BIJBELJAAR 2016 ACTIVITEITEN THEMA-UITGAVEN STUDIUM GENERALE RELIGIE EN TOLERANTIE TENTOONSTELLING HEILIGE GESCHRIFTEN: TANACH, BIJBEL EN KORAN

THEMA-UITGAVEN Dagboeken, Bijbelstudiemateriaal en bijzondere bijbels

REFORMATIEBIJBEL EN BACHBIJBEL PAG. 7

STUDIUM GENERALE RELIGIE EN TOLERANTIE

TENTOONSTELLING HEILIGE GESCHRIFTEN: TANACH, BIJBEL EN KORAN

MANIFESTATIE WOORDENSTROOM - BEELDENSTORM

STUDIEDAG REFORMATIE EN ISRAËL

ACTIVITEITEN

BIJBELJAAR 2016

Reformatiebijbel

2016

WAT IS ER TE DOEN? PAG. 4

2

Refo500 Informatiekrant

SIMON KADIJK

BIJBELJAAR 2016 Online-bijbel, Bijbel op je mobiel, Straatbijbel, Jongerenbijbel, bijbels met een kaft naar je eigen ontwerp. Het is inmiddels allemaal gewoon.

COLOFON CONCEPT Treffend & Co i.s.m. Refo500

V

olstrekt ongewoon was de Bijbeluitgave die Erasmus in 1516 op de markt bracht. Zijn uitgave van het Griekse Nieuwe Testament was wereldnieuws, een revolutie die tot een reformatie zou leiden. Het is dus wel vanzelfsprekend dat Refo500 in 2016

TEKSTEN Partners van Refo500

AFBEELDINGEN Partners van Refo500 Cover: Janneke de With Blad 3: Paul van der Velde

TEKST/BEELDREDACTIE Karla Apperloo-Boersma

ONTWERP Treffend & Co, Alblasserdam

DRUK Verloop drukkerij, Alblasserdam

CONTACT Stichting Refo500, Enschede/Berkenwoude www.refo500.nl [email protected]

Oktober 2015

DE BETEKENIS VAN DE BIJBEL ALS HEILIG BOEK

aandacht vraagt voor de Bijbel, met als aanleiding de 500e verjaardag van Erasmus' editie. Het Bijbeljaar begint op 31 oktober 2015 in Gouda en krijgt op allerlei manieren aandacht: in tentoonstellingen, boeken, onderzoeken en nog veel meer. In deze krant leest u er meer over.

AKZ+

PUBLIEKSCOLLEGES AKZ+

A

KZ+ organiseert in 2016 diverse publiekscolleges over Bijbelboeken en thema's rond de Bijbel. Deze zijn zowel op locatie als via internet te volgen. Een abonnement op AKZ+ geeft je toegang tot minstens 40 nieuwe colleges per jaar en een archief boordevol

videocolleges over Bijbel, geloof, kerk en theologie. Blijf op de hoogte via de nieuwsbrief en social media. www.akzplus.nl

MUSEUM CATHARIJNECONVENT

TENTOONSTELLING OVER HEILIGE GESCHRIFTEN Van 7 oktober 2016 tot en met 8 januari 2017 organiseert Museum Catharijneconvent in samenwerking met de Universiteitsbibliotheek Utrecht een tentoonstelling over de heilige geschriften: Tanach, Bijbel en Koran.

Kist voor de originele stukken van de Statenbijbel

3

Bijbeljaar 2016

Als je echt iets over de Bijbel wilt zeggen, komen daar heel wat aspecten bij kijken: Bijbeluitleg, het ontstaan van der canon, de inspiratie en uitleg van de Bijbel, Bijbelvertalingen enz. Die onderwerpen kun je niet ge•soleerd behandelen en daarom heeft Simon Kadijk ze in dit boek bij elkaar gebracht.

