p2 interview oud-wethouder AA en hunze hedwig udding p4 programma ouderbetrokkenheid stamm cmo p5 ouders en leerkrachten gouden tandem p6 cog drenthe albert velThuis
betrokken ouders kansrijke kinderen Verschillende onderzoeken geven aan: als ouders kun kinderen thuis ondersteunen, verbeteren de leerprestaties. Over ouderbetrokkenheid wordt dan ook heel wat afgepraat en -geschreven. Onder ouderbetrokkenheid verstaan we betrokkenheid van ouders bij de opvoeding en het onderwijs van hun kinderen. Zowel thuis als op school. Met als opbrengst verbetering van de schoolprestaties. En met als bijvangst versterking van de sociale cohesie in de buurt en bevordering van de integratie. Het gaat om het versterken van het onderwijsondersteunende gedrag van de ouders. Dat reikt veel verder dan ouderparticipatie, de bekende helpende handjes van ouders op school. Ouderbetrokkenheid doet zich gelden op school en vooral thuis. School en ouders staan gezamenlijk voor hetzelfde doel; de ontwikkeling van het kind. Het is de verantwoordelijkheid van de school om de ontwikkeling van een onderwijsvriendelijk gezinsklimaat te stimuleren. Als educatieve professionals kunnen zij de ouders bij de hand nemen, want die komen niet altijd op eigen kracht tot samenwerking met de school. Dat begint met een open communicatie met de ouders vanuit een cultuur, waarin respect en vertrouwen de boventoon voeren, net als de bereidheid om een brug te slaan tussen school en ouders.
Hoe meer ouders hun kinderen thuis ondersteunen, hoe beter de leerprestaties. Het versterken van ouderbetrokkenheid draagt bij aan een sterke basisschool.
Werk maken van ouderbetrokkenheid Nu komt ouderbetrokkenheid niet uit de lucht vallen. Om er écht werk van te maken en zicht te krijgen op duurzame resultaten, moet de school investeren en nog eens investeren. Het begint ermee dat bestuur, directie, medezeggenschapsraad en ouders vaststellen dat ze samen de betrokkenheid van ouders op school op een hoger plan willen brengen. Op basis van onderlinge verwachtingen worden vervolgens een koers en doelen vastgelegd: wat willen we bereiken? Daarbij is het van werk maken van cruciaal belang dat de school en ouderbetrokkenheid de ouders naar elkaar luisteren, elkaar inspireren en motiveren. Zo ontstaat partnerschap. Op basis van een werkplan worden activiteiten uitgevoerd. De resultaten worden bijgehouden en geëvalueerd. STAMM CMO ondersteunt scholen bij de
implementatie van ouderbeleid. Dat zijn kosten, die voor de baten uitgaan. Als de school en de ouders vertrouwen in elkaar hebben, elkaar écht zien als partner, komt er een ongekende energie vrij. En de winnaars? Dat zijn natuurlijk de kinderen!
Jeugd & Onderwijs mei 2010
interview hedwig udding oud-wethouder AA en hunze
monique rijswijk CBS de lichtbaak
In de gemeente Aa en Hunze wordt ouderbetrokkenheid als een belangrijk middel gezien om achterstanden in de ontwikkeling van kinderen weg te werken. De gemeente zet daarbij vooral in op taal. Liefst preventief, ter voorkoming van achterstand. In de gezinnen Hedwig Udding-Blok heeft gelijke kansen voor alle kinderen hoog in het vaandel staan. ‘In de gezinnen moeten we de slag winnen, dáár wordt bepaald in hoeverre kinderen hun talenten kunnen ontwikkelen. Je kunt er als overheid wel van alles omheen bouwen, op school of op de sportvereniging. Maar de invloed van thuis is altijd groter. Hoe beter ouders hun kinderen stimuleren, vooral met taal, hoe verder die kinderen later springen. Sommige ouders kunnen daarbij best een steuntje in de rug gebruiken. Wij zetten hoog in met projecten voor het wegwerken van taalachterstand. Samen met partners als basisonderwijs, peuterspeelzaal, kinderopvang, bibliotheek, Icare, maatschappelijk werk, Bureau Jeugdzorg, welzijn en de regisseur van het Centrum voor Jeugd en gezin.’ Om samenhang in het ondersteuningsaanbod te krijgen, voert de gemeente de regie. Taalachterstand Bij haar aantreden realiseerde de wethouder zich het belang van kansen voor kinderen. ‘We raakten in gesprek met STAMM CMO en dat leidde ertoe dat we nu de cursus Krachtige ouder, krachtig kind op de basisscholen en peuterspeelzalen aanbieden. Tegelijkertijd gingen we aan de slag met meer projecten voor peuterspeelzaal, kinderopvang en basisonderwijs.
