BIJBELSTUDIE
De brief van Paulus aan de
ROMEINEN Leren wandelen in de Geest
Kees de Vlieger
Een Kerygma cursus
Copyright
Stichting Kerygma Nederland Baron van Nagellstraat 9a 3781 AP Voorthuizen Tel. 0342-475048 Fax 0342-474826 E-mail:
[email protected] www. kerygma.nl
De schriftgedeelten zijn overgenomen uit De NBG vertaling Copyright 1951 Nederlands Bijbelgenootschap, Haarlem De Nieuwe Bijbelvertaling Copyright 2004 Nederlands Bijbelgenootschap, Haarlem
Ontwerp van de cursusmap uitgevoerd door: Creatief Offensief te Amersfoort
Zonder schriftelijke toestemming van Kerygma mag niets uit deze cursus worden overgenomen.
ii
Voorwoord
H
et apostolische onderwijs had in de eerste gemeenten een centrale plaats:
‘En zij bleven volharden bij het onderwijs van de apostelen…..’ (Hand. 2:42) De brief van Paulus aan de gemeente van Rome is een krachtige en uitgebreide expositie van zijn apostolische onderwijs in die tijd. Er zit een geweldige dynamiek in, die ons laat zien wat Gods doel is voor ons persoonlijk en voor de gemeente. Een beknopt overzicht van hoe deze brief is opgebouwd:
de bediening van Paulus
Rom. 1:1-17
het probleem van de zondige mens
Rom. 1:18-3:23
de kracht van het Evangelie
Rom. 3:24-6:23
leven door de Geest
Rom. 7:1-8:13
de trouw en de liefde van God
Rom. 8:14-11:36
de praktijk van het geloof
Rom. 12:1-15:13
het hart en de visie van een apostel
Rom. 15:14-16:27
In de afgelopen eeuwen heeft de herontdekking van de kern van deze brief tot vele geestelijke opwekkingen geleid. Het is bijvoorbeeld de brief die in de 16de eeuw het leven van Maarten Luther helemaal op z’n kop zette, waardoor hij de leider werd van een krachtige vernieuwingsbeweging: de Reformatie. In de 19e eeuw kwamen er in ons land groepen gelovigen bijeen om deze brief te bestuderen, wat leidde tot een evangelische vernieuwing die kerkmuren oversteeg, met een grote uitwerking op politiek en sociaal gebied: het Reveil. Het verlangen naar opnieuw zo’n opwekking is de aanzet geweest tot het schrijven van deze uitgebreide studie van de Romeinenbrief. Steeds als er een transformatie van een stad of een land plaatsvond, kwam dit door de verkondiging van Gods Woord. Het is namelijk de kracht van God tot redding en verandering, tot het ontvangen van Gods doel voor ons leven. Het Woord heeft altijd een praktische uitwerking, zowel op het persoonlijke als op het maatschappelijke vlak.
In onze tijd wordt er veel nadruk gelegd op de groei van de gemeente in aantallen, en dit is mooi. Maar naast numerieke groei is het Gods verlangen dat we groeien in kracht en dat we meer invloed hebben op onze maatschappij. Dit was wat God al in Genesis 22:16-18 onder ede aan Abraham beloofde. Daarover gaat de Romeinenbrief, en dus ook deze studie. Het schrijven van deze studie heeft mij niet alleen veel tijd en energie gekost, maar ook rijk gezegend. Het heeft mij nieuwe, diepere inzichten gegeven in Gods Woord en mij de grote rijkdom getoond die er in het Evangelie ligt. Het heeft mij versterkt in mijn geloof en me laten zien hoe we door te wandelen in de Geest in overwinning kunnen leven. Verschillende bronnen hebben mij geholpen, zoals bijvoorbeeld de Studiebijbel van het Centrum voor Bijbelonderzoek en andere commentaren. Geschriften van Michael Eaton waren verhelderend en behulpzaam om vertrouwde dingen weer net iets dieper en breder te zien. Zijn boeken ‘Living under Grace’ en ‘The Christian, Israël and the Hope of the World Revival’, hebben mij geholpen bij het schrijven van de lessen 13 en 17. Daarnaast ben ik heel dankbaar voor de vele mensen die rondom mij stonden om mij te helpen. Zo wil ik Janny Bosman, ds. Wim ten Voorde, Wietze Kooistra en Koen Prinzen bedanken voor hun inhoudelijke opmerkingen, aanvullingen en correcties. Bovenal wil ik de Here Zelf bedanken voor Zijn grote genade en inspiratie door Zijn Geest. Ik bid dat deze studie u persoonlijk zal zegenen en dat dit zal leiden tot een geweldige transformatie in ons land! Kees de Vlieger
b
Inhoud
Voorwoord
LES 1
Introductie van de brief
1
Bijbelgedeelte
2
Inleiding
2
Deel 1.1
Paulus: wie is hij?
