. Urenregistratie en een overzicht van begroting en realisatie wordt regelmatig verstrekt en, waar nodig, wordt actie ondernomen.

Doelstelling activiteit 5: Verduurzaming  In het najaar van 2013 organiseren van een KickOff voor gemeenten, industriële clubs, onderwijsinstellingen NML (Greenport en Keyport): informeren, draagvlak, afvaardiging "celstructuur", initiëren.  Curriculum vaststelling, werkwijze en organisatie

Kick off organiseren bij de start van het traject Artikelen in media en voorlichting gericht op positieve beeldvorming technische beroepen en technisch onderwijs enerzijds en anderzijds draagvlak creëren voor de Techniekketen NML.


Begin 2014 is een audit ontwikkeld waarmee individuele scholen kunnen vaststellen hoe leerlingen, ouders en docenten de inhoud en werkwijze in de vakmanschaproute ervaren. Een eerste try out is gehouden bij Het Kwadrant te Weert. Het team dat het penvoerderschap voert komt 1x per zes weken bij elkaar om de voortgang te bespreken en vast te stellen of doelen gehaald worden, inclusief het bespreken van de urenregistratie. Er wordt gebruik gemaakt van standaard formulieren en de afdeling Financiën van Gilde Opleidingen functioneert als controller.

3 oktober is de Kick off georganiseerd voor ondernemers, overheid en onderwijs. Gedeputeerde dhr. B. Kersten hield, mede als voorzitter van de Doeraad Techniekplan Limburg de openingstoespraak. Gedurende het rapportagejaar zijn regelmatig artikelen verschenen in diverse kranten en vakbladen en geplaatst op websites van scholen en (overheids-) instellingen In Weert, Peel en Maas en Venray zijn voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd voor gemeenteraadsleden, ambtenaren, bedrijven en scholen. Pagina 23

Communicatieplan Techniekketen NML ontwikkelen.

De techniekketen NML integreren in een duurzaam samenwerkingsverband Overheid - Onderwijs - Onderneming

Een conceptplan is ontwikkeld door de afdeling PR en Communicatie, gericht op het bereik van diverse doelgroepen met moderne communicatiemiddelen. Met de afdeling communicatie van Keyport is overleg gevoerd over het creëren van draagvlak voor de techniekketen in Midden-Limburg. Ontwikkelingen worden gepubliceerd in de digitale nieuwsbrief van Keyport en Brainport 2020. De in gang gezette leerlijnen worden vertaald naar een nieuw onderwijsmodel binnen de doorlopende leerlijn VMBO MBO. De vraag naar samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven wordt transparanter en doelgerichter van aard. Het PO Midden Limburg heeft zich gevonden in de samenwerking in de doorlopende leerlijn PO - VO.

Doelstelling activiteit 6: Structurele ondersteuning in het voorzien van busvervoer voor leerlingen tussen opleidingslocaties in Noord-Limburg en Midden-Limburg  Dagelijks busvervoer (*) van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 uur en 19.00 uur tussen de locaties van de ca. 12 scholen, 2 samenwerkingsverbanden en evt. opleidingsbedrijven in de regio Midden- en Noord-Limburg. Het betreft leerlingen- en evt. docentenvervoer naar locaties waar de leerling/student zijn vakvaardigheid traint. (*) Dit wordt actueel vanaf schooljaar 20152016 (gefaseerd)  Onderzoek naar aantal halteplaatsen, aantal ritten en aantal reizigers per rit.

Onderzoek naar de toekomstige vervoersvraag tussen leeromgevingen in de regio Noord- en Midden-Limburg, passend bij de doelstellingen van het TechniekPact 2020, waarbij sprake is van publiek privaat samenwerken en centraliseren en optimaliseren van equipment in praktijkcentra van scholen, Centra voor Innovatief Vakmanschap en Centers of Expertise.


De Techniekketen NML wint aan bekendheid en positief imago. Een overleg met de provincie Limburg staat gepland m.b.t. de toekomstige vervoersvraag en de vervoersmogelijkheden. Op basis van aannames ontwikkelt een vervoersbedrijf een simulatieprogramma ontwikkeld om een eerste inzicht te verwerven in vraag en aanbod t.a.v. logistieke planning en vervoersmogelijkheden. In het najaar van 2014 worden eerste bevindingen besproken.

Pagina 24

BIJLAGE 7.

Fase 2: Doelstellingen en plan van aanpak 2014-2018: kiezen, leren, werken

De vervolgaanpak 2014 - 2018 is in lijn gebracht met de indeling zoals die gekozen is binnen het TechniekPact 2020 en het Techniekplan 2020 van de Provincie Limburg. Het Techniekpact verenigt de ambities uit de bestaande plannen en initiatieven, maar wil die sneller en met meer daadkracht realiseren. Om dat te bereiken zet het Techniekpact in op drie actielijnen met als horizon 2020 (*): 1. Kiezen voor techniek: meer leerlingen kiezen voor een techniekopleiding. 2. Leren in de techniek: meer leerlingen en studenten behalen een technisch diploma en gaan ook aan de slag in een technische baan. 3. Werken in de techniek: mensen die werken in de techniek behouden voor de techniek, en mensen met een technische achtergrond die met ontslag bedreigd worden of al langs de kant staan elders inzetten in de techniek (*)Vanwege de subsidieaanvraag is gekozen voor een beleidsperiode van 4 jaar (december 2014 - december 2018). De te bereiken doelen zijn hieraan gerelateerd. Daarnaast staan in "Techniekplan Limburg , opmaat naar uitvoering" een drietal randvoorwaarden vermeld die een directe relatie hebben met het te bereiken resultaat binnen de hiervoor genoemde actielijnen. Deze randvoorwaarden zijn: • Bereikbaarheid in termen van vervoer; • Huisvesting, waaronder spreiding en concentratie van onderwijs en faciliteiten; • Regelruimte, waaronder wet en regelgeving die voorgenomen bewegingen bemoeilijken. Voor de Techniekketen Noord- en Midden-Limburg zijn de drie actielijnen en randvoorwaarden vertaald in de navolgende doelstellingen. Het kader van de Techniekketen NML blijft gehandhaafd. De ervaring gedurende het eerste jaar, de ontwikkelingen m.b.t. het Techniekplan Limburg en de gevoerde besprekingen leiden echter tot een uitbreiding en verfijning van het aantal doelstellingen, met name op het gebied van kiezen en werken. Het voortschrijdend inzicht binnen de projectgroep NML van het Techniekplan Limburg, de ontwikkelingen binnen Keyport en Greenport en economisch/politieke ontwikkelingen zijn aanleiding tot het maken van een aanvulling. Op basis hiervan kan gesteld worden dat de Techniekketen NML een dynamisch groeimodel is. De uitwerking van dit complex en ambitieus plan vraagt een strakke regievoering, eenduidige besluitvorming en voldoende menskracht en middelen. ACTIELIJNEN 2020 Kiezen Experimenterende leerhouding en belevingswereld PO Experimen-

TECHNIEKPACT 2020 / TECHNIEKPLAN LIMBURG 30% van de jongeren in het VMBO kiest in 2020 voor een technisch sectorprofiel in de bovenbouw; 15% meer jongeren kiest in 2020 voor een technische beroepsopleiding in het MBO en HBO, ten opzichte van 2013;

DOELSTELLINGEN TECHNIEKKETEN NML NOVEMBER 2014 TOT NOVEMBER 2018 Op basis van de nulmeting NML in 2013 (zie bijlage 3) wordt jaarlijks vastgesteld: - instroom jongeren met technisch profiel VMBO bovenbouw; - instroom jongeren in technisch MBO en HBO; - keuze van jongeren voor de techniekmaster WO.

