Beschermen – schakelen – bewaken van elektrische systemen in bouw- en landbouwmachines
E-T-A – maatstaf voor veiligheid De naam E-T-A is al ruim zestig jaar wereldwijd synoniem voor apparaatbeveiliging en -bescherming. Het wereldwijd opererende bedrijf met de hoofdvestiging in Altdorf bij Neurenberg biedt zijn klanten als wereldmarktleider het omvangrijkste aanbod aan toestelbeveiligingsschakelaars. Ontwikkeling, productie en verkoop in één totaalpakket De circa 1400 hooggekwalificeerde medewerkers die wereldwijd werkzaam zijn bij E-T-A zorgen ervoor dat de kwaliteitsproducten uit productiebedrijven in Duitsland, Indonesië, Tunesië en de Verenigde Staten de concurrentie steeds een stap voor zijn met belangrijke innovaties. Ook de samenwerking met gerenommeerde universiteiten en onderzoekscentra garandeert dat de ontwikkelingen van E-T-A steeds volgens de laatste stand van de techniek zijn. E-T-A is een wereldspeler en is dan ook internationaal georiënteerd. Vanzelfsprekend zijn de producten van E-T-A derhalve in veel landen in de wereld toegelaten en beschikken ze zowel nationaal als internationaal over een veelvoud aan goedkeuringen en keurmerken. Productie volgens de laatste stand E-T-A producten worden vervaardigd met behulp van ultramoderne productie-
2
lijnen onder de hoogste kwaliteitseisen. Vanzelfsprekend zijn deze gecertificeerd conform ISO 9001:2001; afhankelijk van het product ook conform TS 16949. Wereldwijde ondersteuning door E-T-A E-T-A is u ter plaatse van dienst met 12 verkoopfilialen en een veelvoud aan vertegenwoordigingen in ruim 60 landen over de gehele wereld. Of het nu gaat om elektromechanische toestelbeveilingsschakelaars, systeemoplossingen voor de meest uiteenlopende industriële toepassingen of intelligente beveiligingsoplossingen op elektronische basis – klanten van E-T-A hebben altijd de zekerheid dat ze kiezen voor kwaliteitsproducten met een lange levensduur. En ook voor onvoorwaardelijke veiligheid.
E-T-A producten in bouw- en landbouwmachines Bouwmachines en landbouwmachines hebben vooral één ding gemeen: ze moeten robuust en constant inzetbaar zijn. Stilstandtijd dient onder alle omstandigheden voorkomen te worden, want een stilstaande machine ‘verdient’ geen geld. Die kost geld! Bij bouwmachines die geleast worden, speelt dit zelfs een nog grotere rol. Maar ook oogstmachines, die alleen tijdens een kort seizoen worden gebruikt, dienen in deze korte tijd feilloos te functioneren. Niemand kan zich stilstand veroorloven vanwege een fout in het elektrische systeem. Een doorgebrande zekering wordt een nachtmerrie wanneer deze niet direct kan worden vervangen. Een ‘vastgeplakt’ relais legt de machine urenlang stil.
Of het nu gaat om oogstmachines van fabrikant Grimme, pistenbullies van Kässbohrer, Graafmachines van het merk Liebherr of Mecalac, machines uit het assortiment van Terex of om asfaltfreesmachines van Wirtgen GmbH - al deze gerenommeerde fabrikanten vertrouwen op de knowhow en kwaliteit van E-T-A. Met doordachte concepten op het gebied van stroomverdeling en beveiliging beschermen wij elektrische circuits en verbruikers op betrouwbare wijze bij kortsluiting en overbelasting. Daarnaast ondersteunen wij de ontwikkelaars en constructeurs van onze klanten bij uiteenlopende vraagstukken.
E-T-A is al ruim 60 jaar uw partner voor het extra veilig en betrouwbaar maken van machines. Al die jaren ondersteunen wij onze klanten bij het ontwerp van hun elektrische installaties. Onder onze klanten bevinden zich ook veel bedrijven van naam uit de bouwmachinebranche.
