Beste mensen, Heb je ook genoten van de Midzomernacht, compleet met volle maan? Na de vele regen van de afgelopen tijd en overdag kwam hij toch tevoorschijn, de volle maan aan een heldere hemel. Terwijl velen van jullie in zomerstemming zijn en wellicht nog op vakantie gaan – net als Kees en ik, denken wij hier bij Kicozo al verder. Ik hoop je dan ook alvast “lekker te maken” met het nieuwe cursusprogramma dat midden september weer van start gaat. Ik ben erg blij dat complementaire zorg in de zorg steeds meer bekend wordt en onze scholingen druk bezocht worden. Sommige scholingen van het najaar zijn zelfs nu al volgeboekt. Uiteraard hebben we enkele dagen extra ingepland, zodat je toch kennis, kunde en vaardigheden kunt opdoen. Graag werp ik eerst een blik vooruit op ons opleidingsprogramma. Om het niet te lang en te groot te maken zet ik de link onder elk aanbod. Even kopiëren en plakken in je browser en je ziet uitgebreid wat de cursus inhoudt en op welke data. Daarna kun je zien op welke congressen je mij en Kees met Kicozo en De Levensboom vindt. Ook deel ik graag enkele bijzondere ervaringen met je die nog maar eens illustreren hoe groot de bijdrage kan zijn van complementaire zorg voor het welzijn van patiënten. Tot slot deel ik graag enkele mooie momenten met je uit de afgelopen maanden.
Opleidingsnieuws Er staat weer veel moois op ons programma! Roosters worden al ruim tevoren gemaakt en eventuele aanvragen op tijd ingediend, dus zet ik het even op een rijtje tot aan de kerstvakantie: Start in September 2016: -
Basistraining Complementaire Zorg in de Palliatieve Zorg (driedaagse) - voor verpleegkundigen, verzorgenden niveau 3 en andere zorgprofessionals – op donderdagen 15 sept, 6 okt en 10 nov., bij Kalorama, Nijmegen – sorry, vol, kijk ook bij eind september en november voor extra data. http://www.kicozo.nl/basis-complementaire-zorg/
-
Onze gewaardeerde collega’s van het Van Praag Instituut starten met een Therapeutic Touch™ 5-daagse - voor professionals, semiprofessionals een vrijwilligers in de zorg - op 15 sept, 29 sept, 13 okt, 17 nov, 1 dec en 15 dec a.s. bij De Levensboom, Wernhout (N.Br). http://www.therapeutictouch.nl/htm_nav.htm#htm_2_2.htm
-
Aromatherapie & Massage (driedaagse) -voor masseurs, massagetherapeuten en verpleegkundigen, verzorgenden of andere professionals die geschoold zijn en ervaring hebben in massage- op zaterdagen 17 sept, 24 sept en 1 oktober, bij De Levensboom, Wernhout (N.Br) http://www.kicozo.nl/aromatherapie-opleidingen-voor-masseurs/
-
Jaaropleiding Aromazorg in de Zorg (15 dagen) - voor verpleegkundigen, verzorgenden niveau 3 en andere zorgprofessionals – op maandagen 19 sept. En verder op 3 okt, 7 nov, 21 nov, 5 dec, 19 dec, 9 jan, 23 jan, 6 feb, 20 feb, 6 mrt, 20 mrt, 3 apr, 22 mei, 12 juni a.s., bij De Levensboom, Wernhout (N.Br) http://www.kicozo.nl/aromazorg/
-
Verdiepingsdag Complementaire Zorg bij Angst, Depressie, Slaapproblemen en Vermoeidheid in de Palliatieve Fase (voor zorgprofessionals met basiskennis complementaire zorg) op 21 sept a.s., bij De Levensboom, Wernhout (N.Br.) http://www.kicozo.nl/verdiepingsdagen-complementaire-zorg/verdieping-complementairezorg-en-angst-depressie-en-slaapproblemen-in-de-palliatieve-fase/
-
Cursusdag Hand- en Voetmassage - voor professionals, semi-professionals en vrijwilligers in de zorg - op 22 sept a.s. bij Locatie De Levensboom, Wernhout (N.Br). http://www.kicozo.nl/massage-in-de-zorg/
-
