N I E U W S B U L L E T I N Dutch Securities Institute
Centrale rol DSI in pre-employment screening
nr 1 / 2006
Symposium Behavioural Finance 3
NVB-voorzitter Moerland: Meer zelfregulering en zelfcontrole in eigentijds jasje
Bij beleggingskeuzes wordt de emotionele factor nog steeds sterk onderschat Zijn particuliere beleggers rationeel en consequent in hun beslissingen
4
of hebben emoties en voorgevoelens de overhand? En, hoe groot is de emotionele factor bij de investeringskeuzes van institutionele
Kees Oosterholt: Compliance complex
beleggers? Dit zijn slechts een paar vragen die tijdens het symposium 5
“Behavioural Finance. De (ir)ratio van de belegger” georganiseerd door de Financiële Studievereniging Tilburg, aan bod zijn gekomen. De eindconclusie: De belegger is niet rationeel. Dat wisten we al, maar toch speelt de emotie in het gedrag van de belegger een nog grotere rol dan we al vermoedden. Kennis van emotionele
De Klachtencommissie
en rationele factoren leidt tot betere financiële beslissingen. Bij het beleggen spelen het gevoel
Echter in de jaren negentig werd
Vijf-dagen-regel is niet onverkort van toepassing op effectenkrediet
en het verstand een grote rol. Als
duidelijk dat veel verschijnselen
geen ander worden zowel DSI-
niet op louter rationele gronden
geregistreerden als de leden van
verklaard kunnen worden. Vooral
de Klachtencommissie daarmee
de hypes en met name de ICT-
in hun werk geconfronteerd. Deze
luchtbel in de nieuwe economie
van de financiële consument met
problematiek wordt behandeld door
zijn veelzeggend over de wijze
grote belangstelling. Drs. Charles
een tamelijk nieuwe studierichting
waarop mensen keuzes maken.
Wijnker van de afdeling Marktgedrag
met de naam Behavioural Finance.
Deze ervaringen hebben het belang
en Effectenverkeer gaf inzicht in de
Iedereen heeft continu te maken
van een goed inzicht in de psyche
vraag ‘Hoe beslist de consument?’
met financiële keuzemomenten.
van beleggers en andere financiële
aan de hand van een vierdeling: de
Keuzes over miljarden die je als
consumenten aangetoond.
beheersten (30%), de ambitieuzen
6
Het Register GIPS: vernieuwde presentatiestandaarden voor vermogensbeheerders Beroep op schending zorgplicht in vermogensbeheerrelatie verworpen Flitsen uit het jaarverslag 2005 Proefschrift ‘Een kwestie van vertrouwen’
(30%), de adviesgevoeligen
onderneming wel of niet moet
7
8
10
investeren tot het wel of niet kopen
Een kwestie van kiezen
(25%) en de gemakszuchtigen
van een aandeel voor je particuliere
Behavioural Finance is een
(15%). Uit onderzoek blijkt dat als
portefeuille. Het menselijk gedrag
volwaardige tak van sport geworden.
het fout gaat de beheersten zich
in dit soort aangelegenheden is
Er is steeds meer aandacht voor
wel redden, mits ze voldoende
veelomvattend, soms ongrijpbaar
de wijze waarop mensen keuzes
informatie hebben. De ambitieuzen
en wordt nog te weinig onderkend.
maken: kuddegedrag, presentatie
blijken dan eigenlijk te veel risico
van keuzes, tijdsvoorkeuren en
te hebben genomen, terwijl de
Zachte factoren
trendanalyse. Voorbeelden van
kwetsbaarheid van adviesgevoeligen
Dagvoorzitter dr. Jaap Koelewijn
Behavioural Finance zijn:
wordt bepaald door de kwaliteit van
gaf in zijn inleiding aan dat
• de illusie dat je kunt voorspellen;
het advies. En de gemakszuchtigen
Behavioural Finance op zichzelf
• de illusie van kennis;
komen er dan lang niet slecht
niet nieuw is. In de vorige eeuw
• de illusie van het bedrijfsbezoek;
vanaf, maar zij laten in betere
wees de econoom Keynes al op het
• te korte tijdshorizon,
tijden kansen liggen. Wijnker
belang van het menselijk gedrag
overmatig handelen; • geloven wat je leest;
beslissingswijze van consumenten
Vervolgens liet de opkomst van de
• the comfort of crowds.
als belangrijke onderliggende factoren in de verklaring van hypes
econometrie weinig ruimte voor 12
ziet gebrek aan informatie en de
in financiële aangelegenheden.
‘zachte’ factoren. De menselijke
Reeds geruime tijd volgt het
factor werd afgedaan als irrationeel.
ministerie van Financiën het gedrag
vervolg op pagina 2
Symposium Behavioural Finance
Bij beleggingskeuzes wordt de emotionele factor nog steeds sterk onderschat vervolg van pagina 1
en ander irrationeel gedrag. Juist
aandelen worden gemiddeld
weer te geven. Voorbeelden zijn
wordt niet blindgevaren op de
daarom maken de departementale
veel langer vastgehouden dan
de head en shoulders en triple
verschillende theoretische modellen
beleidsmakers veel werk van de
winnende aandelen. De verklaring
tops bewegingen. Aan de hand
en analyses zoals Asset Liability
‘empowerment van de consument’.
daarvoor zit in het ‘mentale’
van deze waarnemingen geven
Management. Integendeel, door
Maar ook zij zien de ‘tulpenmanie’
boekhouden en de verliesaversie
technische analisten adviezen
gevoel en emotie te onderkennen
als een fenomeen van alle tijden.
van beleggers. Per slot van rekening
over in- en uitstapmomenten.
en in te passen kunnen deze zeker
wil niemand een belegging of
Verschil van interpretatie
investering met verlies afsluiten.
Prof. dr. Henriëtte Prast, hoogleraar
een rol spelen bij het realiseren
Ideale beleggingsmix
van de ideale beleggingsmix. De
De menselijk factor blijft altijd
conclusie van Bauer is dan ook dat
Persoonlijke Financiële Planning aan
Kuddegedrag
aanwezig bij het beleggen. Dit
beleggers bij pensioenfondsen zich
de Universiteit van Tilburg en senior
Met behulp van Behavioural Finance
is volgens prof. dr. R. Bauer,
bewust zijn van de strijd tussen
researcher van De Nederlandsche
kunnen analisten zich een beter
manager Research bij ABP
gevoel en verstand. Zij proberen
Bank, ging in haar lezing vooral in
beeld vormen van veranderingen die
Vermogensbeheer en hoogleraar
daarom bewust rationeel te
op de manier waarop beleggers
in een markt kunnen ontstaan en
aan de Universiteit van Maastricht,
handelen. Juist daarom ontwikkelen
informatie interpreteren en
kunnen zij beleggers beter advies
bij pensioenfondsbeleggers niet
ze beleggingsstrategieën
verwerken. In haar onderzoekswerk
geven. Zo heeft deze studie aandacht
anders dan bij particuliere beleggers.
teneinde te profiteren van het
is zij bevestigd in de mening dat
gevraagd voor het ‘kuddegedrag’ van
Ook bij grote vermogensbeheerders
irrationeel gedrag van ‘anderen’.
beleggingsinformatie vaak niet
beleggers. Vaak sluit men zich toch
zo wordt geïnterpreteerd als de
maar bij de mening van de groep
publicist bedoeld had. Emotionele
aan in plaats van de eigen mening
factoren (zoals stemmingen) hebben
te volgen. Wanneer er collectief
de overhand en de rationaliteit is in
verlies geleden wordt, heeft dat
zulke gevallen ver te zoeken. Goed
minder pijnlijke gevolgen voor je
om te weten is dat inmiddels het
reputatie. Onderzoek toont aan dat
wetenschappelijk bewijs is geleverd
beleggers graag willen investeren in
dat vrouwen beter beleggen dan
bedrijven waarvan ze veel denken
mannen. En dat geldt nog sterker
te weten. Vaak zie je dan dat veel
voor alleenstaande vrouwen in
geïnvesteerd wordt in bedrijven uit
vergelijking tot alleenstaande
de eigen regio. Dit wordt ook wel
mannen. Of dat komt doordat zij
het ‘home-bias’-effect genoemd.
emotioneel toch beter ‘getuned’ zijn dan mannen blijft onduidelijk.
