Betekenis van werk
“Slechts 1 op de 7 Nederlanders geniet van het werk” Het 1e Nationale onderzoek naar betekenis in het werk 2006/2007
Onderzoeksresultaten samengevat
Ruim 65% van de Nederlandse beroepsbevolking hecht betekenis aan het werk. Waarvan: 69 % door het verdienen van een inkomen, 15 % door het verwezenlijken van persoonlijke groeidoelstellingen, 16 % door samenwerking met collega’s en sociale relaties op het werk.
Tevredenheid en loyaliteit vertonen een sterke relatie met betekenis. Hoe groter de betekenisgeving aan het werk, des te hoger de werktevredenheid, loyaliteit en arbeidsproductiviteit van de respondenten.
Een significant verband bestaat tussen mate van betekenisgeving aan het werk en organisatie – inrichting. Een drietal aanpassingen van organisatie -inrichtingskenmerken en jobkenmerken verbeteren de mate van betekenisgeving: 1. Verantwoordelijkheid van medewerkers vergroten door stimuleren van vakmanschap, 2. Managementstijl richten op het loslaten van de controle en waardering geven aan medewerkers. 3. Klanten meer betrekken bij professionele ontwikkeling van medewerkers.
Medewerkers die in mindere mate betekenis geven aan het werk, missen met name waardering in het werk. In de Nederlandse zorgsector en binnen de onderwijssector ervaren medewerkers het werk als meest betekenisvol. Het functieniveau, functiesoort of leeftijd van de medewerker spelen geen duidelijke rol bij betekenisgeving in het werk. Betekenis van werk
2
Inhoud van dit document
Wat is het probleem? Wat zijn de gevolgen? Wat is de gewenste situatie? 5 kenmerken van de betekeniswerker Oplossingen Achtergrondinformatie en definities
Het 1e Nationale onderzoek naar betekenis in het werk 2006/2007 Voor brongegevens of nadere informatie over dit onderzoek kunt u zich wenden tot Nicole Messer en/of Maaikel Klein Klouwenberg. © 2007 Turner Postbus 228 | 3830 AE Leusden | 033 285 93 00 | www.turner.nl
Betekenis van werk
3
Conclusie: Slechts 15% vindt betekenis in het werk door het behalen van persoonlijke doelstellingen Wat is het probleem?
Slechts 15% verleent betekenis aan het werk door het behalen van persoonlijke doelstellingen: 15 % Zelfrealisatie 16 %
Sociale behoefte
69 %
Bestaanszekerheid
De Maslow pyramide
2 op de 3 Nederlanders werken om een inkomen te verdienen: Betekenisscore ingedeeld volgens de Maslow theorie 15% Zelfrealisatie
16% Sociale behoefte
69% Bestaanszekerheid
Betekenis van werk
4
Een ‘tevreden’ werker is nog geen ‘betekenis’werker
Wat is het probleem?
De tevreden werker 70% 15%
15%
De betekeniswerker
0,5
1,0
1,5
2,0
7
Betekenis van werk
2,5
8
3,0
3,5
4,0
Tevredenheidsscore
5
Niet- betekenisvol werk uitvoeren is nadelig voor mens, organisatie en economie Wat zijn de gevolgen?
Talenten en capaciteiten van de ‘betekenis’ werker onbenut. Slechts 2/3 deel van het menselijk motivatie potentieel benut.
Toename van wervingskosten en krapte op de arbeidsmarkt zijn onoplosbaar door de ‘tevreden’ werker. De tevreden werker werkt aanzienlijk minder hard dan de betekenis werker. Loyaliteit van de tevreden werker is lager dan de betekenis werker en leidt tot extra wervings-, en opleidingskosten.
De matige inzet van de ‘tevreden’ werker heeft consequenties voor onze economie. Concurrentiepositie van Nederland taant door onderbenutting van menselijke motivatie.
Betekenis van werk
6
Betekenisvol werk winst voor medewerker én werkgever
De betekeniswerker heeft betekenisvol werk waarin het bereiken van persoonlijke ontwikkelingsdoelstellingen en benutten van de talenten centraal staan. De 4 kenmerken van de ‘betekenis’werker:
werkt aanzienlijk harder is loyaler draagt meer bij aan innovatie beschouwt zich vakman.