PLAN VAN AANPAK

PERIODE

Jaarlijks wordt in april een meting uitgevoerd naar de aantallen jongeren die een techniekopleiding volgen bij alle partnerscholen.

2013 e.v.

In 2018 is voor Midden-Limburg en voor Noord-Limburg een Doetafel PO, VO, PABO ingeicht voor bestuurders/directies van het PO, VO en PABO. Thema's zijn Wetenschap en

Inrichting van een doetafel en opstellen van plan van aanpak

20142015


Pagina 25

terende leerhouding en belevingswereld VO Imago verbetering: een realistisch en positief beeld van techniek (waaronder topsectoren)

10% meer jongeren kiest een techniekmaster in het WO. In 2020 hebben alle Limburgse primair onderwijsstichtingen Wetenshap & Technologie als concept geïntegreerd in het curriculum van groep 1 tot en met groep 8. In 2020 hebben de Limburgse voortgezet onderwijs stichtingen, vanuit de belevingswereld van jongeren onderzoek en ontwikkelen geïntegreerd in het curriculum. In 2020 is er een breed programma ten behoeve van het bevorderen van het imago van techniek, van primair onderwijs tot wetenschappelijk onderwijs

Technologie, doorlopende leerlijn PO-VO, opleiden en bijscholing van PO docenten. De deelnemende VMBO scholen in NML geven voorlichting aan het PO ter bevordering van de instroom van leerlingen in de vakmanschaproute en technologieroute. In 2018 heeft elke VMBO school in NML met een afdeling techniek een eerstejaarsklas voor de vakmanschaproute en technologieroute.

Er wordt een koppeling gemaakt met de nieuwe VMBO profielen en de inrichting van de vakmanschap route en technologieroute. Op basis hiervan wordt een voorlichtingscampagne ontwikkeld

20142015

In 2018 heeft elke VMBO school in NML met een afdeling techniek 25% van de populatie met een sectorprofiel techniek in de bovenbouw.

Jaarlijks wordt de instroom en leerlingenaantallen vastgesteld

2014 e.v.

In 2018 is tussen elke PO en VO school sprake van een "warme overdracht" van de leerling (en de ouders).

Afspraken over aanpak te maken tussen de individuele scholen.

2016 e.v.

In 2018 maakt 75% van de PO en VO scholen in haar leeromgeving gebruik van inspirerende thema's, moderne technologie en social media, gericht op onderzoekend en ontwerpend leren en passend bij de belevingswereld van de leerling.

i.s.m. lokale bedrijven, SPARK en mbo worden nieuwe technologieën toegankelijk gemaakt voor po en VO (ter beschikking stellen van materiaal, lesbrieven, excursies etc.)

20152018

In 2018 worden beschikbare faciliteiten en de diverse leeromgevingen in NML met elkaar gedeeld.

In de oriëntatie en de doorlopende leerlijn krijgen leerlingen de mogelijkheid gebruik te maken van up to date equipment. Gestart wordt in 2015 met de leerlingen van het Kwadrant.

In 2018 is gestart met talentscouting bij leerlingen in het PO, VO, MBO en HBO. Talenten worden gevolgd en in contact gebracht met, voor de leerling, aantrekkelijke technische omgevingen.

Samen met de partnerscholen wordt een wedstrijd uitgeschreven waar leerlingen zich kunnen presenteren als het talent van het jaar. Tijdens een event presenteren talenten zich en wordt de winnaar uitgeroepen. Hier willen wij bedrijven nadrukkelijk bij betrekken.


20162018

20162018

Pagina 26

Voorlichtingsactiviteiten worden ingebed in het curriculum van de VO opleidingen, waarbij samengewerkt wordt met intermediaire partijen die passen binnen het techniekplan Limburg. Leren Doorlopende leerlijnen Topfaciliteiten en toponderwijs Stages

Voorkomen van voortijdige uitval van leerlingen in het technisch onderwijs: de schooluitval uit technische opleidingen is in 2020 gereduceerd met 50%. Het optimaal gebruik maken van technologische ontwikkelingen, up to date equipment en expertise, in samenwerking met bedrijfsleven en kennisinstellingen. Het ontwikkelen van techniekonderwijs gericht op nieuwe technologieën en de noodzaak om het technisch onderwijs hierop te laten aansluiten. Het in stand houden van betaalbare techniekopleidingen VMBO en MBO. In 2020 kent Limburg doorlopende leerlijnen van VMBO-MBO-HBO/WO. Door het opzetten van vakmanschap en technologieroutes is er minder weklek van techniekleerlingen.

Op basis van schoolgegevens NML wordt jaarlijks de voortijdige uitval van leerlingen in het technisch onderwijs vastgesteld.

Voorlichtingsactiviteiten worden ontwikkeld i.s.m. VO, MBO, HBO, afgestemd op de VO leerling en bruikbaar binnen de geëigende lessen, voorbereidend op excursie en voorlichtingsdagen Jaarlijks wordt de uitval gemeten in het eerste kwartaal

20162018

2014 e.v.

In 2018 krijgt de leerling een studie- en begeleidingstraject op maat ter voorkoming van voortijdige uitval.

Een aanpak wordt ontwikkeld door de onderwijskundigen van de partnerscholen

20162017

In 2018 is C2C, duurzaamheid, 3D printing, domotica, robotica, internationalisering en social media geïntegreerd in het onderwijscurriculum.

Een projectleider wordt aangesteld om de ontwikkelingen te volgen en te adviseren t.a.v. implementatie, inclusief begeleiding van docenten en aanschaf van equipment.

20152018

In 2018 is euregionaal samenwerken ingepast in het onderwijs.

Een projectleider start met bezoeken van partnerscholen en bedrijven incl. schrijven van implementatieplan. Er wordt gestart met voorloperscholen, gericht op kennisdeling en stageuitwisseling.

20152018

In 2018 zijn cross overs gerealiseerd in het technisch beroepsonderwijs, bijvoorbeeld techniek in combinatie met zorg, recreatie, industrie, bouw, transport, logistiek, agro, etc.

Er is een start gemaakt met zorg en techniek binnen het MBO. Binnen het V(MB)O wordt op basis van de profielen invulling gegeven aan verbreding o.l.v. de onderwijskundigen

20162018

In 2018 is het curriculum voor de doorlopende leerlijn vakmanschaproute ontwikkeld, inclusief een auditsysteem voor leerling, ouders, bedrijfsleven en docenten.

De 3 voorloperscholen worden gebruikt als referentie. Jaarlijks vindt evaluatie en bijstelling plaats en update naar een volgend leerjaar VMBO/MBO. De volgscholen

20142018

In 2018 is het curriculum voor de doorlopende leerlijn Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Pagina 27

technologieroute ontwikkeld, inclusief een audit systeem voor leerling, ouders, bedrijfsleven en docenten.

worden begeleid bij de opstart en implementatie inclusief kennis en ervaring uitwisseling tussen de partnerscholen. Het bedrijfsleven wordt betrokken bij stage en praktijkopdrachten

In 2018 is het curriculum voor de doorlopende leerlijn MBOHBO mechatronica (engineering) , logistiek en Green Tech Lab ontwikkeld door Gilde Opleidingen en Fontys Venlo/Eindhoven. Met hogeschool Zuyd worden vergelijkbare afspraken gemaakt.

De onderwijskundigen van mbo en hbo ontwikkelen het curriculum en begeleiden de docenten bij de invoering. Het bedrijfsleven wordt betrokken bij stage en praktijkopdrachten.

20142018

In 2018 is gestart met de doorlopende leerlijn technisch beroepsonderwijs VO-HBO, ontwikkeld door de VO partnerscholen en HBO Fontys Venlo. Met hogeschool Zuyd worden vergelijkbare afspraken gemaakt.

