Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda Voorjaar 2013
Opdrachtnummer: Dataverzameling: Oplevering:
30-2243 april 2013 29 mei 2013
Projectbegeleiding: drs. M. Caspers Strabo bv Marktonderzoek en Vastgoedinformatie Postbus 15710 1001 NE Amsterdam Bezoekadres: Herengracht 560 1017 CH Amsterdam T: 020-6260817 F: 020-6236807
[email protected] www.strabo.nl
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Inhoudsopgave 1. Inleiding.......................................................................................................... 2 2.
Resultaten passantentelling .......................................................................... 5 2.1
Aantal bezoekers per dag ......................................................................... 5
2.2
Aantal bezoekers per uitgang .................................................................... 7
2.3
Aantal bezoekers per uur ......................................................................... 10
3.
Kenmerken bezoekers en bezoekgedrag ........................................................ 11 3.1
Bezoekerskenmerken .............................................................................. 11
3.1.1 Herkomst ............................................................................................. 11 3.1.2 Leeftijd ................................................................................................ 13 3.1.3 Opleidingsniveau ................................................................................... 15 3.1.4 Omvang en samenstelling bezoekeenheid ................................................. 15 3.2
Bezoekgedrag ........................................................................................ 16
3.2.1 Vervoerwijze ......................................................................................... 16 3.2.2 Bezoekduur .......................................................................................... 17 3.2.3 Bezoekfrequentie .................................................................................. 17 3.2.4 Verandering bezoekfrequentie ................................................................. 18 3.2.5 Bezoekreden ......................................................................................... 21 3.3
Bezochte winkels/horecagelegenheden en bestedingen ................................ 22
3.3.1 Bezochte winkels ................................................................................... 22 3.3.2 Bezochte horeca .................................................................................... 23 3.3.4 Combinatiebezoek ................................................................................. 24 3.3.5 Bestedingen winkels en horeca ................................................................ 25 3.3.6 Verandering besteding ........................................................................... 29 4
Waardering ............................................................................................... 31 4.1
Sterke en zwakke punten ....................................................................... 31
4.2
Gemiste winkels en voorzieningen ........................................................... 32
4.3
Verbeterpunten ..................................................................................... 33
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
pagina 1
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
1. Inleiding In opdracht van Kroonenberg Groep heeft Strabo bv een passantenonderzoek uitgevoerd in de binnenstad van Breda. Doel van het onderzoek is het in kaart brengen van het functioneren van de binnenstad door middel van het in kaart brengen van de bezoekersaantallen, het bezoekersprofiel en het winkelgedrag. Omstandigheden gedurende het veldwerk Ten behoeve van het onderzoek is van donderdag 4 april tot en met zondag 7 april 2013 veldwerk verricht. De weersomstandigheden tijdens het veldwerk waren als volgt:
donderdag 4/4
Het was de gehele dag droog maar wel zwaar bewolkt. De maximumtemperatuur bedroeg 6 °C;
vrijdag 5/4
Droog weer met afwisselend bewolking met zonnige perioden. Er stond een frisse westenwind. In de middag liep de temperatuur op tot maximaal 6 °C;
zaterdag 6/4
In de ochtend dichte bewolking gecombineerd met een frisse wind, maar na het middaguur aantrekkelijk zonnig weer. De maximumtemperatuur bedroeg 10 °C.
zondag 7/4
Wederom fris maar redelijk aangenaam winkelweer. De maximumtemperatuur bedroeg 11 °C.
Methode Bij de telling is gebruik gemaakt van de zogenaamde kordonmethode. Bij de uitgangen van de binnenstad is één maal per uur gedurende exact twaalf minuten het aantal vertrekkende bezoekers geteld. Op deze wijze wordt een betrouwbaar beeld verkregen van het totale aantal mensen dat gedurende de week het winkelgebied heeft bezocht. Omdat er bij een passantentelling altijd sprake is van dubbeltellingen wordt een correctie toegepast op de telresultaten. Aan de hand van de passantenenquête, is per dag en uitgang een correctiepercentage vastgesteld, dat aangeeft welk deel van de bezoekers nog niet klaar was met het bezoek aan het winkelgebied en dus op een later tijdstip het winkelgebied definitief zou verlaten. Na aftrek van dit correctiepercentage kan redelijk betrouwbaar worden vastgesteld, hoeveel bezoekers de binnenstad daadwerkelijk telt. Op basis van een korte analyse van de telresultaten van winkelcentrum De Barones (een periode van circa twee jaar) kan verder worden geconstateerd dat de onderzoeksweek als een representatieve week kan worden beschouwd. Het bezoekerstotaal ligt bijzonder dicht tegen het jaargemiddelde aan.
pagina 2
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Daarnaast zijn de bezoekersaantallen op de niet-getelde dagen (maandag, dinsdag en woensdag) ingeschat op basis van de telresultaten naar dag van De Barones. Response In totaal zijn er 909 succesvolle enquêtes1 afgenomen onder de vertrekkende bezoekers van de binnenstad, om zo het profiel en het winkelgedrag van de bezoekers vast te kunnen stellen. De response lag gemiddeld op 35%. Bij een vergelijking van de kenmerken van de bezoekers die wel en die niet mee wilden werken aan het onderzoek, blijkt dat bezoekers jonger dan 25 jaar en bezoekers van 55 jaar en ouder vaker hun medewerking verleenden dan de andere leeftijdscategorieën. Met de verschillen tussen de onderzoekspopulatie en de totale populatie is, waar relevant, rekening gehouden door het toepassen van een leeftijdscorrectie. De enquêteresultaten zijn verder gewogen naar de drukte per uitgang per dag. De op donderdag (overdag) afgenomen enquêtes is een weging toegekend die compenseren voor het feit dat er op maandag, dinsdag en woensdag geen enquêtes zijn afgenomen. Hierdoor kunnen de resultaten in dit onderzoek te beschouwen als weektotalen. Herkomstindeling De in dit onderzoek gepresenteerde tabellen zijn vaak gekruist naar herkomst (woonadres) van de respondent. Hierbij is gebruik gemaakt van de driedeling: Gemeente Breda – regio Breda – elders. Op deze wijze is de regio Breda gelijk aan het secundaire verzorgingsgebied zoals gebruikt bij het koopstromenonderzoek. Deze omvat de gemeenten Alphen-Chaam, Dongen, Drimmelen, Etten-Leur, Gilze-Rijen, Oosterhout en Zundert. Vergelijking SRS en BRO Alle resultaten van de onderzoeken die Strabo heeft uitgevoerd sinds januari 2002 zijn samengebracht in een database. Op basis hiervan is voor de binnenstad van Breda een Strabo Referentie Set (SRS) gevormd. Deze set bestaat uit gegevens die zijn gebaseerd op basis van de gemiddelden van vier vergelijkbare winkelcentra. Hierbij is gelet op onder andere de omvang, de branchering en de functie van het winkelcentrum. Waar mogelijk worden de resultaten van het huidige onderzoek vergeleken met deze Strabo Referentie Set. Verder zal er, eveneens waar mogelijk, een vergelijking worden gemaakt met het BRO rapport uit 2012. Echter, gezien de verschillen in gehanteerde methodiek en beschikbaarheid van vergelijkbare data, is dit bij slechts een beperkt aantal onderwerpen mogelijk.
