Beste ynwenners, Weromsjen

HJERST 2014

Beste ynwenners, Weromsjen Foar jim leit al wer it Hjerstnûmmer fan de Nijsbrief. Wylst ik dit stikje skriuw, kinne wy noch altyd genietsje fan in hiele moaie neisimmer. Dizze Nijsbrief stiet foar in grut part yn it teken fan werom sjen. We sjogge werom op de ôfrûnne simmer. Foto’s fan de Merke, mar ek de ferslaggen fan sportaktiviteiten, bringe ús wer efkes werom yn de tiid. It earste lustrum fan it nije Teatskehús is fierd. Reden genôch foar in weromblik nei de tiid fan eartiids. We kinne lêze hoe it “Teresiahuis” yn 1954 it 50 jierig jubileum fierd hat. Yn de Nijsbrief ek in oersicht fan alle minsken dy skoalhaad fan de Gregoriusskoalle west binne. In skoalle en in fersoargingshús. Twa prominente ynstellingen yn ús doarp. Alle minsken dy’t hjir harren wurk fine, drage by oan ús doarpsmienskip. Yn de Nijsbrief in petear mei Pastor Jellema. Syn bydrage foar de Vitusparochy, sûnt dit foarjier foar de Antonius van Paduaparochie, is bysûnder west. Jong en âld kinne werom sjen op in fijne gearwurking mei in pastor dy’t tusken de minsken stie. It is goed dat je de jongerein fol wurdearring oer de Pastor praten heare. Dat dit fan twa kanten komt kinne wy yn it ynterview lêze . Pastor Jellema giet in nije takomst temjitte. Wy wolle him betanke foar de bydrage dy’t hy de ôfrûne jieren levere hat oan de tsjerke en de doarpsmienskip. Ek wolle wy him in protte sukses tawinskje by it útfieren fan syn nije taak. De tiid haldt gjin skoft. De winter stiet wer foar de doar. De ferienings presenteare harren winterprogramma. De sportferienings draaie al wer op folle toeren. Gean der mar efkes goed foar sitten, miskyn noch bûtendoar yn’t sintsje, mar genyt fan de Nijsbrief dy’t foar jim leit. Ik wol jim in protte lêsplesier tawinskje. Hillie Terwisscha van Scheltinga-Altenburg





Ynhaldsopjefte Nijsbrief

Kalinder

Algemien - Foaropwurd 3 - Ynhaldsopjefte 4 - Kolofon 4 - Kalinder 5 Doarpske saken - Parkeare yn Blauhûs - Kanoroute - Duurzaamheidscommissie - Belbus van Tellens

Verenigingen - EVA 26 - Gerben Rypma Stifting 27 Sport - Speedway Blauwhuis 28 - De Seare Hân 32 - 5 tegen 5 tournamet 34

6 7 8 9

Historie - Út de âlde doaze 23 - Katholiek onderwijs in Blauwhuis, directeuren 36 Ferskaat - Interview diaken Jellema 12 - Optocht Merke 20 - Studeren in Zuid-Afrika 24 - De senioren by inoar 27 - Reactie op het verhaal van Jan van Houten 39

Teatskehûs Positieve zorg in het Teatskehûs 10 Rubrieken - It Ljocht op ... 17 - 10 jaar later 23 - Fan Eigen Hiem 38 S������������������ t.Gregoriusskoalle - Skelterrace 31

Kolofon

Bestjoer Doarpsbelang Blauhús: Hillie Terwisscha van Scheltinga,� Foarsitter Agnes Overwijk, Skriuwer Boudina Rijpma - van der Meulen, Ponghâlder Kees Steenstra, lid Renè Couperus, lid

Oplage: rom 300 Om-ende-by maart, juny, septimber en desimber Advertinsjes binne tige wolkom, ynformaasje by Boudina Rijpma - van der Meulen Meiwurkers Nijsbrief: Agnes Overwijk Jannie van der Bijl Anke Landman Nel Bekema - Hoekstra Bert de Jong Sietske Pruiksma Watze Post

Sekretariaat : Broer de Wittestrjitte 5, 8615 LD Blauhûs Us eigen polysjeman Chantal Manten is rjochtstreeks berikber 0900-8844 Nijsbrief: Wurdt fergees besoarge by leden fan Doarpsbelang Blauhús

Kopij foar de Nijsbrief ynleverje foar: 1 desimber 2014 

Datum

Aktiviteit

Woansdei 24 septimber Start verkoop Kinderpostzegels Snein 28 septimber Afscheidsviering Pastor Jellema in de St. Vituskerk Woansdei1 oktober Start Kinderboekenweek Tiisdei 7 oktober EVA - Genieten van het leven door Remedica Tiisdei 7 oktober Agindafergadering SieSa 13 - 17 oktober Herfstvakantie Sneon 18 oktober Koekactie SAC Tiisdei 21 oktober Leiders en Leidsterfergadering SieSa Sneon 25 oktober Gerben Rypma Stifting: Kulturele Kuiertocht Tiisdei 28 oktober Bestjoersfergadering SieSa Sneon 1 novimber Froulju-jûn Westhem Tiisdei 4 novimber EVA - Grannies2Grannies Tiisdei 11 november St. Maartenviering Sneon 15 novimber “Eleventies party” met sparkless live in de Freonskip Sneon 29 novimber Snert en borrelnotenactie Fanfare Blauwhuis Moandei 1 desimber Aanvang Winterrooster Woansdei 3 desimber Comeniusproject: Buitenlandse gasten op school Freed 5 desimber Sinterklaasfeest Tiisdei 9 desimber EVA - Workshop kaarsen maken Freed 12 desimber Gerben Rypma Stifting. Kroechteater ‘Krimp’ Seon 20 desimber verkoop kerststukjes St. Vituskerk Snein 21 desimber kerstconcert Fanfare Blauwhuis 22 desimber - 2 jannewaris Kerstvakantie Woansdei 31 desimber Oliebollenactie SAC Snein 11 jannewaris Gezinssportdag Jierfergadering Doarpsbelang: elk jaar op de laatste woensdag van maart. Carnaval: het weekend voor Aswoensdag Blauhúster Túnfeest: het weekend dat het dichtst bij de langste dag van het jaar ligt Blauhúster Merke: elk jaar op de 3e donderdag na de 1e zondag in augustus

Kolofon (vervolg) Redaksje-adres: Sinserpaed 2, 8615 LX Blauhús. [email protected] of nijsbriefBlauhus@gmailcom

Foto’s fan ferskate ynstjoerders Blauhús op Ynternet www.blauhus. nl Tineke Rijpma Michiel Zeinstra

Tige tank oan alle skriuwers en advertearders. 

Doarpske saken - fan Dorpsbelang

Laatste stand van zaken Kanoroute (Hans van Amersfoort)

Vorig jaar december heeft de Kanocommissie een bijeenkomst georganiseerd voor alle bewoners van Westhem. De heer Tio was zo vriendelijk om zijn prachtige locatie ”de Pollepleats” beschikbaar te stellen met gebruikmaking van een geavanceerd audioscherm. Daar zijn de bewoners geïnformeerd over de route middels een powerpoint-presentatie.