Betekenis van werk
7
Betekeniswerkers werken aanzienlijk harder
Kenmerk van de betekeniswerker 1
betekenisscore
Betekenisscore en gemiddeld aantal w erkuren per week 10 8
7,5
7,5
7,7
15 tot 34
35 tot 49
50 of of meer dan 50 uur u
6 4 2 N = 190
N = 279
N = 27 uur per wee week
Het verschil in scores is niet significant (P > 0,5) Scores zijn wel een indicatie van kenmerk 1.
Betekenis van werk
8
Betekeniswerkers zijn loyaler
Kenmerk van de betekeniswerker 2a
betekenisscore
Op de stelling “momenteel denk ik er sterk aan om de organisatie te verlaten” reageren betekeniswerkers vaker met ‘oneens’ dan de tegenpool.
10 8
7,88
7,53
7,05
7,20
7,08
6 4 2 0 Zeer mee oneens Mee oneens Geen van beiden Mee eens N=158 N=157 N=103 N=49
Betekenis van werk
Zeer mee eens N=26
9
Investeer in starters en trouwe medewerkers; zij zijn de betekeniswerkers
Kenmerk van de betekeniswerker 2b
betekenisscore
Betekenisscore en loyaliteit 10 8
7,7
7,4
7,5
2 tot 3 jaar
4 tot 5 jaar
7,1
7,5
7,7
6 4 2 0
3 maanden d tot 1 jaar
6 tot 7 jaar
5 tot 15 jaar
meer dan m 15 jaar
Deze groep medewerkers is minder loyaal naar de werkgever
Betekenis van werk
10
Betekeniswerkers dragen meer bij aan innovatie
Kenmerk van de betekeniswerker 3
betekenisscore
Op de stelling: ‘in mijn werk lever ik graag een bijdrage aan nieuwe producten’ reageren medewerkers met hoge betekenisscores positiever. 10 8
7,84
7,52
7,10
Zeer mee eens
Mee eens
Neutraal
5,20
6 4 2 0
Betekenis van werk
Mee oneens a
11
Betekeniswerkers zijn vakmensen
Kenmerk van de betekeniswerker 4
De betekeniswerker beschrijft zichzelf vaker als een vakman of dienstverlener dan de tevredenwerker. 100 % tevredenwerker
80
betekeniswerker 56
60 40
62
24 26
20
7
1 0
2 3
gevangene
kunstenaar
1
0 vakman
loonslaaf
6 6 dienstverlener
kapitein
2
3
politieagent
betekenisscore
Op de stelling ‘ik vind dat ik een vak uitoefen’ antwoordt de betekeniswerker positief. 10 8
7,83
7,41
6,94
5,06
Mee eens
Neutraal
Mee oneens
6 4 2 0 Zeer mee eens
Betekenis van werk
12
Waardering ontvangen is belangrijk voor betekeniswerkers
Kenmerk van de betekeniswerker 5
Op de vraag ‘wat mis je vooral in je huidige werk’ geven betekeniswerkers de volgende antwoorden:
17,5% mist vooral waardering 11, 2% mist financiële middelen om extra dingen te doen 7,5% mist carriere mogelijkheden 6,7% mist een waardevolle bijdrage te leveren aan de samenleving.