Onderwijskundigen VO en HBO oriënteren zich op instroomeisen en maken een vertaalslag naar thema's in het VO die de doorstroom bevorderen

20162018

In 2018 is sprake van een interactieve samenwerking tussen Technasia, MBO, HBO en bedrijven in NML.

Gestart wordt in Weert (het College) met oriëntatie (voorloper). Een voorbereidingsgroep wordt ingericht dat een model ontwikkeld gericht op integratie en samenhang. Docenten worden begeleid bij de implementatie.

20162018

In 2018 heeft 75% van de gemeenten NML met een plaatselijke VO school een celstructuur ingericht t.b.v. structureel overleg over lokale aangelegenheden in relatie tot (techniek)onderwijs. Deelnemers: plaatselijk PO, VO, gemeente en bedrijfsleven.

De directie van elke VO school komt tot heldere afspraken met de gemeente , het lokale bedrijfsleven en PO over de inrichting van de celstructuur conform de beschreven uitgangspunten.

20152018

In 2018 is in NML het curriculum van het technisch beroepsonderwijs afgestemd op de kwalitatieve en kwantitatieve vraag van de arbeidsmarkt (rekening houdend met de ontwikkeling van de topsectoren in zuidoost Nederland). Het

Per branche worden afspraken gemaakt over de inrichting van een Doetafel , de inrichting van een Centrum voor Innovatief

20142018


Pagina 28

aanbod wordt jaarlijks gelinkt aan beschikbare arbeidsmarktgegevens. In 2018 heeft 75% van de technische branches een Doetafel ingericht voor de betreffende bedrijven in de regio. Deze Doetafels hebben een adviesfunctie ten aanzien van de afstemming onderwijs-arbeidsmarkt, stageplaatsen, leren en werken, gastlessen, technologische ontwikkelingen en equipment.

Vakmanschap of de versterking van een Samenwerkingsverband conform de gedefinieerde uitgangspunten. Het initiatief ligt bij de brancheorganisatie en het mbo. Afhankelijk van de vraagstelling worden werkgroepen ingericht die de afstemming onderwijs-arbeidsmarkt bevorderen en borgen

In 2018 is een denktank Techniekketen NML ingericht die belangrijke maatschappelijke, economische en innovatieve ontwikkelingen in de regio NML signaleert en aanbevelingen doet ten aanzien van te ontwikkelen cross overs in het beroepsonderwijs.

De denktank bestaat uit een breed gedragen aantal afgevaardigden die trends en kansen voor NML signaleren en schooldirecties dienaangaande adviseren.

In 2018 maakt de leerling/student gebruik van een inspirerende en (sociaal) veilige leeromgeving, gericht op talentontwikkeling, experimenteerruimte, sociaalcommunicatieve en ondernemersvaardigheden.

Themabijeenkomsten worden georganiseerd voor directies en docenten omtrent de inrichting van leeromgevingen die passen bij het onderwijsmodel van de techniekketen.

In 2018 kan de leerling zijn kennis , vakvaardigheid en houding trainen op, en met, up to date machines, apparatuur en gereedschap.

Op basis van uitwisseling met het bedrijfsleven (o.a. Doetafel) en de onderwijsstructuur wordt een inventarisatie gemaakt van het equipment als handreiking naar scholen t.b.v. investering dan wel samenwerking met het bedrijfsleven en / of gemeenschappelijk gebruik.

In 2018 krijgt de leerling/student les van up to date geschoolde (gast) docenten die vaktechnisch en didactisch vaardig zijn in het omgaan met diversiteit aan doelgroep, individu en maatwerk.

Een voorbereidingsgroep maakt, op basis van het voorliggende onderwijsmodel, een scholingsplan voor de docenten, waaronder thematisch onderwijs, vakdidactiek en docentenstage. Ook wordt gestart met een pool van gastdocenten uit het


20172018

20152018

20162018

20152018

Pagina 29

bedrijfsleven. In 2018 wordt de leerling/student een uitdagende en leerzame stageplaats in de techniek geboden die past bij zijn talent, ambities en te bereiken opleidingsniveau.

Bureau Werk en Stage maakt op basis van ervaring zogenaamde bedrijfsprofielen met aandacht voor werkzaamheden, arbeidscultuur en begeleiding. Deze profielen worden gebruikt bij de keuze en het het bemiddelen naar stageplaatsen.

20162018

In 2018 is 75% van de praktijkbegeleiders ( bedrijfsleven) geïnformeerd en evt. geschoold in coachen en beoordeling van de leerling/student.

Bureau Werk en Stage coördineert bijeenkomsten waarbij de partnerscholen bedrijven informeren over het coachen en begeleiden van leerlingen. Ook worden scholingstrajecten aangeboden i.s.m. kenniscentra.

20152018

In 2018 zijn voorwaarden gecreëerd voor een cloud community, moderne leermiddelen en media die de leerling/student stimuleert om kennis en content "all over the world" tijd- en plaatsonafhankelijk te gebruiken.

Een vooronderzoekbij alle scholen heeft in 2014 geleid tot het vaststellen van een "nulsituatie" Een werkgroep gaat, op basis hiervan de "soll" situatie vaststellen en een implementatieplan ontwikkelen.

20142018

In 2018 is een transparant en gebruiksvriendelijk leerlingvolgsysteem actief dat de leerling volgt in activiteit en resultaat binnen de leeromgevingen.

Er wordt gestart met een vooronderzoek bij alle scholen om de "isst"situatie vast te stellen. Een werkgroep gaat, op basis hiervan de "soll" situatie vaststellen en een implementatieplan ontwikkelen.

In 2018 is een logistiek planningsysteem ontwikkeld dat de leerling verbindt aan leeractiviteit, leeromgeving, docent en vervoer binnen de diversiteit aan leeromgevingen in Noorden Midden-Limburg. In 2018 zijn kostbare praktijkcentra van technische opleidingen geconcentreerd en geoptimaliseerd in NML, waarbij sprake is van publiekprivate samenwerking, up to date kennis, vaardigheid en equipment. Deze faciliteit is toegankelijk voor instroom VO, MBO, HBO, zijinstroom en Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Voor logistiek, bouw/infra en installatietechniek wordt een aanvraag voor een centrum voor innovatief vakmanschap ingediend. Verder worden praktijklokalen

20162018

20162018 e.v.

Pagina 30

bij- en omscholing. In 2018 scoort de mate van tevredenheid van de leerling/student, ouder, bedrijf en docent op inhoud , werkwijze en organisatie van de technische opleiding (van de techniekketen NML) ruim voldoende.

Tweejaarlijkse tevredenheidmetingen worden ontwikkeld en ingevoerd op alle partnerscholen.

20162018

Wordt jaarlijks gemeten per school

2014 e.v.

In 2018 behoort de Techniekketen Noord- en MiddenLimburg, qua niveau en imago, tot de top 10 leeromgevingen van Nederland.

Bekendheid en succeservaringen worden gedeeld en gepubliceerd. De goede resultaten moeten leiden tot meer instroom en behoud van talent voor de regio.

20162018

In de doorlopende leerlijn MBO-HBO wordt in 2018 structureel samengewerkt met Centra voor Innovatief Vakmanschap en Centers of Expertise (b.v. Logistiek, Neber, Zorg en Techniek, Green Techniek).

Bij de ontwikkeling van de doorlopende leerlijn wordt de aanwezigheid van een CIV en CoE nadrukkelijk betrokken.

20162018

In 2018 wordt de student die werken en leren wil combineren (bbl traject) bemiddeld naar passend en begeleid werk in de technische sector.