de sleutel tot kansen voor kinderen
De christelijke basisschool De Lichtbaak heeft sinds 2007 een beleidsplan Ouderbetrokkenheid. Het doel is om ouders maximaal bij de school te betrekken, ze te stimuleren hun verantwoordelijkheid te nemen en een band met ze op te bouwen. Een commissie Ouderbeleid met daarin leerkrachten en ouders ontwikkelt en bewaakt het beleidsplan.
Beleidsplan Monique Rijswijk geeft les aan 23 kinderen in de combigroep 2-3. Juist in de Asser wijk Pittelo, met relatief lage opleidingen en inkomens, is ouderbetrokkenheid belangrijk. ‘De meeste ouders volgen niet wat er op school gebeurt. Ze vinden het prima dat de school alles voor ze regelt, van zwemles tot overblijf. Wij doen ons best om ze erbij te betrekken. Voor concrete activiteiten lukt dat wel, maar op informatieavonden is de opkomst laag. We proberen ze daar naartoe te lokken door werkjes van de kinderen uit te stallen.’ Om ouders meer bij de school te wij betrekken, heeft De Lichtbaak een ondersteunen beleidsplan Ouderbetrokkenheid ontwikkeld. ‘Daarin staat waarom we de opvoeding ouderbetrokkenheid belangrijk vinden en wat we ermee willen bereiken. Er thuis staan concrete actiepunten in genoemd. Bijvoorbeeld de inloop tien minuten voor schooltijd en de instelling van klassenouders.’
Hierbij wordt ook ingezet op scholing van leidsters en leerkrachten om aan verhoogde kwaliteitseisen te kunnen voldoen. De meeste projecten hebben we ondergebracht in het project Vanzelfsprekend. Dit is gericht op het terugbrengen van taalachterstand van kinderen.’ Voorbeelden van projecten in Aa en Hunze zijn het leesproject voor peuterspeelzalen en kinderopvang Boekstart, en de screening van kinderen op achterstandsrisico’s door het consultatiebureau. Daarnaast een preventief logopedisch spreekuur voor deelnemers aan peuterspeelzaal en kinderopvang, en het voedings- en bewegingsprogramma Lekker Fit. Bij alle projecten worden ouders nadrukkelijk betrokken. Preventief Door screening op achterstandsrisico’s tijdens het consultatiebureaubezoek halen we een bereik van bijna 100% van de kinderen. ‘Ouderbetrokkenheid, doorgaande leerlijnen en ketensamenwerking moeten daar dan goed op aansluiten. Het ene project lukt beter dan het andere. Maar ik verwacht effect. Het is een kwestie van overtuigend aanpakken en stug volhouden. Ouders verleiden en motiveren, en als ze enthousiast zijn inzetten als ambassadeurs. Juist omdat het in Aa en Hunze wel goed zit met saamhorigheid en noaberhulp, gaat het hier lukken.’ Uiteraard houdt de gemeente de vinger aan de pols. ‘We monitoren en meten. Van tijd tot tijd evalueren we en bepalen dan waarmee en hoe we verder gaan. En dan komt er een moment dat we met cijfers verbeteringen kunnen aantonen. Dankzij betrokken ouders krijgen kinderen dan de kansen waar ze recht op hebben.’
Extra bewust Onlangs deed De Lichtbaak mee aan de cursus Krachtige ouder, krachtig kind. De leerkrachten van de onderbouw gingen twee middagen op cursus, samen met hun collega’s van openbare basisschool De Driemaster. Voor de ouders van beide basisscholen werden 6 avonden georganiseerd. ‘Ik hoor positieve berichten van de ouders. Ze hebben minder schroom om op de leerkrachten af te stappen en ze delen veel meer met ze.’ In het voorjaar van 2010 wordt de cursus daarom opnieuw aangeboden. Voor de leerkrachten was de grootste winst van de cursus dat ze wakker zijn geschud om ouderbetrokkenheid schoolbreed te verbreden en te verdiepen. ‘We zijn ons nu extra bewust van de visie en de doelen.’