Basistraining Complementaire Zorg in de Palliatieve Zorg (driedaagse) - voor verpleegkundigen, verzorgenden niveau 3 en andere zorgprofessionals – op maandagen 26 sept, 10 okt en 14 nov, bij De Levensboom, Wernhout (N.Br) – is nagenoeg vol, kijk ook bij november voor extra data. http://www.kicozo.nl/basis-complementaire-zorg/
Start in Oktober 2016: -
Basisdag Complementaire Zorg (1 dag) -voor verpleegkundigen, verzorgenden en andere zorgprofessionals - op 20 april a.s., De Levensboom, Wernhout http://www.kicozo.nl/basisdag-complementaire-zorg-in-de-zorg/
-
Basistraining Complementaire Zorg in de Ouderenzorg en Psychogeriatrie (3 daagse), voor verpleegkundigen, verzorgenden en andere zorgprofessionals - start 5 okt. Deel 2 op 2 nov en deel 3 op 23 nov a.s., bij De Levensboom, Wernhout (N.Br). http://www.kicozo.nl/opleiding-complementaire-zorg-in-de-psycho-geriatrie/
-
NIEUW: Massage 5-daagse in de Palliatieve Zorg , start vrijdag 14 oktober. Verder op vrijdagen 4 nov, 9 dec 2016, 13 jan en 3 feb 2017, bij De Levensboom, Wernhout (N.Br). http://www.kicozo.nl/massage-in-de-zorg/
Start in November 2016: -
Basistraining Complementaire Zorg in de Palliatieve Zorg (driedaagse) - voor verpleegkundigen, verzorgenden niveau 3 en andere zorgprofessionals – op Dinsdagen 1 nov, 15 nov en 13 dec a.s., bij De Levensboom, Wernhout (N.Br). http://www.kicozo.nl/basis-complementaire-zorg/
-
NIEUW: Basistraining Complementaire Zorg voor Kinderen in de Palliatieve Zorg (driedaagse) - voor verpleegkundigen, verzorgenden niveau 3 en andere zorgprofessionals – op donderdagen 3 nov, 8 dec 2016 en 11 jan 2017, bij De Levensboom, Wernhout (N.Br). http://www.kicozo.nl/opleiding-complementaire-zorg-voor-kinderen-in-de-palliatieve-fase/
-
Complementaire Zorg en Pijn tweedaagse (ook in de Palliatieve Fase) - voor zorgprofessionals met basiskennis complementaire zorg – op maandagen 28 nov en 12 dec a.s., bij De Levensboom, Wernhout (N.Br) http://www.kicozo.nl/verdiepingsdagen-complementaire-zorg/verdieping-complementairezorg-en-pijn-ook-in-de-palliatieve-fase/
Start in December 2016: -
Verdiepingsdag Complementaire Zorg bij Spirituele Zorg in de Palliatieve Fase (voor zorgprofessionals met basiskennis complementaire zorg) op dinsdag 20 dec a.s., bij De Levensboom, Wernhout (N.Br). http://www.kicozo.nl/verdiepingsdagen-complementaire-zorg/verdieping-complementairezorg-en-spirituele-zorg-in-de-palliatieve-fase/
En nog wat verder vooruit kijkend….. is er een terugkomdag voor gediplomeerden van de jaaropleiding gepland op 20 januari a.s…… komt de Basistraining Complementaire Zorg in de Palliatieve Zorg (driedaagse) in juni naar Groningen en is ons druk bezochte jaarlijkse symposium gepland op 16 juni 2017 met weer een heel bijzondere locatie. Een heel veelzijdig programma dus. Hieronder vindt je uitgebreide informatie over de scholingen, die nagenoeg allemaal geaccrediteerd zijn door het Kwaliteitsregister V&V: Scholingen Wist je dat we behalve in onze eigen school ook veel scholingen in company geven? Voor professionals, leerlingen, vrijwilligers of mantelzorgers? En dat we samenwerken met fijne docenten? En dat onze gastlessen en scholingen kunnen variëren van een (klinische) les van een uur, via een dagdeel of dag, naar een meerdaagse training. Neem gerust vrijblijvend contact met mij op via
[email protected] voor meer informatie of een offerte. Boek En wil je (alvast) meer weten over complementaire zorg in de palliatieve zorg? Dan heb je vast veel aan mijn boek Complementaire Zorg in de Palliatieve Zorgverlening, dat opnieuw verscheen in april van dit jaar. Dit prachtige informatieve en praktische boek is verkrijgbaar voor 79.95 excl. verzendkosten. Kijk op http://www.kicozo.nl/het-boek/ voor meer informatie.