De betekenis van de Bijbel als heilig boek ISBN 978-90-71287-59-6 Uitgave: Simon Kadijk in samenwerking Refo500 en Verloop drukkerij Het boek is verkrijgbaar in de boekhandel of te bestellen via www.betekenisvandebijbel.nl/#bestellen Bij bestellingen via de website bedraagt de prijs € 10,00 incl. verzendkosten.

C

entraal staan de omgang met en de verering van het goddelijke woord van de drie monothe•stische wereldreligies: jodendom, christendom en islam. Laat u verrassen door de overeenkomsten en verschillen, en de gemeenschappelijke wortels. Aan de hand van middeleeuwse handschriften en vroege gedrukte boeken uit binnenen buitenlandse bibliotheken en musea wordt antwoord gegeven op een groot aantal vragen. Wat is de Heilige Schrift? Wie zijn de brengers van Gods woord? En hoe worden zij, Mozes, Christus en Mohammed, afgebeeld? Hoe gaat men om met vertalingen? Hoe worden bepaalde onderdelen ge•nterpreteerd en ontstaan verschillende commentaren? Wie leest de Heilige Schrift en wat betekent het heilige woord in het dagelijkse leven, zowel in het verleden als in het heden? Wanneer en waar leest men in de Tanach, Bijbel of Koran? Het hoogtepunt van de tentoonstelling wordt gevormd door heilige geschriften, zoals het wereldberoemde negende-eeuwse Utrechts Psalter, die uitblinken door fraai gekalligrafeerde teksten, uitbundige decoraties en miniaturen, en zijn voorzien van prachtbanden. Dit alles om de heilige status van de boeken te benadrukken. Kijk voor informatie over het museum op: www.catharijneconvent.nl

GEMEENTE DORDRECHT

Dordrecht roept haar inwoners op projectplannen te bedenken voor deelname aan de manifestatie Woordenstroom - Beeldenstorm in 2016, naar aanleiding van 450 jaar Beeldenstorm.

WOORDENSTROOM BEELDENSTORM

V

ier en een halve eeuw geleden kwam er met de Beeldenstorm (1566) ook in Dordrecht abrupt een einde aan een eeuwenlange periode van een katholieke beeldcultuur. De rijke volkse beeldcultuur in de kerkengebouwen werd abrupt vervangen door een protestantse meer individualistische woordcultuur. Weliswaar voltrok die revolutie zich in een ver verleden, maar het heeft onze cultuur voorgoed veranderd. Die nieuwe woordcultuur ontwikkelde zich tot grote hoogte en drukte een stempel op wie we zijn, op hoe we denken, onze taal, po‘zie, literatuur en debatcultuur. Of zoals een deelnemers zei: 'De cultuur van het oog werd vervangen door een cultuur van de mond; maar het een is niet belangrijker dan 't ander'. Woordenstroom - Beeldenstorm wil beide recht doen, met een manifestatie over bloeiend woord- en beeldcultuur in onze stad. De stad kent singer-songwriters, rappers, dichter, schrijvers. En als we het niet met elkaar eens zijn gaan we in debat; daar zijn Dordtenaren goed

CONTACT www.verenigingdordrechtsmuseum.nl/ kunst-in-beeld/ de-beeldenstorm/ mijlpalendordrecht@ gmail.com

in. De beeldcultuur mag dan uit de protestantse kerken verdwenen zijn, in het alledaagse leven is hij in deze tijd niet weg te denken. Overal staan beeldschermen tot onze beschikking. Op de smartphone verdringen foto's, filmpjes en emoticons de taal. Graffiticultuur kent internationaal een opleving. Jongeren eisen zo hun plek op. De stad is ook van ons, lijkt de boodschap. Dordrecht kent vele kunstenaars: graffitikunstenaars, urban artists, klassieke schilders of bijvoorbeeld kunstenaars die met video- en laserprojecties werken. Soms werken woord en beeldkunstenaars samen in een collectief of een tijdelijk samenwerkingsverband, soms werken ze individueel. Dordrecht nodigt ze allemaal uit tot deelname en stelt voor de beste projecten de mogelijkheid tot cofinanciering door de gemeente ter beschikking. Ook scholen, culturele stichtingen en individuele burgers kunnen deelnemen. In de maand november worden de spelregels door de gemeente gepubliceerd. Uitvoering: najaar 2016.