Parkeare yn Blauhûs? Prima, mar nét op de stoepe! Hieltiid mear automobilisten parkearre harren auto op de stoepe. Mar de stoepe is foar fuotgongers, rolstoelen, rollators én âlders mei berneweinen. Nét foar auto’s. De diken binne breed genôch om te parkearren én foar it oare ferkear. Boppedat binne der rom 50 sintrale parkearplakken yn Blauhûs. Soargje foar in Feilige Stoepe. Wy rekkenje op jo meiwurking. Ut namme fan alle ynwenners, Doarpsbelang Blauhûs

Tijdens de presentatie heeft de commissie samen met de bewoners alle details doorgesproken. Opmerkingen over technische zaken m.b.t. de route, persoonlijke zaken als privacy en een voorstel voor een “bypass” in de route zijn daarbij aan de orde gekomen. Uiteindelijk is een vragenlijst van 15 punten opgesteld voor de Provincie, het Waterschap en de Gemeente. De Provincie en de Gemeente waren blij verrast met de wijze waarop wij als kanocommissie samen met de bewoners van Westhem voortvarend aan de slag waren gegaan. Op 20 mei j l. is er overlegd met de Gemeente, Provincie en een senior adviseur water van de Anteagroup (ingenieursbureau) om een definitief uitgewerkt plan te maken m.b.t. de technische uitwerking en de financiële aspecten. 25 juni j l. is het concept- plan besproken en zijn de laatste puntjes verwerkt in een definitieve uitwerking. Op 21 mei dit jaar zijn de Westhemmers opnieuw uitgenodigd voor een bijeenkomst te houden op 2 juli. Deze bijeenkomst is niet doorgegaan omdat naar het oordeel van de Kanocommissie nog niet alle aspecten duidelijk waren. Zo moesten er nog gesprekken plaatsvinden met enkele bewoners en, nog belangrijker, met enkele agrariërs. U moet dan bijvoorbeeld denken aan grondruil i.v.m. de voorgestelde “bypass” bij het huis van de familie Rijpma of aan de vernieuwing van landbouwovergangen c.q. bruggetjes. Verder heeft het Waterschap nog specifieke eisen hoe de aanleg moet plaatsvinden naar de nieuwste inzichten van waterpeilbeheer. Overigens voor Blauwhuis is het van belang te melden dat de aanleg van een steiger in de planvorming is meegenomen. De kanocommissie kiest ervoor om pas weer een bijeenkomst te organiseren als er op alle vragen een duidelijk antwoord is, pas dan kunnen bewoners van Westhem zich een goed oordeel vormen over de route en is een bijeenkomst o.i. nuttig. De Provincie heeft ons recent laten weten binnen 2 maanden een helder en uitgewerkt definitief plan te kunnen presenteren. Tot zover actuele de stand van zaken m.b.t. de Reidmarroute.





Duurzaamheidscommissie Stand van zaken betreffende de energie coöperatie Blauwhuis. De NLD en daarmee ook Energie coöperatie Friesland: “Us Kooperaasje” heeft in mei een vergunning van de overheid gekregen om gas en elektra te leveren aan particulieren. Hiermee is de structuur zoals die tijdens de jaarvergadering gepresenteerd is, in werking getreden. Inmiddels zijn de eerste bewoners van Blauwhuis naar volle tevredenheid overgestapt naar de NLD. Op dit moment heeft Blauwhuis helaas nog geen eigen functionerende energie coöperatie en gaat het retourgeld dus nog naar de Kooperaasje Fryslân totdat er daadwerkelijk een Kooperaasje is in Blauhús. De duurzaamheidscommissie is nog op zoek naar een aantal bestuursleden om deze coöperatie gestalte te geven. En uiteraard meer klanten. Geïnteresseerden kunnen zicht melden bij ondergetekenden.

Het coöperatie bestuur en de leden bepalen vervolgens wat er met het uitgekeerde geld gebeurt. Hoe meer leden hoe meer geld en de bedoeling is om dit bijvoorbeeld aan te wenden voor groene projecten zoals het realiseren van zonnepanelen op bijvoorbeeld de sporthal. Maar nogmaals dit wordt beslist door de leden. Voor een coöperatie bestuur zijn minimaal drie bestuursleden vereist. Zoals gezegd zijn we naarstig op zoek naar initiatiefnemers die deze coöperatie vorm wil geven. Het bestuur hoeft niet alles zelf te bedenken ze krijgen steun van de Kooperaasje Fryslân zoals standaard statuten en begeleiding.

Belbus van Tellens.

Evert, Peter, Koos en René. Wat is ook alweer de opzet van een energie coöperatie? Een regionale energieleverancier (NLD) zonder winstoogmerk levert groene energie aan klanten. Het geld dat reguliere energieleveranciers nodig hebben om winst te draaien of om hun overhead te bekostigen, wordt door de NLD uitbetaald aan Kooperaasje Fryslân. Die verdeelt dit weer onder de lokale dorpskooperaasjes. Zie schema hieronder. Het bedrag is voor dit jaar vastgesteld op 35,00 euro per klant/jaar wat per kwartaal wordt uitbetaald. De huidige regelgeving is zo opgezet dat er door o.a. belasting voordelen voor een lager bedrag energie geleverd kan worden. Deze zelfde regelgeving belet tevens dat deze “korting” direct aan haar leden of klanten wordt doorberekent maar uitgekeerd wordt aan de plaatselijke Kooperaasje.

Misschien hebt u hem al gezien voor de ingang van het Teatskehûs, de nieuwe milieuvriendelijke Belbus van Tellens. Als u er eens “Efkes op út” wil dan kunt u hier voortaan gebruik van maken. U kunt met de auto gebracht worden voor een bezoekje aan familie of een vriend of vriendin in een ander dorp, of wanneer u boodschappen wilt doen dan kunnen we u ook brengen en ophalen. U wordt thuis opgehaald en weer bij de deur afgezet. De Belbus gaat rijden in de regio Blauwhuis, IJlst en Heeg en omgeving. De Belbus kan geboekt worden door jong en oud en is in principe voor alle inwoners binnen deze regio, als aanvulling op het openbaar vervoer. De Belbus wordt bestuurd door vrijwillige chauffeurs en rijdt iedere dag, 7 dagen in de week van 8 tot 8. U kunt uw rit boeken 24 uur van te voren. De ritprijs bedraagt 1 euro per 5 kilometer, 2 euro per 10 kilometer, enz. U kunt uw rit boeken op telefoonnummer 0515 - 571 900 tijdens kantooruren.

Vanaf 2 oktober a.s. starten we officieel. We hopen dat het een groot succes wordt. Ik zou zeggen ga er eens (vaker) Efkes op út ! Marcel van der Meulen Locatiemanager 



Positieve zorg in het Teatskehûs, in de zomermaand augustus de “vitamine trip” (Candida van Delft)

Een betere afsluiting konden we niet wensen. Laat nu de herfst en de winter maar komen We hebben allemaal genoeg vitamine opgedaan. Heel veel dank aan iedereen die deze vitamine trip weer mogelijk gemaakt heeft. 2 september feest! 5 jaar na de nieuwbouw in het Teatskehûs het eerste lustrum! En dat moest gevierd worden, in het atrium werd een expositie van allerlei foto’s van de afgelopen jaren tentoongesteld, dit riep heel wat herinneringen op.

Vitaminetrip Aan de boom de oude Es, hebt u wel gezien dat het thema deze zomer vogels was in het Teatskehûs. Vele schoolkinderen, olv. Yteke Bakker, bewoners en familie zijn hiervoor aan het schilderen geweest. Op maandag 4 augustus startte de vitaminetrip.Meteen de eerste keer waren er al genoeg vrijwilligers uit het dorp om cliënten in de rolstoel te begeleiden. Iedere morgen dronken we gezamenlijk koffie in het restaurant en rond 10:30 uur nam ik de microfoon ter hand en las ik een gedicht voor. Waar het thema “vogels” in voor kwam. Daarna werden alle bewoners verdeeld onder de vrijwilligers, personeel en familie. En kon de wandeltocht met stempelkaart beginnen. Soms moest de route voor vrijwilliger twee keer gelopen worden, maar dit was nooit een probleem! Iedere week was er een andere route en stond er een attribuut langs de kant van de weg. Dit attribuut had altijd met vogels te maken! (een geborduurd schilderij, een oude schoolplaat, verschillende vogels van allerlei materiaal enz.). De leukste was wel de pratende papagaai, ook de schoolkinderen vonden dit prachtig! Als je tegen hem sprak, zei hij het 2 keer terug! Ook is de Leeuwarder Courant aanwezig geweest, een journalist met een fotograaf. De volgende dag stond er een alleraardigst stukje in de Leeuwarder courant. Bij mooi weer, maar ook in de regen is er gelopen! We hebben zelfs op een regenachtige dag, de winkel van Firma Zeinstra van binnen bekeken! De laatste dag, vrijdag 29 augustus was er een feestelijke afsluiting op de Van der Looswei 11 ontvangen bij Watze en Hester Post. Een warm onthaal met muziek! Watze speelde op zijn trompet en Hester op de drum. Het klonk mooi en gezellig. Na de drankjes en de hapjes konden we liedjes raden van bekende televisieseries. Iedere keer werd er al vlug meegezongen als er een ander deuntje ingezet werd. “Hallo meneer de uil”, “Goede tijden slechte tijden” enz. Iedereen kreeg een vogelpotje mee naar huis met een welverdiende bloem. 10