1
Er was overeengekomen om 800 enquêtes af te nemen. Er zijn dus 109 (14%) extra enquêtes afgenomen.
pagina 3
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Leeswijzer Het rapport is als volgt ingedeeld: in hoofdstuk 2 wordt de passantentelling behandeld en in hoofdstuk 3 komen de kenmerken van de bezoekers en het bezoekgedrag naar voren. Tot slot komt in hoofdstuk 4 de waardering van het winkelgebied aan bod.
pagina 4
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
2. Resultaten passantentelling Voor het vaststellen van het aantal bezoekers van de binnenstad is bij 17 uitgangen gedurende de openingstijden van de winkels ieder uur exact zes (drukke uitgangen) of drie (rustiger uitgangen) minuten het aantal vertrekkende bezoekers geteld. Vervolgens zijn de resultaten omgerekend tot uurtotalen. Op maandag, dinsdag en woensdag is er geen veldwerk uitgevoerd. De bezoekersaantallen van deze dagen zijn ingeschat op basis van een referentieset, bestaande uit vergelijkbare winkelgebieden in Nederland. 2.1
Aantal bezoekers per dag
In de onderstaande tabel is het aantal bezoekers weergegeven dat per dag het winkelgebied bezocht, vóór en na correctie voor het aantal dubbeltellingen. Tabel 1: Aantal bezoekers per dag, vóór en na correctie dubbeltellingen gem. per uur vóór dag
uren geteld
vóór correctie
na correctie
% vóór correctie
correctie
maandag
10:00-18:30
14.278
11.939
7%
1.680
dinsdag
10:00-18:30
21.730
18.170
10%
2.556
woensdag
10:00-18:30
22.993
19.225
11%
2.705
donderdag
10:00-18:00
21.220
17.624
10%
2.653
koopavond
18:00-21:30
13.290
11.232
6%
3.797
vrijdag
10:00-18:30
28.790
26.117
14%
3.387
zaterdag
10:00-18:30
56.100
46.276
26%
6.600
zondag
12:00-17:30
34.360
26.874
16%
6.247
60 uur
212.761
177.456
100%
3.576
totaal
De Bredase binnenstad wordt op weekbasis door meer dan 210.000 mensen bezocht. Na correctie voor dubbeltellingen komt het aantal bezoekers uit op ruim 177.000.
Het weekend is bijzonder belangrijk voor de binnenstad. 42% van het totaal bezoekt de binnenstad op zaterdag of zondag en per uur vertrekken er gemiddeld rond de 6.500 bezoekers. Daarmee ligt dit uurgemiddelde bijna tweemaal zo hoog als op de overige weekdagen.
Op de doordeweekse dagen is het, afgezien van de koopavond en de vrijdag (marktdag), relatief rustig in het centrum. Zo bedraagt het totaal aantal vertrekkende bezoekers op maandag, naar schatting, slechts 12.000, een bezoekersaantal dat op zaterdag of zondag binnen twee uur wordt bereikt.
pagina 5
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Afbeelding 1 : Aantal vertrekkende bezoekers, vóór en na correctie dubbeltellingen 60.000
50.000
40.000
30.000
20.000
10.000
0 ma
di
wo koopavond
do na correctie
vr koopavond
za
zo
voor correctie
pagina 6
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
2.2
Aantal bezoekers per uitgang
De binnenstad kent 17 uitgangen. Op afbeelding 3 zijn alle uitgangen weergegeven in een plattegrond van het winkelgebied met daarbij het gemiddeld aantal vertrekkende bezoekers per uur per uitgang. Tabel 2: Aantal bezoekers per uitgang, vóór en na correctie dubbeltellingen gem. per uur vóór uitgang
Ginnekenstraat – hoek Coothplein Stallingsstraat Doelsteeg Ginnekenstraat – zijsteeg oost Akkerstraat Bleekstraat Oude Vest - Houtmarktpassage P-garage Houtmarktpassage Karnemelkstraat Nieuwstraat Barones - Nieuwstraat Barones – Eerste etage Torenstraat Lange Brugstraat Grote Markt Veemarktstraat St. Janstraat totaal
vóór correctie
na correctie
% vóór correctie
correctie
22.098
19.619
10%
371
1.771
1.467
1%
30
8.053
8.061
4%
135
9.437
9.286
4%
159
3.293
3.057
2%
55
3.127
2.972
1%
53
21.212
16.041
10%
357
1.439
1.422
1%
24
32.005
28.536
15%
538
9.492
8.796
4%
160
4.649
3.389
2%
78
5.563
5.367
3%
93
14.280
11.112
7%
240
27.702
20.982
13%
466
20.728
15.414
10%
348
20.050
15.549
9%
337
7860
6.388
4%
132
212.761
177.456
100%
3.576
De vijf drukste uitgangen zijn achtereenvolgens de Karnemelkstraat (15%), Lange Brugstraat (13%), Ginnekenstraat-Coothplein, Oude Vest-Houtmarktpassage en de Grote Markt (allen 10%).
Indien men het kordon opdeelt in een zuidelijk (punten 1-9) en een noordelijk (punten 10-17) blijkt dat het aantal vertrekkers redelijk gelijk is verdeeld. 52% van de bezoekers vertrekt via een uitgang in het noordelijk deel van de binnenstad en 48% via een uitgang in het zuidelijk deel.
pagina 7
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Afbeelding 2: Aantal bezoekers per uitgang (vóór en na correctie dubbeltellingen) 1 .G innekenstraat – hoek C oothplein 2.Stallingsstraat 3.D oelsteeg 4 .G innekenstraat – zijs teeg oost 5.Akkerstraat 6.Bleekstraat 7.O ude Vest - Houtmarktpassage 8.P-garage Houtmarktpassage 9.Karnemelkstraat
10.Nieuwstraat 11.Barones - Nieuwstraat 1 2 .Barones – E erste etage
13.Torenstraat 14.Lange Brugstraat 15.G rote Markt 16.Veemarktstraat 17.St. Janstraat 0
5.000
10.000
voor correctie
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
na correctie
pagina 8
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Afbeelding 3: Uitgangen De binnenstad met gemiddeld aantal bezoekers per uur
Ginnekenstraat – hoek Coothplein Stallingsstraat Doelsteeg Ginnekenstraat – zijsteeg oost Akkerstraat Bleekstraat Oude Vest - Houtmarktpassage Parkeergarage Houtmarktpassage Karnemelkstraat
pagina 9
Nieuwstraat Barones - Nieuwstraat Barones – Eerste etage Torenstraat Lange Brugstraat Grote Markt Veemarktstraat St. Janstraat
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
2.3
Aantal bezoekers per uur
In afbeelding 4 is het aantal vertrekkende bezoekers per uur naar dag weergegeven. Afbeelding 4: Aantal vertrekkende bezoekers per uur 12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00 do
15:00
16:00
vr
za
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
zo
Bovenstaande afbeelding laat goed zien dat het op de beide weekenddagen aanzienlijk drukker is dan op de doordeweekse dagen. De koopzondag wordt goed bezocht al is het opvallend dat het op de zaterdagmiddag nog drukker is dan op zondagmiddag.
Het zwaartepunt, van de vertrekkende bezoekers, ligt in het weekend tussen 15.00 en 17.00 uur. Tussen 16.00 en 17.00 uur vertrekken er in totaal meer dan 11.000 bezoekers. Op de doordeweekse dagen zijn er vrijwel geen pieken in het druktebeeld waarneembaar en ligt het aantal vertrekkers het grootste deel van de dag tussen de 2.500 en 3.500.
pagina 10
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
3. Kenmerken bezoekers en bezoekgedrag Om inzicht te krijgen in het bezoekersprofiel en het winkelgedrag van bezoekers van De binnenstad, is onder 909 vertrekkende bezoekers een enquête afgenomen. De enquêteresultaten zijn gewogen naar de drukte per uitgang per dag. De op donderdag (overdag) afgenomen enquêtes zijn een weging toegekend die recht doet aan het feit dat er op maandag, dinsdag en woensdag geen enquêtes zijn afgenomen. Hierdoor kunnen de resultaten in dit onderzoek worden beschouwd als weektotalen. 3.1
Bezoekerskenmerken
3.1.1 Herkomst Aan respondenten is gevraagd naar de postcode van het huisadres. Op basis hiervan kan inzicht worden verkregen in de herkomst van bezoekers van de binnenstad. In onderstaande tabel zijn hiervan de uitkomsten weergegeven. Tabel 3a: Bezoekers De binnenstad naar herkomst 2013 Primair (gemeente Breda), waaronder Breda, waaronder Breda Centrum
57%
Breda Oost
9%
Breda Zuid-Oost
5%
Breda Zuid
4%
Breda West
12%
Prinsenbeek, Bavel, Teteringen en Ulvenhout.