Refo500 Informatiekrant

4

ACTIVITEITEN PARTNERS REFO500

PERSOONLIJK BIJBELLEZEN DOOR JONGEREN De meeste christelijke jongeren lezen met enige regelmaat persoonlijk uit de Bijbel. Toch weten velen niet goed hoe ze dat het beste kunnen doen, zo blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van de HGJB (Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond) en het Reformatorisch Dagblad (RD) onder meer dan duizend jongeren uit de gereformeerde gezindte. De resultaten staan in een speciale RD-bijlage over Bijbellezen onder jongeren. (rd.nl/bijbellezen)

TENTOONSTELLING IK WIJK VOOR NIEMAND IN MUSEUM GOUDA Museum Gouda organiseert van 6 februari tot 26 juni 2016 een grote tentoonstelling over Erasmus (1466 - 1536), een van de boeiendste denkers uit de Europese geschiedenis. Het polderen, het relativeren, de tolerantie, de vrijheid van geweten: het zijn de grote thema's van 'nu'. En geloof het of niet: ze komen allemaal uit 'de hoed' van Erasmus. Idee‘n die voor ons nu vanzelfsprekend zijn, waren in Erasmus' tijd revolutionair. Met zijn vernieuwende blik op de wereld was hij zijn tijd ver vooruit. Hoe kon deze man, die vijf eeuwen geleden werd geboren, het brengen tot de grote en veelzijdige geleerde die nu nog een bron van inspiratie is? U ontdekt het in een zinderende tentoonstelling met een theatrale opzet, waar u Erasmus in al zijn facetten leert kennen. Herman Pleij, emeritus hoogleraar in de historische Nederlandse letterkunde, is uw gids. Hij neemt u mee op een reis door Europa, in de voetsporen van Erasmus, van zijn kindertijd in Gouda tot zijn dood in Bazel. Onderweg hoort u over belangrijke thema's van Erasmus zoals vriendschap, verdraagzaamheid, vrede en de vrijheid van geweten. Erasmus voelde zich een wereldburger, wilde beter onderwijs voor het volk, was wars van fundamentalisme in de godsdienst, had tolerantie hoog in het vaandel, maar worstelde ook met de houdbaarheid van zijn pacifisme. Hij omarmde het debat en beleefde dit alles met een ironische blik op de wereld. www.erasmus2016.nu

HOE LEZEN CHRISTENEN HET OUDE TESTAMENT? Geweld, offers en beloften in het Oude Testament: hoe moeten we dit deel van de Bijbel lezen als christenen in deze tijd? Studium Generale programma van Driestar Educatief, met op: 18 maart 2016: dr. A. Versluis over geweld in het Oude Testament 1 april 2016: dr. P. Versluis over de offers in het Oude Testament 15 april 2016: dr. M.J. Paul over de beloften in het Oude Testament www.driestar-educatief.nl/over-ons/ studium-generale

RELIGIE EN TOLERANTIE Uit het Studium Generale programma van Driestar Educatief, Gouda, het programma Religie en tolerantie, met op 13 november 2015: dr. Bart Jan Spruyt over het historisch-maatschappelijke perspectief 27 november 2015: prof. dr. Cees van der Kooi over het theologisch-maatschappelijk perspectief 11 december 2015: mr. A. Weggeman over het juridisch-maatschappelijke perspectief www.driestar-educatief.nl/over-ons/studium-generale