Congressen & symposia Ook staan er mooie congressen op het programma. Op deze congressen kun je als altijd enorm veel opsteken over de vele aspecten van goede (oncologische en palliatieve zorg) en kennis met elkaar delen. Complementaire zorg is een waardevolle aanvulling op de standaard zorg. Op de volgende congressen en symposia zijn we aanwezig om daarover meer informatie te geven: Op 13 september a.s. zijn we op het Nursing Congres Palliatieve Zorg in de Reehorst in Ede. Kijk voor meer info en aanmelden op: http://nursingcongressen.nl/palliatievezorg
Op 7 oktober a.s: Het 2e Nationale Congres voor Hospicezorg in de Reehorst in Ede. Kijk voor meer info en aanmelden op: http://www.congressenmetzorg.nl/congres/hospicezorg/ Op 15 en 16 november a.s. vindt je ons zoals gebruikelijk op de Oncologiedagen in de Reehorst, waar we informatie geven over complementaire zorg en de meerwaarde daarvan in de oncologie. Kijk voor meer info en aanmelden op: http://2016.oncologiedagen.nl/ En ook weer - zoals we al vele jaren doen – vindt je ons op de Nursing Experience in de Reehorst, die dit jaar plaats heeft op 6 en 7 december. Kijk voor meer info en aanmelden op: http://www.nursingcongressen.nl/nursingexperience Kort daarna vindt je ons zoals je van ons gewend bent op het Nationaal Congres Palliatieve Zorg, dat dit jaar plaats heeft op 14 (Verzorgendendag), 15 en 16 december a.s.. Kijk voor meer info en aanmelden op: http://evenementen.palliactief.nl/Congres-2016 Op 9 februari a.s: Het Nursing congres Palliatieve Zorgverlening in de Reehorst in Ede. Meer informatie en aanmelden via http://www.nursingcongressen.nl/palliatief
En heb je zin om je internationaal te verdiepen in aromatherapie? Dan kun je mij en vele andere experts vinden op: Het tweejaarlijkse congres Botanica 2016 in Brighton (UK), die dit jaar plaats heeft op 1 – 4 sept. Ik verzorg een sessie over CO2 extracten in de klinische aromatherapie. Meer informatie vindt je op: http://botanica2016.com/ De jaarlijkse NAHA Conferentie in Salt Lake City (US) op 20-23 okt. Ik geef daar een presentatie over aromatherapie in de laatste fase – de stervensfase. Meer informatie vindt je op: http://nahaconference.com/
Enkele mooie ervaringen … Gerrie (gediplomeerd Deskundige Aromazorg in de Zorg) schrijft: “Op de hospice afdeling van ons verpleeghuis verblijft een 56 jarige man met kleincellig longca., hersenmeta's, uitzaaiingen in ruggenwervels en waarschijnlijk bijnieren.