Bureau Werk en Stage inventariseert jaarlijks het aantal stageplaatsen bij de bedrijven en informeert naar vacatures die passend zijn voor bbl leerlingen. Bureau Werk en Stage groeit naar een loket waar ook de persoon, die werken en leren wil combineren in de technische sector, terecht kan.

20162018

In 2018 is het diplomarendement van de technische opleidingen van de Techniekketen NML, ruim boven de inspectienorm.

Werken Leven lang leren Zij-instroom Grensoverschrijdend leren en werken Duurzame inzetbaarheid en behoud talent

Aansluiten bij de vervangingsvraag in relatie tot de economische ontwikkelingen in de regio en de topsectoren in zuidoost Nederland. In 2020 is bij en herscholing van werknemers (life long learning en duurzame inzetbaarheid) in de techniek, zowel op vakkennis als op competenties, gemeengoed in de techniek. In 2020 is de zijinstroom in de techniek sterk toegenomen. Mensen krijgen de kans via her en

gecentraliseerd en geoptimaliseerd en toegankelijk gemaakt voor de partnerscholen.

In 2018 wordt de bbl student die voortijdig uitvalt binnen zijn werkkring bemiddeld van werk naar werk in de technische sector.

In 2018 worden, op vraag, maatwerk scholingstrajecten aangeboden aan werkenden in het kader van bijscholing en een leven lang leren. In 2018 worden, op vraag, maatwerk scholingstrajecten aangeboden die kansen van werkzoekenden tot deelname aan


Voor bedrijven , werkzoekenden, UWV worden cursussen en opleidingen op maat ontwikkeld, gericht op (behoud van) werk. Via de Doetafels wordt vraag en aanbod afgestemd.

20152018

Pagina 31

omscholing een carrière in de techniek op te bouwen. Waar de komende jaren tekorten optreden aan kenniswerkers zal ook de euregio en daarbuiten aangeboord worden als bron voor het aantrekken van talent naar Limburg. Ook zullen Limburgers gestimuleerd worden verder te kijken dan de eigen landsgrens.

de arbeidsmarkt vergroot. In 2018 worden, op vraag, maatwerk scholingstrajecten aangeboden aan werkenden van bedrijven die toeleiden naar ander werk ter voorkoming van uitval en/of werkloosheid. In 2018 worden, op vraag, maatwerk scholingstrajecten aangeboden die grensoverschrijdend werken bevorderen en/of stimuleren.

Op basis van een te ontwikkelen euregionaal uitwisselingsplan worden grensoverschrijdende competenties in geïnventariseerd en toegevoegd aan het opleidings- en stagecurriculum.

20172018

PLAN VAN AANPAK

PERIODE

De navolgende randvoorwaarden zijn noodzakelijk om deze doelstellingen te kunnen bereiken: RANDVOOR WAARDEN Bereikbaarheid

TOELICHTING Enerzijds spreiding in de regio en anderzijds meer concentratie van gezamenlijk onderwijs en gezamenlijke faciliteiten. Dit betekent meer reisbewegingen. Bereikbaarheid in termen van vervoer is een cruciale randvoorwaarde.

Huisvesting

Spreiding en concentratie van onderwijs en faciliteiten leidt tot huisvestingsvraagstukken. Hierin hebben ook de gemeenten een belangrijke rol.

Regelruimte

De beoogde samenwerking tussen PO, VO, MBO, HBO, en tussen onderwijs en bedrijfsleven, vraagt aanpassing van wet en regelgeving die de voorgenomen transitie bevordert. Knelpunten dienen samenwerkingspartijen bespreekbaar te maken bij het Rijk, met ondersteuning van de provincie.

DOELSTELLINGEN TECHNIEKKETEN nov. 2014 - nov. 2018 In 2018 heeft NML een infrastructuur die bereikbaarheid van de beschikbare leeromgevingen in NML voor de leerling, passend bij zijn opleiding en ambitie, garandeert. Er is een logistiek planning- en vervoerssysteem dat planning, minimaal in dagdelen, mogelijk maakt. Voor Het Kwadrant te Weert is vervoer vanaf augustus 2015 een voorwaarde In 2018 hebben gemeenten in Noord- en MiddenLimburg, die verantwoordelijk zijn voor huisvesting vo, een planmatige aanpak t.a.v. het huisvesting- en vervoersvraagstuk in relatie tot de spreiding en concentratie van technische opleidingen in NML. In 2018 ondersteunt weten regelgeving mogelijkheden ten aanzien van de doorlopende leerlijnen en publiekprivate samenwerkingsverbanden. Tot die tijd wordt gebruik gemaakt van de geboden experimenteerruimte en structureel overleg gevoerd met het ambtelijk apparaat over tussentijdse knelpunten en oplossingen,


Provincie en besturen gaan in overleg over vraagstelling en concrete behoefte aan vervoer. Tevens gaan besturen in overleg met gemeenten over het vervoersvraagstuk Besturen informeren gemeenten over de Techniekketen NML en gaan in overleg over randvoorwaarden en invulling daarvan. Besturen gaan met OC&W en inspectie in overleg over de uitrol van de Techniekketen en de randvoorwaarden voor de doorlopende leerlijn. Insteek is dat voor elke school een experimenteerregeling wordt aangevraagd zodat maximale experimenteerruimte is geborgd.

20142017

2015 2018

2014 2018

Pagina 32

BIJLAGE 8.

Audit leerlingen en ouders, 6-jarige techniekopleiding, Het kwadrant Weert

WAARDERING DOOR LEERLINGEN, ZESJARIGE TECHNIEKOPLEIDING (doorlopende leerlijn vakmanschaproute vmbo-mbo vanaf 12 jaar) Enquête leerjaar 1 en leerjaar 2, d.d. 17 en 20 februari 2014. Aantal leerlingen: 52 Aantal ingevulde enquêtes door leerlingen: 88.5% (46x) 1. Ik leer hier heel veel.

Absoluut niet Waarschijnlijk niet Weet niet Leerjaar 1 0% 0% 3.6 % 1x Leerjaar 2 0% 0% 11.1 % 2x 2. Ik krijg hier precies wat ik had verwacht van deze opleiding. Absoluut niet Waarschijnlijk niet Weet niet Leerjaar 1 0% 0% 0% Leerjaar 2 0% 11.1 % 2x 33 % 6x 3. de aanpak om in thema's te werken bevalt mij Absoluut niet Waarschijnlijk niet Weet niet Leerjaar 1 3.6 % 1x 0% 10.7 % 3x Leerjaar 2 16.6 % 3x 5.6 % 1x 5.6 % 1x 4. Als ik voorstel om iets te veranderen in de manier van lesgeven of in de lesstof dan houdt de leraar daar rekening mee. Nooit Bijna nooit Weet niet Leerjaar 1 7.1 % 2x 14.3 % 4x 25 % 7x Leerjaar 2 11.1 % 2x 16.7 % 3x 22.2 % 4x 5. Indien je opnieuw een keuze zou moeten maken, zou je dan weer voor de 6-jarige techniekopleiding van Het Kwadrant kiezen? Absoluut niet Waarschijnlijk niet Weet niet Leerjaar 1 0% 0% 7.1 % 2x Leerjaar 2 0% 5.6 % 1x 22.2 % 4x 6. Als jullie met een thema bezig zijn, komt datzelfde thema dan terug in de lessen Nederlands, wiskunde, natuurkunde en Engels? Nooit Bijna nooit Weet niet Leerjaar 1 0% 3.6 % 1x 0% Leerjaar 2 5.6 % 1x 11.1 % 2x 0% 7. Vertel je thuis over de lessen die je op school gevolgd hebt? Nooit Bijna nooit Weet niet Leerjaar 1 3.6 % 1x 7.1 % 2x 0% Leerjaar 2 11.1 % 2x 61.1 % 11x 5.6 % 1x 8. Denk je dat je met deze opleiding later gemakkelijker aan een baan kunt komen? Absoluut niet Waarschijnlijk niet Weet niet Leerjaar 1 0% 0% 3.6 % 1x Leerjaar 2 0% 0% 11.1 % 2x 9. Hoe tevreden ben jij met je keuze om de 6-jarige techniekopleiding te gaan volgen? Ontevreden Niet echt tevreden Weet niet Leerjaar 1 0% 0% 0% Leerjaar 2 0% 5.6 % 1x 5.6 % 1x 10. Hoe leuk vind je het om op de zesjarige techniekopleiding te zitten? Helemaal niet leuk Niet leuk Weet niet Leerjaar 1 0% 0% 0% Leerjaar 2 0% 0% 5.6 % 1x