3
Deel 1.2
Paulus’ evangelie
4
Deel 1.3
Paulus’ opdracht
5
Deel 1.4
Paulus’ voorbeeld
6
Deel 1.5
Gehoorzaamheid in het Nieuwe Testament
7
Paulus’ verlangen naar Rome
9
Deel 1.6
LES 2
Vragen en toepassing
10
Gebed
12
Het evangelie: De kracht van God
13
Bijbelgedeelte
14
Inleiding
14
Paulus schaamt zich niet voor het evangelie
15
Deel 2.2
Het evangelie is de kracht van God
16
Deel 2.3
Het evangelie bewerkt redding
17
Deel 2.4
Voor allen die geloven
20
Deel 2.5
De gerechtigheid van God uit geloof tot geloof
21
Deel 2.1
i
ii
DE BRIEF VAN PAULUS AAN ROME
LES 3
23
Gebed
25
De openbaring van Gods toorn 27 Bijbelgedeelte
28
Inleiding
28
Deel 3.1
De openbaring van Gods toorn
29
Deel 3.2
Onze verantwoordelijkheid en Gods waarheid
32
Deel 3.3
Aanbidding of rebellie
35
Deel 3.4
De wet van oorzaak en gevolg
37
Deel 3.5
Twee opwekkingen
38
Deel 3.6
Het denken van deze tijd
39
Deel 3.7
De toekomst van onze kerk en samenleving
43
Vragen en toepassing
44
Gebed
46
LES 4
ii
Vragen en toepassing
Gods karakter
47
Bijbelgedeelte
48
Inleiding
48
Deel 4.1
God is onpartijdig
49
Deel 4.2
God is lankmoedig
50
Deel 4.3
Gods oordeel is rechtvaardig
51
Deel 4.4
Een gezamenlijk probleem
53
Deel 4.5
Een andere kijk op mensen
54
Vragen en toepassing
55
Gebed
57
INHOUD iii
LES 5
Wet en besnijdenis
59
Bijbelgedeelte
60
Inleiding
60
Deel 5.1
Geen hoorders maar daders
61
Deel 5.2
De onmacht van de wet
64
Deel 5.3
De onmacht van elke religie
65
Deel 5.4
De belofte van een nieuw verbond
66
Vragen en toepassing
68
Gebed
69
LES 6
God is trouw – de mens is ontrouw
71
Bijbelgedeelte
72
Inleiding
72
Deel 6.1
Kritische vragen
73
Deel 6.2
Een betere kijk op Gods karakter
76
Deel 6.3
Allen hetzelfde probleem: niemand is rechtvaardig
78
Toch een voordeel?
79
Vragen en toepassing
80
Gebed
81
Deel 6.4
LES 7
De kracht van het kruis
83
Bijbelgedeelte
84
Inleiding
84
Deel 7.1
Allen hebben gezondigd
85
Deel 7.2
Onze zondige natuur
87
Deel 7.3
Vier Hebreeuwse woorden
88
Deel 7.4
Gevolgen van zonde
89
Deel 7.5
Verlossing door Christus
91
Deel 7.6
Is God wel rechtvaardig?