Dhr heeft al langere tijd moeite met regelmatig ontlasting krijgen en gebruikte hiervoor Movicolon, dagelijks. Maar ook met deze medicatie lukte het hem niet om regelmaat in zijn ontlastingspatroon te krijgen. Ik ben bij dhr vanaf het begin van zijn opname, nu vijf weken geleden, betrokken door hem complementaire zorg te geven, voet, been, armmassage en warmtekompressen. In overleg en met toestemming van de afdelingsarts heb ik het verplegend personeel van de hospice instructies gegeven over de koele buikwassing. Het team heeft dit goed opgepakt. We hebben bij elkaar geoefend en ervaren hoe het is. Iedereen was meteen enthousiast ook al omdat veel collega's er moeite mee hebben om klysma's te geven bij doodzieke mensen. Daarna ben ik in overleg met dhr. gegaan waarna hij toestemming gaf om bij hem de buikwassing toe te passen. Er wordt nu sinds drie weken elke avond de koele buikwassing gegeven. Het was meteen een succes. Dhr heeft nu iedere dag ontlasting, het ruikt niet meer zo vies en dhr voelt zich er goed bij. Het wordt in zijn zorgplan goed genoteerd en iedereen is enthousiast.
Christel heeft bij ons de Basisopleiding Complementaire Zorg in de Palliatieve Zorg gevolgd. Zij bracht een casus in van een heer die meerdere malen per jaar naar Texel ging. Texel heeft een bijzonder plekje voor meneer en zijn gezin. Meneer zegt: "een jaar geen Texel is een jaar niet geleefd". Met de groep kwamen we op ideetjes om Texel naar hem te brengen. Zo schreef ik speciaal een geleide visualisatie oefening voor haar om met hem te doen en gaf er wat geuradviezen bij. Christel schrijft enkele weken later: “Meneer is overleden. De geleide visualisatie en ethische oliën waren super (pepermunt). Met name op het laatst gaf dit veel rust. In tussentijd veel vragen over complementaire zorg gekregen. Handmassage wordt bij veel cliënten ingezet. Reactie van cliënten:" gedurende 45-60 min kan ik mijn ziekte en lasten loslaten". En ook: "zuster wat doet u nu met me” (dus ook effect op humor...). Tevens de inzet van gember CO2 bij misselijkheid en braken, geeft veel rust en effect!! en een betere nachtrust. Ook hier een prachtige casus over. De koele buikwassing doet ook wonderen, palliatief artsen zijn mega enthousiast!!
Een vriendin schrijft: “Mijn moeder moet een zware operatie ondergaan. Ze ziet er erg tegenop, ook omdat ze altijd dagenlang vreselijk misselijk is en moet braken ondanks de medicatie”. Ik raad haar aan de Digesticalm Aromapatch te geven en deze direct, nog op de ok, op haar borst te laten plaatsen. Et voilà… schrijft mijn vriendin een uurtje of zo na de operatie: “Het is gelukt. En ze is
tot nu toe niet misselijk geweest”. De volgende dag heeft haar moeder nog altijd geen last van de misselijkheid. Een geweldig resultaat en fijn dat het ziekenhuis meewerkte.
Ook Joke moest een operatie ondergaan, waarvoor ze al haar moed bijeen moest grijpen. Ze had namelijk een traumatisch verleden met operaties. Ik maakte een compositie op maat voor haar met oliën zoals neroli, petitgrain, bergamot, lemongrass, berglavendel, olibanum en nardus. Deze kon ze in inhalatie gebruiken via een inhaler of aromapatch. Daarnaast kreeg ook zij de Digesticalm en de aromapatch Weldadige Rust. Ze schrijft: “Als eerste wil ik je nog heel hartelijk bedanken voor de arominhaler, patches en compositie tegen angst. Het heeft me echt enorm geholpen! De operatie heeft afgelopen maandag plaatsgevonden en ik was veel minder angstig. Daarnaast ben ik heel rustig uit de narcose gekomen. Je hebt me echt geholpen een stuk van mijn trauma aan te pakken. Wonderlijk wat E.O. kunnen doen”. Wat een prachtig resultaat. Daar doen we het voor. Een Deskundige Aromazorg in de Zorg die haar diploma dit jaar haalde schrijft: “Wat een wondermiddel: gisteren had mijn man een klus ongelukje in de tuin: tijdens het in de grond slaan van een paal gleed zijn hand weg en kwam zijn vinger knel te zitten - gevolg een dood gevoel bovenkant vinger en een snel opkomende bloedblaar. Gedaan: 2x 1 dr helicryse op de blaar en daarna 2x de hele vinger ingewreven met 5% helicryse in neutrale crème. Resultaat: nauwelijks pijn, gevoel in vinger kwam terug en binnen een uur was de bloedblaar helemaal weg!! (en zonder klachten door geklust)”.