p2
p3
Huisbezoek Met het nieuwe beleidsplan als basis gaat De Lichtbaak nu verder aan de slag. ‘De ouders, die de cursus Krachtige ouder, krachtig kind hebben gedaan, zijn heel enthousiast. We gaan in ieder geval een avond organiseren waar zij hun ervaringen kunnen delen met andere ouders. Zo creëren we vraag naar opnieuw een cursus. Juist voor de gezinnen met lage opleidingen en inkomens willen we alles uit de kast halen om ze te ondersteunen bij de ontwikkeling van hun kinderen. Daarom gaan we ook bij alle gezinnen op huisbezoek. Ieder jaar opnieuw, vóór de kerstdagen. We houden de lijnen kort. Is een kind ziek, dan bellen we meteen. En hebben we een belangrijke boodschap voor de ouders, dan gaat die op een gekleurd papier, zodat het opvalt. Die stoppen we dan zelf in de tassen van de leerlingen.’
DE THEORIE ACHTER OUDERBETROKKENHEID Bij het ontwikkelen van het programma voor ouderbetrokkenheid heeft STAMM CMO vooraf een literatuurstudie laten verrichten naar de invloed van ouderbetrokkenheid. Zo blijkt uit onderzoek dat de dimensies ‘goed ouderschap’ en ‘thuis leren’ de leerresultaten van de kinderen positief beïnvloeden. Daarnaast dat kinderen het beter doen op school naarmate het pedagogische klimaat thuis en op school beter op elkaar zijn afgestemd. Door goed partnerschap tussen ouders en school kunnen kinderen hun talenten maximaal ontwikkelen. Uit verkennend onderzoek komen vier beïnvloedbare factoren naar voren. STAMM CMO heeft een aanpak ontwikkeld waarin al deze factoren aan bod komen. Op www.stamm.nl kunt u een PDF van de litteratuurstudie downloaden.
workshop ouderbetrokkenheid
STAPPENPLAN ouderbeleid Als ouders en leerkrachten zich samen inspannen, boren kinderen maximaal hun talenten aan. Bij de ontwikkeling van kinderen kunnen ouders niet buiten de school, en de school niet zonder de ouders. Vanuit dit besef ontwikkelen scholen ouderbeleid. Dat doen ze samen met de ouders. Ouderbeleid bestaat uit twee componenten. Op de eerste plaats ouderparticipatie: de vrijwillige inzet van ouders bij de school. Daarnaast is er ouderbetrokkenheid: de directe ondersteuning die ouders hun kinderen thuis geven bij het volgen van onderwijs. Hoe meer de ouders meedoen en hoe beter de ouders betrokken zijn, hoe groter de kans op een vruchtbaar educatief partnerschap tussen school en ouders. Met als gevolg dat de kinderen beter presteren. Om vat te krijgen en grip te houden op de ouderbetrokkenheid ontwikkelen scholen ouderbeleid. STAMM CMO kan ze daarbij helpen. Aan de basis van ouderbeleid staat de ambitie van schoolbestuur, directie en medezeggenschapsraad. Hierop ontwikkelen zij een visie en een beleidsplan voor ouderbetrokkenheid en -participatie. Visie en plan worden besproken met het schoolteam en de ouders, waarop een werkgroep op basis van de lopende activiteiten en wensen een jaarplan met concrete doelen opstelt. Deze werkgroep bestaat uit vertegenwoordigers van schoolteam en ouders. Zij voert het jaarplan ook uit en houdt de ervaringen en resultaten bij. Jaarlijks vindt een evaluatie plaats. Een Beleidsplan Ouderbeleid is per definitie afgestemd op de schoolspecifieke situatie. Het draagt bij aan het besef dat het noodzakelijk is om als school en ouders samen op te trekken. De school en de ouders worden aangezet om de handen ineen te slaan om zo een sterke school met een prettige sfeer te realiseren en de talenten van de kinderen maximaal tot uiting te laten komen. Op www.stamm.nl kunt u de folder Ouderbeleid downloaden.