Veelzeggende beurstrends Technische analyse kan de belegger
Voorbeelden van Behavioural Finance
Zelfoverschatting en verliesaversie
de nodige basisvaardigheden
Zelfoverschatting, niet in de
herkennen. Inzicht in bewegingen
laatste plaats van professionals,
- om het even of deze nu opwaarts,
speelt daarbij volgens Prast een
neerwaarts of zijwaarts gaan -
belangrijke rol. Het gevolg is
kunnen de belegger behoeden
dat men op de beurs met veel
voor al te impulsief gedrag. Deze
zogenaamde overreactie en
conclusie trok drs. G. Nikken, senior
onderreactie te maken heeft.
technisch analist bij Fortis Bank.
Bij emissies bijvoorbeeld schrijft
Hij is geregistreerd bij DSI,
men zich massaal in op bedrijven
columnist bij IEX.nl en een
die nauwelijks in de publiciteit
veelgevraagd expert om de
zijn geweest. Veelal gaan deze
beursontwikkelingen op televisie
aantrekkelijk gezien (>35% in de wereldindex);
aandelenkoersen ook nog eens een
toe te lichten. Hij wees nog eens
• Engelse pensioenfondsen gingen in de jaren 90
paar keer over de kop, waardoor
op het belang van de door de
er ‘bubbles’ in de markt ontstaan.
technische analyse ontwikkelde
• Hedge Funds en Private Equity krijgen de laatste jaren veel aandacht;
Vroeg of laat zullen deze een keer
grafieken die de toekomstige
• En natuurlijk het flipperen van koersen.
uit elkaar spatten. Verliezende
koers van aandelen proberen
verschaffen om beurstrends te
• Kuddegedrag gedreven door benchmarks, peer reviews en extreme relatieve risicoaversie
• Zelfoverschatting onder (professionele) beleggers een veel voorkomend verschijnsel
• Framing beleggingsopties hoe presenteer je keuzes aan de individuele belegger?
Voorbeelden van kuddegedrag • Japanse aandelen werden tot begin jaren 90 als zeer
massaal in aandelen (soms > 80%);
Hup Holland Hup! Rob Bauer, hoogleraar aan de
belangrijkste motor zal blijven van
Universiteit van Maastricht, was
de Europese groei. De prestatie van
tijdens het symposium al in
aandelenmarkten is afhankelijk van
WK-stemming. Hij wees op de
de economische groei.
uitkomsten van een recente studie
Over twee maanden is het WK-
van het Massachusetts Institute
voetbal in Duitsland. Bauer: “wat
of Technology (MIT). Daarin wordt
is nu rationeel? Ons verstand
aangetoond dat beleggers daags
(koopkracht) zegt dat Duitsland
na een nederlaag van hun nationale
maar beter wereldkampioen
voetbalelftal depressief zijn. De
kan worden in juni. Echter, ons
aandelenmarkt zakt significant
(oranje-)gevoel hunkert naar een
op zo’n dag. Met name in het
nederlaag van de Duitsers in de
geval van een nederlaag in een
finale tegen Nederland. Wat is
belangrijke FIFA-wedstrijd. Volgens
wijsheid?” Duidelijk is dat Europa
zijn mening zijn deskundigen het
na het zware verlies van de Duitsers
er tevens over eens dat de Duitse
in de oefenwedstrijd tegen Italië
economie in de komende jaren de
spannende tijden tegemoet gaat.
Centrale rol DSI in pre-employment screening Met instemming van het
functies kredietinstellingen en
screening van personen in een
mogelijk te willen organiseren.
bestuur gaat DSI financiële
verzekeraars’ en vergelijkbare
integriteitsgevoelige functie. Door
Efficiency: doordat DSI de
instellingen aanbieden om de
regelingen in de Wte, Wtb en Wfd,
middel van deze door de branche via
pre-employment screening voor
zijn financiële instellingen verplicht
DSI opgebouwde expertise kunnen
haar rekening neemt, wordt de
om pre-employment screening uit te
de op pre-employment screening
werkgever niet onnodig belast met
voeren. Het betreft de screening van
van toepassing zijnde wettelijke
activiteiten die vaak niet tot de dage-
personen die integriteitsgevoelige
regelingen snel en effectief bij DSI
lijkse praktijk van de uitvoerende
functies gaan bekleden binnen het
ten uitvoer worden gebracht.
afdeling behoren. De standaardise-
betreft hier een bredere groep
tweede echelon of (sleutel)functies
Terugverdieneffect: door de
ring van de screeningsprocedure
dan alleen effectenspecialisten,
die de instelling als integriteitsge-
screening bij één instituut onder
via DSI levert een efficiency-
waarop de integriteitscreening
voelig kwalificeert. In het laatste
te brengen wordt een specifieke
voordeel voor de branche op.
die DSI momenteel uitvoert,
geval kan het zowel een interne
database opgebouwd. Hierdoor
betrekking heeft. Het verzoek
functie als een uitzend- of detache-
zijn op termijn veel gegevens
ringsfunctie betreffen. Het eerste
direct beschikbaar en is er minder
Aansluiting bij huidige activiteiten van DSI
echelon wordt gevormd door de
personeel nodig om alle screeningen
Het bestuur van DSI ziet het
bestuurders en de directeur. Deze
uit te voeren. Tevens is DSI op deze
aanbieden van pre-employment
personen worden reeds gescreend
manier hét kenniscentrum waar de
screening aan financiële instel-
door toezichthouder AFM.
werkgevers op kunnen terugvallen.
lingen als een logisch en wenselijk
Informatie-uitwisseling: door
vervolg op de huidige activiteiten
brengen in het reeds bestaande
Voordelen centrale rol DSI
het opzetten van een centrale
en de preventieve taak van DSI,
convenant DSI-AFM/DNB.
Een branchebrede bundeling van de
database zal de kwaliteit en het
waarbij optimaal gebruik kan
inspanningen op het gebied van pre-
overzicht gewaarborgd worden.
worden gemaakt van de kennis,
employment screening via DSI kan
Daarnaast zal een coördinerend
ervaring, systemen en procedures
Pre-employment screening: wettelijke verplichting
aanzienlijke efficiency- , kwaliteit-
instituut eerder toegang krijgen
die DSI reeds bezit met betrekking
en kostenvoordelen opleveren.
tot databases van andere instan-
tot de screening van personen
Op grond van het Besluit integere
Enkele belangrijke voordelen vallen
ties dan de financiële instellingen
die integriteitsgevoelige functies
bedrijfsvoering kredietinstellingen en
te behalen op het gebied van:
afzonderlijk. Op deze wijze laat de
bekleden. DSI heeft inmiddels
verzekeraars, de daaruit voortvloei-
Kennis en ervaring: DSI heeft
branche zien de samenwerking met
een aanvang gemaakt met het
ende regeling ‘integriteitsgevoelige
ruime ervaring op het gebied van
andere instanties zo slagvaardig
DSI pre-employmentproject.
wettelijk verplichte screening van personen die integriteitsgevoelige functies (gaan) bekleden, centraal uit te voeren. Het
aan DSI om deze mogelijkheid te overwegen en te onderzoeken is afkomstig uit de branche en met name de NVB. DSI wil deze nieuwe procedure onder-
NVB-voorzitter Moerland wil meer zelfregulering en zelfcontrole in eigentijds jasje De nieuwe voorzitter van de
afnemen. Ook onze klanten ervaren
een wet. De overheid mag ons
maatschappelijke vraagstukken.
Nederlandse Vereniging van
in toenemende mate ongemak”.
gerust uitdagen en mede richting
“De natuurlijke reflex van de overheid
geven, maar laat ons voldoende
is om bij elk incident meteen een
Het gaat Moerland bij dit alles
ruimte om onze zaken zelf met
nieuwe wet uit de grond te stampen,
niet om een principiële kwestie.
maatschappelijke partijen te kunnen
maar dat is zeker niet productief,”
Hij vindt het primair een kwestie
regelen. We hebben een goede
stelt Blocks. “Wetgeving is duur,
van maatvoering, om de
antenne. Je moet niet vergeten dat
traag en leidt tot verstarring. De
proportionaliteitsvraag, om de
we voortdurend in gesprek zijn met
praktijk van de laatste jaren laat zien
Door duidelijke afspraken van
verhouding tussen middel en doel.
vertegenwoordigers van de klanten
dat er meer succes is te halen met
belangenorganisaties kunnen
En het is aan de sector zelf om te
zoals Consumentenbond, Vereniging
beter overleg met maatschappelijke
naar zijn mening de effectiviteit
laten zien dat zij die ruimte verdient.