ERASMUS ALS PEDAGOOG Driestar Educatief in Gouda organiseert een symposium over Erasmus op 18, 19 en 20 mei 2016. Het symposium belicht vooral Erasmus' betekenis en invloed als pedagoog, met o.a. prof. dr. L.F. Groendijk. Het hoofdthema 'Erasmus als pedagoog' wordt verbreed door aandacht te schenken aan Erasmus als bijbels-humanist (o.a. prof. dr. H. Trapman, prof. dr. A.A. den Hollander) en aan enkele onderwerpen die vooral met actualiteit verband houden (vrijdagmorgen 20 mei), zoals tolerantie en Erasmus (dr. Bart Jan Spruijt), onbedoelde gevolgen van de (erasmiaanse) hervormingsgezinde idee‘n voor de plaats van het christendom in de samenleving (Stijn LatrŽ, universiteit van Antwerpen) en Erasmus in de spiegel van de gereformeerde traditie (prof. dr E.A. de Boer). www.driestar-educatief.nl of [email protected]

20

ERASMUS EN DE BIJBEL Uit het Studium Generale programma van Driestar Educatief in Gouda: Erasmus en de Bijbel, met op 7 april 2016: prof. dr. H. Trapman over Erasmus als auteur van de Lof der Zotheid (Museum Gouda) 22 april 2016: dr. Anne Jaap van den Berg over Nederlandse bijbelvertalingen in de vroegmoderne tijd (Driestar Educatief) 13 mei 2016: excursie naar Bijbel-museum Leerdam o.l.v. Wim van 't Zelfde www.driestar-educatief.nl/over-ons/studium-generale

OPENING BIJBELJAAR 2016 OP 31 OKTOBER 2015 IN GOUDA

AUTHORITY REVISITED. TOWARDS THOMAS MORUS AND ERASMUS IN 1516

Op 31 oktober wordt het Bijbeljaar 2016 officieel geopend in de Sint-Janskerk te Gouda met een afwisselend programma. Hierin gaan bekende en minder bekende Nederlanders met elkaar in gesprek over de vraag wat zij met de Bijbel hebben en hoe ze er in de praktijk mee omgaan.

Van 30 november tot 2 december 2016 organiseert de KU Leuven een dubbelcongres om beter in kaart te brengen onder welke omstandigheden vijfhonderd jaar eerder, in 1516, twee belangrijke teksten van de Westerse cultuurgeschiedenis werden gedrukt: het Novum Instrumentum van Desiderius Erasmus en de Utopia van Thomas More. www.reforc.com

5

Oktober 2015

ERASMUS OECUMENICUS (1466-1536) – IN VRIJHEID OP ZOEK NAAR DE BRONNEN VAN HET GELOOF De Katholieke Vereniging van Oecumene organiseert op maandag 14 maart 2016 een symposium over Erasmus Oecumenicus (1466-1536) – In vrijheid op zoek naar de bronnen van het geloof. Het symposium wordt gehouden in Museum Gouda. www.oecumene.nl

CONFERENTIE OVER HET VERBOND Op 30 en 31 maart 2016 belegt de onderzoeksgroep BEST van de Theologische Universiteiten in Apeldoorn en Kampen een congres rond het thema van het verbond. Sprekers uit binnen- en buitenland zullen in het licht van ontwikkelingen in de ouden nieuwtestamentische wetenschap en de systematische theologie ingaan op onder andere de volgende onderwerpen. Zie voor meer informatie pagina 6.

CONFERENTIE DUNHAM BIBLE MUSEUM, HOUSTON

REFORMATIE EN ISRAËL STUDIEDAG WOENSDAG 11 MEI 2016 IN APELDOORN

16

Deputaten Kerk en Isra‘l van de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Theologische Universiteit Apeldoorn organiseren een studiedag over de wijze waarop in de Reformatie de Bijbelteksten over Isra‘l gelezen werden en wat dat voor ons Bijbellezen en onze omgang met Isra‘l betekent. Zes deskundigen zullen het thema in lezingen en workshops behandelen: Erik de Boer, Sabine Hiebsch, Rob van Houwelingen, Hans Martin Kirn, Michael Mulder en Bart Wallet. Meer informatie en opgave: www.tua.nl