Morgens dronken we gezamenlijk koffie en droegen de zussen, Mevr. Elske Hobma en Mevr. Sietske Huitema een gedicht voor. Het personeel zong de bewoners toe met een mooi lied, gemaakt door Rein Brandsma. Middags stond er een feestelijke maaltijd klaar voor de bewoners en daarna kwam Loeki Knol optreden, dit was ook voor de vrijwilligers en familie. Het was een volle feestelijke sfeer en de bekende zangeres Loeki Knol: Vroeger bekend van het tv programma ‘Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer ?’ Zij trad op met haar vaste arrangeur en begeleider Henny Langeveld (piano & accordeon). Iedereen genoot zichtbaar. Deze middag afgesloten met een gezamenlijke maaltijd. ‘s Avonds was er nog een bijeenkomst voor het personeel georganiseerd. Groentetuin Dhr. J. Rypma zijn groentetuin, naast de jeu de boules baan! Trots is hij op zijn mooie tuin, zelf schreef hij hierover! Een chinees spreekwoord zegt: “de beste bemesting is de schaduw van de tuinman”. Daarom wandel ik elke dag even naar het tuintje bij het Teatskehûs. Daar staan wat kruiden, zoals: bieslook-dille-tijm-koreander-oregano-saliemunt-maggie-peterselie en rabarber. Ook staan er tomatenplanten, paprika’s en worteltjes met wat slaplantjes en prei met andijvie. Daarnaast groene-, savoie en boerenkool. Wat overblijft aan grond is voor de stam-slabonen die op stokken groeien. Dat is eigenlijk gemakzucht. Ik kan ze nl. staande plukken. Omdat de zon de hele zomer volop bleef schijnen viel mijn schaduw geregeld over de tuin. Zou die oude chinees dan toch nog gelijk krijgen? want ondanks de droogte groeit het daar als: “Chinese kool”! 11

Interview met Diaken Jellema

Mocht u zelf de keuze voor Blauwhuis invullen? Dat niet, na het afstuderen ga je bij het bisdom vragen waar er vacatures zijn. Er werden toen een paar mogelijkheden genoemd. Sneek en Blauwhuis waren daar ook bij. En er werd aangegeven dat deze vacature het eerste vervuld zou moeten worden, op een andere plek was het allemaal niet zo dringend. Daarom ben ik hier terecht gekomen. Noem het toeval, noem het een Goddelijk plan.

(door Bert de Jong)

Kreeg u een bepaalde bijzondere opdracht mee? Niet van de bisschop, met de pastoor heb ik het wel over deze parochie gehad en wat ik er zou kunnen gaan doen. Pastoor van Ulden hoopte vooral dat ik die dingen zou kunnen gaan doen, waar hij niet aan toe gekomen was vanwege zijn andere werkzaamheden. Maar hij heeft mij verder alle vrijheid gelaten om mijn tijd in te delen en te kijken wat ik het meest nodig vond.

Waar geboren, opleiding en functies/betrekkingen voordat u in Blauwhuis werd benoemd. Ik ben op 6 mei 1971 geboren in Hoogezand-Sappemeer. Daar heb ik maar een half jaar gewoond. Toen zijn we naar Haren verhuisd, waar mijn ouders nog steeds wonen en ik mijn hele jeugd heb doorgebracht. Na de middelbare school ben ik aan de Rijksuniversiteit van Groningen Geschiedenis en Mediaevistiek (een vak over Middeleeuwen) gaan studeren en heb daar ook de universitaire lerarenopleiding gedaan. Pas daarna kwam ik via een studiebeurs voor één jaar in contact met de theologie, die me erg interesseerde. Dat ene jaar dat ik via de Radboudstichting mocht doen, werden er dus meer, en uiteindelijk ben ik ook afgestudeerd in de theologie aan de katholieke theologische universiteit van Utrecht. Na al die studies kreeg ik van de bisschop een benoeming in Blauwhuis en Sneek Wanneer kwam u als Pastor in Blauwhuis? Ik ben hier op 8 september 2007 gekomen en werd voorgesteld tijdens de Nijsimmermerke. De volgende dag werd ik pas aan de parochie in Sneek gepresenteerd. Kunt u zich nog herinneren waarmee u als eerste werd geconfronteerd? Ik weet nog dat ik het heel erg leuk vond dat er zoveel leven rond de pastorie was. In de tuin was een rommelmarkt, er werden certificaten verkocht voor de restauratie van de beelden in de kerk, er was een kraampje met bloemen en diverse lekkere dingen om te eten. Er werden zelf schilderijen en “antieke” voorwerpen geveild. Kortom, er was van alles te doen en dat vond ik heel mooi. Na de viering op de avond was er een darttoernooi voor de keten. Daardoor kreeg ik direct in de gaten dat er veel activiteiten in Blauwhuis georganiseerd kunnen worden en dat de mensen er dan enthousiast aan meedoen.

12

Wat vind u bijzonder aan de parochianen in Blauwhuis? Dat is best moeilijk om daar iets over te zeggen. Ik denk dat ik het nog het meest bijzonder vind, dat ik me hier zo snel thuis ben gaan voelen. En dat komt omdat de parochianen me heel welwillend en vriendelijk hebben ontvangen. Dat ze werkelijk het gevoel hebben gegeven dat ze blij waren dat ik er was en dat ik ook welkom was in de dorpsgemeenschap. Wat vind u bijzonder aan de parochie Blauwhuis e.o. Bijzonder aan de parochie is de inzet van de parochianen voor de kerk. Iedere keer opnieuw willen mensen meehelpen om de kerk in stand te houden. Mede daarom is de kerk zo goed in onderhoud. Als er een restauratie nodig is, dan zijn de mensen bereid zich daarvoor in te zetten. Dat is bijzonder. Jammer alleen, dat je dat in de kerkgang niet onmiddellijk terug ziet. Ook vind ik het heel bijzonder en goed dat als er iets aan de hand is, merke, carnaval, een wielerronde of voetbal, dat dan werkelijk bijna het hele dorp daarbij betrokken is. Jong en oud komen samen kijken, doen samen mee. Dat is een belangrijk en sterk punt van dit dorp. Zijn Friezen echt zo stug of is het meegevallen? Valt wel mee, nou! Ik houd er trouwens niet zo van om kaartjes op mensen te plakken en van Friezen, Groningers of Limburgers te zeggen hoe ze zijn. Wat was voor u het meest bijzondere moment tijdens uw verblijf in Blauwhuis? Dat zijn er een heleboel geweest. Vooral het “Met de straat de kerk in”, vind ik heel geslaagd. Mooi vond ik het verder dat er een kleine gebedsruimte achter in de kerk is ingericht met een prachtig Mariabeeld. En dat het beeld dat ik daar eerst al had kunnen neerzetten weer terug is naar het Teatskehuis, waar het nu in de stiltehoek staat. De Carnavalsviering waar we mee begonnen zijn, vond ik ook heel mooi. En zo zijn er series herinneringen aan uitzonderlijke momenten. 13