Wel een beetje 39.3 % 11x 38.9 % 7x

Klopt helemaal 57.1% 16x 50 % 9x

Wel een beetje 39.3 % 11x 50 % 9x

Klopt helemaal 60.7 % 17x 5.6 % 1x

Wel een beetje 51.1 % 16x 66.7 % 12x

Klopt helemaal 28.6 % 5.6 %

Soms 46.4 % 50 %

13x 9x

(heel) Vaak 7.1 % 0%

5x 6x

Heel zeker 75 % 38.9 %

21x 7x

Soms 53.6 % 77.8 %

15x 14x

(heel) Vaak 42.9 % 5.6 %

12x 1x

Soms 53.6 % 16.7 %

15x 3x

(heel) Vaak 35.7 % 5.6 %

10x 1x

Waarschijnlijk wel 35.7 % 10x 55.6 % 10x

Heel zeker 60.7 % 33.3 %

17x 6x

Redelijk tevreden 39.3 % 11x 50 % 9x

Heel tevreden 60.7 % 38.9 %

17x 7x

Soms wel leuk 39.3 % 11x 38.9 % 7x

Hartstikke leuk 60.7 % 17x 55.6 % 10x

Misschien 17.9 % 33.3 %

8x 1x 2x

Pagina 33

WAARDERING DOOR OUDERS Enquête leerjaar 1 en leerjaar 2

Aantal leerlingen: 52

Aantal ingevulde enquêtes door ouders: 78.8 % (41)

1. Ik heb de indruk dat mijn zoon/dochter hier veel leert. Absoluut niet Waarschijnlijk niet Weet niet Wel een beetje Klopt helemaal Ouders Leerjaar 1 0% 3.7 % 1x 0% 18.5 % 5x 77.8 % 21x Ouders Leerjaar 2 0% 7.1 % 1x 7.1 % 1x 35.7 % 5x 50 % 7x 2. Deze opleiding voldoet aan onze verwachtingen Absoluut niet Waarschijnlijk niet Weet niet Wel een beetje Klopt helemaal Ouders Leerjaar 1 0% 0% 3.7 % 1x 11.1 % 3x 85.2 % 23x Ouders Leerjaar 2 0% 7.1 % 1x 0% 57.1 % 8x 35.7 % 5x 3. Als uw zoon/dochter vindt, dat er iets anders moet, houdt de leraar daar dan rekening mee? Absoluut niet Waarschijnlijk niet Weet niet Wel een beetje Ja, echt wel Ouders Leerjaar 1 0% 0% 40.7 % 11x 40.7 % 11x 18.5 % 5x Ouders Leerjaar 2 0% 7.1 % 1x 50 % 7x 35.7 % 5x 7.1 % 1x 4. Zou u deze 6-jarige techniekopleiding anderen adviseren te gaan volgen? Absoluut niet Waarschijnlijk niet Weet niet Wel een beetje Ja, echt wel Ouders Leerjaar 1 0% 0% 11.1 % 3x 11.1 % 3x 77.8 % 21x Ouders Leerjaar 2 0% 7.1 % 1x 7.1 % 1x 21.4 % 3x 64.3 % 9x 5. Ziet u dezelfde thema's van de technieklessen terug komen in de lessen Nederlands, wiskunde, natuurkunde en Engels? Nooit Bijna nooit Weet niet Soms (heel) Vaak Ouders Leerjaar 1 0% 0% 44.4 % 12x 29.6 % 8x 25.9 % 7x Ouders Leerjaar 2 0% 14.3 % 2x 35.7 % 5x 42.9 % 6x 7.1 % 1x 6. Vertelt uw zoon/dochter over de lessen die hij/zij op school gevolgd heeft? Nooit Bijna nooit Weet niet Soms (heel) Vaak Ouders Leerjaar 1 0% 0% 0% 37 % 10x 63 % 17x Ouders Leerjaar 2 0% 14.3 % 2x 0% 57.1 % 8x 28.6 % 4x 7. Denkt u dat uw zoon/dochter later met deze opleiding gemakkelijker aan een baan kan komen? Absoluut niet Waarschijnlijk niet Weet niet Waarschijnlijk wel Heel zeker Ouders Leerjaar 1 0% 0% 3.7 % 1x 77.8 % 21x 18.5 % 5x Ouders Leerjaar 2 0% 0% 14.3 % 2x 57.1 % 8x 28.6 % 4x 8. Hoe tevreden bent u met de keuze van uw zoon/dochter om de 6-jarige techniekopleiding te gaan volgen? ontevreden Niet echt tevreden Weet niet Redelijk tevreden Heel tevreden Ouders Leerjaar 1 0% 0% 0% 22.2 % 6x 77.8 % 21x Ouders Leerjaar 2 0% 7.1 % 1x 0% 21.4 % 3x 71.4 % 10x 9. Hoe heeft u de overgang van uw zoon/dochter van de basisschool naar het voortgezet onderwijs ervaren? Erg moeilijk Ging niet vanzelf Weet niet Heel redelijk Prima Ouders Leerjaar 1 0% 7.4 % 2x 0% 33.3 % 9x 59.3 % 16x Ouders Leerjaar 2 0% 0% 0% 21.4 % 3x 78.6 % 11x 10. Wordt u, als ouder, voldoende betrokken bij de opleiding van uw zoon/dochter? Helemaal niet Bijna niet Weet niet Wel eens Vaak Ouders Leerjaar 1 7.4 % 2x 7.4 % 2x 7.4 % 2x 37 % 10x 40.7 % 11x Ouders Leerjaar 2 0% 28.6 % 4x 0% 50 % 7x 21.4 % 3x Met de Auditcommissie, bestaande uit een afvaardiging van het bedrijfsleven, is de audit opgesteld en de resultaten besproken. De uitslag is voldoende tot positief. Op een aantal onderdelen zijn verbeteringen voorgesteld die worden uitgewerkt en toegepast. De resultaten zijn gepresenteerd aan de ouders tijdens een ouderavond.


Pagina 34

BIJLAGE 9.