3
Waarom E-T-A? Optimale leidingbeveiliging Samenhang tussen geleiderbeveiliging en belasting De optimale bescherming van elektrische systemen heeft zowel betrekking op de bekabeling als op de verbruikers zelf. De thermische eigenschappen van kabels kunnen in een stroom-tijd-diagram grafisch gevisualiseerd worden als geleiderkarakteristiek. Het kritieke gebied ligt daarbij boven deze lijn: de geleider kan daarbij zo sterk worden verhit, dat smeulend vuur niet kan worden uitgesloten. In dit diagram kunnen ook de uitschakelkarakteristieken worden weergegeven van een traditionele smeltzekering en van een stroomonderbreker evenals van het aanloopgedrag van een last - hier als voorbeeld een ventilatormotor.
Indien de uitschakelcurve van het beveiligingselement op een bepaalde plaats de geleiderkarakteristiek doorkruist, kan de leiding doorbranden voordat het beveiligingselement wordt geactiveerd. Dit heeft aanzienlijke schade tot gevolg. 4
De temperatuurfactor Voor thermisch kritieke omgevingen zijn er stroomonderbrekers met temperatuurcompensatie. In dit geval wordt een tweede bimetaal gebruikt. Dit is alleen afhankelijk van de omgevingstemperatuur en maakt daarmee het uitschakelende bimetaal onafhankelijk van de omgevingstemperatuur.
10000
1000
100 Schaltzeit in Sekunden
Beveiliging dicht bij de geleider – veilig en voordelig Hier is te zien dat de uitschakelcurve van het beveiligingselement zich precies tussen de karakteristiek van de geleider en de karakteristiek van de belasting moet bevinden.
Soortgelijks gebeurt bij de karakteristiek van de belasting: Indien deze – zoals hieronder weergeven – wordt doorkruist, wordt het beveiligingselement geactiveerd, hoewel er geen schade wordt verwacht. De doorsnede van de geleider heeft dan in de regel onnodig grote afmetingen. Dit leidt tot extra gewicht en hogere kosten. Hoe dichter de uitschakelkarakteristiek van de leidingbeveiliging dus bij de geleiderkarakteristiek ligt, des te optimaler kan de geleider worden beschermd.
Leiterkennlinie
10
1
Schmelzsicherung
Sicherungsautomat
0,1
Lüftermotor
0,01 1
1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,8 3 3,5 4
5
6
7
8 9 10
Vielfache des Nennstromes
Geleiderkarakteristiek als uitgangspunt voor beveiligingselementen. Inschakelgedrag van een ventilatormotor van een motorvoertuig
Stroomonderbrekers bieden concrete voordelen De voordelen van stroomonderbrekers ten opzichte van smeltzekeringen liggen voor de hand: Minimum aan onderhoud In tegenstelling tot smeltzekeringen zijn stroomonderbrekers in geval van storing onderhoudsvrij. Dit verhoogt de gebruiksvriendelijkheid aanzienlijk en verlaagt de kosten gedurende de totale levensduur. Grote verscheidenheid aan toepassingen Naargelang de toepassing biedt E-T-A stroomonderbrekers met verschillende resetmogelijkheden (SAE-types I, II, III en III*). Voor elk toepassingsgebied het optimale product: ● Automatische reset (stroomonderbreker wordt automatisch gereset, zodra er geen sprake meer is van kortsluiting of overbelasting) ● Aangepaste reset (stroomonderbreker wordt gereset door het uit- en weer inschakelen van de ontsteking) ● Handmatige reset (stroomonderbreker wordt gereset door deze handmatig te bedienen) ● Met een extra handmatig uitschakelknopje (handmatige onderbreking van het circuit voor onderhouds- en reparatiewerkzaamheden of stilstand gedurende langere tijd, bijv. transport van de machine) Goede overzichtelijkheid Ook bij onoverzichtelijke opstelling van de zekeringen kan de geactiveerde stroomonderbreker op grond van de uitspringende resetknop eenvoudig gelokaliseerd worden. Grote beschikbaarheid In geval van uitschakeling kan de gebruiker de stroomonderbreker eenvoudig resetten