Eigen Huis, VNO-NCW, MKB
partijen en de overheid en met
van de dienstverlening en het
“Noblesse oblige. De sector moet
Nederland, Ouderenorganisaties
meer zelfregulering en zelfcontrole.
vertrouwen van de klant beter
zelf doorgaan op de weg die ze al
en tal van andere maatschappelijke
De bancaire sector bewijst al jaren
is ingeslagen: meer zelfregulering
belangenvertegenwoordigers. Het
heel goed haar maatschappelijke
en zelfcontrole. We willen allemaal
Nederlandse bankwezen heeft
verantwoordelijkheid te kunnen
een financiële sector die het
voldoende recht van spreken
nemen. We zijn een sector waar
vertrouwen van de klant waard is”.
om dat te vragen. We zijn een
Nederland trots op mag zijn.”
Banken, dr. Piet Moerland, heeft bij zijn aantreden een pleidooi gehouden voor meer ruimte voor moderne zelfregulering en zelfcontrole in de financiële sector.
worden gegarandeerd dan door voortdurende opeenstapeling van wet- en regelgeving. Er is in de afgelopen jaren een ware stortvloed van regelgeving over de financiële sector heen gekomen. Enkele voorbeelden daarvan zijn de Wet financiële dienstverlening, de Wet financieel toezicht, de International Financial Reporting Standards, de anti-terreurwetgeving en de levensloopwetgeving. Sommige regels vinden hun oorsprong in Brussel en zijn gericht op het
“Er moet ruimte zijn en blijven voor creativiteit en eigen verant woordelijkheid van de sector en degenen die daarbinnen werkzaam zijn”
scheppen van één Europese markt
solide en gezonde sector waar internationaal mag men ons de
Maatschappelijk partnerschap
maat nemen. We zijn efficiënt,
“De NVB wil doorgaan op deze
deskundig, innovatief en hebben een
weg,” zegt Blocks. “We spreken
goed ontwikkeld maatschappelijk
nu met diverse maatschappelijke
verantwoordelijkheidsgevoel”.
partijen over beperking van de
Nederland trots op mag zijn. Ook
schuldenproblematiek, vermindering
Duidelijke afspraken
van de administratieve lasten en
De zienswijze van Moerland werd
een betere klachtenafhandeling.
nog eens onderstreept door
Een dergelijke opstelling past ook
drs. Hein Blocks, directeur van de
bij ons karakter. De Nederlandse
Nederlandse Vereniging van Banken
banken zijn een belangrijke
voor financiële dienstverlening.
Eén klachteninstituut
bij de presentatie van het jaarverslag
maatschappelijke partner en in
Andere regels zijn gericht op
De NVB-voorzitter wijst in dit
2005. Volgens Blocks moeten de
die rol willen we ook worden
vereenvoudiging van bestaande
verband ook op het lopende overleg
banken nu eerst de tijd krijgen alle
aangesproken. Maatschappelijke
nationale wetgeving. Weer andere zijn
van de brancheverenigingen in de
nieuwe wetten op een verantwoorde
verantwoordelijkheid dwing
een reactie op incidenten of ontstaan
financiële sector over de opzet van
wijze te implementeren en
je niet alleen af met wetten,
vanuit verlies van vertrouwen.
een nieuw klachteninstituut voor de
verinnerlijken. Daarnaast willen
maar realiseer je op basis van
financiële sector. “Consumenten
de banken vaker in goed overleg
goed overleg, betrokkenheid
Slagvaardig ondernemerschap
kunnen over een tijdje op één
met maatschappelijke partijen
en wederzijds respect.”
adres terecht met hun klacht over
komen tot duidelijke afspraken over
De ‘cri du coeur’ van dr. Moerland,
een financiële dienstverlener, een
tevens lid van de Raad van Bestuur
financieel product of een financiële
van de Rabo, gaat zowel in de richting
dienst. Kortom: hier ligt alweer
van de overheid als naar de sector zelf.
een maatschappelijk vraagstuk,
“De overheid doet er verstandig aan
dat we als banken samen met
om nieuwe wet- en regelgeving niet
andere partijen willen aanpakken”.
in dit tempo en niet in dezelfde mate
door te blijven voeren. Dat zou immers
Antenne
het slagvaardig ondernemerschap
“Natuurlijk mag de overheid
en goede service aan de klanten
daar één van zijn. Graag zelfs,”
belemmeren, terwijl de omvangrijke
onderstreept Piet Moerland. “Als
administratieve lasten eerder toe- dan
het antwoord maar niet is: alweer
Dr. Piet Moerland
Drs. Hein Blocks
Compliance complex door Kees Oosterholt, algemeen directeur DSI
van wetgever en toezichthouder
in hand. Rekening houdend met de
dat hier en daar een andere aanpak
balans tussen integriteit (regel-
nodig en mogelijk is. Dat kan wel.
geving) en commercie hebben
Maar het veronderstelt dat de
vertegenwoordigers van de branche
kritiek vanuit de sector specifiek,
via DSI een soort ‘integrity support’
goed doordacht en gedocumen-
ontwikkeld. De materiële en
teerd dient te zijn en voorzien van
immateriële schade van calam-
realistische alternatieven die een
iteiten is in de afgelopen jaren
discussie over ‘lastenverlichting’ in
voor iedereen duidelijk geworden.
een specifiek geval ook werkelijk
Aanbieders en beleggers profit-
naar een hoger plan kan tillen.
eren van de DSI-aanpak. Hier ligt zeker een gezamenlijk belang.
Het jaar 2006 lijkt het jaar van de compliance te worden. Afgaande
Regulatory overshooting
op de krantenberichten trekken de financiële instellingen compliance
Goede voorbeelden van ‘over-
Wat omvat die totaal- of deel
officers met tientallen tegelijk uit de markt. Bij mijn recente bezoek
shooting’ zijn essentieel om
oplossing concreet? DSI kan
de hoognodige discussie over
een compleet integriteitsysteem
dit onderwerp vlot te trekken.
aanbieden dat in de gehele keten
Anders blijft deze ten onrechte
van de klant ter preventie en
hangen in algemeenheden die
correctie kan worden geïntegreerd.
zeker geen gehoor vinden. DSI
En de deeloplossingen kunnen
staat open voor uw voorbeelden
als (aanvullende) modules in de
(
[email protected]) en zal daaraan ook
bestaande voorzieningen van
aan een grote verzekeraar zie ik in de ontvangsthal een poster hangen met de drie organisatiedoelstellingen voor 2006. Doelstelling nummer één luidt: riskmanagement en compliance in orde! Geen wonder dat Het Financieele Dagblad een artikel op de voorpagina kopt met de tekst: “Vijver compliance officers is bijna leeg”. Het aanbod van compliance officers
jaar lijkt te worden van metaal
follow-up geven om die discussie
de klant worden ingestoken.
is namelijk bijna opgedroogd. En,
moeheid onder marktpartijen als
verder te helpen voeden. Per slot
Zie ook www.dsi.nl.
wat erger is, ze kunnen het werk
het op regelgeving aankomt. Nu
van rekening is het intussen voor
ook nauwelijks bijbenen. Nog maar
is dat altijd wel een issue, maar
iedereen wel duidelijk dat met
Commerciële belangen
net hebben de financiële instel-
deze keer lijkt het dieper te zitten.