2%
Bavel
1%
Teteringen
1%
Ulvenhout
0% 11%
11% is afkomstig uit het secundair verzorgingsgebied en 27% komt van elders, waaronder 6% die woonachtig zijn
5%
Prinsenbeek
Secundair, waaronder
Breda, de overige 5% komt uit de kernen
17% 6%
62% van de bezoekers is afkomstig uit de gemeente Breda: 57% komt uit de stad
62%
Breda Noord
Breda Noord-West
in België.
Afbeelding 5 laat de geografische spreiding zien van de bezoekers. Deze laat enerzijds zien dat de bezoekers voor een
Alphen-Chaam
1%
relatief groot deel uit Breda Stad komen
Dongen
0%
Drimmelen
2%
(met een concentratie van bewoners van
Etten-Leur
2%
Gilze en Rijen
2%
bijzonder uitgestrekt “tertiair”
Oosterhout
3%
verzorgingsgebied.
Zundert
1%
Elders, waaronder Overig Noord Brabant
27% 14%
de binnenstad) en anderzijds uit een
Het directe verzorgingsgebied van Breda beperkt zich tot een afstand van 20
Overig Nederland
7%
autominuten, afgezien van de oostelijke
België
6%
richting waar deze beperkt wordt door
totaal
pagina 11
100%
concurrentie van Tilburg.
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Het BRO-rapport uit 2012 komt tot een lokaal bezoekersaandeel (gemeente Breda) van 50% en 50% bezoekers van buiten Breda, waaronder 9% bezoekers uit België 2.
Tabel 3b: Herkomstverdeling binnen gemeente Breda Bezoekers
inwoners
Index 386
Breda Centrum
27%
7%
Breda Noord
10%
13%
77
Breda Oost
14%
13%
108
Breda Zuid-Oost
9%
10%
90
Breda Zuid
6%
5%
120
Breda West
19%
17%
112
Breda Noord-West
8%
16%
50
Prinsenbeek
3%
7%
43
Bavel
2%
5%
40
Teteringen
2%
4%
50
Ulvenhout
1%
3%
33
100%
100%
100
totaal
Bovenstaande tabel laat zien dat er een sterke relatie bestaat tussen de afstand tot de binnenstad en een eventuele onder- of oververtegenwoordiging. Zo zijn binnenstadsbewoners bijzonder sterk oververtegenwoordigd. Terwijl zij ‘slechts’ 7% van de gemeentebevolking vormen, komt 27% van de Bredase bezoekers uit deze wijk. Inwoners van de kernen Prinsenbeek, Bavel, Teteringen en Ulvenhout zijn daarentegen sterk ondervertegenwoordigd.
In het koopstromenonderzoek (bijlage 2) komt naar voren dat de binding van inwoners van Breda Noord-West relatief laag is en een belangrijk deel van hun bestedingen afvloeit naar onder andere Oosterhout. Dit wordt onderstreept door het relatief lage indexcijfer voor deze wijk (50) zoals weergegeven in bovenstaande tabel.
2
aangezien de afbakening van het secundair verzorgingsgebied (regio) in het BRO niet wordt gespecificeerd kunnen de aandelen ‘regio’ en elders’ niet worden vergeleken. pagina 12
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Afbeelding 5a: Herkomst bezoekeenheden Breda
Afbeelding 5b: Herkomst bezoekeenheden Breda
pagina 13
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
3.1.2 Leeftijd Tabel 4: Leeftijd bezoekers naar herkomst (totaal incl. non-response) Respondenten
Inwoners
Breda
Breda
15 – 19 jaar
9%
20 – 24 jaar
11%
25 – 34 jaar
20%
35 – 44 jaar
17%
45 – 54 jaar
13%
55 – 64 jaar
16%
65 jaar of ouder
15%
19%
100%
100%
totaal
regio
} 16% } 35% } 31%
elders
Totaal 2013
8%
8%
7%
11%
13%
13%
19%
19%
20%
10%
16%
19%
22%
21%
17%
23%
11%
14%
7%
12%
10%
100%
100%
100%
SRS } 35%
} 45% } 20%
100%
De binnenstad trekt een relatief jong publiek: van alle bezoekers (inclusief nonresponse) is 40% jonger dan 35 jaar. 36% is tussen de 35 en 54 jaar en 24% is 55 jaar of ouder.
Uit een vergelijking tussen de leeftijdsverdeling van inwoners en bezoekers uit de gemeente Breda blijkt dat alle leeftijdsgroepen goed vertegenwoordigd zijn. 65plussers zijn slechts in beperkte mate ondervertegenwoordigd.
Afbeelding 6: Leeftijdsverdeling bezoekers Breda en inwoners Breda 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 1 5 – 2 4 jaar
2 5 – 4 4 jaar bezoekers
4 5 – 5 4 jaar
65 jaar of ouder
inwoners
pagina 14
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
3.1.3 Opleidingsniveau Tabel 5: Opleidingsniveau naar herkomst Breda
regio
elders
Totaal 2013
3%
2%
1%
3%
8%
lager/middelbaar onderwijs
14%
11%
14%
14%
23%
hoger voortgezet onderwijs
10%
13%
10%
10%
11%
LBO/MBO
34%
31%
28%
32%
30%
HBO/universiteit
39%
42%
47%
41%
28%
100%
100%
100%
100%
100%
basisonderwijs
totaal
Nederland
41% geeft aan een HBO- of WO-opleiding afgerond te hebben en 32% zegt over een LBO- of MBO-diploma te beschikken. Het deel dat aangeeft dat het hoogst afgeronde opleiding een middelbare schoolopleiding is, ligt relatief hoog onder bezoekers jonger dan 18 jaar en ouder dan 65 jaar.
Uit de vergelijking met het Nederlands gemiddelde blijkt dat bezoekers met een HBO- of universitair diploma sterk oververtegenwoordigd zijn.
3.1.4 Omvang en samenstelling bezoekeenheid Tabel 6: Omvang bezoekeenheid naar herkomst (inclusief non-response) Breda
regio
elders
Totaal 2013
1 persoon
63%
50%
27%
50%
2 personen
30%
40%
55%
39%
8%
10%
18%
11%
1,48
1,66
1,98
1,65
3 of meer personen gem. omvang
Voor een recreatief winkelgebied als de binnenstad van Breda ligt het aandeel alleengaande bezoekers bijzonder hoog: 50% komt alleen. 39% komt samen met iemand anders en 11% van de bezoekeenheden bestaat uit minimaal drie personen. Het hoge aandeel alleengaande bezoekers leidt daarnaast tot een relatief lage gemiddelde omvang van de bezoekeenheid: 1,65.
Bredanaars komen, zeker in tegenstelling tot de bezoekers van buiten het secundair verzorgingsgebied, bijzonder vaak alleen naar het centrum. Hun bezoek is doorgaans meer doelgericht in tegenstelling tot de overige bezoekers die hier komen om recreatief te winkelen, vanwege de horeca of culturele aspecten van de binnenstad.
De gemiddelde omvang van de bezoekeenheid bedraagt 1,65 (inclusief nonresponse), hetgeen resulteert 107.549 bezoekeenheden op weekbasis3.