Bij ouderbetrokkenheid gaat het om partnerschap tussen school en ouders. Maar hoe kan de school de ouders hiertoe verleiden? Met een interactieve workshop Ouderbetrokkenheid op ouderavonden. Via een interactief spel komen de vele facetten van ouderbetrokkenheid aan bod. Ouders raken ervan doordrongen hoe belangrijk de wisselwerking tussen thuis en school is. Hoe zij samen met de leerkrachten hun kinderen kunnen stimuleren om hun talenten maximaal te ontwikkelen.
ouders en leerkrachten vormen gouden tandem
Het resultaat van de workshop is dat ouders actiever betrokken raken op de schoolloopbaan van hun kind en dat de schoolprestaties zichtbaar beter worden.
carla eefting adviseur stamm cmo
programma krachtige ouder krachtig kind
Hoe meer ouders hun kinderen meegeven, hoe beter de leerprestaties. Het is de wisselwerking tussen thuis en school, die kinderen in staat stelt om hun talenten maximaal te ontwikkelen. Hoe? Door een educatief partnerschap aan te gaan. STAMM CMO kan daarbij helpen.
Maak ouders en leerkrachten bewust van de voordelen van samenwerken en rust ze uit met gereedschap. Dat is de missie van het STAMM CMO -programma Krachtige ouder, krachtig kind. Doordat leerkrachten zo gebruik leren maken van de kennis, ervaring en het enthousiasme van de ouders, en de ouders ontwikkelingsondersteunende methoden krijgen aangereikt, kunnen kinderen hun talenten beter ontwikkelen. Het programma heeft een ouder- en een leerkrachtenmodule.
Onderwijsachterstand Uit onderzoek blijkt dat Drentse kinderen een relatieve onderwijsachterstand hebben. ‘Dat ouderbetrokkenheid bijdraagt aan de leerresultaten, weten we uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken’, vertelt adviseur Jeugd en Onderwijs Carla Eefting. ‘Talent ontwikkelen is een collectieve en een individuele verantwoordelijkheid. Collectief omdat we kinderen kansen moeten bieden. En individueel omdat kinderen en hun ouders die kansen ook moeten grijpen.’
Oudermodule Voor de ouders is er een aparte cursus. Een cursus bestaat uit 3 tot 6 avonden; na twee jaar is er een herhalingscursus van één avond. Tijdens de cursus krijgen ouders zicht op hun rol bij het opvoeden en het ondersteunen van het onderwijs. Ze leren wat ze concreet kunnen doen; luisteren, aanmoedigen, reageren, begeleiden. Ook leren ze hoe ze met de school de ondersteuning bij de ontwikkeling van hun kinderen kunnen afstemmen.
Bondgenoten Eefting ziet dat betrokken ouders en goed presterende kinderen hand in hand gaan. ‘Kinderen, die van huis uit veel meekrijgen op het gebied van bijvoorbeeld taal, lezen en sociale vaardigheden, doen het De leerkracht op school veel beter. Een warm nest geeft ze voorsprong en zelfvertrouwen. stimuleert de Omgekeerd geldt dat kinderen, die van ouders hoe ze huis uit weinig meekrijgen, hun normale niveau vaak niet halen. Die moeten we het beste uit dus helpen. De school kan dit omdat daar hun kind kunnen professionele onderwijzers zijn. Nu komen ouders niet gemakkelijk naar de school halen om ondersteuning te vragen. Om dit te ondervangen kan school een uitnodigende en ondersteunende sfeer creëren, immers: dáár ligt het primaat voor ouderbetrokkenheid. Leerkrachten en ouders zijn bondgenoten ten gunste van… inderdaad: het kind!’
Leerkrachtenmodule In twee bijeenkomsten leren leerkrachten hoe ze ouders tot onderwijsondersteunend gedrag kunnen aanzetten. Ze leren wat hun rol is bij het ondersteunen van ouders en hoe ze moeten communiceren. Uiteraard zijn de ouder- en de leerkrachtenmodules op elkaar afgestemd. Het resultaat van de cursus is dat ouders zich er meer bewust van zijn dat zij een grote invloed hebben op de leerresultaten van hun kinderen. Ze krijgen een beeld van wat er allemaal op school gebeurt en welke begeleiding de school van hen verwacht. Heel concreet: ze leren anders omgaan met hun kinderen, lezen meer voor, voeden ze anders op. De leerkrachten realiseren zich het belang van samenwerken met ouders. Ze krijgen een beter zicht op de thuissituatie van de kinderen. Met als gevolg dat er een doorlopende lijn ontstaat tussen school en huis. Door een educatief bondgenootschap halen ouders en leerkrachten samen uit de kinderen wat erin zit. Zo krijgen de kinderen betere kansen.