93
Deel 7.7
De kracht van het kruis
95
iv
DE BRIEF VAN PAULUS AAN ROME
Deel 7.8
Twee wetmatigheden
Deel 7.9
En de wet dan?
101
Vragen en toepassing
102
Gebed
104
LES 8
Het geloof van Abraham als voorbeeld
105
Bijbelgedeelte
106
Inleiding
106
Abraham door geloof gerechtvaardigd
107
Deel 8.2
In het voetspoor van Abraham
108
Deel 8.3
Het geloof van Abraham als voorbeeld
110
Wat betekent Abrahams geloof voor ons
113
Abrahams levende geloof
114
Samenvatting
116
Vragen en toepassing
117
Gebed
118
Deel 8.1
Deel 8.4 Deel 8.5
LES 9
iv
98
Een nieuw leven in God 119 Bijbelgedeelte
120
Inleiding
120
Deel 9.1
Dynamiek van de rechtvaardiging
121
Deel 9.2
Door onze Here Jezus Christus
126
Deel 9.3
Wat het betekent om gerechtvaardigd te zijn? 129
Deel 9.4
Nog meer zegeningen
131
Deel 9.5
Wedergeboorte
133
Deel 9.6
Een nadere kijk op geloof
137
INHOUD v
Deel 9.7
Een theologische verkenning
140
Deel 9.8
We gaan God eren
149
Vragen en toepassing
150
Gebed
153
LES 10
Adam of Christus
155
Bijbelgedeelte
156
Inleiding
156
Deel 10.1
Twee wetmatigheden
157
Deel 10.2
Door Adam
159
Deel 10.3
Door Jezus Christus
162
Deel 10.4
Door één daad
164
Deel 10.5
De plaats van de wet en de genade
166
Deel 10.6
Gods genade heerst
168
Vragen en toepassing
170
Gebed
172
Bijbelstudie: Oneindige genade
173
LES 11
Met Christus gestorven en opgewekt
181
Bijbelgedeelte
182
Inleiding
182
Deel 11.1
Een verkeerde interpretatie
183
Deel 11.2
Waarom een gelovige niet groeit in heiliging
184
Deel 11.3
Dit moet je weten
186
Deel 11.4
Dit moet je niet doen
192
Deel 11.5
Dit moet je wel doen
194
Deel 11.6
Dit moet je geloven
195
Deel 11.7
Passie voor Jezus
197
Vragen en toepassing
198
vi
DE BRIEF VAN PAULUS AAN ROME
LES 12
Gebed
200
Bijbelstudie: Een gezonde christen is een jager
201
Wie dien je? Bijbelgedeelte
208
Inleiding
208
Deel 12.1
Verkeerde interpretaties
209
Deel 12.2
Zonde en gerechtigheid gaan niet samen
212
Deel 12.3
Vrij om te dienen
213
Deel 12.4
Aan de vruchten kent men de boom
215
Loon of geschenk?
216
Vragen en toepassing
219
Gebed
221
Deel 12.5
LES 13
Van de wet ontslagen
223
Bijbelgedeelte
224
Inleiding
224
Onder de heerschappij van de wet
225
Deel 13.2
Van de wet ontslagen
227
Deel 13.3
Vrij van de wet - hoezo?