‘regulatory overshooting’ het paard
Hiermee wil zeker niet gezegd zijn
lingen de aanpassingstrajecten
De toon is anders, de weerstand
achter de wagen wordt gespannen.
dat DSI de remedie kan bieden
waartoe de Wfd, Wft, Wtt, Wtb
krachtiger. In de rubriek Vooruitblik
of de Wet marktmisbruik nopen
op het beleggingsjaar 2006 van
Dan nog een tweede kanttekening.
consequente implementatie van
binnen hun organisaties opgelijnd,
het blad Beleggers Belangen
Door de toenemende regelgeving
het DSI-systeem zorgt er wel voor
of de zogenaamde Directive on
geven vrijwel alle deelnemende
en zorgplicht neemt het spannings-
dat binnen de financiële instellingen
markets in financial instruments
effectenspecialisten uiting aan
veld tussen compliance en de aan
op alle niveaus gelijkwaardige
- kortweg Mifid - dient zich aan voor
- en voorbeelden van - een gevoel
effectenspecialisten en financiële
verhoudingen ontstaan tussen
implementatie in het komend jaar.
van ‘regulatory overshooting’.
adviseurs opgelegde commerciële
de integriteitsbelangen en de
Om maar een van de nieuwere
Ook Piet Moerland, de kersverse
targets aanmerkelijk toe. In dat
commerciële belangen. Dat is
wetgevingsinitiatieven te noemen.
voorzitter van de NVB, heeft bij
verband kan het geen kwaad om
pure winst, want dan wordt recht
In de voorbereiding en uitvoering
zijn aantreden meteen stelling
binnen de verschillende organisa-
gedaan aan de realiteit en kan er
van al deze trajecten en de verdere
genomen en aangegeven dat de
ties deze targets nog eens te eiken
met open vizier gestreden worden
begeleiding daarvan spelen de
branche voldoende eigen verant-
aan de DSI-gedragscode. Alles waar
bijvoorbeeld over de vraag in wiens
compliance officers een belan-
woordelijkheid toont om van de
DSI voor staat en wat door haar
belang het prestatie gerichte
grijke rol. Ik weet nog dat amper
overheid meer ruimte te krijgen
wordt uitgevoerd, is het product van
belonen met buitenproportionele
vijf jaar geleden bij de oprichting
voor zelfregulering en zelfcontrole.
gezamenlijke expertise en beraad
bonussen nu eigenlijk is.
van de Vereniging van Compliance
voor alle integriteitsfalen, maar een
uit de financiële branche. Als het
Officers slechts een handvol van
Lastenverlichting
om nieuwe initiatieven gaat, spitst
Open verhoudingen
die experts waren te vinden. Nu
Hoe kan je aan dit gesignaleerde
de discussie zich nogal eens toe op
Iedereen mag zich in zo’n discussie
zijn er in de financiële wereld
probleem een draai geven die aan
het aangehaalde spanningsveld.
dan veilig voelen omdat alle
vele honderden aan de slag.
alle betrokken belangen recht doet?
betrokkenen begrijpen dat opkomen
Wie het weet mag het zeggen. Zelf
Integriteitsbewaking
voor de integriteitsbelangen evenveel
Metaalmoeheid
zou ik er twee aspecten uit willen
In de visie van DSI gaan compli-
te maken heeft met de commer-
Geen wonder dat 2006 ook het
lichten. Ten eerste, het overtuigen
ance en integriteitsbewaking hand
ciële belangen van de instelling.
Vijf-dagen-regel is niet onverkort van toepassing op effectenkrediet
De Klachtencommissie
De Klachtencommissie is van oordeel dat de vijf-dagen-regel als bedoeld in artikel 28 lid 4 van de Nadere Regeling 2002 (NR) niet onverkort van toepassing is op een zaak waarin sprake is van effectenkrediet zonder margintekort. Zij is van mening dat zowel verweerder als klager zijn eigen verantwoordelijkheid heeft en ieder een deel van de schade moet dragen. Klager heeft bij verweerder in aandelen belegd op basis van 70% effectenkrediet. Op 25 april 2002 is een dekkingstekort ontstaan, dat in de daarop volgende weken is opgelopen. In mei en juni 2002 heeft klager bedragen gestort, maar het tekort werd hierdoor niet opgeheven. Verweerder heeft klager op 15 juli 2002 tevergeefs verzocht
vijf dagen op het tekort te wijzen
Zorgplicht
zal de instellling vanuit haar
de onderdekking weg te werken.
en zo nodig te liquideren. Daarbij
De beschermende strekking van
zorgplicht dienen in te grijpen.
Klager heeft op 29 juli 2002 zijn
is echter van belang dat hij slechts
een overeengekomen ondergrens
portefeuille geheel geliquideerd en
gehouden was om zo veel aandelen
aan de dekkingswaarde (i.c.70%),
Schadevergoeding
met de opbrengst van € 252.500
te verkopen als nodig was om het
brengt echter mee dat de belegger
Verweerder heeft de onderdekking
de debetstand opgeheven.
tekort op te heffen. Bovendien
er belang bij heeft om te worden
zonder waarschuwing laten
had klager zelf kunnen verkopen.
gewaarschuwd als die grens
voortbestaan tussen 25 april en 15
wordt overschreden. Zonder een
juli. Pas op 15 juli heeft hij klager
Te lang gewacht met verkopen
Artikel 28
dergelijke waarschuwing kan de
op de onderdekking gewezen. Toen
Klager stelt dat verweerder zijn
De Commissie stelt voorop dat
belegger immers niet tijdig de
bleek dat klager naliet maatregelen
portefeuille op 2 mei - vijf beurs-
zij de termijn van vijf dagen als
keus maken hoe aan het tekort
te nemen, heeft verweerder niet
dagen ná 25 april - in zijn geheel
bedoeld in artikel 28 lid 4 NR in
een einde te maken (verkopen of
ingegrepen. Ook klager treft echter
had moeten verkopen,waarbij de
deze zaak - effectenkrediet, geen
bijstorten). Om erger te voorkomen
schuld aan de ontstane schade.
opbrengst naar zijn inschatting
margintekort - niet onverkort
zal de instelling binnen een
Zijn bijstortingen tonen aan dat hij
€ 321.757 zou zijn geweest.
van toepassing acht. Aandelen
redelijke termijn een waarschuwing
kennelijk al in mei van het tekort
zijn immers geen financiële
moeten geven. Uit het oogpunt
op de hoogte was. Vervolgens
Verweerder heeft hem echter pas
producten waaruit als zodanig
van beleggersbescherming zal niet
heeft hij, ook ná 15 juli, geruime
op 15 juli op het tekort gewezen.
verplichtingen kunnen voortkomen.
snel mogen worden aangenomen
tijd gewacht alvorens te liquideren.
dat een termijn van méér dan vijf
Rekening houdend met het nadeel
Ook na 15 juli heeft verweerder
nagelaten te verkopen, zodat
Dat aandelen dermate in waarde
dagen gerechtvaardigd is. Na de
dat voorkomen zou zijn door
klager dit uiteindelijk op 29 juli
kunnen dalen dat de lening
waarschuwing kunnen partijen in
eerder ingrijpen en de ernst van
zelf heeft gedaan met als gevolg
waarmee de aankoop ervan is
overleg tot een oplossing proberen
de over en weer gemaakte fouten,
een verlies van € 69.257.
gefinancierd, niet uit die aandelen
te komen; bijstorting, liquidatie,
heeft de Commissie klager naar
kan worden voldaan, doet hieraan
of, als dit gelet op het profiel van
redelijkheid een schadevergoeding
Vijf-dagen-regel
niet af. De toelichting bij (de
de belegger en diens portefeuille
van € 35.000 toegekend.
Verweerder meent dat hij op grond
voorloper van) de NR geeft geen
verantwoord is, kredietverruiming.
van artikel 28 lid 4 NR in beginsel
aanleiding voor een ruimere uitleg
Wanneer de cliënt, ook na overleg,
gehouden was om klager binnen
van de leden 3 en 4 van artikel 28.
nalaat maatregelen te nemen,
Uitspraak KCD 210 -2005
GIPS: vernieuwde presentatiestandaarden voor vermogensbeheerders Het register
Door Corné Reniers
Per 1 januari 2006 is de nieuwe
In 1999 verscheen de eerste versie
als enige overblijvende) GIPS.
zich niet oncomfortabel hoeven te
versie van de Global Investment
van de wereldwijde standaard
Internationale drempels zijn
voelen bij de vrijwillige naleving
Performance Standards (GIPS)
GIPS, die om tactische redenen
weggenomen, wat met het oog
van de regels. Nieuw zijn ook de
werd gepositioneerd als een
op vergelijkbaarheid prettig is voor
bepalingen over beheervergoe-
laagdrempelige standaard. Door
institutionele beleggers die ook
dingen en de adverteerrichtlijnen.
de milde eisen was GIPS voor
buiten de landsgrenzen vermo-
veel vermogensbeheerders in
gensbeheerders willen aanstellen.
veel landen een haalbare en dus
Voor de vermogensbeheerders is
aan potentiële klanten van
acceptabele standaard. In 1999
het prettig dat bij de werving van
vermogensbeheerders. GIPS
werd tevens een wereldwijde
buitenlandse klanten geen sprake
is een succesvol voorbeeld
organisatiestructuur neergezet met
meer is van lokaal afwijkende regels.
van zelfregulatie.