Van 0 tot 16 In de cursus Krachtige ouder, krachtig kind leren ouders om hun kinderen te stimuleren, en leerkrachten hoe ze de ouders hierin kunnen ondersteunen en stimuleren. ‘Met het gezin en de school hebben we de ouderbetrokkenheid bijna helemaal afgedekt.
Op www.stamm.nl kunt u de folder Krachtige ouder, krachtig kind downloaden.
p4
p5
We zien mooie resultaten. Maar eigenlijk begint de ontwikkeling al bij de geboorte. Daarom hebben we nu ook een aanpak voor peuterspeelzaal en kinderopvang. En omdat de ontwikkeling niet stopt bij groep 8 op de basisschool, werken we ook aan een aanpak voor het voortgezet onderwijs. Ouders en school worden er beter van. Kijk maar eens hoe trots ouders zijn op goed presterende kinderen. Bovendien blijkt dat wanneer school in staat is dat bondgenootschap met ouders aan te gaan, de ouders op hun beurt meer bereid zijn in de school te investeren.’
een warm nest geeft ze voorsprong en zelfvertrouwen
Preventie Er is nog een belanghebbende: de gemeente. Die heeft sociaal, economisch en financieel baat bij goede schoolresultaten: kinderen die het goed doen op school hebben betere kansen op de arbeidsmarkt en hangen minder op straat. Dat scheelt vandalisme, criminaliteit en bijstandsuitkeringen. ‘Het besef van de toegevoegde waarde van ouderbetrokkenheid is nog heel groen’, zo besluit Eefting. ‘Niet alleen in het onderwijs, maar ook bij gemeenten.
ouderbetrokkenheid is speerpunt van onze school
leerkrachten en ouders bereiken veel meer samen
CHRIS VEGTER OBS DE DRIEMASTER
albert velThuis COG drenthe
De voorzitter van het College van Bestuur van de Christelijke Onderwijsgroep Drenthe Albert Velthuis is warm voorstander van een actief, creatief partnerschap van leerkrachten en ouders. ‘In de basisschoolleeftijd vorm je de kinderen voor de rest van hun leven. Dat moet je niet alleen willen.’
Ouders zijn partners De Driemaster telt 115 leerlingen en 13 medewerkers. ‘Taal is hier de sleutel’, vindt Vegter. ‘Daarom besteden we veel aandacht aan taal en lezen. We merken dat aan de schoolresultaten. Maar we kunnen het niet alleen, we hebben de ouders erbij nodig.’ De Driemaster heeft daarom een ouderbeleid ontwikkeld. ‘Daar zijn we voortdurend mee bezig. We hebben er veel energie in gestoken om ons schoolteam te overtuigen van het belang van ouderbetrokkenheid. Onze medewerkers zien ouders als partners en gaan professioneel met ze om.’
Op verschillende COG-scholen lopen projecten voor ouderbetrokkenheid. Die variëren van hulp bij activiteiten op school tot themabijeenkomsten. ‘Het komt erop aan om ouderbetrokkenheid niet te beperken tot projecten, maar in de bedden in de dagelijkse wijze van werken’, vindt Velthuis. Omgaan met ouders
Al jaren een thema COG Drenthe telt 21 basisscholen in de gemeenten Aa en Hunze, Assen, Midden-Drenthe en Noordenveld. Velthuis bestuurt samen met collega Ger de Vos de scholen. ‘Ouderbetrokkenheid is bij ons al jaren een thema’, vertelt hij. ‘We voelen het als onze verantwoordelijkheid om samen met de ouders de kinderen zelfstandig, weerbaar en sociaal redzaam te maken. Ons accent ligt daarbij op onderwijs, maar als partner van de ouders denk en praat je over veel meer zaken. ‘Hoe beter de scholen weten wat er thuis gebeurt, en hoe meer de ouders op de hoogte zijn het is over waar hun kinderen belangrijk op school mee bezig zijn, goed naar hoe sterker de afstemming tussen school en thuis. ouders te Met als gevolg betere luisteren schoolprestaties en een betere ontwikkeling van het kind.’ Inbedden COG Drenthe vult ouderbetrokkenheid vooral in op schoolniveau. ‘Vanuit het bestuur stimuleren we ouderbetrokkenheid. Bijvoorbeeld door het als vast agendapunt mee te nemen in het managementoverleg en er structureel over te praten met de schooldirecteuren. We faciliteren de scholen waar we kunnen, onder meer door het organiseren van een tweejaarlijkse ouderenquête. De resultaten vormen de voeding van ons beleid. Op de scholen is ouderbetrokkenheid beleidsmatig zichtbaar in de schoolplannen en de schoolgidsen.’