3
177.456 (netto) bezoekers gedeeld door een gemiddelde omvang per bezoekeenheid van 1,65 resulteert in 107.549 (netto) bezoekeenheden. pagina 15
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Tabel 7: Samenstelling bezoekeenheid naar herkomst (totalen inclusief non-response) Breda
regio
elders
Totaal 2013
36%
37%
13%
31%
vrouw en kind(eren)
3%
3%
2%
4%
twee vrouwen
7%
14%
16%
11%
man alleen
27%
13%
15%
19%
man en vrouw
16%
20%
33%
21%
man, vrouw en kind(eren)
5%
9%
13%
7%
twee mannen
2%
4%
3%
anders
4%
3%
5%
4%
100%
100%
100%
100%
vrouw alleen
totaal
Zoals gezegd bestaat 50% van de bezoekeenheden uit één persoon: 31% alleengaande vrouwen en 19% alleengaande mannen. Onder bezoekers uit het primair verzorgingsgebied liggen deze aandelen, met respectievelijk 36% en 27%, nog een stuk hoger.
Van alle bezoekers is 56% vrouw, 35% man en 9% kind.
3.2
Bezoekgedrag
3.2.1 Vervoerwijze Tabel 8: Vervoermiddel naar herkomst Breda
regio
Totaal 2013
BRO 2012
lopend
30%
1%
19%
17%
(brom-)fiets
33%
8%
21%
20%
auto/motor
21%
60%
73%
40%
47%
openbaar vervoer
15%
31%
27%
20%
17%
100%
100%
100%
100%
100%
totaal
elders
De verdeling naar vervoerswijze is sterk afhankelijk van de herkomst van de bezoekers. Bezoekers van buiten de gemeente Breda hebben voor een groot deel gebruikt gemaakt van de auto, maar bijzonder opvallend is het relatief hoge aandeel bezoekers dat gebruik heeft gemaakt van trein of bus.
Bredanaars komen daarentegen slechts voor een klein deel met de auto naar het centrum. Goede alternatieven als de fiets of het openbaar vervoer enerzijds en de barrière die het parkeertarief vormt anderzijds, hebben hierbij mogelijk in meegespeeld. Eerder bleek dat 27% van de Bredanaars woonachtig is in de binnenstad. Dit verklaart grotendeels het aandeel van 30% voetgangers.
pagina 16
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
3.2.2 Bezoekduur Tabel 9: Bezoekduur naar herkomst (gemiddelde in minuten) Breda
regio
elders
Totaal 2013
minder dan 15 minuten
17%
15%
10%
15%
15 tot 30 minuten
12%
8%
9%
11%
30 tot 60 minuten
23%
24%
11%
20%
1 tot 2 uur
31%
24%
31%
30%
2 uur of langer
17%
28%
40%
24%
59
74
104
73
gem. bezoekduur (min.)
SRS
BRO 2012
} 40%
8%
33%
14%
} 27%
30% 48%
61
120
Een combinatie van een uitgebreid winkel- en horeca-aanbod, verdeeld over een relatief groot gebied, heeft geleid tot een gemiddelde bezoekduur van 73 minuten. Meer dan de helft van de bezoekers verblijft langer dan één uur in het centrum. 24% kent zelfs een verblijfsduur van twee uur of meer.
De gemiddelde bezoekduur ligt, niet geheel verrassend, onder Bredanaars aanzienlijk lager dan onder de bezoekers vanuit het secundair verzorgingsgebied of daarbuiten. De combinatie van het bezoekdoel (doelgericht of recreatief winkelen), de benodigde reistijd en de combinatie tussen het bezoek aan zowel winkels als horeca, is hierop sterk van invloed.
In vergelijking met de Strabo Referentie Set (SRS), een gemiddelde van vergelijkbare winkelgebieden, ligt de gemiddelde bezoekduur in Breda relatief hoog. Het BRO onderzoek uit 2012 laat echter een bezoekduur zien van gemiddeld twee uur, waarbij circa de helft van alle bezoekers minimaal twee uur in de binnenstad verblijft. Dat is een gemiddelde bezoekduur die wij nooit tegenkomen, ook niet in een binnenstad.
3.2.3 Bezoekfrequentie Tabel 10: Bezoekfrequentie naar herkomst Breda
regio
elders
Totaal 2013
elke dag
15%
5%
2%
10%
3-5 keer per week
18%
7%
7%
14%
2 keer per week
19%
7%
5%
14%
1 keer per week
24%
14%
7%
18%
1 keer per 2 weken
15%
25%
9%
15%
1 keer per maand
5%
22%
11%
8%
Minder vaak
4%
21%
46%
18%
14%
4%
0,64
1,72
Dit is de eerste keer gem. bez. freq. per week
2,32
1,05
Ook de bezoekfrequentie is logischerwijs sterk afhankelijk van de herkomst van de respondent. Bredanaars bezoeken het centrum gemiddeld 2,3 keer per week en 96% bezoekt het centrum minimaal eens per maand. Bezoekers van buiten het secundair
pagina 17
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
verzorgingsgebied komen het meest infrequent. 60%, bezoekt de binnenstad minder dan één keer per maand. 3.2.4 Verandering bezoekfrequentie Bezoekers is gevraagd of zij de Bredase binnenstad in de afgelopen 12 maanden, vaker, even vaak of juist minder vaak zijn gaan bezoeken. En indien er sprake is van toegenomen of afgenomen bezoek, wat hiervan de achterliggende reden is. De resultaten hiervan staan in de onderstaande tabel weergegeven. Tabel 11a: Verandering bezoekfrequentie bezoekers naar herkomst Breda
regio
elders
Totaal 2013
even vaak
75%
61%
82%
75%
vaker
13%
20%
11%
13%
minder vaak
12%
19%
7%
11%
100%
100%
100%
100%
Totaal
Driekwart van de bezoekers zegt de binnenstad nog even vaak te bezoeken. 13% bezoekt de binnenstad vaker en 11% bezoekt de binnenstad juist minder vaak. Per saldo lijkt er dus, ongeacht de herkomst, sprake van een licht toegenomen gemiddelde bezoekfrequentie onder de huidige bezoekers.
Aangezien dit een bezoekersonderzoek betreft moet er echter rekening mee worden gehouden dat het aandeel “minder vaak” in werkelijkheid hoger ligt, aangezien personen die de binnenstad helemaal niet meer bezoeken hierin niet opgenomen zijn. Uit het koopstromenonderzoek, waarin zowel de bezoekers als de niet (meer) bezoekers zijn opgenomen bleek echter dat het saldo van vaker en minder vaak bezoek sterk negatief was (zie tabel 11b).
Tabel 11b: Verandering bezoekfrequentie naar herkomst (bron: koopstromenonderzoek) primair
secundair
even vaak
60%
61%
vaker
11%
7%
minder vaak
29%
32%
100%
100%
Totaal
pagina 18
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
3.2.4.1
Toelichting verandering bezoekfrequentie
Tabel 12: Toelichting vaker en minder vaak bezoek Vaker
Minder vaak
bezoek (N=107)
bezoek (N=110)
Kleinere/grotere afstand (verhuizing)
33%
16%
sfeer
21%
4%
winkelaanbod
9%
6%
Meer/minder nodig
8%
0%
Meer/minder tijd
7%
19%
persoonlijke omstandigheden
6%
10%
horeca-aanbod
4%
1%
Meer/minder budget
2%
19%
Minder/meer bezoek andere stad
4%
Minder/meer besteding internet overig
3% 10%
18%
Indien men Breda vaker is gaan bezoeken komt dit in veel gevallen door een afgenomen afstand tussen de binnenstad en het woonadres of de werk- of studieplek (33%). Zo geeft men aan “Ik heb mijn werklocatie nu in de nabijheid van de binnenstad” of “Ik ben dit jaar verhuisd naar Breda”. 21% zegt dat men vaker naar Breda is gekomen dan voorheen vanwege de goede sfeer in de binnenstad: “Ik vind het een gezellig en leuk gebied en winkel hier graag”.