Kende u teleurstellingen tijdens uw verblijf in Blauwhuis? Die zijn er altijd ook. Ik zou bijvoorbeeld graag gezien hebben dat ook een komende generatie de kerk op de zondag wat vaker zou bezoeken…. Tijdens de Merke, Tuinfeest en Carnaval was u vaak van de partij. Dat werd erg gewaardeerd. Wat was uw inspiratie om deze feesten te bezoeken. Hoe gaat u dat in de nieuwe parochie doen? Ik heb dat altijd heel graag en met heel veel plezier gedaan. Het was voor mij een manier om ouderen en jongeren mensen te ontmoeten, die ik in de kerk niet zo snel zou tegenkomen. Op zo’n feest spreek je anders met elkaar, makkelijker. En je leert elkaar toch kennen. Ik had niet een vooropgezet plan. Ik wilde vooral gewoon meeleven met het dorp. En heb me later bedacht dat als ik op die manier de drempel om de pastor aan te spreken, wat zou kunnen verlagen, dat dat dan heel erg goed zou zijn. Of me dat in een volgende benoeming weer lukt, dat weet ik niet. Het zwaartepunt komt te liggen in de stad Groningen. Het is daar veel moeilijker om ergens op een algemene bijeenkomst of een feest mensen tegen te komen, die op een of andere manier met je parochie te maken hebben. Ik moet maar eens kijken, misschien kan ik toch iets bedenken. U zult in Blauwhuis onder meer worden herinnerd als de Pastor van en voor de jongeren. Hebben de jongeren aan uw verwachtingen voldaan? De jongeren zijn prima. Ze hebben laten zien dat ze er voor elkaar zijn, dat vriendschap en vriendengroepen geen loze woorden zijn. Ze zijn er namelijk niet alleen als er samen gefeest kan worden, maar ook als het tegenzit en het leven zich van een droeve kant laat zien. Dat is heel hoopvol. Persoonlijk ben ik blij met de contacten met de jongeren die ik heb kunnen opbouwen. Ik ben erg benieuwd hoe ze zich gaan ontwikkelen en wat ze van hun leven zullen maken. Ik hoop dat het vertrouwen op God daar ook bij zal horen. Ik zou het prachtig vinden als de jongeren ook de weg naar de kerk weer meer zouden weten te vinden, al heb ik wel ontdekt in de afgelopen jaren dat ze daar ieder op de eigen manier wel bezig zijn met geloven en hun geloof beleven Hoe ziet u aan tegen de jongere generatie? Ik ben altijd positief. Ze zullen vast proberen om het beste van hun levens te maken en daarmee van onze aarde. Dat kunnen we hun gerust toevertrouwen. Waarom heeft u lang gewacht om de diakenwijding te ondergaan? Het was goed om me niet direct voor de wijding te melden. Zo had ik de mogelijkheid te merken hoe het is om in het pastoraat te werken. In het Vitusklokje bent u uitgebreid ingegaan op de diakenwijding. Is een diaken vergelijkbaar met een kapelaan? Nee, een diaken is geen priester. Als iemand priester wil worden, moet hij 14

daarvoor twee wijdingen ondergaan. Als eerste de diakenwijding. De diaken leest het evangelie voor, verzorgd de preek en mag speciaal aandacht geven aan mensen die dat nodig hebben; armen zieken, etc. daarna wordt je priester en mag/kun je alle sacramenten bedienen. Als priester wordt je eerst kapelaan of parochievicaris. Het enige verschil tussen een kapelaan en de pastoor is, is dat de pastoor eindverantwoordelijkheid heeft over een parochie en een kapelaan (dat heet in ons bisdom parochievicaris) nog niet. In het Vitusklokje gaf u aan dat een wijdeling wordt bekleed met de dalmatiek. Kunt u aangeven wat dat precies is en waar die naam vandaan komt. De dalmatiek is de oude term voor het gewaad van de diaken. Het is anders van vorm dan het kazuifel van de priester. Het gaat terug op de Romeinse tijd en werd toen door burgers in de steden gedragen en is later in de liturgie terecht gekomen. Ook heeft u aangegeven dat een diaken een stola krijgt omgehangen als teken van het ’zachte juk’ van Christus. Kunt u vertellen waarom het woord ‘zachte’ hier (bewust) is gebruikt. Het zachte juk van Christus gaat terug op een paar verzen uit het evangelie van Mattheus, die ik heel mooi vind: Kom allen naar Mij toe die afgemat en belast zijn, en Ik zal u rust geven. Neem mijn juk op en kom bij Mij in de leer, omdat Ik zachtmoedig ben en eenvoudig van hart, en u zult rust vinden voor uw ziel. Want mijn juk is zacht en mijn last is licht.’ (Mt 11, 28-30). U heeft tijdens uw diakenwijding een aantal beloften gedaan waaronder het getijdengebed. Wat is dat precies? Het getijdengebed is het gebed van de kerk. De monniken, de priesters en iedereen die zich daartoe aangetrokken voelt, wordt van harte uitgenodigd het getijdengebed te bidden. Een aantal keren per dag wordt er een getijde (een gebedstijd) gebeden Dat zijn iedere keer een aantal psalmen, lezingen uit de Bijbel en wat gebeden. De belangrijkste getijden zijn de laudes op de ochtend, de vesper bij het vallen van de avond en de completen aan het einde van de dag. Het ligt in de bedoeling dat u in de toekomst het priester ambt gaat vervullen. Welke weg moet u daarvoor (nog) afleggen? Over ongeveer een half jaar volgt de priesterwijding. In de komende periode zal ik nog een aantal zaken over de priester, zijn taken en spiritualiteit bestuderen en gesprekken voeren met professor Rikhof die mijn begeleider is op weg naar het priesterschap Een gehuwde man kan gewijd worden tot permanent diaken terwijl een ongehuwde man die priester zal worden, tot overgangsdiaken wordt gewijd. Laatstgenoemde legt de celibaatbelofte af. Is er verder verschil in taken tussen de genoemde twee? Nee, dat is er niet. Het gaat om de wijding tot diaken, waardoor je taken als diaken kan en mag uitoefenen. 15

U heeft in Groningen stad en omgeving een nieuwe pastorale functie aanvaard. Een bewuste keuze? Had uw inspraak? Ik vind het heel mooi dat ik naar Groningen zal gaan voor mijn nieuwe opgaven. Maar ook hier geldt: toeval of Goddelijk plan. Ik opteer uiteraard voor het laatste. Hoeveel parochianen heeft Groningen stad en omgeving en met hoeveel mensen verlenen jullie ‘geestelijk bijstand’? Dat zou ik nog niet zo precies kunnen zeggen, ik ben erg slecht in getallen. Maar het is in ieder geval wel meer dan nu. Heeft u in de nieuwe parochie een speciale rol? Ik heb net kennis gemaakt met de nieuwe collegae, maar echt taken verdeeld, hebben we nog niet gedaan. In Blauwhuis had u de beschikking over een prachtige pastorie. Moet u inleveren? Zeker, en dat zal ik best missen. Het was heel mooi en prettig wonen hier. Wat zult u missen? Heel veel verschillende kleine dingen, daar ben ik van overtuigd. En vooral de mensen, bekende en dierbare gezichten om je heen. Ik zal eerst wel even onwennig zijn, om het met een friesisme te zeggen. Het laatste woord is aan u……… Dat wil ik dan gebruiken om iedereen te bedanken voor de mooie tijd die ik hier mocht doorbrengen. Voor het gevoel hier welkom en thuis te zijn. De tijd in Blauwhuis en de parochies hier in de omgeving zal ik zeker nooit vergeten, maar als een dierbare herinnering met me meedragen. Het waren hele goede jaren. En zoals ik al eens eerder heb gezegd, al die herinneringen en momenten gaan mee in de bagage. En ik hoop de mensen hier nog eens tegen te komen en een beetje op de hoogte te blijven. Zo ben ik heel tevreden met de toezegging dat ik de nieuwsbrief kan blijven ontvangen. Vanaf een afstand blijf ik een beetje meeleven. Laat ik dus afsluiten: Van harte Gods zegen voor jullie allemaal en tot ziens! 16

It Ljocht op Bedrijf: Stal Frà Paradìsarheimt Van wie: Liesbeth Jense Waar: Mardyk 2, Greonterp Website: www.paradisarheimt.nl In haar jeugd reed Liesbeth al wel paard, maar deed er verder niks mee. Jaren later, na een ritje op een IJslander tijdens een vakantie werd ze enthousiast. “Dit is toch wel erg leuk, het rijden op IJslanders”. Vanaf 2001 heeft ze IJslandse paarden. Ze woonden toen nog in Hilversum en had op diverse locaties haar paarden gestald. Op een gegeven moment was ze meer aan het heen&weer rijden dan daadwerkelijk met de paarden bezig. Toen rees het idee “zou het niet mooi zijn om alle paarden bij huis te hebben” en zijn ze op zoek gegaan naar een locatie waar dit mogelijk was. Dit werd Greonterp waar ze in 2005 zijn komen te wonen. In 2006 is ze gestart met Stal Frà Paradìsarheimt. Wat toentertijd begon met 7 paarden is nu uitgegroeid naar 20 paarden. Het grootste gedeelte zijn eigen paarden en daarnaast heeft ze heeft paarden in stalling en in de verkoop. Ze geeft paardrijles op IJslanders aan kinderen, veelal uit de buurt van Blauwhuis, en aan volwassenen. Naast het leren rijden van de gangen op een IJslander, wordt er veel aandacht besteed aan de zit en houding van de ruiter. Rijden wordt nog plezieriger als je bewust en ontspannen kunt rijden. De volwassenen weten haar te vinden via haar website en zijn meestal gericht op zoek naar het rijden op IJslandse paarden. Aangezien er niet veel locaties zijn waar men op IJslandse paarden kan rijden komen ze uit alle hoeken van het land. Verder geeft ze ook les op locatie waar ze wel de IJslanders hebben maar geen begeleider/instructeur. Liesbeth heeft de papieren voor trainer/instructeur IJslandse paarden (basis) en voor Centered Riding Instructor. Voor beide opleidingen wordt de kennis up-todate gehouden door het volgen van bijscholing. Momenteel is ze bezig met de opleiding “coaching met paard’, die ze in september 2014 hoopt af te ronden. 17