Het Dunham Bible Museum in Houston organiseert van 25-27 februari 2016 de conferentie: Ad Fontes, Ad Futura: Erasmus' Bible and the Impact of Scripture over de Bijbel van Erasmus en de impact van de Schrift. De conferentie geef aandacht aan de historische context van het werk van Erasmus en aan onderwerpen die te maken hebben met de Griekse tekst. Ook zal de bredere invloed van de vertaling van de Bijbel in onze tijd besproken worden. www.hbu.edu/biblemuseum

TENTOONSTELLING DUNHAM BIBLE MUSEUM, HOUSTON CURSUS 'ERASMUS: CHRISTEN-HUMANIST TUSSEN TWEE VUREN' De Christelijke Gereformeerde Kerken bieden een cursus aan over de persoon van Erasmus: wie was hij nu eigenlijk, wat was zijn betekenis voor kerk en theologie en waarom hebben protestanten veel aan hem te danken ook al ging hij niet met de Reformatie mee?

Vanaf 8 januari 2016 tot december 2016 is in het Dunham Bible Museum in Houston de tentoonstelling: Renaissance of the Bible: Erasmus' Greek text and the Explosion of Bible Translations te zien. www.hbu.edu/biblemuseum

14 november 2015 Apeldoorn 28 november 2015 Apeldoorn 19 december 2015 Apeldoorn

16 januari 2016 Sliedrecht 6 februari 2016 Sliedrecht 27 februari 2016 Sliedrecht 13 februari 2016 Goes

www.cgk.nl/index.php?vormingswerk

TENTOONSTELLING OVER HEILIGE GESCHRIFTEN IN MUSEUM CATHARIJNECONVENT REFORMATORISCH DAGBLAD Het Reformatorisch Dagblad besteedt op verschillende manieren aandacht aan het Bijbeljaar, o.a. met een: special over Bijbellezen onder jongeren (29 oktober 2015); special over de Beeldenstorm (18 februari 2016); kerkhistorisch verhaal over Erasmus en Bijbeluitgaven; verhaal over Bijbelvertalingen van Nederlandse bodem. Wat is de trend? www.refdag.nl

Van 7 oktober 2016 tot en met 8 januari 2017 organiseert Museum Catharijneconvent in samenwerking met de Universiteitsbibliotheek Utrecht een tentoonstelling over de heilige geschriften: Tanach, Bijbel en Koran. Centraal staan de omgang met en de verering van het goddelijke woord van de drie monothe•stische wereldreligies: jodendom, christendom en islam. Laat u verrassen door de overeenkomsten en verschillen, en de gemeenschappelijke wortels. Lees verder op pagina 2/3 of ga naar www.catharijneconvent.nl

MEER ACTIVITEITEN Ga voor het complete programma naar www.bijbeljaar2016.nl.

6

Refo500 Informatiekrant

THEOLOGISCHE UNIVERSITEIT KAMPEN EN THEOLOGISCHE UNIVERSITEIT APELDOORN

CONGRES OVER HET VERBOND Sinds de Reformatie speelt het verbond een voorname rol in prediking, catechese en theologie. Bijna net zo oud zijn de controverses rond dit thema.

H

oe ligt de verhouding tussen verbond en verkiezing? Zijn er verschillende verbonden of is er altijd maar ŽŽn verbond geweest?

CATHARIJNECONVENT

NEDERLAND ONTMOET LUTHER Museum Catharijneconvent bereidt een tentoonstelling voor die in het najaar van 2017 te zien zal zijn met als onderwerp: Nederland ontmoet Luther.