Talloze gastlessen en scholingen in de voorbije periode Door het hele voorjaar heen gaf ik gastlessen of scholingen in vele hospices en verpleeghuizen. Wat zo kenmerkend is, is dat de deelnemers vaak heel gewone maar toch bijzondere mensen zijn die complementaire zorg graag willen omarmen in de zorg. Gelukkig slaag ik er, samen met Kees, ook in om het “vuurtje” lekker op te stoken en de deelnemers met een afwisseling van achtergrondkennis en praktische vaardigheden oefenen, nog meer te enthousiasmeren. Vooral in de meerdaagse trainingen en opleidingen zie je echte resultaten, die veelal blijvend is. In sommige zorginstellingen en thuiszorgteams is complementaire zorg echt een onderdeel van de zorg geworden. Dat vind ik geweldig en ik ondersteun hen dan ook graag, ook na de scholingen.
Symposium 2016 Wat een prachtige dag gisteren: een symposium met zorgprofessionals - verpleegkundigen, verzorgenden, artsen, vrijwilligers - in de palliatieve zorg met als thema: Van Ingang naar Uitgang van Mondzorg via Misselijkheid, Ileus en Kruiden naar Anorexie/Cachexie en Obstipatie in de laatste levensfase. Daar valt veel over te vertellen. Sprekers Frans Baar, Cathelijne Verboeket, Marina Wielhouwer, Paul Vogelaar, Ben Zylizc en ondergetekende deelden hun kennis en kunde, maar dat deden de deelnemers ook met hen en met elkaar. De locatie was heel bijzonder, het schip de Catharinaplaat van rederij Zilvermeeuw in Drimmelen. Enkele deelnemers aan het symposium vonden het natuurlijk jammer dat de aandacht (ook) naar de sprekers ging, maar ik heb een tip voor hen: boek een echte rondvaart door de prachtige Biesbosch met deze fijne rederij met zijn lieve en gastvrije mensen. Deelnemers konden voor deze gelegenheid kiezen uit koffie, maar ook uit liefst 12 soorten heerlijke kruidenthee die pasten bij het thema. Denk aan Gember, Melisse, Pepermunt, Zoethout, Venkel, Lindebloesem en Kamille. Om 9.00 uur werden de trossen losgegooid en verwelkomde ik iedereen. Daarna gaf ik een presentatie over het enorme belang van goede mondzorg en legde uit welke standaard en complementaire zorg ons ter beschikking staat bij de behandeling van diverse klachten, zoals de droge mond, mondontstekingen, nare geuren, pijn of schimmelinfecties. De deelnemers kregen allen een flesje MucoCare, op het moment toch verreweg het beste natuurlijke middel met effectieve en bestudeerde bestanddelen. Paul Vogelaar besprak in een korte plenaire sessie op zijn kenmerkende boeiende wijze een oudere heer in de palliatieve fase met een ileus. Hij ging in op de symptoomlast en welke mogelijkheden we hebben om deze te verlichten. Cathelijne Verboeket gaf in een korte sessie een beeld van de mogelijkheden en beperkingen van het gebruik van kruiden. We kennen diverse soorten kruiden die de spijsvertering op diverse manieren ondersteunen. Denk aan pepermunt, kamille, gember, karwij, venkel of melisse. Voor gezonde mensen vaak een prima hulpmiddel, maar hoe zit dan dan in de palliatieve fase? De sessie werd enorm gewaardeerd en veel deelnemers gaven - zeer begrijpelijk - aan er meer over te willen weten. Omdat het een onderwerp is dat zeer zorgvuldig belicht moet worden, zullen we hier zeker op terug komen.