Betekenis van werk
13
Drie bewezen aanpassingen in de organisatie-inrichting stimuleren de betekenis van werk Oplossingsrichtingen
1. Koester vakmanschap en geef verantwoordelijkheid vergroot de autonomie en verantwoordelijkheid van de medewerker benadruk vakmanschap
2. Pas managementstijl aan geef waardering aan de medewerker laat controle los stel ontwikkeling en opleiding van medewerker centraal
3. Betrek de klant in persoonlijke groei stimuleer direct klantcontact voor de medewerker N.B Algemeen geldende randvoorwaarden voor betekenisgeving: bied goede werkcondities stel geschikte middelen ter beschikking (auto,laptop, technologie)
Betekenisvol werk
3. Betrek de klant in persoonlijke groei 2. Pas managementstijl aan 1 Koester vakmanschap
Tijd en investering Jaar X
Jaar X+1
Betekenis van werk
Jaar X+2
14
De betekenis van werk van 499 respondenten is onderzocht
Achtergrond bij het onderzoek
Definitie betekenisvol werk Werk is betekenisvol wanneer de medewerker ervaart dat het eigen werk bijdraagt aan het realiseren van persoonlijke leer- en ontwikkeldoelstellingen in lijn met organisatiedoelen en eigen talenten. " 499 respondenten; werkende Nederlanders " Uitgevoerd in oktober- november 2006 " 47% afkomstig uit GZ en overheid " 32% > 15 jaar werkzaam in organisatie " Gelijk aantal mannen en vrouwen
Respondenten per functieniveau 5% senior management 21% management
Respondenten per sector overige, anders 3% beveiliging, andere services 1% vrijwilligerswerk 0%
industrie (olie & chemie+ productiesector) 6% financiele dienstverlening
8%
bouw 3%
8% handel
onderwijs 5% gas water en licht 0%
74% uitvoerend medewerker
27% gezondheidszorg
overheid 20%
transport, scheepvaart 6% en logistiek 1%
7%
4% technologie 1% farmacie zakelijke dienstverlening
telecommunicatie
Betekenis van werk
15
Begripsbepaling betekenis van werk en het onderzoeksmodel
Achtergrond bij het onderzoek
In de literatuur staat betekenis van werk gelijk aan betrokkenheid, inzet, tevredenheid, trots, employability, engagement en bevlogenheid.
In dit onderzoek is de volgende definitie van betekenis gehanteerd: Werk is betekenisvol wanneer de medewerker ervaart dat het eigen werk bijdraagt aan het realiseren van persoonlijke leer-, en ontwikkeldoelstellingen.
Aan het onderzoek ligt een onderzoeksmodel ten grondslag. Het onderzoeksmodel is gebaseerd op de hypothese dat: onafhankelijke variabelen zoals, taakkenmerken, organisatiekenmerken en beloningsaspecten in combinatie met persoonskenmerken het niveau van en soort betekenis bepalen die een persoon vindt in het werk. het niveau van en soort betekenis een directe relatie heeft met werktevredenheid, inzet en motivatie van medewerkers.
Het onderzoeksmodel bestond uit 120 vragen, waarvan 20 vragen direct betrekking hadden op mate en soort betekenis.
Het onderzoek is uitgevoerd i.s.m. Mercer HR Consulting [What’s working onderzoek]
Betekenis van werk
16
Begripsbepaling betekenis van werk en het onderzoeksmodel
Achtergrond bij het onderzoek
De mate van betekenis is gemeten aan de hand van 3 verschillende onderzoeksvragen (samengestelde betekenisscore): 1. in mijn werk kan ik veel van mezelf kwijt 2. door mijn werk lever ik een waardevolle dienst/product aan de samenleving. 3. via mijn werk kan ik mijn persoonlijke idealen realiseren (5 mogelijke antwoordcategorieën: Zeer mee eens, eens, neutraal, oneens, zeer mee oneens)
De samengestelde betekenisschaal is valide met een alpha van .83. Individuele kenmerken - Persoonlijkheid - Predisposities - Opleiding
Directe leidinggevende
Beoordeling / Beloning
BETEKENIS
Motivatie
3 3
Inzet
2 2
Retentie
1 1
Overige effecten Trots, bekwaamheid
Cultuur& Gedrag Overige kenmerken
Tevredenheid
Ondernemingsprestaties
Organisatiekenmerken - Inrichting Organisatiekenmerken - Job kenmerken(VAISF) Organisatiekenmerken - Senior management -
Dissatisfiers Hygiëne factoren - Werkdruk - Work life balans
Uitgebreide onderzoeksresultaten en achtergrondinformatie zijn op te vragen bij Turner (www.turner.nl)
Betekenis van werk
17