Ze zou dan graag, naast het lesgeven, hier verder mee willen gaan. Mensen met een hulpvraag (b.v. “Wat zijn mijn talenten” of “hoe word ik zekerder in mijn werk”) te helpen door middel van coaching en het uitvoeren van opdrachten/ oefeningen met een paard. Haar wens is om dan in de toekomst samen met een psycholoog/psychotherapeut samen te werken. Liesbeth runt Paradìsarheimt alleen en krijgt daarbij hulp van een groep meiden uit Blauwhuis die bij haar lessen of gelest hebben en het leuk vinden om te helpen met de diverse werkzaamheden die komen kijken bij het houden en verzorgen van de paarden. Ook de vaders en moeders schromen niet om de handen uit de mouwen te steken. Zo is er in november 2012 een binnenbak gerealiseerd waardoor ze niet meer zo afhankelijk zijn van de weersomstandigheden. Waarom IJslanders? Wat maakt ze zo speciaal? De meeste paarden hebben 3 basisgangen; stap, draf en galop. IJslanders kunnen zich naast stap, draf en galop ook voortbewegen in tölt en sommigen ook in telgang. Het is een vier- of vijfgangen paard en dat maakt ze speciaal. Bij telgang worden beide linker- en vervolgens beide rechterbenen gelijktijdig opgetild. Kamelen en giraffen lopen ook in telgang. Bij tölt heeft het paard altijd 1 of 2 benen aan de grond, er is geen zweefmoment. Daardoor zit de ruiter héél stil en comfortabel in het zadel.

De Sylroede 16 (06) 20 91 61 17

De uitleg van tölt en telgang geeft enige informatie maar eigenlijk moet je het zien of zoals Liesbeth aangeeft in haar advertentie: “Ride op Yslânske hynders moatst belibje! Kom ris te probearjen”.

ijslandersinfriesland.nl

Sietske Pruiksma

‹Lessen voor kinderen en volwassenen ‹Speciale aandacht voor angstige ruiters ‹Centered Riding - Equine Coaching Mardyk 2, 8658 LH Greonterp - Liesbeth Jense - trainer/instructeur IJslandse paarden T. 0651415986 - [email protected]

Stal Frá paradísarheimt 18

19

Optocht Merke 2014

Foto’s: Sicco Rypma 20

21

10 jaar later: juny 1964

septimber 2014 Dizze kear gean 10 jier, mar 50 jier

Willem de Boer en Sicco Rypma

Oproep voor de rubriek “10 jaar later” (zie hierboven) Graag ontvangen wij voor de volgende keer weer een inzending voor deze rubriek. Mag ook gerust een andere periode zijn dan 10 jaar. Duik in uw fotoarchief en stuur een “oude” en “recente” foto op naar de redactie van de Nijsbrief. Mailadres: [email protected]

Út de âlde doaze

“60 JIER WEROM YN ‘E TIID”

Begin september werd het 5-jarig bestaan van het nieuwe Teatskehûs gevierd. In de Friese Koerier van 6 mei 1954 stond onderstaande artikel.

22

23

Studeren in Zuid Afrika

van kon worden gekocht. Ik heb nog nooit zo veel blije gezichtjes gezien!

Toen ik gevraagd werd om een stukje te schrijven over mijn reis naar Zuid Afrika, had ik nooit gedacht dat ik op het moment van schrijven alweer in Zuid Afrika zou zijn. Na een geweldige periode van 10 weken de minor Community Development gevolgd te hebben, ben ik hier nu voor een stage van een half jaar.

Het was geweldig om mee te draaien in dit bijzondere project. Een geweldige ervaring in een geweldig land! Naast mijn werk op school hebben we gelukkig ook kunnen genieten van de prachtige natuur en de mooie beesten die hier leven. We hebben prachtige natuurreservaten bezocht, olifant gereden, gesurft en gereisd door een prachtig land.

In het derde jaar van mijn opleiding, sociaal pedagogische hulpverlening, moet je twee minors volgen. Dit zijn twee keer tien weken waarin je je specialiseert in een bepaald deel van de opleiding. Mijn eerste minor heb ik in Nederland gevolgd en als tweede minor heb ik gekozen voor Community Development in Zuid Afrika. Op 2 mei ben ik samen met drie andere meiden vertrokken richting de Zuid Afrikaanse vestiging van Stenden Hogeschool in Port Alfred. In de negen weken die daar op volgden hebben we meegedraaid in een project en hebben we onderzoek gedaan hoe we het project konden helpen door gebruik te maken van empowerment, het vergroten van de eigen kracht van mensen. Samen met twee andere meiden liep ik mee op de christelijke naschoolse opvang Ukhanyiso in NeMaTo, the Nelson Mandela Township. Op maandag en woensdag kregen de kinderen Engelse les en de rest van de week konden ze rekenen en een typcursus volgen op de computer. Ook is er tijd voor plezier en we hebben daar dan ook veel spelletjes gespeeld en gesport met de kinderen. Op Ukhanyiso werken ze met computers die door Stenden gesponsord zijn. Ook was er een printer beschikbaar zodat de kinderen hun typexamens uit kunnen printen. Alleen zonder printerinkt kon dit niet gebeuren. Er was geen geld beschikbaar om printerinkt te kopen dus daar moest wat op bedacht worden. We kwamen er achter dat de kinderen het heel leuk vonden om te knutselen en zo is het idee ontstaan om armbandjes te gaan maken. Aangezien het WK voetbal voor de deur stond, werd de keuze om WK armbandjes te maken al snel gemaakt. We maakten met de kinderen de afspraak dat ze twee armbandjes maakten, een voor zichzelf en een om te verkopen. In no time hadden we een heleboel geld ingezameld waar met gemak voor een jaar inkt 24

Ik ben verliefd geworden op Zuid Afrika en ik kon mijn geluk dan ook niet op toen ik werd gevraagd om hier te komen stagelopen. Het komende halfjaar werk ik op het kantoor van de afdeling community development van Stenden University en zal ik mij bezig houden met het coördineren van de verschillende projecten in de township waar Stenden bij betrokken is. Ook zal ik onderzoek doen naar welke invloed een van deze projecten heeft op de kinderen die daar komen. Na een vakantie van bijna acht weken in Nederland, ben ik een ontzettende geluksvogel dat ik nog eens de kans krijg om voor een half jaar in Zuid Afrika te kunnen studeren. Een enorme uitdaging waar ik met heel veel plezier aan ga beginnen! Tot over een half jaar! Marije Terwisscha van Scheltinga

25

EVA seizoen 2014 - 2015

Gerben Rypma Stifting - Aktiviteiten

Kiezen voor Een vrouw Actief is kiezen voor een gezellige vereniging waarbij vrouwen elkaar ontmoeten in een educatieve en ontspannen ambiance. Een winterseizoen lang bent u een keer in de maand op dinsdagavond welkom in de zaal van “de Freonskip” voor een gezellige vrouwen avond. Maar mannen zijn eveneens welkom op de educatieve avonden. Leden betalen €17,50-per seizoen. Niet leden betalen €4 per avond. De avonden beginnen om 19.45 uur.