Techniekketen een Nationaal vraagstuk

Het Nationaal TechniekPact 2020 geeft aan dat de komende jaren volop werk is voor jongeren, vakmensen en internationaal talent met een bètatechnisch profiel. Tot 2020 gaan jaarlijks meer dan 70.000 bouwvakkers, installateurs, elektrotechnici en werktuigbouwers met pensioen. Daarbovenop kunnen bedrijven uitdagend werk bieden aan duizenden extra technici. Sectoren als life science, tuinbouw, high tech en biobased economy zien volop groeikansen. In deze sectoren zijn uitdagende banen op alle niveaus: van praktische mbo-ers tot universitaire toponderzoekers. In sterke regionale clusters als Brainport regio Eindhoven en het BioScience park in Leiden werken technici in grote bedrijven, start- ups en kennisinstellingen aan bijvoorbeeld het genezen en voorkomen van ziektes, het printen van zonnecellen en het ontwerpen en bouwen van huizen die energie opwekken in plaats van verbruiken. Uit analyses van ROA blijkt dat de komende jaren flinke spanning op de arbeidsmarkt voor technici ontstaat. Schatting is dat op termijn jaarlijks 30.000 extra technici nodig zijn om aan de groeiende behoefte aan technisch personeel te voldoen. (Bron: Nationaal Techniekpact 2020)

Het kabinet wil de belangstelling voor technische opleidingen in het (V)MBO vergroten. Naast het promoten van de technische opleidingen wil het kabinet het onderwijs voor jongeren structureel aantrekkelijker maken én een betere aansluiting realiseren op ontwikkelingen in het bedrijfsleven. De vernieuwing van het onderwijs zal resulteren in een vakmanschaproute voor MBO niveau 2 en 3 en een technologieroute voor niveau 4. Voor zowel de vakmanschaproute als de technologieroute is een nauwe samenwerking tussen het VMBO en MBO van groot belang. In 2014 gaan twee nieuwe geïntegreerde leerroutes voor vmbo-mbo van start: De Vakmanschaproute: deze wordt ingericht voor leerlingen van de basis beroepsgerichte leerweg en de kader beroepsgerichte leerweg en leidt tot een diploma van een basisberoepsopleiding (MBO-2 en MBO-3) voor zowel beroepsopleidende leerweg (bol) als beroepsbegeleidende leerweg (bbl). De Technologieroute: deze wordt vooral ingericht voor leerlingen van de gemengde leerweg en de theoretische leerweg en leidt tot een diploma van een middenkaderopleiding (MBO-4).

Ook de aansluiting met het hbo en samenwerking met Technasia (*) moet intensiever zodat alle opleidingniveaus bereikt worden ten behoeve van een grotere instroom in de technische beroepen. Eén landelijke, standaard aanpak om techniekonderwijs te bevorderen zal niet slagen. Maatwerk per regio en per sector in de ondersteuning is nodig. (*) Het Technasium is een onderwijsstroom voor havo en vwo. In de formule van het Technasium staat het nieuwe examenvak Onderzoek en Ontwerpen centraal. Onderzoek en Ontwerpen wordt gegeven vanaf klas 1 tot aan het eindexamen. Daarnaast volgen leerlingen theorievakken. Een leerling op het Technasium maakt kennis met de moderne wereld van bèta en techniek. Samenwerking met bètatechnische beroepsbeoefenaren, bedrijven en vervolgopleidingen is een belangrijk aspect van het Technasium. Echte opdrachtgevers, een kijkje nemen in een fabriek, bouwplaats, ziekenhuis of natuurgebied hoort bij het leren op een Technasium.

"Het techniekpact moet" heeft deze ontwikkelingen vertaald in een drietal doelstellingen voor meer instroom in technische beroepen: 1. Meer aandacht voor bèta en techniek in het funderend onderwijs (PO en VO). De nieuwsgierigheid van jongeren biedt ongekende kansen om de wereld om hen heen te begrijpen. Al op vroege leeftijd moeten jonge kinderen en jongeren geënthousiasmeerd worden voor bèta en techniek, te beginnen op de basisschool. We kunnen jongeren interesseren voor bèta en techniek door in het onderwijs aan te sluiten bij de belevingswereld van deze jongeren en al vroeg aandacht aan bèta en techniek te besteden. 2. Hogere instroom (beroeps)opleidingen techniek via publiekprivate samenwerking. Na het funderend onderwijs moeten jongeren worden aangetrokken door aantrekkelijk en goed Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Pagina 35

bètatechnisch onderwijs, waarin de mogelijkheden voor loopbaan en carrière goed geduid worden. Door een gezamenlijke aanpak van het bedrijfsleven en onderwijs, kunnen we komen tot herkenbaar en aantrekkelijk onderwijs voor beroeps- en techniekopleidingen op alle niveaus. 3. Arbeidsmarkt: verhogen van de zij-instroom, aantrekken en behoud van (internationaal) technisch personeel. Studenten die uiteindelijk voor een bètatechnische studie hebben gekozen, zouden ook zoveel mogelijk in de technische sectoren moeten gaan werken of voor een technische functie in een andere sector moeten kiezen. Ook uitwisseling tussen technische sectoren en scholing van technici (behoud en employability) zijn cruciaal bij het tegengaan van de tekorten in deze sectoren.

Het Nationaal Techniekpact 2020 Het Nationaal Techniekpact zet in op drie actielijnen naar 2020: 1. Kiezen voor techniek: meer leerlingen kiezen voor een techniekopleiding. 2. Leren in de techniek: meer leerlingen en studenten met een technisch diploma gaan ook aan de slag in een technische baan. 3. Werken in de techniek: mensen die werken in de techniek behouden voor de techniek en mensen met een technische achtergrond die aan de kant staan worden elders in de techniek ingezet. Het Nationaal Techniekpact heeft drie uitgangspunten: 1. Implementatie binnen regio's en sectoren is doorslaggevend voor succes. Het Techniekpact bevat (landelijke) afspraken die regio's en sectoren ondersteunen bij het realiseren van de eigen doelen. 2. Samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en werknemers is de sleutel voor aantrekkelijk techniekonderwijs dat naadloos aansluit op de arbeidsmarkt. Het bedrijfsleven, de sociale partners, het onderwijs (publiek en privaat), werknemers, scholieren en studenten, regio en Rijk leveren ieder hun eigen bijdrage aan het Techniekpact. 3. Techniekonderwijs over de volle breedte vormt het fundament voor een gezonde arbeidsmarkt voor technici. Het pact richt zich op basisonderwijs, voortgezet onderwijs, beroepsonderwijs, hoger onderwijs en scholing voor werkenden.


Pagina 36

BIJLAGE 10.

Keyport en Greenportregie, het economisch profiel

Noord- en Midden-Limburg kent twee economische subregio's: Keyport in Midden-Limburg en Greenport in Noord-Limburg. Om een goede vertaalslag te kunnen maken van TechniekPact2020 en Techniekplan Limburg 2020 naar Noord- en Midden-Limburg wordt navolgend ingegaan op: • Het economisch profiel van Keyport; • De toekomst van Greenport Venlo e.o.; • RAIL 2014-2018, Kompas voor de Limburgse arbeidsmarkt.

Het economisch profiel van Keyport2020 Keyport 2020 is de samenwerking tussen ondernemers, overheid en onderwijs (triple helix), een manier van werken om de economische structuur in en voor de regio te versterken. Keyport 2020 bundelt en regisseert de krachten van ondernemers, overheid, onderwijs en kennisinstellingen en fungeert als de centrale visie waarin de drie partijen zich herkennen. Keyport 2020 is de samenwerking tussen de zeven Midden-Limburgse gemeenten Keyport 2020 is één van de samenwerkingspartners binnen Brainport 2020 Zuidoost-Nederland, de strategie en het programma om Zuid-Nederland koploper van de internationale kenniseconomie te maken. Economische structuur De regio telt ruim 250.000 inwoners en bijna 18.000 bedrijfsvestigingen. Het gebied wordt gekenmerkt door relatief veel industrie, landbouw, horeca en midden- en kleinbedrijf. Ook de sectoren zakelijke diensten en zorg zijn goed vertegenwoordigd. Het aantal banen in Keyport 2020 bedraagt circa e 117.000, met relatief veel banen in de handel (19%), zorg (17%) en de industrie (15%). Economische dynamiek Keyport 2020 is een economisch sterke regio. In de Regio top 40 van de Rabobank staat de regio op een 10e plaats (2011). De goede positie dankt ze aan de opleving van de economie in 2010: de industrie profiteert daarvan als een van de eerste sectoren. De regio staat echter niet bekend als innovatief, hoewel er innovatieve toppers aanwezig zoals Nunhems Zaden. Gezien de performance Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Pagina 37