Om ouderbetrokkenheid vanuit de school tot een succes te maken, moeten de leerkrachten zich nóg meer bekwamen in het omgaan met ouders. ‘Met de ouders praten ze over heel veel dingen. Over de prestaties van de kinderen, maar ook over dingen eromheen. Daarbij is het belangrijk dat ze goed naar de ouders luisteren. Ik juich dan ook toe dat de cursus Krachtige ouder, krachtig kind van STAMM CMO daar aandacht aan besteedt.’ De komende jaren intensiveert COG Drenthe zijn inspanningen op het gebied van ouderbetrokkenheid. ‘Op zeven scholen houden we een proef, waarbij we ouders van 2- en 3-jarigen op voorhand hun zegje laten doen over wat ze verwachten van de school.’ En zo geeft COG Drenthe steeds nieuwe impulsen aan ouderbetrokkenheid.
Werkgroep Om de ouderbetrokkenheid op een hoger plan te brengen, heeft De Driemaster hulp ingeroepen van STAMM CMO. Met als resultaat een plan de campagne. Een van de actiepunten was het organiseren van een Dagje Driemaster. ‘We hebben een avond georganiseerd voor ouders en het schoolteam. Veertig procent van de ouders was aanwezig.
In 2007 deed Anita Koops mee aan de oudercursus Krachtige ouder, krachtig kind. Ze heeft er veel geleerd. ‘Ik vraag meer en vraag door; opvoeden is leuk’. Inderdaad: met een boek van Thomas Gordon in de hand…
samen met de leerkracht help je je kind verder ANITA KOOPS OVER DE OUDERCURSUS
p6
Aansluiten op thuis Aaron (8) en Stefan (6) zitten allebei op basisschool De Aanloop in Valthermond. In 2007 deed de school het aanbod aan ouders om mee te doen aan de oudercursus Krachtige ouder, krachtig kind. De leerkrachten volgden de leerkrachtencursus.
p7
De Driemaster is een zogenoemde “voortrekkers leesschool”: op de Asser openbare basisschool wordt veel aandacht besteed aan lezen. Daarbij is ondersteuning van de ouders onontbeerlijk. ‘Daarom is ouderbetrokkenheid speerpunt van onze school’, aldus directeur Chris Vegter.
In een film hebben we laten zien wat er zoal speelt op school. Daarna hebben we ons gebogen over de verantwoordelijkheden van de school en de ouders. De conclusie was dat er vaak sprake is van een gedeelde verantwoordelijkheid.’ Uit Dagje Driemaster is een werkgroep ontstaan met vijf ouders, drie schoolteamleden en een adviseur van STAMM CMO. Deze werkgroep buigt zich over de vraag hoe ouders nóg beter betrokken kunnen worden op de school. ‘Dit heeft al opgeleverd dat op vrijdagochtend tot half negen alle klassen open zijn voor iedereen. Daarnaast dat we de ouders van kinderen in de groepen 1 tot en met 4 uitnodigen om een ochtend in de klas mee te draaien. Kinderen in de hogere groepen mogen hun ouders uitnodigen om een keer een les bij te wonen. Ook hebben we klassenouders aangesteld, die een brug vormen tussen de ouders en de leerkrachten. Ten slotte heeft onze school samen met De Lichtbaak de STAMMcursus Krachtige ouders, krachtige kinderen aangeboden.’