M

artin Luther sloeg zijn stellingen aan in het verre Wittenberg. Maar zijn idee‘n vonden vrijwel direct hun weg naar de Nederlanden. Niet tot ieders plezier: in 1520 werden zijn boeken al verbrand. Drie jaar later vonden de eerste martelaren de dood op de brandstapel. Luther was een uitstekende mediaman die de mogelijkheden van de

Op 30 en 31 maart 2016 belegt de onderzoeksgroep BEST van de Theologische Universiteiten in Apeldoorn en Kampen een congres rond het thema van het verbond. Sprekers uit binnenen buitenland zullen in het licht van ontwikkelingen in de oud- en nieuwtestamentische wetenschap en de systematische theologie ingaan op onder andere de volgende onderwerpen: het werkverbond: hoe was de relatie tussen God en mens in het paradijs? de terminologie: is 'verbond' wel de juiste vertaling van de He-

breeuwse en Griekse termen? verbonden buiten de Bijbel: in hoeverre kunnen de parallellen ons helpen bij onze begripsvorming? het verbond in het Nieuwe Testament: waarom komt de term daar veel minder vaak voor dan in het Oude Testament? recente Angelsaksische literatuur: hoe verhoudt deze zich tot de Nederlandse traditie en wat valt ervan te leren? Het congres wordt gehouden in de gebouwen van de Theologische Universiteit Apeldoorn, Wilhelminapark 4, Apeldoorn. Meer informatie: dr. Hans Burger, [email protected].

Haal meer uit de Bijbel

nieuwe boekdrukkunst volledig benutte. Daarmee veranderde hij de wereld. Maak door middel van prachtige schilderijen en tekeningen, bijtende prenten en pamfletten, kennis met de nieuwe idee‘n die tot op de dag van vandaag invloed hebben op Nederland. www.catharijneconvent.nl

R

PROBEE

NU

MUSEUM SJOEL ELBURG

CURSUSSEN BIJBELS HEBREEUWS

S

inds jaar en dag worden in Museum sjoel Elburg cursussen Bijbels Hebreeuws gegeven, zo ook in 2016. De cursussen bestaan uit 6 avonden van 19.30 - 22.00 uur en worden gegeven in de bovenzaal van Museum Sjoel Elburg, Graaf Hendriksteeg 2, 8081 CH Elburg. In 2016 worden bij voldoende belangstelling de volgende modules aangeboden: Module 2: begin behandeling grammatica; Module 3: in het najaar (ver-

volg op 2); Module 6: begin met vertaling van Hebreeuws naar Nederlands; Module 11: verder met vertalen voor de ver gevorderden. De cursussen worden gegeven door mevrouw dr. A.E.M.A. van Veen-Vrolijk. Zij is als mede-auteur van de Studiebijbel verbonden aan het Centrum voor Bijbelonderzoek in Veenendaal. Voor meer informatie: [email protected]. www.sjoelelburg.nl

• • • • • • • • •

Vergelijk meer dan 20 veel gebruikte vertalingen Markeer bijbelverzen Kopieer bijbelteksten Raadpleeg studieaantekeningen Bestudeer kaarten, tekeningen, foto’s en filmpjes Lees Griekse en Hebreeuwse bronteksten Bekijk dwarsverwijzingen Deel bijbelteksten Maak eigen notities

7

Bijbeljaar 2016

ROYAL JONGBLOED

BACH BIJBEL

UNIEKE UITGAVE: REFORMATIEBIJBEL

EEN UNIEK BIJBELPROJECT RONDOM DE BIJBEL VAN BACH

U

itgeversgroep Royal aan de uitgave, zoals dr. H.J. Jongbloed komt in de Bie, dr. J. Exalto, dr. W. 2016 met een ReFranois, dr. S. Hiebsch, dr. Reformatiebijbel formatiebijbel, waarin het J. Hoek, dr. A.A. den Hollander, dr. M. Klaassen, J. van belang van de Bijbel in de der Knijff, dr. A.J. Kunz, dr. Reformatie naar voren komt. W.H.Th. Moehn (hoofdredacIn de 500 jaar sinds de Reformatie is er niet eerder een teur) en dr. W. Verboom. De dergelijke combinatie uitgeuitgave kent vele kaartjes bij bracht. de Bijbel en er is een speciale In deze Reformatiebijbel vindt u de kaart van Europa opgenomen waarop volledige HSV-vertaling met overdende lezer ziet hoe snel de Bijbel zich kingen van reformatoren bij alle Bijbelverspreid heeft in de volkstaal ten tijde boeken die verwijzen naar het betrefvan de Reformatie. De complete tekst fende Bijbelgedeelte. Een uitgave om van de Herziene Statenvertaling maakt cadeau te doen of zelf te lezen om uw de uitgave compleet. Bijbelkennis te verdiepen Žn een collecDe introductieprijs bij voorintekening tor's item omdat het een uitzonderlijk bedraagt € 52,50. Na 30 januari 2016 moment markeert in de geschiedenis betaalt u € 59,50. Vraag ernaar bij uw van het Nederlandse protestantisme. boekhandel of ga naar: www.royaljongbloed.com Gerenommeerde auteurs werken mee