Indien men Breda minder vaak is gaan bezoeken noemt men een grote diversiteit aan redenen. Minder tijd, minder budget, een toegenomen reisafstand of persoonlijke omstandigheden (zoals een verslechterde gezondheid), zijn de meest genoemde toelichtingen. Het winkelaanbod (“leegstand”, “eenzijdig”) wordt slechts door 6% genoemd. Toegenomen aankopen op internet wordt door 3% van alle bezoekers specifiek genoemd als reden van het afgenomen bezoek.
Voor de huidige bezoekers geldt dat een gedaalde bezoekfrequentie zelden wordt veroorzaakt door versterkte concurrentie van een ander winkelgebied. De concurrentiepositie lijkt dus niet verslechterd in het afgelopen jaar.
pagina 19
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
3.2.4.2
Vaker/minder vaak bezochte binnenstad
Tabel 13: Minder/meer bezochte stad bij vaker/minder vaak bezoek Breda Vaker
Minder vaak
bezoek Breda
bezoek Breda
(N=114)
(N=112)
geen
51%
46%
Tilburg
11%
8%
Rotterdam
11%
14%
Den Bosch
7%
3%
Eindhoven
7%
Oosterhout
6%
2%
Etten-Leur
5%
12%
Amsterdam
4%
4%
Roosendaal
4%
Utrecht
3%
2%
Antwerpen
4%
Dordrecht
3%
Den Haag overig
2% 10%
16%
51% van de respondenten die eerder aangaven Breda vaker te zijn gaan bezoeken, zegt dat er geen andere stad is die men hierdoor minder is gaan bezoeken. Deze respondenten zijn, in het algemeen, dus vaker gaan winkelen. Indien men, door het toegenomen bezoek aan Breda, wel een stad minder is gaan bezoeken zijn dit relatief vaak Tilburg, Rotterdam, Den Bosch of Eindhoven.
Ook de respondenten die aangeven Breda minder dan voorheen te bezoeken, geven vaak aan dat er geen andere stad is die zij (hierdoor) vaker zijn gaan bezoeken. Deze respondenten zijn dus minder vaak gaan winkelen. Indien men een stad wel vaker is gaan bezoeken zijn dit relatief vaak Rotterdam, Etten-Leur of Tilburg.
pagina 20
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
3.2.5 Bezoekreden Tabel 14a: Bezoekreden naar herkomst (maximaal 3 antwoorden) Breda
regio
elders
Totaal 2013
recreatief winkelen
44%
55%
43%
45%
bezoek specifieke winkel
21%
23%
17%
20%
dagelijkse boodschappen
15%
3%
5%
11%
3%
5%
23%
9%
toeristisch bezoek/rondkijken woont hier
10%
6%
werk/zakelijke reden
6%
8%
6%
6%
loopt er toevallig doorheen
5%
4%
2%
4%
Horeca
4%
5%
4%
4%
familiebezoek
1%
2%
7%
3%
warenmarkt
2%
0%
1%
andere reden
3%
4%
3%
3%
Breda
regio
elders
Totaal 2013
Winkelbezoek
76%
81%
63%
73%
Horecabezoek
3%
2%
2%
2%
woont hier
8% 17%
35%
20%
Tabel 14b: Bezoekreden (gegroepeerd) naar herkomst
overig
13%
5%
De winkelfunctie van de binnenstad staat bij de bezoekers bovenaan. 45% geeft aan dat recreatief winkelen de reden van het bezoek was. 20% heeft het bezoek aan een specifieke winkel genoemd. Bij 73% van de bezoekers speelt een winkelgerelateerde reden een rol, mogelijk in combinatie met een andere reden zoals wonen. 5% van de populatie is uitsluitend vanwege de woonfunctie aanwezig in het centrum en zij maakten, tijdens dat bezoek, geen combinatie met winkels of horeca.
Voor bezoekers van buiten het secundair verzorgingsgebied vormen de toeristische kwaliteiten van het centrum een belangrijke reden voor het bezoek. De bezoekreden is sterk van invloed op het bezoekgedrag zoals de bezoekduur en de bestedingen.
pagina 21
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
3.3
Bezochte winkels/horecagelegenheden en bestedingen
In de volgende paragrafen worden de bezochte winkels en horecagelegenheden en de hier gedane bestedingen besproken. In eerste instantie worden deze twee sectoren gescheiden behandeld. Vervolgens worden de gedane bestedingen echter gecombineerd gepresenteerd. 3.3.1 Bezochte winkels Tabel 15: Bezochte winkels naar herkomst (door minimaal 2% genoemd) Breda
regio
elders
Totaal 2013
geen
26%
23%
18%
23%
V&D
16%
23%
30%
20%
Hema
16%
13%
5%
12%
7%
15%
21%
12%
11%
5%
6%
9%
De Bijenkorf
7%
13%
12%
9%
C&A
5%
5%
9%
6%
Blokker
6%
5%
2%
5%
Zara
3%
3%
5%
3%
Xenos
3%
3%
2%
3%
Douglas
2%
3%
5%
3%
Miss Etam
2%
1%
3%
3%
Etos
3%
2%
2%
Selexyz
2%
4%
3%
2%
Vero Moda
1%
4%
5%
2%
The Sting
0%
4%
5%
2%
Free Record Shop
2%
1%
2%
2%
Dolcis
0%
1%
5%
2%
Zeeman
2%
1%
1%
2%
Wibra
1%
3%
2%
H&M Kruidvat
Bijna een kwart van de bezoekers heeft geen winkels bezocht. Een groot deel van de 177.000 bezoekers (netto), bezoekt de binnenstad dus niet vanwege de winkels maar louter vanwege de horecagelegenheden, werk of studie, puur vanwege het toeristisch karakter of vanwege het feit dat men in de binnenstad woonachtig is.
Indien men wel winkels heeft bezocht blijken er een aantal belangrijke trekkers te zijn in het centrum. De beide warenhuizen V&D (20%) en Hema (12%), modeketen H&M (12%), drogisterij Kruidvat (9%) en modewarenhuis Bijenkorf (9%) springen er uit.
Bekeken naar herkomst valt op dat sommige winkels meer lokale bezoekers trekken en sommige juist aantrekkelijk blijken voor bezoekers afkomstig van elders. Modewinkels en warenhuizen als V&D, H&M en Bijenkorf trekken relatief veel bezoekers van buiten Breda. Winkels met dagelijkse of frequentie benodigde nietdagelijkse artikelen, zoals Kruidvat of Blokker zijn meer in trek bij Bredanaren.
pagina 22
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Ook naar leeftijd bestaan er enkele interessante verschillen.Zo is de V&D met name in trek bij 35-plussers en de H&M juist bij een publiek jonger dan 55 jaar.
Tabel 16: Aantal bezochte winkels naar herkomst Breda
regio
elders
Totaal 2013
geen
26%
23%
18%
23%
1 winkel
33%
31%
30%
32%
2 winkels
20%
23%
16%
19%
3 winkels
14%
10%
17%
15%
6%
14%
19%
6%
1,46
1,68
2,11
1,66
4 winkels of meer gem. aantal winkels
Bij een bezoek aan de binnenstad bezoekt men gemiddeld 1,7 winkels. Dit gemiddelde ligt relatief laag door het relatief grote aandeel dat geen winkels heeft bezocht. Indien men wel minimaal één winkel heeft bezocht, zijn dit er gemiddeld 2,1 winkels.
Eerder bleek dat er een relatie bestond tussen de herkomst en het bezoekdoel. Het bezoekdoel heeft daarnaast een sterke invloed op het aantal bezochte winkels. Dit leidt er zowel toe dat Bredaneren vaker geen winkels hebben bezocht en dat bezoekers van elders relatief vaak 4 of meer winkels hebben bezocht.
De leeftijdsgroep tussen de 35 en 55 jaar bezoekt gemiddeld de meeste winkels (1,8). Jongeren en ouderen bezoeken gemiddeld 1,6 winkels tijdens hun bezoek.