Simmer 2014

- De Gerben Rypmakeamer yn kafee de Freonskip is drok besocht. Mannich toerist en oare gasten hawwe de keamer sjoen. - Freed 27 juny belibben we in ûnferjitlike Midsimmerjûn by de Pôlepleats yn Westhim, mei bysûndere klassike muzyk, ferhale-ferteller en prachtige fiersichten. Hjerst en Winter 2014

Wat hebben we u dit jaar te bieden; 16 september; Modeshow met Blauhúster mannequins met kleding van “huize Attie” uit Wommels.

Sneon 25 oktober Kulturele Kuiertocht yn de omkriten fan Hieslum. De start is middei 13.00 oere by kafee De Harmonie yn Parregea.

7 oktober; “Genieten van het leven,” verzorgt door “Remedica.” Een vitale toekomst, kwaliteit van het leven, praktische tips en advies op gebied van gezondheid en welzijn.

Freed 12 desimber nochris KRIMP yn de Freonskip, spile troch Anke Bijlsma en Gerrit Haaksma, skrean troch Gerrit Breteler.

4 november; “Grannies2grannies.” Een aantal beppe’s uit Heerenveen geven financiële ondersteuning aan de oma’s in Uganda die noodgedwongen hun kleinkinderen in huis nemen omdat hun ouders gestorven zijn. De opbrengst van de verloting is voor dit doel. 9 december; Workshop kaarsen maken. Iedere deelnemer maakt een creatieve kaars met behulp van de “mozaïek techniek.” Kosten voor leden €3,50.p.p. 17 januari 2015; koffieochtend, informatie volgt. 17 februari; Klaas Ybema, o.a. weerman bij de Leeuwarder courant, vertelt met behulp van dia’s over allerlei aspecten van ‘het weer.” 17 maart; de laatste avond van het seizoen. Een verassende avond met behulp van onze contact dames. De jaarlijkse fietstocht is op de eerste woensdag in juni. Welkom. Het bestuur: Marijke Galama, Lisa Brandsma, Trienke Postma, Margreet Hoekstra, Holkje Draijer.

Sjoch www.gerbenrypma.nl

De senioren bij inoar! Juster (21-08-2014) wienen Barbara de Boer ( foarhinne Dedgum) en ik op besite by ús ald skoallemaster Durk van der Zweep. Barbara en ik binne dizze maaityd beide 65 jier wurden en Durk van der Zweep is 85. Yn de 4 en 5e klasse ha we by Durk yn de klasse sitten, skoalle jier 1958 / 1959 en 1959 / 1960. Dank zij ien fan de initiatieven fan Durk, ha we by hem, sa os letter safolle leerlingen it swimdiploma helle. Watertrappelje leerden we by it Syp set en yn de Bolserter sleat, de Blauhuster Puollen wienen net djip genoch. Durk fortelde us juster nog, we mochten fan him net op de groun stean gean, dan kaem olle drek omheech en koe hy net mear sjen of we de goeie slach te pakken hienen. Met groetnis, Hester.

26

27

Speedway Blauwhuis 2014 Op zondag 7 september 2014 had de redactie van dit blad een afspraak met Roland Louwsma in de jury bus op het autocrosscircuit bij Wolsum. Het kan een ieder van u niet zijn ontgaan dat het circuit volledig is vernieuwd. Voor ons reden uit te zoeken wat de beweegredenen zijn en wie de initiatiefnemers zijn. Roland Louwsma en Erik Veenstra zijn eigenaar van Speedway Blauwhuis. Beiden komen uit Nijland en zijn bekenden in de wereld van de autocross. Inmiddels jaren actief binnen het bestuur van de FAC (Friese Autocross Club) en ervaren coureurs die de klappen van de zweep kennen.

Publiek verkeer en coureurs worden meteen gescheiden waardoor geen parkeerwachttijden ontstaan. De grote nieuw gebouwde tribunes geven een fantastisch overzicht op de gehele baan en bieden plaats aan meer dan 3000 man. Verschillende horecagelegenheden zijn aanwezig. Van het welbekende patatje tot aan een broodje warm vlees en wrap aan toe. Een heuse softijskraam en voldoende plekken om drinken te kunnen halen. Voor de liefhebber zijn er stands met race attributen en kun je T-shirts, petten etc. kopen van je favoriete team. In tegenstelling tot vroeger mag men gratis de pits bezoeken. Hier zie je de verrichtingen van monteurs aan de wagens en kan men een praatje maken met een coureur.

“Bij de overname van het circuit hadden we een doel voor ogen”, zegt Roland. “We willen het publiek meer show bieden en het veiligheidsniveau omhoog brengen”. In beide doelen zijn de mannen meer dan geslaagd. Een ander streven was de netheid van het circuit, in overleg met de buren worden aanpassing gedaan. Hiermee is inmiddels bereikt dat het circuit in geen 25 jaar zo netjes was nu. Onder de nieuwe naam Speedway Blauwhuis maakt het circuit furore in binnen en buitenland. Niet alleen uit heel Nederland maar ook uit Engeland waaien steeds meer teams over naar Friesland.

Het circuit zelf is ook zwaar op de schop genomen. De welbekende sloot is het gedempt, het karakteristieke hek (type stalen buis/betonpaal) is weggehaald. “Het idee van de stalen omheining komt uit Engeland” verteld Roland. Om de gehele baan is een zware boarding van staal aangebracht. Op het eerste gezicht lijkt het gevaarlijk maar gaandeweg de wedstrijd bewijst de boarding zijn dienst. Als voorheen een auto in de sloot raakte was hij gedurende die wedstrijd uitgeschakeld.

Bij binnenkomst op het terrein wordt je als publiek in de watten gelegd. 28

En soms, als de helft van het veld in de sloot lag, had je geen wedstrijd meer. Nu ketst de auto af tegen het staal en kan door met de race. Dat contact tegen de boarding is spectaculair om te zien en te horen. Het geluid van staal op staal in combinatie met een vuurregen doet menig autocrossfan de adrenaline door het lijf gieren. De echte diehards staan dan ook op een meter afstand te kijken. Voor toeschouwer en rijder is op deze manier een zeer veilige situatie ontstaan. Bijkomend voordeel is dat er geen tijd verloren gaat met het uit de sloot halen van auto’s. Een vlot programma is het gevolg.

Al deze inspanningen beginnen hun vruchten af te werpen. Bezoekersaantallen lopen hoger op, steeds meer coureurs zoeken juist deze baan op en sponsoren melden zich aan voor een reclamebord boven de tribunes. Nederland kent verschillende autocross clubs en verenigingen, de FAC is er een van. Uit de Sneon en Snein bijlage van de LC van 21 juli 1979 blijkt dat deze toen is opgericht. Men wou een eind maken aan de ‘wilde’ en gevaarlijk wedstrijden. Aanleiding was een autocross in Makkum waarbij rijders elkaar op een achtbaan frontaal moesten passeren.

Dan is ook de ondergrond, de kleilaag aangepast. Het toevoegen van kalk aan de bovengrond zorgt voor een kruimeliger baan. De kijker krijgt geen grote kluiten klei meer om de oren. Coureurs hebben meer grip, kunnen sneller door de bochten en dus meer spektakel. Rond de baan zijn verkeerslichten opgesteld waaraan de coureurs kunnen zien of de baan veilig en vrij is. De baancommissarissen stonden voorheen op het middenveld en hebben nu een plek aan de buitenzijde van de baan gekregen, waar ze schuil kunnen houden achter plexiglas. Alles voor de veiligheid.

Foto uit het artikel van de Leeuwarder C ourant van 21 juli 1979

De NAB (Nederlandse Autocross Bond) is een overkoepelende organisatie waar al de clubs bij aan zijn gesloten. De NAB geeft richtlijnen over veiligheid, keuring auto’s, voorwaarden circuit, rijders enz. De baan bij Wolsum werd voor het eerst in gebruik genomen in 1982. Met oude omgebouwde ‘amerikanen’ voorzien van tractorbanden werd er gestreden om de titel.

29

Tegenwoordig is dat anders. Op Speedway Blauwhuis wordt gereden in verschillende klassen Rodeo (standaard auto), FAC 1600 (standaard max. 115 pk), Stockcar F2, en Stockcar F1 (stockcar is een raceauto speciaal gebouwd voor de Stockcar Formule 1 en 2). Voor al deze klassen zijn reglementen opgesteld waaraan de auto en rijder moet voldoen. Tussen de races in worden wegingen en steekproeven gedaan op de naleving daarvan. Op deze manier zijn de kansen voor iedereen nagenoeg gelijk. Voor de juiste uitslag zijn alle auto’s voorzien van een transponder. Dat is een kastje wat een signaaltje afgeeft. Op de start/finish lijn ligt een lus (kabel) die de signaaltjes opvangt en zo kan exact worden gezien welke auto met welke rondetijd doorkomt.