V

an de nalatenschap van Johann Sebastian Bach is weinig bewaard gebleven. Maar het boek dat voor Bach het belangrijkste was, zijn driedelige Bijbel met kanttekeningen, hebben we nog. Dat boek, het meest bijzondere document uit Bachs leven, komt nu beschikbaar als unieke facsimile-uitgave. Een heruitgave die er precies zo uitziet als het origineel. Compleet met eigenhandige aantekeningen van Bach zelf. Voorjaar 2016 is de geplande verschijningsdatum van deze bijzondere en kostbare heruitgave voor ieder die beroepshalve en als liefhebber zich met Bach en zijn geloof bezig houdt. De Bachbijbel is een uitgave van Uitgeverij Van Wijnen uit Franeker.

HGJB

www.bachbijbel.nl

BIJBELLEESFOLDER 2016 De nieuwe bijbelleesfolder kan gebruikt worden voor een bijbelleesweek in de gemeente (voor jong en oud). Hij sluit aan bij het HGJB-jaarthema 'Delen in overvloed'.

D

e bijbelleesfolder kan bijvoorbeeld uitgedeeld worden aan het einde van een themadienst. Daarvoor zal t.z.t. een preekschets beschikbaar zijn. Bij elke dag wordt een 'leessleutel' gegeven volgens de HGJBbijbelleesmethode SOLVAT. In de kantlijn staat een speciale leessleutel voor kinderen, zodat de folder ook in het gezin gebruikt kan worden. Door de inhoud is de folder met preekschets bruikbaar bij

verschillende gelegenheden: afsluiting van het seizoen rond Pinksteren een 'gewone' bijbelleesweek De HGJB komt graag in gemeenten om met jong en oud een interactieve bijbelleesavond te houden, neem daarvoor contact met ons op. De bijbelleesfolder kan besteld worden door een mailtje te sturen naar: [email protected]. De bijbelleesfolder kost € 0,50 per stuk.

NEDERLANDS DAGBLAD

ONDERZOEK NAAR BIJBELGEBRUIK

H

et Nederlands Dagblad gaat een onderzoek doen naar het Bijbelgebruik onder zijn lezers. Wat is hun favoriete vertaling, welke Bijbels hebben ze in huis en hoe zit het met persoonlijke Bijbelstudie? Verder besteedt het ND door het jaar heen in krant en op website aandacht aan

allerlei aspecten van de Bijbel. In het voorjaar volgt een filmavond rond de film Risen, die de opstanding van Jezus laat zien vanuit het perspectief van een Romeinse soldaat. www.nd.nl

VERUS

DE BIJBEL OP SCHOOL: WAAROM, WAT EN HOE? Het doorgeven van het Bijbelse verhaal is vanouds een hoeksteen van het christelijk onderwijs.

N

og steeds krijgen tienduizenden kinderen en jongeren op christelijke scholen Bijbelverhalen mee. Maar hoe gebeurt dat vandaag de dag, in deze seculiere tijd? Welke (nieuwe) vormen hebben leraren daarvoor gevonden? En vooral: waar—m vinden scholen het vertellen van Bijbelverhalen belangrijk, wat beogen ze ermee in de vorming van jonge mensen? Verus, vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs, laat een onderzoek uitvoeren waarin die vragen centraal staan. Onderzoekers van de Protestantse Theologische Universiteit en de Christelijke Hogeschool Ede zullen leraren en schoolleiders in het christelijk primair en voortgezet onderwijs bevragen op de doelen, vormen en dilemma's van Bijbelgebruik op school. De resultaten worden in de loop van 2016 gepubliceerd. Daarmee kan Verus zijn leden nog beter ondersteunen bij dit belangrijke aspect van levensbeschouwelijke vorming. Ook zullen ze scholen inspireren om op dit gebied te leren van elkaar.