Daarna een sessie van mijzelf en onze docente Marina Wielhouwer over misselijkheid. Aan de hand van een inleiding, een casus, en informatie over complementaire zorg gaven wij een beeld hoe misselijkheid verminderd kan worden. Denk hierbij aan een medicamenteuze aanpak, maar ook aan ontspannen ademhalen, en/of complementaire zorg, zoals aromazorg. Om dit extra te illustreren kregen alle deelnemers een Aromapatch Digesticalm uitgereikt, een geurpleister met gember CO2, pepermunt, citroen en lavendel, die al heel veel zorgvragers geholpen heeft. Frans Baar gaf een sessie over anorexie en gewichtsverlies, die worden gezien bij patiënten met kanker maar ook bij mensen met hartfalen, COPD en ALS. Frans ging in op de belasting voor patiënten en wat de behandel- en begeleidingsmogelijkheden zijn. De heerlijke en goed verzorgde lunch werd genuttigd in het bijzondere Villa Augustus in Dordrecht. Na de lunch gaven Cathelijne en ik een demonstratie Koele Buikwassing tijdens de sessie over obstipatie. Cathelijne werkt in Academisch Hospice Demeter, waar momenteel een studie loopt naar deze korte en effectieve niet-farmacologische interventie. Paul Vogelaar gaf een workshop met als titel Bewust stoppen met eten en drinken. De patiënt moet hierbij zo goed mogelijk begeleid worden. Zo moet er aandacht zijn voor het dorstgevoel, mondzorg en het optreden van delier. De zorg voor een patiënt die bewust afziet van eten en drinken kan ook voor de hulpverleners en vrijwilligers belastend zijn. Paul schetste het grote belang van optimale zorg en begeleiding van de patiënt en diens Geboeid luisteren de deelnemers aan het einde van de dag naar de afsluitende plenaire sessie door Ben Zylicz. Gewaardeerd worden zijn openheid en levensverhaal en hoe hij in de korte tijd samen met ons deelnemers zijn visie geeft over de dag. Ben deelt zijn eigen visie, puttend uit zijn enorme ervaring als arts en samen bespreken we hoe we onze gezamenlijke inzichten kunnen omzetten in nog betere patiëntenzorg. De deelnemers waren - zo wezen de evaluatieformulieren uit, buitengewoon tevreden, over zowel de sprekers, de inhoud, de lunch en de locaties en gaven mij en Kees Kerkhof ook wat slimme tips om voor een volgende keer aan te denken.
Volgend jaar zal het symposium plaatsvinden op vrijdag 16 juni met thema: Ontspanning in de Palliatieve Fase. De locatie houden we nog even onder de pet, maar denk aan: vol karakter, natuur, in midden Nederland… Je kunt je belangstelling nu al kenbaar maken en dat is slim want ons symposium wordt druk bezocht en zit snel vol. Tot zover deze nieuwsbrief. Tot de volgende keer!
Madeleine Kerkhof-Knapp Hayes.
De Levensboom Centrum voor Complementaire Zorg.
Kicozo Kennisinstituut Complementaire Zorg Madeleine Kerkhof–Knapp Hayes Wernhoutseweg 142, 4884 MD Wernhout (NL; Tel: 0651 497 284; Lid V&VN, NIKIM, Keurmerk V & V Kwaliteitsregister 251217; K.v.K.20087752 Levensboom Fonds (K. v. K. 20119866), Mail:
[email protected] of
[email protected] (dus niet .nl) Je ontvangt deze nieuwsbrief als gewaardeerde relatie van De Levensboom. Wil je de nieuwsbrief liever niet (meer) ontvangen, laat mij dat dan weten. Je kunt je ten alle tijden weer aanmelden.