en doorwerken. Zo kunnen deadlines zonder tijdverlies worden gehaald. Hoog veiligheidsniveau Vaak worden doorgebrande zekeringen in de praktijk vervangen door niet-passende, maar beschikbare zekeringen met een andere stroomsterkte. Soms worden ze zelfs provisorisch overbrugd. Dit is zeer gevaarlijk. Bij het gebruik van stroomonderbrekers is dit uitgesloten. Grote gebruiksvriendelijkheid Stroomonderbrekers met automatische reset kunnen ook op ontoegankelijke plaatsen in het voertuig worden geplaatst, aangezien ze niet bediend en evenmin vervangen hoeven te worden. Grote robuustheid Verouderde smeltzekeringen worden bij hoge inschakelpieken onbedoeld geactiveerd. Bij een thermische stroomonderbreker wordt dit voorkomen door de massatraagheid van het bimetaal. Directe verwisselbaarheid De stroomonderbrekers van het type 1610, 1170 en 1620 beschikken over dezelfde ATO-, resp. MINI-aansluitingen als smeltzekeringen (DIN 72581-3) en kunnen daardoor 1:1 worden verwisseld. Dit kan bij OEM-apparatuur als optie net zo interessant zijn als vervanging bij retrofitproducten. Lage vermogensdissipatie De spanningsdaling bij stroomonderbrekers is in de regel kleiner dan bij smeltzekeringen. De grotere doorsnede zorgt voor een zeer lage inwendige weerstand. Dit leidt op zijn beurt tot lagere vermogensdispensatie en daardoor tot besparingen op het brandstofverbruik. 5
Compacte stroomonderbrekers 1610 en 1620 Stroomonderbreker type 1620 Men zou voldoende inbouwruimte verwachten bij een machine van enorme omvang. Dat is echter helemaal niet het geval. De integratie van steeds meer functies bij gelijkblijvende buitenafmetingen leidt ook op het gebied van mobiele machines tot downsizing. E-T-A heeft in reactie daarop de Mini Circuit Breaker type 1620 ontwikkeld. Deze volwaardige stroomonderbreker is gebaseerd op het ontelbare keren geteste type 1610, maar heeft een mini footprint. Alle resetmogelijkheden zijn beschikbaar: automatisch, aangepast, handmatig en met handmatig uitschakelmechanisme.
Nominale spanning: DC 32 V (automatische reset slechts tot DC 12 V beschikbaar) Nominaal stroombereik: 5...30 A
Stroomonderbreker type 1620
6
Stroomonderbreker type 1610 De uiterst compacte stroomonderbreker 1610 heeft zijn waarde al ontelbare keren bewezen in de meest uiteenlopende toepassingen.De stroomonderbreker beschikt over verschillende reset mogelijkheden en is daardoor zeer veelzijdig inzetbaar. Nominale spanning: DC 32 V (automatische reset tot DC 12 V beschikbaar) Nominaal stroombereik: 5...30 A
Stroomonderbreker type 1610
● Optimale inbouwruimte ● Verschillende reset mogelijkheden
Stroomonderbreker met stroomverdeelsysteem Stroomonderbreker type 1170 De stroomonderbreker type 1170 zorgt voor de perfecte beveiliging van verbruikers en elektrische systemen. Dit type biedt veelomvattende veiligheid dankzij momentschakeling, vrije uitschakeling en een afschakelvermogen van 400 A. De momentschakeling zorgt voor inschakeling zonder schadelijke lichtboog, terwijl de vrije uitschakeling garandeert dat uitschakeling zelfs bij vergrendelde resetknop plaatsvindt. Dankzij de inklikhaken kan het type 1170 stoot- en trillingsvast worden bevestigd. Nominale spanning: DC 28 V Nominaal stroombereik: 3...25 A
Stroomverdeelsysteem SocketPlus 12 Het stroomverdeelsysteem SocketPlus 12 werd speciaal ontwikkeld voor de DIN-railmontage (TS35) bij gebruik van de stroomonderbreker type 1170. Dit systeem is zowel aan potentiaal- als van lastzijde brugbaar, waardoor een groot aantal uiteenlopende schakelingen gerealiseerd kan worden. Dankzij de trekveeraansluitingen kan het systeem snel en eenvoudig gemonteerd worden. Het stroomverdeelsysteem SocketPlus 12 beschikt aan de ingangszijde over twee aansluitmogelijkheden. De vier uitgangen aan de lastzijde maken extra potentiaalklemmen overbodig. Hierdoor zijn er geen extra inklemmingspunten nodig zodat kostbare montageruimte wordt bespaard. Een duidelijk kostenargument. Nominale spanning: DC 32 V Nominale stroom: 57 A (brug 41 A) Doorsnede van de geleider: Lastingang 2 x 0,5…10 mm2 star 2 x 0,5…6 mm2 met adereindhuls Lastuitgang 4 x 0,5…4 mm2 star 4 x 0,5…2,5 mm2 met adereindhuls