van het midden- en kleinbedrijf mag aangenomen worden dat er in de regio Keyport 2020 wel degelijk innovatieve bedrijven zijn, maar dat dit onvoldoende tot uitdrukking komt. Beroepsbevolking De beroepsbevolking in de regio vergrijst en het opleidingsaanbod beperkt zich tot MBO-niveau. Vanaf 2015 krimpt de beroepsbevolking als gevolg van dalende geboortecijfers en migratie van jongeren naar stedelijke gebieden, zoals Eindhoven en de Randstad. De werkloosheid ligt op een lage 4,3%. Het vinden van geschikt, kwalitatief personeel is dan ook een van de uitdagingen. De regio heeft nu al een tekort aan technisch opgeleid personeel, niet alleen hoopopgeleiden, maar ook op MBOniveau. De vergrijzing van de beroepsbevolking wordt vooral in het onderwijs, vervoer en de bouw merkbaar. Speerpunten Keyport 2020 De Economische Uitvoeringsagenda van Keyport 2020 focust zich toe op vijf speerpunten: 1. Maakindustrie Keyport 2020 telt een bovengemiddeld aandeel aan maakbedrijven, die niet alleen de kurk van de regionale economie vormen, maar ook aanjager zijn voor ontwikkelingen en innovaties in andere sectoren zoals agro & food, biobased economy en logistiek. Keyport 2020 zet in op samenwerking in de keten en tussen sectoren. 2. Agri De Agribusiness is stevig verankerd in Keyport 2020, verklaarbaar vanuit de agrarische achtergrond van de regio. Landbouwmechanisatie en agribusiness trekken van oudsher samen op. Het is voor de hand liggend dat biobased industry, hoogwaardige agrarische R&D en marktleiderschap in Keyport 2020 hier hun weg kunnen vinden. 3. Logistiek Van oudsher ligt de regio centraal op de handelsroutes van Antwerpen naar het Roergebied en van de Randstad naar Zuid-Europa. Internationale luchthavens, de hoofdverkeersaders A2 en A73, Intercitystations en goed bevaarbare waterwegen met overslagmogelijkheden vormen samen een goed ontsloten netwerk waarlangs de economische dynamiek zich ontplooit. 4. Leisure en retail Meer dan vier miljoen bezoekers komen er jaarlijks in het Designer Outlet Center in Roermond, dat daarmee een trekker van formaat is. Het watersportgebied van de Maasplassen is in oppervlakte groter dan hele Friese merengebied en heeft grote potentie. De binnensteden van Roermond, Weert en Thorn nodigen uit voor shoppen, wandelen en een terrasje. 5. Zorg We hebben allemaal te maken met een groeiende zorgbehoefte en stijgende zorgkosten. Dat dwingt ons na te denken over nieuwe technologieën om de zorg efficiënter en kostenbewust aan te bieden. O.a. via domotica en internetconsulting.

Onderwijs en arbeidsmarkt Dwars door de speerpuntsectoren heen loopt het speerpunt Onderwijs en arbeidsmarkt met raakvlak naar alle speerpuntsectoren. Het tekort aan technisch talent, zowel als het aankomt op vakmanschap als op kenniswerk, zorgt nu al voor het mislopen van economische groeikansen. Bij deze tekorten gaat het niet alleen om volume, maar ook om kwalificaties en kwaliteit in onderwijs, onderzoek en bedrijfsleven. Keyport 2020 wil, samen met de Brainport 2020 regio’s nadrukkelijk inzetten op: • excellent onderwijs op alle niveaus passend bij de behoeften binnen de speerpuntsectoren • hogere instroom en aantrekken van (internationaal) technisch talent • flexibel werkende arbeidsmarkt • duurzame inzetbaarheid van de beroepsbevolking. (Bron: www.Keyport.nl)


Pagina 38

Het economisch profiel van Greenport Venlo Greenport Venlo is een samenwerking tussen ondernemers, overheid en onderwijs (triple helix) met als doel de economische sectoren te versterken. Momenteel loopt daarnaast een traject om te komen tot een Greenport Venlo Campus waarin ondernemers, onderwijs/onderzoek en overheid een brandpunt van innovatief wetenschappelijk en toegepast onderzoek willen realiseren. In Greenport Venlo participeren momenteel de zeven gemeenten uit Noord Limburg, Ondernemend Limburg in de vorm van de LLTB en provincie Limburg. Onderwijs en Ondernemers worden betrokken bij de campus ontwikkeling. Greenport Venlo is één van de samenwerkingspartners binnen Brainport 2020 Zuidoost-Nederland en vormt samen met 5 andere Greenports het netwerk Greenport Holland. Economische structuur De regio telt ruim 280.000 inwoners en bijna 21.000 bedrijfsvestigingen. Het gebied wordt gekenmerkt door relatief veel industrie, logistiek, land- en tuinbouw en de toeristische sector. Het gaat daarbij vooral om midden- en kleinbedrijf met slechts enkele grote ondernemingen. Het aantal banen in Greenport Venlo bedraagt circa 140.000, met relatief veel banen in de industrie (21%), zorg (15%) en de logistiek (9%). Economische dynamiek Greenport Venlo is een economisch sterke regio waar een zeer hoge concentratie van topsectoren aanwezig is. In het onderzoek van Louter over topsectoren staat Noord Limburg voor 4 sectoren in de top 3 van topsector concentratie. Het gaat daarbij om de Agrofood, Logistiek, Tuinbouw en Hightech Systems. De regio is daarnaast zeer innovatief met grote partijen als Océ-Canon, maar zeker ook door de innovaties in de land- en tuinbouw bij het MKB in samenwerking met de WUR. De regio Noord Limburg scoort al jaren zeer hoog op innovatie gebied voor wat betreft patent aanvragen. Dit alles wordt mede gestimuleerd door het Innovatiecentrum Greenport Venlo. Beroepsbevolking De beroepsbevolking in de regio vergrijst maar lijkt wel op peil te blijven. Wel ervaart de regio een grote concurrentie van hoogstedelijke gebieden als Nijmegen en Eindhoven waardoor veel jongeren wegtrekken. De werkloosheid is in Noord Limburg in vergelijking met de andere Limburgse regio's laag en de arbeidsparticipatie hoog. Het vinden van geschikt, kwalitatief personeel is dan ook een van de uitdagingen voor de toekomst. De regio zal op zeer korte termijn te maken krijgen met een tekort aan technisch opgeleid personeel, logistiek personeel en met name personeel met een groene achtergrond. Speerpunten Greenport Venlo Greenport Venlo focust zich op drie economische speerpunt sectoren: 1. Maakindustrie Greenport Venlo kent na Brainport Eindhoven de hoogste dichtheid aan maak industriële bedrijven. Deze leveren een zeer groot deel van de toegevoegde waarde en werkgelegenheid voor de regio. Zij vormen ook vaak de aanjager voor innovaties in andere sectoren. Een zeer groot deel van het industrieel cluster is gericht op de agrofood sector (toeleverend of verwerkend). 2. Agribusiness Greenport Venlo is het tweede tuinbouw gebied van Nederland na het Westland en is het meest diverse tuinbouw gebied van Nederland. Van glastuinbouw tot vollegrond teelt, met boomteelt en teelt van groente en fruit. Maar daarnaast kent de regio ook een zeer hoge concentratie van veeteelt en akkerbouw. Daarmee wordt de grote diversiteit van het agrocluster benadrukt. Naast de primaire sector is ook de verslogistiek zeer sterk vertegenwoordigd. 3. Logistiek De regio is de afgelopen jaren al 7 keer uitgeroepen tot logistieke hotspot van Nederland en wordt sinds 2014 ook gezien als de logistieke hotspot van Europa. Venlo is voor veel logistieke stromen een draaischijf geworden. Een draaischijf die beschikt over alle soorten modaliteiten. Met meerdere spoor- en bargeterminals, uitstekende hoofd verkeerswegen (A67/A73/A74), spoor- en waterwegen. Bijlagen aanvraag subsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 1/2015; TVdL.