Er wordt vliegend (rijdend) gestart, dan de eerste bocht, de tweede, voor de tribune langs, de grond dendert letterlijk onder je voeten. De dreunen tegen de boarding zijn gigantisch, mensen springen achteruit. Op de tribunes is de sfeer fantastisch er wordt gejoeld en geschreeuwd. Sport is emotie “no ha ik it pikefel op’e bealch!” zegt een oude baas op de 2e rij. Onder luid applaus komt de winnaar over de finish en kan er terug worden gekeken op succesvol seizoen Speedway Blauwhuis. Speedway St Gregoriusschool. Naast het organiseren van autocrosswedstrijden liet de FAC zich onlangs van een andere kant zien. De woensdag voor deze wedstrijd ging een wens van veel kinderen uit Blauwhuis in vervulling. Het FAC verleende die woensdagmiddag hun medewerking en organiseerde voor de kinderen van de basisschool uit Blauwhuis een ware skeltercrossmiddag. Zie voor het verslag hiervan --> blz. 31. Watze Post

7 september 2014 werd er gestreden om de clubkampioenschappen. Op een dag als deze zijn er maar liefst 45 man aan vrijwilligers werkzaam op en rond de baan. In totaal deden er, in de verschillende klassen, 154 deelnemers mee aan de race. In alle klassen lag het kampioenschap nog volledig open en was het, per klasse, voor 2 of 3 coureurs mogelijk kampioen te worden. Als laatste denderden in de finaleronde zo’n 45 stockcars over de baan met hun krachtige V8 motoren. 30

Nijs fan de St. Gregoriusskoalle

Op 3 september j.l. organiseerde de FAC onder leiding van Roelof en Joost Reitsma een autocrossmiddag voor de jeugd van onze basisschool. Het werd een geslaagde middag. Op de baan reden de toekomstige coureurs leuke wedstrijden. Er kwam zelfs een damesklasse aan de start. Ook bij de raceklassen met trapaandrijving liet de techniek de coureurs soms in de steek met de ketting die er af liep. Voor de finale hadden we een echte coureur te gast die meer vertelde over de sport. F2 Junior Richard Falkena had zijn complete race uitrusting mee gebracht om er meer over te vertellen. Na de limonade was het tijd voor de finale waar er op het scherpst van de snede werd gestreden. Iedereen: de ouders, docenten, organisatoren en de jeugd hebben een prachtige middag gehad. Via deze weg willen we FAC-autocross, Joost en Roelof hartelijk bedanken voor de ontzettend leuke middag! Meer foto’s van deze sportieve middag vindt u op de facebookpagina van FAC-autocross

31

Kaatsvereniging De Seare Hân Onderstaand een korte samenvatting van laatste wedstrijden die werden georganiseerd door Kaatsvereniging De Seare Hân.

Afsluitingspartij de Seare Hân op 30 augustus Met een mooi seizoen van vele zomerse avonden achter de rug zijn de competitieavonden voor de senioren voorbij. Dit jaar was er weer wat meer deelname op de woensdagavonden wat zorgde voor leuke en spannende partijen en gezelligheid na de tijd! Als vereniging sluiten we altijd het seizoen af met een slotpartij. Dit jaar is er voor gekozen om te gaan nachtkaatsen met een heerlijke bbq. Met 7 parturen op papier werd deze partij gekaatst op 30 augustus. De parturen werden van te voren bekendgemaakt, zodat je als team ook nog een leuke outfit kon bedenken wat de partij nog gezelliger maakte. ‘s Avonds om half 8 startte de partij. Alle parturen hadden leuke outfits bedacht en de sfeer zat er goed in! Tijdens de partijen begon het zo nu en dan te regenen maar dat mocht de pret niet drukken. Er werd nog steeds leuk gekaatst en degene die pauze hadden konden nog steeds genieten van lekker eten en een drankje. De finales begonnen rond middennacht en er werd gekaatst in de winnaarsronde tussen het partuur Herman, Sigrid en Jinke en het partuur Klaas, Yme en Geldou. Het partuur van Klaas, Yme en Geldou hadden hun slag te pakken en wonnen de partij met een eindstand van 2-5/ 6-6. In de verliezersfinale werd het iets spannender. Daar werd gekaatst tussen het partuur Jos, Lennart en Rianne en partuur Sybold, Pietsje en Peter. Deze partij won het partuur Sybold, Pietsje en Peter met een eindstand van 3-5/ 4-6. Om 1 uur was het kaatsen gedaan en zijn de prijzen uitgereikt. Omdat iedereen verkleed was hadden we voor het beste geheel ook een prijs. Deze ging naar het partuur van Sybold, Pietsje en Peter. Na al het kaatsen kon iedereen nog lang nagenieten van heerlijk eten op de bbq en een drankje. Dit ging door tot in de late uurtjes. 32

Afsluitingspartij Jeugdkaatsen de Seare Hân Bij de kabouters kaatsten 3 parturen tegen elkaar. Sieta Zijlstra en Hiltsje Tiedema wonnen een wedstrijd en eindigden op de tweede plaats. Met een beker en een krans ging het partuur Fenna Wijbenga en Wytze Zeinstra naar huis. De welpen kaatsten een Winnaars-Verliezerronde met 8 parturen. De finale van de Winnaarsronde haalden Jan Yeme de Wolff met Bauke Rijpma tegen Nynke Brouwer en Fenna Abma naar een spannende voorronde en nog spannender halve finale. Uiteindelijk wonnen Nynke en Fenna met 5-3, 6-6. Roy Frankena en Myrthe Kroes wonnen de Verliezerronde van Anneke Zeinstra en Sybe Scharringa met 5-2, 6-2. Schooljeugd en pupillen waren in 3 rondes door elkaar geloot. Uiteindelijk ging Jelke Bootsma met de meeste punten en de krans naar huis. Tweede werd Amarins Popma. De derde prijs ging naar Marjan van der Zee. Omdat het het einde van het seizoen was, werden ook de prijzen voor de competitie uitgereikt. Welpen: Nynke Brouwer 66 punten Marije Frankena 65 punten Pupillen: Jesca Kroon 67 punten Koos van der Zee 65 punten Schooljeugd: Jelke Bootsma 60 punten Janna Kroon 37 punten 33

5 TEGEN 5 TOURNAMENT BLAUHÚS 2014 Het is zondag 20 Juli 2014, op het eerste oog een gewone dag, heldere blauwe lucht in combinatie met wat heerlijke zonnestralen verraden eigenlijk al dat het een mooie dag zal worden. Het complex van v.v. Blauwhuis ligt er nog rustig bij. Dat zal in de loop van de dag wel veranderen, want het is vandaag de dag dat het jaarlijkse 5 tegen 5 Tournament word gehouden. Dit jaar voor de 3de keer alweer. Na 2 super geslaagde toernooien en een geweldige opgave van ong. 120 deelnemers waren de verwachtingen voor vandaag ook weer hoog. De dag begon met een minuut stilte ter nagedachtenis van de vliegtuigramp in Oekraïne, vervolgens een toespraak waarin iedereen welkom werd geheten, tegenstanders bekeken en al het een en ander werd voor besproken om de winst binnen te halen. Echter werd dit jaar een randactiviteit uit de hoed getoverd. Elk team moest een ‘teamcaptain’ aan wijzen die zich verantwoordelijk stelde om de penalty’s te nemen. Er werd een ‘knock out ronde’ gehouden, wie de penalty scoort is door, wie de penalty mist ligt er direct uit.