‘Dat leek me wel interessant’, vertelt moeder Anita Koops. ‘Stefan ging voor het eerst naar school en dan wil je als ouder toch dat het goed gaat en dat de school een beetje aansluit op thuis. Met vijftien andere ouders ben ik 7 avonden bezig geweest met de vraag: hoe voeden we onze kinderen op en hoe sluiten we aan bij school? Aan de cursus en de leuke gesprekken met ouders bewaar ik goede herinneringen. Je praat over herkenbare dingen, je staat niet alleen.’ Luisteren De ervaringen komen Koops nog steeds van pas. ‘Als ouders hebben we het tijdens de cursus over verschillende dingen gehad. Bijvoorbeeld over luisteren naar je kinderen en over wat er op school allemaal gebeurt. Ook hoe je met de computer omgaat: welke sites laat je je kinderen bezoeken en hoe lang mogen ze achter het beeldscherm? Of wat doe je als je kind boos is en wanneer stap je wel of niet op de leerkracht af? ‘Wat ik heb geleerd, heb ik ook toegepast op mijn oudste zoon. Die had door een motorisch probleem
Handen ineen Vegter merkt dat de contacten tussen school en ouders steeds beter worden. ‘De ouders zetten zich in voor de school. Zo organiseren ze ieder jaar een Winterplein met kraampjes met oliebollen en warme chocola en een podium. Daar komen veel ouders op af. Maar wat me dan bezig houdt, is de vraag: hoe bereik ik nou de ouders, die niet komen? Hoe krijg ik die enthousiast?’ Vegter heeft verschillende ideeën, die hij verder wil uitwerken. In ieder geval ziet hij kansen als het nieuwe multifunctionele centrum volgend jaar klaar is. ‘Daar zitten we met twee basisscholen, kinderopvang, peuterspeelzaal, buitenschoolse opvang en nog veel meer. Als we daar met verschillende partners en de ouders en buurtbewoners de handen ineen slaan, kunnen we wat moois neerzetten op het gebied van opvoeding en onderwijs.’
taal is hier de sleutel
wat moeite met schrijven. De school kon daar weinig aan doen. Maar door de cursus heb ik geleerd om dan niet bij de pakken neer te gaan zitten. Zo ben ik bij een fysiotherapeut terecht gekomen en het gaat nu veel beter met schrijven!’ Afstemmen Koops vraagt nu veel meer en vraagt door. Zo komt ze veel te weten over waar haar kinderen mee bezig zijn en wat ze doen op school. ‘Ik ben veel bewuster bezig met opvoeden. Ik lees veel voor en daardoor doen de kinderen het op school beter met taal. Ik ben me er nu heel bewust van dat je als ouders samen met de leerkrachten je kind verder kunt helpen. Ik thuis en zij op school. En dat afstemmen belangrijk is. Ik kan iedere ouder aanraden om de cursus te doen.’ Anita Koops deed mee aan de oudercursus Krachtige ouder, krachtig kind. Ze heeft er veel geleerd. ‘Ik vraag meer en vraag door; opvoeden is leuk’. Inderdaad: met een boek van Thomas Gordon in de hand…
positief opvoeden drenthe Binnen het programma Ouderbetrokkenheid hanteert STAMM CMO als methodiek van opvoedingsondersteuning die van Positief Opvoeden Drenthe (POD). Dit is een variant van Triple P: het positief pedagogisch programma. Positief Opvoeden is gericht op een voorspoedige ontwikkeling van kinderen. De nadruk ligt op de opbouwende en niet-kwetsende manier van omgaan met het gedrag en de emoties van kinderen. Dit betekent: goed communiceren en positieve aandacht geven aan dingen die kinderen goed doen. Zo ontwikkelen kinderen zich optimaal en zitten beter in hun vel. Ze presteren goed en lopen minder kans om gedragsproblemen te ontwikkelen.Positief opvoeden kent vijf basisprincipes.
zorg goed voor jezelf
bied kinderen een veilige en stimulerende omgeving
laat kinderen leren door positieve ondersteuning
stamm cmo & hanteer een aansprekende discipline
ouderbetrokkenheid STAMM CMO heeft een aantal instrumenten, waarmee scholen de betrokkenheid van ouders op school kunnen stimuleren en verbeteren.
heb realistische verwachtingen
Programma Krachtige Ouder, Krachtig Kind // een training voor zowel ouders als leerkrachten om educatief partnerschap met elkaar aan te gaan en te versterken. stappenplan Ouderbeleid // ontwikkeling op maat in samenspraak met schoolteam en afgevaardigden van ouders.
STAMM CMO centrum maatschappelijke ontwikkeling STAMM CMO is het kenniscentrum en adviesbureau voor de sociale sector in en buiten Drenthe. STAMM CMO is expert
op het terrein van jeugdbeleid, maatschappelijke participatie, wonen, welzijn en zorg, emancipatie en diversiteit.
Eemland 5b // Postbus 954 9400 AZ Assen // Telefoon 0592 394 400
[email protected] // www.stamm.nl
uitgave Stamm cmo // mei 2010 // tekstcreatie: Comm’Art // vormgeving: Buro voor beeld