228
Deel 13.4
Theologische ontwikkelingen
230
Deel 13.5
De wet als schaduw
233
Deel 13.6
Het nieuwe verbond tussen de mens en Christus
236
Het probleem van het oude verbond
238
Deel 13.8
De zegen van het nieuwe verbond
241
Deel 13.9
Een ‘jojo-effect’
243
Deel 13.1
Deel 13.7
Deel 13.10 Verschillen opgelost
vi
207
245
INHOUD vii
Deel 13.11 Praktische tips
LES 14
247
Vragen en toepassing
249
Gebed
251
Niet ik, maar Christus
253
Bijbelgedeelte
254
Inleiding
254
Deel 14.1
De wet is heilig
255
Deel 14.2
Dood door de wet
258
Deel 14.3
Vragen rondom Romeinen 7
259
Deel 14.4
Het probleem van mijn ‘ik’
265
Deel 14.5
Twee wetmatigheden
267
Deel 14.6
Abraham: een voorbeeld van hoop en geloof
270
Vragen en toepassing
272
Gebed
274
LES 15
Leven door de Geest
275
Bijbelgedeelte
276
Inleiding
276
Deel 15.1
Heiligingsbewegingen
277
Deel 15.2
De analogie van de rups
282
Deel 15.3
Een goddelijke dynamiek
286
Deel 15.4
Een zuiver geweten
291
Deel 15.5
Niet in het vlees, maar in de Geest
294
Niet naar het vlees, maar naar de Geest
297
De doop en de vervulling met de Geest
301
Vragen en toepassing
302
Gebed
304
Deel 15.6 Deel 15.7
viii
DE BRIEF VAN PAULUS AAN ROME
LES 16
Bijbelgedeelte
306
Inleiding
306
Deel 16.1
De leiding van Gods kinderen
307
Deel 16.2
De erfenis van Gods kinderen
309
Deel 16.3
Het lijden van Gods kinderen
314
Deel 16.4
De hoop van Gods kinderen
317
Deel 16.5
De zekerheid van Gods kinderen
321
De verzegeling van Gods kinderen
323
Vragen en toepassing
326
Gebed
328
Deel 16.6
LES 17
Israël: Het voorbeeld van 329 Gods trouw Bijbelgedeelte
330
Inleiding
330
Deel 17.1
Paulus is bedroefd
331
Deel 17.2
Paulus is vol hoop
332
Deel 17.3
Het verschil tussen ‘Israël’ en ‘Israël’
333
Deel 17.4
Israël is gestruikeld
338
Deel 17.5
Israël niet totaal verworpen
345
Deel 17.6
Israël niet permanent verworpen
350
Extremiteiten
360
Samenvatting en toepassing
362
Gebed
364
Deel 17.7
viii
Kinderen van God in een 305 gebroken wereld
INHOUD ix
LES 18
Het normale christelijke 365 leven Bijbelgedeelte
366
Inleiding
366
Deel 18.1
Opnieuw Abraham als voorbeeld
367
Deel 18.2
Leven vanuit overtuiging
369
Deel 18.3
Volkomen overgave
372
Deel 18.4
Anders dan anderen
373
Deel 18.5
Een vernieuwd denken
374
Deel 18.6
Dienen in de gaven van de Geest
377
Wandelen in de liefde
382
Vragen en toepassing
384
Gebed
386
Deel 18.7
LES 19
Het Koninkrijk van God
387
Bijbelgedeelte
388
Inleiding
388
Deel 19.1
Aanvaard gezag
389
Deel 19.2
Heb je naaste lief
392
Deel 19.3
Wees waakzaam
393
Deel 19.4
Wees verdraagzaam
398
Deel 19.5
Geef geen aanstoot
402
Deel 19.6
Wees eensgezind
405
Deel 19.7
De hoop: het Koninkrijk
407
Vragen en toepassing
420
Gebed
422
x
DE BRIEF VAN PAULUS AAN ROME
LES 20
x
Het leven en de bediening 413 van een apostel Bijbelgedeelte
414
Inleiding
414
Deel 20.1
De passie van een apostel
415
Deel 20.2
De ambitie van een apostel
416
Deel 20.3
De zorg van een apostel
421
Deel 20.4
De visie van een apostel
423
Deel 20.5
De autoriteit van een apostel
426
Deel 20.6
Het team van een apostel
430
Deel 20.7
De motivatie van een apostel
431
Vragen en toepassing
433
Gebed
434