Bestemming: werk Supported employment en herstel
H. Michon, symposium Goed gestemd aan het werk AMC, 20 maart 2013
Inhoud Mensen met ernstige psychische aandoeningen • Arbeidsparticipatie • Arbeidsre-integratie mbv IPS • Herstelgerichte aanvullingen meerwaarde?
2
Arbeidsparticipatie
Panel Psychisch gezien • • • •
www.psychischgezien.nl Aanhoudende ps. aandoeningen Ruim 800 leden 2 fact sheets, respons plm 600
4
Context: kansen!? Wet- en regelgeving • WMO • Participatiewet GGZ beleid • Ambulantisering • In (F)ACT teams IPS vereist, ervaringsdeskundigheid Economie • Crisis! • Kansen voor duurzaamheid, eigen kracht • Arbeidskrachten nodig.. toch?! 5
Geen werk - so what? • Komt tegemoet aan behoefte – sociale contacten, inkomen – helpt herstellen & teken van herstel
• Motivatie kan groeien • Achter ‘geen behoefte aan’ zit: ervaren en geanticipeerde stigma • Talent en interesse herkennen en benutten • Werken ‘altijd’ beter dan geen werk..
6
Individual Placement & Support • • • • • • • • •
Regulier betaald werk in vizier houden Begeleiding bieden aan wie wil Snel zoeken naar echte baan Eerst plaatsen dan trainen Arbeidsbegeleiding integreren met GGZ-hulp Voorkeuren cliënt voorop Persoonlijk ondersteunen zo lang als nodig Begeleiden bij uitkeringskwesties Doorlopend arbeidsmogelijkheden inschatten
7
IPS ‘Evidence based’.. internationaal Ook buiten de VS
Bond e.a. 2008 8
Scion in notedop OPZET • 4 x langdurige GGZ volwassenen • Iedere cliënt met wens tot betaald werk • Toewijzing vlg. loting aan IPS of reguliere arbeidsrehabilitatie • Sep.‘05- nov ‘11 • metingen: start, en na 6 – 18 – 30 mnd
GROEP • 151 respondenten • 74% man / lft 35 jr • 82% ongehuwd • diagnose: o.a. 58% schizofrenie/psychose • 80% medicatie in afgelopen half jaar • 74% ooit opgenomen
10
Uitkomst na 30 maanden: % regulier betaald werk
Opzet
Enkele andere resultaten • IPS groep meer dagen gewerkt in reguliere baan (69 vs 36) – Sign meer uren IPS > RA
• Binnen werkenden: – Gem. 291 dgn gewerkt, 22 u. p week – geen verschil IPS groep en vergelijkingsgroep
• Geen stijging - maar ook geen daling in kwaliteit van leven, gezondheid • IPS kost wat, maar dan heb je ook wat! • IPS goed implementeren is lastig 13
Scion-tists... • J. van Busschbach & H Michon (project supervisors) • M. van Vugt, D. Stant (Core team, economic evaluation) • L. Aerts Roorda, N. van Erp, H Kroon. D. Wiersma • Advisors J. van Weeghel, H. Kroon • Data coordinators: staff at the four sites • Grants: UWV (T18), ZonMw (T30) RGOc-University medical center Groningen; Trimbos-instituut; Kenniscentrum Phrenos. GGzEindhoven, Lentis-UCP (Groningen), ParnassiaBavogroep / Pameijer (Rotterdam), 14 Dimence (Deventer / Almelo).
IPS geen haarlemmerolie • Bouwt door op – andere rehab. benaderingen – Supported Employment
• Mensen met aanhoudende psychische problemen vaak ambivalente werkwens • IPS heeft wel betere resultaten, maar werkt niet voor iedereen – Scholing kan werkkansen vergroten
• IPS is lastig goed te implementeren
15
Resultaten verbeteren? Doelvaardigheid? Motiverende gespreksvoering Cognitieve vaardigheden Proces / gesprekstechnieken Coaching werkgever Eigen kracht / inzetbaarheid / zelfmanagement • MODELGETROUW TOEPASSEN! • • • • • •
16
Richtlijnontwikkeling • • • •
Multidisciplinaire richtlijn recent klaar Werk behouden (en eerst vinden) Verschijnt binnenkort Aanbevelingen mbt o.a. – zelfmanagement – assessment – samenwerking
• ! Nog weinig evidence voor behoud.. primaire proces
17
Herstel • Medisch (symptomen) • Functioneel (rollen) • Psychologisch (identiteit)
18
Herstel = • Herstel (..) betekent dat je leert zien waar je eigen kwetsbaarheden en talenten liggen en dat je met gebruikmaking daarvan weer baas wordt over je eigen leven. (HEE web site) • Een bevredigend, hoopvol leven leiden dat ertoe doet (..) (vrij vertaald naar Anthony ea 2003)
• Je bent niet je stoornis (Boevink) • Iets anders dan genezen
19
Herstel • Proces • Uitkomst • Visie
20
Wellness Recovery Action Plan (WRAP)* • Persoonlijk werkboek maken – waarin hij/zij beschrijft wat helpt om zich gezond te voelen en actief te herstellen. – Onderdeel 1: ‘gereedschapskist goed gevoel’. – 7 andere onderdelen, zoals voortekenen kunnen herkennen van terugval; een crisisplan opstellen, een gezonde leefstijl ontwikkelen.
• • • •
8 gesprekken, waarna continuering De precieze invulling varieert Training door ervaringsdeskundige facilitator Samenwerking Kenniscentrum Phrenos, HEEgroep Trimbos-instituut, GGzE, GGZ NHN, etc) * Copeland & Mead 2004).
21
Effecten hersteltraining? Training / follow-up EC/ Pos. Effect op* CC Herstellen doe je zelf / t0-3-6mnd
168 /16 5 HEE / T0-12-24mnd 81/ 82 WRAP / t0-einde cursus-6mnd
Empowerment, hoop, zelfvertrouwen
symptomen, vertrouwen in psychische gezondheid 276 hoop, kwaliteit van leven /27 en symptomen. 9
* Gestel Hv ea; Boevink ea; Cook ea
22
Gezamenlijk reisdoel • IPS afh. v motivatie en interesses cliënt • IPS gelooft in cliënt • Voor velen is werk teken van herstel – .. Maar niet allemaal!
• Oil & Vinegar • Kortom..
23
• Arbeidsrehabilitatie kan niet zonder herstel? • (andersom misschien wel..!) • • • • •
Studie ‘Werken met WRAP’ Cluster randomised trial 4 sites WRAP training Mixed methods Dataverzameling start april 2013
24
Wordt vervolgd!
25