3.3.2 Bezochte horeca Tabel 17: Bezochte horeca naar herkomst (door minimaal 1% genoemd) Breda
regio
elders
Totaal 2013
81%
74%
60%
74%
La Place
3%
8%
6%
4%
McDonald’s
2%
4%
3%
3%
Hema
1%
3%
2%
1%
Kees Kroket
1%
1%
1%
1%
De Colonie
0%
3%
1%
2%
2%
1%
1%
1%
1%
Chocolat
2%
1%
1%
De Toren
2%
1%
1%
0%
1%
1%
1%
2%
1%
geen
Café, nng Subway
1%
Upstairs
1%
Café SAM SAM
0%
Zeezicht
0%
1%
Horeca speelt een belangrijke rol in het bezoek aan de binnenstad. Een kwart van de bezoekers geeft aan één of meerdere horecagelegenheden te hebben bezocht. La Place en McDonald’s zijn binnen deze sector het meest bezocht. Ze trekken beiden
pagina 23
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
echter een andere bezoekersgroep. La PLace trekt relatief veel bezoekers afkomstig van buiten Breda en ouder dan 25 jaar. McDonald’s trekt relatief veel jongeren en herkomst of bezoekdoel speelt hierbij geen rol.
Er bestaat een sterke relatie tussen het bezoekdoel, de reisduur, de verblijfsduur en het horecabezoek. Deze combinatie leidt er toe dat 40% van de bezoekers van buiten het secundair verzorgingsgebied een of meerdere horecagelegenheden heeft bezocht, tegenover 19% van de bezoekers uit de gemeente Breda.
Tabel 18: Aantal bezochte horecagelegenheden naar herkomst Breda
regio
elders
Totaal 2013
geen
81%
74%
60%
74%
1 horecagelegenheid
18%
24%
38%
25%
1%
2%
2%
1%
0,20
0,30
0,43
0,27
2 horecagelegenheden of meer gem. aantal horecagelegenheden
3.3.4 Combinatiebezoek Tabel 19: Combinatiebezoek naar herkomst Breda
regio
elders
Totaal 2013
geen winkels of horeca
20%
14%
14%
18%
uitsluitend winkels
62%
60%
45%
57%
6%
8%
4%
6%
zowel winkels als horeca
13%
18%
37%
20%
gem. aantal bezochte winkels
1,46
1,68
2,11
1,66
gem. aantal horecagelegenheden
0,20
0,30
0,43
0,27
gem. totaal:
1,66
1,98
2,54
1,93
uitsluitend horeca
57% heeft uitsluitend winkels bezocht, 6% alleen horecagelegenheden en 20% heeft een combinatie tussen beide gemaakt. 18% heeft geen winkels of horecagelegenheden bezocht. 82% van de bezoekeenheden heeft dus winkels of horecagelegenheden bezocht, oftewel 88.190 bezoekeenheden (op weekbasis).
pagina 24
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
3.3.5 Bestedingen winkels en horeca Tabel 20: Besteding winkels naar herkomst (totalen na leeftijdscorrectie) Breda
regio
elders
Totaal 2013
BRO 2012
niets
38%
37%
33%
36%
-
minder dan € 10
13%
6%
7%
10%
-
€ 10 tot € 25
16%
15%
12%
14%
-
€ 25 tot € 50
12%
10%
10%
13%
-
€ 50 tot € 75
7%
7%
9%
7%
-
€ 75 of meer
14%
26%
29%
20%
-
gemiddelde besteding3
€ 37,55
€ 52,80
€ 68,31
€ 48,15
-
gemiddelde besteding per bezoeker
€ 25,37
€ 31,81
€ 34,50
€ 29,18
€ 63,10
gemiddelde besteding besteders4
€ 60,58
€ 83,38
€ 101,97
€ 74,97
-
€ 40,93
€ 50,23
€ 51,50
€ 45,44
€ 115,00
49%
12%
39%
100%
-
gemiddelde besteding per bestedende bezoeker omzetaandeel
Tabel 21: Besteding horeca naar herkomst (totalen na leeftijdscorrectie) Breda
regio
elders
Totaal 2013
82%
77%
62%
76%
minder dan € 10
9%
12%
8%
9%
€ 10 tot € 25
6%
9%
21%
11%
€ 25 tot € 50
2%
2%
5%
3%
€ 50 tot € 75
0%
2%
1%
€ 75 of meer
0%
1%
1% € 4,05
niets
gemiddelde besteding3
€ 2,45
€ 2,67
€ 7,24
gemiddelde besteding per bezoeker
€ 1,66
€ 1,61
€ 3,66
€ 2,45
€ 13,75
€ 11,75
€ 19,28
€ 15,93
40%
8%
52%
100%
gemiddelde besteding besteders3 omzetaandeel
Tabel 22: Besteding totaal naar herkomst (totalen na leeftijdscorrectie) Breda
regio
elders
Totaal 2013
SRS
niets
31%
28%
26%
29%
28%
minder dan € 10
15%
11%
8%
12%
11%
€ 10 tot € 25
18%
15%
14%
16%
18%
€ 25 tot € 50
14%
15%
11%
14%
16%
€ 50 tot € 75
7%
6%
9%
7%
8%
€ 75 of meer
15%
27%
33%
21%
18%
gemiddelde besteding3
€ 40,00
€ 55,47
€ 75,55
€ 52,20
€ 40,82
gemiddelde besteding per bezoeker
€ 27,03
€ 33,42
€ 38,16
€ 31,64
gemiddelde besteding besteders3
€ 74,33
€ 95,13
€ 121,25
€ 90,90
48%
12%
40%
100%
omzetaandeel
4
per bezoekeenheid
pagina 25
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Tabellen 20, 21 en 22 geven een overzicht van de bestedingen weer voor de detailhandel (20), de horecasector (21) en het geheel hiervan (22). Een vergelijking met de resultaten uit het BRO rapport is alleen mogelijk in tabel 20. Een vergelijking met de SRS is echter alleen mogelijk in tabel 22.
De gemiddelde besteding per bezoekeenheid bedraagt € 52,-. Hiervan wordt 92% (€ 48,-) besteed in winkels en 8% (€ 4,-) in horecagelegenheden. Deze totale besteding van € 52,- ligt daarmee circa 28% hoger dan in vergelijkbare winkelgebieden (SRS).
BRO heeft in 2012 gekeken naar de gemiddelde besteding per (bestedende) bezoeker terwijl Strabo doorgaans een gemiddelde besteding per bezoekeenheid hanteert. Door dit te combineren met de gemiddelde omvang per bezoekeenheid is deze besteding per bezoeker door te rekenen. Hierbij komt Strabo tot een gemiddelde besteding per bezoeker van circa € 29,- tegenover € 63,- vanuit het onderzoek van BRO, een besteding die tweemaal zo hoog ligt. Ook indien men de besteding (per bezoeker) van € 63,- uit het BRO onderzoek zou vergelijken met de €48,- (per bezoekeenheid) uit het huidige onderzoek, is er nog steeds sprake van bijzonder grote verschillen. De bestedingen van BRO zijn irrealistisch hoog voor een binnenstad.