Stroomverdeelsysteem Type SocketPlus 12 met stroomonderbreker type 1170
● Snelle en eenvoudige montage dankzij trekveeraansluitingen ● Brugbare potentiaal- en lastzijde ● Uitstekende prijs-kwaliteitverhouding
● Momentschakeling ● Vrije uitschakeling ● Grote robuustheid 7
Robuust en betrouwbaar: Thermische stroomonderbrekers Thermische veiligheidsschakelaar van het type 3131 Minder bedrading, meer voordelen en extra functies - dat biedt deze combinatie van veiligheidsschakelaar en tuimel- of drukschakelaar. Deze thermische veiligheidsschakelaar die in verschillende ontwerpen en in een veelvoud aan technische varianten verkrijgbaar is, biedt de perfecte oplossing voor veeleisende taken op het gebied van controle en besturing van voertuigen. Het type 3131 is ook beschikbaar als driestandenschakelaar. Nominale spanning: DC 32 V Nominaal stroombereik: 0,1…20 A
Stroomonderbrekers van het type 412, 413, 483, 4120 en 452 Hebben geen concurrenten op de markt. Voor de echt zware toepassingen zijn deze stroomonderbrekers helemaal in hun element wanneer ze behoorlijk worden aangepakt door trilling, stoten en stof. Daarom zijn zij bij uitstek geschikt voor bouwvoertuigen en soortgelijke toepassingsgebieden. Klein model, groot vermogen. Bovendien zijn ze dankzij het druktrekmechanisme betrouwbaar beveiligd tegen gebruikersfouten. De thermisch-magnetische veiligheidsschakelaar 452 leent zich voor bijzonder zware toepassingen in combinatie met grote doorsneden van de geleider en het gevaar van kortsluitingen. Deze combineert op geschikte wijze de hoge tolerantie van de thermische veiligheidsschakelaar met het afschakelvermogen van een snelle magnetische veiligheidsschakelaar. Nominale spanning: DC 28 V, AC 115 V (400 Hz)
Foto: Wirtgen GmbH, Windhagen/Duitsland
Stroomonderbreker type 3131
Nominaal stroombereik: 1…25 A (type 4120) 1…35 A (type 483) 6…35 A (type 412) 30…90 A (type 413) 50…125 A (type 452)
Rechtsboven: Stroomonderbreker type 4120 en 583 Onder: Stroomonderbreker type 412, 413 en 452
8
Vermogensrelais die wel wat aankunnen Vermogensrelais PR60/PR80 Accuscheidingsschakelaar BMS01 Veilige schakeling van hoge stroom. De robuuste elektromechanische vermogensrelais zijn ontwikkeld voor compromisloze toepassing onder extreme omgevingsomstandigheden.
Bovendien is de BMS01 goedgekeurd volgens ADR en kan deze derhalve ook worden gebruikt in explosiegevaarlijke omgevingen.
De vermogensrelais van het type PR60 (monostabiel) en PR80 (bistabiel) leveren veelvuldig ook als massa schakelaar in het veld op betrouwbare wijze stroom tot 300A. Vanwege de combinatiemogelijkheden van de verschillende prestatiekenmerken, zoals het materiaal van de behuizing en de aansluitdraad evenals de verschillende montagemogelijkheden zoals zij- en voetflens zijn de vermogensrelais zeer veelzijdig inzetbaar.
Nominaal stroombereik: 100, 200, 300 A (PR 60 / PR 80) 200 A (BMS01)
Vermogensrelais PR60/PR80
Foto: Wirtgen GmbH, Windhagen/Duitsland
In de 1- of 2-polig verkrijgbare massaschakelaar van het type BMS01 zijn uitgebreide functionaliteiten geïntegreerd. Zo biedt deze schakelaar de mogelijkheid van een gedefinieerde schakeling van de voertuigelektronica voor het uitschakelen van de accu evenals een onderspanningscontrole met overeenkomstige signalering of uitschakeling.
Nominale spanning: DC 28 V
Massaschakelaar BMS01
9
Elektronische relais schakelen zonder te slijten Het elektronische bewakingsrelais van het type E-1048-8-D/C/S/I Met name bouw- en landbouwmachines worden regelmatig blootgesteld aan stoten, schokken en trillingen. Voor het schakelen van kleinere belasting wordt een halfgeleiderrelais aanbevolen, dat resistent is tegen schokken en trillingen aangezien er geen mechanisch bewegende onderdelen worden gebruikt. Een gewenst neveneffect is de flexibeler positionering van het halfgeleiderrelais op de machine, aangezien deze niet op bijzonder trillingsarme plaatsen hoeft te worden ingebouwd.