Verder naar de orde van de dag, de eerste wedstrijden werden gestart en de sfeer was fanatiek en sportief. Het was behoorlijk zweten, maar iedereen liet zich van de goeie kant zien. Jelle Rypma zorgde voor het organisatorische commentaar. Na meerdere wedstrijden werden toch enkele winnaars bekend, en die mochten zich bewijzen in de (halve) finales. De damespoule werd gewonnen door de ‘Chicago chicks’. De ‘chicago chicks’ versloegen in een zinderende finale ‘Mengelmoesje’ met 2-1, doelpuntenmakers Anna Marije de Jong (2x) en Janneke Terpstra.. Bij de herenpoule was de spanning ook weer te snijden, in de finale wist Sicco Brandsma het enige doelpunt op zijn naam te zetten. De Finale werd gewonnen door ‘keet de lounge’, die het lastig hadden tegen het hard werkende ‘Dreamteam, keet fan piet’ . Doordat ‘keet de lounge’ de winst binnen wist te halen werd ook voor de 3de keer in de historie van het 5 tegen 5 Tournament een andere winnaar gekroond. De prijzen werden aangeboden door Wimpies Woodstock, die op 25 oktober hun festiviteit weer tentoon stellen.

Doelman Gerard de Wolff, lees kroegbaas, was de keeper van de dag en kwam op met aan zijn zijde twee beeldschone barkeepsters onder de tune van ‘Eye of the tiger’. Na enkele penalty’s was de onderschatting weg en werd er gekeken hoe deze doelman er een paar ballen zeer net uit het doel hield. Na enkele rondes werd er van de teamcaptains verwacht om met het ‘chocoladebeen’ te schieten. Door deze lastige toevoeging viel iedereen af behalve Jelle Bakker van Team Keet de Skuorre 2, hij werd gekroond tot penaltykiller van het jaar.

34

Graag willen wij middels dit bericht alle vrijwilligers bedanken die dit toernooi tot een zeer groot succes hebben geleid. Het is voor zo’n kleine vereniging/dorp een fantastisch leuk evenement wat we graag jaarlijks zien terug komen. Dit is een toegevoegde waarde voor de vereniging en het dorp! Tot volgend jaar op 19 juli 2015, u bent van harte welkom! #editie4 #sportievegezelligheid Met sportieve groet, Organisatie 5 Tegen 5 Tournament Blauhús 35

Alle hoofden van scholen op een rij Na het verhaal over de geschiedenis van het katholieke onderwijs in ons dorp, hieronder een overzicht van alle hoofden van scholen. Helaas heb ik niet bij alle namen een foto kunnen vinden. Om het geheel compleet te krijgen, doe ik daarom bij deze een oproep aan iedereen die nog een foto heeft (of denkt te hebben) waarop een van de ontbrekende personen staat!!! Bel of mail me even en ik kom bij u langs om de foto te lenen en te scannen. Brengen mag natuurlijk ook. Mijn mailadres: [email protected]

Hoofden van de Bewaarschool (van 1904 tot 1956) en de Kleuterschool St. Jacob en ‘It Protternêst’ (van 1956 tot 1985) Zuster Suzanna 1904-1908

Zuster Julia 1908-1916

Zuster Barbara 1916-1922

Zuster Theophila 1922-1954

Zuster Fernanda 1954-1960

Zuster Adriana 1960-1964

Zuster Clementio 1964-1 januari 1975

Hoofden van de Taalschool (van 1870 tot 1921) en de Lagere School Sint Gregorius (van 1821 tot 1985) Th. v.d. Zande 1870-1875

W. Roethof 1875-1882

E. Berendse 1882-1885

Th. van der Loos 1885-1909

Joh. Jacobs 1909-1921

J.S. Adema 1921-1926

NelBekemaHoekstra waarnemend van 1 apr. 1974 tot 1 jan. 1975

Jellie Zeilstra waarnemend van 1 sep. 1973 tot 1 apr. 1974

J.H.G. Leisink 1926-1930

Eerste lekenhoofd in vaste dienst: 1 januari 1975-augustus 1985

Directeuren van de Basisschool Sint Gregorius (van 1985 tot heden) H. Vogelzang 1930-1945

B.R. Mulder 1945-1970

Joop Wolke 1970-1974

36

Joop Wortman aug.1974-aug.1985

Joop Wortman aug.1985-aug.1991

Dominicus Marytsje Flapper Hooghiemstra 1ste vrl. directeur aug.1991-mrt.2003 mrt.2003-aug.2010

37

Rixt Minnema jan. 2011-heden

Fan Eigen Hiem - De boereswel

Enkele reacties op het artikel: Levensverhaal van Jan van Houten en Durk van ‘Onse Jan’ uit de Nijsbrief Hjerst 2013 Van Jap Galama uit Bolsward kregen we de volgende mail: Hallo Jan en Nel. Ik ha in lytse oanfolling oer Jan van Houten. As jimme it goed ta liket mei it wol yn de Nijsblêdsje fan Blauhús. Groeten Jap Galama.

Op in moaie dei yn augustus wie it in drokte fan belang yn de skuorre fan Ferdinand, Fia en Jelmer Ettema oan ‘e Krabbedyk yn Dedzjum. In boereswelpearke hie hjir tsjin it reiten tek syn nêst boud en mar leafst 4 jongen grut brocht. De sweltsjes brochten de iene nei de oare insekt fan bûten troch de iepensteande skuordoar nei it nêst ta, wêr de fjouwer jonge swellen mei de bek wiid iepen om it hurdst ‘foar my’ ropten. Mar yniens wie it dien, se koenen roppe wat se woenen mar krigen niks mear! Dat wie it momint dat de âld swel fûn dat de lytsen útfleane moasten. Ien foar ien sprongen se der út en al gau sieten se mei syn fiven heech yn de skuorre op in rychje byinoar. Sa’n aventoer sjogge jo net alle dagen fan tichtby mei. Prachtich. De boereswel (Hirundo rustica) is in lytse trekfûgel, en briedt faak twa kear yn ien seizoen. Se sykje it iten yn de loft en fange meastal lytse migjes. Der fleane alle jierren miljoenen boeresweltsjes 9.000 km fan Afrika nei Europa en bouwe hjir as wiere mitselders in nêst fan modder, stront en hea. Se lizze 4 – 6 aaien, nei goed twa wike komme de jongen út. Trije wike letter fleane se út. Ien swel yt wol 50.000 miggen en oare insekten per wike! Ferdinand: “In miljeufreonliker insektebestrider bestiet der net”. Sicco

Ik ha it libbensferhaal fan Jan van Houten mei nocht lêzen. Fansels kin ik him en syn famylje ek noch fan de Blauhúster Merke. In pear kear yn it jier kaam der by ús oan’e doar. Wy neamden him Jan Elektrys. Myn heit en mem sille wol witten ha dat syn efternamme Alexus wie. Wy koene dat net útsprekke en dêrom seine wy: “Dêr komt Jan Elektrysk ek wer oan”. Nijjiersdei dan kaam Jan by ús oan de doar om ús in lokkich nijjier te winsken. Hy krige dan in pear sinten fan ús mem. (No liket dat gekoanstekken mar doe sieten wy echt yn de krisisjierren) Jan kaam dan allinnich, de jonges gongen nei de buorlju. It wurk waard doe ek al ferdield en it garre ek wat hurder. Ik tink dat er sa’n dei fan Boalsert oer Tsjerkwert en mooglik oer Blauhús nei Wolsum, syn loop hie om wat sinten op te heljen. Simmerdeis kaam der ek by de doarren lâns. Ik tink dat er dan sa’n selde loop makke as mei nijjier. Dan hie der syn aapke by him en meastentiids al ien fan de jonges. Durk of Bertus dy hienen dan har spylark by har. Se spilen in ferske en Jan song derby. Mem gong altyd nei de doar as Jan Eektryks der wie. Wy as bern hienen him dan al lang oankommen sjoen en gongen mei mem nei de doar, want it wie foar ús sa bysûnder. Wy woenen dat aapke sjen en dat ferske hearre. Was getekend met Jap Galama. (Jap Bank) En een manier om nooit te hoeven wachten op je beurt…. In St. Johannesga vertelde een 90-jarige man, dat Durk (onbekend met het gebruik van zeep) bij de plaatselijke kapper altijd als eerste werd geknipt, ook als hij nog niet aan de beurt was. Drie keer raden waarom

38

39

Advertinsjes binne tige wolkom: Ynformaasje bij: Doarpsbelang - Boudina Rijpma - van der Meulen

Zorgcentrum Teatskehûs Vitusdijk 2 8615 LM Blauwhuis telefoon: 0515-571900 www.zorggroeptellens.nl

40