Het onderzoeksgebied van BRO omvat een groter deel van het centrum dan dat van Strabo. Het grotere onderzoeksgebied is echter geen verklaring voor de aanzienlijke verschillen. Enerzijds resulteert een groter winkelaanbod in een mogelijk een hogere totale besteding. Daarentegen wordt de gemiddelde besteding weer gedrukt doordat er ook meer bezoekers zullen zijn die uitsluitend een bezoek brengen aan de winkelstraten aan de rand van de binnenstad, relatief weinig winkels zien en bezoeken en hier zodoende relatief weinig zullen besteden. Beide effecten zullen elkaar opheffen. Wij vermoeden dan ook (bij bezoekduur kwam er ook al een irrealistisch hoog getal uit) dat door BRO met name mensen zijn geënquêteerd ‘met boodschappentassen’. Strabo heeft volstrekt aselect bezoekers geënquêteerd. Tabel 23: Herkomst- en omzetaandelen detailhandel naar herkomst Strabo 2013 herkomst
omzetaandeel
BRO 2012 herkomst
omzetaandeel
Breda
62%
48%
50%
35%
Regio + elders
38%
52%
50%
65%
totaal
100%
100%
100%
100%
Ook zijn de verschillen in bestedingen naar herkomst aanzienlijk. Bezoekers van buiten Breda besteden aanzienlijk meer dan lokale bezoekers. Terwijl 62% van de bezoekers afkomstig is uit Breda, komt ‘slechts’ 48% van de omzet uit deze gemeente. 52% van de omzet komt dus van buiten de eigen gemeente.
pagina 26
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
27% van de bezoekers is afkomstig van buiten het secundair verzorgingsgebied, maar door hun bovengemiddelde besteding zijn zij verantwoordelijk voor 40% van de omzet. Het (blijven) trekken van deze bezoekersgroep is zodoende van groot belang voor het functioneren van de Bredase binnenstad. In § 2.2.4 zijn eventuele veranderingen in de aantrekkingskracht van de binnenstad reeds ter sprake gekomen. Tabel 24: Gemiddelde besteding (totaal) naar sector (na leeftijdscorrectie) Totaal 2013
Aandeel 2013
Dagelijks, waaronder
€ 4,84
9%
levensmiddelen5
€ 1,03
2%
persoonlijke verzorging
€ 3,81
7%
€ 36,86
71%
€ 9,93
19%
€ 18,28
35%
schoenen en lederwaren
€ 4,97
10%
juwelier en optiek
€ 1,53
3%
huishoudelijke en luxe artijkelen
€ 2,15
4%
Vrije tijd
€ 4,60
9%
In en om het huis
€ 1,57
3%
Leisure
€ 0,28
1%
Horeca
€ 4,05
8%
€ 52,20
100%
Mode en luxe, waaronder warenhuizen kleding en mode
totaal (incl. horeca)
De modebranche (kleding en schoenen) is van bijzonder groot belang voor de binnenstad. 45% van de totale omzet wordt door deze branche gegenereerd. De gehele mode- en luxesector is goed voor in totaal 71% van de totale omzet.
Bij het viertal bezochte warenhuizen (V&D, Hema, Bijenkorf en Xenos) is per bezoekeenheid gemiddeld € 10,- besteed, hetgeen resulteert in een omzetaandeel van 19%. Hoewel de Hema en V&D door een aanzienlijk groter deel van de centrumbezoekers is bezocht dan de Bijenkorf, blijft de gemiddelde besteding bij deze twee winkels achter ten opzichte van het laatstgenoemde modewarenhuis.
9% van de omzet komt ten goede van de sector ‘vrije tijd’. Hieronder vallen onder andere boekwinkels, hobbyzaken en speelgoedwinkels.
Het omzetaandeel van de horecasector bedraagt 8%. Dit betreft echter louter de bestedingen in de “daghoreca”, gedaan tijdens winkelopeningstijden.
Op basis van 107.549 (netto) bezoekeenheden die gemiddeld € 48,15 besteden in winkels, wordt de detailhandelsomzet op weekbasis geschat op € 5,2 miljoen en op jaarbasis op 269 miljoen (inclusief BTW). De daghoreca-omzet (gegenereerd tijdens winkelopeningstijden) wordt bij een gemiddelde besteding tijdens winkeltijden van € 4,05 geschat op circa € 435.000,- op weekbasis. Deze ligt in werkelijkheid hoger,
5
De supermarkten liggen buiten het kordon
pagina 27
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
gezien het feit dat het merendeel van de horecabestedingen buiten de winkeltijden gegenereerd wordt. In onderstaande tabel wordt de gemiddelde vloerproductiviteit per sector in de binnenstad vergeleken met enerzijds de normatieve vloerproductiviteitscijfers van het HBD en een referentieset van vergelijkbare winkelgebieden anderzijds. Tabel 25: Vloerproductiviteit (omzet per m2 winkelvloeroppervlakte) naar sector
Dagelijks
winkelvloer-
omzet
vloerproductiviteit
oppervlak (WVO)
exclusief BTW
Breda
HBD 20126
referentieset7 8.790
2.529
€ 21.654.346
€ 8.562
7.090
49.826
€ 164.913.055
€ 3.310
2.360
Vrije tijd
5.381
€ 20.580.577
€ 3.825
2.510
In en om het huis
2.670
€ 7.024.240
€ 2.631
1.720
Mode en luxe
} 3.124
De vloerproductiviteitscijfers van de Bredase binnenstad liggen in vergelijking met de normatieve cijfers op een relatief hoog niveau. Dit zijn cijfers die gelden voor het gemiddelde van alle winkelgebieden, van grote steden tot dorpskernen. voor steden als Breda geldt dat de vloerproductiviteit ver boven het gemiddelde behoort te liggen. In vergelijking met vergelijkbare winkelgebieden blijkt echter dat er meer sprake is van een gemiddeld beeld. De vloerproductiviteit van Breda is volledig gebaseerd op het kernwinkelgebied met de hoofdwinkel- en aanloopstraten terwijl binnen de referentieset wordt gekeken naar volledige binnensteden.
6 7
HBD Omzetkengetallen 2012, bewerking Strabo. bron Koopstromenonderzoek Randstad 2011, bewerking Strabo pagina 28
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
3.3.6 Verandering besteding Naast de vraag naar een eventuele wijziging van de bezoekfrequentie in de afgelopen twaalf maanden, is tevens gevraagd of men in de afgelopen maanden meer, minder of juist evenveel is gaan besteden in de Bredase binnenstad. Tabel 26a: Verandering besteding naar herkomst Breda
regio
elders
Totaal 2013
even veel
71%
59%
87%
73%
minder
16%
28%
4%
14%
meer
14%
13%
9%
12%
100%
100%
100%
100%
Totaal
Tabel 26b: Verandering besteding naar herkomst (bron: koopstromenonderzoek) Breda
Regio
gelijk
54%
61%
minder
36%
36%
meer
10%
3%
100%
100%
Totaal
Per saldo is er weinig veranderd in het bestedingsgedrag van de huidige bezoekers. Driekwart (73%) van de bezoekers geeft dat hun bestedingen in de binnenstad op peil zijn gebleven: zij besteden nog evenveel als vorig jaar. Eerder gaf eveneens driekwart (75%) aan dat hun bezoekfrequentie, in de afgelopen twaalf maanden, ongewijzigd was.
Naar herkomst bestaan er echter grote verschillen. Met name bezoekers uit het secundair verzorgingsgebied geven relatief vaak aan minder te besteden dan voorheen. Het saldo van meer en minder besteders bedraagt bij deze groep -15%punt.
In § 2.2.4 (wijziging bezoekfrequentie) werd reeds aangegeven dat dit een bezoekersonderzoek betreft. Bezoekers die nu niet meer komen (maar vroeger wel) zijn hierin dus niet opgenomen. Dit betekent dat het aandeel dat minder is gaan besteden in praktijk waarschijnlijk hoger zal liggen. Dit bleek ook uit het koopstromenonderzoek. Deze resultaten uit het koopstromenonderzoek zijn weergegeven in tabel 26b.