Bovendien biedt het halfgeleiderrelais een tijd/stroomkarakteristiek, die het met hoge stroom aanlopen van bijvoorbeeld een motor gedurende een vooraf ingestelde tijd toestaat. Het uiterst lage stroomverbruik – slechts ongeveer een vijfde van de traditionele elektromechanische relais – ontlast de accu en vermindert het verbruik van dieselbrandstof. Ook de warmteontwikkeling wordt met ca. 30 K verminderd.
Ongewenste neveneffecten, zoals lange nastuitertijd, vonkoverslag en daarmee ook contactslijtage, zijn daarentegen met het gebruik van halfgeleiderrelais uitgesloten. Ook de geïntegreerde extra functies zoals bescherming tegen overbelasting en kortsluiting vereenvoudigen het totale stroombeheer, aangezien een extra beveiliging en daarmee ook een extra koppeling kan worden weggelaten.
Sokkelsysteem 17P10 Si
10
Elektronisch bewakingsrelais type E-1048-8-S
Elektronische bewakingsrelais uit de serie E-1048-8 Optionele uitgangen zoals een aanstuursignaal (verbruiker is aangestuurd), melding van gecombineerde fouten (verbruiker is vanwege kortsluiting of overstroom uitgeschakeld) en analoge uitgang (spanningsuitgang evenredig aan belastingsstroom) maken permanente bewaking van de belasting mogelijk. Bovendien is desgewenst draadbreukcontrole beschikbaar. Deze zorgt voor permanente controle op draadbreuken in het lastcircuit in zowel ingeschakelde als uitgeschakelde toestand. De behuizing modellen DICE en CUBIC beschikken over een aansluitstructuur van een standaard relaisvoet voor weg● ● ● ● ●
voertuigen conform ISO 7588, terwijl de aansluitstructuur van de Inline- en Slimline-modellen speciaal is aangepast aan de DIN rail- en printplaatmontage. Voor het schakelen van hogere stroom kunnen de elektronische relais parallel worden geschakeld. Nominale spanning: DC 28 V Nominaal stroombereik: 1…30 A (type DICE-model) 1…25 A (type CUBIC-model) 1…25 A (type SLIMLINE-model) 1…20 A (type INLINE-model) 1…200 A (type MULTISLIM-model, uitsluitend projectspecifiek beschikbaar)
Schok- en trillingsbestendig Geen contactslijtage Lange levensduur Laag stroomverbruik Minimale warmteontwikkeling
Elektronische bewakingsrelais type Smart Power Relay E-1048-8D, ...8C, ...8I
11
E-T-A Wereldwijd aanwezig Europa ● België ● Bosnië en Herzegovina ● Bulgarije ● Denemarken ● Duitsland ● Finland ● Frankrijk ● Ierland ● Italië ● Kroatië ● Luxenburg ● Macedonië ● Montenegro ● Nederland ● Noorwegan ● Oostenrijk ● Polen ● Portugal ● Rusland ● Zweden ● Zwitserland ● Servië ● Slowakije ● Slovenië ● Spanje ● Tsjechië ● Turkije ● Hongarije ● Verenigd Koninkrijk
Fotos: E-T-A, Grimme Landmaschinenfabrik GmbH & Co. KG, Kässbohrer Geländefahrzeug AG, Liebherr Hydraulikbagger GmbH, Mecalac, Terex GmbH, Wirtgen GmbH (Windhagen/Deutschland)
B_Bau-Landmaschinen_nl_021012B
Amerika ● Argentinië ● Brazilië ● Chili ● Kanada ● Mexico ● USA Azië ● Brunei ● China ● Hongkong ● India ● Indonesië ● Japan ● Korea ● Maleisië ● Filipijnen ● Singapore ● Taiwan ● Thailand Afrika ● Zuid Afrika ● Tunesië Oceanië ● Australië ● Nieuw Zeeland
E-T-A Benelux S.A./N.V. Avenue G. Stassart Laan, 109 Bruxelles 1070 Brussel Belgique-België Tel. +32 2 523.30.97 . Fax +32 2 523.99.06 E-Mail:
[email protected] .
[email protected] www.e-t-a.be . www.e-t-a.nl