Informatie: Guido de Bruin, [email protected], www.verus.nl

8

Refo500 Informatiekrant

DAVIDSFONDS

NIEUW VERSCHENEN BIJ DE BANIER

MAARTEN LUTHER BREVIER Het Luther Brevier bevat voor elke dag een Bijbeltekst met uitleg van de reformator Maarten Luther. De keuze van de Bijbelteksten volgt de thema's van het kerkelijk jaar.

€ 12,95 ISBN: 9789462783553 (Gebonden) 400 pagina's

TUSSEN DE REGELS

JEZUS 2.0

ORANJE TEGEN SPANJE

De jongste broeder is de 50 net voorbij, de oudste werd 95 jaar. In hun glorietijd waren de monniken van Zevenkerken met tweehonderd. Anno 2015 bevolken nog twintig taaie mannen het slotklooster van Sint-Andries bij Brugge. Schrijver Bart Demyttenaere leefde een tijdje met hen mee en deelde hun leven en hun tafel. Hij peilde naar hun diepste dromen en verlangens.

In een tijd waarin de Kerk voortdurend in vraag wordt gesteld, spreekt de persoon van Jezus nog steeds een breed publiek aan. Dat is logisch: Jezus is een controversieel figuur en zijn onverbloemde, soms radicale uitspraken passen beter dan ooit tevoren in onze maatschappij. Dit boek presenteert Jezus zoals hij vanuit de evangelies op ons afkomt: onverkort, recht voor de raap, maar vooral als een man die in geen hokje past. Het gaat over de persoon van Jezus, niet over de Kerk.

De anderhalve eeuw tussen de geboorte van keizer Karel in 1500 en de Vrede van Monster in 1648 vormt een van de meest fascinerende periodes uit onze geschiedenis. De welvaart bloeide als nooit tevoren en de kunsten bereikten een ongekend hoogtepunt. Tegelijkertijd was het ook een periode van religieuze twisten en oorlog. De strijd tussen Willem van Oranje en het overmachtige Spanje in de Tachtigjarige Oorlog heeft het collectieve geheugen van de Nederlanders goed getekend. Oranje tegen Spanje gaat terug in de tijd. Meer dan 250 illustraties en stambomen brengen die fascinerende periode helemaal tot leven.

Auteur: Bart Demyttenaere Prijs: € 22,50 ISBN 9789059086807

Auteur: Ignace Demaerel Prijs: € 14,99 ISBN 9789059086487

GEDENK ZIJN WONDEREN Pastorale handreiking voor de viering viering van het Heilig Avondmaal

Ga voor meer informatie over deze boeken en het Davidsfonds naar: www.davidsfonds.be

Auteur: Edward De Maesschalck Prijs: € 69,66 ISBN 9789059086388

Luther legt Psalm 111 uit als een danklied voor de uittocht uit Egypte en de viering van het Pascha. Vervolgens staat hij stil bij de viering van 'ons' Pascha, het Heilig Avondmaal.

€ 11,95 ISBN 9789462782266 (Gebonden) 128 pagina's

GOUDEN MOMENTEN BIJBELS DAGBOEK J.C. Ryle Dit Bijbels dagboek is samengesteld uit verschillende werken van Ryle. Ryle roept op tot bezinning en zelfonderzoek. Maar wijst ook heen naar de hemelse Medicijnmeester.

€ 19,95 ISBN 9789462782709 (Gebonden) 380 pagina's

2016

Ga voor het complete programma en meer informatie naar www.bijbeljaar2016.nl.

www.bijbeljaar2016.nl