Jongeren geven aan dat zij meer zijn gaan besteden terwijl 35-plussers juist stellen dat hun bestedingen zijn afgenomen. Met name de voor de retailsector belangrijke doelgroep ‘gezinnen met kinderen’ lijkt minder te zijn gaan besteden.
pagina 29
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
Tabel 27: Toelichting hogere/lagere besteding binnenstad Hogere besteding
Lagere besteding
(N=100)
(N=135)
Meer/minder budget (financieel)
38%
57%
Meer/minder tijd
36%
19%
Kleinere/grotere afstand (verhuizing)
20%
8%
Minder/meer bezoek aan andere stad
12%
18%
Meer/minder nodig
9%
5%
(on)aantrekkelijk winkelgebied
6%
1%
Minder/meer besteding internet
1%
10%
Betere/slechtere gezondheid
1%
7%
overig
8%
3%
Indien men meer is gaan uitgeven in de binnenstad, zijn een grotere bestedingsruimte en meer tijdsbudget relatief vaak de reden hiervoor. Ook een woon-, werk- of studieplek dichter bij de Bredase binnenstad blijkt vaak een reden van een toegenomen besteding. Zo zegt een van de respondenten het volgende: “Ik kom nu veel vaker in de Bredase binnenstad vanwege mijn studie en zodoende besteed ik hier meer dan vroeger”. Een andere, meer opvallende, toelichting die meerdere malen is gehoord is de volgende: “Ik besteed nu meer dan voorheen omdat de prijzen omhoog zijn gegaan”. Mogelijk doelen zij hiermee op de btwverhoging die in oktober 2012 is ingegaan.
9% geeft aan meer nodig te hebben dan voorheen: “Ons gezin is het afgelopen jaar uitgebreid en daarom hebben we meer nodig. Onze bestedingen in het centrum zijn hierdoor gestegen”.
Indien de bestedingen zijn afgenomen, zijn hiervoor diverse aanleidingen maar één reden steekt er bovenuit: een afgenomen budget. Diverse respondenten, van jong tot oud, geven aan minder ruimte te hebben om recreatief te winkelen. Sommigen noemen specifiek “de crisis” als reden.
Ook het frequenter bezoek aan andere steden is een verklaring voor een afgenomen besteding. Dit is in § 2.2.4.2 reeds nader belicht.
pagina 30
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
4
Waardering
4.1
Sterke en zwakke punten
Tabel 28: Sterke punten naar herkomst (maximaal 2 antwoorden) (door minimaal 2% genoemd) Breda
regio
elders
Totaal 2013
geen
10%
13%
12%
11%
sfeer
50%
58%
55%
52%
diversiteit aanbod
23%
26%
34%
26%
horeca
19%
9%
15%
17%
aantal winkels
16%
17%
18%
17%
bereikbaarheid
15%
15%
6%
13%
totale indruk
10%
7%
17%
12%
compact
8%
6%
5%
7%
kwaliteit winkels
6%
6%
7%
6%
weekmarkt
5%
4%
2%
4%
parkeergelegenheid
2%
4%
5%
3%
netheid
1%
4%
1%
2%
Vrijwel alle bezoekers weten sterke punten van de binnenstad te noemen. De sfeer (“de historische gebouwen geven het iets speciaals”) wordt bijzonder vaak genoemd (52%). Ook de diversiteit en de omvang van het winkelaanbod en het horecaaanbod zijn pluspunten.
Verder vindt men de binnenstad, ten opzichte van andere winkelgebieden, goed bereikbaar en aangenaam compact.
Zwakke punten, zoals weergegeven in tabel 29, worden door slechts de helft van de bezoekers genoemd. Daarmee weten aanzienlijk meer mensen positieve aspecten te noemen dan negatieve aspecten. Opvallend is dat het winkelaanbod maar een beperkte rol speelt. Parkeren (14%) en dan met name het parkeertarief (3%) wordt het meest als zwakte genoemd. Verder wordt ook de toenemende leegstand wordt door de consument opgemerkt: 6% (met name Bredanaars) noemt dit een zwak punt van het winkelgebied.
Tabel 29: Zwakke punten naar herkomst (maximaal 2 antwoorden) (door minimaal 2% genoemd) Breda
regio
elders
Totaal 2013
geen
40%
49%
56%
45%
parkeergelegenheid
11%
10%
12%
11%
diversiteit aanbod
10%
4%
5%
8%
veel leegstand
9%
3%
1%
6%
sfeer
7%
9%
4%
6%
kwaliteit winkels
4%
5%
5%
4%
tarief parkeren
3%
7%
3%
3%
netheid
4%
4%
1%
3%
prijsniveau winkels
4%
1%
3%
horeca
3%
3%
1%
2%
aantal winkels
2%
2%
2%
2%
pagina 31
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
4.2
Gemiste winkels en voorzieningen
Tabel 30: Gemiste winkels en voorzieningen naar herkomst (maximaal 2 antwoorden) Breda
regio
elders
Totaal 2013
67%
77%
80%
72%
kleding
6%
6%
6%
6%
meer kleine winkels
2%
3%
3%
2%
meer bijzondere winkels
3%
1%
1%
2%
meer luxe
3%
1%
horeca
3%
2%
1%
2%
Primark
2%
3%
2%
2%
overig dagelijks
3%
1%
1%
2%
openbare voorzieningen overig
3%
2%
0%
2%
meer variatie
2%
1%
1%
grotere Bijenkorf
2%
1%
openbare toiletten
1%
2%
1%
1%
schoenen
1%
1%
1%
1%
elektronica
1%
1%
1%
huishoudelijk
1%
0%
1%
supermarkt
0%
geen
cosmetica overig
8%
2%
1%
0% 1%
0%
0%
1%
4%
6%
72% is tevreden met het huidige aanbod en weet zodoende geen aanvullingen te noemen. Slechts 28% wist aanvullingen op het winkelaanbod te noemen. Dit aandeel ligt met name onder Bredanaren relatief hoog (34%).
Uitbreiding van het kleding-aanbod wordt specifiek door 8% (6% kleding + 2% Primark) genoemd. Opmerkingen als “meer kleine winkels”, “meer bijzondere winkels” of “meer luxe” hebben in veel gevallen ook betrekking op het aanbod aan kledingwinkels. Gezien het feit dat de meeste modeketens vertegenwoordigd zijn in de binnenstad is het aantal specifiek genoemde modewinkels klein. Potentiële trekkers zoals Primark (2%), Berschka (1%) en New Yorker (0%) worden slechts door een zeer beperkte groep bezoekers genoemd.
pagina 32
Bijlage 1: Passantenonderzoek Binnenstad Breda, voorjaar 2013
4.3
Verbeterpunten
Tabel 31: Verbeterpunten naar herkomst (maximaal 2 antwoorden) Breda
regio
elders
Totaal 2013
71%
76%
81%
74%
meer diversiteit winkelaanbod
6%
6%
3%
5%
Inrichting / openbare ruimte
5%
1%
1%
4%
parkeertarief
3%
1%
3%
3%
evenementen
2%
2%
4%
3%
sfeer
3%
5%
1%
2%
netheid
2%
1%
1%
2%
veiligheid
2%
5%
horeca
1%
2%
leegstand tegengaan
3%
1%
parkeercapaciteit
1%
1%
2%
1%
overig
5%
5%
4%
5%
geen
2% 3%
2% 2%
Driekwart van de bezoekers lijkt (bijzonder) tevreden en weet geen verbeterpunten te noemen. Indien men deze wel kent, voeren de antwoorden met directe betrekking op het winkelaanbod de boventoon: “teveel dure winkels”, “minder outletzaken” en “meer zelfstandige ondernemers”.
Uit dit onderzoek komt geen grote manifeste behoefte naar grote trekkers in de modische sfeer naar voren. De komst van trekkers als Primark, Berschka of New Yorker zal weinig effect hebben op de bezoekfrequentie van de huidige bezoekers.
Mogelijke verbeteringen van de openbare ruimte of een verlaging van het parkeertarief zijn eveneens gewenst. Met name Bredanaars geven aan dat volgens hen het winkelklimaat verbeterd kan worden door “betere bestrating” en/of “meer onderhoud”.
pagina 33