Pagina 39

Kennisinfrastructuur en arbeidsmarkt Naast de speerpuntsectoren wordt ook specifiek ingezet op de verbetering van de arbeidsmarkt en kennisinfrastructuur. Zo is recent de HAS (hogere agrarische school) als nieuwe HBO instelling in Venlo gestart en zal middels de UM ( universiteit Maastricht) in 2015 ook worden gestart met nieuwe bachelor en master opleidingen gericht op de speerpunt sectoren van Noord Limburg. Verder heeft de regio (mee)gewerkt aan de totstandkoming van uitvoeringsagenda's voor de HCA Agrofood en Logistiek. Twee trajecten die moeten leiden tot meer en kwalitatief hoogwaardige instroom in twee van de speerpuntsectoren. RAIL 2014-2018, kompas voor de Limburgse arbeidsmarkt • • • • • • • • • • •

•

Tot 2025 neemt de Limburgse bevolking geleidelijk af met bijna 38.000 mensen (3%). Dit heeft effect op zowel de vraag naar als het aanbod van arbeid. De bevolking krimpt in deze jaren in zowel Noord-, Midden als Zuid-Limburg. De prognoses van RAIL 2014 gaan uit van 0.5% economische groei in 2014 en naar verwachting blijft de economische groei ook op middenlange termijn (2015-2018) met gemiddeld 1.25% beperkt. Europees gezien staat Limburg op plaats 17 van de 262 regio's als het gaat om de concurrentiepositie. In 2014 daalt het aantal arbeidsplaatsen in Limburg naar verwachting met 1%. Tot 2018 daalt de Limburgse werkgelegenheid: per saldo met 2.2% tot 505.600 arbeidsplaatsen in 2018. De werkgelegenheid gaat het hardst groeien in de sector groothandel, de sector bouw, de sector cultuur, recreatie en overige diensten, en de sector zakelijke dienstverlening. Sterkste dalers zijn bij ongewijzigd beleid: de overheid, landbouw en visserij, en de financiële dienstverlening. De potentiële beroepsbevolking (alle personen van 15 tot 65 jaar) bestond in 2013 in Limburg uit 734.000 personen. Tot 2018 wordt een daling verwacht van in totaal bijna 34.000 personen. De bruto arbeidsparticipatie is in Limburg 69% tegenover landelijk 72%. De arbeidsparticipatie in Limburg neemt nog steeds toe en dit zet tot 2018 door. In 2013 telt de Limburgse beroepsbevolking (iedereen die een baan van minstens 12 uur per week heeft of actief zoekt) 507.000 personen. Deze daalt tot 2018 met ruim 11.000 personen tegenover een groei landelijk. De totale arbeidsmarktinstroom in de periode 2013-2018 bedraagt in Limburg 73.100 en het totaal aantal baanopeningen in diezelfde periode ligt op 58.200. De komende jaren is de arbeidsmarktinstroom dus groter dan het aantal baanopeningen. De vooruitzichten op de arbeidsmarkt in termen van perspectieven en discrepanties lopen behoorlijk uiteen voor de verschillende opleidingstypen en beroepsklassen. Zo zijn er in bepaalde richtingen en op bepaalde niveaus nog behoorlijke tekorten te verwachten (bijvoorbeeld in de hogere technische richtingen) naast overschotten in andere richtingen (bijvoorbeeld welzijnsrichtingen). Naast de kwantitatieve discrepanties heeft de Limburgse arbeidsmarkt ook nog altijd te maken met kwalitatieve discrepanties: de kwaliteiten van het aanbod sluiten niet altijd (goed) aan op de behoeften van de werkgevers. Een van de belangrijke uitdagingen voor de Limburgse arbeidsmarkt zijn volgens E,til en Panteia de verbetering aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt. In de kern gaat het hierbij om het beperken van de instroom in / doorstroom naar minder kansrijke opleidingsrichtingen (en het bevorderen van de instroom en doorstroom naar kansrijke richtingen). Centraal staat het verhogen van de macrodoelmatigheid door: 1. regionale afstemming van het opleidingsaanbod (tussen onderwijs en werkgevers en tussen onderwijsinstellingen onderling); 2. objectieve informatievoorziening van onderwijsinstellingen aan studenten over het (regionaal) arbeidsmarktperspectief van de opleidingen. (Bron: RAIL 2014-2018; Kompas voor de Limburgse arbeidsmarkt; 2014)


Pagina 40

BIJLAGE 11.

Publicaties en Bronnen

Publicaties MEDIA www.keyport2020.nl www.gildeopleidignen.nl www.greenportvenlo.nl

DATA 11/12/2013, 3/2/2014 3/10/2014 2014

www.youtube.com

1/2/2014

www.techniekpact.nl

19/6/2014

www.limburg.nl

2014

www.bouwendnederland.nl

12/6/2014

www.weert.nl

12/12/2013

www.mkbmatch3.nl www.denhulster.nl

3/7/2014 2014

www.parkmanagementvenlo.nl

26/11/2013

www.lwv.nl www.navemant.nl www.drimble.nl

2/6/2014 2014 12/6/2014

www.greenbrains.nl www.weerttv.nl www.dendron.nl www.stichtinglvo.nl www.peelenmaas.nl www.hetkwadrant.nl www.citylife.nu www.kiesjeberoeplimburg.nl

28/5/2014 2014 19/3/2014 28/3/2014 14/1/2014 2013 / 2014 2013 2014

MEDIA Flyer Techniekketen NML De Limburger; gras bij buren is niet groener Ondernemend Venlo Hoge Dunk verbindt; zesjarige techniekopleiding breidt uit Flyer Het Bouwens; 6 jarige Vmbo-en MBO Dagblad de Limburger; Techniek-vmbo breidt uit Dagblad de Limburger; Doe-tafels voor afstemming onderwijs en arbeidsmarkt Kom in de wereld van de Techniek Dagblad de Limburger; meiden komen straks vanzelf Flyer Raayland College: 6 jarige VmboMBO Een resultaat om trots op te zijn Technocentrum Zuid-Limburg news De Limburger: augustus-september; 5 artikelen over vmbo onderwijs, m.n. "Techniek, reddingsboei VMBO; 15 september 2014

DATA 3/10/2013 19/6/2014 Nr. 25, juli 2014 December 2013 2013 2/12/2013 2014 2013 28/12/2013 2013 2014 2014 2014

Bronnen            

Aanvraag Startsubsidie Techniekketen Noord- en Midden-Limburg; 2013 De toekomst van de arbeidsmarkt van Greenport Venlo; E,til; augustus 2012 Human Capital Agenda Limburgse topsectoren Leerling-prognose Limburg 2012-2026; Onderzoek in opdracht van OC&W; MOOZ onderzoek & QDelft; oktober 2012 RAIL 2014-2018; Kompas voor de Limburgse arbeidsmarkt; 2014 TechniekPact 2020; 2013 Techniekplan Limburg, opmaat naar uitvoering; Maastricht; maart 2014 Tussenrapportage t.b.v. uitvoering Techniekplan Limburg; 1 april 2014 www.limburg.nl www.keyport2020.nl www.greenportvenlo.nl www.brainport2020.nl


Pagina 41

BIJLAGEN ONDERWIJS INFRASTRUCTUUR TECHNIEKKETEN NOORD- EN MIDDEN-LIMBURG

Recommend Documents