het doel de standaard naar een
van kracht. Dit is een wereldwijde standaard die zich richt op een ethisch verantwoorde presentatie van beleggingsresultaten
De aangescherpte eisen zijn groot in getal en divers van aard. Enkele van de belangrijkere wijzigingen zijn: 1. de definitie van het bedrijf of bedrijfsonderdeel (in GIPS-
hoger niveau te brengen en het
Ook inhoudelijk zijn er belang-
terminologie is dit de ‘firm’)
Het conformeren aan GIPS gebeurt
gebruik van GIPS te bevorderen. De
rijke veranderingen. De regels
dat claimt in compliance te zijn.
op vrijwillige basis. Vanwege
daaropvolgende fase is afgesloten
zijn niet meer laagdrempelig,
Het uitgangspunt voor deze
het (mondiale) karakter van dit
met de introductie van de nieuwe
maar kunnen nu het best worden
definitie dient de wijze te zijn,
kwaliteitskenmerk wordt het
versie die per 1 januari 2006 geldt.
omschreven als ‘best practice’.
waarop de vermogensbeheerder
Naast opgeschroefde eisen zijn er
zich presenteert aan
vooral toepast in het institutionele vermogensbeheer. Het nieuwe
Essentie en toepassing
GIPS vervangt in 25 landen de
Het doel bestaat uit het vergelijkbaar
lokale standaarden. In Nederland
maken van performancepresentaties
Het meest in het oog springen
zijn de VBA Performance
van verschillende vermogensbe-
de nieuwe hoofdstukken voor
Presentatie Standaarden
heerders en het bereiken dat een
beleggingen in onroerend goed
3. in de regels is opgenomen
2003 komen te vervallen.
eerlijke voorstelling van zaken
en private equity. Het was nodig
dat ook alle toekomstige
wordt gegeven, die is voorzien
aan deze beleggingen aparte
aanvullingen, interpretaties,
van een volledige toelichting.
aandacht te schenken, omdat
enz. onverkort deel
waarderingsmethoden en rende-
uitmaken van GIPS.
Historie Het idee voor het opstellen van
ook geheel nieuwe onderwerpen.
(potentiële) cliënten,
2. de documentatie, waar een prospect recht op inzage in heeft, is uitgebreid, en
ethische regels voor het presenteren
Het meest zichtbare kenmerk
mentsberekeningen anders zijn. Bij
van beleggingsresultaten aan
van de toepassing van GIPS is
de totstandkoming is de huidige
Meer informatie is te vinden op
potentiële klanten is geboren in de
dat beleggingsresultaten worden
marktpraktijk leidend geweest,
www.cfainstitute.org
Verenigde Staten in de jaren tachtig
gepresenteerd van een ‘composite’.
waardoor de vermogensbeheerders
en www.nvba.nl
van de vorige eeuw. Een eerste
Een composite is een mandje
belangrijk feit is de verschijning van
met vergelijkbare portefeuilles. Zo
een artikel in de Financial Analysts
wordt cherry picking, het selectief
Journal in 1987. Van een standaard
kiezen van een goed ogende
Corné Reniers is werkzaam
is feitelijk sprake sinds 1993 toen
portefeuille, tegengegaan. Per
bij Robeco, voorzitter van de
de Performance Presentation
product (composite) wordt een
VBA-Commissie Investment
Standards van het Association
composite-rapport overgelegd,
Performance Measurement,
for Investment Management
waarin een standaardtabel met
de Nederlandse vertegen
and Research verschenen. Deze
gegevens over beleggingsresul-
woordiger in het GIPS
standaard richtte zich uitsluitend
taten is opgenomen en een lijst
op de Verenigde Staten.
met relevante toelichtingen.
Naar het Amerikaanse voorbeeld
Het voldoen aan GIPS is in de
heeft in Nederland de VBA,
praktijk vaak een voorwaarde om
de Beroepsvereniging van
de functie van vermogensbe-
Beleggingsdeskundigen, het
heerder te mogen uitoefenen.
Council en lid van de Advisory Board van de Journal of Performance Measurement.
initiatief genomen voor performance presentatie standaarden. Dit
Belang van GIPS 2006
mondde in 1998 uit in de VBA-PPS
Belangrijk is dat nationale stan-
1998 en later in VBA-PPS 2003.
daarden zijn ingeruild voor (het
Commissie van Beroep:
Beroep op schending zorgplicht in vermogensbeheerrelatie verworpen Op 30 januari 2006 heeft de
afzonderlijke beheerovereenkomst
de beheerovereen-
Commissie van Beroep uitspraak
gesloten met de deelnemer.
komst valt, behoefde
gedaan in een geschil inzake
de deelnemer deze Op 4 augustus 1999 hebben
aandelen derhalve ook
belanghebbenden een pakket
niet te betrekken in
aandelen Bedrijf A ter waarde van
de asset allocatie. De
€ 6.590.581,80 overgeboekt naar
klacht dat de deelnemer
hun rekening bij de deelnemer. De
zich, gelet op het pakket
een bevestiging van de uitspraak
aandelen zijn op 18 oktober 1999
aandelen Bedrijf A,
van de Klachtencommissie.
naar een afzonderlijk effecten-
niet aan de overeenge-
vermogensbeheer. Zij heeft het beroep op schending van de zorgplicht in de vermogensbeheerrelatie verworpen. Dit betekent
depot geboekt. Na 1999 hebben
komen asset allocatie
In juni 1998 hebben belangheb-
belanghebbenden aanhoudend
heeft gehouden,
benden met de deelnemer een
verlies geleden op het belegd
faalt derhalve.
vermogensbeheerovereenkomst
privé-vermogen en vervolgens in
gesloten voor het beheer van hun
maart 2003 de beheerovereenkom-
In het beroepschrift kan
privé-vermogen. De uitgangspunten
sten opgezegd. Belanghebbenden
voorts nog de stelling
en doelstellingen van het vermo-
hebben vervolgens een klacht
worden gelezen dat de
gensbeheer zijn geformuleerd in
ingediend bij de Klachtencommissie
deelnemer belangheb-
de brief van 18 juni 1998 van de
DSI. De Klachtencommissie
benden opnieuw had
deelnemer aan de belangheb-
heeft de klacht verworpen,
moeten adviseren
benden. Blijkens die brief zou het
waarna belanghebbenden
naar aanleiding van
vermogen van de belanghebbenden
beroep hebben aangetekend.
het verwerven van
voor 40 tot 60% worden belegd in
In het kader van die stelling gaan
stukken blijkt niet dat belangheb-
belanghebbenden ervan uit dat
benden de deelnemer terzake een
De Commissie van Beroep verwerpt
het Bedrijf A pakket niet onder de
verkoopopdracht hebben gegeven.
Per 21 september 1998 heeft het
de stelling van belanghebbenden dat
overeengekomen asset allocatie
Dit kan ook niet worden afgeleid
vermogensbeheer een aanvang
het pakket Bedrijf A onderdeel van
viel. Voor zover belanghebbenden
uit de eerdergenoemde brief van
genomen met een storting
het totale vermogen van belangheb-
geacht moeten worden deze
6 september 1999. In die brief
van afgerond fl. 11.700.000,- (€
benden vormde, waarvoor de asset
stelling (subsidiair) te handhaven,
schrijft de deelnemer: “Indien op
5.309.228,53). Per 31 december
allocatie van 40-60% obligaties
overweegt de Commissie van
enige termijn in de markt belangstel-
1998 bedroeg de waarde van de
en zakelijke waarden gold. Deze
Beroep als volgt. Juist omdat het
ling wordt getoond voor uw bezit
portefeuille van belanghebbenden
stelling vindt geen steun in de
pakket aandelen Bedrijf A niet onder
van aandelen Bedrijf A, dan hebt u
fl. 12.355.346,61 (€ 5.606.611,86).
overgelegde stukken. Integendeel,
de beheerovereenkomsten viel, kon
zich bij voorbaat bereid verklaard
60% in vastrentende waarden.
het pakket Bedrijf A.
Beoordeling van het hoger beroep
zakelijke waarden en voor 40 tot
de brief van de deelnemer van 6
van de deelnemer ook niet worden
hierover te willen onderhandelen.”
Bij brief van 8 januari 1999 hebben
september 1999 vermeldt expliciet
verwacht dat hij bij de uitvoering van
Belanghebbenden hebben hier met
belanghebbenden de deelnemer
dat dit pakket juist niet zou worden
de beheerovereenkomsten rekening
de hand bij geschreven: “wanneer
medegedeeld dat zij de obliga-
betrokken in het beleggingsbe-
zou houden met het pakket Bedrijf
de koers daartoe aanleiding
ties die deel uitmaakten van het
leid van het effectendepot dat de
A. Belanghebbenden hebben niet
geeft.” Hieruit blijkt niet dat de
vermogen dat bij de deelnemer
deelnemer voor belanghebbenden
(voldoende gemotiveerd) aange-
deelnemer zich heeft verbonden
in beheer was, hadden verkocht
beheert. Deze brief is door belang-
voerd waarom de deelnemer hen
actief op zoek te gaan naar een
aan de (aan belanghebbenden
hebbenden voor akkoord getekend.
niettemin had moeten adviseren
koper. Deze klacht faalt derhalve
toebehorende) vennootschap X
In die brief bevestigt de deelnemer
de asset allocatie ter zake van
eveneens. De Commissie van
B.V. Belanghebbenden hebben de
dat de asset allocatie is gewijzigd in
hun privé-vermogen en het
Beroep handhaaft de beslissing
deelnemer verzocht de obligaties
70% zakelijke waarden en 30% vast-
vermogen van X B.V. te wijzigen.
van de Klachtencommissie.
per die datum op naam van die
rentende waarden. In een brief van
Voor wat betreft de klacht dat
vennootschap te stellen. Tevens
15 juli 2005, die “zakelijke waarden
de deelnemer heeft verzuimd
hebben zij toen medegedeeld dat
70%” vermeldt, is door belangheb-
het beleggingsprofiel vooralsnog
benden met de hand bijgeschreven
het pakket Bedrijf A voor belang-
niet zou wijzigen. Op 25 januari
“(excl. Bedrijf A)”. Aangezien het
hebbenden te verkopen, geldt het
1999 is ten behoeve van X B.V. een
pakket aandelen Bedrijf A buiten
volgende. Uit de overgelegde
Zie: KCHB 2006-174
Flitsen uit het jaarverslag 2005 Binnenkort verschijnt het jaarverslag 2005 van DSI. In deze rubriek wordt alvast een indruk gegeven van de activiteiten die in 2005 plaatsvonden.
Kengetallen per 31 december 2005
Vele experts uit de effectenbranche stellen ieder jaar weer hun hun kennis
Overige kengetallen
en inzicht ter beschikking om de kwaliteit van het vak te verhogen.
Aantal medewerkers DSI*
2005
2004
18
17
Aantal deelnemers
338
364
Aantal registraties
6.174
6.821
Actieve registraties
onder de Wfd een duidelijke plaats
Het aantal actieve registraties is
is ingeruimd voor zelfregulering.
in het verslagjaar met ruim 12%
Zeker indien het streven is om
Actief geregistreerd
5.087
5.743
afgenomen. Met uitzondering van
te komen tot een vergelijkbare
Latente registraties (wachtkamer)
1.087
1.078
het in 2005 geopende register
‘gesloten’ cirkel van preventie
Registraties in behandeling
DSI Financieel Adviseur, is een
(registratie) en correctie (tucht/
afname in elk register zichtbaar.
geschillenbeslechting), waaraan het
Aantal geregistreerde personen
Deze afname is voornamelijk het
huidige DSI-model reeds voor de
gevolg van de beëindiging van de
effectenindustrie uitvoering geeft.
registratie(s), als gevolg van het
Het bestuur heeft ermee ingestemd
radiocampagne, de vernieuwde
en concepten alsmede
niet succesvol afronden van de
dat DSI daarbij haar advisering
DSI-website, het verspreiden van
beleggingsfondsen aan het publiek
periodieke integriteitstoets (DSI PIT
en medewerking zal verlenen
de Beleggerswijzer alsmede de
aanbieden. Daardoor wordt
2004) binnen de daarvoor gestelde
onder meer in de vorm van een
nodige aandacht in verschillende
de dienstverleningsketen voor
termijn die in 2005 afliep. De
service-level-agreement met de
media, waaronder relatiebladen
beleggingen vrijwel geheel met
gebruikelijke aanwas van nieuwe
Stichting Financiële Dienstverlening
van financiële instellingen.
een DSI-registratie bestreken. Op
registraties in de vier registers gaat
(StFD), die een aanzet tot
overigens onverminderd door.
zelfregulering voor de intermediaire
38
-
5. 387
5.964
* Per 31 december 2005 is aantal fte’s 14,5 (2004: 13,5), waarvan 1 vacature.
deze wijze krijgen nu ook beleggers
Samenwerking met NIBE-SVV
in meer gestandaardiseerde
DSI en NIBE-SVV hebben een
betrokkenheid van een DSI-
samenwerkingsovereenkomst
geregistreerde financieel adviseur.
Het bestuur van DSI juicht het
Campagne ‘Verstandig beleggen’ succesvol
toe dat door de invoering van de
De campagne ‘Verstandig Beleggen’
van DSI-effectenexamens. Deze
Wet financiële dienstverlening
2005 is succesvol verlopen. De
overeenkomst houdt verband
Centrale rol in preemployment screening
(Wfd) zorgplicht, deskundigheid,
campagne had een tweeledig
met de invoering van de Wfd en
Vanuit de branche, met name door
integriteit en klachtenbeslechting
doel, te weten het informeren
is een uitvloeisel van een eerder
de NVB, is DSI benaderd met de
nu in gelijke mate gelden voor
van het publiek omtrent vitale
bestuursbesluit om - waar dat
vraag of zij de bestaande integri-
beleggen, bankieren en verzekeren.
spelregels met betrekking tot het
mogelijk is - het systeem van
teitscreening kan aanbieden aan
Het maakt geen verschil of de
beleggen in effecten alsmede het
accreditatie van opleidingen
financiële instellingen die ingevolge
cliënt de financiële dienst betrekt
benadrukken van het belang voor
ten behoeve van het verkrijgen
de nieuwe wettelijke bepalingen
bij de aanbieder, de commissionair,
beleggers van advisering door DSI-
van een DSI-registratie te
grote groepen van medewerkers
de intermediair of de zelfstandig
geregistreerde effectenspecialisten.
vervangen door DSI-examens.
(en niet alleen effectenspecialisten)
adviseur. Het bestuur vindt het
Deze boodschap is gecommuni
De samenwerkingsovereenkomst
voorafgaand aan indiensttreding
verder een goede zaak dat ook
ceerd door middel van een
voorziet in eerste instantie in het
moeten screenen op integriteit.
ontwikkelen van toelatingsexamens
Een eerder uitgevoerde haalbaar-
voor de basisniveaus van het
heidsstudie heeft aangetoond dat
register Effectenhandelaar en
een gezamenlijke, branchebrede
Beleggingsadviseur alsmede van
inspanning op dit punt aanzienlijke
het register Financieel Adviseur.
efficiency-, kwaliteit- en kostenvoor-
markt beoogt te realiseren.
Wfd zorgt voor ‘gelijke behandeling’
Actieve DSI-registraties
2005
gesloten voor het ontwikkelen
2004
DSI Effectenhandelaar
422
515
DSI Senior Effectenhandelaar
394
456
DSI Beleggingsadviseur
1210
1438
DSI Senior Beleggingsadviseur
1454
1612
456
DSI Vermogensbeheerder
delen kan opleveren. Een bijkomend voordeel is dat aangehaakt kan
463
Nieuw register DSI Financieel Adviseur Op verzoek van de branche heeft
dures van DSI. Het bestuur heeft
DSI een additioneel register
ermee ingestemd om met het DSI
ingevoerd voor financieel adviseurs
pre-employmentproject een
DSI Senior Vermogensbeheerder
804
855
DSI Beleggingsanalist
140
180
DSI Senior Beleggingsanalist
198
224
9
-
DSI Financieel Adviseur
producten het voordeel van de
worden bij de werkwijzen en proce-
(register V) die met name kanten-klare beleggingsproducten
vervolg op pagina 10
Flitsen uit het jaarverslag 2005 vervolg van pagina 9
bedoeling ligt om deze procedure
Permanente educatie: DSI PIT 2007
Verloop klachtenprocedures (in aantallen)
onderdeel te laten uitmaken van
Het bestuur heeft zijn goedkeuring
Ingediende klachten
256
376
het convenant DSI-AFM/DNB.
gehecht aan het starten van de
Gedane uitspraken
288
200
voorbereidingen voor de volgende
Toegewezen vorderingen (of gedeeltelijk)
185
84
Afgewezen uitspraken
103
116
Niet in behandeling genomen klachten
193
325
72
61
aanvang te maken, waarbij het in de
Vereenvoudiging procedures Klachtencommissie DSI
permanente educatieronde. DSI PIT
Het bestuur heeft ingestemd
in het voorjaar van volgend jaar van
met een aantal wijzigingsvoor-
start gaan. Aangezien er sinds de
stellen van het Reglement van de
vorige ronde - DSI PIT 2004 - in
Schikkingen of anderszins ingetrokken klachten
49
62
Klachtencommissie DSI. Tot deze
de regelgeving en in de praktijk tal
Ingediend inzake bepaalde typen effectenlease
335
654
wijzigingen behoort onder meer
van veranderingen zijn opgetreden
de invoering van een artikel dat
is er alle reden voor een stevige
het aantal zaken (69) ten opzichte
uitspraak in de plaats gesteld en
meer vereenvoudigde afdoening
‘update’. In de voorbereidingen en
van het jaar ervoor. Hierbij moet
de resterende veertien beroepen
mogelijk maakt in de vorm van
de uitvoering zal een uit de branche
worden aangetekend dat het
zijn verworpen. Daarnaast heeft de
hoorzittingen in aanwezigheid
samengestelde adviescommissie
grootste gedeelte hiervan pro-forma
secretaris van de Commissie van
van één lid (in plaats van drie
medeverantwoordelijkheid dragen
beroepen betreft tegen beslis-
Beroep nog zes zaken ambtshalve
leden) van de Klachtencommissie.
voor de concrete invulling van het
singen van de Klachtencommissie
niet-ontvankelijk verklaard. Een
Voorts heeft het bestuur een
permanente educatieprogramma.
omtrent effectenleaseproducten
groot aantal zaken met betrekking
van één deelnemer. In totaal is de
tot aandelenleaseproducten is door
2007 moet voor alle geregistreerden
uitbreiding van de bevoegd-
Bezwaren
heid van de Klachtencommissie
Klachtenafwikkeling sneller
Commissie negen keer bijeen-
de Voorzitter van de Commissie
aangenomen in het kader van de
De (elektronische) efficiencyver-
gekomen. Er zijn toen twintig zaken
vooralsnog aangehouden.
invoering van de Wfd. Daardoor
betering heeft ertoe geleid dat de
mondeling behandeld, wat een
is de commissie thans bevoegd
klachtendossiers sneller worden
gelijk beeld is met dat van voor-
Geschillen
om geschillen te behandelen
afgewikkeld. Aan deze verbetering
gaande jaren. In de meeste gevallen
In 2005 werd het secretariaat
die ontstaan ‘in het kader van
heeft ook bijgedragen het invoeren
is het bindend advies gegeven
van de Geschillencommissie DSI
dienstverlening ten aanzien van
van betere modellen bij het afdoen
binnen een jaar na het aanhangig
twintig maal aangeschreven door
financiële producten die voldoende
van klachten ten aanzien van
maken van het hoger beroep.
kandidaat-geregistreerden die het
verband houden met beleggen’.
aandelenleaseproducten. Daarnaast
niet eens waren met de registra-
zijn interne procedures van de
Van alle beroepszaken hadden er
tiebeslissing van DSI. Veertien
Versterken onafhankelijkheid DSI
Klachtencommissie opgenomen in
twee betrekking op een uitspraak
geschilzaken werden in behande-
een procedurebeschrijving, die heeft
van de Tuchtcommissie en de
ling genomen. Van deze veertien
Om het onafhankelijk functioneren
geleid tot een verbeterde administra-
overige zaken waren beroeps-
werden er zes alsnog geschikt
van de Klachtencommissie verder
tieve organisatie en interne controle.
zaken van de Klachtencommissie.
en/of heeft de kandidaat-geregi-
Van de mondeling behandelde
streerde het beroep ingetrokken.
te versterken heeft het bestuur van DSI in het reglement twee
Minder klachten
zaken zijn twee niet-ontvankelijk
uitgangspunten benadrukt. In
De daling van het aantal aan
verklaard, voor vier zaken heeft de
Zeven geschilzaken zijn tijdens een
de eerste plaats het - ook in de
de Klachtencommissie voorge-
Commissie van Beroep een nieuwe
zitting in 2005 mondeling behandeld
Wfd vastgelegde - beginsel dat
legde klachten heeft ook dit jaar
in de Klachtencommissie uitslui-
doorgezet. Werden in 2004 376
tend personen benoemd kunnen
klachten ingediend, in 2005 waren
worden die niet werkzaam zijn in
dit er 256. Het aantal ingediende
de branche. Voorts is expliciet de
klachten dat betrekking heeft
Gegevens beroepszaken (aantallen) Nieuwe zaken Zittingen
bepaling opgenomen dat bestuur
op aandelenleaseproducten is
Gedane uitspraken
en directie van DSI niet treden in
onverminderd hoog gebleven.
Waarvan:
de procesrechtelijke behandeling
10
2005 2004
• niet-ontvankelijk verklaarde zaken
van de inhoudelijke beoordeling van
Verdubbeling beroepszaken
alsmede de beslissing in geschillen
Het aantal zaken dat in 2005 bij de
of categorieën van geschillen die
Commissie van Beroep aanhangig
aan de Klachtencommissie zijn
is gemaakt, bedraagt 149. Dat is
of kunnen worden voorgelegd.
meer dan een verdubbeling van
• bestreden beslissingen in stand gebleven
2005
2004
149
69
9
11
22
20
2
9
16
9
• bestreden beslissingen (ten dele) vernietigd
4
2
Uitspraken inzake Tucht- en Geschillencommissie
2
2
17
4
Ingetrokken zaken
(waaronder één zaak uit 2004)
aan DSI voorgelegd. Op
delaren en beleggingsadviseurs,
en één zaak is behandeld in
advies van de diverse
waarbij de huidige geaccrediteerde
2006. Eén zaak is aangehouden
functiecommissies en de
opleidingen voor deze registers
in verband met het aanleveren
Accreditatiecommissie
zullen komen te vervallen. Voor de
van (nadere) documentatie met
heeft het bestuur in 2005
seniorregisters zullen voorshands
betrekking tot gevolgde oplei-
heraccreditatie verleend in
geen nieuwe examens worden
dingen door de betreffende
de zin van artikel 6.8 van
ontwikkeld. In de toekomst zal
kandidaat-geregistreerde.
het Accreditatiereglement
een kandidaat-geregistreerde
De Commissie wees na de
ten aanzien van de diverse
derhalve alleen worden toegelaten
mondelinge behandeling van
opleidingen van het Amsterdam
in het basisregister van financieel
de zeven in 2005 behandelde
Institute of Finance, NIBE-SVV
adviseurs, handelaren en beleg-
zaken zes maal het door de
en Rabo-beleggingsopleidingen
gingsadviseurs, indien hij of zij een
kandidaat-geregistreerde
en ten aanzien van de Financieel
door DSI geaccrediteerd examen
ingestelde beroep af. In
en Beleggingsanalist (FBA)-
met goed gevolg heeft afgelegd of
opleiding van de Vrije Universiteit.
voldoet aan de opleidingseisen voor
één zaak is het beroep - zij het
ook die gevallen gepubliceerd
voorwaardelijk - toegewezen.
waar DSI besluit niet tot enige actie
het desbetreffende seniorregister.
over te gaan, althans voor zover die
Invoering DSI-examens
Tuchtzaken
voldoende representatief zijn om in
Het bestuur van DSI heeft bepaald
In 2005 heeft DSI naar aanleiding
het website-overzicht op te nemen.
dat DSI een begin zal maken met de
Vernieuwing Registratiebureau
van incidentmeldingen of berichten
invoering van een systeem waarbij
Het Registratiebureau stond het
in de media in circa 30 zaken
Accreditatie opleidingen
examens worden geaccrediteerd,
afgelopen jaar in het teken van
onderzoek verricht. In zes gevallen
Het bestuur van DSI heeft geactu-
in plaats van de accreditatie van
vernieuwing. Deels bestond deze
heeft DSI de kwestie doorgeleid
aliseerde eindtermen vastgesteld
een complete opleiding. Aangezien
vernieuwing uit het openen van
naar de Tuchtcommissie DSI. Twee
in de zin van artikel 7.8 van het
exameninstituut NIBE-SVV beschikt
een nieuw register voor financieel
zaken heeft de Tuchtcommissie
Accreditatiereglement. DSI heeft
over kennis en vaardigheden om
adviseurs inzake beleggen (register
in 2005 mondeling behandeld
de opleidingsinstituten - waarvan
dergelijke examens te helpen
V), deels uit de introductie van de
en vier zaken worden in 2006
de opleidingen in het verleden door
ontwikkelen, is DSI in 2005 in
mogelijkheid om een registratie
verder behandeld. In alle gevallen
DSI zijn geaccrediteerd - verzocht
dat kader een samenwerking
aan te vragen of te muteren via
betrof het een klacht van DSI over
om het opleidingsprogramma aan
met NIBE-SVV aangegaan.
het internet, met behulp van online
geregistreerde effectenspecialisten
te passen conform de vastgestelde
die artikel 7 van het Algemeen
actualisatie van de eindtermen.
In 2005 is de ontwikkeling van het
van de online formulieren is
Reglement DSI (de Gedragscode)
De opleidingsinstituten hebben
DSI-examen Financieel Adviseur
een belangrijke kwaliteitsslag
niet of niet volledig hebben
daarbij overigens de vrijheid om de
afgerond. Het examen voor de
gemaakt en is de gebruiksvrien-
nageleefd. Bij de twee zaken die
onderwijsinhoud en het onderwijs-
DSI Financieel Adviseur is in
delijkheid verder verhoogd.
wel in 2005 zijn behandeld, is de
proces naar eigen goeddunken in
samenwerking met NIBE-SVV
klacht van DSI overigens verworpen.
te vullen, mits zij voldoen aan de
specifiek voor het nieuwe register
Klantvriendelijkheid staat bij DSI
door DSI vastgestelde eindtermen.
V ontwikkeld en in 2005 geaccredi-
hoog in het vaandel. Hierbij is de
In de overige zaken is de betref-
De opleidingsinstituten hebben de
teerd door het bestuur van DSI op
bereikbaarheid van groot belang,
fende registratie door DSI beëindigd,
opleidingsprogramma’s verge-
advies van de Functiecommissie
zowel via de telefoon als via de
is een boete bij wege van transactie
leken met de nieuwe eindtermen
Beleggingsadviseur en de
website. Het Registratiebureau
opgelegd of is besloten om niet tot
en hebben op deze wijze relatief
Accreditatiecommissie. De inhoud
is dan ook continu bezig met
verdere actie over te gaan. Naast de
eenvoudig kunnen controleren of de
van het examen zal naar verwach-
het verbeteren van deze
Tuchtcommissie-uitspraken wordt
onderwerpen die in de eindtermen
ting voldoen aan de eisen die in
communicatiemiddelen.
vanaf 1 januari 2006 op de website
zijn omschreven, terugkomen in het
de Wet financiële dienstverlening
van DSI ook aandacht besteed aan
opleidingsprogramma. Daar waar
(Wfd) worden gesteld aan het
DSI-geregistreerden kunnen het
beslissingen waar DSI gebruik maakt
onderwerpen uit de eindtermen niet
examen Wfd Beleggen A.
jaarverslag 2005 gratis bestellen.
van haar bevoegdheid om te komen
terugkomen in het opleidingspro-
tot een schikking in de vorm van een
gramma, zijn aanpassingen verricht.
In 2006 zal DSI in samenwer-
boete, of een beëindiging wegens
De meeste opleidingsinstituten
king met NIBE-SVV ook nieuwe
kennelijke overtreding van de regle-
hebben de opleiding vervol-
examens ontwikkelen voor de
Het jaarverslag is vanaf begin mei
menten van DSI. Tenslotte worden
gens opnieuw ter accreditatie
basisregisters van effectenhan-
ook te downloaden via www.dsi.nl
formulieren. Met de introductie
Stuur een mailtje met naam en adres naar
[email protected]
Proefschrift ‘Een kwestie van vertrouwen’ Personalia Tom Loonen, als DSI-geregistreerd
geënquêteerd. Daarnaast heeft
Functiewijziging
Uitdiensttreding
Beleggingsadviseur werkzaam bij
hij 1346 uitspraken van de
Het bestuur heeft Dick Vis
Mr. Jerre de Jong is per
Bank Insinger de Beaufort en lid van
Klachtencommissie DSI bestudeerd.
met ingang van 1 januari 2006
31 december 2005 uit dienst
de Tuchtcommissie DSI, hoopt op
Prof. mr. C.E. du Perron, voorzitter
benoemd tot operationeel
getreden. Hij was bij DSI werkzaam
21 juni a.s. om 12:00 uur te
van de Klachtencommissie DSI
directeur van DSI. Dick Vis
als secretaris van de Klachten
promoveren aan de Universiteit
en prof. drs. J.W. Ganzevoort zijn
werkt sinds 2002 bij DSI, de
commissie en vervolgt zijn carrière
van Amsterdam. Hij verdedigt dan
de promotores. DSI onderkent
afgelopen twee jaar reeds
als medewerker bij het Weten
zijn werk genaamd ‘Een kwestie
het belang van wetenschappelijk
als adjunct-directeur.
schappelijk Bureau van de Hoge Raad.
van vertrouwen’. Dit onderzoek
onderzoek op dit terrein en heeft
behandelt het effect van de
het onderzoek ondersteund. De
Indiensttreding
zorgplichtregels op de Nederlandse
promotie vindt plaats in de Aula van
Mr. Fanny Tahalele is per
beleggingsadvisering. Loonen
de Universiteit van Amsterdam.
1 februari 2006 in dienst getreden
heeft hiervoor 24 directieleden van
In het augustus-nummer van DSI Info
als hoofd van het secretariaat
financiële instellingen geïnterviewd,
komt de inhoud van het proefschrift
van de Klachtencommissie DSI.
209 beleggingsadviseurs en
aan de orde. Informatie is te
Zij was voorheen werkzaam bij
ruim 1000 particuliere beleggers
verkrijgen via:
[email protected]
de Landelijke Vereniging van
Mr. Fanny Tahalele
Artsen in Dienstverband als
DSI’er op avontuur voor het goede doel
coördinator individuele rechtshulp.
DSI’er Johan Kueter, medewerker procesbeheersing en audit, heeft
Bij haar voorgaande werkgever,
afgelopen maart deelgenomen aan de Amsterdam - Dakar Challenge.
het AMC, was zij werkzaam
Dit evenement is te beschouwen als een low-budgetversie van Parijs
als secretaresse.
Joy Mezas is sinds 1 maart 2006 werkzaam bij DSI als directie assistent.
Joy Mezas
- Dakar, waarbij het accent meer op het avontuur ligt dan op de raceprestatie zelf. De auto’s worden na afloop van de race verkocht. De opbrengst van de autoverkoop
wordt, niet meer dan € 500,- mag
gaat naar een lokaal goed doel, in
kosten en voor niet meer
dit geval de Stichting Kinderhulp
dan € 150,- versleuteld mag
Gambia. DSI was een van de
worden. Samen met een vriend,
vele sponsors die de reis mede
Sybren de Bruijn, heeft Johan in
mogelijk maakten. De auto was
een Volvo 740 Estate uit 1986
dan ook voorzien van het DSI-logo.
met een luttele 450.000 kilometer op de teller in een kleine drie
Engelstalige DSI Integriteitsmodule De Engelstalige versie van de DSI Integriteitsmodule Effecten specialist is inmiddels weer beschikbaar. Inschrijving voor deze module is mogelijk via het NIBE-SVV (020 - 520 85 20)
DSI Info is het informatie bulletin van het Dutch Securities Institute (DSI). April 2006 Redactie DSI Info Postbus 3861, 1001 AR Amsterdam Telefoon 020 620 12 74
De race staat ook bekend onder
weken de 6.500 kilometer
de naam ‘barrel-rally’, aangezien
afgelegd. In totaal werd met de
Fax 020 620 13 26
een van de voorwaarden is dat
race € 1.500,- ingezameld voor de
E-mail:
[email protected] www.dsi.nl
de auto waarmee deelgenomen
Stichting Kinderhulp Gambia.
Team Zandbak: Johan Kueter (r.) en Sybren de Bruijn.
Dufas lid van DSI-bestuur Dutch Fund and Asset
Aan dit nummer werkten mee:
Management Association (Dufas),
Jorine Berends, Joke van den
vertegenwoordiger van de
Braber, Jan van Haasteren, Thom
belangen van beleggingsfondsen
Hoedemakers, Jerre de Jong,
in Nederland, is toegetreden als
Patrick Lageweg, Theo Kraan, Joy
Representatieve Organisatie tot
Mezas, Kees Oosterholt, Corné
DSI. Mr. J.H.M. Janssen Daalen,
Reniers, Jack Veendijk en Dick Vis.
directeur van Dufas, is benoemd
12
als haar vertegenwoordiger in het
Productie:
DSI-bestuur.
The KEY Agency
